voices
Magazine for all young people of Skopje in Macedonian, albanian, English
2010
June
Free
BODY IMAGE
NOT JUST A PRETTY FACE...
PARKOUR
STRAIGHT EDGE
Who we are? The participants of this project are volunteers
working in “Volunteers Centre Skopje”. Some of them come from different European countries to do here their “European Voluntary Service” and some are students from Macedonia.
Magazine for all young people from Skopje, published in Macedonian, Albanian and English languages - VOICES - is a project of “Volunteers Centre Skopje”. It was created to provide more opportunities for the young people: to gain experience of working in an international team, to get to know other countries and cultures, to learn about creating and designing magazine, as well as to promote volunteerism, non-formal education programs and active youth involvement.
Can you join us? Oh YES! Please contact us: Volunteers Centre Skopje Sava Kovacevik 47-4/6 1000 Skopje Tel./Fax. +389 22 772 095 voices@vcs.org.mk www.vcs.org.mk
What is Volunteers blog? The old paper-and-pen thingy has really become a bit obsolete, don‘t you think? Dive in the exciting world of new media and join international VOICES staff on their inner and outer travelings at htttp://voiceskopje.wordpress.com Say what? To start with, the volunteer blog is updated every few days, usually with different points of view, movie, book and concert reviews, strange experiences of foreigners in Macedonia and other Balkan countries, simple life philosophies... Finnish to French, it‘s always authentic and interesting.
Volunteers Blog is: •Quick: you don‘t need to wait for a new VOICES issue every month anymore. The text that you read might have been written just now, on the spot. •Wild: internet is free for all points of view and all formats. You can find some of the good stuff here, the articles and insights that could have never make it through the censorship. •Live: leave a comment and engage in discussion. The author is waiting for your thumb to go up or down, express yourself. Log on. Read the livelier part of VOICES magazine :)
INDEX 05 09
Topic of the Month Телесен приказ Imazhi i trupit Body Image
Interview
Не е само убаво лице... Not just a pretty face…
Lifestyle
11
Youth in Europe
14
Active Lifestyle
17 20 22 27
Стрејт еџ: Музиката како животен стил Straight edge: Muzikë si stil jetese Straight Edge: Music as a lifestyle
Појасна слика Fotoja e madhe The Bigger Picture
Активен живот: ПАРКУР Jeta active: PARKOUR Active Lifestyle: PARKOUR
Culture
Мода Fashion
10 Things
10 Places you need to visit before you die
Culture
Boom shake the room
28
Sex and the City Порнографија Pornografija Pornography
Editorial team Reporters & Translation: Andrzej Bukowski Arslan Skoro Blagica Kostadinova Christopher Fleming Elena Davidovska Emma Oskarsson Gjoko Vukanovski Ivana Galapceva
Production & Coordination: Katarina Karkolova Ludivine Egounleti Marine Jourjon Mila Chabarkapa Nertila Arsllani Paula Kokovkin Ula Slwinska Visar Demiri
Design & Photos: Andrzej Bukowski & Paula Kokovkin
Nikola Stankoski Gjoko Vukanovski
Contact :
Volunteers Centre Skopje Sava Kovacevik 47-4/6 1000 Skopje Tel./Fax. +389 22 772 095 voices@vcs.org.mk www.vcs.org.mk
BOBEД
Editorial
Editorial
Лудивин Егоунлети
Ludivine Egounleti
“Babe, baby, baby, I’m Gonna Leave You. I said baby, you know I’m gonna leave you. I’ll leave you when the summertime, Leave you when the summer comes a-rollin’, leave you when the summer comes along. Baby, baby, I don’t wanna leave you...”
“Baby, baby, baby, unë do të shkoj nga ju. Ju them, e dini se do të shkoj/ Do të shkoj kur vera, do të shkoj kur vera’ do të shkoj kur do të vijë vera/ Baby, baby, nuk dua që tju lë...”
“Babe, baby, baby, I’m gonna Leave you. I said baby, you know I’m gonna leave you/I’ll leave you when the summertime, Leave you when the summer comes a-rollin’, leave you when the summer comes along/Baby, baby, I don’t wanna leave you...”
4
Како што Лед Цепелин имаа обичај да кажат - дојде време. Јуни е, доаѓа летото, испитите и училиштето завршуваат и ние полека привршуваме со VOICES. Тоа звучи како лоши вести, но секое добро нешто има крај и VOICES ќе продолжи и понатаму со други (можеби помалку) осум (читај прекрасни) волонтери.
editorial
Во секој случај, ајде да го оставиме сентименталниот дел за почувствителните. Овој месец, бидејќи е јунско издание и на некој начин летно издание, ќе зборуваме за „Приказ на телото“ и некои други летни теми како на пример најдобрите места што треба да се посетат, порнографија, велосипедизмот во Скопје и така натаму. Па така уживајте во ова издание и бидејќи е прет-последно (бут, бут, жмиг, жмиг) уживајте во забавите по повод пристигнувањето на летото и крајот на испитите, уживајте во одморите, патувањата, летните романси, летните работни места, летните фестивали....Во секој случај: уживајте во летото!
Siç grupi Led Zeppelin këndon, koha ka ardhur. Qershori mbërriu, vera po afrohej, provimet dhe shkollat janë nga fundi, dhe ne jemi gati me revistën. Tingëllon si lajm i tmerrshëm, por çdo gjëje të mirë i vjen fundi, dhe VOICES do të vazhdojë me volunterë të tjerë (ndoshta më pak) “të tmerrshëm”. Sidoqoftë, le ta lëmë pjesën sentimentale për të dobëtit. Këtë muaj, si çështje e Qershorit, dhe poashtu e verës, do të flasim për “Imazhin trupor” dhe disa tema tjera verore, siç janë vendet më të mira ku të jeni, pornografija, biçikletat në Shkup dhe ashtu me rradhë. Kështuqë kënaquni me këto tema, sikur janë të fundit (nudge, nudge, wink, wink), kënaquni në argëtimet verore dhe mbarrimit të provimeve, kënaquni në pushimet e tuaja, udhëtimet e tuaja, dashuritë e tuaja verore, punët verore dhe festivalet verore..... Kënaquni gjatë gjithë verës!
Ludivine Egounleti
As Led Zeppelin used to say, the time has come. June is here, summer is coming, exams and school are finishing, and we are almost done with the magazine. It actually sounds like terrible news, but every good thing comes to an end, and VOICES will keep on going, with other (maybe less) “osum” (read awesome) volunteers. Anyway, let’s save the sentimental part for the weak ones. This month, as it’s the June issue, and in a way, the summer issue, we’ll talk about “Body Image” and some other summer topics, such as the best places to be, pornography and so on. So enjoy this issue as if it was the prelast one (nudge, nudge, wink, wink), enjoy your summer-coming-and-end-ofexams-parties, enjoy your holidays, your trips, your summer loves, your summer jobs, your summer festivals…...Anyway: enjoy your summertime!
Те л е с е н п р и к а з Лудивин Егоунлети
Телесниот приказ е начинот на кој некоја личност се чувствува за нејзиниот физички изглед, живеејќи во општество зависно од физикусот. и предрасуди, од типот на: “Онаа личност со дред-локот е уживател на дрога”, ”Девојката со розовата коса е уживател на алкохол, зема дрога и е најверојатно припадник на скин-хедсите” или пак ”Девојката со темна боја на кожата мора да е од САД”, и така натаму и така натаму... Телесниот приказ е како лична карта за сите нас, но во модерно време постана лична карта со која можеме меѓусебно да се осудуваме, затоа што сите ние имаме различна перцепција за значењето на физичкиот изглед, за изгледот на телото и на начинот како го третираме.
Така да, телесниот приказ е поврзан со многу нешта, почнувајќи од личната самодоверба до персоналното однесување. Ова допринесува во изградбата на личноста, на начин дека физичкиот изглед Освен тоа, телесниот приказ е првата импресија која се е исто така поврзан со она остава кај другите луѓе. што се нарекува здрав живот, така да секојдневно преку Во Македонија, која е медиумите ни се пренесува прилично мало општество, сликата дека совршеното телесниот приказ е многу тело за девојка е таа да биде поважен отколку тоа што слаба, а за припадниците на би требало да биде. Ова е посилниот пол телото треба земја, во која стандардите да биде мускулесто. Сето ова и нормите се многу строги. поставува идеал кој треба да се Оттука, за личност која доаѓа следи, со цел да се постигнат од многу поголема земја, поставените стандарди на во која поголемиот дел од убавина. Во исто време, од популацијата изгледа горе- најразлични компании кои доле исто, и личностите кои се експерти за здравје, не изгледаат поинаку се повеќе советуваат каква храна да присутни во големите градови, консумираме, на кој начин може да се почувствува како да спортуваме за да бидеме аутсајдер, базирајќи се на здрави и силни итн. Сето ова тоа како луѓето го гледаат оди заедно со стандардите за и ја третираат таа личност. убавина, така што тие можат Ова е мошне лесен начин да најдат оправдување со за создавање на стереотипи опсесијата што ја практикуваат
за нивниот физички изглед. Телесниот приказ, во “Општеството на физички изглед” звучи како нешто очигледно, нормално, без потреба да се дискутира околу таа материја, едноставно прилагодувајќи се во секој сегмент од нашиот секојдневен живот, со што се добива чувството на нормалност. Од друга страна гледано, иако не сме живееле отсекогаш во ова “Општество на физички изглед”, телесниот приказ секогаш бил многу важен, така да не треба да го критикуваме овој начин на живеење и размислување, треба да продолжиме со таа филозофија, но не заборавајќи дека секоја личност има поинаква перцепција за телесниот приказ.
5
topic of the month
Телевизијата, интернетот и останатите медиуми ги пренесуваат стандардите на нашиот надворешен изглед и ги поставуваат стандардите на општеството. Дури и ако некој се осмели да не ги почитува овие ТВ стандарди за физичкиот изглед, ефектот на општеството врз ваквите личности е многу голем, така што реакцијата на луѓето наведуваат да ваквите личности се почувствуваат како аутсајдери.
Imazhi i trupit Ludivine Egounleti
Imazhi i Trupi është se si ndokush ndihet për pamjen e tij ose të saj fizike, ose interpretimin e trupit nga ana e trurit.
6
topic of the month
Në ditët e sotëm imazhi i trupit gjithnjë e më teper bëhet më i rëndësishëm, sepse jetojmë në një shoqëri moderne (me imazh). Televizioni dhe internetit dhe shumë media elektronike shfaqin standarde të imazhit të trupit, dhe i vendosin standardet për shoqërinë. Është e vërtetë, nëqoftëse njëri nuk i ndjek këta standarde të modës, ndikimi në shoqëri do të jetë shumë i fortë dhe njerëzit do ta konsiderojnë atë si person të huaj.
Bashkuara”, “Ai me tatoo ka qen në burg” dhe kështu me radhë ... Imazhi i trupit është Identifikimi i secilit prej nesh, por është shëndëruar në një identifikim ku njërëzit i gjykojnë njëri tjetrin, pasiqë ne të gjithë kemi mënyra të ndryshëm të gjykuarit dhe interpretimit të imazhit, trupit, dhe mënyrës se si e trajtojmë trupin tonë.
Përvec kësaj, imazhi i trupit është gjithashtu i ndërlidhur me Prandaj, imazhi i trupit është të ashtuquajturën “Të jetuarit në i ndërlidhur me shumë gjëra, mënyrë të shëndëtshëm”. Cdo prej vetë besimit e deri në sjel- ditë në televizion e shohim se ljen shoqërore. Ajo kontribon në trupi perfekt i një femre është të ndërtimin e personalitetit të njer- jetë e hollë, ndërsa për mashiut, në mënyrë që ajo të bëhet kullin që të jetë muskuloz. Kjo përshtypja e parë për njerëzit shkakton një ideal për ta aritur përreth. që ti përmbushim standardet e bukurisë. Gjithashtu ne cdo ditë Në Maqedoni, përshkak se mbu- marim sygjerime nga kompalon një shoqëri të vogël, imazhi i nitë se si të jemi të shëndoshë, trupit vlerësohet në atë mënyrë, sygjerime si: konsumimi i periku ndryshimi në pamjen fizike bie meve, jo shumë të shllishët, jo më tepër në sy. Është e vërtet, shumë të ëmbël, të praktikojmë ky është një vend ku standarded pak sport dhe te jemi të shëndhe normat janë shumë të fuq- doshë. Këta gjithashtu i përmishëm. Prandaj për ata që vijnë bushin standardet e imazhit të prej jasht, vendeve të zhvilluara, trupit. pjesa e madhe e popullsisë u duket pak a shumë njëlloj. Ky Prandaj, imazhi i trupit në është një mënyrë e stereotipeve “Shoqërinë e imazhit”, duket si dhe paragjykimeve, prandaj “Ata dicka e zakontë, normale, jo e me flokët e gjata konsumojn arsyeshme për të folur, dhe sot drogë”, dhe “Ata me flokët ngjyrë e kemi në shumë pjesë të jetës roze pinë shumë, konsumojnë sonë. drogë, dhe sigurisht është skinhead”, ose “Ai me ngjyrë të zezë Në anën tjetër, edhe pse skemi të lëkurës është nga Shtetet e jetuar gjithmon në këtë “Shoqëri
të imazhit”, imazhi i trupit cdoherë ka qenë dicka e rëndësishme, prandaj të mos e fajësojmë këtë mënyrë të të menduarit dhe të jetuarit, por mos të harojm se të gjithë kemi mënyra të ndryshëm të përceptimit të imazhit.
B o dy I mage Ludivine Egounleti
Body image is how one feels about his or her physical appearance, or the interpretation of the body by the brain.
Thus, body image is connected with many things, from selfesteem to social behaviour. It contributes in building one’s personality, in the way that it is the first impression that others got from one.
hair drinks a lot, takes drugs, and is probably a skinhead”, or “the one with black skin is from the United States”, “the one with a tattoo has been in jail” and so on... Body Image is the ID of each of us, but it has became the ID on which one can judge another, sometimes too soon, as we all have different meaning and interpretations of the image, the body, and the way we treat our body.
Besides this, the body image is also linked with what is called a “healthy lifestyle”. Indeed, as we see every day in the media, the perfect body, for women, is really thin, and for men is full of muscle. This sets up an ideal to In Macedonia, as it is a small reach, to fit in with the beauty society, body image imports in standards. At the same time, we this way that the physical differ- get every day, from the health ence is much more noticeable. firms, some advice to eat in a Indeed, it’s a country where proper way, to eat lots of vegetathe standards and norms are bles, not too salty, not too sweet, quite strong. Thus, for some- to practice some sport, and be one coming from abroad, from healthier. This is going along a bigger country, a large part of with the beauty standards, so the population look physically that people find a way to justify more or less the same, and the this obsession with body image. people who look different are, much more than in some other So, body image, in the ‘Society big cities, considered as out- of Image’, sounds like somesiders by the way people be- thing obvious, normal, with no have with them. This is also a need to talk about, and it is actufavourable way for stereotypes ally taking so many places in our and prejudices, and that’s why, everyday life, that it is something “the one with dreadlocks takes obvious, and normal. drugs”, and “the one with pink
On the other hand, even though we haven’t been living forever in this ‘Image Society’, body image has always been really important, so let’s not blame this way of thinking and living, go along with it, but let’s not forget that we all have different perceptions of body image.
7
topic of the month
Nowadays, body image is more and more important, as we are living in the society of image. Television and the internet and so much of the media broadcast the standards of our body image, and set up the society’s standards. Indeed, even if one is not so into these fashion-TVstandards, and decides not to follow those, the impact on the society is so effective that the reaction of the people will make one feel like an outsider.
Street Interwiew
К
aко одлучивте што ќе носите денес? Дали му верувате на вашето чувство за мода? Дали мислите дека македонците имаат чувство за мода? Колку време посветувате за грижа на вашето тело? А оние околу вас? Овие и некои други прашања за телото, ги одговараа луѓето низ македонските улици овој месец.
Eva, 18:
8
За македонците модата значи многу. И мене ми значи, малку. Исто така им е многу важно како им изгледа телото, затоа одат на фитнес. Всушност, имаме лоши навики за јадење и пушиме многу, но тоа не го правиме бидејќи е модерно. Едноставно го прoизведуваме и го користи тој што сака.
street interview
Dren, 20
Martin, 24:
S
i keni vendosur se çfarë duhet të vishni sot? A keni besimnë ndjenjën tuaj të modës? A mendoni se njerëzit në Maqedoni e kanë atë në përgjithësi? Sa kohë keni shpenzuar duke u kujdesur për trupin tuaj? Dhe njerëzit rreth jush? Këto dhe pyetje të tjera në lidhje me imazhin e trupit kanë marrë përgjigje nga njerëzit në Maqedoni në rrugë këtë muaj.
Njerëzit në Maqedoni në lidhje me modën kujdesen shumë. Edhe unë në një far mënyre. Ata gjithashtu kujdesen shumë për dukjen e tyre trupore, kjo është arsyeja pse ata marrin pjesë në palestra. Në përgjithësi, ne kemi zakone të këqija të ngrënies dhe pijmë duhan shumë, por kjo nuk është për shkak se është në modë. Ne vetëm të prodhojmë atë dhe ai është zgjedhja e të gjithëve.
Јас носам, тоа што ми е најудобно. На маицата имам череп бидејќи во средно слушав рок и свирев гитара. Во Македонија има само еден моден стил што се продава. Нема никаква разлика доколку се спореди со Европа и Америка. Некои го негуваат своето тело. Јас сум студент по архитектура, па немам време за тоа.
Не знам зошто го носам тоа што го носам. Да, на маицата има портрет на Џими Хендрикс, но не сакам да кажам нешто, едноставно изгледа добро. Имаме добро чувство за мода овде, дури и ако се спореди со Америка (од таму ја купив маицата). Македонците не го негуваат своето тело многу. Ни јас, но јас сум само студент.
H
ow did you decide what to wear today? Do you trust your sense of fashion? Do you think people in Macedonia have it in general? How much time do you spend taking care of your body? And people around you? These and other questions about body image were answered by people on Macedonia Street this month.
People in Macedonia care about fashion a lot. Me too, sort of. They also care a lot about how their body looks, that’s why they attend gyms. In general, we have bad eating habits and smoke a lot, but that’s not because it‘s fashionable. We just produce it and it’s everyone’s choice.
Unë vesh dicka të rehatshme. Ka një kafkë mbi këmishat e mija, sepse në shkollë të mesme kam dëgjuar rock dhe luaj në kitarë. Në Maqedoni, ka vetëm një lloj të modës që është shitur. Krahasuar në Evropë dhe SHBA, nuk ka diversitet. Disa njerëz kujdesen për trupin e tyre. Unë jam një student i arkitekturës, kështu që unë nuk kam kohë për këtë.
Unë nuk e di pse unë jam veshur kështu si që jam veshur. Po, ka një portret të Jimi Hendrix mbi këmishën time, por kjo nuk është një deklaratë, vetëm ajo duket e mirë. Ne kemi mjaft sens, një e mirë e modës këtu, në krahasim edhe në SHBA (ku e bleva t-shirt tim). Njerëzit në Maqedoni me të vërtetë nuk kujdesen per trupin e tyre. As unë, por unë jam vetëm një student.
I wear what’s comfortable. There’s a skull on my t-shirt because in high school I used to listen to rock and play guitar. In Macedonia, there’s only one kind of fashion that is selling. Compared to Europe and the USA, there’s no diversity. Some people take care of their bodies. I’m an architecture student, so I don’t have time for that.
I don’t know why I’m wearing what I’m wearing. Yes, there’s a portrait of Jimi Hendrix on my t-shirt, but it’s not a statement, it just looks good. We have quite a good sense of fashion here, even compared to the USA (that’s where I bought my t-shirt). People in Macedonia don’t really take care about their bodies. Me neither, but I’m just a student.
Elena, 25 and Jana, 23: Јана: Ова здолниште го носам за работа. Елена: А јас сакав да ја носам оваа жолта чанта денес, па затоа алиштата ми одговараат со неа. Македонците имаат чувство за мода. Немаме пари, но знаеме како да споиме. Главно, влијанието е од Запад. Луѓето овде се грижат многу за својот изглед, но водат многу нездрав живот: јадат традиционална мрсна храна, пушат многу,пијат многу кафе.
Jana: Veshi këtë fustan për në punë. Elena: E kam kërkuar që të veshi këtë qese të verdhë sot, kështu që unë krahasoj rrobat e mia për të. Njerëzit në Maqedoni kanë një ndjenjë të modës. Ne nuk kemi para, por ne kemi mjaft sens. Kjo është ndikuar kryesisht nga Perëndimi. Njerëzit këtu kujdesen se si ata duken, shumë, por ata jetojnë sëmurë: hanë ushqim tradicional me yndyrë, tymosen shumë, pinë shumë kafe.
Jana: I wear this skirt for work. Elena: And I wanted to wear this yellow bag today, so I matched my clothes to it. People in Macedonia have a sense of fashion. We don’t have money, but we have enough sense. It’s mainly influenced by West. People here care how they look a lot, but they live unhealthy: eat traditional greasy food, smoke a lot, drink too much coffee.
Не е само убаво лице... Кристофер Флеминг
Магдалена Ѓорѓевиќ, од Скопјe, работи како манекенка и студира Руски јазик и книжевност. Оваа 22 годишна девојка има работено за дизајнери во Мaкедонија и во странство. VOICES и Магдалена, придружени со чаша вино во New Age, го имаa задоволството да разговараaт за “телесната слика” – нашата тема за овој месец.
VOICES: Те плаќаат ли за тоа? МЃ: ”Да, не многу, бидејќи сепак сме во Македонија, а оваа работа-односно хоби - овде не е многу развиено, но сепак, земаш тоа што ќе ти дадат. Мислам, го сакам тоа што го работам; не е само за парите.” VOICES: Како започна со оваа работа? МЃ: ”Директорот на модната агенција ја познава сестра ми, тој ме виде неколку пати ме викна и добро започна.”
VOICES: Што претставува “телесната слика” за тебе? МЃ: ”Телесната слика значи... за сите, кога прв пат ќе запознаеш некого тоа е најважниот дел. Не секогаш, и не само поради естетиката, но мислам дека сите треба да се грижат за сопственото тело и здравје. Не е се во изгледот;сепак и здравјето е важно. Ако сте здрав, ќе изгледате добро, а тоа не значи дека треба да изгледате премногу слаби или слично, но, само да изгледате добро и да бидете здрави.” VOICES: Општо земено, дали би рекла дека младите во Македонија се грижат за своите тела? МЃ: ”Дa, мислам дека да, но, многу луѓе што доаѓаат од други држави велат дека ние не сме “слаби” луѓе. Не знам, но мислам дека се грижат, особено во лето возат велосипеди,ролаат и сличнои добро е тоа што Скопје е мал град и можеш да пешачиш насекаде. Можеби
за два часа можеш да го поминеш Скопје од една до друга страна” VOICES: А што е со навиката за пиење и пушење? МЃ: ”Мислам дека младите во Македонија, не само во Македонија, но, секаде низ светот пијат и пушат многу. А на југот пијат на млади години, почнуваат да пушат, а не знам зошто.Мислам, нема причина за тоа, само сакаат да пробат сè. Мислат дека за две години животот ќе им заврши и сакаат да преживеат сè одеднаш. Не ми се допаѓа тоа. Личат на деца од времето на рокенрол ерата.” VOICES: Дали мислиш дека младите овде имаат чувство за мода, и дали би рекла дека тоа е добро? МЃ: ”Да, мислам дека навистина се трудат во Македонија, и сè е убаво кога се доработува. Мислам дека секој треба да се грижи за имиџот, но не само за имиџот, за сè останато. Убаво е да се гледаат згодни луѓе насекаде, ама не само романтично.” VOICES: Што ќе им порачаш на оние кои ја сметаат модната индустрија за премногу материјалистичка? МЃ: ”Мислам дека не се во право, мислам дека многу грешат. Можеш да изгледаш многу добро и да потрошиш многу малку пари, тоа е нешто што или го имаш или го немаш. Познавам многу луѓе кои имаат многу пари, но не изгледаат добро.” VOICES: Дали би рекла дека луѓето се осудоваат едни со други? МЃ: ”Да. Дел од проблемите се осудувањата и предрасудите и не ми се допаѓаат” VOICES: Колку е важна диетата за твоето тело? МЃ: ”Ох, никогаш не сум на диета. Јадам брза храна, но здрава сум и ништо не ми се познава. Јадам брза храна бидејќи поголем дел од времето сум надвор, а таа храна е единствената која се јаде кога си надвор. Но, пробувам да јадам овошје или зеленчук кога сум гладна; За ручек обично јадам домашно зготвена храна. Се обидувам да појадувам, но навистина не држам диети. А јадам многу, навистина многу.” VOICES: Дали би сакала да се занимаваш само со манекенство цело време?
МЃ: ”Не цело време, но додека сум млада и имам можности ќе ги искористам. И доколку би имала понуда за работа и понуда за манекенство, би ја прифатила понудата за работа, или ќе студирам. Манекенството не е најважната работа, секогаш е второ место во мојот живот.” VOICES: Имаш планови за во иднина? МЃ: ”Не планирам ништо. Би сакала да патувам низ Европа- особено Русија и Чешка. Ќе се посветам на овие работи во овие две-три години. Сакам да патувам; единствено тогаш се чувствувам навистина слободна. И сакам да патувам сама, не ми треба никој друг. Но мислам дека сакам да патувам низ Европа бидејќи ми се допаѓа секоја држава, и секоја држава е различна, како целосно нов свет за мене.” VOICES: Колку ти е важна модата? МЃ: ”Не е воопшто важна. Ова е само хоби и го работам ова бидејќи имам многу слободно време. Всушност, имав многу слободно време, и ја искористувам секоја можност што ќе ја добијам.” VOICES: Дали имаш некои предлози за нашите читатели или за нас? МЃ: ”Да! (се смее) Мислам дека секој треба прво да научи што му е потребно на сопственото тело и што му стои добро. Не што е последна мода или слично, не што е најскапо, туку само она што изгледа добро. Мислам, доколку црнo здолниште и бела маичка ви стојат добро, тогаш, носете го тоа секој ден. Добро, можеби не секој ден, можете и да смените од време на време.”
9
interview
VOICES: Колку време се занимаваш со манекенство? МЃ: ”Работам веќе три години; Работам само кога има работа. Ме викаат и јас одам на кастинг, ако ме одберат ќе излезам на модна писта или пак на некоја фото сесија.”
Not just a pretty face… Christopher Fleming
Magdalena Djordjevic, from Skopje, is a part time model and Russian language student. The 22 year old has modeled abroad and here in Skopje for Macedonian designers. VOICES recently had the pleasure of her company in New Age café, where we enjoyed a glass of wine and a chat about “body image” - our topic of the month. VOICES: How long have you been modeling…? MD: “I’ve been doing this for three years; I do it when there is a job. They call me and I go to a casting, and if they choose me I go to some runway show, or taking pictures.”
10
VOICES: Do you get paid for it…? MD: “Yes, not very well, because we are in Macedonia, and this job or hobby here is not so developed, but you must take what you are given. I mean, I like what I do; it’s not only for the money.” VOICES: How did you get involved in that? MD: “The director of the model agency knows my sister, and he saw me a few times and called me and it went well.”
interview VOICES: What would you say that “body image” means to you…? MD: “Body image means…to everyone the first time when you meet someone it’s the most important thing. Not always, and not only for the aesthetics, but I think that everyone must take care of the bodies and their health. It’s not all about the looks; it’s also about the health. If you are a healthy person, you will look good, and that doesn’t mean that you have to look skinny or something, but just look healthy and good.” VOICES: Generally, would you say that young people in Macedonia look after their bodies…? MD: “Yes, I think they do, but, most people who come from other countries say that we are not so “skinny” people. I don’t know, but I think that they care, especially in summer, they ride bikes and roller skates and everything - and also it’s a good thing that
Skopje is a small city and you can walk everywhere. Maybe in two hours you can walk from one side of Skopje to the other.” VOICES: What about the drinking and smoking culture here? MD: “Well I think that the young people in Macedonia, but not only in Macedonia, also everywhere around the world drink and smoke a lot, and they do all those things. And in the south they drink very young, they start smoking, and I don’t know why. I mean there is no reason for that; they only want to try everything. They think that in two years their life will end and they want to take it all in one time. I don’t like it. They’re like rock and roll children.” VOICES: Do you think that young people here are fashion conscious, and would you say it’s a good thing? MD: “Yes I think they really try in Macedonia, and well, everything is good when it’s in moderation. I think that everybody should take care about their look, but like everything else too, not just about their look. But it’s nice to see good looking people everywhere, not only from a romantic side.”
MD: “Not for the whole time, but when I’m young and while I have opportunities I will take them. And if I had, let’s say, an opportunity for a job and an opportunity for modeling, I would take the first opportunity, or study. The modeling is not the most important thing, it’s always second place in my life.” VOICES: Any plans for the future? MD: “I’m not planning anything. I would really like to travel in Europe - especially Russia and the Czech Republic. I will commit myself to those things in these two or three years. I really like to travel; it’s the only time when I feel really free about myself. And I can do it only by myself, I don’t need anyone else. But I think I especially like to travel in Europe because I like every country, and I think that every country is so different, it’s like a whole new world for me.”
VOICES: What would you say to people who consider the fashion industry to be too materialistic? MD: “I don’t think that they’re right; I think they’re very wrong. You can look very very good and spend very little money, it’s something that you either have inside yourself or you don’t. I know a lot of people who have a lot of money, and still they don’t look very good.” VOICES: Would you say that people judge other people on how they look? MD: “Yes. One of the problems is judgment and prejudice and I don’t like it.” VOICES: How important is your diet to your body image? MD: “Oh, I don’t do diets. I eat a lot of junk food, but I’m a healthy person and nothing shows on me. I eat a lot of junk food because most of the time I’m out, and it’s the only thing you can eat when you’re not at home. But I try to eat something like fruit and vegetables when I’m hungry; I eat home cooked meals for lunch mostly. I try to eat my breakfast, but I really don’t do something like a diet. And I eat a lot, I really do.” VOICES: Would you like to model full time?
VOICES: So how important is fashion to you? MD: “It’s not important at all. It’s something I do as a hobby, and I’m doing it because I have a lot of free time. Well I had a lot of free time, and I use everything, every opportunity that I get.” VOICES: So, do you have any tips for our readers and for us…? MD: “Yes! (laughs) No, but I think that every person should first learn what his body needs and what looks good on him. Not what is the latest fashion or something, and not what is the most expensive, but just what looks good. I mean, if a black skirt and white t-shirt looks good then wear it all day. Okay, maybe not everyday, you can change it sometimes.”
Ема Оскарсон
Што е всушност Стрејт еџ? Првиот пат кога се сретнав со „стрејт еџ“ личност го посетував мојот прв трезен семинар. Првото нешто што ќе забележиш е ознаката “x:s” на нивните дланки или облека или други стари училишни тетоважи. Па така запрашав „зошто имаш x:s на рацете?“ Наводно на некои места било популарно да се става ознака „x:s“ кај малолетниците во клубовите со цел да не бидат послужени со алкохол. Ова подоцна се проширило, па и трезните луѓе си ставале такви тетоважи за да покажат дека не пијат алкохол. Панк групата „Мајнор трет“ ги напиша овие стихови во една песна од 80тите години: „Јас сум иста личност како ти/Но имам попаметни работи за занимација/Отколку да седам и да си ја за **ам главата/Да се дружам со живи мртовци/Да шмркам бело срање/Да паѓам во несвест на забави/Јас не ни размислувам за спид/Тоа е нешто што навистина не ми треба, јас си го имам правиот крај, јас сум иста личност како ти, но имам попаметни работи за занимаџија, отколку да седам и да пушам трева бидејќи знам дека можам да се справам, се смеам на помислата да шмркам лепак/Секогаш ќе останам со чиста глава/Никогаш не сакам да користам поткрепа/Јас сум стрејт еџ...” И со тоа започна цело движење. Стрејт еџ е најчистиот панк жанр. Понекогаш не се ни вика панк, поради сите правила кои мора да бидат почитувани од следбениците со цел да бидат вистински стрејт еџ. Нема да бидам панк полиција – во овој жанр се работи да се покажат некои работи и тоа е доволно панк. Најчестите изјави се „Не пиење“, „Не пушење“ и „Нејадење месо“. Помалку распространети се „Веган“, „Не конзумирање кафе“, „Помалку шеќер“ и „Сексуални ограничувања“ (односно без лабави љубовни врски) Ова е скоро како религија или секта но без Бог или водач и е распространето преку музиката. „Хардкор“ не е исто што и „стрејт еџ“. Исто така, бидејќи нема лидери, „стрејт еџ“ е доста лична работа за многумина. Секоја „стрејт еџ“ личност што ја сретнав ја прашував за повеќе информации, поради тоа што кога бев на исто место со четворица „стрејт еџовци“ многу луѓе ме нарекуваа „стрејт еџ“,
но секој има сопствена верзија за тоа што е „стрејт еџ“. Во последните неколку години ова движење доста се прошири во Шведска и многу други држави. Исто така имам сретнато некои „стрејт еџовци“ овде во Скопје. Тоа се луѓе кои навистина ја имаат музиката како животен стил!
Straight edge: Muzikë si stil jetese Emma Oskarsson
Çka është Straight Edge?
12
Hera e parë që takova person straight edge ishte gjatë seminarit tim të parë serioz. Gjëja e parë që do të vëreni dhe do ta njihni është “x:s” në duart ose në veshjen e tyre ose në shumë tatuazhe të vjetra të tjera. Dhe e pyeta atë “pse kjo x:s në duart e tu?” Si duket ka qëne popullore të vihet me marker “x:s” në duart e minierëve nëpër klube kështuqë ato nuk duhej të shërbehen me alkohol. Kjo mandej u përhap edhe te njerëzit e rëndomtë të cilët kanë bërë tatuazhe me qëllim që të tregojnë senuk pijnë alkohol.
lifestyle
Grupi pank “Minor threat” i shkrujti këto strofa në një këngë në vitet e 80’-ta. “Unë jam person siç je ti/por unë kam të bëj sende më të mira/sesa të rri dhe ta q.. kokën/ të dalë me të vdekur të gjallë/ gërhij mut të bardhë me hundë/pakëm nëpër show-a/as nuk po mendoj për spid/ Ajo është diçka që nuk më duhet, e kam straight edge-in, jam person siç je ti/por unë kam të bëj sende më të mira/sesa të rri dhe të pi drogë’ sepse e di se mund ta mposht, qesh duke menduar për bar/ qesh duke e menduar nuhatjen e ngjitësit/ Çdoherë do të jemi në kontakt/kurrë nuk dua të përdor shtrat, e kam straight edgein...” Dhe nga kjo filloi e tërë lëvizja. Straight edge është gjinia më strikte e pankut. Ngadonjëherë edhe nuk quhet pank, për shkak të gjithë rregullave që duhet të përmbahen ndjekësit që të jenë straight edge të vërtetë. Nuk do të bëhem polic i pankut – kjo gjini i ka shpallur disa shpallje të cilët janë mjaft pank. Shpalljet më të njohura janë “Jo pirjes” , “Jo pirjes së duhanit”, “Jo ngrënjes së mishit”. Disa më pak të njohura janë “vegan” “ jo kafe”, “pak sheqer” dhe “restrikcione seksuale” Është si njëfarë si religjion ose sektë por pa perëndi dhe liderë dhe që shpëndahet me mizikë. “Hardcore” nuk është e njëjtë si straight edge. Poashtu, sepse nuk ka liderë straight edge është një gjë personale për shumë njerëz. Çdo person straight edge që takova i pyeta që të kem më shumë infor-
mata; kur isha në të njëjtën klasë me 4 persona tjerë straight edge, dhe sepse shumë njërëz më thërritnin straight edge, por çdokush e ka versionin e vet. Në vitet e fundit kjo lëvizje është rritur shumë në Suedi dhe në shumë shtete tjera. Poashtu takova njerëz straight edge edhe këtu në Shkup. Këto janë njerëz të cilët me të vërtetë e muzikën e kanë stil jetese.
Straight Edge: Music as a lifestyle Emma Oskarsson
What is this Straight Edge?
The first time I met a straight edge person I was on my first sober seminar. The first thing that you can recognize is “x:s” on their hands or clothing, or a lot of other old school tattoos.
son I met to get more information; when I was in the same class with four straight edge people, and because many people called me straight edge, but everyone has their own version.
So I asked her “why this x:s on your hands?”
In the past few years this movement has been growing a lot in Sweden and many other countries. I’ve also met some straight edge people here in Skopje.
The punk band ‘Minor threat’ wrote these lyrics in a song in the 1980’s: “I’m a person just like you/But I’ve got better things to do/Than sit around and f**k my head/ Hang out with the living dead/ Snort white shit up my nose/ Pass out at the shows/I don’t even think about speed/That’s something I just don’t need, I’ve got the straight edge, I’m a person just like you, but I’ve got better things to do, than sit around and smoke dope’ cause I know I can cope, laugh at the thought of eating ludes/Laugh at the thought of sniffing glue/Always gonna keep in touch/Never want to use a crutch I’ve got the straight edge…” And from that a whole movement started. Straight edge is the strictest punk genre. It’s sometimes not even called punk, because of all the rules that followers must adhere in order to be truly straight edge. I will not become the punk police - this genre is about showing statements and that is punk enough. The most common statements are “Non drinking”, “Non smoking”, “No eating meat”. Less common are “Vegan” “No Coffee” “Less sugar” and “Sexual restrictions” (no lose love affairs) It is almost like a religion or sect but without a god or leader and spread by music instead. “Hardcore” is not the same as straight edge. Also, because there are no leaders straight edge is a very personal thing for many people. I asked every straight edge per-
These are people who truly have music like a lifestyle!
lifestyle
Apparently somewhere it was popular to put “x:s” on the minors hands in clubs with a marker so they would not be served alcohol. This later spread and sober people would tattoo it on themselves to show that they were non drinkers.
13
Појасна слика: Фото проект за време на мојoт ЕВС во Сkопје Андржеј Буковски
С
ликањето е една од неколкуте работи кои ми пружаат задоволствово секојдневниот живот и технички гледано, знам многу добро како да сликам. Но да се учат и координираат мали деца како да сликаат фотографии-ова е нешто сосема различно. Но, можам слободно да кажам дека успеав во тоа. Сепак, успеав со помош на многу други луѓе, вложив многу време и некогаш многу трпение.
youth in Europe
14
Проектот се одвиваше во “СОС Детското село” и почна во Февруари оваа година. Ова место се наоѓа во Маџари во предградието на Скопје. Згрижува 80 деца и им овозможува пристап до основните потреби.
фотографии за идната изложба. Планиравме да направиме фото албум и да ги донираме сите пари од продажбата на СОС Детското село за да спонзорираат некои идни проекти.
Првото, по запознавањето на децата, што требаше да се направи е Темна комора. Лесно се прави од каква било кутија, но мора да е целосно темна внатре и треба да има мали дупки на средината. Со децата употребивме кутија од овесно млеко и кутија од сладолед, кои претходно ги обоивме црни одвнатре. Секој апарат може да слика една по една слика, и потребни се многу проби за да се прилагоди сликата. Ги развивме сите слики во темна соба која ја изградивме со помош на децата од СОС селото.
Од моја гледна точка, да се организира мал проект од ваков карактер не е лесно. Целиот процес тpaе неколку месеци. Цело време се појавуваа нови предизвици, имаше постојано недостиг на пари (кои ги обезбедивме од неколку извори), разни смени во училиштето, дури и времето, кое беше најважно за самите фотографии, ни ја разниша мотивацијата. Но по некое време, кога резултатите се приближуваа и кога можевме веќе да ги допреме, знаев дека вредеше и мојата возбуда беше до максимум. Но, она што е поважно е дека децата научија целосно нова вештина која можат да ја користат во животот. Можеби некој ден, некој од нив ќе порасне да биде познат фотограф и тоа ќе биде уште поголем успех за мојот мал фото проект.
Вториот чекор од проектот беше да им поделам евтини апарати за сликање на децата, но најпрвин требаше да им објаснам како да ги користат и како да ги користат соодветните делови. Овде запоцна проблемот. Мојот “вешт” македонски јазик ме ограничи, дури и со помошта на волонтерите, сепак предизвика голема нервоза. Нашиот буџет од старт беше мал и претрпи многу во овој дел од проектот, бидејќи многу материјал се скрши поради недоразбирања. За среќа, децата од СОС се многу умни паметни и сакаат да учат, и по неколку недели веќе имавме многу слики. Тогаш, дојде време за да се одберат и да се развијат најдобрите слики. Со мојот колега и асистент Зоран, ги развивме и подготвивме најпривлечните
СОС Детско село Скопје Ул. Маџари ББ 1040 Скопје
Fotoja e madhe: Projekti Foto gjatë EVS tim në Shkup Andrzej Bukowski
B
ërja fotografi është një nga gjërat që më jep kënaqësi në jetën e përditshme dhe nga një këndvështrim teknik, unë e di se si ta bëni atë mirë. Por për të mësuar edhe të koordinoni fëmijët për të bërë fotografi - që është diçka krejtësisht tjetër. Por unë me kënaqësi mund të them se unë e kam arritur këtë. Natyrisht, unë e bëra atë me shumë ndihmë nga njerëzit e tjerë, kam investuar shumë kohë dhe ndonjëherë kam humbur durimin.
Hapi i parë pas takimit me fëmijët ishte për të ndërtuar një Obscura Kamera. Kjo është bërë me lehtësi nga çdo lloj kutie, por ajo duhet të jetë krejtësisht e errët brenda dhe gjithashtu duhet të ketë vrimë në mes. Me fëmijët e kemi përdorur një kuti bollgur dhe një kuti akulloreje të cilat ne i kemi parë brenda zi. Me cdo aparat fotografik mund të bëni vetëm një foto në një kohë, dhe ka shumë fotografi të rregulluara në një mënyrë të mirë. Ne kemi zhvilluar të gjitha fotot në dhomë të errët të cilat ne i ndërtuam me ndihmën e fëmijëve në fshatin SOS. Hapi i dytë i projektit tim ishte për t’i dhënë kamerave lirshëm për fëmijët, por që së pari duhet shpjeguar se si t’i përdorin ato, dhe si për të parë kompozime të duhur. Kjo është ajo ku problemet kanë filluar. Aftësitë e mia në gjuhën maqedonasejanë të kufizuara dhe madje edhe me ndihmë nga vullnetarët vendorë, kjo ende është zhgënjim. Buxheti ynë ishte i vogël në fillim dhe kemi vuajtur në këtë hap, sepse shumë materiale ishin thyer për shkak të keqkuptimeve. Për fat të mirë fëmijët e SOS janë shumë të zgjuar dhe të gatshëm
për të mësuar, kështu që pas disa javësh kishim përfunduar listat e filmit. Pastaj ishte koha për zgjedhjen dhe zhvillimin e fotografive më të mira. Me kolegun tim dhe asistentin e projektit Zoran, ne kemi zhvilluar dhe përgatitur fotografitë më tërheqëse për një ekspozitë të ardhmen. Ne kemi planifikuar gjithashtu për të bërë foto album dhe për të dhuruar të gjitha paratë nga shitja në fshatin e fëmijëve SOS për të financuar projektet e mëtejshme. Nga pika ime personale e parë, për të koordinuar një projekt të tillë të vogël nuk është aspak një gjë e lehtë për të bërë. Procesi merr muaj. Sfidat gjithë kohës ndodhin, ka pasur një mungesë të përhershme të parave (që ne i sigurojmë nga burime të shumta), jashtë bëhen ndërrime në shkolla të fëmijëve dhe madje edhe të motit, e cila ishte e rëndësishme në kohën e bërjes së fotografive, dobëson motivimin tonë. Por pas pak kohe, kur rezultatet filluan të jenë më afër dhe më të prekshme, e dija se ishte e vlefshme, dhe emocionet e mia u rritë në limitin. Për më tepër, ajo që është më e rëndësishme është që fëmija të mësojë plotësisht aftësitë e reja të cilat ata tani mund të përdorin në jetë. Ndoshta një ditë disa prej tyre do të bëhen të fotograf të njohur dhe kjo do të jetë sukses i madh i projekt të vogël timin. SOS Fshati i Fëmijëve Shkup Rr. Madjari bb 1040 Shkup
15
youth in Europe
Projekti u zhvillua në “SOS Fshatin e Fëmijëve” dhe filloi në shkurt të këtij viti. Ky institucion është vendosur në Madjari në periferi të Shkupit. Ajo ofron kujdes për 80 fëmijët në ofrimin e qasjes në shërbimet themelore të zhvillimit të tyre.
The Bigger Picture: Photo project during my EVS in Skopje Andrzej Bukowski
M
aking photographs is one of the things which gives me pleasure in everyday life and from a technical point of view, I know how to do it well. But to teach and coordinate kids to make photographs - that is something completely different. But I can gladly say that I’ve acheived that. Of course, I did it with a lot of help from other people, invested lots of time and sometimes lost patience.
16
The project took place in the “SOS Children’s Village” and started in February of this year. This institution is located in Madjari on the outskirts of Skopje. It provides care for up to 80 children offering access to essential development services for them.
youth in Europe
The first step after meeting with the kids was to construct a Camera Obscura. It is easily made from any sort of box but it needs to be completely dark inside and also needs to have pinhole in the middle. With the kids we used an oatmeal box and an ice cream box which we first painted black inside. Each camera can only make one photo at a time, and there is a lot of trial before a picture is adjusted in a good way. We developed all of the photos in dark room which we built with the children’s help in the SOS village.
The second step of my project was to give cheap cameras to the kids but to firstly explain how to use them, and how to see proper compositions. This is where the problems started. My Macedonian language skills limited me and even with help from local volunteers, this still caused much frustration. Our budget was tiny at the beginning and suffered at this step because a lot of material was broken due to misunderstandings. Luckily the children from SOS are very smart and willing to learn, so after a few weeks we had many finished rolls of film. Then it was time for choosing and developing the best pictures. With my colleague and project assistant Zoran, we developed and prepared the most attractive pictures for a future
exhibition. We planned also to make photo album and to donate all money from sales to the SOS children village to fund further projects.
From my personal point of view, to coordinate such a small project is not at all an easy thing to do. The process takes months. All the time new challenges occurred, there was a permanent lack of money (which we secured from many sources), off shifts in the kids school and even the weather, which was important at the time of making pictures, weakened our motivation. But after a while, when the results started to be closer and more tangible, I knew that it was worth it, and my excitement grew to the limit. Moreover, what is more important is that the children learned completely new skills which they can now use in life. Maybe one day some of them will become famous photographers and this will be the bigger success of my small photo project SOS Children’s village Skopje Ul. Madjari bb 1040 Skopje
Активен живот: ПАРКУР Катарина Карколова
Иако Скопје не е голем град, има многу да понуди и сеуште ме изненадува. Никогаш не сум помислила дека моето прво искуство за Паркур во живо ќе биде овде, но ете, се случи. Имав шанса да присуствувам на вториот Македонски состанок за Пакрур. Собир на преку педесет млади ентузијасти, и меѓунив ги интервјуирав Симон и Филип од тимот “Beyond”.
Која ви е главната инспирација? Дали има видеа на Youtube? Симон: ”Мислам дека ја добивам инспирацијата од самиот страв. Адреналинот се качува а јас сакам да му одам контра на стравот.” Филип: ”Да, има некои видеа што би сакале да го направиме, но секогаш се работи за личен избор. Чувствувам дека можам да направам нешто и сакам да успеам во тоа. Сакаме да одиме подалеку од тоа што можеме. Затоа нашата група се вика Beyond” Го спомнавте стравот, адреналинот и притискање на границите, но што е со повредите? Beyond: ”Има некои поситни повреди на пр. ќе удриш прст или нога, што некогаш нервира. Може да се вежба, но те ограничува, бидејќи не можеш да скокаш како претходно. Сите ние сме инале и некоја посериозна повреда, како скршен прст или изместено рамо, но имаме човек што не лечи.”
За оние кои претходно не слушнале, Паркур е физичка трејнинг-дисциплина за надминување на која било пречка која ќе се најде попат, притоа користејќи го само телото. Најчестите движења се скокање и качување. Некои го објаснуваат Паркур како уметничка форма, дури и филозофија на пронаоѓање на нови и најчесто опасни начини да се поминат градските патишта, ѕидови, покриви и скокање од зграда на зграда. Кога и како започна Паркур во Македонија? Beyond: ”Ние сме првата Пaркур група во МАкедонија, која се оформи пред пет години. Почнавме со петорица, кои започнаа да тренираат и подоцна ни се придружија и други. Младите доаѓаа и си заминуваа, поради повреди, кои ги примора да прекинат со тренирање за некое време или да се откажат. Активноста привлече се повеќе луѓе, кои сакаа да научат и да ги применат советите. Две години подоцна, се формира друга група во Велес, која исто така се вика “Beyond”.” А што со природните дарби? Дaли треба да се има тaлент или може да се тренира? Beyond: ”Се е во тренинзите. Доколку тренираш секој ден можеш да се подобруваш. Исто така зависи и од тоа што сте правеле како дете, ако сте скокале и сте се качувале многу, тогаш, вашите мускули се развиле на тој начин.”
Значи имате приватен доктор? Beyond: ”Имаме пријател, кој употребува Кинеска медицина, поврзан со Кунг Фу и е навистина супер. Тој секогаш успева да не среди, без разлика дали имаме изместено рамо, колено или имаме некоја болка” Во каков однос сте со другите тимови од Македонија? Beyond: ”Има четири поголеми тимови во Скопје, Велес, Битола и неколку помали. Многу млади момчиња се возбудени и сакаат да научат, иако се млади и нивните тела не се доволно цврсти.” Можеби избрзуваат малку бидејќи нивните мускули сеуште не се доволно силни, а тие не разбираат дека можат да се повредат многу, бидејќи ние тренираме надвор на земја, а не во сала каде има душек. “Сепак, не постои натпревар меѓу нас, ние вежбаме Паркур за нас.” Симон: ”Повеќе се работи за натпревар со самиот себе, отколку со други. Нема јасни правила и работи кои мораш да ги направиш.” Филип: ”Сакам да бидам подобар од себе, бидејќи ова е мојот начин на живеење. Не сакам да бидам подобар од Симон или од некој друг. Ние сме пријатели и го работиме ова затоа што го сакаме. Сакаме да ја прошириме Паркур културата.” Оние кои сакаат да дознаат нешто повеќе можат да се придружат на фан групата Beyond Parkour Skopje на facebook.
17
active lifestyle
Како изгледа еден тренинг? Beyond: ”Ние тренираме скоро секој ден. Всушност, дури и да не вежбаме туку само сме излезени, за нас е како тренинг, бидејѓи постојано изведуваме различни скокови.” Филип: ”Кога се шетам по улица и има некоја пречка, јас ја прескокнувам. Едноставно сакам да го правам тоа. Не можам да се контролирам.
Jeta active: PARKOUR Katarina Karkolova Edhe pse Shkupi nuk është një qytet i madh, ajo ka ende shumë surpriza për të më ofruar mua. Unë kurrë nuk kam menduar se përvoja ime e parë “parkour” do të më ndodhte këtu, por ajo e ndodhii. Unë kisha një shans për të marrë pjesë në takimin e dytë maqedonas “Parkour”, një mbledhje e mbi pesëdhjetë njerëzve entuziastë të rinj, ndërsa un kam intervistuar Filip dhe Simon nga ekipi i “Beyond”.
”Beyound: “Kjo është në lidhje me trajnimin. Nëse jeni të trajnuar për çdo ditë ju mund të bëheni të mirë në atë. Kjo gjithashtu varet nga çfarë keni bërë kur keni qenë vetëm një fëmijë, në qoftë se ju jeni hedhur ose jeni ngjitur shumë, muskujt tuaj janë të zhvilluara në këtë mënyrë. “ Si duket trajnimi? ”Beyound”: “Ne jemi të trajnuar pothuajse çdo ditë. Në fakt, edhe në qoftë se ne nuk jemi praktikues të vërtetë, ne dalim jashtë, ajo është si formë trajnimi për ne, pasi ne jemi gjithmonë duke bërë hedhje të ndryshme.“ Filip: “Kur jam duke ecur në rrugë dhe është një pengesë aty, unë hidhem mbi të. Është njejtë si kur e bën këtë. Unë nuk mund ta kontrollojë atë. “ Cili është frymëzimi juaj kryesor? A ka video në Youtube? Simon: “Unë mendoj se marrë frymëzim nga vetë frika. Adrenalina është pompuar dhe unë dua të shkoj kundër frikës. “ Filip: “Po, ka disa gjëra në video që ju doni të bëni, por është gjithmonë në lidhje me zgjedhjen personale. Unë ndihem se mund të bëjë diçka dhe unë dua të realizojmë atë. Ne duam që të shkojnë përtej asaj çka ne jemi. Kjo është arsyeja pse grupi ynë quhet ”Beyond”. “ Ju përmendët frikë, adrenalinë dhe shtyerjen e kufijve, por cka për të lënduarurit? ”Beyond”: “Ka dëmtime të vogla p.sh. ju goditni këmbën tuaj ose gishtin, e cila mund të jetë e bezdisshme. Ju duhet ende praktikë, por ata j’ua kufizojnë ju, sepse ju nuk mund të të kërceni si më parë. Çdo njëri prej nesh ka pasur edhe një dëmtim si gishti i thyer ose sup I ndrydhur, por ne kemi një djalosh i cili na fikson neve. “
Për ata që kurrë nuk dëgjuan për këtë, “Parkour” është një disiplinë fizike e trajnimit për të kapërcyer ndonjë pengesë në rrugën e atyre duke përdorur vetëm në trupin e njeriut. Lëvizjet më të zakonshme janë hedhje dhe ngjitje. Disa njerëz i përshkroi “Parkour” si një formë arti, ose edhe një filozofi të përbërë nga gjetja e mënyrave të reja dhe shpesh të rrezikshme përmes peizazhit të qytetit, muret, kulm-drejtimin dhe të kërcyerit nga ndërtesa. Si dhe kur filloi “Parkour” në Maqedoni? ”Beyound”: “Ne ishim të parët e grupit “Parkour” në Maqedoni, e cila u formua rreth pesë vjet më parë. Në fillim, ne kemi qenë një grup prej pesë njerëzve, i cili filloi me trajnimin dhe më vonë disa të tjerë u bashkuan me ne. Njerëzit vijnë dhe ikin, për shkak të lëndimeve, gjë që i bëri ata të ndalojnë për një kohë dhe u largua. Aktiviteti ynë i frymëzoi gjithnjë e më shumë njerëzit, që dëshironin të mësojnë dhe për të marrë disa këshilla. Pas dy vjetëve një tjetër grup u krijua në Veles, e cila mbart të njëjtin emër “Beyond. “ Po në lidhje me aftësinë natyrore? A është kjo një pyetje e talenteve apo ajo mund të jetë i trajnuar?
Pra, ju keni marrë një mjek privat? ”Beyound”: “Ne kemi një mik, i cili përdor mjekësisë kineze, e lidhur me Kung fu dhe kjo është shumë e mbreslënse. Ai gjithmonë mund të na rregullojë mbrapa, kjo nuk ka rëndësi nëse keni ndrydhur sup, gju ose keni nevojë për të hequr qafe dhimbjet. “ Si është raporti mes jush dhe ekipeve e tjera në Maqedoni? ”Beyond”: “Ka katër ekipe të mëdha të vendosura në Shkup, Veles, Manastir plus dhe ato shumë të vogla. Sidomos shumë djem të rinj janë të ngazëllyer dhe duan të mësojnë atë, edhe pse ka të rinj dhe trupat e tyre nuk janë mjaft të fortë. Ndoshta ata kanë nxituar se pak si muskujt e tyre që nuk janë ende aq të fortë dhe ata nuk e kuptojnë se mund me të vërtetë të dëmtojnë veten, pasi ne jemi të trajnimit jashtë në terren, e jo në palestër me dyshekët e sigurisë. “Gjithsesi, nuk ka një konkurrencë mes nesh, ne jemi të trajnimit “Parkour” për shkak të vetvetes.” Simon: “Kjo është më shumë si një konkurs me veten se me të tjerët. Nuk ka role të rrepta dhe gjëra që ju duhet të bëni. “ Filip: “Unë dua që të jetë më mirë se vetja, sepse unë jam duke e bërë atë për mënyrën time të jetës. Unë nuk dua që të jem më mirë se Simon apo dikush tjetër. Ne jemi të gjithë miq dhe të bëjmë këtë, sepse nee duam atë. Ne duam të përhapim kulturën “Parkour”.“ Ata që duan të dinë më shumë mund të bashkohet me grupin tifoz “Beyound Parkour”: Shkup në facebook.
Active Lifestyle: PARKOUR Katarina Karkolova Although Skopje is not a big city, it has a lot of to offer and it still surprises me. I never thought that my first live experience of Parkour would happen here, but it did. I had a chance to attend the second Macedonian Parkour meeting; a gathering of over fifty enthusiastic young people, and whilst there I interviewed Simon and Filip from the “Beyond” team.
For those who never heard about it, Parkour is a physical discipline of training to overcome any obstacle in ones path using only the human body. The most common movements are jumping and climbing. Some people described Parkour as an art-form or even a philosophy consisting of finding new and often dangerous ways through the city landscape, walls, roof-running and leaping from building to building. How and when did Parkour start in Macedonia? Beyond : “We were the first Parkour group in Macedonia, which was formed about five years ago. At the beginning, we were a group of five people, who started with the training and later some others joined us. The people where coming and leaving, because of injuries, which made them stop for a while or quit. Our activity inspired more and more guys, who wanted to learn and get some tips. After two years another group was set up in Veles, which carries the same name Beyond.”
19
What does the training look like? Beyond : “We are training almost every day. Actually, even if we are not really practicing but we are just going out, it is like training for us, as we are always doing different jumps.” Filip: “When I am walking on the street and there is an obstacle, I jump over it. I just like to do that. I cannot control it.” What is your main inspiration? Are there videos on Youtube? Simon: “I think I get the inspiration from the fear itself. The adrenaline is pumping and I want to go against the fear.” Filip: “Yes, there are things in videos you want to do, but it is always about the personal choice. I feel I can do something and I want to accomplish it. We want to go beyond what we are. That’s why our group is called ‘Beyond’.” You mentioned fear, adrenaline and pushing the limits, but what about the injuries? Beyond: “There are small injuries e.g. you hit your leg or finger, which can be annoying. You can still practice but they limit you, because you cannot perform the jump as before. Every one of us had also a bag injury as broken finger or dislocated shoulder, but we have a guy who fixes us.” So you have got a private doctor? Beyond: “We have a friend, who uses Chinese medicine, connected to Kung fu and it is pretty awesome. He can always fix us back, it does not matter if you have dislocated shoulder, knee or you need to get rid of pain.” What is the relation between you and the other teams in Macedonia? Beyond: “There are four big teams located in Skopje, Veles, Bitola plus many small ones. Especially a lot of young boys are excited and want to learn it, even though there young and their bodies are not strong
active lifestyle
What about natural ability? Is it a question of talent or it can it be trained? Beyond : “It is about the training. If you are training every day you can become good at it. It also depends on what you did when you were a child, if you were jumping or climbing a lot, your muscles developed that way.”
enough. Maybe they are rushing it a little bit as their muscles are still not so strong and they do not realize that they can really hurt themselves, as we are training outside on the ground, not in the gym with safety mattresses. “Anyway, there is no a competition between us, we are training Parkour because of ourselves.” Simon: “It is more like a competition with yourself than with the others. There are not strict roles and things you must do. “ Filip: “I want to be better than me, because I am doing it for my way of life. I don’t want to be better than Simon or someone else. We are all friends and we do it because we love it. We want to spread the Parkour culture.” Those who want to know more can join the fan group Beyond Parkour Skopje on facebook.
Мода Паула Коковкин од VOICES разговараше за модата со Јован Петровски, Македонски моден дизајнер. VOICES: Можете ли да кажете што точно работите? ЈП: ”Јас сум моден дизајнер. Не постои мода во Македонија, и затоа пробувам да бидам што е можно попрофесионален - правам колекции, ја претставувам облеката. Моја работа е да ги поместувам границите и да го менувам менталитетот на секојдневниот човек. Модата овде не постои. Имаат влијание од целата кич околина - Србскиот турбо фолк, Бугарскиот кич. Јас се обидувам да им дадам лекција за тоа дека и минимализамот може да биде модерен и луксузен.” VOICES: Каде студиравте? ЈП: ”Студирав во Фиренца, Италија. По матурирањето, се преселив во Милано и работев таму две години за едно модно студио, дизајнирајќи колекции.” VOICES: Кои ти се целите во кариерата? ЈП: ”Немам своја продавница, продавам во неколку продавници. Мојата цел е да се проширам надвор од границите. Можеби не во Европа, но, балканот е доволно. Минатата сезона почнав да продавам во Белград, се надевам дека сите големи балкански градови ќе бидат добри за продажба.” VOICES: Што сметате дека е важно во модата? ЈП: ”На почетокот, имав уметнички пристап. Истражував многу и се што ќе направев беше многу концептуално. Но, тоа не се продава. Започнав да правам по комерцијална и облека што би се носела. Но, секојпат кога ќе започнам некоја колекција, таа има приказна, концепт. Значи сеуште е уметничка. За мене уметноста не е бизнис; Според мене тоа е начин на кој можеш да се искажеш. Многу е убаво кога се има визија и можеш да ја оствариш. Направив една колекција со облека која може да се рециклира и се беше обратно. На пример, кошулата се носеше како пантолони.” VOICES: Каква е состојбата на модниот дизајн во Македонија? ЈП: ”Има дизајнери, но многу е ретко да имате колекции секоја сезона. Можеби има три или четири дизајнери... Немам конкуренција. Но, тоа е лошо бидејќи немате мотивација за подобрување. И мислам дека луѓето овде сеуште не разбираат што е дизајнер. Многу често клиентите доаѓаат со слика од дело на некој дизајнер и ми бараат да го копирам моделот. Имаме модна недела, всушност моден викенд. Навистина сум многу среќен што после три или четири години модната недела се организираше и дизајнерите беа луѓе кои ја разбираат модата. За прв пат земав учество и го подржав настанот. Се надевам дека со овој настан менталитетот на клиентот на македонската мода ќе се промени.” VOICES: Што би сакал да се смени во модниот свет?
20
ЈП: ”Би сакал да биде како во 80те. Луѓето во тој период беа многу опуштени, експериментираа и купуваа се.
Се што ќе направевте, можевте да го продадете. Сега дизајнерите прават и по неколку колекции во една сезона, се произведува многу облека. Не сакам да се оживуваат старите модни куќи, сакам нови дизајнери. И сакам клиентите да ги подржуваат новите дизајнери.” VOICES: Тешко ли е да се биде моден дизајнер во Македонија? ЈП: ”Ох, да. Во Македонија нема професионалци кои се занимаваат со мода, на пример луѓе кои прават шеми или кои везат. Затоа треба се да правам сам. Јас сум си мој менаџер, ПР, сечач, контролор, правам шеми...”
Fashion Paula Kokovkin from Voices magazine had a conversation about fashion with Jovan Petrovski, a Macedonian fashion designer. Voices: Could you explain, what do you do exactly?
donian fashion customer will change.”
JP: “I do fashion design. There is no fashion in Macedonia, so I’m trying to be as professional as can be – making collections, presenting clothes. My job is pushing the boundaries and changing the mentality of everyday people. Fashion here doesn’t exist. It is influenced by all these kitsch surroundings – Serbian turbo folk, Bulgarian kitsch. I’m trying to teach a lesson that even minimalism can be cool and luxurious.”
Voices: What would you like to be different in the fashion world?
Voices: Where did you study? JP: “I studied in Florence in Italy. After graduating I moved to Milan and worked there for two years for a fashion studio making collections.” Voices: What are your career goals? JP: “I don’t have my own store, I sell in different stores. My goal would be going international. Maybe not in Europe, but Balkans is enough. Last season I started selling in Belgrade, I’m hoping to every major Balkan city will have a selling point.” Voices: What do you consider important in fashion? JP: “In the beginning my approach was very artistic. I was making lots of research and everything I made was very conceptual. But you can’t sell that. I started to make more wearable clothes and more commercial. But every time I’m starting a collection, it has a story, a conception. So it’s still artistic. I don’t see art as business; I see it as a way how to express yourself. “It’s very nice when you have some vision and you are executing it and think it’s cool. I made a collection with recycled clothes and everything was upside down. For example a shirt was worn as trousers.” Voices: What is the situation of fashion design in Macedonia? JP: “There are designers, but it’s very rare case to make collections each season. There are maybe only three or four designers... I don’t have any competition. But it’s bad because you don’t have any motivation t do anything better. And I think here people still don’t understand what a designer means. It is very common that a client comes to me with a photo of a different designer’s work and wants me to copy that. “We have a fashion week, or actually a fashion weekend. I’m really happy that after three or four years fashion week was organized and the organizers were people who understand fashion. The first time I took part to support this event. Hopefully with this event the mentality of Mace-
JP: “I want it to be like the ‘80s. People in that period were very relaxed, very experimental and buying everything. Everything you would make you could sell. Now designers are making several collections a season, there are so many clothes produced. I don’t want revival of old fashion houses, I want new designers. And I want customers to support new designers.” Voices: Is it difficult to be fashion designer in Macedonia? JP: “Oh, yes. In Macedonia there are no professionals dealing with fashion, for example pattern makers or people with embroidery skills. So I have to do everything by myself. I’m my own pattern maker, cutter, controller, manager, PR...”
10 places you need to visit before you die
Марк Твеин еднаш напиша “патувањето е погубно за неправедноста, предрасудите и нетолеранцијата”. И имајќи го ова на ум, овој месец, VOICES би сакал да сподели десет места кои ти, драг читателу, би можел да ги посетиш некој ден. Некои се веќе афирмирани туристички дестинации, а останатите се помалку познати. Некои ќе ги заинтересираат остроумните, културни типови; другите се интересни за оние кои ја сакаат природата и чистиот воздух. Има нешто и за оние кои само сакаат да се опуштат и да се забавуваат. Но, сите места се подеднакво интересни за нашите млади авантуристички умови, а и за вашите, сигурни сме во тоа. Mark Twain once wrote that “travel is fatal to bigotry, prejudice and narrow-mindedness”. And with that in mind, this month VOICES would like to share ten destinations that you, dear reader, might one day like to visit. Some are well established tourist destinations, others lesser known. Some will interest the discerning, cultured types; others will interest those who like nature and the great outdoors. There’s also something for those just looking to cut loose and party. But all are equally intriguing to our adventurous young minds, and to yours too, we’ll bet.
Mila Chabarkapa, Marine Jourjon, Andrzej Bukowski, Ula Slwinska and Christopher Fleming
Распослана низ Романскиот брег Вама Вече е последното место кое не е преполно со туристи и хотели близу Црното море. Секоја година илјадници млади луѓе се собираат за фестивали кои пак се совршена можност да се поминат неколку слободни (хипи) денови. Забавите кои траат цела вечер не даваат многу можност за одмор, но ако навистина сакате да се одморите, имате удобни места на плажата. Денски, од силното сонце и жешкиот песок можете само да се разладите пливајќи во Црното Море. Цените се ниски, па можете да останете подолго. Но внимавајте, бидејќи одморот, толерантната атмосфера се толку добри што е навистина тешко да се вратите дома откако ќе го посетите местото.
Lying by the Romanian coast Vama Veche is the last place which is not full of tourists and hotels near the Black Sea. Every year thousands of young people gather for festivals which are a perfect opportunity to spends a few days in a free (hippy) way. All night parties don’t give much chance to rest but if you really need it you can find a comfortable place on the beach. During the day the strong sunshine and hot sand can only be cooled by swimming in the Black Sea. Prices for goods are cheap so you can plan to stay longer. But be careful because the chill out, tolerant atmosphere is so good that it is really hard to go back home after visiting.
Czarnohora range in Ukraine – Black mountains are maybe not the highest, about 2000 metres, but for sure unique and astonishingly beautiful. Finding a mountain path during a hike is quite hard so a compass and good map in your equipment is obligatory. This part of Ukraine is the least populated but if you are lucky and meet someone then you can count on the warmest hospitality you’ve ever experienced. Free food, “Horilka” (a bottle of domestic vodka) or even a place to sleep are given for just a smile. What’s more, the Ukraine is still one of the cheapest countries in Europe and one of the prettiest.
Корзика Доколку сте еден од оние кои сакаат сè одеднаш, Корзика е за вас. Нурнете се во тиркизно топло море, сончајте се на бела плажа, прошетајте по планините или качете се на планините за да го пронајдете прекрасното езеро. Типичните јадења и пијалоци ќе ви понудат добар одмор по целосно исполнетиот ден.
Corsica If you are the kind of person who wants everything at the same time, Corsica is for you. Have a bath in a turquoise warm sea, sunbathe on a white beach, walk in the mountains, or hike into the mountains to discover an amazing lake. The typical food and drink will offer you a nice rest after a fully day.
Барселона 12 наутро: јадење тапас, пиење сангриа, сончање пред кафичи. 2 попладне: дремнување. 4 попладне: плажа, капење, плажа... 8 попладне: туширање, припрема за вечерта. 10 навечер: средба со пријателите на “La Rambla”главната улица. 11 навечер: вечера. 3 наутро: Мохито забава. 8 наутро: изгрејсонце; време за “afterparty”... добредојдовте во Барселона!
Barcelona 12am: eating tapas, drinking sangria, sunbathing outside bars. 2pm: siesta. 4pm: beach, bathe, beach…8pm: shower, dress for the evening. 10pm: meet with friends on “La Rambla” - the main street. 11pm: go for dinner. 3am: go for “mojito” party. 8am: the sun is rising; time to go for “afters”… welcome to Barcelona!
23
10 things
Царнохора се наоѓа во Украина - Црните планини не се можеби највисоките, околу 2000 метри, но се навистина уникатни и воодушевувачки прекрасни. Да се најде планинска патека додека планинарите е тешко и затоа задoлжително е да имате компас и многу добра мапа. Овој дел од Украина е најмалку населен но ако сте доволно среќни да наидете на некого, тогаш можете да се надевате на најтоплото добредојде и гостопримство што некогаш ќе го искусите. Бесплатна храна “Хорика” (шише домашна вотка) па дури и место за да преспиете, доволна е само насмевка. И уште поважно, Украина е сеуште една од најефтините држави во Европа и една од најубавите.
24
10 things
Секако Амстердам има примамливи и атрактивни значајни места, како историските канали и светски познатите музеи, но има уште многу работи што чекаат да бидат откриени. Секако, никако не може да се пропушти посета на невообичаените квартови околу центарот. Секој дел има свој дух и покажува различна страна на Амстердам. Веднаш до Центрумот има полни паркови. Овие се модерни паркови преполни со енергија. Овде, можете да пронајдете тренди кафулиња, убави ресторани, галерии, дури и кино или авангарден клуб. Ова е културна средба меѓу храна, пијалоци и танц. Разни фестивали, изложби, тури и настани се суштински кога ќе влезете во градот.
Naturally, Amsterdam has its big attractions and places of significance, such as the historic ring of canals and the world-famous museums, but there’s so much more waiting to be revealed. A visit to one of the extraordinary districts around the centre is undoubtedly something not to be missed. Each area has its own spirit and shows a different side of Amsterdam. Adjacent to the Centrum there are lively parks. These are modern parks full with energy. Here you can find trendy cafes, lovely eateries, galleries, even a cinema or an avant-garde club. It is a cultural meeting between food, drinks and dancing. Various festivals, exhibitions, tours and events are essential once you get in town.
Котор е идиличен, град во Венецијански стил кој се наоѓа на брегот на Црна Гора. Малото пристаниште не е толку индустриско како останатите пристаништа на Црногорскиот Јадрански брег. Иако е туристичка атракција, помалку е “eurotrash” од Будва која се наоѓа во близина, каде плажите се преполни со бикини забави и турбофолк. Сепак, се наоѓаат по едно-две “блинг” бротчиња закотвени за време на летните месеци. Заштитен од УНЕСКО, Котор има прекрасен средновековен град и тврдина. Старата цитадела е лавиринт од ветровити тесни улички и е интересно да се загубиш во истите, особено кога сонцето е најжешко. Задолжително е да се дојде до врвот на тврдината и да се воодушевувате на панорамата на заливот, која ќе ви го одземе здивот.
Kotor is an idyllic, Venetian styled town on the coast of Montengro. The little port is much less industrial than any other along Montenegro’s Adriatic coast line. Though also a tourist attraction, it is much less “euro trashy” than nearby Budva, where you’ll find the beach is packed with bikini parties and turbo folk. Still, you’ll find one or two “bling” boats moored in the port during the summer months. A UNESCO world heritage site, historic Kotor has a beautiful mediaeval old town and fortress. The old citadel is a maze of cool narrow streets, and it’s a joy to get lost in, particularly when the sun is at its hottest. A climb to the top of the fortress is a must, and marvel at the breathtaking views of the bay.
Zagreb The only place in the world, whereupon going out from train station, you will be welcome by king (big sculpture of king Tomislav). Many wide streets connect the entire city and simply go to Trg Bana Jelačića (main square). One of those streets is full of red umbrellas; it’s a rare open market: Dolac. On many other narrow or wide streets you can see numerous cafés, where no matter the hour, there are always many people. And of course, there are the special signs of this city. When you see them it’s really easy to recognize Zagreb: a little tram which connects Lower Town with Upper (amazing view), the roof on St. Marc church, which is located in the Upper Town and of course the Art Pavilion in “Green Horse Shoe”, one of the oldest buildings in Croatia.
Гетебург има по нешто за сите. Независно од тоа дали барате солено капење, зелени паркови, шопинг или забава или можеби копнеете за спокој крај брег или на остров, воодушевувачки нови култури, пријатни прошетки во градот или вечер на добра храна и ноќен живот, сето ова ќе го најдете овде. Се е на дофат во овој компактен град на западниот дел од Шведска. А за топлината и гостопримството, Гетебург си има посебен шарм. Ова е прекрасен град на велосипедите со многу добри велосипедски патеки. Не пропуштајте да го видите Брано – остров кој можете да го искусите на велосипед.
Gothenburg has something for everyone. Whether you’re looking for a salty bath, green parks, shopping or entertainment or perhaps long for the tranquillity of the coast and island, fascinating new culture, charming walks in the city or an evening of good food and nightlife, you’ll find it here. Everything is close at hand in this compact city in the west coast of Sweden. When it comes to atmosphere and warmth, Gothenburg has its own special charm. It is a wonderful city bike town with plenty of scenic and safe bike paths. Don’t miss the chance to visit Brännö- wonderful island to experience on a bike.
25
10 things
Загреб Едиственото место на светот каде во моментот кога ќе излезете од железничката станица, ќе ве пречека крал (голема скулптура од крал Томислав). Многуте широки улици го поврзуваат целиот град и ве носат до Трг Бана Јелачица (плоштадот). Една од тие улици е полна со црвени чадори; таму е пазарот: Долак. На други тесни или широки улички се наоѓаат многуте кафулиња, каде во кој и да е дел од денот, има луѓе. И секако, тука се и знаменитостите на градот. Кога ке ги видите, лесно се распознава Загреб: мал трамвај кој го поврзува долниот со горниот дел од градот (глетката е прекрасна), кровот на црквата Св. Марко, која се наога во Горниот дел на градот и секако, уметничкиот павиљон во “Зелена потковица”, една од најстарите згради во Хрватска.
26
10 things
Вроцлав Еден од оние градови на мапата на Источна Европа, кои едноставно мора да ги посетите.Место за оние кои го сакаат минатото- повеќе од 300 цркви, величествени стари библиотеки, прекрасни универзитети со неверојатни фрески: Холот на Леополд;за оние кои сакаат култура:драма, комедија, детски песни, театар, опера, галерии, музеи и и секако еден од најпознатите музички фестивали во ЕвропаВратиславиа Кантанс, кој се одржува секоја година во Септември. За оние кои сакаат модерни работи, има над 100 ноќни клубови со секаква музика и шопинг центри. Но, доколку не сакате да го трошите времето на шопинг и слушајки музика, ќе најдете други интересни моменти: пловење со кану низ реката Одра, џогирање/ гимнастика во Олимпискиот Стадион, велосипедски патеки и паркови за шетање, базени и лизгалишта.
Wrocław One of those cities on EastEurope map, which you simply have to see. A destination for those, who like the past – more than 300 churches, amazing old libraries, great university hall with unforgettable frescos: Leopoldin’s Hall; for those who like culture: drama, comedy, children’s songs, theatres, opera, galleries, museums and of course one of the most famous classical music festivals in Europe – Vratislavia Cantans, starts every year in September. For those who prefer modern, there are more than 100 night clubs with many kinds of music and shop centers. But if you don’t like to spend your time on shopping or listening to music, of course you will find it here too: canoeing on Odra River, jogging/ gymnastics at ‘Olimpic Stadion’, many bicycle roads and parks for walking, swimming pools and an ice rink.
Галвеј Па... не за ништо Галвеј е познат по името “Croí Cultúrtha na hÉireann” ( Срце на културата на Ирска) доколку се има во предвид познатиот Галвеј фестивал на уметноста, кој се одржува секоја година во Јули. Ниедно патување во Ирска не може да помине без да отидете во ова мало градче на западниот брег, кое вообичаено е преполно со туристи и студенти. Има премногу “craic” (забава на ирски), многу пабови со жива музика и многу Гинис. Исто така, ова место е совршено за да се истражи регионот Конемара; планински предел во западниот дел на земјата, едно од најмирните места во Ирска - планинарите и романтичарите меѓу вас ќе се вљубат во ова место, дури и во дождлив ден.
Galway Well….it’s not for nothing that Galway is nicknamed “Croí Cultúrtha na hÉireann” (Ireland’s cultural heart) given its famous Galway Arts festival, held annually in July. No trip to Ireland should be without a stop at this vibrant little town on the west coast, which is normally bustling with tourists and students alike. You’ll find plenty of “craic” (Irish for “fun”) here, many pubs with live music and lots of Guinness. It’s also the perfect place form which to explore the region of Connemara ; a mountainous region in the west of the county, which is one of the most beautiful places in Ireland – hikers and romantics among you will fall in love with it, even one a rainy day.
Boom shake the room Elena Davidovska
Музички преглед: Давид Гета првпат во Македонија
Muzika në shqyrtim: David Music review: David Guetta Guetta Live në Shkup Live in Skopje
Седум илјади фанови на 9-ти Мај, по прв пат се журкаа на Францускиот суперстар ди-џеј, Давид Гета, во Метрополис Арената во Скопје. Арената беше полна до последно место, внатре буквално не можеше здив да се земе.
Më 9 maj, mijëra fansa të muzikës ishin mbledhur të festojnë me rrahjet e muzikës në frëngjisht me superstarin David Guetta ,për herë të parë në Metropolis Arena në Shkup. Vendi ishte plotë, brenda nuk ka pasur ajër për frymëmarje.
On May 9th, thousands of music fans were partying to the beats of French superstar David Guetta for the first time in the Metropolis Arena in Skopje. The place was full; inside there was literally no air for breathing.
Ndoshta në Shkup nuk ka det, ose një plazh me rërë si Ibiza që ka, por ajo patjetër ka një sallë të madhe - argëtim i madh për mbrëmjet techno dhe DJ të famshëm botror.
Maybe Skopje does not have sea or a sandy beach like Ibiza does, but it definitely has a great auditorium - great fun for techno parties and world famous DJs.
Mbrëmja filloi në 21:00 me shfaqje nga DJmaqedonas “Aiceberg” dhe “Le Frank”, të cilët e argëtuan publikun për katër orë.
The party started at 9pm with performances from Macedonian DJs “Aiceberg” and “Le Frank”, who entertained the audience for four hours.
Guetta u shfaq pas mesnate - me britmat e gëzimit, si një rrufe në qiell të kaltër, ulëritjedhe duartrokitje të mëdha, në të njëjtën kohë dhe nervat që ekzistonin në pritje të tij, kishin shkuar.
Guetta appeared after midnight - to shouts of joy, like a bolt from the blue, to screaming and big applause, at the same time the nerves that existed while waiting for him had gone.
Ky muzikant i famshëm në botë filloi me hitet e tij të vjetra si: “The world is mine”,, dhe më vonë, për tu lidhur me promovimin e tij nga albumi i fundit - “One Love”.
This world famous musician started his set with old hits like “The world is mine”, and later on, to connect with his promotion of the last album - “One love”.
Kostumi i tij ishte një grup i organizuar i shenjtë, me lazer dhe një sistem i efekteve të ndryshme. Mbrëmja me Guetta ishte rreth katër orë të gjata. Më pas, ai personalisht prezantoi DJ e famshëm maqedonas DJ: “Icko”.
His costume was a saintly outfit, with lasers and a system of different effects. The party with Guetta was about four hours long. Later on, he personally introduced our famous Macedonian DJ: “Icko”.
Скопје можеби нема море и песок, ни плажи како на Ибица, но дефинитивно има светска публика, која подеднакво добро се забавува на техно-журките на светските ди-џеи. Журката започна во 21 часот, со настап на Македонските ди-џеи Ајсберг и Ле Франк, кои ја забавуваа присутната публика четири часа. Настапот на Давид Гета започна во еден часот по полноќ. Неговото појавување беше поздравено со громогласно викање и свирење, аплаузи и врескање, делумно предизвикано од нервозата насобрана од исчекувањето, но таа набрзо беше надмината. Ди-џеј сетот на еден од најпознатите светски музичари започна со малку постари хитови, како ”The world is mine”, за потоа да стигне на ред и промоцијата на неговиот последен албум ”One love”. Настапот на Гета беше надополнет со врвната атракција од клубовите на Ибица, роботот Камерон. Роботското одело беше опремено со светечки диоди, ласери и целосно интегриран систем со пиротехнички ефекти. Журката со Давид Гета траеше некаде околу четири часа, за подоцна атракцијата да продолжи со настап на Македонскиот популарен ди-џеј Ицко. Давид Гета е ветеран на Француската музичка сцена, каде што настапува веќе дваесетина години. Добитник е на Греми награда во 2010 година за најдобар ремикс, а само пред неколку месеци замина со четири награди од Интернационалните Денс награди. Моментално работи со Акрон, Селен Дион, Кели Роланд, Риана итн. Досега има издадено четири музички албуми, кои се уште најслушани и се на врвот на топ листите во Европа. Оваа журка долго ќе остане во сеќавањата на фановите на техно-музиката и на Гета. Давид не возбуди со својот настап, со што како за првпат во Македонија ни приреди неверојатен бум за публиката.
David Guetta është veteran i skenës muzikore frënge për rreth 20 vjet. Ai mori një Grammy këtë vit (2010) për remix të mirë dhe vetëm dy muaj më parë, në Cmimet e valleve Ndërkombëtare, ai mori 4 çmime. Sot ai është duke punuar me Akon, Celine Dion, Kelly Rowland, Rihana dhe artistë të tjerë të famshëm. Deri tani David ka pasur katër albume të cilat janë gjithnjë e më popullore dhe janë ende në krye të listave të larta në Evropë. Ne do të mbajmë mend këtë mbrëmje për një kohë të gjatë për të ardhur, sidomos për fansat e mbrëmjeve techno. David Guetta na mahniti me punën e tij dhe për herë të parë këtu në Maqedoni që ai bëri bum tek auditorët.
Elena Davidovska
David Guetta is veteran of the French music scene for some 20 years now. He received a Grammy this year (2010) for best remix and just two months earlier, at the International dance awards, he left with 4 awards. Nowadays he is working with Akon, Celine Dion, Kelly Rowland, Rhiana and other famous artists. Until now David has had four albums which are ever more popular and are still at the top of the top lists in Europe. We will remember this amazing party for a long time to come, especially the fans of techno parties. David Guetta excited us with his performance and for the first time here in Macedonia he made our auditorium boom.
27
culture
Елена Давидовска
П о р н о г р а ф и ј а Лудивин Егоунлети
„Порнографијата е претставување на непристојни детали на кинематографски, уметнички или литературен начин“ - Википедиа
28
момчињата се повеќе заинтересирани за овој вид филмови отколку девојчињата. Од оваа гледна точка, важно е да се направи разлика помеѓу она што го кажуваат и она што е морално дозволено да се каже. Всушност, се добива навистина лоша претстава за девојка доколку таа каже дека гледа порнографски филмови или дури ако признае дека мастурбира, но истото пак се смета за сосема нормално кога се работи за момче.
Sex and the City
Денес порнографијата е насекаде, а не само на интернет како што често се вели, туку и на телевизија, во рекламите, книгите итн. Но и покрај тоа, сепак се работи за „табу“ тема, која предизвикува многу активни дебати како на пример „Дали треба слободно да им дозволиме на нашите тинејџери да гледаат Бидејќи девојчињата се смета дека треба порнографски филмови на интернет?“ да бидат романтични, нежни и се друго Ризикот од оваа голема распространетост што не е претставена во порнографските на порнографијата е што многумина филмови, тие влегуваат во оваа улога млади луѓе се соочуваат со ова пред да го и одбиваат да гледаат порнографски искусат својот прв сексуален однос, бидејќи филмови или одбиваат јавно да признаат. сликите се достапни многу лесно. Поради тоа, нивните умови се поделени, како што Паралела може да се направи со она што некои луѓе сметаат дека порнографијата се прикажува на порнографските филмови, допринесува младите луѓе да се однесуваат бидејќи тие прикажуваат нешто што е на ниво во нивниот сексуален живот како она што на фантазија, наместо нешто засновано на го гледаат на порно филмовите. Некои секојдневна сексуална пракса. Навистина други сметаат дека овие слики се тука за е неудобно за моралното општество да да создадат фантазии и не заминуваат ја потврди распространетоста на нешто подалеку од фантазијата на луѓето, според сокриено во човечкиот мозок. францускиот социолог М. Бозон. Така, наместо влијанието врз Всушност, најголемите грижи се дека чувствителните, главниот проблем на „порното може да допринесе дури и порнографијата е веројатно колективната најчувствителните личности да го имитираат несвест и фантазија, премногу срамотна за начинот на кој жените се третираат во овие слободно прикажување, како што е случај филмови“. Порнографијата понекогаш се со индивидуалните фантазии. смета за причина за губење на значењето на сексуалниот чин. Сепак, кога се работи за млади луѓе, и според разни статистики и анкети тие вообичаено успеваат да направат поделба помеѓу реалниот живот и порнографијата и повеќето од нив признаваат дека се свесни дека она што го гледаат во порнографските филмови нема ништо заедничко со реалноста. Статистиките исто така подвлекуваат дека
P o r n o g r a f i j a Ludivine Egounleti
“Pornografia është p ë r - nëse ajo thotë se sheh filme pornografike, ose f a q ë s i m i n ë n j ë p u n ë k i n e - nëse edhe pranon se masturbon, por duket m a t o g r a f i k e , a r t i s t i k e , a p o shumë normale për meshkujt. letrare, të detajeve të pahijëshme“ – Wikipedia
Me të vërtetë, frika kryesore është se “pornoja mund ti sjellë mendjet më të ndikueshëm ta imitojnë mënyrën se si trajtohen grate në kësi lloj filmesh” Pornografija disa herë konsiderohet si shkak i humbjes së kuptimit të aktit seksual. Megjithëse kur vjen rradha te të rrinjtë, dhe sipas shumë statistikave dhe anketave, ato gjeneralisht e ndajnë jetën reale dhe pornografinë, dhe shumica e tyre pranojnë se e dine se atë çka e shikojnë në filmet pornografike nuk ka kurrfarë lidhje me realitetin. Statistikat poashtu tregojnë se meshkujt janë më shumë të interesuar për kësi lloj filmesh sesa femrat. Në këtë pike, është e rëndësishme të bëhej diferenca midis asaj se çfarë thuajnë dhe asaj çfarë është morale të thuhet. Me të vërtetë, jep një imazh të keq për femrën
29
Sex and the City
Siç supozohet se femrat duhet të jenë romantic, të ndijshëm, dhe çdogjë që nuk është Sot pornografija gjindet në çdo vend, dhe jo treguar në filmet pornografike, ato e vene vetvetëm në internet siç po theksoihet shpesh, veten në atë rol dhe refuzojnë të shikojnë filma porn ë TV, reklame, libra dhe mëngë. Por pa- porno. varësisht nga kjo, ende është “tabu” temë e cila nxit shumë debate active, siç “A duhet ti Paralela mund të bëhet me atë se qka tregolëmë adoleshentët tanë lirisht të shikojnë filme het në filmat pornografike. Ato tregojnë diçka pornografike në internet?” që është në shkallën e fantazise, diçka më shumë nga praktika seksuale reale. Është Rreziku i difuzionit të madh i pornografisë diçka shqetësuese për moralin e shoqërisë që është se, si fotografi janë në dispozicion shumë të pranojë diçka çka është e fshehur në menlehtë, shumë njerëz të rrinj i shikojnë këto para dimet e njerëzve. se ta kenë marrëdhënien e tyre të parë seksuale. Nga këtë fakte, mendimet e tyre janë të Për këtë shkak problemi kryesor i pornografndara, siç disa njerëz mendojnë se kjo situatë isë është pandërgjegjshmëria kolektive dhe i sjell të rrinjtë që të duan të aktojnë në jetën e fantasia sesa influenca në mendimet senzitive tyre seksuale siç shikojnë nëpër filme porno. dhe turp që të transmitohet lirisht si fantasia Disa të tjerë konsiderojnë se këto fotografi individuale. ekzistojnë që të krijojnë fantazi dhe nuk dalin nga mendimet e njerëzve, sipas sociologut francez M Bozon.
P o r n o g r a p h y Ludivine Egounleti
“ P o r n o g r a p h y i s t h e r e p r e - masturbates, but it seems totally normal for a s e n t a t i o n , i n a c i n e m a t o - boy. graphic, artistic, or literal w o r k , o f o b s c e n e d e t a i l s ” - As girls are supposed to be romantic, tender, Wikipedia
30
Sex and the City
and everything else that is not shown in pornographic movies, they get into this role and Today pornography is everywhere, and not refuse to watch porn movies, or even publicly only on the internet as it is often said, but on admit to it. TV, in advertisements, books and manga. But despite this, it is still a “taboo” topic, which The parallel can be done with what is shown in feeds lots of active debates, like “Should we the pornographic movies. As they show somelet our teenagers freely watch pornographic thing which is on the level of fantasy, more than something based on daily sexual practices. It movies on the internet?” feels really uncomfortable for moral society to The risk of this large diffusion of pornography acknowledge the diffusion of something hidis that, as the images are available really eas- den in people’s minds. ily, lots of young people see this before they have a first sexual relation. From these facts, Thus, the main problem of pornography, more their minds are divided, as some people think than its influence on sensitive minds, is probthat this case brings young people to be willing ably the collective unconscious and fantasy, to act in their sexual life as they see in the por- too shameful to be freely broadcast, as with no films. Some others consider that these im- individual fantasies. ages are there to create fantasies and don’t go out of people’s minds, according to the French sociologist M. Bozon. Indeed, the main worries are that “porn could bring the most impressionable minds to imitate the way that women are treated in these movies”. Pornography is sometimes considered as the reason of the loss of meaning in the sexual act. Though, when it comes to the youngsters, and according to many statistics and polls, they generally manage to divide real life and pornography, and most of them admit that they know that what they see in the pornographic movies has nothing to do with reality. The statistics also highlight that boys are more into these kinds of movies than girls. On this point, it’s important to make the difference between what they say and what is morally allowed to be said. Indeed, it gives a really bad image of a girl, if she says that she watches pornographic movies, or even admits that she
vcs.org.mk