P R O C E ZOE VER
S BAE TEN
F 2012 2013
O L I O 1
INLEIDING Dit Procesfolio is het werkproces en de resultaten van alle opdrachten van het derde jaar Bachelor Grafisch Ontwerp aan de hogeschool Sint Lucas Antwerpen van ZoĂŤ Verbaeten in het academiejaar 2012-2013.
ENTROPIE 6 De groep 8 Entropie, wat? 10 E-publicatie 20 Datavisualisatie 34 COMMUNICATIE 48 Verandering van communicatie 50 Oewist? 58 EXPERIMENTELE LETTERTYPES 86 Formeel lettertype 88 Conceptueel lettertype 108 ARTBERG
120
ZELFPROMOTIE 134 Identiteit 136 Portfolio site 142 Creatief CV 144 Usb stick 148
I N H O U D S T A
B E L
OPDRACHT Dit is het eerste deel van de jaaropdracht (eerste semester). Tweede deel is terug te vinden in het volgende hoofdstuk ‘Communicatie’. De klasgroep van 3Ba Grafische vormgeving wordt in 6 gelijke groepen verdeeld. Elke groep bepaald een eigen te onderzoeken begrip. Analyseer, documenteer en onderzoek in groep het begrip. Presenteer het resultaat van het onderzoek als een e-publicatie. Ontwikkel een individueel project vanuit eigen interesse uit één van de begrippen waarbij je een concrete toepassing ontwerpt en een relevant medium kiest ifv. de toekomst van het Grafisch Ontwerp. D.m.v. meerdere ‘brainstorms’ in groep wordt het begrip in al zijn mogelijke facetten ontrafeld. Er wordt een matrix/mind map opgesteld om alle mogelijke relaties en verbanden op te zoeken en te verduidelijken, weer te geven dmv. een data visualisatie Poster. A1 print + Pdf. Individueel. 6
E N T R O
P
I E
Annelore Ruymaekers
Jirs Huygen
8
Jasper Joris
Onze groep ‘Entropie’ bestaat uit vijf personen; Jirs Huygen, Olmo Potums, Annelore Ruymaekers, Jasper Joris en Zoë Verbaeten. Het begrips Entropie was snel gekozen. Op één middag hebben we de groep samengesteld en het begrip gekozen aan de hand van een brainstorm waar ieder elk om de beurt een woord zei dat zich aansprak. Nadien hebben we hierin geknipt en gezien wat er overbleef. Dit waren enkele woorden die allemaal onder het begrip Entropie vielen. Dit was de start!
Zoë Verbaeten
Olmo Potums
DE GROEP 9
10
ENTROPIE, WAT? 11
WHAT THE FUCK IS ENTROPY !?
12
13
VERANDERING
WISKUNDE
NATUUR
CHAOS
VERVAL
PSYCHOLOGIE
TOEVAL
TOENAME / PROCES / REFLECTIE / EVOLUTIE / GOLVEN / VEROUDEREN FRACTALS / DELAUNAY / VORONOI / FLOCKING / PATRONEN / LICHAAM EVOLUTIE / GOLVEN / ORGANISCHE VORMEN / ATOMEN / WEER / VORONOI / THERMODYNAMICA / TEMPERATUUR WANORDE / ROMMEL / POLLUTIE / RUIS-NOISE / FRAGMENTATIE OXIDATIE / OVERWOEKEREN / FRAGMENTATIE / BREKEN / VEROUDEREN THANATOS / DEPRESSIE / GUPA / ANARCHIE / CONFLICT DETERMINISME / TOEVAL / WAARSCHIJNLIJKHEID / KANSBEREKENING / WET VAN MURPHY / ONONTKOMELIJK
Deze brainstorm is het resultaat, groeperen van de allereerste brainstorm. Omdat entropie zo’n groot begrips is, valt er veel onder. Daarom hebben we in groep besproken en beslist om ons aan een vast schema te houden. Vanuit deze brainstorm heeft ieder elk zijn deel gekozen en is hiermee met verder gegaan.
14
15
16
Na tal van brainstorms en onderzoek naar wat entropie allemaal kan zijn heeft elke persoon van de groep zijn eigen thema bepaald in overleg met de groep. Elk zal zijn eigen thema behandelen en dit zal uiteinlijk samenvallen in onze e-publicatie. De behandelde thema’s zijn: verval (Annelore Ruymaekers), pattern design (Jirs Huygen), patronen in de natuur (Jasper Joris), biologische degradatie (Olmo Potums) en verandering (ZoÍ Verbaeten).
17
F
Game of life
Reflectie Negentropie
Geomet
Destructie Toename Metamorphose Proces
Delaunay
VERANDERING
Nova Struc
Verouderen Evolutie
Golven
Deformatie
Glass blowing
Determinisme Waarschijnlijkheid
Kansberekening
TOEVAL Onontkomelijk
ENTR
= een maat van wanorde of de afnam
Wet van Murphy
P Depressie
Conflict
Overwoekere Gupa
Anarchie
PSYCHOLOGIE Thanatos
Drugs en medicijnen Fragmentatie
VE Breken
Radioactief 18
Fractals
try Daily
Voronoi Lichaam
WISKUNDE
y
Dit is een samenvatting van de brainstorms die we gemaakt hebben. Welke woorden en berippen we gebruikt hebben en welke die we hebben laten vallen. De kleuren (blauw en oranje) zijn gekozen aan de hand van onze layout van de e publicaties. De oranje woorden zijn de hoofdthema’s die we hebben geselecteerd in het begin van ons onderzoek. Alle onderlijnde woorden hebben we gebruikt in onze e-publicatie. De zwart onderlijnde woorden zijn al aanbod gekomen in de eerste brainstorm. De blauwe onderlijnde woorden zijn nieuwe thema’s die we ontdekt hebben in de loop van het onderzoeken en mee in de e-publicatie gebruikt hebben. De zwarte woorden zonder onderlijning hebben we uiteindelijk niet meer in onze e-publicatie gebruikt.
Abstract
Flocking
Fragmentatie
ctura
Heksenkringen
Vleselijk Patronen
Patronen Atomen
Evolutie
Sneeuwkristallen Klassiek biologisch
ROPIE
Microscopisch
NATUUR
Organische vormen
me van bruikbare energie.
Thermodynamica
Voronoi
Golven Getijden
Weer
Temperatuur
Ferrofluid
Bergketens
Plastische chirurgie Wanorde
en
Verouderen
Pollutie
Schimmel
ERVAL Dood
CHAOS Rommel
Architectuur Lichaam
Fragmentatie
Oxidatie 19
Ruis-noise
WAT IS EEN E-PUBLICATIE? Een e-publicatie of e-pub (een afkorting van electronic publication) is een vrij en open e-bookformaat dat ontwikkeld werd door het International Digital Publishing Forum (IDPF). Mogelijkheden van een e-pub zijn bv. hyperlinks tevoegen (intern of extern), InDesign bestand exporteren naar e-pub, geluid, 3D, draaien, ... .
HANDLEIDING Na gesprekken in groep hebben we besloten dat de entropie / chaos heel aanwezig moest zijn in onze e-pub. Daarom opteren we niet voor een gewoon boek waar je naar van links naar rechts beweegd om de volgende pagina bekijken. Door middel van interne links kan je op elk moment terug naar het begin of naar een ander deel van de e-publicatie. Door de rechtse balken kan je terug naar de inhoudspagina gaan. Omdat het een onderzoeksboek is moet het toch gemakkelijk leesbaar zijn. Daarom weet je aan de hand van de rechtse balken in welk onderdeel je u bevind (dit is zwart gekleurd). Op de inhoudspagina’s van de hoofdthema’s staat er links ook een balk, hierop kan je zien in welk onderdeel je u bevind (zwart gekleurd), maar op deze manier kan je ook naar een ander hoofdthema in de e-publicatie (dit zijn de oranje woorden). We hebben ook gekozen voor interne en externe (hyper)links. Alle oranje links zijn intern en verwijzen naar een deel van de e-pub zelf. En alle blauwe links zijn externe links en verwijzen naar internetpagina’s van het thema/ de kunstenaar/ het onderwerp,... . Om de entropie te versterken en de chaos duidelijk aanwezig te stellen hebben we op sommige pagina’s een blauwe ‘chaos knop’ ingevoegd. Wanneer je hierop klikt kom je op een externe random internetpagina terecht. Achter deze knop ligt er steeds een andere afbeeldingen. Ook al klik je op dezelfde knop, toch zal je telkens op een andere afbeelding terecht komen. Op deze manier leer je heel snel veel bij over het onderwerp entropie en al zijn facetten.
20
E-PUBLICATIE 21
EEN WEGWIJS DOOR MIJN DEEL VAN DE E-PUBLICATIE Dit is onze inhoudspagina. Hier kan je kiezen voor een hoofdstuk, wanneer je erop klikt kom je meteen op dat hoofdstuk terecht. Als je meer wil weten over een bepaalde afbeelding op deze inhoudstafel kan je er ook op klikken en kom je meteen op de pagina met de informatie over deze afbeeldingen. Om de chaos en entropie te versterken staan de afbeeldingen niet bij het hoofdstuk zelf maar zijn ze random, willekeurig geplaatst. De verschillende hoofdstukken zijn; patronen in de nauur (Jasper Joris), verval (Annelore Ruymaekers), biologische degeneratie (Olmo Potums), pattern design (Jirs Huygen) en verandering (Zoë Verbaeten). We starten bij verandering, het deel van mezelf. Op de hoofdinhoudspagina klikken we op ‘verandering’. Zo komen we bij de inhoudstafel van verandering. Deze bestaat uit negentropie, chaos, deformatie, destructie en refectie. Nu kan je op één van de oranje thema’s klikken of op de afbeeldingen.
22
23
24
Dit zijn enkele pagina’s van mijn deel ‘verandering’. Hier zie je de vormgeving die ik heb toegepast. Iedereen heeft zijn eigen deel vormgegeven. Dit om de entropie nog eens te versterken. We hebben wel enkele afspraken gemaakt in verband met de vormgeving, lettertype en balken. Deze afspraken hebben we gemaakt zodat onze e-pub toch één geheel uitstraald. In dit opzicht zijn we zeker geslaagd. Je ziet de verschillende ontwerpers achter elk thema maar door de afspraken die we hebben gemaakt is er toch één grote samenhang.
25
CHAOSKNOP De chaosknop is het symbool van chaos dat op sommige pagina’s in de e-publicatie terugkomt. Deze knop is altijd blauw gekleurd omdat het een extrerne link naar het internet is. Telkens wanneer je erop klikt zal je op een random afbeelding terecht komen , ook wanneer je op de zelfde knop drukt. Dit om de entropie binnen onze e-publicatie te versterken. 26
27
28
29
EXTERNE LINK Doorheen onze e-publicatie kom je vaak blauwe woorden tegen. Achter deze blauwe woorden zit telkens een externe link. Deze link verwijst naar een internet pagina van een kunstenaar / onderwerp / thema. Op deze manier kan je eigen keuzes maken van dingen die je interessant vindt en waarover je meer wil te weten komen. 31
32
33
OPDRACHT Omschrijving: er wordt een matrix/ mindmap opgesteld om alle mogelijke referenties en verbanden te zoeken en te verduidelijken, weer te geven door middel van een datavisualisatie poster A1 print en PDF individueel.
INDIVIDUEEL De datavisualisatie is tweede opdracht rond het thema entropie. Deze opdracht is niet meer in groep maar individueel. Vanuit het onderzoek naar entropie en de eerste brainstorm ging mijn intresse uit naar verandering. Daarom heb ik voor mezelf een brainstorm gemaakt met als thema verandering. Dit heb ik nog eens onderverdeeld in de thema’s die in de eerste brainstorm aan bod kwamen. Zoals toename, proces, reflectie, evolutie, golven, verouderen. Om al deze begrippen aan bod te laten komen heb ik ze onderverdeeld in 5 thema’s: negentropie, reflectie, deformatie, destructie en chaos. Deze 5 thema’s heb ik ook als inhoudsopgave gebruikt in de e-publicatie. 34
DESTRUCTIE
DEFORMATIE
NEGENTROPIE
CHAOS
REFLECTIE
DATAVISUALISATIE
ONDERZOEK NAAR THEMA’S Na de eerste brainstorms heb ik mijn onderzoeksbeelden opgesplitst. Zo kwam ik uit bij thema’s om mijn onderzoek te ordenen. Deze zijn: deformatie, water, destructie en reflectie. Omdat deze verdeling niet logisch bleek te zijn heb ik een nieuwe verdeling gemaakt: negentropie, deformatie, chaos, reflectie en plastische chirurgie. Dit laatste is nadien weg gevallen en de beelden zijn onder deformatie geplaatst. Het rechtse beeld en het beeld op de volgende pagina zijn eerste visuele weergaven van een klein deel van mijn onderzoek naar verandering.
36
37
38
It isn’t AGAIN a triangle... it is the symbol of CHANGE! 39
WOORD & BETEKENIS Omdat ik vijf thema’s heb is het logisch dat het beeld een vijfhoek wordt. Deze vijfhoek is onregelmatig om dicht bij het thema entropie te blijven. De verdelingen in de vijfhoek zijn wiskundig bepaald. Alles is met lijnen met elkaar verbonden. Op deze is een constante vlakverdeling ontstaan. De thema’s zijn zo geplaatst op de vijfhoek dat er een logica in zit. Negentropie staat recht tegenover chaos omdat deze lijnrecht tegenovergestelde zijn. Er is een geleidelijke overgang van negentropie naar reflectie naar deformatie naar destructie dat uiteindelijk stopt bij chaos. 40
Negentropie Reflectie
Deformatie
Destructie
Chaos
NADENKEN OVER ALLES! HET MOET GRAFISCH VERANTWOORD ZIJN ! 41
WOORD & BEELD De afbeeldingen zullen getoond worden aan de hand van het thema waar ze zich in bevinden. Negentropie zal strak op een grid geplaatst worden, reflectie zal een ordening van spiegeling bevatten, deformatie worden delen van de afbeelding in vervorming getoond, destructie zal sterke afsnijdingen bevatten en chaos zal resulteren in een ophoping van afbeeldingen.
42
43
TYPOGRAFIE Zoektocht naar de juiste typografie van entropie en verandering. Welk font? Welke manier van drukken? Welke plaatsing? EĂŠn aspect moet het zeker bevatten. En dit is de chaos... . Bij elke afbeelding staat afzonderlijk de naam van de kunstenaar of het magazine waarvan het beeld is. Het gebruikte font is een Klavika Basic Light (net zoals het gebruikte font in de e-publicatie). De kunstenaar of het magazine staat in kapitalen en de naam van kunstwerk en de afmetingen in onderkast. Beide met de grootte 8pt. De titel en ondertitel - entropie en verandering zijn gezeefdrukt op A1 formaat in een fluo groen met brede spatiĂŤring. Ook dit font is een Klavika. De titel - entropie is een Klavika Basic Bold en de ondertitel - verandering is een Klavika Basic Medium Italic. Beide hebben ze de grootte van 294pt en een regelafstand van 336pt.
44
45
Datavisualisatie Entropie / Verandering, A1 formaat, print en zeefdruk.
47
OPDRACHT Dit is het tweede deel van de jaaropdracht (tweede semester). Tijdens het eerste semester (terug te vinden bij het vorige hoofdstuk ‘Entropie’) moesten we ons gelijktijdig buigen over de individuele keuze die uiteindelijk zal leiden tot een uitvoerbaar eindproject. Dit eindproduct kan alle mogelijke Grafisch ontworpen vormen hebben. Het kan een product zijn, een grafisch systeem, een campagne, een publicatie, een website, een technologische toepassing, een identiteit (corporate identity), animatie, generiek, een ... , een verzameling van al het voorgaande. De nadruk ligt hier niet op één eindproduct maar is het resultaat van een proces en onderzoek. Beide zijn even belangrijk. Belangrijk is dat je hier je eigen ‘ding’ vindt en toont.
48
C O M M
U N
I C
A T I E 49
50
VERANDERING VAN COMMUNICATIE
52
EVOLUTIE VAN COMMUNICATIE In het begin van mijn onderzoek naar verandering van communicatie ben ik begonnen bij de geschiedenis en zijn evolutie. Vanaf de eerste communicatiemiddelen tot hoe wij ze nu dagelijks gebruiken. Het is een groot verschil met vroeger. Iets wat me heel hard opviel is dat de eerste sociale netwerksites helemaal nog niet zolang bestaan. Zoals facebook, dit is pas ontstaan in 2004, toen ik 13jaar was. Maar ik heb nooit anders geweten. De dag van vandaag bestaat ons leven uit netwerksites, dit met negatieve gevolgen voor de sociale samenleving. Graag zou ik een beeld geven van de communicatie in mijn eigen leven. Enkele aspecten van deze communicatie zijn dat alles zo snel mogelijk moet gaan (ongeacht de duidelijkheid ervan), men krimpt woorden in (smstaal, jongerentaal, chattaal) naar eigen gebruik - zonder regels of afspraken. Omdat alles zo snel moet gaan wordt er vaak over woorden gelezen en denkt men niet meer na over wat er staat. Het gebruik van beelden is hierbij wel efficiënt (bijvoorbeeld bij ‘lost construction jobs in Italy’, dit is een foto met tal van gele helmen die op een plein liggen, met deze afbeelding wil men de verloren jobs in Italië weergeven. Als dit in getallen zou staan zouden we er waarschijnlijk niet bij nadenken maar door de impact van de foto staan we er toch even bij stil). Een vierde gevolg van onze communicatie is dat het heel onpersoonlijk wordt. Dit niet alleen op chat, netwerksites, sms, ... maar ook in ons dagelijks leven buiten de technologie zoals kattenbelletjes, krassen of schrijven op muren of toiletten, scheurbriefjes, ... . Op de volgende pagina zie je enkele onderzoekspagina’s van mijn onderzoeksboek. 53
54
55
56
WAT IS EEN PECHA KUTCHA? Een pecha kucha is een diapresentatie met een strikt tijd schema: 20 beelden tonen op 6,20 minuten. Dit wil dus zeggen 20 seconden praten over één beeld. Deze presentatie hebben we gedaan op de opencampusdag van Sint Lucas Antwerpen op 26 maart 2013. DOEL DAT IK WIL BEREIKEN Dit onderzoek / thema’s zou ik graag met elkaar willen verbinden tot één geheel en opnieuw samenstellen tot één beeld. Het banale en het lelijke zal op deze manier interessant worden. Op deze maniel zal ik communicatie testen. Blijft deze overeind of niet?
PECHA KUTCHA 57
OEWIST? Oewist? is het project dat ik heb opgestart na dit onderzoek over communicatie. Het onderzoek zal hier samenvallen. Graag wil ik de communicatie op straat testen door middel van de sociale netwerksite facebook. Het project vind plaats in Antwerpen waar ik per wijk enkele posters heb opgehangen die een reactie uitlokken. Omdat het plaats vind in de Antwerpen en deze link heel duidelijk aanwezig moet zijn is alle tekst geschreven in het antwerpse dialect. De tekst kan banaal, grappig, met eigenschappen van facebook zijn maar het zal altijd in nauw verband staan met de wijk opzich. Aan elke poster hangen strookjes waarmee ik de mensen in verband breng met mijn posters door middel van hun reactie. Mensen kunnen reageren door een strookje onderaan de pagina te nemen. Al dit verwijst naar een website en de facebookpagina ‘Oewist?’.
58
OEWIST? 59
60
ANTWERPEN: WAT? WIE? WAAR? Om te beginnen heb ik een toer met mijn fototoestel gemaakt doorheen de stad. Hieruit bleek dat de stad heel proper was, met weinig ingrepen van mensen, weinig beplakking, weinig taalfouten, ... . Daarom ben ik verder gaan zoeken op het internet. Op wikipedia vond ik dat het district Antwerpen verdeeld is in 15 wijken. Deze wijken worden duidelijk beschreven en zo viel het op dat elke wijk zijn eigen eigenschappen had en dat elke wijk verschilde van elkaar. Daarom heb ik de stad opgedeeld in deze 15 wijken en ben ik met deze aspecten gaan spelen.
ONDERZOEK 61
62
WIJKEN 63
64
ROUTE 65
De 15 wijken heb ik afgelegd met een fiets van velo Antwerpen. Elke wijk heb ik afzonderlijk bezocht en overal mijn spoor achter gelaten. Benieuwd of de mensen zullen ‘reageren’ op mijn posters! De route die ik heb gevolgd: Astridplein - Stadspark / Diamant Harmonie - Haringrode / Zurenborg - Atheneum Buurt - Antwerpen Noord - Luchtbal - Eilandje - Schipperskwartier - Historisch Centrum - Linkeroever - Sint Andries - Zuid - Brederode - Kiel.
66
67
LINKEROEVER Relatief recent, veel diversiteit Sint Anna Voetgangerstunnel Skyline van Antwerpen Sint Anna strand – ‘het Chicago van het noorden’ Sint Anna bos
68
EILANDJE Nieuwe hippe buurt Helemaal vernieuwd Zeilers & schippers komen maritieme shopping doen Vernieuwde jachthaven Kattendijkdok / Willemdok Wanderbrochure ‘Het Eilandje’ (toeristische dienst Grote Markt 13) Mas / Felix Pakhuis / Red Star Line
69
ANTWERPEN NOORD Amadeus Atheneum & Stuivenberg Lang slechte reputatie – nu stadsvernieuwing Chinese, Afrikaanse, Portugese culturen Eethuisjes – ganse gemeenschap op bord Winkels – exotische sfeer Sint Jansplein / Oud badhuis / Permeke Bib / Park Spoor Noord Offerandestraat = eerste winkelstraat van Antwerpen
70
ATHENEUM BUURT Winkeldiefstallen & kleine criminaliteit. Als je er echt niets te zoeken hebt, blijf er dan weg. Antwerpse Chinatown – 2 leeuwen standbeelden bij de pagodepoort.
HARINGRODE / ZURENBORG Vroeger onderdak voor veel kunstenaars & intellectuelen De Dageraadplaats Cogels-osylei met 19de eeuwse huizen – Art Nouveau / Romantiek / Neoclassicisme / Neogotiek Zurenborg = Karrensporen & weilanden met lastige waterafvoer waardoor gronden verzuurden Haringrode = Vroege buurtgemeenschap, bewoners zelf doopten hun wijk met deze naam Militair hospitaal, nu woonwijk ‘t groen kwartier
71
BREDERODE Drukke volksbuurt waar veel op straat gebeurt Mix van Belgische en Turkse winkels, cafÊ’s, restaurants Straatfeesten, speelstraten, wafelenbak Slogan = Zonnigste buurt van het stad!
72
HISTORISCH CENTRUM Kloppend hart van de stad 1 miljoen toeristen/jaar Kathedraal, stadhuis, Carolus Barromeuskerk, Steen, Boerentoeren, Stadsbib Voor alle klasse
ZUID Hip, trendy & bruisend Uitgaan Cultuur – museum voor Beeldende kunsten – het Koninklijke Museum (KMSKA) – Fotografie museum Chique buurt Bolivarplaats – Justitiepaleis met indrukwekkende futuristische architectuur 73
LUCHTBAL Ligt tegenover Kinepolis Hoge appartementsgebouwen Sociale woonwijk waar mensen elkaar kennen & alles voor elkaar doen Actieve wijk met veel vrijwilligers van opsinjoren
KIEL Sociale woningen Woonblokken (Renaat Braem) Germinal beerschot ‘ratten’ Abdijstraat Kielpark
74
HARMONIE Veel groen, juist buiten de leien met veel herenhuizen (uit vorige eeuw) Parken Oud justitiepaleis
DIAMANT / STADSPARK Multicultureel – Vele nationaliteiten naast elkaar Mooi stadspark / Russisch Orthodoxe kerk / Orthodoxe Joden Goudhandelaren / diamantairs / Joodse bakkers Vroeger: Op plaats van stadspark – 5 nonnen van Utrecht – klooster – brande af in 1542 – daarna Fort van Herentals in 1818 – ontruimd in 1859 – Stad kocht het op voor 12 miljoen belgische frank.
75
SINT ANDRIES Volksbuurt met veel restaurants Standbeeld Moeder Netje (Lode Zielens) Vroeger wantoestanden schrijend – ‘Parochie van Miserie’ Paardenpoortje – enige sanering 1869 – pomp met 3 gemeenschappelijke Toiletten Kammenstraat / Modemuseum Eigen facebook pagina
SCHIPPERSKWARTIER Beruchte buurt met veel prostitutie Nu minder – tot 3 straten Rosse buurt met neonlicht & louche bars, vreemde tattooshops, bruine kroegen, namaak op Faconplein Wijk liever links laten liggen Opmars: Malafide handel word verdreven – raamprostitutie aan strikte voorwaarden – plaats gemaakt voor woningen, gezellige winkels, café’s 76
77
78
79
LOGO De gebruikte typografie en kleur is gelinkt aan facebook. Waar ook heel mijn project rond draait. Het gebruikte font is Facebook Letter Faces en de kleur is R=59, G=89 en B=152. De illustratie is tot stand gekomen door een andere opdracht dit jaar: ‘conceptueel font’. (Terug te vinden in mijn procesfolio op pagina 107). Het is een conceptueel lettertype, in dit geval een conceptueel woord. De lijnen verbinden letters die woorden vormen. Het is gebaseerd op een azerty toetsenbord van een Ipad.
80
LOGO ONTWERP 81
82
83
84
85
OPDRACHT Ontwerp twee experimentele lettertypes met je jaarthema als inspiratie. Het eerste lettertype heeft een formele aanpak, het tweede een conceptuele. Maak een analyse van wat een experimenteel lettertype kan zijn. Gebruik je onderzoek van je thema als inspiratiebron. 86
E X P E
R I M E
Q
N T E L
E L E T T E R T Y P E S 87
BRAINSTORM Brownse beweging stuifmeelkorrels in vloeistof onder microscoop eigen beweging in patroon roetdeeltjes op oppervlakte van alcohol turbulentie van rook roetdeeldeeltjes in verdunde oost-indische inkt Non-newtonian vloeistof tandpasta ketchup verf zetmeel bloed shampoo deze vloeistoffen op beweging - bas etc. Mixing collours van Fezix.si verf melk shampoo oorstokje Chaos & orde Syperhydrophonic hydrofobe interactie zoals bladeren van de lotusplant & water vette stoffen - alkanen, oliĂŤn, vetten Natte vlek / blad met inkt Plastic / mica branden Schaduw van letters Doodgeslagen insecten Letters naaien met verstoring Afdrukken
88
FORMEEL LETTERTYPE 89
Experimenteren met water en inkt op verschillende papiersoorten.
90
A B a b c d e f
Letters geinporteerd in FontLab Studio
ONDERZOEK I 91
92
93
94
95
Uit mijn familie de opvallendste letters nemen op zo een nieuw lettertype te bekomen. Met links. Verschillende handschriften over elkaar plaatsen. Letters spiegelen. Verschillende schrijfwijze van verschillende nemen. Blind. Achterste voren. Onderste boven. Gebroken letters. Letters opsplitsen. Blind en met links. Met verschillenden stiften - verschillende diktes. Verschillende groottes. Verschillende handschriften samenvoegen.
96
Na het experimenteren met letters op verschillende papiersoorten, inkt op natte ondergronden, inkt in water, water en inkt op waterafstotende materialen, gedrukt met bladeren, collage, spiegelingen,... resulteerde dit niet in het gewenste resultaat en al deze experimenten zijn al voorgedaan. Mijn doel was om iets nieuw te creeĂŤren, uniek en dieper in te gaan in het thema van de hoofdopdracht ‘entropie’. Om dieper op het thema entropie in te gaan ben ik een nieuwe zoektoch begonnen. Ik ben gaan zoeken in andere aspecten van etropie en meer en meer de weg van chaos gevolgd. Zo kwam ik bij hanschriften. Deze zijn uniek, elke letter is verschillend van elkaar, ookal komt het van hetzelfde hand. Daarom heb ik een tweede brainstorm gedaan, een brainstorm over de handgeschreven letters.
ONDERZOEK II 97
98
ONDERZOEK Onderzoek naar handgeschreven letters. Wat is er allemaal mogelijk? Scannen, koppiĂŤren, knippen, plakken, selecteren, tracen, omlijning, vlakken, abstraheren, wazig, scherp, .... .
99
Ik ben begonnen bij de vraag wat entropie inhoud en waar we het kunnen waarnemen. Na tal van onderzoek ben ik blijven stilstaan bij de geschreven letter. Het doel was om verschillende handgeschreven letters van verschillende personen samen te voegen tot 1 font. Ik heb op basis van wat ik de lelijkste of interessantste letter vond een nieuw font gemaakt en dit is het resultaat. Dit is niet waarop ik had gehoopt. Daarom ben ik verder gaan zoeken naar hoe ik een entropisch font, gericht op chaos zou kunnen maken.
100
101
102
Omdat ik niet tevreden was ben ik verder gaan zoeken met de vraag of er nog mogelijkheden zijn om deze letters op een andere manier te selecteren. Daarom heb ik mijn vriend gevraagd om letters te selecteren, zonder iets van de opdracht prijs te geven. En dit is het resultaat. Nog minder entropisch als het vorige onderzoek. Want deze tekst zou wel door 1 persoon kunnen zijn geschreven, wat dus totaal niet de bedoeling was.
103
In de 2 vorige lettertypes had ik uiteindelijk de aantrekkelijkste letters, zowel positief aantrekkelijk, de mooiste als negetief aantrekkelijk, de lelijkste genomen. Omdat beide niet het gewenste resultaat hadden dat ik wou bereiken dacht ik om deze 2 lettertypes samen te nemen. Maar dit zou er saai uit blijven zien. Daarom heb ik de 3uiteenlopendste, verschillendste letters genomen en samengevoegd. Dit is het restultaat dat ik wou bekomen. Nog leesbaar en tegelijkertijd veel chaos en entropie.
104
105
106
EVOLUTIE 107
BRAINSTORM Thema atelier = miscommunicatie Smstaal Chattaal Nieuwe / eigen afkortingen Onduidelijkheid Letters die in elkaar lopen Stotteren Letter niet meer zichtbaar maar wel herkenbaar aan vorm en kleur voor de doelgroep jongeren (Bier = B, Iphone=I, ...) Eigenschappen jongerentaal Delen van zinnen weglaten dus delen van letters weg laten Wereld van nu - taal van nu Boodschappen overal achterlaten Krasse Alcoholstift Wereld van de multimedia Touchscreen Achter gelaten vinger afdrukken Toetsen Ipad Vegen Letters verbinden In tekenprogramma Met alle vingers (links en rechts) Achter gelaten vingerafdrukken Meer woorden dan letters = Conceptuele woorden!
108
CONCEPTUEEL LETTERTYPE 109
110
DE IPAD & TEKENPROGRAMMA Na de eerste brainstorm ging mijn aandacht uit naar de Ipad. Daarom heb ik op verschillende manieren geëxperimenteerd met tekenprogramma’s, toetsenbord van een Ipad en het scherm van de Ipad. De experimenten op deze pagina heb ik gemaakt in een tekenprogramma. Op de linker helft van de pagina heel vluchtig één letter op verschillende schrijfwijze over elkaar. Op de rechter helft heb ik het knopje spiegeling aan gezet. Op deze manier neemt hij beide kanten en tekent mee.
ONDERZOEK I 111
112
IPAD & TOETSENBORD Als je op een Ipad of eender welk touchscreen kijkt zie je altijd de achter gebleven vette vingers op het scherm. Dit is een eigenschap van de Ipad waar je niet om heen kan. Op de linker pagina heb ik deze vingerafdrukken eens ‘in de verf gezet’ door middel van op een kalkpapiertje de toetsen in de drukken. Op deze pagina zie je de lijnen die dingen verbinden. De lijnen verbinden letters van een azerty toetsenbord op een ipad en vormen zo woorden. Met dit aspect zal ik mijn onderzoek uitbreiden.
113
CONCEPTUEEL LETTERTYPE Het verschil tussen het uitzicht van de woorden op een azerty en qwerty toetsenbord is natuurlijk groot. Maar ik opteer voor een azerty toetsenbord. Omdat dit in onze omgeving het meest gangbaar is.
Q
W
E D
S
A
X
Z
R
Y
T
F
G V
C
U J
H B
I
N
O K
P : ‘
L ! .
M
Zoek
? , .?123
.?123 ZOE VERBAETEN
Q
W
E D
S
A Z
R
X
T
F
G V
C
Y
U J
H B
I
N
O K
P : ‘
L ! .
M
Zoek
? , .?123
.?123 TYPOGRAFIE
Q
W S
A Z
E
R
D X
T
F
G V
C
Y
U J
H B
I
N
O K
M
P : ‘
L ! .
? , .?123
.?123 CONCEPTUEEL LETTERTYPE 114
Zoek
A
E
Z
Q
D
S W
R
X
Y
T
F
G V
C
U J
H B
I
O K
L
? ,
N
P M
! .
Zoek
: ‘ .?123
.?123 ZOE VERBAETEN
A
E
Z
Q
D
S W
R
X
F C
Y
T G V
U J
H B
I
O K
L
? ,
N
P M
! .
Zoek
: ‘ .?123
.?123 TYPOGRAFIE
A Q
E
Z S W
R
D X
F C
Y
T G V
U J
H B
I
N
O K
? ,
P
L ! .
M : ‘ .?123
.?123 CONCEPTUEEL LETTERTYPE
AZERTY TOETSENBORD
AZERTY - QWERTY Het verschil tussen het uitzicht van de woorden op een azerty en qwerty toetsenbord is natuurlijk groot. Maar ik opteer voor een azerty toetsenbord. Omdat dit in onze omgeving het meest gangbaar is.
115
Zoek
116
LIJNSOORT Dit zijn voorbeelden van verschillende lijnsoorten van het programma Illustrator in verschillende diktes. Hieruit zal ik er uiteindelijk één kiezen dat gebruikt zal worden voor het uiteindelijke lettertype. In mijn procesfolio, hoofdstuk 2 ‘Communicatie’, is dit soort experiment gebruikt als logo voor Oewist?. Dit is een logo dus herwerkt van het uiteindelijke conceptuele lettertype en ziet er daarom niet hetzelfde uit. Het uitzicht van deze lijn moet zeken een soort beweging bevatten. Verwijzend naar de vinger die de vette lijnen achterlaat op het scherm.
CONCEPTUEEL LETTERTYPE
CONCEPTUEEL LETTERTYPE
ARTISTIEK_ INKT: DROGE INKT 1pt
ARTISTIEK_ INKT: DROGE INKT 0,9pt
ARTISTIEK_ INKT: DROGE INKT 0,6pt
ARTISTIEK_ INKT: DROGE INKT 0,5pt
ARTISTIEK_ INKT: DROGE INKT 0,8pt
ARTISTIEK_ INKT: DROGE INKT 0,7pt
ARTISTIEK_ INKT: DROGE INKT 0,4pt
ARTISTIEK_ INKT: DROGE INKT 0,3pt
117
REGELS De letters worden niet zomaar met elkaar verbonden. De letter wordt altijd eerst met het midden verbonden. Als dit midden al bezet is, neem je het punt onder de letter. Wanneer ook dit niet gaat neem je het midden links van de letter, nadien boven de letter en daarna het midden rechts van de letter. Dit omdat het anders allemaal te vet op elkaar plakt. Wanneer je zinnen schrijft gebruik je de spatiebalk zoals je anders zou doen.
118
ZOE VERBAETEN
TYPOGRAFIE
CONCEPTUEEL LETTERTYPE
119
OPDRACHT ARTBERG is de benaming voor een initiatief en project van de Arenbergschouwburg te Antwerpen. M HKA gaat met één (of enkele) werken uit zijn vatse collectie op visite in de Arenbergschouwburg. Het werk wordt in samenspraak met beide partners uitgekozen en geïnstalleerd in de openbare ruimte van de schouwburg, gedurende één jaar (seizoen 20122013). Dit jaar zijn er twee kunstenaars uitgezocht die ‘op visite’ een dialoog met het Arenbergpubliek willen aangaan: Ben Vautier en Fabrice Gygi.
120
A R T
B
E
R G 121
122
123
ONS CONCEPT We werken in groep van twee; ik, Zoë Verbaeten (Sint Lucas Antwerpen, Grafisch Ontwerp) en Thomas Van Dyck (Sint Lucas Antwerpen - Vrije Schilderkunst). Ons doel is inspelen op het publiek. We willen een performance/ flashmop teweeg brengen aan de hand van het lied van Michel Sardou - Les Lacs Du Connemara. Je kent dit lied wel, van trouwfeesten, wanneer iedereen uitgelaten met het serviette begint te zwaaien bij de eerste noten van dit nummer. Dit zelfde willen we teweegbrengen in de Arenbergschouwburg en zijn publiek. Aan de ingang delen we deze servietten uit. Eerst hadden we op de serviette een strofe uit het nummer zelf: C’est une folie, est que ca folie, ca se dance. Maar nadien hebben we dit veranderd in één krachtige zin om ons concept duidelijker te stellen: ‘Voulez vous danser avec moi?’ .
124
125
126
SCHAALMODEL Hoe stellen we dit het beste tentoon (binnen de afgesproken oppervlakte 60cm - 60cm). Het belangrijkste was dat ons concept meteen duidelijk moest zijn. Enkele ideëen waren: de verfrommelde servietten presenteren in een doorzichtige box, op een foto de performace laten zien, één serviette met de tekst plaatsen, één serviette laten bewegen aan de hand van wind, een hoop servietten,... . We stelden ons ook de vraag of de link met de Arenbergschouwburg wel duidelijk was. Daarom hebben we het logo gespoten op onze servietten maar dit zag er heel bombastisch uit. Uiteindelijk hebben we gekozen voor een hoop servietten dat we op vier stapels hebben gelegd binnen de opgegeven oppervlakte, zonder het Arenberg logo.
127
128
129
130
RESULTAAT Ons eindproduct is uiteindeleijk vier stapels servietten met om de servietten de woorden ‘Voulez vous dancer avec moi?’. Deze woorden zijn zelf geschreven als reflectie naar de werken van Ben Vautier. Nadien hebben we dit verwerkt in een stop motion filmpje met de muziek van Michel Sardou. Dit kan je bekijken op youtube.com onder de woorden; ‘Voulez vous dancer avec moi?’.
131
In de foyer van de Arenbergschouwburg, voor aanvang van een voorstelling, klinken totaal onverwacht de eerste noten van ‘Les Lacs du Connemara’ van Michel Sardou. Plots beginnen twee mensen- die de indruk geven deel uit te maken van het publiek- te zwaaien met servetten waarop de tekst ‘Voulezvous danser avec moi?’ staat. De servetten worden verspreid onder de aanwezigen en het publiek wordt aangemoedigd tot deelname. Zal men raar opkijken of doet men enthousiast mee? Deze vraagstelling loopt centraal door ons werk. Nadien kan men de servetten meenemen naar huis als aandenken. Geïnspireerd door Gygi en Vautier dialogeren we met het publiek op een dynamische, poëtsche en speelse manier. Deze happening-flashmob illustreren we voor de presentatie in een stop-motion filmpje.
132
133
OPDRACHT Zelfpromotie is een onderdeel van werkveld. Dit is de voorbereiding op onze stage die we volgend jaar, in ons master jaar moeten doen. Daarbij heb ik ook als extra atelier het vak digitaal portfolio gevolgd. Hierbij hadden we vier opdrachten: ontwerp een eigen identiteit, een portfoliosite in fireworks en maar hierbij een passend creatief curriculum vitae (cv) en tot slot maak een dvd hoesje voor deze bestanden op te zetten en af te geven bij een sollicitatie bijvoorbeeld. Het dvd hoesje heb ik zelf veranderd naar een usb stick. Omdat een dvd niet meer zo veel gebruikt wordt en een usb stick veel toegankelijker is. 134
Z E L F P
R O
M O
T I E 135
ZOEKTOCHT NAAR EEN EIGEN LOGO Het proces begint bij de zoektocht naar de vormgeving van Z en V (ZoĂŤ Verbaeten). Eerst schetsmatig met het verkennen van de vormen en kleuren. Omdat er zo veel mogelijkheden zijn heb ik het programma Nodebox gebruikt met als doel een uiteindelijk vorm te kiezen. De Z en V zijn op elkaar ingesteld en draaien telkens rond hun eigen as, telkens een beetje anders. Om de vormen interessanter te maken heb ik deze op een grid geplaatst en een verloop van verschillende kleuren gegeven. Dit resultaat was boeiend en inspirerend, maar niet bruikbaar als uiteindelijk logo. Daarom heb ik de letters Z en V in elkaar laten lopen op een subtiele manier. Zodat er een abstracte vorm ontstaat. 136
IDENTITEIT 137
138
VISITEKAARTJES Tijdens het ontwerpen van mijn eigen logo heb ik in mijn achterhoofd rekening gehouden met het visitekaartje. Omdat dit toch ook een belangrijk onderdeel is van je zelfpromotie en dit is de eerste indruk die je achterlaat. Daarom wou ik een speciaal visitekaartje. Ik heb geĂŤxperimenteerd met verschillende drukprocedures op mica ondergrond. Deze heb ik geprint met een inktjet printer en geplastificeerd. De inkt droogde niet en het geplastificieerde zag er niet uit. Daarom heb ik gezocht naar een andere oplossing. En deze is dan uiteindelijk zeefdruk geworden.
VER BAE TEN CON TACT VERBAETENZOE.WORDPRESS.COM ZOEVERBAETEN@HOTMAIL.COM +32 (0) 472 482 191
GRAPHIC DESIGN.
VER BAE TEN CON TACT VERBAETENZOE.WORDPRESS.COM ZOEVERBAETEN@HOTMAIL.COM +32 (0) 472 482 191
GRAPHIC DESIGN.
ZOE VER BAE TEN
CON TACT VERBAETENZOE.WORDPRESS.COM ZOEVERBAETEN@HOTMAIL.COM +32 (0) 472 482 191
139
140
Visitekaartjes ZoĂŤ Verbaeten 75 x 48 mm, zeefdruk, mica.
141
De tweede opdracht was een digitaal portfolio, een portfoliosite maken. Het was helemaal vrij om te doen wat je wou maar het moest wel gemaakt worden in fireworks en dreamweaver. Ik heb mijn site helemaal af gemaakt, kleur voor gebruik! Maar hij staat voorlopig nog niet online. Als je mijn werk wil bekijken kan je naar mijn blog gaan; verbaetenzoe.wordpress.com .
142
PORTFOLIO SITE 143
+32 (0)472 482191 ZOE VERBAETEN@HOTMAIL.COM ZOEVERBAETEN.WORDPRESS.COM
VER BAE TEN
EDU CAT ION
2003-2005: Artistieke Vorming – Maris Stella Instituut Malle 2005-2007: KSO Beeldende en Architecturale Kunst – Maris Stella Instituut Malle 2007- 2009: KSO Vrije Beeldende Kunsten – Maris Stella Instituut Malle 2009-2010: Illustratieve Vormgeving – Sint Lucas Antwerpen 2010-2013: Bachelor Grafische Vormgeving – Sint Lucas Antwerpen
144
GRAPHIC DESIGN
CREATIEF CV 145
VER BAE TEN
G
RA P
PH
TO O H
E D IC A R G
N G SI
Y H P
146
S K I L L S
InDesign +++ Photoshop +++ Illustrator +++ FontLab ++ After Effects ++ FireWorks ++ DreamWeaver + Silckscreen +++ Wordpress +++ Tumblr +++
L A N G U A G E S
DUTCH ENGLISH FRENCH
P R O JECTS
LOGO LINK OUTSIDE SITE / POSTER THE MISSING LINK LOGO SWEET CAROLINE PRODUCTS INTERNSHIP AT MAKE ANTWERP
E D U C A T I O N
2003 - 2009: KSO VRIJE BEELDENDE KUNSTEN MARIS STELLA INSTITUUT MALLE 2009 - 2013: BACHELOR GRAFISCH ONTWERP SINT LUCAS HOGESCHOOL ANTWERPEN 2013 - 2014: MASTER GRAFISCH ONTWERP SINT LUCAS HOGESCHOOL ANTWERPEN
C O N TACT
+ 32 (0) 472 482 191 ZOEVERBAETEN@HOTMAIL.COM VERBAETENZOE.WORDPRESS.COM ZOEVERBAETEN.COM 147
De laatste opdracht van mijn extra atelier, digitale portfolio was een dvd hoesje maken waarop je creatieve cv en een link naar je portfolio site staat. Dit kan je in de toekomst afgeven bij een sollicitatie. Omdat we toekomstgericht denken en het gebruik van een dvd/cd stilaan aan het verdwijnen is dacht ik dat het beter was dit vorm te geven met een USB stick. Ik vond het belangrijk dat het één geheel vormde met de andere opdrachten. Eerst heb ik gezocht naar de beste ‘verpakking’ van een USB stick omdat ik wou dat het er elegant uitzag. Daarom heb ik een bestaande USB stick bekleed met balsahout en hierop mijn loge gezeefdrukt. Een orginele manier en creatief aandenken! 148
USB STICK 149
Geschreven en ontworpen door: Zoë Verbaeten Onderzoeksblog: http://www.zoeverbaeten.wordpress.com Geprint door: Copycenter Oostmalle Gebonden door: Zoë Verbaeten Gebruikte typografie: Bell Gothic Std Bold Bell Gothic Std Black Entropie Entropie 2 Handfont © 2013 Zoë Verbaeten zoeverbaeten@hotmail.com http://www.verbaetenzoe.wordpress.com http://www.zoeverbaeten.be
ZOE VERBAETEN 2012-1013 152