De Doorbraak
een nieuwe beek in Twente
Een ecologische verbindingszone Al jaren wordt er hard aan gewerkt en op steeds meer plekken is hij al zichtbaar, de Doorbraak. Dit is een compleet nieuw aangelegde beek die aan de zuidkant langs Almelo stroomt. In 2015 moet de Doorbraak klaar zijn en kan de beek zijn werk doen. De nieuwe beek is nodig om het water in Twente meer ruimte te geven, om wateroverlast en verdroging te voorkomen en om een ecologische verbinding te maken tussen Noordoost-Twente en de Sallandse Heuvelrug. Nu al levert de Doorbraak prachtige natuurplaatjes en verhalen op.
De Doorbraak is een samenwerkingsverband met de provincie Overijssel en is een omvangrijk project met gevolgen op het gebied van ruimtelijke ordening, landbouw, milieu en recreatie. De nieuwe beek krijgt een lengte van maar liefst 13 kilometer.
Extra wateropvang en gecontroleerde afvoer Almelo ligt laag en had in het verleden, als afvoerputje van de stuwwal bij Oldenzaal, veel last van wateroverlast. De Doorbraak biedt een extra mogelijkheid om overvloedig regenwater van de stuwwal op te vangen en vervolgens gefaseerd en gecontroleerd af te voeren naar de Regge. Hierdoor wordt wateroverlast voorkomen en de veiligheid van een omvangrijk gebied vergroot. Eerder stroomde het water snel weg via het Lateraalkanaal en het Banisgemaal in Almelo met het risico voor wateroverlast verderop richting de Vecht.
Ecologische verbindingszone De Doorbraak biedt bepaalde plant- en diersoorten nieuwe kansen. Met de nieuwe beek wordt een ecologische verbindingszone gecreëerd tussen Twente en Salland. Het water speelt zo een belangrijke rol in het landschap en voor de planten en dieren die er leven. Rivieren en beken vormen ‘wegen’ tussen leefgebieden waarlangs dieren en planten zich kunnen verplaatsen en verspreiden. De Doorbraak loopt dwars door de Twentse stedenband en vormt een belangrijke groene en blauwe verbinding tussen de landelijke gebieden van Oost en West Twente. Zo krijgen landschap en ecologie een belangrijke impuls.
Betere waterkwaliteit in de regio Van groot belang is ook de verbetering van de kwaliteit van het water in de regio, wat met de nieuwe beek mogelijk wordt gemaakt. De Doorbraak is onder meer aangelegd om een scheiding van waterstromen te realiseren. Waterschap Vechtstromen heeft het Twentse watersysteem verdeeld in twee kwalitatief verschillende ‘stromen’. Stedelijk water, één van die stromen, is kwalitatief minder goed. Dit water wordt via het Lateraalkanaal afgevoerd naar de Vecht en komt uiteindelijk in het IJsselmeer terecht. Met de Doorbraak krijgt het relatief schone water uit het landelijk gebied een eigen afvoerweg via de Regge. Dat maakt herstel en behoud van natuur en landschap mogelijk rond de beek en voorziet de landbouw van schoon water. Eigenlijk is zo de oorspronkelijke situatie weer hersteld. Vroeger behoorden de beken in deze omgeving ook tot het stroomgebied van de Regge, maar door menselijk ingrijpen zijn ze in de vorige eeuw afgesneden. Die ‘fout’ herstellen we nu.
Een belangrijke groene en blauwe verbinding
Breedte De Doorbraak volgt zoveel mogelijk de loop van de Tusvelder en de Bornerbroekse waterleiding. Maar in tegenstelling tot deze smalle waterafvoeren met snel stromend water is de nieuwe beek zo’n 75 meter breed en stroomt veel langzamer. Onder normale waterafvoersituaties zal de beek zo’n 10 tot 15 meter breed zijn. Bij zeer veel neerslag verwachten we dat de beek uit de bedding loopt en soms de maximale breedte van 75 meter zal krijgen. Deze situatie zal zich gemiddeld een paar keer per jaar voordoen.
Obstakels Om de beek over een lengte van 13 kilometer aan te kunnen leggen in een dicht bebouwd en intensief gebruikt land als Nederland moest uiteraard een aantal obstakels overwonnen worden. Zo gaat de beek onder de A35, het Twentekaal en een spoorlijn door. Bovendien zijn er vijftien verkeersbruggen en drie vistrappen aangelegd.
Kosten Het waterschap kan en wil projecten bijna nooit alleen ter hand nemen. Daarom werken we ook bij de Doorbraak graag en goed samen met andere publieke en private partijen. Sommige van die partijen financieren ook mee. De totale kosten van het project bedragen ruim vijftig miljoen euro. Naast het waterschap Vechtstromen nemen ook de provincie Overijssel, het ministerie van LNV en diverse andere subsidiërende instanties waaronder de Europese unie een deel van de kosten voor hun rekening.
vechtstromen.nl