VOICES March 2016

VOICES Magazine for all young people in Macedonia

March 2016

8th of March Interview Emilija Rozman Enjoying the Estonian winter

English

Македонски Shqip

Editorial The Women…

Жените...

People by definition sensitive and delicate are entitled to a day in the year. Why one day ? We tend to forget that this day is a celebration, not a time that we devote to women to feel good.

There is mentioned women’s rights, violence against women and the status of women in our society and more generally across the world.

По дефиниција, луѓето кои се чувствителни и деликатни имаат право на еден ден во годината. Зошто еден ден? Забораваме дека овој ден е празник, а невреме што ние го посветуваме на жените за да се чувствуваат добро. Тогаш се споменуваат правата на жените, насилството врз жените и статусот на жените во нашето општество и насекаде околу светот.

But these things should be part of our daily lives, keep in the back of our head that we are born ALL free and equal in rights and the basis of this simple and logical premise considered that a woman is not weak or inferior, or even an object.

In this edition, we offer you as always an eclectic selection of articles: Culture, opinions, an interview, etc.

We hope you enjoy it and you enjoy reading our magazine !

2 - VOICES

Но овие работи треба да се дел од нашиот секојдневен живот, да го чуваме во нашата глава тоа дека сите НИЕ сме родени еднакви во права и основата на оваа едноставна и логична претпоставка смета дека една жена не е слаба или инфериорна, или пак предмет. Во ова издание, ние како и секогаш, ви нудиме еклектичен избор на статии: Култура, мислења, интервју итн. Се надевам дека ќе уживате во ова издание и во читањето на списанието !

Contents TOPIC OF THE MONTH 4

8th of March

Afra Fekri - Cyrielle Lépine - Ivana Angeloska

CULTURE 22

INTERVIEW 8

VCS Movie Night Rugilė Vailionytė

TRAVELLING

Interview Miss Macedonia Rusid Mahmud

ERASMUS+ WORLD 14

Italy

16

Enjoying winter in Estonia

24

A week-end in Sofia

28

Slovenia Michaela Kawanová

LIFESTYLE

Aleksandra Lazoroska - Anastazija Dimitrova

Nina Nicolic

Guilhem Cougouluegne - Cyrielle Lépine

32

Iran - Part.2 Afra Fekri

OPINION 18

Career choices : Ecology

20

Food : Part of culture

Lile Jovanovska

Quentin Mauboussin

VOICES TEAM:

Afra Fekri Aleksandra Lozoroska Anastazija Dimitrova

Ana Tomevska

Angela Gjekanovikj Anita Kirkovska Arbina Ajdar Bojana Drangova Bujar Islami Cyrielle Fuchs (Photographer for the cover)

Cyrielle Lépine Danche Azmanova Dragan Lazeski Dragana Petrushevska

Elena Micevska Elena Petrevska Gjoko Vukanovski Goran Galabov Guilhem Cougouluegne Hristina Tanevska Ivana Angjelovska Ivana Dimitrievska Jacopo Landi Jana Gjorgjievska Kiril Dimitrovski Kristina Mitrovska Lazar Mikov Lile Jovanovska Lirie Memeti Michaela Kawanová

Mihajlo Donev Milan Gjapik Milica Kaevska Nina Nikolic Quentin Mauboussin Rugilė Vailionytė Rusid Mahmud Sandra Ivanovska Simona Georgievska Sokol Makolli Tamara Canevska Tamara Jovanovska Tereza Lišková Tijana Markovska Ylli Nebiu Zuhri Kamberi

Production & Coordination: Nikola Stankovski Gjoko Vukanovski Ivana Angjelovska

Contact:

Volunteer Centre Skopje Emil Zola 3/2-3, 1000 Skopje Tel./Fax. +389 22 772 095 vcs_contact@yahoo.com www.vcs.org.mk

VOICES - 3

Topic of the month

t

Day of the Women

he 8th of March is not only the eighth day in the month of March, but it is also the International Women’s day (IWD), which is celebrated globally to appreciate the social, economic, cultural and political achievements of women. The International Women’s day started to be celebrated because of the situation at the beginning of 1900 – time when the big expansion and turbulences in the world of industrialization saw growth in the population and popularization of radical ideologies. The International Women’s day is a day for global celebration and call for gender equality. Many organizations gave their opinion for the subject of IWD that supports their agendas or purposes, and some were accepted more broadly than the others.

“The story of women’s fight for equality doesn’t belong to a feministic or other organization, but to the collective efforts of everyone who respects human rights”, states Gloria Steinem, world famous feminist, journalist, and social and political activist. The International Women’s day is for celebration, reflection, advocacy, and action – although represented on a global level, reflected on a local level. But, one thing is certain: The International Women’s day is celebrated more than a century – and the impact is bigger and bigger with each year.

The day of women’s rights is made official by the ONU on the 8 of March 1977. It’s a day of celebrations all over the world.

Why the 8 of March ?

Because in March 1911, one million of women protested in Europe; because in 1913, Russian women organized illegal meetings; because in 1914, in Germany, women claimed the voting right for them; because in 1915, in Oslo some women defended their rights and fought for peace; because in 1917, in Saint Petersburg women workers organized some strikes in their factories.

And every of those events happened the 8 of March.

4 - VOICES

Topic of the month In Iran, there is two days to celebrate the women’s rights, the first is dedicated to celebrate the rights of married women and the second day is the celebration of girls (and unmarried women in general).

In Iran, the official calendar is the Persian calendar, but for the religious events they follow the Islamic calendar for Muslim people, and the Julian calendar for Catholics.

According to the Islamic calendar, the day of girls is the “1 Zil q’ade” which is the birthday of Masoumeh, the daughter of the seventh Chi’ite Imam Musa Al-Kazim, and the women’s day is the “20 Jamadi ol sani” in commemoration of Fatima’s birthday (The daughter of Mohamed).

During one week, married people who don’t live anymore with their parents are joining with the whole family in the parental house to celebrate this event.

They bring some flowers, presents and sometimes cakes also. However, those days are not holidays, so people are still going to work. Lot of couples wants to jump on this opportunity to celebrate their wedding during this event. Indeed, tradition says that people who get married during this day will have a happy life together.

At school, this day is celebrated for the girls who receive some flowers and musicians are coming to sing for them.

I’m not the woman of your life, I am the woman of my life.

For me, this day is meaningful because it allows to enlighten the wage disparities that women have to face, and every inequalities in politic, in the companies or in the everyday life. But also to speak about the mistreatment of women in many countries, about forced marriages, and conjugal violence. This day also allows to remind that women have rights, we have to respect if she says “No”, and we are not allowed to insult her according to how she is dressed or anything else. Every of those stupid acts made by unconscious, unbrain people are highlighted in front of the world. Finally, this day is important to raise all women’s voices that can’t speak freely.

Nowadays, Women’s day is still crucial.

Because since we are not able yet to reach parity between men and women, then we’ll have to celebrate this day again.

Afra, Ivana & Cyrielle

VOICES - 5

8

преведено

ми Март освен што е осмиот ден во месец март тој е и Меѓународен ден на жената кој се одбележува на глобално ниво на социјалните, економските, културните и политичките достигнувања на жените. Меѓународниот ден на жената (IWD) е забележан во почетокот на 1900 година - во време на голема експанзија и турбуленции во индустријализираниот свет што ја видоа уживајќи во порастот на населението и зголемување на радикални идеологии. Меѓународниот ден на жената е колективен ден за глобална прослава и повик за родовата рамноправност. Многу организации дадоа мислење за IWD темата која ги поддржува конкретна агенда или причина, а некои од нив се прифатени во пошироко значење од другите. “Приказната на женска борба за еднаквост не припаѓа на ниту една феминистичка организација, туку на колективните напори на сите кои се грижат за човековите права”, вели светски познатата феминистка, новинар, општествен и политички активист Глорија Стајнем. Меѓународниот ден на жената е за славење, одраз, застапување и акција - без оглед на глобално ниво, на локално ниво. Но, едно е сигурно, Меѓународниот ден на жената се случуваат повеќе од еден век - и се зголемува секоја година од силата на сила. Денот на правата на жените бил прогласен за официјален од страна на Обединетите Нации на 8 март во 1977. Тоа е ден за прослава насекаде низ светот. Зошто 8 Март? Бидејќи во март, 1911, еден милион жени протестирале во Европа, бидејќи во 1913, руските жени организирале нелегални состаноци; бидејќи во 1914, во Германија, жените го добиле своето право на глас, бидејќи во 1915, во Осло група жени ги бранеле своите права и се бореле за мир; бидејќи во 1917, во Санкт Петербург, женитеработници организирале штрајкови во своите фабрики. Сите тие настани се случиле на 8 март.

6 - VOICES

Тема на месецот Во Иран, женските права се слават два дена. Првиот е посветен на славата на правата на жените во брак, додека вториот е за славење на девојките (и немажените жени, генерално). Во Иран, официјален календар е Персискиот календар, но за религиозните настани тие користат Исламски календар за муслиманите, а Јулијански календар за католиците. Според Исламскиот календар, денот на девојките е „5 jamadiolaval“, што е роденденот на Мазомеја, ќерката на седмиот Чите Имам Муса Ал-Казим, а денот на жените е одреден во чест на роденденот на Фатима (ќерката на Мухамед). Во период од една недела, луѓето во брак кои веќе не живеат со своите родители му се придржуваат на целото семејство во татковата куќа за да го слават овој настан. Тие носат цвеќе, подароци, а понекогаш и слатки. Сепак, овие денови не се празници, па луѓето сè уште одат на работа. Многу парови сакаат да ја искористат оваа можност за да ја прослават својата венчавка за време на настанот. Навистина, традицијата вели дека луѓето кои се венчаат на овој ден ќе имаат среќен живот заедно. На училиште, овој ден се слави за девојчињата, кои добиваат цвеќе и притоа музичари доаѓаат да пеат за нив.

“Јас не сум жена на твојот живот, јас сум жена на мојот живот.”

Simone Veil, Health Minister that legalized abortion За мене, овој ден е значаен бидејќи овозможува да се погледнат разликите со кои мора да се соочуваат жените и сите не е еднаквости во политиката, во компаниите или во секојдневниот живот. Но, истотака и да се зборува за лошото однесување кон жените во многу земји, за принудените бракови и за семејното насилство. Овој ден овозможува да се потсетат сите дека жените имаат права, мора да го почитуваме нејзиното „Не“, и дека немаме дозвола да ја осудуваме според нејзината облека или било што друго. Секоја од овие работи направени од несовесни луѓе се потцртува пред светот. Конечно, овој ден е важен да се слушнат сите гласови на жените кои не можат да зборуваат слободно. На денешницава, денот на жените сèуште е битен. Бидејќи сè додека не сме способни да постигнеме еднаквост меѓу мажите и жените, мора да го славиме овој ден повторно.

Afra, Ivana & Cyrielle

VOICES - 7

Interview

Интервју со Емилија Розман

Од Рушид Махмуд

Македонската мисица долги години е активен волонтер ВЦС - Најнапред ти благодариме што најде време да дојдеш да не посетиш во Волонтерски Центар Скопје и покрај зафатениот распоред. ЕР - Ви благодарам на поканата и добро ве најдов.

8 - VOICES

Интервју ВЦС - Ајде на самиот почеток да те прашаме како одговараш кога некој ќе те праша “Која е Емилија Розман”? ЕР - Да, луѓето секогаш се збунуваат кога некој ќе праша кој е тој и тој, Јас сум јас. (хахаха) Јас сум сето тоа што го правам во животот, луѓето што ме опкружуваат, моето секојдневие, работите што ги правам, музиката што ја слушам. Обична девојка која студира на Институтот за Дефектологија на Филозофскиот Факултет, и паралелно си влезе во една нова авантура Шпански јазик на Филолошки Факултет што малку поспоро иде со оглед на моите ангажмани. Волонтер сум во Црвен Крст уште од мојата 10та година и тоа е нешто што ме исполнува и ме прави најсреќна на целиот свет. Работам и како модел што многу луѓе нели тоа го потенцираат и покрај тоа што сметам дека треба акцент да се стави и на други работи но тоа е тоа, и така накратко тоа е Емилија Розман. ВЦС - Супер, веќе спомна нешто што сакам следно да те прашам, а тоа е волонтерството, спомна дека си волонтер во Црвениот крст, што преставува тоа за тебе? ЕР - Да, како што кажав волонтер сум уште од својата 10та година и тоа е најдоброто нешто што го имам направено за себе во животот поради тоа што уште од млади години ме изгради како личност ме научи на премногу работи што ги знам во животот, и искуството што го стекнав таму и луѓето кои ги запознав, сите обуки на кои присуствував ме научија и изградија да бидам посебна личност во смисол личност која сакам да бидам што во денешно време во нашето општество е помалку тешко да се постигне. Го поддржувам волонтерството и без разлика дали се работи за волонтирање во хуманитарна организација како Црвениот крст, убаво е да се волонтира пред се поради дружбата и искуството кое се стекнува,другарствата кои се остваруваат итн.

ВЦС - Твоите почетоци во моделството, кога како започна сето тоа? ЕР - Започна отприлика околу мојата 17та година, реално цел живот бев машкоданка, обожавав да играм фудбал, да играм кошарка, не ги сакам многу многу оние барби работи на некој начин не ми беа така привлечни интересни. И брат ми често ми кажуваше “Не треба да се каеш за работите што ги имаш направено, но за тие работи кои ги немаш направено” Јас на 17 год. со мојот детски мозок размислував што јас немав направено во мојот живот, нели на таа возраст е огромна работа да имаш 17 години (хаха) и дојдов до заклучок дека може треба да пробам нешто така по женствено да бидам манекенка, и така започнав со курс што реално во нашава држава е смешна работа , и така влегов во тие води и одеднаш почнаа да ми нудат ревии, каталози, сликања и се друго што тоа мене ми беше забавно на таа возраст поради тоа што нели сеуште не си насочен што точно сакаш да бидеш, професија и слично, запознавав луѓе бев во тие кругови и беше интересно. И така сето тоа на некој начин продолжи да си функционира, почнав да заработувам, ми се пружи можност да патувам низ светот што е мојата најголема желба така што, работите си течеа сами по себе иако не очекував дека ќе завршам во тие води, затоа тогаш најнебулозната работата за себе што можев да ја замислам е дека ќе станам толку женствена и манекенка но, се случи. ВЦС - Една од придобивките е значи патувањето, кои се другите придобивки? ЕР - Да, пред се супер се патувањата, луѓето кои ги запознавам, и да кажам сметам дека сум ете благословена ако можам така да се изразам или не знам среќна што универзумот и Бога ми подариле таква можност , ме навеле на тој пат да можам да шетам да го работам тоа што го сакам, што ме прави среќна што е интересно. Запознав многу различни кулури, запознав многу девојки од различни места на светот и е многу интересно да се види каков е нивниот начин на живот како функционираат работите надвор од нашата држава. Култура, традиција, животот едноставно што они го живеат е многу поразличен од нашиот и многу се прошируваат видиците кога се има можност да се комуницира со огромен број на различни луѓе кои секојдневно влегуваат и излегуваат. Тука се и негативните работи, сите тие луѓе ми недостасуваат, секој во својата страна на светот, но благодарение на интернетот и денешните технологии имаме можност за комуникација и да бидеме во контакт дури секој ден.

VOICES - 9

ВЦС - Кажа дека Бог ти дарил можност да го работиш тоа што го сакаш, и покрај тоа што ти дарил ние би рекле убавина, сепак треба телото да се одржува во форма, како ти се грижиш за своето тело? ЕР - Па, Бог, мама и тато, универзум, кој во што верувам нели, а се одржувам со ред чоколадо ,чаша зелен чај, ред чоколадо чаша зелен чај и се создава некаква рамнотежа(хахаха). Порано воопшто не обрнував до тој степен внимание на телото поради тоа што се чувствував добро во своето тело, но кога излегов надвор од нашата држава и кога видов дека треба малку повеќе да се води грижа за телото, уште повеќе што надвор нели тие манекенски стандарди се извитоперени, и бараат работи што не се многу здрави, ама ете треба да се ослаби да се изгуби некое кило за одреден каталог за одредена ревија и почнав да ја посетувам теретаната, кога бев во Индија научив и кикбокс, имаше еден дечко таму кој ме тренираше секојдневно што е реално многу добро и за самоодбрана затоа што има многу луѓе што треба да им покажете кај им е местото, се шегувам.. (ахахахах). Но да, подржувам спорт уште од мали нозе играв во машкиот состав на МЗТ, иако никогаш немав можност да настапувам со нив нели поради тоа што беа машка екипа ама ете на некој начин ме зацврстија, машките 10 круга и јас 10 круга, тие склекови и јас склекови , сакаш со машки да тренираш нема тука женско(хахаха). Мразам диети, обожавам чоколадо, обожавам пржени компирчиња, си пружам такви задоволства, но затоа во теретаната поминувам одреден дел од денот, од еден до два часа, зависи.

10 - VOICES

ВЦС - Си го одржуваш телото во супер кондиција, пред се здраво и негде прочитавме дека си против нагли ослабнувања и диети за фамозната 0 величина? ЕР - Сум, сум многу против тоа, поради тоа што се случи јас кога имав најниска тежина 55кила, и буквално бев коска и кожа, стигнувам во Милано пресреќна што изгубив одредена тежина и спремна за работа таму ми кажаа дека сум била многу подебела од тоа што очекувале. На кастинзи видов толку слаби девојки што во секој момент очекував да паднат, толку преслаби што е бизарно. Страшна работа е што ги терат девојките во Милано да јадат памук, за да се чувствуваат заситени за телото да не им бара храна за пред ревии пред настапи да изгледаат многу послабо, и сетоа тоа се болни работи што сум тотално против и сметам дека телото треба да се одржува во здрав дух, ни премногу дебело ни премногу слабо не чини, значи се што е премногу не е добро за телото, треба да се одржува некоја одредена тежина, да се одржува телото во форма и сетотоа може да се направи на друг начин, а да не биде изгладнување. Во Париз воведоа нов закон поради тоа што многу девојки умираат од анорексија, парична казна за сите компании кои ќе ангажираат анорексични модели, но тоа за нив не важи затоа што за големите имиња и брендови, не им значи ништо парична казна од 5000, 6000 евра, така што тоа не се почитува воопшто, нив им е важно да си го завршат проектот нели на начин на кој тие си го замислуваат. Но најново сега воведоа и затворска казна, па не е исто парична казна и затвор, со што многу луѓе се надевам дека ќе го сменат пристапот.

Interview

ВЦС - Кои ти се целите во животот, каде се гледаш понатаму? ЕР - Џон Ленон мислам дека беше од Битлси кој кога го прашале што сакаш да бидеш во животот одговорил СРЕЌЕН, па му кажале дека не го разбрал прашањето а тој им одговорил не сте го разбрале одговорот. Тоа ми е еден од главните цели во животот да бидам среќна, исполнета пред се духовно поради тоа што, џабе ни се материјалните ствари, кога во 21 век се се сведува нели на материјалното, на богатството, на славата, што е тотално небитно затоа што човек може да ги има сите пари на светот но ако одвнатре не се чувствува исполнет и среќен сето тоа му е џабе. Така, сакам да бидам среќна, успешна и работам на се тоа што сакам да постигнам, сакам да го прошетам светот, сакам да им помагам на луѓето и сакам да ги правам среќни. Тоа не е кариера, но ете сите тие работи ако ги склопам гледам иднина во UNICEF, сакам еден ден да станам амбасадор на UNICEF да ја подржувам нивната благородна мисија, да го пружам на луѓето сето она што мене животот ми го пружи, има луѓе кои ги немаат ни основните работи така што имам доста големи планови но на сето тоа треба да се работи затоа што едно е да се збори и да се сака, но друго да се дејствува, зборовите се само излишни. ВЦС - Ти посакуваме многу успех во остварување на тие планови. Си посетила многу земји, и не те тераме да ни издвоиш една затоа што е невозможно, но ете можно ли е да одвоиш неколку кои ти оставиле најголем впечаток, кои култури? ЕР - Секоја земја си е посебна на свој начин, секоја земја си има нешто свое нешто толку уникатно, по што е препознатлива само таа одредена земја, на пример Индија, прв ден за мене беше шок, нешто што е толку нечисто толку валкано јас во животот немам видено, ама што знам ете за мојот престој таму од месец ипол, тие имаат таква некоја традиција, таква некоја духовност што ние да живееме уште 100 години никогаш нема да ја постигнеме. Толку сиромашни а весели луѓе, толку преубави места иако секој ден различни места посетував јас можам да кажам ништо не видов од таму. Ја сакав Шпанија и сакав таму да живеам, но кога отидов во Милано јас таму мислам дека ги имав најубавите денови од својот живот, за работа до негде е тешко поради фактот дека има премногу девојки, огромна конкуренција и треба да се води еден нездрав живот затоа што тоа се бара од тие девојки. Но од друга страна социјалниот живот

што тие го имаат, сите забави сите места, секоја земја си има различен дух. Италија е нешто посебно, било која држава, за Турција, за Истанбул, јас во Истанбул ако соберам се на се поминав повеќе од година од мојот живот, но секој пат кога ке отидам секој пат има нешто ново да се види. Кина исто така, толку посебна земја што не знам од каде да почнам. Секоја земја има своја магија. ВЦС - Ја спомна Кина, а како најтазе е тоа што оваа година ти ја имаше честа да не претставуваш на Мис на Светот, какво е пак тоа искуство? ЕР - Тоа беше мое второ патување, но секој пат едно друго искуство. Мис на Светот е едно огромно случување, кога им кажав дома дека ќе ја претставувам Македонија на таков избор моите беа фрапирани, татко ми ми кажа дека сонуваше секојпат кога ќе погледнеше на ТВ таков избор еден ден да има толку убава ќерка, која ќе претставува една цела Земја на еден таков избор што реално не е мала работа иако кај нас не се ценат толку тие настапи тие избори. Во нашата држава е смешно кој се може да биде одредена Мис на нешто и колку тие вредности се намалени, надвор го ценат многу повеќе сето тоа и кога отидов таму реално бев пресреќна и си ветив

VOICES - 11

дека ќе дадам се од себе дека ќе не претставам во најдобро можно светло, не само поради себе туку една држава од 2 милиони луѓе, која огромен број на луѓе не знаат дека постои, една таква мала држава кој нуди толку многу, толку благородна, и богата со природни убавини и сакав да му покажам на светот. Кога отидов таму, одма се гледаше кои девојки се форсирани, сите си имаме фаворити, си има организацијата си има и жирито свои фаворити, се забележува одма во старт. Бев шокирана од една страна од цела таа организација, и од друга страна не можам да си простам дали на себеси дали на сите организција кои треба да бидат вклучени од нашата државата и кои требаше да ме подржат дали на финансиски план дали во смисол на продукција, сите работи сите видеа кои беа потребни, да се ангажира студио, тоа не се некои којзнае колкави цифри кои што не можеме да си ги приуштиме, имаше и такви коментари од типот “луѓето немаат што да јадат а ти бараш некој да те спонзорира тебе”, значи не, не јас, не мене. Најголемите амбасадори се луѓето кои не преставуваат преку спортот, преку културата, музиката, значи не се луѓето од политиката, и од тој свет се луѓето кои не преставуваат и не сакаат и ако ние не вложуваме во таа сфера, не мора да биде во избор за убавина нека биде музика култура, некој кој нас ќе не претстави или кој би рекол еј ќе ја посетам таа држава од два милиона кога имаме дестинации низ светот како што се островите, кои се егзотични и привлечни и за очи и за сите чувства, сите сетила да кажам. Така, кога отидов таму кога видов колку можности имам сето тоа од ден на ден како опаѓаше и како губев многу бодови поради таа лоша организација. Доаѓа Мис Талент, а јас немам што да правам затоа што некој не ме известил на време дека знаковниот јазик не е прифатено како талент, иако имав прекрасна замисла да настапам со една песна од Џон Леџенд на знаковен начин да

12 - VOICES

ја интерпретирам, но сето тоа некој требаше мене да ми го каже затоа што обожавам латино танци и супер се снаоѓам и можев да спремам некоја точка и би било супер, но пак ќе кажам сето тоа некој требаше да ми го претстави. Мис Мултимедија, да од Медиумите не можам да се пожалам, најголема поддршка ми беа моите најпрво, блиските пријателите, потоа медиумите, народот, не сакам да биде дека не успеавме па после плачеме, сакам да знаат што се случуваше всушност таму,кој беше патот и дека можевме да имаме многу поголем успех. И кај нас обично ги даваме заслугите ако освојат нешто ако постигнат нешто, а претходно никој не ги препознава. Како глувонемото дете учесник во олимпијада, кај беа да го финансираат претходно значи, да му обезбедат место за тренирање, али затоа кога детето го постигна неговиот успех сите наши беа тука да го потапшаат по рамо да му кажат браво, да му организираат пречеци и сите работи кои ги заслужуваше и пред да го постигне тој успех, но тоа е така кај нас. Жално и криво, но во секој случај преубаво искуство, влегов во историјата како Мис 2015/2016 год. И тоа е нешто што останува и никој не може да ми го одземе. ВЦС - Која е твоја следна дестинација, желба, на приватен план? ЕР - Кај мене приватниот живот и работата на некој начин ми се спојуваат и можам преку мојата работа да изберам места кои сакам да ги посетам, таква ми е работата има огромен број на пазари во целиот свет и местата кои од секогаш сум сонувала да ги посетам, и така си дозволувам и да заработувам и да шетам. Има доста дестинации, Мексико, Индонезија, Тајланд, разговарам и со моите поради тоа што ми значи нивното мислење, што тие сметаат, каде би требало да одам, така што не знам точно, но во секој случај ќе биде некое ново интересно место.

Интервју

ВЦС - Ти се заблагодаруваме за времето, за тоа што беше наша гостинка. Ти посакуваме многу успех во твоите намери и ти посакуваме да си пред се СРЕЌНА како што кажа и сама. ЕР - Ми беше чест, ви благодарам на убавиот муабет и на несекојдневните прашања кои ми се ретко поставувани така што, во секое време. Прекрасна атмосфера и искрено уживав и баш убаво се чувствував во вашата канцеларија. Ви посакувам и на Вас успех во секое поле.

VOICES - 13

ERASMUS +

Two Macedonian girls are conquering Sassello A beautiful old village house in the middle of Parco Beigua is where we, Anastazija and Aleksandra spent five days this February. What brought us to Sassello, a non-mainstream town in Liguria, was a training course named simply as REC (or more precisely as Non-formal education: Recognition, Evaluation, Certification).

Eager to participate in the training course and to meet new people from 11 different European countries, we set on an exhausting trip only to arrive in Sassello after we changed planes, trains and busses. Once we reached our destination point, we must have left our tiredness in our last means of transport as the positive energy of the participants who had arrived and were arriving at that moment spread immediately through the Rifugio. Soon, we were a part of a vibrant atmosphere filled with young people sharing names, countries of origin and so many personal details. The next morning was the official start of the training course with duration of five days. The topic was rather interesting and challenging but the composition of the group also made it possible to open various discussions connected to the topic. We eventually learned about the situation with the NFE in separate countries, the directions in which the NGO sector works as well as about the roles the participants play in the associations in their own countries. When it comes to the activities of the training, they were mostly based on group discussion and peer learning principles. We touched upon many different questions and we eventually concluded that non-formal education is a theme which can be endlessly discussed and we cannot make conclusions that later would be taken for granted.

And during all these discussions, we did not lack fun, laugh and friendship. As the days were going by, so did the level of positive energy get higher and higher.

Staying until 2 a.m. was not a problem for any of us because we were so immersed in the various games we played each night that we did not notice time passing. For this jolly mood greatly contributed the house which was our accommodation those 5 days. Small and cozy as it was, it made it inevitable not to gather in the two big rooms after dinner and sit by the fire, talk and laugh. And when we say “dinner� you must believe that we had tons of pizza for lunch or dinner.

Well not really. Basically, it was organic food grown by the owners of the house promoting agro tourism. But it was tasty and like we mentioned before, absolutely non-typical and something that we did not expect to eat in Italy.

The incredibly sunny weather in Sassello was a total contrast to the rainy atmosphere we encountered on our one-day trip to Genoa. Nevertheless, we roamed the streets of Genoa and inevitably delighted ourselves with a few scoops of gelato. After an interesting round table where we got to hear first-hand about the practices of the Italian valuation system of NFE, we dived in a typical Genovian lunch.

In what seems like minutes, our five days in Sassello ended with lot of hugs, many Facebook friend requests and wonderful memories.

Aleksandra Lazoroska & Anastazija Dimitrova

14 - VOICES

Ерасмус+

Две македонки го освојуваат Сасело

Во една убава стара селска куќа сред Парко Беигуа, ние, Александра и Анастазија поминавме пет февруарски денови. Во Сасело, едно непопуларно гратче во Лигурија, нѐ донесе тренинг курсот со едноставен наслов –REC (или поточно Неформално образование: Признание, евалуација и сертификација). Нестрпливи да учествуваме на тренинг курсот и да запознаеме нови луѓе од единаесет различни земји, тргнавме на напорен пат за конечно да стасаме во Сасело откако сменивме авиони, возови и автобуси. Штом стигнавме на целната дестинација, сфативме дека уморот сме си го оставиле во последното превозно средство, зашто позитивната енергија на учесниците кои беа пристигнати и пристигнуваа во тој момент веднаш се прошири низ Рифуџо. Кратко потоа станавме дел од една енергична атмосфера исполнета со млади луѓе кои си ги кажуваа имињата, своите земји на потекло и многу други работи за себе. Наредното утро беше и официјалниот почеток на тренинг курсот кој траеше пет дена. Темата беше доста интересна и предизвикувачка, а составот на самата група овозможи отворање на вразлични дискусии поврзани со темата. Најпосле научивме за состојбата на неформалното образование во одделни земји, насоките во кои невладиниот сектор работи како и за улогите кои учесниците ги имаат во здруженијата во нивните земји. Што се однесува на активностите на тренингот, тие во главно се засноваа врз принципот на групни дискусии и учење од врсници. Начнавме и многу различни прашања и на крај заклучивме дека неформалното образование е тема податлива за бесконечна дискусија и дека не можеме да носиме заклучоци кои подоцна ќе си ги земаме здраво за

готово. И во текот на сите овие дискусии, забава, смеа и пријателство си имавме на претек. Како што деновите минуваа, така и нивото на позитивна енергија станување сѐ повисоко. На многу од нас не им беше проблем останувањето до два часот по полноќ зашто толку бевме внесени во игрите кои ги игравме секоја вечер што не чувстувавме дека времето минало. За ваквото весело расположение значително придонесе и куќичката во која бевме сместени тие пет дена. Зашто куќичката беше така малечка и удобна, неизбежно беше да се собереме во двете големи соби по вечерата и да си седиме покрај огнот, да зборуваме и да се смееме. А кога велиме „вечера“ сигурно ќе си помислите дека се изнајадовме пица за ручек и вечера. Па и не баш. Во главно, јадевме органска храна која ја одгледувале самите сопственици на куќичката па така го промовираа агротуризмот. Ама вкусна беше, и како што спомнавме претходно, сосема нетипична и нешто што не очекувавме дека би го јаделе во Италија.

Неверојатно сончевото време во Сасело беше сосема спротивно на врнежливата атмосфера на која наидовме на нашата еднодневна екскурзија до Џенова. Сепак, си шеткавме по улиците на Џенова и неизбежно, си се насладивме со неколку кугли „џелато“. По интересната дискусија на која имавме можност од прва рака да слушнеме за практиките на италијанскиот систем за вреднување на неформалното образование, се нафрливме на типичниот џеновјански ручек. Како што се чинат ко неколку минути, нашите пет дена во Сасело завршија со многу прегратки, многу покани за пријателство на фејсбук и прекрасни спомени.

Александра Лазороска и Анастазија Димитрова

VOICES - 15

Surviving and enjoying the Estonian snowy winter fairytale !

S

tarting the year right‌ with travelling. Our group of five, was all set and ready to celebrate the orthodox Christmas (on January 7th) in Tallinn, Estonia. Since we are part of the chain project: Agenda A.C.E.-Action, Contact, Excellence, at the first part we already met the trainers and the other participants in Finland, last October and now we met again. The beauty of these chain projects is that you become very close with these people, that now I can call my friends. I was excited to see them all again and to spend another week with the same group of amazing people, where we can work on our project proposals but also have fun in our free time.

16 - VOICES

But I do not think I was prepared for the extreme low temperatures that welcomed us in Tallinn. Coming from a southern country, it was expected that we will complain about how cold it is and that it should be illegal to do anything at -34C. After the initial temperature shock, when we gathered for our first night out, visiting the beautiful fairytale called Christmas Market in the old city of Tallinn, we were amazed by the sight and warmed up with some delicious mulled wine.

Erasmus+ We arrived 3 days prior the start of training course, to be able to explore the capital of Eesti, and to learn more about their traditions, culture and what locals love to do, over here. Trying out traditional food and bar hopping was on the menu for the two night outs that we had with our local guide aka one of our trainers – Pavel. During the day time, we enjoyed just walking around the city centre and the old city, sightseeing and falling in love with the pink sunsets…

The aim for the second part of this chain training course was to finish up the application with our project proposal, for the projects that we started developing while we were in Finland. Everyone was excited to complete the application by the time we need to head back home, from the cute little snowy fairytale in central Estonia called Vanaoue. With the help of the trainers we managed to finish most of the parts of the application and when we were too tired of working we were having ACE-factor (*two Macedonians in the grand finale :), we were singing Drake’s- Hotline Bling or… “You used to call me on my cellphone” all day every day, we had sauna time of course, experiencing rolling in the snow and then jumping in the hottub, trying out international dishes at our intercultural night, having dance battles, secret friend game was on point, celebrating Old-New Year (yes we do celebrate it still :) taking a day off to visit and explore the nearest city called Viljandi and taking thousands of pictures and selfies and having the time of our lives…

We all promised to submit our projects before the deadline and so we did. But the coolest part was that many of the project proposals are with partner organizations that we met on this training course. Looking forward to the third phase in a couple of months, where we’ll meet again and to many other partner projects with this amazing people, coming from even cooler organizations. Thankful to have the opportunity to meet them and have them in my life…

Text by Nina Nikolic

See you soon ACE-family !

VOICES - 17

Opinion

Важноста на потценетите професии :

Ж

екологија

ивееме во ерата на капитализмот. Ова општествено уредување со мошне развиен пазар ни нуди голема варијација на производи. Кога сме гладни можеме да избереме кое од над илјада чоколади во маркетите да го купиме. Имаме милиони комбинации на облеки. Ако сакаме да си купиме мобилен, книги, обувки ќе наидеме на најразлични модели произведени од најразлични фирми. Постојано се отвараат нови работни места, и постојано компаниите имаат потреба од луѓе со некое ново звање, па се отвараат и најразлични смерови на факултетите. Но дали навистина имаме избор и целосна слобода при бирањето на кариера?

Многумина од средношколците сакаат да станат писатели, визуелни уметници, социолози, учители, филозофи, глумци итн. но се постојано “советувани” од страна на нивните родители и општеството да не ги студираат тие области, бидејќи или нема да најдат работа, или нема да бидат доволно платени. Нема високи стипендии за студенти кои не учат компјутерски технологии и програмирање. Компаниите не велат дека им се потребни повеќе поети и сликари.

Но дали се сите овие стереотипи точни? Дали е навистина тешко да се најде работа со диплома од општествените и уметничките науки? Дали навистина вреди да се откажеш од својот сон, само за да се конформираш? И најважно од се, дали навистина НЕМАМЕ потреба од погоре набројаните струки во нашето општество?

18 - VOICES

Андреј Гонев студира екологија. Само тој и уште две девојки одбраа да се запишат на екологија оваа година. Екологијата е природна наука, но сепак никој не се обидува да ја истакне нејзината огромна важност. Гонев вели дека уште како средношколец почнал да се занимава со екологија. Станал волонтер во Македонското еколошко друштво каде помагал во проектот за заштита на (критично загрозениот) балкански рис. Тогаш сфатил дека екологија е вистинскиот избор за него, која без сомнеж максимално го исполнува. Тој смета дека екологијата е особено важна гранка од биологијата, таа ги проучува интеракциите на живите организми и нивната животна средина, како и нивната улога во комплексните екосистеми. Со успешно познавање на ова подрачје, ние можеме активно да се вклучиме во заштита на биодиверзитетот (кој во Македонија е доста богат), што би довело до едно далеку поразвиено и поздраво општество.

„Секојдневното живеење на човекот и нeговиот опстанок зависи од балансот на популациите на сите видови живи суштества во нивната животна средина. Екологијата исто така нуди решенија доколку овој баланс се наруши. Во превод, екологијата значи наука за домот т.е. проучување, зачувување и заштита на нашиот дом – Земјата во целост. Човекот е само уште еден вид кој е дел од природата, кој има не

Мислење прикосновена способност да ја уредува и прилагодува неговата животна средина, да ги користи природните ресурси за сопствен опстанок. Таа способност носи голема моќ и одговорност врз целокупниот баланс во природата и од особено значење е истата да се почитува. Честопати сме сведоци на негативното влијание кое е резултат на човекова небрежност – без разлика дали станува збор за секојдневните одлуки каде и како го фрламе отпадот кој секој од нас го генерира или за сечење на тропски шуми и нивна конверзија во земјоделски површини од страна на големи корпорации. Бидејки на крај, нарушување на балансот во природата е загрозување на нашата иднина” вели Данка Узунова, вработен еколог во Македонското Еколошко Друштво.

Гонев вели дека има толку многу интересни полиња во екологијата, но највоодушевен е од неверојатната разноликост на живиот свет, од чудесниот свет на праживотните и дијатомеите, па се до крупните цицачи. “Фасциниран сум од сите ремек дела кои природата ги направила. Не би ги изоставил ниту бројните теренски активности со Истражувачкото друштво на студенти биолози од ПМФ”. На најкобното прашање – што може да се работи со завршени студии по екологија, Гонев ми кажа дека во Европа, па дури и во Македонија, во последно време расте трендот на заштита на природните богатства, развивање и промовирање на еко-туризмот и се

од Лиле Јовановска

формираат многу невладини организации кои се борат токму за оваа цел. Секоја фирма која сака да гради било каков објект, законски е задолжитeлно да има вработено еколог кои би го проценил импактот врз животната средина, дали тоа би и наштетило или не. Со него се согласува и Узунова - „Работа за еколози секогаш има! Како и секоја друга професија, колку порано вложуваш во истата – толку подобро. Важно е да се нагласи дека секој (без разлика на професионалната ориентација) може да придонесе кон екологијата како наука – преку мониторинг на видови или ангажирање како волонтер во најблиската организација за заштита и зачувување на природата. Ваквиот придонес е мошне популарен во Европа и се нарекува “citiezen science”. Мојата работа е поврзана со истражување птици на терен. Откривање на нови видови птици кои се среќаваат во Македонија е секогаш интересно, бидејки знаеш дека придонесуваш кон развој на орнитологијата (наука за птиците) во твојата држава, но и пошироко. Најголем впечаток на терен ми остави прстенување на младите од египетски мршојадец во централна Македонија. Неописливо е чувството пред тебе да го гледаш заштитничкото однесување на возрасните и техниките на одбрана на младите кога си во нивна близина“ вели таа.

Узунова напоменува дека да се биде еколог е возбудливо и понекогаш не предвидливо. “Без разлика која специјалност од екологијата ја избереш за полена работа, истражувањата на терен, консултирање на релевантна научна литература, придржување кон основните научни принципи и носење објективни заклучоци се стожер во секојдневното делување на еден еколог.Имајки предвид дека секое дрво, парче земја, река околу нас има потенцијал за еколошки истражувања, можостите се речиси неограничени.”– порачува таа. Андреј им препорачува на сите љубители на природата, на животните и растенијата, и на сите оние кои, како него, се воодушевувале од научните експедиции на Дарвин, да студираат екологија, бидејќи набрзо ќе сфатат дека „нашата професија во многу моменти изгледа како да е извадена од некој од документарците на Discovery и National Geographic“

VOICES - 19

Food: A central role in every Cultures

N

Macedonian traditional food.

o matter where you go, it’s clear that one of the aspects of culture that is the most important is food.

Indeed, one of the best ways to truly experience local culture when you travel is to try the food. Food is a huge deal when it comes to culture. Nearly every culture has its own food, and its own customs associated with eating food.

Think about how important food is on special occasions. When we have birthday in Western culture, cake and special meal is a big part of the proceedings. Christmas in Macedonia involves special bread with a coin inside cooked only for this event, Easter in France is about chocolate, thanksgiving in the USA is famous for the turkey... But, of course, it’s not just Western culture that makes food an interesting part of special occasions. Many cultures indulge in making lavishly delicious foods for special occasions, from great feasts in Islamic countries (like Eid Al-Fitr at the end of the Ramadan), to the treats served for Indian special occasions.

20 - VOICES

Food and Special Occasions

A table set up for a Passover seder.

Food can also be symbolic. The Jewish Passover comes to mind when we think of symbolic foods.

Almost everything eaten during the Seder meal has specific meaning. The symbolism of the Seder meal is rather pronounced, and designed to help the partakers remember certain events and concepts. Other cultures have symbolic foods as well, which are eaten for specific reasons during special occasions and holidays. For a weekly symbolic food, consider the Eucharist. Holy Communion is the very essence of taking food, combining it with ritual and special occasion, and turning it into a symbol.

Opinion How We Eat How we eat food also varies from culture to culture. The utensils used, as well as how they are used (in modern Thai culture, the fork and spoon are used simultaneously, with the spoon standing in as the knife), are also a part of culture and food. Place settings are also part of the culture of how we eat.

Just going to a restaurant in France usually yields at least two forks, and possibly doubles of other utensils.

Knowing which utensil to use, and when, is an important part of food culture, whether you are using knife and fork, your hands, or picking up your chopsticks.

French formal place setting

In some cases, tradition dictates that food is consumed in a certain way. For example, in France we’ll eat yogurt at the end of the meal with sugar when in Macedonia it’s eaten with the main meal and without sugar. Of course, there is also an order to what we eat that can be different depending of the country. And the different meals of the day (Breakfast, lunch, dinner) changes a lot. The breakfast is very important in Turkey, but not that much in Macedonia where we prefer to have a big dinner with the family.

Table for the Eid Al-Fitr.

Bottom Line Food is very traditional and fully part of the culture of every country. It’s the expression of many centuries of mixed cultures (For example we still find a lot of Turkish food in Macedonia even if the Ottoman empire dissapeared long time ago). Food shows also a lot about the location of the country, if there is sea you’ll find fishes in the meals, if there is sun you’ll have juicy fruits... Understanding the culture of food can make for a very interesting visit to any country, and can help you avoid gaffes. Once you know what is good, and how it is eaten, you can have a richer experience, whether you stay at home, or travel abroad.

A Birthday cake with candles.

VOICES - 21

Culture

vcs movie nights: brief encounter text | Rugile Vailionyte translation | Ana Tomevska

“I’m a happily married woman. Or rather I was until a few weeks ago. This is my whole world and it’s enough, or rather it was enough until a few weeks ago.”

Your heart dances. The world seems strange and new.

You want to laugh and skip and fall forever.

You are in love.

You are in love with the wrong person.

“That’s how it all began. Just by me getting a little piece of grit in my eye.”

22 - VOICES

EN MK

Култура

Trench coats, dimly lit street lights and a love affair between two strangers who meet at a train station by chance somewhere in postwar Britain. Laura, a married woman and Alec, the idealistic married doctor fall in love in a place and time when self-sacrifice for the sake of marriage made unchallenged moral sense.

David Lean’s ‘Brief Encounter’ is widely considered among the greatest romantic movies of all time.

On 11th of February we gathered in Volunteers Centre Skopje office wanting to hear some ultra-English accents and to see the lifestyle of middle-class England in the 40s. In the end the audience was astounded how Brief Encounter is still relevant after more than 70 years since its release. The film raises many questions about infidelity and leaves the impression of one of the most haunting love stories ever.

Рововски палта, слабо осветлени улични светла и љубовна врска помеѓу две непознати лица кои се запознаваат случајно на железничка страница некаде во Британија после војната. Лаура, мажена жена и Алек, идеалистичкиот оженет доктор се заљубуваат во место и време кога самопожртвуваност за доброто на бракот создава неоспорена морална смисла. “Кратка средба” од Дејвид Лин е широко признаен како еден од најдобрите романтични филмови на сите времиња.

join us Once a month we invite people to watch and discuss one chosen piece of cinema.

Everything from B&W noir classics to present-day documentaries - the only criteria for the film is a thought-provoking message. Еднаш месечно ние покануваме луѓе да гледаме и дискутираме едно одбрано филмско дело. Се од B&W ноир класици до документарни филмови од сегашно време – единствениот критериум за филмот е провокативна порака.

Find us on Facebook Volunteers Centre Skopje VCS Movie Nights

На 11ти Фебруари се собравме во Волонтерскиор Центар во Скопје сакајќи да слушнеме ултра- Англиски акценти и да го видеме животниот стил на средната класа на Англија во 40-тите. На крајот публиката беше трогната колку “Кратка средба” е сеуште важна по повеќе од 70 години од неговата премиера. Филмот покренува многу прашања во врска со неверството и остава впечаток на една од најпознатите прогонувачки љубовни приказни на сите времиња.

VOICES - 23

Travelling

D

ay 1

Sofia

Departure to Sofia at midnight, we took the bus from Skopje and expected a long night ...

5:15, we arrived to Sofia with a bit of fatigue, you can never sleeps very well in a bus ... Finally, we went into the city to began to walk, it’s nice to see the city at dawn and hear no noise and enjoy the completely deserted Alexender Nevski Cathedral.

After putting the luggage to our hotel, we went to the Cathedral of Saint Nedelya by Vitosha Boulevard, a shopping street with International and Bulgarian brands.

First we visited Saint Nedelya and then the Russian Orthodox Church Saint Nikolay and Alexander Nevski Cathedral.

On the way to the last cathedral, we went through a sort of flea market that takes place every day and there are old men and old women who sell all sorts of things to make sure past time and win a few pennies. There was one old lady who was selling lace, one gentleman who sells idols he painted by hand on the wooden board, others were selling coins, ... everything you can find in the flea market.

From there we went to visit the Alexander Nevsky Cathedral, the largest cathedral of the Balkan Peninsula, one of the largest Orthodox cathedrals in the world and one of the symbols of Sofia. With five naves and three altars can contain about 10 000 believers. It is in neoByzantine style and has a gilded central dome with fine gold, amounting to 45 meters high.

Finally, we went for a walk around the hotel where was the large park “HDK” with the Centre of Bulgarian Culture.

24 - VOICES

Travelling

Day 2 We headed towards the “National Art Gallery”, there was “Why Graphics” exhibition on the evolution of design and printing.

We walked through the nice park on the way to the theater “Ivan Vazov”, and from there we went towards the covered market of Sofia. We went through the “Rotunda St George,” and before the “Statue St. Sofia” to get to the covered market. It was open in 1911 and it is still an important place of commerce for the city.

Indeed one can find fruit and vegetable merchants, meat, fish, bakeries, as well as leather goods, clothes of sellers and a large cosmetic store. It is a kind of mall.

From there, we joined the mineral baths, passing by the museum of the city of Sofia where visibly weapons are prohibited...

The mineral baths are a surprising place by their function. All the locals come to take water for drinking, cooking, ... It is a place with several points of water, the water that comes out is hot.

“Paradise”, after some shopping, we were at the park (if you can call it a park) “Gradski”. Which is the way a vast scam, it’s great it’s true, we were happy to sauntered over there that’s true too. But there is nothing good or pleasant to do than to walk around for 3 (real) hours.

Fortunately, we realized the deception quickly and we cut our ride. It is neither more nor less than a huge wood and above all we must be careful not to get lost.

As in any timber, all the trees and all roads are alike. The afternoon draws to a close, we headed towards the bus station to catch our bus to Skopje.

Goodbye Sofia ...

Cyrielle & Guilhem

Then we went to the “Art shop hand craft”, a gift shop which is actually Bulgarian! Then we visited the “Saint Sofia Church” which is the oldest religious building in Sofia.

Day 3 In the morning we went to the large shopping center

VOICES - 25

П

Софија

рв ден Тргнавме за Софија на полноќ, го земаме автобусот од Скопје, не очекува долга

вечер...

5:15, пристигнување во Софија со мал замор, никогаш не се спие многу добро во автобус... Конечно, одиме во градот и почнуваме да шетаме, убаво е да се види градот во раните утрински часови и да не се слуша никаква бучава и да се ужива целосно во празната катедрала на Александар Невски. По оставањето на нашиот багаж во хотелот, одиме до катедралата на Света Недела на Витоша булеварот, улица полна со продавници кои содржат интернационални и Бугарски брендови. После посетата на Света Недела, ја посетивме Руската православна црква Свети Никола и катедралата на Александар Невски. Одејќи во последната катедрала, поминавме низ некој вид на битпазар, кој се одржува секој ден и има стари мажи и жени кои продаваат секакви работи за да им помине времето и да добијат малку пари. Имаше една стара жена која продаваше чипка, еден господин кој продаваше идоли кои ги насликал со своја рака на дрвената плоча, други продаваа монети, ... се што можете да најдете на битпазар.

26 - VOICES

Од таму ја посетивме катедралата на Александар Невски, која е најголемата катедрала на Балканскиот Полуостров, една од најголемите православни катедрали во светот и една од симболите на Софија. Со пет кораби и три олтари може да содржи околу 10 000 верници. Тоа е нео-византиски стил и има позлатена централна купола со чисто злато, во висина од 45 метри. Конечно, отидовме на прошетка околу хотелот каде имаше голем парк “ХДК”со Центарот на Бугарската култура.

Патување

Втор ден

Трет ден

Се упатуваме кон “Националната Уметничка Галерија”, и таму имаше изложба “Зошто графика” за еволуцијата на дизајнот и печатењето. Се шетавме низ убав парк за да стигнеме до театарот “Иван Вазов”, и од таму отидовме кон покриениот пазар на Софија. Поминавме низ “Ротонда Св. Џорџ”, и пред “Статуата Св.Софија” за да стигнеме до покриениот пазар. Бил отворен во 1911 и сеуште е важно трговско место во градот. И навистина може да се најдат тезги со овошје и зеленчук, месо, риба,пекари, кожа, облека и голема продавница за козметика. На некој начин е како трговски центар. Од тука, им се приклучивме на минералните бањи, поминувајќи низ музејот на градот Софија каде видливо оружје е забрането ... Минералните бањи се изненадувачко место со нивната функција.Сите жители доаѓаат тука да земат вода за пиење, готвење,... Тоа е место со неколку точки од вода, и водата што излегува од нив е жешка. Отидовме до продавницата “Рачно изработена уметност”, продавница за подароци која е всушност Бугарска! Потоа ја посетивме црквата “Св.Софија” која е најстариот верски објект во Софија.

Утрото отидовме до големиот шопинг центар “Рај”, и после малку шопинг, отидовме во паркот (ако можеме да го наречеме парк) “Градски”. Патот беше една огромна измама, дека е супер е точно, задоволни бевме што шеткавме таму, и тоа е вистина. Но, на никому не му е пријатно или добро да шета 3 (вистински) часа. За среќа, ја сфативме измамата брзо и го намаливме нашето возење.Тоа не е ниту повеќе, ниту помалку од огромно дрво и над се ние мораме да бидеме внимателни да него изгубиме. Зашто како било кое дрво, сите дрва и патишта се слични. Попладнето привршува, се упатуваме кон автобуската станица да го фатиме нашиот автобус за Скопје. Довидување Софија ...

Cyrielle & Guilhem

VOICES - 27

Travelling

Slovenia

I’ve visited Slovenia many times, but this country still surprises me in many ways. Slovenia is always an excellent choice for your vacation, it offers varied landscapes that are worth to explore. It’s a small country bordered

by Croatia, Hungary, Austria and Italy and a home to just 2 million people. It has a tiny but beautiful bit of coastline along the Adriatic Sea. I love Slovenia for its diverse landscapes, the Alps meet the Mediterranean and beautiful uplands and lowlands meet the Karst. The locals joke that in May you could spend the morning skiing on the snowy peaks and then spend the afternoon swimming in the sea.

L

jubljana, the capital city, is considered to be a hidden gem of Europe. It became the European Green Capital for 2016 because of the large number of beautiful parks and gardens.

Tivoli is the largest and most popular park where you can relax yourself. Ljubljana is often compared with Prague due to its magnificent architecture. The center can be best experienced on a tourist boat cruise. Or you can just walk along the Ljubljanica River, and discover the beautiful architectonical pieces of the famous architect Jože Plečnik, his famous is the Triple Bridge, a group of three bridges across the Ljubljanica River.

28 - VOICES

Ljubljana

Love locks on the bridge in Ljubljana The symbol of Ljubljana is the dragon, which dominates the Dragon Bridge and the city’s most prominent attraction Ljubljana Castle, whose Outlook Tower offers one of the most amazing

views of the city. There are also several museum exhibitions on Slovenian history, a puppet museum a number of historical rooms such as the Chapel of St. George, the Prison, and a video presentation room called Virtual Castle. The dragon symbolizes the strength, courage and greatness.

The legend says that the dragon was the monster that Jason and Argonauts, the Greek mythological heroes, struck down on their return home after founding the Golden fleece. I also recommend you to visit the Nebotičnik skyscraper in the center of Ljubljana, where you can have a cup of good coffee with a beautiful view of the city and Ljubljana’s Castle.

Travelling

The coast The Alps The Julian Alps and the KamnikSavinja Alps are one of the most beautiful parts of Slovenia. Bled, a Slovenian very popular resort town in the foothills of the Julian Alps, is set along the Lake Bled.

In the center of an emerald green mountain lake is located medieval Bled Castle from the 11th century.

It´s an access point for the Triglav National Park, Triglav is the highest mountain in Slovenia and the highest peak of the Julian Alps. The Julian Alps are also home to incredible Soča Valley, which offers a plenty of outdoor activities like zip lining, hiking, paragliding, mountain biking, climbing, canyoning and much more. Especially rafting on the wild waters of the emerald Soča River is an unforgettable experience.

Due to a plenty of ski areas is Slovenia an ideal country for skiing. Planica is considered to be a cradle of Slovenian Sport. Planica Nordic Center is a complex with a flying hill, seven ski jumping hills and cross-country skiing track. If you like adventure, you have to try the biggest Zipline and fly over the Planica Large Hill. Other favorite tourist destination in this area is Kranjska Gora, the Alpine village with the real winter atmosphere and beautiful nature, where you can enjoy skiing and wellness.

Krvavec Ski resort is the second largest Slovenian ski resort, located in the Kamnik-Savinja Alps, near the city of Kranj and just 25 km from Ljubljana.

From the ski slopes you can get to the seaside in just a few hours.

The towns on the coast - Piran, Portorož, Koper and Izola are definitely worth to visit. The coast is ideal for water sports and there are also natural health resorts in Strunjan and Portorož. I recommend you to visit especially the pictersque Piran. You will be charmed by the narrow streets within the old town wall, beautiful main square with the statue of the famous composer and virtuoso violinist Giuseppe Tartini, who was born there and several beaches where you can relax. You can have a coffee, lunch or dinner surrounded by sounds of the sea. The local restaurants offers a plenty of fresh fish from the Adriatic Sea, meat, delicious vegetables and fruits and tasty wine Malvazija.

North-Eastern Slovenia Maribor is the second largest city surrounded by the green slopes of Pohorje Mountain and three natural health resorts: Zreče, Dobrna and Topolšica.

Other resorts that have grown up around natural springs are Radenci and Rogaška Slatina. In Pohorje Mountain you can find the biggest ski center in Slovenia which offers excellent ski slopes and spa centers. Other destinations that are worth to visit are Celje with its Old Castle, medieval city Škofja Loka where is the Loka Castle, built before 1202, and the historical city of Kranj. There is also the biggest wine-growing region of Podravje in Eastern Slovenia, where the premium quality wines are produced.

The Karst Slovenia has over 11,000 karst caves, including Postojna Cave, which is considered to be the queen of Slovenian caves. With its length 24 kilometres it´s the largest and most visited cave in Europe. The unique underground world of this cave can be experienced by a train.

Above the cave you can admire the Predjama Castle which was entered into the Guinness Book of World Records as the largest cave castle in the world! Visit also the Škocjan Cave which entered on UNESCO’s list of natural and cultural world heritage sites in 1986. Other worth seeing place is the town of Lipica, which is home of the famous Lipizzaner horses, there is a recreational center and a riding school.

Michaela Kawanova

VOICES - 29

Slovenia

U

në e kam vizituar Sloveninë disa herë, por ky shtet prap më mahnitë gjdo herë që shkoj. Slovenia është një zgjidhje e vërtetë për pushimet e juaja, ju ofron shumë pejsazhe të larmishme të cilat ja vlejnë ti eksplorosh. Është një shtet i vogël me përmasa gjeografike i cili kufizohet me Kroacinë, Hungarinë, Austrinë dhe Italinë dhe është shtëpi me 2 milion popullatë. Ka një bregdet të vogël por të bukur përkrah detit Adriatik. E dua Sloveninë përshkak pejsazheve të ndyshme që ka, dhe Alpet njoftohen me mesdheun dhe majet dhe ultësirat njoftohen me Krast. Shakatë e vendit thonë se në muajin Maj mund mëngjeset ti kalosh duke bërë ski në fushat me borë e pastaj në pasdite mund të kalosh duke notuar në det.

30 - VOICES

Lubiana Lubiana, kryeqyteti, konsiderohet si perlë e fshehur e Evropës. U bë kryeqiteti i gjelbërt Europian për vitin 2016 përshkak shum parqeve dhe koshteve. Tivoli është parku më i madh dhe më i popullarizuar ku mund ta relaksosh vetin. Lubiana shpesh herë krahasohet me Pragën përshkak arkitekturës të mrekullueshme. Qendra më së miri përjetohet me barkë turistike lundrimi. Ose mund të bësh xhiro përkrah lumit Ljubljanica, dhe zbulo pjesë nga arkitektura e bukur e të famshmit Jože Plеčnik, më e famshmja e tijë është ura e trefisht, një grup nga tre urat nëpër lumin Ljubljanica.

Simboli i Lubianës është dragua, e cila e

Travelling usepphe Tartini, i cili kishte lindur atje, dhe disa plazhe ku mund të relaksohesh. Ju mund të pini një kafe, ose të hani drekë të rrethuar nga zhurmët e këndshme të detit.

Resteorantet lokal ofrojnë shumë lloje të peshkut të freskët nga deti Adriatik, mish, perime të mrekullueshme dhe fruta dhe verë të shijshme Malvazija.

Slovenia veri lindore demonstron Urën e Dragoit dhe atrakcioni më i madh i gjithë qytetit është Kalaja e Lublianës, e cila pikëpamja e kullës na ofron një pamje mahnitëse të qytetit. Atje gjithashtu ka edhe disa ekspozita muzeu në historinë e Slovenisë, museu i kukullave një numër i dhomave historike siq është Kisha e Shën Gjorgjisë, burgu, dhe dhoma e video prezantimeve quhet Kalaja virtuale. Dragoi simbolizon forcën, guximin dhe madhështinë. Legjendat thonë se dragoi ishte përbindëshi që Jason dhe Argonaut – in, heronjët e mitologjisë greke, ngelën poshtë gjatë rikthimit të tyre në shtëpi pasi që gjetën Ar të mbuluar. Un gjithashtu ju rekomandoj të vizitoni qiell gërvishtësin Nebotičnik në qendër të Lubianës, ku ju mund të pini një kafe me pamje të mrekullueshme nga kalaja e Lubianës.

Alpet Alpet e Julianit dhe alpet e Kanik – Savinjas janë një ndër më të bukurat pjesë të Slovenisë. Bled, një ndër resortet më të famshme në Sloveni është në ultësirën e alpeve të Julianit, gjendet afer lumit Bled.

Në qendrën e lumit malor me ngyrë smeraldi të gjelbërt ndodhet kalaja Bled i mesjetës i cili ndodhet që nga shekulli i 11 – të. Është pikë hyrje për Triglav parkut nacional, Triglav është mali më i gjatë në Sloveni dhe maja më e lartë e alpeve të Julianit. Alpet e Julianit janë gjithashtu edhe shtëpi e të pabesueshmes lugin Soča, e cila ofron shumë aktivitete si rrëshqitje me zinxhir, ngjitje nëpër mal,

parashutim, shëtitje me biçikletë nëpër mal, ngjitje edhe shumë aktivitete tjera. Veçanërisht lundrimit në ujrat e egër të lumit Soča është një eksperiencë e paharuar.

Shkak për kaq shumë qendra skiimi në rajon është Slovenia si shtet ideal për skiim. Plantica konsiderohet të jetë fillimi i sportit Sloven. Kompleksi Planica Nodric Center, i cili ka 7 kodrina të cilat përdoren për kërcim me ski. Nëse e pëlqeni aventuren, ju duhet ta provoni teleferikun më të madh dhe të fluturoni mbi kodrën e madhe Planica. Destinacioni tjetër i parapëlqyer i turistve në këtë teritor është Kranjska Gora, fshati në Alpe me një atmosferë dimrore dhe me natyrë të mahnitshme, ku ju mund të shijoni skiimin dhe knaqsi. Krvavec Ski resort është i dyti në Sloveni për nga gjatsia, e cila ndodhet në Alpet e Kamnikut – Savinja, afër qytetit Kranj dhe vetëm 25 km larg Lubianës.

Bregu Nga shpatet e skiimit mund të shkoni në bregdet për vetëm disa orë. Qytetzat në breg – Piran Portorož, Koper dhe Izola pa dyshim jand vende të cilat vlejn të vizitohen. Bregu është i përshtatshëm për sporte ujore dhe atje gjithashtu ka resorte të shëndetshme në Strunjan dhe Portorož. Unë ju rekomandoj të vizitoni veçanërisht Piran-in. Ju do mahniteni nga rrugicat e ngushta me murr të vjetër të qytetit, me sheshin kryesor shumë të bukur me statuja të të famshmit kompozitor dhe violinistit Gi-

Maribor është qyteti i dytë me i madh dhe i rrethuar nga shpatet e gjelbërta e maleve Pohorje dhe tre resortet e shëndetshme: Zreče, Dobrna dhe Topolšica. Resortet tjera të cilat janë bërë vetë nga natyra janë Radenci dhe Rogaška Slatina.

Në malin Pohorje ju mund ta gjeni qendrën më të made të skiimit në Sloveni e cila ofron shpate të mrekullueshme për rrëshqitje dhe qendra me burime të ujit të nxehtë. Destinacionet tjera janë vlevshme për ti vizituar siç janë Celje me kështjellën e vjetër, qyteti mesjetar Škofja Loka ku gjendet kështjella Loka, e ndërtuar para vitit 1202, ku kualitete të larta të verës janë prodhuar.

Krastike Slovenia ka mbi 11.000 shpella krastike, duke përfshirë shpellën Postonja, e cila konsiderohet të jetë mbretëresha e shpellave Slovene. Me gjatsi prej 24 kilometrav përveq që është më e gjata është edhe më e vizituara shpellë në Europë. Bota ndërtoksore unike e ksaj shpelle mund të përjetohet me tren. Mbi këtë shpellë ju mund ta çmoni kështjellën Predjama e cila hyri në librin e gjenisë me rekord botëror si kështjella shpellë më e gjatë në botë! Vizitoni gjithashtu shpellën Škocjan e cila hyri në listën e UNESCO – s për nga natyra dhe kultura e trashiguar që nga viti 1986. Tjetër vlerë e vendeve për ti vizituar është Lipica, e cila është shtëpia e kuajve të famshëm Lipizzaner, atje egziston një qendër dhe një shkollë për kalërim.

VOICES - 31

Lifestyle

Happy New Year

W

Iran - part II.

eird title in this time of the year, huh? But true, in Iran we use a different calendar.

It is called The Solar Hijri calendar; we’re in the year 1394 and getting ready to celebrate the New Year, 1395. It begins on the vernal equinox and is based on the orbit of the sun around the earth. Each of the twelve months corresponds with a zodiac sign.

The first six months have 31 days, the next five have 30 days, and the last month has 29 days in usual years but 30 days in leap years. The present Iranian calendar was legally adopted on 31 March 1925 and it is used in Iran and Afghanistan. The beginning of the calendar concurrent with the Islamic calendar, when the profit Muhammad, moved from Mecca to Medina in 622 A.C., but the difference is that The Islamic (lunar) calendar is based on the orbit of the moon around the earth. The first day of the New Year is the beginning of spring, it is called “Nowrooz”, no means new and rooz means day. The Solar Hijri year begins about 21 March of each Gregorian year and ends about 20 March of the next year. To convert the Solar Hijri year into the equivalent Gregorian year add 621 or 622 years to the

32 - VOICES

Solar Hijri year depending on whether the Solar Hijri year has or has not begun. In the Iranian calendar, every week begins on Saturday and ends on Friday. In most Islamic countries, Friday is the weekly holiday.

Before the New Year, on the last Tuesday night of the year we have a fire jumping festival, it is called Chahārshanbeh Suri, also festival of fire, it is a prelude to Nowruz, which marks the arrival of spring. It is an ancient Kurdish festival dating back to at least 1700 BCE of the early Zoroastrian era. Azerbaijani, Kurdish, Turkish, Afghani people and some other nations in the world celebrate it as well. The words Chahar Shanbeh mean Wednesday and Suri means red. The celebration usually starts in the evening, with people making bonfires in the streets and jumping over them singing “zardi-ye man az toh, sorkhi-ye toh az man”.

The literal translation is, my yellow is yours, your red is mine. This is a purification ceremony. This means you want the fire to take your paleness, sickness, and problems and in turn give you redness, warmth, and energy.

A couple of days before the New Year Haji Firouz, a

Lifestyle

symbolic black faced disguised character wanders in the streets with his satin red costume singing and dancing, informing that the winter is gone and spring is close. The sound of his songs and the sight of his dance are often analogous to hearing Christmas music in a shopping mall, telling all that Nowrooz is in the air.

Then here we set a table instead of the Christmas tree, called Haft Sin, means there are seven objects starting with the letter “S”. Each of them is a symbol and contains a meaning. As you can see on the picture, Sabze, wheat growing in a dish (as a symbol of rebirth), Samanu, sweet pudding made from wheat germ (symbolizing affluence), Senjed, dried oleaster Wild Olive fruit (symbolizing love), Seer, garlic (symbolizing medicine), Seeb, apple (symbolizing beauty and health), Somāq, sumac fruit (symbolizing the color of sunrise, with the appearance of the sun Good conquers Evil), Serkeh, vinegar (represents age and patience).

The beauty of Haft Seen is that it has all to do with nature and nothing to do with any religion. To reconfirm all hopes and wishes expressed by the traditional foods, other elements and symbols are also on the table): •

a few coins placed on the table represent prosperity and wealth;

•

Painted eggs represents fertility;

•

a Seville orange floating in a bowl of water represents the earth floating in space;

•

a goldfish in a bowl represents life;

•

Rose water known for its magical cleansing power, is also included on the tablecloth;

•

A pot of flowering hyacinth or narcissus is also set on the table cloth;

•

A mirror which represents the images and reflections of Creation as we celebrate anew the ancient Persian traditions and beliefs that creation took place on the first day of spring.

•

On either side of the mirror are two candlesticks holding a flickering candle for each child in the family. The candles represent enlightenment and happiness;

•

Quran (the last holly book which emphasizes the belief in all prophets, to create unity, however some people prefer to put the poetry book of “Hafez” written by Hafez the Persian poet.

Children enjoy coloring the eggs and helping their mother to set the table. During the last month of the year people intend to clean the entire house, cleaning the walls, carpets, curtains and so on. The fresh spring breeze is so pleasant while shopping in the streets and the sun shining, warming up the cold winter left over. I am sure if you pass by Iran in this time of the year you won’t regret it.

We bake cookies specifically for New Year, the most popular is chick pea cookies and we cook fish with rice and vegetables for the special meal.

Text by Afra Fekri VOICES - 33

Среќна Нова Година

Ч

уден наслов во ова време од годината, нели? Но вистинит, во Иран користиме различен календар. Тој се нарекува Соларен Хиџри календар; Ние сме во 1394 година и се подготвуваме да ја прославиме Новата Година, 1395. Тој почнува на пролетната рамноденица и се базира на орбита на Сонцето околу Земјата. Секој од дванаесетте месеци кореспондира со Хороскопски знак. Првите шест месеци имаат 31 ден, следните пет имаат 30 дена, а последниот месец има 29 дена во вообичаените години, но 30 дена во престапна година. Сегашниот Ирански календар е легално усвоен на 31 март 1925 година и тој се користи во Иран и Авганистан. Почетокот на календарот е истовремен со Исламскиот календар, кога пророкот Мухамед, се преселил од Мека во Медина во 622 A.C., но разликата е во тоа што Исламскиот (лунарен) календар се базира на орбитата на Месечината околу Земјата. Првиот ден од Новата година е на почетокот на пролетта и се нарекува «Norooz”, “No” значи нови и “Roz” значи ден. Соларната Хиџри година почнува околу 21 март од Грегоријанската година и завршува на 20 март следната година. За претворање на Соларна Хиџри година во Грегоријанска година,

34 - VOICES

додадете 621 или 622 години на Соларна Хиџри година во зависност од тоа дали Соларна Хиџри годинае започната или не. Во Иранскиот календар, секоја недела започнува во сабота, а завршува во петок. Во повеќето исламски земји, во петок е неделен одмор. Пред Нова Година, вечерта на последниот вторникот од годината имаме фестивал на прескокнување на оган кој се нарекува Chahārshanbeh Suri, исто така и фестивал на огнот, како увертира на Nowruz, со кој се одбележува доаѓањето на пролетта. Тој е древен курдски фестивал кој датира најмалку 1700 п.н.е. од почетокот на Зороастрианската ера. Го слават Азербејџански, Курдски, Турски, Авганистанските народи, како и некои други земји во светот. Зборовите Chahar Shanbeh значи среда и Suri значи црвена боја. Прославата обично започнува во вечерните часови, со луѓе кои припремаат огнови на улиците и скокаат преку нив пеејќи “ zardi-ye man az toh, sorkhi-ye toh az man “. Буквален превод е “мојата жолта е твоја, твојата црвена е моја”. Ова е церемонијата на прочистување. Ова значи дека сакате огнот да го земе вашата бледило, болести и проблеми и за возврат да ви даде црвенило, топлина и енергија.

Животен стил

Неколку дена пред новата година Haji Firooz, симболичен маскиран човек со црно обоено лице кој талка по улиците во црвен сатенски костим, пее и танцува, известувајќи не дека зимата помина и пролетта е близу. Звукот на неговите песни и неговиот танц често се аналогни на Божиќната музика во трговски центар, велејќи им на сите дека Norooz се ближи. Потоа, наместо новогодишна елка, поставуваме маса, наречена Haft Sin, што значи дека поставуваме седум објекти кои почнуваат со буквата “С». Секој од нив е симбол и има одредено значење. Како што можете да видите на сликата, “Sabze”, пченица раснета во посебен сад (како симбол на повторното раѓање), “Samanu”, сладок пудинг направен од пченични никулци (симболизира богатство), “Senjed”, сушени oleaster диво маслиново овошје (симболизира љубов), “Seer”, лук (ја симболизира медицина), “Seeb”, јаболко (симболизира убавина и здравје), “Somāq”, sumac овошје (ја симболизира бојата на изгрејсонцето, со појавата на сонцето Доброто го победува Злото), “Serke”, оцет (ги претставува возраста и трпението). Убавината на Haft Seen е дека е поврзан со природата и нема никаква врска со ниту една религија. За повторување на сите надежи и желби изразени преку традиционалните јадења, на масата исто така се поставуваат и други елементи и симболи: • неколку парички ставени на масата претставуваат просперитет и богатство; • насликани јајца претставуваат плодност; • портокал од Севиља кој плови во една чаша вода ја претставува земјата која лебди во вселената; • златна рипка во сад го претставува животот;

• розова вода позната по својата магична моќ на прочистување, исто така, е поставена на масата; • сад со расцветан зумбул или нарцис, исто така, е поставен на масата; • огледало што ги претставува сликите и рефлексиите на Создавањето кога ги славиме одново античките Персиски традиции и верувања дека Создавањето настанало на првиот ден на пролетта.

• на другата страна на огледалото два свеќници со запалена свеќа за секое дете во семејството. Свеќите претставуваат просветлување и среќа; • Куранот (последната света книга која ја нагласува вербата во сите пророци, да создададат единство, но некои луѓе претпочитаат да ја постават «Хафез», поетска книга напишана од персискиот поет Хафез). Децата уживаат во бојадисување на јајцата и во помагање на мајка си да се постави масата. Во текот на последниот месец од годината луѓето имаат намера да се чисти целата куќа, чистење на ѕидовите, теписи, завеси и така натаму. Свежото пролетно ветре е толку пријатно додека сте во шопинг низ улиците, сонцето сјае, затоплувајќи ги преостанатите знаци на зимата. Сигурна сум дека ако поминете во Иран во овој период од годината нема да зажалите.

Афра Фекри, Превод: Вела Попадиќ

VOICES - 35

Поддржано од

VOICES - 36