Sågbäckgymnasiet - praktijkschool Een klassiek jaren ’60 schoolgebouw gerevitaliseerd door het toepassen van VELUX modulaire lichtstraten
FOTO’S : STAMERS KONTOR
Een school om trots op te zijn Een weldaad aan daglicht geeft de school opnieuw uitstraling In 2012 besloot de gemeente, na een traject van meer dan tien jaar, om het plan voor het opknappen van de oude praktijkschool in Huddinge aan te nemen. De school, in 1961 gebouwd als onderdeel van de stadsuitbreiding ten zuiden van de Zweedse hoofdstad Stockholm, vertegenwoordigt de kenmerkende architectuur uit de jaren ‘60 en was nog altijd een kwalitatief goed gebouw. Toch hebben vijftig jaren van gebruik hun sporen nagelaten waardoor, toen uiteindelijk werd ingestemd met de renovatieplannen, ook de oude lichtstraten werden vervangen door nieuwe lichtstraten, uitgevoerd in totaal 104 VELUX modulaire lichtstraatelementen in een sheddakopstelling. Vandaag de dag heeft het Sågbäckgymnasiet zich opnieuw ontpopt als een eigentijdse 21e-eeuwse praktijkschool, waar zowel leerlingen als betrokken bij de renovatie trots op zijn.
X Modular Skyl Modulaire Lich VELUX modulaire lichtstraten
S책gb채ck
S책gb채ckgymnasiet Huddinge, Zweden
Het Project
Het Project
ylight htstraten
Daglichttoetreding vanuit het noorden creëert een juiste sfeer in de nieuwe praktijkruimtes De bestaande sheddakconstructie was ideaal voor de toepassing van lichtstraten
k Åsa Machado (links) en Leonita Barreto van Origo Architecten kregen het project toegewezen door de gebouweigenaar, Huge Fastigheter AB.
“
Door het totaalconcept, waarbij alle behoeften in ogenschouw zijn genomen, heeft VELUX het project mogelijk gemaakt. Het is een oplossing geworden waarvan wij overtuigd zijn en die wij graag aanbevelen. Leontina Barreto, architect
N
Origo Architecten pasten VELUX modulaire lichtstraten in een sheddakopstelling toe.
Bibliotheek Kantine Praktijklokalen Sheddakopstelling SECTIE C-C HUS A OCH C
Een doorsnede van het Sågbäckgymnasiet toont hoe de nieuwe lichtstraatopstellingen de praktijklokalen en de gemeenschappelijke ruimte beslaan.
Een van de gezichtsbepalende elementen van het Sågbäckgymnasiet is het sheddak. Deze klassieke kapconstructie is kenmerkend voor industriële gebouwtoepassingen en werd al snel een bepalend gebouwonderdeel voor projectleiders van Origo Architecten, het bureau dat verantwoordelijk was voor de renovatie. Åsa Machado legt uit:
onderliggende ruimtes van goede daglichttoetreding, beheersbare natuurlijke ventilatie en een hoge energieprestatie. Een vroegere werkplaats is getransformeerd tot een gemeenschappelijke ruimte met een nieuwe kantine en bibliotheek. Volgens Åsa Machado heeft de school hiermee een beeldbepalende ruimte gekregen.
“Het sheddak en de mogelijkheid om lichtstraten te plaatsen stonden centraal in onze plannen. Ze creëerde de mooiste ruimtes van het gebouw en we hebben besloten dat de gehele school er toegang toe moest krijgen.“
Haar collega, Leontina Barreto, omschrijft het VELUX modulaire lichtstratensysteem als een product dat aan alle gestelde eisen voldeed.
De sheddakconstructie maakt het mogelijk om vier lichtstraten in het plan op te nemen die op de noordzijde zijn geplaatst en zo de binnenruimte verlichten. Waar de oude lichtstraten met matglas waren uitgevoerd, een beperkte daglichttoetreding creëerden en een zeer slechte energieprestatie hadden, voorzien de nieuwe lichtstraten de
“Het is natuurlijk ons doel om te voldoen aan de gestelde technische eisen en energieprestatie, zonder afbreuk te doen aan de esthetiek. We zijn hierbij echter afhankelijk van de productmogelijkheden die ons in de markt worden aangeboden. Het totaalconcept van VELUX heeft ons de oplossing geboden; het is een product waarvan wij overtuigd zijn en dat wij graag aanbevelen.”
De volledige lengte van de lichtstraten is zichtbaar van de gemeenschappelijke ruimte tot in de praktijklokalen. Daglicht treedt van bovenaf de lokalen binnen.
VELUX Modulaire Lich VELUX modulaire lichtstraten
S책gb채ckgymnasiet
S책gb채ck Huddinge, Zweden
DeDeoplossin oplossing
Modular Skylig htstraten
k
ng
Feiten over het project De planningsfase • De planning startte in 2011. • De montage startte op 5 november 2012 en is voltooid op 19 november 2012. De betrokkenen • Het bouwteam bestond uit Origo Architecten, aannemer Temacus AB, montagebedrijf HMP en gebouweigenaar Huge Fastigheter AB. • Het project werd geleid door Åsa Machado en Leonita Barreto van Origo Architecten. • De montage werd geleid door Harri Poulakka van HMP.
De oplossing • Vier rijen VELUX modulaire lichtstraten in sheddakopstelling. • 89 vaste lichtstraatelementen van 900 mm x 1700 mm. • 8 vaste lichtstraatelementen van 597 mm x 1700 mm. • 7 elektrisch te openen lichtstraatelementen van 900 mm x 1700 mm. • 62° hellingshoek.
Systematisch georganiseerd tot in het kleinste detail Een compleet systeem maakt de montage eenvoudig en snel
Harri Poulakka van montagebedrijf HMP is enthousiast over de systematische opzet van de VELUX modulaire lichtstraten.
“
Mijn indruk van VELUX is een bedrijf dat continu haar producten test en doorontwikkelt. En dat levert resultaten op. Harri Poulakka Montagebedrijf HMP
Harri Poulakka heeft de afgelopen maanden meerdere montages van VELUX modulaire lichtstraten begeleid, en als hij over het nieuwe systeem gaat praten is hij nog altijd zeer enthousiast. “Het VELUX systeem is ongelooflijk goed doordacht,” zegt hij wanneer hij toelicht dat alle onderdelen, van de markering op de pallets tot de montagebeugels voor het montageproces, de hele montage eenvoudig en probleemloos maakt: “Het is zo systematisch georganiseerd; tot in het kleinste detail.” Harri Poulakka en zijn team gebruikten 11 dagen om 104 modulaire lichtstraatelementen te plaatsen en af te monteren, en door steeds meer routine ging dit sneller en sneller. “Ik vind het belangrijk dat dit een
compleet systeem is. Er zijn geen andere partijen nodig om het werk te voltooien. Dit maakt het werk eenvoudiger en beperkt de plaatsingstijd.” Daarnaast wijst Harri Poulakka op de innovatieve eigenschappen van het nieuwe systeem en is hij zeer te spreken over de geslaagde integratie van hoge energieprestatie en hoogwaardige productuitstraling. “Met de VELUX modulaire lichtstraten hebben we nu een lichtstraat met geavanceerde technologie en zeer goede isolerende eigenschappen. Bovendien is de oplossing stijlvol. Ik heb de andere oplossingen in de markt gezien en naar mijn mening zijn deze lomper, ingewikkelder en minder efficiënt.”
Een kwaliteitsschool met een heldere nieuwe leeromgeving Als je een praktijkopleiding aanbiedt, moet je investeren in je leerlingen Schoolhoofd Hans Almgren omschrijft de school als “een degelijk gebouw met een klassiek moderne uitstraling”, en hij is blij dat het renovatieplan de beleving van de oorspronkelijke architectuur heeft weten te behouden: “Ze hebben iets dat deel is van de ziel van de school - de kwaliteit uit de jaren ’60 - weten te borgen.” Het schoolhoofd is vooral tevreden over hoe de nieuwe gemeenschappelijke ruimte met de beeldbepalende sheddakconstructie functioneert, hoe deze de originele esthetiek van het gebouw opnieuw heeft uitgevonden en hoe de mogelijkheden van het plafond volledig worden benut. “De lichtstraat was essentieel voor de positieve verandering. De architecten hebben er altijd naar gestreefd om het gebouw open te stellen, het licht
naar binnen te laten treden en visuele diepte te creëren. We hebben geen onbenutte en donkere hoeken. Hans Almgren onderkent het belang van een leeromgeving die zowel inspiratie biedt als waarde brengt. Hij geeft toe dat een school voor het praktijkonderwijs het risico heeft vaak als tweederangs school te worden beschouwd, en daarom is de uitstraling zo belangrijk. “Het praktijkonderwijs staat misschien niet hoog aangeschreven, maar we willen wel de beste zijn in onze sector. Onze leerlingen zijn belangrijk en we willen dat zij genieten van een mooie en aangename omgeving. Dit heeft invloed op hun zelfvertrouwen en hun bereidheid om te leren.”
Volgens schoolhoofd Hans Almgren heeft de nieuwe VELUX oplossing geholpen het karakter en de waardigheid van de school te herstellen.
“
Nu kun je de buitenlucht zien en het weer in de gaten houden. De lichtinval geeft je ook een idee welk deel van de dag het is. Hans Almgren, schoolhoofd
“
Wederzijds respect groeit in een waardige omgeving. De school is een belangrijke plaats en mensen leren niet alleen voor hun eigen bestwil. De toekomst van veel mensen wordt hier bepaald. Maggan Bladh, kantinebeheerder
Werken in daglicht Prestaties nemen toe in een lichte en ruimtelijke omgeving
Binnenin het gebouw is de verandering significant. Waar de binnenruimte door het oude bruine draadglas in het duister werd gehuld, hebben de nieuwe lichtstraten de omgeving door de toetreding van daglicht volledig veranderd, waardoor de leerprestaties aanmerkelijk zijn verbeterd. Docente Eva Källen heeft ervaren hoe de leerlingen in een korte tijd zijn gegroeid in de nieuwe omgeving. “Een school met eigenwaarde geeft leerlingen een gevoel van trots en identiteit. En nu zijn onze leerlingen trots”, zegt ze. “Samen met de gebruikte kleuren en de toegepaste materialen, voelt de daglichttoetreding goed doordacht. Het effect is heel positief.”
Maggan Bladh beheert de schoolkantine. Ze is blij met de nieuwe locatie van de kantine, die nu direct voor de lichte centrale gemeenschappelijke ruimte is geplaatst. “De kantine zat voorheen in de kelder, maar nu zijn we twee verdiepingen omhoog verhuisd. Het is nu zoveel lichter geworden en alles is nieuw en fris. Het prettige daglicht heeft alles lichter en vrolijker gemaakt. Vele onderdelen van de kantine zijn vernieuwd, maar het werken in daglicht maakt het grootste verschil.
“
Daglicht geeft energie. De studenten geloven het niet, maar het is echt zo. Eva Källen, docente
“
Gedurende het project hebben we veel ervaring en nieuwe ideeĂŤn opgedaan met betrekking tot natuurlijke ventilatie en lichtstraten. Ook in toekomstige projecten zouden we dit graag willen toepassen. Leonita Barreto, architect
FOTO’S: STAMERS KONTOR (VOORZIJDE, PAGINA 2-3 EN 13-22).
V-NL 566-1213 © 2013 VELUX GROEP. ® VELUX EN HET RODE VELUX LOGO ZIJN GEREGISTREERDE MERKNAMEN VAN DE VELUX GROEP.
VELUX Nederland B.V. Molensteijn 2 3454 PT DE MEERN Postbus 142 3454 ZJ DE MEERN Telefoon: 030 – 6.629.629 Telefax: 030 – 6.629.680 Internet: www.modulairelichtstraten.velux.nl E-mail: modulairelichtstraten@velux.nl