January 2011 (1/49)

voices magazine www.voicesmagazine.org.mk

1(49) 2011

January FREE

Monthly magazine for young people in Macedonia and world volunteers community

3x

PH O ФО TO CO ТО НА NTEST ТП РЕВ - p.30 АР !

- c.3 !!

0 !! !

ОБЕДИНЕТИ СЛОВЕНИ – НЕ НÈ ИГНОРИРАЈТЕ!

UNITED SLAVS – DON’T DISREGARD US!

2

voices magazine

АИСЕК

AIESEC

АИСЕК претставува интернационална платформа за сите млади да ги истражат и развијат сопствените лидерски потенцијали и да извршуваат активности низ ширум 110 земји и територии.

AIESEC is the international platform for young people to explore and develop their leadership potential and runs activities in 110 countries and territories.

Во Македонија АИСЕК поседува локални филијали во Скопје, Прилеп и Охрид и нуди можности за професионален и личен развој. Ова е постигнато преку проектите исполнети на локално и национално ниво на територијата на Македонија како и преку нашиот меѓународен програм за размена за меѓународна пракса. Главната цел на АИСЕК е да го зголеми младинското лидерство и да придонесе за социјална одговорност кај младите во Македонија.

Тековниот проект на АИСЕК во Скопје е проектот Градиме Мостови. Главната цел на овој проект е да ја подигне толеранција помеѓу средношколците од различно културно и етничко потекло, но исто така и да ја подигне интеркултурната комуникација и социјалната одговорност помеѓу младите во Македонија.

Проектот Градиме Мостови беше започнат во 2004-та година. Во текот на 2011-та АИСЕК ќе го реализира по 5-ти пат. Покрај работилниците овозможени од страна на интернационалните студенти за младите во Македонија, проектот вклучува настан наречен Глобално Село каде што интернационалните студенти ќе ја презентираат својата земја и култура, ќе се изложат уметничките творби создадени од страна на учесниците средношколци како и мини Олимписките игри.

Додека настанот Глобално Село ќе го отвори проектот во фебруари 2011-та, истиот ќе биде затворен со „Денови на социјално одговорно однесување” вклучувајќи и изложба и мини Олимписки игри на крајот од април, 2011-та година.

Работилниците во склоп на проектот ќе се одржат од фебруари до мај од страна на меѓународните претставници со различно потекло од неколку земји низ целиот свет. Средношколците ќе работат на проекти во рамките на проектот за темата Градиме Мостови. Потоа, своите резултати ќе им ги претстават на другите тинејџери кои не партиципирале во проектот со цел да земат активна улога во градењето мостови меѓу различните култури.

Проектот ќе биде реализиран во десет училишта ширум Скопје и заедно со интернационалните студенти проектот ќе создаде простор за што повеќе отворени млади луѓе кои ќе се стекнат со вештини за превенција на конфликти и интеркултурна комуникација. Исто така ќе научат што претставува говорот на телото, ќе го усовршат своето знаење на англискиот, ќе се забавуваат и ќе научат уште многу други работи.

Проверете што нуди АИСЕК на нашата веб страна: www.aiesec. org.mk или контактирајте го нашиот одговорен за програми за размена

In Macedonia AIESEC has local branches in Skopje, Prilep and Ohrid and offers opportunities for professional and personal development. This is reached through projects run on local and national level within Macedonia as well as through our international exchange program for international internships.

The main aim of AIESEC is to increase youth leadership and to contribute to a social responsible youth in Macedonia.

AIESEC currently runs the Building Bridges project in Skopje. The main purpose of this project is to raise tolerance between the high-school students from different cultural and ethnic background and furthermore to increase intercultural communication and social responsibility among youth in Macedonia.

The Building Bridges project was initiated in 2004. In 2011 AIESEC will realize it for the 5th time. Aside the workshops delivered by international university students to youth in Macedonia the project includes an event called Global Village where international students will present their country and their culture, an exhibition of art produced by the participating high school students and mini Olympic games.

Whereas the Global Village event will be the opening event of the project in February 2011, the project will be closed by the „Days of social responsible behaviour” including an exhibition and mini Olympic games in the end of April 2011.

The workshops within the project will be held from February tillMay by internationals with different background from several countries around the world. The high-school students will work on projects within the project on the issues of Building Bridges. Afterwards they will present their results to other teenagers who didn’t participate in the project in order to take in active role in building bridges between the cultures.

The project will be realized in ten schools in Skopje and with the international university students the project will create a playground for more open young people who will gain skills in conflict prevention and intercultural communication. They will also learn what body language is and improve their English, have fun and much more.

Check out what AIESEC offers to you on our webpage www. aiesec.org.mk or contact our responsible for the exchange program Boban, boban.gjorgjievski@aiesec.net

Бобан boban.gjorgjievski@aiesec.net

V

oices Magazine is a project of „Volunteers Centre of Skopje”.It is created to provide more opportunities for young people: To get to know other countries and cultures, promote volontureeism, non-formal education programs and active involvment

The participants of this project are volunteers working in “Volunteers Centre of Skopje”. Some of us come from different Europeean countries to do here their “European Voluntary Service” and some are students from Macedonia.

With the Voices Magazine we seek to: Turn the attention of the young people to the issues, which are not generally discussed in public or in mass media. Inform and discus about the variety of interesting topics that are related to young people in Macedonia. Provide with information about volunteerism in general and “Youth in Action Programme”. The young people in Macedonia are the main target group of the project. Hoveve, we are writing for all the people who feel young, no matter neither age or nationality.

VOICES MAGAZINE

Monthly magazine for all young people in Macedonia and world volunteers community Editorial Office:

Journalists

Transaltors

Others

Volunteers Centre in Skopie Sava Kovacevik 47-4/6 Tel/fax.: (+398) 22 772 095 www.voicesmagazine.org.mk info@voicesmagazine.org.mk

Aga Krawczyk Blandine Charreau Joao Carmona Karolina Data Lanankuras Miguel Gama Nunes Mirella Makurat Sophie Goullet de Rugy Zbigniew Drzewiecki

Blagica Kostadinova Elena Petrevska Gorjan Krstevski Ivana Galapceva Mirella Makural Paulina Jamakova Sanja Jovanovska Sanja Michajlovska Sanja Paunovska

Design, graphic, website and photos : Zbigniew Drzewiecki

Publishers: Nikola Stankoski Gjoko Vukanovski

voicesmagazine.org.mk

Facebook and Editing in English Zbigniew Drzewiecki Aga Krawczyk Project cover and photo Advertisement and promotion Miguel Gama Nunes

January 1(49) 2011

voices magazine Treskavec Monastery Fresk

J

EDITORIAL by Ula Slawinska

anuary is one of so called “special months.” The first month. The first month of a new year, new decisions, changes. At the very moment that you’re reading this I’m already somewhere else; already not in Macedonia but in Poland, at home.

This time January for me is at the same time the end and a new beginning. The end of EVS, but at the same time the beginning of a new life in my motherland. Life will show if it was a good experience or not; what did I learn here; how much of the past stayed in me. Cause as you probably know, it’s not possible to erase all of it just like that. Every new experience is getting a part of me.

That’s why also we, as VM team, would like to show you in this edition kind of a flashback but also a flashforward, trying to find out how much from the past years stayed in us. What does it mean to be a Slav at the present times? Does it mean anything? What makes our culture so special? How are our relations with the others?

Read this edition of VOICES MAGAZINE and find out your own answers!

Ј

Едиторијал од Ула Славинска

ануари е еден од таканаречените „специјални месеци“. Првиот месец. Првиот месец во новата година, донесување нови одлуки, промени. Во истиов момент кога го читате ова јас веќе сум на друго место; не во Македонија, но во Полска, дома. Овој пат јануари за мене е во исто време и крај и нов почеток. Крајот на ЕВС, но во исто време и почеток на нов живот во мојата татковина. Животот ќе ми покаже дали било добро искуство или не, што научив тука, колку од минатото останало во мене. Бидејќи како што вие веќе знаете, невозможно е да се избрише сето тоа туку така. Секое ново искуство станува дел од мене. Затоа, ние како тим VM, би сакале да ви покажеме во овој едиторијал еден вид на флешбек, ретроспектива но исто така и поглед во иднината, обидувајќи се да откриеме колку од изминатите години останало во нас. Што тоа значи за Словените во овие сегашни времиња? Дали значи нешто? Што ја прави нашата култура толку посебна? Какви се нашите односи со другите? Прочитајте го ова издание на VOICES MAGAZINE и пронајдете ги своите одговори!

January 1(49) 2011

drzewieckizbigniew@gmail.com

CONTENT ENGLISH 4

A Franco-Polish love story

6 7 8 9 10-11 12 14

Educative Centre Shutka Vevcani Carnival On-arrival experience Memories from one Macedonian bed New Era of Mladi.info Made In Slavic Europe – Top 10 Slavic Movies „From Belgrade Through Warsaw To Moscow” – What Do Slavic People Have In Common?

16-17 Bridges and telephones in the past 20-23 Backpacking, Hitchhiking and Couch-surfing 28 Street Interview:What is Slavic culture(for You)?

28-29 United Slavs – Don’t disregard us!

30 3 x Photo contest !!!

31 Photographic reportage: „Sarajevo in the Rain” 32 Photography Monthly Review

MACEDONIAN 5 6 7 8 9 13

Франко-полска љубовна приказна Едукативен центар Шутка Карневалот во вевчани Прво искуство Сеќавања од еден Македонски кревет Made In Словенска Европа – Топ 10 Словенски Филмови 15 „Од Белград Низ Варшава До Москва” – Што Заедничко Имаат Словените?

18-19 Мостови и телефони во минатото 24-27 Кампување, автостопирање и престој кај пријатели Улично интервју:Што е(за Вас)словенска култура?

28 29 Обединети Словени – Не нè игнорирајте!

30 3 x Фото Натпревар !!!

31 фотографско репортажа: „Сарајево bo дoжд” 32

Meceц bo СЛИКИ voicesmagazine.org.mk

3

4

voices magazine

Brillant lovers: writer George Sand + pianist Frederick Chopin

A Franco-Polish love story

2

010, year of Chopin comes to an end and it‘s the occasion to come back to his stormy relationship with George Sand.

The aim is to make you dream with this love-hate story and show the complexity of Chopin‘s identity, strongly Polish with Slavic origins and French influences!

and from 1839 to 1846 they lived together, spending their summers in Nohant, Sand‘s house outside of Paris. This first period was characterized by passion and fascination, which soon turned into a nursing, even a mother/son

Le verrou, Fragonard

It‘s in 1836 at a party hosted by Countess Marie d‘Argoult that Chopin meets George Sand. His first reaction is aversion : „What a repulsive woman Sand is! But is she really a woman? I am inclined to doubt it.“ Indeed, George Sand has a temperamental and fiery personality, and leads a life rather scandalous for her times. Perhaps the most interesting is simply her look ; she usually wears men‘s suits. And of course, George is not her birth name!

Picture of George Sand by Nadar

Their relationship started in the summer of 1838, two years after the first encounter. How they came together in the end remains in part a mystery, probably Chopin surrendered to Sand‘s campaign to conquer him!

In November the same year, they left for Majorca, which turned out to be a disastrous decision. Chopin‘s health deteriorated despite Sand‘s devotion and since the couple was not married, the deeply religious community of Majorca became inhospitable. Still, this period was one of the most productive for the composer.

As they came back to France, Chopin‘s health improved

voicesmagazine.org.mk

relationship, as the composer‘s illness progressed. Sand finally writes to him as « your old woman But the year 1847 brought a break. Chopin, whose attraction for Solange, Sand‘s daughter, was obvious didn‘t forgive Sand for accepting Solange marriage with Jean-Baptiste Clésinger, a man he considered vulgar and brutal. He wrote : “I have never cursed any one, but now I am so weary of life that I am near cursing her. Yet she suffers, too, and more, because she grows older as she grows more wicked.” George Sand and Chopin would never meet again, except accidentally in April 1848.

Chopin died on the 17th of October 1849. Two days before he whispered on his deathbed : « And yet she had told me I would only die in her arms ».

Sophie Goullet de Rugy The quotations are extract from Tad Szulc‘s book, Chopin in Paris.

Picture are from Google SafeSearch, reuse authorized

January 1(49) 2011

voices magazine

Жорж Санд + Шопен

Франко-полскаљубовна приказна

2

010, како година на Шопен, доаѓа до нејзиниот крај а тоа е и поводот да се навратиме на неговата бурна врска со Жорж Санд. Целта е да ве натера да сонувате за оваа приказна помеѓу љубовта и омразата, и да се прикаже комплексната личноста на Шопен,со силни полски и словенски корени но и под француски влијанија!

Во 1836 година, на забава чија домаќинка е контесата Марија Д’Арго, Шопен ја сретнува Жорж Санд. Неговата прва реакција е згрозеноста: ,,Каква одбивна жена е Санд! Но навистина е жена? Се сомневам.” Навистина, Жорж Санд е темпераментна и жестока личност, и го живее животот прилично скандалозено за нејзиното време. Можеби најинтересното во неа е самиот изглед; таа обично носела машки костуми. И секако Жорж не е нејзиното вистинско име!

Како што се враќаат од Франција, здравјето на Шопен се подобрило во периодот од 1839 до 1846 кога живееле заедно, поминувајќи г и нивните лета во Нохант, во куќата на Санд надвор од Париз. Овој прв период е означен како страст и освојување, кое што наскоро завршува со нега, дури и со врска како мајка/ син, како што болеста на композиторот

January 1(49) 2011

Фридерик Шопен Жорж Санд

се повеќе земала замав. Санд конечно му пишува како ,,твојата стара жена”. Но 1847 година донела разделба. Шопен, кој бил привлечен од Соланж, ќерката на Санд, очигледно било да не и прости на Санд со тоа што го прифатила бракот на нејзината ќерка со Жан Баптист Клесинџер, човек за кој тој сметал дека е вулгарен и брутален. Тој н а п и ш а л : , , Н и ко г а ш до сега не сум конел некого, но сега сум толку исцрпен од животот што сум на работ за да ја проколнам.Таа уште страда и исто така се повеќе како што старее станува се повеќе подмолна.” Жорж Санд и Шопен нема да се сретнат повторно, освен случајно во август 1848. Шопен умира на 17 октомври 1849 година. Два дена пред тоа, тој изустил во неговата смртна постела: ,,И сепак таа ми рече дека ќе умрам само во нејзините прегратки.” Софи Гулет де Ригу

voicesmagazine.org.mk

5

6

voices magazine

Window on VCS : Educative Centre Shutka

B

esides creating our monthly magazine, the volunteers of VCS do other kinds of activities as well. Two times a week, Ula and I go to Shutka, to work with Roma children.

Educative Centre Shutka is ran by four women.

They established this organization because they saw many young Roma children wandering the streets of Skopje instead of going to school. Between 8.00 a.m and 2.00 p.m, children in the age between 4 and 14 can visit this place. They get help with their homework and perform creative activities like drawing, singing, crafts and painting. Besides this, the women in the centar give and wash clothes, offer children a shower, and provide some food.

Not only do they work with the children, but visits to the parents are included as well. They inform parents about pedagogic matters or help them out when they cannot read or write for example.

According to cafebabel.com, about 90 percent of Roma people in Shuto Orizari (Shutka) are unemployed. But it’s neither the high unemployment rate nor the blooming black market that characterizes Shutka; it’s the largest Roma settlement in Europe with 70,000 inhabitants.

There is a Roma mayor, two TV stations, schools and two Romani parliament members. Here the Romani are for once not in the minority.

It’s one o’clock, everybody is running away.

To school, to their houses, anywhere. And there she stands; a 5 year old girl. Doesn’t speak nor understand Macedonian, only Romani. Her hair sticks together, she’s smelly, her clothes doesn’t fit her well. She looks bewildered out of her big brown eyes. ‘I don’t know where my home is….’

Working in Educative Centre Shutka is one big chaos. Just as the life of those children.

Screaming, jumping, hitting and hugging. The energy that these children have is unbelievable. On the one hand it’s shocking; the children are dirty and smelly, some of them still barely read or write at 8 or 10 years old. And now when it’s getting winter, they don’t have proper clothes to protect them against cold. But on the other hand it’s heartwarming to see that they don’t lose their spirit even though their situation is not really bright.

Laura Kroes

voicesmagazine.org.mk

Поглед од ВЦС : Едукативен центар Шутка

П

окрај изготвување на месечното списание, волонтерите на ВЦС спроведуваат разни други активности. Два пати неделно, јас и Ула одиме во Шутка кај децата Роми.

Едукативниот центар Шутка е управуван од четири жени. Тие ја основале оваа организација откако увиделе дека многу млади Роми лутаат по улиците во Скопје наместо да одат на училиште. Во периодот помеѓу 8 часот наутро и 2 часот попладне, децата на возраст од 4 до 14 може да го посетат ова место. На децата им се помага со домашните задачи и се вклучуваат во креативни активности, како што се цртање, пеење и боење. Покрај ова, жените во центарот обезбедуваат и перат алишта, им нудат туширање на децата и им обезбедуваат храна. Не само што работат со децата, туку вклучуваат и посети на нивните родители. Ги информираат родителите за педагошки работи или пак помагаат во случај кога родителите не се способни да читаат или пишуваат.

Според cafebabel.com, околу 90 проценти од децата Роми во Шуто Оризари (Шутка) се невработени. Но, она што ја карактеризира Шутка не е ниту високата стапка на невработеност ниту растечкиот црн пазар, туку тоа што е најголемата ромска населба во Европа со 70.000 жители. Тие имаат градоначалник Ром, две ТВ станици, училишта и двајца Роми, членови на парламент. Овде Ромите за прв пат не претставуваат малцинство.

Еден часот е и сите трчаат наоколу. На училиште, дома, насекаде. И ете ја неа како стои – петгодишно девојче. Не зборува ниту македонски, само ромски. Косата и е масна, смрди, облеката не и е прилега. Од нејзините големи кафеави очи се чита збунетост. „Не знам каде ми е домот...“.

Работењето во Едукативниот центар Шутка е голем хаос. Исто како и животот на тие деца. Урлање, скокање, тепање и гушкање. Енергијата што ја имаат овие деца е неверојатна. Од една страна е изненадувачко: децата се нечисти и мирисаат, некои од нив едвај читаат или пишуваат на возраст од 8-10 години. А сега кога доаѓа зимата, тие немаат соодветна облека да ги заштити од студот. Но, од друга страна е пријатно да се види дека тие не ја губат својата вдаховеност, иако ситуацијата не им е најдобра. Лayрa Kрyc

January 1(49) 2011

voices magazine

VEVCANI CARNIVAL

E

very year on the 13th and 14th of January, craziness and thousands of people invade the Southwestern Macedonian village of Vevcani for the carnival. These days are one of the major cultural events held in Macedonia. Due to its pagan, Christian and Slavic roots, Vevcani carnival is an example of how mixed are the cultural heritages of a society.

According to historians, Vevcani has probably been founded between the end of the 6 th and the beginning of the 8 th century by the Berziti, a Slavic tribe. ‘Ves’ means village in Old Church Slavonic, the first literary Slavic language. ‘Vevcani’ would be derived from this word and would mean “people of Ves”. Here are the Slavic roots of the place where the carnival takes place.

For 1400 years people of Vevcani have been celebrating the carnival every year. A carnival is a blend between old pagan rituals and Christian celebrations. By wearing masks and costumes, people parody evil spirits and demons that haunted the village the previous year to chase them away for the New Year, according to Orthodox Calendar.

This tradition is inspired by old Roman cults, like the Lucernals or Saturnals celebrations. A straw or material doll is made as a scapegoat accused of all the evil things, and it’s burnt at the end of the carnival. Masks and costumes enable people to stay anonymous, then the craziness can start: everyone can behave almost as he/she wants, speak for what he/she wants and make fun of everyone, especially politicians and every sort of important people.

Nowadays, thousands of people still participate in the carnival, changing the village into a giant street theatre. More than a traditional orthodox event inspired by pagan rituals, it is now a social event that everyone knows. Young and old people go along with the tradition: everyone wears costumes and masks; everyone makes noise with everything that can be found (pots, pans, bins…); debauchery is allowed; you can find food and drink everywhere (especially home made rakia…)

Now that you aware of the blended cultural heritages of Vevcani carnival, you should go and live it !

Blandine Charreau

January 1(49) 2011

КАРНЕВАЛОТ ВО ВЕВЧАНИ

C

екоја година на 13 и 14 Јануари , лудоста и илјадници луѓе го окупираат селото Вевчани во Југозападна Македонија, за да присуствуваа на карневалот. Овие денови се едни од најголемите културни збиднувања во Македонија. Со неговите пагански , Христијански и Словенски , корени карневалот во Вевчани е пример за тоа колку се измешани културните наследства во општеството.

Според историчарите, Вевчани најверојатно е основан некаде помеѓу крајот на 6ти и почетокот на 8ми век, од страна на Берзитите, Словенско племе. “Вес” значи “село” на Старо Црквенско Словенски, првиот пишан Словенски јазик. “Вевчани” доаѓа од овој јазик и би значел “луѓето од Вес”. Од овде се словенските корени на местото каде што се одржува карневалот.

Веќе 1400 години народот од Вевчани го слави карневалот секоја година. Карневалот е мешавина од стари пагански ритуали и Христијански прослави. Со тоа што носат маски и костими, луѓето прават пародија на лошите духови и демони кои го опседнувале селото претходната година и ги протеруваат од Новата година, според Ортодоксниот Календар. Оваа традиција е според стари Романски култови, како на пример , Луцернални и Сатурални прослави. Се прави прачка или кукла од штоф која претставува шртва обвинета за сите зли нешта и се гори на крајот од карневалот. Маските и костимите им овозможуваат на луѓето да останат анонимни, а со тоа лудоста може да започне:секој се однесува онака како што сака, да зборува за што сака и да им се исмејува на сите, особено на политичарите и која било позната личност.

Денес, илјадници луѓе сеуште учествуваат во карневалот, со што селото се претвара во огромен улишен театар. Традиционален ортодоксен настан инспириран од пагански ритуали, денес претставува настан за кој сите зборуваат. Млади и стари ја следат традицијата: сите носат костими и маски; сите прават различни звуци со се што ќе најдат (тенџериња, тави, кофи...); дебаклите се дозволени; храна и пиење има насекаде (особено домашна ракија...).

Сега кога знаете за измешаното културно наследство на карневалот во Вевчани, треба да отидете и да го доживеете! Блaндин Шaре

voicesmagazine.org.mk

7

8

voices magazine

On-arrival experience

T

he last week of November all the new EVS volunteers from the Slavic countries of Southeastern Europe had occasion to meet and share experiences during the on-arrival training organised

by SALTO-YOUTH in Sarajevo, Bosnia and Herzegovina. As VCS has gained 7 new volunteers within the last 2 months all the newcomers had a chance to participate in it as well. So on the 21st of November in the evening we all packed our bags and together with 14 other fresh EVSes from all over Macedonia we headed for the capital of Bosnia and Herzegovina.

On-arrival is one of the four trainings provided by the European Union as a part of support mechanism for the volunteers. According to SALTO YOUTH web page the aim of that praticular training is „to facilitate the volunteers‘ adaptation to a new cultural environment and to provide the support with the project“. Of course it was nice to go to another Balkan country, stay in a comfortable hotel, visit a bit of the city and meet other EVSes but whether the aim was actually achieved... well, that remains an open question. The opinions varied significally form one volunteer to another, depending on personal needs and inintial expectations.

The training group consisted of 60 participans.

For those of us who want to travel in the Balkans, it was an advantage – we had a chance to do a bit of networking for both, travelling and working. Yet, we didn’t bonded that much as a group which made some people feel a bit lost. I must admit it was pretty tiring to have the same „introductory“ conversations with different people every evening.

Although we had professional and easy-going trainers, the content of the working sessions was slightly disappointig. What we lacked the most were concrete examples and practical tips. We presented our problems, nevertheless there was not enough time to exhaust the subject. Moreover, theoretical information provided during sessions very often overlapped with what we have learned on the pre-departure training in our home countries.

I realise that with such a big crowd it is impossible to avoid repetitions, but redundancy is highly demotivating.

All in all, I personally consider on-arrival to be a sucess. Yes, I didn’t learn anything practical, but the training gave me something more important – a real sense of being a part of Macedonia. To my surprise, while in Sarajevo I trully missed not my home city but Skopje and my EVS life. Ironically leaving Macedonia brought me closer to this country. For the first time since I came here I thought of Macedonia as more then merely my current place of residence. I guess sometimes a little distance is needed to truly appreciate the things that are right under your nose!

Aga Krawczyk

voicesmagazine.org.mk

П

Прво искуство

оследната недела од Ноември сите нови ЕВС волонтери од Словенските држави од Југоисточна Европ имаа можност да се сретнат и да споделат искуства за време на првичниот тренинг организиран од SALTO-YOUTH во Сараево, Бoсна и Херцеговина.ВЦС доби 7 нови волонтери во последните 2 месеца и сите новодојдени имаа можност да учествуваат во овој тренинг. И така на ноќта 21 Ноември сите си ги спакувавме торбиците и заедно со 14 нови ЕВС од цела Македонија тргнавме кон Босна и Херцеговина.

Прво искуство е еден од четирите тренинзи овозможени од Европската Унијакако дел од механизамот за поддршка на волонтерите.Според веб страната на SALTO YOUTH целта на овој одреден тренинг е да “им го олесни приспособувањето на новата култ урна средина и да обезбеди поддршка на проектот” Секако, убаво беше да се отиде во друга Балканска земја, да се сместиш во удобен хотел, да посетиш дел од градот и да се запознаеш со нови ЕВС-волонтери но, дали целта навистина беше постигната.... па , тоа останува отворено прашање. Мислењата многу варираа од еден волонтер до друг, зависи од личните потреби и првичните очекувања.

Во тренинг групата имаше 60 учесници. За оние кои сакаат да пат уваат низ Балканот, тоа беше предност – имавме можност да правиме две работи одеднаш, пат ување и работа.Но, не се поврзавме многу како група со што некои членови се чувствуваа збунети.Морам да признаам дека е исцрпувачко да ги имаш истите “воведни” разговори со различни луѓе секоа вечер.

Иако имавме професионални и пристапни тренери, содржината на работните сесии беше малку разочарувачка. Она што најмногу недостасувашебеа конкретни примери и практични совети.Ние ги претставивме нашите проблеми, но немаше доволно време да се исцрпи предметот. Дури и теоретските информации кои ни беа дадени за време на сесиите многу често се поклопуваа со она што веќе го научивме на тренинзите во нашите држави. Разбирам дека со толку голема група невозможно е да се одбегнат повторувања, но излишноста е крајно демотивирачка.

Се на се, јас го сметам првичното искуство за успешно. Искрено, не научив ништо практично, но тренингот ми даде нешто многу поважно – вистинско чувство да се биде дел од Македонија. На мое изненадување, додека бев во Сараево , навистина ми недостасуваше не само мојот роден град т уку и Скопје и мојот ЕВС живот. Иронично, напуштањето на Македонија ме зближи со оваа држава. За прв пат откако дојдов овде помислив на Македонија како на нешто повеќе од само моментално место на живеење. Претпоставувам дека некогаш потребно е да се оддалечиме малку за да вистински ги цениме нештата што ги имаме! Ага Краучик

January 1(49) 2011

voices magazine

Memories from one Macedonian bed

E

VS is an experience. For many of us it is connected with the first out-of-the-country trip, the first longer break with the relatives and family, the first breath of freedom…But what is the next step? Of course you’re trying to find your own place in a new reality. But what then? When the place is finally founded; when there are new friends? One day you wake up and you realize that something is still missing, or maybe rather somebody….

I just forgot to mention that EVS is one of those, let’s say, longer experiences in your life (from 6 till 12 months). The way how will you use it of course depends on you. Not everyone will miss something, and for sure not everyone will need that other close person.

However, most of us need it. And this is how everything started….

During your whole EVS you’re meeting new people.

There are parties, workshops, exchanges, trainings. Just imagine, people from various countries on a small space. Hormones can get crazy, I admit. After the first struggles with so called “cultural shock”, the game has already started…you dance, play, laugh, have fun…and then suddenly, somewhere on the horizon HE appears.

You get attached. Blood pressure is getting higher, emotions are blazing, you start to spend more and more time together using contemporary inventions like FB, Skype, SMS, MMS etc. You are sending thousands of messages to each other…and then there comes a time for the big moment: BED! (now, to be honest, many “couples” will not go through the whole way; besides not every final scene takes place in a bed… volunteers really often have much more invention).

OK. So we’re in bed. As I’ve already mentioned, during your EVS you’ll meet people from many countries. In every one of them there is a different culture of eating, wearing cloths, talking, but there is also a different way of having sex…so just let’s have a look on few examples…

Macedonians. Dominators, who unfortunately (nobody knows why) are big fans of beating, shaking and scratching. (so if you see an EVS girl with big black and blue marks on her body it’s quite possible that her “male friend” is Macedonian). Apart from that, they enjoy talking a lot while in bed. They can’t understand that not everyone likes to do it during sex. Good thing: if they finally stop to hit and talk, they will really satisfy you! And one more thing, you’ll never get bored with them, I forgot to mention that they are also big fans of unusual places for fun…

Croatians. Also dominators. They know exactly what they want and also what can they give: simple, very straight road to joy (read: orgasm). And what’s very important, they will really do everything to keep you on this road as long as possible. Recommended!

French. They are like compilation of the two already mentioned nations. Dominators: if they like something they will do everything to get it. Also big fans of body- beating, shaking or scratching is normal here. In bed they also like to talk, but not too much. However, don’t believe in their sweet words, promises etc. Remember, you’re not the only one! But I also have to admit that when they start to do something, they are really, really good at it, and of course they won’t give you any reason to feel disappointed.

And just to finish- whatever will happen, please keep in mind that some of us are doing this just for fun, but some also put in it their own emotions and feelings. Before you choose something be sure that the person with whom you are wants the same thing and that none of you will be disappointed or hurt afterwards. Take care of your memories, don’t let them be fake.

Ula Slawinska

January 1(49) 2011

Сеќавања од еден Македонски кревет

Е

ВС претставува искуство. За многу од нас е поврзано со првото патување надвор од земјата, првиот поголем одмор со роднините и семејствата, првиот здив на слободата... Но, кој е следниот чекор? Секако дека се обидувате да најдете свое место во новата реалност. Но, што тогаш? Кога местото конечно сте го создале, кога има нови пријатели? Еден ден ќе се разбудите и ќе сфатите дека нешто недостасува, или можеби некој недостасува... Заборавив да споменам дека ЕВС е едно од оние, да речеме, подолги искуства во животот (од 6 до 12 месеци). Начинот на којшто вие ќе го употребите секако, зависи од вас. Не секому ќе му недостасува нешто, и секако не секому ќе му биде потребна таа блиска личност. Сепак, на повеќето од нас ни треба. И така започнува сè...

За време на ЕВС среќавате нови луѓе. Постојат забави, работилници, размени, тренинзи. Замислете си само, луѓе од различни земји во мал простор. Хормоните може да полудат, признавам. По првата борба со таканаречениот „културен шок“, играта веќе започна... вие танцувате, играте, се смеете, се забавувате...и тогаш одненадеж, некаде на хоризонтот се појавува ТОЈ:

Се поврзувате. Крвниот притисок ви се накачува, емоциите пламтат, почнувате да поминувате се повеќе и повеќе време заедно употребувајќи ги современите пронајдоци како Фејсбук, Скајп, SMS, MMS пораки итн. Си праќате илјадници пораки еден на друг...и тогаш доаѓа време за големиот момент: КРЕВЕТ! (сега, да бидеме искрени, многу „двојки“ нема да одат до крај на овој начин, а покрај тоа не секоја завршна сцена се одигрува во кревет... волонтерите навистина често се подосетливи).

ОК: Ние сме во кревет. Како што веќе споменав, за време на ЕВС ќе сретнете луѓе од многу земји. Секоја од нив има различна култура што се однесува на јадењето, облекувањето, зборувањето, но и за сексот... па ајде да видиме неколку примери...

Македонците. Доминантни, кои за несреќа (никој не знае зошто) се големи фанови на тепање, тресење и гребење (па ако видите девојка од ЕВС со црни и сини модринки на нејзиното тело многу е возможно нејзиниот „другар“ да биде Македонец). Настрана од ова, тие уживаат да зборуваат додека се во кревет. Не можат да разберат дека не секој сака да го прави тоа додека има секс. Добра работа: кога тие конечно ќе престанат да удираат и зборуваат, тие навистина ве задоволуваат! И уште нешто: никогаш нема да ви биде здодевно со нив, заборавив да споменам дека тие исто така се големи фанови на необични места за забава...

Хрватите. Исто така – доминантни. Тие точно знаат што сакаат и исто така што можат да дадат: просто, многу прав пат до задоволство (читај: оргазам). И нешто што е многу важно, тие ќе направат сè за да ве задржат на тој пат што е можно подолго. Препорачливо!

Французите. Тие се како мешавина од двете претходно споменати нации. Доминантни: ако сакаат нешто ќе направат сè за да го добијат. Исто така големи фанови на тепање, тресењето и гребењето се нормални овде. Во кревет тие исто така сакаат да зборуваат, но не многу. Меѓутоа, не верувајте им на нивните слатки зборови, ветувања итн. Запомнете, вие не сте единствената! Но исто така морам да признаам дека кога тие ќе започнат нешто, се навистина, навистина многу добри во тоа и секако нема да ви дадат причина да се почувствувате разочарано.

И да завршам – што и да се случи, ве молам не заборавајте дека некои од нас тоа го прават само од забава, но некои ги внесуваат и своите чувства и емоции. Пред да одберете нешто бидете сигурни дека лицето со кое сте го сака истото и дека ниеден од вас нема да биде разочаран или повреден потоа. Грижете се за своите сеќавања, не дозволувајте тие да бидат лажни. Ула Славинска

voicesmagazine.org.mk

9

10

voices magazine

N EW E R A OF ML ADIIN FO

T

Chargé d’affaires Embassy of the Slovak Republic Dr. Róbert Kirnág

he 14th of December marked a new era for Mladiinfo, with the opening of the Grant Info Centre at the National University Library “St. Kliment Ohridski”, launched in cooperation with NGO Mladiinfo and supported by the Ministry of Culture and the Embassy of Slovakia to Macedonia, in partnership with the National University Library.

The opening is the realization of the vision of the its founders: Mladiinfo is now a center open to students, young people or anyone who wants to have access to information on different programs and educational opportunities free of charge.

Moreover, Mladiinfo offers support on applications, counseling and clarification sessions in order to eliminate all doubts on this subjects.

The opening had the participation of many interested people, students, young professionals, collaborators, partners from Embassies, other organizations and foundations, the presence of the Minister of Culture Elizabeta Kanceska Milevska, the Director of the National and University Library, Mile Bosevski and the Slovak Ambassador to Macedonia, Robert Kirnag. These three made the welcoming speeches.

The Center is open every day from 10:00 to 16:00h and offers information about scholarships, grants for study stay and research in the universities in Europe and around the World.

Opportunities: Basileus III – Scholarships for BA, Masters and PhD Deadline: 15 February 2011 Open to: Students and staff members from Western Balkan Countries and EU Scholarship: Full This program is part of the Erasmus Mundus Action 2 project, financed by the European Comission. It provides funding for academic mobility from

voicesmagazine.org.mk

any Western Balkan institution to the 8 EU partner universities and from the 8 EU partner universities to the 12 Western Balkan partner universities.

LGBTI Rights Conference, Florence Deadline: 24 January 2011 for abstracts submission, 27 April 2011 for registration Open to: anyone interested Dates and Venue: 12-13 May 2011 – Florence, Italy Registration Fee: € 45,00 for students and unemployed Equality and Justice – LGBTI (Lesbian, gay, bisexual, trans and intersex) Rights in the XXI Century is the two-day international conference closing the Equal Jus Project, a 18-month Fundamental Rights and Citizenship action co-funded by the European Union. The project builds on a common European legal system for developing an informal and open network among all actors involved in promoting, guaranteeing and enforcing LGBT rights with the purpose of sharing knowledge and expertise.

Internship in EuradioNantes, France Deadline: 31 January 2011 Looking for: high-level bilingual (in french) students in political science , journalism or European studies who are interested in European issues Duration: 15th February 2011 - 13th of July 2011 Allowance: 417 € Eur@dioNantes is currently looking for high-level bilingual (in french) students in political science, journalism or European studies who are interested in European issues and who would like to get a formative experience in the world of New European Media.

Create Europe, Create Your Hope, Poster Competition Deadline: 31 January 2011 Open to: young artists from Central, Eastern Europe and the Balkans This project was conceived as a gallery/forum where all views of what Europe should be can be expressed. These posters must have a new, innovative and different look on Europe. text Sofia Jorge photo. Z.Drzewiecki drzewieckizbigniew@gmail.com

January 1(49) 2011

voices magazine

On the left: Ben Rexhepi-local volunteer, Sofia Jorge-volunteer Portugal, Tomas Dobrovic- volunteer Slovakia, Karolina Data - volunteer Poland, Voluntary Centre of Skopje

Director of the National and University Library Mile Bosevski

Staff of Slovac Embassy, Sandra

Participants and staffs of Slovac Embassy January 1(49) 2011

Minister of Culture Macedonia Elizabeta Kanceska Milevska voicesmagazine.org.mk

11

12

voices magazine

MADE IN SLAVIC EUROPE – TOP 10 SLAVIC MOVIES In accordance with the topic of the month – Slavic culture, I decided that 10 things I want to tell you about, should be 10 of the best and the most worth seeing movies from Slavic countries.

1. BEFORE THE RAIN (PRED DOZDOT) Milcho Manchevski / Macedonia / 1994 Probably the best macedonian movie. Masterpiece of Milcho Manchevski. The movie that will make u thinking for a long time. The moving story about circularity of hate and violence...plus amazing soundtrack from macedonian band Anastasia...plus the beauty of Macedonia...You must watch it!

2. SEVEN AND A HALF (SEDAM I PO) Miroslav Momcilovic / Serbia / 2006 In my opinion this is the best serbian movie. Seven stories about seven mortal sins. Through the dark, serbian humour we can see a moral relativism of everyday decisions of the main characters. Absolutely worth seeing!

3. LETTER TO AMERICA (PISMO DO AMERIKA) Iglika Triffonova / Bulgaria / 2001 Bulgarian road movie. Young man is making a movie about forgotten places and customs in bulgarian countryside. He believes that doing this he can save the life of his the best friend who is in coma in USA. What makes the movie really interesting is the unique mixture of drama and documentary movie.

4. GOODBYE, HOW ARE YOU? (DOVIDJENJA, KAKO STE?) Boris Mitić / Serbia / 2009 „Satirical documentary tale”, a movie which is made using pictures, music and around hundred aphorisms to show universal picture of lifestyle, culture and politics in contemporary central Europe. As a friend of mine said: „This movie is critique of everything”.

5. PRETTY VILLAGE, PRETTY FLAME (LEPA SELA LEPO GORE) Srdjan Dragojević / Serbia / 1996 Let’ stay for a while with serbian movies. Probably the most tragic and the most realistically showing the war in Yugoslavia movie . The director tries to find an explanation for the conflict and he starts to search from the sources of conflicts that are part of human nature.

A lot of reviews which you can find in the internet say:” One of the most powerful war films ever made”.

voicesmagazine.org.mk

6. SNOW WHITE AND RUSSIAN RED (WOJNA POLSKO – RUSKA) Xawery Żuławski / Poland / 2009 You can also find the movie with the english title „The Polish – Russkies war” that’s why I want to warn you: this is not a war movie! The movie is based on a controversial novel written by young polish writer Dorota Masłowska. If you like surrealistic stories and you are tired of conventional movies you should watch it!

7. BUTTONERS (KNOFLIKARI) Petr Zelenka / Czech Republic / 1997 Several stories which are connected even though on the first sight they have nothing to do with each other.

Zelenka uses black humor to describe human originality and unbelievable twists of fate.

8. WHEN I GROW UP, I’LL BE A KANGAROO (KAD PORASTEM BIĆU KENGUR) Radivoje Andrić / Serbia / 2004 When I think „Belgrade” I automatically see the scenes from „When i grow up I’ll be a Kangaroo”. Great comedy telling a story about friends from the neighbourhood, story which is not funny at all but will make you laugh all the time.

9. WRONG SIDE UP (PRIBEHY OBYCEJNEHO SILENSTVI) Petr Zelenka / Czech Republic / 2005 „Petr Zelenka has unusual sense of humor” – I absolutely agree with the sentence. I would add that he also knows how to show the details, which are invisible for most of us and which make our lives sometimes funny, sometimes a bit crazy. „Wrong side up” is a bittersweet story about longing for love and about ordinary people and their ordinary insanity.

10. DAY OF THE WACKO (DZIEŃ ŚWIRA) Marek Koterski / Poland / 2002 The movie which very quickly became a cult movie in Poland! „Day of the wacko” is a bitter comedy, a story about middle-aged teacher, who is really disappointed with his life and everything around him. The movie also subject polish society to devastating criticism.

Karolina Data

January 1(49) 2011

voices magazine

MADE IN СЛОВЕНСКА ЕВРОПА – ТОП 10 СЛОВЕНСКИ ФИЛМОВИ Во согласност со темата на месецот – словенска култура, одлучив дека 10 те нешта кои сакам да ги споделам со вас се 10 те најдобри филмови од овој простор кои вреди да се видат.

1. ПРЕД ДОЖДОТ (BEFORE THE RAIN)

6.

Милчо Манчевски / Македонија / 1994

Хавери Жулавски / Полска / 2009

Веројатно најдобриот македонски филм. Ремек делото на Милчо Манчевски. Филм кој ќе ве остави во размислување долго време. Потресна приказна за кругот на омраза и насилство...плус прекрасна филмска музика од македонскиот бенд Анастасија...и убавините на Македонија..Мора да го погледнете!

2. СЕДУМ И ПОЛ (SEVEN AND A HALF) Мирослав Момчиловиќ / Србија / 2006

Филмот може исто така да го најдете со следниот англиски наслов: „The Polish – Russian War” и затоа сакам да ве предупредам: ова не е воен филм! Филмот е заснован на контроверзен роман напишан од млада авторка од Полска, Дорота Масловска. Доколку сакате надреални приказни и ако сте уморни од конвенционалните филмови вреди да го погледнете!

7.

КОПЧАРИ (BUTTONERS) Петр Зеленка / Република Чешка / 1997

Според мене, ова е најдобриот српски филм. Седум приказни за седум смртни гревови. Преку мрачниот, српски хумор можеме да ја видиме моралната релативност на секојдневните одлуки на главните карактери. Апсолутно вреди да се види!

3. ПИСМО ДО АМЕРИКА (LETTER TOAMERICA)

ПОЛСКО-РУСКАВОЈНА (SNOW WHITE AND RUSSIAN RED)

Неколку поврзани приказни иако на прв поглед се чини дека немаат ништо заедничко. Зеленка користи црн хумор за да ја опише човечката оригиналност и неверојатните пресврти на судбината.

8.

КОГА ЌЕ ПОРАСНАМ ЌЕ БИДАМ КЕНГУР (WHEN I GROW UP, I’LL BE A KANGAROO)

Иглика Трифонова / Бугарија / 2001

Радивоје Андриќ / Србија / 2004

Бугарски филм за патувањето. Еден млад човек снима филм за заборавените места и обичаи во околијата на Бугарија. Тој верува дека со ова може да го спаси животот на неговиот најдобар другар кој е во кома во САД. Она што го прави филмот интересен е уникатната мешавина на драма и документарен филм.

Кога помислувам на „Белград“ пред очи веднаш ми доаѓаат сцените од „Кога ќе пораснам ќе бидам кенгур“. Одлична комедија, опишувајќи приказна за пријателите од соседството. Приказна која не е смешна, но ќе ве натера да се смеете цело време.

4. ДОВИДУВАЊЕ, КАКО СТЕ?

(GOODBYE, HOW ARE YOU?) Борис Митиќ / Србија / 2009 „Сатирична документарна приказна“, филм направен со помош на слики, музика и околу стотина афоризми за да се прикаже универзалната слика на животниот стил, културата и политиката во Централна Европа денес. Како што рече еден мој пријател: „Овој филм е критичен за се“.

5. УБАВИТЕ СЕЛА ДОБРО ГОРАТ (PRETTY VILLAGE, PRETTY FLAME) Срѓан Драгојевиќ / Србија / 1996 Ајде да се задржиме малку на српските филмови. Веројатно еден од најтрагичните и најреалните филмови кои ја прикажуваат војната во Југославија. Режисерот се обидува да најде објаснување за конфликтот и почнува да ги истражува изворите на конфликтот кои се дел од човечката природа. Повеќето рецензии на филмот кои може да ги најдете на интернет велат: „Еден од најмоќните воени филмови на сите времиња“.

January 1(49) 2011

9.

НА ПОГРЕШНАТА СТРАНА (WRONG SIDE UP) Петр Зеленка / Република Чешка / 2005 „Петр Зеленка има необичен смисол за хумор“ – целосно се согласувам со реченицата. Би додала дека тој исто така знае како да прикаже детали, кои за повеќето од нас се невидливи и кои понекогаш ни го прават животот смешен, а понекогаш луд. „На погрешната страна“ е слатка, несреќна приказна за мечтаењето по љубов и за обичните луѓе и нивното обично лудило.

10. ДЕН НА ЧУКНАТИОТ (DAY OF THE WACKO) Марек Котерски / Полска / 2002 Филмот кој многу брзо стана култен филм во Полска! „Ден на чукнатиот“ е страшна комедија, приказна за средновечен професор кој е навистина разочаран од својот живот и еалноста околу себе. Филмот исто така го изложува полското општество на очајна критика. Каролина Дата

voicesmagazine.org.mk

13

14

voices magazine

Slavic people –who are we and where do we live?

FROM BELGRADE THROUGH WARSAW TO MOSCOW” – WHAT DO SLAVIC PEOPLE HAVE IN COMMON?

T

he border between Slavic culture area and „the rest of Europe” is the line made by Slavic languages. However the Slavic area is divided into three subgroups of languages; Eastern Slavic area (Russia, Ukraine, Belarus), Western Slavic area (Poland, Slovakia, Czech Republic) and South Slavic area (Former Yugoslavia and Bulgaria) .

When I started to think about the question “what do we – Slavic people really have in common” first thing that came to my mind was of course language…or to specify it I should rather say: one group of languages, with common origin, which makes our “intra – Slavic” communication easier.

This is a real cultural phenomenon; it’s enough to be a part of Slavic culture and to have some linguistic knowledge and your communication skills in Slavic countries can surprise everyone!

I think that when you ask somebody “what do Slavic people have in common” it’s almost sure that one of the answers will be look. You probably have already met the stereotype that all Slavic people are blonde with blue or green eyes. Despite that it’s only a stereotype, and it’s not always true (because in south Slavic areas you will meet mostly people with dark hair and dark complexion), I can agree that in some parts of Slavic area (Western and Eastern) you can really meet quite a lot of people with blond hair (and, yes, I’m a good example for it ;) ).

Thinking about things common for us I couldn’t avoid the question about Slavic mentality. Is there such a thing? I think yes.

First of all we are all hospitable people and it’s proved in our languages (for example in Polish we say “When a guest enters the home, God enters a home”). Our nature is inconstant and changeable (hmm…it fits especially well to Southern Slavic, who don’t like to make any plans). Because we are all influenced by communism and experienced with

Bridge in Mostar

drzewieckizbigniew@gmail.com

Next thing that came to my mind was our cultural heritage, influenced by (in some cases) common history. Of course there is a big line, dividing Slavic area into Northern part (where we can see more Russian influences) and Southern part (Turkish influences). Despite the fact that for example traditional music from south Slavic area isn’t similar to music from the northern part of the area, we can still find some examples to show that we have a lot in common. I still remember when in the end of 90’s Serbia still had the “old”, Yugoslavian anthem (“Hej Sloveni”) and during the football match between Poland and Serbia faces of the football players were confused. Why? Because both national anthems (Yugoslavian and Polish) have almost the same melody…so in this certain situation both teams started to sing in the same time.

voicesmagazine.org.mk

hard history we know how to deal with everyday life and we always try to solve problems. Even when we don’t have enough money we live by our wits and keep living in our provisional and (sometimes) rough-and-ready small world.

There is one more very popular stereotype about Slavic people saying that we all drink a lot of alcohol. We do, but I think that this is connected with our sensitive nature. I found somewhere a sentence, which maybe sounds naïve but in my opinion contains also a grain of truth: “The Slavs think with their hearts, while the Germans think with their heads”. So maybe this is an explanation for our sensitivity, for what makes us unpredictable and susceptible to fights.

Karolina Data

January 1(49) 2011

voices magazine

Словени – кој сме и каде живееме?

„ОД БЕЛГРАД НИЗ ВАРШАВА ДО МОСКВА” – ШТО ЗАЕДНИЧКО ИМААТ СЛОВЕНИТЕ?

Г

радницата меѓу словенската култура и „остатокот од Европа“ е долж линијата на Словенски јазици. Словенската ареа е поделена во три јазични групи: Источно Словенска област (Русија, Украина, Белорусија), Западно Словенска ареа (Полска, Словачка, Чешка Република) и Јужно Словенска ареа (бивша Југославија и Бугарија). Кога почнав да размислувам за прашањето „што ние, Словените, имаме заедничко“ првото нешто на кое се сетив секако беше јазикот...или поточно: една група на јазици, со заедничко потекло, што ја прави „меѓу-словенската“ комуникација полесна. Ова е вистински културен феномен, доволно е да си дел од Словенска култура и да имаш минимални лингвистички познавања и твоите комуникациски вештини

еден од почестите одговори ќе биде само еден нем поглед и подигање на рамениците. Сигурно сте се судриле со стереотипот дека сите Словени имаат плава коса и сини или зелени очи. Иако стереотипот не е точен, и во јужната област ќе сретнеш луѓе си темна коса и тен, можам да се согласам дека во западната и источната област ќе сретнеш многу луѓе со плава коса (да, и јас сум пример за ова ).

Мислејќи за нашите заедничности, не можев да ја избегнам темата на нашиот менталитет. Дали има такво нешто? Јас мислам да.

Прво и основно, ние сме сите гостопримливи луѓе и тоа е докажано во нашите јазици (на пример во Полска се вели „Кога гостин влези во домот, Бог влегува во домот“.) Нашата природа е неконзистентна и менлива (особено во јужната област, каде што Словените не сакаат да планираат многу). Затоа што сите сме имале влијаниа и импресии

Bridge in Mostar

drzewieckizbigniew@gmail.com

во Словенските земји пријатно ќе изненадат многумина! Наредно нешто на кое се сетив беше културното наследство, кое во некои случаи е под влијание на заедничка историја. Секако дека има голема линија што ја дели Словенската област на Северен дел (со повеќе Руски влијаниа) и Јужна област (со повеќе Турски влијаниа). Сепак музиката од северниот дел на јужната област укажува на сличности. Сеуште помнам на крајот на 90те, Србија, со „старата“ Југословенска химна (Еј Словени), за време на фудбалски меч со Полска, придонесе за голема узбуна кај фудбалерите. Зошто? Двете химни (Југословенска и Полска) ја имаат скоро истата мелодија...па фудбалерите од двете земји заедно ги испеаа химните истовремено.

Јас мислам дека кога ќе прашаш некој „што имаат Словените што е заедничко“, скоро сигурно е дека

January 1(49) 2011

од комунизам и сме искусиле тешка историја, знаеме како да се справиме со секојдневниот живот и како да си ги решиме своите проблеми. И кога немаме доволно пари, живееме со помош на ум и итрина, и живеејќи во свој груб-и-подготвен мал свет. Има уште еден популарен стереотип за Словените што вели дека сите пиеме многу алкохол.Тоа е вистина, но мислам дека е поврзано со нашата осетлива природа. Најдов нешто во реченица што можеби звучи наивно, но во мое мислење содржи барем трошка вистина: „Словените мислат со своите срца, додека Германците мислат со својата глава“. Можеби ова е објаснување за нашата осетливост, што не прави непредвидливи и подложни на тепачки.

Каролина Дата

voicesmagazine.org.mk

15

16

voices magazine

Miljacka river in Sarajevo

Bri d ge s an d tel e p

Sarajevo and Mostar – a mix of the past and the present e

Memorial plaques and an phone booth in Sarajevo

E

verything you see depends on your background. Somebody sees a bridge and in their mind they “see” river of blood and two banks without connection. Somebody else sees telephone booth and hopes that the phone rings and his friend will be on the line. Even if that friend is dead for a long time.

As every place with dramatic history, cities in Bosnia and Herzegovina for strangers exist more

voicesmagazine.org.mk

with sphere of ideas than in reality. For people who are aware of contemporary history and keep up with arts (literature and movies at least) almost everything has hidden meanings in those cities.

Even if you haven’t read “Dnevnik selidbe” (Diary of resettlement ) by Dzevad Karahasan you’ve probably heard U2 and Bono song “ Miss Sarajevo” or have seen the movie “Welcome to Sarajevo”.

Sarajevo - Olimpic city in 1984, Surrounded city in 1992-95. Mostar - the most famous bridge in Europe that have been standing for 427 years and photos of the bridge being destroyed in 1993 during the war.

Nothing is what it seems to be. Pigeons on the street close to Bascarsija Mosque - regular animals or symbols of peace (Olimpian calm)?

Memorial plaques, bearing the names of Sarajevo citizens killed by the mortar shell, from a distance seem to be just the ornaments on the walls. Flowers -Sarajevo Roses - another trace of the siege, are initially hard to notice among all the changing sidewalk patterns and varied road pavements. Each one of them marks the spot where a mortar shell hit.

Chess players at the very centre of the city - they play against each other or maybe against mysterious invisible power (Death?). Even touristic point of panoramic view (39th floor - great view, specially during the night) reminds us that just 15 years ago these or similar positions were used by snipers to kill innocent citizens of Sarajevo and because of that murderous actions the main street in BiH capital city is informally called “snipers alley”.

While wandering around the town I met a group of locals students of political science. They posed for photography with broad smiles on their January 1(49) 2011

voices magazine

„The Balkans produce more history than they consume” Winston Churchill, Prime Minister of Great Britain during World War II

ph on e s in th e p a st

equals hope for a better future (but still with doubts) drzewieckizbigniew@gmail.com

faces. In the background, on the wall of their university building, there were dozens of memorial plagues, mostly with date 1979-1993-95. They assured me that in a close future they will be leaders of Balkans. They offered me “Sarajevsko” beer in a famous local brewery/restaurant “Sarajewska Pivnica”. There I met another girl. She was less enthusiastic than her a bit younger friends. - I remember the war. I was 12 years old at that time. I’ve seen and heard what things people from EU did here. I’ve seen corruption, cynicism and crave for power and money. Those were the only things important for them. Not our nation or our country, but money and power. I don’t believe in EU, so ,even though I know English, I stay in my city - Sarajevo. – I heard from Abadżija in “Sarajevska Pivnica”. After those bitter words I had to sweeten my life. Then I discovered, in the medieval part of city called Bascarsija, the best Rakija on Balkans - with honey (better even than Polish vodka “Gorzka Żołądkowa”).

Walking through the streets in Mostar (informal capital of Hercegovina) and Sarajevo (formal capital of Bosnia and Hercegovina) I had two strong associations with the Polish capital cityWarsaw. The first association-when I saw a woman who used a phone booth what was located on the same wall as memorial plaques. Then I remembered that in Warsaw there is a museum of Warsaw Uprising (the biggest uprising during the Second World War). And there are phone booths which everyone can use to “call” insurgents (mostly already dead) whose voices and stories were record and put to those booths. The woman in Sarajevo looked like somebody who wanted to call people commemorate January 1(49) 2011

A game of Chess in Sarajevo

on that wall. And the second association - the newold bridge in Mostar - the heart of the city, and the most important point for tourist was rebuilt in 2001, after the 93-95 war. The heart of the Polish capital city was rebuilt after World War II and now it is as magnetic place for tourists as the bridge in Mostar... text and photos Zbigniew Drzewiecki drzewieckizbigniew@gmail.com voicesmagazine.org.mk

17

18

voices magazine

Мо с тов и и теле ф он и

Сараево и Мостар – мешавина од минатото и сегашноста

С

è што гледате зависи од вашето минато. Некој гледа мост и во својот ум „гледа“ река од крв и два брега без конекција. Некој гледа телефонска кутија и се надева дека телефонот ќе заѕвони и дека неговиот пријател ќе биде на линија. Иако тој пријател е мртов долго време. Како секое место со драматична историја, градовите во Босна и Херцеговина за странците постојат повеќе во сферата на идеите отколку во реалноста. За луѓето кои ја следат современата историја и уметноста (литература и филмови барем), скоро сè за нив има скриено значење во тие градови. Дури и да ја немате прочитано „Дневник на селењето“ од Џеват Карахасан, сигурно сте ги слушале U2 и песната на Боно „Miss Sarajevo“ или сте го гледале филмот „Добредојдовте во Сараево“. Сараево – Олимписки град во 1984, Опколениот град 1992-95. Мостар – најпознатиот мост во Европа којшто стоел 427 години и слики од мостот како е уништуван во 1993 за време на војната. Ништо не е како што изгледа. Гулаби на улицата блиску до Башчаршија Џамијата – обични животни или симболи на мирот (Олимписки мир?) Меморијални плочи кои ги носат имињата на жителите на Сараево убиени од минофрлачи, од далечина изгледаат како орнаменти на ѕидовите. Цвеќиња – сараевските рози – уште една трага од престолнината,

voicesmagazine.org.mk

се тешко забележливи на прв поглед покрај разновидните шари на патеките и тревниците. Секоја една од нив го одбележува местото каде што паднала мина. Играчи на шах во центарот на градот – играат еден против друг или можеби против мистериозна, невидлива сила (Смртта?). Дури туристичката точка на панорамата (39 спрат – прекрасен поглед, особено навечер) нè потсетува дека точно пред 15 години овие слични позиции биле употребувани од снајперисти за да ги убиваат невините граѓани на Сараево и поради овие акции главната улица во главниот град на БиХ е неформално нарекувана како „алејата на снајперистите“. Додека се шетав низ градот се сретнав со група локални студенти на политички науки. Тие позираа за фотографија со огромни насмевки на нивното лице. Во позадината, на ѕидот на зградата на нивниот универзитет се наоѓаа десетина меморијални плочи со дати 1979-1003-95. Ме уверуваа дека во блиска иднина тие ќе бидат лидери на Балканот. Ме понудија со „Сарајевско“ пиво во познатата пиварница/ресторан „Сарајевска Пивница“. Таму се сретнав со уште едно девојче. Таа не беше толку голем ентузијаст колку нејзините малку помлади другари. – Се сеќавам на војната. Имав 12 години тогаш. Слушнав и видов работи што луѓето од ЕУ направија. Видов корупција, цинизам и копнеж по моќ и пари. Тие беа единствените важни работи за нив. Не нашата нација или нашата земја, туку

January 1(49) 2011

voices magazine

в о ми нато то

што резултира со надеж за подобра иднина (но со сомнежи)

drzewieckizbigniew@gmail.com

пари и моќ. Не верувам во ЕУ, па дури иако знам англиски, останувам во мојот град –Сараево. – рече Абаџија во „Сарајевска Пивница“. По овие горки зборови морав да го ублажам мојот живот. Тогаш ја открив, во средновековниот дел од градот наречен Башчаршија, најдобрата ракија на Балканот – со мед (подобра и од Полската водка - “Gorzka Żołądkowa”).

Чекорејќи по улиците на Мостар (неформалниот главен град на Херцеговина) и Сараево (формалниот главен град на БиХ) имав две силни асоцијации со Полскиот главен град – Варшава. Првата асоцијација – кога видов една жена која употребуваше телефон кој се наоѓаше на истиот ѕид со Меморијалните плочи. Тогаш се сетив дека во Варшава постои музеј на Варшавското Востание (најголемото востание за време на Втората Светска Војна) и има телефони каде што секој може да се им „јави“ на востаниците (повеќето веќе мртви) чиишто гласови и приказни биле снимани и ставени во тие кабини. Жената во Сараево изгледаше како да сака да се јави на некој од тој ѕид. И втората асоцијација – ново-стариот мост во Мостар – срцето на градот, и најважната точка за туристите беше обновен во 2001, по војната во 93-95. Срцето на Полскиот главен град бил реновиран по Втората светска војна и сега претставува исто толку магнетно место за туристите колку и мостот во Мостар... тekcт и фотo: Збигњев Држевјецки

January 1(49) 2011

voicesmagazine.org.mk

19

20

voices magazine

Backpacking, Hitchhiking and Couch-surfing

A

s we had to come back to our host countries from the on-arrival training that took place in Bosnia and Herzegovina, we – João and Miguel from Portugal and Alba from Spain, – decided to go on a low-budget trip; backpacking, hitchhiking and couch-surfing.

Our journey starts in Sarajevo, a charismatic city crossed by a furious red river. Sarajevo rests in a valley, surrounded by mountains, piles of little houses with red roofs and colored walls. Wandering around, passing old beautiful mosques, catholic and orthodox churches, I would listen to the Muslim prayers echoing through the city. Despite the beauty, tradition and all the tourism, Sarajevo does not hide the scars from the war. Thousand of bullet holes cover the city facades, vast cemetery fields with white tombs remind us of many victims buried inside the city since it was too dangerous to dare to leave the center.

We spent one night in Sarajevo. Our host was Marcel, a Dutch

went along an emerald green river through huge and powerful gray mountains, fading to white as the tops were covered with snow. We crossed giant natural walls, higher than the dark clouds filling the sky, trapping us inside the huge mountains. The rain was making it impossible to see outside, while the wind and the waves of water on the road were pushing us from side to side.

As we went West and got more inside Herzegovina, the storm calmed down and we started to spot more and more Croatian flags. Arriving at this touristic city, the unofficial capital of Herzegovina, we were welcomed by a wet climate and clearing sky showing the mountainous landscape. The city itself, especially the old part, is rich in culture and history, symbolized by Stari Most, the old Ottoman bridge. This monument that represents the passage between two distinctive cultures, Catholic Croatians and Muslims, was destroyed during the CroatBosniak War. The UNESCO patrimony was reconstructed with stones recovered from the original bridge.

We witnessed the now-frozen souvenirs commerce, empty

Residental district in Sarajevo

journalist working as a correspondent in the Balkans. We were really welcomed with tea, chocolate and rakja, in his big, well decorated flat with an astonishing view over the city, Following a nice spaghetti bolognese dinner under candlelight, we went for drinks to Bascarsija.

After few delicious walnuts rakja, our host offered to come with us to Mostar and give us a ride.

In Marcel’s Jeep, on a small narrow road to Mostar, we

voicesmagazine.org.mk

old streets full of shops, traditional restaurants without costumers and breathtaking balconies highlighting the b ridge and the wide river. We started hitchhiking at 11.00 am., with our bags, burek and chocolate. Not knowing how long it was going to take us, if we were going to make it or what to expect from Dubrovnik. Meeting an American couple, hitchhiking in the same direction, gave us the

January 1(49) 2011

voices magazine

Mostar, famous bridge

River Neretva in Mostar

January 1(49) 2011

voicesmagazine.org.mk

21

22

voices magazine

MOSTAR

motivation we needed and soon enough we got a ride right to the border. With a board on which a teenage girl from a little town, lost in the rocks and stones of Herzegovina, wrote us the names of a few cities between where we were and Dubrovnik, we got a ride from a Bosnian girl who took us through Hutvo Blato (a nature and bird reserve) to the only town on the coast of Bosnia and Herzegovina, Neumt.

From there for 3 euros we took a direct bus to Dubrovnik.

Dubrovnik is one of many beautiful coast cities that Croatia has to offer, and as most of them, it’s a summer touristic place. As we entered the old part of the city, the inside of the fortress that once guarded this exquisite

voicesmagazine.org.mk

Croatian city, we were astonished by a clear white view.

Stone built houses, churches and small terraces form the city, while modern cafes and fancy restaurants complement it. Entering Dubrovnik is almost like entering into the scenery of a Walt Disney movie, while the imposing fortress around contrasts with this as you hear the angry waves from the Adriatic sea wearing out the half-century walls.

For the first night, after hot chocolate in a center Bar, we decided to try out the recommended seafood restaurant with the Harbor view before meeting our couch-surfing hosts. The main course was then pleasantly digested with a glass of white wine, and the energy of our group made it perfect. As a backpacker

January 1(49) 2011

voices magazine

On the road, between Sarajevo and Mostar don’t be fooled by the touristic offers, if you look good enough there are always affordable places to go.

Sleeping on the floor of our kind and fun hosts, we gained energy for the next day and night in Dubrovnik, which was devoted to discovering what we had missed on the first day and making new friends with college students from one of the many city universities.

With plastic bags in our socks protecting us from the torrential rain, we hitchhiked to Bar, Crna Gora in only two rides. The first one took us to the main road to Montenegro, the other was given by an Argentinean who was traveling to Turkey. The latter, who had gone to Portugal, our homeland, to participate in Music festivals, took us directly to Alba’s place, where we would spend the remaining nights of our trip.

As Alba is living in Bar as an EVS, we went there rather to have a linking and resting point before our final destination, (Skopje) than to visit the city itself. However, during the car trip we could see the magnificence of the country. Going through narrow seaside roads, we saw the unique view of closing bays, islands with beautiful churches lost in the middle of nowhere, never-ending harbors filling the seacoast and pouring rain that flooded the streets. It seemed like we were crossing the sea, as the water on the road was melted with the Adriatic Sea. That night, the Argentinean cooked for us a delicious Spanish dinner and slept over in Bar’s EVS house. Our friend Meghann, an EVS from France in Montenegro, was also coming to Taksirat festival, but since we had a ride for only 3 people she went by bus, one night earlier than we did. However, that night, only few minutes before the last bus was leaving Bar, we heard from our Croatian friends that they weren’t going to be able to make it to the concert. So, with no ride and no time to hitchhike to Skopje on time for Manu Chao’s concert, we rushed to try to catch the last bus from Bar to Pristine.

At the bus station we met two Americans who were looking for a place to stay. While we bought the tickets and got in the bus that was just about to leave, we invited them to stay at Alba’s place and tried to explain them the way to the EVS house. In Pristine the hours in the bus and the lack of sleep won and, from there, we got the direct

January 1(49) 2011

MOSTAR

bus to Skopje, although initially we wanted to see the sights and bread a culture which is so unknown for us.

Once you departure for a journey like this, whether it’s planned or spontaneous, long or short, you get the notion that the world is a small place. With infinite landscapes, cities that take a life-time to know, countries so affected by past crisis that only by living there you can understand them - on a geographical level it all gets shortened by your experience, by your survival and networking knowledge. The spirit of a traveler (and this is where the “tourist” notion differs) brings good things, and “coincidences” such as the ride from the Argentinean who had been in the same festivals that I happened to be text: Joao Carmona and Miguel Gama Nunes

photography: Zbigniew Drzewiecki

voicesmagazine.org.mk

23

24

voices magazine BALKANS means MOUNTAINS in Turkish

Кампување, автостопирање и престој кај пријатели

К

ога се вративме во нашите земји од тренингот што се одржуваше во Босна и Херцеговина, ние – Жоао и Мигел од Португалија и Алба од Шпанија решивме да одиме на нискобуџетно патување - кампување, автостопирање и престој кај пријатели. Нашето патување започнува во Сараево, харизматичен град низ кој поминува црвена, бесна река.

Сараево се наоѓа во долина, опколена со планини, купишта малечки куќички со црвени покриви и обоени ѕидови. Шетајќи се наоколу, поминувајќи покрај прекрасни џамии, католички и православни цркви, ги слушам муслиманските молитви како одекнуваат низ градот. Покрај убавината, традицијата и туризмот, Сараево не ги крие лузните од војната. Илјадници дупки од куршуми ги покриваат фасадите на градот, огромни гробишта со бели гробови нè потсетуваат на многуте жртви погребани во градот бидејќи било преопасно да се напушти центарот.

Поминавме една ноќ во Сараево. Нашиот домаќин беше Марсел, Дански новинар кој работи како кореспондент за Балканот. Бевме топло пречекани со чај, чоколадо и ракија, во неговиот

voicesmagazine.org.mk

голем, добро декориран стан со прекрасен поглед на градот. По добрата порција шпагети болоњезе под светлина на свеќи, отидовме на пијалок во Башчаршија. По неколку вкусни чашки ореова ракија, нашиот домаќин се понуди да дојде со нас до Мостар и да не одвезе до таму со автомобил.

Во Џипот на Марсел, на малиот, тесен пат за Мостар, поминавме покрај смарагдно зелена река која течеше низ огромните но убави, сиви планини кои се преточуваа во бело бидејќи врвовите им беа покриени со снег. Ги поминавме џиновските природни ѕидови, повисоки од темните облаци на небото, и се заглавивме внатре во планините. Дождот правеше да биде невозможно да се види нешто надвор, додека ветерот и брановите вода на патот нè туркаа од страна на страна.

Како што продолживме на запад и навлеговме во Херцеговина, бурата се смири и почнавме да забележуваме се повеќе Хрватски знамиња.

Стигнувајќи во овој туристички град, неофицијалниот град на Херцеговина, бевме пречекани од влажна клима и чисто небо што го покажуваше планинскиот пејсаж. Самиот град, особено стариот дел, е богат со култура и историја, симболизиран со Стари Мост, и стариот Отомански мост. Овој споменик кој го претставува преминот помеѓу две различни култури, Хрвати Католици

January 1(49) 2011

voices magazine

Mosque in Mostar

Hidden treasures January 1(49) 2011

voicesmagazine.org.mk

25

voices magazine

26 и Муслимани бил уништен за време на Хрватско-

Босанската војна. Наследството на УНЕСКО било реконструиран со камењата најдени од оригиналниот ѕид.

Бевме сведоци на трговијата со штотуку смрзнати сувенири, празните стари улици полни со продавници, традиционалните ресторани без муштерии и прекрасните балкони кои го осветлуваа мостот и големата река.

Почнавме со автостопирање во 11 часот претпладне, со нашите ранци, бурек и чоколадо. Не знаевме колку време ќе ни биде потребно, дали ќе успееме во нашата замисла и што да очекуваме од Дубровник. Сретнувајќи еден Американски пар, кој автостопираше во истиот правец, ни ја даде мотивацијата којашто ни беше потребна и наскоро бевме на пат кон границата. Со табла на која една тинејџерка од мал град, ни ги напиша имињата на неколкуте градови кои се наоѓаа помеѓу местото на коешто бевме и Дубровник, најдовме превоз од една Босанка којашто нè однесе низ Хутво Блато (резерват) до единствениот град на брегот на БиХ, Неум. Од таму за 3 евра најдовме директен автобус до Дубровник.

Дубровник е еден од многуте преубави крајбрежни градови што ги нуди Хрватска, и повеќето од нив претставуваат летна туристичка атракција. Кога влеговме во стариот дел на градот, внатре во

тврдината што еднаш го штитела овој извонреден Хрватски град, бевме вчудоневидени од јасниот, бел поглед. Куќи од камен, цркви и мали тераси од градот, додека модерни кафулиња и ресторани го дополнуваа.

Влегувањето во Дубровник е скоро исто како да влезеш во сценарио на филм на Волт Дизни, додека импозантната тврдина е во контраст со ова додека ги слушаш лутите бранови на Јадранското море како ги заплискуваат половинавековните ѕидови.

За првата вечер, после една чаша топло чоколадо во бар во центарот, се одлучивме да пробаме морска храна во ресторан со Харбурски поглед пред да се сретнеме со нашите домаќини кај кои ќе отседневме. Главното јадење беше „измиено“ со чаша бело вино, и енергијата на нашата група го олесни варењето на храната. Како некој што кампува немојте да бидете излажани од туристичките понуди, ако погледнете подобро секогаш може да се најдат пристапни места за отседнување.

Спиејќи на подот кај нашите фини и забавни домаќини, се здобивме со енергија за наредниот ден и ноќ во Дубровник, кои беа посветени на откривање што сме испуштиле да посетиме на првиот ден и на создавање на нови пријателства со студенти од еден од многуте универзитети во градот.

Со пластични ќеси во нашите чорапи кои нè штитеа од силниот дожд, автостопиравме до Бар,

Stones buildings in Mostar

voicesmagazine.org.mk

January 1(49) 2011

voices magazine

In the middle of Sarajevo

Catholic churches in the past could’t be higher than Minarets . (The highest minaret in Mostar) Црна Гора во две возења. Првото возење нè однесе до главниот пат до Црна Гора, а второто возење беше од еден Аргентинец кој бил на пат за Турција. Вториов, нè однесе право до станот на Алба каде што ги поминавме останатите ноќи од нашето патување.

Бидејќи Алба живее во Бар како EVS, отидовме таму повеќе за да се одмориме пред нашата крајна дестинација (Скопје) отколку да го посетиме градот. Меѓутоа за време на патувањето со автомобилот можевме да ја видиме величенственоста на земјата. Одејќи по тесни патчиња, видовме уникатен пејсаж од обалите, островите со прекрасни цркви изгубени во „никаде“, долгите пристаништа и поројниот дожд кој ги поплавуваше улиците. Изгледаше како да поминуваме низ морето, бидејќи водата на улиците се претопуваше со таа од Јадранското море.

Таа ноќ, Аргентинецот ни зготви Шпанско јадење и остана да преспие.Нашата пријателка, Меган, EVS од Франција во Црна Гора, исто така доаѓаше на фестивалот Таксират, но бидејќи имавме превоз за само 3 лица, таа замина со автобус, една ноќ порано одошто нас. Меѓутоа, таа ноќ, само неколку минути пред последниот автобус да замине од Бар, слушнавме од нашите пријатели Хрвати дека не биле во можност да стигнат на концертот. Па, бидејќи немавме превоз и доволно време да автостопираме до Скопје на време за концертот на Ману Чао, побрзавме да го фатиме последниот автобус од Бар до Приштина.

January 1(49) 2011

На автобуската станица се сретнавме со двајца Американци кои бараа место за сместување. Додека ги купувавме билетите и се качивме на автобусот кој веќе тргнуваше ги поканивме да дојдат кај Алба и им го објаснивме патот до EVS куќата.

Во Приштина, часовите поминати во автобус и недостигот од сон нè совладаа и од таму фативме директен автобус за Скопје, иако првенствено сакавме да разгледаме и да почувствуваме култура толку непозната за нас.

Кога ќе заминете на вакво патување, без разлика дали е планирано или спонтано, долго или кратко, добивате претстава дека светот е мало место. Со бескрајните пејсажи, градови за кои ви е потребен цел еден живот за да ги запознаете, земји толку погодени од кризите од минатото што само со живеење таму можете да ги разберете – на географско ниво сè е скратено од вашето искуство, од вашето преживување и знаење. Духот на патувачот (и тука поимот турист и патувач се разликуваат) носи добри работи, и „коинциденции“ како превозот од Аргентинецот кој беше на истите фестивали на кои и јас бев. теџт: Јоао Цармона и Мигуел Гама Нунес фотограф. Збигниењ Дрзењиецки

voicesmagazine.org.mk

27

28

voices magazine

Street Interview: What is Slavic culture (for You)?

W

e asked some young Slavic people that we met in Belgrade (Serbia) and Skopje (Macedonia) what they think about Slavic culture. For some of them it is difficult to think about a common Slavic tradition and history.

Is it possible to feel like Slavic…?

1.What you think about Slavic culture?

2.Do you identity yourself with Slavic culture?

3.Which Slavic languages you can speak/ communicate in?

Sławek (Poland): 1.I love it!

2.Yes, yes, YES!!!

3.Polish, Slovak, Ukrainian, Serbian, Croatian etc., Macedonian.

Zuzana (Czech Republic): 1. It’s not possible to say in generally because there are big differences among Western, Southern and Eastern Slavic people.

2.Of course, I am Slavic, but mainly I am Czech, then European and then Slavic..

3.Czech, Slovakian, Serbian, Croatian, Bosnian and bit of Russian.

Alexander (Macedonia): 1. I don’t think about it.

2. I am already identified with it because of Slavic group of languages.

3. My mother tongue is Macedonian. I know a little bit Serbian and Croatian language and I am learning Slovene.

Shtefan (Slovakia): 1.I don’t know, brother…Maybe that we drink a lot of alcohol.…

2.Yes, I am, because at one time we where all together.

3.Slovak, Serbian, Czech, Croatian.

Mirella Makurat

Улично интервју:

Што е (за Вас) словенска култура?

П дали

воошто

е

рашавме млади луѓе со словенско потекло кои ги сретнавме во Белград (Србија) и Скопје (Македонија) што мислат за словеската култура. За некои од нив беше тешко да размислат за заедничка словеска историја и традиција, можно да се осеќаш како Слоевен..?

1.Што мислиш за словенската култура?

2.Дали се идентификуваш со неа?

3. Кои словески јазици знаеш/на кои словенски јазици мошеш да комуницираш? Славек (Полска): 1.Ја сакам!

2.Да, да, ДА!!!

3.Полски, словачки, украински, српски, хрватски итн, македонски. Зузана (Чешка): 1.Не е можно да се генерализира бидејќи има големи разлики меѓу Западните, Јужните и Источните Словени.

2. Се разбира, ама пред с’е сум Чехиња, потоа Европејка а после Словенка.

3. Чешки, словачки, српски, хрватски, босански, и малце руски. Александар (Македонија): 1.Не мислам...

2.Веќе сум идентификуван со јазикот во словеска група.

3.Мајчин ми е македонскиот, а знам по малку српски, хрватски, учам словенечки. Штефан (Словачка): 1.Не знам брате, може дека пијеме многу алкохол.

2. Да, се осеќам како Слоевен, заради тоа дека некогаш сме биле заедно...

3.Словачки, српски, чешки, хрватски. Мирелла Макурат

United Slavs – Don’t disregard us!

It’s time for music; a special kind of music. Some of you like it, some hate it, for others still it simply doesn’t matter. What are we talking about?

Rap music or, as we also sometimes call it, hip-hop music. But it will not be just about the sound, it will be also about the Slavic lifestyle, a special attitude towards everything that is around us, about the union.

About a year ago, thanks to nowadays so popular American invention called Facebook, I had a possibility to see on my friend’s profile a very interesting song.

The video clip started from presentation of 12 flags. All of them were representing just Slav countries. Then, of course, a huge European map with all mentioned states marked on it. It looked impressive, I agree.

A big red zone started from the North (Russia), run by Belarus, Ukraine, Poland, the Czech Republic, Slovakia, Slovenia, Croatia, Serbia, Bulgaria, Bosna & Herzegovina straight to the Republic of Macedonia (South).

Inventors of this event, Polish rappers Pono & Sokol, found the way to collect “the best of the best” and made an interesting

voicesmagazine.org.mk

by Ula Slawinska

story presenting young Slavs called Nie lekceważ nas – Don’t disregard us. Thus we can find there the following artists: from Poland – Pono, Sokol, Martina, from Russia – Ligalize, Berezin, from Belarus – Mih, Bazyl, fromUkraine – Vova iz Lvova, XL Deluxe, from the Czech Republic – Wladimir, Orion, from Slovakia – Ego, Cistychov, from Slovenia – Sharks, Koff, from Croatia – Remi, from Serbia – III Government, Komplex, from Bulgaria – Spens, from BiH – Frenkie, from Macedonia – S.A.F.

Of course, I would like to present here also the lyrics, so important for the music. However, unfortunately it’s not possible. On the Internet you can find a good transcription only of Polish parts. The others are written in a phonetic transcription, which, to be honest, is a mix of craziness & problems with listening. By the way, “congratulations” to those who agreed to put this transcription on their websites/ profiles etc.

However, as I’ve already mentioned, it’s quite simple to find the text of Polish parts, so just let me to present it. I suppose you will catch the motive…the idea of life for young Slavs…

January 1(49) 2011

voices magazine

„Don’t disregard us” All those who wished ill on us, who told us to finish Just found out how much they were wrong We’ve joined our forces across the borders Among us there are only those who are called the Slavs by the world We have power, strength and we can hold our liquor as nobody else So don’t disregard us because there is the whole world to win See how many flags, because of one track, one world Is side by side as brother, that’s how rap connects us Boys from Belgrade through Warsaw to Moscow Appreciate them (appreciate) we’re becoming grow-ups early And when you see a Slav girl, you immediately want her If you had her, you know how it is, if not “goodbye”

Не нè игнорирајте Сите оние што ни посакуваа лошо, што ни рекоа да завршиме Само што видоа колку грешеа Ние ги поврзавме нашите сили преку граници Меѓунас се само оние чиј свет ги нарекува Словениие ја имаме силата, цврстината и како никој друг моќна глава за пиење Затоа не нè игнорирајте зошто целиот свет е во добивка Погледни колку многу знамиња во една линија, во еден свет Рамо до рамо како браќа, овој рап нè соединува Момците од Белград до Москва Го ценат брзото растење И кога ќе погледнете девојка (словен), одма ја посакувате Ако ја добиете, знаете како е, ако не “чао, пријатно”

Обединети Словени – Не нè игнорирајте!

В

реме е за музика. Посебен вид на музика. Некои ја сакаат, некои ја мразат а на други им е сеедно. За што поточно зборуваме? Рап или уште како што некои ја нарекуваат: хип хоп музика. Но нема да зборуваме само за звукот, туку и начинот на живеење кај Словените, посебната поврзаност со се околу, за унијата. Пред една година, благодарение на популнарниот американски пронајдок наречен Фејсбук, имав можност на профилот од еден мој пријател да видам една многу интересна песна.

Видео спотот започна со презентација на 12 знамиња. Сите знамиња ги означуваа само славистичките земји. Потоа следуваше огромна европска карта каде беа маркирани сите споменати земји. Се согласувам дека изгледаше импресивно. Голема црвена зона започна скоро од Северна Русија, помина низ Беларусија, Украина, Полска, Чешка, Словачка, Словенија, Хрватска, Србија, Бугарија, Босна и Херцеговина точно до Република Македонија (Јужна).

Креаторите на овој спот, полските рапери Поно & Сокол пронашле начин како да го соберат “најдоброто од најдоброто” и да направат интересна приказна за денешните млади Словени, велејќи: Nie lekceważ nas – Не нè игнорирајте.

January 1(49) 2011

Вакви артисти можеме да најдеме и во Полска – Поно, Сокол, Мартина; Русија – Лигализ, Березин; Белорусија – Мих, Базил; Украина – Вова од Лвов, XL Делукс; Чешка – Владимир, Орион; Словачка – Его, Цистихов; Словенија – Шаркс, Коф; Хрватска – Реми; Србија – III Говернмент, Комплекс; Бугарија – Спенс; БиХ – Френки; Македонија – С.А.Ф.

Секако, би сакала и да го претставам најважното за музиката, стиховите. Но, за жал тоа не е возможно. Преку интернет можете да најдете само добра транскрипција на некои полски песни. Другите се пишувани со слушање и разбирање, што според мене, да бидам искрена е микс од лудило & проблеми со слушањето. И меѓу другото, “честитки” до сите оние што се согласиле да ги постават ваквите транскрипции на нивните веб страници/профили итн.

Меѓутоа, како што веќе претходно спомнав навистина е лесно да се дојде до полски текст на интернет, па дозволете ми да ви го претставам. Претпоставувам дека ќе го препознаете мотивот...идеата за животот на младите Словени... Ула Славињска

voicesmagazine.org.mk

29

30

voices magazine

3 x PHOTO CONTEST I CONTEST

Theme: “Macedonia and the Balkans”

3 x ФОТО НАТПРЕВАР

by Zbigniew Drzewiecki

I НАТПРЕВАР

Тема на натпреварот: “Македонија и Балканот”

“Street photography is perhaps more easily defined as a method than a genre. The results can fit into documentary, portraiture and other genres, but the key elements of spontaneity, careful observation and an open mind ready to capture whatever appears in the viewfinder are essential.”

“Уличната фотографија е наједноставно дефинирана како метод отколку како жанр. Резултатот влегува во рамките на документарните, портретите и другите жанрови, но важните елементи на спонаност, вниматело набљудување и искрена подготвеност да се улови се она што се појавува во визирот се од суштинско значење”

Submit pieces that are contemporary, creative, profound, challenging, original and beautiful. But most of all, we want your pictures to inspire people around the world to visit our great, picturesque country/region.

Прифаќање на фотографии кои треба да се модерни, креативни, звучни, предизвикувачки, оригинални и убави. Но пред се, сакаме вашите слики да ги инспираат луѓето ширум светот за да ја посетат нашата голема живописна земја/регион.

Categories: 1.Open, 2. A View From the Western World, 3. Building Our Future, 4.Young Photographer of the Year - Under 21 Prizes: Selected pieces will be published in Voices Magazine (printed issue), our website and shown at the exhibition in Skopje in May 2011.

Plus award-surprise.

Send your pieces to: drzewieckizbigniew@gmail.com II CONTEST Theme: “European Voluntary Service” Submit pieces that are contemporary, creative, profound, challenging, original and beautiful. But most of all, we want your pictures to help people around the world to start understand better voluntary movement and get more involved in it…

Categories: 1.Open, 2.People, 3.Organizations, 4.Local community, 5.

Young Photographer of the Year - Under 21.

Prizes: Selected piecess will be published in Voices Magazine (printed issue), our website and shown at the exhibition in Skopje in May 2011.

Plus award-surprise.

Send your pieces to: drzewieckizbigniew@gmail.com III CONTEST Theme: Girl of the month/ year “Voices Magazine” Categories: That is a contest for beautiful girls, who live in Macedonia.

Send your normal (not professional) photos, for example from parties, picnics, daily home activities or work situations, walks etc.

Prizes: Each monthly winner will appear in Voices Magazine (printed issue) and on our website. Plus they will get a possibility of a professional photo session for their portfolio.

Send your pieces to: drzewieckizbigniew@gmail.com Judging criteria: Impact - does it send direct, subtle or profound messages?

Creativity - is it unusual, thoughtful, beautiful, subversive or ironic?

Originality - is the subject treated differently and is the subject matter new?

Composition - consider the perspective, balance, clarity of meaning and focus of statement Technical Quality - consider clarity, focus, lighting, exposure and colour Copyright: Copyright of the photos remains with the photographer. Any image submitted may be used by the Organizers for future publicity and marketing purposes for up to five years.Other remarks: At entry we ask you to give us your name and surname, the title and a description of your photo story. Images may be digitally enhanced for creative effect, but you must not add or remove significant elements of the image.

voicesmagazine.org.mk

Категории: 1.Отворени 2.Поглед од Западот 3.Ја градиме иднината 4.Млад фотограф на годината – Под 21 година Награди: Одбраните фотографии ќе бидат објавени во Магазинот Војс во принт верзија, на нашата веб страна и на изложбата која ќе се одржи во Мај 2011, во Скопје. Ќе следат награди-изненадувања. Испратете ги вашите фотографии на следниот маил: drzewieckizbigniew@gmail.com II НАТПРЕВАР Тема на натпреварот: “Европски Волонтерски Сервис” Прифаќање на фотографии кои треба да се модерни, креативни, звучни, предизвикувачки, оригинални и убави. Но пред се, сакаме вашите слики да ги обединат луѓето ширум светот да започнат повеќе да го разбираат и да бидат вклучени во волонтерските сервиси... Категории: 1.Отворени 2.Луѓе 3.Организации 4.Локални општини 5.Млад фотограф на годината – Под 21 година Награди: Одбраните фотографии ќе бидат објавени во Магазинот Војс во принт верзија, на нашата веб страна и на изложбата која ќе се одржи во Мај 2011, во Скопје. Ќе следат награди-изненадувања. Испратете ги вашите фотографии на следниот маил: drzewieckizbigniew@gmail.com III НАТПРЕВАР Тема на натпреварот: Девојка на месецот/ годината “Војс Магазин” Категории: Ова е натпревар за најубавите девојки од Македонија. Испратете ваша обична (не професионална) фотографија, на пример од забава, пикник, дома или на работа, од прошетка и слично. Награди: Секој месечен победник ќе биде објавен во Магазинот Војс во принт верзија, на нашата веб страна и ќе добие професионална фото сесија за вашето портфолио. Испратете ги вашите фотографии на следниот маил: drzewieckizbigniew@gmail.com

Критериуми на оценување:

Влијание – дали илустрира непосредни, суптилни или звучни пораки? Креативност – дали е необична, длабока, убава, пресвртна или иронична? Оригиналност – дали субјектот е третиран поинаку и претставува нова содржина? Композиција – разгледување на перспектива, баланс, јасност и фокус на композицијата Технички квалитет – разгледување на јасност, фокус, осветлување, изложување и боја Авторско право: Авторските права ги задржува фотографот. Секоја прифатена слика може да биде употребена од страна на Организаторите за идно рекламирање и маркетингшки цели во наредните пет години. Други забелешки: При испраќање на вашите трудови, бараме да го испратите вашето име и презиме, наслов и опис на фотографијата. Може да ни испратите од 1 до 10 фотографии. Фотографиите треба да бидат во формат jpegs над 1мб. Вашите фотографии треба да бидат со прифатлива резолуција за да можат да бидат испринтани во минимална големина од приближно А4 формат. Фотографиите може да подлегнат на евентуални промени за постигнување на креативен ефект, но вие не смеете да додавата или одземата важни елементи од истите.

January 1(49) 2011

voices magazine

Photographic reportage: „Sarajevo in the Rain�

by Zbigniew Drzewiecki drzewieckizbigniew@gmail.com

More: :ttp://picasaweb.google.com/drzewieckizbigniew January 1(49) 2011

voicesmagazine.org.mk

31

P HOTO G R A P H Y M ON T H LY R E V I E W

by Z bi g n i e w D r z e w i e c k i d r z e w i e c k i z bi g n i e w @ g m a i l . c o m

4 XII - Taxirat Festival Manu Chao

14 XII New office Mladi.info

15 XII 4 Tunned cities - Mala Stanica

25 XII Generation for peace volleyball in Skopje

Ohrid 31 XII Christmas decoration

12 XII Election in Kosovo

17 XII New reader of „Voices Magazine” from Struga 11 XII Dancers group from Kumanovo

6 XII Concert in MKC

5 XII - International Volunteer Day Organized by creACTtive NGO in VERO More: http://picasaweb.google.com/drzewieckizbigniew