Jaarverslag // 2015
Education change s the wo r l d VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
1
Inhoudstafel // Jaarverslag 2015 Voorwoord
3
Wie zijn wij?
4
Wat doen wij?
5
Hoe werken wij?
7
Ontwikkelingseducatie
13
Internationale Samenwerking
2
Afrika
17
Latijns-Amerika
21
Wat gebeurt er met het geld dat u geeft?
24
Dankwoord
26
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
Voorwoord Beste vrienden,
Naast een directe steun aan onze partners wereldwijd werd er dit jaar ook opnieuw ingezet op bewustmaking
In 2015 werden in de Verenigde
in België. Met ons pedagogisch materiaal, onze
Naties de nieuwe ‘Sustainable
inleefreizen en ons ‘school-2-school’ project bereikten
Development Goals’ goedgekeurd.
we meer dan 18.000 leerlingen. Via de samenwerkign
Deze ambitieuze doelstellingen
met andere ngo’s en andere middenveldorganisaties
willen tegen 2030 alle extreme
wisten we ook opnieuw het brede publiek en de
armoede uit de wereld helpen. VIA Don Bosco draagt
politiek te bewegen om zich in te zetten voor de
vooral bij aan deze doelstellingen door zich blijvend in
nieuwe sustainable development goals.
te zetten voor het verbeteren van de onderwijskwaliteit wereldwijd. Wij focussen hierbij expliciet op sociale
Tot slot kende ook onze interne organisatie in 2015
en professionele integratie van kansarme jongeren in
een aanzienlijke vooruitgang. Onder de deskundige
de maatschappij, in lijn met de rijke traditie van de
leiding
Don Bosco beweging.
werden drie grote verbetertrajecten uitgevoerd: het
van
onze
nieuwe
kwaliteitscoördinator
optimaliseren van ons personeelsbeleid, het uitwerken In dit jaarverslag kunt u diverse verhalen vinden die
van een aanpak voor het formuleren van een
exemplarisch zijn voor het goede werk dat in 2015
vijfjarenplan met onze partners en het verbeteren van
opnieuw werd gerealiseerd. Zowel via onze eigen
onze interne communicatie. Positieve resultaten op
programmawerking in Afrika en Latijns-Amerika,
al deze gebieden leverde onze organisatie een
maar ook via de andere projecten wereldwijd waar
vernieuwd EFQM kwaliteitslabel op. Een mooie
wij het peterschap van dragen, kregen heel wat
realisatie van het hele team van VIA Don Bosco!
jongeren een kans op kwaliteitsonderwijs. Via onze innovatie- en synergieprojecten slaagden we er in om
Peter Annegarn,
ook heel contextgebonden situaties te verbeteren op
Voorzitter VIA Don Bosco
een vernieuwende manier. Dankzij externe evaluatie rond gender lag er ook een nadruk op onderwijs voor meisjes en hun gelijke behandeling.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
3
Wie zijn wij? Het werkterrein van VIA Don Bosco bevindt zich in
partnerlanden, maar wel met volwaardige partner-
België en verschillende landen in Afrika en Latijns-
organisaties, verankerd in de lokale samenleving. Zij
Amerika. We hebben dan ook een uitgebreid
weten als de besten wat de noden zijn.
internationaal netwerk uitgebouwd. Ons team bestaat uit 18 competente medewerkers die het beste geven van zichzelf en georganiseerd zijn in vijf diensten: ontwikkelingseducatie, internationale samenwerking,
fundraising
en
communicatie,
financiën en administratie en kwaliteitszorg. Wat VIA Don Bosco anders maakt, is dat we niet werken met coöperanten of personeel in de
4
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
Wat doen wij? Wereldwijd zetten onze partner-scholen zich in voor het
op het verwerven van professionele en technische
welzijn van kansarme jongeren en jongvolwassenen.
vaardigheden, maar ook op de algemene ontwikkeling
Ze bieden onderwijs aan dat niet alleen gericht is
van deze jongeren. Zo zorgen onze partners ervoor dat deze jongeren behalve tot motor van de economie ook uitgroeien tot motor van de samenleving. Doorheen deze samenwerking zetten we sterk in op de kwaliteit. We zien er op toe dat de onderwijsinstellingen relevant en toegankelijk zijn ĂŠn blijven. Onze taak is volbracht wanneer we niet meer nodig zijn. We streven dan ook naar institutionele en financiĂŤle duurzaamheid van onze partnerscholen. Onze dienst ontwikkelingseducatie heeft aandacht voor de Belgische jongeren. We informeren en sensibiliseren scholen die hun leerlingen willen opleiden tot actieve wereldburgers. Het is namelijk de bedoeling dat we in de wereld van vandaag van elkaar leren. Dialoog is erg belangrijk. Wereldburgerschapseducatie voor jongeren is meer dan een mooie gedachte, het is een noodzaak in een gemeenschap die steeds diverser wordt in samenstelling en waarin zich problematieken voordoen die steeds meer een internationaal karakter krijgen.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
5
6
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
Hoe werken wij? VIA Don Bosco werkt met programma’s en projecten. Naast een federaal gesubsidieerd programma in 11 landen, dat VIA Don Bosco uitvoert als erkende ‘programma-ngo’, steunen wij ook enkele honderden privéprojecten in tientallen landen in Afrika en Zuid-Amerika. Al onze programma’s hebben één duidelijk doel voor ogen: de socio-professionele integratie van kansarme jongeren bevorderen.
In 2014 startten we met een nieuw driejarenprogramma
beroepsscholen in Benin, Bolivia, DR Congo, Ecuador,
in tien landen: vijf in Afrika, en vijf in Latijns-Amerika.
El Salvador, Haïti, Madagaskar, Mali, Peru en Tanzania.
De lokale partnerorganisaties van VIA Don Bosco in deze landen zijn opleidingscentra die technisch
Welke thema’s drijven ons?
en beroepsonderwijs aanbieden. Daarnaast werken
We besteden ook speciale aandacht aan het thema
we ook samen met tewerkstellingsdiensten, die de
gender. Er zijn verschillende redenen waarom het zo
jongeren tijdens en na hun opleiding begeleiden naar
belangrijk is dat meisjes naar school gaan: meisjes
de wereld van het werk. Ieder landenprogramma wordt
die naar school gaan hebben later minder kans op
niet enkel vanuit Brussel opgevolgd, maar ook ter
kinder- én moedersterfte. Ze zijn gezonder en hebben
plaatse door een nationaal ontwikkelingsbureau. Zij
een financieel betere situatie dan hun lotgenoten die
zetten actief in op de ondersteuning en de coördinatie
niet naar school gaan. Bovendien beslissen opgeleide
van de opleidingscentra en tewerkstellingsdiensten in
vrouwen op hun beurt vaker om hun kinderen naar
het programma.
school te sturen. Investeren in onderwijs voor meisjes heeft daarom op lange termijn positieve en duurzame
Onze logica is dat jongeren die een diploma behalen
gevolgen voor de economische en sociale ontwikkeling
en werk vinden, sterker in het leven staan. De Belgische
van het hele land.
overheid keurt deze logica ook goed en draagt er een Bosco geschonken wordt, legt de Belgische overheid
Extra troef: innovatie- en synergieprojecten
er vier bovenop. Zo kunnen we gespreid over drie jaar
Wat VIA Don Bosco net dat ietsje meer geeft dan
zo’n twintig miljoen euro investeren in technische en
andere ngo’s, zijn onze innovatie- en synergieprojecten.
aardig steentje aan bij. Voor elke euro die aan VIA Don
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
7
termijn. Resultaten zijn pas echt goed als ze voldoen aan de verwachtingen van onze belanghebbenden. Daarom gaan wij regelmatig in dialoog met onze achterban in België, maar ook met onze partners wereldwijd. Dit helpt ons om een transparante, duurzame en efficiënte werking uit te bouwen. Op het vlak van interne kwaliteitszorg vormt het EFQM model ons referentiekader. EFQM staat voor European Foundation for Quality Management en is gebaseerd op inzichten in wat bepalend is voor excellente prestaties van organisaties. In 2015 hielden we die koers verder aan: op basis van een zelfanalyse, werden maar liefst zeven verbeterprojecten opgezet. Die Dit zijn projecten waarbij de partnerorganisaties
inspanningen leverden ons eind 2015 het ‘committed
doelbewust inzetten op een innovatieve interventie
to excellence’ label op, wat een hernieuwing betekent
of een creatieve samenwerking of synergie om aan
van ons vorig label en aantoont dat VIA Don Bosco op
een duidelijke nood tegemoet te komen. Een greep
een kwalitatieve manier werkt.
uit deze projecten illustreert dat we stereotypen en taboes doorbreken, bijvoorbeeld rond meisjes in het
Daarnaast werden in 2015 grote stappen gezet om
technisch onderwijs en rond heksenkinderen. We zorgen
de werkwijze van VIA Don Bosco in kaart te brengen
ook voor milieubewustzijn met recyclageprojecten. In
en een aantal cruciale processen te verbeteren. Er
de hoofdstukken ‘Afrika’ en ‘Latijns-Amerika’ geven
werd ook stevig ingezet op de voorbereiding van de
we hiervan heel wat voorbeelden. We hopen dat ons
externe audit van onze ngo door firma Deloitte (begin
enthousiasme en dat van de partners ervan af spat!
2016). Dit resulteerde in een grotere coherentie van het interne beleid en een betere afstemming tussen
8
Zorgen voor kwaliteit
de operationele werking en onze strategische doelen.
VIA Don Bosco streeft ernaar om hoogwaardige
Nieuw beleid, processen of verbeteringen werden
resultaten te behalen en deze te behouden op langere
systematisch geconsolideerd in het kwaliteitshandboek.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
In onze partnerlanden is het recht op onderwijs voor
toegankelijke en moderne manier is om op de hoogte
kansarme jonge vrouwen geen evidentie. Dit maakt
te blijven van het reilen en zeilen binnen VIA Don Bosco.
gender gelijkheid tot een cruciaal transversaal thema
2015 is ook het jaar waarin we voor het eerst een
in onze werking. In 2015 namen externe evaluatoren
digitale nieuwsbrief uitstuurden. Deze is gericht op
onze werking in België en in zeven partnerlanden onder
leerkrachten en directies van Belgische scholen en gaat
de loep vanuit dit thema. We leerden lessen om in de
uit van de dienst ontwikkelingseducatie.
toekomst met nog meer aandacht en gedrevenheid hierop in te zetten.
Samen staan we sterk VIA Don Bosco is lid van diverse nationale en
Communicatie
internationale verenigingen en netwerken. Krachten
In 2015 hebben we sterk ingezet op externe
bundelen met andere organisaties is essentieel
communicatie. We vinden het erg belangrijk dat we
om gemeenschappelijke doelstellingen te bereiken. Netwerken als Educaid en Don Bosco Network zorgen voor een betere afstemming van de werking en van de middelen tussen ngo’s onderling. Ook is VIA Don Bosco aangesloten bij verenigingen die de transparante en efficiënte werking van organisaties tot doel hebben. Een voorbeeld daarvan is de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving. Onze dienst ontwikkelingseducatie werkt samen met de pedagogische begeleidingsdienst van Vlaamse Don Boscoscholen. Voor de organisatie van inleefreizen
transparant zijn naar al onze partnerorganisaties,
wordt er aan Vlaamse kant samengewerkt met
schenkers en ons netwerk. We werkten volop aan
Broederlijk Delen. Aan Franstalige kant vormen we een
een nieuwe website. Die ziet er veel frisser uit dan de
team met de krant La Libre Belgique, voor het project
vorige, en informatie is makkelijker terug te vinden.
‘Move with Africa’. Ook hebben we een goede band met
Daarnaast hebben we heel wat aandacht besteed aan
Studio Globo. Samen kunnen we ervoor zorgen dat onze
onze aanwezigheid op sociale media, omdat het een
boodschap luider klinkt! VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
9
LIDMAATSCHAPPEN Om haar werking zo succesvol mogelijk te maken, is VIA Don Bosco lid van verschillende onderwijs- en ontwikkelingssamenwerking gerelateerde organisaties: Don Bosco Network, een wereldwijd samenwerkingsverband van salesiaanse ngo’s. Ngo-federatie, de Vlaamse federatie van ngo’s voor ontwikkelingssamenwerking. Acodev, de Frans- en Duitstalige federatie van ngo’s voor ontwikkelingssamenwerking. Educaid, een Belgisch platform rond onderwijs en ontwikkelingssamenwerking. De Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving. Bbest, de Belgische vertegenwoordiger van EFQM (de European Foundation for Quality Management). Zij ondersteunen organisaties in België op het vlak van kwaliteitsbeheer. Ondernemers voor Ondernemers, een platform dat de brug vormt tussen de Belgische bedrijfswereld en organisaties voor internationale samenwerking.
10
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
“De school is niet het eindpunt, het is eerder een middel om de manier van leven te verbeteren� Don Bosco
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
11
12
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
Wereldburgerschapseducatie Onze identiteit wordt vandaag gevormd door zowel lokale als globale gebeurtenissen. Jongeren groeien op in een wereld waar het onderscheid tussen mensen soms vervaagt en op het andere moment verscherpt. De openheid voor wie en wat we goed kennen, neemt toe. De angst en afwijzing voor het onbekende ook. VIA Don Bosco speelt in op deze nood door een programma aan te bieden waarin jongeren gevormd worden tot kritische, solidaire en actieve wereldburgers. Samen met de jongeren treden we in dialoog met de wereld en krijgt ‘de ander’ een naam.
De toenemende globalisering verwacht een interculturele
VIA Don Bosco werkt hiervoor graag op maat van de
attitude van jongeren. Er is dus nood aan een
scholen. Daarom varieert het aanbod zowel in duur als
wereldomvattende ethiek waardoor jongeren wereldwijd
in engagement. Met het aanbod-in-de-breedte probeert
in staat zijn om actieve, constructieve deelnemers te worden
VIA Don Bosco zo veel mogelijk scholen en leerlingen te
aan het mondiale proces van duurzame ontwikkeling. VIA
bereiken met laagdrempelige en kortdurende activiteiten.
Don Bosco wil scholen ondersteunen bij het versterken
Deze activiteiten hebben tot doel om het bewustzijn van
van de competenties die jongeren in staat stelt op actieve
de jongeren over bestaande ongelijkheden en ‘onderwijs
wijze hun bijdrage te leveren aan de uitbouwen van een
als motor voor ontwikkeling’ te versterken. Hiertoe
rechtvaardige, solidaire en duurzame wereld.
behoort de actie Saved by the Bell. Dit is een jaarlijks evenement, in samenwerking met Studio Globo, dat
Recht op kwaliteitsvol onderwijs
leerlingen in België en partnerlanden oproept om het
VIA Don Bosco wil secundaire scholen – TSO en BSO in
recht op kwaliteitsvol onderwijs overal en voor iedereen
het bijzonder – ondersteunen om in dialoog te treden met
onder de aandacht te brengen. Om deze actie inhoudelijk
de wereld en zijn inwoners. Dat doen we via het aanbieden
te verdiepen, werd in 2014 het educatief spel Wegwijs
van begeleiding en educatief materiaal aan scholen die
in Onderwijs gecreëerd. Het is een spel dat jongeren
willen werken rond mondiale thema’s. Specifiek zetten we
van 12 tot 18 jaar sensibiliseert over de ongelijkheden
het thema ‘recht op onderwijs’ centraal in ons aanbod en
in de toegang tot onderwijs en hun gedrag tegenover
werking. We geloven immers sterk in onderwijs als motor
maatschappelijke problemen in eigen land en in andere
voor -duurzame- ontwikkeling.
landen beïnvloedt. VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
13
De
aanbod-in-de-
Belgique. Waalse leerlingen en hun begeleiders kregen
breedte is Millenniumbal, waarin leerlingen alle
tweede
activiteit
van
de kans om leeftijdsgenoten in Benin te ontmoeten. Het
Millenniumdoelstellingen
benoemen
uitgangspunt hierbij is dat wie zelf geraakt is door de
en kritisch benaderen. Wegens de transitie van de
situatie in het Zuiden, dikwijls de beste pleitbezorger
Millenniumdoelstellingen naar Duurzame Ontwikkelings
is voor wereldburgerschap. Deelnemers van deze
doelstellingen (SDG’s) besloot VIA Don Bosco een nieuw
inleefreizen brengen rake getuigenissen in en buiten de
educatief spel E(du)quality te ontwikkelen. Het doel
scholenmuren.
leren
het
kennen,
van het spel is om jongeren een idee te geven over hoe onderwijs wordt gefinancierd en hen te sensibiliseren
Het tweede project uit het aanbod-in-de-diepte is het
over het belang van investeringen voor kwaliteitsvol
school-to-schoolproject
onderwijs. De productie en promotie ervan zal in 2016
houdt partnerschappen in tussen Belgische scholen en
plaatsvinden.
Indische scholen. Deze scholen delen hun ervaringen en
(s2s)
België-India.
S2s
organiseren samen activiteiten waarin ze uitwisselen
Dankzij de acties Saved by the Bell en Millenniumbal
over gezamenlijke educatieve thema’s met als doel de
herinneren we de regeringsleiders aan hun belofte om te
leerlingen een realistisch wereldbeeld bij te brengen
investeren in kwaliteitsvol onderwijs.
en verbondenheid te creëren. In 2015 mochten we een nieuw partnerschap verwelkomen.
Spreken mét het Zuiden
14
Het aanbod-in-de-diepte van VIA Don Bosco is
Onze wereldse doelstellingen
van langere duur en zet sterker in op dialoog en
In 2015 heeft VIA Don Bosco de SDG’s als ‘kapstok’
verbondenheid met leeftijdsgenoten in het Zuiden.
gebruikt in al haar initiatieven en beslissingen. De
Deze activiteiten versterken op duurzame wijze de
SDG’s waren expliciet aanwezig in haar hele aanbod.
capaciteiten van jongeren. Hiertoe behoren onder
Bovendien participeerde VIA Don Bosco in enkele
andere de inleefreizen. In 2015 kregen Vlaamse
activiteiten die zeer specifiek over de SDG’s gingen. In
scholieren de mogelijkheid om kennis te maken met hun
die zin was VIA Don Bosco actief lid van de coalitie
Colombiaanse leeftijdsgenoten dankzij een gezamenlijk
2015 De Tijd Loopt die enkele concrete, grootschalige
project van VIA Don Bosco en Broederlijk Delen. Ook aan
sensibiliseringsacties naar het brede publiek toe heeft
Waalse kant loopt een gelijkaardig project, Move with
georganiseerd. Ten slotte heeft VIA Don Bosco actief
Africa, georganiseerd in samenwerking met La Libre
meegewerkt aan ‘Traject post-2015’, een initiatief
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
van Studio Globo. 207 leerlingen werden gesensibiliseerd
rode draad recht op onderwijs en het internationaal
met betrekking tot de SDG’s en leerden veel bij over
kader
ontwikkelingssamenwerking.
aantal leerlingen dat kennis heeft gemaakt met het
voor
duurzame
ontwikkeling
(SDG’s).
Het
pedagogisch aanbod van VIA Don Bosco overtrof
In cijfers
ruimschoots de verwachtingen. Ook het aantal scholen
We blikken tevreden terug op onze activiteiten en
dat educatief materiaal van de ngo heeft gebruikt, lag
samenwerkingen in 2015. Ons pedagogisch project
hoger dan vooropgesteld.
werd uitgebreid en tegelijkertijd werd de kwaliteit ervan verbeterd, zowel in de diepte als in de breedte. Onze
18 043 leerlingen van het secundair onderwijs namen
inhoudelijke thema’s werden beter afgebakend met als
deel aan een activiteit van VIA Don Bosco.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
15
16
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
Afrika In onze Afrikaanse partnerlanden werd in 2015 heel wat werk verzet om kansarme jongeren aan het werk te krijgen. Het programma van VIA Don Bosco ondersteunt de opleidingscentra om de kwaliteit van hun onderwijs te verbeteren. Samen met onze partnerorganisaties zetten we zetten we in op een verbeterd beheer van de scholen. Daarnaast werken we aan een betere begeleiding van jongeren naar de wereld van het werk. Er gaat ook veel aandacht naar het thema gender. Het is immers meer dan duidelijk dat investeren in onderwijs voor meisjes op lange termijn positieve gevolgen heeft voor de economische en sociale ontwikkeling van de maatschappij.
Samen kunnen we méér Zoals elk jaar werd er gedurende 5 dagen een ‘continentale meeting’ georganiseerd met onze partners in Afrika. In 2015 ging die door in Tanzania. Tijdens zo’n meeting komen partners uit meer dan tien verschillende landen
In Afrika is VIA Don Bosco aanwezig in Mali, Benin, DR
samen. Succesverhalen werden gedeeld, gezamenlijke
Congo, Madagaskar en Tanzania.
uitdagingen werden besproken, en bevindingen van onderzoek rond gelijkheid van meisjes en jongens in de Don Bosco opleidingscentra werden getoetst. Samen
kregen felicitaties van de nieuwe Belgische ambassadeur
kunnen we zoveel meer dan alleen!
in Benin. Die is zeer tevreden met het werk dat we doen, omdat we ter plaatse bijna de enige Belgische organisatie
Goed bezig: verhalen uit Benin, Mali, Tanzania en DR Congo
zijn die werkt rond technische en beroepsopleidingen.
Op 3 december 2015 organiseerde de Belgische
Daarnaast werd in Benin en Mali een online platform
ambassade in Benin een forum voor de Belgische ngo’s. We
ontwikkeld voor de digitalisering van schooldata zoals VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
17
registratie van leerlingen, klassenlijsten en schoolresultaten.
verspreiden van de materialen ook veel meer draagwijdte
Dit systeem draagt de naam Bosco School Manager en
en werd het thema laagdrempeliger.
is een uniek project. Het is immers algemeen geweten dat digitalisering van gegevens in onderwijs in de meeste
Onze meisjes zijn het waard!
ontwikkelingslanden van de regio nog in kinderschoenen
VIA Don Bosco hecht veel belang aan het opleiden van
staat. Een gedigitaliseerd schooldatabeheersysteem
jongeren in het algemeen, maar het voorbije jaar werd
geeft een school zicht op haar prestaties en de evolutie
in Tanzania extra aandacht besteed aan meisjes. De
daarvan over de jaren heen en draagt bij tot een efficiënte
beroepsscholen in Tanzania zetten een actie op om
organisatie.
beroepsopleidingen te promoten bij meisjes, ook de eerder technische beroepsopleidingen die vaak als
Ook in DR Congo werd er niet stilgezeten. In 2015
‘typisch mannelijk’ worden beschouwd. De actie kreeg
werd in Lubumbashi een Innovatie- en Synergie project
de naam “Binti Thamani”, wat zoveel betekent als ‘Ik ben
op poten gezet. Dit project had als bedoeling om de
een waardevolle vrouw’ in Swahili. Het werd een enorme
gemeenschappen te sensibiliseren rond kinderen die
sensibiliseringsactie, met affiches, een persconferentie
beticht worden van hekserij. Dat is een triest fenomeen
en een radiospot.
dat nog steeds schering en inslag is in DR Congo. Met belanghebbenden
Het hoogtepunt van de actie waren twee grote
samengebracht: Congolese artiesten, mensen uit de
evenementen in Dar Es Salaam en Dodoma. Er werden
beroepssector, directeurs van de centra, opvoeders,
zelfs bussen ingelegd om meisjes uit afgelegen dorpen
psychosociale begeleiders, de rechter en assistent van
de kans te geven de actie bij te wonen. Eenmaal
de kinderrechtbank, sociologen, coöperanten, mensen
aangekomen, konden ze luisteren naar toespraken om
gespecialiseerd in beleidsbeïnvloeding, de zusters van het
hen te inspireren hun dromen waar te maken en vol
opvangtehuis Katimel in Lubumbashi, voor meisjes die in
zelfvertrouwen in het leven te staan. Enkele meisjes die al
een straatsituatie terecht komen, kinderen die ooit zelf
een beroepsopleiding volgden, werden ambassadeurs en
beschuldigd werden van hekserij ... Er werd gewerkt rond
vertelden andere meisjes over hun ervaringen en over hoe
het begeleiden van deze ‘heksenkinderen’. De film die werd
een beroepsopleiding hun leven veranderd heeft.
dit
project
werden
verschillende
gemaakt tijdens dit project is al enkele keren vertoond
18
op de nationale televisie. Dankzij de aanwezigheid
“De meesten onder ons krijgen te horen dat zwaar werk
en participatie van de Congolese artiesten, kreeg het
enkel voor mannen is. Ik zeg nee! Ik ben een loodgieter.
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
Ik maakte een slimme keuze, want ik geloof dat vrouwen
Met de hulp van het salesiaans netwerk slagen veel
kunnen werken en de technische vaardigheden kunnen leren
voormalige straatkinderen erin zich op te werken en werk
die daarvoor nodig zijn. Gebruik deze kans. Elk meisje is
te vinden. Het gespecialiseerde tewerkstellingsbureau
een Binti Thamani, elke vrouw is een waardevolle vrouw.”
Maïsha draagt hier een grote verantwoordelijkheid.
– Tuliana Juma, een studente loodgieterij in het centrum
Voormalige straatkinderen worden ondernemer of
in Dodoma
kunnen bij iemand aan de slag. We trokken met Pater Eric naar een werf aan de rand van de stad Lubumbashi. Daar ontmoetten we Benoît Mulongo Soni, een voormalig straatkind. Benoît kwam als kind terecht in het Magone centrum, een school die gesteund wordt door VIA Don Bosco. Hij studeerde voor electricien en onder impuls van de salesianen richtte hij een eigen coöperatie op. Vijf jaar geleden kwam Benoît in contact met iemand van de universiteit van Grenoble en leerde hij BTC-bakstenen kennen. “Mede dankzij het succes van de BTC-bakstenen evolueren we naar een kleine, sterke onderneming. Met deze bakstenen is de toekomst aan ons”, vertelt Benoît enthousiast. Maar hij is niet vergeten waar hij vandaan komt. Vier vijfde van zijn betaalde werknemers komt
Op reis naar DR Congo
van
In augustus van 2015 werd er een belangrijke reis naar
projectscholen die voormalige straatkinderen opvangen
DR Congo georganiseerd. Op het vliegtuig: een journalist,
en hij heeft ook steeds stagiairs in dienst.
salesiaanse
centra
voor
beroepsopleiding
een fotograaf en een filmmaker. Wij vinden het immers belangrijk dat verhalen uit onze partnerlanden bij ons geraken, zodat er een goed beeld ontstaat van de situatie en problemen daar, en hoe we hier als Don Bosco ngo een antwoord op trachten te formuleren. VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
19
20
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
Latijns-Amerika Er beweegt veel in Latijns-Amerika. In wat volgt lichten we een tipje van de sluier op (voor meer info verwijzen we graag naar onze website). Kom te weten wat er gebeurt in Bolivia, lees het verhaal van twee jongeren in El Salvador en zoem samen met ons in op het programma in Ecuador. Tot slot staan we stil bij de veranderingen in Haïti in 2015.
Innovatie en synergie in Bolivia VIA Don Bosco en haar partners hechten steeds meer belang aan milieu. In Bolivia werd een innovatie- en synergieproject opgestart rond recyclage. Samen met de organisatie ‘Enkarte’ maakt opleidingscentrum Talleres Barrio Juvenil meubels van oud karton en vervallen lijm. Ze hebben verschillende contacten met bedrijven waar zij dit afval krijgen. Zo verhinderen ze dat karton en lijm gedumpt worden, én zorgen ze voor meer bewustwording bij de betreffende bedrijven, de leerlingen en andere mensen die met de opleiding in contact komen. De jongeren leren over het belang van afval beperken, materiaal hergebruiken en overgebleven materiaal recycleren. Het project beoogt niet alleen recyclage, maar
In Latijns-Amerika is VIA Don Bosco aanwezig in Bolivia, Peru, El Salvador, Ecuador en Haïti.
eveneens het uitbouwen van een duurzame waardeketen. De gerecycleerde meubelen worden tentoongesteld bij
Miguel is afkomstig van een buitenwijk waar gewelddadige
het bedrijf Toyosa, de concessiehouder voor de verkoop
bendes de plak zwaaien. Hij kreeg niet veel steun van zijn
van Toyotawagens in Bolivia.
familie. Zij begrepen niet waarom hij wou studeren.
Bouwen aan dromen in El Salvador
Miguel startte zijn jaren in het middelbaar in de openbare
Miguel Chavez Nuñez is 24. In 2012 kwam hij terecht bij
school, maar daar kreeg hij geen les over het gebruik
onze partnerschool in het opleidingscentrum in San Jose.
van computers. Daarom schreef hij zich in voor lessen VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
21
aangeboden in het opleidingscentrum. Met de hulp van
Uitgelicht: ons programma in Ecuador
het tewerkstellingsbureau, dat tevens deel uitmaakt van
In Ecuador werken we samen met vijf centra: TESPA in
ons partnernetwerk, leerde hij hoe een CV op te stellen en
Quito, PACES in Cuenca, Nuestros Hijos en Casa Don
hoe het er aan toe gaat bij een sollicitatiegesprek. Samen
Bosco in Guayaquil, en Tainate Huasi in Cayambe. We
met enkele vrienden startte hij een eigen onderneming.
geven graag een overzichtje van wat daar gebeurt, met
Momenteel woont Miguel in zijn eigen huis, samen met
de steun van VIA Don Bosco.
zijn vrouw. Hij maakt de heerlijkste pizza’s in zijn pizzeria, mede dankzij de kennis die hij opdeed in het centrum
TESPA werkt samen met een internaat voor noodopvang
gesteund door VIA Don Bosco.
en met enkele opvangcentra waar jongeren die nog wel familie hebben, naartoe kunnen. Daar maken ze na
Doorbreken van patronen in El Salvador
school hun huiswerk en ze krijgen ondersteuning van
Nancy Guadalupe Salazar woont met haar moeder en
een internaat en met enkele referentiecentra die
jongere zusje in Apopa, El Salvador. Deze stad is één van
strategisch gelegen zijn aan verschillende markten
de meest gewelddadige in El Salvador. De ouders van
in Cuenca. In en rond deze volksmarkten lopen veel
Nancy zijn gescheiden toen ze 11 was. Nu is haar moeder
kinderen en jongeren rond met nood aan ondersteuning.
een sociaal assistent. Ook PACES werkt samen met
de belangrijkste kostwinner. Ze verkoopt ondergoed en haar maandelijkse inkomen is ongeveer 100 dollar.
In Guayaquil werken de twee centra niet enkel samen
In 2013 kwam Nancy aan in het opleidingscentrum
met jongeren, maar ook met (jonge) ouders – vaak
Ciudadela Don Bosco, waar ze elektronica studeerde.
moeders – die een stiel willen leren om hun gezin beter te onderhouden. Nuestros Hijos is vooral gericht op
22
Tijdens haar opleiding kreeg Nancy vele tegenslagen te
jongeren in een straat- en risicosituatie, en werkt hiertoe
verduren wegens haar thuissituatie en haar financiële
samen met een internaat en met enkele referentiecentra.
situatie. Van het sociale team in het centrum kreeg ze
Casa Don Bosco groeide als ondersteuning voor de
psycho-pedagogische begeleiding. Ook betaalde het
families van kinderen uit de volksbuurten in en rond het
centrum haar vervoerskosten en maaltijden. Momenteel
centrum. Vaak gaat het om jonge vrouwen die een gezin
werkt Nancy aan het laatste deel van haar opleiding:
moeten onderhouden. Ze hebben geen toegang tot het
een stage bij één van de grootste distributeurs van gas
formele onderwijssysteem en zijn vaak werkloos. Deze
(Tropigas) in het land.
huismoeders krijgen concrete vaardigheden aangeleerd
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
van de leerprogramma’s plaats: onze partners daar hadden immers vastgesteld dat hun leerrichting ‘Cuisine’niet meer voldeed aan de eisen van de arbeidsmarkt. Ze besloten dan ook deze leerrichting op te waarderen en evolueerden naar de opleiding ‘Restauration - Hotellerie’. In de centra in Fort Liberté en Cap Haitien werden er verschillende verbeteringen aangebracht in de leermaterialen van de landbouwscholen. Zo werd er onder andere geïnvesteerd in een irrigatiesysteem om de in het beroepsopleidingscentrum, die hen toelaten om
grote velden beter te kunnen bewerken en werden er
het gezinsinkomen uit te breiden en inkomstenbronnen
nieuwe stallen gebouwd om de hygiëne en welvaart van
te diversifiëren.
de dieren te optimaliseren. In de hotel- en restauratie opleidingen werd in 2015 verder gewerkt aan de
Tainate Huasi richt zich dan weer op mannen tussen de
ontwikkeling van handboeken. Handboeken op nationaal
15 en 25 jaar uit rurale inheemse gemeenschappen in en
niveau zijn immers onbestaande voor deze sector,
rond Cayambe. Deze doelgroep heeft vaak hun scholing
of zijn van zeer slechte kwaliteit. Goede handboeken
opgegeven na de 8ste of 9de graad basisonderwijs (12-
dragen bij aan een betere kwaliteit van de opleiding. En
13 jaar) om als dagarbeiders hun kost te verdienen. Via
dat is natuurlijk waar we naar streven! De handboeken
kortlopende opleidingen (van om en bij één jaar) krijgen
uitgewerkt door onze partnerorganisatie in Haïti worden
deze jongens de kans om een diploma te halen, en
nu zelfs gebruikt door andere Haïtiaanse hotelscholen.
hiermee hun condities op de arbeidsmarkt te verbeteren. Alle centra stellen zich als doel om hun doelgroepjongeren
Dankzij een partnerschap tussen één van onze centra
concrete vaardigheden aan te leren die hen moeten
in Haïti en l’Ecole Hôtelière de Liège konden vier
helpen om toegang te krijgen tot waardig werk.
Haïtiaanse studenten in België een stage volgen aan de hotelschool. Drie van hen zijn intussen aan de slag,
Grote veranderingen in Haïti
waarvan twee als leerkracht bij het centrum in Haïti.
In Les Cayes in Haïti vond in 2015 een grote aanpassing VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
23
Wat gebeurt er met het geld dat u geeft? VIA Don Bosco doet beroep op de vrijgevigheid van overheidsinstanties, stichtingen, bedrijven en vele individuele schenkers. Eén keer per jaar brengen we via het magazine Samen op Weg alle schenkers, medewerkers en vrijwilligers op de hoogte van wat gebeurde met de verworven fondsen. We onderschrijven niet voor niets de Code van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving.
Net zoals de voorbije jaren blijven overheidssubsidies
Iedere lente rolt er een overzicht uit ons boekhoudsysteem
de belangrijkste opbrengstenbron voor VIA Don Bosco. In
met elk bedrag dat het jaar tevoren overgemaakt werd
2015 zijn ze goed voor 54% van de totale opbrengsten.
aan het Zuiden.
De giften en legaten vertegenwoordigen 45%. Dan resten er nog andere, financiële en uitzonderlijke opbrengsten, samen goed voor 1%. Voor projecten zonder medefinanciering door de Belgische overheid, houdt VIA Don Bosco enkel de administratieve vergoeding die contractueel voorzien is. In het geval van medefinanciering door de Belgische overheid gaat ten minste 83% van de binnengekomen giften naar projecten in elf landen. Zoals de taartgrafiek over de kosten van 2015 weergeeft, is het merendeel van de kosten – welgeteld 83 % – verbonden aan onze doelstellingen van internationale
website: www.viadonbosco.org.
samenwerking. De rest zijn kosten voor algemeen
Specifieke vragen? Contacteer Jan of Peter via
beheer (diensten en diverse goederen, personeelskosten,
e-mail info@viadonbosco.org of per telefoon
afschrijvingen, financiële kosten, uitzonderlijke kosten en
+32 (0)2 427 47 20.
diverse andere kosten). 24
Meer informatie over onze jaarrekening op onze
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
Opbrengsten 2015
Andere werkingsopbrengsten 0,58%
Financiële opbrengsten 0,13%
Kosten 2015 Andere bedrijfskosten en taksen Afschrijvingen, 0,22% waardeverminderingen, voorzieningen -0,34%
Uitzonderlijke opbrengsten 0,74%
Financiële kosten 0,02% Uitzonderlijke kosten 0,43%
Giften 41,96%
Subsidies DGD en EU 52,04%
Legaten 2,68% Subsidies gemeenten, provincies en regio’s 1,87%
Opbrengsten (in EUR) Giften
2015 Eigen 3.994.029,82
Diensten en diverse goederen 4,05% Personeelskosten 12,55%
Projectfinanciering 83,07%
Kosten (in EUR)
2015
Projectfinanciering
7.837.504,42
Legaten
254.901,74
Diensten en diverse goederen
Subsidies gemeenten, provincies en regio’s
178.108,24
Personeelskosten
Subsidies DGD en EU
4.952.919,05
1.183.780,17
Andere werkingsopbrengsten
55.557,29
Afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen
Financiële opbrengsten
12.720,72
Andere bedrijfskosten
Uitzonderlijke opbrengsten
70.000,00
Financiële kosten
Onttrekking aan de reserves
10.128.617,9-
Uitzonderlijke kosten
TOTAAL OPBRENGSTEN
9.518.236,86
TOTAAL KOSTEN
382.420,16
-32.539,02 20.505,54 2.268,50 40.652,97 9.434.592,74
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
25
Dank aan Directie-generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGD) Vlaams Agentschap Internationale Samenwerking
Hoe kan u helpen?
(VAIS) Wallonie-Bruxelles International (WBI)
Een schenking
Ondernemers voor Ondernemers
Met elke gift kunnen we jongeren wereldwijd
11.11.11
helpen aan kwalitatief onderwijs. Bovendien
Studio Globo
ontvangt elke schenker ons gratis magazine
Broederlijk Delen
Samen op Weg
Koning Boudewijnstichting (KBS)
BE84 4358 0341 0159
Nationale Loterij DEME
Een testament of duolegaat
BASF
Door een goed doel op te nemen in uw
Samoco
testament helpt u niet alleen de jongeren,
Ottevaere
maar ook erfgenamen kunnen daar baat bij
Hope*A
hebben. Meer info op www.viadonbosco.org
ADPO Moore Stephens
Vrijwilligerswerk
Torfs
We zijn steeds op zoek naar vrijwilligers om
KBC
onze werking te ondersteunen. Wij zoeken
De gemeenten Asse, Dilbeek, Herselt, Kraainem,
onder andere vertalers die van thuis uit
Oostende, Rotselaar, Sint-Martens-Latem, Tessenderlo,
kunnen werken, animatoren van school-
Tielt, Wevelgem, Zemst, Zulte, Zwevegem Annimatiecel
en buitenactiviteiten in het hele land en
En vele individuele schenkers
administratieve duizendpoten. Meer info op www.viadonbosco.org
26
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
Raad van Bestuur Peter
Annegarn
(voorzitter),
Bedankt aan alle collega’s en medewerkers die zich Bert
Van
Hecke
inzetten voor VIA Don Bosco.
(ondervoorzitter), Koenraad Nijssen, René Jeanmart, Christian Boils, Omer Bossuyt, Cor Anthonissen, Els Van
Filip Lammens, Kaat Torfs, Imka Custers, Bram
Hoof, Peter Van Den Borre, Lies De Soete, Bernadette
Reekmans, Maïka Denys, Tine Limet, Blanca Guerrero,
Devillé, Lode Bolckmans.
Stéphanie De Ryck, Bieke Vandamme, Christopher El Khazen, Lore Stassen, Etienne Vandercruyssen, Jeroen
Eerste statuten verschenen in het Belgisch Staatsblad
De Wilde, Peter Goossens, Jan De Broeck, Jochim
van 17 mei 1973. Nieuwe statuten verschenen op 3 juni
Lourduswamy, Claude Eeckhout en Marita Scholts.
2004, 3 mei 2011 en 4 juni 2014.
Directeur Filip Lammens
Contact VIA Don Bosco Guldendallaan 90
Redactie: Lore Stassen, Bieke Vandamme, Jeroen De Wilde, Jan De Broeck , Jago Kosolosky Lay-out: Pierre Vandevivere Verantwoordlijke uitgever: Peter Annegarn, Guldendallaan 90, B-1150 Brussel
1150 Brussel +32 (0)2 427 47 20 info@viadonbosco.org www.viadonbosco.org www.facebook.com/viadonbosco.vzw Nationaal nummer: 0413.119.733
VIA Don Bosco // Jaarverslag 2015
27
VIA Don Bosco is een erkende Belgische ngo die onderwijsinstellingen en tewerkstellingsinitiatieven voor jongeren in Afrika en Latijns-Amerika steunt. Al meer dan 45 jaar bieden wij pedagogische en financiĂŤle medewerking aan plaatselijke scholen. Het opbouwen van sociale & professionele competenties bij kansarme jongeren vormt de rode draad van onze projecten. Zo helpen we hen om actieve wereldburgers te worden en een plaats op de arbeidsmarkt te vinden. Tegelijk bouwen we bruggen tussen scholen in BelgiĂŤ en elders in de wereld. Zo timmert VIA Don Bosco aan de weg naar een rechtvaardige samenleving die beantwoordt aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen. www.viadonbosco.org viadonbosco.vzw