VOORJAAR 2015
NGH-SIJTHOFF UITGEVERIJ LUITI ERDAM.NL WWW.LSAMST
# 20
ezer van nu asy- en sciencefictionl nt fa de or vo t rif ch HĂŠt tijds
SF - S T ER AInNtNerLvEieCwKIE
l en kort verhaa
P KORTINeGndO ste series de verslav
is Compiet Ir & d n u lm e d A jn ti r Ma esenteert r p e v ti c e ll o C im r G The erhaal Een exclusief kort v
kus Heitz avid Hair H Mar D H rt be rim G n Ee H Pierre j Sapkowski Miller H Andrze ra Adrian H Susa n La re N Ka VA H K h ER W ug W Lo r NIEU H Ambe n H Robin Hobb Bernhard Henne s tz H Jen William Richard Schwar
01
WIN EEN JAAR GRATIS HBO GO! Met de streamingdienst HBO GO kijk je alle seizoenen van Game of Thrones en nog veel meer via smartphone, tablet, laptop en Smart TV.
TRANSFORMEER JEZELF tot je favoriete Game of Thrones personage en plaats een selfie op Instagram of Facebook met de hashtag #ikwilHBO. • •
Onder de creatiefste inzendingen verloten we drie codes voor één jaar gratis HBO GO Plaats je inzending voor 15 mei 2015. Prijswinnaars krijgen uiterlijk 31 mei bericht. Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd.
Š 2015. HBO all rights reserved.
het nieuwste seizoen
Vanaf 13 april elke maandag om 20:30 uur
itsHBO.nl
Win 2 kaarten voor Jurassic World inclusief officiële cap!
Ga naar www.lsamsterdam.nl/jurassic-world meld je aan voor de nieuwsbrief en maak kans! 11 JUNI IN DE BIOSCOOP IN 3D – OOK IN IMAX 02
W W W. J U R A S S I C W O R L D F I L M . N L
Inhoudsopgave 20
06. RUIS
Het laatste nieuws als eerste 08. REACTIES
Lezers aan het woord 08-09. COLUMNS Van An Janssens en C.M. Chang
10. INGEZOOMD
Ann Leckie 12. KORT
Het Sluipende Gif van de Nacht
20. COVER
De Stem van Westeros 25. PREVIEW
De nieuwe Karen Miller 28. KORTING
De verslavendste series van het moment 30. INGEZOOMD
Lockwood-auteur Jonathan Stroud
32
10
32. PREVIEW
Lockwood & Co. 36. JURASSIC WORLD
Crichtons dino’s zijn terug
38. ART
Marco Lap 42. PREVIEW
De Godenoorlogen van Schwartz
38
44. PREVIEW
De Vuurwens van Amber Lough 48. INGEZOOMD
Op bezoek bij The Grim Collective
50
50. KORT
Heksen
56. ONZE FANTASY SPECIALISTEN 58. VERWACHT
De kalender t/m augustus
03
04
Redactienoot
[Colofon] Eclips is een uitgave van Uitgeverij Luitingh-Sijthoff B.V. Postbus 289 1000 AG Amsterdam
Redactie Maarten Basjes Eindredactie Floor Appelman en Yvonne Verschuur
Publiciteit Michiel Rigters, mrigters@lsamsterdam.nl
Vormgeving DPS Design & Prepress Studio, Amsterdam
Een nieuw gezicht
Productiebegeleiding
Terwijl ik dit schrijf zijn we hier nog helemaal euforisch over de geweldige afsluiting
Lideke Kruizinga en Paul Wilders
van 2014. We mochten het afgelopen jaar behoorlijk wat nieuwe auteurs verwelkomen – Pierre Grimbert, Brian Staveley en Jen Williams, om maar een paar van mijn favorieten
Copyright © 2015 Uitgeverij Luitingh-Sijthoff B.V.
te noemen. Ook zijn we weer wat actiever bezig met sciencefiction. Zo hebben we naast de intro-
www.lsamsterdam.nl
ductie van James Corey – twee oud-assistenten van George R.R. Martin – ook onze
Alle rechten voorbehouden.
lijn sf-klassiekers nieuw leven ingeblazen met Dan Simmons, en Ann Leckie aangekocht, auteur van Het Recht van de Radch, een ware sekse- én grensoverschrijdende
Omslagillustratie © 2015
space opera die alle grote prijzen heeft gewonnen.
Jordi González Escamilla
Bovendien hebben we vorig jaar 18 winkels in Nederland omgedoopt tot Fantasy Specialist en hopen we er dit jaar 50 aan toe te voegen.
Deze editie van Eclips, voorjaar 2015, is
Maar iets wat al lang op de planning stond was het aanpakken van de Eclips.
gratis verkrijgbaar in de boekhandel in
Dit jaar exact 10 jaar geleden dat het in zijn huidige opzet verscheen. En om dat
Nederland en België.
te vieren hebben we ons jubilerende magazine in een nieuw jasje gestoken. Nu zijn we bij LS niet oppervlakkig ingesteld – tuurlijk, het oog wil ook wat,
In verband met de vroegtijdige
maar bij ons staat de inhoud voorop. En dus hebben we ons best gedaan om het
bekendmaking van de in deze Eclips
blad vorm te geven in dienst van die inhoud. Lange teksten hebben meer (wit)ruim-
opgenomen titels wordt voor de
te, artwork tonen we in volle glorie, de kalender is uitgebreid, en we plaatsen vanaf
vermelde verkoopprijzen, omvangen en
nu ook korte verhalen en columns. We nemen afscheid van de dubbele cover en
verschijningsmaanden een voorbehoud
onze strips zullen vanaf nu verspreid door het blad staan.
gemaakt. Leesproeven en korte verhalen
Kortom: alles is nieuw.
in dit blad worden in een vroeg stadium geplaatst en vormen geen exacte weergave
Alvast veel leesplezier toegewenst!
van het uiteindelijke verhaal of product.
Maarten Basjes Adverteren in Eclips magazine? Neem contact met ons op via: adverteren@lsamsterdam.nl
Hoofdredacteur @MaartenBasjes
05
Ruis Het laatste nieuws als eerste!
De dwergen zijn terug! De Duitse fantasy-groot-
eindelijk weer terug, en is
er vervolgens een nieuwe,
heeft tot onze grote vreug-
voorbereid om elk gevaar
gesignaleerd in de bergen
meester Markus Heitz
de het laatste woord over
zijn bijldragende krijgers nog niet geschreven. Al
jarenlang vragen fans van
over de hele wereld om een nieuw avontuur over de
dwergen en hun duistere
vijanden. En met De Triomf
van de Dwergen gaat die wens na vele jaren eindelijk in vervulling.
Nu de strijd om het
Veilige Land voorbij is, keert de rust onder haar bewoners
het land sterker dan ooit
te trotseren. Maar niet al-
les is wat het lijkt. In hun oude rijk smeden de elfen duistere plannen. Verder
weg, in de Grijze Bergen, wordt ondertussen een
mensenkind gevonden dat
de taal van de alfen spreekt. Wonder boven wonder weet het meisje de gunsten te
winnen van vele bewoners
van het Veilige Land, maar de dwergen bekijken haar juist met argusogen. Als
oppermachtige vijand wordt voorbij de grenzen, blijkt
dat het meisje een geheim met zich meedraagt dat
de toekomst van mens en
dwerg zal bepalen. Met een
laatste, allesbepalende slag
in het vooruitzicht speelt er echter nog steeds een be-
langrijke vraag. Is de teruggekeerde Tungdil werkelijk de legendarische held van
De Geheimen van de Nar
tin is er eigenlijk maar
weleer?
Naast George R.R. Mar-
een reactie vroegen zei hij
één andere schrijver die
Toen wij Markus om
het volgende: ‘Na zeven
lange jaren zijn de dwergen eindelijk weer terug met
een eigen verhaal. Met dank aan de geweldige fans in
Nederland die zoveel van
mijn boeken hebben gelezen én geprezen. Nederland is
een soort tweede thuisbasis voor mij na de Duitsspre-
kende landen, en dat is geweldig! Ik hoop dat de fans dit nieuwe avontuur van
de dwergen op prijs zullen
stellen. Er zullen een hoop
mysteries worden opgelost
– zowel oude als nieuwe. En
ik beloof dat ik niet nog eens zeven jaar zal doen over het volgende Dwergen-boek.’
Het boek, De Triomf van
de Dwergen, verschijnt in
augustus in paperback met
flappen én in een gebonden, gelimiteerde oplage van 500 ex. (op=op). Meer over dit boek, en over de plannen
van Heitz in de oktobereditie van Eclips.
06
het genre zo wist te beïnvloeden als hij. En dat is
natuurlijk niemand minder
dan New York Times bestsellerauteur Robin Hobb. Met De Boeken van de Zieners creëerde zij een van de meest iconische fantasy-helden ooit:
Fitz! Vorig jaar keerde Hobb na meer dan 10 jaar eindelijk terug naar haar meest
geliefde personage, met De Moordenaar van de Nar.
En fans kunnen opge-
lucht ademhalen want in
het najaar verschijnt alweer het tweede deel in de grandioze De Boeken van Fitz en de
Nar-trilogie. Na de verwoestende confrontatie in boek 1 is FitzChevalric Ziener uit op wraak – en wie is beter
in staat dan een voormalig
moordenaar des konings om een
dergelijke queeste te ondergaan?
De Geheimen van de Nar
verschijnt als standaard ge-
bonden editie in het najaar.
Geesten en huurlingen Vorig jaar geïntroduceerd als een van de nieuwe,
veelbelovende, vrouwelijke stemmen binnen het
genre. En nu al domineert
Jen Williams met De Gouden Belofte bijna alle hitlijsten. ‘Dit is hoe je fantasy in de
21ste eeuw schrijft!’ kopte de SFX, het grootste sf-maga-
zine ter wereld, vlak na de
verschijning van haar eerste boek.
Met De IJzeren Geest komt
Williams in september met
het vervolg op haar debuut. En uiteraard is het bekende trio weer van de partij. Wydrin van Kruishaven,
Sebastiaan en Heer Aaron
Frith hebben inmiddels veel
De Oorlog der Werelden Bernhard Hennen moest
flink onderhandelen met zijn (Duitse) uitgever om het einde van zijn Drakenelfen-reeks zo te krijgen
als hij zelf wilde. Hennen zou in eerste instantie vier
Drakenelfen-boeken schrijven – in het Nederlands zijn de
boeken opgesplitst vanwege
de immense omvang – maar
zelfs hoe je er een kunt
Brian Staveley bekend van Het Bloed van de Keizer
dat deze helden nu volop
Favoriete fantasy- of
ervaring met het opruien
van oude goden. Ze weten verslaan. En dat betekent kunnen genieten van hun
sciencefictionfilm?
Hun diensten zijn zeer in
laatste twee films een
nieuw verworven aanzien.
The Matrix. Hoewel de
trek. Dus als hun een op-
behoorlijke teleurstelling
dracht wordt aangeboden
waren, zorgde het eer-
in de afgelegen stad Kom–
ste deel voor de meeste
skald, lijkt het makkelijk
open-mond-momenten
geld verdienen: een gestolen
die ik ooit heb ervaren in
object terughalen, genieten van het uitzicht, en betaald
de bioscoop. Het is zo strak en soepel geschreven.
worden. Maar op een plek
helden zich algauw aan alle
door oude magie, en op het
ven door vijanden. Zowel
sciencefiction-tv-serie?
were versie onder regie
die verdraaid en geplaagd is moment dat de beruchtste
magiër die er bestaat, Joah
Demonenbloed, op het punt staat terug te keren, zien de
kanten in het nauw gedrenieuwe als oude...
Battlestar Galactica (de nieu-
in september als groot for-
van Michael Rymer). Ik
De IJzeren Geest verschijnt
maat paperback.
toen hij bezig was met het
van Nangog. In heel Alfen-
hij niet genoeg had aan de
pen geroepen om de mensen
laatste deel bleek al snel dat 1.200 pagina’s die hem waren opgelegd. Met de teller
op 1.800 wist hij uiteindelijk zijn uitgever over te halen om er twee boeken van te
maken, en zo werd een vijfde Drakenelfen-boek in Duitsland geboren.
Dat betekent dus dat
er in het Nederlands maar
liefst tien Drakenelfen-boeken zullen verschijnen, maar ook dat het zevende deel
iets later verschijnt dan was gepland. We zouden fans
willen adviseren alvast wat ruimte in te calculeren in
hun boekenkast. Wij schat-
ten dat je een metertje of wat nodig hebt.
De hemelslangen schik-
ken zich na de aanslag van de devanthars aan de kant
Favoriete fantasy of
mark worden strijders te wauit hun wereld te verdrijven. Voor de eerste keer in haar
geschiedenis staan trollen,
was erg onder de indruk
van de manier waarop ze zo’n grootschalig episch verhaal wisten neer te
zetten met heel intieme menselijke interactie. Favoriete fantasy- of
dwergen, elfen, kobolden
sciencefictionboek of strip?
Alfenmark naast elkaar om
Tomben van Atuan. In een
en alle andere volkeren van
Ursula K. Le Guins De
tegen een gemeenschappelij-
tijd met bakstenen van
ke vijand te vechten.
Toch zijn de oude vijand-
schappen niet vergeten, zelfs niet onder het gezag van de
hemelslangen. Ondertussen beraamt de Gouden Draak
de val van de eerstgeboren
hemelslangen... Niemand minder dan Bidayn wordt
boeken, is dit dunne,
prachtig geschreven boek het bewijs van wat je al-
lemaal kunt bereiken met slechts een paar bladzij-
den. (Daar kan ik nog wat van leren.)
Favoriete fantasy of
tegen haar zin gebruikt als
sciencefictionheld?
deze vernietiging.
Negenvinger. Die gast
werktuig ten behoeve van
Joe Abercrombie’s Logen
heeft zoveel lagen in zijn
Drakenelfen 7 – De Oorlog der
Werelden verschijnt in augustus als paperback.
persoonlijkheid, zelfs als
je even vergeet hoe woest hij kan worden.
07
Reacties Heb jij een vraag, idee, of juist commentaar of kritiek? Laat het ons weten. De leukste teksten worden geplaatst in dit magazine. De favoriet van de redactie ontvangt een leuk prijzenpakket! [Neem contact met ons op] E-mail: info@dromen-demonen.nl Post: Luitingh-Sijthoff, Postbus 289, 1000 AG Amsterdam Facebook: facebook.com/DromenDemonen Twitter: @DromenDemonen [VRAAG 2] Volgens jul-
lie bericht op Facebook is Robin Hobb ervaringsdeskundige op het gebied van onthoofdingen. Dat klinkt
Janssens op reis
nogal luguber?
Ik zit te wachten op de boot
[REACTIE] Wat is een
fantasy-roman als er geen
koppen rollen, maar goed, gezien het actuele nieuws
kunnen we ons voorstellen dat jullie de bovenstaande
vraag even twee keer moesten lezen. Gelukkig is het [VRAAG 1] Op wat voor
computer schrijft George R.R. Martin? [REACTIE] Martin heeft
twee computers. Een waarop hij op het internet surft,
zijn e-mail leest en zijn be-
lasting doet, en een waarop hij alleen schrijft, een oude DOS-computer die niet is
aangesloten op het internet. Om zijn vuistdikke boeken te produceren gebruikt hij
de tekstverwerker Wordstar
4.0. Waarom? Volgens Mar-
tin doet het programma precies wat hij wil: er zit geen
systeem in dat kleine letters automatisch in hoofdletters verandert, er zit geen spellingscontrole op (wat met
namen als Daenerys Targaryen niet handig is), en het is vrij van virussen.
08
antwoord een stuk minder
spannend dan je misschien denkt. Hobb is namelijk
opgegroeid op het Ameri-
kaanse platteland, en zoals
zoveel kinderen die opgroeien op het platteland of op
een boerderij leren, is het
eigenhandig slachten van
dieren, kippen in haar geval, de normaalste zaak van de wereld.
die me van Kalimantan
naar Maleisisch Borneo zal brengen. Dat doe je veel op
reis, wachten. Wachten op
een stempel aan de grens, op een bus die pas vertrekt als
hij vol is, tot het loket open is... Dat geeft je tijd om na te denken. Op dit moment
vraag ik me af of deze vreemde wereld invloed heeft op de fantasy-kronkels die spon-
taan in mijn hoofd lijken te
ontstaan. Zou ik een andere schrijver zijn als ik Europa nooit had verlaten?
Ik neem aan van wel.
Als ik iets moet beschrijven,
kijk ik gewoon om me heen;
naar de gevel van het koloniale gebouw voor me of naar de met oerwoud bedekte
bergen in de verte. Om in
woorden te vatten hoe een
personage zich voelt in een
nieuw land, moet ik slechts
een paar regels uit mijn dagboek stelen. Toch gebruik ik alles bij elkaar weinig van
wat ik op reis meemaak. Hoe komt het dan dat gedurende die ene maand dat ik nu in
het buitenland ben, het idee voor mijn nieuwe boek meer
diepgang heeft gekregen dan in alle maanden daarvoor? Is er een ander, onbewust
niveau waarop reizen mijn
schrijven be誰nvloedt? Komt het door dat ongrijpbare,
ondefinieerbare wat er met
je gebeurt als je ver van huis
bent, losgescheurd van alles wat bekend is?
Ik heb eens gehoord dat
je moet lijden om een goede schrijver te worden. Ze be-
doelden dat misschien niet zo letterlijk als ik het heb
opgevat, maar het zou veel
kunnen verklaren. Ik word hier immers keer op keer
in een bad van emoties ge-
worpen; het water is warm
van verwondering, maar er zijn golven van angst met
schuimkoppen van frustratie. Wat ik hier meemaak,
be誰nvloedt mijn dromen en
mijn dromen zijn uiteindelijk wat ik schrijf.
Ik glimlach terwijl ik tot
die conclusie kom en bedenk
dat ik het ook over het omgekeerde had kunnen hebben;
over hoe schrijven het reizen
BOEKEN 2014
beïnvloedt. Ik voelde me
daarnet een beetje depri, na
1
George R.R. Martin
2
Robin Hobb
3
Terry Goodkind
Verscheurde Zielen
4
Joanne Harris
De Lessen van Loki
5
David Hair
6
Bernhard Hennen
Drakenelfen 5
7
Andrzej Sapkowski
The Witcher
8
Pierre Grimbert
De behoefte aan slaap staat
9
Markus Heitz
de weg van alle toffe nerdy
10
Anthony Ryan
een paar zware dagen die
eindigden in een namiddag
op het kantor polisi. Maar nu ik een tijdje heb zitten tikken voel ik me op slag beter. Ik
ben via mijn woorden weer verbonden met het land
waar ik vandaan kom en met de mensen die daar wonen,
mensen die deze column zullen lezen. Een betere reiziger door te schrijven... daar zal
ik straks op de boot nog wat dieper over nadenken.
C.M. Chang tegenwoordig steeds vaker in dingen die ik wil doen: het
dan een monotone shooter,
De Boeken van Fitz en de Nar 1
lijk van word. (Oké, ik ben
De Moordenaar van de Nar
De Brug der Getijden 1 Water & Vuur
De Laatste Wens & Het Zwaard der Voorzienigheid
Het Geheim van Ji 1 De Erfgenamen
Legenden van de Alfen 4 De Razende Storm
In de Schaduw van de Raaf 2 De Torenheer
En vergeet ook niet het
gevoel van voldoening als
je een bepaalde doelstelling
Ik las een artikel op ign
dai-spelers samen al meer dan 113 miljoen uur in het
spel hebben gestoken. Honderd-dertien-miljoen uur! Ik ging me er gelijk door
schamen, omdat ik nauwe-
je interessante mensen en
lijks heb bijgedragen aan dat
iemand anders te spelen –
speciale Teken-van-de-Kloof
tenslotte de inquisiteur (de
rol, zelfs een ander soort
veel schade kan aanrichten
handen heeft). In het echte
of het gebruik van mijn
waarin ze zeiden dat alle
coolste plekken, ontmoet
kwaadaardige tovenaars,
anti-stressmiddel.
BioWare. In dai bezoek je de
schieten op bandieten en
is wat dat betreft een goed
van leven en dood!
Dragon Age Inquisition (dai) van
zoals nergens anders: pijlen
den wie je maar wilt? dai
Het gaat tenslotte om zaken
maal ben ondergedompeld is
je vormen van ontspanning
wat je wilt, of zelfs vermoor-
samenwerken met anderen.
laatste game waarin ik hele-
misdraagt.) In het spel vind
maar dan als een kwaadaar-
voor meer krachten, en het
een virtuele vakantie, en de
maar dan eentje die zich niet
het spel nog een keer spelen,
hebt bereikt. Het levelen
Games zijn voor mij
een elf bandiet (Elf Rogue),
slaapgebrek, toch?) dan ga ik
je in het leven doen en laten
en natuurlijk... gamen.
rondje heb ik gekozen voor
Mocht ik dit rondje dai ooit
lastigvalt. Waar anders kun
De Geketende Godin
dat lees je goed, ja, naaien),
wezen. (Voor mijn eerste
een klein beetje een watje.)
dig personage dat iedereen
van sf/f-films, naaien (ja,
een andere sekse, een andere
waar ik bovendien misse-
uitspelen (ik had het al over
fantasy-boeken, het kijken
krijg je de mogelijkheid om
avontuur. Dat vind ik leuker
Het Lied van IJs en Vuur
lezen van sciencefiction- en
hou van de verhalen en het
krachten waarmee ik mega
middels een opvallende groene, allesvernietigende explosie. In dai heeft inmiddels
ook mijn onderdak de nodige upgrade gekregen sinds Corypheus mijn kasteel
in Haven heeft vernietigd. Maar ik mag niet klagen,
want mijn nieuwe huisje in Skyhold is geweldig! Ik ben
vrouw die alle touwtjes in
leven zou ik nooit zo’n up-
grade krijgen. En er is zelfs
heuse virtuele romantiek in
het spel te vinden, terwijl ik met mijn handlangers flirt;
hetero of homoseksueel, het kan allemaal in het spel.
Zoals je begrijpt ben ik
een groot fan van rpg’s (Role
aantal uren, maar tegelij-
kertijd voelde ik me ook trots deel van die gemeenschap te zijn, een enorme vereniging van nerds.
Noem het games, noem
het simulatie – maar het
maakt steeds meer deel uit van ons leven, van scholen
tot professionele trainingen. En gelukkig vind ik het geweldig.
Playing Games) omdat ik
09
Ann Leckie De grootste sf-auteur van het moment Een debuutroman verteld vanuit het perspectief van een ruimteschip leverde schrijfster Ann Leckie vorig jaar alle grote prijzen op. De uit Amerika afkomstige auteur won met Het Recht van de Radch (Ancillary Justice) niet alleen de Hugo en Nebula Award, de Arthur C. Clarke Award en de British Science Fiction Association Award (gedeelde plek) voor het beste boek, maar ook de Locus en Kitschies voor beste debuut. Het Recht van de Radch is geschreven vanuit het perspectief van Breq. Jarenlang was zij Recht van Toren, een kolossaal ruimteschip met een kunstmatige intelligentie die duizenden ingelijfden met elkaar verbond onder het bewind van de Radch, het rijk dat het universum aan het veroveren is. Door een verraderlijke daad is dat alles haar afgenomen, en nu heeft Breq nog maar één kwetsbaar lichaam over. ‘De jury was verpletterd,’ zegt Arthur C. Clarke Award directeur Tom Hunter. ‘Het boek bevat klassieke sciencefictionelementen, maar die worden op een bijzonder eigentijdse manier beschreven.’ ‘Leckie weet haar ambitieuze concept briljant neer te zetten,’ vervolgt Hunter. ‘Het is een boek waarbij de hoofdrolspeler/verteller een ruimteschip is. Meer
Ann Leckie
sciencefiction dan
Geboren 02-03-1966
krijgen. Het bevat ook
In Toledo, Ohio, VS
heel interessante idee-
Beroep: schrijver
ën omtrent taal en
Portret MissionPhoto.org
seksepolitiek. Zaken
dat kun je het niet
die erg actueel zijn
010 10 | eclips
Ingezoomd
binnen het genre. Dit is zo’n boek dat ik
Maar het is niet
en heeft een encyclo-
geef aan mensen die zeggen dat ze geen
alleen het perspectief
pedische kennis van
sciencefiction lezen.’
dat het boek zo uniek
muziek. ‘Ik hou zelf
Op het moment dat het boek begint
maakt. Leckies bescha-
ook erg van zingen!
heeft Breq nog maar één doel in haar
ving lijkt levensecht. ‘Ik
Vooral zingen in een
leven, wraak te nemen op de heer van
kan eerlijk gezegd geen
koor is geweldig. Ik
de Radchaai, Anaander Mianaai, een
voorbeelden geven van
vind het jammer dat
bijna-onsterfelijke die over veel meer
inspiratiebronnen uit
er zoveel mensen
dan één lichaam beschikt... En diegene
de echte wereld. Ik
zijn die niet durven
die verantwoordelijk is voor al haar leed.
bouwde mijn wereld
te zingen omdat ze
Leed dat met name wordt veroorzaakt
beetje bij beetje. Maar
denken dat het alleen
door een heuse identiteitscrisis bij Breq.
ik heb wel een aantal
voor een bepaalde
Eerst was zij het ruimteschip Recht van
dingen van de Romei-
groep is weggelegd.
Toren, toen Eén Esk, als onderdeel van
nen overgenomen. Hun
Ik heb meer mensen
een kunstmatige intelligentie, en nu
theologie is natuurlijk
ontmoet die zeggen
weer Breq.
niet echt Romeins,
dat ze niet kunnen
‘Schrijven vanuit Breqs perspectief
maar de Radchaais
was bij lange na niet zo moeilijk als
kijk op religie is ver-
Het Recht van de Radch
daadwerkelijk niet
vanuit het perspectief van Recht van
gelijkbaar, met name
27 april | € 19,99 | 432 blz.
kunnen. En ik heb te
Toren, of zelfs Eén Esk,’ zegt Leckie. ‘Be-
de manier waarop de
Paperback | AUTEUR Ann Leckie
veel mensen ontmoet
schrijven hoe dat voelt – niet alleen dat
goden van overwonnen
die anderen actief
je een gigantisch schip hebt als lichaam,
volkeren worden opge-
ontmoedigen om te
maar dat je ook hoort en ziet wat dui-
nomen in bestaande
zenden lichamen ervaren – dat heeft me
pantheons. Of de manier waarop ze om-
wou dat meer mensen zich vrijer voel-
er lang van weerhouden om überhaupt
gaan met omens en profetieën – hoewel
den om te zingen.
te beginnen met schrijven. Hoe laat je
de gedachten van de Radchaai daarover
Ik wist niet meteen dat Eén Esk zou
de lezer zoiets beseffen? Ik had ervoor
dan weer verschillen.
willen zingen. Maar op het moment dat
kunnen kiezen om een stortvloed aan
De Romeinen zijn natuurlijk met re-
ik me realiseerde dat zij in haar eentje
emoties te beschrijven, maar dan zou de
den een inspiratiebron voor veel auteurs
koormuziek kon zingen, kon ik niet
lezer de rode draad zijn kwijtgeraakt.
die schrijven over interstellaire konink-
meer onder het idee uit. Dat is toch
Een personage als Recht van Toren ziet
rijken. Het Romeinse Rijk is een goed
geweldig? Muziek is voor mij ook echt
van alles, dus kon ik haar in feite opvoe-
voorbeeld van een koninkrijk dat regeer-
een inspiratiebron tijdens het schrijven.
ren als alwetende verteller – ze kent al
de over een zeer groot gebied. En dat
Met name oude klassiekers met mili-
haar eigen officieren, kan hun emoties
terwijl er op de achtergrond van alles
taire thema’s zoals het Franse L’homme
zien, en ze is getuige van meerdere din-
speelde: burgeroorlogen, aanslagen en
Armé uit de Renaissance inspireerde
gen die tegelijk gebeuren. Dus ik kon
opstanden, delen van het rijk die werden
mij enorm tijdens het schrijven van Het
vanuit het ik-perspectief vertellen, ter-
veroverd en later weer teruggewonnen,
Recht van de Radch. Het zit zelfs verwerkt
wijl ik ook de voordelen kon gebruiken
zelfs een behoorlijke politieke omslag
in het boek. Ik hoop dat de lezers dat
van de alwetende verteller. Het gaf me
toen de regering een principaat werd.’
extra element net zo leuk gaan vinden
behoorlijk wat ruimte om de nadelen
Daarnaast speelt muziek een grote
als ik.’
van het ik-perspectief te omzeilen.’
rol. Hoofdrolspeler Eén Esk zingt graag
zingen, dan dat ze het
zingen. Waarom? Ik
011
Kort De beste verhalen van onze topauteurs
Het Sluipende Gif van de Nacht door Ann Leckie
De Parel van Athat was bedoeld als vrachtschip, en de meeste
ruimtes waren smal en krap. Het schip was sober, net als het
Buitenstation waaraan het was aangekoppeld, met afgebladder-
niemand kan me echt iets over haar vertellen. Ik hoop in Athat meer aan de weet te komen.’
Wie ze ook was, ze moest tot de agnatie van Ghem hebben
behoord, daar was Kels van overtuigd. De ogen van de man, zijn
mond, zijn kaaklijn... Nog iets meer informatie en Kels zou Awt
kunnen zeggen in welk huis zijn grootmoeder was geboren. ‘Wij wensen u veel geluk bij uw zoektocht, geëerde Awt,’ zei hij. Hij kon een buiginkje niet onderdrukken.
Awt Emnys beantwoordde de buiging respectvol en glimlach-
de dekken en scheidingswanden, sjofel van ouderdom.
te. ‘Dank u, geëerde,’ zei hij. ‘Ik heb begrepen dat ik mijn com-
passagier geweigerd, en nu stond hij in de sluis van het station
‘Als ze tijdens de reis weer in werking worden gesteld, zullen
Inarakhat Kels, gewapend en correct gemaskerd, had al een naar het schip op de volgende te wachten.
De man kwam met grote passen aangelopen, alsof de besloten ruimte hem niet belemmerde. Hij droeg een kilt en een blouse met borduursels. Zijn huid was lichtbruin, zijn kortgeknipte
haar zwart en steil. En zijn ogen... Inarakhat Kels werd er verle-
gen van. Hij had gedacht dat hij door zijn jaren van omgang met buitenstaanders zijn schroom om vreemden in de ogen te kijken had overwonnen.
De man keek over zijn schouder en trok een wenkbrauw op.
‘Ze was boos.’ Een ingehouden lach speelde om zijn mondhoeken.
‘Dat spijt ons.’ Inarakhat Kels’ gezicht betrok achter zijn masker. ‘Wie?’
‘De vrouw voor me in de rij. Ik neem aan dat u haar de toegang hebt geweigerd?’
‘Ze bleek communicatie-implantaten te hebben verzwegen.’ Kels verdacht haar er in stilte van dat ze een spion van de Rad-
chaai was, maar zei het niet. ‘Het spijt ons natuurlijk zeer van het ongemak, maar...’
‘Mij spijt het niet,’ onderbrak de man hem. ‘Ze had gisteren
municatie-implantaten moet uitschakelen?’
we alle maatregelen nemen die nodig zijn om de veiligheid van het schip te bewaken.’
Awt wierp een blik op het wapen ter hoogte van Kels’ middel. ‘Uiteraard. Maar is het echt zo gevaarlijk?’
‘Na ongeveer drie maanden,’ zei Kels met zijn meest neutrale
stem, ‘passeren we het laatste schip dat een poging heeft ondernomen met werkende communicatieapparatuur door het Labyrint te komen. Het zal te zien zijn vanuit de passagierslounge.’ Awt grinnikte. ‘Ik heb me vast voorgenomen oud te sterven, in mijn eigen bed. Liefst na een lang, saai leven als voorraadadministrateur.’
Kels gunde zichzelf een glimlachje. ‘We wensen u succes,’ zei hij, en hij stapte opzij en drukte zich tegen de wand om Awt
te laten passeren. ‘Uw bezittingen zullen naar uw hut worden gebracht.’
‘Dank u, geëerde.’ Kels voelde Awt in het voorbijgaan langs
zijn lichaam strijken, wat een onbekend gevoel in hem wekte.
‘Behouden vaart,’ prevelde Kels naar de rug van Awt, maar uit niets bleek dat die hem had gehoord.
bijna mijn avondmaal bedorven door te eisen dat ik mijn stoel
Ghaon is een maanloze, blauw met witte parel in een baan rond
kaste was dan ik.’
denkbare landschappen, van de uitgestrekte woestijnen van het
afstond, aangezien ze er zeker van was dat ze van een hogere ‘En hebt u dat gedaan?’
‘Nee,’ zei de man. ‘Ik kom niet van Xum en we zijn er niet eens in de buurt, dus waarom zou ik me schikken naar hun gebrui-
ken? En vanochtend drong ze voor toen we buiten wachtten.’ Nu
grinnikte hij openlijk. ‘Ik moet bekennen dat het een opluchting voor me is dat ik haar niet het komende halfjaar als medepassagier heb.’
‘Aha,’ zei Kels op vrijblijvende toon. Het gegrinnik, de kaak-
lijn van de man – nu begreep hij waarom de ogen hem hadden getroffen, maar hij wilde niet aan het verleden denken. Hij
raadpleegde zijn lijst. ‘U bent Awt Emnys, uit het Gerentaat.’ De man bevestigde het. ‘Uw reden om Ghaon te bezoeken?’
‘Mijn grootmoeder was een Ghaonese,’ zei Awt Emnys, en
zijn vrolijke ogen werden ernstig. ‘Ik heb haar nooit gekend en
012
een gele zon. De drie continenten van de planeet bieden alle
zuidelijke Lysire, en de rivieren en zacht glooiende landerijen in
het noorden en westen van hetzelfde continent, tot de vulkanen van Aneng, die nog rusteloos roken. Arim, het derde continent, is ijzig en onbewoond. Afgezien van de vormen van landbouw en industrie waarmee volkeren zich overal in leven houden,
produceert Ghaon ook parels en verfijnde snijwerkjes van koraal die, wanneer ze hun weg voorbij het Labyrint weten te vinden, een hoge waarde hebben. De fluiten die worden gesneden uit
het hout van de bomen die in de westelijke wouden van Aneng groeien, worden geprezen door musici uit het Gerentaat.
Volgens de legende kwamen de eerste bewoners van Ghaon
van een planeet die Loopheen heette, waarvan de locatie onbekend is. Er waren dertien oorspronkelijke kolonisten, drie ag-
naties van elk vier personen plus een eunuchpriester van de god
Iraon. De drie agnaties verdeelden de planeet onderling: Lysire, Aneng en het oppervlak van de zee. De priester zegende de ver-
‘Een spion!’ zei Ninan, die zijn best deed om niet jaloers te
klinken. ‘Tja, daar werd het weer eens tijd voor.’ Hij zette ge-
deling en de agnaties gedijden en vulden hun wereld.
moedelijk een elleboog naast die van Kels op tafel.
gelijk dat dertien mensen over de genetische diversiteit beschik-
zijn geworden, terwijl hun pogingen zo doorzichtig zijn?’
Die legende is natuurlijk maar een verdichtsel. Het is onmoken die vereist is om een planeet te bevolken, en uit onderzoek
blijkt hoe dan ook dat de eerste menselijke bewoners van Ghaon, de voorouders van de huidige bevolking van Lysire en Aneng, grotendeels afstamden van dezelfde populaties waaruit een
groot deel van het Gerentaat uiteindelijk is voortgekomen. De
voorouders van de zeevarende agnaties kwamen enkele duizenden jaren later aan, en hun herkomst is onduidelijk.
Hoe het ook zij, die eerste kolonisten moeten óf op de hoogte
zijn geweest van het Labyrint voordat ze aankwamen, óf ze moeten het zelf hebben aangelegd. Dat laatste is van een verpletterende onwaarschijnlijkheid.
Verkenners van het Gerentaat ontdekten Ghaon enkele jaren
nadat de expansiefase van dat rijk was uitgewoed, zodat de enige dreiging van die kant bestond uit af en toe een groepje onbehouwen toeristen met onbedekt gelaat.
De Radch was echter een andere kwestie. Iedere levende ziel op Ghaon, van de kleinste zuigeling tot en met de oudste ma-
triarch in haar tent aan de rand van de zandvlakten van Lysire, geloofde dat de snode Anaander Mianaai, heer van de Radch,
zijn begerige blik op Ghaon had laten vallen en zich erop bezon hoe hij het zich kon toe-eigenen.
Gelukkig konden de schepen en schijnbaar onuitputtelijke
krijgsmachten van de Radch, die de ondergang van wel duizend planeten en stations waren geworden, niet door het Labyrint
komen, de enige verdediging van Ghaon tegen de Radchaai. De
Ghaonezen waren er zeker van dat spionnen deze verdediging regelmatig peilden en dat de hebzuchtige geesten van de Radchaai continu op plannen broedden om erdoorheen te breken.
Nuchterder ingestelde zielen wezen er vergeefs op dat de werelden van het Gerentaat een groter en in bepaalde opzichten
makkelijker doelwit vormden, dat de beloning voor het overwinnen van het Labyrint niet opwoog tegen de zwaarte van de taak, dat de allesomvattende ambitie van de Radchaai nauwelijks
gericht kon zijn op dit ene kleine, enigszins obscure wereldje.
De bewoners van Ghaon wisten dat zulke redenaties misleidend waren. De opperheer van de Radch had zijn zinnen op het veroveren van Ghaon gezet – geloofden de Ghaonezen.
De derde wacht bewaakte de cockpit en surveilleerde in de gan-
gen van de Parel van Athat. De eerste wacht sliep. De tweede wacht had gegeten, en op de kleine tafel stonden koppen thee en wat er over was van het brood. Inarakhat Kels zette zijn ellebogen
op tafel en leunde naar voren. Ninan en Tris, zijn maten van de tweede wacht, zaten tegen de wand geleund.
‘Hoe kan het,’ vroeg Tris, ‘dat de Radchaai zo rijk en machtig ‘Ze zijn van nature verdorven.’ Ninan pakte een theekop en tuurde erin.
‘Dat zou men denken,’ zei Kels. ‘Hoe het ook zij, Anaander Mianaai moet een andere manier verzinnen om langs het Labyrint te komen.’
Tris grijnsde zijn tanden bloot onder het masker dat het bo-
venste deel van zijn gezicht bedekte. ‘En de anderen? Wat kunnen we deze keer verwachten?’
‘Chis Sulca,’ zei Kels. Hij voelde zich verdrukt door Ninan en
leunde achterover. Ze kenden de Ghaonese koopvrouw van eer-
dere reizen. ‘Een paar anderen.’ Hij dacht aan Awt Emnys. ‘Het gebruikelijke soort. Een toerist uit Zweem.’ Ninan en Tris sno-
ven beiden minachtend. ‘Een clanlid van Faunt op haar zwerftocht. Een jonge man uit het Gerentaat.’ ‘Nog een toerist,’ kreunde Ninan.
‘Nee!’ zei Tris met een lachje. ‘Die heb ik gesproken. Hij is op zoek naar zijn Ghaonese grootmoeder!’
Ninan lachte. ‘Hij zal ontdekken dat hij afstamt van een wegloopster of de een of andere hoer, en wat heeft hij dan bereikt?’ ‘Wie ze ook was, haar kleinzoon heeft de tijd en het geld om aan zijn nieuwsgierigheid toe te geven,’ zei Kels gegriefd.
Ninan schudde afkeurend zijn hoofd. ‘Hij verwacht een oude, nobele agnatie te vinden met een matriarch die hem als haar neef zal erkennen.’
Tris knikte. ‘Hij zal een smakeloos, veel te duur masker aan zijn muur hangen en tegen zijn buren opscheppen over zijn exotische blauwe bloed.’
‘Stel dat hij echt van adel is?’ opperde Kels, die wist wat de
andere twee niet wisten. De agnatie van Ghem behoorde tot de oudste, meest prestigieuze families. Hij reikte naar de thee en schonk zichzelf nog eens in.
‘Wat maakt het uit?’ zei Ninan. ‘Geen agnatie zal blij zijn met een ongemaskerde bruut op de stoep.’
Kels kneep onder het masker zijn ogen tot spleetjes. ‘Hij kan
niet verantwoordelijk worden gehouden voor de gebruiken van zijn volk,’ zei hij zo effen als hij kon.
Ninan draaide zijn hoofd om hem kritisch op te nemen. ‘Vast niet.’
‘Het is een lange dag geweest,’ zei Tris sussend. ‘En Inarakhat heeft hem doorgebracht met passagiers. Maar nu hebben we rust, in elk geval tot de dag van morgen.’
‘En dat wordt een saaie dag,’ zei Ninan. ‘Met dank aan Iraon.’ ‘Iraon zij dank,’ zeiden Tris en Kels instemmend.
Ghem Echend was het mooiste meisje dat Inarakhat Kels ooit
013
Preview [Ann Leckie]
had gezien. Echends mond was stevig en vol, haar huid warm
De brief was niet geschreven door Echend, maar door de matri-
donkerbruin. Haar handen waren vierkant en sterk, en sierlijk,
arch van haar agnatie.
lachen. Het mooist aan haar waren echter haar ogen, groot,
de dokken gegaan met het plan zijn diensten aan te bieden aan
evenals haar bewegingen. Als ze ook maar iets zei, leek ze te
grijs en lichtend. Ze deed niet mee aan de mode van maskers die de ogen bedekten, nee, ze zocht de grenzen van het betamelijke juist op met maskers die haar ogen zo veel mogelijk toonden en benadrukten.
Ze had hem op een bemoste heuvel bij de rivier gekust. De
lucht was bezaaid met zilverige zomersterren en de enige andere verlichting was afkomstig van de stad in de diepte en de rood,
Hij had een stel schone kleren in een tas gepropt en was naar het schip dat hem het verst van Athat kon brengen. Geen kapitein wilde hem hebben, dus vervoegde hij zich bij het arbeids-
bureau van het district, waar de dienstdoende ambtenaar hem
geschikt had bevonden voor de Wacht. De volgende ochtend had hij in een shuttle naar het ruimtestation van Ghaon gezeten. Sindsdien had hij geen voet meer op Ghaon gezet.
blauw, groen en goud gekleurde lantaarns in de masten van de
Het Labyrint is niet zichtbaar met het blote oog, en er is nog
zijn hart stilstond en hij zich van niets anders meer bewust was
onomstotelijk aanwezig. De buitenrand is bezaaid met schepen
passerende schepen. Ze smaakte naar bloemen. Het voelde alsof dan van haar. Hij hief een hand om haar wang aan te raken, al
kon hij nauwelijks geloven dat hij het durfde. Ze kuste hem nog eens, en hij vatte het als een toestemming op en legde behoedzaam een enkele vinger op de onderrand van haar masker.
Ze duwde hem met haar beide handen hard tegen zijn borst
en opeens lag hij op zijn rug op het zachte mos en zag alleen de sterren nog. ‘Nog niet,’ zei ze, en ze rende lachend weg. Hij stikte bijna van blijdschap. Nog niet! Nooit.
Binnen zes maanden was aan het licht gekomen hoe diep zijn agnatie in de schulden zat en hoe ver zijn tantes hadden willen gaan om boven hun stand te kunnen blijven leven.
Toen de verwachte envelop was gekomen, verzegeld met rood en goud, had die geen aanbod van een huwelijk bevat, maar
een brief van een paar korte regels waarin hem te verstaan werd gegeven dat als er recentelijk verwachtingen bij hem waren ge-
wekt, deze ongegrond waren en hij dat maar beter kon beseffen.
014
geen scanner uitgevonden die het kan detecteren. Toch is het
die averij hebben opgelopen doordat de kapitein de waarschu-
wingen in de wind sloeg. Soms zijn het complete schepen waaraan geen schade te zien is, behalve dan dat ze doelloos dolen.
Andere zijn verzamelingen brokstukken die griezelig glanzen in het licht van de waarschuwingsbakens die op gezette afstanden
van elkaar langs de grenzen van het Labyrint zijn geplaatst. Een enkele keer stuit een schip dat het Labyrint doorkruist op een
menselijk lichaam dat star en bevroren in het luchtledige rondtolt.
Om de tocht door het Labyrint te overleven moet een schip
kalm aan doen; de reis kost bijna zes maanden. In een ander
stelsel zou het een kwestie van uren zijn. En het is alom bekend dat het gebruik van communicatieapparatuur in het Labyrint rampzalige gevolgen heeft.
Wat minder bekend is, is dat het Labyrint alleen veilig overgestoken kan worden via bepaalde routes, en die hebben de Ghaonezen nergens opgetekend of aangegeven. Zuinig als ze zijn op
hun enige afweer, getroosten ze zich veel moeite om ervoor te
om de boten te zien aankomen.
piloten die bevoegd zijn om de reis te maken. De Wacht is niet
glimlachte toen hij Kels zag. ‘Bent u het weer?’
zorgen dat die kennis alleen wordt opgeslagen in de geest van de alleen ingesteld om te voorkomen dat er spionnen aan boord van de schepen komen en om toe te zien op de naleving van het ver-
bod op communicatieapparatuur, maar ook om ervoor te zorgen
dat niemand zich op welke wijze dan ook met de piloot bemoeit. De lounge op het tweede dek was klein en smal, met een paar
tafels en stoelen langs de ene wand en patrijspoorten aan de an-
dere kant. Twee reizigers, eentje in het in felle kleuren geverfde, gedrapeerde gewaad dat kenmerkend is voor Zweem, de andere
met ontblote borst en een okerkleurige rok, zaten aan een van de tafels over een speelbord gebogen, schijven uit kuiltjes pakkend en verplaatsend, snel, met om de paar zetten een opmerking op gedempte toon. Aan de andere kant van de lounge stond Awt Emnys in de ruimte te kijken. Zijn gezicht was beschaduwd,
wat zowel een opluchting als een teleurstelling was voor Kels.
Het waren de ogen van Ghem Echend. Hij had er niet zekerder van kunnen zijn als de beide genotypes voor hem waren uitgetekend. Echend was niet Awt Emnys’ grootmoeder, maar het kon niet anders of een tante of nicht van haar had Ghaon verruild voor het Gerentaat.
Als Kels met Echend was getrouwd, zou hij kinderen hebben
gekregen. Of zijn co-echtgenoten hadden ze gekregen, dat was om het even. Voor het eerst in jaren stond hij zichzelf toe zich af te vragen hoe dat zou zijn geweest. Hij kon zich niet goed
voorstellen hoe Awt er als baby had uitgezien, maar hij zag wel
een jongen met zwart haar en grijze ogen voor zich... Er bloeide een herinnering op in zijn geest, Kels en zijn vader (toen nog zo
groot en imposant!) die hand in hand langs de rivieroever liepen
Awt Emnys draaide zijn hoofd, de schaduw verjagend. Hij ‘Men is altijd zichzelf,’ zei Kels, die om onverklaarbare redenen verontrust was door de woorden van de jongere man.
‘Maar u hebt niet altijd dienst,’ zei Awt, die naar Kels toe liep, die aan de andere kant van de rij patrijspoorten stond. ‘Jullie
hebben allemaal dezelfde kleren aan, en dezelfde maskers op,
en ik kan nooit goed zien wie wie is.’ Hij glimlachte flauwtjes en maakte een verontschuldigend gebaar. ‘Ik heb de geëerde koopvrouw Chis gesproken,’ zei hij alsof het naadloos aansloot op
zijn eerdere woorden. ‘Ze is hoogst vriendelijk. Ze adviseerde me van de zoektocht naar mijn grootmoeder af te zien en in plaats daarvan een boot te huren en de kuststeden in West-Aneng te
bezoeken, waar ik, zo verzekerde ze me, de luisterrijkste land-
schappen van de hele verkende kosmos zal aantreffen. Om nog maar te zwijgen van de lekkerste arak en de redelijkste prijzen voor cultivéparels.’
‘Hm,’ zei Kels enigszins neerbuigend. ‘Ze komt uit West-
Aneng en is dus partijdig. Al die zaken zijn ook in de omgeving van Athat te vinden.’
Awt glimlachte wrang. ‘Ik vermoed dat ze wil voorkomen dat ik de agnatie van mijn grootmoeder in verlegenheid breng met mijn bestaan. Maar u raadt me aan Athat te bezichtigen?’
‘Zeker.’ Athat was de lieflijkste stad op Ghaon, om de mon-
ding van een rivier gevlijd als een verfijnd masker. ‘Er is ook een
natuurreservaat ten zuiden van Athat dat u de moeite waard zou
kunnen vinden, hoewel,’ zei hij, zijn wenkbrauwen fronsend bij de gedachte aan Awts bagage, ‘u misschien een uitrusting zou moeten aanschaffen als u daar langer wilt blijven.’
‘Ik kampeer zelden op planeten die ik niet door en door ken.’
015
Kort ‘Ongetwijfeld een wijs principe. Het is niet aan te raden zoiets
een samenhangende gedachte bezonk uit de werveling van
‘En waarom is dat, geëerde?’ vroeg Awt.
keuken in gekomen. Ze was zo snel ze kon naar hem toe gerend,
alleen te doen, waar dan ook op Ghaon.’ ‘Vanwege de vonda’s.’ ‘Vonda’s?’
‘Ze variëren van piepklein tot...’ – Kels maakte een brede,
ondiepe kom van zijn handen – ‘... zo groot. Een beet van de
gewone kleintjes jeukt een paar dagen. Een beet van de grotere kan meer effect op een persoon hebben. Sommige soorten zijn
angst en paniek in zijn geest. Op dat moment was zijn zus de had het mes uit zijn hand gepakt en hem tegen het werkblad
geduwd. Toen had ze, alsof ze wild bereidde voor een feestmaal, zijn arm met een ruk recht opzij getrokken en het mes met een krachtige haal naar beneden laten komen, zodat het door het bot knarste en zijn arm net onder de schouder afhakte. Tóén had hij kunnen schreeuwen.
zelfs gewild vanwege het bedwelmende karakter van hun gif.’
‘En toen?’ vroeg Awt.
maakte een zacht, afkeurend geluid. ‘Het wordt niet aanbevo-
spreken. Ik had me heel dwaas gedragen.’
Hij dacht aan de vondaclubs in de noordelijke stadsdistricten en len. Maar degene waarvoor je echt moet oppassen, is de theevonda.’
‘Is die gevaarlijk?’
‘Mijn zuster vond me en sneed mijn arm af. Ik mag van geluk ‘Inderdaad,’ mengde de gerokte vrouw van Faunt zich in het gesprek. ‘Als ik uw zus was, dan had ik u laten doodgaan.’
‘Kom, kom, geëerde,’ zei haar tegenstander. ‘Vast niet. Ieder-
‘Hij wordt de theevonda genoemd omdat je vanaf het moment
een kan in zo’n situatie in paniek raken.’
een kop te drinken voordat je sterft.’
haar bovenlip optrok. ‘Het pleit niet voor de Wacht dat zo ie-
dat hij zich in je vastbijt nog net tijd hebt om thee te zetten en
Awt trok een wenkbrauw op. ‘Dat lijkt me niet de verstandigste invulling van die paar minuten. Bent u er ooit een tegengekomen?’
‘Ik ben erdoor gebeten,’ zei Kels. Hij was vijftien, en zijn oom had een mand bessen gekocht op de markt in Athat die hij op
een werkblad in de keuken had gezet, die lang en smal langs de achterkant van het huis liep. De bessen waren op hun rijpst,
reusachtig en donkerpaars, en toen Kels ze zag, had hij zonder erbij na te denken zijn hand uitgestoken. Bijna nog voor zijn vingers de bessen raakten, had hij een ijzige steek gevoeld.
‘Wat deed u toen?’ vroeg Awt Emnys. ‘Geen theewater opzetten, neem ik aan.’
‘Ik raakte in paniek,’ zei Kels. Hij had even met zijn ogen
knipperend van verbazing geprobeerd te begrijpen wat er was gebeurd terwijl de kou door zijn hand opkroop naar zijn pols,
en toen was het tot hem doorgedrongen dat een theevonda zich had vastgebeten in zijn hand, die bessenpaars bloedde. Het
binnenste van de vonda was dof wit, doorregen met zilveren
strepen. Het vlies eromheen fladderde op en neer, en de kronkelige randen kleurden van roze naar rood naarmate de zuigsnuit
zich dieper in de hand boorde. Terwijl Kels keek, werd zijn hand gevoelloos, en het ijs kroop van zijn pols verder op naar zijn
elleboog. Hij wilde schreeuwen, maar er kwam geen geluid uit zijn keel. ‘Ik verstijfde.’
‘Wat had u moeten doen?’ vroeg Awt Emnys.
‘Ik had het grootste mes uit de keuken moeten pakken en
mijn hand afsnijden.’ En hij was erop gekomen, hij was door de lange keuken naar de kast gerend en had het grootste mes ge-
pakt, dat een zwaar heft had en een lemmet van acht centimeter breed en veertig centimeter lang. Toen was hij blijven staan,
niet in staat te doen wat gedaan moest worden, zonder dat er
016
‘Niet iemand die het verdient te overleven,’ zei de vrouw, die mand ervoor wordt uitgekozen.’
‘Zo wreed zal uw volk toch niet zijn?’ zei de man. ‘Dat geloof ik niet.’
‘Wreed? We zijn praktisch,’ riposteerde de vrouw.
‘Ik kan het hem niet kwalijk nemen,’ zei Awt Emnys. ‘Je kunt
makkelijk tegen jezelf zeggen dat de dokter je arm wel vervangt, maar als het erop aankomt het echt te doen...’ Hij schudde zijn
hoofd. ‘Het is niet meer dan logisch dat we er huiverig voor zijn onszelf zo ernstig te verwonden.’
De vrouw snoof minachtend. ‘Nu weet ik zeker dat het Geren-
taat in handen van Anaander Mianaai zal vallen zodra hij het in
het vizier krijgt. Jullie zijn allemaal veel te sentimenteel. Ghaon ook, ondanks het Labyrint en de inspanningen van de Wacht.’ Bij die woorden keek ze Kels recht aan.
‘Geëerde,’ zei Kels. ‘Er is geen reden tot onbeleefdheid.’
‘Ik zeg wat ik denk,’ zei de vrouw. ‘Mijn volk verstopt zich niet achter maskers.’
‘Zeker wel,’ zei Awt effen. ‘U draagt een masker van onbe-
schoftheid en aanstootgevende eerlijkheid. We zien alleen hoe
u wilt overkomen, niet hoe u echt bent. Masker of niet, wachter Inarakhat is openhartiger geweest dan u.’
De vrouw snoof weer, maar deed er verder het zwijgen toe.
Kels keek even door de patrijspoort om zijn gedachten te orde-
nen en te kalmeren. Hij wilde weg uit de lounge, maar het voelde alsof hij dan de aftocht blies. ‘Geëerde Awt, bent u van plan
contact te zoeken met de agnatie van uw grootmoeder?’ Het was niet zijn bedoeling geweest het te zeggen.
Awt Emnys leek niet verbaasd door de vraag. ‘Ik weet het niet. Raadt u het me aan?’
Ja en nee en ik wilde niet botsten op elkaar, werden een kluwen
en blokkeerden zijn stem. De Ghems, die ervoor waren terugge-
deinsd zich te liëren aan zijn eigen geruïneerde agnatie, zouden
bent een halve buitenlander, een buitenstaander in je eigen
Kels pijn. En genoegen. De Ghems mochten best zien wat ze
Ghaonese vader altijd van inhalige neigingen. Ze zorgden wel
niet welwillender tegenover Awt staan, en die gedachte deed afsloegen!
Of misschien zouden ze hem op zijn minst hoffelijk bejegenen. ‘Dat is moeilijk te zeggen, geëerde. Alleen...’
familie. De verwanten van mijn moeder verdachten mijn half voor me na de dood van mijn ouders, maar meer vanuit hun besef van fatsoen dan uit vrije wil.’
‘Wat zou uw jeugd anders zijn verlopen als uw grootmoeder
‘Ja?’
Ghaon nooit had verlaten!’ zei Kels, die net zo goed aan zichzelf
buurt van de shuttlehaven, en zelfs niet langs de rivier. Zoek een
‘Dat is waar, maar dan was ik nooit Awt Emnys geweest.’
‘Als u het doet, koop dan een masker. Niet bij de winkels in de zaak op de derde heuvel, achter het juweliersdistrict. En denk
dacht als aan Awt.
erom dat u er een uitkiest dat niet te rijkelijk bewerkt of te bont
Tegen de tweede maand van de reis wordt de bibliotheek met
‘Daar zou ik toe geneigd zijn geweest,’ zei Awt. ‘Nogmaals
nig en oninteressant. Medepassagiers die eerst exotisch vreemd
‘Koopvrouw Chis is een verstokte roddelaar.’
worden irritant. De kleine ruimtes worden vallen die zich steeds
van kleur is.’
bedankt voor uw raad.’ Hij zweeg even weifelend en zei toen: Achter zijn masker fronste Kels zijn voorhoofd.
Awt vervolgde op gedempte toon: ‘Ze heeft me een fantas-
tisch, romantisch verhaal verteld over uw teleurstelling in de
liefde in uw jeugd. Niet uit...’ – Awt maakte een klein, ironisch gebaar – ‘... gebrek aan respect voor u, daar ben ik van over-
tuigd, maar als extra middel om me ervan af te laten zien de verwanten van mijn grootmoeder op te zoeken. Wie dat ook
mogen zijn. Maar toen ik uw verhaal hoorde, vroeg ik me af:
klampt u zich niet vast aan iets wat u had moeten loslaten? Die dochter uit een welgestelde, adellijke agnatie heeft haar eerste man misschien niet zelf uitgezocht, en zelfs de tweede niet,
maar de derde zou ze zelf kiezen, met haar hart. Mogelijk kende u haar niet zo goed als u dacht. Ze heeft zich in elk geval heel
slecht gedragen, als het waar is wat de geëerde Chis vertelde.’
vermaken, die aan het begin zo uitgebreid en divers lijkt, eento-
of gemoedelijk vertrouwd leken, verliezen al hun charme en verder sluiten.
Zo lang als hij hen kende waren Ninan en Tris, Inarakhat
Kels’ medewachters, min of meer aangenaam gezelschap geweest, in weerwil van een zeker wantrouwen hunnerzijds;
zelfs geruïneerd was zijn agnatie ver verheven boven de hunne. Tegen het eind van de tweede maand begonnen hun smalende opmerkingen over de passagiers een last te worden voor Kels,
en dan vooral die over Awt Emnys. Ze waren niet anders dan de schimpscheuten aan het adres van eerdere reizigers uit het Ge-
rentaat die hun Ghaonese voorouders zochten, en daar had Kels in het verleden om kunnen lachen, maar nu besefte hij dat zijn eigen laatdunkendheid ergens anders vandaan kwam en tegen iets anders gericht was dan de hunne.
Hij maakte een lichte, verontschuldigende buiging. ‘Vergeef me
In de derde maand lijkt het alsof er nooit een wereld buiten
‘Haar agnatie...’ begon Kels, en Awt trok een wenkbrauw op. Kels
leven van vóór de reis is een verre herinnering die onwezenlijk
mijn aanmatigende houding.’
was blij dat hij een masker droeg. ‘Het is lang geleden, geëerde.’
‘Ik heb u voor het hoofd gestoten. Neem alstublieft van me aan dat dat niet mijn bedoeling was.’
‘Goed, geëerde,’ zei Kels zo onaangedaan als hij kon, en toen maakte hij opgelaten een buiging en liep de lounge uit.
Zes maanden op een klein schip is lang. De patrijspoorten van
de Parel van Athat boden hetzelfde uitzicht als elk ander schip. Je kunt niet de hele dag schijven spelen en het aantal mogelijke
tegenstanders is beperkt. Zelfs wedden op de winnaar gaat na een maand vervelen.
‘Het is modieus om een verre Ghaonese voorouder te hebben,’ zei Awt tegen het eind van de eerste maand tegen Kels. De
vrouw van Faunt was zonder iets te zeggen verbolgen weggelopen nadat Awt haar drie keer achter elkaar had verslagen met
schijven en zij tweeën waren alleen in de lounge achtergebleven. ‘Hoe verder terug, hoe beter. Te dichtbij – en arm – en je
het schip en de eindeloze tocht door het zwart is geweest. Het
en vreemd aandoet. Het idee dat je op een eindbestemming van boord zou gaan, lijkt krankzinnig. Tijdens deze maand krijgt het wrak van het laatste schip dat het communicatieverbod
heeft getart een aandacht die in geen verhouding staat tot het belang ervan.
‘Precies zoals je had beloofd,’ zei Awt kijkend naar het dode,
op drift geraakte schip tegen Kels. Zachtjes, want de anderen – de felle Fauntse, de toerist van Zweem en zelfs Chis Sulca, die
het eerder had gezien, waren stil. ‘Ik vraag me af waarom ze het hebben gedaan.’
‘Het was een stel stommelingen,’ zei Chis.
‘Ze werden tot waanzin gedreven door het isolement,’ zei de toerist uit Zweem, die het zo te horen als grapje had bedoeld, maar het niet overtuigend bracht.
In de vierde maand daalt er een radeloze verveling neer. De
beige, kale wanden, het zwart achter de patrijspoorten en het
voedzame, maar eentonige dieet worden een eenvormige achter-
017
Kort grond en zintuiglijke deprivatie dwingt de geest allerlei fanta-
om het verontrustende gevoel weg te nemen dat hij onzichtbaar
‘Heb jij Thersay gelezen?’ vroeg Kels. Awt en hij waren alleen
kend schip.
‘De troost van krankzinnigheid?’ Awt glimlachte. ‘Nee, nooit. En
hij liep naar de twee wachters die bij de deur stonden waarach-
sieën te produceren om niet te verkommeren. in de lounge.
waarschijnlijk heb ik ook nooit iemand ontmoet die het heeft gelezen, al wordt het nog zo hoog aangeslagen.’ ‘Ik heb het geprobeerd,’ bekende Kels.
Awt glimlachte. ‘Zo erg verveelde je je?’
‘Lach maar,’ zei Kels. ‘Thersay begon er hier aan, op dit eigen-
ste schip, aan die tafel, daar, op bijna exact dit punt van de reis. Wat een vreemd, onsamenhangend boek is het geworden! Ze moet half gek zijn geweest toen ze het schreef.’ ‘Dat zou me allerminst verbazen,’ zei Awt.
In de vijfde maand, die niet veel anders is dan de vierde, heeft
de tijd zich samengebald tot een enkel, eeuwigdurend moment. In de zesde maand begint het de geest langzaam te dagen dat er
wel degelijk een eind zal komen aan de eindeloze reis. Wanneer de Wacht omroept dat over nog maar een enkele dag het schip
het Labyrint zal verlaten en snelheid zal meerderen, worden de
passagiers bevangen door een koortsachtige opwinding. De dag die ze voor zich hebben, en de paar dagen daarna die het schip
nodig heeft om het station in een baan rond Ghaon te bereiken, lijken ondraaglijk lang. Vergeefs wijzen de passagiers zichzelf
erop dat de tijd ook wel zal verstrijken zonder dat ze die bijhouden. Iedereen telt openlijk of in het geniep de eindeloze seconden af en wacht gespannen op de dreun en het knarsen van de aankoppeling.
Tijdens de laatste dag in het Labyrint sloeg het noodlot toe.
Kels had zijn wacht erop zitten en een zwijgend, gespannen
maal met Ninan en Tris uitgezeten. Hij was vroeg naar bed ge-
gaan, maar na een paar uur onbehaaglijk woelen stond hij weer op en ging naar de lounge. Die was leeg; hij was vaag verbaasd en teleurgesteld dat Awt Emnys er niet was, al wist hij dat de passagiers op dit uur waarschijnlijk zouden slapen.
Als Awt eenmaal van boord was, zou Kels hem misschien nooit meer zien. Dat gold voor alle passagiers door de jaren
heen, maar het had hem nooit eerder iets uitgemaakt. Dit was dus waarom hij niet kon slapen. Er waren dingen die hij wilde zeggen, al wist hij niet of hij ze wel moest zeggen en of hij dat zelfs maar zou kunnen.
Hij volgde de route van zijn rondes, maar kwam niemand te-
gen, zelfs niet zijn tegenhanger van de derde wacht. De hutten van de passagiers waren afgesloten, het schip deed verlaten en
eenzaam aan. Hij zou willen dat er iemand tevoorschijn kwam
die naar hem knikte of hem vluchtig begroette, al was het maar
018
was, een lichaamloze geest alleen op een uitgestorven, zwal-
Dat gevoel maakte dat hij iets deed wat hij vrijwel nooit deed: ter de piloot het schip op koers hield.
Hij stak groetend een hand op in de verwachting hetzelfde gebaar terug te krijgen, en de vraag waarom hij op dit uur door de
gangen doolde. Een obligaat zinnetje of twee over slapeloosheid
lag op zijn tong, op de vraag voorbereid, maar de beide wachters stonden gemaskerd en bewegingloos aan het eind van de smalle gang.
Hij bleef confuus staan. ‘Tegen het eind duren de dagen langer, hè?’ probeerde hij.
Geen antwoord. Het gevoel van onzichtbaarheid werd sterker, en even maakte Kels zich minder zorgen over de vraag of er iets mis was met de wachters dan over zijn eigen tastbare bestaan. Toen liet zijn gezond verstand zich gelden. Hij legde een hand op de schouder van een van de zwijgende wachters. ‘Geëerde!’ Geen reactie. Hij duwde zacht en de man draaide langzaam opzij, alsof hij in een soort suggestibele trance was.
Kels trok zijn wapen, wrong zich langs de twee inerte mannen en maakte de deur naar de cockpit open.
De piloot zat op zijn stoel, met zijn rug naar de deur en de
bedieningspanelen van het schip voor zich. Een zwartharige gestalte in een kilt en een blouse met borduursels stond over hem
heen gebogen, met een kleine recorder in zijn hand. Ze waren zo dichtbij dat Kels maar een hand hoefde uit te steken om een van beiden aan te raken. Hij stond op het punt te vuren toen Awt
Emnys zijn rug rechtte en hem aankeek met de ogen van Ghem Echend.
Het moment van aarzeling was voldoende. Awt pakte het
wapen, trok het omhoog en opzij en draaide Kels’ arm pijnlijk
naar achteren tot hij zijn wapen wel moest loslaten. Awt richtte het op Kels en duwde hem tegen de wand.
‘Waarom?’ hijgde Kels, die nog pijn in zijn arm had van Awts greep.
‘Het is mijn werk,’ zei Awt. ‘Dacht je echt dat voorraadadministratie iets voor mij was?’
‘Heb je dan geen enkel respect voor je eigen volk?’ vroeg Kels. ‘Of is het Gerentaat echt onze vijand?’
Awts glimlach had iets triests. ‘Het Gerentaat is jullie vijand niet. De Radch, daarentegen...’ Hij schokschouderde.
‘Radchaai,’ fluisterde Kels vol afgrijzen. ‘We gaan eraan.’
‘Integendeel. Het vernietigen van ook maar een deel van de
planeet zou de waarde ervan tenietdoen. Niemand die zich over-
geeft, zal een haar worden gekrenkt. Degenen die zich niet overgeven...’ Hij schokschouderde weer terwijl hij Kels onder schot
bleef houden. ‘Die kiezen hun eigen lot. Maar als je het over iets
ondefinieerbaar Ghaonees hebt, of over die schitterende trots en
boorde zich in de scheidingswand achter hem. Sirenes gingen
pen dat het niet de moeite waard is dat te behouden.’ Hij trok
een harde kniestoot tussen zijn benen, griste het wapen uit zijn
afzondering... Ik zou denken dat uitgerekend jij wel zou begrijsardonisch een wenkbrauw op. ‘Jij bent niet de enige die slecht
is behandeld door de agnatie van Ghem. Ik weet meer over mijn
af, zwak en ver weg onder het bonzen van Kels’ hart. Hij gaf Awt hand, drukte de loop tegen Awts hoofd en vuurde.
grootmoeder dan ik heb verteld.’
De eerste en tweede wacht kwamen op de sirenes af. Kels, het
in water was veranderd en hij verdronk. Awt had de dingen die
vol bloedspatten. Ninan praatte, maar Kels hoorde alleen de
Kels was duizelig, en ademen ging moeizaam, alsof de lucht Kels hem zo graag had willen zeggen al begrepen, hij had ze al geweten.
lichaam van de nog in trance verkerende piloot en het dek zaten donderende stilte die op het schot was gevolgd.
‘... in shock,’ zei een verre stem. Maar Awt was niet in shock,
‘Ik ben Ghaon niets verschuldigd,’ vervolgde Awt. ‘Noch het
hij was dood.
sten.’ Hij liet Kels los, die niet bewoog, nog verstijfd door de
mee. Ninan praatte. Zijn masker zat scheef. ‘Er zit geen druppel
Gerentaat. En de Radchaai belonen me rijkelijk voor mijn dienonthulling en de dreiging van het wapen. ‘Maak jezelf geen verwijten. Het had niets uitgemaakt als je me had gedood. Denk je
‘Hij is niet gewond.’ Ninans mond bewoog met het geluid
bloed van hem bij. Bij Iraon! Moet je dat allemaal zien!’ Iemand maakte kokhalsgeluiden en even was de misselijkheid overwel-
dat dit de eerste geslaagde poging is? Geen van jullie zal zich iets
digend, maar Kels slaagde erin zijn braakneigingen te onder-
trip heeft gemaakt.’ Awt legde een hand op Kels’ schouder en gaf
‘Klootzak! Verrader!’ Dat was Tris. Kels kon hem niet zien.
herinneren, net als alle andere keren dat een geheim agent deze er troostend een kneepje in. ‘Ik zal je niet doden, of je moet me dwingen. En dat zou ik heel jammer vinden.’ Hij wendde zich
af, met het wapen nog in zijn hand, en zette zijn bedaarde ondervraging van de piloot voort.
Kels’ arm deed pijn, maar veraf, alsof de pijn deel uitmaakte
van een droom waaruit hij elk moment kon ontwaken. Hij pro-
beerde dieper te ademen, maar snakte alleen harder naar lucht. Had hij zelf ook ooit in trance bij de deur van de cockpit gestaan terwijl een spion van de Radchaai voorzichtig naar de sleutels
tot de sterkste afweer van Ghaon tastte? Hoe vaak? Dat hij had gefaald, was zuur, maar de gedachte dat hij keer op keer had gefaald zonder het ooit te merken, was nog zuurder. Hij was
bang om te sterven, bang om zijn leven te wagen, en zijn dood
zou heel goed zinloos kunnen zijn, zoals zijn leven ook was geweest. Maar wat maakte het uit? Als wat Awt had gezegd waar
was, was Ghaon al gedoemd en zou hijzelf geen herinneringen overhouden die hem een schuldgevoel bezorgden.
Awt praatte zachtjes tegen de piloot en de piloot praatte zachtjes terug. Hij herinnerde zich wat Awt in de lounge tegen hem
had gezegd, een halfjaar eerder. Klampt u zich niet vast aan iets wat u had moeten loslaten? Awt had hem goed ingeschat. Het pleit niet voor de Wacht dat zo iemand ervoor wordt uitgekozen. ‘Awt Emnys.’
Awt draaide zich om, nog met een half oor naar de mompelende piloot luisterend.
drukken.
‘Wedden dat er helemaal geen Ghaonese grootmoeder is? Ik wist wel dat hij niet deugde, dat doet zijn soort nooit.’
‘Inarakhat Kels, je bent een held!’ zei Ninan, en hij klopte Kels lichtjes op zijn wang. ‘Een spion betrapt!’
Kels ademde diep en haperend in. Ninan zei iets over pro-
moties en opslag, en iemand anders zei: ‘Nou weten ze dat de
Wacht niet met zich laat sollen.’ Ze waren allemaal vertrouwd en vreemd tegelijk.
‘Kom, we brengen je naar je kooi,’ zei Ninan. ‘Het doet er niet toe,’ zei Kels.
Ninan trok hem aan zijn arm omhoog. ‘Wat niet?’
‘Het doet er niet toe. Het was het niet waard.’ Ninan keek
hem niet-begrijpend aan. ‘Jullie zijn het geen van allen waard.’ Kels schudde zijn hoofd. Ninan zou het nooit begrijpen, Tris
niet, niemand van hen. Awt Emnys misschien wel, maar Awt Emnys was dood.
‘Ja,’ zei Ninan geruststellend, ‘het is akelig, natuurlijk. Maar
hij heeft zijn eigen lot gekozen. Je hebt niet meer gedaan dan je plicht.’
‘Hij wilde zich niet overgeven,’ zei Kels.
‘Precies. Een fatale vergissing.’ Ninan gaf Kels een schouder-
klopje. ‘Maar laten we erover ophouden. Laten we je naar je kooi brengen. En je iets sterks te drinken geven.’
‘Me dunkt,’ zei Inarakhat Kels, ‘dat een kop thee volstaat.’
‘Doe dit niet. Vernietig de opname, ga terug naar je hut. Ik zal het tegen niemand zeggen.’ Awt wendde zich zonder iets terug te zeggen weer van hem af.
Geen geaarzel meer. Dit was het moment. Kels duwde zich
af van de wand en greep Awts arm terwijl die zich omdraaide.
Het wapen ging af; de kogel suisde rakelings langs Kels’ oor en
019
Coverstory
De Stem van Westeros Als je het verleden zou samenvatten
is opgebouwd, zowel in de Citadel als
in een proloog, dan heb je voor George
erbuiten – een bolwerk dat is opgericht
R.R. Martins meesterwerk – een van
door talloze handen die de mijne zijn
de grootste fantasy-saga’s van onze
voorgegaan en dat ongetwijfeld zal blij-
tijd – een waanzinnige introductie
ven groeien met behulp van talloze han-
nodig. En die is er eindelijk met het
den die de mijne zullen volgen.’
vuistdikke koffietafelboek De Wereld van IJs & Vuur – De Verborgen Geschiedenis van
De vondeling
Westeros en Game of Thrones.
‘Na mijn geboorte in het tiende jaar
Deze rijk geïllustreerde uitgave is een
van het bewind van de laatste Targary-
allesomvattende beschrijving van de
en-koning ben ik te vondeling gelegd
geschiedenis van de Zeven Koninkrij-
in een leeg hokje in de Schrijvershaard,
ken, met levendige verslagen van de
waar leerjongens de kunst van de let-
epische veldslagen, bittere rivaliteiten
teren beoefenden voor iedereen die dat
en uitdagende opstanden die voor-
nodig had. Die dag werd de koers van
afgingen aan Het Lied van IJs en Vuur en
mijn leven gezet toen een leerjongen
HBO’s Game of Thrones. Martin werkte
me vond en naar de seneschalk van dat
zeven jaar lang samen met Elio M.
jaar bracht, aartsmaester Edgerran. Toen
García, Jr. en Linda Antonsson (van het
Edgerran, wiens ring en staf en masker
befaamde Westeros.org).
van zilver waren, in mijn krijsende gezichtje keek, zei hij dat ik van nut zou
‘Het wordt naar waarheid gezegd dat elk
kunnen zijn. Toen ik dat voor het eerst
gebouw steen voor steen wordt opge-
als jongen hoorde, geloofde ik dat hij
bouwd, en hetzelfde kan worden gezegd
moest hebben voorzien dat ik maes-
van kennis, die door talloze geleerde
ter zou worden. Pas veel later vertelde
mensen wordt ontdekt en verzameld.
aartsmaester Ebroos me dat Edgerran
Elke geleerde bouwt op het werk van
destijds aan een verhandeling werkte
hen die hem voorgingen. Wat de een
over het verzorgen van zuigelingen en
niet weet, is aan een ander wel bekend,
hij zijn theorieën wilde testen.’
en als men ver genoeg door zoekt, blijft er weinig over wat waarlijk onbekend is.
‘Maar hoe onfortuinlijk dat ook mag
Nu is de beurt aan mij, maester Yandel,
klinken, het betekende dat ik werd over-
om de rol van steenhouwer op me te
gedragen aan de zorg van de bedienden
nemen en mijn kennis in steen te kerven
en bij gelegenheid aandacht kreeg van
en toe te voegen aan het grote bolwerk
maesters. Ik ben hier in deze hallen,
van kennis dat door de eeuwen heen
kamers en bibliotheken opgegroeid als
020
021
Coverstory
een prinses en een boze tovenaar. Tol-
leerde me er lezen en schrijven. Zo heb
Mijn diepste verlangen was om een eigen werk te schrijven
ik ook geleerd over de Citadel en ben ik
‘Die droom kwam uit. Ik smeedde de
disputen, culturen en een eigen taal.
gaan houden van de ridders van de geest
eerste schakel van mijn keten op mijn
Die geschiedenis maakte zijn werelden
die zijn kostbare wijsheden beschermen.
dertiende, en andere schakels volgden.
geloofwaardig,’ zegt Martin. ‘Dat was het
Het was mijn grootste verlangen een van
Ik voltooide mijn keten, legde mijn ge-
begin van de moderne fantasy, wat fans
hen te worden – en te lezen over verre
loften af in het negende jaar van het
nu verwachten en ook wat ik van plan
oorden en mensen uit vroeger tijden, op
bewind van koning Robert I en ontving
was toen ik begon aan Het Lied van IJs en
te kijken naar de sterren en het verstrij-
de zegen in de Citadel te mogen blijven
Vuur. Dat ik uiteindelijk dit boek schreef,
ken van de seizoenen te meten.’
en de aartsmaesters te dienen in al hun
is met name te danken aan mijn fans.
taken. Dat was een grote eer, maar mijn
Zij wilden die geschiedenis leren kennen
diepste verlangen was om een eigen
waarnaar ik verwees in mijn verhalen. En
werk te schrijven, een werk dat nederige
Elio en Linda (co-auteurs, red.) waren een
doch geleerde mannen zouden lezen – en
van de eersten die die vragen begonnen
aan hun gezinnen zouden voorlezen – om
te stellen, en zelfs inconsequenties be-
te leren over goed en kwaad, gerechtig-
gonnen aan te wijzen in mijn werk.’
bediende, maar aartsmaester Walgraaf
kien gaf ze namen, stambomen, grens-
heid en onrecht, groot en klein, en om wijzer te worden, zoals de kennis van de
Artwork op elke pagina
Citadel mij wijzer heeft gemaakt. Om
Dat het boek er speciaal uit moest
die reden ben ik teruggekeerd naar mijn
komen te zien was voor Martin vanaf
smidse om een nieuw, belangrijk werk te
het begin duidelijk. ‘Er zijn veel mooie
smeden gebaseerd op de meesterwerken
fantasy-koffietafelboeken en standaard-
van de lang overleden maesters die mij
werken, maar ook een hoop boeken die
voorgingen. Dit is het werk dat uit dat
er gewoon niet goed uitzien. Ik wilde
verlangen is voortgekomen: een kroniek
op elke pagina artwork, en van de beste
van galante en snode daden, bekende
fantasy-illustratoren ter wereld. En dat is
Samengebundeld in De Verborgen Ge-
en vreemde volkeren, en nabije en verre
gelukt.’
schiedenis van Westeros en Game of Thro-
landen.’
nes vind je de verzamelde kennis, weten-
‘We zouden in totaal 50.000 woor-
den inleveren. Maar toen Elio en Linda
schappelijke artikelen, erfstukken en
De kracht van de pen
hun deel bij mij inleverden zaten we
volksverhalen van maesters en sep-
Getekend, Yandel, nederige maester van
al op 70.000 woorden, en toen ik klaar
tons, magiërs en zangers. Inclusief:
de Citadel. De Wereld van IJs & Vuur – De Ver-
was met mijn deel hadden we nog eens
borgen Geschiedenis van Westeros en Game of
300.000 extra woorden. Toen explodeer-
n Full colour artwork en wereldkaar-
Thrones is het verzamelde levenswerk van
de het hoofd van mijn redacteur. Met het
ten, met meer dan 170 originele il-
deze maester. Het definitieve standaard-
aantal illustraties dat we hadden laten
lustraties
werk voor fans van George R.R. Martins
maken, zouden we misschien om de 10
oogverblindende universum uit Het Lied
pagina’s een illustratie kunnen plaatsen.
van IJs en Vuur. En bovendien hét bewijs
En dat was niet het idee, dus moest er
dat de pen inderdaad machtiger is dan
flink geschrapt worden. Het resultaat
een storm van zwaarden.
zie je voor je. En wie weet komt er uit-
eindelijk nog een definitieve editie van
n De volledige stambomen van de huizen Stark, Lannister en Targaryen n Diepgaand onderzoek van de geschiedenis en cultuur van Westeros n 100% nieuw materiaal, waarvan meer
‘In elk episch fantasy-werk is de
dan de helft speciaal door Martin
wereld als het ware een personage. Vóór
voor dit boek is geschreven
Tolkien – en fantasy gaat heel ver terug – had je alleen sprookjes met een koning,
022
370.000 woorden.’
LEES HET VIJFDE SEIZOEN VAN NOG VOORDAT HET COMPLEET IS UITGEZONDEN!
NU IN DE WINKEL DE INSPIRATIE VOOR DE GROOTSTE TV-SERIE ALLER TIJDEN
W ELK H U IS K I E S J IJ? Stark of Lannister
Limited edition, in imitatie-
leer gebonden notitieboekjes met huislogo, elastieken band en opbergvak achterin. Inclusief achtergrondinformatie van Huis Stark of Lannister. € 14,99 PER STUK WWW.LSAMSTERDAM.NL
023
Dompel je onder in het laatste deel van het Hobbit avontuur met The Hobbit™: Battle of the Five Armies. Vanaf 22 april beschikbaar 3D Blu-ray, Blu-ray en DVD.
Geniet nu van het complete vierde seizoen van de bekroonde serie Game of Thrones op Blu-ray en DVD
PRIJSVRAAG
Hou jij van avontuur? Laat ons weten hoe avontuurlijk jij bent via prijsvraag@mediatornado.nl en maak kans op een boogschietclinic van Action Planet* voor 2 personen of de DVD box van Game of Thrones of The Hobbit: Battle of the Five Armies (inzendingen t/m 30 april 2015). *De boogschietclinic vindt op zondag 17 mei plaats bij Actionplanet. Meer informatie: www.actionplanet.nl 024
ActionPlanet
© 2015 HOME BOX OFFICE, INC. ALL RIGHTS RESERVED. HBO® AND ALL RELATED SERVICE MARKS ARE THE PROPERTY OF HOME BOX OFFICE, INC. DISTRIBUTED BY WARNER HOME VIDEO.
Preview
De Australische koningin van de fantasy
Karen Miller
Is terug met een nieuwe epische fantasy-reeks Een kind van koninklijke afkomst heeft zijn zinnen gezet
machtigsten. ‘Vertel het me, Barbazan. Is er hoop, of zal hij
taardheer die in opstand komt tegen zijn tirannieke neef
Het door de hangende lampen onbarmhartig verlichte
op het terugveroveren van zijn vaders troon. Een basvergiet meer bloed dan hem lief is. De weduwe van de
Hertog tart, in een poging haar dochter te beschermen, de ambitieuze heer die hen beiden in zijn macht heeft.
En twee broers, gescheiden door hun ambities, ontdekken de ware betekenis van verraad.
Niets blijft zoals het was. Huizen zullen vallen, konink-
rijken branden, en vrienden zullen vijanden worden op het pad dat zij die naar macht hunkeren volgen.
Want elke kroon is bezoedeld. Niemand is onschuldig... Zo begint De Valkentroon, het eerste deel van Millers epische fantasy-reeks De Kroon van Hebzucht, Macht en Strijd.
Het enkele katoenen laken waaronder hij lag, voelde lood-
zwaar aan. Salimbene luisterde naar zijn eigen ademhaling en hoorde hoe de verziekte, bedompte lucht van de slaapka-
mer reutelend zijn borst in- en uitstroomde. Er stond iets te
gebeuren, iets wat net zo rampzalig zou zijn als een aardbeving. Zijn pijnlijke botten, zijn tintelende bloed, de vreemde gedachten die door zijn hoofd maalden, maakten hem
allemaal hetzelfde duidelijk. Deze nacht was zijn laatste.
Zijn leven, dít leven, liep ten einde. Weldra zou hij herboren worden. Maar als wat, dat wist hij niet. Dat kon hij niet voorzien. Nog niet.
Dus liet hij zijn vermoeide oogleden maar zakken om de geneesheer te misleiden... En wachtte.
Barbazan, die eindelijk klaar was met prikken en porren
en zijn sinistere gemompel, liep terug naar de verlichte gang achter de openstaande deur van de kamer. Daar stond de
koning, luisterrijk in een prachtige blauwe mantel en overladen met kostbare juwelen. Al vier dagen durfde hij de kamer niet binnen te komen. Nog zo’n onheilspellend teken.
‘Is er hoop?’ fluisterde de koning, te bang om hardop naar de vooruitzichten te vragen. Zijn lange, met grijs doorscho-
ten baard was geolied en zwaar geparfumeerd, waardoor hij in een wolk van zoete geuren stond. Zelfs door de stank van kots en stront, etterend vlees en nutteloze wierook heen,
kon Salimbene het ruiken: een mengsel van hysop, sandel-
hout en jasmijn. Koninklijke geuren, alleen bedoeld voor de
sterven?’
gezicht van de geneesheer vertrok van verdriet. Of was het
van weerzin? Stront en kots waren gebruikelijk in een ziekenkamer, geen reden voor walging. Maar deze vreemde, misvormende ziekte veroorzaakte ook builen en etterblazen en
eindeloos vocht afscheidende wonden. Geen waardig lijden, alleen lelijkheid en smerigheid. Een geleidelijke, stinkende ontbinding, die zelfs de duisterste zalfjes niet konden be-
letten. Lamplicht scheen op stukken door de zon gebruinde schedel, zichtbaar onder zijn dunne, zorgvuldig gekapte zwarte lokken. ‘Er is altijd hoop.’
Het gezicht van de koning vertrok. ‘Dus je denkt dat hij zal sterven.’
‘Of uw zoon leeft of sterft, is in handen van Carsissus, heer koning,’ zei de genezer met een zweem van verwijt. ‘Maar ik zal vechten om hem in leven te houden.’
‘En als dat gevecht gewonnen wordt?’ zei de koning. ‘Zal hij dan niet net zo goed vernietigd zijn door deze aandoening?’
Na een ogenblik sloeg de genezer zijn ogen neer. Hij liet
zijn handen zakken en verborg die in plooien van mosgroene
lamswol. De kwaliteit van zijn gewaad was vergelijkbaar met die van de koning. Barbazan verdiende een uitstekend inkomen als geneesheer van Zeidica’s heerser.
‘Helaas,’ gaf hij toe. ‘Maar heer koning...’ Hij sloeg zijn
ogen weer op. ‘U moet niet wanhopen. U bent een vitale man en uw nieuwe koningin is aantrekkelijk. Er zal vast en zeker snel nog een andere zoon komen, die te zijner tijd op uw troon zal zitten.’
‘Ik begrijp deze tegenspoed niet,’ zei de koning met stem-
verheffing. Hij klonk bijna boos. ‘Waarom word ik gestraft,
Barbazan? Welke zonde heb ik begaan, om dit te verdienen?’
Twee fronsende blikken gleden de kamer in. Daarna richtte de koning zijn ontstemde blik op het behoedzame gezicht van de geneesheer. Wat hij daar zag, deed hem huiveren en hij slikte moeizaam.
‘Spreek de waarheid,’ beval hij. ‘Je woorden zullen je niet deren, tenzij je ze ergens anders herhaalt.’
‘Heer koning...’ Barbazan schudde zijn hoofd. ‘U weet dat
025
Preview ik gezien word als een vooraanstaand geneesheer. Met drie-
en genezer zijn voor mijn koninkrijk. En als zijn priester
gezien. Er bestaan geen geheimen van het lichaam meer voor
lijk die is.’
ënzestig jaar ervaring heb ik allerlei soorten ziekten en dood mij.’
‘Dat weet ik,’ antwoordde de koning. ‘Waarom zou jij an-
ders de geneesheer van mijn hof zijn, op wie wij vertrouwen? Vis niet naar lovende woorden, Barbazan. Maar geef me antwoord.’ Hij wees de kamer in. ‘Welke bezoeking verteert zijn vlees?’
‘Machtige en genadige koning, daar heb ik geen naam
voor,’ antwoordde de genezer, verdrietig en angstig. ‘Ik heb nog nooit in mijn leven zoiets gezien.’
‘En wat bedoel je daarmee, Barbazan?’
‘Daarmee bedoel ik dat de aandoening van uw zoon niet natuurlijk is.’
‘Niet natuurlijk?’ De koning hief zijn hoofd, alsof hij zich schrap zette tegen een klap. ‘Probeer je me te vertellen...’
‘Helaas, heer koning,’ zei Barbazan bijna kreunend. ‘Ik
ben bang dat de ziekte van uw zoon voortkomt uit een giftige kanker van de geest.’
Een afschuwelijke stilte. Daarna drukten de koning en de
genezer hun handpalmen snel tegen hun ogen, zodat ze gespaard werden voor het boze oog. Ze spuugden op de stenen
vloer van de gang om zo het boze uit hun zielen te verdrijven. Terwijl hij naar hen keek, en voelde hoe zijn hart zwoegde in zijn ingevallen, pijnlijke borst, werd Salimbene een andere,
heftigere pijn gewaar. Ze verklaarden hem onrein. Ze noemden hem vervlóékt.
De koning sloot zijn vingers vol ringen om de zon van dia-
manten die aan een ketting op zijn borst hing en kneep erin tot de gouden schakels dreigden te knappen. ‘Weet je het zeker?’
‘Ja, heer koning,’ fluisterde Barbazan. ‘Vergeef me. Ik weet het zeker.’
‘En hij kan niet gered worden?’ ‘Dat zeg ik niet, heer. Maar...’ ‘Mág niet gered worden?’
Barbazan keek bedenkelijk. ‘Een vraag voor een priester, volgens mij.’
‘Ik vraag het aan jóú, Barbazan.’
‘Heer koning, ik...’ De genezer drukte zijn bekwame han-
den met de palmen plat tegen elkaar. ‘Ik ben beëdigd om het lichaam te genezen. Verder reikt mijn gezag niet.’
‘Is dat zo?’ De koning liet zijn handen zakken en lachte nors. ‘Dan benijd ik je.’
‘Heer koning?’ vroeg de genezer verbaasd.
‘En weet je waarom?’ ging de koning verder, nog steeds met een boosaardige grijns. ‘Omdat mijn gezag níét op-
houdt. Als koning van Zeidica moet ik tegelijkertijd priester
026
moet ik elke waarheid onder ogen zien... Ongeacht hoe pijn ‘Welke waarheid, heer koning?’ vroeg Barbazan angstig.
‘Dat ik nu dankzij jou begrijp wat mijn zonde is. Mijn zonde, Barbazan, was Salimbenes moeder.’ ‘Zijn... zijn moeder?’
De koning perste zijn lippen opeen tot een dunne streep. ‘Ja. Want toen ik met die vrouw trouwde, nam ik een heks tot vrouw.’
‘Heer koning...’ Ongemakkelijk sloeg Barbazan de ogen
neer. ‘Ik weet dat er geruchten waren. Die heb ik afgedaan
als het verrotte fruit van jaloezie. In plaats van een vrouw uit Zeidica te verkiezen, viel uw oog op een buitenstaander uit Osfahr.’
‘Een héks uit Osfahr,’ zei de koning met een boos gezicht. ‘Die fokken ze in dat vervloekte oord zoals een hond vlooien fokt.’
‘Maar heer... Ze is onderzocht. Er werd geen enkele smet gevonden.’
‘Ze was een máchtige heks. Vol geheimen toen ze zwanger was.’
‘Heer koning...’ Verontrust riskeerde Barbazan zijn leven
door de arm van de koning aan te raken. ‘Als u wist dat zij een heks was...’
De koning sloeg de hand van de genezer weg. ‘Wíst? Ik wíst het niet! Ze verstrikte me in een kwaadaardig web, maakte
me blind met haar bezweringen en snode tovenarij. Nu pas
zie ik wat al die jaren voor me verborgen bleef. Die rottende
hoop vlees daarbinnen, die volgens jou niet met natuurlijke middelen gered kan worden? Dat is mijn zoon niet.’ Barbazans mond viel open. ‘Heer?’
‘Ze zei dat hij mijn zoon is, maar zij is dood en hij is ster-
vende, op een onnatuurlijke manier. En jij, Barbazan, kun jij zweren dat mijn zaad hem leven gaf?’
‘Als het niet uw zaad was, heer koning, van wie dan wel?’
‘Van geen enkele man!’ antwoordde de koning. ‘Is het niet duidelijk? Zíj gaf hem leven, met vuige toverkracht.’ ‘Toverkracht? O, nee, heer koning...’
‘Kun je zweren dat ze dat niet heeft gedaan?’ vroeg de ko-
ning bits. Op zijn voorhoofd glinsterde zweetdruppels. ‘Zou jij dat zweren, Barbazan, als je voor de god van genezing stond met een heilige steen in je hand?’
Nu zweette de genezer; zoute straaltjes liepen over zijn
slapen in de plooien van zijn gegroefde wangen. Hij zag eruit alsof hij huilde. ‘Heer koning, zijn gezicht is hetzelfde als het uwe toen u zijn leeftijd had.’
‘Ben je doof?’ vroeg de koning met een woeste blik. ‘Ze was een héks. Als haar zoon mijn jeugdige gezicht heeft, komt
dat door haar toverkracht. Haar tovenarij is de schuld van
‘Durf jij mij tegen te spreken?’
‘Heer koning, welke ellende bedoelt u...’
ning.’
alle ellende in mijn leven.’
‘Je bent een stommeling,’ snauwde de koning woedend. ‘Je noemt me vitaal, maar in negentien jaar heeft ze geen enkel ander kind gebaard. Dat noem ik ellende!’ ‘Uw vrouw verloor veel bloed bij de ge-
Huiverend klapte de genezer bijna dubbel. ‘Nee, heer ko ‘Barbazan...’ De koning legde een vuist onder de kin van de genezer en dwong de angstige man zijn hoofd op te richten. ‘Je hebt het zelf gezegd; Carsissus zal beslissen of hij leeft of sterft. Is dat niet de waarheid?’
boorte van uw zoon,’ protesteerde Barba-
‘Ja, mijn koning,’ fluisterde de genezer.
zan. ‘Daarna was haar lichaam verwoest.’
‘Dat is de waarheid.’
‘Nog een teken van tovenarij! En het was
De koning liet zijn vuist zakken en knikte.
tovenarij dat ik haar niet heb weggestuurd
‘De plechtige waarheid. Want wij zijn ster-
toen ze onvruchtbaar bleek.’
felijk, Barbazan, en gebrekkig. De goden
Met zijn handen kalmerend opgeheven,
hebben onze inmenging niet nodig.’
stapte Barbazan achteruit. ‘Heer koning, ik
‘Nee, heer koning.’ Behoedzaam ging de
denk niet dat we...’
genezer rechtop staan. ‘Ik... Ik zal naar de
‘Is het niet vreemd dat haar zoon ziek
koningin gaan, heer. En in deze zaak...’ Een
werd tijdens de eerste bloedmaan na haar
laatste blik schoot de kamer in, ‘zal ik op de
dood?’ vroeg de koning. Hij ademde zwaar,
goden vertrouwen.’
waardoor de in zijn oren hangende saffie-
‘In stílte vertrouwen,’ zei de koning. Op
ren deinend het zachte licht weerkaatsten.
zijn gezicht stond een dreigende waarschu-
‘De bloedmaan, Barbazan! De glorietijd
van heksen, als alle vuige daden aan het
oog worden onttrokken door de duisterste
nacht! Als zij hem niet met tovenarij tot le-
ven heeft gewekt, waarom is hij dan geveld op het moment dat de maan bloedrood op-
wing te lezen. ‘Barbazan, je bent verstan-
De Valkentroon | 22 mei | € 24,99 776 blz. | Paperback AUTEUR Karen Miller SERIE De Kroon van Hebzucht,
Barbazan vertrok en de koning stond nog
lang stilzwijgend in de deuropening van de
slaapkamer. Salimbene wachtte, bijna zon-
der adem te halen. Dit was vast en zeker een
Macht en Strijd 1
kwam? Of zeg jij soms, geneesheer, dat zijn aftakeling voortkomt uit míjn lendenen?’
dig.’
misverstand. Hij had het natuurlijk ver-
keerd begrepen. Negentien jaar lang hadden
Barbazans adem stokte. ‘Nee, heer koning.’
deze man en hij geleefd als koning en prins. Vader en zoon.
En het is maar goed dat je dat niet zegt, want er bestaan nog
leen een ellendige doodsstrijd te voeren.
‘Nee, heer koning,’ bauwde de koning hem grimmig na. wel andere geneesheren in deze wereld.’
‘Ja, heer koning,’ zei Barbazan met verstikte stem. ‘Heer
koning, dit zijn ingewikkelde zaken, die het begrip van een
eenvoudige geneesheer ver te boven gaan. Ik kan maar beter terugkeren naar uw – naar mijn patiënt.’ De koning stak een vinger op. ‘Wacht.’
Doodstil op zijn kussens liggend, keek Salimbene van onder zijn geloken oogleden hoe de koning naar hem staarde.
Hij zag dat diens lippen opeen werden geperst en hoe de spieren verstrakten in de bebaarde kaak die met het verglijden
van de jaren zachter was geworden. Hij keek en zag hoe over zijn lot werd beslist.
‘Ga, Barbazan,’ zei de koning. ‘En keer nooit terug. Je bent hier niet langer nodig. Ga naar mijn vrouw. Ik wil weten
hoeveel dagen er voorbij moeten gaan voordat mijn zaad op haar vruchtbare, natuurlijke grond kan vallen.’
De geschokte blik van de genezer schoot de slaapkamer in
Vriend en vriend. Vrienden lieten elkaar niet achter om al Vaders veroordeelden hun zonen niet tot zoiets.
Nog steeds zonder te spreken, pakte de koning de gebeeldhouwde, ivoren knop van de kamerdeur. Hij sloot zijn met juwelen beladen vingers eromheen. Begon te trekken.
Salimbene ging rechtop zitten. De pijn sloeg zijn klauwen
dieper in zijn verrotte vlees, maar hij negeerde het. Met haar laatste levensadem had zijn moeder hem gewaarschuwd... Maar hij had geweigerd haar te geloven. Hoe kon hij haar geloven. Hij was de zóón van de koning. Zijn trots. Zijn vreugde. Zijn erfgenaam.’
‘Alstublieft, heer. Wacht. Zeg iets tegen me.’
Zijn vader zei niets. De deur ging verder dicht.
‘Vader! Verlaat u mij? Laat u mij achter om te sterven? Waarom?’
Even ging de deur niet verder dicht. De koning zuchtte. ‘Een echte prins zou dat niet hoeven vragen.’
en uit. ‘Maar... Heer koning...’
027
Raak deze zomer verslaafd aan
4 toptitels 3 maanden lang
de Neem odes gsc kortin ar jouw a mee n handel! boek OP
OP=
ISBN 978-90 -245 -5657-1
ISBN 978-90 -245 - 6588-7
Laat je verleiden door de duistere vampiers van de Broederschap in een reeks bomvol actie en romantiek
Een groep avonturiers, opgejaagd door een geheimzinnige organisatie, gaat op zoek naar het geheim van hun voorouders in een poging hun lot te tarten
VOOR €12,99
VAN € 16,99 Van 20 april t/m 20 juli
[KORTINGSCODE 902-1425 7 ]
VOOR €12,
99 VAN € 16,99 Van 20 mei t/m 20 augustus [KORTINGSCODE 902-1426 4]
Al verslaafd aan deze auteurs? 028
de beste series van het moment!
extra scherp geprijsd
Nee kortin m de g mee n scodes aa boekh r jouw OP=andel!
OP
ISBN 978-90 -245 - 6399 -9
ISBN 978-90 -245 - 6480 - 4
Geralt is een Hekser, een sluwe magiër en een genadeloze huurmoordenaar met maar één doel in het leven: de wereld ontdoen van de monsters die haar plagen
Elke twaalf jaar verbindt de Brug der Getijden twee continenten. Dit keer is echter een van die continenten uit op oorlog
VOOR €14,
VOOR €14,
99 VAN € 19,99 Van 20 juni t/m 20 september
99 VAN € 19,99 Van 25 juli t/m 25 oktober
[KORTINGSCODE 902-142 7 1]
[KORTINGSCODE 902-14288]
Kijk dan snel in de kalender verderop in dit blad voor de verschijningsdata van de nieuwe delen uit deze reeksen.
029
Ingezoomd
Hou het licht aan! Hier is Lockwood & Co! Een interview met auteur Jonathan Stroud
In De schreeuwende wenteltrap, het eerste
zijn het juist de kinderen die de wereld
Jonathan Stroud
deel van de nieuwe serie Lockwood &
moeten redden. Er zijn daarbuiten ge-
Geboren op 27-10-1970
Co, wordt Engeland geplaagd door Het
mene dingen, maar moed, teamwork en
In Bedford, Verenigd Koninkrijk.
Probleem: als het donker is, kruipen er
een flinke dosis humor (en laten we de
Bekend van: de Bartimaeus-serie
kwaadwillende geesten tevoorschijn.
grote zwaarden niet vergeten) blijken de
En alleen jonge mensen kunnen de
middelen te zijn om de wereld te red-
geesten zien en bestrijden. Bureaus
den. En om die spoken te verjagen.’
die ze verdrijven doen dan ook goede Meet Lockwood & Co, het enige bureau
Had je toen je begon dan wel al een idee van de rest van de serie? ‘Ja en nee. Voor
aan een boek werk (zoals nu aan deel
waar geen volwassenen werken. Wij
mij is het altijd een mix van gewoon
drie van Lockwood & Co) dan hou ik mij
vroegen auteur Jonathan Stroud naar
schrijven wat in me opkomt en het uit-
aan een zeer strikt schema. Ik werk het
de inspiratie voor zijn serie en zijn
denken van de belangrijkste plotlijnen
beste in de ochtend, dus ik sta vroeg op,
dagelijkse schrijfproces.
in de boeken. Net als de twee zijden van
sjok naar mijn bureau, en zit daar dan
je hersenen: elk deel is essentieel, en
in alle stilte met mijn computer, printer,
‘Ik wilde al een aantal jaren spookverha-
elk deel probeert te domineren. Ik begin
pennen, papier, notities en niet veel
len proberen – ik hou wel van angstaan-
vaak met improviseren – een soort klad-
meer. Hoe minder afleiding hoe beter.
jagende verhalen. Maar ik wist niet zo
je, kijken waar ik op uitkom, net zo lang
Het internet is daarin vooral een gevaar;
goed hoe ik dat moest aanpakken. De
tot ik iets heb waar ik blij van word.
net als de telefoon, hoewel ik die meest-
meeste spookverhalen zijn heel kort en
Met Lockwood spring ik gewoon midden
al negeer als ik aan het schrijven ben. Ik
vaak ook erg morbide. Ik wilde die duis-
in een scène en dan laat ik de persona-
mik altijd op een schrijfdag van 9 tot 5,
ternis juist combineren met een vrolijk
ges het werk doen. Net zolang tot ik
met vijf pagina’s als einddoel. Als ik me
avontuur. Dus op een dag ging ik zitten
vastloop. Want er komt een moment
aan dit schema hou, dan heb ik een eer-
en schreef ik een korte scène waarin
dat dat gebeurt en dan moet ik toch
ste opzet in een paar maanden af. Het
twee kinderen – gekleed in moderne kle-
gaan vooruitdenken. De vragen stapelen
opbouwen van momentum is essentieel.
ding, maar gewapend met zwaarden –
zich dan op. Wat is de rode draad? Waar
Los van de vele kopjes thee en het inci-
op de deur kloppen van een huis in Lon-
gaat het verhaal heen? Ik moet plannen
dentele koekje. Ik ben een simpel man
den. Ze komen de spoken bestrijden die
schrijven, ideeën uitproberen. En die
wat dat betreft.’
daar wonen. Ik had absoluut nog geen
plannen veranderen dan weer tijdens
idee wat ik met de rest van het verhaal
het schrijven, waardoor ik continu tus-
Wat kunnen we binnenkort verwachten?
ging doen, maar ik zag wel potentie in
sen improvisatie- en planningsmodus
‘Boek 2, De fluisterende schedel, verschijnt
dat stukje. In mijn verhalen over spoken
heen en weer schakel.’
in september. Daar ben ik net mee klaar.’
zaken en de concurrentie is moordend.
030
Hoe ziet zo’n schrijfdag er dan uit? ‘Als ik
031
Preview Als je op jacht gaat naar kwade geesten zijn de simpele din-
lange, slanke hand uit naar het mapje, dat hij op tafel had
flitst in het donker; het ijzervijlsel op de vloer; de verzegelde
Terwijl hij las, keek ik op de thermometer aan mijn gordel.
gen het belangrijkst. De verzilverde punt van je rapier die
patronen met Grieks Vuur om als laatste redmiddel te gebruiken... Maar simpele theezakjes, bruin en vers en in over-
vloed, bij voorkeur afkomstig van de Pitkin Brothers in Bond Street, zijn misschien wel het beste.
Oké, ze kunnen niet je leven redden, zoals de punt van een zwaard of een cirkel van ijzer, en ze hebben niet de beschermende werking van een onverwachte muur van vuur. Maar ze bieden iets wat net zo belangrijk is: ze voorkomen dat je gek wordt.
Het is nooit prettig om in een huis waar het spookt op het donker te zitten wachten. De nacht sluit je in en de stilte slaat tegen je oren, en als je niet oppast, begin je al snel
dingen te zien of te horen die het product zijn van je verbeelding. Kortom, je hebt afleiding nodig. Wij van Lockwood doen dat allemaal op onze eigen manier. Ik teken graag,
George heeft zijn stripboeken, en Lockwood leest de roddel-
bladen. Maar we zijn alle drie dol op thee met koekjes, en ook die avond in het huis van de Hopes hadden we er behoefte aan.
We vonden de keuken aan het eind van de gang, voorbij de trap. Het was een prettig vertrek, netjes en wit en modern,
en het was er merkbaar warmer dan in de gang. Hier waren
geen bovennatuurlijke sporen te vinden. Het was er stil. Het
kloppende geluid dat ik had gehoord drong hier niet door, en dat akelige bonzen op de trap herhaalde zich niet.
Ik zette water op, terwijl Lockwood een olielamp aanstak
en op tafel zette. We deden ons rapier en de gereedschapsgor-
del af en legden die voor ons neer. Onze gordels hebben zeven afzonderlijke clips en vakjes, en die liepen we zwijgend na
om onze uitrusting te controleren terwijl het water begon te zingen. We hadden alles op kantoor al gecontroleerd, maar we vonden het niet erg om het nog een keer te doen. Een
meisje van Rotwell was de vorige week overleden omdat ze was vergeten om haar magnesiumkogels aan te vullen.
De zon was inmiddels onder. Lichte bewolking schoof voor
de blauwzwarte lucht, en opkomende mist sloop de tuin binnen. Achter zwarte heggen waren verlichte ramen van an-
dere huizen zichtbaar. Ze waren vlakbij, maar ook ver weg, alsof het schepen aan de overkant van diep water waren.
We deden onze gordel weer om en controleerden het klittenband rondom onze rapieren. Ik zette thee, en Lockwood
zorgde voor de koekjes. In het flakkerende licht van de olie-
lamp zaten we aan de tafel, terwijl schaduwen dansten in de hoeken van de ruimte.
Ten slotte zette hij de kraag van zijn dikke jas op. ‘Laten we eens zien wat Mrs. Hope zelf te zeggen heeft.’ Hij stak zijn
032
gelegd. Zijn haar glansde in het lamplicht.
Vijftien graden. Niet warm, maar ongeveer wat je kunt ver-
wachten in een onverwarmd huis in deze tijd van het jaar. Ik
haalde mijn opschrijfboekje uit een ander vak en maakte een
schets van de ruimte. Ook noteerde ik bijzonderheden van de aurale fenomenen die ik in de gang had waargenomen. Lockwood klapte de map dicht. ‘Goh, dat is nuttig.’ ‘Echt waar?’
‘Nee. Het was ironisch bedoeld. Of is het sarcastisch? Ik kan het verschil nooit onthouden.’
‘Ironie is slimmer, dus waarschijnlijk ben je sarcastisch. Wat schrijft ze?’
‘Helemaal niets waar we iets aan hebben. Ze had het net zo goed in het Latijn kunnen schrijven. Ik vat het even samen.
De Hopes hebben hier twee jaar gewoond. Daarvoor zaten ze ergens in Kent; ze somt allemaal irrelevante details op over hoe gelukkig ze daar waren. Bijna nooit een avondklok, de
geest-lampen brandden bijna nooit, je kon ’s avonds laat een wandelingetje maken en dan alleen je levende buren tegenkomen. Dat soort dingen. Ik geloof er niets van. Volgens
George is er in Kent een van de grootste uitbraken buiten Londen geweest.’
Ik nam een slok thee. ‘Ik dacht dat het Probleem daar juist was begónnen.’
‘Dat zeggen ze, ja. Hoe dan ook, toen zijn ze hierheen verhuisd. Alles was in orde, geen problemen in het huis. Geen
manifestaties van welke aard dan ook. Haar man ging ander
werk doen, had kantoor aan huis. Dat was een half jaar geleden. Nog steeds geen gekke dingen. Toen viel hij van de trap en was hij dood.’
‘Wacht effe,’ zei ik. ‘Hoe is hij gevallen?’ ‘Blijkbaar is hij gestruikeld.’
‘Nee, ik bedoel, was hij alleen?’
‘Volgens Mrs. Hope wel, ja. Zij lag in bed. Het is ’s nachts
gebeurd. Ze zegt dat haar man in de weken voor zijn dood een beetje afwezig was. Hij sliep slecht. Ze denkt dat hij is opgestaan om water te gaan drinken.’
‘O-keeeee,’ bromde ik niet overtuigd.
Lockwood wierp me een blik toe. ‘Denk jij dat ze hem heeft geduwd?’
‘Dat hoeft niet. Maar het zou wel een motief zijn voor de spokerij. De meeste mannen laten hun vrouw met rust. Ze komen alleen terug als er een goede reden voor is. Jammer dat ze niet met ons wilde praten. Ik had haar graag willen zien.’
‘Iemands uiterlijk zegt niet altijd alles.’ Lockwood haalde
zijn smalle schouders op. ‘Heb ik je wel eens verteld dat ik de
beruchte Harry Crisp heb ontmoet? Hij had een vriendelijk
had zijn veelzeggender. Ze zei dat ze het gevoel had dat iets
heel geloofwaardig; hij heeft zelfs van me gedaan gekregen
kon vinden. En ze kon het idee dat het haar zou vinden niet
gezicht, pretogen en een zachte stem. Goed gezelschap en dat ik hem een tientje heb geleend. Toch bleek hij uitein-
delijk een weerzinwekkende moordenaar te zijn, die ervan genoot om...’
Ik stak een hand op. ‘Ja, dat heb je me
naar haar zocht, dat het wist dat ze er was maar haar niet verdragen.’
‘Nou,’ zei hij, ‘dat is in elk geval íéts beter. Ze voelde een doel. Dat zou op een Type Twee kunnen wijzen. Maar wat
wijlen Mr. Hope ook in zijn schild voert, hij
verteld. Al wel een miljoen keer.’
is niet de enige die vanavond in dit huis aan
‘O. Nou ja, waar het om gaat, is dat Mr.
het werk is. Wij zijn er ook. Wat zeg je er-
Hope niet noodzakelijkerwijs terugkomt
van? Zullen we even rondkijken?’
om wraak te nemen. Hij kan er allerlei
Ik dronk mijn kopje leeg en zette het zorg-
andere redenen voor hebben. Iets waar hij
vuldig op tafel. ‘Dat lijkt me een uitstekend
niet aan toe is gekomen, bijvoorbeeld – een
idee.’
testament waar hij zijn vrouw niet over heeft verteld, een stapel geld onder het
We waren bijna een uur bezig met het ver-
‘Ja, misschien. Dus de verstoringen zijn
knipten we kort onze zaklantaarn aan om te
bed...’
kennen van de begane grond. In elke kamer
kort na zijn dood begonnen?’
INTRODUCTIE PRIJS
‘Een week of twee erna. In die tijd was
€ 10,
ze bijna niet thuis geweest. Zodra ze terug was, werd ze zich bewust van een onwel-
kome aanwezigheid.’ Hij tikte op de map. ‘Maar goed, dat staat hier niet in. Ze zegt
dat ze onze “receptionist” het hele verhaal telefonisch heeft verteld.’
Ik grijnsde. ‘Receptionist? Daar zal George
-
De schreeuwende wenteltrap VERSCHIJNT 17 juli | € 17,99 | 320 blz. | Paperback AUTEUR Jonathan Stroud SERIE Lockwood & Co 1
niet zo blij mee zijn. Ik heb zijn aanteke-
kunnen zien wat er precies stond, maar verder deden we alles in het bijna-donker. De
olielamp hadden we brandend in de keuken laten staan, met kaarsen, lucifers en een
extra zaklantaarn erbij. Het is verstandig om een goed verlichte ruimte te hebben waar je je zo nodig in kunt terugtrekken, en het is
aan te raden om verschillende vormen van licht bij je te hebben, voor het geval de Bezoeker lichtbronnen kan saboteren.
ningen trouwens bij me, als je ze wil horen.’
In de bijkeuken en de eetkamer aan de achterkant van het
voor dingen heeft ze gezien?’
ruimtes waar een muffe geur hing, alsof er niet was geleefd.
‘Ga je gang.’ Hij leunde verwachtingsvol achterover. ‘Wat Georges aantekeningen zaten in een binnenzak van mijn
jas. Ik haalde de papieren eruit, vouwde ze open en streek ze glad op mijn knie. Ik liet mijn blik er snel overheen gaan en schraapte mijn keel. ‘Klaar?’ ‘Ja.’
‘“Een bewegende vorm”.’ Met veel vertoon vouwde ik de
papieren weer op en ik stak ze terug in de zak van mijn jas. ‘Een “bewegende vorm”?’ brieste Lockwood verontwaardigd. ‘Dat is alles? Geen verdere details? Kom op – was die vorm groot, klein, donker, licht, of wat?’
‘Het was, en ik citeer: “een bewegende vorm die in de
slaapkamer aan de achterkant verscheen en achter me aan
liep naar de gang.” Dat is wat ze George heeft verteld, woord voor woord.’
Lockwood sopte een biscuitje in zijn thee. ‘Ik ben niet on-
der de indruk. Ik bedoel, op basis van deze beschrijving kun jij die vorm toch niet schetsen?’
‘Nee, maar ze is een volwassene, dus wat kun je dan ver-
wachten? Het wordt nooit iets. De gewaarwordingen die ze
huis was niets aan de hand. Het waren trieste en sombere Op de eettafel lagen keurige stapels vergeelde kranten, en in de bijkeuken lagen verschrompelde uien te spruiten in
een schaal. Lockwood vond nergens zichtbare sporen, en ik
hoorde geen geluiden. Het zwakke kloppen dat ik eerder had waargenomen leek te zijn weggestorven.
Toen we terugliepen door de gang, huiverde Lockwood op-
eens en ik voelde de haartjes op mijn armen omhoogkomen. Het was nu merkbaar kouder. Ik keek op de thermometer: negen graden.
Aan de voorkant waren aan weerszijden van de gang twee
vierkante kamers. In de ene stonden een televisie, een bank
en twee leunstoelen, en het was er warmer, dezelfde tempe-
ratuur als in de keuken. Toch luisterden en keken we, zonder iets te vinden. In de formele zitkamer ertegenover stonden
stoelen en kasten, niks bijzonders. Er hing geen vitrage voor de grote ramen. Wel stonden er drie enorme varens in terracotta potten.
Het was er een beetje kil, twaalf graden, zag ik. Kouder
dan in de keuken. Misschien betekende het niets, misschien
033
Preview betekende het juist heel veel. Ik deed mijn ogen dicht, con-
van mijn jas dicht, terwijl ik naar boven keek. Het trapgat
‘Lucy, kijk!’ siste Lockwood. ‘Daar heb je Mr. Hope!’
venste regionen van het huis waren in schaduwen gehuld. Ik
centreerde me en spitste mijn oren.
Mijn adem stokte. Ik draaide me om, rapier al half getrok-
ken... en zag dat Lockwood voorovergebogen op zijn gemak naar een foto op een bijzettafel keek. Zijn zaklantaarn was
erop gericht; een portret in een zwevende gouden cirkel. ‘En Mrs. Hope ook,’ voegde hij eraan toe.
‘Idioot!’ viel ik uit. ‘Ik had je bijna doorboord.’
Hij grinnikte. ‘Wees toch niet zo lichtgeraakt. Kijk even. Wat vind je?’
Het was een stel met grijs haar en ze stonden hand in hand in een tuin. De vrouw, Mrs. Hope, was een oudere, blijere
versie van de dochter die we net hadden ontmoet: rond ge-
zicht, keurig gekleed, stralende glimlach. Haar hoofd kwam tot de borstkas van de man naast haar. Hij was lang en ka-
lend, met afhangende schouders en dikke, plompe onderarmen. Ook hij grijnsde breed.
‘Een gelukkig stel, zo te zien,’ merkte Lockwood op.
Ik knikte, maar niet overtuigd. ‘Er moet een réden zijn voor een Type Twee. George zegt dat het altijd betekent dat een persoon iemand anders iets heeft aangedaan.’
‘George houdt er nu eenmaal gruwelijke ideeën op na.
We moeten hem trouwens bellen. Ik heb een briefje op tafel gelegd, maar hij zal zich toch wel zorgen maken. Laten we
eerst onze verkenning afmaken, en dan gaan we op zoek naar de telefoon.’
Hij vond geen enkel dodenschijnsel in de kleine zitkamer en ik ving geen geluiden op. We waren dus
was smal, en boven me was het hartstikke donker. De bo-
wilde het liefst mijn zaklantaarn aandoen, maar dat zou me
nog blinder maken. Met mijn ene hand op het gevest van het rapier liep ik langzaam verder naar boven. Het geklop bleef aanzwellen, de kou werd steeds bijtender.
Nog een paar treden. Steeds luider werd het geklop. Nu
was het een uitzinnig gekrab. Steeds verder daalde de temperatuur. Van zes graden naar vijf, en toen naar vier.
De overloop op de bovenverdieping was een donkere, vormeloze ruimte. Links van me leken de witte spijlen van de trapleuning, op ooghoogte, net een rij enorme tanden. Van de laatste trede stapte ik op de overloop. En direct verstomde het kloppende geluid.
Weer raadpleegde ik de lichtgevende thermometer: vier
graden. Elf graden minder dan in de keuken. Ik kon voelen dat mijn adem condenseerde.
Lockwood liep langs me heen en verkende met zijn zaklantaarn heel vluchtig de overloop. Muren met behang,
dichte deuren, doodse stilte. Een ingelijst borduurwerkje
met verschoten kleuren: home sweet home. Vele jaren oud,
toen huizen nog thuis best en veilig waren, en niemand een ijzeren amulet boven de kinderbedden hing. Voordat het Probleem zich voordeed.
De gang was L-vormig, bestond uit de kleine, vierkante ruimte waar wij stonden, en achter ons een lange gang,
parallel aan de trap. Er lag een houten vloer. We telden vijf
klaar met de benedenverdieping. Ons ver-
ons, en nog eens drie in de gang. Alle deu-
moeden was bevestigd. Waar we naar op
ren waren dicht. Lockwood en ik bleven heel
zoek waren, was boven.
stil staan en gebruikten onze ogen en oren. ‘Niets,’ meldde ik na een tijdje. ‘Zodra ik
En ja hoor, zodra ik mijn voet op de onder-
boven was, hield het geklop op.’
ste trede zette begon het kloppen weer. In
Lockwood reageerde niet meteen. ‘Geen
eerste instantie niet luider dan eerst, een
dodenschijnsel,’ stelde hij vast. Aan de don-
zwak, hol tik-tik-tik, als een vingernagel
kere klank van zijn stem wist ik dat ook hij
op pleisterwerk, of een spijker die in hout
onbehagen voelde – de vreemde traagheid,
wordt geslagen. Maar met elke stap die ik
het dode gewicht in de spieren dat je krijgt
deed werd de echo in mijn inwendige oor
als er een Bezoeker in de buurt is. Hij slaak-
luider en hardnekkiger. Dit zei ik tegen
te een zucht. ‘Dames gaan voor, Lucy. Kies
Lockwood, die als een schaduw achter me
maar een deur.’
aan kwam.
‘Ammehoela. In die zaak van het weeshuis
‘Het wordt ook frisser,’ zei hij.
Hij had gelijk. Met elke stap die we zetten, daalde de temperatuur; van negen
graden ging het naar zeven, en halverwege de trap was het nog maar zes graden. Ik
bleef even staan en trok op de tast de rits
034
deuren: een rechts van ons, een recht voor
heb ik een deur gekozen, en je weet wat er
De fluisterende schedel VERSCHIJNT 17 september | € 17,99 | 320 blz. | Paperback AUTEUR Jonathan Stroud SERIE Lockwood & Co 2
toen gebeurde.’
‘Dat is toch goed afgelopen?’
‘Alleen maar omdat ik wegdook. Oké, laten
we deze nemen. Maar jíj gaat als eerste naar binnen.’
Sf-meesterauteur Dan Simmons
Met kosmische korting
€14, 95
W
U NIE
Hugo Award
British Science Fiction Award
Locus Award
Locus Award
voor beste roman
voor de beste roman
voor de beste roman
voor de beste roman
Genomineerd voor de British Science Fiction Award en de Arthur C. Clarke Award
Genomineerd voor de Hugo en Nebula Award
‘Zonder enige twijfel een meesterwerk.’ TOR.COM
‘State-of-the-art sciencefiction.’ ISAAC ASIMOV 035
dingen die je moet weten over 10 de nieuwe Jurassic Park-film Jurassic World Dit jaar is het precies 25 jaar geleden dat de angstaanjagende bio-sciencefictionroman Jurassic Park verscheen. Reden voor een feestje. Want deze zomer maken de dinosauriërs van de in 2008 overleden auteur Michael Crichton ook nog eens een comeback op het witte doek! Een uitstekend moment om het originele boek te herlezen en ons eens te verdiepen in deze blockbuster. Dit moet je weten:
1
De regisseur Er gaat waarschijnlijk
3
Binnenkort in de bioscoop
dacht. Als na tien jaar echter
trailer lijkt de beste man een
de bezoekersaantallen dalen,
heuse vriendschap met ze
niet direct een belletje rinke-
De film verschijnt al in juni!
opent het park een nieuwe
te hebben gesloten. De vij-
len bij de naam Colin Trevor-
Dat klopt, aanstaande juni.
attractie om ze weer om-
and van mijn vijand is mijn
row, maar Universal Pictures
Moeten we nog meer zeg-
hoog te krikken. Maar dat
vriend... Zoiets?
was blijkbaar zo onder de
gen? Heb je het oorspron-
loopt natuurlijk compleet uit
indruk van zijn regiedebuut
kelijke boek van Crichton al
de hand.
Safety Not Guaranteed dat ze
gelezen? Of het vervolg, De
hem voor zijn tweede film
verloren wereld? Je kunt ook de
meteen de touwtjes in han-
e-bookbundel van Michael
den gaven van een van de
Crichtons Jurassic World pro-
snelle dinosauriërs nog
Galaxy-ster Chris Pratt. Mis-
grootste film-franchises ter
beren.
herinneren die achter die
schien ken je hem, in iets
twee jongetjes in de keuken
vollere vorm, van de tv-serie
aanzaten in de eerste film?
Parks and Recreation. Wij
wereld. Dat, of zijn plannen voor Jurassic World, waren genoeg om de knietjes te doen knikken.
2
Het scenario En alsof dat nog niet
4
Een nieuwe attractie Hoewel in eerste instan-
5
Velociraptors Kun je je die irritant
zijn in ieder geval helemaal voor! Hoe-
World het verhaal van de
de beschrijving van de film
wel
originele trilogie zou herver-
doet hoofdrolspeler Owen onderzoek naar de beesten, maar als
ook nog het scenario van de
zich namelijk tweeëntwintig
we afgaan op
film. Samen met zijn vaste
jaar na de gebeurtenissen in
de beelden
schrijfmaatje Derek Connolly
Jurassic Park (1993) af. Isla Nu-
uit de
borduurde hij voort op het
blar is nu een volledig functi-
oorspronkelijke idee van
onerend dinosauruspretpark,
Michael Crichton. Connolly
oftewel Jurassic World.
heeft niet veel meer credits
Precies zoals John
op zijn naam staan dan
Hammond
Trevorrow, maar werkt on-
het ooit
dertussen ook aan het script
had be-
036
speeld door Guardians of
zijn weer terug. Volgens
het geval. Het verhaal speelt
kers van Ice Age.
deze ex-militair wordt ge-
Juist, velociraptors, ja. Die
tellen, is dat gelukkig niet
Monster Trucks, voor de ma-
En de Oscar gaat naar... Over Owen gesproken:
tie werd gedacht dat Jurassic
genoeg is, schrijft Trevorrow
van de nieuwe animatiefilm
6
Terug van weggeweest
we verwachten dat hij voor
moeten geloven is weten-
deze film iets serieuzer werk
schapper Claire de oorzaak
zal afleveren dan normaal.
van alle problemen in het
spelers uit de originele film
Zijn vrouwelijke tegenspeler
park. Problemen in de vorm
terug? Helaas niet. Alle drie
is Claire, wiens nieuwe attractie
van een nieuw soort hybri-
de doctoren hebben beves-
in het park voor chaos zorgt..
de dinosauriër.
tigd geen rol te zullen spelen
9
Maar dan keren er vast
in de nieuwe film. Geen Dr.
7
De dochter van En Claire wordt ge-
8
De bijrollen
Alan Grant (Sam Neill), geen
Wie nog meer, hoor ik
Dr. Ellie Sattler (Laura Dern),
speeld door Bryce Dallas
je denken? Nou, een van de
en helaas ook niet de char-
Howard (de dochter van
jongens die je veel in de trai-
mante Dr. Ian Malcolm (Jeff
befaamd regisseur Ron
ler ziet wordt vertolkt door
Goldblum). Regisseur Tre-
Howard). Je kent haar mis-
Ty Simpkins. Die je waar-
vorrow snapt dat veel fans
schien van M. Night Shy-
schijnlijk alleen van gezicht
reikhalzend uitkijken naar
amalans The Village of als
kent als het jongetje met de
de oude hoofdrolspelers,
Gwen Stacy in Sam Raimi’s
schuur uit Iron Man 3. (Waar
maar dat zou het scenario
Spider-Man 3. Als we de trailer
Stark tijdelijk onderduikt.)
te ongeloofwaardig maken
Huh? Dinosauriërs? Jurassic Park? Wat?!
En er is Jake Johnson, een
– ze zouden tenslotte gek
Jurassic Park is een science-
van de hoofdrolspelers uit
zijn om weer vrijwillig naar
fictionboek van de in 2008
New Girl. Wij kijken echter
het eiland terug te gaan. En
overleden auteur Michael
meer uit naar Vincent
een slecht scenario, dat wil
Crichton en verscheen
Trevorrow de oudgedienden
voor het eerst in 1995. Het
niet aandoen.
vertelt het verhaal van de
D’Onofrio, de ster uit
re Full
9,99
verbijsterende techniek
onder ande-
nieuw
€
10
Dr. Wu Maar er keert wel íémand
om dna van dinosauriërs te klonen en de beesten zo
terug! B.D. Wong zal zijn rol
weer tot leven te wekken.
als Dr. Henry Wu opnieuw
De wildste fantasieën van
vertolken. Voor de echte ken-
de mens zijn zo werkelijk-
ners: Wu speelde in het boek
heid geworden. Dieren die
een veel grotere rol als het
al eeuwen uitgestorven
brein achter de techniek om
waren, dwalen nu weer
uitgestorven diersoorten op-
rond in Jurassic Park, een
D’Onofrio speelt Morton, cfo
nieuw tot leven te wekken.
pretpark waar iedereen ze
van de Masrani Corp. Als dat
Volgens regisseur Trevorrow
kan komen bekijken. Tot-
niet als de slechterik klinkt...
heeft Wu lang genoeg in
dat er iets misgaat.
Metal Jacket, Men in Black (boer/kakkerlakmonster) en tv-serie Law & Order: Criminal Intent.
de schaduw van Hammond gestaan, en is het ook logisch dat hij terugkeert naar Jurassic World.
037
Art De illustratoren achter de mooiste fantasy-platen
Marco Lap Dé fantasy-illustrator van Nederland vader maakte politieke tekeningen voor
in de tijdschriftenindustrie, maakte
Je hebt je tekentalent van je vader (Wouter Lap). Werd tekenen thuis gestimuleerd?
furore met zijn politieke tekeningen en
Jazeker! Mijn vader is echt mijn held. Ik
Hij deed boekomslagen voor De Bezige
karikaturen en is inmiddels een van de
heb ook alles van hem geleerd. Ik zat al
Bij, ik voor de Boekerij en later ook voor
grootste fantasy- en sciencefiction-
als klein kindje dagen naast hem in mijn
Luitingh-Sijthoff.
illustratoren van het moment. Nu zou
stoeltje terwijl hij zat te tekenen. Het is
We hebben ook veel samengewerkt.
dit geen jubileumnummer heten als we
me echt met de paplepel ingegoten, zoals
Prachtige gotische schilderijen gemaakt.
onze hofleverancier niet aan het woord
ze dat zo mooi zeggen, en ik zoog alles
Hij kon dat heel goed, van die Keltische
lieten, dus ondervroegen wij de gelau-
werkelijk op als een spons. Mijn vader zei
heren op een troon. Veel reclamebureaus
werde illustrator (Lap voor vrienden)
wel altijd: word geen tekenaar, ventje,
dachten in het begin ook dat ik zijn
over zijn eerste stappen als tekenaar,
want alleen de beste tekenaars hebben
stijl kopieerde, maar ik heb het gewoon
zijn geheime technieken en de omsla-
werk, en rijk word je er niet van. Maar
allemaal van hem geleerd. Daar is geen
gen waar hij trots op is.
het is zo’n mooi vak. Ik betrap mezelf er
school aan te pas gekomen.
Hij begon zijn carrière als vormgever
het Algemeen Dagblad, ik voor de SPITS.
nog steeds op dat ik af en toe wat van zijn trucjes gebruik.
Je vader is groot geworden met karikaturen. Wilde jij dat ook of wilde je juist iets anders?
038
Toch begon je in de mode-industrie als labeldesigner, en later heb je gewerkt in de tijdschriftenindustrie? Ja, ik heb wel een grafische opleiding ge-
We hebben voor een groot deel hetzelf-
daan. En dat waren zo’n beetje de eerste
de pad bewandeld, inderdaad. Geinig is
klussen die ik kreeg. Als vormgever. Dan
dat eigenlijk als ik er zo over nadenk. Ik
deed ik de illustraties en de belettering
heb het schildersgilde zo overgenomen
van de labels.
van hem. Hij heeft twintig jaar achter
Daarna ging ik aan de slag als vormgever
op de Panorama gestaan, ik heb twee
voor tijdschriften. Ik heb heel lang de
jaar achter op de Panorama gestaan. Hij
Hitkrant gedaan, veel geïllustreerd voor de
heeft in de MAD gestaan, ik heb ook in
FHM en MAN. En weer later werd ik artdi-
de MAD gestaan. (Doodzonde dat dat
rector. In die tijd kreeg ik vaak illustraties
het niet gered heeft trouwens.) Mijn
binnen voor de bladen, en dan dacht ik:
039
dat kan ik zelf ook. En al die bladen zaten
wat kleuren aanpas-
toentertijd nog in een pand, dus als er
sen, maar dat was
iemand illustraties nodig had, dan kwa-
het. Nu is de klant
men ze bij mij. Dan moest ik de gaten bij
veel meer betrokken
De Telegraaf of Elsevier-bladen opvullen.
bij het eindproduct
In de jaren negentig kwamen de spot-
omdat ik alles in elk
prenten en karikaturen. Eerst achter op
stadium nog kan
de Neue Revue in Duitsland, met heel veel
aanpassen. Alles zit
platen van voetballers. Daarna dus de
in lagen verwerkt.
Panorama, en iets later ook de Playboy.
Maar ik schilder ook nog heel veel. Het
En toen?
vult elkaar mooi
Op een gegeven moment moest ik mijn
aan. Soms schilder
eigen stijl gaan ontwikkelen. Toen heb ik
ik iets, om het later
echt twee jaar lang niets aan mijn vader
op de computer
laten zien. Dat was in de tijd dat ik al
even bij te werken.
redelijk wat publiceerde, rond 2000. Toen
Met verf kun je heel
heb ik samen met mijn vrouw Do (Do-
snel, heel grof wat
minique) de galerie FuzzyArt opgericht.
neerzetten, en dan
Daar hebben we vijf jaar lang schilderijen
de details oppoetsen
verkocht. Ik werkte toen in opdracht van
op de computer.
particulieren. Mensen die zichzelf als
basis van acryl, en dan met olieverf. Maar
Wanneer kwamen fantasy en sciencefiction om de hoek kijken?
ik kan altijd moeilijk afstand doen van
Ik was van kinds
mijn doeken. Daar zit echt maanden werk
af aan al helemaal
in, inclusief het maken van de lijsten. En
gek van fantasy en
dat vind ik dan zonde om weg te geven.
sciencefiction. Dat
ridder wilden zien, of die een schilderij wilden van een bepaalde setting. Vaak op
begon met Star Trek,
040
Dat zal makkelijker zijn geworden nu alles digitaal gaat. Hoe komt een illustratie nu tot stand?
met Dr. Spock en
Ik begin altijd met potlood. Schetsen,
achtjarig jongetje
schetsen en nog eens schetsen. Vroeger
ook altijd de meest
ging ik daarna door met stift of verf. Nu
gruwelijke veldsla-
scan ik mijn schets in en gebruik ik de
gen. Lijken volge-
computer als een soort veredelde set
schoten met pijlen,
stiften en kwasten om het af te maken.
dat soort dingen.
Het heeft zo zijn voor- en nadelen. Je kan
En het was altijd
veel meer, en je kan veel sneller werken
al een droom van
in minder tijd. In de tijd dat je vroeger
mij om fantasy- en
ĂŠĂŠn illustratie maakte, kan ik er nu drie
sf-omslagen te illu-
maken. Maar dat betekent ook dat ik
streren, maar dat
minder betaald krijg per illustratie.
kwam er eigenlijk
Vroeger had je ook nauwelijks de mo-
nooit van. Totdat
gelijkheid om te corrigeren. Als je iets
mijn vrouw de pro-
inleverde werd het ingescand en dan was
motie en marketing
het klaar. Dan konden ze hooguit nog
deed voor een uitge-
Captain Kirk. Geweldig! Ik tekende als
verij. Zij heeft mij toen aangedragen bij
Dat was echt tof. Helaas is het niet ge-
de uitgever, en sindsdien is het een van
bruikt voor de uiteindelijke editie, maar
de leukste dingen die ik doe.
het lijkt er erg op.
Lees je de boeken voordat je aan illustraties begint?
Zijn er ook wel eens omslagen afgewezen waar je het niet mee eens was?
Eigenlijk niet, nee. Ik lees heel veel
Zo bekijk ik het eigenlijk nooit. Als recla-
geschiedenisboeken. Dat is vaak bijna
metekenaar was ik gewend in opdracht
fantasy te noemen. Dat verzin je gewoon
te tekenen. En daar kwamen altijd veel
niet. Als je veel geschiedenis leest dan
correcties bij kijken. Maar ik ben ook
zie je ook waar al die fantasy-auteurs het
geen kunstenaar op zo’n moment, ik ben
vandaan hebben. En dat vind ik juist zo
een tekenaar. De klant moet tevreden
mooi. Van het oude Rome tot nu.
zijn. Het moet aansluiten bij de tekst.
Maar ik lees dus niet heel veel fantasy. De
Dat is ook een creatief product. En ik
Nieuwe Tijd van Markus Heitz vond ik heel
ondersteun dat product met mijn werk.
goed. Daar heb ik ook de omslagen voor gedaan. Maar meestal is er geen materiaal voorhanden voordat ik begin aan een illustratie, en bovendien is er geen tijd om te lezen. Omslagen moeten snel afgemaakt worden. Dus ik werk meestal aan de hand van briefings.
Wat is nog een mijlpaal die je wilt bereiken? klassieke fantasy-omslag zeg maar. Voor
Ik heb eigenlijk overal wel in gestaan
die Heitz-boeken (De Nieuwe Tijd) moest ik
waar ik in wilde staan, van bladen tot
daar een draai aan geven, en toen heb ik
kranten. Exposities, boekcovers. Noem
een beetje natuur omhoog laten groeien
het maar op. En voor wie maakt mij
langs het zwaard, alsof het er al jaren
eigenlijk ook niet zoveel uit. Ik doe voor
stond. Dat soort dingen vind ik leuk. Ik
elk project evenveel mijn best. Het gaat
ben gek op de middeleeuwen, op zwaar-
mij om de plaat, en hoe die eruitziet.
Op welk omslag ben je het meest trots en waarom?
den en harnassen. En dat past perfect bij
Die moet goed zijn.
fantasy-boeken.
Maar iets wat ik nog wel zou willen is
Moet dat recent zijn? De Witcher-boeken
Under the Dome was ook een mijlpaal
een eigen strip maken. Dat is mijn ge-
van Andrzej Sapkowski. Die vind ik echt
voor mij, omdat het Stephen King was.
heime project. Dat is nog wel echt een
heel goed gelukt. Lekker smoelwerk. Lek-
Dat was het omslag met zo’n sneeuwbol
droom voor mij. Daar zit ook alles in
ker om te maken ook. En omslagen met
erop. En ik heb voor Dr. Sleep een keer een
wat ik leuk vind.
een zwaard doe ik ook altijd graag, het
tijdelijk omslag gemaakt, met Do erop.
041
Preview
Het vervolg op Het Geheim van Askir
De Godenoorlogen Met De Geheimen van Askir wist Richard Schwartz in korte tijd
fert, weet hij nipt te overleven. Het verlies is groot, maar ze
In twee jaar tijd (we begonnen halverwege 2012) publiceerden
naalmeester Serafine uit het oude keizerrijk, wier geest lange
menig Nederlands en Vlaams hart sneller te doen kloppen.
we alle zes delen van de reeks, alsook de spin-off De Uil van Askir, die zich in dezelfde wereld afspeelt. Maar de fans wilden meer van Havald en zijn metgezellen.
En dus presenteren we in mei met trots het vervolg op die
reeks, het eerste deel uit de Godenoorlogen-reeks, De Roos van
Illian. Hieronder alvast een korte terugblik en meer over wat je kunt verwachten.
tijd gevangen heeft gezeten in het banzwaard IJsweer.
De tijd dringt: de vijand staat op het punt zijn leger door
een magische poort naar Askir te sturen, terwijl een tweede
leger op de Vuureilanden voorbereidingen treft het oude rijk vanaf zee aan te vallen. De jonge maestra Desina, de uil van de rijksstad, weet samen met haar vriend en pleegbroer,
de meesterdief Wezel, het gevaar af te wenden. Niet lang
daarna arriveren Havald en zijn vrienden in de legendarische
Wat voorafging In een oude herberg ontmoet de halfelfin en maestra Leandra de Girancourt de krijger Havald, in wie zij de vermiste paladijn van het rijk Illian meent te herkennen. Ze vraagt hem
met haar naar het legendarische Askir af te reizen om daar
hulp te vragen in de strijd tegen het imperium van Thalak, die Illian dreigt te veroveren. Herbergiers-
vinden in het woestijnrijk ook een nieuwe metgezel: arse-
keizerstad Askir.
Havald wordt officieel benoemd tot generaal van het
legendarische tweede legioen, maar tegelijk wordt hem een
duistere toekomst voorspeld: als engel van Soltar is hij voorbestemd de oorlog van de goden in te luiden. Als de kroon-
raad bijeenkomt in een poging de koninkrijken te verenigen,
gevecht met Kolaron Malorbian, die pro-
een voormalige roverhoofdman, sluiten
beert de kroning van de keizerin van Askir
zich bij Havald en Leandra aan, evenals de
te verhinderen, en Havald wordt slachtoffer
donkerelfin Zokora met haar gevangene,
van een moordaanslag. Is daarmee alle hoop
Natalyia, en de scherpschutter Varosch, een
voor de drie nieuwe koninkrijken verloren?
adept van Boron.
Of zullen Havalds vrienden erin slagen zijn
Nadat ze de necromant Balthasar heb-
gestolen banzwaard Zielentrekker weer te-
ben verslagen, vinden de metgezellen via
rug te krijgen zodat hij kan herrijzen en een
een magische poort de weg naar het woes-
oude profetie in vervulling gaat?
tijnrijk Bessarein, dat ooit deel uitmaakte
Op het moment dat de keizerlijke vlag weer
van het keizerrijk Askir. Ze wanen zich al
boven Askir wappert, en Desina, kleindoch-
dicht bij hun doel, maar raken verwikkeld
ter van Askannon, eindelijk de troon heeft
in de machtsstrijd om de troon van de kalief
bestegen, trekken Havalds metgezel Lean-
en komen erachter dat agenten van Kolaron
dra en haar vrienden eropuit om Havalds
Malorbian, de necromantenkeizer van Thalak, ook hier al actief zijn. In het laatste
De Roos van Illian VERSCHIJNT 15 mei
tenspeler, een necromant en meesterspion,
â‚ŹÂ 24,99 | 592 blz. | Paperback AUTEUR Richard Schwartz SERIE De Godenoorlogen 1
gevecht tegen de zogenaamde marionetraakt Havald levensgevaarlijk gewond.
Dankzij Natalyia, die zich voor hem opof-
042
volgen de gebeurtenissen elkaar in hoog
tempo op. Het komt tot een rechtstreeks
dochter Sieglinde en Janos Donkerhand,
moordenaar naar Illian te volgen. Maar de
Goden hebben zo hun eigen plannen, en het lijkt erop alsof er een grootschalige oorlog op komst is...
Zeven onvergetelijke avonturen EĂŠn wereld vol helden en heldinnen
De wereld van Askir
043
Preview
Een djinn. Een prinses. En de wens die alles veranderde... Auteur Amber Lough
lende culturen ondergedompeld, en ze vind het ongelofe-
het eerste deel uit De
begrijpen, als een soort antigif tegen de angst die nu in
schreef met De Vuurwens, oorlog van de wensengevers, een razend spannend,
sprookjesachtig en bovenal romantisch verhaal over
twee meisjes. Een djinn en een Arabisch meisje die
de spil zullen vormen in
een lange oorlog die woedt tussen de mensen en de
magische wensengevers in hun land.
Loughs unieke persoonlijke verhaal dreef haar ertoe dit boek te schrijven, en het is dat verhaal dat het boek kleur gaf. Al vanaf jonge leeftijd woonde en reisde ze in het
Midden-Oosten, van Bahrein, Qatar, Koeweit en Irak tot aan het dorp Al-Auja, de geboorteplaats van voormalig
dictator Saddam Hoessein (een verhaal op zich). Ze ging
zelfs naar dezelfde middelbare school als de koninklijke familie van Bahrein.
Tien jaar later (in 2004-2005), keerde Lough terug naar het Midden-Oosten, waar ze gestationeerd werd in Bag-
lijk belangrijk dat we elkaar en onze culturen beter leren de wereld heerst.
Laat je verrassen door Najwa, een djinn en wensengever, als zij wordt ingezet als spion in de oorlog tegen de mensen. En door Zayele, een prinses, op weg naar haar
huwelijk met de prins van Bagdad – iets wat ze koste wat kost wil voorkomen.
Want wanneer Najwa hoort vertellen over deze prinses, is haar nieuwsgierigheid gewekt. Ze wenst zichzelf naar Zayeles karavaan om een glimpje van haar op te vangen
en... ziet zichzelf. Voor Zayele is de djinn echter het ant-
woord op haar gebeden. Ze grijpt Najwa, haar evenbeeld, en gebruikt de krachtigste wens – de vuurwens – om de djinn haar plek te laten innemen. Maar de wens heeft
onverwachte gevolgen, zoals de meeste wensen, en Zayele verdwijnt naar de Grotten van de djinns.
Nu moeten beide meisjes zien te overleven tussen hun
vijanden. Want als het bedrog wordt ontdekt, wacht hun een zekere dood. En alsof dat nog niet genoeg is, ontdekt Najwa een complot dat haar volk moet uitroeien. Hoe kan zij hen waarschuwen?
dad als inlichtingenofficier voor de Amerikaanse lucht-
‘Prinses,’ zei de wacht. Hij klopte op de deur.
team, was het haar taak om, op strategisch niveau, op
De baard van de wacht nam het hele raam in beslag.
macht. Als onderdeel van het Politiek-Militaire Analysede hoogte te blijven van het laatste nieuws uit aangrenzende landen, alsook Bagdad zelf. Bovendien was ze als
hoofdredacteur verantwoordelijk voor de inhoud van de
Daily Intelligence Summary. Het blad waar ze haar schrijftalent ontdekte.
Toen een collega van haar werd gedood door een raket
gericht op hun slaapvertrekken, besloot Amber niet lan-
ger te wachten om haar droom om schrijver te worden na te jagen. Hoewel ze veel plezier had in het werk als in-
lichtingenofficier, was het, in haar eigen woorden, ‘niet
wat mijn ziel wilde’. De Vuurwens is geschreven vanuit het verlangen om nieuwe werelden bij lezers te introduce-
ren. Amber heeft zich door de jaren heen in veel verschil-
044
Ik ging rechtop zitten, terwijl Rahela opstond van de vloer. ‘Mogen we naar buiten? Dat is toch al te vriendelijk,’ zei ik, terwijl ik vlug controleerde of ik wel fatsoenlijk gekleed was. ‘Nee, prinses. De vizier wilde u alleen opdracht geven om
u klaar te maken. Later vandaag zullen we in Bagdad aankomen.’
Het was maar goed dat ik nog zat. Met moeite slaagde ik erin te knikken.
‘Dank u,’ zei Rahela tegen de wacht. Ze sprak met hem
over het ontbijt en extra water, zodat ik een bad kon nemen. Al snel luisterde ik echter niet meer. Vandaag was die
verschrikkelijke dag dat ik mijn kleine hut moest verlaten
om naar het legendarische paleis van Bagdad te worden gebracht.
Toen de wacht weg was, waste Rahela
Ze pakte mijn voeten en schraapte de ge-
mijn haar en vlocht het.
droogde henna er van af, zodat de bloemen
Het maakt toch niet uit hoe ik eruitzie,’
werden, evenals de driehoeken en parels op
‘We hoeven niets aan mijn haar te doen.
die rond mijn tenen krulden zichtbaar
merkte ik op.
mijn voetzolen en de klokvormige bloemen
Ze negeerde mijn geklaag en haalde de
die zich rond mijn enkel omhoogslingerden.
klitten eruit. ‘Misschien is het voor hen
Alles was rood.
niet belangrijk, maar voor mij wel. Het kan
Het zou vervagen, maar tegen die tijd zou
toch niet zo zijn dat ik er beter uitzie dan
ik al weken een getrouwde vrouw zijn. Ik
een prinses,’ zei ze. Daarna grinnikte ze.
rilde. Daar wilde ik nu niet aan denken. Ik
‘Tenzij je wilt dat ík met de prins trouw en
nam mijn vaste plekje bij het raam weer in.
dat jíj de vaste begeleidster wordt.’
Buiten stond de zon recht boven ons, waar-
‘Zou je dat doen?’ vroeg ik met een abrup-
door de wacht in de volle licht stond en het
te hoofdbeweging, waardoor haar vingers
water oogverblindend schitterde.
uit mijn haar gleden.
Zachtjes tikte ze met de borstel op mijn
‘Ik weet zeker dat het inmiddels droog is,’ zei Rahela achter me. Ik knikte en draaide
hoofd. ‘Natuurlijk niet, domoor. Trouwens,
De Vuurwens
‘Ik denk dat ik moet overgeven,’ zei ik,
blz. | Paperback AUTEUR Amber Lough SERIE De oorlog van de wensengevers 1
Hashim weet toch hoe je eruitziet.’
terwijl ik mezelf verzoende met het idee van een ingewikkeld kapsel.
REEDS VERSCHENEN € 16,99 | 320
Na ongeveer een uur had ik een kapsel dat
me naar haar om, maar juist toen ik dat
deed, gebeurde er iets. De haartjes op mijn armen gingen rechtovereind staan en er
schoot een koude vlaag langs me, gevolgd
door een golf van warmte. Vlug keerde ik me weer naar het raam.
passend was voor een prinses die op het punt staat te gaan
En daar zag ik een meisje dat naar binnen keek. Ik hapte
Daarna pakte Rahela haar smalle hennakistje en versierde
alweer weg.
trouwen.
ze de zolen van mijn voeten en mijn handpalmen. Ze tekende diamanten en sierlijke bloemen over mijn handlijnen. Keer op keer doopte ze haar penseel in de hennapot. De penseel-
streken kietelden en het penseel trok mijn huid mee en liet een laagje zwart spul achter.
Ik kreunde en deed net of ik het moois wat ze had geschil-
derd niet zag. ‘Dus ik heb nog een paar uur. Daarna verlaten we deze kooi, zodat we naar een andere kunnen gaan.’
Rahela zuchtte. ‘Het paleis is helemaal geen kooi. Het zal er in elk geval niet zo klein zijn als hier.’ Ze wierp een blik
op de deur. We zouden deze hut verlaten en hier nooit meer
terugkeren. ‘Daar.’ Ze veegde het penseel aan een doek af en deed de deksel op de hennapot.
Ik wapperde met mijn handen. Zolang de henna nat was, kon ik niets aanraken.
naar adem, maar toen ik met mijn ogen knipperde, was ze Instinctief stak ik mijn hand door het raam naar buiten en graaide ik in de lucht. Mijn vingers raakten iets. Háár. Ze was toch nog niet weg.
Ik rukte aan haar haar, waarop een onderdrukte kreet volgde.
Ze was een djinn. Er stond een djínn bij ons raam. En ik
raakte haar aan. Alles wat me over djinns verteld was, schoot door mijn hoofd: onzichtbaarheid, met edelstenen versierd
haar, wensen. Ik stak ook mijn andere hand naar buiten en voelde iets wat haar gezicht moest zijn. ‘Hebbes!’
De djinn snakte naar adem. Ik voelde haar trillen.
Ze viel uiteen en kwam als een wolk van zand door het
raam naar binnen. Vervolgens veranderde ze net zo snel weer
045
Preview
in een lichaam en botste tegen me aan, waardoor we allebei
beetje met henna versierd werd, zou niemand het verschil
stond op. Voor ze kon wegvluchten, greep ik echter haar pols.
mondhoeken omhoog voelde krullen, wist ik wat ik ging
op de vloer vielen. Ze duwde me met haar handen weg en
Ze droeg een lichtgekleurde jurk met geborduurde zilveren strepen en haar haar glansde van de edelstenen. Haar ogen
stonden wijd open en waren donker, net als bij een gazelle. Ze was ook even nerveus. Maar het vreemdste was nog wel – en dat was nog vreemder dan het feit dat ik een djinn bij
mijn raam had aangetroffen – dat haar gezicht eruitzag als het evenbeeld van dat van mij.
‘Zayele!’ gilde Rahela. Angstig deinsde ze achteruit in de hoek van de hut.
‘Ze is een djinn,’ zei ik.
De djinn verstarde. ‘Laat me gaan,’ fluisterde ze.
‘Waarom zie je er net zo uit als ik?’ vroeg ik, terwijl ik in haar pols kneep. Ik was zeker niet van plan haar te laten gaan.
‘Laat me alsjeblieft gaan.’
Er moest een reden zijn waarom een djinn op dit moment
hier opdook, vlak voor ik Bagdad bereikte. Het kon geen toeval zijn. ‘Sta me een wens toe.’
Ze schudde haar hoofd en probeerde zich los te trekken. ‘Vraag dat alsjeblieft niet van me...’
‘Maar zo zijn de regels toch? Ik weet dat we in oorlog zijn,
maar daarvóór stonden djinns ons toch wensen toe? We hoefden alleen maar een djinn te vangen.’ ‘Niet doen, Zayele. Laat haar los.’
‘Ik heb deze wens nodig, Rahela.’ Ik knarste met mijn tanden. Bijna had ik mijn ontsnappingsplannen al opgegeven,
maar nu was de volmaakte oplossing bij mijn raam verschenen: als een mens een djinn te pakken kreeg, moest die
djinn die persoon een wens toestaan. Dat was een vaste regel om ervoor te zorgen dat de djinns niet te machtig werden. ‘Je bent me een wens schuldig,’ zei ik tegen de meisjesdjinn. ‘In ruil daarvoor laat ik je leven en zal ik de schildwachten niet roepen. Afgesproken?’
Ze balde haar vuisten.
Ik kon de pezen in haar pols voelen bewegen en vond dat ze verrassend menselijk aanvoelde.
‘Waarom kan ik mezelf niet naar huis wensen?’ vroeg ze wanhopig.
Het maakte niet uit dat ik haar niet goed begreep. Ik had deze wens hard nodig.
Wat leek ze toch op me. Als ze andere kleding droeg en een
046
zien. Een prikkelend idee kwam bij me op. Terwijl ik mijn wensen. Ik glimlachte. Onder mijn vingers voelde ik een hevig geklop.
‘Is dat normaal?’ vroeg ik.
Kwaad keek ze me aan. ‘Dat weet ik niet. Ik ben nog nooit eerder door een mens gevangengenomen.’
‘Dan ga ik nu gewoon mijn wens doen,’ hijgde ik.
Het was belangrijk dat goed te doen. In alle verhalen over djinns spraken de mensen de wens nooit goed uit.
Ik herinnerde me dat ik samen met mijn neven en nichten naar de mythen luisterde en uitriep wat de man had moeten wensen. Maar het ging altijd hetzelfde.
De man deed zijn wens, waarna alles de mist in ging. De
rest van het verhaal draaide er altijd om hoe hard hij wel niet moest zwoegen om alles weer in orde te krijgen.
Zo hebberig zou ik niet zijn. Mijn woorden zouden precies kloppen.
Ik keek in de zwarte ogen van de djinn en voelde een rilling door me heen trekken. ‘Ik wens dat jij mijn plaats inneemt en mij naar huis stuurt.’ De wens bestond uit twee delen, maar ik hoopte dat hij zou werken.
Achter me slaakte Rahela een kreet.
De djinn schudde haar hoofd, rukte haar hand uit de mijne en rende naar de deur. Ze probeerde hem in te trappen, maar dat lukte niet. Met rode, vlekkerige wangen draaide ze zich huilend naar me om.
Moest je geen ziel hebben om te kunnen huilen?
‘Wat heb je gedaan?’ vroeg Rahela. Ze zag er teleurgestelder uit dan ooit. ‘Maar...’
Er verspreidde zich een wit vuur over de huid van de djinn, waarna het over mij heen joeg. Als een woestijnbries streek het over mijn schouders; de wens kwam uit.
De djinn klapte dubbel en greep naar haar maag. ‘Ik had
niet moeten komen,’ zei ze, terwijl ze kronkelend van de pijn op de vloer in elkaar zakte.
Even keek ik alleen maar toe, daarna voelde ik iets wat op
vlinders leek, op brandende, zenuwachtig fladderende vlinders die zich vermenigvuldigden en zich door mijn ledematen verspreidden.
Mijn lichaam leek in korrels uiteen te vallen en veranderde in een razend vuur. Ik gilde, maar de gil bleef achter.
Een meisje. Een engel.
En het gevecht om hemel en aarde De spannende conclusie van Angelfall
â‚Ź17,99
PER DEEL
AUGUS T US I N DE BOE K H A NDE L
047
Ingezoomd
The Grim Collective
Martijn Adelmund & Iris Compiet over nieuwe avonturen Auteursduo Martijn Adelmund en Iris
nog geen rol omdat we dat boek al bij
Luitingh-Sijthoff. Daarvoor moesten we
Compiet won vorig jaar met hun de-
de uitgever hadden ingeleverd voor het
even alles opzijzetten.
buut Heksenwaan de allereerste Hebban
winnen van de Hebban Award.
Fantasy Award voor beste Nederlands-
Kunnen jullie al iets vertellen over dat nieuwe project?
sindsdien niet meer stilgezeten! Dit
Er komt dit jaar geen nieuw Heksen-deel.
Het is nog wat vroeg om er heel veel
jaar zijn Martijn en Iris begonnen aan
Nee, het vervolg, dat waarschijnlijk
over te vertellen, maar de contouren zijn
een revolutionair nieuw project voor
Heksenjacht gaat heten, hebben we
er. Het zal een duistere roman worden
volwassen (2016), een nieuw deel in
moeten uitstellen. Het winnen van de
voor volwassenen – in omvang langer
de Heksen-reeks, én zijn ze druk bezig
award heeft ons nieuwe kansen ge-
dan de twee heksenboeken bij elkaar.
met een prentenboek over monsters.
bracht. We kunnen nu een boek maken
Onze agent noemde het aan de hand
waar we al heel lang mee in ons hoofd
van onze eerste opzet ‘klassiek’, zoals
Wie van jullie heeft de Hebban Award thuis staan?
lopen, al voordat de eerste zinnen van
Jack the Ripper en Dr. Jekyll & Mr. Hyde. En
de Heksen-reeks werden geschreven. Het
het gaat zich afspelen in Nederland. We
Wij beiden. Het voelde vreemd om na
is een droomproject. We dachten dat
denken aan de gruwelijke stadsfolklore:
de uitreiking de trofee bij een van ons
we er nooit een uitgever voor konden
urban legends met een knipoog.
achter te laten. Toen we iedereen grap-
vinden, maar nu krijgen we de kans bij
talige fantasy. En de twee hebben
op zoek waren naar de
Wat maakt het zo revolutionair?
juiste decoupeerzaag
Al sinds we samenwerken
om het hoogwaardige
zoeken we naar nieuwe
plastic mee in tweeën te
manieren om tekst en
zagen, kregen we van de
beeld te combineren. Niet
designer van de Hebban
simpelweg een plaatje bij
Award – Plastiglas in
tekst, maar één geheel.
Den Haag – op hun kos-
Het wordt een geïllustreer-
ten een extra trofee.
de roman zoals Het Kerkhof
pend vertelden dat we
van Neil Gaiman of Zeven
Zorgt het voor extra veel druk als je zo’n prijs wint?
minuten na middernacht van
Ja. We weten wel dat er
van de auteur zitten, en
nu meer mensen meele-
de schrijver denkt meer
Patrick Ness. De illustrator gaat meer op de stoel
zen. De boeken hadden
na over artdirection. Het
voor het winnen van
Heksenkind REEDS VERSCHENEN
Heksenwaan REEDS VERSCHENEN
moet The Grim Collective
de award al een kleine
€ 12,50 | 160 blz. | Paperback | AUTEUR Martijn Adelmund & Iris Compiet
€ 12,50 | 176 blz. | Paperback | AUTEUR Martijn Adelmund & Iris Compiet
op z’n best worden.
fanbase, maar dat is nu gegroeid. Bij deel twee, Heksenkind, speelde dat
048
Is het moeilijk omschakelen, tussen jeugd- en volwassenenwerk? We hebben beiden geen moeite met schakelen. Toch moet je, om een samenhangend geheel te schetsen, langere tijd in de wereld verblijven waarin je nieuwe boek zich afspeelt. Alleen door de tijd te nemen om te experimenteren ontwikkel je een beeldtaal, een tone of voice, die zowel klopt voor het beeld als voor de tekst. In de Heksen-reeks is het fijn om kinderlijk naar zaken te kijken, alsof je ze voor het eerst ziet. Nu hoeven we minder uit te leggen, en – belangrijker nog – niet te letten op tere kinderzieltjes.
En dan werken jullie ook nog aan een prentenboek? Tsja, het is een boel hè? De verhalen liggen er vaak al, en het is de inhoud die bepaalt welke doelgroep het beste past. Inmiddels werken we nu al bijna vijf jaar samen en op de goede momenten buitelen de boekideeën over elkaar heen. Pas als we de kans krijgen om iets uit te brengen, dan werken we het uit, en ondertussen groeit het verhaal – als een goede wijn die steeds beter wordt.
Wanneer kunnen de fans weer een avontuur van Nikkie verwachten? Nikkie is zo’n typisch voorbeeld van een goede wijn. We verwachten dat hij eind
Martijn Adelmund Geboren op 21-01-1977 te Bennekom Beroep schrijver en dichter, stadsdichter van Wageningen
Iris Compiet
2016 op smaak zal zijn. We willen de
Geboren op 01-04-1979
tijd ervoor nemen. Maar op de volgende
te Terneuzen
pagina’s vind je wel al een voorproefje
Beroep kunstenaar/illustrator
van wat er nog komen gaat.
Portret door Jelle Mollema
049
Kort De beste verhalen van onze topauteurs
De vouwen van de werkelijkheid Het Afrika van nu heeft niets weg van de romantische
beelden die de witte mens ermee associeert. O ja, er zijn wel rode stoffige wegen met herders, lemen hutten met een dak van gras. Er zijn in de reservaten nog olifanten en troepen
leeuwen. Maar de moderne Afrikaan verblijft liever in de ste-
den. Daar is ontwikkeling, welvaart. In die muffe wereld van golfplaat en cement, vol herrie en rumoer van mensenme-
nigten, ronkende motoren en zwartgekleurde uitlaatgassen
Dichterbij zag Raphaël dat het een jonge soldaat was. Hij
had een klein machinegeweer bij zich, eentje voor kinderen. Zelf had Raphaël er ook zo een gehad. Het ding was niet te zwaar, ging lang mee en was simpel in het gebruik, zelfs
voor iemand die zo weinig technisch was aangelegd als hij.
De soldaat gebaarde met zijn wapen naar een huis verder-
op, verschanst achter een hek van prikkeldraad. Dit was geen goed nieuws.
Met horten en stoten hobbelde de vrachtwagen van de weg
– in die wereld hoorden Raphaël Suruma en zijn opa thuis.
af. Het rook plots naar zweet achterin. Een man in legeruni-
met nog een tiental andere passagiers dat opeengepropt met
konden uitstappen. Met dwingende gebaren werd iedereen
Gehurkt zaten ze in de open laadbak van een vrachtwagen,
hen meereisde.
Al sinds Kampala hadden de twee zich tussen hen schuil
willen houden, maar nu bleek dat ze niet mengden – als
druppels olie in water. Ondanks de krappe ruimte bleven de anderen ver van hen vandaan.
Raphaël kon maar beter wakker blijven. De jongemannen
form dwong de bestuurder de laadklep te openen, zodat ze
daarna het gebouw in geleid. Wat konden ze doen? Geen van hen had een paspoort. Daarom reisden ze ’s nachts.
Tussen de andere mannen werden Raphaël en Jjajja in een
kleine kamer neergezet, waar de verf van de muren bladderde. Ze zaten vlak naast elkaar. Nu wel.
Een voor een werden ze gehaald en voor een blanke dokter
waren meer gespannen dan de dagen hiervoor. Er broeide
geleid, een omuzungu, om bloed af te nemen.
Hij kon hun witte ogen zien staren in de duisternis. Ze keken
controle op aids en malaria?
en de diepliggende ogen in zijn scherp belijnde, teerachtige
men om opnieuw te spreken met de witte man. Een van de
iets.
naar zijn opa, zijn Jjajja wanga. Ze keken naar de dreadlocks
huid. Nu hield hij ze gesloten, maar bij het instappen was
een van hen letterlijk teruggedeinsd toen diens blik de niets ziende lichtblauwe ogen van de oude man kruisten. Er was nog veel bijgeloof in Afrika. Misschien wel terecht.
In een flits liet de wagen een schim achter zich die kort zichtbaar was in het achterlicht. Iemand die over het asfalt liep,
blootvoets in jeans, met een felgekleurde plastic jerrycan op
Zou dat het zijn? Was dit ‘hulp’ van de blanke mens, een Raphaël en zijn opa werden een uur na de test apart geno-
soldaten bleef staan bij de deur.
‘Ga zitten,’ zei hij. ‘Willen jullie iets drinken? Jullie zijn
tenslotte mijn gasten.’
Raphaël bleef staan en besloot zich dom te houden. ‘Sse-
bo, Sitegeera, Sitegeera. Mwattu nzivuunulira?’
‘Houd daarmee op,’ zei de dokter. ‘Geen toneelspel meer.
Ik weet wat jullie zijn. Jullie verstaan me prima. Waar gaan jullie heen?’
Raphael fronste. ‘Addis Abeba,’ zei hij daarna, deze keer op
zijn hoofd.
een manier dat de man het kon verstaan. Dat was hun doel
hoofd tegen het staal van de laadbak. Er zaten overal grote
reizen langs de kust van de Rode Zee richting Mekka en van
Afgeleid door de voetganger stuiterde Raphaël met zijn
gaten en scheuren in het asfalt dat op plekken maar een
centimeter dik was. Waarom die wegen zo flinterdun waren
na de Ethiopische grens. Na de hoofdstad zouden ze verder daar naar Europa.
Jjajja draaide al die tijd aan de kralen in zijn haar. On-
aangelegd? Waarschijnlijk omdat het geld dat ooit betaald
gedurig. Gespannen. Hij staarde voor zich uit. Hun eindbe-
Zo waren de mensen. Hebberig, net dieren.
mocht dan blind zijn, regelmatig zag hij zaken die niemand
was voor de aanbestedingen van die wegen verdwenen was. Raphaël hoorde dat de bestuurders in de cabine ruzie
maakten. Er was iets aan de hand. In de verte was licht. Er
stond een olievat langs de weg, waar rook en vlammen uit-
stemming was tot hem gekomen in een droom. Raphaels opa anders kon zien. Door de ogen van vogels, kikkers, of in visioenen. En soms lieten die visioenen zich niet negeren.
Het was nu weken geleden dat hij in een droom contact
sloegen.
legde met iemand die hij Queen of the Cauldron noemde, de ke-
dat de auto moest stoppen.
het was duidelijk dat Jjajja haar oproep moest gehoorzamen.
De wagen rolde dichterbij. Een silhouet bij het vuur riep
050
telkoningin. Raphaël had nog nooit van haar gehoord, maar En hij wist inmiddels wel beter dan overal vragen bij te stel-
len. De wereld was veel wonderlijker dan de meeste mensen vermoedden.
Maar deze witte mens wist beter. Raphael las het in zijn
gedachten. De test had uitgewezen dat ze niet menselijk
waren. Hun bloed had niet gelogen. De medereizigers in de
laadbak hadden een gegronde reden gehad om hen te vrezen. Jjajja was een nachtdanser – net als hijzelf. Nu waren ze in handen van de mensen.
‘Jullie soort was slecht in het nieuws de laatste tijd,’ zei de
witte man. Hij doelde op een grote serie kindermoorden die in Oeganda aan het licht gekomen was. Mensenoffers. Opa had er ook aan meegedaan. Nachtdansers konden er vaak
niets aan doen. Soms was de honger nu eenmaal te groot.
Alsof het afgesproken was, kwam precies op dat moment
een klein jongetje binnenwandelen. Hij was ongeveer een
jaar of zes, hoogblond, had sproeten. Verlegen knaagde het aan een koekje, terwijl het Raphaël en zijn opa aanstaarde. ‘Joachim, ga terug naar de auto,’ zei de man.
Jjajja keek eerst naar het kind en daarna naar de man, als-
of hij helemaal niet blind was. ‘Dus je weet van ons bestaan,’ zei hij zacht. ‘Dat is gevaarlijke kennis.’
‘Ik durf het risico te nemen,’ zei de man. ‘Wat wil je van ons?’
‘Er is zoveel wat ik wil. Het liefst zie ik jullie verdwijnen,
iedereen van jullie soort. Ik kan jullie medereizigers bijvoorbeeld een paar kapmessen geven en zien hoe het afloopt.
Maar jullie nachtdansers zijn nooit alleen. Dan ben ik zelf mijn leven ook niet meer zeker, vrees ik. Voor nu neem ik
genoegen met kennis,’ zei hij. ‘Ik wil dat jullie met me meegaan. Zolang jullie naar me luisteren, zal ik je geen haar krenken.’
‘Wat gaan we doen?’
‘Jullie moeten me de weg wijzen,’ zei hij. ‘Ik zoek een plek,
een graf in het noorden van Ethiopië. Het zou alleen door
nachtdansers te bereiken zijn omdat het de laatste rustplaats is van een oude koningin van jullie soort: de koningin van Sheba.’
* De camera speelde af. Rechts boven in beeld telt een witte cijferreeks bliksemsnel de tienden
van seconden weg, trager, daarna de seconden. 06:16:01:34, 06:16:02:22. 06:16:03:47. Rechts onderin in dezelfde hoekige letters: 16bit, om aan te
geven in welk formaat er gefilmd wordt.
We zien als eerste een kort fragment. Het jongetje met het hoogblonde
051
Kort
haar maakt een bommetje in een zwembad, palmbomen op de achtergrond. ‘Kijk, papa. Kijk!’
Er zit een baviaan op het hek die toekijkt hoe de knul zwemt.
Daarna beelden geschoten in een wildreservaat, vanuit een jeep. Een
rode ondergaande zon, een kudde olifanten. Struisvogels.
Er volgen een paar seconden zwart en daarna in het Engels een interview
met iemand van het National Museum – nog niet gemonteerd dus rommelig. ‘Sorry kunnen we deze even overdoen?’
Een paar vragen worden twee keer gesteld vanwege een verspreking. ‘Koningin Makeda...’
‘Excuseer me. Wilt u haar de koningin van Sheba noemen? Dat past beter in de rest van mijn verhaal.’
Opnieuw een paar seconden zwart.
‘Eh, ja... Het is dus een verhaal uit het Oude Testament. De koningin
van Sheba – het tegenwoordige Ethiopië – kwam ooit op bezoek bij de wijze
koning Salomo. De koningin bracht hem een karavaan vol kostbaarheden en toonde zich zijn gelijke. Uiteindelijk veroverde ze zijn hart. Samen kregen ze zelfs een zoon, de stamvader van het Ethiopische koningshuis...’ Een gesprek over de lokale geschiedenis. Zwart.
We horen hoe de cameraman met een Afrikaans accent op gedempte
toon praat met de blanke man. Ze ruziën over geld. Ondertussen worden er voeten gefilmd. Bruine blote voeten.
* In tegenstelling tot westerlingen heeft iemand uit Afrika
de tijd. Zeer letterlijk: alleen als er iets belangwekkends gebeurt, dan speelt tijd een rol. Is dat niet het geval, dan ver-
liest het alle betekenis en heeft de klok geen grip op hem. De tijd vormt zich naar de mens.
Raphaël had nog nooit een horloge bezeten en er ook nog
nooit een nodig gehad. Maar hij wist dat de dag vaststond
dat Jjajja op de eindbestemming wilde zijn, de bestemming
‘We vliegen naar Aksum,’ zei hij. ‘Zeg, vind je het erg als
ik dit film? Het is voor de documentaire.’
Hij wachtte niet op antwoord en zette de camera aan.
Raphaël keek naar het stuk apparatuur en vroeg zich af waar het voor diende.
Het kind met het hoogblonde haar zat twee stoelen ver-
derop. Het leek wel aan de patrijspoort vastgelijmd. Raphaël keek ook naar beneden. Hij hield van vliegen, ook al had hij nog nooit in een vliegtuig gezeten. Hij werd er filosofisch van.
De wieg van de mensheid ligt hier in de valleien van
Noord-Afrika – dat geloven ze zelf althans. Hun wieg was
inmiddels een graf geworden. Miljoenen van hen vonden de dood in een van de vele burgeroorlogen die hier woedden.
Jjajja zei altijd dat geweld was aangeboren bij de mens.
Raphaël wist dat nog niet zeker. In de sloppenwijken rond
uit zijn visioen. De blanke man was een afleiding.
Kampala had hij tussen hen geleefd, met hen gedanst op
waakt ogenblik gezegd. ‘Alles is met elkaar verbonden. Was
ziek en dance battles in plaats van wapens.
‘Zo moet je het niet zien,’ had de oude man op een onbe-
het niet een koningin die me tot zich heeft geroepen? Ik weet niet welke kaarten het lot ons nu toespeelt, maar het is af-
hankelijk van wijsheid hoe gunstig het spel eindigt. Wacht maar af.’
straat, gerapt en gebreakdancet. Dat kon dus ook nog. MuZe landden op Emperor Yohannes iv Airport in Aksum. Er
stond een lichtblauwe taxi voor hen klaar. ‘Africa hotel, Sheba’s Palace?’ vroeg de chauffeur.
De koningin van Sheba. Zij leidde ooit een koninkrijk van
Raphaël onderging de rest van hun reis lijdzaam. Ze wa-
nachtdansers, in de tijd lang geleden toen hun soort zich
‘Kopje koffie?’ vroeg de blanke man aan Raphaël.
gestaan zou hebben.
ren aan boord gebracht van een vliegtuig. ‘Nee, dank je.’
‘Waar gaan we heen?’
052
nog niet schuilhield. Aksum was de plek waar haar paleis ‘Jjajja?’ Hij fluisterde naar zijn opa. ‘Kunnen we deze man
hier helpen?’
De oude man draaide opnieuw aan de kralen in zijn haar.
Er stonden symbolen in gekrast. Raphaël kende ze. Het waren wegwijzers naar andere werkelijkheden, had hij ooit gezegd. ‘Ja,’ zei hij. ‘Maar hij helpt ons ook, ook al beseft hij dat
nog niet. Ik heb het nu gezien. Onze koningin zal heel tevreden zijn.’
Het jongetje was in slaap gevallen in de taxi. De blanke
man, die nog steeds niet de moeite had genomen zich voor te stellen, tilde hem zachtjes opzij en stapte uit.
‘Kom,’ zei hij in het open portier. ‘Hier ergens moet het
zijn.’ Ze waren aan de rand van de stad.
Raphaël en zijn opa stapten uit. De taxi bleef wachten.
Het werd bijna weer nacht.
Jjajja liep vooruit, weg van de bebouwing. Het duurde een
hele tijd. De plek waar hij uiteindelijk stilhield was in een
rotslandschap vol cactussen en acaciabomen. ‘Hier ligt wat je zoekt,’ zei hij.
De witte man keek om zich heen. Voor hen lag een oude in
onbruik geraakte garage. ‘Is het hier?’ In de stad waren talloze tempels, koninklijke graftombes en ruïnes van paleizen.
‘Koningin Makeda was voor ze werd bekeerd tot het chris-
tendom een heiden. Daarom ligt ze niet bij de rest. De ingang is hier.’
De man staarde voor zich uit. ‘Dan wil ik nu dat je de door-
gang opent. Zo is het toch? Er is hier een doorgang naar een verborgen stukje werkelijkheid.’ ‘Hoe bedoelt u?’ vroeg Jjajja.
‘Je houdt je van de domme, oude man,’ zei de blanke.
‘Oude kaarten wijzen uit dat delen van dit gebied verdwenen zijn ten tijde van het Ethiopisch keizerrijk. Men zegt om ze
te beschermen tegen plunderingen tijdens de moslim-christelijke oorlog. Het is gebeurd door een proces dat men Tay al-Arz noemt, “het vouwen van de aarde”.
‘Weet u het wel zeker dat u wilt dat we dat doen?’ zei
Jjajja. ‘Uw werkelijkheid is plat, maar die van ons kent een
gelaagdheid, een diepte waar u voor zult beven van ontzag. Hij wordt bevolkt door monsters die uw begrip te boven gaan.’
De witte man haalde zijn schouders op.
‘Neem bijvoorbeeld de plek waar we nu lopen. Duizend
jaar voor jullie jaartelling werd deze stad bedreigd door een
monster, genaamd Awre, de slangenkoning, Hij at wel duizenden dieren per dag, koeien, geiten, schapen en vogels.
Het graf dat je zoekt is van de nachtdanser die dat monster
versloeg. Weet u zeker dat u wel door wilt gaan met uw onderzoek?’
053
054
De witte man hield even zijn mond. ‘Gaan jullie maar
eerst naar binnen.’
Raphaël en Jjajja liepen vooruit.
‘Wacht. Ik moet dit opnemen,’ zei de witte man.
*
Het beeld wordt zwart.
* Raphael drukte zijn oog tegen de zoeker van de camera.
‘Doe dat ding toch weg,’ zegt de oude man. ‘Techniek is
06:44:34:54.
16bit
Binnen, op de muren, staan kleurige afbeeldingen van auto’s, accu’s en
banden geschilderd. Er staat een uitgebrande auto.
Achterin is een put. In die put zien we een ladder die steil afloopt naar de
lagergelegen duisternis. We zijn er getuige van hoe een donkere jongen knielt
niet aan ons besteed.’ Ze zaten in een luxe minibus, zoals waar toeristen zich in laten vervoeren.
Raphaël draaide boven zich aan de ronde knop van de air-
conditioning. ‘Ik weet het nog niet,’ zei hij. Stilte.
Het landschap trok langzaam aan hen voorbij.
Een stoel verderop zat het hoogblonde jongetje. Gefasci-
op de droge aarde, zijn gezicht half verborgen door de capuchon van zijn
neerd keek hij naar buiten.
fakkel spuit hij daarmee een patroon op de vloer.
was ons genadig, vind je niet? Het heeft ons een kind ge-
sweatshirt. Hij pakt iets uit zijn rugzak, een spuitbus. Bij het licht van een De graffiti lijkt licht te geven in het donker.
‘Mijn hemel. Sebeaans schrift,’ klinkt er van achter de camera. ‘Zie ik dat
Jjajja wees op het kind en stootte Raphaël aan. ‘Het lot
schonken. De Queen vindt het vast een waardig cadeau.’
‘Wie? Die koningin? U wilt toch niet zeggen dat die echt
nu goed?’
bestaat?’
pen ook op de muur staan en de hele kamer omvatten.
dig wat de koningin van Sheba vroeger was, de machtigste
Het patroon begint langzaam te bewegen, breidt zich uit tot de lichtstreDan begint het beeld te trillen. ‘Voel je dat?’
De jongen met de spuitbus doet een paar stappen terug. ‘Weet u zeker
dat u hiermee wilt doorgaan?’ zegt hij.
‘Hou je mond! En ga opzij.’ Een hand komt in beeld. Hardhandig word de
jongen opzij geveegd.
Op dat moment begint de camera te storen. Wat we zien blijft
een paar seconden staan, tot er strepen door het beeld komen. Storing in
‘O ja. De ketelkoningin bestaat. Ze is voor ons tegenwoor-
nachtdanser van de aarde. Zij is het die de kennis van het vouwen van de goden heeft gekregen.’
Raphaël knikte. Hij stelde de vraag die hem al bezighield
sinds ze uit Aksum waren vertrokken: ‘Jjajja, wat we daar zagen in de garage, was dat het graf van Makeda?’
‘Nee,’ zei de oude man. ‘Ik zou niet weten waar dat ligt.’
Ze staarden uit het raam.
‘Sommige zaken, daar moet je niet mee rommelen,’ zei
de digitale wereld. Achter die strepen – als doorkijkje naar een andere tijd
zijn opa ten slotte. ‘Hoe trots we er ook op zijn, het vouwen
komen ervandaan en krioelen over de bevroren beelden van de werkelijkheid
Het heeft gevolgen gehad die we niet konden overzien.’
en plaats – zien we een ruimte met fakkels in standaarden. Zwarte kevers zoals hij was. Als ze voorbijgetrokken zijn, zijn de strepen verdwenen. De kelder is dan helemaal weg van het beeld.
‘Zien jullie dit? Dit is geweldig!’ zegt de stem achter de camera. Het
geluid klinkt vervormd, gorgelend en ver weg.
De lens zoomt uit, maar de man die de camera vastheeft krijgt niet hele-
maal in focus wat hij ziet. We zien een glanzende oppervlakte, van iets wat eigenlijk veel te groot is om in de kleine kelder te passen. Als het fakkellicht
van de werkelijkheid was naar mijn mening een grote fout. In de verte zakte de zon achter de horizon, een grote oranje
bol boven de savanne. De bus liet een zwarte wolk na, stoof door een luidruchtige wereld van golfplaat en cement.
erop valt zien we dat het melkachtig wit is als een bleke huid, met pastel-
kleuren die achter het oppervlak lijken te schitteren, roze, paars en geel, als een schitterende opaal. Dan een schok.
Een donkere vorm aan de rand van het beeld schudt aan de camera. Een
kraakgeluid, een lang aanhoudende schreeuw. Het beeld kantelt.
De camera ligt op de grond. We zien het gezicht van de man, onscherp en
veel te groot in beeld.
055
Ingezoomd
Fantasy specialist Het afgelopen jaar hebben we 18 win-
de Warhammer-hoek die we momenteel
flyer gemaakt kan worden die men
kels omgedoopt tot Fantasy Specia-
aan het promoten zijn.
mee kan nemen, dus er wordt zeker enthousiast op gereageerd. Ook zijn er
list van Nederland. Deze winkels hebben de beste fantasy-titels, grootste
Hoe reageren je klanten erop?
al meerdere leuke discussies ontstaan
klassiekers en leukste debuten altijd
De klanten reageren erg goed. Met
over de keuze van de subgenres, en of
op voorraad. Ze hebben speciale ac-
name op de nieuwsbrief hebben we al
een bepaalde schrijver niet meer in een
ties rondom ons boek van de maand,
veel leuke reacties mogen ontvangen, en
andere categorie thuishoort. Dat levert
hanteren de gloednieuwe sub-genre
zeker onder de beginnende fantasy-lezer
fijne gesprekken op.
indeling voor alle fantasy- en science-
merk je dat de nieuwe indeling struc-
fictiontitels, hebben een naslagwerk
tuur biedt. We hebben nu de overloop
over al onze leverbare series en een
in onze kasten van literatuur, via ya
Hoe kijk je tegen het genre fantasy in z’n algemeenheid aan?
prachtige Fantasy Leeswijzer waarop
en ya-fantasy naar fantasy, en dat valt
Ik (Tim, de in-house fantasy geek van Ste-
jij de beste series kunt ontdekken, in
goed. Ook de ordening op ‘soort’ fantasy
vens) ben momenteel bezig mijn mas-
combinatie met handige boekenleg-
helpt de klant bij het vinden van boeken
terdiploma te halen met het onderwerp
gers met leestips. Bovendien hebben
vergelijkbaar met die ene serie waarvan
fantasy-literatuur, dus ik kijk ertegenaan
ze altijd dit prachtige magazine in de
gesmuld werd. Echter, de meer gevor-
als een belangrijk deel van onze cultuur.
schappen liggen!
derde fantasy-lezer klaagt wel eens dat
Kijk alleen al naar de invloed en popu-
Om erachter te komen hoe zij
hij precies weet wat hij wil hebben en
lariteit van games, tv-series en films in
het afgelopen jaar, als gloednieuwe
dat het boek door het wegvallen van de
dit genre, en hoe deze cultuur voor som-
Fantasy Specialist, hebben ervaren,
alfabetische ordening nu moeilijker is te
mige mensen een belangrijk deel van
vroegen wij een van hen alvast om
vinden.
hun identiteit vormt (ik denk aan online identiteit, maar ook aan Live Action
een reactie. Lees snel verder voor het interview met Tim Lommerse van Boekhandel Stevens in Hoofddorp.
Waarom wilde je Fantasy Specialist worden? Toen we werden benaderd om deel te nemen aan het Fantasy Specialist-programma, waren wij net bezig met het vormen van een community voor onze fantasy-klanten, waaronder een nieuwsbrief en een Facebook-pagina. Bedoeld om de klant op de hoogte te houden van nieuwe titels, recensies en acties. Voor ons was het programma dus een logische volgende stap. Het bood ons extra tools om deze categorie van de winkel nog professioneler aan te pakken. De fantasy-klanten vormen een behoorlijk specifieke doelgroep, met eigen wensen en interesses. Door hen als een aparte groep binnen ons klantenbestand in kaart te brengen, kunnen we hen ook specifiek benaderen met nieuwe artikelen die voor hen interessant zijn. Zoals
056
Hoe reageren je klanten op de Leeswijzer? Leuke reacties ontvangen?
Role Playing, het bezoek van conven-
We hebben al meerdere keren het ver-
alles wat met een bepaalde franchise te
zoek gekregen of de Leeswijzer tot een
maken heeft). En dat zie je terug in de
ties en festivals of het verzamelen van
boeken die de laatste tijd steeds meer
jongens en mannen, en een klein aantal
serieus worden genomen (hoewel ik er
vrouwen. Er mogen wel wat meer mei-
in academische kring nog regelmatig
den van rond mijn leeftijd (ik ben vier-
tegen aanloop dat er op het genre wordt
entwintig) de overstap van de ya naar
neergekeken). De populariteit van een
de fantasy maken wat mij betreft.
tv-serie als Game of Thrones heeft bijvoorreeks Het Lied van IJs en Vuur, terwijl die
Heb je het idee dat er meer mensen fantasy zouden kunnen lezen? Waarom wel/niet?
er toch al heel wat langer was. Mensen
Dat liet ik hierboven al een beetje door-
die normaal nooit lezen, maar onder de
schemeren, maar ja, dat denk ik zeker.
indruk waren van Game of Thrones of de
De overstap van ya-fantasy naar ‘volwas-
films The Hobbit en The Lord of the Rings,
sen’ fantasy lijkt nog wat huiverig, maar
komen nu ook de boeken halen omdat
met bepaalde overstapseries (Eragon,
ze meer willen. Aan ons de taak om te
bijvoorbeeld, of de Nevelaars-boeken
zorgen dat ze daarna door blijven lezen
van Sanderson) wordt deze wat eenvou-
bij een van die andere geweldige au-
diger. Maar ook onder het publiek dat al
teurs die toevallig niet verfilmd zijn.
een vaste voorkeur heeft voor literatuur
beeld wonderen gedaan voor de boeken-
KLASSIEKE FANTASY
Meerdere hoofdrolspelers, uitgebreide werelden en epische verhaallijnen.
of thrillers weet ik zeker dat er mensen
Heb je veel fantasy-klanten?
zijn die ook van fantasy zouden kunnen
De al eerder genoemde nieuwsbrief
genieten, maar er heersen toch nog
heeft in korte tijd een behoorlijk uit-
steeds vrij veel vooroordelen rondom het
gebreid klantenbestand aangetrokken,
genre. Dat het kinderachtig zou zijn, of
dus we kunnen wel stellen een vrij grote
simplistisch, of masculien of zo. Zonde,
groep fantasy-klanten aan te trekken. De
en daar liggen kansen.
Warhammer-hoek die we inmiddels in ons
HISTORISCHE FANTASY
Gebaseerd op mythen, legenden en/of de historische werkelijkheid.
HEROÏSCHE FANTASY
Avontuurlijke verhalen vol fysieke actie, magie en in beginsel onmogelijke queesten.
deze klantenkring nog uit te breiden.
Welk advies heb je op fantasy-gebied aan andere boekhandelaren die geen Fantasy Specialist zijn?
Zou je die doelgroep kunnen omschrijven?
Ik denk dat het vooral belangrijk is dat
Verrassend diverser dan je zou denken.
er iemand onder het personeel moet
Soms staat er een jochie van een jaar of
zijn die veel fantasy leest, anders val je
twaalf die niets liever wil dan In de Ban
namelijk binnen de kortste keren door
van de Ring lezen, maar waarvan zijn ou-
de mand wanneer je klanten die veel
ders hem liever eerst iets van een treetje
beter in het genre thuis zijn nieuwe
lager willen laten proberen. Dat vind ik
boeken aanraadt of het gesprek over
misschien wel de leukste klanten, want
de genre indeling met hen aangaat.
ik herken mezelf daar ontzettend in (al
De leeswijzers en hulpmiddelen die
werd mij geen strobreed in de weg ge-
Luitingh-Sijthoff bieden helpen, maar
legd toen ik op die leeftijd In de Ban van
ik denk wel dat de basis moet zijn dat
de Ring wilde lezen). Maar dat loopt door
iemand onder het personeel ‘er iets
YOUNG ADULT
tot mannen die hun pensioen hebben
mee heeft’. Geef die dan een beetje de
gevuld met het lezen van alles wat los-
vrijheid er wat van te maken, die heb
en vastzit en waar ik zelf altijd meer
ik bij Boekhandel Stevens ook gekre-
Een mix van fantasygenres voor de jeugdige lezer.
leestips van ontvang dan ik hen ooit zou
gen, resulterend in de nieuwsbrief en
kunnen geven. Ook dat zijn gesprekken
de community. Enthousiasme en passie
waar ik van kan genieten, puur omdat
voor boeken helpt, dat zal iedere boek-
die mensen een nog veel bredere kennis
handelaar erkennen. Dat geldt zeker ook
van alle fantasy hebben dan ikzelf. Nu
voor fantasy als genre, misschien nog
ik het zo zeg; het zijn wel overwegend
wel meer door de passie van de fans.
assortiment hebben opgenomen lijkt
COMING OF AGE
Genre waarin de held(in) tijdens het verhaal tot wasdom komt. SCIENCEFICTION
Spannende en speculatieve toekomstbeelden met een avontuurlijk karakter.
BOVENNATUURLIJK
Onverklaarbare zaken tussen hemel en aarde, van weerwolf tot vampier en al het bovennatuurlijke.
057
Verwacht Jurassic Park & The last world
Koningin in Ballingschap
Lezen voordat je naar Jurassic World gaat!
Voor het eerst in midprice!
REEDS VERSCHENEN € 9,99
416 blz. | ebook AUTEUR Michael Crichton
REEDS VERSCHENEN € 14,99 496 blz. | Paperback AUTEUR Cinda Williams Chima SERIE De Zeven Koninkrijken 2
Voor alle lezers die zijn opge-
Er is een
De kroonprin-
groeid met Buffy the Vampire
verbijsteren-
ses van de
Slayer, Charmed, Twilight en
de techniek
Fells neemt
de Mortal Instruments-serie
gevonden
op haar hu-
is er nu het verhaal van
om dna van
welijksdag
Meg Corbyn, een cassandra
dinosauriërs
Rode letters Nieuwe urban fantasy-serie REEDS VERSCHENEN| € 14,99 544 blz. | Paperback AUTEUR Anne Bishop SERIE De Anderen 1 UITGEVERIJ De Fontein
sangue, een bloedprofeet die
de benen. De
te klonen en weer tot leven
man die zij alleen achterlaat
de toekomst ziet elke keer
van het Stadspark, weet niet
te wekken. De wildste fanta-
voor het altaar, Micah Bayar,
dat haar huid bloedt. Op de
wat hem ertoe beweegt om
sieën van de mens zijn wer-
ontsteekt in blinde razernij.
vlucht voor de man die haar
Meg de baan te geven van
kelijkheid geworden. Dieren
Maar dan zijn Raisa en haar
gave wil gebruiken om rijk
Contactmens. Maar als hij
die al eeuwen uitgestorven
geliefde Amon al een eind op
te worden eindigt ze in een
Megs geheim ontdekt, moet
waren, dwalen nu weer rond
weg naar Westpoort. Of dat
Stadspark van de Anderen
hij beslissen of zij het waard
in Jurassic Park, en iedereen
voldoende is? Mac Gillan, de
– waar de menselijke wet
is om de broze vrede tussen
kan ze komen bekijken –
Koninklijke Gardist die Raisa
niet geldt. Simon Wolfgard,
mensen en de Anderen op
maar wel tegen een prijs.
in opdracht van Micah moet
gedaantewisselaar en leider
het spel te zetten.
Totdat er iets misgaat...
terughalen, heeft nog nooit gefaald...
De Ondergang van Hyperion
De Vuurwens
Sf-meesterwerk
Een djinn. Een prinses. En de wens die alles veranderde...
REEDS VERSCHENEN € 14,99 544 blz. | Paperback AUTEUR Dan Simmons SERIE Hyperion 2
REEDS VERSCHENEN € 16,99 320 blz. | Paperback AUTEUR Amber Lough SERIE De oorlog van de wensengevers 1
Het Recht van de Radch
De Roos van Illian
De grootste sf-ster van het moment
Het vervolg op Het Geheim van Askir
VERSCHIJNT 27 april | € 19,99 432 blz. | Paperback AUTEUR Ann Leckie
VERSCHIJNT 15 mei | € 24,99 592 blz. | Paperback AUTEUR Richard Schwartz SERIE De Godenoorlogen 1
De pelgrims
Najwa is
Ooit was Breq
De keizerlijke
uit Hyperion
een djinn
Recht van Toren,
vlag wappert
hebben het
die mensen
een immens
weer boven
Dal van de
bespioneert.
ruimteschip
Askir. Desina,
Tijdtombes
Als ze hoort
met een
kleindochter
bereikt. Ze
dat prinses
kunstmatige
R SPOILE ! T R E AL
van Askannon,
zijn nog steeds op zoek
Zayele wordt uitgehuwelijkt
intelligentie die duizenden
naar de Shrike, het myste-
aan de prins van Bagdad,
ingelijfden met elkaar ver-
rieuze wezen dat dood en
wenst ze zichzelf naar Zay-
bond. Door een verraderlijke
deze blije gebeurtenis wordt
verderf zaait, maar dat door
eles karavaan om een kijkje
daad is alles haar afgeno-
overschaduwd door een ver-
sommigen als een godheid
te nemen. De prinses blijkt
men, en nu heeft Breq nog
schrikkelijke moord. Havald,
wordt aanbeden. Nu, in De
tot haar grote verbazing haar
maar één kwetsbaar lichaam
de man die niet kon sterven,
Ondergang van Hyperion, zal
evenbeeld te zijn, en voordat
over. En nog maar één doel
is vermoord, zijn zwaard
ieder van hen de Shrike ont-
ze het weet gebruikt Zayele
in haar leven: wraak te ne-
gestolen. Pas als het is te-
moeten, maar op heel andere
een krachtige vuurwens. Een
men op Anaander Mianaai,
rugveroverd, kan de held van
wijze dan hij of zij had ver-
wens die grote gevolgen zal
de bijna-onsterfelijke heer
Askir weer uit zijn eeuwige
wacht...
hebben.
van de Radch.
slaap ontwaken.
058
heeft eindelijk de troon bestegen. Maar
Zwarte veren
De Ontbieder
De Valkentroon
Spreeuw
Megs verhaal gaat verder
Het slotdeel van de Schaduwrots-trilogie
Nieuw boek van de Australische koningin van de fantasy
Robin Hobb in stripvorm
VERSCHIJNT 19 mei | € 14,99 464 blz. | Paperback AUTEUR Anne Bishop SERIE De Anderen 2 UITGEVERIJ De Fontein
VERSCHIJNT 20 mei | € 19,99 368 blz. | Paperback AUTEUR Juliet Marillier SERIE Schaduwrots 3
VERSCHIJNT 22 mei | € 24,99 776 blz. | Paperback AUTEUR Karen Miller SERIE De Kroon van Hebzucht, Macht en Strijd 1
VERSCHIJNT 25 mei | € 17,99 48 blz. | Hardcover strip AUTEUR Clerjeaud & Picaud SERIE: De Boeken van de Zieners 8
Nu Meg geset-
Een jaar ge-
Een kind, dood
Na de mislukte
teld is in het
leden leerde
gewaand, wil
aanslag op
Stadspark van
Neryn pas
zijn vaders
prins Regaal
de Anderen
haar krachten
troon terug-
wist Fitz ter-
staat ze voor
gebruiken en
veroveren. Een
nauwernood
een nieuwe
was de rebel-
bastaardheer
te ontsnappen.
uitdaging: een leven opbouwen
lenbasis van Schaduwrots
komt in opstand tegen zijn
Hij sluit zich aan bij een
met haar nieuwe buren. Voor
nog slechts een droom. Nu is
tirannieke neef en vergiet
karavaan die hem dichter
zowel Meg als de Anderen is
zij het geheime wapen van
meer bloed dan hij wilde.
bij zijn doel zal brengen: de
dat zoeken, want Meg is iets
de rebellen, en hun enige
De weduwe van de Hertog
hereniging met zijn koning,
ánders – maar geen Ander. Dan
hoop in de geplande hinder-
tart de heer die haar dochter
die iedereen in het rijk dood
wordt de fragiele rust verstoord
laag van koning Keldec. Het
in zijn macht heeft. Huizen
waant. Dan ontmoet hij
als een illegale drug opduikt
lot van Alban ligt in Neryns
zullen vallen, koninkrijken
de opmerkelijke minstreel
die zowel mensen als Anderen
handen, maar ze moet eerst
branden, en vrienden worden
Spreeuw, die de geschiedenis
tot moorden aanzet. Opnieuw
op zoek naar de twee Hoe-
vijanden op het pad dat zij
bezingt en meer van Fitz de
staan de verhoudingen tussen
ders die haar meer over haar
die naar macht hunkeren
Bastaard af weet dan hem
beide kampen op scherp.
krachten kunnen leren.
volgen.
misschien lief is...
Maanvloed
Corinne
De Schaduw van het Verleden
De vrouwen van Hawley
Epische fantasy op zijn best
Vijftig tinten fantasy
Het Franse fantasy-fenomeen
Een oud huis vol geheimen en magie
VERSCHIJNT 8 juni | € 19,99
VERSCHIJNT 12 juni | € 19,99 336 blz. | Paperback AUTEUR Lara Adrian SERIE Middernacht 9
VERSCHIJNT 19 juni | € 16,99 320 blz. | Paperback AUTEUR Pierre Grimbert SERIE Het Geheim van Ji 3
VERSCHIJNT 6 juli | € 19,99 368 blz. | Paperback AUTEUR Chrysler Szarlan
368 blz. | Paperback AUTEUR David Hair SERIE De Brug der Getijden 4 De Maanvloed
Corinne heeft
De erfgena-
is begonnen
het helemaal
men zetten
kende moord
Na de schok-
en de golven
voor elkaar. Ze
hun wanho-
op haar man,
van het terug-
is jong, mooi
pige queeste
vlucht Reve
trekkende ge-
en haar adop-
voort. Een
Dyer met haar
tij zullen over
tieouders zijn
zoektocht die
dochters naar
de hele wereld tronen doen
stinkend rijk. Maar haar hele
het lot van de Noordelijke
haar geboortedorp Hawley.
wankelen. Oost en West
wereld wordt in één klap op
Koninkrijken zal bepalen.
Reve is al jaren op de vlucht
botsten eerder, maar deze
zijn kop gezet als ze wordt
Terwijl legers zich verzame-
voor een mysterieuze vreem-
keer – nu geheime fracties en
ontvoerd door de vampier
len, samenzweerders zichzelf
deling, en nu zit hij haar op
intriganten uit het duister
Dragos. Na jaren gevangen-
prijsgeven en allerlei intriges
de hielen. Als Reve in het ver-
tevoorschijn treden – zal de
schap wordt ze gered door
aan het licht komen, trekken
leden en de familielegenden
wereld ervaren dat liefde, loy-
de Broederschap. Maar haar
ze eropuit. Het ontcijferen
duikt, ontdekt ze een antiek
aliteit en waarheid gesmeed
redder is vastbesloten om
van de geheimen van Nol
dagboek met een mysterieu-
kunnen worden tot wapens
eerst wraak te nemen op zijn
leidt hen echter tot ver over
ze kracht.
die net zo machtig zijn als
voormalige meester.
de grenzen van de Oosterse
zwaarden en magie.
Koninkrijken.
059
Verwacht Verscheurde Zielen Voor het eerst in hardcover
VERSCHIJNT 15 juli | € 19,99 528 blz. | Hardcover AUTEUR Terry Goodkind SERIE Richard & Kahlan 3
De schreeuwende wenteltrap
De Dochter van de Toragh
Een held in de problemen
Hou het licht aan!
Nieuw van de auteur van Alfa en Maire!
VERSCHIJNT 15 juli | € 19,99 360 blz. | Paperback AUTEUR Andrzej Sapkowski SERIE The Witcher 3
VERSCHIJNT 17 juli | € 17,99 320 blz. | Paperback AUTEUR Jonathan Stroud SERIE: Lockwood & Co 1
VERSCHIJNT 24 juli | € 16,99 288 blz. | Paperback AUTEUR Tisa Pescar
De Vuurdoop
Vanuit de uit-
Geralt herstelt
Wanneer
Om het
hoeken van
nog van de
een van hun
bondgenoot-
het D’Haraan-
verwondingen
opdrachten
schap met
se Rijk trek-
die hij opliep
rampzalig
de Zuidelijke
ken bisschop
tijdens de
afloopt, zijn
Territoria te
Hannis Arc
coup van Tha-
Anthony, Lucy
bekrachtigen,
en de oude keizer Sulachan
nedd. Maar hij is vastbeslo-
en George gedwongen om
wordt Nura, de dochter van de
aan het hoofd van een gi-
ten zijn zoektocht naar Ciri
een levensgevaarlijke klus
Toragh van Birana, uitgehu-
gantische horde verderfelijke
voort te zetten. Een woeste
aan te nemen. Het beruchte
welijkt aan Kyton Capernus.
halfmensen, rechtstreeks
oorlog raast echter door het
landgoed Combe Carey Hall
Armina, de zus van Kyton,
het hart van het koninkrijk
land, en bijna elke stad die
moet geestenvrij worden
begeleidt Nura naar het
in. Richard en Kahlan zijn
hij onderweg doorkruist is in
gemaakt. Zullen de agen-
misteiland waar ze zal worden
echter ver van huis; dapper
de as gelegd. En Ciri is voor
ten van Lockwood & Co de
onderworpen aan de proeven
vechten ze tegen een myste-
het laatst gezien aan het hof
Schreeuwende Wenteltrap en
die moeten uitwijzen of ze
rieuze en dodelijke ziekte die
van Nilfgaard, de plek waar
de Rode Kamer overleven?
met Kyton mag trouwen. Een
langzaam al hun krachten
de strijd het hevigst is.
reis die van grote invloed zal
wegzuigt.
zijn op ieders toekomst.
Penryn & Het gevecht om hemel en aarde Het gevecht om hemel en aarde VERSCHIJNT 12 augustus | € 17,99 304 blz. | Paperback AUTEUR Susan Ee SERIE Angelfall 3
Elfenwinter
De Oorlog der Werelden
De Triomf van de Dwergen
Incl. nog niet eerder gepubliceerd kort verhaal
De laatste slag
Hij is terug!
VERSCHIJNT 17 augustus | € 12,50 584 blz. | Paperback AUTEUR: Bernhard Hennen SERIE De Elfen 2
VERSCHIJNT 19 augustus | € 19,99 528 blz. | Paperback AUTEUR Bernhard Hennen SERIE Drakenelfen 7
VERSCHIJNT 19 augustus | € 24,99 608 blz. | Paperback met flappen AUTEUR Markus Heitz SERIE De Dwergen 5
Na een ge-
Elfenvorstin
De hemelslan-
Een nieuwe
waagde
Emerelle heeft
gen schikken
vijand dient
ontsnappings-
twee moord-
zich na de
zich aan voor-
poging zijn
aanslagen
aanslag van
bij de grenzen
Penryn en
overleefd.
de devanthars
van het Veilige
Raffe op de
Zwaard-
aan de kant
Land. En de
vlucht voor de engelen. Ze
meester Ollowain is ervan
van Nangog. In heel Alfen-
toekomst van mens en dwerg
hebben zo snel mogelijk een
overtuigd dat de opdracht-
mark worden strijders te wa-
lijkt in handen te liggen van
arts nodig om de gruwelijke
gever van de aanslagen zich
pen geroepen om de mensen
een mensenkind dat de alfen-
veranderingen ongedaan te
bevindt in het gezelschap
uit hun wereld te verdrijven.
taal spreekt. Met een laatste,
maken die de engelen heb-
van de elfenvorsten die voor
Voor de eerste keer in haar
allesbepalende slag in het
ben uitgevoerd op Raffe en
het aanstaande lichtfeest
geschiedenis staan trollen,
vooruitzicht, speelt er echter
op Penryns zusje Paige. Maar
hun opwachting maken. Zijn
dwergen, elfen, kobolden en
nog steeds een belangrijke
ze worden onverwacht ge-
vermoedens worden beves-
alle andere volkeren van Al-
vraag: is de teruggekeerde
confronteerd met een schok-
tigd als het elfenschip van de
fenmark zij aan zij om tegen
Tungdil werkelijk de legenda-
kende onthulling uit Raffes
koningin tijdens de ceremo-
een gemeenschappelijke
rische held van weleer?
verleden.
nie wordt beschoten.
vijand te vechten.
060
061
062