ViaZorg ImpulZ 5e jaargang, nummer 2, juli 2010
organisatie
Leren en meedenken
een werkconferentie van FluenZ 31 mei 2010 Ingel Baaijens uit. Het exameninstrument RBA4 is in feite een map waarin alle competenties worden beschreven en hoe deze getoetst moeten worden. ‘We horen uit de praktijk dat het een gemakkelijk instrument is: iedereen begrijpt meteen wat de bedoeling is’, geeft Eric Mondriaan, ontwikkelaar RBA4, aan.
Een feestelijk welkom. Ballonnen op het podium; ballonnen in het gangpad. Net als in 2009 heeft ook dit voorjaar een werkconferentie voor werkbegeleiders en praktijkopleiders plaatsgevonden. Deze werkconferentie was wederom geënt op het thema CompetentieGericht Onderwijs (CGO), dat binnenkort op alle ROC’s zal zijn ingevoerd. ROC Westerschelde is afgelopen schooljaar begonnen, ROC Zeeland en Hoornbeeck College beginnen aankomend schooljaar. De organisatie van de conferentie was in handen van FluenZ, waarin de zorgopleidingen, -instellingen, ViaZorg en Calibris vertegenwoordigd zijn.
Eén exameninstrument Om het CGO handen en voeten te geven is een concreet exameninstrument nodig. Welke examens en toetsen een leerling wanneer moet doen staat in het exameninstrument RBA4. Het bestuur van FluenZ ziet dit als een goed instrument en wil graag dat de hele sector in Zeeland hiermee gaat werken. ‘Het voordeel van eenzelfde instrument is dat de praktijkbegeleiders niet meer te maken krijgen met leerlingen die van allerlei verschillende methoden gebruikmaken’, legt
Eric Mondriaan
Hooge Platen Een van de participanten van de werkconferentie ‘Leren en meedenken’ was de Hooge Platen, een leerbedrijf in de ouderenzorg. Dit leerbedrijf draait al enkele jaren een project om de samenwerking tussen werkgever en opleider inzichtelijk te maken, te verbeteren en uit te voeren. Theo de Buck (Hoofd P&O ZorgSaam) en Rebecca Boelens (ROC Westerschelde) zijn samen projectleider van leerbedrijf Hooge Platen. Theo vertelt enthousiast over het project dat in 2007 is gestart. ‘Ik speelde met de gedachte om een hele zorglocatie te wijden aan het opleiden van jonge mensen. De aansluiting tussen school en praktijk moest daar beter ingevuld worden. De bouwplannen voor Hooge Platen, een zorglocatie voor ouderen, werden tegelijkertijd steeds concreter. Door het nieuwe karakter leek het de ideale situatie om met de uitvoering van dit idee te
Greta van Damme en Annemarie Pals, medewerkers van ZorgSaam Ziekenhuis Oostburg:
‘Wat wij een groot verschil vinden met het oude leren, is dat de stagebegeleider nu niet meer de toetsen van de stagiair afneemt. Dit doet nu iemand anders en dat is objectiever.‘ starten.’ Het contact met ROC Westerschelde was snel gemaakt. ‘Er was wel een omslag in denken nodig bij zittende zorgmedewerkers. Daarom hebben zij meegedacht over hoe het leerbedrijf operationeel moest worden. Zij hebben dit onder andere gedaan door hun ideeën te presenteren aan leerlingen, om deze vervolgens samen met hen te bespreken. Door deze open aanpak ontstonden heel natuurlijk andere zienswijzen, die we hebben gebruikt voor de processen van het nieuwe leerbedrijf.’ Zowel de opleiding als de werkvloer hebben veel geleerd. Volgend schooljaar starten veel (in verhouding met het ‘gewone’ aantal) leerlingen bij leerbedrijf Hooge Platen.
Rebecca Boelens en Theo de Buck ‘evalueren’ Meer weten? Kijk op: www.hoogeplatenleerbedrijf.nl
1
column
Hoe zit het nou echt? Via verschillende mediakanalen (radio, hyves, e-mail, vakbladen) heeft zorgverzekeraar Menzis medewerkers in de zorg opgeroepen deel te nemen aan een online enquête. 4.144 mensen hebben de vragenlijst ingevuld. Zo op het eerste gezicht een respectabel aantal, wat overigens niet wil zeggen dat het een representatief onderzoek is. Als mensen zichzelf kunnen aanmelden weten we niet wie dat zijn. Misschien vooral mensen
personeel
Personeel, verzuim en communicatie Themamiddag 8 juni 2010
Voorkom dat verzuimgesprekken erg juridisch getint worden: geef aandacht aan de manier waarop iets verteld wordt. ViaZorg heeft het onderwerp arbeidsrecht gecombineerd met effectief communiceren met behulp van neurolinguïstisch programmeren (NLP)
die ergens tevreden mee zijn of juist de ontevredenen. Je weet dan dus nooit voor wie de groep uiteindelijk representatief is. Maar daar wil ik nog wel overheen stappen. Meer moeite heb ik met de kop die de verzekeraar boven het onderzoek plaatste: “Kwaliteit van de zorg sterk onder druk”. Het blijkt dan te gaan om wat die mensen invullen en vinden van het werken in de zorg (subjectief) en beslist niet om hoe het in de zorg werkelijk is gesteld. Zo’n onderzoek mag natuurlijk -en meningen zijn bijzonder belangrijk- maar doe dan niet alsof je de kwaliteit van de zorg hebt onderzocht. Een zorgvuldige formulering van onderzoeksbevindingen is van het grootste belang. Dat blijkt ook uit wat de media ervan maakten. Het onderzoek kreeg namelijk ruim aandacht met in alle kranten als strekking dat er een grote leegloop dreigt in de zorg. De helft van de mensen denkt wel eens na over een baan buiten de zorg. Zonder te vermelden dat die 50% is samengesteld uit 12% die overweegt te vertrekken en 38% die ‘er wel eens over nadenkt’. Het werkelijke percentage mensen dat de sector verlaat, zo weten we uit ander onderzoek, ligt maar tussen de 3 en 6%, volstrekt vergelijkbaar
Het een kan duidelijk niet zonder het ander. Je kunt over veel inhoudelijke kennis beschikken, maar als je het niet kunt overbrengen, niet de juiste snaar raakt of zelfs weerstand oproept bereik je uiteindelijk niets. Dat werkt ook omgekeerd: als je wel in staat bent om aan de relatie te werken, je flexibel op te stellen, je weet aan te passen, weerstand weet om te buigen naar samenwerking, maar je mist de kennis vanuit de arbeidsrechtelijke hoek, dan wordt het net zo goed een moeilijk gesprek.
Feiten: Thema: arbeidsrecht en communicatie via neurolinguïstisch programmeren (NLP). Aanleiding: 1) vervolg op eerdere netwerkbijeenkomst 2) vraag vanuit kwaliteitscirkel. Deelnemers: 21 personen uit Zeeuwse zorg- en welzijnssector, vooral personeelsfunctionarissen, uit alle hoeken van Zeeland. Sprekers: Marianne Aanen, jurist, en José van der Meij, NLP trainer bij Academie Wending. Organisatie: Jacqueline Risseeuw en Maria Verkooyen, consulenten ViaZorg.
met verschillende andere beroepssectoren. Logisch ook, want werkenden in de zorg zijn in het algemeen heel tevreden over hun werk (92% geeft aan tevreden of zeer tevreden te zijn). Dat geeft wel een heel ander beeld dan de media ons hebben geschetst met die 50%. Er is maar één conclusie mogelijk: op paniekverhalen zit niemand te wachten, op zorgvuldige berichtgeving over het werken in de zorg des te meer. Joost Naafs
2
Met een korte toelichting op de basisregels van arbeidsrecht bijt Marianne Aanen het spits van de themamiddag af. Zij besteedt ook aandacht aan de Wet Verbetering Poortwachter (WVP), loonsanctie, bedongen arbeid en jurisprudentie. Een belangrijke tip van Marianne: lees het beleidskader WVP en de Stecr richtlijnen. Volgens José van der Meij staat of valt het succes van een gesprek met de manier waarop gecommuniceerd wordt. NLP is een goed instrument om de mondelinge communicatie daadwerkelijk tot een succes te maken. Het gaat over ontdekken en het leren hanteren van gedragspatronen in jezelf. Heel belangrijk om te weten is dat 93% van de informatie tijdens een gesprek non-verbaal wordt overgebracht.
In gesprek
Antwoord op de toekomst ViaZorg in gesprek met Ineke Dekker, Raad van Bestuur en Rian Duininck, manager P&O, van Allévo. zwaartepunt bij effectiviteit en efficiency. Het credo was uurtje factuurtje. ‘Allévo heeft een moeilijke tijd achter de rug door reorganisaties. Dit heeft veel gevraagd van de hele organisatie’, geeft Ineke aan. Gelukkig is deze tijd voorbij en investeert Allévo meer in HRM. Rian: ‘Zoals de eigen regie van de cliënt in het middelpunt staat, zo is dat ook met de regie van de medewerker. We zetten nu in op Persoonlijk Ondernemerschap: we gaan ervan uit dat de medewerker weet wat zij wil en wat zij kan en dit dan ook zelf kan vormgeven.’
Samenwerking Ineke Dekker en Rian Duininck De toekomst zal ons veel brengen, maar volgens Allévo is één ding duidelijk: iedereen wil zelf beslissen waar hij zijn leven leidt. Deze toekomstbestendige filosofie wordt onder andere uitgewerkt op Schouwen-Duiveland. Ineke: ‘Allévo zorgt door nieuw- en verbouw voor de juiste combinatie van thuis wonen; wonen in een zorgcentrum met zorg en welzijn; kleinschalig wonen en behandeling op meerdere plekken voor het antwoord op de (zorg)toekomst op Schouwen-Duiveland.’ Door de zorg rondom een doelgroep of ziektebeeld te orkestreren voert Allévo ook haar filosofie uit. Bijvoorbeeld rondom dementie. ‘Het aantal mensen met dementie stijgt en daarmee ook de (individuele) vragen rondom dit ziektebeeld’, schetst Ineke. ‘Daarom heeft Allévo sinds een jaar speciale medewerkers, casemanagers, op het gebied van dementie. Een casemanager beantwoordt alle vragen rondom een (beginnend) dementerende en regelt eventueel ook de zorg.’
Persoonlijk ondernemerschap Allévo zorgt ervoor dat niet alleen de zorg toekomstbestendig is, maar ook het personeel. In de voorbije jaren lag het
RegioPlus Brancheoverstijgend, regionaal sterk, landelijk actief ViaZorg is een van de zestien arbeidsmarktorganisaties in Zorg en Welzijn die zijn aangesloten bij RegioPlus, de landelijke koepel van werkgeversverbanden. RegioPlus stelt regiogebonden vraagstukken in een landelijke context aan de orde. Denk daarbij aan de knellende arbeidsmarkt die regionaal, zelfs lokaal, bestreden moet worden, maar die landelijke aandacht verdient. ‘Elke regio is anders, met een eigen dynamiek en een eigen demografische ontwikkeling. Daarom moet regionaal arbeidsmarktbeleid ook ingevuld worden door de verenigde organisaties’, schetst Joke ter Stege, directeur van RegioPlus. Een concreet voorbeeld is de
Allévo participeert in diverse samenwerkingsverbanden, zoals bijvoorbeeld in ketenzorg en in de stichting FluenZ. Ineke onderstreept het belang van deze stichting: ‘Leerlingen zijn waardevol als onderdeel van de personeelsvoorziening, nu en in de toekomst’. Volgens Rian lukt het nu aardig om geschikt personeel te vinden. ‘De website ZZ.nl helpt goed bij het vinden van personeel. Wij zien het als een centraal meldpunt, als dé vacaturesite van onze sector. Dat werd laatst tijdens een Arbeidsmarktoverleg ook bevestigd. Ik vind ViaZorg een goede partner, omdat het netwerkactiviteiten faciliteert, maar ook inhoudelijk ondersteunt. Zoals pas geleden met de themamiddag Personeel, verzuim en communicatie. Dat was van goed niveau. Bovendien is het een voordeel dat dergelijke bijeenkomsten in de buurt georganiseerd worden.’
Allévo is een zorgorganisatie in de Oosterschelderegio met een breed zorgaanbod, waaronder thuiszorg, dieetadvisering, uitleen, thuisbegeleiding en verpleeg- en verzorgingshuiszorg. De 1960 medewerkers zetten zich in om ongeveer 6000 cliënten te ondersteunen in de directe woonomgeving. Allévo levert zorg die past binnen de eigen leefstijl van de cliënt en gebaseerd is op een gelijkwaardige relatie.
landelijke website werkinzorgenwelzijn.nl waar alle regionale vacaturesites zijn gebundeld. Tegelijkertijd vormt RegioPlus een centraal aanspreekpunt voor landelijke thema’s die zij vertaalt naar de regio’s. Zo treedt RegioPlus op als subsidieaanvrager bij de overheid voor projecten als ‘Leren en werken in de Zorg’ en de ‘Landelijke Open Dag van de Zorg’. Via de netwerk- en kennisbijeenkomsten, die door RegioPlus worden georganiseerd, houden de (project)medewerkers van ViaZorg zich op de hoogte van actualiteiten. Bovendien komen zij meer te weten over projecten bij collega-organisaties in den lande, die mogelijk ook interessant zijn voor Zeeland.
3
arbeid
Ik kan
eigenlijk best veel… Het project Sterk Voorwerk van ViaZorg (voorschakeltraject waarbij jongeren worden voorbereid op een opleiding in Zorg en Welzijn) is een onderdeel van het Regionaal strategisch plan jeugdwerkloosheid Zeeland. Dit regionale plan is gebaseerd op het landelijk Actieplan Jeugdwerkloosheid dat op initiatief van het kabinet is ontstaan. Als gevolg van de economische crisis ziet het er namelijk naar uit dat vooral jongeren het moeilijk kunnen krijgen op de arbeidsmarkt. Het kabinet wil met het plan voorkomen dat zij thuiszitten zonder werk of opleiding. Dit is niet goed voor de jongeren zelf, maar ook niet voor de samenleving. Om de landelijke doelen te realiseren zijn er in Zeeland afspraken gemaakt met diverse sectorpartners zoals zorg en welzijn, maar ook met bouwnijverheid, techniek, schilderbranche en infra. Om jongeren aan de slag te brengen en te houden wordt er onder andere een fysiek jongerenloket (JoLo) per regio opgericht, voorlichting gegeven op scholen in het voortgezet onderwijs en worden er stage- en leerbanen aangeboden. Het doel is om via deze Zeeuwse aanpak het aantal jonge werklozen te stabiliseren op een aantal van 1000. Dit aantal is gelijk
aan de situatie medio 2009. Het Zeeuwse plan is tot stand gekomen door de inzet van de dertien gemeenten, UWV WERKbedrijf, onderwijsinstellingen, werkgevers- en werknemersorganisaties en vele andere partners en stakeholders in de regio. De stuurgroep en de sectorpartners bij het actieplan hebben op woensdag 23 juni 2010 een gezamenlijke verklaring ondertekend. Met de verklaring erkennen zij dat zij samen sterk staan en gezamenlijk optrekken in de strijd tegen jeugdwerkloosheid. ViaZorg heeft deze verklaring ook ondertekend. Het project Actieplan Jeugdwerkloosheid Zeeland is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds.
René Boone, projectleider van het Actieplan Jeugdwerkloosheid Zeeland: ‘Het actieplan is gericht op schoolverlaters en kwetsbare jongeren. De foto is in een leeg leslokaal gemaakt. We willen de klas enerzijds vol hebben met jongeren die weer gaan leren om meer kans op de arbeidsmarkt te hebben. Maar we willen ook een lege klas, omdat het telkens vaker voorkomt dat jongeren besluiten om ‘maar’ door te leren, omdat er toch geen werk is.’
Servicepunt Zorg en Welzijn Zeeland Het kabinet streeft naar intensivering en versterking van samenwerking binnen het regionale arbeidsmarktbeleid voor Zorg en Welzijn. Een middel hiervoor is het Servicepunt Zorg en Welzijn Zeeland. Bij dit servicepunt komen alle activiteiten en krachten van betrokken partijen samen om mensen snel naar een opleiding of een baan in Zorg en Welzijn te geleiden. Bij het Servicepunt Zorg en Welzijn Zeeland zijn UWV WERKbedrijf, Calibris en ViaZorg direct betrokken. De samenwerkingsparticipanten zijn FluenZ, Hogeschool Zeeland, de Zeeuwse werkgevers, Gemeenten en ROC’s. De start Het Servicepunt Zorg en Welzijn Zeeland is gestart in de Brancheweek Zorg van 13 tot 20 maart 2010. Op de Werkpleinen van het UWV WERKbedrijf in Goes, Middelburg en Terneuzen stonden stands waar bezoekers informatie konden inwinnen over werken en leren in de zorg- en welzijnssector. Aansluitend is Alies Huissoon, consulent bij ViaZorg, concreet begonnen met het servicepunt. Zij is op de aangegeven Werkpleinen een dagdeel per week aanwezig om werkzoekenden te informeren. Daarnaast adviseert zij de werkcoaches over de leer- of werkmogelijkheden van hun cliënten.
4
De eerste 3 maanden Met 56 kandidaten zijn er gesprekken gevoerd. • De meeste kandidaten zijn tussen de 25 en 44 jaar; • hebben nog geen uitkering of zitten korter dan 3 maanden in een uitkeringssituatie; • hebben als opleidingsniveau MBO 3 of lager; • hebben geen opleiding voor of zijn onvoldoende opgeleid voor de functie die zij ambiëren; • komen uit de Zorg en zoeken iets anders in de zorg- en welzijnssector; • hebben een voorkeur voor werken in Welzijn, met name functies die overdag worden uitgevoerd. Naar aanleiding van deze bevindingen worden binnenkort vanuit het Servicepunt bijeenkomsten verzorgd bij zorg- en welzijnsorganisaties over het werken als Verzorgende niveau 3. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld om bij werkzoekenden de vooroordelen m.b.t. deze functie weg te nemen. Tevens wordt er gekeken naar opleidingsmogelijkheden, rekening houdend met het feit dat het UWV momenteel niet in de kosten tegemoet kan komen.
Servicepunt Zorg en Welzijn Zeeland (kortweg SWZ) heette tot voor kort Brancheservicepunt Zorg en Welzijn (BSP). Spreekuur Servicepunt Zorg & Welzijn Werkplein Goes, stadskantoor Goes: woensdag 12.30 tot 16.30 uur Werkplein Walcheren, stadskantoor Middelburg: donderdag van 8.30 tot 12.30 uur Werkplein Terneuzen, stadskantoor Terneuzen: vrijdag 8.30 tot 12.30 uur
colofon ViaZorg ImpulZ is een gratis uitgave van ViaZorg. Extra exemplaren of wijzigingen in uw gegevens kunt u opvragen/ doorgeven via: Postbus 293 4460 AR Goes t (0113) 250073 f (0113) 232980 e info@viazorg.nl i www.viazorg.nl / www.zz.nl Tekst, Redactie & Productie: ViaZorg Catlien Besuijen-de Jager, Bernadette Jansen, Maria Verkooyen, Lisa van Wijnen Eindredactie: Joost Naafs, directeur ViaZorg Opmaak en druk: Jumbo-Offset Goes