VOICES January

voices

Magazine for all young people

2013 JANUARY Free

We all have the key of the world

Editorial Dear readers and respected volunteers, Welcome to the first edition of the VOICES magazine in the brand New year of 2013. Some of you may have the feeling that this is the “bad luck” year because of the “13”, so some people I know already started to call it “the two thousand and you know what year” :) In the first edition of the New Year, we are offering you kind of serious subject: unemployment. We also have some other interesting articles, which are touching the subject of laziness, we also included one interesting love story and many more, so don’t miss the January edition of the magazine.

We know that you had a good rest during the long holidays and that you are full with positive energy, so we are wishing you that you will have plenty of great possibilities and opportunities to spend that positive energy in the upcoming year. And remember: Years are just plain numbers; it depends only on us if we will have bad luck or good luck year!!!

Gjoko

Едиторијал Драги читатели и почитувани волонтери, Добродојдовте на првото издание на ВОИСЕС магазинот во сосема Новата 2013 година. Некои од вас можеби го имаат чувството дека ова е “несреќна” година, поради бројот “13”, така што неколкумина кои јас ги познавам почнаа веќе да ја нарекуваат “две илјади и знаеш која година” :) Во првото издание во Новата година, обработивме една посериозна тематика: невработеност. Исто така, ние ви нудиме и други интересни наслови, кои ја допираат на пр. темата на мрзеливост, имаме вклучено и една интересна љубовна приказна и многу други, така да ви препорачуваме да не го пропуштите Јануарското издание на нашиот магазин. Знаеме дека добро се одморивте за време на долгите празнични денови и дека сте полни со позитивна енергија, така да единственото нешто што ви го посакуваме е да имате голем број на одлични прилики да ја потрошите таа позитивна енергија во годината што претстои. И запомнете: Годините се само обични броеви, зависи единствено од нас дали ќе имаме несреќна или среќна година!!! Ѓоко

How to make a successful presentation at a job interview?

4

Tirana’s Adventures

8

An interview with Matthew Jones

12

Writing a good cv

16

Writers block and procrastination. Is there a solution?

22

Entrepreneurship: No. 1 in 3 Months

24

Mother Tongue: Treasure Or Prison?

28

Education in Macedonia

30

Why unemployment is not lazyness

34

This time about “Next Time”

38 & 46

Natural Beauties of Macedonia

40

How to fight unemployment?

43

Informal Education

48

Story of a Latvian girl from Skopje

52

Worrying takes you nowhere

54

Младите И Нивните Кариерни Можности

57

No no man’s land!

60

By Hristina Boshkovska and Ivana Pavlovska

By Ramona Sanigova

By Marija Damcevska

By Simona Dzima

By Sanne Keulen

By Emir Slezovikj

By Sarah Bastable

By Sanja Ivanovska

By Raphael Bonnet

By David Trajkovski

By Sanja Ivanovska

By Nacera Dahes

By Marija Davidovska

By Janis Senglins

By Jasmina Romanova

Драган Лазески, Сања Пауновска

By Aleksandra Stojanovska

VOICES TEAM: Aleksandra Bogoevska Aleksandra Stojanovska Bojana Nikolovska David Trajkovski Dragan Lazeski Hristina Boshkovska Emir Slezovikj Ilona Olehlova Ivana Pavlovska Jānis Segliņš Jasmina Romanova Katerina Stojanova Martin Bundaleska

Marija Davidovska Marija Damcevska Martina Lozanoska Nacéra Dahes Ramona Sanigova Raphaël Bonnet Sanne Keulen Sanja Mihajlovska Sanja Paunovska Sanja Ivanovska Sarah Bastable Simona Dzima Tanja Zlateva

Production & Coordination: Nikola Stankoski Gjoko Vukanovski Contact: Volunteers Centre Skopje Emil Zola 3-2/3, 1000 Skopje Tel./Fax. +389 22 772 095 vcs_contact@yahoo.com www.vcs.org.mk

How to make a successful presentation at a job interview?

By Hristina Boshkovska and Ivana Pavlovska

A

re you up before you get a job, or whether you need to attend a job interview? If it is not the case at the moment, certainly in the future you will be obliged to attend an interview. So here are a few tips on how to better present you in front of your boss and how to have a greater chance to get the job.

Once you get to the job selection through an interview you need to be prepared and collected during the entire conversation. At an interview the most important is the first impression, and here are other things that you should always pay attention on:

Preparation Think about possible questions and topics of conversation and consider appropriate responses.

Dress appropriately and decently Put on official business clothes regardless of position you apply. If you are in a relaxed combination, you can be assessed as not enough interested.

Personal hygiene Arrive 10 minutes early and use the toilet of the company. Fresh breath and moderately perfume inserted is another plus for you.

Follow the course of the conversation, not what you have prepared in advance Do not jump from topic to topic and do not leave the topic of the question.

Take your time Talk to a certain pace and without panic, listen, and speak if you are asked.

Be aware of non-verbal cues Those you prefer and those of the employer. No matter just what the employer talk, but also how.

After the conversation Send an e-mail to thank for separated time for you no matter how you passed the interview.

There are interviews on which you will be requested presentation, and if you are employed surely one day you will have something to present. On these interviews is very important to know to who you will talk.

Need to make a good presentation structure (it contains: introduction, elaborate and good end). Eye contact, good pronunciation of words and visual presentation are also necessary.

5

КАКО ДО УСПЕШНО ПРЕТСТАВУВАЊЕ НА ИНТЕРВЈУ ЗА РАБОТА? Христина Бошковска и Ивана Павловска

Д

али сте на чекор да се вработите, односно дали треба да присуствувате на интервју за работа? Ако не е тоа случај во моментов, сигурно во иднина задолжително ќе присуствувате на интервју. Затоа еве неколку совети за тоа како подобро да се претставите пред вашиот претпоставен и како да имате поголема шанса да ја добиете работата.

Кога веќе ќе стигнете до селекција за работно место преку интервју потребно е да сте подготвени и прибрани во текот на целиот разговор. На интервјуто најважен е првиот впечаток, а ова се и другите работи на кои секогаш треба да посветите внимание:

По д го т о в к а

Лична

хигиен

ожните Размислете за м ми на прашања и те ислете разговор и разм говори. за соодветни од

а

Пристиг нете 10 м ин и употр ебете го ути порано тоалето компани т на јата за д а Свежиот се среди те. здив и ставени умерено от парф ем се еден плу уште с за вас.

О б л еч ет е се соо д в ет н о и п ри ст о јн о

Облечете официјал на бизнис облека независно од позицијата за која кандитирате. Ако сте во некоја поопуштена комбин ација, можете да би дете оценети како недоволно за интересирани.

6

Сл ед ет е го те ко т на ра зг о во ро т, а не о на ш то ст е го по дг о тв и ле о дн ап ре д

Не скокајте од тема на тема и не бегајте од темата на поставеното прашањ е.

Не брзајте Зборувајте со одреде но темпо и без п аника, слушај те , а зборувајте ако ве прашаа т.

Внима в неверб ајте на алнит е зна

ци

и на они ек и на о ои вие ги прак тикуват ние на е Не е в ажно с работодавецо амо шт т. работо о давецо т, туку и зборува како.

оворот г з а р По л ете меј и с п рат

Постојат и интервјуа на кои од вас ќе биде побарана презентација, а и доколку сте вработени сигурно еден ден ќе мора нешто да презентирате. На овие интервјуа многу важно е да знаете со кој ќе зборувате. Треба да направите добра структура на презентацијата (таа да содржи: вовед, елаборат и добар крај). Контакт со очите, добро изговарање на зборовите и визуелна презентација се исто така неопходни.

те лагодари б а з е с е во кој ќ еме за ното вр е о в д о о сте за глед как о. о з е б вас рвјут е на инте поминал

7

Tirana’s adventure

By Ramona Sanigová

M

y first experience with Albania was 3 months ago when I was heading to start my EVS in Macedonia. I decided to go through Tirana where I took an illegal bus which left me in the middle of Skopje at 4am. „Welcome to Balkans!” My friend Elle which I have met during my visit in Tirana said “The phrase ‘Welcome to Albania’ was something I heard often in my three weeks travelling around.

This was usually said in reply to the look of astonishment that frequently flashed across my face.” You can feel the difference right when you cross the border. The road turns from concrete into a dirt road, no longer smooth and straight. Would like to take a nap? Sorry, but not possible.

8

This time there was something strange I noticed riding towards Tirana. On every building, every balcony, every window, there was an Albanian flag. I was wondering if this is normal so the first thing I asked when I arrived and saw the whole the square in red was - what the hell is happening here?! “There is a celebration of 100 years since when Albania gained independence” said Kate, my friend volunteering in Tirana. We are walking to her place and she told me her first impression of this country. “Albania is a beautifully chaotic and colorful country, where everything is haphazardly strung together like walls created from random metal scraps and cement colored with mint green, fuchsia, rose pink and internet and phone cables hung at different angles with each their own personality. Sometimes Albania can be frustrating…”

When I was asking my Albanian friend Ani about Tirana before coming he said: “It is a nice city in which you can find different places to visit like the old castles near the city, the Daiti Mountain, the artificial lake of Tirana, the new part of the city etc.

Walking on Tirana’s main streets you can notice the main places which Albanians likes to enjoy are the bars and you can hear often the phrase ‘Let’s go for a coffee!’ which means ‘Let’s go out!’. This makes

obvious two facts about the Albanians. First - they spend a lot of time in the bars. Second - they love to drink coffee.” Definitely the best thing you can do in Tirana is to have fun! As we had during great parties with different kinds of music, walking through a big park next to a lake, taking a cocktails or coffee in cool bars, climbing to a pyramid to see a nice view of the city, eating traditional and italian food etc.

My second experience with Tirana was amazing and I can’t wait to come again. Maybe it was because of the great people I was with and I met but the city made the atmosphere and gave us all the opportunities and a really nice weather.

I like what Kate said when she summed up all pros and cons: “But all in all, at the end of the day, even a day without internet, without morning coffee, or without professional success I find myself left with a pride to be a part of this culture and country, smiling when I buy a patriotic wrist band or t-shirt, excited to tell my family and friends at home about how I learned how to bike through car madness and barter in Albanian or spend time with locals which are excited to show me the best of their culture through warm embraces, spicy raki, and afternoon coffees.”

Авантурите во Тирана Рамона Санигова

M

оето прво искуство со Албанија се случи пред 3 месеци, во времето кога започнуваше мојот ЕВС во Македонија. Одлучив да одам низ Тирана од каде што земав нелегален автобус кој ме остави насред Скопје во 4 наутро. „Добредојдовте на Балканот!“. Мојата пријателка Ели која ја запознав за време на мојот престој во Тирана, ми кажа дека фразата: ’Добредојде во Албанија’, е фраза која ќе ја слушам многу често во текот на мојот тринеделен пат. Ова обично беше одговор на моето чудење што често можеше да се види на моето лице. Разликата се почувствува веќе од другата страна на границата. Патот повеќе не беше рамен и прав, туку од бетониран премина во земја. Сакате да дремнете? Извинете, ама тоа е невозможно.

Овој пат забележав нешто чудно на моето патување кон Тирана. На секоја зграда, секој балкон и на секој прозорец имаше албанско знаме. Се прашував дали е ова нормално, па првата работа што ја прашав кога пристигнав среде црвениот плоштад беше: Што се случува овде?! „Ова е прослава по повод стогодишнината на независноста на Албанија“ ми кажа Кате, мојата пријателка, волонтер во Тирана. Додека одевме накај нејзиниот дом, таа ми раскажа за нејзината прва импресија за оваа земја: „Албанија е прекрасно хаотична и шарена земја, каде што се е поврзано по некоја случајност, како ѕидовите направени од случајни метални парчиња и цемент во боја на светло зелена, цветна и розева а телефонските и интернет кабли висат од различни агли. Понекогаш Албанија може да биде депресивна...“

10

Кога го прашував мојот албански пријател Ани за Тирана, тој рече: „Ова е убав град каде што можеш да најдеш различни места за посета, како старите замоци блиску градот, планината Даити, вештачкото езеро во Тирана, новиот дел на градот итн. Кога ќе шеташ по главните улици, каде што Албанците обично сакаат да седат и уживаат, често ќе наслушнеш ’Ајде да одиме на кафе!’ што значи ’Ајде да излеземе!’. Од ова може да заклучиш две работи за Албанците. Прво - тие поминуваат многу време во баровите. Второ - обожаваат да пијат кафе.“ Дефинитивно најдоброто нешто што можеш да го правиш во Тирана е да се забавуваш! Како што ние се забавувавме за време на журките со различни типови на музика, додека шетавме низ големиот парк близу езерото, пиевме коктели или кафе во супер места, се искачувавме на пирамидата за да го видиме градот, јадевме одлична традиционална но и италијанска храна исто така.

Моето второ искуство со Тирана беше прекрасно и не можам да дочекам да се вратам повторно. Можеби причината беа прекрасните луѓе што ги сретнав, но и самиот град допринесе за таа атмосфера како и навистина убавото време. Ми се допаѓа начинот на кој Кате направи мешавина од предностите и недостатоците: „На крајот на краиштата, во денот поминат без интернет, без утринско кафе или некој позначителен професионален успех, се гледам себеси горда што сум дел од оваа култура и земја, смеејќи се додека купувам патриотска манжетна или маица, возбудена што ќе и раскажувам на мојата фамилија и пријателите дома како сум научила да возам велосипед сред уличниот хаос и да се трампам на албански или едноставно да поминувам време со локалните луѓе кои се секогаш сремни да ми го покажат најдоброто од нивната култура преку нивните топли прегратки, јака ракија или попладневни кафиња.“

Добр едојд овте на Ти рана!

11

AN INTERVIEW WITH MATTHEW JONES Marija Damcevska

“Universities as well as high schools must have a career adviser”, Matthew Jones, professor of Modern English Language at the Faculty of Philology “Blazhe Koneski” in Skopje.

Q: Do you think that volunteering is useful? Have you ever volunteered?

M: It is useful because you gain experience and is good for your CV when you apply for a job. However, people are sometimes sceptical about it because they are often exploited, but I advise young people to volunteer and share the social values. I haven’t volunteered as much as I wish I had, but I’ve volunteered as an English teacher trainer in Morocco, Africa and in an army base in Saudi Arabia where people don’t have much money.

Q: What was your aim when you started working as an English teacher and is it fulfilled?

M: Primarily, my ambition was writing fiction, and teaching happened spontaneously. I wanted to travel and meet people, so I started teaching and I was amazed by the quality of the students. I even started to write teaching books. However, my aim isn’t fulfilled because I’m teaching differently than I expected to teach. I teach less communicatively and that’s what I least wanted.

12

Q: Do you think that there aren’t enough work places for people or they are just lazy?

M: I can’t say that people are lazy, but they lack urgency. They need to be encouraged to finish their studies as soon as possible and not to postpone them. Also, I think that there aren’t enough work places for every graduated student to be employed.

Q: Do you think that if you love your profession you can always find a way to work something connected with it?

M: I think that universities as well as high schools must have a career adviser in order for students to be well informed and to decide what they want to work in future. In order to start to love something you must know it well enough. Also business and education must meet and students to be taught relevant things that are required by employers from a certain field. I’m really disappointed because I’ve never been asked who my best students are. Selfemployment is a good solution too, because in that way you will be always satisfied with yourself.

Q: What would you recommend to young people, what should they do if they cannot find a job immediately after graduation?

M: They always have volunteering as a possible solution because it’s better to volunteer than do nothing. They should also be flexible about jobs and not to expect a white-collar job immediately.

If they can afford not to earn money for a certain period then it’s best to volunteer outside of their country because I think that after that they’ll be more enthusiastic and self-confident.

13

ИНТЕРВЈУ СО МЕТЈУ ЏОНС Марија Дамчевска

„Универзитетите и средните училишта мора да имаат советник за успешна кариера“ - Метју Џонс, професор по Современ англиски јазик на Филолошкиот факултет “Блаже Конески”Скопје.

П: Дали мислите дека волонтирањето е корисно? Дали некогаш сте волонтирале? М: Корисно е затоа што се стекнувате со искуство и ќе има голем придонес при аплицирањето за работа. Од друга страна пак, луѓето се понекогаш скептични затоа што често се само искористени, но им препорачувам на младите да волонтираат и да ги прошируваат општествените вредности. Немам волонтирано онолку колку што би сакал, но сум волонтирал како тренер за професори по англиски јазик во Мароко, Африка и во армиска база во Саудиска Арабија, каде што луѓето немаат доволно пари. П: Која беше Вашата цел кога започнавте да работите како професор по англиски и дали истата е постигната? М: Првенствено, мојата амбиција беше да пишувам фикција, а подучувањето започна случајно. Сакав да патувам и да запознавам луѓе па затоа почнав да подучувам и бев воодушевен од квалитетот на учениците. Дури и почнав да пишувам учебници. Но целта не ми е исполнета затоа што подучувам поинаку од тоа што очекував. Го правам тоа со помалку интеракција, а тоа е она што најмалку го сакав. П: Дали мислите дека нема доволно работни места за луѓето или тие се само мрзеливи? М: Не можам да кажам дека луѓето се мрзеливи, но им недостига итност. Треба да бидат поттикнати да ги завршат студиите најбрзо што може, а не да ги одложуваат. Исто така, мислам дека нема доволно работни места за сите дипломирани студенти да се вработат. П: Дали мислите дека доколку ја сакате својата професија тогаш сигурно ќе најдете начин да работите со истата? М: Мислам дека универзитетите и средните училишта мора да имаат советник за успешна кариера и учениците да бидат добро информирани за да можат да одлучат што ќе работат во иднина. За да сакаш нешто прво мора добро да го познаваш. Исто така бизнисот и образованието мора да соработуваат и учениците да учат за она што работодавците од одредена област го бараат. Разочаран сум затоа што никогаш не сум бил прашан кои се моите најдобри студенти. Самовработувањето е исто така добро решение со кое секогаш ќе бидете задоволни од себе. П: Што би им препорачале на младите доколку не можат да најдат работа веднаш по дипломирањето? М: Волонтирањето е секогаш тука како решение и подобро е да волонтираш отколку ништо да не правиш. Исто така треба да бидат флексибилни во врска со работата, а не веднаш да се надеваат на работа во канцеларија. Доколку можат да си дозволат да не заработуваат извесно време најдобро е да волонтираат во странство затоа што мислам дека кога ќе се вратат ќе бидат посамоуверени и полни со ентузијазам.

15

WRITING A GOOD CV- A WAY OF GETTING THE JOB OF YOUR DREAMS Simona Dzima

You want to apply for the job you like? How to write a good CV which will persuade the employers to hire you for the job and convince them that you are the one for the job? Your CV is like your personal ID, it represents you, your qualifications, skills and experience. Everything written in the CV should be true, supported and relevant for the job you are applying for, otherwise your CV will certainly end up in the bin.

There are essential information you must include in your CV (curriculum vitae).

PERSONAL DETAILS

Name, surname, address, phone number and email) Photograph is included in the CV only if you are

asked to do so. The employers want to know to whom the CV belongs.

EDUCATION

Start with your most recent achievements first (year when you had started and finished your educa

tion, the full name of the school and university as well as the location.)

PREVIOUS WORKING EXPERIENCE

Start with the most recent job and include the achievements from all your previous jobs, as long as

they are relevant for the job you are applying for. Dates should also be included in this section. If you

have any voluntary jobs which you consider appropriate, list them.

TRAININGS, SEMINARS AND OTHER QUALIFICATIONS

Name the relevant seminars and trainings, the organizers with their full name, surname and title. In

this way you demonstrate that you are willing to improve and to acquire new professional knowledge.

SKILLS

If you possess skills such as: teamwork, leadership, include them in your CV. It will give the employer

an impression of what kind of person you are. Moreover, you can state your experience with comput

ers and office skills (if any).

REFERENCES

Include references from a person who has employed you, or if you have never worked before you can

have a reference from a teacher.

Check your grammar, spelling and punctuation. See if your CV is well-structured. There should not be any errors, because it will make a negative impression on the employer.

17

Добро напишано CV начин за да ја добиете посакуваната работа Симона Џима

Сакате да аплицирате за работата што ќе ве исполнува? Како да напишете успешно CV кое ќе ги убеди дека токму вие го заслужувате тоа работно место? Вашето CV е ваша лична карта, ве претставува вас, вашите квалификации, способности и искуство. Сѐ она што се содржи во CV-то треба да е вистина, поткрепено и соодветно за работата за која аплицирате, во спротивно тоа со сигурност ќе заврши во корпата за отпадоци.

Клучни информации кои вашето CV мора да ги содржи: ЛИЧНИ ПОДАТОЦИ

Име, презиме, адреса, телефонски број и eмаил. Доколку работодавачот ви налага, се испраќа и

фотографија со формат на лична карта.Работодавачот го интересира чие CV чита. ОБРАЗОВАНИЕ

Започнете со вашите најнови достигнувања (наведете ја годината на започнување и завршување на

вашето образование, целосно име на образовната институција, како и локација на истата. ПРЕТХОДНО РАБОТНО ИСКУСТВО

Започнете со вашето последно работно искуство, а потоа и останатите работни искуства и

достигнувања, се додека се соодветни за работата за којашто аплицирате. Исто така, се очекува

да го вметнете и временскиот период од кога до кога сте работеле.Секое соодветно

волонтерско искуство, вметнете го во овој дел. ТРЕНИНЗИ, СЕМИНАРИ И ДРУГИ КВАЛИФИКАЦИИ

Набројте ги соодветните тренинзи, семинари на коишто сте учествувале, целосното име на оние

кои ги воделе, како и нивната титула. На тој начин ќе покажете дека сте отворени и подготвени за

да се надградувате и да се здобивате со нови знаења. ВЕШТИНИ

Доколку поседувате особини како што се: тимска работа, лидерство, не се двоумете, вметнете ги

во вашето CV. Работодавачот ќе добие слика за вас, како личност какви особини поседувате и што

може да очекува. Истотака, може да ги наведете и вашите компјутерски и канцелариски вештини,

доколку поседувате такви. ПРЕПОРАКИ

Вклучете ги препораките од ваши претходни работодавци или доколку немате претходно работно

искуство, побарајте препорака од ваш професор. Проверете ја граматиката, интерпукциските знаци и структурата на вашето CV. Не треба да има грешки бидејќи со тоа оставате негативен впечаток кај работодавецот.

19

Писателска блокада и одложување. Има ли решение? Сане Кеулен

С

ите сте запознаени со овој феномен, имате важна апликација да напишете, бркате рокови или пак само сакате да го обновите вашиот личен блог, но вам ви се чини ништо нема да излезе од контрола. Без разлика дали е перење, чистење на вашиот дом или гледање на бескрајна низа на поврзани Youtube филмови, се чини дека се е поважно отколку да се седне и да се пишува. И колку подолго чекате толку понеразбирлива задачата ви изгледа. Малечка задача може да прерасне во огромно барање во вашиот ум, ако ја чувате

за подоцна доволно долго. Иако се чини дека некои од нас се во можност да биде активни и креативни цело време, многу луѓе имаат проблеми да направат приоритет на задачите што треба да ги завршат. Особено ако сте невработени важно е да бидете свесни за ризикот од одложување на секоја апликација до последниот ден од рокот. Иако можеби мислите дека добро функционирате под притисок, работа со даден рок може да предизвика мисли кои осудуваат на пропаст како: “Јас немам шанса за оваа работа и онака”, “Зошто тие би вработиле некој со толку малку искуство

20

како мене” и “Треба ли навистина да се сносам се сета оваа неволја, само за да добијам уште едно љубезно отфрлувачко писмо? “ Најчесто ова однесување е поврзано со премногу високо чувство на перфекционизам, поставување на стандарди за себе што е речиси невозможно да се постигнат. Ова во комбинација со страв од она што другите мислат за тоа што сте го напишале и правејќи го ова премногу важно за себе се причините зошто многу луѓе ги одложуваат работите се додека не е предоцна. Друга причина е импулсивното однесување и неможноста да се направи избор за она што е најважно. За ова

најчестото решение е кованицата во штотуку создадениот се повеќе и повеќе популарен термин “chunking“. Chunking е одговорот и спротивно на толку популарното мултифункционално работење и во основа значи дека треба да го делите вашето време во помали делови (т.е. парчиња) по максимум 45 минути во кои работите само на една специфична задача и не дозволувајте ништо друго да има помеѓу. Други решенија за овој проблем е да се минимизира одвлекување на вниманието и/ или менување на вашата работна средина. Обидете се да работите во јавен простор како библиотека или сами во кафуле, тоа ќе ве натера да се чувствувате дека треба да завршите пред да се упатите дома. Исто така можете да се обидете со различни работни методи, како пишување на хартија пред да пишувате на вашиот лаптоп, тоа би можело да ве присили да бидете покреативни и тоа сигурно ќе го минимизира ризикот од губење часови сурфајќи на интернет. Повеќе физичка активност е исто така добар

начин да го направите вашиот ум подготвен за задачата. Еден час спортување, без разлика дали тоа е јога, танц или само трчање или возење велосипед ќе му даде повеќе кислород на мозокот и ќе може полесно да се концентрира. А и добар ноќен сон го има истиот ефект: луѓето кои спиеле многу малку, повеќе се расеани во текот на денот. Ако ниедно од овие решенија не функционира може да биде добра идеја да им дозволите на пријателите да ви наметнат рокови (се разбира можете да ја вратите услугата) и со тоа да направите последиците од нивното пречекорување да ви значат. Докажано е дека роковите утврдени од страна на другите функционираат многу подобро од оние што ги наметнувате сами на себе. Ако сеуште не можете да успеете да завршите на време, можете да се утешите со мислата дека не сте во лошо друштво, некои од најбрилијантните автори и уметници се бореле со овој предизвик. Како што писателот Даглас Адамс напишал “Сакам рокови. Ми се допаѓа звукот што го прават како што прелетуваат. “

Writers block and procrastination.

Is there a solution?

By Sanne Keulen

E

verybody is familiar with the phenomenon, you have an important application letter to write, you are chasing a deadline or you just want to update your personal blog, but nothing seems to come out of your hands. Whether it is doing the laundry, cleaning your house or watching an endless sequence of related Youtube movies; all seem to be more important than to just sit down and write. And the longer you wait the more incomprehensible the task seems. A minor task can grow out to a huge quest in your mind if you keep on putting it off long enough.

Even though some of us seem to be able to be active and creative all the time, a lot of people have problems prioritizing tasks they need to complete. Especially if you are unemployed it’s important to

be aware of the risk of postponing every single application letter to the very last day of the deadline. Even though you might think you function well under pressure, working under a deadline can provoke dooms thoughts like “I don’t stand a chance for this job anyway” “Why would they hire someone with as little experience as I have” and “Should I really take all this trouble, just to receive another polite rejection letter?”

Most commonly this behavior is associated with a too high sense

22

of perfectionism, setting standards for yourself which are almost impossible to reach. This combined with the fear of what others might think about what you have written and making this too important for yourself are the reasons why a lot of people keep postponing things till it’s too late. Another reason is impulsive behavior and the inability to make choices in what is most important. For this the most common solution is coined in the now becoming more and more popular term ‘chunking’.

dance or just running or biking will get more oxygen to your brain and makes it easier to concentrate. A good night of sleep has the same effect: people who have slept too little are more easily distracted during the day.

Chunking is the answer and the opposite of the so popular multi-tasking and basically means that you should divide your time in smaller portions (i.e. chunks) of maximum 45 minutes in which you only work on one specific task and let nothing come between.

If all of this solutions don’t work it can be a good idea to let friends impose deadlines on you (of course you can return them the favor) and make the consequences of missing them matter. It is proven that deadlines set by others work much better than those you impose on yourself. If you still cannot manage to finish on time, you can comfort yourself with the thought that you are not in bad company, some of the most brilliant authors and artists have struggled with this challenge. As writer Douglas Adams puts it “I love deadlines. I like the whooshing sound they make as they fly by.”

Other solutions for this problem are to minimize distractions and/or changing your working environment. Try working in a public space like a library or a café on your own, it will make you feel more like you have to finish before you head home. Also you can try a different working method, like writing on paper first before typing it on your laptop, it might force you to be more creative and it will certainly minimize the risk losing hours surfing the internet. Being more active physically is also a good way to make your mind more ready for the task. An hour of sports, whether it is yoga,

23

ПРЕТПРИЕМНИШТВО: Број 1 за 3 месеци Емир Слезовиќ

Имав можност да се сретнам со Иван Стефанов. 23 годишен студент на постдипломски студии по Финансиски Менаџмент. Тоа што го прави посебен е тоа што тој е еден од тимот на www.puls24.mk , веб портал кој со само неколку месеци работа успеа да се качи на првата позиција за најпосетен македонски веб портал во Р. Македонија.

VOICES: Како дојдовте до идеја за креирање на нов веб портал? Како се почна?

кој работи 24 часа 7 дена во неделата и се обидува на нашите читатели да им овоможи да дојдат до најнови информации од светот и тука во секое време.

VOICES: Дали имавте некаква поддршка отстрана?

Иван: Како што знаете, иднината на медиумите е во веб порталите. Оттука произлезе и идејата за креирање на нов веб портал. Идејата се актуализираше во Август. Почнавме да работиме од дома. Се обидовме да бидеме креативни во создавање на услови за работа. Како што растевме добивме посериозен облик.

Иван: Развивањето на веб порталот е оставен на нас. Како што гласи цитатот „2+2=5“ се обидуваме поддршката која ни е потребна да ја надокнадиме преку нашата тимска работа.

VOICES: Дали ќе споделиш со нас кои се ваши идни планови?

VOICES: Претпоставувам дека се соочувате со доста тешкотии за да го достигнете тоа што сте денес, како ги надминувате?

Иван: Моментално, наша цел е да се зацрврсти нашата позиција. Иако сме први, ние сеуште сакаме да идеме напред. Имаме цел да ги надминеме по гледаност странските веб портали на facebook, google и youtube.

Иван: Проблемите во нашата работа се секојдневие. Начинот на кој ги надминуваме е со многу труд и работа, односно не се предаваме додека не ги решиме. Се случува цела вечер да се помине работно со цел да се реши проблемот.

VOICES: Каков совет ќе им дадете на младите читатели на VOICES?

VOICES: Успеавте со три месеци работа да бидете број еден посетуван македонски веб портал. Која е тајната на вашиот успех? Што имате вие, а другите не?

Иван: Искористете го вашиот потенцијал. Било каква идеја, колку и да изгледа невозможна претворете ја во акција. Само на тој начин ќе откриете кои се вашите можности.

Иван: За разлика од останатите веб портали, ние имаме вести од секаков карактер како што се: спортски вести, вести од Македонија, црна хроника, култура, технологија и друго. Таргет група ни се сите читатели. Имаме мотивиран тим

Тимот на VOICES ви посакува многу успех и благодарност за вашето време.

24

ENTREPRENEURSHIP: No. 1 in 3 Months Emir Slezovikj

I had an opportunity to meet Ivan Stefanov.

He is 23 year old student doing master studies of Financial Management. Why he is special about, is that he is one of the team of www. puls24.mk, a web portal that after several months of work reached number one position for most visited Macedonian web portals in R. Macedonia.

VOICES: How did you come with an idea of creating new web portal? How did everything start?

are our target group. Our motivated team who works 24 hours 7 days a week tries to insure our visitors to get to newest information from the world and here at any time.

VOICES: Did you have some kind of support from outside?

Ivan: As you know, the future of the media is in web portals. From there we get the idea of creating a new web portal. The idea got into action this August. We started to work from home. We tried to be creative in creating work conditions. As we grew we developed in more serious form.

VOICES: I suppose that you have been facing difficulties to reach this position, how do you solve them?

Ivan: The development of the web portal was left to us. There is one quote that says “2+2=5”, so we try the support that we need to substitute with our team work.

Any kind of idea you have, no matter how impossible can be turn it into action. That way you will discover what your possibilities are.

VOICES: Will you share with us your future plans?

Ivan: At the moment, our goal is to secure our position. Even though we are first, we still want to improve. We have an objective to compete with the international web portals of facebook, google and youtube.

Ivan: Problems occur every day in our work. The way we solve it is with big amount of effort and work, it means that we don’t give up before we solve them.

It may happen to end up working whole night for the problem to be solved.

VOICES: What kind of advice will you give to the young readers of VOICES?

VOICES: In three months of work you succeed to be number one most visited Macedonian web portal.

What’s the secret of your success? What do you have, that others don’t?

Ivan: Use all your potential. Any kind of idea you have, no matter how impossible can be turn it into action. That way you will discover what your possibilities are.

Ivan: Unlike the other web portals, we have news of every kind such as: sports news, national news, culture, technology and more. Any kinds of people

The team of VOICES wishes you lots of success and thanks for your time.

25

Vevcani Carnival 2013, Photo by RaphaĂŤl Bonnet.

Сара Бастабл

МАЈЧИНИОТ ЈАЗИК, БОГАТСТВО ИЛИ ЗАТВОР ? Замислете си сите да одлучиме да учиме нов јазик во 2013? А може и да испланираме некое патување во друга земја?

Н

екои луѓе ќе ти кажат дека е позитивна работа во твоето CV, дека може да ти помогне да најдеш работа и дека јазиците се многу важни за комерцијалните интереси. Досадно. За време на моето патување во Македонија, во 2012та година, прашањето за јазиците беше различно. И според ова искуство, ќе ви понудам други причини за изучување на нов јазик, причини кои се посентиментални и подлабоки. Зборувањето странски јазик може да се препознае и како анегдотна вештина. Но следново со сигурност не е: Секој од нас се почувствува почестен и трогнат од странецот кој се изразуваше на нашиот мајчин јазик. На некој начин, да говорите друг јазик е знак за почит. Значи дека придавате значење на луѓето кои го говорат тој јазик, на нивната земја, нивната историја и култура. Истовремено, изучувањето нов јазик значи и нова младост. Тоа е одлична можност да се вратите во школските клупи,

со нови пенкала и тетратки, да научите нови зборови во автобус и да не потстетите дека граматиката сепак постои! Имено, со изучувањето на друг јазик можете да стекнете нови лични квалитети. На пример, нов начин на хумор, нови креативни вештини или нови начини на љубезност. Во секој случај, со сигурност ќе ви се отворат нови сфаќања за светот. Замислете дека правилата на реченичната конструкција, особена за секој јазик, се всушност психолошки конструкции. На пример, германскиот јазик го става глаголот на крајот од реченицата, што значи дека мораш да го ислушаш твојот партнер до самиот крај, за да разбереш што сакал да каже. Во францускиот јазик пак, глаголот е на почетокот и на крајот од реченицата. Некогаш крајот на реченицата и не е неопходен. Според тоа, Французинот може да те прекине насред разговор, додека Германецот тоа никогаш не би го направил! Како екстремен пример, замислете ја големата разлика помеѓу нашите јазици, што би ја определилa како алфабетска, од една страна нижење на букви кои формираат зборови и од друга страна кинескиот начин на пишување, кадешто еден карактер означува еден збор или една идеа. Зарем не мислите дека овие сосема два различни системи, значат и две различни перцепции на светот? Но и покрај се, за изучување нов јазик треба многу труд и не е воопшто едноставно. Особено кога се чувствуваш фрустрирано зошто не можеш да ја изразиш комплексноста на твоите мисли. Но во овие случаеви, секогаш постои заедничка почит од страна на почетникот кон говорителот чиј јазик е мајчин и обратно. Јазиците се клучот за заедничко живееење со нашите различности во јасен дијалог. А способноста да се зборува друг јазик, ќе не натера да го согледаме нашиот мајчин јазик како богатство, а не како затвор.

27

by Sarah Bastable

MOTHER TONGUE: TREASURE OR PRISON? 28

Imagine if we all decide to learn a foreign language in 2013?

And why not plan few travels in the country we have chosen?

S

ome people will explain you that it is a positive point on your CV, that it can help you to find a job, that languages are very important for commercial interests etc. Boring.

At the occasion of my travel to Macedonia this year 2012, the question of the language appeared differently. And, according to this experience, I will propose you, a few other good reasons to learn a foreign language, more sentimental, more emotional and more personal also.

Knowledge of foreign language can appear like an anecdotic skill. But it is not: Each of us have already felt honored and touched by a foreigner expressing himself in our mother tongue. In a way, speaking the language of someone else is a sign of respect. It means that you give importance and legitimacy to the speakers of this language, his country, his history and his culture.

Also, learning a new language offers a new youth. It is a great opportunity to go back to school, with a new pencil and new notebook, to learn lists of words in the bus and to remind us that the word «grammar» exists!

Moreover, by learning a new language you may acquire new personal qualities, for example, a new sense of humor, a new sense of creativity or a new sense of politeness. In any case, it will give you for sure new comprehension of the world.

29

Imagine that the rules of sentence’s construction, particular to each language, are as many psychological constructions. For example, the German language put the verb at the end, meaning that you need to listen to your partner until the end of his sentence to understand. In French, the verb is at the beginning and the end of the sentence consists in précising. The end of the sentence is not necessary for the comprehension. Thus, the French can interrupt the persons speaking meanwhile this is not possible for a German! As an extreme example, imagine the huge difference between our languages that I would qualify of Alphabetic, with a succession of letters forming words, and the Chinese writing for example, with one character for one word or one idea.

Don’t you think that these two systems involve two totally different perception of the world?

Nevertheless, learning a new language is a lot of work and is not simple. And you feel frustrated not being able to express the complexity of your thoughts. But, there is always a mutual respect, from the novice to the native speaker and from the native speaker to the novice.

Languages are our key to live all together with our diversity in an audible dialogue. The capacity to speak another language will make us consider our mother tongue as treasure rather than a prison.

EDUCATION

IN MACEDONIA

By Sanja Ivanovska

30

How the education affects youth people and how it can be improved Education is the fundamental basis for building a person. Educated and skilled people are essential for a country’s progress. It creates choices and opportunities, reduce poverty, gives people a greater voice in the society. But, are the educational system in the Republic of Macedonia is well placed?

Whether it is necessary to implement new reforms that will encourage young people to greater progress and improvement?

We are witness about the reforms that have taken place in the past, but do all of that improve the system, or contributed enormously increased number graduated students, who endlessly searching for employment?

In order to present my exposure on realistic way i will not take the articles that we have the opportunity to read in social networks every day. I will make a brief analysis of the opinion of the students in terms of educational system. At the end of this analysis I will give my opinion, my views about the education.

From conducted interviews with students I had the opportunity to do some interviews with students from Faculty of Philology, Faculty of Law and Faculty of Economics. Students agree that for better education system is necessary: Practical classes More interactive teaching, not the whole lecture to be exhibited by professors Dividing students into smaller groups, where anyone shall have the right for word and the right to their own opinion Change on certain methods of assessment (introduction of oral assessment in master studies) Greater engagement by teachers and their greater availability during the reception time Exercises with more examples

My personal conclusion As a graduate student I had the opportunity to confront with our true reality, and that reality is -searching for work is not so easy as we thought it would be. Yes, I think, and I belive that the young people need to be educated because only in that way the have a chance to built their truth personality and to become future promoters of Macedonia. Also, I think that in our education system needs to be done some reforms, like this for example: More practice in the course of study, and not the overall education to be based on theory In that practical work to be assigned mentors and anyone who wants, to have the opportunity to learn Students need to participate in more debates, which really contribute for greater communication skills that will help them in the future when they will looking for some jobs We have a surplus of students in certain educational areas and deficits in others. To the prospective students should be held some lectures of the education system, and in that way, they will be prepared to identify the faculty wich one after graduatin they will have better conditions for work

31

ОБРАЗОВАНИЕТО ВО Р. МАКЕДОНИЈА

Како образованието влијае врз младите луѓе и како тоа може да се подобри Образованието е фундаментална основа за градење на една личност. Образовани и вешти луѓе се неопходни за напредок на една земја. Тоа креира избори и можности, ја намалува сиромаштијата, им дава на луѓето поголем глас во општеството. Но дали образовниот систем во Р. Македонија е добро поставен, дали е потребно спроведување на нови реформи, кои ќе ги поттикнат младите луѓе за поголемо напредување и усовршување? Сведоци сме на реформите кои што се случија во изминатиот период, но дали со сето тоа се подобри системот, или допринесе за енормно зголемен број на диплoмирани студенти кои бескрајно трагаат по вработување? Со цел реално да го претставам ова мое изложување, нема да ги земам во предвид статиите кои секојдневно имаме можност да ги читаме по социјалните мрежи, туку ќе направам една кратка анализа за мислењето на студентите во однос на образовниот систем. На крајот од оваа анализа ќе дадам и свое мислење, односно моите ставови и гледишта во однос на образованието.

Од спроведеното интервју со студенти Имав можност да направам интервју со студенти од Филолошки, Економски и Правен факултет. Од реализираното, можам да издвојам неколку заклучоци. Студентите се согласни дека за подобар образовен систем е потребно:

1. Практична настава; 2. Поголема интерактивна настава, а не целото предавање да биде изложувано од страна на професорите; 3. Поделба на студентите во помали групи, каде што секој кој бара, ќе има право на збор и право на свое сопствено мислење промена на одредени методи на оценување (воведување на усно оценување кај мастер студиите); 4. Поголем ангажман од страна на професорите и нивна поголема достапност во приемното време; 5. Воведување на вежби со повеќе примери.

Како дипломиран студент имав можност да се соочам со нашата вистинска реалност, дека потрагата по работа и не е толку лесна. Да, сметам дека младите луѓе треба да се образуваат затоа што на тој начин се градат во вистински личности, во идни промотори на Р. Македонија. Сметам дека во нашиот образовен систем треба да се направат одредени реформи во смисла на пример поголема пракса во текот на студирањето, а не целокупното образование да биде засновано на теорија. Да бидат доделени ментори и секој кој што сака, да има можност да научи. Студентите да учествуваат во повеќе дебати, кои навистина придонесуваат за поголеми комуникациски способности кои ќе им помогнат во иднина при потрага по работа. Имаме суфицит на студенти во одредени образовни области, а дефицит во други. Затоа мое размислување е дека на идните студенти треба да им се одржуваат одредени предавања за образованиот систем, и на тој начин да се посочат во избор на факултет со кој по завршувањето полесно ќе најдат работа.

Сања Ивановска

33

WHY UNEMPLOYMENT IS NOT LAZINESS

By Raphaël Bonnet

Tired of hearing stereotypes about unemployed people all around the world, I decided that it could be good to explain how unemployment isn’t laziness.

21

M

y father was unemployed. For some time he wasn’t working at all. At his age, 50 years old, it is quite hard, no matter if he is well experimented, to find a job back.

He wasn’t depressing, and decided to get involved in an association for unemployed people. At this moment, through him, I saw the reality of this situation. He explained me many stories, and told me more about the despair in which people are falling.

“You know, he said, there was this guy, not young enough for employers, neither old enough to retire, looking for jobs and trying everything he could”. But there were also youngsters, “full of knowledge that employers didn’t wanted to take because of their lack of experience”. And this girl “with a master in science, very smart, but unable to find a job fitting to what she knows, in the end she will take any job, most probably basic job that she tried to avoid by studying”.

Through these very short stories, I try to show you the situation in which people are falling once they don’t have any jobs. It has to be understood that job is the main criteria of social integration in our lives. Indeed, the choice to do not be a part of society is hard, if impossible, to do. Coming and coming again, politics of every kind promise to my father and his friends, a better future.

But while they are waiting for the conditions of work to change thanks to the politics, they need to live, or even, to survive. Often,

there are families with only the social helps to feed and to live. If you think that the half of the minimum wage is enough to survive, or to be comfortable, please reconsider it.

“All the persons I met in this association wanted to work. They were not happy with the solutions which were proposed. The helps from the State are not enough to help you to pay your basics needs. I went there and I saw people crying, and wondering what will happen next”. The next time you think about unemployment consider that they didn’t choose this situation, that they are not just lazy. They are not interested in taking advantage of the Welfare State, they want to gain freedom and comfort.

Consider that the unemployed people are seen by the society as hoboes or outsiders.

The more we exclude them, the harder it will be for them to be back in the working system. When you are alone in this society, without any perspective or future, the only desire you could have is to get out of this situation and to join again the ones who are building day after day this world. Laziness, it is indeed a plague spreading within the whole world. This laziness touches the mind of people and strangely, impeaches them to think twice and to stop using stereotypes in order to finally understand or help people in need such as the unemployed people. The laziness to think or to help indeed, but certainly not to work.

Зошто невработеноста не е мрзеливост? Рафаел Бонет

Уморен од слушање на стереотипи за невработените луѓе ширум светот, се одлучив да се обидам да објаснам дека невработеноста не значи дека си мрзелив.

Т

атко ми беше невработен. Некое време тој воопшто не работеше. На негови години, педесетина, дури и ако си многу искусен, навистина е тешко да најдеш работа. Тој не се депримираше и се одлучи и да се зачлени во асоцијација за невработени луѓе. Во тој момент, преку него, јас ја видов реалноста на актуелната ситуација. Тој ми раскажа многу приказни, а исто така ми кажа и за очајот, во кој паѓаат овие невработени луѓе. “Знаеш, тој ми рече, има еден човек во асоцијацијата кој не е доволно млад за работодавците, а и не е доволно стар за пензија, се обидува да најде работа и се труди многу”. Но, исто така, има и млади луѓе, кои се полни со енергија и знаење, но работодавците едноставно не ги вработуваат поради недостигот на работно искуство. “Има и една девојка, магистер по вокација, многу паметна, но и таа неможе да најде работа која ќе и одговара на нејзиното знаење, така што на крај таа ќе прифати било каква работа, најверојатно некоја работа со базична струка, која таа ја избегнувала преку учењето”. Низ овие кратки приказни, јас се обидувам да ви ги прикажам некои од ситуациите во кои запаѓаат луѓето, во моментот кога ќе останат без работа. Мораме да разбереме дека работата е главната алатка за наша социјална интеграција. Навистина, одлуката да не се биде дел од општеството е невозможна да се оствари. Доаѓајќи и доаѓајќи повторно и повторно, најразлични политичари им нудат на мојот татко и неговите пријатели посветла иднина. Но, додека тие чекаат условите за вработување да се подобрат, благодарение на политичарите, овие луѓе треба од нешто да живеат, а во одредени случаи и да животарат. Многу често има семејства кои опстојуваат

само на социјална помош. Ако мислите дека половина од минималната плата е доволно да се преживее, или да се живее конфорно, јас би се преиспитал да сум на ваше место. “Сите луѓе кои ги запознав во асоцијацијата сакаа да работат. Тие не беа среќни со решенијата кои беа понудени. Средствата кои ги добиваат од државата не се доволни да ги се задоволат базичните потреби. Кога бев таму видов расплакани лица, кои во неизвесност се прашуваа што ќе биде следно што ке се случи”. Следниот пат кога ќе помислиш на невработените луѓе знај дека тие не го избрале тоа и дека тие не се едноставно мрзеливи. Тие не сакаат да живеат од помошта од државата, невработените сакаат да постигнат своја слобода и удобност. Имај во предвид дека општеството гледа на невработените луѓе како на отпадници и скитници. Колку повеќе се тие исклучени од системот, толку ќе ни биде потешко да ги вратиме назад во него. Кога си осамен во општеството, без иднина и светла перспектива, единствената желба која ја имаш е да излезеш што побрзо од таа ситуација и да им се приклучиш повторно на оние, кои секојдневно го обликуваат овој свет. Мрзеливоста, навистина, се шири како чума меѓу нашите сограѓани. Мрзеливоста го допира умот на луѓето и на чуден начин ги наведува да размислат два пати и да престанат да користат стереотипи, за да конечно ги разберат и им помогнат на невработените луѓе. Мрзеливоста е да се размислува и да се помогне во тоа, но не и да се работи.

37

Овој пат за Некст Тајм Давид Трајковски

О

ваа моја приказна започнува со последната награда на радискиот фестивал МАРС. Публиката верно и оваа година по петти пат, веќе традиционално, наградата ја доделува на Некст Тајм. Младите и атрактивни близнаци се обожувани помеѓу фановите. Но приказната за овој бенд започнува многу порано. Како што веќе споменав, петта година по ред учество и победа на радиски фестивал. Тогаш во 2008 година за најголем летен хит. Таа година беше многу плодна за нив. Се појавија со својата прва песна “Не верувам во тебе”. Заедно со видео записот, оваа песна ги искачи веднаш на врвот на ѕвезденото небо на македонската естрада. Веднаш потоа и наградата за најдобри дебитанти на Охридскиот фестивал. За да целосно ја потврдат својата сериозна работа, крајот на годината го закитија со прв албум. Промоцијата одржана на 16.12.2008 во хотелот Холидеј Ин, со над 2000 гости беше доволен показател дека ги чека блескава музичка кариера. Сепак интересот за музиката секако не почнува тука. Двајцата браќа, Мартин и Стефан, биле познати и сакани меѓу своите пријатели како добри музичари, во средношколските денови. Настапувајќи како Кар Ваш Бенд заедно со свои другари, по Скопските клубови, на студентски настани на Универзитетот и други настапи, тие ги стекнуваа симпатиите на публиката.

38

Н

о одлучуваат повеќе да се посветат на своја, авторска музика и се создава бендот Некст Тајм. Двајцата близнаци, Мартин на гитара и Стефан вокал, создаваат свој стил на македонската поп рок сцена и многу брзо стануваат забележани и популарни. Експериментираат во своите песни на странски јазици, италијански и англиски и постигнуваат успех. Овие песни ги вметнуваат и во првиот свој албум именуван исто Некст Тајм. Продолжуваат со своето творење и во 2009 година, а

со новата песната „Нешто што ќе остане“ постигнуваат победа на Скопје Фест. Тоа ги прави претставници на Македонија за Евровизискиот фестивал кој се одржа истата година. Верно подржувани од своите сонародници достоинствено ја претставија својата татковина во Москва. Уште пред почетокот на фестивалот беа прогласувани за фаворити помеѓу новинарите, на сите прес-конференции. На крајот по

гласањето на жирито и слушателите, се закитија со 10-тото место. о враќањето беа бројно пречекани од своите фанови на аеродромот, кои ги поздравија и им ја покажаа својата љубов. Бројни награди за музичката кариера ја китат нивната полица: најголем хит, најдобар летен хит, најдобри дебитанти, неколку златни бубамари итн. Сите фестивали низ Македонија беа збогатувани со нивното присуство. Поканувани на фестивалите во регионот и пошироко, Корчула Хрватска; Витемск Белорусија итн. Нивната кариера цело време беше во подем, а својот 25-ти роденден, на 20.09.2011 го промовираа својот втор албум „На крајот од денот“. Денес сеуште работат на своите музички творби и ја заситуваат гладта на своите фанови. Ексклузивно ми изјавија дека работат на новиот видео запис за песната „Некст Тајм“ кој ќе се појави до крајот на 2012. Следната година нивните фанови можат и да го очекуваат новиот албум. Мене ми беше посебно задоволство што можев да ги запознаам и тие

П

39

Natural Beauties of Macedonia

By Sanja Ivanovska

40

R

epublic of Macedonia abounds with beautiful nature. As a result of untouched nature, that is the right place for anyone who wants to visit and be delighted by what she can provide. In order to describe all of this more descriptive and reliably i will pick up some certain areas that you will really admire.

Skopje region- Matka Canyon The Lake Matka originates from the man-made accumulation on the Treska River. It is the oldest man-made lake in Macedonia, the accumulation of which was constructed in 1938. The water of the lake is used for production of electrical energy, as well as for watering of the surrounding villages. The lake is stocked with fish and is often used for fishing.

Kumanovo- Kriva Palanka region- Monastery of St. Joakim Osogovski

Monastery of St. Joakim Osogovski is located three miles eastern of city Kriva Palanka and dates from the XI century. The oldest building in the monastery complex is the small church of Nativity of the Virgin Mary, built in the XIV and XVI century on the foundations of a church from the XI and XII century. The architecture is in typical Byzantine style and is one of the first medieval churches on the territory of Macedonia.

Bregalnica region- Berovo Lake The lake is located six km from city Berovo. Shores of the lake are rich in lush pine and deciduous forest. Due to the relatively high altitude, the area is characterized by cool summers and cold winters. Lake provides sports fishing and in its vicinity are built many tourist facilities.

Ohrid- Prespa region- Lake Ohrid Lake Ohrid deserves the epithet “Macedonian Sweetwater Sea�, not only because its pleasant blue colour, which is more intense than the blue of the sky, also because of its surface of 385 m2. Lake Ohrid is located in a valley surrounded by mountains, whose peaks are over 2000 metres altitude and it represents one of the biggest biological resorts in Europe.

It is characterised by rich history, culture, archaeological sites and natural beauties.

41

Природните убавини на Р. Македонија Сања Ивановска

М

акедонија изобилува со прекрасни природни убавини. Како резултат на недопрената природа таа претставува вистинско место за секој кој што сака да ја посети и да се воодушеви од она што таа може да го пружи. Со цел, посликовито и поверодостојно да го прикажам сето тоа, ќе издвојам одредени региони кои навистина ќе ве восхитат.

Брегалнички регион- Беровско езеро Езерото се наоѓа на шест колометри од градот Берово. Бреговите на езерото со изобилуваат со бујна листопадна и борова шума. Поради релативно вискоката надморска височина, овој предел го карактеризираат свежи лета и студени зими. Тоа овозможува спортски риболов и покрај него се изградени голем број на туристички капацитети.

Скопски регион- Кањон Матка Езерото Матка е настанато како резултат на вештачка акумулација на реката Треска. Тоа е најстарото вештачко езеро во Македонија, чија акумулација е изградена во 1938 година. Водата од езерото се користи за добивање на електрична енергија, но и за наводнување на селата во околината. Езерото е порибено и често се користи за спортски риболов.

Охридско- преспански регион-Охридско езеро Охридското Езеро со право го заслужува епитетот „македонско слатководно море“, не само поради топлата сина боја, поинтензивна и од небесното синило, туку и поради површината од 358 км2. Тоа е сместено во котлина, од сите страни опкружена со планини, чии врвови често надминуваат 2000 метри надморска височина и претставува еден од најголемите биолошки резервати во Европа. Охридското Езеро се карактеризира со богата историја, култура, археолошки наоѓалишта и природна убавина.

Кумановско- кривопаланечки регионМанастир Св. Јоаким Осоговски Манастирот се наоѓа на три колометри источно од градот Крива Паланка и датира од XI век. Најстариот објект во манастирскиот комплекс е малата црква на Рождество на Пресвета Богородица, градена во XIV или XVI век, врз темели на црква од XI и XII век. Градбата ја карактеризира византиски стил и претставува една од првите средновековни цркви на тлото на Македонија.

42

How to fight unemployment?

By NacĂŠra Dahes

Losing the job, that has been exceptional 30 years ago, has become more common nowadays. Fact that unemployment remains a problematic issue for all who live should never be forgotten.

You can try , ajde!!!

43

B

eing unemployed leads to the questioning: "What’s wrong with me? What I want to do and what are my desires?" etc. This causes insecurity, anxiety, anger, depression. But everyone reacts according to their own experience and the degree of confidence he has.

To help you keep your stress levels low, your confidence up, your health

and your relationships on level, during your period of unemployment you have to put some strategies in place, such as: Establish a daily schedule to include a regular time period for job search activities. You set daily goals that you believe to be able to achieve.

Go for a walk, go to the library, call a friend. Before you go to the

bed, prepare a written plan for the next day. This will give you a reason to get up in the morning. Contact a support service for information about programs in your community.

We all need to share our concerns.

In fact, we see our problems in a different perspective and they may seem less difficult to another person.

Discuss with your family and friends problems you face during your period of unemployment.

Their attention and support can be a great help during this period.

Another important thing is to use your contacts efficiently.

Consider the fact that many people get their jobs through word of mouth. Offer to help someone else.

You will both feel better staying busy and active outside the house.

It is always difficult to justify a hole of two years on a resume that is why the unemployed should try to find small jobs or internships. He has to follow the news and be particularly interested in the industry or its former function. This will enable him to properly prepare for job interviews.

“Unemployment?

It doesn’t destroy me. I like to win and I’m going for it,"

says Maria, 52 years, export sales key accountant in the aviation industry. Despite her fifteen years of experience, this fighter is still looking for a job for eighteen months. Dismissed in late 2011 as part of a social plan, yet she has never gave up her attempts. Followed under the CRP (Convention reclassification Custom) job center, she has reworked her CV; her project was formed to interview to "get back into the bath." So she made twenty interviews, firing on all cylinders: unsolicited applications, responses to job... unfortunately in vain. Maria is still far from being an exception.

"Being unemployed for a long time is a real pain. People doesn’t rely on themselves, feel cut off from all social life," says Jean-Luc Houbron, psychoanalyst specializing in the pain of labor. Isolation is the worst enemy in this case. “The more we sit at home in front of computer, waiting for response of recruiters, the more it devalues” declares Nicolas, special educator for 38 years, analysis. He is looking for a job since the end of 2011 in the region of Montpellier in France. So practice a sport or artistic experience to confront the other people. Break this vicious circle of loneliness, go meet the others!

Never lose hope and don’t underestimate yourself.

If another person can find a job you can find you too. Good luck!

44

g n i h t e m e v o i s g e t t Crea self wha ur o y by you l ifu t u a a be ile! sm

45

this time about “Next Time”

David Trajkovski

T

his story of mine begins with the last award at the radio festival MARS. The audience this year faithfully fifth time in a row, as a tradition, gave the award to Next Time.

Young and attractive twins are being admired between their fans. But the story of this band begins much earlier. As I already mentioned, fifth year in a row, they take a place and win the radio festival.

Then in 2008 for their biggest summer hit. That year was too fruitful for them. They showed up with their first song “I don’t believe in you”. Together with the video, this song put them up high on the starry sky in the Macedonian music scene.

Right after that followed the award for best debutants at the Ohrid Festival. For completely confirming their serious work, they finished the end of the year with their first album. The pro-

motion set on 16.12.2008 in the “Holiday In” Hotel, with over 2000 guests was proof enough that a shiny music career is waiting for them.

Still, the interest in music doesn’t begin here. The two brothers, Martin and Stefan, was famous and loved between their friends as a good musicians, in their high school days. Performing as “Car Wash Band” together with their friends, in the Skopje clubs, on students events and some other events, they gain audience preferences.

But they decide to dedicate more on their own, author music and that’s how the band “Next Time” is created. Martin playing the guitar and Stefan as a vocal, create their own style in the Macedonian pop rock scene and very fast become noticed and popular.

46

T

his story of mine begins with the last award at the radio festival MARS. The audience this year faithfully fifth time in a row, as a tradition, gave the award to Next Time.

Young and attractive twins are being admired between their fans. But the story of this band begins much earlier. As I already mentioned, fifth year in a row, they take a place and win the radio festival. Then in 2008 for their biggest summer hit.

That year was too fruitful for them. They showed up with their first song “I don’t believe in you”.

Together with the video, this song put them up high on the starry sky in the Macedonian music scene. Right after that followed the award for best debutants at the Ohrid Festival. For completely confirming their serious work, they finished the end of the year with their first album. The promotion set on 16.12.2008 in the “Holiday In” Hotel, with over 2000 guests was proof enough that a shiny music career is waiting for them.

47

Still, the interest in music doesn’t begin here. The two brothers, Martin and Stefan, was famous and loved between their friends as a good musicians, in their high school days. Performing as “Car Wash Band” together with their friends, in the Skopje clubs, on students events and some other events, they gain audience preferences.

But they decide to dedicate more on their own, author music and that’s how the band “Next Time” is created. Martin playing the guitar and Stefan as a vocal, create their own style in the Macedonian pop rock scene and very fast become noticed and popular.They experiment with their own songs on other languages, too: Italian and English, and it is successfully . This songs get into their first album, also named “Next Time”.

They continue with creation music and in 2009 year, with the song “Something that will stay”, achieve victory at the Skopje Fest. That makes them Macedonian representatives for the European festival, which took place the same year. Faith-

Informal education

By Marija Davidovska

W

each time u’re learning something new, meet new people, new cultures. Experiences mining as a volunteer, as an intern you will not get from school and college desks but only with u’re curiosity, u’re perseverance, friendship and communication with people across different parts of the world. Through informal education or through volunteering u reveal values that may not know that u own.

Anyone can be a volunteer. There is no limit on when to start volunteering, it is only necessary to have the desire and initiative to be able to start this kind of education.

hat do we mean by informl education? Besides that, if our young people are familiar with the benefits of it? Where and how can it helps us? Are young people able to recognize their own values and to take? Many questions, but if anyone knows the answer?

Over time, with the development of technology and economic needs of every educated man bgan to change. Formal education failed to satisfy human curiosity. Because of that, appeared new form of education that complements formal education, the so-called informal education. Informal education is a set of knowledge, skills, and important life values outside of the formal system that will help all young people. Knowledge gained through informal education commonly can be obtained by attending a variety of seminars, trainings, practices, actions and even the experience of the workplace. This type of education is the most practical applied in life. “Volunteering is one of the most effective instruments for informal learning of young people” - quote of the Director of the National Agency for European Educational Programmes and Mobility Darko Dimirov. Anyone can freely say that to be a volunteer is the best job. It is because

48

Неформално образование Марија Давидовска

Ш

то подразбираме под неформално образование? Дали нашите млади луѓе се запознаени со придобивките од него? Каде и како може да ни помогне? Дали младите луѓе можат да ги познаат своите вредности и истите да ги искористат? Многу прашања, но дали секој го знае одговорот? Со текот на времето, со развојот на технологијата и на економијата потребите на секој образован човек почнале да се менуваат. Формалното обрзование не успеало да ја задоволи човековта љубопитност. Затоа се појавила нова форма на образование кое го надополнува формалното образование, т.н неформално образование. Неформалното образование претставува збир на стекнување знаења, вештини, но и важни животни врдности надвор од формалниот систем кои ќе им помогнат на сите млади луѓе. Знаењето стекнато преку неформалното образование најчесто може да се стекне преку посетување на најразлични семинари, обуки, пракси, акции па и од искуството на работното место. Овој вид на образование е најпрактично применето во животот. “Волонтерството е еден од најефикасните инструменти за неформално учење на младите луѓе” – цитат на директорот на Национална агенција за европски

образовни програми и мобилност, Дарко Димитров. Секој слободно може да каже дека да си волонтер е најдобрата работа. Тоа е така бидејќи секојпат учиш нешто ново, запознаваш нови луѓе, нови култури. Искуствата кои ги добивш како волонтер, како практикант нема да ги добиеш од училишните и факултетските клупи туку само со својта љубопитност, со својата упорност, со дружбата и комуникацијата со луѓето низ различните делови на светот. Преку неформалното образование односно преку волонтерството ги откриваш сопствените вредности кои можеби не си знаел дека ги поседуваш. Секој може да биде волонтер. Не постои граница кога да се започне со волонтирање, потребно е само да се има желба и иницијатива за да може да се започне овој вид на образование.

49

Story of a Latvian girl from Skopje

By Janis Seglins

In Skopje there are different ethnical groups and the largest of them are Macedonians, Albanians and Roma. Probably they all see Skopje differently but they are still locals here. As well as Elina Poste – Strojmanovska. A Latvian girl who married Macedonian and lives in his country for more than two years already.

50

Elina say that she loves Latvia but the most important thing for her is the family. And during these years she has felt in love with Skopje too. It shows out that life in Latvia and Macedonia has as many differences as common aspects – living costs in both countries are pretty much the same, both countries are post-communist, have 2 millions of inhabitants and have similar issues with minorities so they can actually have several lessons for future development from each other.

The love story between Elina and Marjan that could be, as Elina says, even described in a book, started in Greece. On year 2010 she left Latvia for a seasonal work on Thessaloniki but was badly cheated by the organization. She didn’t get the promised job and after taxi driver charged all the money she was finally standing there hopeless with only 2 euros in pocket. It was hard period with many bad coincidences but after marrying her husband Marjan she started to believe in destiny and in fact that all the paths she had to take were just for one reason – to meet Marjan. They met on the restaurant on Thessaloniki where Elina luckily got a waitress job but Marjan at the meantime was working as a chief. It took one month for Elina to realize she loves Marjan but he had noticed and started to love on first days already.

happens in Latvia. For some more bothering things she mentions chaotic healthcare system and amount of smokers between women that is much higher than in Latvia.

Whereas for one of the greatest advantages of living in Macedonia Elina mentions the great mountains (in Latvia the highest peak is just 312m above sea level) and different nature – she really enjoys spending time in spectacular Matka. Whatsmore – she thinks that in Macedonia there is higher potencial for development and many areas are still free for businesses. One of the greatest industries here according to her is highly developed wine production which she’s a bit afraid can be destroyed by EU when Macedonians enter it like all the big sugar manufacturies were shut down some years ago.

That’s why it’s sometimes hard to understand why the country wants to enter EU so much and she considers that much better development can be attained individually.

Now they have a daughter Anastasija and they all happily live in Skopje. Elina, Marjan and Anastasija are living with Marjan’s parents and Elina call this Macedonian habit as one of the main differences between Latvian and Macedonian cultures. In Latvia it’s like an unwritten rule that two housewives under the same roof cannot get along well and usually one starts to dominate. However with Marjan’s parents they get along very well and Elina is truly happy for this.

Another thing a Latvian girl found hard to get used to is persuasiveness of the people.

Even an unknown by-passers tend to say remarks about her daughter, for example, that she’s not dressed properly. That hardly ever

51

Приказна на една девојка од Латвија во Скопје јанис Сеглинс

Во Скопје има граѓани со најразлична етничка припадност, од кои најбројни се Македонците, Албанците и Ромите. Можеби го гледаат Скопје од различен аспект, но сите тие се староседелци тука. Староседелка е и Елина Посте- Стројмановска, девојка од Латвија која се омажи со Македонец и живее во Скопје веќе 2 години.

Елина ја сака Латвија, но сепак најважна работа и е семејството. Истовремено, таа во последните 2 години се вљуби во Скопје. Животот тука и покажа дека иако постојат многу разлики помеѓу Македонија и Латвија, сепак некои аспекти се сосема исти- трошоците за живот во двете земји се слични, двете земји имале комунистички системи, двете држави имаат по 2 милиони жители, а исто така имаат и слични ситуации со етничките малцинства, така што би можеле да учат една од друга за развојот во иднина. Љубовната приказна помеѓу Елина и Марјан, за која Елина вели дека е како од книга, започнала во Грција. Во 2010 година, Елина заминала како сезонски работник во Солун, но била изневерена од фирмата која ја нудела работата. Таа не ги добила гарантираните услови и работа и откако еден таксист и ги собрал и последните пари, таа останала бепомошна на улица, со 2 евра во џебот.

52

две домаќинки под исти кров не можат да се усогласат и многу брзо едната ќе почне да доминира. Но, сепак, односите во домот се одлични со родителите на Марјан и Елина е навистина среќна поради тоа.

Тоа бил тежок период за неа, исполнет со многу лоши коинциденции, но откако се омажила за Марјан, таа почнала да верува во судбина и дека причината зашто сето тоа и се случило всушност била да се запознае со Марјан. Тие се запознале во ресторан во Солун, каде што Елина на среќен начин добила работа како келнерка, а во истиот ресторан Марјан работел како готвач. На Елина и бил потребен еден месец за да сфати дека го сака Марјан, иако од самиот почеток тие знаци се појавувале.

Друга работа која девојката ја најде за чудна е настојчивоста на локалните луѓе. Дури и непознати разминувачи се дрзнуваат да коментираат, на пример, како не е добро облечена нејзината ќерка, што многу ретко се случува во Латвија. Други работи кои не и се допаѓаат на Елина се хаотичниот здравствен систем и огромниот број на пушачи помеѓу жените, што исто така не е типично за Латвија.

Тие денес имаат ќерка со име Анастасија и живеат среќно во Скопје. Младото семејство живее со родителите на Марјан, што Елина го оценува како навика, што претставува една голема разлика помеѓу Македонската и Латвијската култура. Во Латвија постои непишано правило дека

Од друга страна пак, од предностите на живеењето во Македонија, на Елина најмногу и се допаѓаат големите планини (во Латвија највисоката точка е 312 метри над морското ниво) и најразличната природа, така што таа ужива да го троши своето време во спектакуларниот кањон на Матка. Исто така, Елина мисли дека Македонија има многу голем потенцијал за развој и сеуште постојат бизнис сектори, кои не се доволно истражени и развиени. Еден од бизнисите кој и се допаѓа најмногу е големото производство на квалитетно вино, за кое таа се плаши дека ќе биде нарушено со влегувањето на Македонија во ЕУ, како што се случило со затворањето на голем број на фабрики за производство на шеќер пред неколку години. Таа е малку зачудена зашто луѓето на оваа земја сакаат да влезат во Европската Унија толку многу, кога е очигледно дека поголем развој може да се оствари на индивидуално ниво.

53

Загриженоста ве води никаде Јасмина Романова

Н

а денешницава, можам да забележам сé повеќе и повеќе загрижени луѓе. Не оти порано немало загрижени луѓе, туку станува збор за перцепција и веројатно кога имаме некои проблеми, полесно можеме да препознаеме дали другите луѓе имаат некои слични проблеми. Се будиме, одиме на работа/училиште, одиме дома, јадеме, спиеме, но има нешто што постојано ни создава грижи. Живееме ‘’нормален’’ живот (всушност што е нормално и кој може да ги постави границите на нормалното и ненормалното?), но има некоја болка/притисок кој го чувствуваме одвнатре. Обично она што нé загрижува е чекањето нешто да биде разрешено, или едноставно постојано размислуваме нешто, замислуваме можни сценарија итн. Во главно, ние секогаш ЧЕКАМЕ нешто. Велат чекањето е доблест. Да, доблест е! Но исто така е доблест да можеш да се справиш со чекањето и да не полудиш и да се преокупираш со неизвесноста! Понекогаш наместо чекање, треба да преземеме акција, да го разрешиме проблемот и да продолжиме понатаму со нашиот ‘’нормален’’ живот. Друго решение, ако не можеме да промениме ништо, ако не зависи од нас, е да се ОБИДЕМЕ да не бидеме премногу загрижени заради проблемот. Не можеме да ја контролираме иднината и она што доаѓа со неа. Често сум изненадена од некои нови ситуации, од тоа како работите се разрешуваат на крајот, од тоа како луѓето можат да те изненадат (на добар или лош начин) со нивните акции и реакции. Затоа нема смисла да бидеме загрижени за нешто за што не знаеме како ќе заврши на крајот. Има многу различни сценарија и некогаш не ни можеме да замислиме што ќе се случи. Тоа е надвор од нашето ограничено размислување. Најразумно решение е да ја прифатиме моменталната ситуација на неизвесност и да се обидеме да уживаме во животот и во неговите убавини.Како и да е, многу е лесно да даваме совети на другите, но дури и ние, советодавачите, не можеме да ги примениме тие совети во нашите животи! Но, еј, кога сé би било толку едноставно во животот, би ни било многу здодевно! Она што ни останува е постојано да се обидуваме да ги направиме подобри и поедноставени нашите животи, да живееме спонтано, да го цениме она што го имаме, да се прифатиме онакви какви што навистина сме и да уживаме со драгоцените луѓе.

‘’Она што те загрижува, те загосподарува’’ Џон Лок 54

N

owadays, I can see more and more worried people. It is not that before there weren’t worried people, but it is just the matter of perception and probably when we have some issues, we can recognize more easily if the other people have some similar issues. We wake up, we go to work/school, we go home, we eat, we sleep, but there is always something that is bothering us. We live ‘’normal’’ life (actually what is normal, and who can set the boundaries of normality and abnormality?), but there is some pain/pressure that we feel inside of us. Usually what is bothering us is waiting for something to be resolved, or just over thinking the things, imagining possible scenarios etc. Generally, we always WAIT for something. They say ‘’patience is virtue’’.

Yes, it is! But it is also virtue if you can handle the waiting and don’t go crazy and over occupied by the uncertainty.

Sometimes, instead of simple waiting, we should make an action, resolve the problem and go on with our ‘’normal’’ life. Another solution, if we can’t change anything, if it not up to us, is to TRY not to be too worried about that issue. We can’t control the future and what comes with the future. I am often very surprised by some new situations, by how the things are resolved in the end, by how people can surprise you (in good or bad way) with their actions and reactions. That’s why it doesn’t make sense to be worried about something that you don’t know how it will turn оut in the end. There are many different scenarios, and sometimes you can’t even imagine what can happen. It is out of our limited thinking. The only reasonable solution is to accept the current situation of uncertainty and try to enjoy the life and the beauties in it.

However, it is very easy to give advices to other people, but even we, the advice givers, can’t apply those advices in our own life! But hey, if everything is so simple in life, we would be very bored! What is left for us, is to keep on trying to make our lives better and more simple, to live spontaneously, to appreciate what we have, to accept who we really are and to enjoy with the valuable people around us.

Jasmina Romanova

Worrying takes you nowhere 55

Vevcani Carnival 2013, Photo by RaphaĂŤl Bonnet.

МЛАДИТЕ И НИВНИТЕ КАРИЕРНИ МОЖНОСТИ Драган Лазески, Сања Пауновска

Интервју со Бојан Јовановски, помлад асистент, но и вклучен во Активностите на Центарот за кариера на Машинскиот факултет, Универзитет “Св. Кирил и Методиј”-Скопје. Центарот за кариера е оформен во рамките на Центарот за развој на нови бизниси, чие основање и развој беа поддржани од Австриската развојна агенција преку два проекти во периодот од 2006 - 2008 и 2009 – 2012 година. Главна цел на Центарот за кариера е премостување на јазот помеѓу компаниите и студентите за постигнување поголема

57

вработливост на студентите. Во таа насока Центарот нуди два типа на услуги: Услуги за студенти и дипломирани (Обука за пишување кратка биографија (CV), пишување мотивациско писмо и однесување на интервју, Консултации од сертифициран кариерен консултант) и услуги за компании (Објавување огласи на интернет страницата на Центарот, Пристап до електронската база со повеќе од 3000 кратки биографии, Испраќање на огласи до базата со над 5000 корисници регистрирани да добиваат информации од Центарот за кариера, Предселекција на кандидати).

Што мислите за кариерните можностите на младите во Р. М.?

преку формалното и неформалното образование?

Во поглед на кариерните можности, поради самата структура на стопанството постојат извесни области со ограничен потенцијал, но во суштина трендот на посветеноста на фирмите и пристапот кон развојот на кариерата на вработените е позитивен. Реално, потребно е многу време дел од фирмите да ја разберат потребата за поддршка на вработените во кариерниот развој, но додека институции како нашата работат на тоа прашање и од друга странските компании внесуваат друг пристап на делување, со тек на време притисокот врз пазарот на трудот ќе го направи своето.

Младите во Македонија имаат добри можности за стекнување вештини преку формалното образование кое е целосно фокусирано на постигнување на Европските норми, но и преку неформалното образование кое за среќа заедно со концептот на доживотно учење е се повеќе прифатен и ценет. Сепак, колку младите сето ова го користат, главно зависи на индивидуално ниво. Во оваа насока, Машинскиот факултет, пред неколку години основаше и своја Алумни асоцијација, чија цел е задржување на контактите со машинските инженери по нивното завршување на студиите. Преку оваа организација факултетот, но и Центарот успеваат да дојдат до значајни информации за потребите од нови вештини на пазарот на трудот.

Дали Бизнис секторот во Р. М. има реални шанси да ги прима секоја година новите професионални кадри? За жал, „наследството“ од преголем број вработени во речиси сите големи компании, поддржани од зголемената продуктивност, а намалените потреби на пазарот, веќе подолго време не одржуваат состојба на поголем излез отколку влез на вработени во целокупното стопанство.

Како младите во Р. М. ги реализираат своите потенцијали и стекнати вештини

58

Дали постојат институции во Р. М. во кои младите можат да се обратат за совет и помош? На Машински факултет, Универзитет Св. Кирил и Методиј во Скопје, му се придружија уште неколку факултети / универзитети во нашата земја каде се основани Центри за развој на кариера. Освен ова, Агенцијата за вработување на Р. М., како и

нејзините подрачни единици нуди поддршка за кариерна ориентација на невработените.

Колку младите се заинтересирани и мотивирани за преземање иницијатива за претприемништво? Кога Центарот за развој на нови бизниси започна со работа во 2006 година, почна со организација на натпреварот за „Најдобар бизнис план 2007“, кој подоцна прерасна во „Национален натпревар за најиновативен бизнис план“ . Концептот на натпреварот е преку бесплатна обука за генерирање бизнис идеи, заинтересираните пријавуваат бизнис идеа и најдобрите 80 бизнис идеи годишно обезбедуваат едно бесплатно место на сетот од 13 обуки за отворање и водење сопствен бизнис. За споредба, во 2006 година, за време на кампањата за првиот циклус, беше тешко да им се објасни на студентите што е тоа претприемништво и кои се предностите од започнување сопствен бизнис. По широката кампања по факултетите на нашиот универзитет, обуката „Генерирање бизнис идеја“ ја поминаа речиси 350 учесници, а беа пријавени вкупно 400 бизнис идеи. 80те најдобри го поминаа циклусот обуки и од нив беа пријавени 25 бизнис планови. За споредба оваа, 2012 година, интересот за обуките е значително намален, но беа

59

пријавени 450 бизнис идеи, а од нив дури 75 бизнис планови. Ова ги потврдува нашите претпоставки дека голем број студенти и дипломирани имале можност да се запознаат со основните препораки за започнување бизнис, но и дека претприемништвото е сè поприфатено како избор за кариера. Сепак, она што го прави Центарот најгорд е главниот резултат на оваа активност, односно отворањето на 50те нови компании, чии претприемачи добиените грантови и бесплатни консултации, преку својата максимална посветеност ги искористија за развој на своите бизниси.

Што би сакале Вие да им порачате на младите? Секој човек од што е можно помала возраст треба да сфати дека самите сме одговорни за нашиот живот и кариера. Колку повеќе се посветат и колку повеќе енергија вложат, толку повеќе животот ќе им возврати. Секогаш ни се чини дека (или навистина), животот не ни возвраќа за вложеното, но на долг рок, трудот и посветеноста секогаш се исплатат. Сепак, пред сè мора да се сака тоа што се работи, бидејќи животот е премногу краток за да трошиме повеќе од 1/3 работејќи нешто што не нè исполнува.

NO no man’s land!

Distant but fierce honest reflection of the YES and NO game Aleksandra Stojanovska

Bottom line there we were.

A

ll of those that up till now were gasping together by the beauty of the Pristina Mosques, enjoying the different dishes and drinks at the intercultural evening, parting late until the early dawn …. All of those, all of us now had to take a side. Either yes or no, nothing and no one in the middle, no mans land did not exist, just that one person holding the paper up high so that everyone could read the statement.

“Capital punishment as found in Islam is a barbaric practice and has no place in Europe. “ As those letters were black on white, the colors of rainbow among us suddenly disappeared. It was all dark, plain and simple, you stand on one side of the white line and sooner or later you’ll lift your head up

60

and face those eyes on the other side of the fence. It was like that STOP AND STARE moment, when you feel like your body’s there but your soul’s floating above it all, up in the sky where no lines were drawn, no guilt was felt. It’s fighting against all the differences, convincing other ghosts, proving, explaining, defending, blaming. It’s cruel, within seconds you make up your mind, no pressure taking over, nobody’s there: your family, friends, school, church, just you and your bear thoughts whether something’s wrong or right. Pure personal opinions fight in the air, with not enough time to explain, not enough brave to understand why.

“Women should be allowed to become Imams. “ Why is that for some, a woman becoming Imam is a prove of adjusted Islamic rules to gender equality,

while for others, it’s a subject of sexual temptation in the most sacred hours of prayers?

Why you can’t draw a line between freedom of choice and capital punishment? And all of a sudden you start judging, how no TC’s seminars or educations, non-formal learning, neither games can open people’s eyes.

Free their mind and feed their soul. You see shame, pride, guilt, respect all together.

“Religious schools should be eligible to receive public funding.”

Then you realize, there’s nothing personal about this questions and answers. From the moment when it all came to an end, the line was voided and everybody went back to their seats, the air became heavier to breathe, the time was ticking slower, the grins were lost and the exchanged words changed their previous melody. It was all changed. We all changed.

That moment there we realized that we all had some luggage, a heavy one, that we carry with us no matter where we go what we do or say. It all came down to the religion after all.

Name it the way you want, but that book you respect, in whose stories you believe, those rules you obey, that place where you pray… they gave the frame to your answers. The balance is within.

There are different levels of identification of a single person. Gender, race, age, profession, nationality, religion, sexual orientation, political views, education…

Answering to a simple question “Who/what am I?” you quietly adjust priorities in life… And for many religion is number one.

“The image of the prophet Muhammad with a bomb on his head is incitement to religious hatred and should be forbidden. “

“A homosexual person has the right to be and So, should it? call himself a Muslim.”

Janis Visiem Voices lasītājiem vēlu vēl nepiedzīvotu iedvesmu, prātam neaptveramu veiksmi un izdošanos visās jums svarīgajās jomās!

To all the readers of Voices magazine I wish an unprecedented inspiration, impalpable luck and success in all the fields important to you!

Gjoko I am wishing to all the volunteers and young people to have plenty of great possibilities and opportunities to spend their positive energy in the upcoming year...

Ilona ‘Let’s in 2013 do all the things which we were always dreaming about’.

Nikola I wish peace and happiness to all in the world and more active youth in 2013 ! Посакувам мир и среќа на сите во светот и повеке активни млади лица во 2013 !

Nacéra Chers lecteurs, puisse cette nouvelle année, réaliser tous vos souhaits et rendre réalité vos rêves les plus secrets… Meilleurs voeux !

Dear readers, May this new year fulfill all your wishes and make your dreams reality most secret ... Best wishes!

Sarah Friends readers, I wish you all the best for this new year of adventure, I hope that your road will cross friendship, smiles and love!

SANJA First of all, THANK YOU so much to all of you for reading the VOICES, each month I'm looking forward to hear the new topics from the volunteers and what information we are going to share with all of you. I strongly encourage every reader willing to improve VOICES to write us feedback about what you like/don't like or would like to share some information with others to send us e-mail to vcs_contact@yahoo. com. My biggest wish for this year - 2013, is to have more and more articles from our readers in VOICES.