Voices September 2017

Voices Topic of the month

Exploring Meditation and Spirituality travel

South Africa Opinion

Virgin forest no more

English Makedonski Shqip

September 2017

STAFF Coordinators

EDITORIAL

Nikola Stankovski Gjoko Vukanovski Ivana Angjelovska European volunteers

September…Although is the 9th month in the year, for some reasons it is considered as a month for new beginnings…It is the months when pupils go back to school, students occupy the universities, summer vacations are over, new seasons of series begin, the city bus schedule in Skopje goes back to regular…We, from VCS and VOICES in a way consider September as something new and fresh.

The September edition, for example, is the first monthly edition after the Summer edition (for two months), almost every September we have new volunteer/ generation of arriving/ departing from their EVS…

Aisen Bragin Aleksandra Grzyb Laura Babaityte Writers Igor Pop Trajkov Aleksandra Krstevska Emilia Apostolova Christopher Maiken Marija Burgieva, Valerija Ilievska , Anastas Kitanovski Damjan Georgievski Goran Galabov Kristina Lukanovska Ana Jankuloska Jasna Trajanoska Translators

For this September edition of the VOICES magazine we have prepared for you exciting and brand new stories and reportages… Open your laptop or mobile phone, sit on some bench, put your legs on the wet yellow leaves below you, feel the summer ending sunbeams and enjoy reading about South Africa, learn more about VET possibilities, think a bit about Game of Thrones, look at the portrait of Stoyan Hristov, touch the virgin forest, feel the spirit of E+ in Hungary, Germany and France, meditate and become more spiritual and many more…

Enjoy the New Beginnings…

Cheers!

Sokol Makolli Damjan Georgievski

by Gjoko Vukanovski Contact Volunteer Centre Skopje Emil Zola 3/2-3, 1000 Skopje Tel./Fax. +389 22 772 095 vcs_contact@yahoo.com www.vcs.org.mk

2 - VOICES

P.20

P.17

CONTENT

P.24

P.12 4

ERAsMUS + 4 6 7 8 10

12

Back to Nature - Aleksandra Krstevska et. al Post EVS Depression - Gjoko Vukanovski Training Course Germany - Ana Jankuloska Youth Exchange Besancon - Jasna Trajanoska Spanish summer spirit in Macedonia - Goran Galabov

TOPIC OF THE MONTH 14 Exploring meditation and spirituality - Chris Maiken

Culture

16 Stojan Hristov - Igor Pop-Trajkov 17 Industrial design for home - Emilija Apostolova 18 Game of Thrones - Gjoko Vukanovski

20 Interview 20 My plan B - Aisen Bragin

Travel 12 South Africa - Chris Maiken

14

16

24

Opinion

24 Virgin forest, no more - Aleksandra Grzyb 26 Motivated reasoning - Laura Babaityte

VOICES - 3

Erasmus+

“Back to nature” “Back to nature” е младинска размена, организирана од невладината организација„Hang-Kép Egyesület“ од Дебрецен, Унгарија која се оддржа во периодот од 18.08.2017 – 27.08.2017 во Хортобаги- Унгарија. Волонтерски Центар Скопје учествуваше во размената со свој тим, кој беше составен од 5 учесници и еден тим лидер. Во размената земаа учество 5 земји – Македонија, Италија, Романија, Полска и Унгарија, секоја земја имаше по 5 учесници, вклучувајќи и еден тим лидер. Местото каде што престојуваа младите учесници – Хортобаги,е несомнено, едно од најголемите пасишта во Европа, но воедно и национален парк. Покривајќи површина од 82 000 хектари, Хортобги е вистински доказ за хармоничниот живот на флората и фауната, вклучувајќи 342 вида птици, огромен број мочуришта и езерца. Оддалечено на само 36,5 км од вториот по големина најголем град во Унгарија –Дебрецен , Хортобагие место кое што изобилува со градби кои што ги будат спомените од минатото. Најпрво, нашиот тим од Македонија пристигна во Будимпешта, главниот град на Унгарија. Тие два дена имавме можност да ја искусиме убавината на овој величествен и историски центар на Европа. Во Будимпешта, го посетивме познатиот Парламент, базиликата Свети Стефан, Ланчениот Мост, и уште многу други знаменитости. По престојот во Будимпешта, се упативме со воз кон Дебрецен (вториот најголем град во Унгарија). Во Дебрецен, бевме дочекани од еден од организаторите на младинската размена, кој не однесе до местото каде што се одвиваше младинската размена. Пристигнувајќи уште првиот ден во Хортобаги, секој од учесниците ја имаше можноста да ги искуси убавините на националниот парк, градбите и да го почувствува ехото на природата кое одекнуваше низ малите,тесни, и мирни улички. Поттикнати од природните убавини и целта на проектот – која беше зголемување на свеста кај младите за нивните внатрешни и социјални вредности додека се во природа, кај сите учесници се разбуди волонтерскиот дух, спремен за безбројните активности кои следеа таму. Започнувајќи со активности со цел за меѓусебно запознавање, учесниците полека но сигурно ја совладаа бариерата и ги споделија своите искуства и знаења. Утринските активности – енерџајзери, игрите со имиња, многуте забавни активности, како и Унгарската вечера го заокружија првиот ден.

4 - VOICES

Erasmus+

Запознаени со околината, и целосно спремни за нови предизвици, младите волонтери помогнаме во огромен број задачи во болницата за птици, започнувајќи од чистење на кафезите на ранетите птици, малите езерца, па се до фарбање на оградата. Прифаќајки го секој предизвик, ние се покажавме во вистинското светло, како храбри, целосно посветени и бестрашни учесници. Како вешти фотографи и корисници на смарт телефоните, следеше следната активност, за која беше потребно да се направат фотографии од различни перспективи од различни објекти, со цел стекнување на подобри способности во сликање, но воедно и запознавање со сите природни убавини кои што Хортогаби ги нудеше Како истражувачи и авантуристи, волонтерите се пронајдоа себе си пловејќи по реката која минува низ Hortobagy, извршувајќи ја една од најзабавните, и најинтерсните активности. Неминовно е да не се спомне и екскурзијата до градот Дебречен којшто е втор поголемина град во Унгарија, на која младите учесници имаа шанса да се запознаат со многубројните карактеристични градби и нивната архитектура, плоштадот, големата црква,но исто така и да уживаат во слободно време.

Како место со богата флора, и огромно изобилство на чаеви и лековити билки, беше одржана презентација во болницата за птици, на која младите се запознаа со огромното богатсво на чаеви, па дури испробувајќи неколку од нив. Сепак, покрај целата волонтерска активност, неминовно е да се спомне поголемата и поенормна придобивка, која младите ја стекнаа, а пак тоа се несомнено - знаењето, вештините и различните способности. Споделувајќи различни знаења , култури, и вредности, секој успеа да се изгради и надогради на свој начин. Совладувајќи ја јазичната бариера и сите останати пречки кои стоеа на патот, нашите погледи за светот значително се проширија. Севкупниот број на работилници, активности и игри беа главниот двигател преку кои на еден многу лесен и едноставен начин, за само една една недела, помогнаа да станеме многу повеќе од пријатели.И покрај фактотдека секој доаѓа од различен дел од Европа, со различни националности, не претставуваше никаква пречка во дружењето и забавата на учесниците, туку напротив, споделувањето на културите, традициите и јазикот на својот народ ги сплоти учесниците во една хармонична и единствена мултинационална заедница. Слободното време го поминуваа во дружба, создавајќи заедно спомени, кои несомнено, засекогаш ќе останат во нивното сеќавање. Својата кулминација, пријателството ја достигна последниот ден, кога блискоста меѓу членовите се почуствува најинтензивно. Спремни за разделба, со по некоја солза тук таму, и со писменце во рака, младите волонтери се испратија, гушкајќи се, како да е последен пат. Александра Крстевска, Марија Бургиева, Валерија Илиевска, Анастас Китановски, Дамјан Георгиевски, Кристина Лукановска

VOICES - 5

Erasmus+

Post EVS Depression

Being engaged in the field of EVS, which is very interesting area for observation, as coordinator for sending and receiving EVS volunteers in the last almost 10 years, I have noticed some features among the volunteers when they finish their EVS engagement.

In the evaluation meetings with the volunteers and in contacts with other partners all across Europe, also engaged in the EVS field, we felt that all of the volunteers upon their return home are facing some period of adaptation, full of mixed emotions. Some of EVS volunteers call the period of adaptation Post EVS Syndrome (PES), others call it Post EVS Depression (PED). No matter what is the correct definition, we decided to speak with one of our local volunteers that recently returned from his EVS in Romania, bellow you can find the answers regarding what Kristijan Stankovski feels and thinks about this issue:

Did I hear it!? No, I feel it on my skin. It’s like you have everything, all what you need and in one moment you are again at home. Like you dreamt for seven months during which I was in Arad and afterwards you are awake and ask what happened, was it real or just a dream !?

1. How do you feel after you returned home?

3. Why did you decide to go back to Arad for a visit, only one month after the end of your EVS?

- Good question. I don’t know, I still have mixed feelings, mixed emotions, a lot of memories that remind me of the best time in my life spend in Arad. I’m trying to get back to my normal life but it is difficult. Trust me, I need a time to be normal again.

- I wanted to see if everything will be the same and I wanted to see Arad because it really became a second home for me and I will never forget it. But nothing is the same, a lot of people left and there are only a few people from my generation of volunteers.

2. What does “Post EVS Depression/Post EVS Syndrome” mean to you? Did you hear about it? From

4. Do you have information how are other EVS volunteers dealing with the “Post EVS Depression/ Post EVS Syndrome”?

- Yes, I have. Whenever I talk with someone, they tell me the same things as I do. It’s like some kind of disease after EVS, because it is not normal that everyone have the same feelings. But yes it’s true.

5. According to you, how much time EVS volunteers need to get back to their “regular” life?

- Everything depends on what kind of person you are.

If you are more emotional and if you get attached easily like me, you will need around 2-3 months. Maybe afterwards you will remind yourself of something but step by step it will pass. Otherwise if you are cold person, you’ll need two weeks or one month maximum. I know few people like this, special people from the northern part of Europe and some exception.

Gjoko Vukanovski

6 - VOICES

Erasmus+

Тренинг курс во Германија Пресреќни сме што од 9 до 15 август заедно со Лела Божиновска,имавме прилика да бидеме селекитирани учесници на Тренинг Курс во Вупертал, Германија на тема “ Respond to your NEET”. Уште на почетокот на курсот бевме запознаени со поимот NEET – Not in Education, Employment, or Training, односно поим кој се однесува на млади луѓе кои не се инволвирани во едукација, тренинг и вработување. Покрај занимливата тема од која научивме многу методи за работа со овие лица, за време на овој тренинг курс бевме запознаени поблиску и со Ерасмус + прграмата и сите можности кои ги нуди. Уживавме во интернационалната вечер каде ја претставивме Македонија со ајвар и ракија, а ние имавме шанса да вкусиме типични јадења од најразлични земји низ Европа кои беа подготвени од останатите партиципанти на курсот ( Шпанија, Португалија, Германија, Италија, Латвија,Полска, Австрија, Бугарија и Кипар) Особено за корисно го сметам подготвувањето на акциски план,

односно осмислување на замислен проект кој би го реализирале во иднина. Имавме можност преку работа во групи и симулација да се испробаме во креирањето, пишувањето и реализирањето на проект. Навистина беше корисна сесија каде од страна на организаторите беше забележано дека навистина учесниците имаат уникатни и креативни идеи кои би можеле во иднина да ги реализираат. Научивме како се подготувува видео CV и поделени во групи изработивме околу 5 кои подоцна ги презентиравме и анализиравме меѓусебно. Во една од наредните сесии, ја претставивме организацијата Волонтерски Центар, каде подетално ги запознавме останатите учесници, за организационата структура на ВЦС, активностите, можностите кои ги нуди, а тие имаа можност да добијат примерок од списанието VOICES. На крајот од тренинг курсот беше одржана

culture

неформална свеченот на која ни беа доделени сертификати Youth Pass за учество на тренингот. Покрај едукацијата, за време на тренинг курсот уживавме и во убавините на Германија. Вупертал е необичен град во Северо-Западна Германија кој и покрај дождливото време успеавме да го посетиме и да се восхитиме на зеленилото, малите шумички со огромни дрвја каде локалните луѓе секојдневно се рекреираат. Градот го карактеризира висечка железничка линија, која ја користевме како транспорт, а за нас беше едно навистина занимливо и необично искуство. Таа е поставена 8 метри над градските улици и 12 метри над реката Вупер. Исто така градот е познат по родната куќа на Фридрих Енгелс која ден денес е музеј, кој многу ни е жал што неуспеавме да го посетиме, поради долгите сесии и краткото време за одмор. Но искрено се надеваме дека еден ден повторно ќе се вратиме и ќе го надополните она што не успеавме да го видиме и посетиме. Запознавме најразлични луѓе од различни држави со кои споделивме незаборавни моменти и искуства и со кои се надеваме еден ден повторно ќе се сретнеме. Ана Јанкулоска

VOICES - 7

Erasmus+

Животот на размена на млади во Безансон, Франција

Сè започнува на 8 јули 2017 година. Патувањето започна во Скопје со многу позитивни вибрации, насмевки и големи очекувања. Имавме 48 часа на располагање за да се запознаеме меѓусебе, да споделиме заеднички идеи и да започнеме пријателства. Тоа беше долго патување исполнето со забава и шеги, реализирани со една голема пауза за посета на Виена.

Групата пристигна во Безансон на 10 јули, во 14 часот. Другите групи пристигнаа пред нас, па имавме одлично добредојде преку игра кога всушнност и започна младинската размена.

Првиот впечаток за градот беше нецелосен, само можевме да видиме дека тоа е вистински зелен рај, така што имавме време пред нас да ја комплетираме сликата за најзелениот град на уметност и историја.

Другиот ден започна чудото на Младинската размена ... Во тие моменти се групата создаде врски и пријателства, ги разменуваше своите идеи, разговараа со раце, меѓусебно си помагаа во преведувањето, учените делови од јазикот на другиот и обратно, се играше и танцуваше. Овие моменти беа од голема корист според она што го покажаа учесниците во својата еваулација. Некои учесници предложија да водат активности за другите (коцки, фудбал, кошарка, боксерска сесија) во кои беа вклучени и момчињата и девојчињата.

8 - VOICES

Две девојки предложија мануелна активност каде што учествуваа неколку од нив .Во контекст на тоа се реализираа повеќе од 50 игри кои се случуваа околу влезот, собата за забава, кујната и сл), се свиреше на гитара и се правеа ноќни прошетки во околината.

За време на младинската размена, можев да забележам голема меѓусебна помош и соработка меѓу младите, помагајќи си едни на други да ги сработат задачите кои им беа дадени, дури и ако не се напишани во табелата со дневни активности. Тимот напредуваше на секое поле особено во делот на јадењето па така поминавме од уред за самопослужување до сервис услуга со цел да се овозможи подеднаква поделеност на количините и да се усогласи ритамот на оброците и да им помогнеме на сите да јадат во исто време. Овој напредок беше забележан и ценет од сите. Целата група придонесе за колективниот живот. Неколку од нив во почетокот покажаа отпор и многу малку учествуваа во задачите, активностите, па дури и неформалните моменти со другите, но овој проблем беше решен многу брзо. Колективниот живот, исто така, зависеше од прецизни, едноставни и јасни правила утврдени во меѓународниот тим пред почетокот на проектот за безбедност, пушење, алкохол, дрога, сексуални односи) во согласност со законот во Франција.

Вториот ден овозможува официјално да ја приближиме темата преку аголот на правата на жените во секоја од земјите учесночки. Можевме да заклучиме дека младите имале доста нејасна идеја за правата на жените во нивните земји. Потоа сите ззаедно ја доближуваме темата од секојдневниот живот на учесниците. Во групи од 5 со еден или двајца лидери, беа поставени 3 прашања за кои учесниците мораа да дадат свое објаснување и да ја дадат свое гледиштеза нивната позиција. Во текот на овие дискусии излегоа и стереотипите и предрасудите и начинот на кој тие влијаат на нашето однесување и вкус.

Секоја земја имаше своја традиционална вечер (со презентација на земјата) која завршуваше со танцување на традиционален танц, така што секој требаше да научи нов танц, си подаваа раце, танцува заедно, и ги менуваа партнерите. Овој забавен дел од денот беше голем успех и секако придонесе со леснотија да се унапредат и развијат односите меѓу момчињата и девојчињата во групата.

Македонската традиционална вечер беше исполнета со многу забава, групата имаше презентација за нашата земја (за историјата,географија, музиката, спортот итн.), Танцуваа наши традиционални ора и ги научија другите да ги играат нашите традиционални танци, ги учеа нашите специфични букви како и нашите познати песни.

10 дена полни со нови активности. Дел од овие активности беше и посетата на центарот на градот Бесанкон и Тврдината во која имаше зоолошка градина. Таму влеговме во неколку продавници за сувенири и облека. Безансон е познат по реката Дус која го обиколува и е поставен во исклучително убава околина.

Erasmus+

Безансон има богат културен живот и е музички град. Градот има прекрасен историски центар. Историскиот центар претставува извонреден ансамбл на класични камени градби, некои датираат од средниот век и други до шпанската ренесанса.

Како што поминуваа деновите, пријателството го достигна највисокото ниво, ноќите беа исполнети со долги прошетки во соседството, пеење заеднички познати песни и нови заљубувања. Една вечер ја посетивме тврдината во околината и можевме да го видиме огнометот во градот по повод празникот Бастилја.

На десеттиот ден, сите се разбудија со мислата дека го напуштаат Безансон за неколку часа. Секој од нас имаше задача да ја исчисти сопствената соба и да се подготви за заминување.

И ... време беше да се каже збогум, а потоа почна магијата ... многу солзи, прегратки, ветувања за следна средба, размена на контакти, сликање и сл.. Тешко беше да се гледа од друга страна ...

Во другиот момент веќе бевме качени во комбето и подготвени да го напуштиме Безансон со тажни лица.

Групата беше полна со нови идеи, а неколку од нив го изразија ова чувство на слобода на говорот за време на евалуациите и сметаа дека не често во нивните земји имаат шанса да се слушаат и да влијаат врз процесот на нештата како на пример на слободата на облекување, слободата да се практикуваат одредени активности. Една изјава ни остави голем впечаток “Мислев дека спортот не е за мене, a тука се занимавав со многу спортови”.

Очигледно младите во текот на оваа размена ја имаа слободата на изразување и дебатирање, оценување, слобода на предлагање на активности и го искористија најдоброто за нив од ова искуство на младинска размена.

Ова беше едно прекрасно искуство со позитивна енергија .... Јасна Трајаноска

VOICES - 9

Erasmus+

Spanish summer spirit in Macedonia Being an Erasmus+ addict since I remeber, this summer I stayed in my hometown for another excellent experience of the wide palette provided by this program.

My organization, Volunteers Centre Skopje was a host to 5 youngsters from Spain to do their internship and practice in local Macedonian companies. It was a part of Erasmus+ program called VET that my organization did with their partner Mundus from Spain. It is still in experimental phase that lasts only one month with probability to be extended if shown satisfying results.

10 - VOICES

Erasmus+ I was very happy to be chosen for a coordinator of these interns, looking forward to meet them and practice Spanish language. We prepared everything with my organization, the logistic starting from accommodation to choosing proper companies to accept students. And finally, late at night I met them at the airport to transport them and their stuff to their apartment for the following month. I met Jessica, Laura, Adrian, El Madani and Zulema, all from Barcelona at the age from 17 to 22, with different professions chosen, most of them was for first time out of their country.

Quite interesting challenge for me, not only to provide them the necessarily conditions for stay and work but to meet their expectations for fun, cultural visits and diversity as well as teach them some hints how to plan the month in front of them, to operate like a team, accept the others and much more.

Me and my organization did everything to be good hosts, even to socialize them with our EVS volunteers for workshops, picnic and other activities. I led them to their host companies to introduce them. Laura is in the nursery home for elderly people. Zulema is practicing in a hairdressing studio, El Madani is a mechanic and Adrian and Jessica are together in an administrative company. From day to day we are in a constant contact trying to do the best so they can learn most from their internship.

And also the fun part after work: some cultural visits, meeting locals, picnic, visit of the most popular sites of the city and its surroundings, the Zoo, the fortress, the Matka canyon and canoeing the river. My dear Spanish interns they learned a lot of new things, tried local specialties, bought local stuff for home and fulfilled their professional knowledge with foreign experience.

As a coordinator I tried to let them know what is like to be independent and how to plan the days in front of you with ease. I hope I have given them at least something of my experience to guide them and help them in different situation.

Even though I think that the time was short and I haven`t spent as much time as I wanted, I thing we made a perfect connection among us, heart to heart, soul to soul. And I felt really sad when the day for farewell came. I escort them back to the airport with the heart full of emotions and promises to see each other again.

Goran Galabov

VOICES - 11

TRAVEL

Јужна Африка Јоханесбург и Кејп Таун

Јужноафриканската република, или како што локалното население сака да ја нарекува со сленгот “Мзанси”, може да биде навистина прекрасно место – ако сте на вистинските места, секако! Како и секоја држава, Јужноафриканската република има и добри, и лоши страни, но јас ќе се фокусирам на добрите, бидејќи оваа држава има навистина многу работи да понуди, a исто така запознав и многу пријатели кои сакаат да ја посетат Јужна Африка, па затоа ова ќе биде неофицијален водич за магијата на “Мзанси”.

Јоханесбург Јоханесбург е најголемиот град во Јужна Африка и има два прекари, и тоа: “Јо’бург” или “Јози”. Во поголемиот дел на Јоханесбург живеат околу 10 милиони луѓе, и тие областиму носат на градот најголем бруто домашен производ, бидејќи во овие делови на државата ги има најуспешнитебизниси и најсилните економии. Исто така, градот е познат и под името “Град на златото”, но само поради тоа што во 19от век овде имало населба за луѓето кои работат во блискиот рудник за ископување на злато. Овде има и област која се вика Совето, каде што живееле лидери, како Нелсон Мандела и Дезмонд Туту. Овде, исто така можете да ја најдете и куќата на Мандела, која е претворена во музеј. Други музеи кои вреди да се посетат се и “Apartheid Museum” (кој ја илустрира приказната за апартхејдот во 20от век во Јужна Африка); “Hector Pieterson Museum” (кој го бележистудентското востание во Совето); музејот “Constitution Hill” (затвор кој е стар еден век, кој сега е Висок Суд, и нуди изложби за локалната историја); “MuseumAfrica” (кој има културна историја, геолошки и фотографски колекции); “SAB World of Beer” (музеј на пивото, раководен од јужноафрикански пивници), и ова е само дел од музеите кои треба да ги посетите!

12 - VOICES

Ако сте вљубени во природата и дивиот свет, можете да ги посетите: “Lion Park” (конзерваторски простор за лавови, голем 600 хектари); “Botanical Gardens”(добро место за различни активности, како: правење пикник, возење точак и сл.); “Johannesburg Zoo” (со околу 320 видови на животни); “Zoo Lake” (уживајте во боќање или пијте пиво); “Melville Koppies” (одлично место за планинарење), а исто така ви го препорачувам и местото “Cradle of Humankind”, кое е оддалечено 50 километри од Јоханесбург, каде што ќе најдете пештери и фосили. Атракции кои исто така го провлекуваат вниманието на туристите се и : забавниот парк “Gold Reef City”, каде што ќе најдете различни луди железницидруги забавни игри, но и 4D кино. Една игра која што мислам дека морате да ја испробате е “Tower of Terror”! Нема да коментирам ништо за ова. “Neighborgoods” е пазар за рачни изработки, кој што вреди да се посети, и многуте барови и ноќни клубови (кои нема да ги иманеувам, затоа што ги има многу) кои можете да ги посетите во областите на Fourways, Sandton и Rosebank.

TRAVEL Кејптаун Кејптаун, главен град на Јужна Африка и убав крајбрежен град, е еден од многуте мултикултурни градови во Светот, а во 2014 година, беше именуван за најдобар град за посета, од страна на American New York Times и British Daily Telegraph. Една од најголемите туристички атракции во Кејптаун е Table Mountain, која е планиан со рамен врв, со поглед на градот. Одлично место за планинарење, а исто така можете да стигнете до врвот со жичарница. Kirstenbosch National Botanical Garden нуди патеки за пешачење, со ретки видови растенија и прекрасни планински погледи. Одлична плажа која треба да ја посетите е Boulders Beach, која се наоѓа меѓу гранитни камења, каде штоможете да видите колонии на пингвини. Cape Point е јужниот крај на полуостровот Кејп, и овде имате прекрасен поглед, бидејќи ова е местото каде можете да го видите спојувањето на Индискиот и Атлантскиот Океан, и различните бои на водата! Има и предградие, Константија, овде се прозиведува голем дел од виното во Кејптаун, а исто така ова е и одлично место за посета за Constantia Wine Route, кое ги поврзува многуте винарии во долината Константија. Кејптаун има и многу плажи. За оние кои уживаат во сурфање на вода, погодна е плажата Muizenberg Beach, каде можете да најдете и училишта за сурфање, ресторани барови, и кафулиња, каде можете да се одморите. Познавам многу луѓе кои велат дека Muizenbergе одлично место за сурфање на вода, но исто така и одлично место за да научите да сурфате, бидејќи брановите не се многу големи.

Image ©Dana Allen www.photosafari-africa.com

За оние кои го сакаат ноќниот живот, има одлични места за посета, како Camps Bay. Местото се наоѓа веднаш до плажата, а Camps Bay има многу стилски клубови кои можете да ги посетите. Кејптаун има еден дел во центарот, кој се вика Long Street. Но не попусто се вика Long Street (Долга Улица), бидејќи тоа е огромна улица која е долга неколку километри, а таа е исполнета со клубови, ресторани и кафулиња! Одлично место за посета ако сакате добра забава, но не сте сигурни кој амбиент ви се допаѓа. Пред да завршам, би сакал да нагласам дека Јужна Африка е прекрасно место, но исто така е и држава со голема стапка на криминал. Ако се одлучите да посетите различни места од државата, бидете сигурни дека имате некој до себе кој добро ја познава државата. Или патувајте со група на луѓе. Има уште многу скриени скапоцени камења кое ова тло може да ги понуди, но тоа мора да го откриете само вие, во вашиот сопствен Мзанси! Крис Маикен

преведувач: Дамјан Георгиевски VOICES - 13

TOPIC OF THE MONTH

Exploring Meditation and Spirituality A wise soul once told me this: “Life is variable. Everything is always changing – our looks, age, technology, fashion, our friends, etc. The one thing that stays constant and does not ever change from the moment we are born till we die is our breathing.

We will always breathe in and always breathe out. This is very important.”

There are many, many ways to meditate, and the one thing that remains constant is our breathing. If you concentrate on taking a slow deep breath in, hold for a couple of seconds, and exhale a long slow breath out, you will actually feel a bit better. More calm, less anxious and more relaxed. We can say that this is indeed a form of meditation. Now that we have found the common thread, we can now look at some of the various other forms of meditating. This I have to point out is according to people’s personal preferences and is not exactly set in stone as different people have different variations and combinations of these practices.

Light is an important part in spirituality as we try to shift our consciousness and spirit from darkness into the light. One way to achieve this is through the use of colours. Different colours (such as red, orange, green, violet, etc.) have different healing and energetic properties. This can be achieved by simply visualizing the colour and embracing your being in that colour. And while we’re talking about colours, I would like to mention briefly the chakras. The direct meaning of chakra is energy “wheel” and we have 7 major chakras in our bodies. Starting from the base/ survival chakra which is at the lowest part of the spine, and ending with the highest one which is the crown chakra located around the top of the head. When we feel a discomfort, dis-ease or some form of inner pain, recharging and cleansing the chakra closest to the discomfort can help at times. Unless it’s something that one would need to see a doctor about, then rather take the professional medical approach. I try recharging my chakras as often as possible.

14 - VOICES

TOPIC OF THE MONTH Mantras are a powerful form of meditation, and can really work wonders I shifting consciousness and our belief systems for the better. I try practicerepeating mantras as often as I can and it takes a certain amount of discipline especially if you say them with prayer beads. The most effective mantras are those that have existed for many years (maybe hundreds, or even thousands of years) as the more times mantras have been repeated over time, the more powerful the energy is of the energy they carry. I would recommend checking out some Vedic mantras if this interests you.

In my experience, I make sure that I always have a meditation or spirituality journal close by for any epiphanies, spiritual messages, profound spiritual experiences, or even just for visions seen through the third eye. Sometimes I try creating a stronger connection with God, or higher self, spirit guides, angels, the universe, infinite intelligence, or whatever. What’s important to remember is that there is always something greater than us. We are not the most superior beings.

I have always had an appreciation for the Eastern methods and practices of meditation such as the Tibetan monks or the people that devote time to go to the temples and ashrams to discover and later live their “true selves”. The discipline they have for daily meditative practice is amazing.

I don’t follow any specific religion; I take what makes sense from different religions and cultures and leave the rest. I also do not judge different people’s beliefs, as I can learn something from each and every person. The Buddha teaches that enlightenment is the end of suffering. People ask, “then what is it exactly?” Well that is the point! If Buddha were to say enlightenment is, let’s say ‘happiness’ for example, then people would attach different labels and beliefs around it and make it seem like something that would take time to attain. The fact that he says it is the end of suffering makes it a lot easier and simpler to attain enlightenment. Life is simple; we just make it complicated for ourselves.

If this topic has kept you reading up to this far you might be interested as well in exploring more about spirituality such as sacred geometry, reiki, the power of Now, and the law of attraction. It is all online and there is plenty of stuff on YouTube as well. Be sure to check out Spirit Science, videos on manifestation, and if meditation is new for you, try the guided meditations as well.

Until next time… Namaste.

Chris Maiken

VOICES - 15

culture

Портрет на Стојан Христовписателот Борбата за еднаквост и човекови права за сите писателот

Wikipedia, Macedonia Arts Council collection Стојан Христов е еден од првите 5 американски писатели кои пишувале на англиски иако овој јазик не им бил мајчин. Кога претседателот Френклин Делано Рузвелт умрел на масата била книгата од овој автор„Ова е мојата земја“. Стојан Христов се родил на 15ти Август 1897 во селото Кономлади, во регионот Костур, сега северна Грција, тогаш Отоманска Империја. Екстремната сиромаштија го натерала како и многу други од овој регион да оди во странство. Кога бил на возраст од само 14 заминал за САД низ пристаништето Наполи. Во новата земја работел во топилницата на Сент Луис. Потоа работел на изградбата на автопаптот во државите Монтана и Вајоминг. Откако заработил

16 - VOICES

доволно заминал во Чикаго каде посетувал ноќно училиште за англиски јазик. По неколку месеци се запишал на „Универзитетот на Валпараизо“ во Индијана. По 18 месеци студирање Стојан Христов се враќа назад за да го гради оној пат во Монтана. Таму работел во група со други Македонци, и кога заработил доволно пари за да си ги финансира студиите се вратил во универзитетот. Во овој манир на работење-студирање-работење конечно ги завршил своите студии во 1922. По ова почнал да работи како новинар и уредник на неколку весници во Чикаго. За време на периодот 1922/25 кога бил назначен како уредник на весникот „Хаус орган“ се здобил со американско граѓанство во 1924. По ова започнал да работи како новинар за „Деили њуз“ од Чикаго каде привлекол масовно внимание на читателите со статиите за емигрантите. Бил особено заинтересиран за својата татковина па започнал да работи како кореспондент од регионот на Балканскиот Полуостров во периодот 1927/29. Во периодот 1929/41 работел како фриленс писател во Њу Јорк, а потоа се преселил во Вермон каде останал до крајот на својот живот. Се оженил со жена која имала домородно потекло. Неговиот особен интерес како писател на уметничка литература бил да ја ослика позицијата на својата поробена нација- Македонците. Иако неговата проза ја има темнината и суровоста на секојдневната борба како своја базична предметна линија, е огромно осветлена со обилни дози на оптимизам кој е необично потопен во морето на човековите надежи. Меѓу останатите почитувани позиции кои ги имал во својата татковина- САД, е и дека бил гувернер на државата Вермон, каде во градот Довер е изграден споменик во негова чест. Борбата на Стојан Христов за еднаквост и човекови права за секого е сеуште цитирана во многу американски академски истражувања. Македонскиот Уметнички Совет направи документарец за него- http://www.myamericanpilgrimagemovie.com/#trailer. Игор Поп Трајков

culture

Индустријализам во нашиот дом

Photo credits: www.pinterest.com Во последните неколку години индустрискиот стил на мебел го презеде светот со неговата автентичност, минимализам и модерен дизајн. Баровите, рестораните и продавниците го обожаваат и го користат се почесто и почесто во последно време, особено затоа што има едноставен а сепак стилски изглед кој го привлекува вниманието на посетителите. Но кога станува збор за индустриски стил во нашите домови постојат неколку правила кои мораме да ги почитуваме со цел да креираме амбиент во кој ќе можеме да уживаме, живееме и сакаме. Шемата на дизајнот главно се сведува на спојување на тврди и необработени материјали со чисти завршетоци и декорации. Постојат неколку работи кои мора да се имаат во предвид кога декорираме соба со индустриски стил како што е осветлувањето, ѕидовите, подот и растенијата. Кога избираме осветлување треба да се осигуриме дека сме во правилна насока со избирање на лустери во црно-бела или метална боја. Може да користиме лустери изработени од жица и изразени сијалици. Најпопуларен завршеток на ѕидовите е необработената тула ( која може да биде оставена црвена или да се обои во бело).

Кога станува збор за подот, дрвото е секако правилен избор. Чергички и мали теписи се опционални доколку сакате да додадете малку топлина во вашиот простор. Металните столици и клупи се соединуваат убаво со целиот простор а исто така може да се додаде и големо парче на украс или слика доколку сакате да креирате централна точка во просторијата. Сега да зборуваме за растенија. Мојот омилен дел. Растенијата придонесуваат за живот и свежина во просторот и многу добро одговараат со индустрискиот стил на уредување. Може да искористите разновиден број на различни видови на растенија почнувајќи од фикуси па се до кактуси. И за крај, искористете метални цевки за да креирате полици, рамка за кревет, простор за закачување на алиштата и осветлување. Па ако имате во план да декорирате дома и сакате да креирате нешто поразлично а сепак комфорно и стилски, не се двоумете во помислата да вложите во неколку парчиња индустриски мебел. Еве и неколку слики за да ви помогнат да се инспирирате и да ја сфатите идејата за овој уникатен и забавен стил. Уживајте... Емилија Апостолова

VOICES - 17

culture

Game of Thrones… reality or fiction?

HBO / «Амедиатека»

When I heard for the first time about this series, I thought that it was a virtual or PC game, the name sure sounds like it. Afterwards I realized that it is actually TV series based on novels written by George R. R. Martin, so in my case, the information regarding the “Game of Thrones” came through the TV series, not trough the novel first which I think is very likely in these modern times when we spend more time on movies/TV, rather than reading a book.

Anyway, the first time I heard about it, it wasn’t appealing at all to me. Especially the fact that it is a blockbuster, “everybody” is in love with it and that it is actually the most downloaded series on Utorrent ever! I usually like series and movies that are a bit hidden from the public that there is always some double meaning, real life output and connection and philosophy in it.

I really thought that the “Game of Thrones” is just another imagination based story like for example Harry Potter which I totally

Adam Foster, www.flickr.com

18 - VOICES

dislike (I apologize to the fans of these movies, but really, how can you watch Harry Potter!:) My journey of being “addicted” to this series started after I visited Dubrovnik last November. As you may already know, Dubrovnik is one of the places where “Game of Thrones” was filmed, the old city was full of posters and advertisements regarding it, the good old school of making money from advertisement :).

Nevertheless there was another place that finally changed my mind regarding the series - The Castle of Klis, close to city of Split, where also some footage was done. It is a magical place!

After my return home, I decided to give it a chance, like every “normal” Balkan person, I watched first season online and “the games” began, episode after episode. I probably watched the first season during one weekend, then the second came, the third one, the fourth season, fifth, sixth… Now I am awaiting Monday to come, so I can watch next episode of Season 7.

culture Since the beginning of my “addiction” to this series, I started to wonder why this content is so appealing to me. Why does it make me watch it over and over again? I think I have figured out one of the possible answers: it is a perfect combination between the past, the present and the fiction! Through the design of the characters in this series, the author and especially the director/screen writer is giving us few things: first, they are reminding us about some values, principles, honest love and honor present in the behavior of the people in series, characteristics that are not so easy to find in our daily life and interaction with other people, in our global societies. And I think people are truly missing these values, honest love, principles and honor. As second feature, they are skillfully sending us the message that very often rootless, head stepping, cruel and vicious people are the rulers of our societies and many of their crimes are still passing unpunished, which

Lee Osborne, www.pixabay.com

is again the reality of our societies as well. Through the series they are also transferring us the cruel truth that not every human is born equal and we all do not receive equal chances in life. The third very important feature is the inclusion of as I call it “real” fantasy, because most of the events and characters/monsters/creatures are taken from the Epps, antic stories, fairytales and other sources, created by mixing the un-explained real life situations and the imagination of the humankind.

I am truly in love with the Game of Thrones…What about you?

By Gjoko Vukanovski

www.wikipedia.com

Photo credits: www.flickr.com

VOICES - 19

Interview

My plan B

When you speak with Macedonian people about Macedonia, they say: “We can go abroad for work, but after ashort time we are back to our homeland, because this place is the best in the world and our family is here”. After this conversation I start to think about foreigners, who moved to Balkans and what they think about this country.

Before I came to Skopje, I watched on YouTube a very interesting blog from Russian blogger who lives in Bitola. It was really fascinating and I was surprised about her having 1,600,000 views on her channel. People are interesteda lot in her knitting, toys, making master class and her travel stories from all around the world. And of course for this interview I chose Viktoria Gjorgjevikj from Bitola in our new heading “New in Macedonia”. Let’s start…

20 - VOICES

Interview Hello, Victoria. I think all readers want to know about your biography from the beginning. Where were you born?

- I was born in Russia in a small town called Miass. It’s nicknamed “the city in the golden valley”, because it’s surrounded by rivers, ponds and lakes. The nature there is amazing! I lived there all my life and graduated College of Culture and Arts there. Then I moved to Chelyabinsk to continue my education. And there I got my diploma as a classic guitar professor. I never planned to travel to different countries in my life and didn’t have these thoughts at all until my friend from college told me that she was going to USA. She asked me whether I wanted to come with her through Work and Travel students program. That’s how my travelling began.

After USA, circumstances brought me to Macedonia.

And why did you come to Macedonia?

- I met my husband in the USA. We worked together in a toy store in Wisconsin Dells as students. He had come to the USA with the same “Work and Travel” program.

I liked him since the first time I saw him. After coming back to Russia and graduating from my university, my husband took me to Macedonia to show me his country, after which we stayed here. We’ve been living in Bitola for 3 years already. The climate is of course different from the Ural region. I like the winter here, it’s not as cold as at home, but I do miss the snow. There isn’t enough snow here. Summers are too hot and too long for me. At home the medium temperature in summer is +26to+27C, and here it’s +37to+40C! It’s a big difference.

vegetables all year round and very cheap prices; long hot summers so you can grow all plants, travel, swim, etc. It seldom rains during the year, so the sky is clean most of the time. The negatives: public service is pretty bad, posts and banks are full of aging people, who despite the fact they’ve been working there all their lives, are very slow, impolite, constantly make mistakes, sometimes they can’t provide necessary information and regardless of that, they don’t allow younger, more knowledgeable people to take their place. It’s not the same when you are 25 and 75. The level of concentration at work is different. Hospitals are not functioning properly, better not to be sick at all. Children’s doctors don’t have enough knowledge. My friends – Russian girls from the capital (Skopje) always complain how terrible it is to deal with doctors in Macedonia compared to Russia. Laws don’t work. You have them on paper, most people know them, but they are not applied in practice.

Education is the same, you pay – you have one. The level of knowledge doesn’t matter. In Russia we still have an educationalsystem where knowledge is everything.

The smarter you are – the better job and salary you will get, and the more respect in society you will have.

Okay, I see this. But still, there should be something that you like in Macedonian people?

- In my personal experience, I’ve noticed one characteristic which Macedonians have, and everyone, not only Russians and Americans, should adopt. It doesn’t matter how much knowledge they have, how smarter they are from the person they’re having a conversation with, they still treat them as friends. In other words they don’t think less of them. A Macedonian wouldn’t “spit or step” on your feelings or your unknowing. I think this characteristic is very kind in people and necessary in our time.

Are Macedonian people different from Russian people?

Can you please say something about the negatives andpositives of living here?

- From my point of view, I would say there aremore negatives then positivesin Macedonia when comparing the 3 countries I’ve lived in (Russia, USA and Macedonia).

The positives: there are always fresh healthy fruits and

- There are differences, but not many. When you get used to something in your life you start thinking: “this is normal, this is how it’s supposed to be”, and then you go to one country, and another one, and you see that different counties have different norms of what you thought was normal for you your entire life. In Russia we are used to working hard. If you don’t work, you cannot survive. In USA it’s the same.

In Macedonia it’s different. You don’t need to work hard to survive. Many people here have relatives in Australia and Canada, and if they send little money, you can survive for a long period because of the relatively cheap prices. Some people have property they rent, or small businesses, so they don’t have to worry too much about income. Because of this, people here are calmer and seem to have no worries, while in Russia

VOICES - 21

Interview (in my region to be exact), people are sharper, more aggressive, and don’t smile too often. That is why in Macedonia people don’t really want to move, to improve, to create, they just live their life how it is.

trying to make my videos interesting and with a good quality, experimenting with sound, cameras, special effects and different computer editors in order to improve my creations. At the beginning my friends were my only subscribers.Then, little by little random people started watching and subscribing to my channel.

And how is your internet business with hand-made creations is going? Is it hard to deliver your toys to different countries? What do your clients tell you about your job?

Do you miss Russian food and do you have Russianspeaking friends in Bitola?

- At the beginning, I missed home food a lot. Of course I can prepare the some of the same dishes here, and I still do, but the taste of products is not the same like at home. I miss good quality village cottage cheese, sour cream, mayonnaise, buck weed and good sausages.

However, in my 3 years of being here I’ve got used to local products. As far as friends are concerned, I can say that language and nationality doesn’t matter.

The most important thing is to have people who will understand you, who will support and share your interests. The only thing I miss all the time is my family back in Russia - my parents and my brother. I miss the communication with them, their support…

The connection between relatives is irreplaceable!

- I cannot say it is a business. It was my hobby two years ago and still is. I cannot make it my regular job.

You have to promote, always create something new and connect with people. Maybe some people can earn through the Internet with something like this. As for me, I can’t do everything by myself. Making new items consumes too much time and eventually you need to sell them. Unfortunately in Macedonia it’s impossible.

People here like hand-made stuff, but don’t like to pay for them, so it’s very difficult to sell my creations. I have some sales to other countries from time to time, mostly in the USA. It’s not complicated to send my creations using the post offices, although the post office is another public service which doesn’t do its job properly.

Items can be tracked, but plenty of patience is needed nonetheless. All my customershave told me that they are very satisfied with my work, that all toys and decorations have been made accurately and that they can feel the warmth, care and love with which I makethem!

I know you have a blog on YouTube called “Victoria’s Heart”. You have more than 1,600,000 views on your channel. Can you please share your story of success?

- I decided to make my channel when I had no friends in Macedonia and I was in despair. I thought I could share my knowledge with people through the Internet and have at least some sort of communication. That’s how my channel was born. It consists of 5 different playlists by topics. 1 – my guitar music, 2 – knitting masterclasses of amigurumi toys, 3 – painting master-classes, 4 – satin ribbon decorations in the kanzashi technique, and 5 – about me and my life. I had never made videos before, so I was learning something new every day,

22 - VOICES

If you are very popular on the Internet, you should have a lot of haters. How do you deal with this? What helps to you to save your mental health?

- Well, only about 20000 people have subscribed to my channel during these two years. On a YouTube scale,

Interview that’s very little. I cannot say it ispopular. But yes, during these 2 years I’ve had plenty of people who didn’t like my videos, or even decided they didn’t like me personally.

I still keep getting negative comments from time to time. Before, I was taking it too close to my heart, I was crying, could not understand how people can be so rude and impolite, why they don’t like me and what I’m doing. I had moments of depression and didn’t have any wish to continue with my channel. Luckily, I had my husband supporting me all this time, talking to me, advising, discussing everything what was worrying me.

I’m very glad and appreciativeof his continuous support and understanding. If it wouldn’t be for him, I would have given up this whole idea long time ago. It’s still unpleasant receiving negative comments, however I try not to pay attention to them. I delete them or don’t read them at all. If people have some important questions I always answer and gladly help if they don’t understand something in my master-classes. People will critic all the time, whether it’s me or someone else, because it’s very easy to do this through the Internet, there is no responsibility, and nobody can do anything to you. There are many people whocriticize,there are some who give advice, and only a few who actually create something!

- I wouldn’t prefer to stay in Macedonia because it’s a small country and I cannot realize myself here fully like I would like to. I’m trying several options with Russia and USA, and in case they don’t work,Macedonia is “plan B”. Life is full of surprises, you plan one thing and in real life different thingsare happening. You never know for sure how it will turn out! We will see, I’m open to changes and new adventures in my life!

Aisen BRAGIN photo credit: Viktoria Gjorgjevikj

What is the first step for being popular and what do you need to do? What arethe most popular mistakes?

How do you be interesting for viewers?

- There are many articles with advice for bloggers, I cannot say anything new. First, you choose the topic of your channel, your unique style and start your channel. Keep working all the time on the channel’s design, video quality and content. Check statistics on your channel regularly and see what you can improve.

Usually, the ones who make mistakes are young kids who don’t read some information before creating their channel. For example they didn’t choose a topic for the channel and they make different videos every time. Today, they record how their cat is playing with a new toy, tomorrow they show how to put makeup, next time you see a cooking video. Viewers don’t like this, the topic should be narrow, how to cook only, or about your pet’s life only. Even I’m not sure whether it was a good idea to make 5 different playlists. On one hand I wanted to be original, but on the other hand I wanted to show everything I can do. I didn’t see a point in making 5 different channels and decided to combine all videos into one with various playlists.

Do you have any plan for changing countries? Maybe you want to go back to Russia or USA? Or do you have some plan for Macedonia?

VOICES - 23

Opinion

Virgin forest – no more Mankind keeps on taking as much of land as it is possible, the path of destruction is cutting through, fields, forests and mountains, there is almost nothing that would remain untouched or rather soon there will be none. Burnt out paths of civilizations reach the last primeval areas of nature; industry, stupidity, greediness, money and politics reach out for the last bastions of pure fauna and flora.

Polish last fortress may go down soon. Białowieża forest - home for the biggest herd of wild European bison in the world, part of UNESCO, sanctuary for birds and ornithologists, primeval area of what is left from great ancient woodland covering European plain. For those who enter it for the first time it may appear as an enchanted forest taken out of fairy tale where the guards take the appearance of oaks.

The forest area is shared by two countries: Poland and Belarus, some parts of it are categorized as national park, some are protected by reserve, others by Natura

Mavrovo in numbers: • 73 000 ha – surface of national park • 1948 – the date of establishment • 17 glacial lakes • 134 m - the highest waterfall In Mavrovo • 3 mountain chains: Korab Bistra Desat • 52 summits over two thousands m a.s.l.

• 60 endemic species of flora • Highest peak 2764 m a.s.l.

by A.Grzyb

24 - VOICES

2000 but all that does not matter really when the money and the power is in the conflict of interest.

Under the guise of bark beetle infestation minister of environment approved cutting out vast protected areas. This controversial decision was not well-taken but against European Union, regulations, Greenpeace, civil campaign, protests, activists works are in progress.

Who will profit? How is it possible that the forest managed on its own before but suddenly needs human’s intervention? What is the deal behind this fatal decision?

Is Białowieża the only case of man’s failure? Hardly.

Not only shady business but also human’s nature on its own can lead to eco-catastrophe, one of the unfortunate examples of the above is Mavrovo National Park. The biggest protected area in Macedonia, a hidden gem of Balkans with Rivendell-like landscape shows a display of valleys, waterfalls, rocky hills and lakes. Even for those just passing by curvy roads the view is a real treat.

Opinion

by Mateusz Cieszewski, www.poland.pl

To its misfortune this outstanding area attracts many tourists. Maybe lack of ecoawareness and environmental education or a general acceptance lead to landscape scarred by surrounding garbage. One can call himself lucky if he/she manages to find trash-less area by the shore of the lake. It seems like the institution of national park has no impact on people’s behaviour, overviewing area one cannot wonder what pushes people to make a dumpster out of nature’s beauty.

Maybe it’s time to remind some that “Nature is not a place to visit. It is home.” *Shall we take care of it finally?

Białowieża In numbers: • 150 582 ha – surface of Białowieża forest • 87 363 ha (59%) – Belarusian part • 62 219 ha (41%) – Polish part • 10 501,95 ha – surface of Białowieża National Park • 965 European bisons • 3000 oaks of circuit above 400 cm

by Aleksandra Grzyb

*Gary Snyder

by Mateusz Cieszewski, www.poland.pl

VOICES - 25

Opinion

Iluzion i objektivitetit Vjen nga llojet e tregimeve të hidhura si kopshtet e pastave italiane; kur njerëzit mendonin se tani mund të rritin makaronat e tyre në pemë ose Grabitësit e Maskuar; një grup, që gjoja përbëhej nga Mick Jagger, Bob Dilan, John Lennon dhe Paul McCarthy që në të vërtetë kurrë nuk ekzistonte, por u shit tek njerëzit si një shaka nga revista Rolling Stones.

Vlen të përmendet se qarqet Pri në Angli janë bërë nga “të huajt” që në fakt quhen Doug dhe Dave. Vjen në tema më të vështira dhe teori konspirative si ulja e Hënës së Apollo, vaksina ose më shumë relevante këto ditë - ndryshimet klimatike. Njerëzit gjithmonë do të jenë në dy kampe që diskutojnë këto probleme nëse ato janë ngjarje të vërteta ose thjesht mashtrim zbavitës. Çfarë i bën njerëzit të zgjedhin anët e ndryshme? Para së gjithash, informacion i rremë, por arsyeja e dytë që i mban ato në një anë specifike është arsyetimi i motivuar.

Arsyetimi i motivuar është një fenomen i vendim-marrjes me ndjeshmëri që përshkruan

by Jabberocky. www.wikipedia.com

26 - VOICES

The Pennsylvania gazette, www.wikipedia.com

rolin e motivimit në proceset njohëse si vendimmarrja dhe ndryshimi i qëndrimit. Është kur njerëzit kapen pas besimeve të rreme edhe kur paraqiten me dëshmi të dukshme. Arsyetimi i motivuar është mjeti për të luftuar rezonancë njohëse se ndjenja e shqetësimit që ne përjetojmë kur ballafaqohemi me informacione kontradiktore, sidomos për çështjet që lidhen drejtpërdrejt me mirëqenien tonë.

Opinion

by Manfred Antranias Zimmer, www.pixabay.com

Kjo është shkaku më i rëndësishëm në aktivizimin e arsyetimit të motivuar - ndjenjë kërcënimi për mirëqenien tonë. Ndryshimi i klimës është një kërcënim i madh për shkak të rritjes së temperaturës, akullit në shkrirjen e Antarktidës dhe të gjitha. Por dëmi aktual ndaj individit të vetëm nuk është i rëndësishëm dhe në të ardhmen e largët. Por në qoftë se pranohet që klima po ndryshon, atëherë njerëzit duhet të marrin masa dhe të bëjnë diçka për këtë, që do të thotë prerja e dioksidit të karbonit (makina, autobusë, aeroplanë etj., Dhe mallkuar ato janë të shpejta dhe të rehatshme) energjine e gjelber (shtrenjtë për ta marrë dhe nuk punon aq mirë), duke ngrënë ndryshe (industritë ushqimore dhe fabrikat e vrasin planetin tokë), riciklimin, kompostimin dhe kështu me radhë.

Kërcënimet vijnë në forma të ndryshme që sjellin njerëz të ndryshëm. Ekzistojnë konkluzione që ndihmojnë për të rritur ose për të mbrojtur vetëvlerësimin e personit, si kur provimi IQ tregon numrat mesatarë, por pjesëmarrësi pret diçka tjetër dhe përpiqet të shpjegojë se ato lloj teste rrallë janë të vlefshme dhe të sakta. Gjithashtu, përfundimi për perspektiva më të mira në të ardhmen, kur duhanpirësit shpërndajnë të gjitha provat shkencore kundër pirjes së duhanit duke dhënë shembuj të njerëzve që pinë duhan të gjithë jetën e tyre dhe kanë jetuar deri në vitet ‘80 apo njerëzit që vdesin nga sëmundja në moshë të re. Lloji i tretë i konkluzioneve lidhet me besime dhe qëndrime të forta.

Për shembull, nëse mikut tuaj Riçard që ju e ndani botëkuptimin, interesat dhe opinionet, thuhet se Sasquatch ekziston dhe kjo nuk është vetëm një lloj mashtrimi nga Kina, ju keni më shumë gjasa të besoni se ai thotë të vërtetën edhe pa gërmuar për më shumë informacion mbi temën. Njerëzit turbullojnë linjat midis

gjykimit moral dhe faktik. Për njerëzit që identifikohen me forcë nga njëra anë e spektrit politik ose tjetri, mund të ndjehen sikur kundërshtarët e tyre me dëshirë po shpërfillin faktet. Por e drejta apo e majta, të dyja palët besojnë se pozicionet e tyre janë të bazuara në prova.

Arsyetarët moralë nuk mund ta mohojnë realitetin dhe provat e shumta, megjithatë, ata ende kanë nevojë për të mbështetur iluzionin e objektivitetit. Por njerëzit janë më të bindur nga faktet që mbështesin përfundimet e tyre të preferuara dhe që i gjejnë ato më të forta, faktet e lidhura me të cilat kundërshtojnë besimet e tyre duket se janë më kontradiktore dhe më pak të vlefshme.

Shembulli klasik është kur një person ia atribuon sukseset e tij brenda vetes, aftësive dhe talenteve të tij, por dështimeve të tyre jashtë, situatës, kushteve të motit etj. E gjithë kjo është gjithashtu në mbrojtje të vetëvendosjes, vetë-imazhit pozitiv. Njerëzit janë të aftë të jenë të zhytur në mendime dhe të arsyeshme, por dëshirat, shpresat, frikët dhe motivimet tona shpesh e vënë peshën në mënyrë që të na bëjnë më shumë gjasa të pranojmë diçka të vërtetë, nëse mbështet atë që duam të besojmë.

Kjo epokë teknologjike është koha më e mirë për arsyetimin moral kur interneti i jep njerëzve mundësi të pafundme në përhapjen e informacionit që mund të arrijë mijëra e miliona njerëz dhe termi lajmi i rremë është përdorur gjerësisht. Nuk është vetëm Jon Snow që nuk di asgjë. Gjithkush është më i mençur se tjetri dhe ka konfuzion në të gjithë botën. Të paktën njerëzit mund të bëjnë në zgjidhjen e këtij problemi të besimit dhe / ose ndjekjes së verbërisht, është edukimi i tyre (nëse është e mundur) dhe gjenerata e ardhshme e kontrollimit të informacionit pas fakteve dhe kontrollimit të burimit nga i cili vijnë informacionet. Mësoni të bëni dallimin e burimit të besueshëm nga ata që nuk kanë vlerë të besojnë.

Laura Babaityte përkthyes: Sokol Makolli

by Gerd Altmann, www.pixabay.com

VOICES - 27

To read other editions on

https://issuu.com/vcsvoices

Join us on

https://www.facebook.com/vcs.skopje https://voiceskopje.org

28 - VOICES