VOICES November 2014

Page 1

November

2014

V

EVERY SCAR I HAVE MAKES WHO I AM ... ... OR IDENTITY AS A SOCIAL EXPERIMENT IN SKOPJE

INTRODUCTION TO BODY LANGUAGE

IC E S


EDITORIAL Production & Coordination:

Contact:

Volunteers Centre Skopje Emil Zola 3/2-3, 1000 Skopje Tel./Fax. +389 22 772 095 vcs_contact@yahoo.com www.vcs.org.mk

Nikola Stankoski Gjoko Vukanovski

Cheese–eating … ... or how the issue of Voices magazine is born Recipe: What do you need for such a delicious November issue of Voices magazine as this one is. In order of appearance: 1.Sortiment of a traditional Slovak cheese – smoked as well as nonsmoked (we in Slovakia called them “korbáčiky” or “parenica” and they can be in various shapes or forms) – see the photos for getting the idea. 2.A bunch of young enthusiastic volunteers between 16 and 30 years old. IMPORTANT: don´t forget to mix local volunteers with the right amount of international ones. 3.When the blend is ready put them into the oven – let them express their opinions and ideas what would be interesting for Voices readers to read about! 4.There is no right or wrong way of doing it - basically there is just one rule – we are creating article ideas together – when somebody comes with an idea others are free to comment or redirect the idea to some other, more fitting way. 5.After approximately one hour of roasting, the blend should be ready – volunteers are sweating from all of the mental activities they have been through but happy about all of the delicious articles they are going to write about and the new people / friends they have met. 6.After enough time of being in the fridge, the blend is ready to be served – November issue of the Voices magazine is born. Don´t be mean and don´t eat it just by yourself – offer a piece also to a friend/schoolmate/family member or to anybody who seems to be hungry! Bon appetit! Your Voices team

VOICES TEAM:

Aleksandra Taseva Anita Kirkovska Arbina Ajdar Ana-Marija Karadjovska Bojana Drangova Bujar Islami Elena Micevska Gjoko Vukanovski Damjan Serafimovski Dzvezda Mihajlova Ilona Olehlova


3

EVERY SCAR I HAVE MAKES WHO I AM OR IDENTITY AS A SOCIAL EXPERIMENT IN SKOPJE - Monika Naglova

7

TO HALLOWEEN OR NOT TO HALLOWEEN? - Paulina Drzał

9

AND YOU WILL NOT LISTEN, THEY WILL STEAL YOU... - Ilona Olehlova

13

ONE DIFFERENT SKOPJE SCHEME - Kristina Saltirovska

17

INTRODUCTION TO BODY LANGUAGE - Kathy

21

DON’T TELL MY MOTHER I’M VISITING MACEDONIA - Paul Angles

25 PAULINA TROUGH THE LOOKING-GLASS, AND WHAT SHE FOUND THERE - Paulina Drzał 29 ERASMUS STUDENT NETWORK - Michal Krizan 35 LIFE AS A STUDENT - Tamara Canevska 37 SHORT ENGLISH-MACEDONIAN VOCABULARY - Monika Naglova 39 VOLUNTEERING - A WAY TO SUCCESS - Ana-Marija Karadjovska 43 CHANGING THINGS IN SCHOOL - Aleksandra Taseva 45 INTERNATIONAL EXCHANGE: WHY SHOULD YOU ATTEND? - Michal Krizan

Ivana Angjelovska Kathy Kristina Buzaroska Kristina Saltirovska Lirie Memeti Marica Jovanova Marija Korunoska Martina Dimevska Michal Krizan Milica Kaevska Monika Naglova Nikola Peshevski

Paul Angles Paulina Drzał Tamara Canevska Sanja Stojcheva Simona Georgievska Sokol Makolli Zuhri Kamberi

Со дегустација на сирење...Или како се роди новото издание на ВОИСЕС магазинот Рецепт: Што е потребно за креирање на така вкусно ноемвриско издание на ВОИСЕС магазинот, како што е ова? Според следниот редослед: - Избор на деликатесно словачко сирење, пушено и непушено (или како што ние во Словачка ги нарекуваме “korbáčiky” или “parenica” и тие можат да бидат во најразлични големини и форми), погледнете на фотографиите и ќе добиете идеја. - Група на млади ентузијастички расположени волонтери, на возраст од 16-30 години. - ВАЖНО: не заборавајте да ги измешате домашните волонтери со точниот број на волонтери од странство. - Кога смесата е подготвена, ставете ги во рерната, дозволете им да ги искажат своите мислења и идеи за тоа што тие сметаат дека би било интересно за читателите на ВОИСЕС! - Не постои правилен или неправилен начин, всушност постои само едно правило кое гласи дека сите ние ги креираме статиите заедно, кога некој ќе дојде до идеја, другите членови можат да ја коментираат идејата и да ја насочат во некој друг посоодветен правец. - После околу еден час печење, смесата изгледа дека е готова, волонтерите се веќе препотени од сите умствени активности низ кои пројдоа, но се многу среќни за вкусните статии кои ќе ги пишуваат и за новите луѓе/ пријатели кои ги сретнаа. - После доволно време во фрижидерот, смесата е готова за служење, ноемвриското издание на ВОИСЕС магазинот е создадено! Немој да бидете злобни и сами да ја изедете смесата... Понудете парче и на вашите пријатели/соученици/членови на семејството и на секој што ви се чини дека е “гладен”! Бон Апетит! Вашиот ВОИСЕС тим


EXPERIMENT 3

EVERY SCAR I HAVE MAKES WHO I AM OR IDENTITY AS A SOCIAL EXPERIMENT IN SKOPJE

A

t the beginning there was this unclear idea that I would really like to write an article about identity. I mean, wouldn’t we all like to know who we are? Especially now, in “modern times”. In the past, people used to define themselves by their family (I am the son/daughter of…) or by the tribe they belonged to, as well as by the village they lived in or the craft they executed (e.g blacksmith, baker). Nowadays, it is much more difficult. People travel from villages to cities, from countries to other countries, exploring new continents; everything is much more complex - mixed and a bit less clear. So my mission of how to deal with this identity mystery might have sounded like an easy one - asking people on the streets of Skopje one question and then waiting for the answer. But when the question is “who are you?” it might not be such a simple thing to do. Imagine - your starting point is the statue of Alexander the Great at the main square. The one with the horse. Your trajectory is up to you. Your goal is to get answers to your “who are you?” question thirty times. Let´s get this started.

Chasing people in the proximity of the square is fun. Kind of. Majority of them are friendly. Some turn us down. It is me and Kathy –a local volunteer asking the question. After few answers we have clearer image in our heads concerning few interesting facts: - Younger people are more willing to answer the question than older ones; - When you ask the question in English – as a foreigner, people are MUCH more willing to give you the answer than when you ask in Macedonian. You can come to a conclusion based on these facts on your own, as did I. Seems like older people still might have “trust” issues, and being asked such question in Macedonian brings an element of suspicion to it. “Who are you?” At first a surprise - uncertain smiles, nodding of the heads. “I don´t know” comes as the easiest reply. “What do you want to hear?”, people are staring at us curiously, looking for a fitting answer, when it is actually up to them to reply in any way they like. It is certainly not an easy question and telling something intimate about yourself to a complete stranger is challenging. So there we have the un-conflicted responses: names, nationalities and occupations. Things that are easy to say and that become such integral parts of ourselves that it is often very easy to identify only with them.


“I am Osman and this is my wife Sabina.” “I am Miki. I am from Macedonia. I am working. I am a very, very beautiful man.” “I am Drilon. I am from Kosovo. I am a student. Drilon is my real name.” “I am Serbian.” “I am the bookseller on this square…just this…and nothing else…” Some people grace us with the possibility to get to know their personality traits from their responses – whether they are pessimists or optimists, whether they consider this question stupid or just funny. They went beyond the name/nationality/occupation theme and based their identity on something different – emotion, thing they like to do, etc. “I am an artist….art is what makes me happy. So in my soul, I am an artist.” ”I am unidentified… I don´t want to be in any of the boxes.” “That is a difficult question. I am a simple man. I don´t have big needs. What I search in my life is a true friendship.” ”I am the boss. I am the queen. The drama queen. No, just the queen.” “I am a butterfly. I am a free person. Open-minded.” Some of our “respondents” took their time to think about their answers and they could be very simple but, at the same time, as powerful as words can be. Such was this one, coming from a homeless man sitting on a bench in a park. “I am a human being. There exists no countries, no boundaries, no religions. Just human beings. Everywhere.” What I learnt and what is important is this: we can not limit one´s identity to short answer. Identities are multiple. In one situation we define ourselves like a mother/daughter/family member, in other like a lawyer/cleaner/cook, and yet in another like European/African etc. I don´t think that answers here in Skopje differed from any other country in the world. In the end we are all just human beings. We all need air, food and love to survive. We feel the same. This gives us hope that peace and understanding might be possible one day. And then, who are you?

By Monika Naglova


„СЕКОЈА ЛУЗНА ШТО ЈА ИМАМ Е ДЕЛ ОД МЕНЕ – СОЦИЈАЛЕН ЕКСПЕРИМЕНТ НА ТЕМА ИДЕНТИТЕТ, СПРОВЕДЕН ВО СКОПЈЕ”

Н

а почетокот имав само една не сосема јасна идеја околу тоа дека би сакала да напишам текст за идентитетот. Сепак, секој од нас сака да знае кој е и што е, нели? Особено сега, во модерното доба. Во минатото ситуацијата била таква што луѓето се дефинирале себеси според тоа од кое семејство или племе потекнувале, како и според местото од кое доаѓале или која била нивната занимација (ковач, пекар итн). Денес ова е многу потешко. Луѓето се движат константно, патувајќи од село во град, од едни градови во други, минувајќи држави... сето тоа ја отежнува можноста да се стави точка на тоа што претставува нашиот идентитет. На прв поглед мојот личен проект изгледа едноставно – јас само ги прашувам едно прашање луѓето што ќе ги сретнам на скопските улици и потоа чекам на одговорот кој подоцна ќе го анализирам. Но кога се зема предвид дека тоа прашање е „Кој си ти?”, тоа повеќе не изгледа толку едноставно. Сега замислете како тоа се одвива. Нашата појдовна точка е статуата на Александар Велики на главниот плоштад во Скопје. Статуата со коњот. За траекторијата одлучуваме ние самите. Нашата цел е да добиеме 30 одговори на прашањето „Кој си ти?”. Епа, ајде да почнеме. Потрагата по луѓето кои ќе го одговорат прашањето се покажува интересна. Повеќето од нив се пријателски настроени но има и некои кои не сакаат да одговорат. Задачата ја извршуваме заедно со Кети – волонтерка од Скопје која исто така се обидува да праша неколку пати. По само неколку обиди веќе воочуваме неколку работи:

- поголем број од тие што се расположени да ни одговорат се млади луѓе; - шансата да добиеме повратен одговор е многу поголема доколку на луѓето им пристапуваме зборувајќи англиски. Се чини дека луѓето преферираат да зборуваат со странци. Тоа го покрева прашањето: зошто постарите луѓе во Скопје се сомневаат во нас само затоа што сакаме да ги прашаме нешто? Сега за сега, тоа го препишуваме на мало ниво на доверба. „Кој си ти?” Изненадувањето е очигледно. Насмевките се несигурни, а повремено гледаме кимање со главата. „Не знам” се чини дека е најлесниот начин да се одговори на нашето прашање. Ударно и брзо. „Што би сакале да слушнете?” Луѓето не гледаат љубопитно, обидувајќи се да смислат одговор што ќе биде најсоодветен и покрај нашето инсистирање дека тие одлучуваат што ќе споделат со нас. Секако, свесни сме дека прашањето не е лесно, а да се сподели нешто толку лично со непознати луѓе претставува вистински предизвик. Тогаш се појавуваат наједноставните одговори – имиња, националности, занимања. Овие работи се меѓу најлесните да се кажат и објаснат. Сепак, точно е и дека овие работи со време стануваат голем дел од нас и нашите животи, па тоа резултира во идентификација со нив. „Јас сум Осман, а ова е мојата жена Сабина.” „Јас сум Мики. Јас сум од Македонија. Работам. Јас сум многу убав маж.” „Јас сум Дрилон. Јас сум од Косово. Студирам. Навистина се викам Дрилон.” „Јас сум Србинка.” „Јас продавам книги на плоштад. Жената што продава книги. Да, само тоа...”

Моника Наглова


Некои од луѓето кои ги прашуваме се поотворени за себе. Тие ни кажуваат повеќе информации поврзани со нивниот карактер и начинот на кој тие ги гледаат работите, на пример: песимисти и оптимисти. Многу од нив ги искажуваат своите емоции преку нивните одговори. Ова го сметаме за добро затоа што имаме придвижување од константните одговори кои се вртат околу роденото име, националноста или пак работата која ја вршат. „Јас сум уметник... уметноста ме прави среќна. Во душата сум уметник.” „Не сум определена на тој начин. Не сакам да се затворам себеси.” „Тоа е тешко прашање. Јас сум едноставен човек. Немам некои големи потреби. Нештото по коешто трагам е вистинско пријателство.” „Јас сум шефица. Јас сум кралица. Кралица на драмата. Не, само кралица.” „Јас сум како пеперутка. Слободна сум, и отворена.” На некои од луѓето им е потребно повеќе време за да ни одговорат. Понекогаш овие одговори нè изненадуваат, пред сè затоа што кажуваат моќни работи со едноставни зборови. Најилустративен пример за ова е бездомникот кој го наоѓаме седнат на една клупа во Жена Парк. „Јас сум само едно човечко суштество. Не постојат земји, граници, религии. Постојат само луѓе. Секаде.”

Тоа што го учиме е следново: Не можеме да го лимитираме идентитетот на еден формулиран одговор. Постојат многу видови идентитети. Во одреден тип на ситуации идентитетот може да претставува семејна улога (мајка, ќерка), а во друг тоа може да биде професијата (адвокат, чистач, готвач). Некогаш идентитетот се поврзува со националноста – Европеец, Африканец итн. Заклучуваме дека тие одговори што ги добиваме во Скопје не се толку различни од одговорите на луѓето било каде во светот. Тоа што е важно да го запомниме е дека сите сме луѓе. На сите ни се потребни храна, вода и љубов за да преживееме. Сите чувствуваме на ист начин. Сето ова ни дава можност да се надеваме на поголемо разбирање и општовладеечки мир некогаш во иднината. А ти, читателу – кој си ти?


CULTURE

7

TO HALLOWEEN OR NOT TO HALLOWEEN? By Paulina Drzał

Ghosts, Death, Fear, eternal life – those are the words which appear the most often in that period of the year. Thanks to globalization process, majority associate 31 of October with Halloween. Big discussion and fight in Poland started by catholic authorities made me analyze that topic. I am not for, I am not against. Let me just introduce you Polish and not only death and ghosts related customs and beliefs.

All Saints’ Day – also known as All Hallows, Solemnity of All Saints or Feast of All Saints. In The Catholic Church is celebrated the 1st of November. In Poland people gather on a cemetery, participate in a holly mass, talk about their relatives and friends who passed away. Day of reflection on the transience of life. Dinner at home for the family. No party at all. All Souls’ day – 2 of November in Poland is known as official day of praying for all of those who passed away. In practice it is just second day of celebrating All Saints’ Day. Differences got blurred. Again – we put lights and flowers on the graves and say prayers for the dead souls.


Dziady – Literally “Grandfathers”. Ancient Slavic feast to commemorate the dead. Celebrating depending on region. The basic practice was feeding the souls by honey, eggs and obviously vodka. Of course, the ones who were feasting were the ones alive, but before eating they were dropping a bit of liquids and food on the floor as a symbol. For some ancestor it was necessary to prepare a bath or sauna. Sometimes they wanted to warm up, so for this reason fire was set. The meaning of fire is explained in many different ways, although we agree that lights we put on the grave is the continuum of that tradition. That day was also rich of mystic ceremonies, which actually were trials to contact those, who are not with us anymore. The main aim of those practices was to gain favor of dead as they were perceived as guardians of fertility and harvest. As far as we know, in some places those customs are still cultivated among neo-pagan movements. Every year, in Kraków traditional Rękawka is held. Dziady again! – Traditional carolers in Żywiec region in Poland are called Dziady as well. Weirdly dressed, usually young people go from house to house making their unusual performance. They sing, recite funny poems and some of them … hit on girls! It happens in New Year’s Eve. For warm wishes and beautiful music they are paid by cakes, sweets and, guess what else? Vodka. Within various figures (groups can contain up to 70 people!) you can distinguish the devil and the death. All that spectacle symbolize resurrection, waking up after winter sleep. The border between death and life, between good and bad. Huge noise created by participants of that extraordinary procession was suppose to startle temporally lost on the Earth dead souls, bring back peace and right order. Here the party is really big and lasts till the morning next day. To be honest, attentive observer can notice some similarities to characters of one special carnival…

Maciej Lubiejewski

Maciej Lubiejewski

Vevcani Carnival – Pageant decorated in scary (sometimes funny) masks takes over the city of Vevcani in Macedonia 13th and 14th January each year. According to locals, the scary ones have a task to chase bad ghosts from the city, and by I saw there, surely those ghosts need to be madly afraid of strong alcohols…Yes, comparing to Halloween and Dziady, party level here is close to limits! (Wider description of Vevcani carnival can be found in January issue of Voices).

Interesting, right? Maybe you, my dear reader know even more topic related customs? I warmly recommend you to explore your culture. Where time for reflection is, next time for party comes. So, my idea is to party when the occasion appears but at the same time don’t forget and care about owns traditions. All in all, more festivals – more occasions to party! Sonia Barge


EVENT 9

AND IF YOU WIL THEY WILL STE

They” stood for Roma and this sentence was one also point out that I spent my childhood in small made me listen at least for little moment…

Stereotypes: What makes them arise and keeps them ali

I faced this question myself I guess for first time when I would asked me questions such as “Do you have electric tions I was thinking that people who are asking me are in made them have this perception about living standards origins of my own stereotypes. From where do the stere I am hearing from people around me? From media? Fro stereotypes stronger and in other moment they broke th Danger of single story. How stereotypes fall apart?

While working as a trainer I am tackling the issue of ster surprised by the ‘universality’ of some of the stereotypes ple coming from different countries, backgrounds had in during some of the sessions I experienced how powerful ing them. Our vulnerability towards stereotypes is nicely of the single story” that made me write some of my singl but also that they can break into many small pieces when touchable and breakable and I think personal experience Living Library: Challenge Your Single Stories.

My own stereotype about Roma broke down during my questioned and fall apart. Also, I am pretty sure that the type free, to disconnect myself from the process of crea the labels. That’s why I am part of the team organizing f opportunity to face own stereotypes and challenge them

Living library organized by Volunteers Centre Skopje will For regular updates check out vcs.org.mk. And follow us cept of living library please check out the web link: https


LL NOT LISTEN EAL YOU…

of many similar ones that I heard during my childhood. I should l Czech village where no Roma people where living and that it

ive?

I went abroad and my colleagues from work or random people c kettle?” “Do you have hot water at home?”After these quescredible stupid and ignorant but bit later I was wondering what in the Czech Republic and moreover I was thinking about the eotypes appear? What makes them appear? From the stuff that m my life experiences that in one moment make some of the hem in small pieces. Still in the process of looking for answers.

reotypes, prejudices and discrimination many times. Often I am s as in many situations it looks like that the only thing that peon common is a common stereotypes about other groups. Also, the stereotypes were and how impossible it was even questiony described by Chimamanda Adichie in her TED talk “The danger le stories down and realize that stereotypes are really powerful n they are being challenging or questioned. So they are for sure e plays quite powerful role in the process.

y university studies. Many of my stereotypes are waiting to be ere will be new ones as it looks that is impossible to be stereoating boxes, labelling… On other side I am ready to challenge for second time living library in Skopje - an event that gives an m by talking to living books with stories worthy to listen…

l take place on 27 November in City Library - Braka Miladinovci. on Facebook and Twitter. To get to know more about the cons://www.youtube.com/watch?v=OmhMhSaNHN8

By Ilona Olehlova


А АКО НЕ П ТИЕ ЌЕ ТЕ

Тие” се Роми, а оваа реченица беше една од многуте слични реченици кои го слушав во моето детство. Треба да истакнам и дека го поминав моето детство во мало чешко село, каде не живееа Роми, а реченицава ме натера да послушам барем на момент... Стереотипи – Како се раѓаат и што ги одржува во живот? Се соочив со ова прашање и самата, веројатно по прв пат кога излегов од мојата држава и моите колеги или други луѓе ме прашуваа прашања од типот на “Имаш електричен бокал?” или “Имаш вода дома?” По овие прашања мислев дека луѓето кои ми ги поствуваат се неверојатно глупави и неуки, но малку подоцна се запрашав зошто ја имаат таа перцепција за животните стандарди во Чешка, а се запрашав и за моите сопствени стереотипи. Од каде се појавуваат стереотипите? Што го предизвикува нивното појавување? Од работите кои го слушам околу мене? Од медиумите? Од моето животно искуство, кое во некој момент ги зајакнува стереотипите, а во друг момент ги распарчува на мали парчиња? Сѐ уште сум во процесот на барање одговори. Опасноста на едностраната приказна. Како се распаѓаат стереотипите? Работејќи како тренер, многупати се борам со стереотипите, предрасудите и дискриминацијата. Честопати сум изненадена од универзалноста на некои стереотипи, бидејќи многупати изгледа дека единственото нешто што им е заедничко на луѓето кои доаѓаат од различни држави и имаат различни заднини, се токму стереотипите за другите групи. Исто така, за време на некои сесии, искусив колкава е моќта на стереотипите и колку е невозможно

Живата Библиотека во организација на Во 27 ноември 2014 година во Градската библ информирање проверете ја страницата vcs. o За да дознаете повеќе за концептот “Жива Б https://www.youtube.com/watch?v=OmhMhS


ПОСЛУШАШ, УКРАДАТ...

олонтерски Центар Скопје ќе се одржи на лиотека Браќа Миладиновци. За редовно org.mk. Следете не и на Facebook и Twitter. Библиотека”, проверете го веб линкот: SaNHN8

дури и да ги преиспитате. Нашата ранливост кон стереотипи е многу убаво опишана од страна на Чимаманда Адичи во нејзиниот говор за ТЕД “Oпасноста на едностраната приказна”, кој ме натера и самата да запишам неколку мои еднострани приказни и да сфатам дека стереотипите се навистина моќни, но и дека можат да се раскршат на мали парчиња кога се преиспитуваме и ја доведуваме во прашање нивната вистинитост. Значи, тие се навистина кршливи и допирливи и мислам дека личното мислење игра многу моќна улога во процесот. Жива библиотека – Предизвикајте ги вашите еднострани приказни Моите лични стереотипи во врска со Ромите се распаднаа за време на моите студии. Многу други мои стереотипи чекаат да ги предизвикам и да се распаднат. Прилично сум сигурна дека ќе има нови, бидејќи изгледа дека е невозможно да се биде сосема слободен од стереотипи, да се престанеме да создаваме мали кутиички, да етикетираме... Од друга страна пак сум спремна да ги предизвикам тие етикети. Затоа сум дел од тимот кој по втор пат ја организира Живата Библиотека тука во Скопје – настан кој секому му дава шанса да се соочи со сопствените стереотипи и да ги предизвика истите зборувајќи со живите книги кои имаат многу приказни кои вреди да се чујат...

Илона Олехлова


INTERVIEW 13

ONE DIFFERENT SKOPJE SCHEME By Kristina Saltirovska

INTERVIEW WITH DZENK EJUP, INDEPENDENT JOURNALIST, GOTH AND A GENERALLY COOL GUY During the preparations of the Human Library, you get to meet a lot of fascinating persons. The process of “book” selection is my favourite part of the entire event. Last year I had the opportunity to meet several people of whom I can honestly say have changed my life and the way I see the reality around me. This year, the process has just begun, and we already met several extraordinary persons. Among them is Dzenk.


Dzenk, first of all tell us a couple of words about yourself. I see myself as creative, free artist, independent human rights activist, a young person with a big hope for a better future, a person who wants to introduce novelties in this country and considers it a challenge.

What do you mean by “human rights activist”, what kind of activities do you conduct?

First of all, some time ago I was working as a journalist for a Serbian web portal, led by an NGO. I have participated in many seminars, and I also attended a training by BBC. I organise parties at La Kaña and other clubs, attended by more and more people, and I also founded the Macedonian Goth. Movement portal, accompanied by a fan page filled with pictures, inspired by similar pages from the neighbouring countries. In cooperation with Fashionel, we organised a goth-themed fashion show. Apart from all that, I also organise goth poetry readings in Magor, and I write poetry and prose myself. There is also an ongoing project to record a documentary

...people are scared of what is different and what they don’t understand. What do you think, how do people from the outside see the gothic sub-culture in Macedonia?

The goth sub-culture is misperceived from all sides. On the side of other underground sub-cultures, we experience discrimination, since among different sub-cultures, there is a mutual mistrust, rejection, spite. The reactions of other people is even worse, with them we have experienced cases of physical violence, verbal insults in buses and other public spaces, they simply make us feel afraid, guilty and ashamed of being ourselves. Oftentimes, our own parents do not understand and accept us. They tell us that we are still children, that we will grow up and grow smarter, and that this “phase” will eventually pass, despite the fact that some of the members of our network are 40-50 years old, they are married

and have jobs. However, it is also very difficult to procure employment at all, because employers do not accept us. Personally, I have been told that “they don’t employ people like me”. I have been stopped on the street because of my look, and regarding the piercings, the tattoo, my clothes and the music I listen to, I have been told that these are “sins”, that my music is satanistic, and that I’m “scary” and ”violent”, although I’m a complete pacifist. There have been cases where the police, who are paid to protect us, have given us “advice” to change our appearance if we want to stop being attacked, or face the consequences – further attacks.

Where do you locate the guilt in this problem?

Personally, I think that this is a case of alterophobia, people are scared of what is different and what they don’t understand. They don’t know enough about the goth sub-culture. This is exactly the topic of one of my articles. A while ago, there appeared a discriminatory anti-violence campaign, where the underground culture is being represented as inherently violent, unlike for example the sport players, who live a healthy lifestyle and are not violent. I also reacted in OSCE, where they sent me an initial positive response, only later to be ignored, saying that “the commercial is being misunderstood”. Why should I be seen as a drug user, as a murderer on the streets because of a non-violence campaign? That is direct discrimination, which leaves people with an even more incorrect perception of us.

Do you have any plans for activities for the fight against the discrimination of the goth culture?

I’m planning to cooperate with the non-governmental sector in some projects in the near future, especially aimed at improving the communication with the police, fight against alterophobia, etc. We would like to achieve this in a creative way, through parties. We will organise poetic and prose readings as well, and I want to present myself with the so called industrial dance, and I’m curious as to how it will work here. People included in these activities are giving us positive feedback, and I hope that the situation will continue like this.


ЕДНА ПОИНАКВА СКОПСКА ШЕМА Кристина Салтировска

Интервју со Џенк Ејуп, независен новинар, готичар и генерално кул дечко За време на подготовките на Живата Библиотека се среќаваат многу занимливи личности. Процесот на одбирање на “книгите” е мојот омилен дел од целиот настан. Минатата година имав прилика да запознам неколку луѓе за кои слободно можам да кажам дека ми го променија животот и начинот на кој гледам на реалноста околу мене. Оваа година тој процес штотуку започна, а ние веќе запознавме неколку исклучителни личности. Меѓу нив е и Џенк. Џенк, најпрво кажи ни неколку зборови за себеси.

Јас себеси се доживувам како креативен, слободен уметник, независен активист во областа на човековите права, млад човек со голема надеж за подобра иднина, личност која сака да воведува новитети во државава и го смета тоа за предизвик.

Што конкретно мислиш под “активист за човекови права”, какви активности спроведуваш?

Најпрво, пред некое време работев како новинар за еден српски веб портал, воден од една невладина организација. Сум учествувал на многу семинари, а бев и на обука на "BBC". Организирам забави во Ла Кања и други локали, на кои доаѓаат сѐ повеќе луѓе, а го основав и порталот "Macedonian Gothic Movement", за кој со моите пријатели основавме и фан страница со слики, инспирирано од слични страници од околните држави. Во соработка со Фешнел организиравме готска ревија. Освен тоа, организирам и читања на готска поезија во Магор, а и самиот пишувам поезија и проза. Во тек е и проект за снимање на документарен филм за македонската готска супкултура.

Што мислиш, како луѓето однадвор гледаат на готската субкултура во Македонија?

Готската субкултура е погрешно перцепирана од сите страни. Од другите андерграунд супкултури, ние доживуваме дискриминација, бидејќи меѓу различните супкултури има меѓусебна недоверба, јадеж, одбивање. Реакцијата на другите луѓе е уште полоша, со нив сме имале и случаи на физичко насилство, вербални навреди по автобуси и други јавни места, едноставно прават да чувствуваме страв, вина и срам да бидеме она што сме. Честопати и нашите родители не нѐ сфаќаат и прифаќаат. Ни велат дека уште сме деца, ќе пораснеме и ќе се опаметиме, и ќе ни помине оваа “фаза” од животот, и покрај тоа што некои припадници на нашата мрежа имаат и по 40-50 години, живеат во брак, имаат деца и работат. Меѓутоа, многу е тешко воопшто да се најде работа, бидејќи работодавците не нѐ прифаќаат. Мене лично ми имаат кажано дека “не вработуваат луѓе како мене”. Ме застанувале на улица заради изгледот, а во однос на пирсовите, тетоважата, облеката, музиката која ја слушам ми велат дека е “грев”, дека музиката е сатанистичка, а јас сум “страшен” и “нападен”, и покрај тоа што сум целосен пацифист. Имало и случаи кога и полицијата,


Поема Џенк Еју п А се што сака А се што сакав е д в... а ме сака Да го сак те... а т е о на кое су Да не се кое дено м јас. срамите ноќно се од вашет обидува о чедо, да ги зад оволи си те ваши барања А се што сакав е д а ме при Да ги при фати фатите м оите стра те. сти, И моите Да приф желби. атите де ка сум по инаков за но ист за другите, мене.

, и желби

.

А се што сакав е д а ме под Да се рад држувате у в а т е на мои . Барем на т е оние кои успеси, јас ги нар А кои за вас беа з алудно гу екував успеси, бење на времето. ....

која би требало да нѐ брани, нѐ “советувала” дека ако сакаме да не нѐ напаѓаат, треба да го промениме изгледот, или во спротивно да очекуваме напади.

Каде ти ја лоцираш причината за овој проблем?

Јас лично мислам дека тука се работи за алтерофобија, на луѓето им е страв од она што е различно и што не го разбираат. Тие не знаат доволно за готската супкултура. Токму на таа тема имам објавено и статија. Пред некое време се појави и многу дискриминаторска кампања против насилство, каде андерграунд културата беше претставена како насилна, за разлика на пример од спортистите, кои живеат здрав живот и не се насилни. Јас реагирав и во ОБСЕ, од каде добив првичен позитивен одговор, но потоа ме игнорираа, велејќи дека рекламата е погрешно сфатена. Зошто мене заради кампања за ненасилство на улица да ме гледаат како наркоман,

како убиец? Тоа е директна дискриминација, поради која луѓето имаат уште попогрешна перцепција за нас.

Дали имаш некои планови за активности за борба против дискриминацијата на готичката култура? Планирам во скора иднина да соработувам со невладиниот сектор во некои проекти, особено насочени кон подобрување на комуникацијата со полицијата, борба против алтерофобијата, и слични теми. Сакаме тоа да го постигнеме и на креативен начин, преку забави. Ќе организираме и поетски и прозни читања. Јас сум и баскер, и сакам во следниот период да се претставам со т.н. "industrial dance", и ме интересира како тоа ќе помине тука. Од луѓето кои се вклучени во овие активности добиваме позитивни реакции, и се надевам дека тоа така и ќе продолжи.


PSYCHOLOGY 17

INTRODUCTION TO BODY LANGUAGE

T

oday we live in a society where the way you present yourself in situations such as interview for a job is crucial, its importance going as far as to surpass the certificates and qualifications being held. Knowing this, but never getting excuse to practice it, I considered myself truly enlightened when I got the chance to do so at the end of my high school education. But in order to tell that story I will have to tell you about the way I learned how to properly represent myself in the first place. Several months ago, I attended a seminar organized by AIESEC, titled Career Direction. Among the numerous sessions that taught me and helped me develop skills related to life and career, there was one dedicated to body language, a topic I have always been interested in albeit rather passively. The session was downright impressive and I was thrilled to find out that all graduates of 2014 had the opportunity to have one hour of online counseling with the coach. Naturally, I used the chance!

My oral examination on my personal project was approaching steadily and, like all students before me, I was scared about what it would entail. There were points, and whenever there are points involved, it is certain that a student will panic! So I took the offer and did the online counseling/coaching. I wrote down various courtesies and tips that would help me make my presentation stand out whilst ensuring that I would earn all the points possible. However, there was one aspect that we hardly mentioned during that hour and that was my body language. Feeling like I could brush up on my knowledge and further the aesthetic of my presentation, I sat down and read a book about body language. Oh, the things I learned!


I did my presentation, earned maximum points and put it behind me. Afterwards, I occupied myself with a new personal project – understanding and interpreting the body language of people around me. It’s both amazing and hilarious, how much one can learn about their friends and acquaintances (perhaps even strangers!), when one dedicates themselves to taking notes of their peculiar gestures and expressions. The body language is a thing of the second, a representation of the subconscious. It’s surprising just how much a posture can tell about somebody, but it doesn’t stop at that! The positions of the hands and feet, the movements of the head, the placements of the arms – all of these inform the body language reader about the impressions, emotions, thoughts and moods of the people being analyzed. Thus, it makes the mastery of body language a true talent that appeals to many! However, there are few people in the world who truly have the grasp of its power. There are even fewer who are able to control their body language to a degree which would eliminate anything they don’t want shown to the world. Actors are some of them. Although actors have their slips, as do all humans, and the illustration of these will be the topic of discussion another time.

Much like it is with any skill, one cannot learn how to control and modify their body language unless one puts forward a tremendous effort. It takes time, patience and will-power. In the several following articles it will be my job to teach you how to use the basics of body language so that you can get better results not only in job interviews, but also in everyday circumstances related to working in groups and communicating with people. Finally, I would like all of you to remember that having a lesser grasp on the skill does not make you a lesser person. On the contrary, even the little known offers an insight into behaviour that many don’t even know of, and it aids everybody in their personal presentation, be it of formal or informal nature. I hope that you will enjoy it!

By Kathy


ГОВОР НА ТЕЛО

Д

енес живееме во тип на општество каде што начинот на кој се претставуваме во ситуации како што е интервјуто за работа е особено важен, надминувајќи ја дури и вредноста на сертификатите и разните квалификации. Знаејќи го ова но немајќи значително продлабочено знаење на темата, особено ми беше корисно тоа што почнав да учам повеќе кон крајот на моето средно образование. Но, за да ја кажам таа приказна, треба прво да раскажам за тоа како научив да се претставувам соодветно. Пред неколку месеци посетував семинар организиран од AIESEC насловен „Кариерно насочување“. Помеѓу многубројните сесии што ме учеа и ми помогнаа да развијам вештини поврзани со животот и работата, имаше една посветена на говорот на телото, тема за која иако пасивно, отсекогаш сум била многу заинтересирана.

Сесијата беше многу импресивна и бев воодушевена кога дознав дека на сите матуранти од 2014 година им беше пружена шанса да имаат едночасовно советување со тренерот. Решив да ја искористам оваа шанса. Мојот закажана одбрана на матурскиот проект се наближуваше и, како сите ученици пред мене, бев малку уплашена. Како што претходно спомнав, имав решено да се советувам со тренерот од „Кариерно насочување“, па тоа и го направив. Советувањето навистина ми помогна во врска со разни детали на кои би требало да обрнувам внимание за време на презентацијата но имаше еден аспект што едвај беше спомнат за тоа време, а тоа беше мојот говор на тело. Чувствувајќи потреба да го обновам своето знаење и да ја подобрам својата презентација естетски, прочитав книга за говор на телото од која научив многу работи! Го одбранив својот проект, добив најголем број на поени и го оставив сето тоа зад мене. Наскоро си поставив нов личен проект: да научам да го приметувам и толкувам говорот на телото на луѓето околу мене.

Во исто време е и зачудувачки и смешно, колку еден човек може да научи од своите познаници и пријатели(па дури и од странци!) кога ќе почне да забележува одредени нивни гестови и изрази. Говорот на телото е серија моментални гестови - вид изјава на потсвесноста. Изненадувачки е тоа колку може една поза на телото да каже нешто за некого! Позицијата на рацете и нозете, движењето на главата, местоположбата на дланките; сите овие работи го информираат оној кој го „чита“ говорот на телото за чувствата, впечатоците, мислите и расположенијата на луѓето. Токму затоа познавањата од областа на говор на телото е талент кој е привлечен за многумина. Сепак, мал е бројот на луѓе во светот кои ја препознаваат неговата моќ. Уште помалкубројни се оние кои можат да го контролираат својот говор на тело до степен до кој можат да го скријат соодветно сето тоа што не сакаат да го покажат на светот. Актерите се добар пример за овие луѓе. Иако некои актери може да имаат пропусти, како и сите луѓе општо, тоа ќе биде тема на дискусија некој нареден пат.


Како и со други вештини, на контролирањето односно практикувањето на контролиран говор на тело треба да му се посвети труд. Освен тоа, потребни се време, волја и трпение. Во следните артикли мојата работа ќе биде да ве научам за основите на говорот на телото. На тој начин ќе научите да покажувате подобри резултати, не само во ситуации како интервју за работа, туку и во секојдневни околности поврзани со работата и комуникацијата со луѓе. За крај, би сакала да запомните дека дури и ако имате помали познавања на вештината, тоа не значи дека вас не ве бидува! Напротив, дури и тоа што не го познаваме сосема добро нуди одреден степен на увид во однесувањето на многумина (за кое тие не се свесни), а и помага при претставувањето на својата личност, без разлика дали тоа е од формален или неформален карактер. Се надевам дека тоа што ќе го споделам ќе ви се допадне!

Kathy


OPINION 21

DON’T TELL MY MOTHER

W

here French people use to go for holidays when they still have a job, free time and enough money to travel? Mostly, they visited Morocco, Spain and Italy during the summertime, so if you can’t stand the French tourists, I recommend you to avoid these countries. But, change is coming and Macedonia may become a top destination really soon. How did I get this intuition? Some times ago, my parents let me know that they have found an article in a magazine promoting the charms of Macedonia. I though that some random reporter has been there, then surprisingly he fell in love with the country and finally he wrote down an article to tell his love story. However, my parents found another similar article about Macedonia, and one more... Commercials for Mac-

edonia were invading the French press. Suddenly, everything became obvious for me, the project « Skopje 2014 », you know the one which fakes Roma, Paris and ancient Greece in order to restore the former greatness of the capital, was succeeding in catching the attention of the world onto Macedonia. Then, I got these frightening thoughts like imagining buses full of Japanese coming in Macedonia only to take pictures of Alexander the Great riding his horse, at this point I definitely needed a break to resettle my mind. Okay, try to be clever at least once in your life, you have been living in Macedonia for six months, you know better and better this country and you do love it, so you can figure it out why people would like to come here : for the statues ? Why not after all, everybody has his own tastes, for kafanas ? Yes, parties there rock, for the nature ? Yes again, there are magnificent national parks like Mavrovo or Pelister, for the people ? Definitely yes, they are friendly, welcoming and warm. French newspapers were right ! There are many good reasons to come in Macedonia. More seriously, Macedonia has a lot to offer that’s why I’m not really surprised to see that newspapers got interested by and did its promotion. As a booming tourist destination, it’s important to bring out some traps to avoid in order to don’t make the same mistakes that Montenegro did for example. First, I would recommend Macedonia to preserve its authenticity. You don’t need


I’M VISITING MACEDONIA

McDonald’s, Starbucks or every goods and brands that globalization can bring to you. Keeping doing homemade Ajvar or Rakija, it is priceless. Then, put boundaries to real estate investments which aim to build big resorts along Ohrid Lake. You don’t need this type of accommodations, it will destroy the natural environment of the lake and bring to you dumbs tourists. Play the card of the nature, more and more people coming from western countries are ready to pay astronomic prices to sleep in a teepee or in a treehouse without any facilities. Moreover, it’s much more profitable. In short, don’t wast your strenghts and try to find a good way to develop tourism in Macedonia. To conclude, I warmly encourage people from everywhere to pay a visit here, I can be your guide to travel around for the next six months. Don’t miss your chance !

By Paul Angles


НЕ Ѝ КАЖУВАЈ НА ОДАМ ВО МАКЕДО

К

аде обично одат на одмор Французите што работат, имаат слободно време и доволно пари за патувања? Воглавно ги посетуваат Мароко, Шпанија и Италија во текот на летото, па ако не можете да ги поднесете француските туристи, ви препорачувам да ги избегнете овие земји. Но, се случуваат промени и Македонија може да стане врвна дестинација многу скоро. Како ја добив оваа интуиција? Пред извесно време, моите родители ме информираа дека наишле на една статија во списание за промоција на шармот на Македонија. Си помислив некој случаен новинар е таму, но не, тој се вљубил во земјата и се решил да напише една статија за да ја раскаже својата љубовна приказна. Потоа, моите родители пронајдоа уште една слична статија за Македонија, и уште една ... Спотови за Македонија го освојуваа францускиот печат. Одеднаш, сè ми стана јасно, проектот "Скопје 2014", оној што ги фалсификува Рим, Париз и античка Грција, со цел да ја врати поранешната великост на главниот град, успешно го привлекуваше вниманието на светот кон Македонија. И тогаш ме преплавија застрашувачки мисли замислувајќи автобуси полни со Јапонци како доаѓаат во Македонија само за да го сликаат Александар како го јава својот коњ, во овој момент дефинитивно ми требаше пауза да го рестартирам мојот ум. Океј, обиди се да бидеш паметен барем еднаш во твојот живот, живееш во Македонија веќе шест месеци, сѐ подобро и подобро ја знаеш оваа земја и навистина ја сакаш, па можеш да сфатиш зошто луѓето би сакале да дојдат тука: поради статуите? Па и зошто да не, секој има свој вкус. Поради кафаните? Да, забавите таму се закон. Поради природата? И тоа да, постојат прекрасни национални паркови како Маврово или Пелистер. Поради луѓето? Дефинитивно да, тие се дружељубиви, гостопримливи и топли. Француските весници биле во право! Постојат многу добри причини да се дојде во Македонија.


МАЈКА МИ ДЕКА ОНИЈА

Посериозно, Македонија има многу да понуди и тоа е причината зошто не сум многу изненаден за тоа што весниците се заинтересирани за оваа земја и направиле промоција. Како туристичка дестинација во подем, важно е да се изнесат некои стапици и да се избегнат за да не се направат истите грешки како што направи Црна Гора на пример. Прво, би препорачал Македонија да ја зачува својата автентичност. Не ви треба Мекдоналдс, Старбакс или сите стоки и брендови кои глобализацијата може да ви ги донесе. Продолжете да правите домашен ајвар или ракија, тоа е бесценето. Потоа, ограничете ги инвестициите на недвижен имот кои имаат за цел да се изградат големи летувалишта долж Охридското Езеро. Не ви треба овој вид на сместување, тоа ќе ја уништи природната средина на езерото и да ви донесе глупави туристи. Играјте на картата на природата, се повеќе и повеќе луѓе кои доаѓаат од западните земји се подготвени да платат астрономски цени само за да спијат во „ти-пи“ или во куќичка на дрво без никакви објекти. Згора на тоа, се многу повеќе профитабилни. На кратко, не ги трошете ваши силни страни и обидете се да најдете добар начин да се развие туризмот во Македонија. Да заклучиме, срдечно ги охрабрувам луѓето од секаде да дојдат тука, можам да бидам вашиот водич за патување во следните шест месеци. Не ја пропуштајте вашата шанса!

Пол Англе


EXPERIENCE 25

PAULINA THROUGH THE LOOKING-GLASS, AND WHAT SHE FOUND THERE

Paulina Drzal…How long did you stay in Republic of Macedonia? Yes…well, one year, but I had my id and visa and everything. Oh, I see, I found it. What were you doing in Macedonia one year? Working? Studying?

Wor…Volunteering.

Where?

In Skopje, in non-governmental organization.

When are you planning to come back here? After 2 months? One year? …

Paulina…But why are you crying?


That was the conversation which ended my 12 month long staying in Macedonia. After extremely nice (not a sarcasm! I mean it!) custom guy, there were no more. Crying Paulina probably looked pathetic so nobody wanted to ask. And I am grateful for that. My EVS learning process and its fruits is a matter of my YouthPass, which I also can share with everyone who is interested. But not here. What I want to present is the other side of the looking glass I mentioned at the beginning. Directly from the plane, with a short break for welcome “pierogi” (polish specialty) I jumped to the job position which is totally opposite comparing to my role as an EVS volunteer. I got employed as a project manager and EVS (and not only) coordinator. It happened accidentally and suddenly, though I don’t believe in coincidence. I met my future boss in one of the training here, in Macedonia. I must have made a terrific first impression on him, because after 3 months I read a question: Would you like to work with me? I do, I wrote without hesitation and here I am: managing the documents, representing organization, coordinating projects and organizing trainings and self development work-

shops for 13 EVS volunteers in a small town in the Lower Silesia region in Poland. To do so, I use my EVS lesson. Every single workshop I gave or facilitated here, every single day in the office, every talk, every interaction I came into. I keep in my mind all those people I met, how I was dealing with different personalities, how I was dealing with myself and I just put it into Polish reality. And counting days to be back, because any kind of magic looking glass you use, any kind of transforming elixir, you still need to face “after EVS” syndrome and face the other reality. It doesn’t really matter you have a job or no – active days can only mitigate the mentioned sickness a bit, but not cure it entirely within one, two weeks. Plus here, in my new place of residence, when I feel home-sick, I mean Skopje. In my welcome article for the webpage I asked if Skopje will love me. I don’t know the answer. I just discovered that I love Skopje by unconditional love…

Be back soon Paulina. Have a nice flight

By Paulina Drzał


ПАУЛИНА НИЗ ОГЛЕ

И ШТО ТАА НАЈДЕ ТАМ

Паулина Джал... Колку долго престојуваше во Република Македонија? Да... една година, но имав лична карта и виза и се. Аха, добро, ја најдов. Што правеше во Македонија една година? Работеше? Студираше? Раб... Волонтирав. Каде? Во Скопје, во невладина организација. Кога планираш да се вратиш? За 2 месеца? За една година? … Паулина? Ама зошто плачеш?

Тоа беше разговорот со кој заврши мојот 12-месечен престој во Македонија. По многу финиот (не саркастично фин! Навистина мислам фин!) дечко на царина, немаше повеќе разговори. Расплаканата Паулина сигурно изгледала патетично, бидејќи никој не сакаше ни да праша. И благодарна сум за тоа. Процесот на учење за време на мојата ЕВС и резултатите од него се прашање за мојот YouthPass, кој можам да го споделам со сите заинтересирани. Но не тука. Она што сакам да го претставам е другата страна на огледалото која ја споменав на почетокот. Директно од авионот, со кратка пауза за пироги за добредојде (полски специјалитет), се фрлив на работата која е сосема спротивна во споредба со мојата улога на ЕВС волонтер. СЕ вработив како


ЕДАЛОТО,

МУ

менаџер на проекти и ЕВС кординатор. Тоа се случи случајно и ненадејно, иако не верувам во коинциденција. Го запознав мојот иден шеф на еден од тренинзите тука, во Македонија. Сигурно сум му оставила страшно силен орв впечаток, штом по 3 месеци ја прочитав пораката: Би сакала да работиш со мене? Сакам, напишав без двоумење, и еве сум сега: средувам документи, ја претставувам организацијата, координирам проекти и организирам тренинзи и работилници за само-развивање за 13 ЕВС волонтери во мал полски град во долниот дел на Силезија во Полска. Во мојата работа, ја користам мојата ЕВС “лекција”. Сите работилници кои ги одржав или фасилитирав, секој ден во канцеларијата, секој разговор, секоја интеракција која ја имав. Мислам на сите луѓе што ги запознав, како се справував со различни карактери, како се справував со себеси, и сите овие работи ги пренесувам во реалноста во Полска. И ги бројам деновите до следното враќање, бидејќи било какво магично огледало и да користите, било каков магичен еликсир за трансформација, сепак мора да се соочите со пост-ЕВС синдромот и со другата реалност. Без разлика дали имате работа или не – другите активности можат само малку да ја олеснат болеста, но не можат да ја излечат за недела, две. Освен тоа, сега, тука, кога велам “носталгична”, мислам на Скопје. Во мојата статија за добредојде за веб страницата прашав дали Скопје ќе ме сака. Не го знам одговорот. Само открив дека јас го сакам Скопје, безусловно... Врати се наскоро Паулина. Имај убав лет.

Паулина Джал


VOLUNTEERING 29

ERASMUS STUDENT NETWORK

M

any of you know Erasmus+ Programme, its advantages and benefits for the youth, but let´s discover what Erasmus Student Network (ESN) means. ESN is the largest student association in Europe born in 1989 and its main goal is to provide support during the student exchange. ESN has 430 sections in 37 countries. All sections together have more than 13.000 active members serving more than 180.000 international students every year. Of course the whole network is expanding year by year. The main mission of every ESN section is to provide support and help for incoming Erasmus students. Almost every university which is involved in Erasmus+ Programme has its own ESN section which does the best to make the mobility for international students as convenient as possible. Members of ESN are called ESN-ers. They are local university students and they work as volunteers. Local ESN-ers work for ESN for many reasons such as they just want to establish contact with foreign people, they want to develop their organizational or managerial skills, or they just have much free time. Almost every ESN section has its own Buddy System. Incoming


Members of the section ESN UKF Nitra from Slovakia with their new Erasmus students during the Welcome Week activities.

foreign students get their own Buddy from domestic students. Function of Buddy is easy. It is to help with formalities on arrival such as accommodation at dormitories, picking up, showing important places, involving in the university community, etc. Buddies are very important as they are here to be helpful because for some people it can be difficult in the beginning to study in a foreign country. ESN sections usually organize many activities for their Erasmus students, for example Welcome Week, parties, trips, SocialErasmus (yes, it is SocialErasmus and not Social Erasmus) events or Erasmus in Schools events which are being created to bring Erasmus students closer to the local community and to help local community to have any contact with foreign students. I was working as a volunteer for our local section in Slovakia called ESN UKF Nitra for almost two years and I strongly recommend you this kind of volunteer work. If you like what ESN-ers are doing, the local ESN sections at Skopje universities will be happy if you join them.

By Michal Krizan


ЕРАЗМУС СТУДЕН

Членовите на секцијата ЕСМ УКФ Нитра од Словачка со новите Еразмус студенти за време на активностите од Приемната неделаима

М

ногу од вас се запознаени со Еразмус Плус Програмата и кои предности и можности таа ги нуди на младите луѓе, но ајде подетално да откриеме што точно Еразмус Студенстка Мрежа (ЕСМ) значи. ЕСМ е најголемата студентска асоцијација во Европа, креирана во 1989 година, и нејзина главна цел е да им овозможи поддршка на студентите за време на студентската размена. ЕСМ има 430 секции во 37 земји. Сите секции заедно имаат повеќе од 13,000 активни членови, кои опслужуваат повеќе од 180,000 студенти на меѓународно ниво, секоја година. Секако, целата мрежа секоја година се повеќе се зголемува. Како што веќе кажавме, главната мисија на ЕСМ е да овозможи поддржка и помош на Еразмус студентите кои надоаѓаат. Скоро секој универзитет кој е вклучен во Еразмус Плус Програмата има своја ЕСМ мрежа, која се труди да ја направи мобилноста за меѓународните студентите што е можно порасположлива. Членовите на ЕСМ се нарекуваат ЕСМ-овци. Тие се локални студенти на универзитетите и работат како волонтери. Локалните ЕСМ-овци работат за ЕСМ мрежата поради различни причини, како што се желбата да се оствари контакт со млади луѓе од странство, за развој на сопствените организациски


НСТКА МРЕЖА и менаџерски вештини, или пак, едноставно имаат премногу слободно време. Скоро секоја ЕСМ секција има свој систем на “Другарче”. Странските студенти добиваат свое “Другарче” од редовите на домашните студенти. Улогата на другарчето е лесна. Тој му помага на студентот во формалностите при доаѓањето, како што се сместувањето и домовите, покажување на поважни места, вклучување во универзитетската заедница и слично. “Другарчињата” се многу важни, затоа што можат да им бидат солидна помош на студентите кои имаат проблеми со адаптација на нови средини и студирање во странска земја. ЕСМ секциите вообичаено организираат различни активности за своите Еразмус студенти, како што се на пример неделата на добредојде, СоцијалЕразмус (Да, тоа е СоцијалЕразмус, а не Социјален Еразмус) настан во училиштата, настани кои се креирани на начин да ги приближат студентите поблиску до локалната заедница и да и се помогне на истата локална заедница за да оствари контакт со меѓународни студенти. Јас работев како волонтер во нашата локална ЕСМ секција во Словачка, со назив ЕСМ УКФ Нитра скоро две години и јас навистина ви го препорачувам овој вид на волонтерска работа. Ако ви се допаѓа што прават ЕСМ-овците, локалната секција на универзитетите во Скопје ќе биде среќна доколку им се приклучите во тимот.

Од Михал Крижан


RRJETI STU

S

humë prej jush njiheni me Erasmus programin, avantazhet dhe përfitimet për të rinjtë , por të shohim se çfarë Erasmus Rrjeti Studentor (ESN) do të thotë. ESN është shoqata më e madhe studentore në Evropë, lindur në vitin 1989 dhe qëllimi i saj kryesor është të sigurojë mbështetje gjatë shkëmbimit të studentëve. ESN ka 430 seksione në 37 shtete. Të gjitha sekcionet së bashku kanë më shumë se 13.000 anëtarë aktivë që shërbejnë më shumë se 180.000 studentë ndërkombëtare çdo vit. Natyrisht i gjithë rrjeti është zgjëruar nga viti në vit.Misioni kryesor i çdo seksionit të ESN është të ofrojë mbështetje dhe ndihmë për studentët e ardhshëm në Erasmus. Pothuajse çdo universitet i cili është i përfshirë në Programin Erasmus ka sekcionin e vet të ESN i cili mundohet per mobilitetin më përshtatshëm të studentëve ndërkombëtarë. Anëtarët e ESN quhen ESN-ers. Ata janë studentë të universiteteve lokale dhe ata punojnë si vullnetarë. ESN-ers lokal punojnë për ESN për shumë arsye, të ndryshme, ata vetëm duan të krijojnë kontakte me njerëz të huaj, duan të zhvillojnë aftësitë e tyre organizative dhe menaxheriale, ose ata thjesht kanë shumë kohë të lirë. Pothuajse çdo seksion ESN ka sistemin e vet Buddy. Studentët e huaj në hyrje marrin shokun (Buddy) e tyre nga studentët vendas. Funksioni i Buddy-it është i lehtë. Kjo është për të ndihmuar me formalitetet për ardhjen, si strehim në konvikte, picking up, duke treguar vende të rëndësishme, duke i përfshirë në komunitetin universitar, etj. Buddies janë shumë të rëndësishëm pasi ata janë këtu për ndihmuar për shkak se për disa njerëz kjo mund të jetë e vështirë të fillojnë studimet në një vend të huaj. Seksionet


UDENT ERASMUS ESN zakonisht organizojnë aktivitete të shumta për nxënësit e tyre Erasmus, për shembull, Java Mirësevini, ahenge, udhëtime, SocialErasmus (po, ajo është e SocialErasmus dhe jo Social Erasmus) ngjarjet apo ngjarjet Erasmus në Shkolla të cilat janë duke u krijuar për të sjellë Erasmus studentët më afër me komunitetin lokal dhe për të ndihmuar komunitetin lokal që të ketë ndonjë kontakt me studentët e huaj. Unë kam qenë duke punuar si vullnetar për seksionin tonë lokal në Sllovaki quajtur ESN UKF Nitra për gati dy vjet dhe unë ju rekomandoj këtë lloj të punës vullnetare. Nëse ju pëlqen ajo që ESN-ers janë duke bërë, seksionet lokale ESN në universitetet e Shkupit do të janë të lumtur në qoftë se ju bashkoheni me ta.

Nga Michal Krizan

Gjate aktiviteteve te javes mireseardhjes ne Seksioni ESN UKF Nitra nga Sllovakia me studentet e tyre Erasmus


3 SOCIETY 35

LIFE AS A STUDENT

S

tudent live is one of the best parts of the life of every person. During that period you can learn and make a lifelong friend. That is a stage of life when you are still very young full of energy and enthusiasm. I believe that many of us asked them self are really the best stage of life. College life has lasting impact on our lives. Like it or not, it gives us free lessons for more patience, learn us how to management with anger, what means to live under stress and hassles. Unfortunately I think that student life in Macedonia is becoming harder and worse. We are facing with different problems like lack of teachers and lack of teachers for specific subjects. Also we are overloaded with paperwork and responsibilities, additional payments for sporting games that almost 80% of university students have never attended, payments to rebuild the literary fund, but the services and offers books are miserable and most frequently requested books they don’t have it. We were supposed to be young power trains and bright future. In this country everybody more attention is giving on the retired person than on the students says a student from the Faculty of Low. Each student would be of grateful help for his family when parallel with the schooling the student could do some paid work with a short time working, but in Macedonia Short-time working doesn’t exist. Most of all that bothers me is that students are neglected. Nothing is invested to improve student life. We have too many problems, like the inability to work part-time as in Western countries, big charges and payments for public transportation, we even don’t have the 5o% of discount on the things we are buying as a student who exists in all other countries- said Marija student of medical faculty. Beside the problem that we don’t have the ability to work and earn, and we are on our parents payments and they are giving us money for everything, everyday socializing or visit our reading room and library, is an additional expense for us, says a student of Philosophy Faculty. Education is a chance that everybody should have it. Even i maybe look so negative, and i think that student life in Macedonia is getting deeper to the end , i would say that beside all, student life have a positive sides too. This is the part of the life when social life is excellent and wonderful. You will meet soul mates who are share the same troubles and problems as you and therefore they will become your best friend, they will be the persons that understands you at all. Fun and socializing, sharing information and books, helping around a difficult topic will be a part of your day. There will grow a new friendships, new lovers every day. You will Helping each other understanding each other, cheer each other. They will become part of your life. I believe that from this stage of life i will made new lifetime friends. At first hand students should be the primary vanguard of society and representatives of educated young enthusiastic, excessive passivity and losing interest for better students life beside that it can be taken very negatively, still gives some new shades of student life in Macedonia. Probably guided by the maxim patience-salvation students build their character mature for the days that are coming. Also probably from this arises is derived something good. Because all of these I will recommend to all students to be persistent and patient, enjoy their best years, and to remember that all stages in life are transient, you are choosing how you will walk them.

By Tamara Canevska


ЖИВОТОТ КАКО СТУДЕНТ

С

тудентскиот живот е една од најдобрите фази во животот на секој човек. Во овој период не само што ќе учите туку ќе стекнете и доживотни пријатели. Тоа се безгрижни години кога сте уште многу млади "полни со енергија и ентузијазам". Верувам дека многумина од нас се запрашале дали во нашава земја навистина ова се најубавите години. Студентскиот живот има долготрајно влијание врз нашите животи. Сакале или не, тој ни дава бесплатни лекции за трпение, управување со гневот, живот под стрес и нервози. За жал сметам дека студентскиот живот во Македонија станува се потежок и помизерен. Се соочуваме со најразлични проблеми како отсуството на професори,недостаткот од кадар на професори, преоптоварени сме со административни работи и обврски , дополнителни плаќања за спортски игри на кои што речиси 80% од студенитите никогаш не присуствувале, плаќања за обнова на книжевниот фонд, а услугите и понудите на книги се мизерни и најчесто бараните книги ги нема.Нели ние младите требаше да бидеме двигатели и светлата идинина. "Во оваа држава повеќе се ценети пензионерите отколку ние студентите"- вели студент од Правниот Факултет Секој студент би бил од голема помош на неговото семејство кога би можел паралелно со своето школкување нешто и да подработуна, но во Македонија скратено работно време непостои. Студентот М. Ј. од економскит факултет истакна: "- Најмногу од се ми пречи што ние студентите сме занемарени". Ништо не се вложува за подобрување на студентскиот живот. Имаме премногу проблеми, како немањето можност за работа со скратено работно време како во западните држави, големите трожоци за јавниот градски превоз, го немаме ни оној попуст од 50 % на работите, како студенти кој постои во сите други држави.- рече Марија студентка на медицински факултет Исфрустирана сум.И покрај тоа што ја губиме можноста да заработиме и сме трошок на родителите, секојдневните дружби или пак посетата на читална ни претставува дополнителен трошок.-вели една студентка на филозофскиот факлутет. Образованието е шанса која треба да ја добијат сите. Да не изгледам толку негативна, иако сметам дека студентскиот живот го допира доното, ќе истакнам дека има и позитивни страни. Ова се години кога друштвениот живот е одличен. Ќе запознаете сродни души кои ги делат истите маки и проблеми, и поради нив одлично ќе се разбирате и соживувате. Забави и дружење, разменување информации и книги, помаш околу тешките теми. Си помагаме, се дружиме, се разбираме, се раѓа постојано по некоја нова љубов. Верувам дека оттука ќе ми останат пријатели за цел живот. Иако во осов студентите треба да се примарна авангарда на општеството и да се претставници на младните образовани ентузиасти, преголемата пасивнос и незаангажираност и покрај тоа што може да се сфати многу негативно сепак му дава едни нови нијанси на студентскиот живот во Македонија. Најверојатно водени од максимата трпение-спасение студентите го градат својот карактер за зрелите денови коишто доаѓаат па веројатно и од ова мана произлегува нешто добро. Токму поради се оваа ќе им препорачам на студентите бидете истрајни трпеливи и уживајте во најубавите години! И овој праг е пролазен, а како ќе го поминете зависи од вас !

Тамара Цаневска


NEWS CULTURE

37

КРАТОК МАКЕДОНСКОАНГЛИСКИ РЕЧНИК What they say in Macedonian I will be there in 5 minutes. The food was not as good as I expected.

SHORT MACEDONIAN – You can not walk there! It is too far away. You should take bus. Are you ill? It is because of “promaja”. I told you hundreds of time to keep the windows closed. немагајле - there’s nothing to worry about.

Што велат на Македонски? Ќе бидам таму за 5 минути. Храната не беше добра како што очекував. Не смееш да пешачиш до таму! Многу е далеку. Би требало да појдеш со автобус. Дали си болен? Сигурно ти е од промајата. Сум ти кажал/а сто пати да ги држиш прозорите затворени. Немаш гајле- нема за што да се грижиш.


SHORT MACEDONIAN – ENGLISH VOCABULARY

What it means in English I won´t be there sooner than in 30 minutes. It wasn´t the heavenly experience as people usually do have in Macedonia, it was “just” extra-ordinary good according to criteria of all other countries. It is a 15 minutes walk. Are you ill? It is because you drank too much last night and then you slept on the floor outside your apartment and caught a cold. неми е гајле - I don’t give a shit. We foreigners do confuse these two a lot.

Што всушност тоа значи на Англиски? Нема да стигнам за помалку од 30 минути. Не беше небесно искуство како што луѓето во Македонија обично доживуваат, беше само многу добро според критериумите во сите други земји. Тоа е 15 минутно пешачење. Дали си болен? Тоа е затоа што си се напил премногу алхохол минатата вечер и си заспал на циментот пред влезот на станот и си фатил настинка. “Немаш гајле”- “Ме заболе”! Ние странците многу често ги мешаме овие два поими.

By Gjoko Vukanovski


YOUTH IN ACTION 39

VOLUNTEERING – A WAY TO SUCCESS


O

ne of VCS`s most recent activities is the youth exchange near Razlog, Bulgaria, entitled “Volunteering- a way to success”, organized by “Alternativi International” from Blagoevgrad, Bulgaria. “This youth exchange is part of the Erasmus+ program, involving youngsters from 6 different countries: Romania, Macedonia, Georgia, Azerbaijan, Czech Republic and Bulgaria, who want to explore all the possibilities volunteering can provide you with, such as important skills and competences, that could get you a job.”- explains Petya Kulina, CEO of Alternativi International. Through non-formal learning methods, energizers, games, team-building activities, brainstormings, interactive discussions and team tasks, the participants thought about volunteering in general, what it means, what the approach towards volunteerism should be, the different types of volunteering on a local, national or international level, but also about how volunteering now, can be the way to success later on. The activities involved visiting a local school in Razlog, where the participants talked to the students about volunteering and also proposed some games and energizers, then intercultural evenings, meaning that each of the participating countries had a chance to present its culture, traditions, folklore and way of life to the others. A quite fun

IRAKLI TIRKIJA – GEORGIA -I wanted to be part of this exchange, because it’s about something I can use in my society after going back to Georgia. I’m happy that all of the participants and the coordinators were amazing! We had a lot of fun and there were a lot of funny moments, but the one I’ll remember the most is when I was buying a cocktail for my secret friend and she saw me and directly asked me for who it was. I said it was for her, but not from me, trying my best to confuse her, but I’d say she guessed who her secret friend was.

part of the exchange was also the game “secret friend”, in which since the first day, the participants had to make their secret friend happier, by doing something nice for them. The true identity of the secret friend was revealed during the last session. The Macedonian team consisted of: Maja Petrova, Dragana Trajanova, Ivan Miloshevski, Kiril Dimitrovski, Sanja Gjorgieva and AnaMarija Karadjovska, did their best to well represent Macedonia and to learn from the countries where volunteerism is more developed. The shared conclusion, was that the exchange was highly positive, fun, interactive and resulted in learning as much as creating long-lasting partnerships and friendships. Petya Kulina also told us: “This group was amazing! I really liked the motivation they had, they were really well selected from their NGOs, I truly appreciate all the efforts! I would advise any young person who hasn’t participated in an Erasmus+ activity to do so, they will surely love it!”

By Ana-Marija Karadjovska

MIHAELA MIRATSKA – CZECH REPUBLIC -The topic of this exchange is quite close to me, because volunteering is a part of my everyday life. I’ve also gotten a job as a volunteers’ coordinator thanks to my volunteering, so I’m the perfect example of how productive it can turn out to be. I’m glad I participated, I admire all of the participants, I learnt a lot from them!


ВОЛОНТИРА ДО УСП

Е

дна од последните активности на ВЦС е младинската размена во близина на Разлог, Бугарија, „Волонтирањето - пат до успехот“, организирана од Алтернативи Интернационал од Благоевград, Бугарија. „Оваа малдинска размена е дел од Еразмус+ програмата и вклучува млади од 6 различни земји: Романија, Македонија, Грузија, Азербејџан, Чешка и Бугарија, кои сакаат да ги проучат можностите што ги нуди волонтирањето, како на пример стекнувањето на важни вештини и способности, поради кои би можеле да се вработите.“- објаснува Петја Кулина, извршен директор на Алтернативи Интернационал. Преку методите на неформалното учење, енерџајзери, игри, тим-билдинг активности, интерактивни дискусии и тимски задачи, учесниците размислуваа за волонтирањето воопшто, што тоа значи, како да му се пристапи, кои се различните видови на волонтирање на локално, национално и интернационално ниво, но и за тоа како волонтирањето сега, може да води до успех понатаму. Активностите вклучуваа посета на локално училиште во Разлог, каде учесниците зборуваа со учениците за волонтирањето, а и ги размрдаа со игри и енерџајзери, потоа интеркултурни вечери, во кои сите земји учеснички имаа можност да ја претстават сопствената култура, традиција, фолклор и начин на живот на останатите. Прилично забавен дел од размената, беше и играта „таен пријател“, во која уште од првиот ден, учесниците требаше својот таен пријател да го усреќат, правејќи нешто убаво за него. Вистинскиот идентитет на тајните пријатели се откри за време на последната работилница.


АЊЕТО - ПАТ ПЕХОТ

Ана-Марија Караџовска

Македонскиот тим составен од: Маја Петрова, Драгана Трајанова, Иван Милошевски, Кирил Димитровски, Сања Ѓоргиева и Ана-Марија Караџовска, дадоа сè oд себе за добро да ја претстават Македонија и да научат нешто од земјите каде волонтирањето е поразвиено. Заеднички заклучок е дека размената беше позитивна, забавна, интерактивна и резултираше со учење, како и со создавање на долготрајни партнерства и пријателства. Петја Кулина уште ни рече: „Оваа група беше неверојатна! Ми се допадна нивната мотивација, сите беа добро избрани од нивните организации, навистина ги ценам сите вложени напори! Би ѝ советувала на секоја млада личност која нема учествувано во активност преку Еразмус+ да го стори тоа, сигурно ќе ѝ се допадне!“

Иракли Тиркија, Грузија „Сакав да учествувам во оваа размена, бидејќи е за нешто што можам да го искористам во мојата заедница по враќањето во Грузија. Среќен сум што сите учесници и координaторите беа неверојатни! Многу се забавувавме и имаше многу смешни случки, но она што најмногу ќе го паметам е кога сакав да купам коктел за мојата тајна пријателка, а таа ме виде и диркетно ме праша за кого е. Реков дека е за неа, ама не од мене, обидувајќи се да ја збунам, но мислам дека веднаш сфати кој ѝ е тајниот пријател.“

Михаела Миратска, Чешка „Предметот на оваа размена ми е доста близок, бидејќи волонтирањето е дел од моето секојдневие. Исто така, имам добиено работа како координатор на волонтери благодарејќи му на волонтирањето, така што сум совршен пример за тоа колку тоа може да испадне корисно. Мило ми е што учествував, им се восхитувам на сите учесници, многу научив од нив!“


YOUTH IN ACTION 43

CHANGING THINGS IN SCHOOL

W

ithin the project “Youth Civic Education” the association “National Youth Council of Macedonia” will conduct training for 40 local youth throughout the country in at least 20 municipalities. The trainings are free and were conducted in Macedonian language by trainersfacilitators of the association “National Youth Council of Macedonia”. The project includes the implementation of initiatives in schools or in the area where students live. Were conducted two days of training where we, the students, we decided that a problem that keeps us from wanting to resolve the same training developed a plan how to get to the design and that is the goal of our initiative, or who benefits. In the Secondary School ‘Brakja Miladinovci’ educators were our faces from Volunteers Centre Skopje, who also have with association “NMSM” upholding moral and financial. Specifically, our initiative is to conduct more workshops in the school for formal education so more students to educate, to demonstrate and improve their ability, to awaken creativity in them and have more socializing. By the end of November should conduct two workshops. The workshop will be the students themselves educators, while the other workshop will include NGO. This is an opportunity, we young people to be active both in our school and in society to change the things that bother us. I hope that the project will be successfully completed and it will be followed by a written photos and news as events took place.

By Aleksandra Taseva


ПРАВЕЊЕ ПРОМЕНИ ВО ШКОЛО

В

о склоп на проектот „Младинско граѓанско образование“ асоцијацијата "Национален младински совет на Македонија" ќе спроведе иницијативи во училиштата или во областа каде што учениците живеат. Беа спроведени дводневни обуки каде ние, учениците работевме на мапирање на проблемите кој ни пречат, на истата обука изработивме план како да дојдеме до идејното решение и која е целта на нашата иницијатива, односно кои се бенефициите. Во СУГС ‘Браќа Миладиновци‘ едукатори ни беа лица од Волонтерскиот Центар Скопје, од кои исто така заедно со асоцијацијата "НМСМ" имаме морална и финансиска поддршка. Конкретно, нашата иницијатива е да спроведеме што повеќе работилници во училиштето за неформално образование. Работилниците се со цел учениците повеќе да се едуцираат, да се стекнат со нови вештини,да ги покажат и усовршат своите способности, да се разбуди креативниот дух во нив и да има повеќе дружење. До крајот на ноември треба да спроведеме неколку работилници. Темите на едукациите ќе се одредат во зависност од тоа за што најмногу ќе пројават интерес учениците, едукатори на работилниците ќе бидат самите ученици. Освен едукациите што ќе ги спроведуваат врскничките едукатори ќе се одржат и работилници од страна на невладини организации на најразлични теми. Оваа е можност, ние младите да се активираме како во нашето училиште, така и во општеството да ги промениме работите кои ни пречат. Со реализирање на овие работилници е планирано да се вклуќат најмалку други 40 ученици. Се надеваме дека проектот успешно ќе заврши, сето тоа ќе биде проследено со напишани фотографии и вести како се одвивале настаните.

Александра Тасева


YOUTH IN ACTION 45

INTERNATIONAL EXCHANGE: WHY SHOULD YOU ATTEND? By Michal Krizan

I

nternational exchange is an opportunity for young people to travel abroad, meet another people from different countries and discuss on selected topics, or spend one or more semester at a foreign university as a student, or just do internship for an organization/company abroad. Of course there are many varieties how to attend international exchange, but they all have one common thing. They can bring you many benefits for your future life and career. We can divide international exchanges into two groups, long term exchange and short term exchange. Let´s focus now on short term one now. Short term international exchanges are for example trainings, seminars, conferences, forums, etc… . They usually take a few days up to one week. And why is it beneficial to participate in ? Because organizers usually select an interesting topic which can be today´s huge issue so you will gain some new knowledge and get experienced in selected topic. Attendance usually means that participants will work on some individual projects in international teams. Meeting with foreign people can also give you a lot. You can discuss many problems and issues and you can find out how they do things in different countries. You can get to know another mentalities and improve you English by using it on the event. Education on those events is being provided by a non-formal way what means learning is not as boring as that one at schools. You might be asking how much money you need for this non-formal educational international exchanges. But I have good news for you, because those events are usually fully cover from the grant. Provider of this grant in Erasmus+ Programme is the European Commission but it is also possible to find another funding. I have already attended international exchanges in Italy, Portugal, Ukraine, Poland, Estonia and Iceland and it has made from me a person who knows more about Europe, its current issues and its people. So if you have an opportunity to go, just go…


МЕЃУНАРОДНА РАЗМЕНА: ЗОШТО ТРЕБА ДА УЧЕСТВУВАШ?

М

еѓународната размена е можност за младите луѓе да патуваат во странство, да запознаваат други луѓе од различни земји и да дискутираат на одредени теми, или да поминат еден или повеќе семестри на странски универзитет како студенти, или пак да отидат на пракса во некоја странска организација/компанија. Се разбира, постојат многу варијанти како да се учествува во меѓународна размена, но сите тие имаат една заедничка работа. Можат да ти донесаат многу бенефиции во твојот иден живот и кариера. Меѓународната размена можеме да ја поделиме во две групи, долгорочна и краткорочна размена. Ајде сега да се фокусираме на краткорочната. Краткорочни меѓународни размени се на пример обуки, семинари, конференции, форуми итн...Тие обично траат од неколку дена до најмногу една недела. И зошто е корисно да учествуваш? Бидејки организаторите најчесто бираат интересна тема која може да биде денешниот голем проблем, па така можеш да се здобиеш со некои нови знаења и да добиеш искуство на одредена тема. Присуството најчесто значи дека учесниците ќе работат на индивидуални проекти во меѓународни тимови. Запознавање странски лица исто така може многу да ти помогне. Можете да дискутирате за многу проблеми и прашања и можете да дознаете како другите земји се справуваат со работите. Можете да запознаете други менталитети, и да го подобрите Англискиот јазик користејќи го на настанот. Знаењето на таквите настани е пренесено на неформален начин, што значи дека учењето не е толку досадно колку она во училиштата. Можеби се прашувате колку пари ви се потребни за оваа неформална едукативна меѓународна размена. Но јас имам добри вести за вас, бидејќи тие настани се обично целосно покриени од грантот. Донатор на овој грант во Еразмус + Програмата е Европската комисија, но возможно е да се најде и друг начин на финансирање. Јас веќе сум бил дел од меѓународни размени во Италија, Украина, Полска, Естонија и Исланд и тоа искуство направи од мене човек кој знае повеќе за Европа, нејзините сегашни проблеми и нејзиниот народ. Затоа ако имате можност да одите, одете...

Михал Крижан


SHKEMBIM INTERNATIONAL: PSE DUHET TË MARRISH PJESË?

E

xchange International është një mundësi për të rinjtë për të udhëtuar jashtë vendit, të takojnë njerëz nga vende të ndryshme dhe të diskutojnë çështje të caktuara apo të kalojnë një ose më shumë semestra në një universitet të huaj, si student, ose thjesht të bëjë praktikën për një organizatë / kompani jashtë shtetit. Sigurisht, ka shumë variacione, si për të marrë pjesë në këmbimin ndërkombëtar, por ata të gjithë kanë një gjë të përbashkët. Ato mund të sjellin shumë përfitime për jetën tuaj në të ardhmën dhe karrierës. Ne mund të ndajmë në dy grupe këmbimin ndërkombëtar, afatgjatë dhe afatshkurtër. Të përqëndrohemi në këmbimin afatshkurtër tani. Këmbimet ndërkombëtare afatshkurtër janë, p.sh. trajnime, seminare, konferenca, forume afatshkurtra, etj .... Ata zakonisht zgjasin disa ditë deri një javë. Dhe pse është e dobishme për të marrë pjesë? Sepse organizatorët zakonisht zgjedhin një temë interesante që mund të jetë një problem i madh i përditshmërisë kështu që ju do të fitoni disa njohuri të reja dhe do të fitoni përvojë në temën tuaj të zgjedhur. Pjesëmarrja zakonisht do të thotë se pjesëmarrësit do të punojnë në disa projekte të veçanta në ekipet ndërkombëtare. Takimi me persona të huaj gjithashtu mund t’ju jap shumë. Ju mund të diskutoni problemet e shumta dhe të mësoni se si zgjidhen gjërat në vendet e ndryshme. Ju mund të njiheni me mentalitete të ndryshme dhe ta përvehtësoni gjuhen Anglishte duke e përdorur gjatë organizimeve. Edukimi në këto ngjarje ofrohet në mënyrë jo formale dhe nuk është aq i bezdisshëm si mësimi në shkolla. Parashtrohet pyetja se sa para nevojiten për këtë edukim joformal ndërkombëtar. Por unë kam një lajm të mirë për ju, sepse këto ngjarje janë zakonisht të mbuluara plotësisht nga grante të ndryshme. Ofrues i këtij programi të granteve është Erasmus + Komisioni Evropian, por gjithashtu është e mundur për të gjetur fonde të tjera. Unë kam marrë pjesë në shkëmbimet ndërkombëtare në Itali, Portugali, Ukrainë, Poloni, Estoni, Island dhe kjo më ka bërë një njeri që din më shumë për Evropën, gjendjen aktuale të saj dhe popullatës europiane. Pra, nëse ju jeni në gjendje të shkoni, vetëm shkoni ...

Nga Michal Krizan




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.