Wendbaar Samen Werken
Wendbaar Samen Werken Veranderen is inherent aan het leven. Iemand die uiterlijk ogenschijnlijk niet verandert, verandert continu. Ons lichaam maakt voortdurend nieuwe cellen aan. Ook de VDAB leeft in een steeds sneller wijzigende wereld en moet mee op de snelweg van de verandering. Ik realiseer me dat de combinatie van voortdurende verandering met een context waarin er steeds meer van ons wordt verwacht met minder middelen, het voor onze medewerkers hard werken is. Het antwoord ligt in de wendbaarheid op alle vlakken. Ons dienstenaanbod wordt wendbaarder, we spelen voortdurend in op de evolutie van de arbeidsmarkt met aangepaste opleidingen en trajecten. Anderzijds zie ik ook in dat wendbaarheid niet van één kant moet komen. Wendbare medewerkers moeten ook wendbare ondersteuning krijgen van bv. personeel, ICT, communicatie, financiën,… Veranderen en wendbaarheid. Twee sleutelwoorden voor onze toekomst. Leven is veranderen. En veranderen doen we samen. Hoe pakken we dit samen aan met onze partners, onze klantengroepen, onze collega’s? Doen we dit op een andere manier dan vroeger? Want zijn onze strategische doelstellingen voor de toekomst?
Fons Leroy Gedelegeerd bestuurder
Werken we nu anders?
VONK, WIP, SAW, … heel wat afkortingen voor een nieuw VDAB-beleid, nieuwe opdrachten voor onze collega’s, nieuwe doelstellingen. De VDAB staat niet stil. We krijgen de indruk dat veranderingen elkaar steeds sneller opvolgen. Sneller dan de vorige jaren. Werken we dan nu bij de VDAB op een andere manier? Helemaal niet. Onze manier van werken vloeit voort uit het feit dat we een overheidsdienst zijn. En van overheidsinstellingen wordt verwacht dat ze kwaliteit leveren, efficiënt zijn en vlug op de bal spelen. Zo werken we al sinds de oprichting. 1. De VDAB werd opgericht in 1989 met als doel de arbeidsmarkt in Vlaanderen zo transparant en dynamisch mogelijk te maken, los van de RVA. 2.
Als overheidsdienst is de VDAB ingebed in de samenleving. We kunnen ons niet onttrekken aan de vele veranderingen in de omliggende wereld. Daarom is het beleid van de VDAB heel veranderingsgericht of veranderingsbewust. De arbeidsmarkt is steeds in beweging en de VDAB moet zich telkens weer aanpassen.
3.
Voorts heeft ook de politiek een invloed op onze werking. Regeringen en ministers volgen elkaar op. De Vlaamse bevoegdheden op het gebied van arbeidsmarktbeleid zijn toegenomen en er is meer overleg tussen de sociale partners. Als uitvoerder van het Vlaamse arbeidsmarktbeleid, leeft en werkt de VDAB dus constant met veranderingsprocessen. Dat is een vertrouwd gegeven en daarom heerst er bij de VDAB een grote bereidheid tot verandering.
4. En last but not least. Alle VDAB’ers werken samen aan de uitvoering van het arbeidsmarktbeleid. Het is dankzij de inzet van alle medewerkers dat we erkend worden als een goed functionerende overheidsdienst.
Hoe wordt het beleid bepaald?
De VDAB is een overheidsdienst van de Vlaamse Gemeenschap. Maar we zijn geen gewone overheidsdienst. We zijn een extern verzelfstandigd agentschap (EVA). De VDAB is een Vlaamse overheidsinstelling die met een beheerscontract werkt. De strategie en de controle op de VDAB gebeurt door de Raad van Bestuur waarin vertegenwoordigers van werkgevers en vakbonden zetelen. Daardoor wordt het draagvlak van wat we doen verstevigd. Trouwens, alle acties die de overheid en de VDAB ondernemen op de arbeidsmarkt moeten op het terrein de steun krijgen van werkgevers- en werknemersorganisaties. Anders hebben ze helemaal geen zin. Het management van de VDAB is belast met de dagelijkse werking. Samenstelling Raad van Bestuur: Voorzitter: de heer Jef Roos (KUL) Leden die werkgevers vertegenwoordigen: mevrouw Sonja Teugels (Voka) de heer Gianni Duvillier (Voka) mevrouw Ann Cattelain (Federgon) de heer Marc Dillen (Vlaamse Conf. v/d Bouw) mevrouw Nathalie De Greve (Fedis) de heer Jan Sap (UNIZO) de heer Bjorn Cuyt (UNIZO) de heer Wim Van Goethem (Fedustria) Regeringsafgevaardigde voor Werk: mevrouw Marion Vrijens Regeringsafgevaardigde voor Begroting: mevrouw Helga Coppen Gedelegeerd bestuurder VDAB: de heer Fons Leroy
Leden die werknemers vertegenwoordigen: de heer Philippe Diepvents (ABVV) mevrouw Caroline Copers (ABVV) de heer Dirk Schoeters (ABVV) mevrouw Ann Vermorgen (ACV) de heer Marc Demaeght (ACV) de heer Peter Van Der Hallen (ACV) mevrouw Katrien Verwimp (ACV) de heer Hugo Engelen (ACLVB)
Overlegorganen bij de VDAB
Dagelijks beheer VDAB Naast de Raad van Bestuur, heeft de VDAB drie interne managementfora die het dagelijks beheer verzorgen: Het Directiecomité (DC): het DC is het hoogste beslissingsorgaan van het dagelijks bestuur van de VDAB. Samenstelling: gedelegeerd bestuurder, 3 algemene directeurs, directeur stafdiensten, ICT-directeur, 5 vertegenwoordigers van de PDC’s, directeur RDB, afdelingshoofd PIT, teamleider strategische beleidsondersteuning en woordvoerder. De Centrale staf (CS): heeft als belangrijkste opdrachten: beleidsvoorbereiding, beleidsmonitoring, -evaluatie en -bijsturing. Samenstelling: gedelegeerd bestuurder, 3 algemene directeurs, personeelsdirecteur, ICT-manager, directeur financiën en directeur stafdiensten. Het Directieforum (DF): is het overlegorgaan met het directiecomité en de vertegenwoordigers van de PDC’s.
Overleg- en adviesorganen Het Stakeholdersforum: is een adviesorgaan samengesteld uit vertegenwoordigers van de kansengroepen. De goedgekeurde verslagen worden voorgelegd aan de Raad van Bestuur. Het Auditcomité: heeft als oprdacht om de Raad van Bestuur te informeren en te adviseren rond de evaluatie van de interne controlesystemen van de VDAB. Het Entiteitsoverlegcomité (EOC): is een syndicaal overlegorgaan, dat paritair is samengesteld.
Eén VDAB, twee rollen
Er is maar één VDAB. Maar wat zit er nu achter het verhaal van “de VDAB is zowel acteur als regisseur op de arbeidsmarkt”? Als acteur moet de VDAB er voor zorgen dat werkzoekenden een job vinden via bemiddeling, begeleiding en competentieontwikkeling. Werkgevers helpen we hun vacatures zo efficiënt mogelijk in te vullen. Werknemers en zelfstandigen kunnen bij ons terecht voor opleiding en loopbaanbegeleiding. Als regisseur leggen we strategische doelstellingen van het arbeidsmarktbeleid vast in ons beheerscontract met de Vlaamse Regering. We werken samen met heel wat partners op de arbeidsmarkt en brengen deze in kaart. Samen met onze partners zorgen we voor een goede afstemming tussen de verschillende actoren. We zorgen voor een transparant arbeidsmarktbeleid. Werken we dan steeds met twee petjes? Neen. Er is maar één VDAB. Eén VDAB met twee rollen. Een goede regisseur moet altijd zelf een beetje acteren. Hij moet goed weten wat er gebeurt op het werkveld, wat de gevolgen van zijn beslissingen zijn voor onze klantengroepen. Om dat de kunnen moet de regisseur rechtstreeks contact hebben met die klantengroepen. Belangrijk daarbij is dat we de sterke kanten van de VDAB verder uitbouwen, maar gebruik maken van de sterkten van andere organisaties.
Samen zijn we sterk voor werk! Meer informatie: nota vonk Raad van Bestuur 1 oktober 2008
De VDAB in beweging
De VDAB is volledig ingebed in de samenleving. In onze werking houden we rekening met maatschappelijke evoluties en moeten we kort op de bal spelen. Daardoor is er bij de VDAB nood aan heel wat daadkracht, wendbaarheid en creativiteit, geheel in de lijn van VONK. Denk maar hoe we de afgelopen twee jaar werden geconfronteerd met een grote ommekeer op de arbeidsmarkt. De krapte aan arbeidskrachten en een overvloed aan werkaanbiedingen sloegen om in massaal banenverlies en hoge werkloosheidscijfers. Van de VDAB werd een even snelle omschakeling verwacht naar een aangepaste dienstverlening. Omwille van de besparingen van de Vlaamse Regering konden we hiervoor geen bijkomend personeel aanwerven. We stuurden onze dienstverlening bij voor eerste hulp bij ontslag, om tijdelijke werklozen hun competenties te versterken en om te voorzien in een aanpak op maat voor alle werkzoekenden, van jonge schoolverlaters tot ervaren vijftigplussers. Met het Werkgelegenheidsplan (WIP) dat de Vlaamse Regering en de sociale partners afsloten, kreeg de VDAB er opnieuw opdrachten bij om vraag en aanbod beter af te stemmen op de gewijzigde arbeidsmarkt. Deze nieuwe opdrachten kunnen we waarmaken dankzij de verhoogde inzet van alle VDAB’ers en een doorgedreven samenwerking met partners. Zo zoeken wij actief naar synergie met het bedrijfsleven voor het creÍren van bijkomende opleidingscapaciteit en het opzetten van bedrijfsstages voor het eigen personeel.
Coaching, leiderschap volgens het C-mol-model, teamwerk en competentiedenken vloeien rechtstreeks voort uit deze vernieuwde aanpak. Hierover lees je meer in de volgende fiches.
Hoe houden we er beweging in?
Om de innovaties op het vlak van dienstverlening te kunnen waar maken, moeten we ook investeren in onze eigen VDAB-medewerkers. Op welke manier houden we beweging in de VDAB? Coaching en leiderschap De VDAB wil een coachende organisatie zijn, waarbij iedereen coach is en gecoacht wordt. Daarom investeren we in het ontwikkelen van competenties, ondersteuning, coaching en leiderschap (C-mol). Deze gedachte vind je ook terug in VONK. Teamwerk en samenwerking Vroeger moesten bemiddelaars alle types werk op zich nemen. Dat was onhoudbaar. Als reactie daarop werd het werk uitgesplitst in deeltaken en kreeg je verschillende types consulenten. Deze werkorganisatie leidde soms tot absurde taaksplitsingen. Sommige consulenten verloren het contact met andere complementaire aspecten van het werk die buiten het beperkte takenpakket viel. Daarom voerden we het principe van het “teamwerk” in. Vb. iemand die werkzoekenden begeleidt, werkt samen met iemand die meer vertrouwd is met het bedrijfsleven en omgekeerd. Om onze dienstverlening waar te maken, werken we samen met onze partners. Geheel in de lijn van VONK. Talentmanagement en competenties We willen alle collega’s de mogelijkheid bieden om zich verder te ontwikkelen door beroep te doen op al hun talenten. Ook de talenten die buiten het werk zijn verworven! Daarom heeft onze HRM-dienst een talententool ontwikkeld. In deze databank verzamelen we alle talenten van onze collega’s. Door middel van de tool van de talentenbank benadrukken we de competenties van het personeel en niet het diploma. Op die manier kunnen we meer kansen geven aan alle collega’s om deel te nemen aan de werking van de VDAB. Dit biedt hen ook meer mogelijkheden om zichzelf te ontwikkelen, wat bijdraagt tot de kwaliteit van hun professioneel leven. Deze focus op competenties vind je ook terug in VONK.
VONK: VDAB op nieuwe koers of op koers?
Twee jaar geleden lanceerden we onze strategische visie voor de volgende jaren als antwoord op de snel evoluerende samenleving en economie: VONK (VDAB op nieuwe koers) is een vertaling van deze nieuwe visie. Hoe gidsen we onze klantengroepen doorheen de nieuwe evoluties en hoe passen we onze eigen organisatie aan om de opdracht op een goede manier te volbrengen? Ondertussen is VONK reeds heel goed ingeburgerd in onze werking. Toch nog even een geheugensteuntje in de volgende twee fiches. VONK en VONK en de 3x3-boodschap.
Met VONK hebben we drie inhoudelijke prioriteiten. Focus op loopbanen: we ondersteunen de burgers in de uitbouw van hun professionele loopbaan. Op termijn moet elke burger met zijn of haar loopbaanvragen terecht kunnen in een “loopbaanwinkel”. Daar moeten alle klantengroepen een passend antwoord of een passende verwijzing krijgen zodat zij verder hun loopbaan in handen kunnen nemen. Voor de werkzoekende burger blijft deze focus steeds ook “een focus op werk” inhouden. Focus op competenties: We benaderen de burger vanuit de opgedane competenties. We stappen af van het hokjesdenken dat burgers stigmatiseert, vastplakt op hun “handicaps”, maar we vertrekken vanuit de aanwezige competenties en sterktes en bouwen hierop verder. We bieden zo kansen aan elk individu op zijn of haar maat aan. Door te vertrekken vanuit opgedane competenties plaatsen we de huidige kansengroepen op gelijke voet met de anderen. Focus op talent: We gaan uit van de talenten en competenties van het individu om hem op zijn/haar loopbaanpad naar werk te ondersteunen en/of te sturen. De ondersteuning en sturing is gericht naar (beter) werk. Want aan de vraagzijde van de markt schreeuwen bedrijven om talent. Ook aan die zijde van de markt is het onze taak om op een coachende manier de werkgever te ondersteunen in zijn zoektocht naar talent, te wijzen op de diversiteit aan talent en hem te gidsen naar een duurzaam personeelsbeleid.
VONK en
3x3
In de fiche van vorige maand hadden we het over de drie prioriteiten van VONK: focus op loopbanen, focus op competenties en focus op talent. Deze fiche vertelt hoe we deze drie prioriteiten willen behalen. Coaching: de VDAB wil een een coachende organisatie zijn, waarbij iedereen coach is en gecoacht wordt. De consulenten coachen de burgers, de instructeurs de cursisten. De direct leidinggevenden coachen de consulenten en instructeurs, het middenkader de direct leidinggevenden, de directie het middenkader, … In het interne vormings- en onthaalprogramma van de VDAB staat de coachingaanpak centraal. Samenwerking: om onze prioriteiten waar te maken moeten we blijven samenwerken met partners zoals de loopbaanbegeleidingscentra, de sectoren, de outplacement- en uitzendkantoren, de lokale overheden, het onderwijs en de “derden”. We gaan ook een partnerschap aan met de welzijnssector en de sector van de sociale economie om werkzoekenden met psychische, sociaal-psychologische, verslavings- en medische problemen aangepaste kansen op werk te bieden en de mogelijkheden te geven ook maximaal zelf hun loopbaan in handen te nemen. Waarden: de VDAB staat voor duidelijke waarden: gelijkheid, sociale rechtvaardigheid, respect, warmte, maatschappelijke verantwoordelijkheid en betrokkenheid. Deze waarden moeten burgers garanderen dat ze recht krijgen op een kwalitatieve dienstverlening. De VDAB is maatschappelijk betrokken en in een open dialoog met de samenleving en zijn stakeholders. De VDAB is aldus een “samenlevende vennootschap”, een maatschappelijk verantwoordelijke organisatie.
Wat is een beheersovereenkomst?
De VDAB is een extern verzelfstandigd agentschap (EVA). Een EVA is een Vlaamse overheidsdienst die beschikt over een eigen rechtspersoonlijkheid en waarop de Vlaamse regering toezicht uitoefent. Aansturing van deze agentschappen gebeuren via een beheersovereenkomst met de Vlaamse Regering. Een beheersovereenkomst is een samenwerkingsovereenkomst van bepaalde duur, waarin de wederzijdse engagementen tussen de Vlaamse regering (Minister van werk Muyters) en de VDAB (gedelegeerd bestuurder Fons Leroy) worden vastgelegd. In die overeenkomst worden de toegewezen opdrachten en de hiervoor beschikbare middelen verduidelijkt: Wat zijn de beleidsdoelstellingen van de minister? Wat zijn de organisatiedoelstellingen van de VDAB die daar tegenover staan? Wat zijn de middelen die de VDAB kan besteden voor zijn personeel en de eigen werking in functie van de eigenlijke beleidsuitvoering? Op basis van de beheersovereenkomst wordt een jaarondernemingsplan (JOP) opgesteld, waarin de doelstellingen worden vertaald naar acties die in deze periode worden genomen. Het is eigenlijk een concrete uitwerking van de beheersovereenkomst op jaarbasis.
Doelstellingen beheersovereenkomst?
De VDAB wordt beoordeeld op de mate waarin we onze doelstellingen halen die in de beheersovereenkomst zijn vastgelegd. Ieder jaar moet Fons Leroy verantwoording afleggen aan het Vlaams parlement over het bereiken van deze doelstellingen. De VDAB is een heel performante overheidsdienst. Maar, we mogen niet op onze lauweren blijven rusten! Een veranderingsgerichte organisatie zoals de VDAB is altijd op zoek naar manieren om te verbeteren en te vernieuwen om nog efficiĂŤnter te werken. Ook zonder de opdracht van de regering doen we dat. Zoals bv. het intensiever inzetten van onze informatie- en communicatiemiddelen. Waar gaan we de volgende vijf jaar voor? Vanaf 1 januari 2011 gaat de nieuwe beheersovereenkomst in voor vijf jaar. Hoe ziet onze strategie eruit voor de volgende jaren? In de beheersovereenkomst worden de beleidsdoelstellingen van de minister van werk vertaald naar strategische en operationele doelstellingen voor de VDAB. De doelstellingen zijn in overeenstemming met onze lange termijnvisie en strategie, in de lijn van VONK. Deze langetermijnvisie en strategie die de VDAB op koers zet voor de toekomst, hebben we samengevat in de missie: “Als loopbaanregisseur willen we voor alle Vlaamse burgers de ruimte scheppen om hun beste loopbaan te ontwikkelenâ€?. Deze missie hebben we vertaald in vijf strategische doelstellingen: 1. Alle werkzoekende en andere niet-actieve burgers op de arbeidsmarkt maximaal op maat activeren, met het oog op een duurzame inschakeling op de arbeidsmarkt. 2. Loopbaandienstverlening voorzien voor werkende burgers. 3. Een sluitende aanpak voor alle werkgevers verzekeren. 4. Een toekomstgericht aanbod voor het erkennen en ontwikkelen van competenties organiseren. 5. Partnerschappen uitbreiden.
Het Werkgelegenheidsen investeringsplan (WIP)
Om vraag en aanbod beter af te stemmen op de gewijzigde arbeidsmarkt hebben de Vlaamse Regerinig en de sociale partners een werkgelegenheids- en investeringsplan (WIP) afgesloten. Deze doelstellingen werden opgenomen in het beheerscontract en is volledig ingebed in de werking van de VDAB. Het WIP is dus geen nieuw, bijkomend project van de VDAB. Het WIP versterkt onze werking om beter in te spelen op de huidige noden van de arbeidsmarkt. Centraal daarbij staan meer kansen voor jongeren, ouderen, kansengroepen en kwetsbare werknemers. Een sluitend maatpak voor alle werkzoekenden Het aanbod voor werkzoekenden tussen 1 en 2 jaar werkloosheid wordt uitgebreid. De VDAB maakt het bestaande aanbod voor werkzoekende 50+ toegankelijker. De werking van Jobkanaal wordt toegankelijk gemaakt voor laaggeschoolden en mensen in armoede. De Individuele Beroepsopleiding wordt versoepeld en kwalitatief versterkt. Zie o.a. strategische doelstelling 1 beheerscontract. Forse uitbreiding van de opleidingscapaciteit De opleidingscapaciteit wordt jaarlijks in 2010 en 2011 uitgebreid en gericht naar knelpuntberoepen. Er gaat ook aandacht naar een vlotte doorstroom naar werk voor anderstalige oud- en nieuwkomers. Zie o.a. strategische doelstelling 4 beheerscontract. Jobs: behoud van job en jobcreatie voor kansengroepen In 2010 zullen meer bedrijven in moeilijkheden beroep kunnen doen op de overbruggingspremie. Voor kansengroepen zullen we een groeipad voor jobs in de sociale economie opstarten. Er gaat ook aandacht naar een vlotte doorstroom naar werk voor anderstalige oud- en nieuwkomers. Zie o.a. strategische doelstelling 1 beheerscontract.
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)
Er wordt vaak gezegd: de mensen worden moeilijker, veeleisender en mondiger. Ze aanvaarden zo maar niet alles meer. Ze worden te assertief. Klanten worden moeilijke klanten. Als deze uitspraken al waar zijn, houden ze voor ons, de VDAB, enkel één grote uitdaging in: meer klantgericht werken. Voor de VDAB is klantgericht werken het opbouwen van een duurzame relatie met de burgers die op onze diensten een beroep doen. Dat betekent enerzijds dat we de burgers helpen om kritisch na te denken over hun positie op de arbeidsmarkt. We stimuleren hen om zelf het heft in handen te nemen voor hun carrière. Evenzeer helpen we werkgevers om oplossingen te vinden in een woelige arbeidsmarkt. Het betekent anderzijds dat we een uitdaging vinden in het aanbieden van steeds betere oplossingen aan de burgers. Om dit te kunnen, hebben we goed voorbereide medewerkers nodig, medewerkers die gemotiveerd zijn, medewerkers die fier zijn op wat ze doen. Deze uitstekende medewerkers kunnen we enkel behouden als we inzetten op duurzame ontwikkelingen. Een duurzaam personeelsbeleid, met aandacht voor een cultuur van ondersteuning en innovatie. Een duurzaam beleid met aandacht voor wat er gebeurt in de maatschappij. Vandaar dat we de stakeholders betrekken in ons beleid. Een duurzaam beleid met aandacht voor de omgeving en het milieu omdat we geloven dat dit ook bijdraagt aan het welzijn van onze personeelsleden. Act local, think global: we moeten open staan voor en ons aanpassen aan wat er in de wereld gebeurt. Het zijn echter alle medewerkers, vooral zij die dagelijks de klanten ontvangen, die op hun werkplaats het duurzame verschil zullen maken. Onze MVO-acties delen we met iedereen: werkzoekenden, werkgevers, werknemers, partners,… via een een aparte MVO-rubriek op www.vdab.be.