v ices magazine www.issuu.com/vcsvoices
3(51) 2011 March-April
FREE
Monthly magazine for young people in Macedonia and world volunteers community
Feminism versus March 8 ?
2 voices magazine
M
ladiinfo is a center open to students, young people or anyone who wants to have access to information on different programs and educational opportunities free of charge. Moreover, Mladiinfo offers support on applications, counseling and clarification sessions in order to eliminate all doubts on these subjects. Coming opportunities: ISWiB 2011 – “Communication in Action!”, Belgrade Deadline: 1 April 2011 Open to: students studying in Europe Venue: 10 – 17 July 2011, Belgrade Fee: 90eur for foreign students and 45eur for Serbian students The International Student Week in Belgrade (ISWiB) is a one-week student festival open to students of all European Universities. The festival will gather approximately 200 participants from the whole Europe, with the aim of exchanging opinions and views about the hot issues that the modern society has to face.
Young Explorers Grants, National Geographic Deadline: all year round Open to: individuals ages 18 to 25 Grant: between US $2,000 and $5,000 at the maximum Young Explorers Grants (YEG) offer opportunities to individuals ages 18 to 25 to pursue research, conservation, and exploration-related projects consistent with National Geographic’s existing grant programs, including: the Committee for Research and Exploration (CRE), the Expeditions Council (EC), and the Conservation Trust (CT). Global Editorial Cartoon Competition 2011
Nico Colchester Journalism Fellowship 2011 Deadline: 31 March 2011 Open to: European journalists Fellowship: 2 fellowships of £5,000 each to cover accommodation and travel The fellowship was established in memory of Nico Colchester, who died in 1996, and it is open to all journalists in Europe. All you have to do is send in a 1,000 word article on the subject: “Will the Euro survive?”, in English, together with a CV and a covering letter.
Deadline: 17 April 2011 Open to: participants of all ages, professional and amateur cartoonists Awards: 1st: $1,000, 2nd: $500, 3rd: $300 The Global Editorial Cartoon Competition, sponsored by the Center for International Private Enterprise, invites entries that capture key issues affecting the development of the cartoonist’s country. There are three categories: democracy, corruption and gender equality. Check out this and other opportunities on: www.mladiinfo.com
Sofia Jorge
V
oices Magazine is a project of „Volunteers Centre of Skopje”. It is created to provide more opportunities for young people: To get to know other countries and cultures, as well as promote volunteerism, non-formal education programs and active involvement The participants of this project are volunteers working in “Volunteers Centre of Skopje”. Some of us come from different European countries to do our “European Voluntary Service” here and some are students from Macedonia. With the Voices Magazine we seek to: Turn the attention of young people to the issues, which are not generally discussed in public or in mass media. Inform and discuss about the variety of interesting topics that are related to young people in Macedonia. Provide with information about volunteerism in general and “Youth in Action Programme”. Young people in Macedonia are the main target group of the project. However, we are writing for all people who feel young, regardless of age or nationality.
voices magazine
Monthly magazine for all young people in Macedonia and world volunteers community
- MK
Editorial Office:
Journalists
Translators
Volunteers Centre in Skopie Sava Kovacevik 47-4/6 Tel/fax.: (+398) 22 772 095 www.vcs.org.mk vcs_contact@yahoo.com issuu.com/vcsvoices Publishers: Nikola Stankoski Gjoko Vukanovski
Aga Krawczyk Blandine Charreau Joao Carmona Karolina Data Miguel Gama Nunes Mirella Makurat Sophie Goullet de Rugy Ula Sławińska Zbigniew Drzewiecki
Blagica Kostadinova Elena Petrevska Gorjan Krstevski Ivana Galapceva Mirella Makurat Paulina Jamakova Sanja Jovanovska Sanja Mihajlovska Sanja Paunovska
issuu.com/vcsvoices
Translators-AL
Editing
Arta Jusufi Arian Jusufi Benjamin Reaxhep Bledi Cami Ivana Janevska Nita Selimi Nora Selimi
Editing in English: Aga Krawczyk (final editing) Elena Petrevska (first proofreading)
Zbigniew Drzewiecki Editing in Macedonian: Project cover and photos
Elena Petrevska
March-April 3(51) 2011
voices magazine
EDITORIAL
ENGLISH
Dear friends, respected readers… March is the month when spring arrives… At least it should! Although the spring officially arrives on the 21st of March, in Macedonia it is different… It was different, to tell the truth… In the last years, the spring in Macedonia has arrived later and later… Instead of having warm and sunny days in March, we are still fighting with cold and winter… We hope in April it will be better!!! I can’t wait for the warm days to arrive, to take off the winter clothes and enjoy the days in the park on the green grass… What a lovely feeling!!! As we say in Macedonia, we are the sons/daughters of the sun, so when the sun comes back, the smile on people’s a faces is also back… It is not a coincidence that we have the sun as a symbol on our beautiful flag… P.S. Happy Woman’s Day to all mothers, sisters, spouses, grandmothers… Sorry if I missed someone… Sincerely, Gjoko Vukanovski
ЕДИТОРИЈАЛ Почитувани читатели, Март е месецот кога пристигнува пролетта... Би требало да е така! Иако пролетта календарски доаѓа на 21ви Март, во Македонија е поинаку... Всушност беше поинаку, да бидеме конкретни... Во последните неколку години, пролетта пристига во Македонија се покасно и покасно... Наместо да уживаме во топли и сончеви денови во Март, ние сеуште се бориме со ладната зима... Се надеваме во Април ќе биде поинаку!!! Со нетрпение ги очекуваме потоплите денови да пристигнат, конечно да ја симнеме зимската облека од нас и да уживаме на зелената трева во паркот... Колку убаво чувство!!! Како што велиме овде, ние сме синови и ќерки на сонцето, така да, кога се враќа сонцето, полека се враќаат и насмевките на лицата на луѓето... Не е случајност што сонцето е поставенo како симбол на нашето прекрасно знаме… П.С, Честит 8ми Март, Денот на жената, на сите мајки, сестри, сопруги, баби... Извинете ако пропуштив нечија улога... Со почит, Ѓоко Вукановски
KRYEARTIKULLI Të dashur lexues, Marsi është muaji kur vjen pranvera… Së paku ashtu duhet! Edhe pse pranvera oficialisht arrin më 21 mars, në Maqedoni është pak ndryshe… Ishte ndryshe t’ju tregoj të vërtetën… Në vitet e fundit, pranvera në Maqedoni po vie vonë e më vone… Në vend se të kemi ditë të ngrohta e me diell në Mars, ne edhe po luftojme të ftohtin dhe dimrin… Shpresojmë se Prilli do të jetë më mirë!!! Mezi pres të vijnë ditët e ngrohta, të hek rrobet e dimrit dhe të kënaqem në ditët në park nëpër barin e gjelbërt… Sa ndjenjë e mirë!!! Siq themi në Maëedoni, ne jemi bijtë/bijat e diellit, dhe kur dielli kthehet, kthehen dhe buzëqeshjet e njerëzve… Nuk është koincidence se diellin e kemi simbol të flamurit tonë të bukur… P.S Gëzuar ditën e Gruas, të gjithë nënave, motrave, gjysheve…Më falni nëse kam haruar dikë…
CONTENT
2 4 7 10 13 14
Mladiinfo - Coming opportunities
15 16 19
Month of francophonie
25 27 29 30 31 32
The Mysterious Time Travel
6 8 9 12 13 14
The 8th of March aka International Sexists‘ Day
17 18 24 26 27 30 31 32
AISEC - Career Days – more than a fair
5 8 13 14
8 Marsi ose Dita ndërkombëtare e seksistëve
21
Hulumtimi i DNK së muzikës-Top 10 këngët e bazuara në sempling
23 30 31 32
Udhëtim në kohën misterioze
The 8th of March aka International Sexists‘ Day Burning Prejudice True story EVS stories Teaching my mother tongue abroad, or how to increase intercultural tolerance AISEC - Career Days – more than a fair Exploring the DNA of music – Top 10 sample based songs Woman in the Macedonian tradition and now
4 birthday Youth Association Kreaktiv 3 x Photo contest Photographic reportage: “Aiesec: work and fun” Photographic reportage: “Treskavec Monastery”
MACEDONIAN
Горење на предрасудите Mесецот на Франкофонијата Вистинска приказна ЕВС приказни Научи го мојот мајчин јазик во странство, или како да се зголеми интеркултурната толеранција Истражување на ДНК на музиката Мистериозното патување во времето Жена во македонска традиција и во сегашноста Денот на Свети Валенти и на Свети Трифун 3 x Photo contest Photographic reportage: “Aiesec: work and fun” Photographic reportage: “Treskavec Monastery”
ALBANIAN
Tregim i vërtetë EVS Tregime T’ua mësojmë të tjerëve gjuhën tonë amëtare ose si të rrisim tolerancën ndërkulturore
3 x Photo contest Photographic reportage: “Aiesec: work and fun” Photographic reportage: “Treskavec Monastery”
Me respekt, Gjoko Vulkanovski
March-April 3(51) 2011
issuu.com/vcsvoices
3
4
voices magazine
The 8th of March aka International Sexists‘ Day
E
ach year on the 8th of March we celebrate International Women’s Day. In some countries it is a public holiday, in others it is just a mater of tradition. But regardless of its official status, this day continues to arouse controversies all over the world. International Women’s Day originated from the early 20th century socialist and feminist movements. Its starting point is almost impossible to trace since every source gives a slightly different explanation, nevertheless the main actors remain always the same: female factory laborers. Moreover, all publications agree upon those two facts: International Women’s Day was established at the Second International Socialist Conference in Copenhagen in 1910 and its primary objective was to recognize and commemorate women achievements in fighting for equal rights. For the purpose of this article I did a small research among my international friends and I realized that the attitude towards this day very much depends on our national background. In Western countries the 8th of March is associated mostly with sociopolitical and feminist issues. This is the day for ‘equal rights marches’, demonstration and public debates on women position in society. In post-communist countries, like Macedonia or my homeland Poland, feelings about Women’s Day are much more ambiguous since this anniversary is considered a remnant of the past regime. Back in the old days, communist authorities used this occasion as one of propaganda tools to show how great the communist system was. Moreover, the way it was celebrated stood in total opposition to the original idea behind this anniversary. Instead of space for a debate women were offered carnations and small patronising gifts (like a box of chocolates, a pair of tights or dishcloth). Old habits die hard,
issuu.com/vcsvoices
so many people still cultivate the tradition of the past era. That is why on the 8th of March it is not uncommon to get a sad little flower from your male colleagues or employer, even though nowadays more and more women feel offended by it. Personaly, I have a big problem with definig my attitude towards International Women’s Day. On the one hand I’m totaly for commemorating what suffragists and common laborers did for equal rights movement. Even though I disagree with some contemporary feminist postulates, I am aware that withouth them I would not be able to enjoy my freedom in many ways. It is important to remember about it, but in a similar way that we remember about people who devoted their lifes to fight for other fundamental human rights. On the other hand, I am against the idea of Women’s Day in general. Why should we celebrate and appreciate the fact that somebody was born with this sex not with the other? If we go down this road why not to establish the International Blond Day? Or the International Green-Eyes Day? For me it is absolutely wrong. This day, instead of being a celebration of equality, draws the attention to the fact that people are different because of their biological features. A century later we keep on categorizing people according to their sex, totally unable to see them just as individual human beings. Maybe it’s because I was lucky enough to be born in Poland not in some remote Pakistan or Indian village, but for me contemporary feminist crusade is almost as sexists as patriarchal society itself. I do not care about sexes, skin colors, politics or religion; what I do fight for are equal rights for human beings. All human beings. Period. Aga Krawczyk
March-April 3(51) 2011
voices magazine
8 Marsi ose Dita ndërkombëtare e seksistëve
Ç
do vit më 8 Mars ne festojmë Ditën ndërkombëtare të gruas. Në disa shtete kjo ditë është festë shtetërore, në disa tjera është
vetëm si traditë. Por edhe përskaj të statusit të saj zyrtar, kjo ditë vazhdon të nxisë polemika në tërë botën. Zanafilla e Ditës ndërkombëtare të gruas paraqitet në levizjet socialiste dhe feministe të shekullit 20. Është gati e pamundur të dihet se ku në të vërtetë ka filluar kjo lëvizje, meqë çdo burim jep shpjegime paksa të ndryshme, sidoqoftë faktorët kryesorë janë gjithmonë të njejtë: punëtoret femra të fabrikave. Përveç kësaj, të gjitha botimet pajtohen në këto fakte: Dita ndërkombëtare e gruas është vendosur në Konferencën e dytë ndërkombëtare socialiste në Kopenhagë në vitin 1910 dhe qëllimi i saj primar ishte të pranohen dhe shënohen arritjet e grave në luftën për të drejta të barabarta. Për këtë artikull unë bëra një hulumtim të vogël mes shokëve të mi ndërkombëtarë dhe kuptova se qëndrimi ndaj kësaj dite varet shumë nga prapavija kombëtare. Në shtetet perendimore, 8 Marsi lidhet më së shumti me çështjet sociopolitike dhe feministe. Kjo është dita për „marshet për të drejta të barabarta”, për protesta dhe debate publike për pozitën e femrës në shoqëri. Në shtetet paskomuniste, si Maqedonia ose vendi im Polonia, ndjenjat për Ditën e grave janë të dyanshme, meqë ky përvjetor shihet si një mbetje e regjimit të kaluar. Në ato kohëra, autoritetet komuniste përdornin këtë rast si një mjet propagande për të treguar se sa fisnik ishte sistemi komunist. Për më tepër, mënyra se si festohej atëherë ishte në kundërshtim të plotë me idenë fillestare pas këtij përvjetori. Në vend që t‘iu lihet hapësirë për debatë, grave u jepeshin karanfila ose dhurata të vogla si përkrahje (si kuti me çokollata, një palë çorape apo peshqir enësh). Shprehitë e vjetra nuk vdesin lehtë,
March-April 3(51) 2011
prandaj shumë njerëz edhe sot kultivojnë traditat e periudhës së kaluar. Mu prandaj, nuk është çudi që për 8 Mars të merrni ndonjë lule të vogël të mjerë nga kolegu ose punëdhënësi juaj, edhepse sot gjithnjë e më shumë femra ofendohen nga ky fakt. Personalisht, unë kam problem të madh me përcaktimin e qëndrimit tim mbi Ditën ndërkombëtare të gruas. Nga njëra anë, unë jam për të përkujtuar çka kanë bërë militantet e të drejtës së votës së grave dhe bashkëpunëtoret e tyre për lëvizjen për të drejta të barabarta. Edhe pse nuk pajtohem me disa postulate bashkëkohore feministe, unë e di se pa to as unë nuk do mundja të gëzoj lirinë time në shumë mënyra. Është shumë e rëndësishme ti përkujtojmë ato, por në të njejtën mënyrë siç i përkujtojmë njerëzit që kanë përkushtuar jetët e tyre për të luftuar për të drejtat themelore njerëzore. Nga ana tjetër, unë jam kundër idesë së Ditës së gruas në përgjithësi. Pse vallë ne duhet të festojmë dhe të çmojmë faktin se dikush ka lindur me këtë gjini dhe jo me tjetrën? Nëse jemi në këtë kontekst atëherë pse mos të vendosim një Ditë ndërkombëtare për bjondina? Ose Ditë ndërkombëtare për sy të gjelbërt? Sipas meje kjo është një gabim i madh. Kjo ditë, në vend se të jetë një festë e barazisë, potencon faktin se njerëzit janë të ndryshëm përshkak të karakteristikave të tyre biologjike. Pas një shekulli, ne vazhdojmë të kategorizojmë njerëzit sipas gjinisë, duke u bërë kështu plotësisht të paaftë ti shohim ato vetëm si qenie të veçanta njerëzore. Ndoshta mendoj kështu sepse kisha fatin të jem i lindur në Poloni dhe jo në ndonjë fshat të largët të Pakistanit ose Indisë, por për mua kryqëzata feministe bashkëkohore është pothuajse aq seksiste sa vetë shoqëria patriarkale. Nuk më intereson për gjinitë, ngjyrat e lëkurës politika ose religjioni; për çka unë luftoj është të drejta të barabarta për qeniet njerëzore. Për të gjitha qeniet njerëzore. Aga Krawczyk issuu.com/vcsvoices
5
6
voices magazine
The 8th of March aka International Sexists‘ Day
С
екоја година на 8 Март го славиме Меѓународниот ден на жената. Во некои земји тоа е државен празник,a во други пак, тоа е само традиција. Но, без оглед на официјалниот статус, овој ден продолжува да предизвикува контроверзи низ целиот свет. Меѓународниот ден на женaта потекнува од социјалистичките и феминистичките движења во почетокот на 20 век. Речиси е невозможно да се најде појдовната точка на овој настан, бидејќи секој извор дава малку поинакови објаснувања, и покрај тоа, главните актери остануваат секогаш исти: жени-работнички во фабрика. Освен тоа, сите публикации се потпираат на два факта: Меѓународениот ден на жената е создаден за време на втората Меѓународна конференција на социјалистите во Копенхаген во 1910 година и нејзината основна цел е да се препознаат и да се запаметат достигнувања на жените во борбата за еднакви права. За целите на оваа статија, направив мало истражување помеѓу моите меѓународни пријатели и сфатив дека односот кон овој денот многу зависи од нашата национална припадност. Во западните земји 8 Март е поврзан главно со социополитичките и феминистичките проблеми. Ова е ден за да се прикажат ,,маршовите за еднаквост ” и јавните расправи за положбата на жените во општеството. Во пост-комунистичките земји, како Македонија или како во мојата татковина Полска, чувствата во врска со денот на жената се многу двосмислени откако оваа годишнина се смета за остаток од минатиот режим. Назад во старите денови, комунистичките власти ја искористиле оваа прилика како алатка за пропаганда, за да се покаже колку голем бил комунистичкиот систем. Згора на тоа, начинот на кој се прославил овој ден, застана целосно
issuu.com/vcsvoices
спротиставен на оригиналната идеја зад оваа годишнина. Наместо простор за дебата, на жените им биле понудени каранфили и мали подароци (како кутија со чоколада, пар хулахопки или крпи). Старите навики тешко умираат, па затоа толку многу луѓе уште и се посветуваат на традиција од минатото време. Тоа е причината зошто на 8 март не е невообичаено да се добие една мал цвет од колегите или работодавецот, иако во денешно време се повеќе и повеќе жени се чувствуваат навредени од тоа. Јас лично, имам голем проблем со дефинирањето на мојот став кон меѓународен ден на жената. Од една страна целосно сум за да се оддаде почит на работничките кои придонесоа за ова движење за еднаквост. Иако јас не се согласувам со некои современи феминистички постулати, свесена сум дека без нив, јас не би била во можност да уживам во слободата на многу начини. Важно е да се запамети, но на сличен начин на кој се сеќаваме за луѓето кои ги посветиле своите животи за да се борат за основните човекови права. Од друга страна пак, сум против идејата за денот на жената. Зошто треба да го славиме и да го цениме фактот дека некој е роден со овој пол,а не со друг? Ако одиме по оваа насока зошто тогаш да не одбележиме Меѓународен ден на русокоси? Или Меѓународен ден на зелени очи? За мене тоа е апсолутно погрешно. Овој ден, наместо да биде прослава на еднаквост, привлекува внимание на фактот дека луѓето се различни од биолошки аспект. Еден век подоцна ние ги категоризираме луѓето според нивниот пол, и неможеме во целост да ги видиме само како индивидуални човечки суштества. Можеби тоа е затоа што сум имала среќа да бидам родена во Полска, а не во далечен Пакистан или некое Индиско село, но за мене современата феминистичка крстоносна војна е речиси исто полова како патријархалното општество само по себе. Не ми е гајле за полот, бојата на кожата, политиката или религијата, затоа што се борам се еднакви права за луѓето. За сите луѓе. Период. Aga Krawczyk March-April 3(51) 2011
voices magazine
Burning Prejudice
I
t was the year 1975, the month of January. After the 1974 Revolution, against the so called “New State”, Portugal was undergoing Independence process that brought out the individuality and liberty of every individual. The feminist movement was no exception. Women from MLM (in English Women’s Liberation Movement) went out to the streets and
headed to Lisbon’s Park Eduardo VII. Despite all of the changes in the political system and in people’s rights, there was still a long way to go. Women were still fighting for social rights and mainly work equality. With that purpose, on the 13th of January they performed what was then known as the Burning of the Bras, where they threw cooking appliances to the garbage bin as a symbol of the women’s role and allegedly burned bras, agaMarch-April 3(51) 2011
inst objectification of women. As retaliation, around 3000 men, including husbands and macho men, intervened in this demonstration by beating them and boycotting the whole event. This year, it was the 35th anniversary of the manifestation, and, as Salomé Coelho, one of the main characters of Portugal’s feminist movement says, the biggest difference is that if it happened nowadays, instead of being d i s c r i m i n at e d by 3000 raging men, they would have the support of 3000 feminist men. This contemporary situation, for her and the movement, is a colossal change. Along with that statement, she was asked: “Nowadays, 35 years later, would you burn the bras again?” The question was followed by a long silence, an absence of an answer. The achievements of the feminist movement throughout the world got to politics and administrative jobs; and, in a social level, the liberation of women grants them now a respectful and equalitarian position in society. As for the non-supporters, the biggest question is not whether feminism is useful nowadays or not, but what should be it’s role? “Would you burn the bras again?” Miguel Nunes issuu.com/vcsvoices
7
8
voices magazine
Горење на предрасудите
Б
еше 1975 година, месец Јануари. По 1974, година на револуцијата, против т.н.,,нова држава", Португалија беше во процес на независност кој донесе индивидуалност и слобода за секој човек.
на манифестацијата, а најголемата разлика, како што Саломе Коелјо, една од главните ликови на феминистичкото движење во Португалија вели, ако се случи ова во денешно време, наместо дискриминација на 3000 нескротливи мажи, тие ќе ја имаат
Феминистичкото движење не беше исклучок. Жените од Мрежен (на англиски Женско ослободително движење) излегоа на улица и се упатија кон Лисабонскиот парк Едуардо VII. И покрај сите промени во политичкиот системот и во човековите права, имаше ушто долг пат да се изоди. Жените сè уште се бореа за социјалните права и за еднаквост во работата. Со таа цел, на 13 јануари тие го направија она што е познато како Спалувањето на градниците(Burning of the Bras), каде што беа фрлени алатките за готвење во ѓубре, како симбол за улогата на жените и како што се тврди изгорените градници, против однесувањето на жените како кон предмети. За одмазда, околу 3000 мажи, меѓу нив сопрузи и machists, кои интервенираа во оваа демонстрација, тепајќи ги и бојкотирајќи го целиот настан. Оваа година, беше 35-годишнината
поддршката од 3000 мажи феминисти. Оваа современа ситуација, и ова движење, е огромна промена. Заедно со таа изјава, таа беше запрашана: "Денес, 35 години подоцна, дали повторно ќе ги изгорите градниците? "Прашањето беше проследена со долго молчење, и без одговор. Достигнувањата на феминистичкото движење ширум светот одат во прилог на политиката, административните работни места, а на општествено ниво, ослободувањето на привилегиите на жените, сега како почитувани и со егалирана позиција во општеството. Како и за оние кои не се поддржувачи, најголемото прашањето не е дали феминизмот е корисен во денешно време или не, но што треба да биде неговата улога? " Дали повторно ќе горите градници?"
issuu.com/vcsvoices
Miguel Nunes March-April 3(51) 2011
voices magazine
месецот на Франкофонијата
М
арт е месецот на Франкофонијата, давајќи ни на нас можност да направиме краток преглед на француското влијанието во Македонија. Ќе се фокусираме на полето на науката и на можностите на лингвистичките студенти, преку интервју со Ирена Павловска и Калиопа Патрушевска, две професорки по француски јазик во Универзитетот “Кирил и Методиј”- Скопје. Во согласност со извештајот од 2006-2007 година за Франкофонијата во Светот, формирана од Интернационалната Франкофонска Организација (OIF) , постојат 200 000 франкофонисти во Македонија (луѓе способни да соработуваат на француски во општа комуникативна средина). Што се однесува до иституции, може да се најде Француската амбасада во Скопје, Француската алијанса
оваа година, само 3 отидоа во Франција. Повеќето од нив одат да работат на au pair или на кампови. “Студентите се силно мотивирани да одат во странство, но тие неможат да си го дозволат тоа. Тие не заработуваат пари, и повеќето од нив се потпираат на примањата на нивните родители.”објасни Калиопа Петрушевска, професор по француски јазик во Универзитетот “Свети Кирил и Методиј”. Многу малку можности постојат во системот на нивните студии.
театарската група на студенти на Француски јазик во Универзитетот “Свети Кирил и Методиј”, les Artcooliques
дочекот на Никола Груевски, главен министер на Република
од страна на Николас Саркози, претседател на Француската
Република, 15/05/2009 © Ministère des Affaires étrangères et européennes. Photo : F. de La Mure
во Битола, Францускиот културен центар во Тетово, како и во Скопје. Во полето на образование, многу школи, од градинки до универзитети, нудат можност за учење на францускиот јазик. Франкофонијата во Македонија датира уште од 19 век, за времетраењето на Отоманската Империја, кога Франција беше симбол на слобода и просветлување. За време на Првата Светска Војна,Македонија беше една од главните сцени на Источниот Фронт, дозволувајќи им на војничките групи да се движат успешно од Солун до Белград. Сведоците од овој период се гробниците во Битола и Скопје, засолнувајќи околу 70 000 војници. Во септември 1999 година, Македонија беше примена во Интернационалната Франкофонска Организација. Оваа соработка беше формализирана со договор на културна, едукативна, научна и техичка билатерална соработка, потпишана во Парис на 29 јануари 1998год. Еден од приоритетите втемелен на 11самит на Франкофонијата во Букурешт во 2006година е “развојот на програмите за стипендии на моделот на Европската Ерасмус програма со цел да се олесни движењето на студентите во франкофонска област и воедно да се зајакне размената”. Но ако погледнете одблиску, само неколку македонци кои го учат Францускиот јазик се пратени во странство. Пример, од 20 ученици кои се 2 година факултет
March-April 3(51) 2011
На пример, има една стипендија за летен стаж во Белгија, но конкуренцијата е висока. Кој да биде одберен помеѓу неодамна дипломиран професор и додипломски ученик? “Македонската влада нуди многу малку стипендии во областа на лингвистиката; таа претпочитува да инвестира во попрофитабилни области како информатика, економија итн. Француските овластувања исто така нудат некои стипендии но не многу, и за нив треба навистина да се бориш.” Калиопа Патрушевска додава “Франкофонијата останува важна за Македониците, но Франција ги преиспита своите приоритети и инвестира многу помалку одколку пред 30 години!” Затоа и учениците одат и пребаруваат стипендии секакде, посебно на Интернет. “На Франција не и се потребни професори, има доволно. Така кажано, ако Франција инвестира, таа би инвестирала во попрофитабилни професии.” А пак Француските ученици кои доаѓаат во Македонија се многу ретки и доаѓаат најчесто поради македонскиот јазик, литература, и културните семинари кои се одржуваат во август во Охрид. Ирена Павловска ја затвори темата со желба “Се надевам дека ќе успееме да ја олесниме подвижноста на студентите во Француската лингвистика.” Извори: 1-La francophonie dans le monde 2006-2007 - Francophonie in the world 2006-2007 www.ambafrance.mk.org Порталот за соработка меѓу Долна Нормандија и Македонија-http://crbn-mk.courriers.info Софи Гулет де Ригу
issuu.com/vcsvoices
9
10
voices magazine
TRUE STORY by Barbora Necasova
A
message from česko-македонски summer exchange camp, taking place 20.8. – 30.8. 2010 in Struga supported by Youth in Action Programme
My dear IO*, you must be annoyed by hearing still the same phrases – about opening minds and making friends abroad, about European values and involvement of youth. Boring, right? But, trust me, we mean it seriously. Or, there are some times
when we do. Like last January - we thought we could do something big, something unique - to show teenagers from our little town a different world, to show them new horizons. It seemed to be just a dream, but we knew it could happen; a story, which we could make true. So we called it True Story (yes, it was also because we watched HIMYM a lot:)) The idea was to bring 15 Czechs and 15 Macedonians together on an exchange camp in Struga and to get close to each other by sharing a week full of adventure, creative activities.... Wait, you are bored already, right? No reason, my dear. Just remember how it happened. Already during the first evening – remember the joy of people who realised that Czech understand slow Macedonian? And the activities – remember how issuu.com/vcsvoices
we pretended a nuclear attack; how we all, in the damp dark of a basement, inbetween spider nets, were talking about the end of civilisation and solving organisation of the new world? Remember the football match, the rising sun behind Galicica mountains, our heroic trip to Prespa lake, interview with a fisherman? Remember how we played Labyrint and got our fiction life? I know what you will tell me now; and you are completely right. I should mention also some problems. Yes, I know what trouble we had on agreeing on time schedule – and keeping it! And yes, I know, the Macedonians couldn´t understand why Czechs don´t want to party and Czechs never got how Macedonians can ignore the morning activities so consistently. But then – wasn´t it even better? When we, in spite of this all, had fun and learnt to get on with each other? You wanted to hear something else? Oh, yes, I know. How we managed to do this? It was the Youth in Action programme. The one supporting youth in their crazy ideas. You probably know it, you read Voices magazine. But still, I might help you by giving some advice for the future, OK? Here it is. If you ever organise YiA programme, think, apart from all other important information, also of... 1. People It is the same as with risotto – the ingredients are the basic. Choose carefully. Remember – the best result of the project is friendship over the borders – which will not happen only because of fancy methodology of our well done programme. 2. Expectations It sounds very obvious, but do it again and again and more. Think what you expect, what your partners expect, what your participants expect. And talk about your expectations. It helps. True Story. :) *Indefinable Object Take care True Storer Bára N. March-April 3(51) 2011
voices magazine
TREGIM I VËRTETË by Barbora Necasova
M
esazh nga Çeshko – kampi veror maqedonas për ndërrim që u mbajt prej datës 20.8.30.8.2010 në Strugë I mbështetur nga programi Rinia në aksion. I dashuri OP*, sigurisht je mërzitur duke dëgjuar vazhdimisht frazat e njejta- për hapjen e mendjes dhe krijimin e miqve jashtë shtetit dhe vlerave europiane dhe involvimin e të rinjëve. E mërzitshme apo jo?Por më beso, e kemi seriozisht. Apo ka periudha kur e kemi seriozisht. Siç ishte gjatë janarit të kaluar – menduam se mund të krijonim diçka të madhe, unike – t’u tregojmë adoleshentëve të qytetit tonë të vogël një botë krejtësisht tjetër, t’u tregojmë horizonzte të reja. Dukej vetëm si një ëndërr, por e dinim se mund të ndodhte;një tregim që mund ta bënim realitet, për atë e titulluam Një tregim I vërtetë (po, njëra ndër arsyet ishte edhe se e kemi përcjellur HIMYM-in shumë :) Ideja ishte mbledhja e 15 çekëve dhe 15 maqedonasve në një kamp ndërrimi në Strugë dhe afrimi I tyre përmes ndajrjes së një jave plot me aventura, aktivitete kreative... Prit, u mërzite, apo jo? S’ke arsye I dashur. Vetëm kujtohu se si ndodhi. Qysh në mbrëmjen e parë- të kujtohet gëzimi I njerëzve kur kuptuan se çekët mund të kuptojnë maqedonishten e ngadalshme? Dhe aktivitetet- të kujtohet si imagjinuam një atak nuklear; si, të gjithë ne, në errësirën e bodrumit, mes rrjeteve të merimangave, flisnim për fundin e civilizimit dhe krijimin e organizatës për botën e re? Të kujtohet loja e futbollit, lindja e diellit pas maleve të Galiçicës, udhëtimi ynë heroik deri në liqenin e Prespës, intervista me peshkatarin?Të kujtohet se
March-April 3(51) 2011
si luanim Labirinth dhe krijuam botën tonë fiktive? E di ç’do më thuash; dhe ke të drejtë. Duhet përmendur edhe disa probleme. Po, e di sa probleme kishim për caktimin e orarit – dhe respektimin e tij! Dhe po, e di, maqedonasit nuk mund të kuptonin pse çekët nuk I duan festat dhe çekët kurrë nuk e kuptuan si maqedonasit mund t’i ignoronin vazhdimisht aktivitetet e mëngjesit. Por, kjo a nuk e bënte edhe më të bukur situatën? Kur ne përskaj gjithë këtyre problemeve, u kënaqëm dhe mësuam të kuptohemi me njëri tjetrin? Dëshiron të dëgjosh edhe diçka tjetër? Oh, po e di. Si i’a arritëm? Përmes programit Rinia në aksion. Ai që I mbështet të rinjtë në idetë e tyre të çmendura. Me siguri ke dëgjuar, e ke lexuar në magazinën Voices. Por mund të të ndihmoj me një këshillë për të ardhmen, bën? Dëgjo. Nëse ndonjëherë organizon program Rinia në aksion, përskaj gjitha informatave të tjera të rëndësishme, mendo edhe për... 1. njerëzit Është e njejta gjë si me rizhoton – përbërësit janë baza. Zgjidh me kujdes. Mbaje mend – rezultati më I mirë I projektit është miqësia jashtë kufijve – e cila nuk do të ndodhë vetëm përmes metodologjive të shtrenjta apo programit të realizuar me sukses. 2.pritjet Duket qartë, por përsërite vazhdimisht, gjithnjë e më shumë. Mendo për atë që e pret ti, partnerët e tu dhe pjesmarrësit e tu. Të ndihmon. Tregim I vërtetë. :) Kujdesu për veten Treguesi I vërtetë Bára N.
issuu.com/vcsvoices
11
12
voices magazine
ВИСТИНСКА ПРИКАЗНА од Барбора Нечасова
порака од чешко-македонска летна младинска размена, во периодот од 20.8. – 30.8. 2010 во Струга поддржана од програмата Млади во Акција Драг мој НО*, Веројатно се нервираш од повторените фрази – за ослободување на умот и ширењето пријателства во странство и европските вредности и младинската вклученост. Досадно звучи нели? Но, верувај ми, ние сериозно го мислиме, или пак барем понекогаш. Како на пример минатиот јануари – мислевме дека можеме да направиме нешто големо, нешто уникатно – да им покажеме на тинејџерите од нашиот мал град еден различен свет, да им отвориме нови хоризонти. Се чинеше само како сон, но знаевме дека може да се оствари, приказна која ние може да ја оствариме, па затоа ја нарековме Вистинска приказна (точно, делумно затоа што доста гледавме ХИМИМ :) Идејата беше да се спојат 15 Чеси и 15 Македонци заедно на размена во Струга и да се зближат преку споделување на една недела полна со авантури, креативни активности.... Чекај, веќе ти се здосади, зарем не? Без потреба, драг/а мој/а. Само запомни како се случи и дојде до тоа - уште првата вечер – замислете го задоволството на луѓето кога разбраа дека Чесите разбираат спор македонски говор, и активностите – замислете како симулиравме нуклеарен напад, како сите ние во влажната темнина на подрумот, помеѓу пајакови мрежи, зборувавме за крајот на цивилизацијата и организирање на новиот свет? Замислете го фудбалскиот натпревар, изгрејсонцето позади Галичица, херојското патување до езерото Преспа, интервјуто со рибар? Замислете како игравме лавиринт и се здобивме со фиктивен живот? issuu.com/vcsvoices
Знам што ќе ми кажеш сега и целосно си во право. Треба да споменам и некои проблеми. Да, имавме проблеми во договарање на распоредот на активности – и придржување до него! И да, знам, Македонците не можеа да разберат зошто Чесите не сакаат да се журкаат и Чесите не можеа да разберат како Македонците можат цело време да ги игнорираат утринските активности. Но, зарем не беше за подобро? Кога ние, без оглед на сето тоа, се забавувавме и научивме да се согласуваме? Сакавте да чуете нешто друго? О да, знам. Како успеавме да го направиме ова? Па со програмата Млади во Акција, онаа што ги поддржува младите во нивните луди идеи. Веројатно ја знаете, штом го читате ова списание. Сепак, можеби ќе ви помогнам и ќе ви дадам некои совети за во иднина, во ред? Ако некогаш организирате нешто слично преку програмата Млади во акција, покрај сите други значајни информации, мислете и на.... 1.Луѓето Исто е како и со рижото – состојките се основата. Внимателно избирајте. Запомнете – најдобриот резултат на проектот е ширењето пријателство преку граници – што нема да се случи само поради интересна методологија на нашата добро подготвена програма. 2.Очекувања Звучи доста очигледно, но сторете го повеќе пати и уште повеќе. Размислете што очекувате, што очекуваат вашите партнери, учесниците. И зборувајте за вашите очекувања. Тоа помага. Вистинска приказна :) *Неидентификуван објект Чувајте се Вистинскиот раскажувач Бара Н. March-April 3(51) 2011
voices magazine
EVS STORIES/ EVS TREGIME/ЕВС ПРИКАЗНИ
T
he aim of this new column, ‘EVS stories’, is to present you every month with a concrete example of what an European Voluntary Service can be. Let’s start with Darjan, EVS in Belgrade. My name is Darjan Jurincic, I am a 27-year-old half Serbian/half Italian illustrator/comic book artist from Slovenia, who decided to enrich his own life by applying for the EVS project. My hosting organization is called OSMEH, and is located in Belgrade, the capital of Serbia. Our NGO deals with solidarity, mobility, ecology and humanity amongst the youth. By that I mean that we organize festivals (mostly to raise awareness about ecology and recycling), training courses and youth exchanges around Europe and also send EVS volunteers to other countries/NGOs. We are a quite young organization that opened its doors in 2007 and since then has hosted two generations of volunteers, us being the second one. Right now there are three of us doing the EVS at OSMEH. Me, Max (Austrian guy) and Ruth from Spain. Our EVS started at the beginning of October 2010. Since they gave us freedom to choose and develop our own projects we decided to organize classes about our native languages (Italian, German and Spanish) and also organize regular salsa dance lessons and comic book workshops.
Darjan Jurincic
Ц
Q
ëllimi i këtij shtyllë të re, ‚EVS tregime”, është që të ju paraqesim çdo muaj një shembull konkret të asaj që mund të jetë një Shërbim Vullnetar Evropian. Le të fillojmë me Darjan, EVS në Beograd. Emri im është Darjan Jurinçiç, unë jam një 27 vjeçar gjysmë serbe - gjysëm italiane, illustrator/strip vizatues nga Sllovenia, cili vendosi për të pasuruar jetën e tij duke aplikuar për projektin EVS. Organizata ime e nikoqirit quhet OSMEH (Buzëqeshje), dhe është e vendosur në Beograd, kryeqytetin e Serbisë. OJQ-ja jonë merret me, solidaritet, lëvizshmëri, ekologjisë, dhe njerëzimit në mesin e të rinjve. Me këtë dua të them se ne organizojme festivale (kryesisht për të rritur ndërgjegjësimin për ekologji dhe riciklimit), kurse e trajnimi dhe këmbime të rinjtë kudo në Europë dhe ne gjithashtu të dërgojë EVS vullnetarë në vende të tjera/OJQ-ve. Ne jemi një organizatë mjaft i ri që u hap në 2007 dhe që atëherë priti dy breza të vullnetarëve, ne jemi të dytë. Tani për tani ne jemi tre persona që punojmë si EVS në OSMEH. Unë, Max (djalë austriak) dhe Ruth nga Spanja. EVS për ynë filloi në fillim të tetorit 2010. Që nga ata na dha lirinë për të zgjedhur dhe të zhvillojë projektet tona, ne kemi vendosur të mbajë klasat për gjuhë tonë amtare (italisht, gjermanisht dhe spanjisht) dhe gjithashtu rregullisht organizojmë mësimet për salsa dhe seminare për libër komik
Darjan Jurinçiç
елта на оваа нова колумна „ЕВС приказни”, е секој месец да презентира конкретен пример од она што претставува Европскиот волонтерски сервис. Ајде да почнеме со Дарјан, ЕВС во Белград.
Моето име е Дарјан Јуринчиќ, 27 годишен пола Србин – пола Италијанец, стрип/илустратор уметник од Словенија, кој одлучи да го збогати својот живот преку аплицирање за ЕВС проект. Мојата домашна организација се нарекува ОСМЕХ и е лоцирана во Белград, главниот град на Србија. Нашата НВО се занимава со солидарност, мобилност, екологија и хуманост меѓу младите. Со тоа се подразбира дека се организираат фестивали (во најголем дел за да се подигне свеста за екологијата и рециклирањето), курсеви за обука и младински размени околу Европа, како и испраќање ЕВС волонтери во други држави, односно невладини организации. Ние сме претежно млада организација која ги отвори своите врати во 2007 година и оттогаш е домаќин на две генерации на волонтери, ние како втората. Во моментов сме тројца волонтери остварувајќи го својот ЕВС проект во ОСМЕХ. Тоа сум јас, Дарјан, Макс (момче од Австрија) и Рут од Шпанија. Нашите ЕВС проекти започнаа на почетокот на октомври 2010 година. Откако ни беше дадена целосна слобода да избираме и да ги развиваме нашите сопствени проекти, решивме да одржуваме настава за нашиот мајчин јазик (поточно: италијански, германски и шпански), како и редовно да организираме салса танц лекции и стрип работилници. Дарјан Јуринчиќ
March-April 3(51) 2011
issuu.com/vcsvoices
13
14
voices magazine
T’ua mësojmë të tjerëve gjuhën tonë amëtare ose si të rrisim tolerancën ndërkulturore
S
i vullnetare e SHEV në Qendrën e vullnetarëve në Shkup, kam mundësi të udhëheq projekte të ndryshme përveç revistës Voices. Unë jam françeze dhe dy herë në javë, me Sophie-n, një tjetër vullnetare françeze, shkojmë në foshnjoren frankofone ‘Docteur Judith et docteur Joseph’ në Shkup. Për çka ?
Dy muajt e parë ne kemi udhëhequr një punishte duke u bazuar në një këngë françeze,'Na ishte njëherë një bujk…' Ne ua mësuam këtë këngë fëmijëve, kërcyem, vizatuam dhe bëmë punime për fermën dhe ne fund ne bëmë një film të shkurtër vizatimor duke u bazuar në këtë këngë, me vizatimet dhe zërat e fëmijëve." Gjithë kjo në frengjisht. Dikush mund të thotë: Përse të shkojmë jashtë shtetit për të punuar në gjuhën amëtare? Pse duhet tu mësojmë të tjerëve frengjisht kur jemi në një shtet ku kemi shumë gjëra për të parë? Puna ime në këtë foshnjore është një mënyrë modeste për mua për të marrë pjesë në rritjen e tolerancës mes kulturave europiane: fakti që flisja frengjisht me fëmijët dhe mësuesit më ka dhënë mundësinë të ndaj kulturën time dhe të rris njohuritë e tyre për Francën. Dhe dua të besoj se kjo mund ti nxisë ato të tejkalojnë klishetë që kanë dhe në këtë mënyrë të rrisin mirëkuptimin dhe tolerancën e tyrë për këtë kulturë tjetër. Të paktën ne u zbavitëm me fëmijët !
A
Teaching my mother tongue abroad, or how to increase intercultural tolerance
Blandine Charreau
s an EVS volunteer in Volunteers Center Skopje, I have the opportunity to lead different projects besides Voices Magazine. I’m French and twice a week, with Sophie, another French volunteer, we are going to the Francophone Kinder -garten ‘Docteur Judith et docteur Joseph’ in Skopje. What for?
For the first 2 months we have led a workshop based on a French song, ‘Once upon a time, a farmer…’ We taught the song to the children, we made a dance out of it, we did arts & crafts about farm, and finally we made a short animated movie based on the song with the children’s drawings and voices. All of this in French. One could say: ‘Why going abroad to work in your mother tongue? What is the point of teaching French when you are in a country where you have a lot to discover?’ Working in this kinder-garten is a modest way for me to take part in the rise of tolerance between European cultures: speaking French with the children and the teachers allows me to share my culture and to raise their knowledge about France. I want to believe that it can encourage them to go past the clichés they have and thus increase their understanding and then their tolerance of this other culture. And at least we have fun with the children ! Blandine Charreau
Научи го мојот мајчин јазик во странство, или како да се зголеми интеркултурната толеранција
К
ако ЕВС волонтер во Волонтерскиот Центар Скопје, имам можност да водам различни проекти, освен проектите на списанието Војс. Јас сум Французинка и два пати неделно, заедно со Софи, уште еден волонтер од Франција ја посетуваме Франкофонската детска градинка „Docteur Judith et docteur Joseph” во Скопје. Зошто го правиме ова? Првите 2 месеци водевме работилница основана на француската песна: “Еднаш, многу одамна, еден земјоделец...”. Оваа песна им ја пеевме на децата, направивме и танц, преку уметност и занает направивме фарма и конечно снимивме краток анимиран филм базиран на песната со цртежи од децата и нивните гласови. Сето ова беше остварено на француски јазик. Некој ќе рече: “Зошто да заминувам во странство само за да работам на мојот мајчин јазик? Од каков интерес е изучувањето на францускиот јазик кога сте во земја каде што има многу да се открива?” Работата во оваа детска градинка претставува скромен начин да допринесам во порастот на толеранцијата помеѓу европските култури: зборувајќи француски со децата, нивните наставници ми дозволуваа да ја споделам мојата култура и да го збогатам нивното знаење за Франција. Сакам да верувам дека тоа може да ги поттикне да ги заборават клишеата со што ќе се зголеми нивното разбирање, а потоа и нивната толеранција за оваа култура. И на крај краева, барем имаме забава со децата! Blandine Charreau
issuu.com/vcsvoices
March-April 3(51) 2011
voices magazine
MONTH OF FRANCOPHONIE
M
arch is the month of Francophonie, an occasion for us to make an outline of the French influences in Macedonia. We’ll then focus on the field of educaThe theatre group of the students of French language of the university Cyril and Methodius, les Artcooliques
tion and the mobility of linguistic students, through an interview with Irena Pavlovska and Kaliopa Patrushevska, two professors of French in the Cyril and Methodius University in Skopje. According to 2006-2007 report on Francophonie in the world, established by the International Organization of the Francophonie (OIF), there are 200 000 Francophones in Macedonia (people capable of coping in French with common communication situations). As for the institutions, you can find the French embassy in Skopje, a French alliance in Bitola, a French Cultural Center in Tetovo as well as in Skopje. In the field of education, many schools, from kindergarten to university, offer a French learning opportunity. Francophonie in Macedonia goes back to the 19th century, at the time of the Ottoman occupation, during which France was the symbol of liberty and enlightenment. During the First World War, Macedonia was one of the main theatres of the Orient front, allowing the Allies troupes to go successfully from Thessaloniki to Belgrade. Witnesses of this period are the cemeteries in Bitola and Skopje, sheltering about 70 000 soldiers. In September 1999, Macedonia entered the International Organization of Francophonie. It was formalized by an agreement on cultural, educational, scientific and technical bilateral cooperation, signed in Paris on the January 29, 1998. One of the priorities established by the XI summit on Francophonie in Bucharest in 2006 is the “��� ���� development of scholarship programs on the model of the European Erasmus to facilitate the circulation of students in the francophonic area and thus reinforce exchanges.” But if you take a closer look, very few Macedonian studying French language were sent abroad. For
March-April 3(51) 2011
example, out of 20 sophomore students this year, only 3 of them went to France. Most of them are going to work as au pair or on work camps. “Students are strongly motivated to go abroad, but they cannot afford it. They don’t earn money and rely mostly on the income of their parents.” explains Kaliopa Patrushevska, professor of French at the Cyril and Methodius university. Very few opportunities exist within the framework of their studies. For example, there is one scholarship for a summer internship in Belgium, but the competition is high. Who to choose between a freshly graduated professor and a bachelor student? “The Macedonian government offers very few scholarships in the linguistic domain; it prefers to invest in more profitable fields, like informatics, economics and so on. The French authorities are also offering some scholarships, but not much and you have to really fight for them.” Kaliopa Patrushevska adds “Francophonie stays important for the Macedonians but France revised its priorities and invests much less than 30 years ago!” So the students go and look for scholarships elsewhere, on the Internet. “France doesn’t need any professors, it produces enough. So if France invested, it would invest in more profitable professions.” As for French students coming to Macedonia, they are very rare and come mainly for the Macedonian Language, Literature and Culture Seminar held in August in Ohrid. Irena Pavlovska closed the conversation with a wish “I hope we would facilitate the mobility of the students of French linguistic.”
Reception of Nikola Gruevski, Prime minister of the Republic of Macedonia by Nikolas Sarkozy, president of the French Republic, 15/05/2009 © Ministère des Affaires étrangères et européennes. Photo : F. de La Mure
Sources : 1-La francophonie dans le monde 2006-2007 - Francophonie in the world 2006-2007 www.ambafrance.mk.org The portal of cooperation between Basse-Normandie and Macedonia http://crbn-mk.courriers.info Sophie Goullet de Rugy
issuu.com/vcsvoices
15
16
voices magazine
I
n 110 counties of the world AIESECers are trying to make a positive change in their society. In Macedonia AIESEC has local branches in Skopje, Prilep and Ohrid and offers opportunities for professional and personal development. This is reached through projects run on local and national levels within Macedonia as well as through our international exchange program for international internships. The main aim of AIESEC is to increase youth leadership and to contribute to a social responsible youth in Macedonia. AIESEC currently runs the Building Bridges project in Skopje. The main purpose of this project is to raise tolerance
between the high school students from different cultural and ethnic background and furthermore to increase intercultural communication and social responsibility among youth in Macedonia. The Building Bridges project was initiated in 2004. In 2011 AIESEC will realize it for the 5th time. Aside from the workshops delivered by international university students to youth in Macedonia, the project includes an event called Global Village where international students will present their country and their culture, an exhibition of art produced by the participating high school students and mini Olympic games. The Global Village is the opening event of the project and will take place from 20th till 28th of February 2011, every day in a different school with participants from other NGOs. The project will be closed by the „Days of social responsible behaviour” including an exhibition and mini Olympic games at the end of April 2011. The workshops within the project will be held from February till May by internationals with different background
from several countries around the world. The high school students will work on projects within the project on the issue of Building Bridges. Afterwards they will present their results to other teenagers who didn’t participate in the project in order to take an active role in building bridges between the cultures. The project will be realized in ten schools in Skopje and with the international university students the project will create a playground for more open young people who will gain skills in conflict prevention and intercultural communication. They will also learn what body language is, improve their English, have fun and much more. Check out what AIESEC offers you on our webpage www. aiesec.org.mk or contact the person responsible for the exchange program (Boban, boban.gjorgjievski@aiesec.net).
Career Days – more than a fair In the middle of April, at Career Days, companies and NGOs will present themselves to students as the best choice for getting employed or for offering career or voluntary opportunities. Already 15 years passed since AIESEC – the international platform for young people to explore and develop their leadership potential - organized Career Days for the first time in Skopje. During all those years students were working voluntarily to make this event happen. The concept of the AIESEC Career Days clearly differs from the classical concept of a job fair. Also the participating companies and NGOs will be visible and present with their stand. A strong focus of the whole event will be driven to learning and engaging. In Case Studies, Workshops, One on One meetings with company representatives and with a CV checks, students can directly interact with the participating organizations. The year 2011 is the European Year of Voluntary Activities Promoting Active Citizenship. In this context AIESEC is striving for more NGOs participating in this event to promote and support the work of voluntary organizations like AIESEC itself. AIESEC, as a voluntary organization, offers opportunities in projects around the world. In Macedonia AIESEC runs several projects and welcomes international students who will then work voluntarily in these projects. Find further information on how to participate on: www.careerdays.org.mk www.aiesec.org.mk
issuu.com/vcsvoices
March-April 3(51) 2011
voices magazine
В
о 110 земји во светот АИЕСЕКовци работат за да направат позитивна промена во нивното општество. Во Македонија АИЕСЕК има локални експозитури во Скопје, Прилеп и Битола и нуди можности за професионален и личен развој. Ова е постигнато преку проекти на локално и национално ниво во Македонија исто така и преку интернационални програми за размена со интернационални пракси. Главната цел на АИЕСЕК како организација е да го зголеми бројот на младите лидери и да придонесе за социјално одговорни млади во Макединија.
АИЕСЕК моментално работи на Градење на мостови проектот во Скопје. Главната цел на овој проект е да произведе толеранција меѓу учениците од средните школи кои имаат на различна културна и етничка припадност и да ја зголеми интер-културната комуникација и социјалната одговорност помеѓу младите во Македонија. Градење на Мостови проектот беше инициран во 2004. Во 2011 АИЕСЕК ќе го организира по петти пат. Покрај работилниците кои ќе бидат одржувани од страна на интернационални студенти на младите, проектот вклучува и настан наречен Глобално Село каде интернационалните студенти ќе ја презентираат нивната земја и нивната култура, уметничка изложба на учениците од средните школи и мини Олимписки игри. Глобално село настанот ќе биде настан за отворање на проектот од 20ти Февруари 2011 до 28ми, секој ден во различно школо со учесници од дригите невладини организации. Проектот ќе биде затворен со „ Денови на социјално одговорно однесување” кои ќе вклучат изложба и мини олимписки игри на крајот на месец Април. Работилниците како дел од проектот ќе бидат
држени од Февруари до Мај од интернационалци со различно искуство од неколку различни земји од светот. Средношколците ќе работат на проекти како дел од самиот проект на темата на Градење на Мостови. Потоа ќе ги презентираат нивниот резултат на другите тинејџери кои не учествуваа во проектот со цел да земат активно учество во градењето на мостовите помеѓу културите. Проектот ќе биде реализиран во десет училишта во Скопје и со интернационалните студенти проектот ќе креира игралиште за поотворени млади луѓе кои ќе стекнат вештини за первенција во конфликти и интер-културна комуникација. Тие исто така ќе научат што е јазик на телото, ќе го подобрат нивниот англиски, ќе се забавуваат и уште многу. Проверете што АИЕСЕК ви нуди на вас, на нашата веб страна www.aiesec.org.mk или контактирајте го (Boban, boban.gjorgjievski@aiesec.net) одговорен за нашата програма за размена.
Денови на Кариера- повеќе од саем! На средината на Април компаниите и невладините организации ќе се презентираат себе пред студентите како најдобар избор за вработување, за кариера или волонтерски можности на Денови на кариера.Веќе 15 години поминаа откако АИЕСЕК - интернационална платформа преку која младите луѓе може да го откријат и развијат нивниот лидерски потенцијал – го организираше Денови на Кариера за прв пат во Скопје. Во текот на тие години студентите работеа волентерски за да направат овој настан да се реализира. Концептот на Денови на Кариера оранизирано од страна на АИЕСЕК целосно се разликува од класичниот концепт на саем за работа. Исто така оние компании и невладини организации кои ќе учествуваат ќе бидат забележани во општествотои ќе се презентираат со силен фокус насочен кон учење и ангажирање. Преку учење преку пример, работилници, еден на еден состаноци со претставници на компаниите и со CV ( кратка биографија) оние студенти кои го забележале настанот ке можат директно да стапат во интеракција со организациите кои учевстуваат. 2011 година е Европска година на Волонтерски Активности на Промовирање на Активно Граѓанство. Поради ова АИЕСЕК се бори за што е можно повеќе невладини оранизации да учевствуваат на овој настан за да ја промовира и поддржи работата на невладините организации како и АИЕСЕК. АИЕСЕК е волонтерска организација која нуди можности во проекти насекаде во светот. Во Македонија АИЕСЕК имплементира неколку проекти и работи со интернационални студенти кои сакаат да работат волонтерски. Најдете повеќе информации за како да учествувате на: www.careerdays.org.mk www.aiesec.org.mk
March-April 3(51) 2011
issuu.com/vcsvoices
17
18
voices magazine
Истражување на ДНК на музиката
Сте се запрашале ли некогаш дали некоја песна е обработка, или е уникатна? Верувале или не, постојат толку многу мелодии кои се повторуваат низ годините, но за жал, никој не ги забележал сличностите.... доСЕГА! Следнава листа е составена од 10те најдобри песни кои нажалост имаат свој “предок”.
1. Barbra Streisand – Duck Sauce Со нејзината ефективна и динамична мелодија, оваа песна неверојатно се проби на топ листите. Совршена за дискотеки и домашни забави, како и за кафулиња, нејзината популарност е сеуште очигледна. Но за жал, има една грижа – песната на Бони М “Gotta go home” (1979) има потполно ист ритам. 2. The Time ( Dirty Bit ) – Black Eyed Peas Време е за враќањето на сцена на Црнооките Грашковци J (black eyed peas). Оваа песна, која го преземала ритамот од групата Dirty ����������� Dancing, поточно од песната “(I’ve Had) The Time of My Life” (1987), е прва на нивниот нов албум, The Beginning. Иако обработена, таа блеска на топ листите насекаде во светот. 3. Sweet Dreams – Marilyn Manson Само со додавање на неколку реда – ете нова песна! J Тоа го направи М.Мансонобработка на песната Sweet Dreams (are made of this)” (1983) од Eurythmics. Разликата е видлива само поради тоа што обработката на Мансон е алтернативен метал, а пак оригиналот е синт-поп верзија, нов жанр.
issuu.com/vcsvoices
4. Waka Waka – Shakira Оваа песна беше официјална химна на ФИФА 2010 Светскиот Куп. Го претставуваше четиринеделниот фудбалски фестивал којшто се одржуваше во Јужна Африка. Полна со енергија и динамика, таа неверојатно ја претстави веселата атмосфера посебно видлива на машките лица. И покрај нејзината популарност, таа е обработка на песната ” Zamina Mina (Zangalewa)”(1986) од Golden Sounds. 5. Stairway To Heaven – Led Zeppelin Со оглед на нејзината долготрајна позиција на топ-рок листите на сите времиња, “Stair������� way to Heaven” е една од најславните рок песни во историјата. Таа трае скоро осум минути, и е составена од неколку секции, кои зајакнуваат во темпо и јачина како што тече песната. Но, има една негативна страна- таа е обработена! Нажалост, оригиналната песна која го содржи истиот ритам е “Taurus” (1968) од групата Spirit. 6. Ridin’ Solo – Jason Derulo Оваа песна е третата со музичко видео и единечно пуштена албумот на Џејсон Деруло, којшто албум воедно се вика исто. Иако само 3 години поминаа пред песната на Давид Гуетта, “Love is gone”(2007) да искочи на сцена, Деруло не ни помисли пред да го обработи овој ритам, којшто ја пресликуваше воедно и разделбата со неговата женска. Дупол неуспех!
March-April 3(51) 2011
voices magazine
7. Kanye West – Stronger Верувале или не, еден од најпознатите рапери во ова време обработува нечии песни! Каков човек! Истата мелодија беше употребена 6 години порано. Песната на Punk-“ Harder, Better, Faster, Stronger” (2001) е “оштетената” и иако насловот можеби го инспирирал Вест да ја создаде оваа песна, немора да значи дека превземање и обработување на мелодијата е потребно. 8. We No Speak Americano – Yolanda Be Cool & DCUP “We No Speak Americano” постана хит во Европа, Австралија и Латинска Америка (каде песната исто се знае под името Pa-Panamericano), како и на топ 40 листите во Америка и Канада. Таа е обработка на песната “Tu Vuo’ Fa’ L’Americano”(1956) од Renato Carosone; сепак, новата обработена верзија воопшто не западна во незгода поради фактот дека тоа е веќе употребена мелодија.
Exploring the DNA of music – Top 10 sample based songs Have you ever asked yourselves if some song is sampled, or remade, or it’s one of a kind? Believe it or not, there are many melodies out there that are repeating throughout the years, but unfortunately, no one has ever noticed the similarities….until NOW. The following list is composed of ten of the best songs which regrettably have their so called “antecessors”. 1. Barbra Streisand – Duck Sauce With its effective and dynamic melody, this song made it amazingly to the top of the lists. Perfect for discos and home parties, as well as bars, popularity of “Barbra Streisand” is still apparent. However, there is only one concern – Boney M’s song “Gotta go home” (1979) has completely the same rhythm.
9. Beautiful – Eminem
Како една од најсензитивните снимања во кариерата на Еминем, песната се појавува во неговиот албум Relapse (2009). Тоа е единствената песна, како што тој вели, дека тој ја создал, и според него, таа е најдобрата песна од периодот кога тој не беше при себе. Иако тоа беше обработка на песната Reaching Out” (2005) од Queen & Paul Rodgers, треба да му се опрости поради неговата тешка ментална состојба тогаш.
10. Ain’t No Sunshine - The Heatmakerz Ft. Curtains, Trini & Mila Don Решив да ја завршам оваа листа со обработка на песна од еден од најпознатите, и нажалост неодамна мртов, Michael Jackson, кој ја смени историјата на музиката. Овие познати музичари решија да ја обработат неговата песна “Ain’t �������������� No Sunshine” (1972), но во рап верзија. Можеби звучи пријатна за љубителите на рапот, но попрво би ја оставила верзијата на Michael Jackson.
March-April 3(51) 2011
Elena Petrevska
2. The Time (Dirty Bit) – Black Eyed Peas It is THE TIME for BEP’s comeback. The song, which borrows the famous hook from the Dirty Dancing’s hit “(I’ve Had) The Time of My Life” (1987), is the first single from the BEPs‘ album, “The Beginning.” Even though sampled, it shines at the top of the lists all over the world. 3. Sweet Dreams – Marilyn Manson Just by adding few lines – here comes a new song! That’s what M. Manson made - a cover of the song “Sweet Dreams (are made of this)” (1983) by Eurythmics. The difference is noticeable because of the fact that M. Manson’s cover song is alternative metal, and Eurythmics’s original is synthpop, new wave genre.
issuu.com/vcsvoices
19
20
voices magazine 4. Waka Waka – Shakira
Shakira’s Waka Waka was the official anthem of FIFA World Cup 2010. It represented the fourweek festival of football people were about to witness in South Africa. Full of energy and dynamism, it incredibly represented the joy of football especially visible on men’s faces. Despite its popularity, it is sampled (cover) from the song” Zamina Mina (Zangalewa)”(1986) by Golden Sounds. 5. Stairway To Heaven – Led Zeppelin In regards of the longlasting position at the top of the rock lists for all times, “Stairway to Heaven” is one of the greatest rock songs in the history. What is more, is that it runs almost eight minutes, and it is composed of several sections, which increase in tempo and volume as the song progresses. However, it has one negative side – it is sampled! Unfortunately, the original song, which contains the same rhythm is called “Taurus” ( 1968 ) by Spirit. 6. Ridin’ Solo – Jason Derulo Ridin’ Solo is the 3rd music video and single released from Jason Derulo’s self titled debut album. Although only 3 years passed after David Guetta’s “Love is gone” (2007 ) appeared on the scene, J.Derulo didn’t even think and used the exactly same rhythm for his song, depicting his break up with his girlfriend. Double failure! 7. Kanye West – Stronger Believe it or not, one of the greatest American rappers at the time is also sampling somebody else’s song! What a thing! The same melody was used 6 years before he produced his song. Daft Punk’s song “Harder, Better, Faster, Stronger” (2001) is the “damaged one” and although the title might inspired K.West to create his song, it doesn’t mean that he was supposed to copy the tune.
issuu.com/vcsvoices
8. We No Speak Americano – Yolanda Be Cool & DCUP “We No Speak Americano” became a hit in Europe, Australia, and Latin America (where the song is also known as Pa-Panamericano) as well as the top 40 hit in the U.S. and Canada. It samples from the song “Tu Vuo’ Fa’ L’Americano”(1956) by Renato Carosone; however, the newer sampled version’s greatness is not harmed at all by the fact that it has already used melody. 9. Beautiful – Eminem
As one of the most heartfelt recordings in Eminem’s career, the song appears on his album Relapse (2009). It’s the only song, as he says, that he produced, and in his opinion, it’s the best song of the time when he wasn’t sober. Even though he sampled the song “Reaching Out” (2005) by Queen & Paul Rodgers, he should be forgiven because of his mental state back then. 10. Ain’t No Sunshine - The Heatmakerz Ft. Curtains, Trini & Mila Don I decided to finish this list with a sampling song of one of the greatest, and unfortunately recently dead artist, Michael Jackson, who changed the history of music. These famous musicians decided to sample Jackson’s song “Ain’t No Sunshine” (1972), but in a rap version. It might sounds pleasant for the rap fans, but I would rather leave it as MJ decided it should be. Elena Petrevska
March-April 3(51) 2011
voices magazine
Hulumtimi i DNK së muzikës-Top 10 këngët e bazuara në sempling
A e keni pyetur ndonjëher vehten nëse ndonjë këngë është e sempluar, e ripërpunuar, ose është unike? Besoni ose jo, ka aq shumë melodi që po përsëriten vazhdimisht gjatë viteve, por fatkeqsisht askush nuk po i vëren ngjajshmëritë… deri TANI. Lista e poshtëshënuar është e përbërë nga 10 këngët më të mira të cilat fatkeqësisht kanë ‘’ paraardhës të tyre’.
1. Barbara Streisand-Duck Sauce Me melodinë e saj efektive dhe dinamike, kjo këngë quditërisht arriti në top listat. Perfekte për në disko dhe ahengje shtëpiake, si dhe për bare, populariteti i Barbra Streisand është ende më se i dukshëm. Mirëpo, ka një shqetësim, meqenëse kënga e Boney M ‘Gotta go home’’ (1979) ka plotësisht të njëjtin rritëm. 2. The Time ( Dirty Bit ) – Black Eyed Peas Është koha për rikthimin e BEP. Kjo këngë, e cila huazon rritmin nga hiti prej Dirty Dancing (I’ve Had) The time of my life (1987) është kënga e parë i albumit të BEP, The Beginning. Edhe pse me ndryshime, kjo këngë shkëlqen në top listat mbarë botës. 3. Sweet Dreams – Marilyn Manson Vetëm duke shtuar ca fjalë ja ku kemi një këngë të re ‘’Sweet Dreams(Are made of this)’’ (1983)nga Eurythmics. Dallimi është i dukshëm meqenëse e përpunuar M.Menson është alternativ metal, ndërsa kënga e Eurythmics,pra origjinali është sintpop, zhanr i ri. 4.Waka Waka – Shakira Waka Waka e Shakirës është himna oficiale e FIFA Kupi Botëror 2010. Ka përfaqësuar festivalin 4 javësh të futbolit të cilin do ta përcjellnin njerëzit në Afrikën Jugore. E mbushur me energji dhe dinamike, përfaqëson kënaqësinë e futbolit posaqërisht e dukshme tek fytyrat e gjinisë mashkullore. Përpos popularitetit, kjo këngë është e marrë nga kënga origjinale Zamina Mina(Zangaleëa) (1986) nga Golden Sounds. 5.Stairway To Heaven – Led Zeppelin
Duke qëndrur një kohë shumë të gjatë në pozitat e larta të top rock listave të të gjitha kohrave, ‘’Stairway to Heaven’’ është një nga rock këngët më të famshme në histori. Është e gjatë gati 8 minuta, dhe është e komponuar në disa pjesë, të cilat kanë tempo të përshpejtuar dhe volum më të madh gjatë tërë këngës. Fatkeqsisht, edhe kjo nuk është origjinale. Origjinali i këngës është i quajtur ‘’Spirit’’ 1968) nga Taurus.
March-April 3(51) 2011
6.Ridin’ Solo – Jason Derulo Ridin’Solo është video klipi dhe kënga e 3 me rradhë e këngëtarit Jason Derulo nga albumi i tij. Edhe pse vetëm 3 vite kishin kaluar pas këngës “Love is gone” nga David Guetta (2007), J.Derulo fare nuk mendoi dhe përdori ritmin e njëjtë për këngën e tij, gjë që rezultoi në ndarjen me të dashurën e tij. Dështim i dyfishtë 7.Kanye West – Stronger
Besoni ose jo, njëri prej reperëve më të mirë amerikan momentalisht është duke kopjuar këngën e dikujt tjetër! Melodia e njëjtë është përdorur 6 vite para se të bëjë ai këngën. Kënga e Daft Punk “Harder,Better,Faster,Stronger” (2001) është “e dëmtuara” dhe edhe pse titulli ndoshta e ka inspiruar K.Ëest të bëjë këtë këngën e tij,nuk do të thot se ai mundet të kopjoj këngën. 8.We No Speak Americano – Yolanda Be Cool & DCUP “We no Speak Americano” u bë një hit në Europë,Australi,dhe Amerikën Latine ( ku kjo këngë është gjithashtu e njohur si PaPanamericano) dhe si top 40 hit në Sh.B. dhe Kanadë. Është e sempluar nga kënga “Tu Vuo’Fa’L’Americano” (1956) nga Renato Carosane; por, fama e verzionit të ri nuk është e dëmtuar nga fakti se ka melodi të përdorur. 9.Beautiful – Eminem
Si një nga inqizimet më të përzemërta në karierën e Eminemit, kjo këngë është në albumin Relapse (2009). Është kënga e vetme,siç thotë ai, i të cilës producent ishte ai, dhe sipas mendimit të tij, është kënga më e mirë kur ishte i pirë. Edhe pse kopjoi këngën “Reaching Out” (2005) nga Queen& Paul Rodgers, atij duhet ti falet kjo për shkak të gjendjes psiçike atëherë. 10.Ain’t No Sunshine - The Heatmakerz Ft. Curtains, Trini & Mila Don Vendosa të mbaroj këtë list me këngë të kopjuar nga njëri prej më të mirëve, dhe për fat të keq së shpejti i vdekur,Michael Jackson, i cili ndërroi historinë e muzikës. Këto muzikantë të famshëm vendosën të kopjojnë këngën e tij “Aint no Sunshine” (1972),por në rap verzion. Ndoshta tingllon mirë për rep fansat, por une do ta kisha lënë ashtu siç e bëri MJ. Elena Petrevska
issuu.com/vcsvoices
21
22
voices magazine
MONTH OF FRANCOPHONIE
M
arsi është muaji i Frankofonisë, rast me të cilin ne mundemi të bëjmë një përmbledhje për influencën franqeze në Maqedoni.Do të fokusohemi në sferën e arsimit dhe lëvizjes së studentëve, nga një intervju me Irena Pavlovska dhe Kalopa Patrushevska, dy profesoresha të gjuhës frenge në Universitetin Kirili dhe Metodij në Shkup.
2010-2011 Grupi teatror qe mesojne frenqisht ne univerzitetin Kiril dhe Metodij.
Duke marrë parasysh raportin e 2006-2007 për Frankofonisë në botë, i themeluar nga Organizata Ndërkombëtare e Frankofonisë (IOF), në Maqedoni ka 200 000 Frankofonë (persona të cilët mund të komunikojnë në gjuhën Frenge në situata të përditshmë). Sa për institucionet, mundeni të gjeni Ambasaden Frenge në Shkup, Alianca Franqeze në Manastir, Qendra kulturore Frenge në Tetov si dhe në Shkup. Në sferën e arsimimit, shumë shkolla, prej foshnjoreve deri tek universitetet,ofrojnë mundësi për të mësuar gjuhën Frenge. Frankofonia në Maqedoni fillon që në shekullin XIX, në kohën e okupimit Otoman, gjatë të cilit Franca ishte simbol i lirisë dhe dritës. Gjatë Luftës së parë Botrore, Maqedonia ishte një nga teatret kryesore të Frontit Orient, duke lejuar që ushtria e Aliancës të kalon lirshëm nga Selaniku në Beograd. Dëshmitar të këtij periodi janë rrënimet në Manastir dhe Shkupë, të cilët kanë strehuar diku 70 000 ushtarë. Në shtator 1999, Maqedonia ka hyrë në Organizatën Ndërkombëtare të Frankofonisë. Ky bashkpunim është formalizuar me një marrëveshje për bashkpunim arsimor, shkencor dhe bilateral, nënshkruar në Paris 29 janar 1998. Një nga prioritetet e themeluara në samitin XI për Frankofoni në Bukuresht në vitin 2006 është zhvillimi i programeve për bursa në modelin e Erasmus Europian dhe të mban lëvizjen e studentëve në zonën frankofone dhe të përforcojë këmbimin. Por nëse e vështrojmë nga më afër, pak Maqedonas që studijojnë gjuhën Frenge janë të dërguar jashtë vendit. Për shembull, mbi 20 studentë në vitin e dytë
issuu.com/vcsvoices
me rend, këtë vit vetëm 2 shkuan në Francë. Shumica prej tyre do të punojnë si au pair ose nëpër kampe. Studentët janë shumë të motivuar për të dalur jashtë, por ata nuk mund t’ia mundësojnë atë vehtes. Ata nuk fitojnë para dhe mbështeten në të ardhurat e prindërve të tyreshpjegon Kaliopa Performimi i Artcooliques, nga Pe t r u s h e v s k a , profesoresh e grupi teatror nga studentet qe megjuhës frenge sojne frengjisht ne univerzitetin në Universitetin Kiril dhe Metodij, gjatë Unifest Kirili dhe 2010 Metodi. Ekzistojnë shumë pak mundësi mbrenda kornizës ligjore të studimeve të tyre. Për shembull, është një burse për praksë verore në Belgjik, dhe konkurenca është mjaft e lartë. Kë ta zgjedhim midis një profesor sapo të diplomuar apo një bachelor student ? Qeverisa maqedone mundëson shumë pak bursa në domenin gjuhësor, meqenëse preferon të investojë në sfera më profitabile, si informatika, ekonomija etj. Autoritetet franqeze poashtu janë duke orfuar shumë bursa, por jo dhe aq shumë prandaj duhet të luftosh shumë për ti fituar. Kaliopa Patrushevska shton : Frankofonia qëndron shumë e rëndësishmë për maqedonasit por Franca i ka shqyrtuar prioritetet e saja dhe investon shumë më pak se sa 30 vite më parë. ! Prandaj studentët kërkojnë bursa cdokund, në internet. Frances nuk i duhet më profesor, meqenësë prodhon mjaft. Prandaj nëse Franca investon, do të investonte në profesione tjera më profitabile. Sa për studentët franqez që vijnë në Maqedoni, ata janë shumë të rrallë dhe vijnë kryesisht për gjuhën maqedone, literaturën dhe Seminarin Kulturor i cili mbahet në Gusht në Ohër. Irena Pavlovska e mbylli bisedën me urimin : Shpresoj që do të fasilitojmë lëvizjen e studentëve në linguistikën Franqeze
Sophie Goullet de Rugy
March-April 3(51) 2011
voices magazine
Udhëtim në kohën misterioze
N
jë ditë do të jetë e mundur për të lëvizur objekte me fuqitë tona te mendjes, të ecim nëpër mure, të bëhemi të padukshem, për të transportuar në çast, dhe të lexojme mendjen? Këto janë disa nga pyetjet që shqetësojnë, ndikojnë dhe ndikimin më të madh të shkencëtarëve aktualisht. The e pamundur është relative. Ajo që është konsideruar të jetë e pamundur në te kaluaren është e mundur sot, dhe ajo që është konsideruar e pamundur sot, do të të konsiderohet e mundshme në të ardhmen.
mrekullueshme dhe më fleksibile. Transporti dhe komunikimi janë të dyja përmirësuar gjatë këtyre shekuj. Ndryshime rrënjësore që kanë ndodhur njeriut në formë, perspektiva e krijimit të risive dhe të zbulojë evolucionin e thellë në rrënjët e saj. Në ditët e sotme, njeriu i parë zbriti në Hënë, Wright Brothers e ka krijuar makinen e parë fluturuese, si dhe me teknologjine lulëzoi me impressiveness. Raketa, teleskopët, kompjutera, televizion, robote, etj. janë me vlera të mëdha për boten e sotme. Saktësisht, imagjinata u bë realitet.
Kur një shkencëtar i shquar por të moshuar thotë se diçka është e është e mundur, ai është pothuajse me siguri të drejtë, kur thotë se diçka është e pamundur, ai është ndoshta i gabuar (Klark, AOS ligji Parashikimit) Miratim in dhe akreditimin e pllakave tektonike 3 miliard vjet më parë do të duket qesharake për njerëzit, dhe madje edhe për shkencëtarët që jetojnë si më shpejt të jetë 3 shekuj më parë. Arsyeja pse është mungesa e njohurive në atë kohë, përveç kësaj ne besimin se Toka nuk mund të jetë më e vjetër se milion vjet. Kur u ndërtua hekurudha e parë, kritikët pohuan se treni u zhvendos më të shpejtë, të mjaftueshme për zemrën e njeriut që të shpërthejë. Në 1700 dhe 1800, fluturimi ishte e paimagjinueshme, udhëtimit në hapësirë ishte absurde, televizion dhe Interneti nuk ishte i menduar edhe si i arritshëm, dhe radio u konsiderua pa të ardhme. Për më tepër, shkencëtarët kritikuan ashpër mundësinë e krijimit të bombave atomike ose makina të vazhdueshme. Vrimat e zeza janë te papranueshme edhe nga Einstein, dhe raketa nga babai i raketave moderne. Kozmologu Stephen Hawking ka kërkuar për të vërtetuar se makina e kohës nuk mund të krijohet, por ai nuk mund. Të gjitha këto shpikje janë spekuluar si e pamundur në atë periudhë. Një nga arsyet ishin të çara të mëdha në të kuptuarit shkenca, veçanërisht në nivel atomik. Megjithatë, progres gjatë shekujve të fundit pet të bëra jetën tonë të
March-April 3(51) 2011
Filozofet të një moshe janë bërë absurde për të ardhmen, dhe marrëzite e djeshme ka bërë diturinë e nesërme. (Oscar SirWilliam)
Me vendosmëri mund të konstatoj ne përfundimi se vetëm për shkak se diçka është e pamundur sot nuk do të thotë se do të jetë e pamundur në të ardhmen. Mënyra e vetme e te zbuluarit kufijtë e mundshme është që të kontribojme me ndikim të vogël të në te pamundur. Edhe pse parashikimi është e vështirë të bëhet, disa fakte janë të dukshme. Teoria kuantike dhe teorite e përgjithshme relativitet, janë duke na dhënë vlerësime të përafërta, kur këto parashikime mund në të vërtetë te ekzistojne. Për më tepër, në nivel atomik teleportation është bërë nga shkencëtarët këto dekada. Megjithatë, një pyetje është ende një mister: Nëse do te hasni ne nje qytetërim milion vjet më të avancuar se e jona, do të jete teknologjia e tyre e përditshme magji për ne? Elena Petrevska
issuu.com/vcsvoices
23
24
voices magazine
Мистериозното патување во времето
Ќ
е биде ли возможно еден ден да ги придвижуваме предметите со моќта на нашиот ум, да поминуваме кроз ѕидови, да станеме невидливи, да се транспортираме моментално, и да читаме мисли? Ова се некои од прашањата кои ги вознемируваат и им влијаат на повеќето научници денес. Невозможното е релативно. Што се сметало за невозможно во минатото е возможно денес, а тоа што се смета за невозможно денес, ќе биде возможно во иднината. “Кога препознатлив, но постар научник тврди дека нешто е возможно, тој е скоро сигурно во право; кога тој тврди дека нешто е невозможно, тој најверојатно греши. “ Кларковиот Закон Одобрувањето и акредитирањето на тектонските движења пред 3 билиони години би звучело апсурдно и безсмислено за луѓе, па дури и научници коишто живееле пред 3 века. Причината за тоа е недостигот на знаење во тоа време, заедно со верувањето дека Земјата неможе да биде постара од милион години. Кога првата железница била изградена, критичарите тврдеа дека возот се движел толку брзо, доволно за човечкото срце да експлодира. Во 1700ите и 1800ите години летањето беше незамисливо, патувањето во вселената апсурдно, телевизијата и интернетот не се ни замислуваа како достижни, и радиото се сметаше безнадежно. Згора на тоа, научниците остро ја критикуваа веројатноста за создавање на атомска бомба или постојани машини. Црните дупки биле неодобрени дури и од Ајнштајн, а пак рокетите од таткото на модерната рокетна технологија. Космолоѓистот Стивен Ховкин сакал да докаже дека временската машина неможе да биде создадена, но не успеал.
issuu.com/vcsvoices
Сите тие иновации биле шпекулирани како невозможни тој период. Една од причините биле големите дупки во разбирање на науката, посебно на атомско ниво. И покрај тоа, развојот во текот на последниов век ги направи нашите животи неверојатни и пофлексибилни. Транспортот и комуникацијата се усовршуваат и надоградуваат овие последни векови. Драстични промени се случуваат кои ги обликуваат човечката перспектива за создавање иновации и истражувањето на еволуцијата подлабоко во нејзините корени. Во денешницата, првиот човек слета на месечината, Враит Браќата ја создадоа првата летачка машина, и технологијата импресивно процвета. Ракети, телескопи, компјутери, телевизија, роботи итн., сите тие се со неверојатно значење за денешниов свет. Всушност, имагинарното постана реалистично.
«Филозофиите на едно поколение постанаа апсурдите на следното, и вчерашните лудости постанаа утрешни мудрости.» Сер Вилијам Оскар Убедливо можам да тврдам дека само поради тоа што нешто е невозможно денес, немора да значи дека ќе биде невозможно во иднината. Единствениот начин за откривање на границите на возможното е да се ризикува еден мал дел од нив во невозможното. Иако е многу тешко да се предвиди иднината, некои факти се јасни. Квантната теорија и теоријата на релативноста ни даваат груби претпоставки кога овие предпоставки би можеле да постојат. Згора на тоа, телепортација на атомско ниво научниците извршија овие декади. Меѓутоа, едно прашање сеуште останува мистерија: ако се сретнеме со култура милион години понапредна од нашата, дали нивната секојдневна технологија ќе ни изгледа магична? Елена Петревскa
March-April 3(51) 2011
voices magazine
25
The Mysterious Time Travel
O
ne day would it be possible to move objects with the power of our minds, to walk through walls, to become invisible, to transport instantly, and to read minds? Those are just few of the questions that disturb, affect and influence most of the scientists presently. The impossible is relative. What was considered to be impossible in the past is possible today, and what is considered impossible today, will be considered possible in the future.
the reasons were the huge gaps in understanding science, especially at atomic level. Nevertheless, progression during the last centuries made our life magnificent and more flexible. Transportation and communication have both improved during these centuries. Drastic changes occurred that shaped human’s perspective of creating innovations and exploring evolution deeper in its roots. Nowadays, the first man has landed on the Moon, Wright Brothers have created the first flying machine, and the technology is flourishing with impressiveness. Rockets, telescopes, comWhen a distinguished but elderly scientist sta- puters, television, robots, etc. are with enormous tes that something is possible, he is almost cer- value for today’s world. Concisely, the imaginary tainly right; when he states that something is became realistic. impossible, he is probably wrong. (Clarke’s law of prediction) Philosophies of one age have Approving and accrebecome the absurdist of the diting the plate tectonics 3 next, and the foolishness of billion years ago would seem the yesterday has become the ridiculous to people, and even wisdom of tomorrow. for scientists living as recently (Sir William Oscar) as 3 centuries ago. The reason for that was the lack of knowI can state decisively that just ledge at that time, together because something is imposwith the belief that the Earth sible today doesn’t mean it cannot be older than million will be impossible in the fuyears. ture. The only way of discove When the first railway was built, critics ring the limits of the possible is to venture little claimed that the train moved too fast, fast enough impact of them in the impossible. Even though for the human heart to explode. In the 1700’s and prediction is hard to make, some facts are obvio1800’s flying was unimaginable, space travel was us. The quantum theory and the theory of geneabsurd, television and Internet weren’t even tho- ral relativity, are giving us rough estimates when ught as obtainable, and radio was considered to these predictions could actually exist. Moreover, have no future. Furthermore, scientists criticized teleportation at atomic level was done by scienseverely the possibility of creating atomic bombs tists these decades. However, one question is still or perpetual machines. Black holes were disap- a mystery: If we encounter civilization million proved even by Einstein, as were rockets by the years more advanced than ours, would their evefather of modern rocketry. ryday technology appear to be magic for us? The cosmologist Stephen Hawking wan- ted to prove that time machine cannot be cre- Elena Petrevska ated, but he couldn’t. All those inventions were speculated as impossible at that period. One of
March-April 3(51) 2011
issuu.com/vcsvoices
26
voices magazine
Жена во македонска традиција и во сегашноста
В
о македонската традиција, како што и во другите патрархални култури во минато, жената заземала секундарна позиција, а понекогаш била и на подалеко место – не само после мажот, но и после неговиот имот. Најтешко им било на жените во долг период пред и после свадба, се додека нова жена не влегла во куќа – тогаш кога нејзинте синови се жениле и таа станувала свекрва, заземајќи висока позиција во семејството. Односите и хиерархија која владее во едно семесјство, се запишани и изразени во фолклорот, кој е извор на традицијата и народните мудрости и правила. Треба да се напомени дека во фолклорот се зачувани традиционалните улоги, хиерархија, односи, кои образуваат идеален, стереотипичен модел на семејство, а фактички постојаат различни модели, зависни од многу фактори- индивуалноста на секој човек, судбина, случајноста, економски, историски и други влијанија. Како што подцртуваат етнолозите - „не е можно да се гледа црно-бело на учество на половите во правата и обврските на семејството и селската заедница и во таа смисла се изнесени многубројни варијанти (модели) кои само делумно (надворешно) се поклопуваат со јавно промовираниот идеален модел на традициската култура: доминација на мажот – послушност и потчинетост на жената по примерот на класичниот модел на патриархалната култура”.� Фокусирајќи се само на кратките жанрови на народната македонска литература, наоѓаме голем број на пословици и поговорки кои ни покажуваат (стерео)типична слика на македонскиот дом, семејство и односите помеѓу неговите членови, односно ни покажуваат различни стереотипи, разновидноста и амбиваленција на замислувања и модели за македонско семејство и односите меѓу роднините. Според традицијонални закони млада невеста требало да врши тешка физичка работа, немала слобода на движење (не таква како што имале мажи), немала право до сопствениот имот.Исто така во семејна задруга во минатото влијанието на невестата брз донесувањето на семејните одлуки е минимално, но од друга страна жената знаела како индиректно може да влиае на својот маж – како што вели полската поговорка mężczyzna jest głową, ale kobieta szyją (буквално – мажот е глава, но жената е врат). Според традицијата зачувана во јазикот и фолклорот релациите меѓу мажот и жената не се туку така едноставни. И така имаме патриархален и библијски модел на семејството, каде мажот е главен лик, господар, а – жената од Бога е блаосоена да му бидит на мажо помошница/ Жена, коњ, пушка не се даат на туѓа рака. Мажот и жена се заедницаЖената без маж и маж без жена за калугери и прилега. Многу се цени работлива, вредна и паметна жена, таа е дури услов за да домот биде вистинскиот –Дек нема жена, туј нема куќа/ Без жена ќуќа, клај му го огно од врата и изгори ја или Од кај си? Од кај што е жена ми/ Одек ти е жената, од там ти е родата кое што може да изразува почит на мажот
issuu.com/vcsvoices
кон својата сопруга и нејзината фамилија или е одраз на реалниот модел каде жената имала влијание на својот сопруг, иако јавно не го манифестувала. Изреката може и кажува за односот кон зетот, посебно кога се мисли на институција домазет. Позицијата на мажот во куќа на својот тест и тешта, била ниска, а според традицијата дури и многу лоша – Зет рода ли е, та и магаре стока ли е/ Кој е домазет, секој ќе го кара/ На гаврано му рекле: црн си. – Домазето е поцрн од мене рекал гаврано. Фолклорот ни ги предава и основните закони, како што е наредба за егзогамија кај Македонците – Свиња, куче и жена да не зимаш од свое село, препорачува рано женење – Ели млат се жени, ели млат се калуѓери, подцртува забрана на насилство кон жената – Удри по очи, по глаа – на жена не бидуа, оти и таа има душа/ Мажите кои се умни си ги честат жените, најверојатно од женско авторство Кој си бие жената, тој си бие снагата/ или иронично Карам, тепам, маж се бројам, што од друга страна ни кажува дека такво насилство било доста застапено – Воденица не клепана и жена не тепана не биват. Фразеологијата утврдува стереотип на лоша маќеа – Колу бели гаврани, толку добри маќеи. А во поговорките Етрва на етрва е шиљка / Етрвите се карат преко свекрвата наоѓаме не само познато и во Полска лошо мислење за мајката на сопругот, ами и патрилокален модел на живеење. Се чини дека положба на жената во современото опшество е далеку подобра од минатото, но сепак македонската култура остана многу традицијонална и патриархална. Денешните Македонки се школуваат, завршуваат универзитет, работат на различни позиции, но се уште тие најмногу се одговорни за готвење, перење, чување деца дома. Денешните Македонки се убави и дотерани, владеат со неколку јазика, сакаат да патуваат во странство. Но такви модерни девојки најчесто имаат поголема слобода (и можности) во главниот град, а за жал на провиниција имаат се уште големи ограничувања. Од друга страна заради економски и други причини, ограничени се и машките. Исто така за патрархалната хиерархија во македонското опшество може да се гледа и од позитивен аспект. Македонските жени сакаат одговорни партнери, кои се грижат за нив и за нивните деца и таква сигурност е за нив поважна од рамноправноста и феминизам. Мирела Макурат
March-April 3(51) 2011
voices magazine
27
Woman in the Macedonian tradition and now
I
n the Macedonian tradition, like in other patriarchal cultures in the past, a woman took secondary place, and sometimes even lower – not just after the man, but after his property as well. The hardest time for women was before and after the wedding, until a new woman came to the house- when her sons got married and she became a mother-in-law, taking higher position in the family. Relations and hierarchy which rule in a family, are written and expressed in folklore, which is the source of tradition, folklore wisdoms and rules. It should be motioned that in folklore there are stored traditional roles, hierarchy, relations, which make an ideal, stereotypic model of a family; but basically there are different models, which depend on different factors - individuality of the man, destiny, economic, historic and other influences. As ethnologists say- “its not possible to see black&white on the gender rights and obligations of the family and village community and in that sense many variations (models) are introduced which partly (from outside) match the publicly promoted ideal model of the traditional culture. Focusing only on the short genres of the Macedonian literature, we can find a huge number of wisdoms, which show us (stereo) typical picture of the Macedonian house, family and relations; actually they show us different stereotypes. According to the traditional laws, young brides should do very difficult physical work, have no freedom of moving (not like men), have no right to poses her own land. Also, in the family community in the past, the influence of the young bride on making family decisions was minimal, but on the other hand women knew how to influence the husband indirectly- like the old Polish wisdom is says mężczyzna jest głową, ale kobieta szyją (literary – a man is the head, but a woman is the neck). According to the tradition which is preserved in language and folklore, relations between a man and wife are not so simple. Here we have patriarchal and biblical model of family, where a man (husband) is the first person, the ruler, and a woman is blessed by God to be the husband ‘s helper - literally “you cannot give to somebody a woman, a horse and a gun”. Man and
March-April 3(51) 2011
wife are community – lit. “a woman without a man, and a man without a woman only can be a monk”. A woman who works and who is smart, is very valuable, she is even the requirement for a good, real home – lit. “where there is no woman, there is no home”/ “House without a woman, fired it or where are you from? From the place that my wife came.” Those wisdoms respect a woman and her part in the family, or they reflect the real model, where a woman had an influence on her husband, but she didn’t manifest it in public. There are even wisdoms about a man, especially about the man who is lives in the house of his wife’s parents. The position of this man in the house of his wife’s parents is very low and, according to the tradition, even very bad –lit. “this man is blacker than the raven”. Folklore gives us the elementary laws, like the law about getting married –lit. “don’t take a pig, a dog or a woman from the place where you live ”; about early marrying – lit. “if you get married young it’s the same as if you became a monk ”; about violence –lit. “don’t beat your wife, she also has feelings/ Men who are clever love their wifes” (probably from a woman author); on the other hand we can find laws about using violence. We can also find laws about stepmothers. It seems that the position of a woman in the modern society is far more better than in the past, but still Macedonian culture is very traditional and patriarchal. Contemporary Macedonian women are educated and work on different positions, but they still are responsible for cooking, washing and taking care of children and home. Contemporary Macedonian women are beautiful and dressed according to the latest fashion, they can speak several languages, they want to see the world. But these modern women can be found only in the capital city. On the other hand, because of the economic situation and other reasons, in the rural areas even men are limited. Also about patriarchal situation, it can be seen in a positive way. Women from Macedonia like responsible partners, who are caring about them and their family. For them safety is more important than feminism and equality. Mirella Makurat
issuu.com/vcsvoices
28
voices magazine
Денот на Свети Валенти и на Свети Трифун
14
Февруари под влијание на западната култура е познат глобално како Денот на Свети Валентин, Денот на заљубените но исто така и како Денот на кич. Но може не секој знае дека вистинскиот свети Валентин нема врска со аморчиња и американската попкултура. Свети Валентин живеел во III век во Рим, бил свештено лице и лекар. Клаудиус II тогашниот владител на
Римското Царство, им забранил на своите млади легионери да се женат, но св. Валентин ја прекршил таа забрана и ги благословил младоженците. Затоа царот го ставил во затвор. Таму Валентин се заљубил во ќерката на својот чувар, која што била слепа. Според преданијата љубовта што Валентин ја имал кон неа ја оздравила и й се вратил видот. Кога царот дознал за ова, дал наредба да се убие Валентин. Тој како последна порака й пратил на саканата писмо, кое го потпишал Од Твојот Валентин. Денот на негова егзекузија бил 14
Истиот датум кај православните христијани познат е како празник на еден друг светец. Јужните Словени на тој ден го слават Трифун ден. Трифун бил роден во Фригија од сиромашни родители, во детството бил чувар на гуски. Во тоа време со Римското Царство завладеал царот Гордијан, чијашто ќерка полудела и со тоа го фрлила царот во голема жалост. Ниеден лекар не можел да помогне на лудата Гордијана. Тогаш демонот прозборел преку девојката и рекол дека освен Трифун никој не може да го истера. Го донесле во Рим и тој ја исцелил царската ќерка. Царот му подарил многубројни дарови, а тој на враќање им ги разделил на сиромасите. Потоа ова свето момче продолжило да чува гуски и да Му се моли на Бога. Кога се зацарил христоборниот Декиј, Свети Трифун бил малтретиран и свирепо измачуван заради Христа. Маките не му наштетиле ни малку и најпосле мачителите го осудиле на смрт со меч. Му се помолил на Бога и ја издивнал душата. Според верувања тоа било на14 февруари. Кај Македонците празникот главно е познат по обредното закројување на лозјата. Некои го викаат свети Трипун - пијаница. Едни го сметаат за последен од зимските, а други за прв од пролетните празници. Најверојатно празникот е реликт на античките, паганските верувања сврзани со култот на Дионис/Бахус (Бакх,Вакх) и со на нив посветените празници– баханалии во Рим и дионисии во стара Грција. Дионис/Бахус бил бог на виното, театарот, екстазата, лудоста и плодноста. Денешниот култ на свети Трифун е христианизирана, синкретична но и веќе само реликтна верзија на древните обичаи. Сепак и денешниот обичај е многу интересен дел од фолклорот и традицијата. Мирела Макурат
Февруари.
issuu.com/vcsvoices
March-April 3(51) 2011
voices magazine
Tea Time with Kreaktiv 4 birthday Youth Association Kreaktiv
Y
outh Association Kreaktiv celebrated its fourth birthday recently with a tea party and exhibition. The event was held on 7th February in CK Cultural Centre Skopje, and all members and friends were invited. The exhibition included a photo display of activities held over the last year, copies of Kreaktiv’s
magazine, Libertas and promotional videos and interviews with national television stations. Speeches by the organisation and club coordinators, Dragan Markoski, Stevica Levajkovski and Sakina Gril preceded the most important part - the cake! Kreaktiv has youth centres in Skopje and Kavadarci and works with local schools and communities. Incidentally, Kreaktiv Skopje is moving to the CK premises on Ilindenska Street, beside the government building and will reopen in the middle of March.
Бланед Дини
March-April 3(51) 2011
issuu.com/vcsvoices
29
30
voices magazine
3 x PHOTO CONTEST I CONTEST
Theme: “Macedonia and the Balkans”
3 x ФОТО НАТПРЕВАР I НАТПРЕВАР
by Zbigniew Drzewiecki
“Street photography is perhaps more easily defined as a method than a genre. The results can fit into documentary, portraiture and other genres, but the key elements of spontaneity, careful observation and an open mind ready to capture whatever appears in the viewfinder are essential.” Submit pieces that are contemporary, creative, profound, challenging, original and beautiful. But most of all, we want your pictures to inspire people around the world to visit our great, picturesque country/ region. Categories: 1.Open, 2. A View From the Western World, 3. Building Our Future, 4.Young Photographer of the Year - Under 21 Prizes: Selected pieces will be published in Voices Magazine (printed issue), on our website and shown at the exhibition in Skopje in May 2011. Plus award-surprise. Send your pieces to: drzewieckizbigniew@gmail.com II CONTEST Theme: “European Voluntary Service” Submit pieces that are contemporary, creative, profound, challenging, original and beautiful. But most of all, we want your pictures to help people around the world to start understand better voluntary movement and get more involved in it… Categories: 1.Open, 2.People, 3.Organizations, 4.Local community, 5. Young Photographer of the Year - Under 21. Prizes:Selected pieces will be published in Voices Magazine (printed issue), on our website and shown at the exhibition in Skopje in May 2011. Plus award-surprise. Send your pieces to: drzewieckizbigniew@gmail.com
III CONTEST Theme: Girl of the month/ year “Voices Magazine”
Тема на натпреварот: “Македонија и Балканот” “Уличната фотографија е наједноставно дефинирана како метод отколку како жанр. Резултатот влегува во рамките на документарните, портретите и другите жанрови, но важните елементи на спонаност, вниматело набљудување и искрена подготвеност да се улови се она што се појавува во визирот се од суштинско значење” Прифаќање на фотографии кои треба да се модерни, креативни, звучни, предизвикувачки, оригинални и убави. Но пред се, сакаме вашите слики да ги инспираат луѓето ширум светот за да ја посетат нашата голема живописна земја/регион. Категории: 1.Отворени 2.Поглед од Западот 3.Ја градиме иднината 4.Млад фотограф на годината – Под 21 година Награди: Одбраните фотографии ќе бидат објавени во Магазинот Војс во принт верзија, на нашата веб страна и на изложбата која ќе се одржи во Мај 2011, во Скопје. Ќе следат награди-изненадувања. Испратете ги вашите фотографии на следниот маил: drzewieckizbigniew@gmail.com II НАТПРЕВАР Тема на натпреварот: “Европски Волонтерски Сервис” Прифаќање на фотографии кои треба да се модерни, креативни, звучни, предизвикувачки, оригинални и убави. Но пред се, сакаме вашите слики да ги обединат луѓето ширум светот да започнат повеќе да го разбираат и да бидат вклучени во волонтерските сервиси... Категории: 1.Отворени 2.Луѓе 3.Организации 4.Локални општини 5.Млад фотограф на годината – Под 21 година Награди: Одбраните фотографии ќе бидат објавени во Магазинот Војс во принт верзија, на нашата веб страна и на изложбата која ќе се одржи во Мај 2011, во Скопје. Ќе следат награди-изненадувања. Испратете ги вашите фотографии на следниот маил: drzewieckizbigniew@gmail.com
III НАТПРЕВАР
Categories: That is a contest for beautiful girls, who live in Macedonia. Send your normal (not professional) photos, for example from parties, picnics, daily home activities or work situations, walks etc.
Тема на натпреварот: Девојка на месецот/ годината “Војс Магазин”
Prizes: Each monthly winner will appear in Voices Magazine (printed issue) and on our website. Plus they will get a possibility of a professional photo session for their portfolio.
Награди: Секој месечен победник ќе биде објавен во Магазинот Војс во принт верзија, на нашата веб страна и ќе добие професионална фото сесија за вашето портфолио.
Send your pieces to: drzewieckizbigniew@gmail.com
Judging criteria Impact - does it send direct, subtle or profound messages? Creativity - is it unusual, thoughtful, beautiful, subversive or ironic? Originality - is the subject treated differently and is the subject matter new? Composition - consider the perspective, balance, clarity of meaning and focus of statement Technical Quality - consider clarity, focus, lighting, exposure and colour Copyright: Copyright of the photos remains with the photographer. Any image submitted may be used by the Organizers for future publicity and marketing purposes for up to five years.Other remarks: At entry we ask you to give us your name and surname, the title and a description of your photo story. Images may be digitally enhanced for creative effect, but you must not add or remove significant elements of the image.
issuu.com/vcsvoices
Категории: Ова е натпревар за најубавите девојки од Македонија. Испратете ваша обична (не професионална) фотографија, на пример од забава, пикник, дома или на работа, од прошетка и слично.
Испратете ги вашите фотографии на следниот маил: drzewieckizbigniew@gmail.com
Критериуми на оценување:
Влијание – дали илустрира непосредни, суптилни или звучни пораки? Креативност – дали е необична, длабока, убава, пресвртна или иронична? Оригиналност – дали субјектот е третиран поинаку и претставува нова содржина? Композиција – разгледување на перспектива, баланс, јасност и фокус на композицијата Технички квалитет – разгледување на јасност, фокус, осветлување, изложување и боја Авторско право: Авторските права ги задржува фотографот. Секоја прифатена слика може да биде употребена од страна на Организаторите за идно рекламирање и маркетингшки цели во наредните пет години. Други забелешки: При испраќање на вашите трудови, бараме да го испратите вашето име и презиме, наслов и опис на фотографијата. Може да ни испратите од 1 до 10 фотографии. Фотографиите треба да бидат во формат jpegs над 1мб. Вашите фотографии треба да бидат со прифатлива резолуција за да можат да бидат испринтани во минимална големина од приближно А4 формат. Фотографиите може да подлегнат на евентуални промени за постигнување на креативен ефект, но вие не смеете да додавата или одземата важни елементи од истите.
March-April 3(51) 2011
PHOTOGRAPHIC REPORTAGE: “AIESEC: WORK AND FUN” by Zbigniew Drzewiecki /drzewieckizbigniew@gmail.com / More: http://picasaweb.google.com/drzewieckizbigniew
PHOTOGRAPHIC REPORTAGE: “Treskavec Monastery”
b y Z bi g n i e w D r z e w i e c k i d32 r z e w i e c k i zvoices bi g n i e wmagazine @gmail.com
issuu.com/vcsvoices
More: http://picasaweb.google.com/drzewieckizbigniew
March-April 3(51) 2011