ei is een commerciĂŤle bijlage bij NRC Weekend / zaterdag 7 april
ei een bijlage
Deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met supermarktketen PLUS
Bij PLUS uitsluitend vrije-uitloop- en bio-eieren Paasdagen, mooie start voor overstap: Supermarktketen PLUS heeft de afgelopen dagen de schappen in zijn winkels gevuld met vrije-uitloopeieren. Die eieren hebben twee Beter Leven sterren. De verkoop van scharreleieren bij PLUS is daarmee verleden tijd. Met 259 winkels en ongeveer zes procent marktaandeel is PLUS een voorname speler op de Nederlandse levensmiddelenmarkt. Met een volume van 70 tot 75 miljoen eieren op jaarbasis is de supermarktketen in staat de stap te zetten naar een ander beleid. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is een belangrijke doelstelling van de supermarktketen. Daarbij staan eerlijke handel, duurzame productie en dierenwelzijn hoog in het vaandel. Met de overstap van scharreleieren naar vrije-uitloopeieren zet PLUS opnieuw een stap voorwaarts naar meer verantwoord ondernemen. PLUS heeft een voorsprong op dit terrein en dat blijft niet onopgemerkt. Vorig jaar werd de supermarktketen voor de zesde maal uitgeroepen tot beste biologische supermarkt. PLUS werd vorig jaar november ook uitgeroepen tot de groenste (NIMAAward Duurzaam Ondernemen). Volgens de supermarktketen weten de meeste Nederlanders niet dat scharrelkippen nooit buiten komen. Vrije-uitloopkippen hebben die mogelijkheid wel en
kunnen gebruikmaken van de om de boerderij liggende weide en beplanting. Kippen, van nature bosbewoners, zitten graag onder struiken en bomen en scharrelen daar nog wat extra voedsel op. Gemiddeld hebben 2500 kippen de beschikking over 10.000 m 2 vrije uitloop. PLUS heeft voor de levering van vrije-uitloopeieren een contract gesloten met zijn leverancier Van Beek. Samen met Van Beek is PLUS ruim een jaar geleden gestart met de voorbereidingen voor de overstap van scharreleieren naar vrije-uitloopeieren. Er is veel aandacht besteed aan dierenwelzijn en volksgezondheid. Die worden geborgd omdat de vrije-uitloopeieren voldoen aan de gestelde regels en wetgeving op het gebied van voedselveiligheid en dierenwelzijn. EĂŠn van die leveranciers van vrije-uitloopeieren is Klaas Piel. Op zijn boerderij in Rouveen houdt hij ongeveer 36.000 stevige bruine kippen die hem ongeveer 33.000 eieren per dag leveren. De vrouw van Klaas Piel, Margo, ziet dagelijks al die eieren voorbij
komen, want zij doet de (handmatige) selectie. PLUS verkoopt die eieren onder de naam GIJS. Met de GIJS streekproducten geeft PLUS aan dat het de gedachte van Fair van Dichtbij ondersteunt. De supermarkt is ook de grootste Fairtrade verkoper. (Fair van Ver). Hoewel de productiekosten voor vrije-uitloopeieren hoger zijn dan die van scharreleieren merkt de klant van PLUS daar niets van. In de supermarkt is het vrijeuitloopei qua verkoopprijs gelijk aan het scharrelei. PLUS neemt die extra kosten voor zijn rekening. PLUS Retail ondersteunt de aangesloten ondernemers vanuit het servicekantoor in De Bilt. De winkels worden beleverd uit drie regionale distributiecentra in Haaksbergen, Ittervoort en Hendrik Ido Ambacht. In Middenbeemster staat een landelijk distributiecentrum. Bij PLUS Retail werken ruim 1200 mensen. De allemaal zelfstandige ondernemers van de supermarktketen behaalden in 2011 een consumentenomzet van bijna twee miljard euro.
Het ei en de kip Na lang broeden kon de paasbeilage over niets anders gaan dan over kippen en eieren. Van oudsher stond de tijd rond Pasen (Ostara) immers in het teken van vruchtbaarheid en wedergeboorte. Wij wensen u een prettig weekend en vertrekken zelf richting Paasei-land voor een korte maar welverdiende vakantie, waarna wij het werk weer oppikken.
De taxonomie van de kip
Het ei van Columbus
Silkies uit China
Lellebel
Rijk Animalia (dieren) Stam Chordata (chordadieren) Klasse Aves (vogels) Orde Galliformes (hoendervogels) Familie Phasianidae (fazantachtigen)
tOeN kardinaal Mendoza in 1493 tegen Columbus sneerde dat Indië (lees: Amerika) helemaal niet moeilijk was geweest om te ontdekken, pakte Columbus een ei en vroeg aan de aanwezigen hoe zij dat zonder hulp rechtop zouden laten staan. Niemand wist het. Columbus tikte het ei ferm op tafel, waar het blij rechtop stond. De boodschap: als één iemand het voordoet, is het voor de rest ook niet moeilijk meer.
De zijhoender is een eeuwenoud kippenras uit China. Haar veren lijken op een poezelig vachtje van zijde, vandaar de namen Silky, Chinese Wolhoender en zijdekip. Haar huid en vlees zijn erg donker en haar botten zijn zwart (ze heet ook wel black-skinned chicken en morenhoender). Het is een magere kip met een intense wildsmaak, die met name in Azië gegeten wordt. In Nederland prefereert men haar voor de sier.
AAN het oorlelletje van de kip is te zien welke kleur ei zij gaat leggen. een kip met een wit oorlelletje legt witte eieren. een kip met een rode oorlel legt bruine eieren.
Yokohama
(x1000)
Fabergé
Pauw
Rassen
52 miljard
FABeRGÉ ontwierp de fenomenaal versierde kunststukjes voor de Russissche tsaar Alexander III, die zijn vrouw ieder jaar met Pasen zo’n eitje cadeau deed. De revolutie maakte een einde aan die traditie. Fabergé maakte slechts dertien keer een ei voor iemand anders dan de tsaar. In totaal zijn er zo’n zestig in de wereld.
eeN pauw is eigenlijk ook een kip, want hij is net als zij van de fazantvogelfamilie. De mannetjes heten hanen, de vrouwtjes hoenders. Pauwen leggen vier tot acht bijna-witte eieren, maar niet allemaal tegelijk.
eeN krielkip is een ander woord voor een kip uit de kleine rassen. Zowel deze als de grote rassen worden weer onderverdeeld in vleesrassen, sierrassen, legrassen en rassen met meerdere functies. Zo is de Yokohama alleen voor het mooie en de Mechelse koekoek voor het diner.
Met 52 miljard kippen op de wereld zijn er bijna negen kippen voor elke mens. Dat maakt de kip de meest voorkomende vogelsoort ter wereld.
FOTO-OMSLAG
COLOFON
Eclips Noël Loozen
‘ei’ is een commerciële bijlage bij NRC Weekend. De bijlage is tot stand gekomen uit een samenwerking met het Productschap voor Pluimvee en Eieren en ANEVEI. De inhoud valt derhalve niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie van NRC Handelsblad en nrc.next. realisatie: Nrc customer Media, Wilfred Mons (w.mons@nrc.nl). commercieel directeur: Martijn Standaart. redactie: jaap Kos, ron Smeding Media & Management BV, Debbie huisman, Monique Kalkman, Pascalle de ruyter. eindredactie: Karina Meerman. art direction en vormgeving: Van Lennep, amsterdam. traffic manager: john Wesselman. correctie: Pauline Nieuwhof.
Noël Loozen studeerde in 2009 af aan de fotografie-afdeling van de gerrit rietveld academie in amsterdam. Momenteel volgt hij de masteropleiding film aan de Nederlandse Film en televisie academie.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van Nrc Media en/of andere auteursrechthebbenden. Nrc Media kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de volstrekte juistheid en volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden. alle genoemde gegevens zijn onder voorbehoud.
ei is een commerciële bijlage bij Nrc Weekend
Het mooiste geschenk van Moeder Natuur Arend Mijs is voorzitter van de ANEVEI, de Algemene Nederlandse Vereniging van Eierhandelaren. Sinds hij in 1976 in de eieren stapte, heeft hij in uiteenlopende functies alle zegeningen en treurnissen van de sector meegemaakt. De per 1 januari verplichte omschakeling van kooi- naar scharrelkip levert beide op. foto: Noël Loozen
Z
Zegeningen waren er volop in de lange loopbaan van ir. Arend Mijs. De Nederlandse eiersector geniet internationaal een uitstekende reputatie. Treurnis was er ook. Immers, het uitbreken van allerlei ziekten is ook Nederland niet bespaard gebleven. De houderijsystemen van kippen stonden lange tijd onder grote maatschappelijke en politieke druk. De ruim dertig miljoen kippen die ons land telt, hadden het met zijn allen alles behalve gezellig. Maar die tijd is voorbij. Mijs: “Iedereen kijkt met groot respect naar dit kleine landje, waar we met veel creativiteit en durf oplossingen hebben gevonden voor meer verantwoord on-
dernemen, met veel oog voor dierenwelzijn. De keten heeft zich geweldig gemanifesteerd. Van kuiken tot ei, alles loopt naadloos in elkaar over. En vooral met de techniek en de innovaties heeft Nederland een heel sterke positie gekregen.”
Eiertekort
heen voor er lokale of provinciale toestemming is voor de gewenste aanpassing. Dat laat onverlet dat er in de sector bedrijven te laks zijn geweest. Men wist dat we gezamenlijke stappen gingen zetten naar diervriendelijker systemen. Er was voldoende tijd om te anticiperen.”
Europa als voorbeeld
Op 1 januari van dit jaar zijn kooi-eieren in Europa verboden. Kooi-eieren komen uit een houderijsysteem waarin kippen hutje bij mutje eten, slapen en eieren leggen, met kortgeknipte snavels om elkaar niet te verwonden. Nu, ruim drie maanden na het verbod op het houden van kooikippen, manifesteert zich een fors tekort op de Europese eiermarkt. De omschakeling van de kooikip naar de scharrelkip zorgt voor grote problemen, terwijl die wetgeving jaren geleden werd aangekondigd.
Mijs, die ook zitting heeft in internationale fora en vorige week terugkeerde van de International Eggs Commission (IEC) Conference in het nauwelijks door kippen bevolkte Venetië, wijst erop dat Europa dankzij alle weerstand een voorbeeld is geworden voor de rest van de wereld. Een eiland, waar in vergelijking met Amerika en Azië diervriendelijker houderijsystemen zijn ontstaan, die helaas elders nog niet worden ingevoerd.
Mijs is niet verbaasd. “We hebben allemaal een beetje tegen die omschakeling zitten aanhikken. We waren ervan overtuigd dat het moest gebeuren, maar vooral in de zuidelijke Europese landen werd een beetje gerekend op uitstel. Ook sommige houders van leghennen in Nederland hadden op een jaartje meer tijd gerekend. Maar er is ook een andere groep. Dat zijn de bedrijven die zich tijdig bewust waren van de komende overschakeling, maar die door hun vestigingslocatie te maken kregen met ellenlange procedures voor het verkrijgen van nieuwe vergunningen. Een groot aantal kippen huisvesten om er een boterham mee te verdienen, valt politiek gezien, onder de intensieve houderij en er gaan soms maanden zelfs jaren, over-
“Uiteraard hebben wij over deze zaken gesproken. Zo’n conferentie is natuurlijk een internationaal klankbord, waar vrijelijk gedachten kunnen worden uitgewisseld. De weerstand die de laatste decennia terecht is ontstaan tegen intensieve houderijsystemen is wel doorgedrongen naar de andere continenten. Het heeft de aandacht tot de Wereldvoedselorganisatie (FAO), waar de IEC mee overlegt over duurzaamheid en maatschappelijk ondernemen. IEC heeft ook de Corporate Social Reponsibility Groep als klankbord, maar ik verwacht niet dat op korte termijn grote veranderingen in de huisvesting van kippen zullen optreden in bijvoorbeeld het Verre Oosten en ZuidAmerika.”
6 weetjes 1
Welke soort kippenei wordt het meest verkocht?
2
Ruimte per kip Scharrel In een scharrelstal mogen maximaal negen legkippen per m2 worden gehouden.
Scharrel (84.1%)
Kooi Binnen een grote stalruimte leven drie tot vijf legkippen per kooi. Ieder dier heeft de beschikking over minimaal 550 cm2 vloeroppervlak.
Kooi (8.7%)
Vrije uitloop Kippen met vrije uitloop hebben de hele dag toegang tot een buitenverblijf. Op de uitloopvlakte, die grotendeels begroeid moet zijn, staat ieder dier minimaal 4 m2 ter beschikking. Voor de stal geldt als eis tenminste één vierkante meter per negen leghennen.
Vrije uitloop (4.8%) Biologisch (2.4%)
3
Hoeveel eieren eten wij in Nederland? In Nederland eten we 185 eieren per persoon per jaar.
Biologisch Biologische eieren komen van hennen die in stallen worden gehouden met maximaal zes dieren per m2. De ruimte voor uitloop buiten moet minstens 4 m2 per leghen zijn.
4
Hoeveel eieren consumeren onze buurlanden per persoon per jaar? D
203
F
229
5
6
Hoeveel weegt een gemiddeld ei?
Vet
Een rauw kippenei met schaal weegt ongeveer 61 gram. Een rauw ei zonder schaal weegt 55 gram. Dit ei wordt aangeduid met de gewichtsklasse M. Andere maten zijn S, L en XL.
Naast een heleboel andere voedingsstoffen zitten er ook vetten in eieren. Het vet in een ei zit vooral in de dooier. Een gemiddeld ei bevat per 100 gram 4,3% onverzadigd vet en 3,1% verzadigd vet.
GB 187 I
211
S
182
RO 258
3,1% verzadigd vet
61gr
HU 238
4,3% onverzadigd vet
Bronnen 1-5 Productschap Pluimvee & Eieren / 6 NEVO-online versie 2010/2.0, RIVM, Bilthoven
Eierprijzen
De omschakeling in Europa naar de scharrelkip als ondergrens heeft geleid tot een tekort op de eiermarkten. Tekorten gaan bijna altijd gepaard met prijsstijgingen. Ook in Nederland zijn de eierprijzen de laatste weken fors gestegen, al zal de consument dat (nog) niet waarnemen in de supermarkt. Daar liggen de eieren die veel eerder zijn gecontracteerd tegen vaste prijzen gedurende de contracttermijn. De markt verwacht niet dat de supermarktketens hun prijzen naar boven zullen aanpassen. “Nee,” zegt Mijs, “de retailsector contracteert graag onmiddellijk na de paasdagen. Dan zijn de eierprijzen doorgaans het laagst. Een prima tijdstip om contracten met eierleveranciers te sluiten. In de ogen van de retailers.” De sector maakt graag gebruik van de benaming ‘tafeleieren’ maar kent ook eieren met een andere bestemming. Die gaan naar de eiverwerkers die er grondstoffen voor bakkerijproducten van maken, salades, advocaat, etc. Eieren zijn al meer dan een halve eeuw uiterst goedkoop gebleven. Een tafelei kostte in 1950 ongeveer (omgerekend) 8 eurocent en wie moeite doet vindt ze vandaag voor minder dan 15 eurocent. Mijs: “Ik begrijp ook niet waarom de supermarkten soms willen stunten met eieren. Een ei is geen stuntartikel en hoeft dat ook niet te zijn. Er is voldoende onderzoek dat aantoont dat consumenten een doosje eieren meenemen, zonder stil te staan bij kostprijs of houderijsysteem. Een doosje Nederlandse eieren is altijd goed. Hup in het mandje, op naar de volgende boodschap. Kijk je naar de kostenopbouw van een
ei, dan verdient de retailer het meest. De houder van leghennen krijgt zes, zeven cent. De supermarkt stunt dus met zijn eigen marge. Het ware beter als de marge van de boer wat omhoog ging.”
Vrije-uitloopeieren
De omschakeling naar de scharrelkip is een feit. De supermarktketen PLUS heeft weer een volgende stap gezet en verkoopt sinds vorige week uitsluitend vrijeuitloopeieren. Vrije uitloopeieren krijgen die kwalificatie wanneer ze afkomstig zijn van kippen die naar buiten kunnen lopen. Stel dat de actie van PLUS navolging krijgt en meerdere ketens het scharrelei vervangen door het vrije-uitloopei? Mijs: “Die ontwikkeling baart ons zorgen. Wij zijn fysiek niet in staat om heel Nederland vrije-uitloopeieren te laten eten. Daar zijn hectares grond voor nodig die we niet hebben en daar krijgen we geen vergunningen voor. Maar er zijn meer elementen die in deze discussie een rol spelen. Alle betrokken partijen zijn in gesprek. Ik weet daarom nu nog even geen oplossing.” Van een man die zo lang en zo intens met eieren leeft, verwacht je waarschijnlijk dat hij zelf ook wat kippen in zijn tuin heeft. “Nee,” antwoordt Mijs, “en ook nooit gehad. Ik heb er miljoenen gezien, maar haal gewoon een doosje eieren bij de supermarkt. Dat was aanvankelijk een plank met wat doosjes en is uitgegroeid tot een schap vol varianten. Een eldorado voor mensen die graag een eitje tikken. Het mooiste geschenk van Moeder Natuur heeft zich optimaal bewezen. En het is nog gezond ook.”
Een ei, dat is toch het pronkstuk van Moeder Natuur? “Die uitspraak is niet van mij,” zegt ir. Arend Mijs (1948), “maar ik gebruik hem al jaren om aan te geven dat we het hebben over een natuurproduct dat wereldwijd wordt geconsumeerd, geaccepteerd en geapprecieerd.” De van oorsprong agrarisch econoom zit al sinds 1976 in de eieren, toen hij begon met werken voor het Productschap Pluimvee en Eieren. Hij werd in 1989 secretaris van de ANEVEI, de Algemene Nederlandse Vereniging van Eierhandelaren. Na zijn vervroegd pensioen in 2006 nam hij die functie weer op. In 2011 werd hij voorzitter. Aan stoppen denkt hij niet. “Er is nog heel veel te doen.”
Superscharrelkippen Rondeeleieren zijn eieren uit een sprookje. De kippen worden in de watten gelegd en zelfs Wakker Dier vindt het Rondeelei “een prima keuze in de winkel�. Toch was er stugge vasthoudendheid voor nodig om deze innovatie in de kippenhouderij werkelijkheid te laten worden. De drie vestigingen blijken echter een voorbeeld dat doet volgen.
In het Rondeel hebben de kippen aparte ruime dag- (2) en nachtverblijven (1). 3. Bij uitbraak van een virus gaat de toegang tot de bosrand dicht, maar behouden de kippen hun dagverblijf. 4. In de centrale kern zit de techniek, een nieuw mestdroogsysteem en een ontvangstruimte voor bezoekers, daarboven de klimaatregeling met warmtewisselaars en zonnecollectoren.
H
Het Rondeelei is vooralsnog een exclusief ei. Het ligt alleen in het schap van Albert Heijn (onder het label Puur & Eerlijk) en is te koop bij de Rondeelvestigingen in Barneveld, Ewijk en Wintelre. Het Rondeelei is van superscharrelkippen en op de verpakking prijken drie sterren van het Beter Leven Keurmerk van de Dierenbescherming, die het de status van een biologisch ei verlenen. Rondeeleieren zitten in een heel eigenwijs doosje. Niet verpakt per tien of zes, maar zeven eieren in een milieuvriendelijk doosje, gemaakt van aardappelzetmeel en biologisch bliksemsnel af breekbaar. “Iedere dag een eitje”, roept directeur Ruud Zanders, met een knipoog verwijzend naar een vroegere campagne van de Nederlandse eiersector. “Alles moest anders, dus ook het doosje.” De kippen worden in de watten gelegd. Ze hebben een nachtverblijf waar ze eten, drinken, eieren leggen en slapen. ’s Ochtends gaat automatisch een dagverblijf open waar de natuur naar binnen komt en de kippen kunnen scharrelen. Ze kunnen ook naar de beschutte bosrand, die buitengesloten wordt als er iets gebeurt dat het welzijn van de dieren kan beïnvloeden. Aan de af kondiging van een ophokplicht – bijvoorbeeld door een virus – kan binnen seconden gevolg worden gegeven; er kan zelfs op worden geanticipeerd. Met een druk op een schakelaar zakt de 2,50 meter hoge afscheiding, maar lopen de kippen nog steeds in daglicht met een onveranderd klimaat.
Iedereen tevreden?
De lijdensweg die aan de realiteit van dit kippenwalhalla voorafging, heeft Ruud Zanders helemaal meegemaakt. Een kleine tien jaar geleden zat hij met enige regelmaat met een grote groep mensen bijeen. Het moest anders met de kippen. Maar hoe anders? Iedereen had zijn eigen wensen: de houders van leghennen, de afnemers van de kippen, de milieuorganisaties, de
dierenbescherming. Het veroorzaakte Babylonische spraakverwarringen. Het toenmalige ministerie van Landbouw dacht mee, de Universiteit van Wageningen zat aan, ZLTO participeerde… Kortom, pas in 2006 lagen er twee ontwerpen, waarvan het Rondeelontwerp het meest belovend leek voor het optimaal houden van hennen. Er lag een goed doortimmerd plan, waarmee alle partijen konden instemmen. Er zouden gelukkige kippen komen, trotse boeren, tevreden burgers, allemaal samengebracht in een totaaloplossing. En uiteraard een heel lekker eitje, dat ter plekke wordt verpakt en dus niet – zoals overal gebruikelijk – naar een pakstation gebracht. Ze konden zonder onnodig extra transport direct naar de afnemer.
Kip- en eisituatie
De schets toonde een prachtig kippenverblijf in de vorm van een cirkel, met natuurlijke ventilatie, dag- en nachtafdelingen in segmenten en een bosrand eromheen. De praktijk bleek echter weerbarstig. Met stapels documenten en tekeningen maakte Ruud Zanders een rondje langs de grote banken. “Immers, eerst de centen binnenhalen was het credo. De banken waren heel geïnteresseerd, maar vonden dat ik eerst afnemers voor de eieren moest hebben.” Daarom stapte hij vervolgens naar Albert Heijn. “Ook daar vond men het prachtig, maar ze wilde weten op welke dag ik kon gaan leveren. Een typische kip- en eisituatie.” Zanders ging uiteindelijk voor advies naar Cor van de Ven, DGA van de Venco-Groep, een conglomeraat dat vermaard is om hun creatieve oplossingen van technische, industriële problemen. Hij riep wanhopig: “Je moet me helpen, anders mislukt Rondeel!” Van de Ven stemde in met het voorstel en zo kon in Barneveld, deels met privaatfinanciering, de eerste spade in de grond.
Nederland-Duitsland Duitsland, de grootste afnemer van Nederlandse eieren, kon tot het jaar 2000 in 75 procent van de eigen eier behoefte voorzien. Als gevolg van de overschakeling van kooi- naar scharrelproductie liep dat vorig jaar terug naar ongeveer 60 procent. Het land importeerde in dat jaar 6,4 miljard eieren, waarvan bijna vijf miljard uit ons land. België, Frankrijk, Spanje en Polen voorzagen in de rest. Duitsland bouwt momenteel in hoog tempo aan de uitbreiding van de eigen capaciteit en als het land dit op deze snelheid blijft voortzetten, krijgt de Nederlandse eiersector op korte termijn grote problemen. Markten in Europa vinden waar dergelijke volumes kunnen worden afgezet, lijkt onmogelijk.
Milieuvriendelijk
Van de Ven nam een fors risico. De aanpak voor het Rondeelkippenverblijf was zo afwijkend van de gebruikelijke kippenhouderijen, dat geen enkel bestaand systeem kon worden geadopteerd. Jarenlange studie leverde echter de conclusies voor een ideale situatie voor het complex: maximaal 30.000 kippen, operationeel milieuvriendelijk en gerund door een goede boer met zijn familie. Zanders: “De milieubeweging had vrij snel door dat wij bijzondere plannen aan het ontwikkelen waren. We zijn in korte tijd energieneutraal (vooralsnog alleen in Wintelre), voeren onze mest af als 85% droge stof en zijn gemakkelijk inpasbaar in het landschap. Heuvels en begroeiing maken ons vrijwel onzichtbaar. We zijn altijd open voor de burger, ook voor het huren van een zaaltje en vergaderen tussen de kippen. Het inkomen van de boer die de Rondeelvestiging bestuurt, wordt verhoogd door het aanbieden van die faciliteiten. De dieren voelen zich prima. Wij kappen geen snavels, is ook niet nodig, want de kippen zijn blij en pikken elkaar niet. Dat de kippen blij zijn, hoor je ook als bezoeker .”
Els van de Ven (27) heeft 30.000 kippen. Ze had nooit gepland om aan het hoofd te staan van zo’n grote kippenhouderij, maar zei direct ja toen ze werd gevraagd als leidinggevende van de tweede Rondeelvestiging, in het Brabantse Wintelre. “Het is me best meegevallen. De kinderziektes hebben we met het hele team vrij snel kunnen overwinnen.” Het is druk in de week voor Pasen: de kippen zijn ouder dan 80 weken en gaan naar de slachterij. Nieuwe jonge leghennen komen voor hen in de plaats. In de tussentijd wordt er grondig schoongemaakt en hier en daar verbeteringen aangebracht. Pasen zonder kippen voelt een beetje raar, zegt Van de Ven, “maar het is niet handig om de kippen langer te laten blijven. Dat kost eieren en de kwaliteit van het ei gaat achteruit. En dat willen we niet bij Rondeel.”
Het Rondeel.... ...het kippenpaleis waar onze kippen in alle rust uw heerlijke Rondeeleitjes leggen
Kom gerust kijken Wij verheugen ons op uw bezoek!
De Rondeelboeren: Barneveld: Gerard en Jeanet Ewijk: Willy en medewerkers Wintelre: Els en medewerkers
Te koop: bij alle vestigingen van Albert Heijn en op diverse regionale verkooppunten
Rondeeleieren combineren optimaal dierenwelzijn met maximale zorg voor het milieu!
w w w. ro n d e e le i e re n . n l
Een eitje koken met… Uit een mini-enquête bleek dat de BN’er zijn eitje kookt met liefde. Hij bewaart zijn half dozijn in de koelkast en prikt er bij voorkeur geen gaatje in, maar als het moet, dan in de bolle kant. De meeste vlijen hun ei tot 12 minuten in koud water, in heet water is het al met drie minuten goed. Dat van Evert Santegoeds is met 4.23 minuten klaar, weet hij dankzij de smartphone app ‘De Poerfecte Eierwekker’.
Actrice/schrijfster
Marian Mudder “Ik heb altijd eieren in huis, heel gek. De koelkast kan helemaal leeg zijn, maar eieren heb ik altijd.”
Musicalactrice
Maaike Widdershoven “Vader van een vroeger vriendinnetje (ik was 7 of 8 jaar) klopte altijd met zijn versgekookte eitje tegen zijn voorhoofd, om hem zo kapot te krijgen. Eén keer hadden wij hem een rauw ei gegeven en de afloop was dus hilarisch.”
Acteur/zanger/schrijver
Bastiaan Ragas “Vroeger, bij mijn moeder thuis, kreeg ik maar één keer in de week een eitje en wel op zondag. Nu ik groot ben en het zelf mag bepalen, eet ik elke dag een lekker gekookt eitje. Ik heb nog behoefte aan zo’n ouderwets eimutsje om het warm te houden, die zijn nergens meer te koop!” “Ik bak, kook, stoom of pocheer een ei, kan me niet schelen. Als het maar wel een ei is met een EKO-keurmerk, want dat is het enige ei dat geen nepscharrelei is of oplichtersgrasei. EKO-ei is het enige diervriendelijke, waar de kip niet met afgebrande snavel (om te voorkomen dat ze in andere hennen pikt) in een veel te kleine ruimte zit. Als fatsoenlijk mens laat je toch alleen maar een EKO-ei in de pan ploffen?”
“Iemand heeft mij ooit willen laten geloven dat de beroemde Mario Lanza zich dood heeft gegeten aan de eieren. Bullshit denk ik.”
“Op de lagere school hielden we in onze klas een wedstrijd eieren beschilderen. Het mooiste ei zou worden beloond met een kleurboek. Ik deed er verschrikkelijk mijn best op. Met resultaat; die van mij werd uitverkozen als mooiste. Ik kreeg de prijs, een kleurboek, en wilde met het ei teruglopen naar mijn tafeltje. Onderweg viel het ei – het bleek ongekookt – op de grond en spatte uiteen. Nu, 65 jaar later, heb ik nog steeds medelijden met dat ontzettend beteuterde jongetje dat ik toen was.“
Bart Jan Krouwel “Wij hebben zelf kippen door de tuin lopen die eieren zouden moeten leggen. Dat doen ze ook af en toe, maar ze eten vooral veel en leveren weinig eieren, dus dat zijn dure eieren, zeggen we wel eens.”
Lee Towers
Ernst Daniël Smid
Frits Löhnen
Voorzitter Productschap Pluimvee en Eieren
Zanger
Operazanger/presentator
Mental coach
“Toen ik Laura leerde kennen, was ik meteen onder de indruk hoe mooi en gezellig ze de paastafel dekte met haasjes en kuikentjes, bloemen, matzes en paasbrood. Dat doet ze nog steeds elk jaar, dat is een heel dierbare gewoonte geworden. Ik zal nooit vergeten dat we een keer een grote chocoladepaashaas met eieren op tafel hadden staan. We gingen snel nog even weg en toen we terugkwamen, bleek dat we vergeten waren het zonnescherm naar beneden te laten. Op tafel lag een enorme plas chocola! Heel zonde, maar we hebben er wel vreselijk om gelachen.”
Opiniepeiler
Maurice de Hond “Ik was een keer te gast bij Rik Felderhof in het programma Villa Felderhof, samen met Henkjan Smits. Zij hadden samen het ontbijt voorbereid, een prachtige omelet gemaakt en zaten aan de ontbijttafel op mij te wachten. Ik was wat laat, omdat ik op mijn kamer nog iets op internet moest doen. Ik schuif aan tafel, zie naast mijn bord een schaaltje met ei staan en eet het op. De andere twee keken verbijsterd toe. Ik kon toch ook niet weten dat het voor drie personen was?”
Actrice
Mary-Lou van Stenis “De avond voor Pasen dek ik altijd de tafel. Op ieder bord zet ik een chocoladeverrassing, voor de kinderen natuurlijk de grootste. Toen wij net in Spanje woonden (dit verhaal is wel al 12 jaar geleden), dekte ik – zoals altijd – de ontbijttafel in de serre, met heel mooie grote chocolade-eieren en paashazen etc. De tafel zag er prachtig uit en met een tevreden gevoel ging ik naar bed. De volgende ochtend was Eva al vroeg op en ik hoorde haar heel hard roepen en lachen. Ik was de Spaanse zon vergeten, die al vanaf heel vroeg in de serre scheen: alle chocoladefiguren waren gesmolten – in de meest vreemde standjes stonden ze erbij. Ben snel de tuin in gerend om daar alle verstopte eieren te redden... het was niet veel meer... elk eitje was een zachte smurrie in verpakking geworden. Daar moet ik iedere keer weer aan denken als ik hier de eitjes verstop – en maar hoop dat het niet te hard gaat regenen!
Woordvoerder Productschap Pluimvee en Eieren en werkende moeder
Pascalle de Ruyter
“Ik heb wel eens tegen een collega gezegd dat hij 100 euro kreeg als ik drie eieren op zijn hoofd mocht stukslaan. Maar nadat het tweede ei over zijn hoofd en gezicht droop, ben ik gestopt.”
Hoofdredacteur Privé
Evert Santegoeds “Opa Santegoeds maakte ze zelf: van die hele grote paaseieren en -kippen van wel 40 cm met alleen een strik erom. Ik was in de gezegende omstandigheid een opa en oma met een snoepwinkel te hebben.”
Fotocredits Bastiaan Ragas: Nick van Ormondt Ernst Daniël Smid: Otto van den Toorn Evert Santegoeds, Lee Towers: Patricia Steur Maaike Widdershoven: Gerard de Haan