Samen op Weg 2015 n°1

Samen op weg 1 Tweemaandelijks tijdschrift jaargang 23, nr. 1

De stem van salesianen in de VN

3

Mali: hoop op een betere toekomst 4-5 In dialoog met de wereld

6

Op de agenda

7

Voorwoord Beste vrienden, Jullie zullen het ongetwijfeld al ge-

dorp dat zeer moeilijk bereikbaar is. Jongeren uit Touba

merkt hebben, dit eerste nummer

moeten urenlang te voet naar de dichtstbijzijnde stad om

van de nieuwe jaargang steekt in

te kunnen studeren. Nu werkt VIA Don Bosco, samen met

een nieuw kleedje. Voortaan zal

haar partner daar, aan een nieuwe opleiding voor meisjes

‘Samen op Weg’ ook 6 maal per

en jongens die hun diploma basisonderwijs niet behaald

jaar gepubliceerd worden.

Op die deWereld.be // Op////de DeWereld.be DeWereld.be Op OpAgenda de deAgenda Agenda

hebben en bijgevolg niet kunnen verder studeren. Deze technische opleiding zal hen de mogelijkheid geven een

manier willen we u sneller informa-

beroep aan te leren en snel werk te vinden.

tie en een follow-up bezorgen van onze werking in het weekends van november-december: Infocyclus BTC 20 20september: september: Open Open happening happening Don DonBosco Bosco 200 200 Zuiden en het 4Noorden.

We willen ook sneller inspelen

deWereld.be // Op de Agenda

op de actualiteit en een breder publiek bereiken, want

25 november 2014: educaid 33oktober: oktober: Saved Saved by bythe theconferentie Bell Bell

Jullie zullen ook kennismaken met de werking van de

De Infocyclus georganiseerd door hetfeestelijk BTC, hetstartschot Belgisch geven internationale Educaid.be conferentiedag heeft als thema De DeDon DonBoscobeweging Boscobeweging wil wileen een feestelijk startschot gevenDe vierde Naar Naar aanleiding aanleidingvan vandedeInternationale Internationale dag van van dede Leerkracht Leerkracht permanente zetel die de wereldwijde salesiaanse famien onderwijs in de praktijk”, en zal plaatsvinden in de voor voorhet hetjubeljaar jubeljaarvoor voorDon DonBosco Boscoopopeen eenOpen OpenHappening.

Happening.“Gender heeft heeft ereropopvrijdag vrijdag 33oktober oktoberopnieuw opnieuw een eenSaved Savedby bythe thebell bell 4 weekendsvan van VIA november-december: Infocyclus BTC 25 november 2014: educaid conferentie lie sedert jaren bezit in de Economische en Sociale Raad 26.000 sympathisanten Don Bosco. geeft van de samenwerking en “familie” de Noordvan de BTC. Agenda en details voor de zijn met Jong Jong eneninternationale oud, oud,alle allevrienden vrienden uit uitdie dieruime ruime “familie” van vanDon Donlokalenactie actie plaats plaats ininhonderden honderden scholen scholen inininschrijvingen het hetland. land.Samen Samen met Zuidrelaties. infocyclus wil deelnemers aanzetten tot nu beschikbaar.

Houd de alvast vrij inNederlandstalig jeNederlandstalig agenda, want,onderwijs om Bosco BoscoDe zijn zijn uitgenodigd uitgenodigd voor voor een een dag dag van van ontmoeting ontmoeting Studio Studio Globo, Globo, diedag dedeactie actieinin het het onderwijs (ECOSOC) van de die Verenigde Naties te Genève.

WereldDe Infocyclus georganiseerd door het BTC, het Belgisch De vierde internationale Educaid.be conferentie heeft als thema reflectie opanimatie. houding en en henattracties bewust maken de logistieke redenen, is het aantal tot 250. opopom en animatie.

Innieuws Ingedrag het hetaanbod: aanbod: attracties voor voorvan dedekinderen, kinderen, organiseert, organiseert, roepen roepen we we dedeelnemers deleerlingen leerlingenbeperkt enenleerkrachten leerkrachten om burgerschap hoog aangeschreven Ik wil jullie ook het en heugelijke aankondigen dat ontwikkelingsagentschap, is een opleiding die een overzicht “Gender en onderwijs instaat de praktijk”, en zal plaatsvinden in de in onze visie en Wanneer: 25 november mogelijkheden totvan actief mondiaal Onderwerpen lancering lancering vaneen een cd cdmet metburgerschap. nieuwe nieuwe Don Don Boscoliederen, Boscoliederen, een eenvan extra extra veel veel en endetails extra extra2014 luid luidte tebellen bellenvoor voorhet hetrecht rechtopoponderwijs onderwijs geeft van de internationale samenwerking en de Noordlokalen de BTC. Agenda en voor de inschrijvingen zijn missie. Sinds 2005 worden scholen geanimeerd om aanVIA Don Bosco het jaar begint met een nieuwe directeur. tentoonstelling, een een goedespreker, spreker, spektakel, spektakel, optredens, overal voor voor iedereen. iedereen.

WiljejeJacqmotte, deelnemen deelnemen metjejeschool? school?

Waar:overal Conference Centre BTC-CTB, zoals detentoonstelling, internationale omgeving, antropologie, Zuidrelaties.

De infocycluseconomische wil goede deelnemers aanzetten tot optredens, nu beschikbaar.

Houd deenen dag alvast vrij in Espace je Wil agenda, want, om met dacht teContacteer besteden aan ‘actief burgerschap’ en ‘sociale inFilip Lammens,milieu, die drie maanden geleden aangenomen workshops, workshops, muziek en dans dans enennog nogzoveel zoveel meer. meer.

Kortom, Kortom, Contacteer dan dan onze onze medewerkers medewerkers ontwikkelingseducatie: ontwikkelingseducatie: Haute 139, 1000 Brussels humanitaire hulpverlening, NGO-activiteiten of de reflectie op houding enmuziek gedrag enenhen bewust maken van de logistiekeHoogstraat/Rue redenen, is het aantal deelnemers beperkt tot 250. tegratie.’

Maar wat betekent dit? Ook daarover werd als kwaliteitscoördinator enkomen het directiecomité en de een eendag dagactief waarop waarop we weonze onze deuren deuren opengooien. opengooien. ontwikkelingseducatie@viadonbosco.org ofof02 02/ /423 423willen 20 2087.

87. we Meer info: www.educaid.be/nl/event/educaidbe-conferentiegenderproblematiek, daar aan bod.

Wanneer: 25 ontwikkelingseducatie@viadonbosco.org november 2014 mogelijkheden tot mondiaal burgerschap.

Onderwerpen Waar: Conference Centre Espace Jacqmotte, BTC-CTB, zoals de internationale economische omgeving, Waar?

Waar?

Don Don Bosco BoscoZwijnaarde.

Zwijnaarde.

Waar?

Waar?

Heel HeelBelgië.

België.Georganiseerd Georganiseerd door: door:VIA VIADon DonBosco Bosco Meer info: http://www.btcctb.org/nl/infocyclus gender-onderwijs-de-praktijk jullie informeren.

Raad van Bestuur snel kon overtuigen van zijn antropologie, expertise Hoogstraat/Ruei.s.m.

Haute 139, 1000 Brussels milieu, humanitaire hulpverlening, NGO-activiteiten of de Meer informatie informatie op: http://openhappening.wix.com/ http://openhappening.wix.com/ i.s.m.

Studio Studio Globo.

Globo. en professionalisme,Meer zal voortaan de op: organisatie leiden.

Meer info: www.educaid.be/nl/event/educaidbe-conferentiegenderproblematiek, komen daar aan bod. openhappening openhappening Voor Voormeer meerinformatie: informatie:www.savedbythebell.be www.savedbythebell.be

zo verstevigen ontwikkelingsagentschap, we onze verbondenheid met de meer dan is een opleiding die een overzicht

We zijn ervan Meer overtuigd dat hij de juiste persoon is die, info: http://www.btcctb.org/nl/infocyclus 29 november 2014: haïti 5 jaar later

samen met het hele team, VIA Don Bosco kan helpen

Namens onze jongeren, gender-onderwijs-de-praktijk

die dankzij uw verbondenheid

27 januari 2015 tot -11 februari 2015: 9e en Wereldmeerdaagse steun blijven hopen op een betere toekomst, groet en Brasschaat

dank ik jullie allen heel hartelijk.

Op 12 januari 2010 kostte een verwoestende aardbeving het 27 januari 2015 tot -11 februari 2015: 9e 10 10230.000 oktober: oktober: Vorming Vorming financieel financieel beheer beheer 25 25november: november: Educaid Educaid conferentie conferentie De Wereldmeerdaagse wil jongeren kennis laten de maken leven aan Haïtianen.

Nog eens 1,5 miljoen Haïtianen Wereldmeerdaagse Brasschaat met Noord-Zuidproblematiek en wordt officieel geopend op verloren hun huis.

Vandaag leven nog steeds 350.000 Op 12 januari 2010 kosttewe eenjullie verwoestende het Albert Van Hecke, sdb In dit nieuw nummer informeren graagaardbeving over onze Benje (bestuurs)lid van van een een1,5 vereniging vereniging die diezich zichinspant inspant voor De vierde vierde internationale internationale Educaid.be Educaid.be conferentie heeft zondagDe 1 februari om 15ukennis door laten de Brasschaatse Schepen heeft slachtoffers inje(bestuurs)lid tentenkampen.

Devoor Wereldmeerdaagse wil jongeren de makenconferentie leven aanBen 230.000 Haïtianen. Nog eens miljoen Haïtianen Voorzitter inzet in Mali, in het bijzonder in Touba, een klein afgelegen een eenproject project ininhet het Zuiden?

Dan Dan isisdeze deze vorming vorming iets iets voor voor als als thema thema “Gender “Gender onderwijs onderwijs ininop de de praktijk”, praktijk”, enen zal zal “Wereldmarkt” voor Ontwikkelingssamenwerking, met een Dit evenement biedt eenZuiden? terugblik op hoe Haïtiaanse met Noord-Zuidproblematiek en wordtenen officieel geopend verloren hun huis.

Vandaag leven nog steeds 350.000 jou. jou.

Watzijn zijnjetegen jefinanciële financiële verplichtingen verplichtingen als alsvereniging? vereniging? plaatsvinden plaatsvinden inindede lokalen van van BTC. Agenda Agenda enendetails detailsvoor voor zondag voor 1 februari om 15upubliek. door delokalen Brasschaatse slachtoffers in Wat tentenkampen. het brede Tijdens deBTC. 2Schepen weken zijn naast organisaties aankijken de afgelopen 5 jaar heropbouw “Wereldmarkt” voor Ontwikkelingssamenwerking, met een Dit biedteneen op hoe Haïtiaanse Hoeorganiseer organiseer jejeterugblik het hethuidige financieel financieel beheer beheer van vanjewordt jeinitiatief? initiatief? dedeinschrijvingen inschrijvingen volgen.

Houd Houd de dedag dag alvast alvast vrij vrijpubliek ininjejeagenda, agenda, scholenactiviteiten ookvolgen. activiteiten voor het brede na evenement de Hoe aardbeving schetst kader.

Verder brede publiek.

Tijdens de 2 weken zijnen naast organisaties aankijken tegen dedeafgelopen 5uitjaar heropbouw Hoe Hoe moet moetjeje boekhouding boekhouding ereruit zien zien enenhet hoe hoeland organiseer organiseer jewaaronder want want het hetquiz, aantal aantal deelnemers moet moet tot tot 250 250 beperkt beperktworden worden een eendeelnemers filmvoorstelling een debat. ondermeer gekeken naar ontwikkeling van en voor jehet scholenactiviteiten ook activiteiten voor het bredeBrussel. publiek na de aardbeving en schetst huidige De Verder wordt die diekan eenvoudig eenvoudig enen efficiënt? efficiënt?

De workshop maaktjejewegwijs wegwijs om om logistieke logistieke redenen. redenen.

Waar?

Waar?

Brussel.

Georganiseerd Wanneer: van 27 januari tot 11 februari 2015 Georganiseerd naar wat worden gedaan voorkader. deworkshop door de maakt aardbeving waaronder een quiz, een filmvoorstelling en een debat. ondermeer gekeken naar de ontwikkeling van het land en ininhet hetfinanciële financiële beheer beheervan vanjejeproject projectenenbeantwoordt beantwoordt alalofficiële door: door: Educaid Educaidzondag 1 februari2015 van 13u-18u opening: getraumatiseerde kinderen.

Wanneer: van 27 januari tot 11 februari 2015 naar wat kan worden gedaan voor de door de aardbeving je je concrete concrete vragen. vragen.

Waar?

Waar?

Gent.

Gent.

Georganiseerd Georganiseerd door: door:Waar:Voor Voormeer meerBrasschaat informatie: informatie:www.educaid.be/nl/event/educaidbe­ www.educaid.be/nl/event/educaidbe­ Ruiterhal, Wanneer: 29 november 2014 officiële opening: zondag 1 februari2015 van 13u-18u kinderen.Havugimana, Etienne Vandercruyssen Redactieraad:getraumatiseerde Daniëlla Arbyn - Communication Officer: Daniëlla Arbyn Provincie Provincie Oost­Vlaanderen Oost­Vlaanderen enen het het4de 4devan pijlersteunpunt. pijlersteunpunt. conferentie­gender­onderwijs­de­praktijk conferentie­gender­onderwijs­de­praktijk Meer info: http://mundio.be/public/files/documenten/ Waar: Frederik De Merodestraat 18, Mechelen 14u tot 21u Waar: Ruiterhal, Brasschaat 2014 HavugimanaWanneer: - Druk29&november lay-out: GRAPHIUS, Oostakker Voor Voor meer meer informatie: informatie: www.4depijler.be/kalender/event/ www.4depijler.be/kalender/event/ projectvoorstelling_zoe_v16-10-2014.pdf MeerFrederik info:De Merodestraat http://www.4depijler.be/kalender/event/detail/ Meer info: http://mundio.be/public/files/documenten/ Waar: 18, Mechelen van 14u tot 21u detail/detail/483 detail/detail/483 detail/578 projectvoorstelling_zoe_v16-10-2014.pdf Meer info: http://www.4depijler.be/kalender/event/detail/ groeien.

29 november 2014: haïti 5 jaar later

Verantwoordlijke uitgever: Albert Van Hecke, sdb, Leopold II-laan 195, B-1080 Brussel detail/578 Is uw adres onjuist of bent u verhuisd? Gelieve dit te melden aan VIA Don Bosco, Adressenadministratie, t.a.v. Jan De Broeck en Peter Goossens, Leopold II-laan 195, B-1080 Brussel. Dat kan ook per telefoon: + 32 (0)2 427 47 20 of per e-mail: Redactieraad: Daniëlla ARBYN HAVuGIMANA, Etienne VANDERCRuYSSEN - Communication officer: Daniëlla ARBYN HAVuGIMANA - Lay-out: Hoofdredacteur: Hoofdredacteur:Maud MaudSEGHERS SEGHERS– –Eindredacteur: Eindredacteur:Kilian KilianDE DEJAGER JAGER– –Redactieraad: Redactieraad:Maud MaudSEGHERS, SEGHERS,Katrien KatrienDE DEWILDE, WILDE,Eric EricJORIS JORIS– –Lay-out: Lay-out: info@viadonbosco.org.

Pierre VANDEVIVERE -ARBYN druk:HAVuGIMANA, GEERS OFFSET Redactieraad: Daniëlla Etienne VANDERCRuYSSEN Pierre Pierre VANDEVIVERE VANDEVIVERE – –Druk: Druk:GEERS GEERS OFFSET, OFFSET, Oostakker Oostakker - Communication officer: Daniëlla ARBYN HAVuGIMANA - Lay-out: Pierre VANDEVIVERE - druk: GEERS OFFSET

verantwoordlijke uitgever: Albert VAN HECKE, sdb, Leopold II-laan 195, B-1080 Brussel Verantwoordlijke Verantwoordlijkeuitgever: uitgever:Albert AlbertVAN VANHECKE, HECKE,sdb, sdb,Leopold LeopoldII­laan II­laan195, 195,B­1080 B­1080Brussel Brussel

verantwoordlijke uitgever: VAN HECKE, sdb, Leopold II-laan 195,Don B-1080 Brussel Is uw adres onjuist of8bent uAlbert verhuisd?

Gelieve dit die te melden aan VIA Bosco, Adressenadministratie, t.a.v. Janlevenssfeer De Broeck en Peter Goossens, Leopold Overeenkomstig de wet van december 1992, de bescherming van de persoonlijke regelt, werd uw naam Is Isuw uwadres adres onjuist onjuist ofofbent bent u uverhuisd? verhuisd?

Gelieve Gelieve dit ditte temelden melden aan aan VIA VIADon DonBosco, Bosco, Adressenadministratie, Adressenadministratie, Jan Jan De DeBroeck Broeck enenPeter PeterGoossens, Goossens, Leopold Leopold IsII-laan uw adres onjuist of bent u verhuisd?

Gelieve melden aan VIA Don Bosco, t.a.v. Jan De Broeck t.a.v. ent.a.v.

Peter Goossens, Leopold 195, B-1080 Brussel.

Dat kan ookdit pertetelefoon: + 32 (0)2 427 47Adressenadministratie, 20 of per e-mail: info@viadonbosco.org.

II­laan II­laan 195, 195, B­1080 B­1080 Brussel.

Dat Dat kan kanook ook pertelefoon: telefoon: + +32 32(0)2 427 427 474720 20ofofper pere­mail: e­mail:viadonbosco@skynet.be. viadonbosco@skynet.be.

B-1080 Brussel.

Dat Brussel. kan ook per telefoon: +per 32 (0)2 427 47 20 of(0)2 per e-mail: info@viadonbosco.org. opgenomen inII-laan ons195, adressenbestand.

We gebruiken deze gegevens alleen voor de verspreiding van informatie inzake onze

Overeenkomstig de wet van 8 december 1992, die de bescherming van de persoonlijke levenssfeer regelt, werd uw naam opgenomen in ons adressen-

Overeenkomstig Overeenkomstig dewet wetvan van 8 8december december 1992, 1992,die diedede bescherming bescherming van van dedepersoonlijke persoonlijke levenssfeer levenssfeer regelt, regelt, werd werd uw uw naam opgenomen opgenomenininons onsadressen­ adressen­ de wet vantoegangs8dedecember 1992, die correctierecht de bescherming van de persoonlijke levenssfeer regelt, werd naam opgenomen innaam ons adressenactiviteiten. U Overeenkomstig heeft en de door ons over uuwbewaarde informatie. bestand.onbeperkt We gebruiken deze gegevens alleen voor de verspreiding van van informatie inzake onze activiteiten. u heeft onbeperkt toegangs- en correctiebestand. bestand.

We We gebruiken gebruiken deze deze gegevens gegevens alleenvoor voorde deverspreiding verspreiding van vaninformatie informatie inzake inzakeuonze onze activiteiten. activiteiten.

UUheeft heeftonbeperkt onbeperkt toegangs­ toegangs­enencorrectie­ correctie­ bestand. We gebruiken deze gegevens alleen voor dealleen verspreiding van informatie inzake onze activiteiten. heeft onbeperkt toegangsen correctierechtvan van de door ons over uons bewaarde informatie. recht de door ons over u bewaarde recht recht van vande dedoor door ons over overinformatie. u ubewaarde bewaarde informatie. informatie.

partners: partners:

Partners:

Partners: Partners:

Wilt u ons steunen?

Vereniging Verenigingvoor voorEthiek Ethiek inindedeFondsenwerving Fondsenwerving

Sponsors:

Sponsors: Sponsors: Sponsors:

Wilt u ons steunen? ons steunen?

Wilt Wiltu uons onssteunen? steunen?

VIA Wilt Donu Bosco VIA Don Bosco VIA Don Bosco VIA VIADon DonBosco Bosco 435-8034101-59 Reknr.:Reknr.: 435-8034101-59 Reknr.: Reknr.:435­8034101­59 435­8034101­59 Reknr.: 435-8034101-59 IBAN: BE84 4358 0341 0159 IBAN: BE84 4358 0341 0159 IBAN: BE84 4358 0341 0159 IBAN: IBAN:BE84 BE844358 43580341 03410159 0159 Vereniging voor Ethiek Vereniging voor Ethiek BIC: KREDBEBB BIC:BIC: KREDBEBB KREDBEBB in de Fondsenwerving BIC: BIC:KREDBEBB KREDBEBB in de Fondsenwerving

Sponsors:

2 15

15

15 15

Thema // Partners voor een betere wereld

De stem van salesianen in de VN Dat het jeugdwerk van de Salesianen en de zusters van Don Bosco wijdverspreid is, staat als een paal boven water.

Iedereen kent wel een ‘Don Boscoschool’ in zijn eigen streek of jeugd -en jongerenzorg van salesianen in India, Congo of Haïti, maar het missiewerk van de salesianen reikt veel verder dan de schoolmuren en jeugdcentra. Sinds enkele jaren zetelt de congregatie ook permanent in de Economische en Sociale Raad (ECOSOC) van de Verenigde Naties. deskundigheid kan gebruiken tijdens gesprekken met de lidstaten als het gaat over educatie van kansarme jongeren in de wereld.

In oktober vorig jaar bijvoorbeeld, organiseerde ECOSOC een evenement op het hoofdkwartier van de VN in New York naar aanloop van de 200e verjaardag van de geboorte van Don Bosco, die dit jaar gevierd wordt. Het evenement had als doel de problematiek van “Jeugd en Migratie” te bespreken en tijdens de openingsspeech bevestigde de voorzitter van ECOSOC nogmaals het belang De Verenigde Naties (VN) is ongetwijfeld een van de

om partners te hebben in het maatschappelijk midden-

grootste internationale organisaties die zich focust op

veld. Hij gaf aan dat de salesianen van Don Bosco be-

ontwikkelingssamenwerking. De organisatie, die 70 jaar

langrijke inzichten kunnen bieden tijdens zulke debatten,

geleden werd opgericht om de internationale veiligheid

gezien het werk dat ze al jarenlang verrichten voor en met

en wereldvrede te bewaren, brengt meer dan 190 lid-

jongeren.

staten en gespecialiseerde VN-commissies samen aan tafel om essentiële wereldzaken en wereldomvattende

Op deze manier kunnen salesianen een stem zijn voor

gebeurtenissen te bespreken. De VN nam de beslissing

de stemlozen en de behoeften en belangen van arme

om z’n werking voor een groot deel toe te spitsten op

kinderen en jongeren vertegenwoordigen tegenover we-

het ontwikkelingsprobleem omdat armoede één van de

reldleiders die beslissingen nemen en op zoek gaan naar

grootste dreigingen is in verschillende landen. Bijgevolg

internationale oplossingen. De salesianen zijn zeer actief

richtte de VN een reeks gespecialiseerde instellingen op.

betrokken bij de Verenigde Naties. Hun aanwezigheid sa-

Een van die instellingen is de Economische en Sociale

men met andere humanitaire organisaties beïnvloedt het

Raad (ECOSOC).

beleid en initiatieven die gericht zijn op het wegwerken van armoede en het creëren van een samenleving die ge-

ECOSOC is een centraal overlegorgaan voor reflectie, de-

baseerd is op gelijke kansen.

bat en innovatief denken over duurzame ontwikkeling en is net als de VN Veiligheidsraad een hoofdorgaan van de

Er werd ook een speciale website aangemaakt voor de sa-

Verenigde Naties. Het doel van ECOSOC is de bevorde-

lesianen bij de VN: www.salesians-un.org. Hierop kan men

ring van samenwerking op economisch, sociaal en huma-

al hun werkzaamheden volgen en de onderwerpen die

nitair gebied. ECOSOC is niet permanent in functie maar

zij behandelen binnen de VN, waaronder HIV/AIDS, ar-

komt enkele keren per jaar bijeen.

moedebestrijding, mensenhandel, sociale ontwikkeling, migratie, klimaat, mensenrechten, inheemse volkeren…

Als partners bouwen aan een betere wereld

De salesianen zijn dus duidelijk actief op verschillende fronten overal in de wereld en zoals ze zichzelf omschrij-

Begin 2007 hebben de salesianen van Don Bosco een

ven op hun VN website, willen ze samen met de jongeren

consultatieve rol gekregen in de Economische en Socia-

als partners bouwen aan een betere wereld. ■

le Raad (ECOSOC) van de Verenigde Naties. De VN nam deze beslissing omdat ze had vastgesteld dat de Con-

Daniëlla Arbyn Havugimana

gregatie, als waardevolle en charismatische partner, haar

3

Ontwikkelingssamenwerking // Project Mali

Hoop op een betere toekomst

Fatou Dakouo is een 15 jarig Malinees meisje. Ze is vroegtijdig gestopt met school en heeft dus haar diploma basisonderwijs niet gehaald. Een van de redenen hiervoor is het feit dat ze het heel moeilijk heeft met studeren. Een andere reden is dat ze moet meehelpen bij het huishouden want dat is nu eenmaal het lot van zoveel jonge meisjes in een arm land zoals Mali.

Fatou woont in het afgelegen dorp Bankouma, op zes ki-

dus moet ze van haar ouders voortaan thuis meehelpen

lometer van de school. Ze moet ook elke dag te voet naar

bij het huishouden. Aangezien ze toch geen goede resul-

school. “Thuis eten we alleen ’s avonds,” zegt ze. “Als er

taten behaalt op school, moet Fatou volgens haar ouders

geld is, krijg ik soms wat centjes mee om wat eten te ko-

maar leren het huishouden te runnen, zeker als ze later

pen, maar op sommige momenten is er niks.” Dat maakt

een man wil vinden. Spijtig genoeg is het verhaal van Fa-

het voor Fatou heel moeilijk om er de aandacht bij te hou-

tou geen alleenstaand geval.

den in de klas. ‘s Avonds kan ik niet studeren thuis, want er is geen elektriciteit in ons dorp, voegt ze eraan toe.

Bovendien heeft ze het moeilijk met studeren en vraagt

En de kleine boer, die ploegde verder…

het haar een grote inspanning. Na al die jaren naar school gaan, kan ze nog steeds niet goed schrijven en rekenen.

Mali is het tweede grootste land van West-Afri-

De vader van Fatou is boer, hij teelt gierst, maar mo-

ka, het is 40 keer groter dan België. De hoofdstad

menteel is hij ziek en kan dus niet werken. Haar broers

Bamako is een miljoenenstad en telt naar schatting 2,3

Yacouba (12) en Oumar (18) hebben nu hun vaders werk

miljoen inwoners. Toch woont de meerderheid van de

overgenomen op het veld. Fatous moeder doet het huis-

Malinezen op het platteland en is actief in de landbouw

houden en kweekt ook enkele kippen en een varken.

en veeteelt. Bijna de helft van de Malinese bevolking is

Maar de verzorging van haar vader kost handenvol geld,

arm. Dit betekent dat ze moeten overleven met minder

Hoofdstad: Bamako Bevolking: 15,84 miljoen (Wereldbank 2011) Oppervlakte (in km²): 1 240 192 (40 x België) Officiële taal: Frans Ontwikkelingsindex (HDI): 5e armste land ter wereld Armoedegraad: 46,3% van de bevolking Touba, cercle de Tominian, region Ségou

4

Schoolgaande meisjes: 56,4% Meisjes < 18 jaar met een kind: 46%

dan één dollar per dag. Het recht op onderwijs voor ie-

de velden te irrigeren moeten ze eerst water putten bui-

dereen komt hierdoor in het gedrang. Voor meisjes is de

ten het dorp. Het is de dagelijkse taak van jonge meisjes

situatie nog schrijnender. Amper de helft van alle meisjes

zoals Fatou, om te voet water te halen en met de zwaar-

gaat naar school en de helft van hen heeft vóór haar 18de

beladen jerrycans terug te zeulen, meerdere keren per

verjaardag al een kind.

dag.

De boeren in Mali hebben het niet gemakkelijk. Het land ligt in de Sahel en kent een zeer hard klimaat waar de ver-

Nieuwe opleiding

woestijning oprukt en water schaars is en waar het maar 4 maanden per jaar kan regenen. De politieke crisis die

De salesianen en zusters van Don Bosco zijn al meer dan

Mali doormaakte in 2012, heeft het land er zeker niet op

dertigtal jaar gevestigd in Touba, op 6 kilometer van Ban-

doen vooruitgaan. En de kleine boer, die ploegde verder.

kouma. Zowel in Bankouma als in enkele andere omliggende dorpen zorgen de Salesianen momenteel voor

Alle hens aan dek

twaalf waterputten. Sinds 2012 richtten de Salesianen een College op dat het 7e, 8e en 9e jaar van de laatste cyclus

Bankouma is een afgelegen dorpje in het zuiden van Mali.

basisonderwijs aanbiedt. Vanuit de plaatselijke bevolking

Er zijn geen verharde wegen die naar het dorp leiden en

is de vraag gerezen om ook opleiding in te richten voor

de toegang tot het dorp wordt tijdens het regenseizoen

jongeren die zoals Fatou afgehaakt hebben. Momenteel

vaak wekenlang van de buitenwereld afgesloten geblok-

wordt dankzij de steun van VIA Don Bosco gesleuteld aan

keerd doordat de zandwegen weggespoeld zijn. Bankou-

een praktijkgerichte opleiding. Daarbij hoort de bouw van

ma telt 640 inwoners, hoofdzakelijk landbouwers, Bobo

een huis voor leerkrachten en de investering in uitrusting

genaamd. Bobo telen op hun velden vooral gierst en

en didactisch materiaal. Zo is er ook voor Fatou hoop op

sorgo. In Bankouma vindt men voornamelijk kleinschalige

een betere toekomst! ■

familielandbouw. In dit droge Sahel-gebied is er maar 1 oogst per jaar. Het is dus alle hens aan dek om de velden

Maïka DENYS

klaar te maken vóór de regens vallen. Elke familie bewerkt haar veld en iedereen, jong en oud, wordt mee ingeschakeld om de akkers te ploegen, in te zaaien, te begieten, te bemesten en te onderhouden. Dit gebeurt volledig manueel, met de hand of met de ossenkar. Elke familie moet ook haar graanschuur klaarmaken om de oogst te bewaren.

Toegang tot water is een groot probleem in Bankouma.

In het dorp is er geen drinkbaar water, er zijn zelfs geen waterputten. Dit zorgt ervoor dat veel mensen besmet water drinken waardoor, naast malaria, diarree de tweede grootste oorzaak is van ziektes en kindersterfte. Ook om

5

Ontwikkelingseducatie // Wereldburgerschap

In dialoog met de wereld De jongeren van vandaag groeien op in een steeds veelzijdiger samenleving. De toenemende globalisering verwacht een interculturele attitude van hen. Bovendien heeft mondialisering de wereld ook ingewikkelder gemaakt. Er is dus nood aan een wereldomvattende ethiek die jongeren in staat stelt om actieve, constructieve deelnemers te worden aan het wereldwijde proces van duurzame ontwikkeling.

Een wereldburger is zich bewust van de wereld, respecteert diversiteit in waarden en normen, heeft inzicht in internationale ontwikkelingen etc. Maar hoe schetst het onderwijs een reële versie van dit divers landschap? Is er diversiteit bij leerkrachten, hun achtergronden, gevoeligheden, inzichten en ervaringen? Hoe geloofwaardig slaagt het onderwijs er in om de wereld in de klas te brengen?

Bleri Lleshi staat daar eerder pessimistisch tegenover en stelt dan ook dat het onderwijs in België niet intercultureel is. “Meer interculturaliteit binnen het onderwijs betekent oog hebben voor diversiteit en daar op een positieve manier mee omgaan,” zegt hij. Bleri Lleshi belicht ook Om deze attitude zo effectief mogelijk te internaliseren

de nieuwe inhoudelijke uitdagingen voor Wereldburger-

bij onze jongeren werden scholen in 2005 geadviseerd

schapseducatie waarbij politisering, engagement en pas-

om aandacht te besteden aan ‘actief burgerschap’ en

sie centrale begrippen zijn. Politisering is kennis hebben

‘sociale integratie’. Scholen zijn het middel bij uitstek om

van onze rechten en plichten als burger. Leerlingen moe-

leerlingen voor te bereiden op een veelzijdige gemeen-

ten democratie en de daarbij behorende waarden hier-

schap. Onder de noemer ‘Wereldburgerschap’ moedigt

bij begrijpen om die te kunnen behouden en versterken.

het onderwijs jongeren aan om in dialoog te staan met de

Wereldburgerschap heeft ook te maken met engage-

wereld en een bewustzijn te ontwikkelen voor het behoud

ment. Het onderwijs moet de leerlingen warm maken om

van de aarde met respect voor al haar bewoners.

zich te engageren in de processen van hun samenleving.

Volgens Bleri Lleshi kunnen leerlingen zich pas zinvol,

Kritische reflectie over de impact van dit project Tijdens een conferentie in de herfst van vorig jaar gaf politiek filosoof Bleri Lleshi een betoog over de realiteit van Wereldburgerschapseducatie in België. Bleri Lleshi uitte zijn twijfels over de realisatie van wereldburgerschap in ons onderwijssysteem.

“Als we kijken naar hoe serieus wereldburgerschap wordt genomen binnen het onderwijs en welke wereldburgers onze leerlingen zijn, dan is er nog veel werk aan de winkel,“ manifesteerde hij. Bleri Lleshi gaf vervolgens een gebalde uiteenzetting omtrent de nieuwe inhoudelijke uitdagingen voor wereldburgerschapseducatie. In dialoog met de scholen moet er een kritisch zelfonderzoek gebeuren over de positieve effecten, maar vooral ook over de hindernissen die wereldburgerschap heeft afgelegd.

6

constructief en gemeenschappelijk inzetten wanneer ze

zich thuis voelen en wanneer ze een hoge graad van ver-

niet echt verankerd in het onderwijs. VIA Don Bosco wil

bintenis met de omgeving rond zich heen ervaren.

een belangrijke speler zijn in de waardering van wereldburgerschap in het Belgische onderwijs. Via het aanbie-

Ten slotte is er passie nodig om wereldburgerschap over

den van begeleiding en educatief materiaal aan scholen

te brengen bij de jongeren. Leerkrachten moeten ervan

die willen werken rond mondiale thema’s, wil VIA Don

overtuigd zijn dat diversiteit een verrijking is, rekening

Bosco scholen ondersteunen om een dialoog mét de we-

houdend met de uitdagingen die diversiteit met zich mee

reld aan te gaan.

brengt.

Als u meer informatie omtrent ons educatief aanbod

Wereldburgerschap in België

wenst te ontvangen, stuur een mail naar: ontwikkelingseducatie@viadonbosco.org ■

De aandacht voor het internationaal aspect in het onderwijs is uiteraard niet recent.

In België is wereldburgerschapsvorming als zodanig nog

Bieke Vandamme

Op de Agenda 27 januari 2015 tot 11 februari 2015: 9e Wereldmeerdaagse Brasschaat De Wereldmeerdaagse wil jongeren kennis laten de maken met Noord-Zuidproblematiek en wordt officieel geopend op zondag 1 februari om 15u door de Brasschaatse Schepen voor Ontwikkelingssamenwerking, met een “Wereldmarkt” voor het brede publiek. Tijdens de twee weken zijn naast scholenactiviteiten ook activiteiten voor het brede publiek waaronder een quiz, een filmvoorstelling en een debat.

Wanneer: van 27 januari tot 11 februari 2015 officiële opening: zondag 1 februari 2015 van 13u-18u Waar: Ruiterhal, Brasschaat Meer info: http://mundio.be/public/files/documenten/ projectvoorstelling_zoe_v16-10-2014.pdf

8 februari tot en met 5 april 2015: Vastencampagne Broederlijk delen “Marco is een boer en wil dat blijven” Marco is een boer en wil dat blijven. Hij woont in het hooggebergte in Peru. Voldoende water, dat is het belangrijkste. Zijn plannen worden echter bedreigd door de grootschalige mijnbouw... Dit is het thema van de vastencampagne van dit jaar van Broederlijk Delen, in samenwerking met VIA Don Bosco. De vastencampagne is een jaarlijks gebeuren waarbij beide organisaties in de veertig dagen voor Pasen oproepen tot solidariteit. We laten zien hoe onze partners in het Zuiden de motor zijn voor duurzame veranderingsprocessen die vertrekken van de keuzes van de lokale bevolking. Hún plannen willen we ondersteunen, hún keuzes willen we respecteren. Daarom informeren we ons en voeren we actie en met onze fondsenwerving maken we de ondersteuning van hun plannen mogelijk.

Wanneer: 8 februari tot en met 5 april 2015 Waar: Vlaanderen Meer info: www.broederlijkdelen.be/campagne/2013-02-07-15-06-34

7

Via Don Bosco is een erkende Belgische ngo die opleidings- en onderwijsinstellingen steunt in Afrika en Latijns- Amerika. Al meer dan 40 jaar bieden we pedagogische en financiĂŤle steun aan plaatselijke scholen. De rode draad van onze projecten is: technische, sociale en professionele vaardigheden aan kansarme jongeren bieden om hen zo te helpen hun plaats op de arbeidsmarkt te vinden en bij te dragen aan de maatschappij. Tegelijk slaan we een brug tussen Belgische scholen en partners in het Zuiden zodat alle jongeren kunnen opgroeien tot wereldburgers. www.viadonbosco.org