FRIDGE sierpień-wrzesień 2014
m a g a z y n
f r i s c o . p l
słoiki pomysły na domowe przetwory
perfekcyjne nalewki, galaretka z pigwy na 3 sposoby, uwodzicielska szarlotka
edytorial
fot. seweryn chlebiński, stockfood/free, shutterstock; okładka: stockfood/free.
robimy zapasy na zimę Właśnie trzymacie w rękach trzeci numer Fridge – przewodnika po kulinarnym lifestyle'u Frisco.pl. Za oknem słońce, wieczory długie i ciepłe – korzystamy więc z pełni lata, zajadając się do woli sezonowymi owocami i warzywami. Nawet przez chwilę nie zastanawiając się, że wkrótce może ich zabraknąć. Wbrew pozorom pełnia lata to najlepszy moment, by pomyśleć o... zimie. Szczególnie w kontekście jedzenia. Ulubione smaki warto bowiem zachować na później. Dlatego też nasi kucharze przygotowali dla Was przepisy na domowe przetwory – proste do wykonania, ale z charakterem. Na łamach magazynu znajdziecie także informacje, jak zrobić nalewki oraz wypieki na bazie jabłek i śliwek. Szczęśliwcom, którzy urlop mają jeszcze przed sobą radzimy, dlaczego wybrać się do Japonii, przyszłym mamom podpowiadamy, jak wykąpać noworodka, a wszystkim kobietom zdradzamy sekrety perfekcyjnego demakijażu. Podejmujemy też temat modnej ostatnio diety bezglutenowej. Przyjemnej lektury!
Nicolas Jedraszak Prezes Zarządu Frisco.pl (ulubionego sklepu spożywczego online nowoczesnych i aktywnych warszawiaków)
04 ... FOOD news 05 ... blog – jadlonomia.com 06 ... temat numeru – 4 razy pigwa! 10 ... wywiad – grzegorz łapanowski 13 ... kuchnia filmowa – uwodzicielska szarlotka z „apple pie” 14 ... podróż kulinarna – tokio 16 ... restauracja – lody limoni 17 ... kuchnia na okazje – szkolna kanapka – paliwo dla mózgu 22 ... cząstka elementarna – śliwki 24 ... dieta – o co chodzi z glutenem? 25 ... organic – ekoporządki 26 ... design – rysowanki na naczyniach 28 ... strony mamy – dziecko w kąpieli 30 ... zdrowie/uroda – demakijaż podstawą pielęgnacji cery 32 ... praktyczna pani domu – nalewki domowej roboty 34 ... przepisy na udany dzień Ze zdjęcia do lodówki Na stronach magazynu Fridge znajdziesz wiele oryginalnych dań. Jeśli chcesz przygotować je w domu, wystarczy, że zainstalujesz mobilną aplikację frisco.pl i telefonem zeskanujesz QR kod. Otrzymasz listę produktów, które łatwo zapakujesz do koszyka.
Redaktorzy: magdalena zawadzka, lucyna seremak; współpraca: iza farenholc, piotr bruś-klepacki, marcin zając, Tomasz gąsiorek, Seweryn chlebiński; Projekt graficzny: Łukasz Dziubalski; Fotoedycja i dtp: Jan Malinowski, Weronika Gołąb; Koordynator projektu: morten lindholm, e-mail: mlindholm@valkea.com; Produkcja: Valkea Media SA, ul. Elbląska 15/17, Warszawa; Na zlecenie: frisco.pl.
frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 03
kulinarium
FOOD NEWS Design smakuje naturą
Wiesz, co jesz Z e-food możesz bardziej świadomie podejmować decyzje zakupowe. Aplikacja jest genialna w swojej prostocie, wystarczy zeskanować produkt, by dowiedzieć się, jakie składniki, ulepszacze i tzw. E wchodzą w jego skład. E-food wyświetli
dokładne informacje o zawartych w nim substancjach chemicznych oraz potencjalnych zagrożeniach dla zdrowia. Aplikacja jest dostępna na iPhone'a i telefony z Androidem. Jak przyznają twórcy nie jest perfekcyjna, ale cały czas ulepszana.
Świeże powietrze, pyszne jedzenie, design oraz wykłady – tak zapowiada się spotkanie Posmakuj Design. Hasłem przewodnim będzie „back to nature”, czyli jak w kuchni czerpać inspiracje z natury. Członkowie MOOMOO architects opowiedzą o pop-up house, maluchy będą mogły wziąć udział w warsztatach designu „Dziecko – naturalnie”, a cała rodzina zrobić sobie zdjęcia w fotobudce oraz obejrzeć film w plenerowym kinie DOMO+. Spotkanie odbędzie się 28.08 o 19:30 na skwerze pomiędzy Insytytutem Mechaniki Precyzyjnej a Defabryką na Żoliborzu.
Sztuka użytkowa Brytyjska marka Russell Hobbs od ponad 60 lat wyznacza trendy w kuchennym wzornictwie. Kolekcja Glass to połączenie industrialnego uroku hartowanego szkła i stali szlachetnej z funkcjonalnością. Przelewowy ekspres do kawy z programa04 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
torem zacznie parzyć aromatyczną kawę, gdy my jeszcze śpimy. Toster upiecze gorące grzanki, ale na zewnątrz zawsze będzie chłodny w dotyku. Posiada też funkcje podgrzewania już upieczonych tostów oraz opiekania zamrożonego chleba.
„Dieta bez pszenicy” oraz „Kuchnia bez pszenicy” to książki doktora Williama Davisa, zwanego pogromcą otyłości. W pierwszej publikacji, opartej na wieloletnich badaniach klinicznych, Davis wyjaśnia, jakie korzyści daje wyeliminowanie z jadłospisu pszenicy. Jak dowodzi, współczesne jej odmiany po licznych modyfikacjach genetycznych mogą mieć na nas bardzo negatywny wpływ. Druga książka to zbiór 150 przepisów na smaczne posiłki bez pszenicy i bez glutenu. Sycące dania dr. Davisa pomogą w zrzucaniu zbędnych kilogramów oraz poprawią stan zdrowia. O diecie bezglutenowej przeczytasz też na stronie 24.
fot. shutterstock, materiały prasowe.
Pszenicy mówimy NIE
bloger
Autorka bloga jadlonomia.com odkrywa przed nami bogactwo smaków roślinnych potraw.
Marta Dymek, autorka bloga jadlonomia.com, to dwudziestolatka z Powiśla.
Marta Dymek:
o bulwach wie wszystko
iki kup składn isco fr ją c a ik apl
A dokładniej o bulwach, korzeniach i liściach, czyli po prostu o roślinach, bo to właśnie na nich bazują przepisy na blogu Marty – jadlonomia.com. Autorka udowadnia, że do zrobienia pasztetu, carpaccio, a nawet smalcu nie potrzeba produktów pochodzenia zwierzęcego. Rozwiązuje też problem świeżo upieczonych wegetarian, odpowiadając na pytanie: co do chleba? Jej hummusy nie mają sobie równych, jak np. ten z bobu, którego składniki dobrane są tak, by do woli można było podjadać w trakcie przygotowywania potrawy!
Kabaczki faszerowane kaszą gryczaną i kurkami potrzebne skŁadniki: 3 małe kabaczki 1 szklanka kaszy gryczanej 200 g kurek, umytych i osuszonych pół pęczka pietruszki, drobno posiekanego; 2 ząbki czosnku, drobno posiekane szczypta świeżo startej gałki muszkato-
łowej, liść laurowy ziarno ziela angielskiego oliwa lub dobry olej z pierwszego tłoczenia, sól i pieprz
sposób przygotowania: Ω Piekarnik rozgrzać do 200 st. c. Kabaczkom odkroić kapelusze z ogonkami. posmarować całe kabaczki oraz kapelusze cienką warstwą oliwy i wstawić do piekarnika na około 15-20 minut. Ω W tym czasie w dużym garnku zagotować wodę z łyżką oliwy, liściem laurowym i zielem angielskim i ugotować w niej kaszę gryczaną. Kasza powinna być sypka, należy uważać, aby jej nie przegotować. Ω Upieczone kabaczki wyjąć z piekarnika i chwilę przestudzić. W międzyczasie na dnie dużej patelni rozgrzać oliwę i podsmażyć przez minutę czosnek. Dodać kurki i podsmażać je przez 5 minut, następnie dodać ugotowaną kaszę gryczaną, natkę pietruszki, gałkę, sól i pieprz. Wszystko delikatnie wymieszać i podgrzewać patelnię na małym ogniu przez kolejne 5 minut. Ω Kabaczki wydrążyć przy pomocy łyżki, miąższ z pestkami wyrzucić. Każdego kabaczka wypełnić farszem i przykryć odkrojonym kapeluszem. piec w temperaturze 200 st. c. przez około 10-12 minut. Podawać gorące i koniecznie podzielić się dokładką.
frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 05
temat numeru
4 razy
pigwa Tekst: Piotr Bruś-Klepacki
Zapachy i smaki lata to rzeczy wyjątkowo ulotne. Wystarczy chwila, aby przegapić ten najważniejszy kulinarnie moment w roku. Bądźcie czujni i miejcie weki w pogotowiu!
06 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
Odwiedzajcie stragany, na których teraz pojawiać się będą co chwila nowe warzywa i owoce. Wybierajcie te, które smakują wam najbardziej, i zajadajcie się, póki ten piękny moment nie przeminie. Pourlopowy relaks i schyłek wakacji to także czas, aby pomyśleć o zapełnieniu naszej spiżarni na zimę. Robienie w domu przetworów może na początku wydawać się trudne i pracochłonne, jednak smak pierwszej w życiu zrobionej własnoręcznie nalewki lub galaretki czy owoców zalanych słodkim syropem wynagrodzi nam każdy trud. Bakcyl wekowania złapiecie już przy pierwszym słoiku. Potem już co roku na waszych półkach przybywać będzie weków i butelek skrupulatnie opatrzonych etykietkami z autorskimi przepisami na przetwory. Naszym faworytem są te zrobione na bazie pigwy.
Na pierwszy rzut oka wygląda jak domowej roboty smalec. Nic bardziej mylnego! Oto rillettes z kaczki!
fot. stockfood/free, shutterstock.
Galaretka z pigwy Pigwa to mało popularny i niedoceniany owoc ze względu na swoją twardość i specyficzny kwaśny smak. Jednak po bliższym poznaniu okazuje się bardzo wdzięczną bazą do nalewek, galaretek i marmolad. Jej cierpkość i wysoka kwaśność przy odpowiednim przygotowaniu zmienia się w wielką zaletę. Przetwory z pigwy to oryginalny i niezwykle smaczny dodatek do deserów, mięs oraz serów. Bardzo dobrze komponuje się ona także z wątróbką drobiową czy tak wyrafinowanym produktem jak foie gras. Pigwę wystarczy obrać i pozbawić gniazd nasiennych. Następnie zmielić w maszynce do mięsa, aby rozdrobnić owoce. W garnku z grubym dnem należy rozpuścić dwie łyżki masła i poddusić ją przez chwilę. Na jeden kilogram pigwy, aby przełamać jej kwaśny smak, powinno wystarczyć trzysta gramów cukru. Słodzimy pigwę i dolewamy pół litra ulubionego, białego wina. Dusimy do momentu, aż pigwa zupełnie się rozgotuje. Trwać to będzie około trzydziestu minut. Następnie przekładamy ją do wyparzonego słoika i zakręcamy. Jeśli słoik jest szczelny, zawekuje się samoczynnie. Naturalna pektyna zawarta w pigwie spowoduje, że galaretka stężeje bez dodatkowej żelatyny czy pektyny. Tak przygotowany przetwór doskonale nada się do dalszego wykorzystania. W dalszej części tekstu podajemy kilka pomysłów jej zastosowania.
Rillettes z kaczki z galaretką pigwową i grzankami Rillettes może przypominać nam rodzimy smalec. Nic bardziej mylnego. Jest on o wiele bogatszy w smaku i zawiera więcej mięsa. Do przygotowania tego dania potrzebować będziemy dwa kacze udka i pół kilograma gęsiego smalcu. Smalec rozpuszczamy w garnku i wkładamy posolone i pozbawione kości kacze udka. Rillettes możemy aromatyzować różnymi przyprawami i ziołami. My proponujemy dołożyć dwie gałązki rozmarynu oraz kilka ząbków czosnku. Kaczkę gotujemy
przez 3 godziny na jak najmniejszym ogniu, tak aby mięso się nie smażyło. Co najwyżej delikatnie bulgotało. Po tym czasie studzimy. Mięso rozdrabniamy widelcem, wkładamy do słoika i zalewamy tłuszczem. Proponujemy podawać je na grzance z żytniego chleba z galaretką pigwową. Do dekoracji użyć można ziół i owoców. Rillettes możemy przetrzymywać przez dłuższy czas w lodówce.
frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 07
temat numeru Żeberka wieprzowe BBQ z pigwą i chilli potrzebne skŁadniki: 1,2 kg żeberek wieprzowych 1 laska cynamonu 2 gwiazdki anyżu 5 łyżek galaretki pigwowej 5 łyżek sosu hoisin (dostępny w sklepach z azjatycką żywnością) 2 łyżeczki sosu sojowego 2 papryczki chilli
sposób przygotowania: Ω W rondelku rozpuszczamy gala-
Sos na bazie galaretki z pigwy oraz azjatyckich przypraw pasuje do wielu mięs.
iki kup składn isco fr ją c a ik pl a
retkę pigwową. Następnie dodajemy sos hoisin, sos sojowy i posiekane chilli. Lekko studzimy i próbujemy. Ω Staramy się zbalansować smak słony, kwaśny oraz słodki. Jeśli sos jest zbyt intensywny, możemy dodać trochę wody. Ω Żeberka obgotowujemy przez godzinę w osolonej wodzie z dodatkiem cynamonu i anyżu. Ω Rozgrzewamy piekarnik do 180 st. c. Ω Żeberka smarujemy marynatą, wkładamy do naczynia żaroodpornego. Pieczemy około 40 minut, co jakiś czas smarując je marynatą. Ω Podkręcamy temperaturę do 200 stopni i dopiekamy przez 10 minut. Ω Żeberka najlepiej smakują z duszonymi azjatyckimi warzywami, tj. bok choy, lub tradycyjnie z purÉe ziemniaczanym. Ω W tak przygotowanej marynacie możemy piec dowolne mięso – gęsi, kaczki, kurczaki lub wołowinę.
potrzebne skŁadniki:
sposób przygotowania:
Racuszki: 250 ml maślanki, 200 g mąki 1 jajko „zerówka” 2 łyżki cukru pudru 15 g proszku do pieczenia 50 ml rozpuszczonego masła szczypta soli Pozostałe składniki: 3 łyżki galaretki pigwowej 1 łyżeczka ekstraktu wanilinowego 5 łyżek śmietany 36%
Ω Do rondelka wlewamy śmietanę, ekstrakt wanilinowy i zagotowujemy. Ω Zmniejszamy
08 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
ogień. Dodajemy galaretkę i gotujemy przez około 5 minut. Ω Zdejmujemy z ognia i lekko studzimy. Ω Wszystkie składniki placuszków dokładnie miksujemy. Ω Smażymy jak naleśniki na suchej patelni. Gdy urosną i przyrumienią się z obu stron, zdejmujemy iki z patelni. Ω Racuszki układamy na kup składn isco fr ją c a ik talerzu i polewamy lekko ciepłym apl sosem. Możemy także dodać sezonowe owoce.
fot. stockfood/free (2).
Racuszki śniadaniowe z sosem pigwowym (4 porcje)
bohater
Grzegorz Łapanowski:
KUCHARZ Z MISJĄ rozmawiaŁa: lucyna seremak
Co to znaczy dobre jedzenie i dlaczego warto wprowadzać dzieci w świat kuchni? Założył fundację „Szkoła na widelcu”, prowadzi warsztaty kulinarne, napisał dwie książki, a trzecia jest już w drodze, występuje w programach telewizyjnych, między innymi jest prowadzącym „Top Chef ”, zajmuje się PR spożywczym i produkuje sesje zdjęciowe. Jednak nie zapomina o najważniejszym. Czyli o jakości. Jakości tego, co jemy. Ma misję, by jedzenie w polskich domach było lepsze. Fridge: Czy polska kultura kulinarna zmierza we właściwym kierunku? Grzegorz Łapanowski: To temat na książkę. Ciężko mi powiedzieć, czy to dobry czy zły kierunek. Na pewno się zmienia, rozwija. Jednak jesteśmy trochę z tyłu za Europą. Ostatnio rozmawiałem o tym z Bogdanem Gałązką i doszliśmy do wniosku, że jest to luka 180 lat. Ponad 40 lat komunizmu, dwie wojny, rozbiory – to ogromna rysa na kulturze. Dopiero po 1989 roku mogliśmy swobodnie dążyć do polskości, ale też zachłysnęliśmy się 10 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
obcymi kulturami i smakami. Pojawiły się nowe produkty, jak sos sojowy, grzyby mun. Bary wietnamskie wyrastały jak grzyby po deszczu, potem był boom na kuchnię włoską, sushi, a teraz burgery. Dopiero od kilku lat można zauważyć chęć powrotu do korzeni i początek renesansu kuchni polskiej. Pojawiają się targi oferujące lokalne i sezonowe produkty, szukamy wysokiej jakości wędlin oraz mięs. Modne stały się piekarnie, w których można zjeść i napić się kawy, chociażby Charlotte na pl. Zbawiciela. Rynek gastronomiczny rozwija się bardzo dynamiczne. Jest coraz więcej rolników oferujących wysokiej jakości produkty. Tworzy się coś, co można by nazwać nową kuchnią polską, bo ona już nie będzie taka jak dawniej. Zmieniają się składniki, zmieniło się też nasze zapotrzebowanie kaloryczne. Przy dzisiejszym trybie życia nie wytrzymalibyśmy tak ciężkiej diety, jaką stosowano 30–40 lat temu. Konsumenci coraz więcej wiedzą, bardziej
Dahl z soczewicą i pomidorami, czyli jedno z popisowych dań Grzegorza.
bohater
fot. kamil zieliński (zdjęcie główne), Materiały prasowe.
Grzegorz Łapanowski: „Ważne jest dla mnie, że na warsztatach, które prowadzę, dzieci poznają nowe smaki i przekonują się do potraw, których wcześniej nie znały”.
świadomie wybierają produkty, czytają etykiety. Mimo wszystko widoczne jest rozwarstwienie w społeczeństwie, mamy grupę mniej zamożną, mniej wyedukowaną, dla której jedzenie jest tylko paliwem. Oni wybierają najtańsze produkty, często wysoko przetworzone i reklamowane. Z drugiej strony mamy świadomych konsumentów zorientowanych na slow food i ekologiczną żywność. Brakuje środka, czegoś, co w ekonomii można by nazwać klasą średnią. Chodzi po prostu o dobre jedzenie, które nie będzie luksusem. Fridge: Jesteśmy już kulinarnie wyedu-
kowanym narodem?
GŁ: Czegoś takiego jak edukacja kulinar-
na u nas nie ma. Po części programy telewizyjne Kasi Bosackiej, Roberta Makłowicza, Karola Okrasy czy nawet „Top Chef ” poprzez pokazywanie różnych produktów i technik spełniają funkcję edukacyjną. Od kilku lat toczy się dyskusja, czy i w jaki sposób państwo powinno się w tę eduka-
cję zaangażować. Dzieciaki coraz częściej mają problemy z otyłością i zaczynają cierpieć na choroby wieku starczego. Jesteśmy w pierwszej piątce krajów o najwyższym współczynniku otyłości dzieci w Europie. Otyłość społeczeństwa ma bezpośrednie przełożenie na kondycję zdrowotną, ekonomiczną oraz nastroje społeczne. Jeśli nie zaczniemy inwestować w walkę z nią, to po prostu na tym stracimy. Możemy dopłacać do edukacji, dobrego żywienia w szkołach, dobrego rolnictwa, dzięki czemu rozwinie się turystyka oraz handel, bo będziemy mogli eksportować wysokiej jakości produkty. Społeczeństwo będzie zdrowsze i będzie wytwarzało większe PKB. O wiele lepsze to niż wydawanie na opiekę zdrowotną czy nieprzepracowane z powodu choroby godziny. Nasza produktywność też będzie niższa. Fridge: Nie sądzisz jednak, że pomimo popularności programów telewizyjnych i książek kucharskich, które już wystarczająco nas wyedukowały, nadal sięgamy po gorszej jakości produkty, bo bariera cenowa jest nie do przeskoczenia? GŁ: To znowu jest pytanie o to, w co chcemy inwestować. Panuje stereotyp, że zdrowa żywność jest droga, i po części tak jest, bo jakość musi kosztować. To też pytanie o system wartości i o to, co jest dla nas ważne. Czy istotne jest dla nas, by mieć najnowszy telefon, najlepszy samochód, najmodniejsze ciuchy czy może ważne jest dobre samopoczucie i zdrowie naszej rodziny? Dobre jedzenie i aktyw-
ność fizyczna może nam to zagwarantować. Sto lat temu wydatki na jedzenie stanowiły aż 80% domowego budżetu, dziś jest to zaledwie 10–20%. To pokazuje, że znaczenie jedzenia w naszej kulturze spadło. Inne rzeczy stały się dla nas ważne, ale to jest nasz wybór – czy chcemy otaczać się nowymi gadżetami czy zatankować organizm najlepszym paliwem. Sezonowe warzywa są tanie, teraz kilogram pomidorów kosztuje kilkanaście złotych. Dobrej jakości mięsa i sery są droższe, bo ich produkcja to długi proces, ale też nie można powiedzieć, że są bardzo drogie. Drogie są papierosy i alkohol. Ważne, by mieć świadomość, czym karmimy organizm i jak to wpływa na nasze zdrowie. Fridge: Czyli jednak siła w edukacji. Prowadzisz fundację „Szkoła na widelcu”, która zajmuje się między innymi edukacją kulinarną dzieci. Jakie działania prowadzicie? GŁ: Przez kilka lat działalności przeprowadziliśmy warsztaty kulinarne dla kilku tysięcy dzieci w całej Polsce, przeszkoliliśmy ponad 200 pracowników szkolnych stołówek oraz zorganizowaliśmy konferencje z ekspertami do spraw żywienia dla kilku tysięcy nauczycieli. Prowadzimy też warsztaty dla dorosłych. To jest trochę walka z wiatrakami, ale wierzę, że to przyniesie wymierne korzyści. Badania i ekonomia pokazują, że inwestycja w edukację się opłaca. Zdrowie 38 milionów ludzi uważam za sprawę kluczową, ale jest ona przez polityków trochę zamiatana pod frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 11
bohater
Fridge: Widzisz już zmiany dzięki działalności fundacji? GŁ: Widzę je za każdym razem, kiedy prowadzimy warsztaty. Widzę je na twarzach dzieci, kiedy po raz pierwszy próbują szpinak czy szparagi. Kiedy rodzice przychodzą i mówią, że dzieci nareszcie zjadły pomidory. A jedzą je, dlatego że je poznały dzięki wspólnemu gotowaniu i smakowaniu potraw. Często, kiedy próbujemy nowych smaków, wydają się one nie najlepsze, ale przez obcowanie z nimi i ciągłe próbowanie zaczynają nam smakować i mogą stać się naszymi ulubionymi. Ważne jest, by wpuszczać dzieci do kuchni, by mogły podpatrywać, próbować, bo wspólne gotowanie otwiera na nowe smaki. Na naszej stronie szkolanawidelcu.pl jest cały know-how – zależy nam na tym, by dzielić się doświadczeniem i by każdy mógł z naszej wiedzy korzystać. To od nas, dorosłych – rodziców zaczyna się edukacja kolejnych pokoleń. Fridge: Jakie drobne zmiany możemy wprowadzić w codziennym gotowaniu, by nasze jedzenie było lepsze, zdrowsze? GŁ: To jest ważne, co powiedziałaś na początku, tu chodzi o drobne zmiany, a nie robienie rewolucji. Dieta często źle się nam kojarzy. Najczęściej z tym, że jemy
mało, bez smaku, wszystko surowe lub gotowane na parze i że nie używamy soli. A zdrowe jedzenie może być smaczne. Musimy lubić naszą dietę. Powinniśmy stopniowo wprowadzać małe zmiany, by nas to nie przeraziło i nie przerosło. Proponuję zacząć od kupna poradników zakupowych, np. Kasi Bosackiej, w mojej książce też jest sporo wskazówek, zajrzeć do portali internetowych, które podpowiadają, jak zachować się w sklepie. Bo to jest pierwszy najważniejszy krok – właściwe decyzje zakupowe. Jakość tego, co włożymy do koszyka, determinuje to, co znajdzie się na talerzu. Później już nie będziemy w stanie dodać witamin czy minerałów. Trzeba kontrolować, co i ile kupujemy, warto kupić mniej napojów słodzonych, a więcej warzyw. Jedzmy śniadania, bo to najważniejszy posiłek, i jedzmy regularnie – 3, 5, a nawet 7 razy dziennie – ale małe porcje. Posiłek powinien być wielkości dłoni. Pijmy więcej naturalnych soków, naparów i wody, a mniej kawy. Trzeba uważać na mleko, bo laktoza może uczulać, tak samo jak gluten. Dwa razy w tygodniu trzeba jeść wysokiej jakości mięso. Tak samo często powinniśmy jeść ryby. Nie możemy też zapominać o aktywności fizycznej. Tak naprawdę to są bardzo proste rzeczy, ale jednak o nich nie myślimy. Warto to zmienić!
Kasza jaglana z gruszkami w rozmarynie z suszonymi owocami i ziołami potrzebne skŁadniki: 150 g kaszy jaglanej 2 gruszki Łyżka rodzynek Łyżka suszonej żurawiny Kawałek masła Kilka gałązek rozmarynu Łyżka cukru trzcinowego Szklanka soku jabłkowego lub pomarańczowego Szklanka wody Gwiazdka anyżu Kawałek laski cynamonu Kilka goździków
sposób przygotowania: Ω Kaszę opłukać pod bieżącą wodą. Ω W rondlu zagotować wodę z sokiem owocowym, anyżem, goździkami i cynamonem. Wrzucić kaszę. Ω Gotować na niewielkim ogniu. W połowie gotowania dodać żurawinę i rodzynki. Ω Gotować, aż płyn odparuje, a kasza będzie miękka. Ω Gruszki umyć, oczyścić z gniazd nasiennych, pokroić w cienkie plastry. Ω Na patelni rozgrzać masło z cukrem trzcinowym. Wrzucić gałązki rozmarynu. Smażyć plastry gruszek z obu stron, aż się ładnie skarmelizują. Ω Rozłożyć gruszki na porcje kaszy. Ω Na patelnię wlać odrobinę soku owocowego lub wody (w wersji dla dorosłych białego wina), dodać kawałek zimnego masła i jeszcze chwilę trzymać na ogniu, żeby powstał delikatny sos. Ω Polać nim kaszę przed podaniem.
iki kup składn isco fr ją c aplika
12 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
fot. universal pictures, shutterstock, materiały prasowe.
dywan. Poziom żywienia w stołówkach, szpitalach czy rządowych placówkach jest na zatrważającym poziomie.
kuchnia filmowa Polski smak w amerykańskim wydaniu, czyli szarlotka grzechu warta.
iki kup składn isco fr ją c a aplik
Uwodzicielska
szarlotka „American Pie”, film o dojrzewaniu i o miłości do ciasta.
na nadzienie: ok. 2 kg jabłek (najlepiej miks słodkich i kwaśnych w ulubionych proporcjach) ok. 70–100 g cukru 1 łyżeczka cynamonu, cukier wanilinowy 2 łyżki mąki ziemniaczanej
Koniec liceum, czas buzujących hormonów, trudnych wyborów oraz inicjacji seksualnej. Twórcy filmu „American Pie” dołożyli wszelkich starań, by w zabawny i często kompromitujący sposób pokazać ten etap dorastania. Scena, w której Jim przeżywa swój pierwszy raz z… szarlotką, bawi widzów już od 15 lat. Mamy przepis na to uwodzicielskie ciasto, ale proponujemy delektować się nim w nieco bardziej tradycyjny sposób.
sposób przygotowania:
pierwszoplanowy jabłecznik potrzebne skŁadniki: na ciasto: 3 szklanki mąki pszennej 250 g miękkiego masła, 2 jajka ok. 3 łyżek zimnej wody 1/3 szklanki cukru pudru, szczypta soli
Ω Utrzeć żółtka z cukrem. Ω Do miski wsypać mąkę, masło pokrojone w niewielką kostkę, sól i wymieszać z utartymi żółtkami. Ciasto należy wyrabiać, aż będzie gładkie, w razie potrzeby dodać wodę. Ω Gotową masę zawinąć w folię i wstawić na 30 min do lodówki. Ω W tym czasie obrać jabłka i pokroić na średniej grubości plastry. Następnie dodać do jabłek cynamon, cukier, cukier wanilinowy oraz mąkę i dokładnie wymieszać. Ω Ostudzone ciasto dzielimy na dwie części (jedna powinna być trochę mniejsza). Ω Większą część ciasta rozwałkowujemy i wkładamy do tortownicy o średnicy 26 cm. Dokładnie dociskamy, tworząc rant. Ω Pozostałe ciasto należy rozwałkować i pokroić na paski. Ω Spód ciasta można zapiekać przez 10 min w temp. 170 stopni by był bardziej kruchy. Ω Na ciasto wykładamy jabłka, a wierzch dekorujemy pasami ciasta, układając je w szachownicę. Ω Piec przez ok. 50 min w temperaturze 170 st. c.
frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 13
podróż kulinarna
Smak prawdziwej Japonii to nie sushi w luksusowej restauracji, a street food z niewielkich barów i lokalnych straganów. Tekst: lucyna seremak
14 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
fot. shutterstock, materiały prasowe.
Ulice Tokio
Większość lokali ma tylko japońskie szyldy, warto mieć mapę.
Tokio jest jednym z najczęściej odwie-
dzanych przez kulinarnych podróżników miast. Przyciąga nie tylko orientalna kultura i kuchnia, ale też ogromny wybór restauracji. Jest ich ponad 160 000, a ilość zdobytych przez nie gwiazdek Michelin imponuje. W przewodniku na 2014 rok 14 tokijskich restauracji nagrodzonych zostało trzema gwiazdkami, 59 otrzymało dwie gwiazdki i aż 208 zdobyło jedną gwiazdkę. Jednak smaki prawdziwej Japonii najlepiej jest poznać, stołując się w niewielkich barach, często będących jedynie oknem w ścianie, na straganach i kosztując street food z wózków. Czyli to, co najchętniej jedzą mieszkańcy Tokio.
Dzień warto zacząć od wizyty na największym na świecie targu rybnym Tsukiji. Można tutaj znaleźć wszystko, co oferują lokalne wody, od owoców morza po trzystukilogramowe tuńczyki sprzedawane na słynnej aukcji. Na wygłodniałych handlarzy i turystów czekają budki, oferujące lokalne przysmaki, jak Yakitori – grillowane mięso na patyku lub Taiyaki – gofry w kształcie ryby nadziewane czerwoną fasolą azuki, słodkimi ziemniakami lub czekoladą. Po takim śniadaniu kalorie można spalić, spacerując po ogrodach Shinjuku Gyoen. Ponad 60 hektarów zaaranżowane zostało w trzech stylach, tradycyjnym japońskim, francuskim oraz angielskim. Na uwagę zasługują też ogrody wokół Pałacu Cesarskiego. Trzeba pamiętać, by wcześniej zarezerwować wycieczkę online, w innym przypadku nie można przekroczyć bram posesji. Pora lunchu to czas, kiedy można się najeść za rozsądną cenę. W większości restauracji dania o tej porze są znacznie
Świeże ryby to chluba japońskich targów, zwłaszcza na Tsukiji.
iki kup składn isco fr ją aplikac
nori maki
tańsze niż te w porze obiadu lub kolacji. Dlatego też nie powinny dziwić długie kolejki przed lokalami. Aby mieć pewność, że nie zabraknie dla nas miejsca, warto przyjść 15–30 min przed otwarciem. Będąc w Japonii, koniecznie trzeba spróbować sushi. Znawcy zalecają poszukać lokali, w których stołują się tokijczycy. Większość z nich nawet nie ma szyldu, ale warto zadać sobie trochę trudu, by zjeść najlepsze sushi w atrakcyjnej cenie. W kulturze Japonii równie ważna jak jedzenie jest wizyta w łaźni publicznej, zwanej Onsen. Jest wiele typów onsenów, od osiedlowych, jedynie z basenem z gorącą wodą, po luksusowe spa z masażami i różnymi zabiegami. Odświeżeni i zrelaksowani możemy udać się na obiad do dzielnicy sumo Ryogoku. Odpowiednie dla tego miejsca będzie tradycyjne danie zawodników sumo – Chanko, czyli gulasz mięsno-warzywny. Zawody rozgrywane są jedynie w maju i we wrześniu, ale w Ryogoku znajduje się też dużo sklepów, stadion oraz mieszczące się w jego obrębie muzeum sumo. Natomiast dzielnica Harajuku jest tokijskim centrum mody, cosplay oraz naleśników, które przypominają nasze polskie. Podawane są zarówno na słodko, jak i wytrawnie, i najczęściej zwijane w stożek. Coś swojskiego na kolację? Może pełny dodatków japoński rosół ramen – kremowy (tonkotsu) lub lżejszy (shoyu). Podobno najpyszniejsze są te na Ramen Street, mieszczącym się na parterze Tokyo Station. Osiem najlepszych japońskich restauracji specjalizujących się w tej potrawie poproszono, by właśnie tu otworzyło swoje filie. Zajrzyjcie!
skŁadniki: 250 g ryżu do sushi 200 g łososia awokado glony nori 3,5 łyżki octu ryżowego 1,5 łyżki cukru wasabi sos sojowy
sposób przygotowania:
Ω Ryż płuczemy tak długo, aż woda będzie przejrzysta. Szklankę ryżu gotujemy w 1,2 szklanki wody. zalewamy octem z cukrem i zostawiamy na 15 min. Ω Płat nori kładziemy na bambusowej macie lub bawełnianej ścierce i Układamy ryż oraz pokrojone w słupki kawałki awokado i łososia. Ω Ściśle zwijamy, kroimy na 6 części i podajemy z sosem sojowym i wasabi.
domowe sushi 2 3
1
potrzebne będzie:
1. Sos sojowy Tao Tao, 6,19 zł/150 ml; 2. Ryż do sushi Blue Dragon, 9,49 zł /500g; 3. Zestaw do przygotowania 70 porcji sushi House of Asia, 62,95 zł
frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 15
restauracja
Lodziarnie Limoni to pierwsze miejsce w Polsce, gdzie zimnymi deserami raczą się nie tylko łasuchy, ale i ich czworonogi.
Odkąd trzy lata temu lody Limoni pojawiły się w Warszawie, nie mają sobie równych. Może dlatego, że robione są tradycyjnymi metodami według włoskich receptur rodzinnych gelaterii. A co za tym idzie przygotowywane na bazie świeżych sezonowych produktów. Warto zaglądać regularnie, bo trzeba spróbować wszystkich smaków! Wśród nich są takie, których próżno szukać gdzie indziej, m.in. agrestowy, miętowo-limonkowy, porzeczkowy. Są lody makowe, marcepanowe, pi16 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
lody nie tylko dla ludzi stacjowe, sernikowe. Jak również warzywne – buraczane, marchewkowe, ogórkowe, a nawet lody piwne! Każdy członek rodziny znajdzie coś dla siebie. Włącznie z... psem, bo lodziarnie Limoni jako pierwsze w Polsce oferują zimne desery także dla czworonogów! A te pokochają bananowo-borówkowy miks, który jest dla nich łatwo przyswajalny, gdyż nie zawiera laktozy i sacharozy, obecnych w klasycznych lodach, a przez psy trawionych z trudem. Zamiast tradycyjnej śmietanki występuje
w nich mleko sojowe, a dosładzane są miodem. Brzmi zachęcająco? Możecie uszczknąć od pupila co nieco, bo deser spełnia wszelkie wymagania, by mógł go zjeść człowiek. Lody Limoni serwowane są w czterech miejscach w Warszawie: na Mokotowie (ul. Dąbrowskiego 1), Saskiej Kępie (ul. Zwycięzców 49), w Śródmieściu (ul. Grzybowska 3) i na Ursynowie (ul. Wąwozowa 4). W dwóch pierwszych lokalizacjach oprócz lodów zjecie pizzę i inne włoskie dania. Apetyt rośnie!
fot. materiały prasowe, shutterstock.
Lody dla psów nie zawierają laktozy i sacharozy, trudno przyswajalnych dla psiego organizmu, a obecnych w tradycyjnych recepturach.
kuchnia na okazje
zdjęcia: Robert Szaban/www.eresdesign.com przepis: Joanna Borowska/www.panidietetyk.pl
Paliwo dla mózgu
Szkolna kanapka z odpowiednimi dodatkami może stać się źródłem składników niezbędnych do właściwego funkcjonowania mózgu. Kanapeczki z hummusem i kiełkami, kawałki grejpfruta, orzechy na przekąskę potrzebne skŁadniki: Chleb razowy – 2 kromki Kiełki – 2 spore szczypty Grejpfrut – pół dużej sztuki Orzechy – 50 g mieszanki Składniki na Hummus: 20 dag suszonej ciecierzycy (namoczonej przez noc) 10 dag pasty tahini (ziarna sezamu zmielone z olejem sezamowym, oliwą i wodą, można zrobić samemu) 2 zmiażdżone ząbki czosnku oliwa extra virgin 2 łyżki soku z cytryny woda źródlana sól morska
iki kup składn isco fr ją c aplika
sposób przygotowania: Przepis na hummus: Ω Ciecierzycę moczymy w 0,5 l lekko osolonej wody przez 3 godziny. Ω Po tym czasie odcedzamy ją i gotujemy przez ok. 2 godziny na małym ogniu. Ω Dodajemy łyżeczkę soli morskiej. Ω gdy będzie zupełnie miękka, odcedzamy i miksujemy w blenderze. Ω dodajemy pastę tahini, czosnek, sok z cytryny i tyle oliwy, aby powstała gładka masa. Jeśli trzeba, dodajemy nieco wody źródlanej.
Ω chleb smarujemy hummusem, na to kładziemy kiełki i składamy kanapkę.
Ω świetnym uzupełnieniem śniadania będzie pokrojony na ćwiartki grejpfrut oraz mieszanka orzechów.
frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 17
sesja
Rodzinne robienie przetworów uczy dzieci miłości do gotowania (i jedzenia) już od najmłodszych lat.
Ulubione warzywa i owoce zamykamy w słoikach, by cieszyć się ich smakiem, kiedy lato będzie wspomnieniem. I nadajemy im niepowtarzalny charakter! 18 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
robimy przetwo
domowe wory
sesja
sesja
Gruszki fioletowe potrzebne skŁadniki: 1 kg gruszek pół szklanki octu 1,5 szklanki cukru 1,5 l wody 1 kg śliwek
sposób przygotowania: Ω Obieramy gruszki i kroimy na połówki. Wykrawamy gniazda nasienne. Ω
Ogórki będą smakowały tym bardziej, im więcej było zabawy podczas ich robienia.
W garnku mieszamy wodę, pół szklanki cukru i ocet i gotujemy do wrzenia. Ω do roztworu Wkładamy ostrożnie gruszki na 1 minutę, aby się zeszkliły. Ω Łyżką cedzakową przekładamy gruszki do słoików. Ω Robimy zalewę: śliwki myjemy i drylujemy. Wsypujemy do garnka, posypujemy pozostałym cukrem i Gotujemy na wolnym ogniu przez pół godziny. Ω Następnie miksujemy śliwki, zamieniając je w gorący mus, którym Zalewamy gruszki w słoikach. Ω Przykrywki i ranty słoików przecieramy spirytusem i zakręcamy. Ω Tak przygotowane gruszki są idealne do pieczonego drobiu i sałat. Nie kłócą się z różowym winem, ale z czerwonym współgrają idealnie.
iki kup składn isco fr ją c aplika
20 / frisco.pl / czerwiec-lipiec 2014
sesja Zdjęcia: Seweryn Chlebiński; Produkcja: Lucyna Seremak, Magdalena Zawadzka; Stylizacja: Ralph Kruhlik; Make-up: Magda Ziembowicz; Modelki: dagmara i Maria /stars impresariat; Przepisy i wykonanie potraw: Tomasz Gąsiorek. Za wypożyczenie akcesoriów do sesji dziękujemy Home & You. Ubrania: dagmara – sukienka H&M; Maria – T-shirt mohito, spodnie solar, naszyjnik polanska & CO/pakamera.pl, bransoletki lavoga /pakamera.pl, buty kazar.
iki kup składn isco fr ją c a ik apl
Ajwar po warszawsku
ogórki z chilli
potrzebne skŁadniki:
potrzebne skŁadniki:
1 kg papryki olej słonecznikowy, oliwa z oliwek pieprz świeżo mielony, papryka słodka w proszku, sól morska
2 kg ogórków do kiszenia 1–2 papryczki chilli, swieże pół główki czosnku szklanka soli szklanka cukru szklanka oleju słonecznikowego szklanka octu 2,5 l wody
sposób przygotowania: Ω Oczyszczoną, umytą i suchą paprykę kroimy w drobną kosteczkę. Ω Roz-
Maliny w syropie potrzebne skŁadniki: 1 kg malin 2 szklanki cukru
sposób przygotowania: Ω Maliny wsypujemy do rondla, dodajemy cukier i gotujemy na wolnym ogniu przez 30 minut, delikatnie mieszając. Ω Gorące maliny wkładamy do małych słoiczków i zakręcamy. Ω Pamiętamy o przetarciu spirytusem dekli i rantów słoików. Ω Jesienią maliny zagrają w duecie z herbatą i sprawdzą się w deserach. Nie obędzie się bez bisów.
grzewamy suchą patelnię i stopniowo wsypujemy paprykę, tak aby się zamknęła, czyli nie puściła wody. Mieszamy i obserwujemy, czy jest ok. Ω Dodajemy olej, oliwę, pieprz i smażymy (nie dusimy) na wolnym ogniu przez 20 minut. Ω Na końcu dodajemy sól i łyżeczkę papryki i przez kolejne 5 minut trzymamy na ogniu. Ω Bardzo gorącą masę przekładamy do słoików – najlepiej małych. Ω Przykrywki i ranty słoików przecieramy czystym spirytusem i zakręcamy słoiki. Kiedy wystygną, są zawekowane. Ω Ajwar to doskonały iki kup składn dodatek do acją frisco ik pl a pieczonych mięs, zimnych przekąsek oraz kanapek.
sposób przygotowania: Ω Ogórki myjemy i kroimy na wielkość korka do butelki, przekładamy do miski, posypujemy solą (dwiema łyżkami) i pokrojonym chilli. Zostawiamy na godzinę. Ω Robimy zalewę: wodę mieszamy z olejem, cukrem i resztą soli oraz pokrojonym czosnkiem (ząbek kroimy maksymalnie na trzy–cztery części). Ω gotujemy na małym ogniu. Ω Spocone ogórki z miski odcedzamy z wody i w miarę suche wsypujemy do słoików. Zalewamy gorącą marynatą. Ω Zakręcamy i zostawiamy, aż ostygną – są wtedy zawekowane. Chowamy je do spiżarni i czekamy minimum tyiki kup składn dzień, a najlepiej isco fr ją c a ik apl do późnej jesieni.
frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 21
cząstka elementarna
Śliwki: dla urody!
Przyspieszają metabolizm, opóźniają procesy starzenia, są zbawienne dla zdrowia. Warto je jeść nie tylko w sezonie. Aż trudno uwierzyć, ale na świecie występuje ponad 6 tysięcy odmian śliwek. Najpopularniejsze są malutkie mirabelki, żółte lub zielone renklody oraz ciemnofioletowe śliwki kalifornijskie i węgierki. Te ostatnie nadają się na przetwory, są nieocenionym składnikiem ciast i knedli oraz sprawdzają się w formie suszonej. Nie tylko świetnie smakują, ale i mają cenne właściwości.
DLA SYLWETKI
Za dietę bogatą w śliwki będzie nam wdzięczny przede wszystkim układ pokarmowy. Owoce te regulują bowiem trawienie, przyspieszają metabolizm, zapobiegają zaparciom. Wszystko to dzięki dużej zawartości pektyn (rodzaj błonni-
W ciemnofioletowych odmianach śliwek kryje się więcej polifenoli i kwasów organicznych niż w jasnych.
22 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
ka), które przy wsparciu kwasów organicznych działają jak miotła na przewód pokarmowy. „Wymiatają” także zalegające w komórkach i niepożądane tłuszcz oraz cholesterol. Dzięki temu nie tylko czujemy się lżej, ale i minimalizujemy ryzyko zachorowania na nowotwór jelita grubego oraz miażdżycę. Aby osiągnąć ten efekt, zaleca się spożywanie trzech śliwek dziennie lub regularne picie kompotu z tych owoców (lub suszu). Śliwki są także sprzymierzeńcem osób na diecie. Nawet te suszone – o wiele bardziej kaloryczne niż surowe (100 g ma aż 265 kcal, podczas gdy taka sama ilość owoców świeżych to tylko 45 kcal) – są o wiele lepszą przekąską niż np. słodycze, zwłaszcza że wystarczy kilka, by mieć poczucie sytości.
MŁODY WYGLĄD
Zawarte w śliwkach witaminy A i E pomagają walczyć z wolnymi rodnikami, co ma duże znaczenie dla zachowania jędrnej skóry i promiennej cery oraz mocnych paznokci i włosów. Co ciekawe, śliwki można nie tylko jeść, ale i nakładać na twarz w postaci maseczki (aby ją wykonać, owoce miksujemy z białkiem jajka). Witaminy K i C natomiast zapobiegają powstawaniu pajączków – odpowiadają bowiem za właściwe krzepnięcie krwi oraz uszczelniają naczynia krwionośne. Dzięki śliwkom nie tylko lepiej wyglądamy, ale i dobrze się czujemy. To zaś zasługa witamin z grupy B, które kojąco wpływają na układ nerwowy. Tekst: magdalena zawadzka
placek pachnący cynamonem potrzebne skŁadniki: 2 szklanki mąki 3 jajka cukier wanilinowy 2 łyżeczki proszku do pieczenia pół szklanki cukru pół paczki masła 1 kg śliwek (najlepiej węgierek, choć sprawdzą się też kalifornijskie) szczypta soli cynamon
i kup składnik co is fr ją aplikac
sposób przygotowania: Ω Śliwki myjemy, kroimy na połówki, wyjmujemy pestki. Odkładamy do miski.
Ω z dwóch jajek odzielamy białka od żółtek i wrzucamy je do odrębnych naczyń. Ω Na stolnicy robimy ciasto – mieszamy ze sobą mąkę, cukier, masło, cukier wanilinowy, sól, proszek do pieczenia, całe jajko oraz żółtka. Ω ugniatamy, aż do momentu otrzymania jednolitej masy. Ω tak przygotowane ciasto wkładamy na 5 godzin do lodówki. Ω Po upływie tego czasu ciasto wyjmujemy, rozwałkowujemy i umieszczamy na blasze zabezpieczonej pergaminem. Ω układamy połówki śliwek. Ω z dwóch białek ubijamy pianę i polewamy nią śliwki. posypujemy cynamonem. Ω wszystko wkładamy do piekarnika i pieczemy przez ok. 40–50 min. w temperaturze 180 st. C.
fot. shutterstock, materiały prasowe.
ze śliwką w środku wege wędlina
Niskokaloryczna wędlina sojowa marki Polsoja smakuje świetnie m.in. dzięki ukrytym w niej suszonym śliwkom, 5,99 zł/100 g.
w sam raz na ząb
Baton zbożowy Bakalland z polewą czekoladową to alternatywa dla tuczących przekąsek, 1,59 zł/40 g.
niebo w gębie
Specjalnie wyselekcjonowana śliwka, kandyzowana i oblana czekoladą Wawel, 17,39 zł/300 g.
frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 23
dieta
Dieta bez glutenu? Czy warto podążać za nową modą w żywieniu?
Tekst: Marcin Zając, trener personalny
Uwaga, gluten! Coraz więcej osób przechodzi na dietę bezglutenową na własną rękę, mimo że nie ma ku temu żadnych zdrowotnych wskazań. Moda? Fanaberia? A może faktycznie coś w tym glutenie siedzi? Na początek krótkie wyjaśnienie – „złowrogi” gluten to nic innego jak białko roślinne znajdujące się w zbożach, czyli w życie, pszenicy, jęczmieniu i orkiszu. Problem pojawia się, kiedy organizm go nie toleruje (alergia pokarmowa) lub wręcz traktuje jako wroga (wtedy mamy do czynienia z groźną chorobą o podłożu autoimmunologicznym – celiakią). To poważne schorzenia, których podstawową metodą leczenia jest bezwzględna eliminacja glutenu z diety. Skąd pomysł, aby na dietę bezglutenową przechodziły osoby, które takich problemów nie mają? Jej zwolennicy przekonują, że odkąd rzucili gluten, kilogramy same spadają, bóle brzucha i wzdęcia ustępują, a oni sami mają dużo więcej energii. Dietetycy podchodzą do tych rewelacji raczej sceptycznie. Jak wyjaśniają, jeśli do tej pory zajadałeś się pieczywem, pizzą oraz makaronem na kolację i nagle zamienisz to wszystko na lżejsze dla żołądka 24 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
kasze, ryż i warzywa, to nic dziwnego, że chudniesz, a wdzięczny żołądek przestaje sprawiać problemy.
CZYŻBY dieta cud?
Nie do końca. Dieta bezglutenowa stosowana przez dłuższy czas w sposób nieprzemyślany może doprowadzić do niedoborów składników odżywczych – błonnika, kwasu foliowego, cynku, żelaza czy magnezu, które w „normalnej” zbilansowanej diecie są dostarczane m.in. wraz z ciemnym zbożowym pieczywem czy pełnoziarnistym makaronem. Ale jeśli do tematu podejdziemy z głową, nie powinniśmy sobie zrobić krzywdy. Od czego zacząć? Z pewnością od czytania etykiet produktów, które mamy zamiar wrzucić do koszyka na zakupy. Szybko okaże się, że śladowe ilości glutenu można znaleźć w niemal wszystkich gotowych produktach, nie tylko w pieczywie i makaronie. Z listy zakupów znikają także zupy i sosy z torebki, gotowe ciasta i ciastka, batoniki, piwo, paluszki, wędliny, lody, jogurty, warzywa z puszki, kasza manna i jęczmienna, kuskus, musli, a nawet owies
– ze względu na wysokie ryzyko zanieczyszczenia jego upraw zbożami glutenowymi. Gluten występuje także w postaci słodu jęczmiennego, dlatego można go znaleźć w – teoretycznie bezpiecznych – kukurydzianych płatkach śniadaniowych.
Co jeść?
Wbrew pozorom nie jest tak źle. Dozwolone są m.in. ryż, kasze (gryczana, jaglana, kukurydziana), produkty z mąki kukurydzianej, ryżowej, gryczanej, prosa, amarantusa, komosy ryżowej, świeże warzywa, owoce, nabiał (uważaj na słodkie owocowe jogurty i serki topione, które mają dużo „ulepszaczy”), świeże mięso, ryby, owoce morza, oliwa, miód oraz orzechy. W jadłospisie mogą znaleźć się również kasza jaglana, soczewica, ciecierzyca, sezam, siemię lniane i ziarna słonecznika, a także wszystkie produkty oznaczone znakiem graficznym przedstawiającym przekreślone kłosy – międzynarodowy znak żywności bezglutenowej. O ile na początku jadłospis bez pieczywa wydaje się nie lada wyzwaniem, po kilku tygodniach nie sprawia już większych problemów. Przykład? Na śniadanie można zjeść twarożek z bananem i orzechami lub kaszę jaglaną z jabłkiem, na obiad kotlet mielony z ziemniakami i gotowanymi warzywami, a na kolację – pieczoną rybę.
fot. getty images/gallo images poland, shutterstock.
Dla jednych jest obowiązkiem, dla innych – dietetycznym eksperymentem. O co chodzi w diecie bezglutenowej?
organic
ekoporządki Tanie, ekologiczne i co najważniejsze, skuteczne metody na czysty dom. Tekst: Lucyna Seremak
Czy można skutecznie zadbać o czystość w domu bez środków chemicznych? Można! Robiły to nasze babcie, więc i my możemy. Wystarczy poznać sekretne działanie kilku podstawowych produktów obecnych w każdym domu. Soda oczyszczona Pastą z wody i sody skutecznie wyczyścisz zlew i wannę. Zapobiega ona rdzewieniu oraz pochłania nieprzyjemne zapachy. Sodą usuniesz też tłuste plamy z odzieży. Ocet Sam lub w połączeniu z sodą doskonale czyści różnego rodzaju zabrudzenia oraz usuwa kamień. Ocet ma też właściwości bakteriobójcze, dlatego używaj go do czyszczenia blatów kuchennych, desek do krojenia oraz łazienek. Połączony z sokiem cytrynowym i ciepłą wodą doczyści nawet bardzo zabrudzony piekarnik. Cytryna Brzydki zapach z lodówki usuniesz, przemywając lodówkę wacikiem nasączonym w soku cytrynowym albo wkładając połówkę cytryny na półkę. Kwasy organiczne zawarte w cytrynie usuną plamy z jasnej odzieży oraz tłuszcz czy kamień z kuchennych blatów. W dodatku dezynfekują! Orzechy piorące Orzechy sapindus mukorossi to ekologiczna alternatywa nie tylko dla proszku do prania. Wywar z nich doskonale zastąpi środek do czyszczenia mebli, płyn do zmywarek, a nawet szampon do włosów. Klasyczny płyn do prasowania zastąp zaś wodą destylowaną. Możesz dodać do niej odrobinę swoich ulubionych perfum, by nadać praniu przyjemny zapach. Ekogotowce Jeśli nie masz przekonania do „babcinych” metod, nie musisz rezygnować z bycia eko. Na rynku dostępne są środki czystości bez szkodliwych detergentów. Produkty marki Lilly's Eco Clean skutecznie rozprawią się z brudem, a dzięki zawartym olejkom eterycznym zapewnią świeżość w domu.
frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 25
design
Każde z naczyń FOR.REST jest ręcznie malowane. Lepiej je myć samodzielnie w niezbyt gorącej wodzie.
Sposób podania, choć ważny, nie musi być serio. Projektanci dobrze się bawią, rysując na talerzach.
rysowanki PROSTO Z LASU Misie, jeże, wiewiórki, jelonki, lisy, dziki i inne zwierzęta leśne przeniosły się do miast, a dokładniej na kubki i filiżanki. Tak powstała marka FOR.REST, której założycielką jest Dagmara Malaca. Ostatnio oferta wzbogaciła się o miseczki ze szlaczkiem nawiązującym do pędów drzew, w sprzedaży są także podstawki pod kubek z surowego drewna grabu, olchy i brzozy. Jeśli nie możecie zdecydować się, czy lepiej wypoczywa się na łonie natury czy pod kocem z kubkiem gorącej herbaty, oto rozwiązanie dla was!
26 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
HOPS I... MOPS Cóż innego mogłoby pojawić się na naczyniach polskiej grupy projektowej mopsdesign, jeśli nie zabawny psiak? Obok graficznej kratki i malarskich plam stał się więc głównym motywem na zestawie śniadaniowym autorstwa Joanny Chomki-Jaworskiej. Miseczka, filiżanka, kubek, solniczka, pieprzniczka, pojemnik na jajko oraz talerzyki wykonane są z porcelany wypalanej w piecu o wysokiej klasie energooszczędności w temperaturze 800 st. C. Można je więc myć w zmywarce. Jak pozostałe wyroby marki.
BAW SIĘ JEDZENIEM
fot. materiały prasowe.
FLAMING Z WĄSAMI Flaming i wąsy to bohaterowie zestawu porcelany stworzonego dla marki Kristoff przez Magdę Pilaczyńską. Oprócz nich talerzyki, imbryki, filiżanki, kubki czy cukiernice zdobią wdzięczne kropelki i odręcznie napisane po francusku hasła. Choć grafiki występują licznie, są nienachalne, bo pastelowe. Świetnie sprawdzają się więc na bieli, która była punktem wyjścia do stworzenia kolekcji jako sztandarowy odcień porcelany. Jest elegancko, ale i z przymrużeniem oka!
Bogusław Śliwiński chyba zapomniał, czego uczyła go mama, bo swoje talerze zaprojektował tak, by nakładając na nie jedzenie, uzupełniać znajdujące się na nich rysunki. Tym samym, tworząc niezliczone kombinacje. Ale można mu wybaczyć, zwłaszcza że odnalazł sposób na niejadków, dla których od tej pory jedzenie jest przyjemnością. To właśnie z myślą o nich powstała seria TOY. Do wyboru talerze z twarzami, sportowcami oraz maszynami ciężkimi. Znajdziecie je na: www.polishdesignnow.com.
frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014 / 27
strona mamy musisz to mieć: 2 3 1
delikatne dla skóry
1. Wilgotne chusteczki Nivea Baby, 10,99 zł; 2. Płyn do ciała i włosów Johnson's Baby, 18,99 zł/500 ml; 3. Szampon i płyn Nivea Baby, 19,99 zł/500 ml
Na pierwszą kąpiel dziecka trudno się doczekać, bo to pierwsze ważne wydarzenie po powrocie do domu.
Dziecko w kąpieli Z kąpielą noworodka będziecie musieli się jednak wstrzymać tydzień. W tym czasie w zupełności wystarczy przemywanie twarzy, rączek i okolic intymnych delikatną ciepłą gąbką lub małym ręcznikiem – pamiętajcie jednak, aby w łazience było ciepło. Po zakończeniu połóżcie dziecko na ręcznik i delikatnie osuszcie jego skórę. Po tygodniu można już zacząć regularne kąpiele. Nie musicie czekać, aż odpadnie pępowina, tylko starajcie się jej nie zamoczyć. Dzisiaj odchodzi się już od codziennego rytuału kąpieli noworodków, w zupełności wystarczy dwa lub trzy razy w tygodniu. Specjaliści nie znaleźli jeszcze 28 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
1 2 3 4 5
Myjemy ręce. Przygotowujemy wszystkie potrzebne rzeczy: ręcznik, pieluszkę, nocne śpioszki. Do wanienki nalewamy 12 cm wody, która powinna być ciepła – około 38 st. C to temperatura, która pozwala utrzymać dziecku temperaturę ciała. Na początku może się przydać termometr do wody. Na dno wanienki kładziemy pieluszkę, po czym delikatnie układamy dziecko. Trzymamy je jedną ręką, drugą polewamy wodą całe ciało i główkę. Delikatnie myjemy mydłem (specjalne z neutralnym ph) lub płynem do kąpieli.
dowodu na to, że codzinna kąpiel jest konieczna, a nadmiar środkow czystości może wyrządzić delikatnej skórze Po kąpieli kładziemy dziecko na ciepłym małego dziecka wiele szkody – zbytnio ją ręczniku z kapturem, osuszamy, następnie wysuszyć lub spowodować alergię. Nawet nawilżamy balsamem lub oliwką. te raczkujące nie potrzebują częstszych Zmieniamy pieluszkę i przebieramy kąpieli. Wanna jest zdecydowanie za w nocne ubranko. duża dla noworodka, zlew może być niebezpieczny, najlepszym wyjściem jest oczywiście plastikowa wanienka. Można kupić dmuchaną turystyczną, która jak uniknąć przyda się na wyjazdy. Musicie niebezpieczeństwa się przygotować na to, że wasze przy kąpieli: dziecko albo będzie uwielbiać Nigdy nie zostawiamy dziecka samego kąpiel, albo nie. w wanience, nawet na minutę. Jeśli dzwoni telefon, który koniecznie musicie odebrać, zawińcie dziecko w ręcznik i zabierzcie ze sobą do pokoju. Małe dziecko może się utopić w mniej niż 2,5 cm wody i to w przeciągu 60 sekund!
fot. Getty Images/gallo images polska, materiały prasowe.
Tekst: Iza Farenholc
Do dzieła:
zdrowie/uroda
Do czysta
czyste wsparcie kosmetyczny niezbędnik
1. Tonik oczyszczający Nivea Pure & Natural, 16,99 zł/200 ml; 2. Patyczki kosmetyczne 160 szt. Cleanic, 2,49 zł; 3. Płatki kosmetyczne 120 szt. Cleanic, 5,99 zł
1
3
2
30 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
1 2 3
Mało która kobieta wie, że demakijaż powinno wykonywać się nie tylko przed snem, ale też po przebudzeniu. Wieczorem usunie makijaż i pozwoli skórze swobodnie oddychać, co sprzyja jej regeneracji, a rano oczyści z zanieczyszczeń z poduszki oraz przygotuje skórę na przyjęcie kremu. Sprawi też, że makijaż utrzyma się dłużej. Kluczem do perfekcyjnego demakijażu jest dobór produktów odpowiednich do typu cery oraz używanych kosmetyków kolorowych. Do cery suchej najodpowiedniejsze będą nawilżające lub natłuszczające mleczka. Posiadaczki cery tłustej powinny unikać preparatów z alkoholem, ponieważ wysusza on skórę, przez co gruczoły łojowe zaczynają jeszcze intensywniej pracować. Tutaj sprawdzą się antybakteryjne i matujące żele. Cera mieszana przysparza problemów z wyborem kosmetyku, dlatego najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie emulsja nawilżającomatująca lub płyn micelarny, który jest właściwy do każdego rodzaju skóry.
Pierwszym krokiem powinien być demakijaż oczu. Wacik nasączony płynem do demakijażu oczu przykładamy do powiek na kilkanaście sekund i delikatnie ściągamy ku dołowi. W razie potrzeby czynność należy powtórzyć, ale trzeba pamiętać, by nie pocierać cienkiej skóry wokół oczu, bo sprzyja to powstawaniu zmarszczek, podrażnień oraz wypadaniu rzęs. Kolejny krok to oczyszczenie twarzy. Kosmetyk dobrany do typu cery nakładamy na skórę, delikatnie masujemy przez kilkadziesiąt sekund i zmywamy wodą. Ostatnim, bardzo ważnym krokiem jest tonizacja. Przemycie twarzy tonikiem oczyści ją z resztek zanieczyszczeń, z którymi nie poradził sobie kosmetyk do demakijażu, zwęzi pory, zniweluje świecenie skóry oraz przywróci jej właściwy poziom pH. Należy pamiętać także o tonizowaniu szyi. Po niej pierwszej widać upływ czasu... Tak oczyszczona skóra szybciej się zregeneruje, a kremy będą skuteczniej działać. Dla lepszego efektu oraz bardziej promiennej i jednolitej skóry warto wykonać peeling 1-2 razy w tygodniu.
fot. shutterstock, materiały prasowe.
Przez pośpiech i zapracowanie często zapominamy o demakijażu. A to właśnie on zapewni nam promienną, zdrową skórę oraz sprawi, że krem lepiej się wchłonie.
praktyczna pani domu
Nalewki to typowo polska specjalność znana i niezwykle popularna w naszym kraju od wielu już wieków. Tekst: marta drobnik
Owocowe, ziołowe lub korzenne nalewki wyrabiano powszechnie w szlacheckich dworach, magnackich pałacach, a w czasach nam już bliższych w domach mieszczańskich. Traktowane początkowo jako specyfiki lecznicze z czasem zyskały rolę cenionych napitków smakowych. Wyrobem nalewek zajmowały się tradycyjnie kobiety, a przechowywały je w przydomowych apteczkach, do których klucze miała jedynie pani domu lub ochmistrzyni. Nalewki wydawano gościom i domownikom w niewielkich ilościach, posiadany zapas musiał bowiem wystarczyć na cały rok. Część napitków w zalakowanych butelkach chowano, by mogły w spokoju dojrzewać przez wiele lat, z każdym rokiem zyskując na jakości. Do utartych zwyczajów należało sporządzanie nalewki w roku urodzin dziecka, by wypić ją dopiero z okazji jej czy jego ślubu. Długo przechowywane nalewki serwowano na największe święta. Nasi przodkowie wiedzieli, co robią – nalewka im jest starsza, tym lepsza. Nie należy także się spieszyć w trakcie 32 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
jej przygotowywania. Internet oferuje tysiące przepisów typu „nalewka w trzy tygodnie”, ale to jak kawa instant – nosi tę samą nazwę co parzona w ekspresie lub w tygielku, jednak w smaku nie może się z nimi równać. Stworzenie nalewkowego arcydzieła wymaga czasu. A oprócz niego – dobrego alkoholu, np. spirytusu rektyfikowanego, i najwyższej jakości owoców bądź ziół. Kto decyduje się na wyrób nalewek owocowych, powinien pamiętać, by wybierać owoce świeże, dojrzałe, aromatyczne i starannie je przebrać, by nie przemknął się nadpsuty egzemplarz. Nie warto też nastawiać nalewu na owocach, jeśli w okresie ich dojrzewania brakowało słońca i było deszczowo – nalewka będzie słabsza smakowo i mało aromatyczna. Z jakich owoców robić nalewki? Do nalewkowych pewniaków należą owoce kwaśne i aromatyczne: wiśnie, czarne i czerwone porzeczki, dereń jadalny, pigwowiec (pigwowiec japoński, nie pigwa!), tarnina. Dają one wyraziste w smaku, intensywnie pachnące nalewy o pięknym kolorze. Świetnie sprawdzają się
Jak zrobić nalewkę? Przede wszystkim trzeba pamiętać, że nie powinno się używać spirytusu 96-proc., bo zetnie owoce i zniszczy dużą część składników odpowiedzialnych za smak i aromat. Owoce zalewać należy spirytusem o mocy ok. 70 proc., zioła – 40 proc. Odpowiednią moc alkoholu uzyskujemy, rozcieńczając spirytus rektyfikowany wystudzoną przegotowaną wodą. Jeśli chcemy uzyskać nalewkę o wyjątkowo mocnym smaku, zamiast wody użyjmy soku wyciśniętego z owoców tego samego gatunku, jakie mają zostać zalane. Większość tradycyjnych przepisów zaleca rozpoczęcie przygotowań od zasypania owoców cukrem i dodawanie alkoholu dopiero, gdy już puszczą sok. To dobry sprawdzony sposób, ma jednak jedną wadę – nie pozwala kontrolować tego, jak słodka będzie nalewka. Gdy smakują nam raczej trunki wytrawne, należy od razu zalewać owoce spirytusem, a nalewkę dosładzać już po zlaniu nalewu znad owoców. Dobrze jest robić to stopniowo, odczekując pomiędzy kolejnymi razami po kilka tygodni. Jak długo macerować owoce w alkoholu? Im dłużej, tym lepiej. Nastawiona latem nalewka spokojnie może naciągać do wiosny lub następnego lata. Wyjątek stanowią maliny, które po kilku tygodniach kąpieli w alkoholu zaczynają uwalniać goryczkę. Macerację można przyspieszyć, trzymając słój z zalanymi owocami w cieple, np. na słonecznym parapecie. Po zlaniu nalewu znad owoców trzeba odstawić go w ciemne i chłodne miejsce, by się klarował, a owoce z nalewki przesypać cukrem, by „wyciągnął” z nich resztę alkoholu. Uzyskany w ten sposób słaby słodki trunek używamy do dosłodzenia naszej nalewki, a jeśli będzie go zbyt dużo – jako dodatek do ciast lub napitek dla unikających mocnych wytrawnych alkoholi babć i cioć. Po kilku tygodniach nalewkę należy zlać znad osadu, przefiltrować (np. przez papierowe filtry do kawy umieszczone w lejku) i odstawić. Warto poczekać nawet kilka lat – ale o tym trzeba przekonać się samemu.
fot. shutterstock.
Czas na nalewki
także maliny, śliwki, leśne poziomki i jeżyny. Mniej entuzjastów mają nalewki z owoców słodkich, takich jak jabłka czy gruszki – zwykle są po prostu nieco mdłe.
przepisy na udany dzień Śniadanie:
sycące musli potrzebne skŁadniki: szklanka musli łyżka miodu łyżka otrębów orkiszowych ok. 50 g orzechów (np. mieszanka studencka) garść jeżyn Garść porzeczek garść borówek amerykańskich szklanka mleka
sposób przygotowania: Ω Do miseczki wsypujemy musli. Ω dodajemy garść ulubionych orzechów (może być mieszanka studencka), otręby orkiszowe, borówki amerykańskie, jeżyny oraz porzeczki. Ω Zalewamy mlekiem. Ω dodajemy miód do smaku i mieszamy.
iki kup składn isco fr ją c a aplik
Obiad:
Lasagne z indykiem i brokułami potrzebne skŁadniki:
iki kup składn isco fr ją c a aplik
makaron lasagne pół piersi z indyka duży brokuł 300 g śmietany 12% 250 g sera żółtego (gouda lub edamski) łyżka papryki słodkiej w proszku łyżeczka papryki ostrej w proszku szczypta gałki muszkatołowej przyprawa do kurczaka sól, pieprz
sposób przygotowania: Ω pierś z indyka należy umyć i pokroić w niewielką kostkę, doprawić przyprawą do kurczaka oraz odrobiną pieprzu i usmażyć na złoto. Ω Brokuł należy podzielić na
34 / frisco.pl / sierpień-wrzesień 2014
niewielkie różyczki, umyć i odstawić do ocieknięcia. Ω Ze śmietany, papryki (słodkiej i ostrej) oraz gałki muszkatołowej należy przygotować sos. Można go doprawić solą i pieprzem do smaku. Ω W garnku należy zagotować osoloną wodę i zmiękczyć w niej makaron, by łatwiej układał się w brytfance. Ω Lekko podgotowane płaty makaronu kładziemy do brytfanki, następnie nakładamy 1/3 mięsa i brokułów, polewamy sosem i posypujemy startym żółtym serem. Ω Kładziemy kolejną warstwę makaronu i ponownie dodajemy mięso, brokuły, sos i ser. Czynność powtarzamy po raz trzeci. Ω Ostatnią warstwę przykrywamy makaronem i posypujemy żółtym serem. Ω Pieczemy pod przykryciem w piekarniku nagrzanym do 180 st. c, po 20 minutach zdejmujemy pokrywkę i pieczemy, aż ser zarumieni się na złoto (ok. 15 min).
Kolacja: włoska pizza potrzebne skŁadniki: gotowe ciasto do pizzy sos pomidorowy ser gouda parmezan bazylia pomidorki cherry papryka kapary
sposób przygotowania: Ω na blasze wyłożonej pergaminem kładziemy spód do pizzy. Ω Smarujemy sosem pomidorowym, posypujemy startym serem oraz układamy ulubione dodatki. Mogą to być pomidorki cherry, kapary, papryka... Ω Pizzę wkładamy do piekarnika nagrzanego do 220 st. c i pieczemy ok. 12–15 min. Ω Po wyjęciu dekorujemy bazylią i parmezanem.
iki kup składn isco aplikacją fr
wpisz kod „5ZP8” i odbierz 20 zł na zakupy! WPISZ KOD „5ZP8” I ODBIERZ 20podczas ZŁ NA ZAKUPY! Wpisz kod rabatowy składania zamówienia. Jednora-
fot. shutterstock.
zowy kod upoważnia do 20 zł zniżki. Ważny jest od 1.08 do 30.09.2014 r. Aktywuje się przy koszyku o wartości minimum Wpisz rabatowy zamówienia. Jednorazowy kod upoważnia 150 zł.kodRabat nie podczas łączy sięskładania z innymi promocjami. Nie dotyczy do 20 zł zniżki. Ważny jest od 1.08 do 30.09.2014 r. Aktywuje się przy koszyku o alkoholiminimum i wyrobów tytoniowych. na www.frisco.pl. wartości 150 zł. Rabat nie łączyWięcej się z innymi promocjami. Nie dotyczy alkoholi i wyrobów tytoniowych. Więcej na www.frisco.pl.