VOICES February 2015

VOICE S Magazine for all young people in Macedonia

February 2015

Слобода на говорот

Si te bëjmë punëtori me të rinjët

ТRIESTE English Македонски Shqip

Editorial

H

ave you ever wondered why February is the shortest month of the year? Personally, I have not until the time to write this editorial came. I can predict your reactions, dear readers, why does he care about that? February has 28 days and sometimes when planets, stars and maybe gods are in the mood we can enjoy February for one more day. Indeed, most of us organize our lives according to the calendar made of days, weeks, months without questioning what does time mean or what the time is worth. Time settings is not even our choice, it is a Roman’s heritage transmitted over generations. Human beings need some norms to be able to live in a society and our time’s perception is one of those. Nowadays, time goes faster, time is money, waiting for the bus or for someone late is a waste of time. We overbook our schedules to feel alive, to feel productive and useful. Think about this example, why doing “nothing” is always badly perceived by your surroundings while you may just enjoy your time in thinking, dreaming or contemplating things by the window. Here comes my point, time is priceless and we should learn to appreciate it instead of running after it. No worries, I know the first step how to achieve this. Take a break to check out what we have prepared for you in this new issue of Voices magazine. There is something for everyone: culture with book and movie reviews, sport with report of Handball’s World Cup, travelling with Trieste’s article and much more.

Д

али сте за запрашале зошто февруари е најкраткиот месец во годината? Лично јас не сум се запрашал, се додека не дојде време да го пишувам овој едиторијал, и можам да ги предвидам вашите реакции, драги читатели, – си мислите : “Зошто тој размислува за тоа?”. Февруари трае 28 дена и понекогаш, кога планетите се добро расположени, можеме да уживаме во месецот уште еден дополнителен ден. Всушност, повеќето од нас ги организираме нашите животи според календарот составен од денови, недели, месеци, без да се запрашаме што значи времето или колку вреди. Како ракодовиме со времето не е воопшто наш избор, тоа е наследство од Римското доба. На луѓето им се потребни норми за да можат да живеат во општеството, а нашата замисла за времето е една од тие норми. Денес, времето врви побрзо, времето е пари, чекањето на автобус или некого е губење време, ги преполнуваме нашите распореди и планери за да се чувствуваме живи, продуктивни, корисни, само затоа што се тваруваме од тоа да бидеме исклучени од општеството. Размислете за овој пример - зошто секогаш кога не правиме ништо, луѓето околу нас не гледаат лошо, и покрај тоа што ние уживаме размислувајќи, сонувајќи, или размислувајќи за нештата покрај прозорецот. Токму тука лежи мојата поента, времето е бесценето и треба да научиме да го цениме наместо да трчаме по него. Не грижете се, го знам првиот чекор кон лекот за достигнување на таа цел. Направете пауза да проверите што подготвивме за вас во овој број на магазинот Воисес. Има нешто за секого – култура со рецензии за книга и филм, спорт со извештај за Светското првенство во ракомет, патување со статија за Трст, и многу други содржини.

2 - VOICES

Contents 4

OPPORTUNITIES WITH BEST - Ivana Angjelovska (EN, MK)

29 HANDBALL IN QATAR - Gjoko Vukanovski (EN, MK)

8

BUILDING BRIDGES - A+ PERFORMANCE - Mihajlo Donev (EN, MK)

32 RUNNING - Jacopo Landi (EN, MK, AL)

10 YOUTH RECONCILIATION AMBASSADORS - Angela Gjekanovikj, Ivan Milosevski (EN, MK)

36 TRIESTE - Jacopo Landi (EN, MK, AL)

12 HOW TO HAVE A WORKSHOP WITH YOUTH - Monika Naglova (EN, MK, AL)

42 THE UNBEARABLE LIGHTNESS OF MILAN KUNDERA - Monika Naglova (EN)

18 DON’T TAKE FREEDOM OF SPEECH FOR GRANTED, FIGHT FOR YOUR RIGHTS - Paul Angles (EN, MK) 22 CHOOSE TO RECYCLE - Milan Gjapik (EN, MK)

48 ‘‘PRIDE’’ - MOVIE REVIEW - Jacopo Landi (EN, MK)

24 FOLKLOVE - Paulina Drzał (EN, MK)

VOICES TEAM:

Aleksandra Arsik Aleksandra Kolozheg Angela Gjekanovikj Anita Kirkovska Arbina Ajdar Bojana Drangova Bujar Islami Damjan Serafimovski Dzvezda Mihajlova Elena Anchevska Elena Micevska Emilija Nikova

44 ‘‘THE SEX LIVES OF CANNIBALS’’ BOOK REVIEW - Paul Angles (EN, MK)

Gjoko Vukanovski Hrstina Tanevska Ivan Milosevski Ivana Angjelovska Ivana Antevska Jacopo Landi Jana Gjorgjievska Kiril Dimitriovski Kristina Buzaroska Kristina Saltirovska Lirie Memeti Marina Tanevska Martina Dimevska

Mihajlo Donev Milan Gjapik Milica Kaevska Monika Naglova Nikola Peshevski Paul Angles Paulina Drzał Tamara Canevska Sanja Stojcheva Simona Georgievska Sokol Makolli Zuhri Kamberi

Production & Coordination:

Nikola Stankoski Gjoko Vukanovski Sanja Stojcheva

Contact:

Volunteers Centre Skopje Emil Zola 3/2-3, 1000 Skopje Tel./Fax. +389 22 772 095 vcs_contact@yahoo.com www.vcs.org.mk

VOICES - 3

YOUTH IN ACTION

Opportunities with Можности со

BEST БЕСТ

БЕСТ Скопје е единствената студентска орагнизација која на студентите им овозможува да се стекнат со дополнително образование преку симпозиуми, тренинзии културни размени, академски курсеви низ Европа.

4 - VOICES

BEST Skopje is the only student organization which allows students to gain further education through workshops, training courses, cultural exchanges and academic courses throughout Europe.

What is BEST ?

BEST or Board of European Students of Tehnology is an international non-profit and non-political student organization, fully organized and led by students.

BEST connects students from 96 technical universities from 33 countries in a network that is maintained throughout numerous joint projects, interests and friendships. Every year, we organize over 120 international courses, seminars and conferences in which students from different European countries learn and exchange experiences and ideas. More than 4800 members are daily involved in the development of our services and almost million students are involved in our events and initiatives.

BEST Skopje beginnings are traced back in late 2001 and early 2002, which resulted in the formation of Local BEST Skopje Group on 9 March 2002.

Driven by the desire to develop student services and engineering upgrades, as well as to improve the Student’s position BEST Skopje on 8th of November 2002 has made its first steps and enter the European BEST family and gained status “Baby member” in Bucharest, Romania. Furthermore, it stepped equally with all Local BEST groups from around Europe.

Што е БЕСТ ? БЕСТ или Борд на Eвропски Студенти по Tехнологија, е интернационална студентска непрофитабилна и неполитичка организација, целосно организирана и водена од студенти. БЕСТ ги поврзува студентите од 96 технички универзитети од 33 земји во мрежа која се одржува преку многубројни заеднички проекти, интереси и пријателства. Секоја година се организираат преку 120 меѓународни курсеви, семинари и конференции, на кои студентите од различни европски земји учат и разменуваат искуства и идеи. Повеќе од 4800 членови секојдневно се инволвирани во развојот на нашите услуги и скоро милион студенти се вклучени во нашите настани и иницијативи. БЕСТ Скопје своите почетоци ги направи кон крајот на 2001 и почетокот на 2002, каде на 9 март 2002 год. резултираше со формирање на Локална БЕСТ Скопје група . Водена од желбата за развој на студентските сервиси и инженерска надградба, како и подобрување на студенсткиот стандард и развивање на студентските сервиси, БЕСТ Скопје на 8 ноември 2002год., во Букурешт, Романија ги направи своите први чекори и влезе во европското БЕСТ семејство и се здоби со статусот “Baby member”,за да подоцна зачекори рамноправно со сите Локални БЕСТ групи од цела Европа.

VOICES - 5

What are the opportunities with BEST? Each year , BEST Skopje organizes at least one BEST Course which is attended by around 30 students from around Europe. BEST Skopje is obliged to cover all costs related to their stay in Macedonia.

As of July 2003, BEST have successfully implemented international academic students exchange for over 12 years. Since 2005, they are traditionally organizing Job and Career Fair .

Ahead is the realization of engineering competition organized by BEST Skopje for the sixth time, where students will have the opportunity to showcase their creativity, effort and engineering capabilities with the participation of this year’s round of European Local BEST Engineering Competition (EBEC).

Кои се можностите со БЕСТ? БЕСТ Скопје секоја година организира најмалку еден БЕСТ академски курс, на кој присуствуваат околу 30 студенти од цела Европа, и за кои БЕСТ Скопје е обврзан да им ги покрие сите трошоци поврзани за нивниот престој во Македонија. БЕСТ веќе 12 години успешно го реализира Меѓународниот Академски курс почнувајќи од јули 2003 год. Од 2005 година започна со традиционално организирање на Саемот за Вработуување и Кариера – Job Fair. Во пресрет сме на реализирање на инженерски натпревар во организација на БЕСТ Скопје по шести пат каде студентите ке имаат можност да ја покажат својата креативност, труд и инженерски способности со учество на овогодишната Локална рунда на Европски БЕСТ инженерски натпревар (ЕBEC).

INFO http://www.best.org.mk/ http://www.best.eu.org/ http://ebec.best.org.mk/

6 - VOICES

Thanks to the members of the BEST organization, Stefan Serafimovski and Dimitar Tanevski who gave us information about organization BEST

What is the European Local BEST Engineering Competition (EBEC)?

Engineering EBEC contest will be held from 17th to 19th of February with 60 students participating. The event will take place for three days.

The competition will begin with opening ceremony, followed by a forum and discussion on a particular topic, where students will have the opportunity to debate with professors and representatives of companies. The purpose of this whole event is to make a “bridge” between - students - the university and companies.

The event will be held at the company “Endava”, and the main objectives of this match are the independent development of the participants and team work in two areas: Case Study and Team Design.

Case Study - is one of the categories of EBEC event, in which students have to come up with a solution to a problem and present it to the jury which is composed of representatives of the University and the companies.

Team Design - a second EBEC category in which students design a functional design solution that should satisfy a certain order, whereas the present case design product before judges representing the University and Companies The general partner and chief supporter of EBEC event is “Endava”, but we are getting support from many other private sector companies in Macedonia.

The winners of the two competitive entries will move on the Balkan level to represent Macedonia in May 2015 in Belgrade, Serbia, with a possibility to continue to the finals of the European level in August 2015 in Porto, Portugal.

Што претставува Европски БЕСТ инженерски натпревар (ЕBEC) ? Инженерскиот натпревар EBEC ќе се одржи од 17ти до 19-ти февруари и на него ќе земат учествуво околу 60 студенти од УКИМ , овој настан ќе трае три дена. Натпреварот ќе започне со свечено отворање, по што ќе следи и форумска расправа на одредена тема, каде што студентите ќе имаат можност да дебатираат заедно со професорите и претставниците на компаниите. Целта на целиот овој настан е да се направие еден “мост” помеѓу – студентите – универзитетот и компаниите. Целиот настан ќе се одржи во просториите на компанијата “Endava”, а главните цели на овој натпревар се самостоен развој на учесниците и работа во тимови учествувајќи во две области: Case Study и Team Design.

Case Study - е една од натпреварувачките категории од EBEC настанот,во кој студентите имаат за задача на одреден проблем да осмислат решение и истото решение да го презентираат пред жирито кое е составено од претставници на универзитетот и компанииите .

Team Design – претставува втората натпреварувачка категорија на EBEC во која студентите дизајнираат идејно функционално решение кое треба да задоволи одредена цел, пришто дизајнираното дело го презентираат пред судии кои се претставници од универзитетот и компаниите. Генерален партнер и главен подржувач на EBEC настанот се “Endava”, но добиваме поддршка и многу други компании од приватниот сектор во Македонија. Победниците од двата натпреварувачки дела ќе продолжат понатаму на Балканско ниво да ја претставуваат Македонија во Мај 2015 година во Белград, Србија, со можност потоа да продолжат и на финалниот дел на Европско ниво во август 2015 во Порто, Португалија.

Благодарност до членовите на БЕСТ организација Стефан Серафимовски и Димитар Таневски кои ни дадоа информации за организацијата БЕСТ VOICES - 7

Градење Мостови A+ изведба Михајло Донев (10-21.01 Арад, РО)

Традиционално ВЦС продолжува со својата мисија да ги презентира волонтеризмот и македонската култура. Нашата станица овојпат беше Арад, град во северно-западна Романија, кандидат за титулата Европски град на културата 2021 год. и град кој го носи приматот “мала Виена“ поради архитектурата која е од особено културно значење. Дали е возможно на едно место да соберете македонци, грци, турци, ерменци, романци и италијанци, а без притоа да предизвикате некакви инциденти? Ако потајно одговоривте “НЕ“ тогаш верувајте дека згрешивте. Ние младите успеавме да ги срушиме сите предрасуди кои не конфронтираа и успеавме да изградиме мостови на пријателство. Целта на нашето одење во Романија беше преку интерактивни сесии да осознаеме повеќе за сите кои на некој начин се инволвирани во нашите активности, а таквите ги знаеме како ‘stakeholders’ . Модерната технологија си го направи своето, па така голем дел од задачите ги презентиравме со користење слики, видеа и музика, успевајќи на интересен начин да го пренесеме знаењето, а сепак да бидеме во можност да го задржиме вниманието. Контактите, убавите мигови и по некој сувенир се само дел од работите кои ги понесовме дома како сеќавање на убаво поминатите 10 дена во Романија.

8 - VOICES

Building Bridges A+ performance Mihajlo Donev (10-21.01 Arad,RO)

Traditionally VCS is continuing with its mission to present volunteering and Macedonian culture. This time our station was Arad, a city in the north-west Romania, candidate for European Cultural capital 2021 and a city that is well known as “little Vienna” because of the architecture which is of cultural heritage.

Is it possible to gather in one place Macedonians, Greeks, Turkish, Armenians, Romanians and Italians without making any incidents ? If you answered secretly “NO” then trust me you did it wrong. We, the youth succeeded to overthrow the prejudices that were confronting us and we built a bridge of friendship.

The aim of our going to Romania was through interactive sessions to find out more about those that are somehow involved in our activities whom we know as “stakeholders” . Modern technology made its own, many of the tasks we presented by using pictures, videos and music, transferring the knowledge in an interesting way but still keeping everyone’s attention.

The contacts, the good moments and some souvenirs are just a part of the stuffs that we took home as a memory of the good 10 days spent in Romania.

VOICES - 9

Youth Reconciliation Ambassadors

by Angela Gjekanovikj and Ivan Milosevski

from conflicts to interethnic dialogues

R

ecently (from 7th – 12th of December 2014) a young group of people from Macedonia returned from Belgrade, taking part in the sixth generation of Youth Reconciliation Ambassadors (YRA) study-visit.

This program is very demanding since it includes 5 day study-visit and afterwards passing down the knowledge from the participants to youth in their countries, as well as media appearances and essay publishing. The participants from this program are university students majoring in the social sciences, humanities etc. or young professionals from the countries that were in a conflict in former Yugoslavia – Macedonia, Bosnia and Herzegovina, Kosovo and Serbia. The programme is funded and full scholarships are granted to the participants by the UK Embassies from the region.

The main goal of this programme is to facilitate and empower a discussion from different perspectives on various topics which are of concern to the entire region of the Western Balkans. By exchanging experiences between the youth of these countries in various stages of transition, would help to get new ideas, and moreover, to prevail over the conflicts from the past, thus resulting in a peaceful regional development.

The curriculum of YRA is based on three pillars – the EU Integration (Europe and Reality), History Education and Human Rights, and the process of Reconciliation in the Region (Regional Cooperation). During an 8 hour working day, they got to visit many institutions such as the Parliament, the political science university, NGOs etc.

In the end, the successful participants were issued a certificate and the Medal of Honour and they got the title ‘the Youth Reconciliation Ambassadors’.

10 - VOICES

Program lecturers and moderators are well known experts from diplomacy, governmental institutions, universities and non-governmental organisations.

They had the honour to have lessons with Mr. Pierre Mirelle, currently a professor at SciencePo University of Paris, and formerly a Director in DG Enlargement, focused on the Balkan Region. Furthermore they also visited the EU Delegation and met the Ambassador – H.E. Mr. Michael Davenport. They have met one of the boldest journalists in Serbia Ms. Olja Beckovic, as well as Representatives from the UK Embassy.

Five students and young professionals were participating from Macedonia and they have successfully finished their study visit, ready for future cooperation and activities.

- Ivana Vuchkova, graduated in economics majoring in financial management of the Goce Delcev University in Shtip.

- Hristijan Petrushev, a student of the Institute for Security, Defence and Peace on the Faculty for Philosophy in Skopje.

- Angela Gjekanovikj, a graduate of Cardiff Metropolitan University in International Business, and a junior assistant at Perrotis College in Thessaloniki.

- Samet Shabani, a graduate in Political Sciences and International Relations from the University of Istanbul, and an intern at a Project Management Consultancy.

- Frosina Doninovska, Master in International Relations and Diplomacy at the Faculty of Law in Skopje.

Младински Амбасадори за Помирување во Регионот Од Конфликти до Интеретнички Дијалози

Н

еодамна (од 7ми до 12ти Декември 2014), група на млади луѓе од Македонија се вратија од Белград ,каде што беа дел од шестата генерација на програмата за Младински амбасадори за помирување. Оваа програма бара голем труд бидејќи вклучува пет-дневна едукативна посета и потоа споделување на знаењето со младите од нивните земји како и појаувавања во медиумите и објавување на есеи. Учесниците во оваа програма се студенти кои дипломирале во социјалните науки итн., или млади професионалци од земјите што биле во конфликт во поранешна Југославија - Македонија, Босна и Херцеговина, Косово и Србија. Програмата е финансирана од амбасадите на Велика Британија во регионот, и сите учесници добиваат целосна стипендија за учество. Главната цел на оваа програма е и да се поттикне дискусија од повеќе перспективи, на разни теми што се од значење за целиот западен Балкан. Разменувањето на искуствата меѓу младите луѓе од овие земји во различни фази на транзиција ќе помогне да се добијат нови идеи и што е поважно, да се совладаат конфликтите од минатото за да се постигне мирен и регионален развој. Програмата опфаќа три главни теми Интеграција на ЕУ (Европа и Реалноста), Историско образование и човекови права и процесот на помирување во регионот (РегионалноСоработување). За време на работниот ден од 8 часа, биле посетени многу институции како Парламентот, универзитетот за политички науки, невладини организации итн. На крајот, на успешните учесници им беше врачен сертификат и медал на чест и тие се здобија со титулата ‘’Млади амбасадори за помирување’’. Предавачите од програмата како и модераторите се добро познати експерти што потекнуваат од дипломатијата, владините институции, универзитетите и невладините

организации. Учесниците ја имаа честта да имаат предавање со господинот Пјер Мирел, моментално професор на Институтот за Политички Науки, SciencePo- Париз, и поранешен директор на генералниот директорат за проширување при Европската Унија. Понатаму, тие исто така ја посетија Делегацијата на ЕУ и се сретна со амбасадорот – неговата Екселенција амбасадорот Мајкл Давенпорт. Тие се сретнаа со една од најхрабрите новинари во Србија, г-ѓа Оља Бечковиќ, како и претставници од амбасадата на Велика Британија. Пет студенти и млади професионалци беа учесници од Македонија и успешно ја завршиле својата студиска посета, подготвени за идна соработка и активности.

- Ивана Вучкова, дипломиран економист, на одделот за финансиски менаџмент на Универзитет Гоце Делчев во Штип.

- Христијан Петрушев, студент на Институтот за Безбедност Одбрана и Мир на Филозофскиот Факултет во Скопје.

- Ангела Ѓекановиќ, дипломиран студент по интернациоанлен бизнис на Кардиф Метрополитан Универзитет, и асистент на Перотис Колеџ во Солун.

- Самет Шабани, дипломиран во насока Политчки Науки и Меѓународни Односи при Универзитетот на Истанбул, и практикант во Project Management Consultancy.

- Фросина Дониновска, магистер по меѓународни односи и дипломатија на катедрата за политички науки на Правниот факултет “Јустинијан Први” Скопје.

VOICES - 11

OPINION

How to have a workshop with youth

by Monika Naglova

V

OICES is a magazine for everybody, but let’s be honest, the majority of the readers are somewhat connected to volunteering. And being a volunteer or doing a job related to volunteering offers a large scale of activities in any imaginable area. But again … most of the volunteers will probably at one point have to do something connected with working with youth.

Usually that means lot of fun and unforgettable experiences. But sometimes, especially when you have to do something with the group we can call “wild youth” or teenagers, things can get a bit tricky.

Why? Because there are a lot of things going on when you are a teenager. This emotional / relationship / growing up mess is hard to handle as it is. Remember? So when you arrive as a youth facilitator with your good intentions, you should be prepared for few things. Some teenagers could be in a “no” phase. Meaning that everything you propose would be 12 - VOICES

(and not lose sanity)

denied. Considered to be stupid, boring or unmeaningful. Others could be too shy to be really involved in the activities because they are afraid of being judged by the “cool kids” - usually the ones who are in the “no” phase.

And so on. There could be many issues waiting for the facilitator when having a workshop with youth.

“... every teenager is different, a unique human being and there is no universal method to be applied” How to overcome these issues?

How to engage kids? How to transfer some knowledge to children and still enjoy the workshop? How to work with “difficult cases” in the group? Here are some suggestions, a few tips and tricks. Just have in mind that every teenager is different, a unique human being and there is no universal method to be applied.

The keys is to motivate kids to actively participate MAKE IT SHORT This is more of a basis before implementing a workshop. Keep in mind that humans in general have a limited capacity of concentration and this capacity is proportional to age – the younger the person is the harder it is for him/her to stay focused. When preparing workshop think of achieving your point in the shortest time possible.

INTERACTIVITY / CHANGING THE ACTIVITY Having a 30 minutes long presentation about a certain topic can bore to death even adults who are used to sit down and listen quietly.

When your teenage participants start to lose interest in what you are saying it is time to consider an activity change – and time to get teenagers involved! So if you are for example having a speech in front of the kids, then play a

quick game which will refresh the minds of your listeners. If you are already doing some creative activity that might take a longer time to complete (like drawing, creating poster, etc.) then make kids move! Play a game involving running, dancing or just simply standing.

The basic rule of this tip is that it should be interactive – so all of the kids take an active role.

ASK THEM / LET THEM BE IN CHARGE Some of your teenage participants are not enjoying your activities?

They are being very clear about it? Ask them what would they do being in your place or in other words let them be in charge.

Teenagers usually feel that adults don´t recognize their opinions and viewpoints so asking them and letting them decide might

make them be more involved in the workshop. Also, this might make them realize that leading a workshop is not so easy as they thought.

BE FUNNY This is a short-term solution when teenagers might start to lose interest in the topic. Make a joke.

Make fun of yourself. Laughing together is refreshing and represent a welcomed break from the “serious” topic.

For more ideas see: - https://www.salto-youth.net/ tools/toolbox/ - http://www.dramabygeorge. com/store/catalog/short-plays-foryouth/

VOICES - 13

Si të kalohen kto çështje? Si të angazhojmë fëmijët?

Si te bëjmë punëtori me të rinjët

(e mos të humbim mendjen) Monika Naglova

R

evista VOICES është për të gjithë, por të jemi të sinqertë, shumica e lexuesve janë disi të lidhur me vullnetarizëm. Dhe të jesh vullnetar apo të bësh punë lidhur me

14 - VOICES

vullnetarizëm, është një shkallë e gjërë e aktiviteteve në çdo sferë imagjinative. Por prapë… shumica nga vullnetarët me siguri në një pikë kanë të bëjnë dicka lidhur me punën me të rinjët.

Zakonisht kjo nënkupton shumë argëtim dhe eksperienca të paharrueshme. Por ndonjëherë, veçanërisht kur ke të bësh diçka me grup që mund ta quajmë “të rinjët e egër”, gjërat mund të bëhen pak të vështira.

Pse? Sepse ka shumë gjëra që ndodhin kur je një adoleshent. Kjo lidhje/ emocione/rritje, është një ngatërresë e vështirë për tu menaxhuar.

Mbaje në mend ? Pra kur të arrini si lehtësues i të rinjëve me qëllime të mira, duhet që të jeni të përgatitur për disa gjëra. Disa nga adoleshentët mund të jenë në fazën e “JO”-së. Që nënkupton se gjithçka që propozoni do të mohohet.

Duke u konsideruar si të kota, të bëzdizshme dhe pa kuptim. Të tjerët mund të jenë shumë të turpshëm për tu inkuadruar në aktivitete vetëm se frigohen nga gjykimi i femijëve “cool”- zakonisht ata që janë në fazën “JO”. Dhe të tjera.

Mund që të jenë shumë çështje duke pritur për lehtësusesin kur ka të bëjë punëtori me të rinjët.

Si të kalohen kto çështje? Si të angazhojmë fëmijët? Si të transferojme dituri tek fëmijët dhe akoma të shijojme punëtorinë? Si të punohet me “raste të vështira” në grup? Ja disa nga sugjerimet, disa këshilla dhe trike. Vetëm kini në mendje se çdo adoleshent është ndryshe, një qenie njerëzore unike dhe nuk ka ndonjë metodë univerzale që të aplikohet.

BEJE SHKURT Kjo është më shumë një bazë para implementimit të një punëtorie.

Kini parasysh që njerëzit në përgjithësi kanë kapacitet të limituar të koncentrimit dhe ky kapacitet është në proporcion me vitet - sa më i ri që është personi është më e vështirë që ai/ajo të qëndrojnë të fokusuar. Kur përgatitni një punëtori mendojeni që të arrini në cakun tuaj në kohë sa më të shkurtër.

INTERAKTIVITI / NDRYSHIMI I AKTIVITETIT Të bësh një prezantim 30 minutësh të gjatë për ndonjë temë të caktuar mund që të bëzdisë edhe të rriturit që janë mësuar të qëndrojne ulur dhe të dëgjojnë me vëmendje. Kur pjesëmarrësit tuaj adoleshent nisin për të humbur interesimin në atë se çfarë jeni duke thënë është koha që të konsideroni ndryshimin e aktivitetit - dhe koha për të angazhuar adoleshentët!

Andaj si shembull nëse jeni duke folur përpara fëmijëve, dhe pastaj të luani ndonjë lojë e cila do të rifreskojë mendjet e dëgjuesve tuaj.

Nëse jeni duke bërë ndonje aktivitet kreativ që zgjatë më shumë për tu mbaruar ( p.sh. vizatimi, krijimi i postereve, etj) atëherë bëj femijët që të lëvizin! Luaje ndonjë lojë që përfshin vrapimin, vallëzimin apo thjesht vetëm të qëndrojnë.

Ky rregull bazë është këshillë që duhet të jetë interaktive-kështu

që të gjithë fëmijët të jenë në role aktive.

PYETI ATA / I BËJ QË TË JENË NË KRYE Disa nga adoleshentët pjesëmarrës nuk i shijojnë aktivitetet tuaja ?

Ata jane shumë të kjartë në lidhje me këtë? Pyeti se çfarë do të bënin ata sikur të ishin në vendin tuaj, me një fjalë tjetër bëj ata që të jenë në krye. Adoleshentët zakonisht ndjejnë që të rriturit nuk i njohin mendimet e tyre dhe pikevështrimet kështu që duke i pyetur dhe duke i vënë ata në krye mund që ti bëj ata më shumë të angazhuar në punëtori. Poashtu kjo mund ti bëj ata që ta kuptojnë që nuk është e lehtë për ta udhëhequr një punëtori si e mendonin.

BËHU QESHARAK Kjo është një zgjidhje afatshkurtë kur adoleshentët nisin për të humbur interesimin në temë. Bëje ndonjë shaka. Përqeshe vetveten.

Duke qeshur së bashku është rifreskim dhe nënkupton një pushim të mirëseardhur nga tema “serioze”.

Për më shumë shiko: - https://www.salto-youth.net/ tools/toolbox/ - http://www.dramabygeorge. com/store/catalog/short-plays-foryouth/

“Vetëm kini në mendje se çdo adoleshent është ndryshe, një qenie njerëzore unike dhe nuk ka ndonjë metodë univerzale që të aplikohet”

VOICES - 15

Како да работите со млади (а да не го изгубите паметот) Моника Наглова

„VOICES“ е списание за секого, но да бидеме искрени, поголемиот дел од читателите се на некој начин поврзани со волонтерство. Да се биде волонтер или да се работи нешто во врска со волонтирање нуди голем број на активности во која било област. Но повторно...поголемиот дел од волонтерите најверојатно некогаш ќе работат нешто поврзани со младите. Вообичаено тоа значи многу забава и незаборавно искуство. Сепак, понекогаш, посебно кога треба да работите со група на „диви млади“ или тинејџери, работите може да се заплеткаат. Зошто? Бидејќи многу работи се случуваат кога сте тинејџер. Оваа чувствителност/ поврзаност и безредието при растењето е тешко за справување такво какво што е. Се сетивте? Па, кога треба да работите со млади, со вашите

16 - VOICES

добри намери, треба да бидете подготвени за неколку работи. Некои тинејџери може да се во фазата „не“, што значи дека сè што ќе предложите го одбиваат. Сметаат дека е глупаво, здодевно или незначајно. Други пак, може да се премногу срамежливи за да се вклучат во активностите, плашејќи се дека ќе бидат осудувани од „децата кои се кул“ – обично оние кои се во фазата „не“. И така натаму. Може да се појават многу проблеми за младиот волонтер при работењето со млади. Како да ги надминете овие проблеми? Како да ги ангажирате децата? Како да им го пренесете знаењето на децата и при тоа да уживате во тоа? Како да работите со „тешки случаи“во групата? Еве неколку предлози, финти и трикови. Имајте на ум дека секој тинејџер е различен, уникатно човечко суштество и не постои универзален метод да се примени.

“Имајте на ум дека секој тинејџер е различен, уникатно човечко суштество и не постои универзален метод да се примени.”

СKPATETE Ова е повеќе како основа пред да спроведете работилница. Имајте на ум дека луѓето, главно имаат ограничена способност за концентрација и оваа способност е пропорционална со возраста – колку е помлада личноста толку е потешко да се остане сконцентриран. Кога подготвувате работилница размислете тоа да го постигнете за што е можно пократко време. ИНТЕРАКТИВНОСТ / ПРОМЕНА НА АКТИВНОСТА Триесетминутна презентација за одредена тема може да биде многу здодевно дури и на возрасните кои се навикнати да седат и да слушаат внимателно. Кога вашите учесници-тинејџери ќе изгубат интерес за она што го кажувате, време е да ја

смените активноста- и време да ги вклучите тинејџерите! Па, на пример, ако имате говор пред деца, играјте брза игра за да го освежите умот на вашите слушатели. Доколку, веќе имате некоја креативна активност за која треба подолго време за да се заврши (како на пр. цртање, правење постер и др.), тогаш раздвижете ги децата! Играјте игра која вклучува трчање, играње или едноставно само стоење. Основното правило за оваа финта е дека треба да биде интерактивна – така што секое дете активно да се вклучи. ПРАШАЈТЕ ГИ / ЗАДОЛЖЕТЕ ГИ ЗА НЕШТО Некои од вашите учесницитинејџери не уживаат во активностите? И многу јасно го покажуваат тоа? Прашајте ги што би направиле ако се

на ваше место или со други зборови задолжете ги за нешто. Тинејџерите обично чувствуваат дека возрасните не го препознаваат нивното мислење и гледиште па така ако ги прашате и ако им дозволите да одлучат, ќе се вклучат повеќе во работилницата. Исто така, со ова ќе сфатат дека водењето работилница не е толку лесно како што тие мислеле. БИДЕТЕ ЗАБАВНИ Ова е краткорочно решение кога тинејџерите почнуваат да губат интерес за темата. Кажете смешка. Подбивајте се со себе. Смеењето заедно е освежувачки и претставува пријатна пауза од „сериозната“ тема. Погледнете повеќе на: - https://www.salto-youth.net/ tools/toolbox/ VOICES - 17

DON’T TAKE FREEDOM OF SPEECH FOR GRANTED, FIGHT FOR YOUR RIGHTS The terrorist attack against Charlie Hebdo magazine where twelve people have been murdered brought back freedom of speech to public debate in France and all over the world.

F

reedom of speech is a recurrent topic in France which always shows up after some controversial publications or jokes made by humorists. Because of the terrorist attack against Charlie Hebdo magazine, this topic focuses the attention in the country once again. The most frequent questions currently brought to the public debate are : Can we laugh at everything ? Can we make fun of religions ? Are there any limitations to freedom of speech ? Everybody has his own opinion about how to deal with it. Moreover, this debate may generates tensions among different communities living in France. For this reason, I believe it’s important to firstly refer to the law to get an idea of this concept.

For most democratic countries, freedom of speech is a fundamental principle. The law defines it as the right offered to everyone to have freedom of opinion and to be able to share informations and ideas without any state control and without any border considerations. However, the law sets two main limitations to this right. First, defamation and insult are forbidden. Then, any talk inciting hate especially racist, anti-Semite or homophic talks are punished by the law. For exemple, a journalist can’t write that gay people have mental disabilities because it’s obviously homophobic.

18 - VOICES

Regarding the use of the law, we notice that most of the time it is effective and well-done to deal with freedom of speech. But, there is one field where the question of freedom of speech becomes more sensitive and subject to several interpretations. This field is humor.

zine. People offended by these caricatures argued that the magazine couldn’t refer to freedom of speech to justify insulting caricatures toward muslim religion. Several organizations sued the magazine and after a long and eventful trial, Charlie Hebdo has been acquitted by a French court.

Indeed, humor takes many different forms and targets different groups of people. Humor can be black, ironical or absurd. Thus, humor questions the limitations of freedom of speech set by the law. For example, some comedians use to exagerate racist speech or behavior in order to discredit it.

In this case, context and meaning become more important than systematically refering to the law. We can tolerate talks using racist, homophobic or agressive rhetorics if the meaning is to denounce these ideas through humor. Charlie Hebdo, a weekly French satirical magazine, shows us perfectly how humor can become controversial when we are handling the principle of freedom of speech.

For once, French justice wisely underscored the most important point needed to understand the principle of freedom of speech.

The decision of the court told us that we can make fun of religions but not of the believers. We can target ideas, ideologies, theories but not the people who are believing in. It’s the only criteria which prevails when comes the time to talk about freedom of speech in the field of humor.

Personnaly, I fully agree with this approach of freedom of speech, even if I understand that people can be hurt by caricatures or talks.

So, nowadays when I hear that Charlie Hebdo went too far hiding behind the pretext of humour, I can’t stand it anymore. In my opinion, Charlie Hebdo either you like it or not, either you find it is funny or not, hasn’t been attacked because it has overcome the limitations of freedom of speech. It is the victim of religious fanaticism, nothing else. And we should all keep this in mind.

For those who don’t know this magazine, Charlie Hebdo is well-known for its critical point of view on the news. The magazine uses to publish caricatures of figures from various fields, ranging from politics to religions. It became sadly famous for the big waves of protests, mostly in arabic and muslims countries, set off by caricatures of the prophet Mahomet published by the maga-

By Paul Angles

VOICES - 19

НЕ ЈА ЗЕМАЈТЕ СЛОБОДАТА НА ГОВОРОТ "ЗДРАВО ЗА ГОТОВО", БОРЕТЕ СЕ ЗА СВОИТЕ ПРАВА! Терористичкиот напад врз магазинот Шарли Ебдо, каде беа убиени 12 лица, ја врати слободата на говорот назад во јавната дебата во Франција и низ светот 20 - VOICES

С

лободата на говорот е тема која постојано се појавува во Франција, која секогаш се појавува по некои големи контроверзни публикации или шеги од страна на хумористите. Поради терористичкиот напад врз магазинот Шарли Ебдо, оваа тема го привлече фокусот на вниманието повторно. Најчестите прашања кои моментално се дебатираат во јавната дебата се: Смееме ли да се смееме на сè? Смееме ли да правиме шеги за религиите? Има ли ограничување на слободата на говорот? Сите имаат свое мислење за тоа како треба да се справиме со оваа тема. Оваа дебата можеби создава тензии помеѓу различните заедници кои живеат во Франција. Поради тоа, верувам дека е важно најпрво да се освртиме на законот за да добиеме претстава за овој концепт. Најголемиот број демократски држави го сметаат правото на слободен говор за фундаментален принцип. Законот го дефинира како правото кое им е пружено на сите да имаат слобода на говор и да можат да споделуваат информации и идеа без контрола од страна на државата и без оглед на границите. Меѓутоа, законот поставува две ограничувања на ова право. Прво, се забрануваат клеветата и навредата. Потоа, секоков говор кој поттикнува омраза, а особено расиситичкиот, антисемитскиот и хомофобичниот говор се казниви со закон. На пример, еден новинар не може да напише дека хомосексуалците имаат психичко попречување бидејќи тоа е очигледно хомофобична изјава. Во однос на употребата на законот, забележуваме дека најчесто тоа е ефективно и добро спроведено со цел справување со слободата на говорот. Но, има една област каде прашањето на слободата на говорот станува почувствително и предмет на неколку интерпретации. Таа област е хуморот. Навистина хуморот има многу различни форми и цели различни групи луѓе. Хуморот може да биде црн, ироничен или апсурден. Поради тоа, хуморот ги искушува ограничувањата на слободата на говорот кои ги поставува законот. На пример, некои комичари порано употребуваа претерано расистички говор на омраза или однесување со цел да го дискредитираат истото. Во овој случај, контекстот и значењето стануваат поважни од систематското следење на законот. Можеме да толерираме говори кои употребуваат расистичка, хомофобична или агресивна реторика, доколку тие имаат за цел да ги критикуваат овие идеи преку хуморот. Шарли Ебдо, неделен француски сатиричен магазин, совршено ни покажува како хуморот може да стане контроверзен кога станува збор за принципот на слободата на говорот.

За оние кои не го знаат овој магазин, Шарли Ебдо е добро познат по својот сатиричен поглед на вестите. Магазинот објавува карикатури од личности од многу области, од политика до религија. Нажалост, доби на популарност поради масовните протести, најчесто во арапските и муслиманските држави, предизвикани од карикатурите на пророкот Мухамед објавени во магазинот. Луѓето кои беа навредени од карикатурите велеа дека магазинот не може да се брани со аргументот на слобода на говор за да оправда навредливи карикатури против исламската религија. Неколку организации го тужеа магазинот, и по долго и исполнето судење, Шарли Ебдо беше ослободен од страна на францускиот суд. За прв пат, француската правда мудро ја акцентираше најважната точка во однос на слободата на говорот. Одлуката на судот ни кажа дека можеме да ги исмеваме религиите, но не и верниците. Можеме да целиме кон идеите, идеологиите, теориите, но не и луѓето кои веруваат во нив. Тоа е единствениот критериум кој треба да владее при дискусиите за слобода на говорот во однос на хуморот. Лично, сосема се согласувам со овој пристап во слободата на говорот, дури и покрај тоа што разбирам дека луѓето може да бидат навредени од карикатурите или говорот. Затоа, деновиве кога читам дека Шарли Ебдо отишол предалеку во криењето позади изговорот кој му го нуди хуморот, не можам да го поднесам тоа повеќе. Сметам дека Шарли Ебдо, без разлика дали ви се допаѓа или не, дали ви е смешен или не, не беше нападнат поради тоа што ги надмина ограничувањата на слободата. Тој беше жртва на религиозен фанатизам, и ништо повеќе. И сите треба да го имаме тоа на ум.

Пол Англес VOICES - 21

БИРАМ ДА РЕЦИКЛИРАМ I CHOOSE TO RECYCLE

Н

е знам точно колку младите во Македонија се заинтересирани за рециклиража или сметаат дека тоа е чист отпад, но на запад не е така. Ќе ја земеме за пример Полска, каде што престојував на мојот ЕВС проект една година во преубавиот град Вроцлав и се уверив дека постои голема разлика. Јас на мојот проект работев со луѓе со психичка попреченост, верувајте дека не ми беше лесно на почетокот затоа што немав доволно искуство, но сепак успеав да се вклопам со работата. Работев на различни полиња, различни задачи, давав свои идеи и дојдов до идеата да сите картони, тетратки, книги што веќе не се потребни затоа што сакаа да ги фрлат во ѓубре, да се соберат и однесат во центар за откуп така да би можеле да добиеме некоја пара која би можеле да ја

22 - VOICES

I

don’t know how much the youth in Macedonia is interested in recycling, or they just consider it as a pure disposal, however the western countries are not like that. For example in the amazing Wroclaw, Poland, where I stayed one year doing my EVS project I convince myself that there is a big difference between this two countries. On my project I was working with people with a psychotic disorder. At the beginning, because I didn’t have any previous experience, trust me it wasn’t easy at all. However I managed to understand the work. I use to work in different fields, different tasks, I was giving ideas and finally I came up with the idea; all boxes, notebooks, books which were useless and ready to go in garbage to be collected and taken to the recycling center in order to make some money which we can use for charity. It wasn’t easy to carry a big weight, each of us used to carry in their hands

искористиме во хуманитарни цели. Не беше лесно да се носи голем товар, секој од нас сигурно имаше најмалку по 7-8 килограми во неговите раце, ние волонтерите и терапевтите можеби по 15-20 килограми зависи кој колку ќе понесеше, а обично бевме околу 10-15 лица. И добро во ред фина добивка за отприлика 200 килограми хартија, но приметив дека откупуваат и алуминиум т.е. лименки од сок, пиво или слично како и шишиња од неколку видови пиво, а исто и водка. Е тогаш сите се ангажиравме буквално контејнерите ги оставивме празни се складиравме по тераси, по шпајзеви, по подруми со цел да се организираме сите заедно да го однесеме рециклажниот материјал во центарот за откуп. Исто така, дојдов на идеја да го исчистиме Вроцлав од расфрлани лименки по улиците што е типична слика за викендите, особено во сабота и недела наутро, се поделивме во неколку групи и талкавме по улиците на Вроцлав се до вечерта собирајќи лименки. За еден ден успеавме да собереме 120 килограми алуминиум, а следниот 170 така да вкупно 290 килограми за рециклажа. Бевме 30 лица се на се поделени во групи по реони, дел беа терапевти од центарот каде што работев, сите ние волонтери од ЕВС плус дополнителни кои ни се придружија доброволно. Заработката беше солидна доволно добра за да се набават потребни материјали за центар за деца до психичка попреченост и дел се донираше за зоолошката градина. Така да сметам дека на овој начин би можеле да помогнеме овде во нашата Република Македонија за почиста животна средина, за поубав изглед на околината како и за рециклажа со цел за донации во хумани дела.

at least 7-8 kg of it. We, the volunteers and the therapists, might have carried even 15-20 kg depends on our abilities and usually we were around 10-15 people. The profit wasn’t bad for approximately 200 kg of paper. I also noticed that there was a repurchase of aluminum i.e. coke cans, beer cans, bottles of few kinds of beer and vodka as well. At that point, literary all of us were engaged, we left all trash cans empty, we stack the recycling material on the balcony, in the closets, in the basements, in order to organize ourselves and to take it to the repurchase center. I also came up with the idea to clean Vroclav from the cans dispersed around the streets, which was typical image for the weekends, especially on Saturday and Sunday morning.

We divided ourselves into few groups and we were roaming and collecting cans on the streets of Vroclav until the evening. For one day we succeed to collect 120 kg of aluminum, and the next day 170 kg, totally 290 kg to be recycled.

We were 30 people divided into groups for each district, one part were the therapists from the center where I used to work, all the EVS volunteers, plus other people that join us voluntarily. The profit was enough to supply the center for the children with psychotic disorder with the necessary materials and one part was donated to the zoo as well. I consider, in this way we could help here in our Republic of Macedonia, in order to have cleaner environment, better look of our surroundings and we can use the recycling process in order to donate some money to charity as well.

Milan Gjapik Милан Гјапик VOICES - 23

FOLKLOVE

ФОЛКЉУБОВ

Love is undefined. It is interesting. It is mysterious. And it has many faces. As it is February, with it’s Saint Valentine’s Day, let’s discover one of them by listening to the people who devoted their lives (at least partially) to folklore.

Љубовта не може да се дефинира. Таа е интересна. Таа е мистериозна. И има многу лица. Бидејќи е февруари, а февруари го има Св. Валентин, ајда да откриеме едно од тие лица преку разговорот со неколку луѓе кои ги посветија своите животи (или барем голем дел од нив) на фолклорот.

?

• Who am I? • Why do I love folklore?

• How did I fall in love?

24 - VOICES

• Кој сум јас?

• Зошто го сакам фолклорот?

• Како се вљубив?

Ela

Ела • I am Polish. My name is Ela Godzińska-Pająk • Because of the love for folklore I met also the love of my life, my husband Krzysiek, who used to dance in Student Dance and Song Ensemble Katowice. Together we have established a company „Pijani Folklorem” („Drunk with folklore”). We produce clothes with various patterns from different part of Poland. Folklore is in our house, at our work, whole our hearts we devoted to Polish Folklore Culture.

• The love for folklore I caught at home, so when I started my studies I enrolled in the oldest in Poland Student Dance and Song Ensemble „Krakus” and there I entirely got crazy about folklore.

• Јас сум од Полска. Моето име е Ела Гоџињска-Пајонк.

• Поради љубовта кон фолклорот, ја запознав и љубовта на мојт живот, мојот сопруг Кжишек, кој порано танцуваше во Студентскиот танцов и музички ансамбл од Катовице. Заедно го основавме друштвото “Пијани од фолклорот” (“Pijani Folklorem”). Произведуваме облека со различни шари и везови од различни делови на Полска. Фолклорот е во нашата куќа, во нашата работа, целите наши срца се посветени на полскиот фолклор.

• Ја “фатив” љубовта кон фолклорот дома, кога ги започнав студиите се запишав во најстариот полски студентски танцов и музички ансамбл “Кракус”, каде станав целосно луда по фолклорот.

The author

Авторката

• I am a writer, dancer, youth trainer, violinist. I am a folklore lover.

• I love folklore because it makes me feel who I am and where I belong to. It show me how I differ and at the same time how many similarities I share with other cultures. It gives me understanding of human being. It is the only love which never betrayed me and which is timeless.

• It is unconditional love started by my grandma who enrolled me for a dance classes. With the dance it came singing and playing. With the time it came some benefits, sometimes also financial. I was cheating in this relationship.

Leaving Polish notes for Balkan ones, jumping from dance to storytelling. From storytelling to music. From music to costumes. But you know what is the best? My Love always agrees on that!

• Јас сум писателка, танчерка, младински тренер, виолонистка. Јас сум љубител на фолклорот.

• Го сакам фолклорот бидејќи така знам која сум и каде припаѓам. Ми покажува како се разликувам и истовремено колку сличности споделувам со другите култури. Преку него ги осознавам луѓето. Тоа е единствената љубов која никогаш не ме предала и која е безвременска.

• Тоа е безусловна љубов, која кај мене ја започна мојата баба, која ме запиша на часови по танц. Со танцот, дојдоа и пеењето и свирењето. Со времето, ојдоа и некои придобивки, понекогаш и финансиски. Мамев во оваа врска. Ги оставив полските ноти за Балканските, скокајќи од танц на раскажување приказни. Од раскажување приказни на музика. Од музика на костуми. Но знаете што е најдоброто? Мојата Љубов секогаш се согласува на тоа!

VOICES - 25

Mateusz

Матеуш

• My name is Mateusz Zawada, I am a student, photographer, photo-model, but most of all the dancer in the Dance and Song Ensemble of Cieszyn Region the name of Janina Marcinkowa. I am also the founder of the Facebook fanpage “Dance Folk Is My Life”, which, with the support of other editors I run already more than 2 years.

• Моето име е Матеуш Завада, јас сум студент, фотограф, фото-модел, но пред сè, јас сум танчер во Танцовиот и музички ансамбл од регионот Чешин, “Јанина Марцинкова”. Исто така сум и основач на фан-групата на Фејсбук “Dance Folk Is My Life”, и со поддршката од другите уредници, ја водам оваа страница веќе повеќе од 2 години.

• First of all, folklore is a great passion to me, it is my life, it is something I love. Also, I hope it to be my job in the future. I love folklore because it is so vivid, interesting, fresh. I love it, because while dancing or singing I feel great satisfaction.

• Најпрво, фолклорот е моја голема страст, тој е мојот живот, нешто што навистина го сакам. Се надевам и дека ќе ми биде работа во иднина. Го сакам фолклорот, бидејќи е многу живописен, интересен, свеж. Го сакам, бидејќи додека танцувам и пејам, чувствувам големо задоволство.

• The history of my folklove is very long. To make it short, I will say only that I followed my juvenile love in the rehearsal. This is how it started. I dance continuously 10 years and I perceive it as my little success. I dance in an amateur group, which means I dance for pleasure, for the people and for the wonderful atmosphere inside the group. I don’t receive salary for rehearsals or concerts, because all I do, I do it of my own accord. In the future I would like to become a part of professional group and this is my biggest dream. Will it come true? I will see next year. Right now I am preparing for the audition. Running Facebook fanpage allowed me to explore more broadly my own culture as well as other countries’ cultures. Through the fanpage I met lot of wonderful people with whom I am in touch till now. In 2017 we are celebrating 5th anniversary, so we plan a folk event and about that I would like to encourage you to follow our Facebook Dance Folk Is My Life.

26 - VOICES

• Приказната за мене и фолклорот е многу долга. Да скратам, ќе кажам само дека ја следев мојата љубов од младоста на една вежба. Така почна. Танцувам постојано 10 години и го гледам тоа како голем успех. Танцувам во една аматерска група, што значи дека танцувам за задоволство, за луѓето и за прекрасната атмосфера во групата. Не добивам плата за вежбите или концертите, бидејќи сè што правам, го правам за себе. Во иднина би сакал да станам дел од професионална група, тоа е мојот најголем сон. Дали ќе се оствари? Ќе видиме наредната година. Сега се подготвувам за аудиција. Водејќи ја страницата на Фејсбук, можам пошироко да ја истражам мојата култура, како и културите на другите држави. Преку страницата, запознав многу прекрасни луѓе, со кои сум во контакт се уште’. Во 2017 година, славиме 5-та годишнина, и планираме настан. За тоа ви препорачуваме да ја следите нашата страница на Фејсбук Dance Folk Is My Life.

• Hi, my name is Daniel. I’m a dancer and CIOFF volunteer from Bulgaria.

• Здраво, се викам Даниел и сум танчер и CIOFF волонтер од Бугарија.

• Before I can answer this question I want to tell you something about our folklore. Why I think our folklore unique? Bulgarian folklore is extremely variegated. On the territory of our small county we have six regions with various dances, music, rituals and even crafts. Thus, with such a great diversity it could never become boring and everyday you can find something new. Bulgarians are really proud of the fact, that from 1977 on the board of spaceship Voyager in the space Is flying Bulgarian folk song. Actually folk music and songs are one of the reasons why I love our folklore so much. First information for folk song and singers are from 9-10 century. The famous choir “The Mystery of Bulgarian Voices” astonishes listeners all over the world, it’s even studied in some music schools. Bulgarian singers from Bistritsa, “Bistrishkite babi” are entered in the book of UNESCO. Other reason why I love folklore is incredible exuberant dancing of Bulgarians. The variety here is again - extreme .From the fast and emotional powerful dances in Shopski region to the slow and smooth moves in Dobrudza. And not least I love the folklore because of the connection with the history. The many traditions and holydays saved true the generations filled you with national pride. Such as mummers games are interesting for both Bulgarians and tourists.

The large number of fairs, gatherings, festivals and exhibitions only strengthened this feeling.

• Пред да го одговорам ова прашање, би сакал да ви кажам нешто за нашиот фолклор. Зошто мислам дека бугарскиот фолклор е уникатен? Тој има многу варијанти. На територијата на нашата мала држава имаме 6 региони со различни танци, мусика, ритуали и ракотворби. Затоа, со таква различност не може да ти стане здодевно и секој ден можеш да најдеш нешто ново. Бугарите се горди на фактот дека од 1977 на вселенскиот брод Војаџер лета бугарска народна песна. Всушност, народната музика и песни се една од причините зошто толку го сакам фолклорот. Првите податоци за нашите пеачи потекнуваат од 9-10 век. Познатиот хор “Мистеријата на бигарските гласови” ги плени слушателите низ целиот свет, се учи и на некои училишта. Бигарските пеачи од Бистрица, “Бистришките баби” влегоа во книгата на УНЕСКО. Друга причина зошто го сакам фолклорот е бугарското танцување. И тука има екстремни варијанти. Од брзите емотивни танци во Шопскиот регион до бавните потези во Добруџа. И го сакам фолклорот поради врската со историјата. Многуте традиции и празници ме исполнуваат со гордост. Игрите се интересни за Бугарите, како и за туристите. Големиот број саеми, средби, фестивали и изложби само го засилуваат ова чувство.

• Мислам дека нема еден единствен момент кога се вљубив... Така сум роден...

• I don’t think there is exact moment when I fall in love… I’m just born this way.

Daniel

Даниел

VOICES - 27

Petar

Петар • My name is Petar, I am 20 years old, and I am EVS volunteer in Poland. I am also a Macedonian traditional dancer in F.A. “OTEKS FOLK” Ohrid.

• There are few things that are making me love folklore. First, folklore is showing me the way of life in meaning that there is always someone who you can hold on as in the dances we are dancing. Also I love folklore because is making me connected with our ancestors’ trough dance and music; we are performing the dances they enjoyed.

• Folklore is in my family a lot of generations so it wasn’t hard to get in love. When I was child I was participating on rehearsals and festivals but I didn’t dance. Dancing love I gained when I finished high school, and till today I am occupied with that. The benefits I have as a dancer are priceless.

Mostly travelling is the main topic for folklore dancers but for me the same dance is main topic. In folklore is cool that you can make new friends all around the world, you can visit a lot of cities, and you can perform in front of numerous audiences, and you can fell in love in somebody from different culture. If we set folklore to bring us money for living and putting the pleasure of dancing, I think that is the greatest combination for all folklore lovers.

Забелешките ги собра Паулина Джал 28 - VOICES

• Се викам Петар, имам 20 години, и сум ЕВС волонтер во Полска. Јас сум и танчер на традиционални танци во фолклорниот ансамбл “ОТЕКС ФОЛК” од Охрид.

• Има неколку работи поради кои го сакам фолклорот. Најпрво, фолклорот ми покажува ново значење во животот, ми покажува дека во животот, како и во танците, секогаш имаш некој на кого можеш да се ослонеш. Го сакам фолклорот и поради тоа што ме поврзува со претците преку музиката и танците, ние ги играме оние танци кои тие ги сакале.

• Фолклорот е во моето семејство веќе неколку генерации, и затоа не ми беше многу тешко да се вљубам. Кога бев дете, учествував на рецитали и фестивали но не танцував. Се вљубив во танцот кога завршив средно, и до денес сум окупиран со тоа. Она што го добивам од танцот е бесценето. Најчесто, патувањето е најважно за играорците, но за мене танцувањето е најважно. Во фолклорот е кул тоа што можеш да запознаеш многу пријатели низ светот, можеш да посетиш многу градови, можеш да настапиш пред многу различни публики, и можеш да се вљубиш во некого од друга култура. Доколку фолклорот ни ги дава парите за живеење и задоволството од танцувањето, мислам дека тоа е најдобрата комбинација за сите љубители на фолклорот.

SPORT

HANDBALL IN QATAR

РАКОМЕТ ВО КАТАР

З

начи, 24-от мундијал во ракомет заврши..Франција ја освои петтата титула и стана најуспешната нација во историјата на овој спорт, според бројот на трофеите. За вторпат во нивната историја, тие исто така успеаа да ја обединат Европската, Олимписката и Светската титула и тие се неприкосновени владетели во светот на ракометот... Ништо ново или изненадувачко, барем не тука...Новата и изненадувачка работа е всушност противникот на Франција во големото финале...Катар! Скоро против сите очекувања, земјата домаќин успеа да стигне до самиот крај на ова натпреварување и да добие шанса да се бори за златниот медал, притоа елиминирајќи ги Австрија, Германија и Полска на тој пат. Катар е првата не-Европска нација која успеала да стигне до едно финале и имаше само еден

S

o…The 24th handball mundial has come to its end…France has won the 5th title and has become the most successful nation in the history of this sport by the number of the trophies. For the second time in their history, they have united the European, Olympic and World Champion titles and they are sole rulers in the world of Handball…Nothing new and surprising, at least not there…The new and surprising thing is the opponent of France, in the grand final…Qatar! Against almost all odds, the hosting team managed to reach the end of the competition and to fight for the gold medal, eliminating Austria, Germany and Poland in that process. Qatar is the first non-European nation that reached the final and had only one defeat in the group stage, from Spain, and they won against Slovenia, Brazil, Chile and Belarus.

VOICES - 29

пораз во групната фаза, од Шпанија, а успеа да победи селекции како што се Словенија, Бразил, Чиле и Белорусија. Тоа значи дека Катар на овој шампионат загуби само од Франција и Шпанија, кои се објективно најсилните состави во светот во овој момент...Неверојатно!!! Но, ајде да ги погледнеме фактите: по мое мислење, онаа вообичаена т.н. 5-10% помош за домашните селекции на сите турнири, се претвори во добра поддршка од некои 20% од страна на судиите...Ако на ова ја додадете “интернационалната” национална селекција на Катар, која познатиот шпански селектор Ривера успеа да ја создаде, вклучувајќи најмалку 7 играчи кои се родени на континенти кои се географски различни од местоположбата на Катар, со користење на дупките во регулативите на ИХФ, тогаш успехот на Катар воопшто не треба да изненадува. Единственото прашање што си го поставувам во моментов е каде водечките структури на ИХФ со регулативите сакаат да не однесат и која е иднината на ракометот??? Овој турнир ја докажа онаа старата поговорка “се што не можеш да купиш со многу пари, можеш да купиш со многу повеќе пари”…А, шеиците имаат многу пари, нели? Јас се надевам дека оваа не е вистинската иднина за ракометот, барем во интерес на идните генерации на ракометари кои надоаѓаат...

30 - VOICES

That means that Qatar on this championship lost only from Spain and France, which are objectively the best two teams in the world at this moment…Unbelievable!!! Well…Let’s look at the facts: by my opinion, the so called “normal” 5-10% support from the referees for the hosting teams on all championships, turned into 20% of support from the referees for Qatar…If you add to this the “international” national team of Qatar, which the famous Spanish selector Rivera managed to constitute, made by at least 7 players born on continents different from the geographical location of Qatar, by using the holes in the IHF regulations, than the success of the Qatar team is not surprising at all…

My only question is where the IHF and its heads and regulations want to lead us and what is the future of Handball???

This tournament has proved one old saying “what you cannot by with money, you can buy with more money”… And, sheiks have a lot of money, do they? I hope that this is not the real future of handball, at least for the sake of the younger generations…

Regarding Macedonia’s play on the world cup…For me, finally I saw that team I wanted to watch for long time…Brave, physically and psychologically strong, fighting till the end of the match to win.

We are still missing few segments, in or-

Во врска со настапот на Македонија на овој мундијал...Според мене, конечно го видов тимот што многу одамна сакав да го гледам…Храбри, физички и психички добро подготвени. Борејќи се до последните секунди на мечот за победа. Сеуште ни недостигаат неколку сегменти, за да можеме да го достигнеме нивото на денешната модерна игра, која ја наметнуваат најдобрите селекции...Го освоивме 9-то место, најдобриот успех во историјата на нашите настапи и со повеќе среќа и самодоверба во мечот со Словенија во елиминационата фаза, можевме уште подобро...Формата на нашиот тим се движи во нагорна линија и јас сметам дека ова не е најдобрата “песна” отпеана од нашите на едно големо натпреварување... За сите вистински сладокусци на ракометот во државава, крајот на мундијалот не значи и крај на ракометните возбудувања... Ние сме во очекување на натпреварите во лигата на шампионите на Металург и Вардар и на завршните мечеви од групната квалификациска фаза за Европското првенство, кое ќе се одржи следната година, каде што треба да ја пречекаме Франција, најдобрата светска селекција... Јас сум сигурен дека ние го поседуваме доволен квалитет и со силна поддршка на нашите луди навивачи, можеме да им го испорачаме првиот пораз на Французите, после обединувањето на титулите...

der to reach the level of the modern game, played by the best teams…We won the 9th place, the best placement in history and with better luck and self-confidence in the match against Slovenia, in the elimination phase, we could done a bit better…We are in uprising line of form and I think that this is not the best “song” played by our team on big events…

For the real handball lovers in Macedonia, the end of the world cup does not end the excitement…We are in waiting for the champions league matches of HC Vardar and HC Metalurg and the finishing matches of the qualifying round for the Euro 2016, where we have to host in Skopje the best team in the world, France…I am sure that we have the quality, with the support of our crazy fans, to deliver the first defeat of the French team, after their reunion of titles…

By Gjoko Vukanovski

VOICES - 31

I

Running Трчање Vrapim Jacopo Landi

32 - VOICES

t’s around 10 p.m. and I’m about to go running.

From my window I see the snow on the street and imagine the air. I start putting on layers.

Thick socks. The pair of leggings my brother gave me. One T-shirt. Sweat pants. A second T-shirt.

A synthetic shirt. I pull the zipper all the way up.

Where’s my hat? I brought it especially to go running, where did I put it? Maybe I left it in Italy. Come on I can’t have forgotten it! I can’t find it, I must have left it behind. I rummage in my untidiness. I grope the bottom of rucksacks. I open my suitcase, I lift my bag, ah here it is, under everything of course. Do I need gloves? I probably do. Maybe this first time I’ll try without, we’ll see how it goes. Am I really sure I want to do this? Man, you said you missed running when you couldn’t go, now’s your chance. You always say it makes your blood get back in circle. Really? Really. Ok let’s go, shoes tied. I lock the door and put my keys around my neck. It’s comforting to feel them against my chest, it means I can get back home.

Let’s not take the elevator, use the stairs to warm up (warm up?). Six floors to go, how cold did Michal say it would be today? Five floors to go, so you’re really going to do this eh? Four floors, I already start to feel the cold. Three floors, I’m not sure my legs are warming up. Two floors, it’s getting colder. One floor, well you’re almost there, you can’t turn back now. Ground floor, here we go, I’m outside, still breathing, let’s go, which way? I looked on the map, up and then left.

My stomach reminds me of what I’ve had for dinner.

Burp. Where should I run? The sidewalk is pure ice, I can’t go there. To the left of the sidewalk is only snow, can’t go there, I just have running shoes. The street? Ok let’s go for the street, there aren’t going to be many cars now anyway right? Maybe. I stay close to the sidewalk and trust macedonian drivers. They let me be until the end of the big road, I steer into a smaller one on the side. The city twinkles in the distance, I can see my breath. Good, less cars, but where now? There are lights in front of me, look like

О

колу 10 часот е, а јас само што тргнувам на трчање. Од прозорецот го гледам снегот по улицата и го замислувам воздухот. Почнувам да облекувам слоевита облека. Дебели чорапи. Пар хеланки што брат ми ми ги даде. Една маица. Тренерки. Уште една мајца. Синтетичка маица. Го закопчувам патентот. Каде ми е капата? Ја донесов специјално за трчање, но каде ја ставив? Можеби ја оставив во Италија. Не е можно да сум ја заборавил! Неможам да ја најдам, мора да сум ја оставил некаде. Пребарувам низ хаосот. Го напипувам дното на торбата. Го отварам куферот. Ја кревам ташната и ете ја, се разбира најдолу. Ми требаат ли ракавици? Веројатно, да. Можеби за првпат да пробам без, па да видиме како ќе оди. Дали сум сигурен дека го сакам ова? Човече, кажа дека ти фали трчањето кога не можеше да одиш, сега ти е шанса. Отсекогаш велеше дека тоа ти ја зоврива крвта. Навистина? Навистина. Ок, патиките заврзани, да одиме. Ја заклучувам вратата и ги ставам клучевите околу вратот. Удобно е да ги почувствувам клучевите на градниот кош, значи дека може да се вратам дома. Ајде да не одиме со лифт, да се загрееме по скалите (загрееме?). Шест ката, колку студено ќе биде денеска, што кажа Мишел? Уште пет ката, па навистина ќе го правиш ова, а? Четири ката, почнувам да го чувствувам студенилото. Три ката, не сум сигурен дека нозете ми се загреваат. Два ката, станува се постудено. Еден кат, па добро, речиси си таму, не можеш да се откажеш сега. Приземје и еве сме, надвор сум, се уште дишам, па да одиме, но по кој пат? Погледнав на мапата, право па лево. Стомакот ме потсетува на она што го имав за вечера. Уждригнувам. Каде треба да трчам? Тротоарот е целиот со лед. Не можам да одам таму. Лево од тротоарот има само снег, не можам да одам таму. Носам патики за трчање. По улицата. Ок, ајде да одиме таму, и така и така нема да има многу автомобили, така? Можеби. Ќе се движам поблиску до тротоарот и ќе им верувам на македонските возачи. Откако ме оставија на крајот од патот се насочив кон еден помал отстрана. Градот светка одалеку, го чувствувам здивот. Добро, помалку коли, но каде сега? Гледам светла пред мене, изгледа како пешачки. Точно, имаше еден обележан на мапата.

Ë

shtë rreth orës 10 pasdite dhe do të shkoj të vrapoj. Nga dritarja ime e shoh borën në rrugë dhe paramendoj ajrin. Filloj të vesh shtresa. Çorape të trasha. Dollakët që mi dha vëllai im. Një bluzë. Veshje sportive. Edhe një bluzë. Një bluzë sintetike. E ngre patentin deri në fyt. Ku është kapela ime? E bleva posaçërisht për të vrapuar, ku e lashë?

Ndoshta e lashë në Itali. Mos tani, a vërtet e kam harruar! Nuk mund ta gjej, sigurisht e kam lënë atje.

Rrëmoj në kaosin tim. Kërkoj me duar çantën time të shpinës. E hap valixhen time, e ngre çantë, ah, ja ku është, ndër çdo gjë tjetër. A kam nevojë për dorëza?

Me siguri. Ndoshta herën e parë do të provoj pa to, ta shoh si shkon. A jam vërtet e sigurt që dua ta bëj këtë?

The që të ka munguar vrapimi kur nuk mundeshe të shkosh, tani e ke mundësinë. Gjithmonë thua që ai e vendos gjakun tënd përsëri në qarkullim. Vërtet?

Vërtet. Në rregull, atletet e lidhura. E mbyll derën me çelës dhe i vendos çelësat rreth qafës. Më ngushëllon kur i ndjej në kraharor, më përkujtojnë që mund të kthehem përsëri në shtëpi. Nuk do ta marr ashensorin, do të shkoj me shkallë që të ngrohem (të ngrohem?). Gjashtë kate, si tha Michal, sa do të jetë ftohtë sot? Edhe pesë kate, vërtet do ta bësh këtë, apo jo? Katër kate, vetëm se po filloj ta ndjej të ftohtin.

Tre kate, s’jam e sigurt që këmbët po më ngrohen.

Dy kate, po bëhet më ftohtë. Një kat, eh, tanimë je pothuajse atje, s’ka kthim prapa. Kati përdhes, ja ku jemi, jam jashtë, ende po marr frymë, të shkoj, në cilin drejtim? Shikova hartën dhe u largova. Barku me përkujton se çfarë hëngra për darkë. Gromësij.

Ku duhet të vrapoj? Trotuari është i akullt, nuk mundet atje. Majtas nga rrugica ka vetëm borë, s’mund të shkoj atje, kam veshur atlete për vrapim. Rruga? Në rregull, do të shkoj në rrugë, nuk do të ketë shumë vetura tani apo jo? Ndoshta, do të rri pranë trotuarit dhe do t’ju besoj vozitësve maqedonas. Kështu vazhdoj deri në fund të rrugës së madhe, pastaj kthej në një më të vogël anësh. Qyteti xixëllon në largësi, mund ta shoh frymën time. Mirë, më pak vetura, por tani ku? Ka drita para meje, duket si rrugicë këmbësorësh. Po, ishte një e shënuar në hartë. Llogaçe, kujdes, është e madhe. Asfalti zhduket, këmbët e mia

VOICES - 33

a pedestrian path. Right, there was one marked on the map. Puddle, watch out, it’s a big one. The concrete disappears, my feet start crunching the snow.

I don’t feel them getting cold, looks like it’s ok. I’m thinking this would be a great place to jog when the snow melts. Don’t run out of breath, if you stop now you freeze. Crunch crunch crunch. Ice, look out.

Don’t slip, just keep breathing. There’s some water alongside my way, the smallest stream, it doesn’t look frozen, good sign. Don’t slip don’t slip. I wonder where this ends? The path rises, come on man. I get to the end, no more lights, looks like some sort of playground behind a few houses. I follow the path a little more, I crunch past a house, I get to a wider concrete street, illuminated. Where does it go? I’m not sure but there’s no snow, let’s follow it, I think my house is somewhere that way. Anyway my building is big, I’ll recognize it. The road rises again. Hey I was right there’s my house down there. I’m close.

You know what, I’m not really that tired actually. I feel warmed up. Should I go home now? What about another lap. Yes why not, let’s go! Is my brain trying to kill me? Let’s go again, I remember the road now.

What would my mother think if she saw me now? I smile (mentally) thinking about which of my friends would think I’m crazy. I smile even more thinking about the ones that would actually think this is cool.

I’m starting to breathe a little heavily now. I see my shadow trudging along. Ok no third lap, wouldn’t be wise. Come on here’s the playground, here’s the concrete road. Last climb. Last car, look out. I’ m on the home stretch, I try to straighten myself up, remembering how you should actually run. I give a man a scare passing behind him while he is getting into his car. No time to apologize (in Macedonian?)

I’m heading for home. Last turn, door, elevator. I look at myself in the small mirror, I have frost on my shoulders. I get to my door, wow I actually did it. I put on music, I stretch, I breathe, I count my fingers, they’re all there. I feel my blood going around again.

I remember why I like running.

34 - VOICES

Внимавај, голем вир. Бетонот исчезнува, моите стапала крцкаат по снегот. Не чувствувам студено, изгледа дека е ок. Мислам дека ова ќе биде одлично место за џогирање кога снегот ќе се стопи. Не престанувај да дишеш, ако престанеш сега ќе смрзнеш. Крцка, крцка, крцка. Лед, внимавај. Не се лизгај, само продолжи да дишеш. Има некоја вода по патот, најмалиот поток, не изгледа замрзнато, добар знак. Не се лизгај, не се лизгај. Се прашувам, каде завршува ова? Патот се зголемува, леле човече. Се ближам до крајот, нема веќе светла. изгледа како некој вид игралиште зад неколку куќи. Уште малку го следам патот, крцкајќи одминувам една куќа, одам кон поширока улица, осветлена. Каде води? Не сум сигурен, но нема снег, па да го следиме, мислам дека мојата куќа е некаде по тој пат. Сепак, мојата е голема. Ќе ја препознаам. Патот повторно се зголемува. Еј, па јас бев токму тука, таму некаде е мојата куќа. Блиску сум. Знаеш што, не сум баш изморен. Се загреав. Сега, треба да одам дома? Што велите за уште една тура. Да, зошто не, ајде! Дали тоа мојот мозок се обидува да ме убие? Ајде да одиме повторно. Сега се сеќавам на патот. Што ќе помисли мајка ми ако ме види сега? Се смеам (ментално), мислејќи кој од моите пријатели ќе мисли дека сум луд. Уште повеќе се смеам за оние кои всушност мислат дека ова е кул. Почнувам да дишам потешко. Си ја гледам сенката како ме гази. Ок, трета тура не, не би било паметно. Ајде, еве го игралиштето, еве го бетонскиот пат. Последно искачување. Последниот автомобил, внимавај. На пат сум кон дома. Се обидувам да се охрабрам, сеќавајки се како всушност треба да трчам. Страшно се разминувам со еден човек кој си влегува во автомобилот. Нема време за извинување (во Македонија?) Си одам дома. Последниот обид, врата, лифт. Се гледам во малото огледало, имам мраз на рамениците. Стигнав до вратата, супер, најпосле го сторив тоа. Пуштам музика, се истегнувам, дишам, си ги бројам прстите, сите се на број. Чувствувам како крвта ми зоврива. Се сеќавам зошто го сакам трчањето.

fillojnë të shtypin borën. Nuk i ndjej që po ftohen, duket që është në rregull. Mendoj se sa vend i mirë do të jetë ky për të vrapuar, pasi të shkrihet bora.

Mos humb frymën, nëse ndalesh tani do të ngrish.

Kërc kërc kërc. Kujdes, akull. Mos rrëshqit, vetëm vazhdo të marrësh frymë. Ka pak ujë në drejtimin tim, një përroj i vockël, nuk duket i ngrirë, shenjë e mirë. Mos rrëshqit, mos rrëshqit. Pyes veten ku mbaron kjo? Rrugica ngrihet. Arrij në fund, nuk ka më drita, duket si një lloj shesh lojërash pas disa shtëpive. Ndjek rrugicën edhe pak, kaloj pranë një shtëpie, arrij pranë një rruge më të gjerë asfalti, të ndriçuar. Ku shpie? Nuk jam e sigurt, por nuk ka borë, do ta ndjek, mendoj që shtëpia ime është andej diku. Sidoqoftë, ndërtesa ime është e madhe, do ta njoh. Rruga ngrihet përsëri. Hej, kisha të drejtë, ja ku është shtëpia ime atje poshtë. Afër jam. A e di çfarë, nuk jam edhe aq e lodhur. Ndihem e ngrohur.

A duhet të shkoj në shtëpi tani? Pse të mos e bëj edhe një rreth? Po, pse jo, të shkoj! A po mundohet truri im të më vrasë? Do të shkoj përsëri, tani e mbaj mend rrugën. Çfarë do të mendonte nëna ime po të më shihte tani? Buzëqesh, duke menduar se kush prej shoqërisë sime do të mendonte që jam çmendur.

Qesh edhe më shumë duke menduar për ata që do të mendonin që kjo gjë është “cool”. Po filloj të marr frymë rëndë tani. E shoh hijen time pranë. Mirë, nuk do të bëj rreth të tretë, nuk është gjë e mençur. Këtu është sheshi i lojërave, këtu është rruga e asfaltuar.

Ngjitje e fundit. Kujdes, veturë e fundit. Jam pranë shtëpisë, po mundohem të drejtohem, duke u kujtuar se si në të vërtetë duhet të vrapoj. E frikësoj një burrë duke kaluar pas tij derisa është duke hyrë në veturë.

Skam kohë të kërkoj falje (në maqedonisht?). Po nisem për shtëpi. Kthesa e fundit, dera, ashensori. E shoh veten në pasqyrën e vogël, kam brymë në supe.

Arrij tek dera, uh, vërtet ia dola. Lëshoj muzikë, bëj zgjatje, marr frymë, i numëroj gishtat, të gjitha janë në numër. E ndjej gjakun, më lëviz përsëri. Më kujtohet se pse më pëlqen vrapimi.

VOICES - 35

TRAVELLING

Trieste Triest Трст text and photos Jacopo Landi

W

e all have a particular relationship with the places we grow up in. It is only when we finally leave them or simply get older that we are able to appreciate them. I believe Trieste, in my case, adds another layer of complexity to the whole equation, because of it’s history and geographic position. The best way to understand this is in my opinion a very beautiful sentence written by an Italian journalist whose name unfortunately I do not remember that states: “Trieste is placed North of the South, South of the North, East of the West and West of the East”. Confusing as it may seem a quick look at the map clears the view, since the position of the city really is a crossroad of latin, germanic and slavic influences.

It took some time for Trieste to obtain a clear status.

It had been for a long time the biggest seaport of the Austro-Hungarian Empire, a position that corresponded to the city’s period of greatest expansion end economic growth. Italian nationalistic feelings began to emerge when the rest of the country became unified in 1861 and culminated in the First World War. The Kingdom of Italy managed to obtain

36 - VOICES

С

ите ние на некој начин сме поврзани со местото во кое сме пораснале, но дури откако си ќе си заминеме или остариме сме способни да ги цениме истите. Токму поради неговата историја и географска местоположба верувам дека Трст, во мојот случај, додава уште еден слој на комплексноста на целото изедначување.Според мене најдобар случај да се разбере ова е убавата реченица на еден италијански новинар, на чие што име за жал не се сеќавам, а вели: “Трст се наоѓа северно од југ, јужно од север, источно од запад и западно од исток“. Може да звучи збунувачки, меѓутоа ако ја погледнете картата се ќе ви се разјасни, бидејќи местоположбата на градот навистина е крстосница од италијанските, германските и словенските влијанија. Помина време додека Трст доби чист статус. Овој град долго време беше најголемото пристаниште на Австро-Унгарската Империја, положба која одговараше на периодот на големата експанзија и економски раст. Италијанскиот национализам се појави кога

T

ë gjithë ne në njëfarë mënyre jemi të lidhur me vendin ku jemi rritur, por pasi të largohemi apo plakemi jemi të aftë ta vlerësojmë atë.

Pikërisht për historinë dhe pozitën gjeografike të saj besoj se Triesta, në rastin tim, jep edhe një shtresë kompleksiteti për gjithë barazimin. Sipas meje rasti më i mirë për tu kuptuar kjo, është thënia e bukur e një gazetari italian, emri i të cilit fatkeqësisht nuk më kujtohet, që thotë: “Triesta gjendet në veri nga jugu, në jug nga veriu, në lindje nga perëndimi dhe në perëndim nga lindja”. Mund të tingëllon hutueshëm, mirëpo nëse e shihni hartën do t’ju qartësohet, sepse vendndodhja e qytetit vërtetë është udhëkryq i ndikimeve italiane, gjermane dhe sllovene.

Kaloi kohë deri sa Triesta fitoi gjendje të qartë. Ky qytet gjatë kohë ishte porti më i madh dhe i vetëm i Perandorisë Austro-Hungareze, pozicion që i konvenonte periudhës së ekspansionit dhe rritjes ekonomike. Nacionalizmi italian u paraqit kur në vitin 1861 pjesa e mbetur e shtetit u bashkua dhe kulminoi në Luftën e Parë Botërore.

Mbretëria Italiane në fund arriti të fiton kontrollin

VOICES - 37

control of the city in the end, despite never reaching it during the war and with a huge, often sadly useless, loss of life. The new borders cut the city off from the territories it used to trade with, both geographically and ideologically, as fascism began to spread in the country in the 1920’s and intolerance toward anything that was not Italian grew, especially concerning the slovenian minority living there. The disaster of World War Two left Trieste in even more troubled waters. The city became the objective of a dispute between Jugoslav and allied forces when it was reclaimed from the Germans in 1945, with the Italian government being too weak to interfere in any way.

The territory ended up being divided in two zones, A and B. The first one was administered by an Allied government and became known as the Free Territory of Trieste (Territorio Libero di Trieste – TLT), while the second one by Jugoslavia. Finally in 1954 zone A was assigned to Italy and zone B remained to Jugoslavia, an agreement that was officially confirmed only in 1975 with the Osimo Treaty. The post war period saw a slow but steady decrease of commercial activities, due to the disadvantaging geographic position, nestled, almost stuck, into the last corner of Italy, the last sliver of land before the Eastern block and the non-aligned countries with whom trade was very difficult. This is why while I was growing up one could have the impression that the city had almost been forgotten by the rest of the country, a sad thought giving that a war was fought to reconquer it. Ironically from the other side of the border, from where I am writing now, it appeared to be the first and closest representative of the utopical “free world”.

38 - VOICES

во 1861 г. остатокот од државата се обедини и кулминира во Првата Светска Војна. Кралството Италија на крајот успеа да ја добие контролата над градот и покрај тоа што не успеа да го достигне тоа за време на војната со огромните, често тажно непотребни загуби на животи. Новите гранци, и идеолошки и географски го одвоија градот од териториите со кои тргуваше. Како што фашизмот почна да се шири во 1920-тите години, порасна и нетолерантноста за се што не беше од италијанско потекло, ова особено се однесуваше на словеското малцинство кое што живееше таму. Штетите од Втората Светска Војна го оставија Трст во уште пострашни води. Градот, со италијанската влада која беше премногу слаба за да се меша не било кој начин, во 1945 година кога беше баран назад од страна на германците,стана цел на спорот меѓу југословенските и сојузничките сили. Територијата заврши поделена во две зони, А и Б. Првата беше раководена од страна на владините сили на сојузниците и стана позната како слободна територија Трст (Territorio Libero di Trieste – TLT), додека втората од страна на Југославија. Конечно во 1954 година зоната А беше доделена на Италија а зоната Б остана на Југославија, во 1975 г. со Договорот од Oсимо (Osimo Treaty) оваа спогодба официјално беше потврдена. Повоениот период покажа бавно но стабилно намалување на комерцијалните активности, поради непогодната географска положба, сместена, речиси заглавена, во последниот агол на Италија, последното парче земја пред Источниот блок и неврзаните земји со кои трговија беше многу тешка. Ова е причината зошто додека растев, човек би можел да има

mbi qytet, edhe përskaj asaj që nuk e arriti atë në kohën e luftës me humbjet e mëdha të jetëve, shpesh të trishtueshme. Kufijtë e ri, edhe ideologjikisht edhe gjeografikisht e ndanë qytetin nga territoret me të cilat bënte tregti. Ashtu si fashizmi filloi të zgjerohej në vitet 1920, ashtu rritej dhe mostoleranca për gjithçka që ishte me origjinë joitaliane, kjo veçanërisht referohej për pakicën sllovene që jetonte aty.

Dëmet nga Lufta e Dytë Botërore e lanë Triestën në ujra më të këqija. Qyteti, me qeverinë italiane e cila ishte shumë e dobët që të përzihej në çfarëdo qoftë mënyre, në vitin 1945 kur ishte kërkuar prapa nga ana e gjermanëve, ngeli i plotë në grindjen mes forcave sovjetike dhe jugosllovene. Territori përfundoi i ndarë në dy zona, A dhe B. E para ishte e udhëhequr nga ana e forcave qeveritare sovjetike dhe u bë e njohur si territori i Lirë Triestë (Territorio Libero di Trieste – TLT), ndërsa e dyta nga ana e Jugosllavisë. Përfundimisht në vitin 1954 zona A iu dha Italisë, a zona B i ngeli Jugosllavisë, në vitin 1975 me Marrëveshjen e Osimos (Osimo Treaty) kjo marrëveshje zyrtarisht u vërtetua. Periudha pas luftës tregoi rënie të ngadalshme por stabile të aktiviteteve komercijaliste, përshkak pozitës jo të përshtatshme gjeografike, e vendosur, thuajse e bllokuar, në këndin e fundit të Italisë, pjesa e fundit tokë para bllokut Lindor dhe vendeve jo të lidhura me të cilat tregita ishte shumë e vështirë. Kjo ishte arsyeja pse derisa u rrita, njeriu mund të ketë përshypjen se qyteti thuajse ishte i harruar nga pjesa e tokës, mendim i pikëlluar i cili shqipton se lufta është bërë që përsëri ta fitoj qytetin. Ironike, nga ana tjetër e kufirit, nga ku shkruaj tani, konsiderohem si përfaqësuesi i parë dhe më i afërt i “botës së lirë”.

T

hings are getting better now, slowly. The European Union has managed to delete the last physical border between Italy and Slovenia. The last wall to go down in Europe wasn’t the one in Berlin, but the one separating Gorizia and Nova Gorica.

Now the last bridges to build are in people’s mind.

My dream is to see the city become bilingual, since all of it’s province already is and the whole nearby Slovenian coast speaks Italian. It would be a great way to send a sign to the world saying we are over the past, that we are looking onwards and not backwards. The current economic crisis doesn’t encourage optimistic thoughts, and some people, luckily only an old die-hard minority, actually regret the independence from Austria. Others would like to bring back the TLT imagining to turn it into some sort of fiscal paradise, not having to pay any taxes to Italy. When times get rough it is simpler to cling harder to one’s own tree than to try and understand the bigger picture.

Trieste retains a sweet-sour flavor. The one who describes it the best is the poet Umberto Saba. I will not attempt to translate his works here but I encourage you to take a look. It seems almost detached from the rest of Italy. Rome, Milan and Naples are light years away. Austrian and Slavic sweets and liquors can be found easily in restaurants. The wind in winter is cold and cuts your face (la Bora), the countryside is a Karstic, rocky plateau where you have to bring hammers to plant a tent. Even the wine (Terrano) has a last bitter taste when you swallow it, but this is the feel of the city, a sweet core coated by something rugged and a bit prickly, as if your bearded father gave you a kiss on the cheek.

VOICES - 39

A city in between three worlds, a complicated past but a promising future Градот помеѓу три света, со комплицирано минато но ветува иднина Qyteti në mes tre botëve e kaluar e komplikuar por e ardhme e premtuar.

Umberto Saba

40 - VOICES

впечаток дека градот беше речиси заборавен од остатокот на земјата, тажна мисла која изрекува дека војната се водела за повторно да го освои градот. Иронично, од другата страна на границата, од каде што пишувам сега, се смета за првиот и најблискиот претставник на “слободниот свет”.

Р

аботите денес полека се подобруваат. Европската унија успеа да ја избрише и последната физичка граница помеѓу Италија и Словенија. Последниот ѕид кој што требаше да се сруши во Европа не беше оној во Берлин, туку оној кој ги делеше Гориција и Нова Горица. Сега последните мостови за изградба се во размислувањата на луѓето. Мојот сон е да го видам градот двојазичен, бидејќи целата негова провинција веќе е, а целата околина на словенечкиот брег зборува италијански. Тоа ќе биде одличен начин да се испрати сигнал до светот дека сме го преболиле минатото, дека гледаме напред, а не назад. Актуелната економска криза не поттикнува оптимистички мисли, а некои луѓе, за среќа само старото конзервативно малцинство, всушност, жали за независноста од Австрија. Други, пак, би сакал да се врати “TLT“ замислувајќи да се претвори во еден вид на финансиски рај, да не мора да се плаќаат никакви даноци на Италија. Кога времињата стануваат тешки, поедноставно е да се држат цврсто на сопственото дрво отколку да се обидат и да ја разберат големата слика. Трст го задржа слатко-киселиот вкус. Оној кој најдобро го опишува е поетот Умберто Саба. Јас нема да се обидам да ги преведам неговите дела тука, но ве охрабрувам да ги погледне. Се чини речиси одвоен од остатокот од Италија. Рим, Милано и Неапол се далечните светли години. Австриските и словенските слатки и алкохол лесно може да се најдат во рестораните. Ветрот во зимата е студен и го сече вашето лице (la Bora), селото “Karstic“, е карпеста висорамнина каде што треба да донесете чекани и да наместите шатор. Дури и виното (Terrano) го има последниот горчлив вкус кога ќе го проголтате, но тоа е чувството на градот, слатка срцевина обложена со нешто рапаво и малку бодликаво, исто како вашиот браделив татко да ве бакнал на образ.

S

ot punët ngadalë përmirësohen. Bashkimi Europian arriti ta zhduk dhe kufirin e fundit fizik ndërmjet Italisë dhe Sllovenisë. Muri i fundit që duhej të rrënohet në Europë nuk ishte ai në Berlin, por ai që i ndante Gorizinë dhe Gorizinë e Re. Tani, ndërtimi i urave të fundit janë në mendimet e njerëzve. Ëndërra ime është ta shoh qytetin tim dygjuhësor, sepse e tërë provinca veçse është, ndërsa e gjithë rrethina e bregut slloven flet italisht. Kjo do të jetë një mënyrë e shkëlqyer t’i dërgohet sinjal botës se e kemi tejkaluar të shkuarën, se shohim përpara dhe jo prapa. Kriza ekonomike aktuale na nxit të mendojmë me optimizëm, ndërsa disa njerëz, për fat vetëm pakiza e vjetër konzervative, në fakt, vajton për pavarësinë e Austrisë. Të tjerë, dëshironin të kthehet “TLT” duke menduar që të shndërrohet në një lloj parajsë financiare, që mos të duhet ti paguhen asnjëfarë tatimesh Italisë. Kur kohërat bëhen më të vështira, më thjeshtë është të mbahen fortë në drurin e tyre sesa të mundohen ta kuptojnë fotografinë e madhe.

Triesta e mban shije e ëmbël-thartë. Ai që më së miri e përshkruan është poeti Umberto Saba. Unë nuk do të mundohem ti përkthej veprat e tij këtu, por ju inkurajoj ti shikoni. Duket e ndarë nga pjesa e mbetur e Italisë. Roma, Milano dhe Napoli janë vite të largëta drite. Alkoholi dhe ëmbëlsirat austriake dhe sllovene lehtë mund të gjenden nëpër restorane. Era në dimër është e ftohtë dhe e djeg fytyrën tuaj (la Bora), fshati Karstic është rrafshnaltë shkëmbore ku duhet të sjellni çekiç dhe të vendosni tendën. Edhe vera (Terrano) e ka shijen e fundit të hidhur kur ta gëlltitni, por ajo është ndjenja e qytetit, palcë e ëmbël e mbështjellur me diçka të ngjirur dhe pak me gjemba, njëjtë sikur babi juaj me mjekërr t’ju kish puthur në fytyrë.

First page : view of the train station

Opposite : a street in the old town

Previous spread Bottom left : the Adriatic sea Bottom right : a map of the present day borders and one were the two divided zones are highlighted

VOICES - 41

CULTURE

Milan Kundera - an author worth reading

The Unbearable Lightness of Milan Kundera

by Monika Naglova

M

ilan Kundera is a Czecho-French author born 1 April 1929 in Brno, Czech Republic. He has been living in France since 1975, having become a naturalised citizen in 1981.Originally, he wrote in Czech. From 1993 onwards, he has written his novels in French. His books were banned by the Communist regime of Czechoslovakia until the downfall of the regime in 1989.

Kundera’s most famous work, “The Unbearable Lightness of Being” (“Nesnesitelná lehkost bytí / L’Insoutenable légèreté de l’être”), was published in 1984. It tells a story of a couple, Tomáš and Tereza, living in Prague in the late 1960s and 1970s. Book thus captures also historical events of Prague Spring and the invasion of Czechoslovakia by the Soviet Union.

But historical events are not being important. Also storyline in “Nesnesitelná lehkost bytí” is rather banal, As 42 - VOICES

But historical events are not being important. Also storyline in “Nesnesitelná lehkost bytí” is rather banal, portraying everyday life of the main protagonists. As typical for Kundera, inner monologues and the attitudes towards life and love of four main book characters represent the moving power of the book.

In Kundera´snovels the main characters are described very elaborately, in order for readers to understand their motivations and acts. In the way, they are always characterized by one main featurethat is being exaggerated or even caricaturized (e.g being a dreamer, being a womanizer, etc.). At the same time main characters also embody different qualities and defaults common to the humanityas a whole (or at least to the western societies).

For having a more tangible idea you can read a short description of the protagonist of “The Unbearable Lightness of Being” and think of what might they represent (source: wikipedia):

Tomáš: A Czech surgeon, intellectual and a womanizer. He considers sex and love to be distinct entities: he copulates with many women but loves only his wife, Tereza.

Tereza: A wife of Tomáš. A gentle, intellectual photographer, she gets herself involved into dangerous and dissident photojournalism during the Soviet occupation of Prague. Tereza does not condemn Tomáš for his infidelities, instead characterizing herself as a weaker person. Throughout the book she fears simply being another body in Tomáš’ array of women.

Sabina: Tomáš’ mistress and closest friend. Sabina lives her life as an extreme example of lightness. She declares war on kitsch and struggles against the constraints imposed by her puritan ancestry and the Communist party.

Franz: Sabina’s lover and a Geneva professor and idealist. Franz falls in love with Sabina whom he considers a liberal and romantically tragic Czech dissident. He is a kind and compassionate man. As one of the novel’s dreamers, he bases his actions on loyalty to the memories of his mother and of Sabina.

The “unbearable lightness” in the title, a paradox at the first sight, refers to the lightness of love and sex, which are themes of the novel. Kundera is asking: “The heaviest of burdens crushes us, we sink beneath it, it pins us to the ground. But in love poetry of every age, the woman longs to be weighed down by the man’s body.

The heaviest of burdens is therefore simultaneously an image of life’s most intense fulfillment. The heavier the burden, the closer our lives come to the earth, the more real and truthful they become. Conversely, the absolute absence of burden causes man to be lighter than air, to soar into heights, take leave of the earth and his earthly being, and become only half real, his movements as free as they are insignificant. What then shall we choose? Weight or lightness?”

Kundera´s greatest strength lays in his ability to observe human characters and to sum up the complicated feelings of love, sex, life, fear in a short, accurate sentence (quotes from The Unbearable Lightness of Being): “Making love with a woman and sleeping with a woman are two separate passions, not merely different but opposite. Love does not make itself felt in the desire for copulation (a desire that extends to an infinite number of women) but in the desire for shared sleep (a desire limited to one woman).”

“But when the strong were too weak to hurt the weak, the weak had to be strong enough to leave.”

“For there is nothing heavier than compassion. Not even one’s own pain weighs so heavy as the pain one feels with someone, for someone, a pain intensified by the imagination and prolonged by a hundred echoes.”

“We can never know what to want, because, living only one life, we can neither compare it with our previous lives nor perfect it in our lives to come.”

VOICES - 43

44 - VOICES

I

f I tell you Pacific Islands, what is the first image coming to your mind ? I guess heavenly beaches, coconut trees everywhere, gorgeous lagoon and half naked girls ready to give you a massage.

Now, if I tell you Kiribati - precising that it’s a country located in the Pacific Islands, what comes to your mind ? Well, even if I’am pretty sure that you have never heard about it, you will probably reply me almost the same things : coconut trees, half naked women and so on. This is exactly what convinces J. Marteen Troost to move in Kiribati. His girlfriend gets a job offer to coordinate an NGO’s program in the island and without any bright professional opportunities in Washington D.C, they decide together to accept the offer.

After traveling for ages from the U.S, they finally land to their new home place. And surprise ! The idyllic imageof Kiribati turns outto be the hell on earth. Forget the cliche of Pacific Islands we all have in mind, reality there is not appealing at all.

To give you an idea, over there there is no tap water, only few hours of electricity per day, no waste management which makes the island an extremely contaminated spot.

Moreover no natural ressources except what the sea provides to you, various diseases and the weather is unbearably hot ! And our lovely couple is going to live there for two years.

Throughout the book, we follow step by step the daily life of the author. On this Island, living means more surviving. While his wife is working, J. Maarten Troost is in charge of finding food (really hard task) and of solving all the problems he faces in this new environment made by different traditions, cultures and codes.

The book is hilarious because the author always try to see the good side of things even when he can’t stand the island anymore. He is never discouraged or bored, he never does the same mistake twice, knowing that only one mistake can cost you life there, and he shows us impressive adaptation skills. Moreover, the story is really funny mainly thanks to the cultural shock between life style and habits in this lost island of the Pacific and the ones from the U.S. The book is definitely not a masterpiece but it doesn’t pretend so. It’s a refreshing story which makes you laugh a lot and which teaches you how life looks like in Pacific Islands. According to me, it’s the perfect book for traveling. Thus, if you end up in a crappy hostel invaded by rats and surrounding by several drunk Australian bro’, this book will offer you a way to balance your current situation and to realize that it could be worse.

By Paul Angles

VOICES - 45

К

ога ќе слушнете “пацифички острови”, која е првата слика која ви паѓа напамет? Претпоставувам дека тоа се рајски плажи, насекаде кокосови дрва, прекрасни лагуни и полуголи девојки подготвени за масажа. Но, ако ви кажам дека Кирибати – држава која се наоѓа во составот на пацифичките острови, каква слика имате? Иако сум прилично сигурен дека никогаш не сте слушнале за неа, веројатно ќе ми ја повторите истата слика – кокоси, полуголи девојки, итн. Ова е токму тоа што го натерало Џ. Матрин Трост да се пресели таму. Неговата девојка добила понуда да координира програма на една невладина организација на островот, и без никакви професионални можностиво Вашингтон, тие одлучиле заедно да ја прифатат понудата. Откако патувале со денови од САД, конечно слетале во своето ново живеалиште. И изненадување! Идиличната слика за Кирибати испаднала дека е пекол на земјата. Заборавете го клишето за кое го имате во главата за пацифичките острови, реалноста таму не е воопшто привлечна. За да имате некоја претстава, таму нема главен водовод и вода од чешма, електрична енергија има само неколку часови на ден, нема никаква служба за отпад, поради што островот е екстремно загаден. Нема ни природни ресурси освен она што океанот го нуди, различни болести, а климата е неподносливо жешка! А

нашиот прекрасен пар ќе живее таму две години! Низ книгата, го следиме животот на авторот ден по ден. На островот, “живеење” значи “преживување”. Додека неговата сопруга работи, Џ. Матрин Трост треба да најде храна (многу тешка задача) и да ги реши сите проблеми со кои се соочува во новата средина, предизвикани од различните традиции, култури и културни норми. Книгата е многу смешна бидејќи авторот секогаш се обидува да ја види добрата страна на работите дури и кога не може да го поднесе островот повеќе. Никогаш не се обесхрабрува и не му е здодевно, никогаш не ги прави истите грешки двапати, знаејќи дека грешката може да ја плати со живот, и ни ги покажува импресивните вештини за преживување. Приказната е навистина смешна главно поради културниот шок помеѓу животниот стил и навиките на овој мал остров во Тихиот океан и оние во САД. Книгава дефинитивно не е ремекдело, бидејќи и не е напишана да биде тоа. Тоа е освежувачка приказна која ќе ве насмее многу и која ви покажува како изгледа животот на пацифичките острови. Јас сметам дека тоа е одлична книга за патување. Доколку завршите во некој смрдлив хостел со стаорци, опкружени со пијани австралијци, оваа книга ќе ви покаже како да ја избалансирате моменталната ситуација и да сфатите дека може да биде и полошо.

Пол Англес

46 - VOICES

VOICES - 47

VCS Movie Nights - ВЦС Филмски Вецери

PRIDE T

his movie is set in England during the miner’s strike of 1984. The National Union of Mineworkers was protesting against the government’s plan to close 20 more mining pits as part of it’s economic policy aimed at controlling inflation. This strike turned into the greatest industrial clash in british history lasting around a year, but ended with the mineworker’s defeat as they reluctantly voted to go back to work in 1985. The plot follows a small group of gay and lesbian activists who decide to support this strike by collecting funds for the families of the miners. A show of solidarity towards another group of people feeling marginalized and “abused” by the government. They decide, despite having clashed with homophobic miners in the past, to make an explicit gesture of friendship, and end up arriving in a welsh village to meet the people that receive their money. The clash of lifestyles and cultures is extreme but fun and thought provoking to watch, as the two parts grow closer in this struggle.

Personally I find this movie to simply work. It tells a captivating true story without getting too messed up in sentimentalism. Sure there are a few sweet spots, but I feel they do not spoil the overall message. The cast delivers an excellent group performance and the movie really manages to make you laugh while bringing up challenging issues to discuss. For a brief moment it makes you genuinely believe that anything is possible.

48 - VOICES

Ф

илмот се одвива во Англија за време на штрајкот на рударите во 1984 година. Националната унија на рудари протестирала против планот на Владата да затвори уште 20 рудници како дел од нивната економска политика насочена кон контролирање на инфлацијата. Овој штрајк се претворил во најголемиот индустриски судир во британската историја кој траел околу една година, но завршил со пораз на рударите кога тие неволно гласале да се вратат на работа во 1985-та. Дејствието следи мала група на геј активисти кои одлучиле да го подржат овој штрајк со собирање средства за фамилиите на рударите. Како знак на солидарност кон друга група на луѓе кои се маргинализирани и „злоупотребени“ од страна на владата. Тие одлучуваат, и покрај тоа што имале судири со хомофобични рудари во минатото, да направат експлицитен гест на пријателство, и завршуваат во велшко село каде ги запознаваат луѓето кои ги добиваат нивните пари. Судирот на животни стилови и култури е екстремен, но забавен и предизвикувачки за гледање, додека двете страни се зближуваат во оваа борба. Јас лично сметам дека овој филм е одличен. Раскажува една волшебна вистинска приказна без да биде упропастен со премногу навлегување во сентиментализмот. Секако дека има неколку сентиментални делови, но мислам дека тие не ја уништуваат целокупната порака. Актерската екипа дава одлична групна изведба и филмот навистина успева да те насмее, а во исто време да покрене предизвикувачки прашања за дискутирање. За момент ти прави да навистина поверуваш дека се е возможно.

COUNTRY : UK YEAR : 2014 GENRE : comedy-drama DIRECTOR : Matthew Warchus CAST : Bill Nighy Imelda Staunton Dominic West Ben Schnetzer DURATION : 120 min.

PRIZES : Best British Independent Film 2014 Queer Palm at the 2014 Cannes Film Festival

Comments from the audience

What are VCS Movie Nights?

“

The idea is to watch some interesting movie together and then have a fertile discussion.

The way this movie treats the topic is a bit too much. There are the good guys on one side and the intolerant, ignorant miners. And then the miracle happens, thay meet up, overcome cliches and stereotypes and so on... I would prefer a more subtle way to deal with the topic. However the message delivered by the movie is important and well presented. A nice energy from the actors and a positive ending are always pleasing” Paul

“

I found the movie absolutely inspiring. It was amazing to see how completely different types of people can come toghether to fight for a common cause. It just goes to prove how people can show solidarity even without suffering themselves.

Thanks for sharing it with us!”

Kiki

“

The most terrible movie.... pederastic”

Dusko

Movies are being chosen according to a message or topic they are talking about, so the following discussion might produce some “food for thought “.

Each screening wis followed by a review in VOICES magazine where comments and impressions of the viewers are included.

Come join us!

VCS Movie Nights are also about spending some quality time together having fun and exchanging opinions and likes!

Find us on Facebook VCS Movie Nights - ВЦС Филмски Вечери

SEE YOU NEXT MONTH !

VOICES - 49