Fijn!veluwe 4 | april 2017

Page 1

Fijn! Veluwe Hét tijdschrift voor Veluwe liefhebbers!

Een bijzonder verhaal...

Interview met Laurens Jansen

Voor de kids!

Zeldzame samen­werking in de natuur

Boswachter op de Veluwe

Spelen in de natuur is het fijnste wat er is!

Beleef de Veluwe! • veluwecentrum.nl


Voor het eerst op pad in de Veluwse bossen

2

Fijn!Veluwe > natuur > xx


Fijn!Veluwe > natuur > xx

1


Voorwoord Met trots presenteren wij het themanummer van ons Fijn!Veluwe magazine. Deze editie is het eerste nummer van 2017 en staat geheel in het teken van het thema ‘Natuur’. Op de Veluwe is namelijk zoveel te zien én te doen dat wij er een heel magazine aan hebben gewijd! Ontdek wat er allemaal te beleven valt op Het Nationale Park De Hoge Veluwe, of laat je verrassen door de flora en fauna van de openbare parken in de stad. Ook vind je in dit magazine leuke tips voor buitenacti­viteiten voor zowel jong als oud! We beschrijven de bijzondere levenscyclus van een zeldzame vlinder die niet zonder zijn beste vriend kan en tot slot hebben we ook nog een leuk nieuwtje! De Veluwe ambassadeurs van Bungalowpark Hoenderloo gaan regelmatig zelf op pad om de unieke plekjes en activiteiten op de Veluwe te ontdekken. Elke maand schrijven zij hierover een blogbericht en en maken af en toe een vlogje. Deze inspirerende verhalen zijn terug te vinden op de website: veluwecentrum.nl. Wij hopen dat deze uitgave je inspireert! Het is onze passie om je mee te nemen naar het mooiste natuurgebied van Nederland.

Angélique Keizer Hoofdredacteur Fijn!Veluwe

2

Fijn!Veluwe > natuur > xx


4

10 18

4 COLOFON Fijn!Veluwe is een uitgave van het Veluwecentrum. Het Veluwecentrum is onderdeel van Bungalowpark Hoenderloo. Bladmanager  Marieke van den Boogaart Hoofdredactie  Angélique Keizer Aan dit nummer werkten mee  Bungalowpark Hoenderloo, Staatsbosbeheer, Het Nationale Park de Hoge Veluwe, Stichting Vrienden van park Zuidbroek, Stichting Landschapsbeheer Gelderland, Accres, IVN, Apeldoorn Marketing, Laurens Jansen, Klimbos Veluwe en Hof van Twello.

Zeldzame samenwerking in de natuur

6 Als een boer op klompen… 8

Op zoek naar groen in de stad

10 Natuur ‘meets’ Cultuur 14 Het Leesten, een omvangrijk natuurgebied mét hondenbos

15

Boswachter op de Veluwe, een veelzijdig beroep

Grafisch ontwerp  Karina Dimitriu

18 Eropuit met Staatsbosbeheer! 22 Spelen in de natuur

Redactieadres  Krimweg 140, 7351 TM Hoenderloo T 055 378 1808

24 Beleef de Veluwe op Bungalowpark Hoenderloo!

Foto’s binnenkant omslag, p. 18 en p. 20 (bovenaan)  Remco Moree

info@veluwecentrum.nl www.veluwecentrum.nl @bungalowparkhoenderloo bungalowparkhoenderloo © 2017  Niets uit deze uitgave mag openbaar worden gemaakt of worden gereproduceerd door middel van druk, fotografie, film, internet of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De uitgever is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Evenmin is zij verantwoordelijk voor handelingen van derden die mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.

Fijn!Veluwe > natuur > inhoud

3


Zeldzame samenwerking in de natuur


Een bijzondere levenscyclus met behulp van een bijzonder plantje; de klokjesgentiaan.

Begin juli ontwaakt er een klein grijsbruin vlindertje. Niet veel groter dan drie centimeter maar héél zeldzaam. Deze vlinder vliegt maar één generatie per jaar; van begin juli tot half augustus. Buiten deze periode verplaatsen ze zich nauwelijks en wanneer ze dan gaan vliegen, is dit nooit verder dan één kilometer.

Eitjes leggen Het vrouwtje gaat de eitjes leggen. Eenmaal opgewarmd gaat ze op zoek naar nectar, het energiedrankje. Dan komt ze in de zeer natte heide, de klokjesgentiaan tegen. Behoedzaam drukt ze haar achterlijf tegen de ongeopende bloemknop aan en zet de eitjes af. Ze heeft hierbij de voorkeur voor de hoogstgelegen knoppen van de gentiaan.

Van rups tot vlinder Vanuit het ei vreten de bruinrode rupsen zich na ruim een week een weg door de ei-wand naar het vruchtbeginsel van de klokjesgentiaan. Hier blijven de rupsen enkele weken en na ongeveer twee maanden zitten er kleine gaatjes in de bloemknoppen. Als de rups volgroeid is laat hij zich vallen. Dit gaat niet per ongeluk; hij weet dat de knoopmieren worden aangetrokken door zijn geur. Deze geur wordt veroorzaakt door het zoete stofje dat de rups afscheidt.

Tellingen Om te weten hoeveel gentiaanblauwtjes er op een bepaald moment leven worden ze geteld. Hiervoor worden vakken van tien bij tien meter uitgezet, het verschilt dus per grootte van de heide hoeveel vakken er zijn. De tellingen gebeuren op twee momenten; eind juli en begin augus­tus. Er moet altijd twee weken tussen de tellingen zitten. Er wordt met twee personen per vak geteld, een telt en de ander schrijft het op. Je zou denken dat de vlinders dan geteld worden, maar dat is niet het geval. Dit is namelijk erg lastig aangezien de vlinders rondfladderen en ze een schutkleur hebben. Daarom worden niet de vlinders maar de eitjes geteld. Zoals je nu weet vliegt het gentiaanblauwtje niet verder dan 1 kilometer vanaf het gentiaanveldje. Ligt een veldje verder, dan gaat dit helaas verloren. Dit is erg jammer aangezien het gentiaanblauwtje heel zeldzaam is. Zo’n gentiaanveldje moet natuurlijk wel aan een paar kenmerken voldoen. Het belangrijkste is dat het veldje nat moet zijn, dan gedijen de klokjesgentiaan én het gentiaanblauwtje het beste. Dit zeldzame duo kun je op sommige plekken op de Veluwe nog tegen komen: op plaatsen met natte heide.

De mieren nemen de rups mee naar hun nest en daar overwinteren ze. Het rupsje eet de larven van de mieren op en nog voor de winter zal hij zich verpoppen. In het voorjaar wordt hij, net als iedere andere rups, een prachtige vlinder. Hij moet nu vlug het mierennest verlaten want die herkennen ’m inmiddels als vijand! Het gentiaanblauwtje gaat weer vliegen en legt weer eitjes in de klokjesgentiaan; de cyclus is rond!

Fijn!Veluwe > natuur > gentiaanblauwtje en klokjesgentiaan

5


Ontdek de mooie dor pen en geh uchten!

Als een boer op klompen... Wandelen met klompen aan, hmmm zie je het voor je? Gelukkig hoef je geen klompen­ aan om een van deze mooie paden te gaan wandelen. Wij leggen je uit wat een ­Klompenpad is en hebben daarbij ook nog een leuk nieuwtje… 6

Fijn!Veluwe > natuur > klompenpad


Leer de omgeving op een andere manier kennen door het klompenpad te lopen!

Wat zijn klompenpaden ? Een klompenpad lopen betekent een wandeling over het platteland. De tochten voeren je over boerenland en laten je landgoederen doorkruisen. Doordat je de geschiedenis van een gebied leert kennen, zie je het met andere ogen. De combinatie van plaatselijke cultuur en natuur maakt het zo leuk en zorgt voor een prachtige belevenis. De culturele historie en unieke sfeer schetsen samen een prachtig beeld van de omgeving. Deze wandelroutes brengen je naar plekken waar je normaal nooit zou komen, dit herinnert je weer hoe mooi Nederland wel niet is. De wandelroutes zijn gemarkeerd met paaltjes waarop klompen te zien zijn. Wist je dat er op dit moment 86 klompenpaden in de provincie Utrecht en Gelderland te wandelen zijn? Een hele hoop dus! Op de Veluwe zijn al vele klompenpaden met bewoners ontwikkeld en dit jaar is het pittoreske dorpje Hoenderloo aan de beurt.

Klompenpad Hoenderloo

Mocht je zelf eerder een Klompenpad gelopen hebben, dan weet je dat elk ­Klompenpad een eigen naam heeft. Wij, van Fijn!Veluwe, hebben de eer om de naam van het Klompenpad in Hoenderloo ­kenbaar te maken! (tromgeroffel….) Plaggenstekerspad.

Waarom deze naam? Zowel voor huisvesting van mensen als voor voeding van dieren, speelde in het verleden van Hoenderloo de heideplag een grote rol. De behoefte aan heideplaggen kwam van de boeren die hun eigen potstal hadden. Dit is een stal waarin de mest wordt opgepot. De heideplaggen vermengden ze met de schapenmest, dit vruchtbare mengsel werd uitgestrooid over de akkers. De grond waar geplagd werd, werd steeds armer. Het gereedschap voor het plaggen was de plaggesteker. Het heeft de grootte van een bats maar dan met een halfronde vorm. Vroeger in Hoenderloo stonden veel plaggenhutten, ook wel een spitkeet genoemd.

Dit is een eenvoudige met heideplaggen bedekte hut. Zo’n hut was een eenvoudig bouwwerk, meestal uitgegraven en zonder zijmuren zodat het dak op grondhoogte begon. Het dak was bekleed met plaggen die uit het omliggende land werden gehaald. In Hoenderloo is ook de Plaggenstekersweg te vinden, waarschijnlijk is deze straat ook naar bovenstaande vernoemd.

Handig om te weten: • De paden zijn niet geschikt voor kinderwagens of rolstoelen. • Daarnaast is het niet toegestaan om met de hond het pad te gaan wandelen, aangezien de meeste paden over particulier terrein gaan. Honden kunnen het wild of het vee van de boer verstoren. Benieuwd naar dit pad? Vanaf mei 2017 kun je hem zelf gaan wandelen! Meer info > klompenpaden.nl Tip Download de gratis Klompenpaden app in de App Store of op Google Play!

Mei 2017 moet het dan gaan gebeuren: de opening van het Klompenpad. Dit nieuwe Klompenpad wordt een rondwandeling van ongeveer 13 km die je leidt langs alle natuurschoon en cultuurhistorische plekken van Hoenderloo. Denk hierbij aan de waterput, het Poortgebouw van Deelerwoud, de Heldringkerk en natuurlijk het prachtige natuurgebied Schenkenshul niet te vergeten. Mocht je tussendoor zin hebben in een kop koffie of een broodje dan is dat zeker mogelijk bij een van de horecatentjes die langs de route liggen. Nadat het Klompenpad geopend is zal de brochure van de route te verkrijgen zijn bij verschillende recreatiebedrijven, de VVV en de horecatentjes die Hoenderloo rijk is. Tevens zal Bungalowpark Hoenderloo een startpunt zijn voor het wandelen van het Klompenpad.

Fijn!Veluwe > natuur > klompenpad

7


Op zoek naar groen in de stad Apeldoorn is een gezellige winkelstad waar je lekker kunt eten in een van de vele restaurantjes of bistro’s. Grote publieks­ trekkers als de ­Julianatoren, Apenheul en Paleis het Loo maken van Apeldoorn een v­ eelzijdige stad met voor ieder wat wils. Maar kan de natuur­liefhebber ook in Apeldoorn terecht? Jazeker! Wij gingen voor je op zoek naar groen in de stad.

Park Berg en Bos

Aan de rand van Apeldoorn ligt Park Berg en Bos. Dit natuurpark is ruim 250 hectare groot en is begin jaren dertig aangelegd. Het park heeft van alles wat: prachtige Veluwse flora en fauna, een vlindertuin, een 26 meter hoge uitkijktoren, vele speel­ toestellen waar kinderen zich kunnen uitleven én natuurlijk Apenheul en Julianatoren. Ook gevestigd in het park is Klimbos Veluwe, waar je verderop in dit magazine meer over kunt lezen. In de zomer is er veel te beleven in het park, zo vindt er het Openlucht Filmfestival plaats en wordt ’s avonds Lumido georganiseerd; een muziek- en lichtspektakel op (en rond) het water van de bosvijver. In de zomer is het park dagelijks geopend van 7.00 tot 21.00 uur en in de winter van 8.00 tot 18.00 uur.

8

'De Parken ’

Apeldoorn heeft een aantal prachtige parken én een villawijk genaamd ‘De Parken’. Deze wijk heeft zijn naam te danken aan (je raadt het al…) de vier parken die in en om de wijk liggen. Te weten: het Oranjepark, het Wilhelminapark, het Prinsenpark en het Verzetstrijderspark; samen zijn dit ‘De Parken’. De vier parken kenmerken zich door de tekenende Engelse landschapsstijl. Deze stijl was in de 19de eeuw erg populair. In die periode zijn ook de meeste karakteristieke woningen in de wijk gebouwd waarvan velen inmiddels beschermd gemeentelijk monument of rijksmonument zijn. In de wijk is voor de liefhebber een grote diversiteit aan bouwstijlen te herkennen. De wijk doet zijn naam eer aan door de beplanting in de straten en lanen en de mooi aangelegde tuinen van de villa’s. Het Oranjepark kan tot een van de mooiste stadsparken van Nederland gerekend wor­den. Dit ruim 140 jaar oude park is door zijn rijke historie een belangrijk stukje groen in de stad. Gelegen op loopafstand van de binnenstad is dit de ideale plek om

Fijn!Veluwe > natuur > apeldoornse parken


tot rust te komen. De uitgestrekte grasvelden creëren een grote groene ruimte waar je heerlijk kunt recreëren. Ook staan er veel bijzondere bomen in het park zoals de vaantjesboom en de tulpenboom. Naast de vijver met haar kletterende fontein is de muziektent een echte eyecatcher. In de zomer worden hier iedere zondagmiddag gratis toegankelijke concerten gegeven. Bijzonder aan de vier parken is de onderlinge verbinding door een bekenstelsel dat de parken van water voorziet. Deze vier Apeldoornse parken én de wijk die ze heeft omarmt, zijn zeker een bezoekje waard. Je kunt hier met gemak een dagje heerlijk rondstruinen om al dat groene schoon te bewonderen.

Tip > Ben je van plan op zoek te gaan naar het stadse natuurschoon in en om Apeldoorn? Download dan een van de Ommetjes! Dit zijn korte wandelroutes waarbij je veel te weten komt over de omgeving. Je kunt hier ook Ommetjes vinden in de omgeving van Epe en Voorst. Je vindt de Ommetjes op: ivn.nl/afdeling/apeldoorn/ommetjes

Fijn!Veluwe > natuur > apeldoornse parken

Mheenpark

Dit echte recreatiepark ligt in de wijk ­Zevenhuizen en is het grootste en popu­ lairste park van Apeldoorn. Kinderen kunnen hier heerlijk spelen op de diverse speeltoestellen en speelveldjes. Sporten kan in het Mheenpark volop: het park heeft een skatebaan, een tennisbaan, een voetbalveld en een basketbalveld. Er vinden regelmatig evenementen plaats waaronder popconcerten. Je kunt lekker picknicken op het gras en op zomeravonden genieten van de zonsondergang. Een bomenroute leidt je langs de bijzondere bomen in het park welke benoemd zijn aan de hand van naambordjes. Op loopafstand van het park is in de wijk ook kinderboerderij Laag Buurlo te vinden, altijd leuk als je met de (klein)kinderen op stap bent!

Park Zuidbroek

In nieuwbouwwijk Zuidbroek ligt het unieke gelijknamige park. Bewoners van de wijk kunnen hun hart ophalen in dit park: stadsmensen verbouwen groenten en fruit in de volkstuintjes, er zijn verschillende boomgaarden en kinderen kunnen lekker ravotten op de diverse speeltoestellen, waaronder een waterspeelplaats. Sporten kan op de sport- en voetbalveldjes, daarnaast liggen er op het moment plannen voor het aanleggen van een fitness-trail. Kortom, een park voor iedereen! Tip Kaartjes voor de Julianatoren en Apenheul koop je bij het Veluwe­- centrum op Bungalowpark Hoenderloo.

9


Natuur ‘meets’ Cultuur

Ee n pa r adij s voor elke nat uur- én k unst­lief hebb er

Het Nationale Park zou eigenlijk bij ­iedereen op zijn of haar bucketlist moeten staan. Bij het betreden van het park heb je al gauw door waarom. De enorme ­verscheidenheid aan landschappen, het Veluwse wild en de adembenemende rust zijn grandioos.


Het Nationale Park de hoge veluwe

E

r is nog veel meer te beleven in dit unieke park. Je kunt deelnemen aan verschillende excursies, rondleidingen of kinderactivi­teiten. Houd je meer van cultuur, dan is het Kröller-Müller museum zeker een bezoekje waard. Het Nationale Park De Hoge Veluwe is favoriet bij de redactie van Fijn!Veluwe en onmisbaar bij jouw bezoek aan de Veluwe. Wij leggen uit waarom. Het is aan te raden om je dag op De Hoge Veluwe te beginnen bij het Bezoekerscentrum, dit ligt in het midden van Het Nationale Park. Je kunt hier terecht voor het boeken van een activiteit zoals een wandeling of een safari. Er zijn verschillende fiets- en wandelroutes te koop en allerlei leuke souvenirs en cadeaus. Ook staat hier een grote voorraad aan ‘Witte Fietsen’ waarop je het park perfect kunt ontdekken. Altijd al eens willen weten wat er allemaal onder de grond leeft? In het bezoekerscentrum vind je ook het Museonder, een bijzondere plek waar veel te zien is. Zo kijk je bijvoorbeeld tegen de wortels van een grote boom aan en zijn er diverse uitgestorven dieren te bewonderen. In een prachtige tentoonstelling kom je allerlei ditjes en datjes te weten over het leven onder het aardoppervlak. Erg interessant!

Verken het park met de kids Voor kinderen valt er ook van alles te beleven op De Hoge Veluwe. Ga samen op ontdekkingstocht of loop met je eigen gemaakte knapzak de knapzakroute! In de weekenden en vakanties organiseert het park extra activiteiten. Denk hierbij aan theatervoorstellingen, je eigen nestkastje maken of luister aandachtig naar een van de mooie verhalen van de verhalenvertellers. Ben jij meer van de spannende activiteiten en durf jij buiten te slapen? Ga dan samen met de boswachter op zoek naar wilde dieren en slaap ’s nachts in de

buitenlucht. Het is altijd spannend wat er ’s nachts aan je tentje snuffelt! Wat zeker ook een aanrader is, is ‘The Nature Game’! Dit is een groots avontuur voor kinderen en hun ouders. Je gaat samen op zoek naar het ‘Nooit Gebouwde Museum’. Hierbij maken de kinderen kennis met Anton en Helene Kröller-Müller, de geschiedenis van het park en natuurlijk de dieren en planten die er leven. Je gaat op pad met een iPad die je door dit spannende avontuur loodst. Reserveren voor deze game is een aanrader, dit kun je doen op de website van De Hoge Veluwe.

Jachthuis Sint Hubertus Het voormalig buitenverblijf van de stichters van het park: het echtpaar Kröller-­ Müller wordt elke dag nog drukbezocht. De kunst en architectuur maken het gebouw zo bijzonder. Dit monumentale pand is tussen 1914 en 1920 gebouwd naar een ontwerp van de architect H.P. Berlage en is opengesteld voor publiek. Er worden dagelijks rondleidingen verzorgd door de belangrijkste vertrekken. Hierbij kom je veel te weten over het verhaal achter de bouw. Een rondleiding dient van tevoren gereserveerd te worden, dit kun je doen via de website van Het Nationale Park.

Geniet van de r ust en r uimte die de Veluwe u biedt...

Fijn!Veluwe > natuur > nationaal park de hoge veluwe

Het levenswerk van Helene Echte kunstliefhebbers moeten een bezoek brengen aan het Kröller-Müller Museum. Ooit is het begonnen met de grootste ­privécollectie van de twintigste eeuw, het levenswerk van Helene Kröller-Müller. ­Samen kocht het echtpaar Kröller-­Müller tussen 1907 en 1922 zo’n 11.500 kunstwerken. Het museum heeft de op één na grootste Van Goghverzameling ter wereld. Zij hebben bijna 90 schilderijen en 180 tekeningen van de Hollandse meester in hun bezit. Moderne schilders als Monet, Picasso en Mondriaan ontbreken ook zeker niet in dit museum. Een wandeling door de indrukwekkende beeldentuin die het gebouw omringt maakt het museumbezoek compleet.

ga toch fietsen! De Hoge Veluwe staat bekend om haar Witte Fietsen. De fiets is dé ideale manier om het park te verkennen. Natuurlijk mag je ook je eigen fiets meenemen. Bij het Bezoekerscentrum kun je fietsroutes aanschaffen, maar er staan ook ANWB-­ paddenstoelen door het park verspreid die je de weg wijzen. Geen zin meer om te fietsen? Je kunt de Witte Fietsen gewoon bij een van de verzamelplekken in het park achterlaten, ideaal toch! Tussen het fietsen door zin in een hapje of een drankje? Dan ben je bij het Park­ restaurant aan het juiste adres! Dit sfeervolle zelfbedieningsrestaurant ligt in het centrum van het park en heeft een steeds wisselend menu. Op een koude of regenachtige dag kun je heerlijk opwarmen bij de grote openhaard terwijl je in een luie stoel geniet van een lekkere kop koffie of thee. Bij mooi weer kunnen de kinderen lekker spelen in de bijbehorende natuurspeeltuin, terwijl ouders genieten op het terras.

Meer informatie? > hogeveluwe.nl

11


Bijzondere schapen op De Hoge Veluwe

De moeflons van Anton Kröller De moeflon komt oorspronkelijk uit Corsica en Sardinië, en is door de mens in West-Europa uitgezet voor de jacht. De moeflons op De Hoge Veluwe zijn in 1921 door Anton Kröller samen met de herten en wilde zwijnen in het gebied uitgezet. Hij hield erg van jagen en wilde een ­grotere verscheidenheid aan wilde dieren in het natuurgebied creëren. Nu zorgen de moeflons voor onderhoud aan het landschap; doordat ze het gras tussen de heideplanten eten, groeit de heide niet dicht met gras en bomen. De kenmerkende hoorns van de moeflons groeien hun hele leven en raken ze niet jaarlijks kwijt zoals de edelherten hun geweien verliezen.



Het Leesten, omvangrijk natuurgebied mét hondenbos Samen met je hond erop uit? Dan is de Veluwe de perfecte uitvalbasis! Je hond wil natuurlijk het liefst rondrennen en springen, maar dit lukt niet als hij of zij is aangelijnd. Tussen Hoenderloo en Apeldoorn ligt een veelzijdig natuurgebied waar de hond los mag lopen! Het Leesten is niet alleen een hondenlosloopgebied; zonder hond is hier ook genoeg te doen. Kiosk De Ugchelse Berg ligt bij fietsknooppunt 43 en is voor veel mensen het startpunt van een wandeling. Van hieruit starten ­namelijk de verschillende uitgezette wandelroutes die Het Leesten rijk is. Na zo’n wandeling of een fietstocht is niks fijner dan plaats nemen op het terras en genieten van een heerlijk hapje of drankje terwijl de kinderen lekker aan het spelen zijn in de grote speelweide. Mocht je met een grote groep zijn en gezellig met z’n allen willen BBQen of genieten van een heerlijk buffet dan is dit zeker ook mogelijk. Zeven dagen per week is de kiosk vanaf 09.30 uur geopend. De sluitingstijd varieert per seizoen. > Hondenlosloopgebied Het Leesten heeft ruim tien hectare hondenbos wat speciaal voor de viervoeters is bedoeld. Hier kan de hond lekker loslopen en spelen met andere honden. Wat ook erg leuk is, is de ‘natte neuzen route’ van 5 km. Deze route staat gemarkeerd door groene paaltjes met een witte hondenpoot erop. Breng je een bezoekje aan dit bos met je hond dan moet je deze route zeker gaan lopen!

> Wandelen en fietsen Niet alleen voor de hond is het heerlijk in Het Leesten, de baasjes kunnen ook goed terecht! Vanaf de kiosk kun je diverse wandelroutes lopen. De ‘rode route’ wordt ook wel de ‘Bospad route’ ­genoemd. Deze route van 5 km is erg populair, aangezien je tijdens het wandelen acht banken tegenkomt. Op deze banken staan teksten uit een van de acht grote religies of levensvisies. Een erg bijzondere route dus! Wil je liever wat verder wandelen dan is de ‘Cultuurhistorische paarse route’ van 6,5 km het meest geschikt voor jou. Voor mindervaliden is er een speciale ‘gele route’ van 1 km. Houd je toch liever van fietsen? Dat is zeker ook mogelijk! Schaf de fietsknooppuntenkaart van de Veluwe aan, daarop staan verschillende fietsroutes aangegeven. Ben je meer een sportieve fietser, overweeg dan eens de mountainbike route van ca. 53 km. Deze route is gemarkeerd met houten palen waarop het internationale zwarte MTB-teken staat. Dit teken is een driehoek met daaronder twee rondjes. Meer informatie: hetleesten.nl

Tip > Gaat u Het Leesten bezoeken? Koop de fietsroute ‘Het Leesten’ in het Veluwecentrum. 14 Fijn!Veluwe > natuur > het leesten


KrĂśller MĂźller staatsbosbeheer

Boswachter op de Veluwe, een veelzijdig beroep Interview met Laurens Jansen


‘Je eerste slang of hert tegenkomen; een ervaring die je altijd bij zal blijven’.

Boswachter Laurens is inmiddels ander­ half jaar boswachter van het gebied ­Midden-Veluwe. Onze ambassadeur Natuur Angélique Keizer zocht hem op. Waarom heb je besloten om boswachter te worden? “Van origine ben ik Aardrijkskunde leraar, dat is misschien wel leuk om te weten. Naast mijn werk ben ik ook nog steeds reisleider. Twee keer per jaar trek ik er met een groep op uit, en maken we een prachtige reis door de Alpen. Toen ik nog klein was, brachten we met het gezin vaak een bezoek aan de Veluwe. En kwamen we ook vaak in Hoenderloo. Daar is mijn eerste ervaring met de Natuur eigenlijk begonnen… Aangezien ik het erg fijn vond in de natuur, heb ik besloten om vrijwilligerswerk te gaan doen bij Staatsbosbeheer. Daar ben ik onder andere excursies gaan begeleiden als natuurgids. Tot op een dag een bos­ wachter tegen mij zei: je moet bij ­Staats­­bosbeheer als boswachter gaan solliciteren. En dat heb ik gedaan! Ik heb eerst een opleidingstraject gevolgd van Staatsbosbeheer, dit duurde onge­veer twee jaar. Daarvoor heb ik drie jaar ­gewerkt bij Vereniging Nederlands ­Cultuurlandschap” En toen? Hoe gaat zoiets verder? ­ Hoe ziet het opleidingstraject van Staatsbosbeheer eruit? “Voordat je boswachter van Staatsbosbeheer kunt worden, moet je natuurlijk wel een hoop kennis hebben over de natuur. Daarom heb ik via het Helicon de opleiding niveau 4 Bos- en natuurbeheer gevolgd. Dit is een 3-jarige opleiding. Daarna heb ik het opleidingstraject van Staatsbosbeheer gevolgd. Al met al heb ik veel plantenkennis, bomenkennis, excursietechnieken en communicatieve vaardigheden opgedaan. Je leert onder andere ook hoe je een team moet aansturen en hoe je plannen moet uitwerken. Stage lopen hoort er ook bij;

dit heb ik gedaan bij de Gelderse Poort en in Hoenderloo/Ugchelen. Dat laatste is ook het gebied waar ik nu werk. Ik had dus al veel ervaring opgedaan voordat ik hier begon.” Waarom ben je boswachter geworden van dit gebied? Wat sprak je aan? “Dat heeft te maken met gevoel. Ik werk in een uniek gebied in Nederland dat aaneengesloten wel 10.000 hectare groot is. Dat is toch prachtig. Zelf vind ik het Kootwijkerzand erg adembenemend, dit is het grootste stuifzandgebied van West-Europa. Het heeft er ook wel mee te maken dat ik vaak met mijn ouders dit gebied bezocht heb, ik ben ermee opgegroeid.” Je vertelde eens dat er verschillende soorten boswachters zijn, kun je daar iets meer over vertellen? “Je hebt inderdaad drie verschillende types boswachters. Boswachter Beheer, boswachter Publiek en boswachter Ecologie. Ik ben boswachter Publiek. Dit wil zeggen dat ik me voornamelijk bezighoud met de communicatie. Ik heb contact met de omliggende recreatieparken en ik ben contactpersoon van de pers. Daarnaast ben ik ook nog verantwoordelijk voor zo’n 180 vrijwilligers.” Hoe ziet jouw dag eruit? “Veel mensen denken dat ik de gehele dag buiten aan het werk ben. Maar dat is zeker niet het geval, ik ben wat minder buiten dan mijn andere collega’s. Ik begin

’s ochtends op kantoor en ga gelijk aan de slag met de mail. Ik krijg veel aanvragen binnen voor verschillende evenementen en tochten waarbij Staatsbosbeheer een rol kan spelen. Tevens heb ik ook contacten met de pers en word ik vaak geïnterviewd, zoals nu. Tweets plaatsen op Twitter vind ik ook erg leuk om te doen. Gelukkig kom ik ook nog geregeld buiten om bijvoorbeeld een bepaald gebied te beoordelen. Denk hierbij aan een wandelroute die aangelegd moet worden. Als mijn 9-urige werkdag erop zit, heb ik soms ’s avonds ook nog een excursie die ik begeleid. Een erg veelzijdig beroep dus!” Kun je wat vertellen over boswachter taken die wat minder bekend zijn bij het grote publiek? “Jaarlijks de herten en wilde zwijnen tellen in het voorjaar! Wij trekken dan met 30 á 40 personen het gebied in om ze te gaan tellen. Dit is soms best een lastige taak.

Als boswachter 'Publiek’ kom ik veel in contact met mensen. Ik vind het fantastisch om hen de mooiste plekjes van de Veluwe te laten zien!”

16 Fijn!Veluwe > natuur > interview met laurens jansen


Het is altijd een schatting, je weet het nooit zeker. Er leven ongeveer 300 herten en tussen de 200 en 600 zwijnen in dit gebied. Erg leuk om te doen!” Wat is de meest gestelde vraag die ­mensen aan een boswachter vragen? “Waar kun je het beste wild spotten? Is vaak de vraag die aan mij gesteld wordt. Daar zal ik gelijk even antwoord op geven. In het gehele bos is het ’s ochtends tegen de schemer de beste tijd om wild tegen te komen, en ’s avonds natuurlijk voor zonsondergang. Als je vanuit Bungalowpark Hoenderloo de gele wandelroute volgt vind je daar een wildobservatiepunt, de Ringakker.” Wat vinden je kinderen ervan dat je boswachter bent? “Ze zijn nog te klein om het helemaal mee te krijgen. De oudste is 4,5 en de jongste 2,5. Wel hebben we al samen de eerste lammetjes gezien in januari! Het Kabouter­ pad vinden ze ook erg leuk om te doen. Als ze mijn werkauto thuis aan zien komen rijden, dan zeggen ze altijd: Papa komt er ook weer aan met zijn bosauto!” Wat vind je nou de leukste taak van een boswachter? En welke wat minder? “De leukste taak vind ik om met mensen het terrein op te gaan. Samen op pad, om ze de mooiste plekjes van dit prachtige

gebied te laten zien. Binnen werken zoals achter de computer en mails beantwoorden vind ik wat minder leuk.” Wat vind je het mooiste plekje in je ­werkomgeving? “Het Kootwijkerzand en de Hoogbuurlose heide vind ik allebei adembenemend.” Heb je nog een tip voor toeristen? “Jazeker! Kijk goed om je heen naar wat je eigenlijk allemaal tegenkomt. Al gauw wordt er langs de sporen van dieren heen gelopen. Of lopen mensen langs een boom waar bijvoorbeeld haren van wilde zwijnen aan zitten. Je moet bewust gaan genieten!” Wat moeten de gasten volgens jou gedaan hebben als ze de Veluwe bezoeken? “Je moet zeker de wildspotexcursie in het Natuurtheater gedaan hebben. Van cultuur moet je ook iets mee krijgen, bezoek bijvoorbeeld de oude schaapskooi in Hoog Buurlo of het monumentale zendstation Radio Kootwijk. Vergeet na die tijd geen ijsje te halen bij IJs van Co in Hoenderloo.”

Laurens jansen Boswachter Midden-Veluwe Staatsbosbeheer

Geboren Arnhem, 26 januari 1981

Woonplaats Arnhem (de zuidrand van de Veluwe)

vorig beroep Leraar Aardrijkskunde

Broers/zussen 1 broer

Ouders Vader: had eigen massagepraktijk Moeder: werkte in de zorg

Getrouwd met Tip De kaart met verschillende wandel­ routes die Boswachter Laurens Jansen in dit artikel noemt is gratis te verkrijgen in het Veluwe­centrum op Bungalowpark Hoenderloo.

Anne: Lerares basisschool groep 5

Kinderen Olivia van 5 en Kato van 3

Passie De bergen

Fijn!Veluwe > natuur > interview met laurens jansen

17


Eropuit met Staatsbos­ beheer!

Staatsbosbeheer is dé organisatie die het groene erfgoed van Nederland b ­ eschermt. Ze beheren maar liefst 260.000 hectare bos en natuurgebieden, dit maakt ­Staatsbosbeheer de grootste bos- en ­natuurbeheerder van Nederland. 18 Fijn!Veluwe > natuur > xx


N

aast het beheren, beschermen en ontwikkelen van natuurgebieden willen ze de natuur dichterbij de mensen te brengen. Dit doen ze door bijvoorbeeld verschillende soorten excursies te organiseren voor zowel volwassenen als kinderen. “Wanneer kun je het beste wild spotten? Welke pootafdrukken horen bij welk dier? Welke vogels leven er allemaal op de Veluwe?” Deze vragen en nog veel meer worden regelmatig aan de boswachters van Staatsbosbeheer gesteld. Staatsbosbeheer wil jou als bezoeker of inwoner van de Veluwe kennis laten maken met het prachtige natuurgebied.

Ook op de Veluwe zijn er dus diverse leuke maar ook leerzame excursies te boeken. Het is echt de moeite waard om eens deel te nemen aan zo’n excursie, dit is een unieke ervaring die je nooit meer vergeet! Maar wat kun je nou het beste gaan doen? De keuze is zo groot! Om het je iets makke­ lijker te maken hebben wij er vast een aantal voor je op een rijtje gezet.

Wildspotten in het Natuurtheater Het Natuurtheater is een sfeervolle wildkansel met een panoramaraam van waaruit het wild goed te observeren valt. Eerst maak je een wandeling waarbij de natuurgids van alles vertelt over het wild en de natuur. Als je goed oplet dan kom je misschien wel sporen tegen! Eenmaal aangekomen bij het Natuurtheater, zal het uitzicht je verwonderen. Deze wildobser­ vatiepost staat op een speciale plek die uitkijkt op een open vlakte in het bos waar het wild tegen het einde van de dag zich verzamelt. Het verloop van iedere wildkijkavond verschilt, de ene keer is er meer te zien dan de andere keer. Juist dat

Fijn!Veluwe > natuur > excursies Staatsbosbeheer

maakt het kijken naar wild zo spannend en verrassend. Tijdens het kijken leer je van alles over het gedrag van de dieren en hun leefomgeving. Om het wild niet af te schrikken is het belangrijk dat er geen opvallende kleding gedragen wordt. Ook wordt het gebruik van parfum afgeraden en moet je tijdens de wandeling heel stil zijn. Toen wij vorig jaar meegingen hebben we ontzettend veel wild gezien. Veluwe ambassadeur Angelique heeft hier een filmpje van gemaakt dat je kunt bekijken op onze website. Wil je ook wildspotten? Je kunt je aanmelden voor deze topexcursie bij de receptie van het Veluwe­centrum óf via website van Bungalowpark Hoenderloo.

Burlende herten tijdens de bronst In september en oktober is het dan zover. Dit zijn de twee maanden waar veel natuurliefhebbers naar uit kijken. Het is paartijd, de edelherten gaan op zoek naar liefde! Dit fenomeen wordt ook wel de bronst genoemd. De mannetjes zijn in deze periode helemaal van slag. Je moet dan ook uitkijken als je in het schemerdonker de weg op gaat; ze staan zo voor je auto en kijken niet op of om! De mannetjes sloven zich ontzettend uit en doen hun uiterste best, ze strijden op vele manieren om de aandacht van de vrouwtjes. De geluiden die daarbij gemaakt worden noemt men burlen. Deze roep galmt door de bossen of over de heide. De bronst is hét natuurspektakel dat vele natuurliefhebbers mee willen maken. De excursie die je via Bungalowpark Hoender­ loo boekt start in de wildkansel van het Natuurtheater, je loopt hier in een korte wandeling heen. In het Natuurtheater vertelt de natuurgids je alles over de edel-

herten, hun herkomst en hun levensloop. Hoe verloopt een jaar voor een edelhert én hoe is zijn gedrag tijdens de bronst? Daarna ga je met een huifkar een stuk het bos door naar de vlakte. Hier stap je uit en gaat de tocht te voet verder, heel stilletjes. Het is vooral veel stil luisteren in het donker. En nét als je denkt: “nou, is dit het nou?” hoor je ineens het unieke geluid van een edelhert op zoek naar een vrouwtje, heel indrukwekkend! Met een beetje geluk kun je de mannetjes het zelfs nog tegen elkaar op zien nemen. De data van de bronstexcursies 2017 zijn nog niet bekend. Houd onze website en Facebookpagina in de gaten voor meer info. Maar boek snel want dit populaire evenement is razendsnel uitverkocht!

Deze unieke ervaring vergeet je nooit meer! Ga jij ook mee op avontuur? De Geheimenboswandeling Heb jij altijd weleens willen ontdekken wat er in de natuur allemaal te vinden is? Van de insecten die er leven tot de verschillende plantsoorten? Dan is de ­Geheimenboswandeling iets voor jou! Dit is een zintuigentocht waarbij je allerlei leuke spelletjes gaat doen in de natuur. Het is een leerzame wandeling waarbij je het bos ineens met andere ogen bekijkt, sterker nog: met je ogen dicht! Deze wandeling is geschikt voor kinderen van 7 tot 12 jaar oud. Vaders, moeders, opa’s en oma’s mogen natuurlijk ook mee en hebben net zo veel schik! Bij ieder kind

19


Spannende wildspot excursie met Staatsbosbeheer!

moet ten minste één begeleider mee en de wandeling zal ongeveer een uurtje duren. De data van De Geheimenboswandeling zijn nog niet bekend. Houd onze website en Facebookpagina in de gaten voor meer info.

Kosten  Volwassenen € 14,95 Kind 8 t/m 12 jaar € 12,95

Op zoek naar ‘The Big 5’ van de Veluwe! Niet alleen in Afrika kun je wilde dieren spotten, maar zeker ook op de Veluwe! Voordat je op pad gaat vertelt de boswachter je iets meer over deze Grote Vijf onder het genot van een kopje koffie, thee of ranja. Dan is het zover, de tocht kan gaan beginnen! Samen met de boswachter cross je in de immens grote jeep door het prachtige natuurgebied, door de bossen en over ruig terrein. Met de verrekijker in je hand ga je op zoek naar ‘The Big 5’. Onderweg vertelt de boswachter je alles wat je moet weten over het natuurgebied en de dieren die je tegenkomt. Uiteraard kun je hem ook van alles vragen. Na deze geweldige tocht, waarbij je hopelijk wat wild gezien hebt, kom je aan bij een afgelegen blokhut in de bossen. Hier staat een eenvoudige maaltijd met soep en lekkere broodjes voor je klaar. Tevens kun je ook nog rondom het kampvuur je eigen brood roosteren. Al met al, een supergave excursie en een onvergetelijke belevenis! De tocht duurt ongeveer drieënhalf uur. Wil je deze tocht boeken kijk dan op de website van Staatsbosbeheer of vraag ernaar bij de Veluwe ambassadeurs.

Minimumleeftijd  8 jaar Start  Ugchelen-Hoenderloo Duur  3 uur

Wist je dat er vele liefhebbers zijn die het geluid van het burlen erg goed kunnen nadoen en dat er ieder jaar een NK Burlen wordt georganiseerd? KOoTWIJKERZAND Ga ook eens naar het Kootwijkerzand! Staatsbosbeheer heeft mede dankzij een enorm succesvolle crowdfundingsactie begin maart een nieuwe uitkijktoren geplaatst! De oude uitkijktoren moest gesloopt worden wegens houtrot en is vervangen door een nieuwe stalen toren die een roestbruin uiterlijk zal krijgen.

Data wildspot excursies • Zaterdag 1 april - 18.00 uur • Zaterdag 15 april - 18.30 uur • Dinsdag 25 april - 19.00 uur • Woensdag 3 mei - 19.00 uur • Vrijdag 26 mei - 19.30 uur • Zondag 4 juni - 20.00 uur • Zaterdag 15 juli - 20.00 uur • Zaterdag 22 juli - 20.00 uur • Zaterdag 12 augustus - 19.00 uur • Zaterdag 26 augustus - 18.30 uur • Woensdag 13 september - 18.30 uur

De toren is door defensie geplaatst en gemonteerd, een unieke samenwerking met een prachtig resultaat waar we nog lang van kunnen genieten.

Kröller Müller staatsbosbeheer Kröller Müller veluwecentrum

Vanuit ons Veluwecentrum op Bungalowpark Hoenderloo werken wij nauw samen met Staatsbosbeheer. Wij zijn dan ook een officieel Staatsbosbeheer informatiepunt, waar diverse excursies te boeken zijn en waar je leuke souvenirs kunt kopen in de shop. Samen organiseren wij geregeld gezamenlijke activiteiten en staan er elk jaar de wildspot excursies in het Natuurtheater en bronstexcursies op de agenda. Dit jaar komt ‘De Geheimenboswandeling’ ook op het programma te staan. Naast de door ons geplande activiteiten zijn ook de andere excursies van Staatsbosbeheer bij Bungalowpark Hoenderloo te boeken.

Meld je nu aan! Ga jij ook mee? Aanmelden kan bij de Veluwe ambassadeurs in het Veluwecentrum op Bungalowpark Hoenderloo of kijk op onze website.

Staatsbosbeheer organiseert nog veel meer excursies. Kijk op de website van Staatsbosbeheer voor het actuele aanbod. Meer informatie: • bungalowpark-hoenderloo.nl/ natuurtheater • veluwecentrum.nl • staatsbosbeheer.nl

20 Fijn!Veluwe > natuur > excursies Staatsbosbeheer


Tijdloos Genieten Relax en geniet bij wellnessresort Thermen Bussloo Kom ontspannen en genieten bij het mooiste en beste wellnessresort van Nederland: Thermen Bussloo. Thermen Bussloo ligt in een prachtig natuurgebied midden op de Veluwe aan het meer van Bussloo (vlakbij Apeldoorn). Thermen Bussloo biedt alles voor een ontspannen verblijf. Kom helemaal tot rust, geniet van de vele sauna’s, baden en rustruimtes en slaap in het luxueuze hotel Thermen Bussloo. Na een bezoek aan Thermen Bussloo voel je je als herboren.

Meer info en reserveren via www.thermenbussloo.nl

Tijdloos genieten bij Thermen Bussloo Fijn!Veluwe > natuur > xx

Bloemenksweg 38 7383 RN Voorst (Gelderland) | T +31 (0)55 368 26 15 |

21

www.thermenbussloo.nl


Spelen in de natuur!

De meeste kinderen (en enkele volwassenen) vinden buiten spelen heerlijk. Of ze nou ­opdrachten moeten doen of gewoon lekker mogen klieren in de modder. Op de Veluwe kunnen de echte buitenkinderen hun hart ophalen. Wij hebben a ­ lvast drie leuke tips op een rijtje gezet! 22 Fijn!Veluwe > natuur > spelen in de natuur


Kabouterpa d

Blote voetenpa d

Wisten jullie dat je in Hoenderloo kabouters tegen kunt komen? De boswachters van Staatsbosbeheer ontdekken regelmatig sporen in het bos waarvan ze vermoeden dat het kabouters zijn. Alleen weten ze het niet helemaal zeker… Gaan jullie mee op zoektocht?

Op de rand van Gelderland en Overijsel ligt het kleine, toeristische dorpje Twello. Het Blotevoetenpad is een onderdeel van het Hof van Twello. Als je het parkeerterrein op komt rijden heb je het gevoel alsof je op een boerderij terecht bent gekomen, het voelt heel landelijk! In de streekwinkel kun je een kaartje kopen. Het is zeker ook de moeite waard om eens verder te neuzen in deze winkel die meer dan 40 producten uit de streek aanbiedt. Een leuk souvenirtje voor thuis!

> voor de kleintjes

> voor jong en oud

Haal bij de receptie van Bungalowpark Hoenderloo een knapzak en wandel samen met de kinderen het Kabouterpad van ongeveer 1 km. Omdat de kabouters je natuurlijk niet mogen herkennen, worden de wangetjes van de kinderen rood geschminkt en krijgen ze een puntmuts op, net als echte kabouters! Lees onderweg het kabouterverhaal voor en laat de kinderen verschillende opdrachten doen. De opdrachten zijn voor kinderen ook erg leerzaam, de benodigdheden hiervoor zitten in het tasje van de ouder. In de knapzak zit ook nog wat lekkers voor de kinderen en aan het einde van de tocht krijgen ze nog een leuke verrassing! Eenmaal teruggekomen bij Bungalowpark Hoenderloo is het mogelijk om in het restaurant De Boskantine een hapje of een drankje te nuttigen. Praktische informatie Roompot Vakantiepark Hoenderloo Krimweg 140 • 7351 TM Hoenderloo T 055 378 1808 staatsbosbeheer.nl/kabouterpad Kosten € 5,00 per kind € 15,00 borg

pad

kabouter

Tip  Vergeet je camera niet mee te nemen!

Klimbos Veluwe > voor jong en oud

Het Klimbos der klimbossen bezoeken? Dan ben je bij het Klimbos Veluwe in Apeldoorn aan het juiste adres! Je moet geen hoogtevrees hebben want dan kun je maar beter naar huis gaan. Ze hebben daar maar liefst acht verschillende klimavonturen met daarbij nog 120 verschillende overgangen. De hoogtes variëren van twee tot achttien meter. Ben je nog geen 1.60 m? Dan heeft het Klimbos ook iets leuks voor jou! Namelijk het speciale Juniorbos. In dit bos kun je twee routes doen, deze variëren van drie tot vijf meter. Je komt trouwens wel meer dan 25 verschillende overgangen tegen! Ben jij sterk en durf jij alles aan? Probeer dan eens de ‘vrije val’. Via een touwladder klim je maar liefst zeventien meter omhoog. De kinderen zitten bij alle routes veilig vast, dat geldt gelukkig ook voor deze vrije val. In begin is het spannend maar daarna klim je met plezier weer naar boven! Ouders moeten er wel rekening mee houden dat de kinderen minimaal zeven jaar oud moeten zijn en met gesterkte armen bij de 1.30 m moeten kunnen komen. Voldoen ze hieraan? Dan hebben de kinderen een superleuke tijd in het Klimbos! Praktische informatie Klimbos Veluwe Apeldoorn J.C. Wilslaan 21 • 7313 HK Apeldoorn klimbos.nl/klimbos-veluwe Kosten € 19,95 voor volwassenen € 17,95 onder de 16 jaar, grote bos € 13,95 voor het Juniorbos Tip  Reserveren is verplicht, dit kan alleen via de website.

Fijn!Veluwe > natuur > spelen in de natuur

Trek je oude kleren aan en doe je schoenen uit… Want het is tijd om het Blotevoeten­ pad te gaan lopen! Wandel door de modder, water of door het lange gras. Sluit je ogen op het zintuigenpad of glij van de glijbaan in de leemkuil. Staat het water in de rivier De IJssel erg hoog? Dan heb je geluk! Het moeras is een soort rivier geworden waardoor jij straks tot je middel in het water staat. Hoe leuk is dat! Probeer onder het wandelen ook eens om je heen te kijken, je komt er van alles tegen. Druivenvelden, een appelboomgaard, diverse soorten grassen en groentes die je niet overal tegenkomt. Na deze wandeling van 2 km kun je tot rust komen in het sfeervolle kascafé met een hapje of een drankje. Praktische informatie: Hof van Twello Rijksstraatweg 17 • 7391 MH Twello hofvantwello.nl   Kosten Lente/zomer € 6,00 volwassenen € 3,50 kinderen (tot 4 jaar gratis) In de herfst en winter worden er andere ­prijzen gehanteerd. Tip  Neem schone kleren mee!

23


Beleef de Veluwe!

Samen genieten

Boek nu uw vakantie en geniet op Bungalowpark Hoenderloo Last minute Veluwe vanaf*

147,-

Bovenstaande prijzen zijn de huurprijzen incl. verplichte eindschoonmaak en servicekosten, excl. bijkomende kosten: verplicht bedlinnen, toeristenbelasting, eventuele voorkeurstoeslag en waarborgsom. Aan deze prijzen kunnen geen rechten worden ontleend.


Veluws overnachten in Hoenderloo. Ontdek onze Veluwe Villa!

bungalowpark hoenderloo

ZOEK EN BOEK!

zomervakantie vanaf* 247,-

pasen vanaf* 308,-

Kijk voor al onze actuele aanbiedingen op onze website: bungalowpark-hoenderloo.nl of bel: 055 378 18 08

vroegzomer vanaf* 167,-

lentedeals vanaf* 147,-

Bungalowpark Hoenderloo · Krimweg 140 · 7351 TM Hoenderloo · T 055 378 18 08 · info@bungalowpark-hoenderloo.nl · www.bungalowpark-hoenderloo.nl


veluwecentrum

Fijn!Veluwe is een uitgave van: Veluwecentrum Krimweg 140 7351 TM Hoenderloo T 055 378 1808

info@veluwecentrum.nl www.veluwecentrum.nl @bungalowparkhoenderloo bungalowparkhoenderloo


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.