ViaZorg ImpulZ
agenda personeel
kort
ViaZorg behoudt Keurmerk
Inspiratie, groei, kracht
Ambitie in Zorg en Welzijn De sector Zorg en Welzijn is een sector met ambitie, die inspeelt op uitdagingen als toenemende en veranderende zorgvraag en zoekt naar technische verbeteringen en innovatieve oplossingen. Met het thema ‘Ambitie in Zorg en Welzijn’ laat de sector zien dat ze staat voor inspiratie, groei en kracht. Dat komt tot uiting in het magazine dat in oktober door de kracht van samenwerking tussen de verschillende organisaties tot stand is gekomen. Het magazine ligt in het verlengde van de Ambitie in Zorg&Welzijn krant die in maart rondom de Open Dag van de Zorg wordt uitgegeven. Het thema ‘Ambitie in Zorg en Welzijn’ krijgt met
de krant en het magazine body en op internet blijft het thema levend. Want via het Twitteraccount @ambitieZW en de fanpage op Facebook worden berichten geplaatst die inspireren en kracht geven. Bovendien is de website www.ambitiezorgwelzijn.nl online. Hierop kunnen reacties op de in het magazine gepubliceerde prijsvraag ingezonden worden.
12-16 maart 2012: Brancheweek Zorg bij UWV WERKbedrijf
6e jaargang, nummer 2, december 2011
Kwaliteit met Blik op Werk
17 maart 2012: Open dag van Zorg en Welzijn
In 2011 werd ViaZorg opnieuw beoordeeld door Stichting Blik op Werk. ViaZorg voldoet nog steeds ruimschoots aan de eisen en blijft tot de volgende beoordeling keurmerkhouder. Dat wil niet zeggen dat ViaZorg achterover gaat leunen: het optimaliseren van de bedrijfsprocessen en het tevreden houden van de klanten en opdrachtgevers heeft continu de aandacht.
20 en 21 januari 2012: Open dag ROC Zeeland
ViaZorg wenst u prettige kerstdagen en een voorspoedig 2012
14 maart 2012: Open dag ROC Westerschelde Voor een compleet overzicht: www.viazorg.nl > Werkgever > Actueel.
kort personeel
Kleur in Zorg en Welzijn
arbeid
Mijn kansen hier
Leerlingen aan de slag met zorg en welzijn
Zeeuwse Arbeidsmarktmonitor Zorg en Welzijn: een derde zorg- en welzijnpersoneel is 50+
colofon ViaZorg ImpulZ is een gratis
16%
uitgave van ViaZorg.
14% Extra exemplaren of wijzigingen
12%
in uw gegevens kunt u opvragen/ doorgeven via:
10% 8%
Postbus 293
6%
t (0113) 250073
4%
e info@viazorg.nl
0%
De ambassadeurs gaan in tweetallen op pad. Elk duo opent met een treffende en verrassende sketch, vertellen over hun eigen baan en laten vervolgens de klas kennismaken met de praktijk. Zij laten de leerlingen bijvoorbeeld ervaren hoe het is om doof of blind te zijn en hoe zij iemand kunnen helpen met eten geven of aankleden.
4460 AR Goes f (0113) 232980 i www.viazorg.nl / www.zz.nl
2%
Tekst, Redactie & Productie:
<20 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 >60
ViaZorg Catlien Besuijen-de Jager,
S. Kalubi-Kinkela door kluijfhout fotografie
figuur: Aantal medewerkers zorg en welzijn Zeeland per leeftijdscategorie
Tien Zeeuwse allochtonen vertellen in de bundel ‘Mijn kansen hier’ over hun leven en hun werk in de zorg- en welzijnssector. De verhalen in de bundel laten zien welke voldoening het werken in de sector geeft: ‘het is fijn als je waardering krijgt om wat je doet’, ‘dit is zulk dankbaar werk, het geeft
Bijna 1 op de 3 werknemers in de Zeeuwse zorg- en welzijnssector is ouder dan 50 jaar. Vooral de thuiszorg en verpleging en verzorging hebben te maken met een groot aandeel 50-plussers. Vijf jaar geleden was nog ongeveer een kwart van de medewerkers ouder dan 50 jaar. Het personeelsbestand in de sector vergrijst daarmee in een rap tempo. Gemiddeld zijn werknemers in zorg en welzijn 42 jaar. Deze en andere kerncijfers en trends zijn opgenomen in de Zeeuwse Arbeidsmarktmonitor Zorg en Welzijn, kwartaal 2011-3.
5
Ter voorbereiding op hun ambassadeurschap hebben de ambassadeurs een driedaagse training gevolgd bij ervaren trainer Stephen de Boer van Promosense. ViaZorg heeft gezorgd voor leskisten die de ambassadeurs tijdens de voorlichting kunnen gebruiken en waarmee de klas ook daarna nog zelf aan de slag kan. De leskisten bestaan uit een bordspel dat met vier kinderen tegelijk kan
Bernadette Janssen,
veel voldoening’, ‘ik ben zo blij dat ik nu in de zorg werk, met mensen’ en ‘in de zorg kun je doorgroeien’. Het maken van de bundel is de laatste activiteit binnen het project ‘Kleur in Zorg en Welzijn’.
Met promotie van de zorg- en welzijnssector kun je niet vroeg genoeg beginnen. En wie kan nu het best laten zien wat werken in de deze sector inhoudt? Juist, de mensen die zelf in zorg en welzijn werkzaam zijn! Vandaar dat er onlangs een groep enthousiaste ambassadeurs is gestart met een actief basisschoolprogramma. Zij laten leerlingen van groep 8 op een leuke, interactieve manier kennismaken met het werken in Zorg of Welzijn.
Lisa van Wijnen Jens de Ridder Eindredactie: Joost Naafs, directeur ViaZorg Opmaak en druk: Jumbo-Offset Goes
6
worden gespeeld, 9 doekaarten (inclusief hulpmiddelen) met opdrachten die in duo’s moeten worden uitgevoerd en een leeswerkboekje dat de leerlingen zelfstandig kunnen doorwerken. Het programma wordt gratis aan de scholen aangeboden. Geïnteresseerde scholen kunnen zich aanmelden op www.viazorg.nl.
1
column
in gesprek met
organisatie
Verrassende uitkomst Stichting DOOR vierde onlangs
Vrijwilligers in Zorg en Welzijn
de zaal, de volgende stelling op het witte doek gepresenteerd: “Van
haar tiende verjaardag. Een jonge
Sinds kort is het mogelijk om via ZZ.nl vrijwilligerswerk aan te bieden.
alle ambtenaren moet 75% worden ontslagen en 50% daarvan wordt
en kleine stichting, maar wel
Irma Hekkelman, coördinator bij stichting Mentorschap Zeeland, werkt
tv-presentator Karel van de Graaf, vroeg wie het met de stelling eens en
een met potentie. ‘Van vangnet
enkel met vrijwilligers en werft sinds dit jaar via ZZ.nl.
wie oneens was. De eerste mevrouw die reageerde was het ermee eens,
tot netwerk’ was de titel van het
er direct bij zeggend dat ze nu wel een kopje kleiner gemaakt zou worden
symposium ter gelegenheid van
Onlangs werd op een congres, voor de oh zo bekende discussie met
vervangen door uitvoeringsexperts van buiten”. De dagvoorzitter, oud
door haar vriendin naast haar: een Rijksambtenaar. De twee gingen elkaar gelukkig niet te lijf, maar de ambtenaar viel haar buurvrouw-
het tienjarig bestaan en tevens
vriendin wel af en was het hartgrondig met de stelling oneens. U vraagt
het credo voor de komende jaren.
zich misschien af bij wat voor vreemd congres ik was, maar dat viel
ViaZorg sprak hierover met
alleszins mee. De stelling werd geponeerd vanuit de overtuiging van een van de sprekers dat er te veel beleid wordt uitgedacht en te weinig wordt uitgevoerd. En zeg nou zelf: daar kan een mens zich iets bij voorstellen. Als voorbeeld werd gegeven dat elke gemeente wel een gladheidbestrijdingsbeleid heeft, maar dat de daadwerkelijke bestrijding van de gladheid vorige winter allesbehalve gladjes verliep. Bij een volgende stelling werd het echt spannend: “Er moet een wettelijke verplichting komen dat kinderen hun zorgbehoeftige ouders in huis nemen”. Niet geheel onbelangrijk om erbij te vermelden dat de stelling hartstochtelijk verdedigd werd door Diana Monissen, voorheen Directeur-generaal Curatieve Zorg van het ministerie van VWS (nu voorzitter van de Raad van Bestuur van De Friesland Zorgverzekeraar). De stelling werd ingegeven door het inmiddels bekende doemscenario dat de gezondheidszorg en zeker de AWBZ onbetaalbaar wordt en er daarom drastische, ja zelfs draconische, maatregelen moeten worden genomen. U kunt zich de reacties vanuit de zaal voorstellen. Ik noem er een paar: “mee eens, want ik vind dat we hier inderdaad een zorgplicht hebben voor de mensen die eerst voor óns hebben gezorgd”, maar ook “ ik wil straks echt niet m’n schoonmoeder in huis”, “dat wil ik m’n ouders niet aandoen”,”daar hebben we als werkend echtpaar echt geen tijd voor”. En na veel discussie in de zaal kwam de slotvraag: willen de voorstanders van de stelling gaan staan? Een flinke groep, misschien wel de helft van de zaal, rees op. Een verrassende uitkomst, zei de dagvoorzitter me later bij de netwerkborrel achteraf. Hij had van
Johan Swart
Johan Swart, directeur. Stichting DOOR is in 2001 ontstaan na een fusie van twee kleine opvanghuizen. Johan is er vanaf het begin bij: ‘Ik werkte toentertijd bij de reclassering, waar ik merkte dat je niet alleen moet praten met mensen die in detentie zitten, maar ook dingen moet doen. Ik bedoel dat mensen vooral gewenst gedrag leren door het te doen. In die beginjaren zijn we op zoek gegaan naar een passende methodiek waarmee we (ex)gedetineerden succesvol naar de samenleving kunnen begeleiden. Uiteindelijk hebben we deze samen met de Universiteit van Nijmegen ontwikkeld.’ Het ontwikkelen van een methodiek is één, maar het regelen van financiën was de tweede zware taak. ‘Het was echt pionierswerk. Ik ging naar de gemeente en die stuurde me naar het Ministerie van Veiligheid en Justitie en vice versa. Uiteindelijk kwamen we terecht bij politici in de Tweede Kamer en werd ons gelobby beloond met structurele duosubsidie van de gemeenten en het Ministerie van Veiligheid en Justitie.’
te voren verwacht dat er nauwelijks voorstanders zouden zijn. Zo zie je maar: een voor de Nederlandse verhoudingen vergaand idee, waar niemand openlijk over spreekt, heeft al draagvlak. Het zou de komende jaren nog hard kunnen gaan. Joost Naafs
5 vragen aan Irma Hekkelman Waar staan jullie precies voor bij de stichting Mentorschap? De stichting Mentorschap draait bijna volledig op de inzet van vrijwilligers. Met deze inzet helpen we meerderjarige mensen die onvoldoende voor hun belangen kunnen opkomen op het gebied van hun zorg, verpleging, behandeling en begeleiding en die geen familie of andere direct betrokkene, geschikt of beschikbaar, hebben om daarbij te helpen. Onder deze mensen vallen cliënten met een verstandelijke beperking, dementie of psychische ziekten. Het doel is om voor hen zoveel mogelijk vrijwillige mentoren te werven, die wij ook trainen en begeleiden. Er wordt gezocht naar mensen die verantwoordelijkheid willen nemen, tijd en geduld hebben om hen te helpen beslissingen te nemen. De meeste cliënten wonen in zorginstellingen. De mentor is vaak de eerste/enige contactpersoon. Soms wordt er door de verzorgers ook een beroep gedaan voor zaken waarvoor zij anders familieleden zouden vragen.
Onlangs heeft de inspectie van het ministerie een rapport uitgebracht. De uitkomsten waren positief, de inspectie spreekt van een professionele organisatie met een doordacht beleid, correcte uitvoering en borging. ‘Hiermee krijgt DOOR erkenning voor haar werk. Maar ook ander onderzoek toont aan dat we goed bezig zijn. Het blijkt namelijk dat slechts 50% van de bewoners die het hele traject hebben doorlopen terugvalt ten opzichte van 70% tot 80% van degenen die geen enkele begeleiding hebben ontvangen.’ De begeleiding van de bewoners ligt in handen van de woon- en trajectbegeleiders alsmede ondersteuners en een flink aantal vrijwilligers. Zij ondersteunen de bewoners op de
2
‘Ik vind het belangrijk om de maatschappij te tonen dat hulp bieden beter werkt dan alleen straffen.’ woongroepen in hun dagelijkse bezigheden, tijdens het werk in de leer-werkplaats en bij voorkomende zaken tijdens het te doorlopen traject. Het traject duurt gemiddeld anderhalf jaar en is opgedeeld in drie fasen. Elke fase kent meer vrijheden. ‘In de laatste fase gaat de bewoner op zichzelf wonen. De ondersteuning van vrijwilligers is in deze fase cruciaal. Deze ambulante begeleiding wordt nog verder ontwikkeld, daarom zoekt DOOR op dit moment naar vrijwilligers.’ Niet alleen op gebied van vrijwilligers maakt DOOR een groei door. Dit jaar zijn er zo’n 10 Stichting DOOR DOOR helpt ex-gedetineerden en gedetineerden in het laatste gedeelte van hun detentieperiode aan een toekomstperspectief. Hiermee worden hun kansen om succesvol terug te keren in de samenleving vergroot. Stichting DOOR investeert hiermee in een veiliger leefklimaat. De cijfers (bij benadering) 3 locaties 30 medewerkers 40 vrijwilligers 30 bewoners, waarvan 9 in een eigen huis (3e fase)
nieuwe medewerkers bijgekomen. ‘Personeel werven we met een korte advertentie in de krant, waarin wordt verwezen naar ZZ.nl. Een ideale combinatie, want het is kostenbesparend en onze doelgroep kent ZZ.nl. Zelf volg ik met ZZ.nl de bewegingen op de arbeidsmarkt, die ViaZorg zelf ook goed in de gaten heeft. Onlangs had ik met een van de consulenten een adviesgesprek over personeelszaken. Deze ondersteuning is voor mij een aanwinst, omdat ik als directeur van een kleinere organisatie niet alles zelf kan en weet.’ De methodiek die in de beginjaren is ontwikkeld wordt grotendeels nog steeds met succes toegepast. ‘In grote lijnen komt het erop neer dat we bewoners begeleiden in wonen, werken, relaties, financiën en zingeving. Onlangs is daar zorg aan toegevoegd, want 80% van de bewoners heeft in bepaalde mate te maken gehad met psychische problemen en/of verslavingsproblematiek. Om hen daar deskundig in te begeleiden werkt DOOR binnen het Zeeuwse nauw samen met o.a. Emergis, Mozaïek, het veiligheidshuis, psychologenbureau Boluijt, het Leger des Heils, de (verslavings-) reclassering en De Waag’. Samenwerking is volgens Johan het sleutelwoord voor de toekomst.
‘Wat we tijdens het symposium duidelijk hebben gemaakt is dat de opvang van exgedetineerden verandert naar ondersteuning vanuit een netwerk. Dat netwerk wordt opgebouwd door samenwerking met andere (zorg-) organisaties. Denk daarbij ook aan jeugdzorg waar een deel van onze bewoners vandaan komt. Problematiek in de jeugd stopt meestal niet bij het volwassen worden.’
Hoeveel vrijwilligers werken er via de stichting? Op dit moment telt de stichting 84 vrijwilligers. Daarvan zijn er 70 mentoren. De andere 14 zijn vrijwilligers die bijvoorbeeld het secretariaat en de opleidingen verzorgen en de website onderhouden. Het streven is 1 mentor per cliënt. Als een mentor dit zelf wil en het aankan zou hij/zij ook een tweede cliënt erbij kunnen hebben. Gemiddeld werk je als mentor 10 tot 15 uur per maand. Hoeveel vrijwilligers werven jullie per jaar? Per jaar werven we tussen de 25 en 30 vrijwilligers. Samen met Ingel Baaijens, beleidsmedewerker van ViaZorg, hebben we een
wervingscampagne voor mentoren ingezet. Ingel heeft hiervoor belangrijk werk gedaan door fondsen te werven, met name bij de Irma Hekkelman Provincie Zeeland en het Oranje Fonds. De wervingsactie voor mentoren ging een half jaar lang via spotjes op Omroep Zeeland. Als follow-up na deze actie hebben we ZZ.nl ingezet en dat was meteen een succes. Op bijna elke vacature krijg ik meerdere reacties. Ziet u veel verbeteringen bij geholpen cliënten? Ja, enorm, boven de verwachting! Veel van de cliënten wonen in een zorginstelling en zijn erg eenzaam. Als er dan een mentor langskomt zie je deze mensen opbloeien! Vaak zonder dat ze precies door hebben wie het is. De cliënten zijn dan blij met de individuele aandacht die ze krijgen. Stichting Mentorschap groeit snel, hoe zien jullie er over 2 jaar uit? Over 2 jaar hopen we 100 vrijwilligers te hebben. Minstens 75 daarvan moeten dan benoemd zijn. Een mentor wordt benoemd via een kantonrechter. Dan zijn ze officieel een soort ‘voogd’ van een meerderjarige. De toekomst is nog zeker niet duidelijk. Het is belangrijk om de komende jaren in de lucht te blijven. Dit heeft veel te maken met de nieuwe regeling dat cliënten sinds 1 april van dit jaar een eigen bijdrage moeten betalen omdat de subsidie zeer snel wordt afgebouwd. Voor mensen die dit niet kunnen betalen wordt een beroep gedaan op de Bijzondere Bijstand.
personeel
Doe mee op zaterdag 17 maart 2012! Open Dag van Zorg en Welzijn Tijdens de Open Dag van Zorg en Welzijn op zaterdag 17 maart 2012 openen zorg- en welzijnorganisaties in het hele land hun deuren voor publiek. Een unieke gelegenheid voor (mogelijke) zorgvragers en hun familie, buren en mogelijke werknemers om kennis te maken met de zorg- en welzijnssector en met de organisaties en locaties in het bijzonder.
Coördinatie ViaZorg Het landelijke initiatief van deze dag ligt bij de Stichting RegioPlus. Zij vragen de aangesloten arbeidsmarktorganisaties om de open dag regionaal te coördineren. In alle regio’s wordt steeds intensiever meegedaan aan de Open Dag van Zorg en Welzijn, waardoor het steeds bekender wordt bij het publiek. ViaZorg ondersteunt in Zeeland de zorg- en welzijnsorganisaties bij de gezamenlijke promotie en organisatie van de open dag.
Ambitie in Zorg & Welzijn In de Ambitie in Zorg en Welzijn krant brengen we de kansen en mogelijkheden van de Zeeuwse zorg- en welzijnssector voor het voetlicht. Rond 7 maart 2012, vlak voor de open dag, wordt de krant in Zeeland huis-aan-huis bezorgd. Elke zorg- of welzijnsorganisatie (los van de open dag) kan een bijdrage leveren aan deze uitgave in de vorm van een advertentie eventueel in combinatie met een redactioneel stuk.
Optreden Danny Vera tijdens symposium
3
4