Guide pour la conception et la réalisation d'un référentiel d'évaluation - Khmer

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

វ ិធី មគគេទទ ុ សក៍ ៥

យតៃម្ល

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្ត

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងែផនកបណុ្ត ះប

ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ឧបតថមភករេបះពុមពេ

យ APEFE

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ត លវ ិជជជីវ វៈ

យតៃម្ល

្ដ លវ ិជជជីវៈ

1

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ឯក

យតៃម្ល

រេនះជែផនកមួយៃនមគគុេទទសក៍វ ិធី

អនុវត្តវ ិធី

្រស្តទំង៦កបល

្រស្ត ែផ្អកេលើសមតថភព (APC) េនកនុងករបណុ្ដ ះប

មគគុេទទសក៍ទី១ ៖ មគគុេទទសក៍ទី២ ៖

មគគុេទទសក៍ទី៣ ៖ មគគុេទទសក៍ទី៤ ៖ មគគុេទទសក៍ទី៥ ៖ មគគុេទទសក៍ទី៦ ៖

ក់ ឱយ

្ដ លវ ិជជជីវៈ។

មវ ិស័យ និងបឋម

ទស នទន និងករបេងកើតករសិក ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ស្រមប់ជជំនួយកនុងករ

សមតថភពមុខរបរ

ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

បណុ្ដ ះប ្ដ ល ទស នទន និងករបេងកើតមគគុេទទសក៍គរុេកសលយ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ទស នទន និងករបេងកើតមគគុេទទសក៍ េរៀបចំែផនកគរុេកសលយ និងសមភរ

ISBN: 978-92-9028-315-7 ន ៃដេនះមួយចំែណកធំ និងកី

ចសេ្រមចបន

្រស័យេ

យ

ជញប័ ណ្ណ ែដលផ្ដល់េ

យ្រកសួង អប់រ ំ កម ន្ត

េកបិច។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

2

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

្រកុមផលិតកមម ែផនកទស នទន ស្រមប

មបរ ិបទ និងនិពនធ

ែស៊រហ ៍កូេត (Serge Côté) ែផនកេផទ ងផទត់អកខ វ ិរុទធ ្ហ រឡុត ែផនក

ក េញ៉ (Charlotte Gagné)

នេឡើងវ ិញ េរៀបចំទំព័រ និងេបះពុមព

េ្រកមករទទួលខុស្រតូវៃន្រកសួងអប់រ ំ កម ន្ត និងកី ែផនក្រកហ្វក ិ និង រចនរូបភព

េកបិច

មកុំពយូទ័រ

េដស្ហង់ឌីហ ញ (Deschamps Design)

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

3

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

កថមុខ មរយៈ ចិត្តទុក

ន ៃដេនះ

ក់ របស់ខួនចំ ្ល េពះករបណុ្ដ ះប

្របេទសនិ យយភ

្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជីវៈ។

ប ង ំ ស្ដីពីករបណុ្ដ ះប

្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជីវៈ។

ត្រមូវកររបស់វ ិស័យេសដ្ឋកិចចនូវកម្លំងពលកមម្របកបេ ម្របេទសនិ យយភ

ចប់

ំងពីសននិបតៃន

ប ង ំ ជេ្រចើន

១៩៩៨

ព្រងឹងកំែណទ្រមង់ែដលកំ ពុងដំេណើរករកនុង

ចប់ពីេពលេនះមក

េដើ មបីឱយ្របេទសជសមជិកព្រងីកនេយបយបណុ្ដ ះប

េន

បញ ជ ក់អំពីករយក

្ដ លវ ិជជជី វៈនិងបេចចកេទស េន្រកុងបម៉ កូ នឆនំ

រដ្ឋនិងរ ្ឋ ភិបលសមជិកបន្របគល់សិទិឱ ធ យអងគករ OIF វ ិស័យបណុ្ដ ះប

ប ង ំ (OIF)

អងគករអន្តរជតិៃន្របេទសនិយយភ

អងគករេនះ

្ដ លបេចចកេទស

បនេធ្វើករយ៉ ងសកមម

និងវ ិជជជី វៈ

ែដលេឆ្លើយតបនឹង

យគុណភព។

កំ ែណទ្រមង់សំេ

ព្រងឹងឬ

្ដ រេឡើងវ ិញនូវ្របព័ន្រធ គប់្រគង

ករបណុ្ដ ះប ្ដ លែដលកំពុងែតដំេណើរករ។ ល់កំែណទ្រមង់សុទធែតពឹងែផ្អកេលើែផនក គរុេកសលយ និងករ េរៀបចំ សមតថភពែដល្រតូវេធ្វើសមហរណកមមេទកនុងជីវ ិតករងរ និងែដលចំបច់ស្រមប់ ្របកបមុខរបរ។ េពលគឺវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភព។

េដើ មបីជំរញ ុ កំែណទ្រមង់ទំងេនះ មគគុេទទសក៍ស្រមប់អនុវត្តវ ិធី ្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពទំង្របំមួយកបល េនះ បនមកពីបទពិេ ធន៍របស់អនក ជីពខងករបណុ្ដ ះប ្ដ លបេចចកេទស និង វ ិជជជីវៈែដលធ្លប់បន

អនុវត្តករបណុ្ដ ះប

្ដ ល

មវ ីធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភព

(APC)

េន

ម្របេទសរបស់ពួកេគ

រួម

មន្របេទសេនភគខងតបូង(កេមរន ូ៉ ម៉ លី ទុយេណសុី) និងេនភគខងេជើង(ែបលហ ុ ិក ក / េកបិច ប ង ំ ជេដើម)។ មគគុេទទសក៍ទំងេនះេលើកេឡើងអំ ពីទិដ្ឋភពទំងអស់ៃនវ ិធី ្រស្តែផ្អកេលើ សមតថភព

កនុងករសិក េរៀបចំែផនករ េ យចប់េផ្ដើមពី ករេរៀបចំសង ្ត ់ សមតថភពមុខរបរ ស្តង់ និងស្តង់ យតៃម្ល រហូតដល់ករេរៀបចំែផនកគរុេកសលយ និងសមភរឧបេទស។ មគគុេទទសក៏ទំងេនះ មិន្រតឹមែតជតំ ខុស្រតូវែផនកបណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈប៉ុេ

អន្តរជតិ ៃន្របេទសនិយយភ ្របកបេ

យ្របសិទធភពផងែដរ។

ស៊ង ូ កឡូ អុឺ្រ

វហកូ នយកែផនកអប់រ ំនិងបណុ្ដ ះប

មគគុេទទសក៍វ ិធី

បណុ្ដ ះប

្ដ ល

ងឱយឧបករណ៍យ៉ ងសំខន់ ស្រមប់អនកសេ្រមចចិត្ត និងអនកទទួល ្ណ ះេទ

ែថមទំងជតឹក

ប ង ំ កនុងវ ិស័យបណុ្ដ ះប

ងមួយបញ ជ ក់ពីភពជំនញរបស់អងគករ

្ដ ល បេចចកេទសនិ ងវ ិជជជីវៈដ៏សមបូរែបប និង

្ដ ល

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

4

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

េសចក្ដីែថ្លងអំណរគុណ ប ង ំ (OIF)

អងគករអន្តរជតិៃន្របេទសនិយយភ

សូមែថ្លងអំណរគុណចំេពះ

ជញធរៃន

រ ្ឋ ភិបល

កេមរន ូ៉ សហគមន៍និយយភ

ប ង ំ ្របេទសែបលហ ុ ិក ្របេទសប ង ំ ម៉ លី េកបិច និង ជញធរ ្របេទសទុយេណសុី ែដលបនយល់្រពមឱយជំនញកររបស់ពួកេគ ចូលរួមកនុងករងររបស់គណៈកមមធិ ករ

បេចចកេទស។

សូមអរគុណជពិេសសចំ េពះសមជិក្រកុមករងរទំងអស់ លម្អនិងកនុងករស្រមួលឯក

រទំងេនះេទ

ែដលបនចំ

យេពលេវ

កនុងករែក

មបរ ិបទ្របេទសកំពុងអភិវឌ ន៍នន។

សមសភព្រកុមករងរេនះ រួមមន ៖ ខងកេមរន ូ៉ ខងម៉ លី

េ

កហ្វីលីព ង៉ ត កូម (Philippe Ngathe Kom)

េ

កេឡអុង

េ

កអូហប ូក

យ (Ogobassa Saye)

កវយ ូ ៉ ៉ូហូ្វ

េ ខងទុយេណសុី

ណុង (M. Léon Anong)

េ

្វ

(Woyo Fofana)

កម៉ុងេសស េសេគៀ (Moncef Chekir)

េ

កេណជីប េតលមូឌី (Nejib Telmoudi)

ខងសហគមន៍និយយភ

បរ ង ំ េនែប៊លហ ិក

អនក្រសី ហ ូ ែអល បុងហ្វុង (Joëlle Bonfond) េ កឌីេឌយ ឡឺទួក (Didier Leturcq) ខងប ង ំ

េ

ក្រសី

ខងេកបិច

អនក្រសី ហគីេ

ន-ម៉ រ ីបសូ (Anne-Marie Bazzo) ន

ល់ែប៊រ (Guy-Ann Albert)

កដឺនីស រេូ ៉ យ (Denis Royer)

អងគករ OIF សូមែថ្លងអំណរគុណចំ េពះ្រកសួងអប់ រ ំេកបិច ទំងអស់ទក់ទងនឹងករបណុ្ដ ះប

ែដលអនុញញតឱយេ្របើ្របស់ឯក

របេចចកេទស

្ដ លវ ិជជជីវៈ ស្រមប់ផលិតមគគុេទទសក៍ ទំងេនះេឡើង។

េយើងក៏សូមែថ្លងអំ ណរគុ ណផងែដរ ចំ េពះបុ គគល្រគប់រប ូ ែដលបនចូលរួមសហករកនុងករផលិត េនះេឡើង និងជពិេសសេ

ក្រសី នីកូល ហ ង់ដុង (Nicole Gendron) េ

(Francyne Lavoie) និងេ

ក អង់េ្រដ ប្លង់េស (André Blanchet) េ

Filiatreault ) និងេ រមគគុេទទសក៍វ ិធី

ក ែហ្វ៊រណង់ ្រស្តមួយចំនួន។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ន ៃដទំង

ក្រសី ្រហ្វង់សុីន

វ ័រ

ក កល ហ្វីលីយ៉្រតូល (Carl

ប្លង់ត៍ (Fernand Laplante) កនុងករសេ្រមចចុងេ្រកយេលើខឹម ្ល

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

5

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

េសចក្ដីែថ្លងអំណរគុណ

របស់្រកសួងករងរ និងបណុ្ត ះប េ្រកមករដឹកនំរបស់ឯកឧត្តមបណិ្ឌ ត ែផ្អកេលើសមតថភព

(APC)

េពជ

ទំង០៦កបលេនះ

ភ័ន

សុី

ច្រកកមពុជ មគគុេទសក៍ វ ិធី ្រស្ត មសមិទិផ ធ លនន ែដល

រដ្ឋេលខធិករ

គឺជសមិទិផ ធ លមួយកនុងចំេ

្ត លបេចចកេទស

និងវ ិជជជីវៈ

េគនយ៍ (កមពុជ េវៀត ម វ ) េ្រកម ជំនួយែផនកបេចចកេទស របស់សមគមេលើកកំពស់ករអប់រ ំ និងករបណុ្ត ះប ្ត ល េនេ្រក្របេទស (APEFE)

និងហិរញញ វតថុ

ប ង ំ េន

េ

េលើករអភិវឌ ន៏វ ិស័យបណុ្ត ះប

េកើ តពីគេ្រមងសហ្របតិបត្តិករពហុភគី រ ង្របេទសនិយយភ

្ត លវ ិជជជីវៈៃន្រពះ ជ

ៃន្របេទសែបលហ ិក និងអងគករអន្តរជតិៃន្របេទសនិ យយភ

ប ង ំ (OIF) ្រពមទំងៃដគូដ៏ៃទេទៀត

ផងែដរ។ ្រកសួងករងរ

និងបណុ្ត ះប

យ៉ ង្រជលេ្រជបំផុតដល់សមគម មនុស ទំងេនកនុងនិងេ្រក្របេទស

្ត លវ ិជជជីវៈៃន្រពះ ជ

APEFE

និងអងគករ

ជពិេសសែដលបនបកែ្រប

ច្រកកមពុជ សូមែថ្លងអំណរគុណ OIF ែដលជួយបណុ្ត ះប ្ត លធនធន និងឧបតថមភកុងករេបះពុ ន មព

ផ ព្វផ យ

មគគុេទសក៍ (APC) េនះជភ ែខមរ េដើមបីេ្របើ ្របស់ជឧបករណ៏កនុងករអភិវឌ ន៏ វ ិស័យបណុ្ត ះប បេចចកេទស និងវ ិជជជីវៈេនកមពុជ។ សូមអរគុណផងែដរដល់្រកុមករងរែករស្រមួលខ្លឹម

របេចចកេទស

្ត ល

និងអកខ វ ិរុទធែដលមន

សមសភពដូចខងេ្រកម ៖ –

ឯកឧត្តម ប៉ុក ប៉ ន់

អនុរដ្ឋេលខធិករ

–

ឯកឧត្តម េ

អគគនយកអ.ប.ប.វ

–

េ

ក យិត ចន់

–

េ

ក

–

េ

ក ទុន េ

–

កញញ ដួង ចនធ

វ ិទយ

–

េ

ក ប៊ុន

នយក ្ឋ នស្តង់

–

េ

ក ម៉ក់ ទី

វ ិទយ

ថ នបេចចកេទសឧស ហកមម

–

េ

ក

វ ិទយ

ថ នជតិពហុបេចចកេទសកមពុជ

ហុម ី

វ ិទយ

ភ័ន ៊ង

្រសី ភរុន

ផ្តល់េយបល់រ ិះគន់ ឬ

្របធនេលខធិ ករ ្ឋ នអ.ប.ប.វ វ ិទយ

ឆ េខមរ ិនធ

េដើមបីឱយមគគុេទសក៍

និងវ ិជជជីវៈ

រដ្ឋ

(APC)

ថ នជតិបណុ្ត ះប

ថ នជតិបណុ្ត ះប

ថ នជតិបណុ្ត ះប

្ត លបេចចកេទស ្ត លបេចចកេទស ្ត លបេចចកេទស

េនះកន់ែតសុ្រកឹ ្រតែថមេទៀត

សូមេ

កអនក

នទំងអស់េម ្ត

ថ បនមកកន់េលខធិករ ្ឋ ន ៃនអគគនយក ្ឋ នអប់ រ ំ បណុ្ត ះប ្ត ល បេចចកេទស មរយៈ fpt.cambodge@gmail.com េដើមបីេធ្វើករែករត្រមូវស្រមប់ ករេបះពុមព

េលើកេ្រកយេទៀត។ មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

6

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

មតិក ១. េសចក្ដីេផ្ដើម.........................................................................................................................................12 ១.១. វ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភព .......................................................................................................14

១.២. ករ

ថ បនេទ្វ............................................................................................................................18

២. ករបង្ហញមគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្ត ទស នទននិងករបេងកើតស្តង់

និងករ្រគប់្រគងករបណុ្ត ះប

្ត លវ ិជជជីវៈ..........................................................................................24

យតៃម្ល...............................22

៣.ករ យតៃម្លជចំណុចសំខន់របស់ដំេណើរករសិក របស់ដំេណើរករ បណុ្ត ះប ៣.១. ករផ្ដល់សុពលភពដល់បទពិ េ

្ត ល

ធន៍ែដលទទួលបន........................................................28

ងេលខ២...........................................................................................................................................31 ៤. េគលគំនិត តៃម្ល ករត្រមង់ទិស និ ងលកខណៈៃនករ យតៃម្ល.......................................................34 ៤.១. េគលគំនិតជមូល ្ឋ ន.............................................................................................................34 ៤.២. គុណតៃម្លៃនករ យតៃម្ល.........................................................................................................35 ន យតៃម្ល..............................................37 ៤.៣. ករត្រមង់ ទិស េគលករណ៍ េសចក្តីែណនំកុងករ

៤.៤. លកខណៈៃនករ យតៃម្ល...........................................................................................................40 ៥. ដំេណើរករ យតៃម្លករសិក ......................................................................................................43

៥.១. ដំ

ក់កលៃនករេធ្វើគេ្រមង................................................................................................44

៥.២. ដំ

ក់ កល្របមូលព័ត៌មន និ ងបក្រ

៦. ករ យតៃម្លអំឡុងេពលបណុ្ត ះប

យព័ត៌មន............................................................45

្ត ល..........................................................................................49

៦.១ ករ យតៃម្លគឺជករជួយដល់ករសិក

.................................................................................49

៦.៣ ករ យតៃម្លជគូ.......................................................................................................................51 ៦ .៤ ឧបករណ៍ននស្រមប់ករ យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះប

៧. ករ យតៃម្ល

្ត ល...................................52

ក់ ពិន័យ.....................................................................................................................56

៧.១. ដំេណើរករវ ិធី

្រស្ត................................................................................................................56

៧.២. ករវ ិភគរួមៃនស្តង់

ៃនករបណុ្ត ះប

្ត ល..........................................................................59

៧.៣. ករ យតៃម្លសមតថភពែដលែស្តងជអត្តចរ ិត.......................................................................66 មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

7

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

៧.៣.១

យតៃម្ល

ងលកខណៈពិេសសនន...............................................................................................67

៧.៣.២. វ ិញញ

យតៃម្ល.................................................................................................................76

៧.៤.៣ ករពិពណ៌នរបស់ករចូលរួម.............................................................................................90 ៧.៤.៤. ស

កប្រត យតៃម្ល...........................................................................................................93

៨. ករបេងកើត និងករផ្ដល់សុពលភពដល់សង ្ត ់

យតៃម្ល.................................................................96

ឧបសមព័នធ១.......................................................................................................................................101 ងពនយល់ពកយ................................................................................................................................102 ឯក

រេយង.......................................................................................................................................104

ន ៃដមនវ ិញញបនប្រត....................................................................................................................104

ឯក

រេយងទូេទ..........................................................................................................................105

ឯក

រេយងពី

ំងែទរែណត........................................................................................................109

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

8

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

បញជ ី ងទ១ ី ៖ វ ិធី

ងអតថបទ

្រស្តែផ្អកេលីសមតថភពេផ ងៗែដលស្រមប

មករបណុ ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ .....................15

ងទ២ ី ៖ សមសភពចំបច់ ឬេសនេី ឡង ី ស្រមប់ករបេ្រងៀន នង ិ ករ យតៃម្ល......................................31

ងទ៣ ី ៖ េឆពះេទកន់េគលនេយបយ យតៃម្លករសិក ............................................................ 42 ងទ៤ ី ៖ ស្រមង់សមតថភពនន៖លខ ិ ត ិ អនុញញតស្រមប់ករងរ .....................................................97

ងទ៥ ី ៖ ករ្រគប់្រគងករ យតៃម្ល.............................................................................................101

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

9

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

បុពក ្វ ថ ករ យតៃម្លខងេ្រកេលើកមមវ ិធី

«ជំ នួយនេយបយជតិបណុ្ដ ះប

របស់អងគករអន្តរជតិៃន្របេទសនិយយភ

ប ង ំ (OIF)

1

បនែស្ដងឲយេឃើញយ៉ ងចបស់ថ ចំបច់្រតូវ

មន្រកបខ័ណ្ឌទស នទនមួយេដើមបីស្រមួលដល់ករែកែ្របយន្តករ អនុញញតឲយេគទញេចញជទស នៈរួម និងភ

ថ បនករបណុ្ដ ះប ្ដ ល ែដល ករ យតៃម្លេនះបនេធ្វើឲយេលចេចញ

និ យយដូចគន។

េឡើងផងែដរ នូវ

រៈសំខន់ៃនឧបករណ៍ជំរញ ុ សកមមភព និងឧបករណ៍អន្ត គមន៍ែដល្រតូវ

និងស្រមបេទនឹង

ថ នភពៃន្របេទស ែដលចប់េផ្ដើមជំ រញ ុ កំែណទ្រមង់្របព័នធបណុ្ដ ះប

ខ្លួន។

េសៀវេភេ្រកមចំណងេជើងថ ករ

មយ៉ ងេទៀតថ េសៀវេភស្ដីពីករ

និងវ ិជជជីវៈ»

្ដ លបេចចកេទស

្ដ លវ ិជជជីវៈរបស់

្ដ លបេចចកេទស និងវ ិជជជីវៈ

ថ បនករបណុ្ដ ះប

ថ បនេឡើង

2

(េ

ថ បន) បនចូលរួមចំែណកយ៉ ងទូលំទូ

យកនុងករេឆ្លើយតបនឹងត្រមូវករ អស់ទំងេនះ។ ករ យតៃម្លខងេ្រកចត់ទុកសមិទធផលេនះជែផនកមួ យៃនកម្លំងរបស់កមមវ ិធី និងបនេលើក េឡើងថ «ឥឡូវេនះ េសៀវេភស្ដីពីករ ថ បន្រតូវបនេ្របើ ជស្តង់ រួម ស្រមប់ករផ្លស់បូរគំ ្ដ និតនិងស្រមប់ ករងរេផ ងៗ ែដលេធ្វើេឡើងកនុង្រកបខ័ណ្ឌៃនភពជៃដគូរ ងរដ្ឋនិងរដ្ឋ ែដលចងភជប់គនជ

ថ បនករបណុ្ដ ះប ្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជីវៈ»។ េគបនេលើកេឡើង ្រស្តកំណត់េនកនុងេសៀវេភ ស្ដីពីករ ថ បន្រតូវបនេ្របើ ជមូល ្ឋ ន្រគឹះេន ម

រចនសមព័នន ធ ិងរូបមន្តផទល់ៃនករ

ែដរថ «កបួនខនតៃនវ ិធី ្របេទសជេ្រចើន ស្រមប់ ជ្រគឹះកនុងករែកលម្អ្របព័នធបណុ្ដ ះប

្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជីវៈ របស់ពួកេគ»។

ដំបូងេឡើយ េគបេងកើត េឡើងេដើ មបីេធ្វើឲយមននិងជួយស្រមួលដល់ករផ្លស់បូរេយបល់ ្ដ រ ងតំ

្របេទសនិយយភ

ប ង ំ ប៉ុែន្តអនកខ្លះអះ

ងថេសៀវេភទំងេនះពិបកនឹងយកមកអនុវត្ត

េនះជេហតុនំឲយអនកទទួលខុស្រតូវមួយចំនួនេលើកេឡើងកនុងេពល យតៃម្លថ ករ

ថ បនេនះមនលកខណៈ

មបរ ិបទៃនកមមវ ិធី បណុ្ដ ះប

មញញ

េដើមបីឲយេគយល់កន់ែតចបស់

ម

ង ស់។

«េគគួរែតេធ្វើឱយេសៀវេភស្ដីពី

និងេធ្វើឲយ្រសបនិងកន់ែត្របេសើរេទ

្ដ ល។ (...)» មនុស មួយចំ នួនធំក៏បនគូសបញ ជ ក់ផងែដរអំពី «ភពចំបច់

កនុងករែកស្រមួលេឡើងវ ិញនូវឧបករណ៍ ែដលបង្ហញកនុងេសៀវេភទំងេនះ េដើមបីស្រមបឲយបនកន់ែត ្របេសើរេទ ម ថ នភព្របេទសកំពុងអភិវឌ និងេឆ្លើយតបបនកន់ែតល្អចំេពះទិដ្ឋភពពិេសសេ យ ែឡក»។ េនះជេហតុ នំ ឲយអនក េរៀបចំ ករ យតៃម្ល េសនើ េឡើ ងថ៖

«ករងរផ ព្វ ផ យេសៀវេភស្ដីពីករ

ថ បនគឺសិត ថ កនុង្រកបខ័ ណ្ឌៃនកិ ច្រច ពមេ្រព ងពិ េសសចំ េពះតំបន់ទំង 1

អងគករអន្តរជតិៃន្របេទសនិយយភ ប

ប ង ំ

ករ យតៃម្លខងេ្រកេលើ

្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជីវៈ» ៖ របយករណ៍សំេយគ ឯក

2 េកបិច ្រកសួងអប់រ ំ ករ មគគុេទទសក៍វ ិធី

ថ បនករបណុ្ដ ះប

យ

«កមមវ ិធី ជំនួយដល់នេយបយជតិសីព ្ដ ីករបណុ្ដ ះ

រេយងេលខ ៤៤ និងឯក

្ដ លបេចចកេទស និងវ ិជជជីវៈ ២០០២ ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ែដលយកេសៀវេភទំង

រេយង

ំងែទរែណត។

រគនថនិេទទសេលខ៤។

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

10

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

េនះជ អនុវត្ត

យតៃម្ល

ទិភព» េហើយថ៖ «េគ្រតូវែតេរៀបចំឱយមនមគគុេទទសក៍សីព ្ដ ីករបេងកើតយុទធ

កំែណទ្រមង់្របព័នធបណុ្ដ ះប

្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជី វៈ

ហិរញញ វតថុ េដើមបីជួយដល់កមមវ ិធីកំែណទ្រមង់»។ មប

ទិសេ េលើវ ិធី

្ដ ្របេទសនិ យយភ

ប ង ំ ជេ្រចើន

ព្រងឹង ឬែកលម្អ្របព័នប ធ ណុ្ដ ះប

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភព។ ករ

សមតថភព េន

មប

ក់ឲយ

និងស្ដីពីករេគៀងគរៃដគូបេចចកេទសនិង

កំែណទ្រមង់កំពុងែតដំេណើរករ

ជពិ េសសកនុង

្ដ លវ ិជជជី វៈ។ ចំ ណុចរួមៃនកំែណទ្រមង់ទំងអស់េនះគឺ ពឹងែផ្អក ក់ដំេណើរករវ ិធី

្រស្តេនះ ត្រមូវឲយេគែកស្រមួល ស្រមប និង

ព្រងីកបែនថមលទធផលមួយចំនួន េដើមបីគំ្រទករងរេរៀបចំករបណុ្ដ ះប េដើមបីបន្តករងរ

្រស្តស្រមប់

្ដ លវ ិជជជីវៈរបស់ខួន។ ្ល

ថ បន និងព្រងីកឧបករណ៍ស្រមប់ ជួយស្រមួលដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្ត ែផ្អកេលើ

្ដ ្របេទសែដលមិនសូវទទួលបនធនធនខងេ្រក គឺជ េរឿង្រតឹម្រតូវែដលេគ្រតូវករ

បេងកើតឬស្រមបមគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តេផ ងៗ កនុងេគលបំ ណងបំេពញបែនថមនូវ ព័ត៌មនកនុងឯក រ «ករ ិ ជ ជី វៈ និងធន ករផ ព្វផ យ នូ វដំ េណើ រករ ថ បនគរុេកសលយៃនករបណុ្ដ ះប ្ដ លបេចចក េទសនិ ងវ ជ

របស់

្រពមទំងផ្ដល់នូវឧបករណ៍ជមូល ្ឋ នែដល

ខងក្រមឹ តជំ នញ និងមនទិ សេ

និ ង ធនធនទំ េនរ។

ឯក

ចេ្របើ្របស់េន

ម្របេទសែដលមនគម្លត ពី គន

រទំ ងេនះជឧបករណ៍ករងរ

ជួយស្រមួលករងរផលិតឧបករណ៍្រសេដៀងគនេនះស្រមបេទ

ម

ឧបករណ៍ស្តង់

េគល

ថ នភព្របេទស

នីមួយៗ។ ិ ជ ជីវៈ មន េនកនុ ង្របេទសនិ យយភ ប ំ ងភគេ្រចើ ន ករបណុ្ដ ះ ប ្ដ ល វ ជ រៈ សំខន់ បំផុតស្រមប់ បំេពញ មត្រមូវករទីផ រករងរ នូវកមមករជំនញ បុ គគលិកបេចចកេទស និងបុគគលិក បេចចកេទសជន់ខពស់។ ពួកេគមួយចំ នួនឆ្លងកត់ករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ េពលគឺជករបណុ្ដ ះប

្ដ ល

្ដ លជំនញ។ ពកយថ «ករបណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈ» និង «្របព័នធ ្ដ លវ ិជជជីវៈ» េ្របើ ្របស់កុងមគគ ន ្រស្តកុងន័ ន យយ៉ ងទូលំទូ យបំផុត ែដលសំេ េលើ ុេទទសក៍វ ិធី

ែដលនំេឆពះេទដល់ករងរពក់ក

បណុ្ដ ះប ករបណុ្ដ ះប

្ដ លទំងមូល។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

11

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

១. េសចកី្ដេផ្ដីម ថ បនករបណុ្ដ ះប ្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជីវៈ" គឺ ិ គ បង្ហញ្រកបខ័ណ្ឌេគលគំ និ តស្រមប់ ជំ នួ យដល់ ករវ ភ និ ងពិ ចរ ៃនអនក ទទួ លខុ ស្រតូ វខងករ េគលបំណងចមបងៃនេសៀវេភស្ដព ី ី"ករ

សេ្រមចចិត្ត និងភនក់ងរអភិ វឌ ន៍ ែដលចូ លពក់ ព័ នធនឹ ងដំ េណើ រករែកលម្អ និ ង កំ ែណទ្រមង់ សុី ជ េ្រម ៃន ្របព័ នធ ប ណុ្ដ ះ ប

្ដ ល វ ិជជជីវៈ។ ថ បនករបណុ្ត ះប ្ត លបេចចកេទស និងវ ិជជជីវៈ ្រតូវបនេរៀបេរៀងេឡើងទុក និងជំរញ ុ សកមមភព សំេ បង្ហញពី េគលគំ និត និងេធ្វើឲយករេ្របើ ភ រួមមួយ

ដំបូង េសៀវេភស្ដព ី ីករ

ជឯក

រេគល

្រពមទំងជួយស្រមួលដល់ករផ្លស់បូរេយបល់ ្ដ និងករែចករ ំែលកព័ត៌មន។

េសៀវេភទំងេនះរួមមន

សមសធតុ ចមបងបួន៖ ទី១ ករត្រមង់ទិសនេយបយ និងរចនសមព័នធរ ្ឋ ភិបល ទី ២ ករ្រគប់្រគងថនក់

ក ប

្ដ លៃនករបណុ្ដ ះប ្ដ ល ទី ៣ 3 ្ដ លេនថនក់មូល ្ឋ ន ។

ករអភិវឌ កមមវ ិធីសិក

េគបនេលើកេឡើងេនកនុងេសៀវេភស្ដីពីករ

និងទី៤

ករ

ក់ឱយដំេណើរករករបណុ្ដ ះ

ថ បនថ៖ «ចំេពះសមសធតុនម ី យ ួ ៗៃនគំរក ូ រ

ថ បន

ករបណុ្ដ ះប ្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជីវៈ េស៊រ ី្របធនបទ ្របធនបទតូចៗ និងធតុៃនខ្លឹម រ្រតូវបន បង្ហញជមួយនឹងលទធផលែដលេចញមកអំពីករផ្លស់បូ្ដរគំនិត»។ េទះបីជ្របធនបទេផ ងៗ្រតូវបនេលើក

េឡើងកនុងលំ

ប់េរៀងសមេហតុផលក្ដី

ក៏្របធនបទទំងេនះមិនបនបេងកើតបនជជំ

ែដលត្រមូវឲយេគបេងកត ើ ជដំេណើរករជែខ បន្តៃនករ

បណុ្ដ ះប

ថ បន និងករ

្ដ លបេចចកេទស និងវ ិជជជីវៈែដរ។ ភព

នវ ិធី

្រស្ត

ក់ដេំ ណើរករនូវនេយបយមួយស្ដព ី ី ករ

ំញ ុ ំៃន្របព័នធនននិងរយៈេពលកំ ណត់ កុន ងករ្របមូ ល

ទិ ននន័ យ បនេធ្វើ ឱយមន គំ រក ូ ន់ ែត្របេសើ រែដលពុំ មនលកខណៈ ជបនទត់តគន។

3

េកបិ ច ្រក សួ ង អប់ រ ំ ករ

ថ បន ករ បណុ្ដ ះ ប

រចនសមព័នរធ ្ឋ ភិបល ២០០២ ទំព័រទី៦ ឯក

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ិ ជ ជី វៈ េសៀវេភទី ១ ករ ត្រមង់ ទិ ស នេយបយ និង ្ដ ល បេចចក េទសនិ ង វ ជ រេយងទី៤។

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

12

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

រូបភពទី១ សមសភពៃនករ

យតៃម្ល

្ដ លបេចចកេទស និងវ ិជជជីវៈ

ថ បនករបណុ្ដ ះប

ករ ្រគប់្រគងថនក់ ក បណុ្ដ ះប

្ដ លៃន ករ

4

ិ ីសិក ករ អភិវ ឌ កមមវ ធ

្ដ ល

ករត្រមង់ទិស នេយបយ និង រចន សមព័នរធ ្ឋ ភិបល

ករ

ក់ ឲយដំេណើរ ករ ករ បណុ្ដ ះ

ប

ែផ្អក េលើ

្ដ ល េន មូល ្ឋ ន

ថ ន ភព បរ ប ិ ទរដ្ឋបល និ ងវបបធម៌ របស់ ្របេទសនី មួ យៗ េគ

ចស្រមប្រកបខ័ណ្ឌេគល

គំនិតែដលេគេសនើ និងព្រងីកបែនថម។ ដូេចនះ ករផ្លស់បូ្ដរេយបល់រ ងអនកទទួលខុស្រតូវេផ ងៗកនុងវ ិស័យ បណុ្ដ ះប ្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជី វៈ បនចប់បដិសនធិេឡើង និងបនជួយស្រមួលដល់ករបេងកត ើ ្រកបខ័ណ្ឌ េគលគំនត ិ មួយផទល់ស្រមប់្របេទសែដលចូ លរួ ម និ ង ឆ្លុះ បញ ច ំ ងពី បុ គគលិ កលកខណៈ និ ងករត្រមង់ ទិ ស 4 គំនូសបំ្រពួញដក្រសង់ពីឯក មគគុេទទសក៍វ ិធី

រស្ដីពីករ

ថ បនករបណុ្ដ ះប

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្ដ លបេចចកេទស និងវ ិជជជីវៈ។

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

13

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

5

ផទល់ ខ្លួ នរបស់ ពួ កេគ ។» ១.១. វិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភព

សញញណសមតថភពមននិ យមន័យជេ្រចើ ន។ េយង

ករបណុ្ដ ះប

ឥរ ិយបថ

រេ្រកមចំណងេជើងថ ករ

មឯក

ថ បន

្ដ លបេចចកេទស និ ងវ ិជជជីវៈ ពកយថសមតថភពគឺជ «្រកុមឬកេន ម ចំេណះដឹង ជំនញ និង ែដលអនុញញតឱយេគបំេពញបនេជគជ័យសកមមភពមួយ

ឬកេន ម

សកមមភពមួយ

6 ិ ី ដូចជកិចក ច រឬសកមមភពករងរមួយ ។» េនកនុងឯក រេនះ វ ធ ្រស្តែផ្អក េលើ សមតថភព ្រតូវ បន ិ ី បង្ហញ ជវ ធ ្រស្ត ែដល «មនេគលេ ជពិ េសសកំ ណត់ សមតថភពេនកនងករ្របកបមុ ខរបរមួយ និង ុ

ែចកេចញជេគលេ

7

8

េផ ងៗ េនកនង្រកបខ័ ណ្ឌៃនកមមវ ិធីសក ិ មួយ ។» ុ

និយមន័យថមីជងេគេនះនំឲយេគេ្របើ្របស់នូវចំេណះដឹងជេ្រចើន និងប មនករវ ិវត្តយ៉ងខ្លំងេទ

មេពលេវ

។

េគ

និយយថ

្ដ លឲយពកយថសមតថភព

សមតថភពគឺជ

«លទធភពកនងករេធ្វ ើ ុ

សកមមភពសេ្រមចបននិងរ ីកចេ្រមើន ែដលអនុញញតឲយេគសេ្រមចបនយ៉ ងសមរមយនូវភរកិចច សកមមភពកនង ុ ជីពវ ិជជជីវៈឬជីវ ិតផទល់ខន ួ្ល េហើយែដលែផ្អកេលើកេន មចំេណះដឹងដ៏មនស

្ដ ប់ធនប់ យុទធ

្រស្ត ករគិត

9

េឃើញ ឥរ ិយបថ។ល។ » ។

េទះបីជសញញណសមតថភពបនវ ិវត្តេទ ករណ៍ ្រគឹះ មួ យចំ នួ នដែដល

មេពលេវ

ប៉ុែន្ត េនែតេផ្ដតេលើ េគល

េហើ យេនែតផ រភជប់េទ នឹ ងកេន មរួមៃនចំ េណះដឹ ង

និងឥរ ិយបថ។ េពលគឺ ជកេន មមួ យែដលែស្ដងេឡើង និង

ក៏ពិតែមន

មរយៈ ឥរ ិយបថែដលេគ

ច ស់ែវងបនេនេពលបំេពញភរកិចចឬសកមមភពករងរមួយ

លទធផលែដលេគកំ ណត់ទុកជមុន

ជំ ន ញ

ចសេងកតេមើលេឃើញ

ែដលឈនេទដល់ែខ បនទត់ៃន

(េនះគឺ ជែខ បនទត់្រកិតសមតថភពរបស់អនកមនសញញប្រតេន្រគ

ឈនេជើងចូលេទកនុងទី ផ រករងរ)។ 5 េកបិ ច ្រក សួ ង អប់ រ ំ ករ

ថ បន ករ បណុ្ដ ះ ប

រចនសមព័នរធ ្ឋ ភិបល ២០០២ ទំ.៧ ឯក 6

េកបិច ្រកសួងអប់រ ំ ករ ឯក

7

រេយងទី៤។

ពកយថ «េគលេ

ិ ជ ជី វៈ េសៀវេភទី ១ ករ ត្រមង់ ទិ ស នេយបយ និង ្ដ ល បេចចក េទសនិ ង វ ជ

រេយងទី៤។ ្ដ លបេចចកេទសនិ ងវ ិជជជីវៈ េសៀវេភទី៣ ករអភិវឌ កមមវ ិធីសិក

ថ បនករបណុ្ដ ះប

» មិន្រតូវបនេគយកមកេ្របើេទកនុង កយស័ពទៃនមគគុេទទសក៍វ ិធី

េនះបន េ្រជើ សេរ ស ើ យកសញញណ សមតថភព ែដលែស្ដង េឡើ ង ជករ ្រប្រពឹ ត្ត អស់ទក់ទងនឹងករ

ថ បនែផនកគរុេកសលយ។

និងករបេងកើតស្តង់

8

ករបណុ្ដ ះប ្ដ ល។ េកបិច ្រកសួងអប់រ ំ ករ ថ បនករបណុ្ដ ះប

សូមេមើលែផនកទី២

ឯក

9

ឬជ

ក់ែតងមគគុ េទទស ក៍ ទំ ង

ថ ន ភព ស្រមប់ករងរផលិតកមមទំង

ៃនមគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តទី៣

្ដ លវ ិជជជីវៈនិងបេចចកេទស េសៀវេភទី៣ ករអភិវឌ កមមវ ិធីសិក

ទស នទន ២០០២ ទំ. ១៨

រេយងេលខ៤។

េកបិច ្រកសួងអប់រ ំ កម ន្ត និងកី ប

និងទី៦

្រស្តរបស់ OIF។ អនក

២០០២ ទំ.៥

្ដ លវ ិជជជីវៈ ២០០៥ ទំ.១៨ ឯក

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រកបខ័ណ្ឌេគលស្ដីពីករេរៀបចំែផនករសកមមភពៃនករសិក រេយងទី១៩។

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

និងករ យតៃម្ល ករបណុ្ដ ះ

្ដ លវ ិជជជីវៈ

14

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

េ្រកអំពីចំេណះដឹងពក់ព័នធនឹងសមតថភពទូេទ មុខរបរមួយ ែដល

ឯក

និងសមតថភពពិេសសែដលផ រភជប់នឹងករ្របកប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

រេគលស្ដីពីករបណុ្ដ ះប

្រតូវែតអនុញញតឲយមនករអភិវឌ សមតថភព

ចជួយស្រមួលដល់ករេធ្វើសមហរណកមមអនកមនសញញប្រតថមីៗចូលេទកនុងទី ផ រករងរ។

ប៉ុែន្តេគផ្ដល់នូវឧបករណ៍ដ៏លប ្អ ំផុតស្រមប់ ធនករអភិវឌ ខ្លួនបនល្អកុងនមជអន ន កេធ្វើករ បំេញញតួ នទីជពលរដ្ឋរបស់ខួន ្ល និងេលើកកមពស់ស័យ ្វ ភពបុគគល។ វ ិធី

ប

េដើមបី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភព គឺជចំណុចផ រភជប់គនដ៏ពត ិ ្របកដមួយរ ងពិភពករងរ និងករបណុ្ដ ះ

្ដ ល ែដល វ ិធី ក-

្រស្តេនះែផ្អកេលើអក ័ សំខន់ៗបី៖

ករេប្ដជញចិ ត្ត និងករពិចរ

អំពីទិដ្ឋភពជក់ែស្ដងៃនទី ផ រករងរ ទំងេលើទិដ្ឋភពរួម

(

ថ នភពេសដ្ឋកិចច រចនសមព័នធ និងករវ ិវត្តករងរ) ជពិេសសពក់ពន ័ ន ធ ង ឹ ករពណ៌នអំពីលកខណៈ សមគល់ៃនមុខរបរមួយ និងករកំណត់អំពីសមតថភពចំបច់ស្រមប់ ្របកបរបរេនះ។ ខ-

អភិ វ ឌ ន៍ សមភរ គរុ េកស លយ សមភរ េនះ រួ ម មន ស្តង់

ឯក

រជំ នួយេផ ងៗស្រមប់ ជួយដល់ករអនុវត្តេនថនក់មូល ្ឋ ន

ស្តង់

បណុ្ដ ះប

)។

្ដ ល (មគគេទទ ុ សក៍គរុេកសលយ ករបេងកើតវ ិធី

គ-

បណុ្ដ ះ ប ្ដ ល ស្តង់ យតៃម្ល និ ងជួ យស្រមួលដល់ករកំណត់

មគគេទទ ុ សក៍េរៀបចំ ែផនកគរុេកសលយ និងសមភរ។ល។

្រស្តគរុេកសលយេនកនុង្រគឹះ

ថ នបណុ្ដ ះប ្ដ លនីមួយៗ សមតថភពរបស់សស ិ មនក់ៗកនងករ្របមូ លចំេណះដឹង ស្រមប់អនុវត្តសមតថភព ុ

ែដលេផ្ដតេលើ ែដលពក់ព័នធ

នឹងករ្របកបមុខរបរែដលបន េ្រជើ សេរ ើស។

វ ិធី • • •

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភព ពឹងែផ្អកេលើទិដ្ឋភពជក់ែស្ដងៃនមុខរបរ ែដលពក់ព័នធនឹង៖

បរ ិបទទូេទ (ករវ ិភគទីផ រករងរ និងករសិក េធ្វើែផនករ) ថ នភពៃនមុខរបរនីមួយៗ (ស្តង់ ករកំណត់សមតថភព្រតូវមន ស្តង់

សមតថភពមុខរបរ)

និងករគិតពិចរ

សមតថភពមុខរបរ)

ករបេងកើតឧបករណ៍អប់រ ំសម្រសប

•

ករកំណត់ក្រមិតលទធផល្រតូវនឹងទីផ រករងរ។

•

• •

្រស្តែបបេនះ្រតូវករចំបច់នូវ៖

ករបេងកើតស្តង់ មួយជក់

(

ថ នភពវ ិជជជីវៈ

•

ករបេងកើតវ ិធី

ម

អំពីបរ ិបទកនុងករសេ្រមចៃនមុខរបរនីមួយៗ

ក់

បណុ្ដ ះប

្ដ ល និង យតៃម្ល ែដលែផ្អកេលើសមតថភព្រតូវមន េដើមបី្របកបរបរ

ករផលិត និងករផ ព្វផ យមគគុេទទសក៍ និងសមភរគរុេកសលយ ករបេងកើតវ ិធនករេផ ងៗៃនករបណុ្ដ ះប ្ដ ល និងវ ិ្រកិតករស្រមប់ជួយជំនួយបុគគលិករបស់្រគឹះ មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

15

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

•

យតៃម្ល

ថ នបណុ្ដ ះប ្ដ ល ករែកស្រមួលដំេណើរករគរុេកសលយ សមតថភព)

•

ករែបងែចកទី

ំង

និងបរ ិកខរ

(ករបណុ្ដ ះប

ករេធ្វើបចចុបបននភព បំពក់បរ ិកខរថមីៗ

•

មរយៈករអភិវឌ

ែដលអនុញញតឲយបេងកើតេឡើងវ ិញនូ វបរ ិបទអប់រ ំមួយ

ករងរ ឬឲយចូលេទផទល់កុងមជឈ ន ្ឋ នវ ិជជជីវៈេផ ងៗ

•

្ដ លេផ្ដតេលើអនកសិក

រេបៀប្រគប់្រគងហិរញញ វតថុែដល

ចធនដល់សមភរេធ្វើករ

ករសហករជមួយមជឈ ្ឋ នករងរ (ករវ ិភគេលើមុខរបរ ករេរៀបចំកមមសិក

ដូចនឹងបរ ិបទ

ករែថទំ

និងករ

្របព័នធឆ្លស់ករងរ-

សិក ។ល។)។

ងទី១ វ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពេផ ងៗែដលស្រមប

មករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

ករបណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈ គឺជកែន្លងេធ្វើពិេ ធន៍ ជេ្រមើសដំបូងេគស្រមប់ ករបេងកើត ិ ី ិ ី កមមវ ិធី មវ ធ ្រស្តែផ្អក េលើ សមតថភព ។ ចំ ណុ ចរួ ម គន ៃនវ ធ ្រស្ត ទំ ងេនះគឺ ករបង្ហញ អំ ពី ករងក េចញពី េគលគំ និ ត គរុ េកសលយមុ នៗ។

បង្ហញ ពី ករឈនឆ្លង ពី ករសិក េផ្ដតេលើមុខវ ិជជ

ជីវៈសិក កនុង (ែដលេគសងកត់ធងន់េលើចំេណះដឹង) េឆពះេទរកគរុេកសលយ េ យកំ ណត់ សកមមភព ែដលសិ ស ្រតូ វមនសមតថភព េធ្វើ បនបនទប់ ពី ប ញចប់ ករសិ ក ។ (សូ មេមើ លអតថបទរបស់ ហ ដ ី ូល (J. Dolz) និង អូ

នីេញ (E. Ollagnier) (២០០២) រួមទំងអតថបទរបស់ សុីលី្វ ម៉ុងហ ្រត៍ (Sylvie Monchatre) (

២០០៧) កនុងឯក

រេយង)។ ្រស្តេផ ងៗកនុងករ អភិវឌ កមមវ ិធី យគុណភពកនុងតៃម្លទប។ កមមវ ិធីទំងេនះេផ្ដតេលើសមតថភពមូ ល ្ឋ ន

េមរ ិកខងេជើងធ្លប់ជនិមិត្តរប ូ ៃនករបេងកើត និង

បណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈ្របកបេ ៃនមុខរបរនិង ជីព។ ករ

ក់អនុវត្តវ ិធី

ថ បនកមមវ ិធីទំងេនះេឡើង

នំឲយេគ្រតូវផលិតស្តង់

សមភរគរុេកសលយ និងមគគុេទទសក៍បែនថមជេ្រចើន។ វ ិធី វ ិទយ

េនកនុងពិភពអនកនិយយភ

្រស្តមយ៉ ងែដលេ

បណុ្ដ ះប

្ដ ល

អង់េគ្លស កនុងអំឡុងទសវត រ ៍ឆនំ៧០ េគបនសេងកតេឃើញករព្រងីក

កត់ថ DACUM (Developing A Curriculum)។ េ្រកយមក កនុងេពលែដលអនក ្រស្តបនបេងកើតមជឈមណ្ឌលអប់រ ំ និងបណុ្ដ ះប ្ដ លករងរ (Center for Education and Rraining for

Employment) ៃន

កលវ ិទយល័យ Ochio State University េគសេងកតេឃើញករេលចេឡើងនូវ SCID (Systematic

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

16

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

Curriculum and instructional Development) (សូមេមើ លឯក

ែដលជវ ិធី

រេយងរបស់េ

ក ន័រតុន ( R. E. Northon) )

្រស្តមួយ ស្រមបបនយ៉ ងល្អកុងករអភិ ន វឌ កមមវ ិធីសិក ស្រមប់្របព័នធអប់រ ំ ក៏ដូចជស្រមប

បនយ៉ ងល្អនឹងករបណុ្ដ ះប វ ិធី

្ដ លេនកនុងសហ្រគស និងករបណុ្ដ ះប ្ដ ល មត្រមូវករ។ ្រស្ត DACUM ្រតូវបនេ្របើ្របស់ជពិេសសេ យអងគករពលកមមអន្តរជតិ និង្រតូវបនផ ព្វផ យយ៉ ង

ទូលំទូ

យកនុងពិភពេ ក ចប់ពីចុងទសវត រ ៍ឆនំ៨០។ េនកនុងទស នវ ិស័យដូចគនេនះ េកបិចបនព្រងីកនិ ងស្រមបគំរវូ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពរបស់

ខ្លួន ចប់ពីចុងទសវត រ ៍ឆនំ៧០។ វ ិធី ្រស្តរបស់េកបិច សមគល់បនជពិេសស មរយៈករយកចិ ត្ត ទុ ក ក់ េលើ ែផនក គរុេកសលយៃនករ ថ បន ករបណុ្ដ ះប ្ដ ល រួមទំ ង ករបញូច លេទកនុងវ ិធី ្រស្តរម ួ ( ្ដ ល។ ចប់ េផ្ដើមេចញពីវ ិធីបេងកើតឧបករណ៍ដ៏ចបស់

លកខណៈជ្របព័នធ) ៃនករ្រគប់្រគងករបណុ្ដ ះប (សូមេមើលឯក

ររបស់រ ្ឋ ភិបលេកបិច) វ ិធី

្រស្តេនះបនបន្តវ ិវត្តរហូត។ កនុងេនះឯក រជំនួយមួយ សមសធតុ ចមបងៗៃនវ ិធី ្រស្តបនេលើកេឡើងេនកនុង

ចំនួនបនែកស្រមួលរហូតដល់េលើកទី៤។

េសៀវេភស្ដីពី ករ

ថ បនករបណុ្ដ ះប

ិ ជ ជីវៈ។ ្ដ លបេចចកទស និងវជ

្របេទសែដលរ ីកចេ្រមើ នខងវ ិស័យបណុ្ដ ះប

សមសធតុមូល ្ឋ នចមបងៗៃនវ ិធី

្ដ លវ ិជជជីវៈ

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភព។

បនេធ្វើសមហរណកមម

និងស្រមប

ករេធ្វើសមហរណកមមេនះ្រតូវបនេធ្វើ

យគិតគូរអំ ពី្រគឹះ និងលកខណៈសមគល់របស់្របព័នធអប់រ ំរបស់ពួកេគផទល់ រួមទំង

េឡើងេ

ស់

ថ នភព និង

្ដ លវ ិជជជីវៈ។ អមបូរទីមួយ ្ដ លទូ េទ និ ងបណុ្ដ ះប ្ដ ល

ជេ្រមើសនេយបយមុនៗ។ េនះជលទធផលៃនអមបូរធំៗពីរៃន្របព័នធបណុ្ដ ះប

ពឹងែផ្អកេលើករបន្តេទមុខតំ ិ ជ ជី វៈ វជ ឯក េទ

លគននូវទិសេ

េផ ង ៗៃនករបណុ្ដ ះប

ឧទហរណ៍ ្របព័ នធ ែដលេគកំ ពុ ងែតអនុ វត្ត យ៉ងទូ លំ ទូ

រេយងស្ដី ពី ្របព័ នធ អប់ រ េំ ន្របេទសប ង ំ មករឈន ដល់ េគល េ

ៃនករ បណុ្ដ ះ ប

មូល ្ឋ ន ្រតូវបនេគចត់ទុកជករបណុ្ដ ះប

យេន្របេទសប ង ំ

ិ ី របស់ ខួ្ល នេ យគិ ត អមបូ រទី ពី រ ថ បន កមមវ ធ ្ដ ល ជំ នញ េ្រពះ ថករ បណុ្ដ ះ ប ្ដ ល ទូេទ ជ

)។

្ដ លែដល្រតូវមនមុនជេ្រសច មុនេពលឈនេជើងចូ លេទ

កនុងករបណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈ។ ្របព័នរធ បស់្របេទសអូ្រ ្ត លី (សូមេមើលឯក ិ ជ ជី វៈ របស់ ្របេទសអូ ្រ ្ត លី ) បង្ហញ ្របប់ យ៉ ង ចបស់ អំ ពី វ ធ ិ ី ប ្ដ ល វ ជ េឃើ ញ គំ រូ េផ ង ៗរបស់

េនប

(សូ មេមើ ល

រេយងស្ដី ពី ករបណុ្ដ ះ

្រស្ត េនះែដលេគ្របទះ

្ដ ្របេទសសមជិ កអងគករ OIF មួយចំ នួន ជពិ េសស្របេទសក

េកបិច) េកះម៉ូរ ីស (Maurice) និងេសែសល (Seyshelles) (សូមេមើលឯក

(

រស្ដីពី្របព័នធរបស់េកបិច និងស្ដីពី

្របព័នធរបស់េកះម៉ូរ ីស។ េ ករែកលម្អ

យពឹងែផ្អកេលើសមភរ និងឯកេទសែដលខ្លួនមន ្របេទសមួយចំនួនែដលបនចប់េផ្ដើមដំេណើរ និងកំែណទ្រមង់សុីជេ្រមៃនករបណុ្ដ ះប

ែផ្អកេលើសមតថភពរបស់ខួន ្ល ្របេទសទុយេណសុី ម៉ រក ុ៉

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្ដ លវ ិជជជីវៈរបស់ខួន ្ល

បនព្រងីកគំរៃូ នវ ិធី

រួមទំងឧបករណ៍េផ ងៗែដលអមជមួយ ។ជពិេសស

ល់េហ រ ី េប

ំ ង បួគី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្ត

ដូចជកនុងករណី

្វ សូ កេមរន ូ ៉ ម៉ លី និងហគីេណ (សូមេមើលឯក

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

17

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

រេយងរបស់អងគករយូេណសកូ និងរបស់្របេទស មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តរបស់ អងគករ OIF បនយកគំ និត

យ៉ ងចបស់អំពីធតុសមគល់របស់វ ិធី

១.២. ករ

ល់េហ រ ី កេមរន ូ ៉ ហគីេណ ម៉ រក ុ ៉ និងទុយេណសុី )។ មវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភព និងធតុដូចគនៃនវ ិធី

ថ បនករបណុ្ដ ះប

្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជី វៈ

ថ បន េ្រប បបននឹង «កេន មនេយបយ ឧបករណ៍ និងវ ិធី ស់

បណុ្ដ ះប

យពយយមបង្ហញ ្រស្តទំងេនះ។

ថ បនេទ្វ

ករ ចបស់

្រស្តេផ ងៗេ

នូវដំេណើរករៃនករបេងកើត

ករេរៀបចំ

្រតូវបនកំណត់េនកនុងេសៀវេភស្ដីពីករ

្រស្ត ែដលេ្របើ្របស់យ៉ងសុស ី ង្វក់ និង

ករ្របតិបត្តិ

និងករ យតៃម្ល

សកមមភពៃនករ

10

្ដ ល ។» េគ

្ដ លវ ិជជជីវៈែផ្អកេលើករ

ចដឹងថ ្របព័នប ធ ណុ្ដ ះប

្រគប់្រគង និងករ ករ

ថ បនមនលកខណៈេទ្វ៖ ករ

ថ បនករ

ថ បនែផនកគរុេកសលយ។

ថ បន ករ្រគប់ ្រគង គឺ ផ ំ េឡើ ងអំ ពី កេន មៃនធតុ ផ ំ ជ េ្រចើ ន ែដលកំណត់នេយបយជតិសី្ដ ្ដ លបេចចកេទសនិងវ ិជជជី វៈ បេងកើត អនុវត្ត និ ងេធ្វើឲយ្រកបខណ្ឌចបប់ និងបទបញ ជ មនករវ ិវត្ត

ពីករបណុ្ដ ះប

្រពមទំងបេងកើតរចនសមព័នធ និងដឹកនំ្របព័នធ្រគប់្រគងធនធនមនុស ហិរញញ វតថុនិងសមភរ ែដលធនបនករ ក់ឲយដំេណើរករ្របព័នធបណុ្ដ ះប

្ដ ល និងករ យតៃម្ល ្របសិទធភពៃន្របព័នធទំងមូល។

្របធនបទទំងអស់េនះ្រតូវបនបង្ហញកនុងេសៀវេភស្ដីពីករ

ថ បន

ែដលេលើកេឡើងអំពីករត្រមង់

ទិសនេយបយ និងរចនសមពន ័ រធ ្ឋ ភិបល (េសៀវេភទី១) ករ្រគប់្រគងករបណុ្ដ ះប

(េសៀវេភទី ២ ) និ ងករ ករ

ក់ ដំ េណើ រករករបណុ្ដ ះ ប

ថ បនែផនកគរុេកសលយ

្ដ ល េនថនក់ ក

្ដ ល ថនក់ មូ ល ្ឋ ន (េសៀវេភទី៤)។

គឺេផ្ដតេទេលើឧបករណ៍

ិ ី និងវធ

្រស្ត

ែដលនំេឆពះេទរក

ិ ីសិក បណុ្ដ ះប ្ដ ល ឬកមមវ ធ មគគុេទទសក៍គរុេកសលយ ែដលជួយស្រមួលដល់ករ ក់ អនុវត្តសង ្ត ់ បណុ្ដ ះប ្ដ ល សិក ទំ ងេនះ។ េនះគឺជធតុសំខន់របស់េសៀវេភទី៣ ស្ដីពីករអភិវឌ កមមវ ិធីសិក ។ ្រកបខ័ណ្ឌគំ និត

ករ

ក់ ែតងេរៀបចំ

និង

ករបេងកើតស្តង់

េគេ្រចើ នមនទំេនរេលើកមកនិយយ នឹងមនទំ េនរបង្ហញករ

អំពីករ

ថ បនែផនកគរុេកសលយ

ែដលេផ្តតេទេលើករវ ិភគទីផ រករងរ

ថ បនទំងពីរេនះ

ច់េ

យែឡកពីគន

ករវ ិភគ

ថ នភពករងរ

(មុខរបរ)

ករអភិវឌ ស្តង់

្ដ ល ករផលិតមគគុទទសក៍ ឬសមភរគរុេកសលយបែនថម និងជំនួយដល់ករអនុវត្ត ករបណុ្ដ ះប េមើ លរូបភពទី២) ថ បន ករ បណុ្ដ ះ ប

រចនសមព័នរធ ្ឋ ភិបល ២០០២ ទំ. ៥ ឯក

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រពមទំង ិ ី ឬកមមវ ធ េហើយ

ដូចជដំេណើរករែដលមនលកខណៈជែខ បនទត់តគន

ប

10 េកបិ ច ្រក សួ ង អប់ រ ំ ករ

្ដ ល

បណុ្ដ ះ ្ដ ល។ (

ិ ជ ជី វៈ េសៀវេភទី ១ ករ ត្រមង់ ទិ ស នេយបយ និង ្ដ ល បេចចក េទសនិ ង វ ជ

រេយងទី៤។

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

18

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

រូបភពទី២

មគគេស្ត ទសក៍ សម ភ រគរុ េប កសលយ ង់ ភិឬទី បណ ្ដរះករងរ ្ដ ល ផ ន ភគ មុ ខរបរ

ុ

េទះបីជករបង្ហញែបបេនះ អនុញញតឲយេឃើញយ៉ ងចបស់ នូវករបង្ហញផ្លូវដ៏សមេហតុផល និងវ ិធី

េផ ងៗ ែដលជួយស្រមួលដល់ករអភិវឌ សមភរគរុេកសលយទំងមូលក៏ពិតែមន ប៉ុែន្តេ បិទបំងមួ យចំែណកធំៃនដំេណើរករ្រគប់្រគងករបណុ្ដ ះប ករបណុ្ដ ះប

្ដ ល ែដល

យែឡក

ចុងេ្រកយៃនវ ិធី

កមពស់បន្តនូវ្របព័នប ធ ណុ្ដ ះប

មពិត ដំេណើរករេនះ គឺធនឲយ

្រស្តទំងពីរ គឺ

្ដ លវ ិជជជីវៈ។

ក់ឲយដំេណើរករនូវស្តង់

បណុ្ដ ះប

េដើមបីឈនេទសេ្រមចដល់េគលេ

្ដ ល និង ករេលើក

ទំ ងេនះ

អនកទទួ ល

ខុ ស្រតូ វែផនក គរុេកសលយក៏ ដូចជែផនក រដ្ឋបលទូ េទ ្រតូ វរួមសហករគនរហូតកនុងេពលសេ្រមចដំ ចមបងៗៃនករ

ថ បនែផនកគរុេកសលយ េដើមបីេធ្វើយ៉ង

ធនដល់ករែដល

្ដ លែដលអនុ ម័តយក និងធនដល់ករ្របមូលធនធន ក់កលគន្លឹះៗៃនដំេណើរករអភិវឌ វ ិធី

ច្របមូលផ្ដំុជំ

នេផ ងៗជបីែផនកធំ ៗ

ក់កល

ចអនុវត្តេទបននូវគេ្រមង

ម្រគប់វ ិធីែដល

ចេធ្វើេទបន។ េលើស

ថ បនទំងពីរេនះ ្រតូវែតអនុញញតឲយមនករសេ្រមចចិត្ត

ជផ្លូវករ េហើយករសេ្រមចចិតេ្ត នះ មនករចូលរួមពីសំ លម្អ ឬកំ ែណទ្រមង់ករបណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈទំងមូល។ េគ

ែបរជ

្ដ លេនះ េលចេចញជរូប ងេឡើង។

េគលេ

បណុ្ដ ះប ពីេនះ ដំ

្រស្ត

ក់ៃដគូ ែដលមនចំែណកេនកនុងដំ េណើរករែក

(សូមេមើ លរូបភពទី៣)

11

ិ គ ែផនកទីមួយស្ដីពីករវ ភ

ិ គ េលើ មុ ខ របរ និ ង ែផនក ទី បី សី្ដ ពី ករ អភិ វ ឌ ែផនក គរុេកសលយ។ ទី ផ រ ករ ងរ ែផនក ទី ពី រស្ដី ពី ករ វ ភ េនេពលបញចប់ករងរេរៀបចំែផនកផលិតកមមនីមួយៗ ថ បនទំ ងេនះ ស្រមប់ដំេណើរករ

្រតូ វែតសហករេដើ មបី ផ្ដល់ ជអនុ ម

ចកំណត់បនទំង

ក់កល

១.៣. មគគុ េទទស ក៍ វិ ធី

្ល ប់រស់ េនកនុងករងរេរៀបចំកំែណទ្រមង់។ ដំ

ទិភពៃនករអភិវឌ ្របតិទិនៃនករ

ទំងរេបៀបដំេណើរករៃន្របព័នធបណុ្ដ ះប

11 សូមេមើលផងែដរេន

សន៍ ដល់ អនក ទទួ លខុ ស្រតូ វែផនក រដ្ឋបល

នបន្តៃនករងរ។

ករសេ្រមចចិត្ត គឺជដំ C) ្រតូវែត

អនកទទួលខុស្រតូវ្រគប់ែផនកទំងអស់ៃនករ

ក់កល (A‐B‐

ក់ដំេណើរករ និងធនធនចំបច់ រួម

្ដ លទំងមូល។

្រស្ត

ងកនុងឧបសមពន១ ធ ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

19

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ិ ី មគគុ េទទស ក៍ វ ធ

យតៃម្ល

្រស្តរ បស់អងគករ OIF

បរ យ ិ យ ជពិ េសសអំ ពី សមសធតុ េផ ង ៗៃនករ

មគគុេទទសក៍ទំងេនះ មនទិសេ ជួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី ្រស្ត ែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈ។ មគគុ េទទស ក៍ េនះ ពណ៌នជចមបងអំពីករវ ិភគទីផ រករងរ ករ ក់ែតងស្តង់ សមតថភពមុខរបរ ថ បនែផនកគរុេកសលយ។

និងករអភិវឌ សមភរគរុេកសលយ (ស្តង់

បណុ្ដ ះប ្ដ ល ស្តង់ យតៃម្ល និងមគគុេទទសក៍ជំនួយបែនថម)។ មនបំណងបង្ហញអំពីវ ិធី ្រស្តមូល ្ឋ នមួយេ យេគរពេទ មេគល

មគគុេទទសក៍ទំងេនះ ករណ៍្រគឹះៃនវ ិធី ្រស្តែផ្អកេលើសមតថភព

ែដល្រតូវបនបេងកើតេឡើង

ស្តង់

បណុ្ដ ះប ្ដ ល ែដលនំេឆពះេទរកករ្របកបមុខរបរមួយ កនងចំ ុ េ ិ បណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈ។ ៃនកមមវធី

ស្តង់

ឬេធ្វើករស្រមប

មករផលិត

មមុខរបរជេ្រចើន ឬ

ជីពជេ្រចើន

ដូចអ្វីែដលបនេលើកេឡើងកនុងបុព្វកថែដរ

មគគុេទទសក៍ទំងេនះគឺជឧបករណ៍ករងរ ឬជ េគលស្រមប់ ជួយស្រមួលដល់ករផលិតឬេ្របើឧបករណ៍ ែដលមនលកខណៈ្រសេដៀងគនេនះ េន

ម្របេទសែដលចប់េផ្ដើមដំេណើរករែកលម្អ

ឬកំែណទ្រមង់សុីជេ្រមេលើ្របព័នធបណុ្ដ ះប

របស់ពួកេគ។

្ដ លវ ិជជជីវៈ

រូបភពទី៣ ែផនកទី១

ែផនកទី២

B

A

C អភិវឌ ន៍ែផនក

ភិនភគមុខរបរ

វ ិភគទីផ រករងរ

ែផនកទី៤

ែផនកទី៣

គរុេកសលយ

្របេទសនីមួយៗមនភរកិចចស្រមបមគគេទទ ំ េនះ ុ សក៍ទង

េ

ក់ដំេណើ រករករ បណុ្ដ ះ ប

្ដ ល ថនក់មូល ្ឋ ន

យគិតថ្លង ឹ ែថ្លងជពិេសសអំពីបរ ិបទផ្លវូ

ចបប់ និងបទបញ ជ េផ ងៗ បរ ិបទរដ្ឋបល ករែចករ ំែលកទំនួលខុស្រតូវរ ង្រកសួង និងរចនសមព័នធេ្រកម

ឱ ទ រចនសមព័នធេរៀបចំ ្របេភទ និងទំហំៃនភពជៃដគូ ភពទំេនរៃន្រកុមជំនញករបេចចកេទស និង គរុេកសលយ រួមទំងធនធនហិរញញ វតថុ។ •

មគគុេទទសក៍វ ិធី ្រស្ត អនុញញតឲយឈនដល់េគលេ បី េផ ងេទៀត៖ បេងកើតជចំ ណងជមួយដំ ក់កលសំខន់ៗៃនករ ថ បនែផនក្រគប់្រគង

•

ិ ី ជួ លស្រមួ លដល់ ករ េ្របើ ្របស់ វ ធ

្រស្តែផ្អក េលើ សមតថភព ែដលេឆ្លើ យតបេទនឹ ងករេធ្វើ សម

មហរណកមមយុវជន េបះបង់ករសិក ទូ េទ

ិ ជ ជី វៈ ឱយចប់ យកនូ វសមតថភពវជ

មួយ

សងគម ករងរ។ •

គិតពិចរ

អំពី

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ថ នភពេសដ្ឋកិចចេ្រក្របព័នធេនកនុងេពលេធ្វើែផនករ ្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

េនកនុ ង

និងេពលេរៀបចំ សកមមភព

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

20

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

បណុ្ដ ះប

េគលេ

យតៃម្ល

្ដ លវ ិជជជីវៈ។

េនកនុងអតថបទមគគុេទសក៍ មនករ ទំងប៉ុនមនខងេលើេនះ។

ក់បញូច ល

ងែដលជទូេទបង្ហញពីអតថបទែដលេលើកេឡើងពី

ឧទហរណ៍ជេ្រចើននិយយទក់ទងនឹងមុខរបរជងេរៀបឥដ្ឋនិងជងកំេបរ ជក់ែស្ដងនូវខ្លឹម អតថបទ។

ររបស់មគគុេទទសក៍ នីមួយៗ។

េដើមបីបង្ហញឲយបន

ឧទហរណ៍ទំងេនះ្រតូវបនគូសបនទត់ពីេលើេនកនុង

មករពនយល់ខងេលើ ពកយថ «ករបណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈ» មនបញូច លទំងករបណុ្ដ ះប ្ដ ល ែដលនំេឆពះេទរកករងរកមមករជំនញ អនកបេចចកេទស និងអនកបេចចកេទសជន់ខពស់។ េលើសពី េនះ េដើមបី ជួយស្រមួលដល់ករយល់អតថបទ

និងធនបននូវទ្រមង់ែបបែតមួយៃនអតថបទទំងេនះ

កយសពទេផ ងៗ

្រតូវបនអនុម័តយកដូចតេទ៖ មុ ខរបរ អនក េរៀន ស្តង់

បណុ្ដ ះប ្ដ ល អនក បណុ្ដ ះប ្ដ ល ករផ្ដល់ សុពលភពដល់ចំេណះដឹ ង ជំ នញទទួ លបន មពិ េ ធន៍ និ ងកមមសិ ក កនុ ងមជឈ ្ឋ ន ករងរ។ ពកយ ទំងេនះ្រតូវបនចត់ទុកជសទិសន័យរបស់ពកយវ ិជជជីវៈ សិស និស ិត ឬកមមសិក ករ ី កមមវ ិធី សិក ្រគូ

បេ្រង ន ឬករទទួល

គ ល់ចំេណះដឹង និងសមតថភព និងកមមសិក

េគនិ យមេ្របើពកយទំងេនះជបុំលិងគ (េភទ្របុស) ស្រមប់ឯក

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ម្រកុមហ៊ុន។ រទំងមូល។

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

21

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

២. ករបង្ហញមគគេទទ ុ សក៍វិធី េយើង

្រស្ត ទស នទននិងករបេងកើតស្តង់

ចផ្តល់និយមន័យៃនករ យតៃម្លករសិក ជេ្រចើ ន

បនទប់ែដលវ ិវត្តេនកនុង្របព័នធបណុ្ត ះប

េ

យតៃម្ល

យេធ្វើខួនជករ ្ល ីេផ ងៗគនជបន្ត

្ត លវ ិជជជីវៈ។ េហតុដូេចនះេហើយ បនជអនកសិក

្រគូឧេទទស និង

អនកដៃទេទៀត ែដលេធ្វើករ េនកនុង្រគឹះ ថ នបណុ្ត ះប ្ត ល ែដលេនកនុងនមជ អនកទទួលខុស្រតូវករ្រគប់ ្រគងក ្ត លេនះ ្រតូវត្រមូវឲយបេញចញនូ វទស នវ ិស័យេផ ងៗ ែដលទក់ទងេទនឹងករ យតៃម្ល េទ

មែដលពួកេគមន េដើមបីបញូច លេទកនុងករសិក របស់ពួកេគ េដើ មបី

។ ក៏ប៉ុែន្ត េន្រគប់រប ូ ភពទំងអស់ េយើង បណុ្ត ះប

ក់ ឲយអនុវត្ត ឬក៏េដើមបី្រគប់្រគង

ចចត់ទុកថករ យតៃម្ល គឺជចំណុចដ៏ សំខន់ៃនដំេណើរករ

្ត ល និងករសិក ។ ្របធនបទេនះ ្រតូវបនេលើកេឡើងយ៉ ងសុីជេ្រមជងេនះេនកនុងែផនកទី៣។ មមគគុេទទសក៍វ ិធី

មគគុេទទសក៍ ចំនួន៣ កនុងចំេ

នំឲយមនករបេងកើតស្តង់

េពលគឺ សង ្ត ់

្រស្តទំងអស់របស់អងគករអន្តរជតិ ្រហ្វង់កូហូនី ្វ បន

វ ិជជជីវៈ-សមតថភព

បណុ្ត ះប ្ត ល និងស្តង់ រ យ តៃម្ល។ អ្វីែដលខុ សគនរ ងមគគុេទទសក៏ ទំងបីេនះជមួយនឹង មគគុេទទសក៍ដៃទេទៀតេនះ ជបឋម គឺ លកខណៈជ

មូល ្ឋ ន្រគឹះបំផុត េហើយបនទប់មកគឺថ ស្តង់ ទំង

យ្រតូវបេងកើតេឡើងជ

ច់ ខត

ស្តង់

ទំងេនះ បនបង្ហញពីធតុ េផ ងៗ ែដលអនកេធ្វើអន្ត គមន៍

និង្រតូវែតេគរព ។

ងេលខ ២

បនេសនើឲយមនករែបងែចក

រេគល។ េនកនុងករបណុ្ត ះប ្ត លវ ិជជជី វៈ មុខងររបស់ករ យតៃម្ល សថិត េន េលើេគលគំនិតមួយចំនួន។ មុខងរេនះបង្ហញអំពីលកខណៈមួ យចំនួន េហើយែបងែចកេ យែផ្អក ធតុទំងេនះេទកនុងស្តង់

េទេលើគុណតៃម្ល និងករត្រមង់ ទិសជមូល ្ឋ ននន។ ធតុ ទំងអស់េនះបេងកើតបនជ្រកបខ័ណ្ឌេយងមួយ ែដលករ យតៃម្លករសិក ្រតូវបនរចនេឡើង និងបេងកើតេឡើងជុំវ ិញ្រកបខ័ណ្ឌេនះ។ ្រកបខ័ណ្ឌេយងេនះ នឹង្រតូវបង្ហញេនកនុងែផនកទី៤ ។

ករ យតៃម្លករសិក គឺជមូល ្ឋ ន្រគឹះមួយ

ប

្ត លវ ិជជជីវៈ។ ករបេងកើត និងករ

ទំងគុណតៃម្ល និងករទទួល

កនុងចំ េ

មមូល ្ឋ ន្រគឹះដៃទេទៀត ៃនករបណុ្ត ះ

ក់ ឲយេ្របើ្របស់នូវករ យតៃម្លេនះ ្រតូវែតមន តម្លភពបំផុត ៖ មន

គ ល់របស់សងគមេទេលើសញញប័្រតផងែដរ។ េដើមបីសេ្រមចឲយបននូវេគលេ

េនះ ្របេទសជេ្រចើ នបនអនុម័តេគលនេយបយជតិមួយ ស្រមប់ករ យតៃម្លករសិក ។ មូល ្ឋ ន្រគឹះ ៃនគេ្រមងេគលនេយបយ ករែដលែបងែចកដំ ករអនុវត្ត។ តំ កត់្រ

ក់ កលៃននីតិវ ិធី ៃនករ យតៃម្លករសិក េនះ

ទុកអំពីសញញណៃនករ យតៃម្លករសិក ្ណ ះ។

ែតទិដ្ឋភពែដលសំេ

និងេទេលើសមតថភពេធ្វើរបស់អនកសិក

ករសេងកតេឃើញេនះ

ៃនករបណុ្ត ះប

ងេលខ៣ ។ ចស្រមួលដល់

ក់កលទំងេនះមនចំនួន៤ េហើយនឹង្រតូវបង្ហញេនកនងែផន កទី៥ ។ ជេរឿយៗ េយើង ុ

្រគប់្រគងសមតថភព ប៉ុេ

មួ យេនះ នឹង្រតូវបង្ហញេនកនុង

េទរកករវ ិនិ ច័យ ឆ មួយេទេលើករ

ែដល្របថនចង់បនសញញប័្រតមួយេនះែត

បននំឲយមនករបិទបំងនូ វតួនទីរបស់ករ យតៃម្លេនកនុងដំេណើរករ

្ត ល និងករសិក ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

22

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

គរុេកសលយៃនភពេជគជ័យ ែដលវ ិធី

្រស្តគិត

មសមតថភពពឹងែផ្អកេលើេនះ ចំបច់្រតូវមន

កររួមបញូច លគនរ ងករបណុ្ត ះប ្ត ល ករសិក និងករ យតៃម្ល។ ករ យតៃម្ល មិន្រតឹមែត ្រតូវែត បញូច លេទកនុងដំ ក់កលេផ ងៗគនៃនករទទួលយកនូវសមតថភពប៉ុេ ្ណ ះេទ (សូមអេញជើញេមើ ល្របធន

បទេនះ េន កនុងែផនកទី៣ ៃនមគគុេទទសក៍ វ ិធី ្រស្តទី៤ េគលគំនិត និងករបេងកើតមគគុេទទសក៍គរុេកសលយ) ក៏ប៉ុែន្តករ យតៃម្លក៏្រតូវបេងកើតជសសរស្ដំមួយ កនុងចំេ មសសរស្តំដៃទេទៀតៃនដំេណើរករសិក របស់សិស ផងែដរ។ ករទទួលបននូវសមតថភពមួយ ចេធ្វើេទបនលុះ្រ ែតសិស េនះបន អភិវឌ សមតថភពរបស់ខួ្លន កនុងករវ ិនិច័យ ឆ លទធផល ែដលបនពីសមតថភពេធ្វើ។ ទិដ្ឋភពៃនករ យតៃម្ល ែដលេគេ ថ «ករ យតៃម្លអំឡុងេពលបណុ្ត ះប ្ត ល» េនះ្រតូវបនេលើកេឡើងេនកនងែផន កទី៦ ។ ុ ែផនកែដលេគ

សរុប

គ ល់បំផុតរបស់ករ យតៃម្លករសិក េនះ

ឬករ យតៃម្ល

្រតូវ្រសង់យក

ក់ពិន័យ។

គឺពិត

ស់

េហើយថជករ យតៃម្ល

គឺលទធផលែដលេចញពីករ យតៃម្លចុងេ្រកយេនះ

េហើយនឹង្រតូវបង្ហញេនកនុងលទធផលេនេពលេ្រកយ

នន។ ករ យតៃម្លេដើមបីវ ិនិច័យ ឆ េនះ ្រតូវែតេធ្វើេឡើងេ

និងេនកនុងឯក

េហើយែដលនឹង របញ ជ ក់ជផ្លូវករ

យរេបៀបម៉ ត់ចត់បំផុត។ ករ យតៃម្លេនះ្រតូវែតេធ្វើ

េលើ្រគប់សមតថភពទំងអស់របស់មុខវ ិជជជីវៈមួយ េហើយសមតថភពនីមួយៗ្រតូវែត យតៃម្ល េ ពីឧបករណ៍

ឬពីសមភរ្របកបេ

ខិតខំ្របឹងែ្របងជេ្រចើ នរួចមក។

យគុណភពែដលនំឲយមនករធនដល់តៃម្លៃនសញញប័្រត ដំេណើរករវ ិធី

េ្រជើ សេរ ើសេដើមបីេ្របើ ្របស់េនកនុងករបណុ្ត ះប ករ យតៃម្លរេបៀប

្រស្ត

េ

េលខ៤។ ឲយសុពលភពេ ស្តង់

ែដល្រតូវបន

ក់ពិន័យនំឲយមនករេចញឯក

យភជប់ស្រមង់ សមតថភពជមួយ ។

ករបេងកើតស្តង់

្រពមទំងរេបៀប យតៃម្លសំខន់ៗ

បនទប់ពីកិចច

្ត លវ ិជជជីវៈេនះ នឹង្រតូវបង្ហញេនកនងែផន កទី៧ ។ ុ

រជផ្លូវករ ែដលបញ ជ ក់ ថសិស ទទួលបន ចេធ្វើឲយឯក រេនះកន់ែតមនលកខណៈេពញេលញ

នូវសមតថភពែដលផ យភជប់នឹងមុខរបរមួយ។ េគក៏ ផងែដរ

យមនជំនួយ

លទធភពៃនករេធ្វើែបបេនះនឹង្រតូវបង្ហញេនកនង ុ

យតៃម្ល្រតូវបន្របគល់ឲយអនកផលិតមួយ្រកុម។ ជធមម

ង

គេ្រមងេនះ គួរ ្រតូវបន

យ្រគូឧេទទស និ ងអនកជំនញករខងមុខរបរេនះមួយ្រកុម េដើមបីធន ថ ល់បញ ្ហ របស់

្រតូវបនេលើកេឡើង េហើយធនថ ដំេណើរករែដលបនេសនើេឡើង

ច េធ្វើេទបន និង

ចបេងកើត

បនេនកនុង្រគប់្រគឹះ ថ នបណុ្ត ះប ្ត លទំងអស់។ សមសភពរបស់្រកុមអនកផលិត ្រពមទំង មតិកេរឿង និងដំេណើរករផ្ដល់សុពលភពនឹង្រតូវេសនើេឡើងេនកនងែផន កទី៨។ ុ ករ្រគប់្រគងមុខងរ យតៃម្លករសិក

បញ ជ ក់ឲយចបស់ និងស្រមួលេទ

គឺជ ករទទួលខុស្រតូវរួមមួយ េហើយ ល់អន្ត គមន៍្រតូវែត

មបរ ិយកសនិងេទ

មករអនុវត្តន៍រដ្ឋបលរបស់្របេទសនីមួយៗ។ ករ

សេងកតអំពីករទទួលខុស្រតូវទំងេនះនឹង្រតូវបង្ហញេនកនុង

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ងេលខ៥។

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

23

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

យតៃម្លជចំណុចសំខន់របស់ដំេណើរករសិក របស់ដេំ ណើរករ បណ្តុះប

៣.ករ

្ត លវិជជជីវៈ

និងករ្រគប់្រគងករបណ្តុះប េនកនុងអតថន័យទូលំទូ

វ ិនិ ច័យ ឆ នន និងេទ

យរបស់

េលើករវ ិនិច័យ ឆ េលើធតុ មួយ េចញពីលកខណៈ

ករ យតៃម្ល សំេ

មនីតិវ ិធីមួយ។ ករអនុ វត្តេនះ េគជួប្របទះញឹកញប់

មដំេណើរករឬក៏

្ត ល

ស់ េន

្ល េគេ ថស្វ័យ យតៃម្ល ឬក៏ កនុងជីវភពរបស់េយើងសព្វៃថង។ ករ យតៃម្ល ចេធ្វើេទេលើសមិទធផលផទល់ខួន េលើសមិទធផលរបស់បុគគលមួយរូប ឬក៏អងគករមួយ។ េ យមិននិ យយលម្អិតេនះ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ្រពមទំងនីតិវ ិធី នឹងចូលរួមអមជមួយនឹងករវ ិនិ ច័យ ឆ េនះ។ ឬករវ ិនិច័យ ឆ

តិេទៀន

មួ យេនះ

និយយបនយ៉ ងដូ េចនះ?»

្រស័យេហតុេនះេហើយ បនជបនទប់ពីមនករ

េយើងែតងែតឮនូវសំណួរដូចជ ៖

ឬក៏សំណួរថ

«េតើ មនអ្វីែដលអនុ ញញតឲយអនក

«េតើអនកឈរេលើមូល ្ឋ នអ្វីបនជអះ

ងយ៉ ដូេចនះ?»

«េតើ អនក

?»។ េនកនុងជីវ ិត ជីព ករផ្តល់នូវេស កមម ឬករ បេងកើតផលិតកមមមួយ ចំបច់្រតូវែតមនករវ ិនិច័ឆយ និងករ យតៃម្លមួយជមិនខន ទំងេ យ្របេយល ឈនដល់េសចក្តីសននិ ្ឋ នយ៉ ងដូេចនះ ឬក៏ េ

យផទល់

វ ិនិ ច័យ ឆ េនះ

មរេបៀប

និងបង្ហញឲយចបប់អំពីសមតថភពែដលមន

ចេធ្វើេឡើងផទល់េ

បំណងរបស់គត់ ែដរឬេទ

និងមេធយបយែដលបនេ្របើ ្របស់។

យមចស់សមិទធផល ែដលពយយម យតៃម្ល ថេតើ គត់បនសេ្រមចេគល

ឬក៏ថេតើគត់បនេ្របើ ្របស់ធនធនរបស់គត់បនល្អែដរឬេទ

ចែកលម្អសមតថភពរបស់គត់បនែដរឬេទ។ កវ ិនិច័យ ឆ េនះ ក៏ ដូេចនះ សមតថភពៃនករ យតៃម្លេនះ

េហើយថេតើគត់

ចេផ្តតផងែដរ េទេលើគុណភពករងរ

របស់សហករ ីមនក់ ឬរបស់បុគគលិកមនក់ និងេទេលើករេពញចិត្តរបស់អតិថិជន ចឲយេគេធ្វើករែកលម្អបន

គុណភពករងររបស់បុគគលមនក់ ។ សមតថភពៃនករ យតៃម្លេនះ ក៏

មួយ។ ចឲយវ ិវត្ត និង

ចវ ិនិ ច័យ ឆ េលើ

ចចូលរួមផងែដរកនុងភពេជគជ័យឬ

ក៏ប ជ័យរបស់្រកុមហ៊ុនមួយ របស់អងគករ ឬរបស់ពណិជជកមមមួយ។ ឧទហរណ៍ែដលេគ ចំេ

ករ

គ ល់បំផុតកនុង

មឧទហរណ៍ដៃទៗេទៀតេនកនុងវ ិស័យេនះ េនះគឺ ករ បេងកើតបទ ្ឋ ន ISO េនកនុងសហ្រគសេន

េ្រកមករដឹកនំរបស់អងគករស្តង់ «េសមើគន»

េហើយសំេ

សហ្រគស

និងអងគករ។

អន្តរជតិ។ អក រកត់ «ISO» ែដលមកពីភ

េទេលើករបេងកើត េ

និងករទទួល

គ ល់សង ្ត ់

្រកិច ISOS មនន័យថ

្របកបេ

យគុណភពេនកនុង

មរយៈករវ ិភគជនិចចកលេទេលើដំេណើរករផលិតកមម

យចប់េផ្តើមេឡើង

េនះ «ដំេណើរករគុណភព» េផ្តតសំខន់េទេលើករបញ ជ ក់ អំពីលកខខណខៃនគុណភព ្រពមទំងបទ ្ឋ ន នន េដើមបីអនុវត្តផងែដរ។ វ ិជជជីវៈ

និងេទេលើករេធ្វើឲយមនស្តង់

ឲយនូវលិខិតបញ ជ ក់

ISO

និងករអនុ វត្តបទ ្ឋ ន ក៏េ

មពិត

គឺជករបេងកើតនូវដំេណើរករៃនករ យតៃម្ល េ ៃនដំេណើរករផលិតកមមេនកនុង

ត្រមូវឲយមនករបណុ្ត ះប

យ ក៏ មិនខុសគនេនកនុងបរ ិបទៃនករបណុ្ត ះប

្រតឹ មែតឲយសិស

។

្ត លេន

ចេធ្វើករវ ិនិច័យ ឆ េលើករវ ិវត្តឈនេឡើងរបស់ខួន ្ល

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

សហ្រគសមួយ។

្ត លខងែផនក យតៃម្ល

្រពមទំងករអនុវត្តន៍ដំេណើរករស្តង់

យ េទេលើសមតថភព ករផ្តល់

ស្រមប់ បុគគលិកទំងអស់

េបើ េទះជ េនកនុងម្រត ្ឋ នមួយខុសគន ម្រគឹះ ថ នេនះែដរ។ ករ យតៃម្ល មិន េនកនុងករទទួលយកសមតថភពនន

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

24

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ប៉ុេ

្ណ ះេទ ក៏ប៉ុែន្ត

ក៏

យតៃម្ល

ចបេងកើតជករវ ិនិច័យ ឆ

អស់មួយជី វ ិត។ ករអភិវឌ ន៍សមតថភពេ ជបឋម

ឯក

យសិស េនះ

ជីពរបស់ខួនផងែដរ ្ល ែដល

ជីពេនះ នឹង្រតូវជួ យដល់ខួន ្ល

ត្រមូវឲយគត់ មនមនឧបករណ៍និងធនធនជសម្អង។

រេយងសំខន់ៗគឺ មនេនកនុងស្តង់

បណុ្ត ះប ្ត ល ែដលបង្ហញអំពីសមសសភព នីមួយៗ ្រពមទំងករកំណត់សមតថភពេធ្វើែដលត្រមូវឲយេចះ។ សមតថភពេធ្វើទំងេនះក៏សិត ថ េនកនុងស្តង់ ឆ ៃនករ យតៃម្ល ្រពមទំងឧបករណ៍ នន យតៃម្លផងែដរ ែដលមនលកខណៈពិេសស និងលកខណៈវ ិនិ ច័យ

ែដល

ចេ្របើ្របស់បនកនុងដំេណើរករបណុ្ត ះប

បទេនះ)។ ជដំបូង សិស ផងែដរ

េហើយក៏

្ត ល (សូមេមើលែផនកទី៥និងទី៦ ែដលទក់ទងនឹង្របធន

ចទទួលផល្របេយជន៍ពី្របភពធនធនមនុស

ចទទួល្របេយជន៍ពីធនធនរូបវន្ត

ែដលកនុងេនះមន្រគូឧេទទស និងសមភរននែដលបនេ្របើ្របស់ស្រមប់

ករសិក និងករ យតៃម្ល។ សិស គឺជអនកទទួលខុស្រតូវទី១េលើដំេណើរករសិក របស់ខួន។ ្ល េ

បនេជគជ័យពីកុងករបណ ន ុ្ត ះប

ឈនេទ្របកបមុខរបរមួយ

្ត ល

យ

រែតអនកសិក

និងឲយបនេជគជ័យេនកនុងករទទួលបននូវ

និងេដើមបីបនសញញប័្រតមួយេនះ

េនះចង់ឲយ

សមតថភពស្រមប់

គត់្រតូវេ្របើ្របស់ ល់ធនធនខងកនុង

ទំងអស់របស់គត់ េហើយទញ្របេយជន៍ពីធនធនទំងេនះេដើមបីទទួលបនេជគជ័យកនុងដំេណើរករសិក

របស់គត់ ។

េនកនុងអំឡុងេពលៃនករសិក របស់គត់ គត់នឹង្រតូវអភិវឌ សមតថភពរបស់ខួន ្ល កនុងករ វ ិនិ ច័យ ឆ េលើសមិទធផលនន េទេលើសមតថភពេធ្វើ េហើយក៏ េទេលើសមតថភពេធ្វើរបស់ៃដគូសិក និងអនគត

សហករ ីរបស់ខួនែដរ។ ្ល

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

25

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងៃនករ យតៃម្ល

គេ្រមងផទល់ខួន ្ល

ដំេណើ រករទទួ ល

សមតថភពវ ិនិច័ យ ឆ

យកសមតថភព

និង យតៃម្ល

មករយល់េឃើញរបស់សស ិ

ករ្របឡងវ ិញញ

េជគជ័ យ ប ជ័ យ

ករទទួលបនសញញប័ ្រត

ករ្របឡងសង

សមតថភពៃនករ យតៃម្ល គឺជសមតថភពច្រមុះដ៏ពិត្របកដមួយ (សួមអេញជើញេមើ ល្របធនបទេនះ

ិ បេងកត ើ និងករេរៀបចំមគគុេទទសក៍ គរុេកសលយ) េនកនង ងេលខ២ ៃនមគគេទទ ុ ុ សក៍វ ិធី ្រស្តេលខ៤ េគលគំនត ែដលនឹង្រតូវេកើនេឡើង មសង្វក់ៃនករសិក េដើ មបីបន្តរហូតអស់មួយជីវ ិតរបស់សិស ។ ដូេចនះេហើយ ករ ទទួលបននូវសមតថភពេនះ ្រតូវែតបញូច លេទកនុងគេ្រមងអប់រ ំ របស់្រគឹះ

ថ ន (សួមអេញជើញ េមើល្របធន

បទេនះេនកនងែផន កទី៣.៣ ៃនមគគុេទទសក៍ វ ិធី ្រស្ត េល៤ េគលគំនិត និងករបេងកើតមគគុេទទសក៍ គរុេកសលយ) ុ េហើយនឹង្រតូវេគគិតគូដល់េនកនុង ដំេណើរករទំងមូលៃនករេធ្វើគេ្រមង និងករបេងកើតករ បណុ្ត ះប ្ត ល។ ក៏ប៉ុែន្ត តួអងគសំខន់ៃន ល់ដំេណើរករ យតៃម្លេនះគឺ ្រគូឧេទទស ែដលករទទួលខុស្រតូវ របស់គត់

មនលកខណៈេទ្វ។ មយ៉ ងគត់្រតូវបង្ហញដល់សិស នូវសមតថភពេធ្វើនន ែដល គត់ទនទឹងចង់បន ្រពមទំង លកខខណ្ឌស្រមប់ ករ យតៃម្លៃនសមតថភពនីមួយៗ ចេ្រមើនេទរកករទទួលយកសមតថភព។ វ ិធនករទំងអស់ ែដលនឹង

េហើយជួយដល់សិស េនកនុងអំឡុងេពលៃនកររ ីក មយ៉ ងេទៀត្រគូឧេទទស មនភរៈទទួលខុស្រតូវេលើករអនុវត្ត

ចបញ ជ ក់ជផ្លូវករអំ ពីករទទួលបននូវសមតថភព ្រពមទំងសេ្រមចវ ិនិច័យ ឆ ថ

មនេជគជ័យឬប ជ័យផងែដរ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

26

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងៃនករ យតៃម្ល ករេធ្វើគេ្រមង

គេ្រមងអប់ រ ំ

គរុេកសលយ

ករ យតៃម្ល កនុងអំឡុងេពល បណុ្ត ះ ប ្ត ល

មករយល់េឃើញរបស់្រគូឧេទទស ក យវតៃម្លវ ិនិច័ យ ឆ

េជគជ័ យ

សេ្រមច

ករព្រងីកចំេណះ ដឹ ង

ប ជ័ យ

ករបេ្រង នេឡើងវ ិញ ករ យតៃម្លករសិក

គឺជសមសធតុ មួយកនុងចំេ

មសមសធតុ ដៃទេទៀតៃនគេ្រមងអប់រ ំ។

ថ នបណុ្ត ះប ្ត លទំងអស់ ្រតូវែតចូ លរួមវ ិភគទនកនុងករបេងកើតករ យតៃម្លេនះជ ទិ៍ បុគគលែដលជួយេ យផទល់ដល់ករងររបស់្រគូឧេទទស (នយកករសិក ទី្របឹក គរុេកសលយ។ល។)

បុគគលិករបស់្រគឹះ

្រពមទំងនយក្រគឹះ

ថ នផងែដរ។ គឺគត់េនះេហើយ ែដលជអនកបេងកើតដំេណើរករគេ្រមង និងករ្រគប់្រគង

ែដលស្រមួលេទដល់ករយកចិត្តទុក

ក់ដល់ករ យតៃម្លេនកនុងដំេណើរករៃនករបណុ្ត ះប

្ត ល ក៏ដូចជ

ករបេងកើតករ យតៃម្លៃនករវ ិនិច័ឆយសេ្រមច ែដលនំឲយមនករផ្តល់វ ិញញបនប្រតៃនករបណុ្ត ះប ងៃនករ យតៃម្ល ករេធ្វើប្លង់ និ ង

គេ្រមងអប់ រ ំ

ករ្រគប់្រគង

មករយល់េឃើញរបស់បុគល គ ក ិ ្រគឹះ ែបបបទៃនករអនុវត្ត ដំេណើ រករ

ធនធនមនុស និងសមភរៈ

្ត ល។

ថន ករ យតៃម្លវ ិនិច័ យ ឆ

ករបញូជ នលទធផល

សេ្រមច

ថ ន មនករវ ិវត្ត េនកនុង្របព័នធមួយែដលទិ សេ ចុងេ្រកយ បនន័យថកររ ីកចេ្រមើនសមតថភពវ ិជជជីវៈរបស់បុគគលែដលចុះេឈមះេរៀនេនកនុងករ

សិស ្រគូឧេទទស និងបុគគលិករបស់្រគឹះ គឺភពេជគជ័យ

បណុ្ត ះប ្ត លវ ិជជជី វៈេនះ។ ្របព័នធេនះគឺជករធនទី ១េលើតៃម្លសញញប័្រត និងករទទួល

គ ល់ពីសងគមជតិ។ តៃម្លសញញប័ ្រត

មួយជបឋម ្រតូវបនផ រភជប់ជមួយនឹងល័កខនិក ្ត ៈចបប់ និងផ រភជប់នឹងសិទិែធ ដលអមមកជមួយ។ េនកនុង ្របេទសមួយចំនួនករទទួលបនសញញប័ ្រតមួយ បនធននូវលកខខណ្ឌករងរ និងេបៀវត ជមូ ល ្ឋ នែដលកំណត់ េនកនុងបទ ្ឋ ន ឬេនកនុងកិចចសនយករងរ។

តៃម្លរបស់សញញប័ ្រតេនេលើទីផ រករងរ បនបំេពញបែនថមេទេលើករទទួល

សញញប័្រតេនះពឹងែផ្អកេទេលើសមសធតុធំៗ២ ៖ ភពេជឿជក់ េទេលើសង ្ត ់

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

គ ល់ពីសងគម។ តៃម្ល

ៃនករបណុ្ត ះប

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

្ត ល ដូេចនះ

27

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

គឺករេជឿជក់ េទេលើដំេណើរករៃនករ

ថ បនទំងមូល ែដលនំឲយមនករបេងកើតសញញប័្រតេនះេឡើង ្រពម

ទំងសមតថភពេធ្វើៃនប ករងរ។

េយើង

្ត អនកមនសញញប័្រតេផ ងៗ

េនកនុងទីផ រ េទេលើសមសធតុទំង២មុនេនះគឺ សមតថភពេធ្វើរបស់

ចបែនថមសមសធតុទី៣

ែដលឈនេជើ ងចូលបន្តិចម្តងៗ

្រគឹះ

ថ នបណុ្ត ះប ្ត ល និងរបស់បុគគលិក ែដលេធ្វើករេនទី េនះ សមតថភពេធ្វើែដលជមូ ល ្ឋ ន្រគឹះ ៃនករលបីេឈមះរបស់្រគឹះ ថ នមួយ េហើយែដល ចជួ យយ៉ ងេ្រចើនដល់ករេបើកទ្វរេដើមបីទទួលបននូវ

ករងរេធ្វើយ៉ងងយ្រសួល។ ដូេចនះ មុខងរៃនករ យតៃម្ល ជពិេសសមុខងរៃនករ យតៃម្ល

ក់ពិន័យ េដើរតួនទីយ៉ងសំខន់

េនកនុងករ្រគប់្រគង និងករបេងកើតករបណុ្ត ះប ្ត ល។ ករអនុវត្តមុខងរដ៏មន រសំខន់ េនះ ្រតូវែតសថិត េនកនុងបរ ិយកសមួយ ែដលធនដល់សិស នី មួយៗ នូវលកខខណ្ឌៃនករ យតៃម្ល្របកបេ យយុតិ្តធម៌

និងសមធម៌។ ជងេនះេទៀត ករអនុវត្តករ យតៃម្ល ្រតូវែតមនភពម៉ត់ចត់ និងមនតម្លភព។ គឺរដ្ឋបល ក

្ត លែដលជអនកករ្រគប់្រគង និងផ្តល់នូវមេធយបយ និងឧបករណ៍សម្រសបនន ដល់ករ យតៃម្ល

េនះ។

មយ៉ ងេទៀត

លទធផលននៃនករ យតៃម្ល ្ត លវ ិជជជី វៈ។

សមតថភពជរួមៃន្របព័នធបណុ្ត ះប ដំេ

ះ្រ

គឺជសូចនករដ៏ដ៏សំខន់ មួយ េ

យ្រតូវបនយកចិត្តទុក

យ និង យតៃម្លជនិចក ច លេនះ សូចនករដ៏េនះនឹង្រតូវជួ យេ

កនុងករវ ិនិច័យ ឆ េទេលើ ក់េនកនុងករអនុវត្តជ

យផទល់េទដល់ករែកសំរល ួ

ៃនករ្រគប់្រគងនី មួយៗរបស់ករ្រគប់្រគងធំៗទំងអស់ ៖ ចបប់ េគលនេយបយ និងចបប់ទម្លប់ រដ្ឋបល និងហិរញញ វតថុ។

ងៃនករ យតៃម្ល ្រកបខណ្ឌគតិយុត្ត និងវ ិធននន

មករយល់េឃើញរបស់អក ន ្រគប់្រគងថនក់ក ករ

នេយបយកនុង យ តៃម្លករសិក

៣.១. ករផ្ដលស ់ ព ុ លភពដល់បទពិេ ករបេងកើតឧបករណ៍ យតៃម្ល សុពលភពដល់ករទទួលបនបទពិេ និងចំេណះដឹង

មបទពិេ

ធន៍។

េនះគឺជែផនកមួយៃនឯក

បេចចកេទស» ស្តីអំពីករទទួល «ករទទួល និងទទួល

ក់ែតង

មគគុេទសក៍ និងសមភរៈ

ករ្រគប់្រគង និ ង ករ្រតួតពិនិតយ

ករ យតៃម្លែផនក

ករេចញសញញប័ ្រត

សមតថភពេធ្វើ

ធន៍ែដលទទួលបន មវ ិធី

្រស្តគិត

ធន៍ ែដលេគ

ចេ

មសមតថភពេនះ

គ ល់ចំេណះដឹងពី

បនេបើកផ្លូវឲយមនករផ្តល់

បនថ ករទទួល

រែដលមនចំណងេជើងថ «ករ

គ ល់ចំេណះដឹ ងពី

្ត ល

និងបទពិេ

គ ល់ចំេណះដឹងពី

ថ បនករបណុ្ត ះប

្ត លវ ិជជជីវៈ និង

ធន៍។

ធន៍ មនកមមវតថុកនុងករកំណត់ កនុងករ យតៃម្ល គ ល់នូវ ល់សមតថភពែដលទទួលបន េនកនុងអំឡុងេពលសិក ែដលបនេធ្វើេឡើងកលពីេពល មគគុេទទសក៍វ ិធី

និងបទពិេ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

28

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

យបុគគលមួយរូប េនកនុង្រកបខណ្ឌ មួ យេផ ងៗេទៀត េ្រកពី ្រកបខណ្ឌៃនកមមវ ិធីសិក ែដល បនេ្រគងទុក ឬក៏ មរយៈបទពិេ ធន៍ករងរ និងបទពិេ ធន៍ ជីវ ិត។ េនកនុងករបណុ្ត ះប ្ត លវ ិជជជីវៈ មុន េ

និងបេចចកេទស ករទទួ ល

ចឲយបុគគលេនះវ ិលេទរកករសិក វ ិញ េហើយបន្តករបញចប់

គ ល់ចំេណះដឹង

ករសិក ែដលស្រមួលដល់ត្រមូវកររបស់ខួន។ ្ល ចេ្រមើនែផនក

ជីពផងែដរ

េ

យ

ចផ្លស់បូរករងរ ្ត

មុន។ ករទទួល

គ ល់ចំេណះដឹ ងេនះ

េទនឹងត្រមូវករពិេសសេ ែដលផ រភជប់េ

េទ

និង

មពិតេទ

បុ គគលមួ យរូបែដលមនបំណងចង់

រមមណ៍ដល់ ករសិក ែដលគត់បនេធ្វើរច ួ មកេហើយេនះេទ

ចបត់បង់នូវចំ ណង់ចំណូលចិត្តេរៀនសូ្រត ្រស្តគិត

គ ល់នូវចំេណះដឹងេ្រក

•ករសិក ែដលបនេធ្វើេឡើងេ

ថ ប័នអប់រ ំ

យជួយឲយមនកររ ីកចេ្រមើនេនកនុងករសិក

ថ នភពរបស់ពួកេគ។

មត្រមូវកររបស់គត់េនះេទ។ វ ិធី

ឲយមនករទទួល

ចនំឲយបុគគលេនះមនកររ ីក

ឬក៏ឈនេទរកករងរមួយែដលលំបកនិងល្អជង

យែឡករបស់បុគគលមួយចំ នួន េ

យផទល់េទនឹ ង

គ ល់េនះក៏

គឺជរេបៀបមួយកនុងករស្រមបស្រមួលករអនុវត្តរបស់

្រតឡប់េទរកករសិក វ ិញេនះ មិនបនចប់ េហើយគត់នឹង

ករទទួល

្របសិនេបើ មជឈ ្ឋ ន

មសមតថភព នឹងមនអំេ

និងបទពិេ

េនះមិនបនស្រមប យផល ្រពមទំងអនុញញត

ធន៍ ។ េគលករណ៍្រគឹះរួមមន ៖

យបុគគលមួយរូបេនេ្រក្របព័ នធ

ចនឹងមន

សុពលភព

រសំខន់ •ចំ េណះដឹងែដលបនមកពីករសិក េ្រក

សមតថភពែដលមនេនកនុងកមមវ ិធីសិក

ទំងេនះ ក៏នឹង្រតូវ យតៃម្លេ

េនះ

ចនឹ ង្រតូវេធ្វើករេ្រប បេធៀបជមួយនឹង

ែដលកមមវ ិធី េនះនំឲយមនសញញប័ ្រតមួយ

យឈរេលើមូល ្ឋ នេនះែដរ។

•េនកនុងករ យតៃម្លែដលេធ្វើេឡើង េដើ មបីទទួល គ ល់ចំេណះដឹងេ្រក ភពម៉ត់ចត់និងកំហិតនន មនដូចេនកនុង ថ នភពសិក ធមម ែដរ។ ក់វ ិន័យេទេលើចំេណះដឹងេ្រក

•រេបៀបរបបៃនករ

េទនឹងរេបៀបរបបៃនករ យតៃម្លេលើចំេណះដឹ ង ជទូេទកូនេសៀវេភកំ ណត់្រ គ ល់ចំេណះដឹងទំង េនះ។

េហើយចំ េណះដឹង

នឹ ងបទពិេ

ឬបទពិេ

ធន៍េនះ

ធន៍េនះ មនរូបភពដូចគន

ផងែដរ។

ៃនករសិក តូចមួយ គឺជមេធយបយែដលេ្របើ ្របស់ស្រមប់ទទួល

ត្រមូវឲយបុគគលេនះ ៖

• បញ ជ ក់អំពីេគលបំណងៃនករបណុ្ត ះប

្ត លរបស់ខួន ្ល • កត់្រ ទុកនូវករសិក របស់ខួ្លន (ករេរៀនេន និងបទពិេ • វ ិភគ និងេធ្វើសំេយគេទេលើករសិក ទំងេនះ • តភជប់ករសិក ទំងេនះេទនឹងខ្លឹម

ររបស់កមមវ ិធីសិក មួយ េ

ធន៍ជីវ ិតនិងករងរ) យេធ្វើយ៉ង

កំណត់ឲយបន

នូវសមតថភព ឬក៏ែផនកននរបស់សមតថភពែដលខ្លួនគិតថបនេចះរួចេហើយ • ្របមូលផ្តំុនូវឯក

រអំ ណះអំ

ងទំង

យៃនចំេណះដឹងែដលបនទទួល

កូនេសៀវេភតូ ចែដលបនបេងកើតយ៉ ងដូេចនះ ្រតូវបនវ ិភគេ មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

យ្រកុមអនកឯកេទសអប់រ ំ មួ យ្រកុមៃន

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

29

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

វ ិស័យបណុ្ត ះប

យតៃម្ល

្ត ល។ បនទប់ ពីមនករវ ិភគេនះេហើយ បុគគលេនះ្រតូវបនេកះេ

កំណត់អំពីករសិក ែដល

ចទទួល

គ ល់។

ករវ ិភគេទេលើកូនេសៀវេភេនះ ្រពមទំងករសមភសន៍នឹង សមតថភព

ែដល

ចឲយេគទទួល

សមតថភពរបស់ខួន ្ល

បន្តេ

ឲយេធ្វើសមភសន៍ េដើ មបី

គ ល់បន។

មរយៈករេធ្វើវ ិញញ

បនទប់មក

ចឲយេគេធ្វើបញជីសមតថភព និងែផនកៃន

បុគគលេនះ

ចនឹង្រតូវបនអេញជើញឲយបង្ហញ

ពិ េសស េដើ មបី យតៃម្លចំេណះដឹង។ ដំ

យករវ ិនិច័ឆយមួយ ែដលនឹងទទួ ល

គ ល់ ឬមិ នទទួល

េនចុងបញចប់ៃនដំេណើរករទទួល

គ ល់ចំេណះដឹងេ្រក

ក់ កលេនះ ្រតូវបន

គ ល់នូវសមតថភពែដលបនេ្រគងទុកេនះ។ និងបទពិេ

ធន៍េនះ ទ្រមង ៃនករ

បណុ្ត ះប ្ត លមួយនឹង្រតូវបនបេងកើតេឡើង េដើមបីប្រងគប់នូវែផនកែដលខ្វះខតៃនកមមវ ិធី សិក ។ េគនឹងេឃើញ មន្រគប់សមតថភពទំងអស់ ែដលបុគគលេនះមិនេចះ េនកនុងករបណុ្ត ះប ្ត លេនះ។ ដូេចនះេហើយ េន

សល់ែតភគីបុគគលេនះេទ ែដលជអនក

មដំេណើរករសិក

ែដលនឹងេធ្វើេឡើងស្រមប់ គត់ គត់នឹងទទួល 12

បនករបណុ្ត ះប

្ត លែដលគត់មិនេចះ េដើមបីយក សញញប័្រតែដលគត់ចង់បន ។

េគលករណ៍ ្រពមទំងដំេណើរករសំខន់ ៗ ែដលផ រភជប់នឹងករផ្ដល់សុពលភពដល់ ចំេណះដឹង យផទល់ េនកនុងមគគុេទទស៍ក៏វ ិធី ្រស្ត េនះេឡើយ។ ក៏ប៉ុែន្ត ចកត់សមគល់ថ េន្របេទសប ង ំ ករផ្ដល់សុពលភពដល់ចំេណះដឹង បទពិេ ធន៍ េនះ គឺជ

មបទពិេ េយើង

ធន៍េនះ មិន្រតូវបនេលើកេឡើងេ

កមមវតថុៃនករសិក ្រ

វ្រជវេ

យអងគករ និងអនកឯកេទសជេ្រចើ ន។ េគហទំព័រអុិនេធើែណតជភ

សំខន់ៗែដលបង្ហញអំពីករអភិវឌ ន៍ទំងេនះ មនេនកនុងឯក

រេយងេនខងចុងរបស់មគគុេទទស៍ក៏េនះ។

មយ៉ ងេទៀត ករេ្របើ្របស់កូនេសៀវេភេនកនុងែផនកករផ្ដល់សុពលភពដល់ចំេណះដឹង បទពិេ

េនះ ្រតូវបនរ ីកសុះ

យយ៉ ងទូលំទូ

យ។ អនក្រ

Bibeau បន្រសង់ យកនូវេគហទំ ព័រជភ

ប ង ំ

វ្រជវជនជតិេកបិចមួយរូប គឺេ

ប ង ំ សំខន់ៗមួយចំនួន

ធន៍

ករែូ ៉ ប៊រ ប៊ីបូ Robert

ែដលបង្ហញអំពីករងររបស់ពួកេគ

13

េនកនុងវ ិស័យេនះ ។

12 េខត្តេកបិច ្រកសួងអប់រ ំ ករ

ថ បនករបណុ្ត ះប

្ត លវ ិជជជីវៈ នឹងបេចចកេទស េសៀវេភេលខ៣ ករត្រមង់ទិស

េគលនេយបយ នឹងរចនសមព័នធរ ្ឋ ភិបល ឆនំ២០០២ ទំព័រទី៣៤ ឯក

13 សូមេយងេទដល់ករបង្ហញរបស់េ សូមអេញជើញេមើលឯក

កប៊ីបូសីអ ្ត ំពីវ ិធី

្រស្តជភ

រេយងេលខ៤

ប ង ំ េផ ងៗ ែដលមនបញូច លកូនេសៀវេភ។

រេយងអុិនេធើែណត ទក់ទងេទនឹងករផ្ដល់សុពលភព ដល់ចំេណះដឹងបទពិេ

ធន៍ កូនេសៀវេភ

និងកូនេសៀវេភឌីជីថល េនចុងមគគុេទទសក៍េនះ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

30

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងេលខ២ សមសភពចំបច់ ឬេសនេើ ឡើងស្រមប់ករបេ្រង ន និងករ យតៃម្ល សមសធតុ ចំបច់ ឬសមសធតុេសនើេឡើងនន ស្រមប់ ករបេ្រង ន និងករ យតៃម្ល ដូចែដល បនបង្ហញរួចមកេហើយ េនកនុង ងេលខ៦ៃនមគគុេទទសក៍វ ិធី ្រស្តេលខ៣ េគលគំ និត និងករបេងកើត ស្តង់ បណុ្ត ះប ្ត លេនះ មគគុេទទសក៍វ ិធី ្រស្តទំង យ របស់អងគករអន្តរជតិ ្រហ្វង់កូហូនី ្វ បន

បង្ហញនូវករែបងែចកយ៉ ងចបស់រ ងឯក

រៃនករ

ថ បនែផនកគរុេកសលយជមគគុេទទសក៍

វ ិជជជីវៈសមតថភព និងស្តង់

និងស្តង់

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល និងករ យតៃម្ល។ ចំណុចរួមៃនករសិក ទំងេនះ គឺ ជករបង្ហញនូវមូល ្ឋ ន្រគឹះែដលដំេណើរករសិក និងដំេណើរករបណុ្ត ះប ្ត លទំងអស់ពឹងែផ្អកេទ

េលើ ។

ជពិេសស

គឺ្រតង់ថស្តង់

អ្វីែដលែបងែចកភពខុសគន

ទំងេនះ្រតូវែតមនធតុពិពណ៌ន

រ ងស្តង់

ទំងេនះ

និងឯក

រដៃទេទៀតេនះ

ឬក៏ធតុៃនករអនុវត្តជចំបច់ នន ស្រមប់្រគប់

្រគឹះ

ថ នបណុ្ត ះប ្ត ល ទំងអស់។ មគគុេទទសក៍ទំង យ និងឯក រដៃទេទៀត បនបង្ហញនូវព័ត៌មន ែដលបន ក់ែតងេឡើង និងផ ព្វផ យេដើមបីស្រមួលដល់ករេធ្វើករបណុ្ត ះប ្ត ល។ សមតថភព ែដល វ ិជជជីវៈ-សមតថភព

េចញពីសង ្ត ់

្រពមទំងសមតថភពទំង

ខ្លឹម

យរបស់គេ្រមងបណុ្ត ះប

្ត ល គឺជ

រសំខន់ ៃនករបណុ្ត ះ ប ្ត លេនះ។ ករបេ្រង នអំ ពីសមតថភពទំងេនះ មិនែមនជេរឿងមិនចំបច់ ឬក៏ជជេ្រមើ សមួយេឡើយ។ គឺេ្រសចែតេលើ្របេទសនីមួយៗ េនកនុងចបប់ទម្លប់របស់ខួនេនះេទ ្ល ែដលជ

អនកកំណត់ វ ិធី

្រស្តៃនករបេងកើតករបណុ្ត ះប

ធតុជជេ្រមើ សរបស់សង ្ត ់

មួ យ។

្ត ល េហើយនិងកំណត់អំពីករែបងែចកនូវធតុចំបច់ និង

ជករេសនើេឡើងេនះ

ចចត់ទុកថជធតុចំបច់ ឬក៏បនទប់បន ្រំ តូវែតមន ។ ឯក

រនន

គឺជករែបងែចកធតុសំខន់ៗនន

សមសធតុចប ំ ច់និងជ

ច់ខត

សមសធតុបនទប់បន ំ និងមិន

ស្តង់

ិ ជ ជីវៈ-សមតថភព វជ

ច់ខត

បញជីសមតថភពនន គឺជធតុ្រគឹះ

សុចចនករណ៍នន ស្តីអំពី

ែដលតំ

សមតថភព ែដលបនបង្ហញ

ងឲយមុខរបរេនះ។

រក ទុកេនកនុងស្តង់

េនកនុង ងសមមូលេនះ គឺជព័ ត៌មនយ៉ ងសំខន់

ទក់ទងេទនឹ ងបរ ិបទ ឬក៏ទក់ទង

ស្តង់

សមតថភពមួយចំនួន េ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ែដល

ចនឹង មិន្រតូវ

បណុ្ត ះប ្ត ល យមូលេហតុ បញ ្ហ លំបក ែដល

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ែដលនឹងជួយដល់ករបេងកើត

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

បណុ្ត ះប

្ត ល និង

្ដ លវ ិជជជីវៈ

31

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

េទនឹងមេធយបយែដលមន

ស្តង់

(សូមអេញជើញេមើ ល

និងជួយដល់មគគុេទទសក៏

ងេលខ៣និង

េលខ៤ ៃនមគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តេលខ៣

េគលគំនិត និងករបេងកើតស្តង់

បណុ្ត ះប ស្តង់

បណុ្ត ះប

្ត ល

វ ិធី

យតៃម្ល ្រស្តផងែដរ។

្ត ល)

សមសធតុ ៃនស្តង់

េនះមន ៖

- ស្រមប់ សមតថភព ែដលបង្ហញជ

កបបកិរ ិយ ៖

េគលបំ ណងរបស់ករបណុ្ត ះ ប

្ត លវ ិជជជីវៈ

បំណង្របថនែផនកអប់រ ំ

•ឃ្លរបស់សមតថភព

េគលបំ ណងននរបស់

•ធតុននរបស់សមតថភព

ស្តង់

•បរ ិបទៃនករបេងកើត

•ចំេណះដឹ ង

•លកខណៈៃនសមតថភពេធ្វើ

ែដលទក់ទងនឹងសមតថភព

ស្រមប់ សមតថភព៖

- ស្រមប់ សមតថភពែដលបង្ហញេនកនុង •លកខណៈសមគល់ទក់ទងេទ នឹងចំេណះដឹង (សូមេមើល

ថ នភព ៖

•ឃ្លរបស់សមតថភព •ធតុននរបស់សមតថភព •បរ ិបទៃនករបេងកើត •

ថ នភពៃនករ

ក់ឲយដំេណើរករ

សមតថភព •លកខណៈេនកនុងដំេណើរករ

មគគុេទទសក៍ វ ិធី ្រស្តេលខ៤ េគលគំនិត និងករបេងកើត មគគុេទទសក៍គរុេកសលយ) ។ ពុមពៃនកមមវតថុៃនករ បណុ្ត ះប ្ត ល និយមន័យ

និងធតុជទូេទដៃទេទៀត ែដលថិរេវ និងករែបងែចកសមតថភព នន (្រកហ្វិកឡូហ ិក)

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

32

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ស្តង់

យតៃម្ល

យតៃម្ល

ករពិពណ៌ន អំពីវ ិញញ

ងលកខណៈពិេសស និងសមសធតុេផ ងៗ ៖

ឬក៏ករចូ លរួម

•ធតុននរបស់សមតថភព

និងសមសធតុេផ ងៗ ៖

្រពមទំង

-ស

ថ នភពនន

កប្រត យតៃម្ល ៖

កនុងករបេងកើតសមតថភពេនះ •យុទធ ្រស្តននែដល្របកន់យក

ធតុៃនករសេងកត

•សូចនករដ៏នន

ឬត្រមូវករចំបច់នន

និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល

(ែថមពី េលើ សូចនករដ៏នន

•ចំ ណុចននស្រមប់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ចំបច់ៃន

ន

ករបណុ្ត ះប

យតៃម្ល ឬ លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ែដលេ្រជើ សយក េ

ករអត់េ

្ត ល

យមនទំនក់ទំនងជមួយនឹង

ក្រមិតៃនភពេជគជ័យ •ក្រមិតៃនភពេជគជ័យ វ ិធនៃនករវ ិនិច័យ ឆ ករណីចុងេ្រកយ

េថរៈេវ ផងេនះ នីមួយៗ

សរុបរបស់សង ្ត ់

បណុ្ត ះប ្ត លមួ យែដលបញូច លរយៈេពលស្រមប់ករបណុ្ត ះប ្ត ល នឹង្រតូវកត់បញូច លផងែដរ។ ក៏ប៉ុែន្តេថរៈេវ ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល ស្រមប់ សមតថភព

ចនឹង្រតូវ

ក់

ឬមិន

ក់

េដើ មបីឲយមនភពបត់ែបនដ៏លម ្អ ួយស្រមប់ ្រគឹះ

នន និងស្រមប់ ្រកុម្រគូឧេទទស េដើមបីយកចិត្តទុក

ថ នបណុ្ត ះប ្ត ល ក់ដល់បរ ិបទដល់ចង្វក់ៃនករសិក នឹងត្រមូវករ

របស់សិស ។ េនកនុង្របេទសមួយចំនួន ចំេណះដឹង ឬក៏ចំេណះដឹងស្រមប់ សមតថភពនីមួយៗ ្រតូវបនផ្តល់ឲយ េនកនុងស្តង់ បណុ្ត ះប ្ត លេហើយមនលកខណៈជបទបញ ជ ។ េន្របេទសដៃទេទៀតចំេណះដឹងទំងេនះ ្រតូវបនចត់ ទុកជព័ ត៌មនបែនថម។

មគគុេទទសក៍ទំង អំពីចំេណះដឹងទំងេនះេនកនុងមគគុេទទសក៍គរុេកសលយ

យរបស់អងគករអន្តរជតិ្រហ្វង់កូហូនី ្វ េ

យបន ល់ទុកនូវលទធភពមួយចំនួនចំេពះ្រគឹះ

ថ នបណុ្ត ះប ្ត លនន េដើមបីគិតគូរេទដល់ទ្រមង់ៃន្រកុមនីមួយៗ និងបរ ិបទៃនករបណុ្ត ះប បនេ្រគងទុកេនកនុងមជឈ ្ឋ ននីមួយៗ។ ករពិពណ៌នអំពីវ ិញញ មគគុេទទសក៍វ ិធី

គឺជលកខណៈបំេពញបែនថម េ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

បនបង្ហញ

្ត លែដល

យេហតុថមគគុេទទសក៍េនះេសនើឲយមនករ

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

33

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ទទួលខុស្រតូវៃនករផលិតវ ិញញ

យតៃម្ល

ទំងេនះ

ជករទទួ លខុស្រតូវរបស់្រគឹះ

ករេគរពដល់លកខណៈពិេសសែដលបនែចង។ របស់មជឈមណ្ឌល។

េនេពលេនះ

វ ិញញ

ក៏ ប៉ុែន្តករបេងកើតវ ិញញ

ថ នបណុ្ត ះប ្ត លេនកនុង មួយចំ នួន ចនឹង្រតូវជភរៈ

ទំងេនះនឹង្រតូវចត់ទុកជបទបញ ជ ែដល្រតូវែតអនុ វត្តជ

ច់ខត។

៤. េគលគំនត ិ តៃម្ល ករត្រមង់ទស ិ និងលកខណៈៃនករ

យតៃម្ល

៤.១. េគលគំនិតជមូល ្ឋ ន េគលគំនិតសំខន់ៗទំងពីរែដលបនេ្របើ ្របស់េនកនុងករ យតៃម្លៃនករសិក

េនកនុងវ ិធី

្រស្ត

មសមតថភពេនះជក យៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះប ្ត ល និ ងករ យតៃម្លវ ិនិច័យ ឆ សេ្រមច (ែដល រស្តីអំពីករ ពីមុនមកេ ថករ យតៃម្លសរុប)។ េគលគំនិតទំងពីរេនះ្រតូវបនបង្ហញេនកនុងឯក

គិត

េទពេកសលយ។ «វ ិធី

្រស្តគិត

មសមតថភពបន

ក់អនកសិក េនចំក

េ

្ត លៃនដំេណើរករបណុ្ត ះប

្ត ល

យេនែតទទួលខុស្រតូវចំ េពះករសិក របស់ខួនែដលនំ ្ល ឲយមនករែកែ្របេគលគំនិតៃនករ យ តៃម្លផងែដរ។ វ ិធី ្រស្តេនះមនតួនទីពីរេផ ងេទៀតែចក ច់ពីគន៖ ករគំ្រទដល់ករសិក មរយៈករ ស់សង ទ ់ និងករ យតៃម្លេលើករវ ិវត្តរបស់ខួន ្ល េនះគឺជករ យតៃម្លអំឡុងេពលបណុ្ត ះប

្ត ល េហើយ និង

មរយៈវ ិធនករៃនករ យតៃម្លក្រមិតៃនករទទួលយកបននូ វសមតថភព

ករ យតៃម្លរសេ្រមច

េនចុងបញចប់ៃនករបណុ្ត ះប

្ត ល ែដលេនទីេនះេគេ

ករ យតៃម្លអំឡុងេពលបណុ្ត ះប

្ត ល

ថករ យតៃម្ល សរុប។

ឥឡូវេនះ្រតូវបញូច លេទកនុងដំេណើរករសិក

តៃម្លេនះេធ្វើេឡើងជេរៀង ល់ៃថង។ ករ យតៃម្លេនះ េធ្វើេឡើងសំេ

េហើយ

យ

្របមូល ល់ទិននន័យទំងអស់េដើ មបីសមគល់

នូវចំណុចខ្លំងនិងចំណុចេខ យរបស់សិកខកមេនកនុងករបណុ្ត ះប

សេងកតេឡើងវ ិញ ឬក៏ស្រមបស្រមួលនូវករបេ្រង នេដើ មបីេធ្វើយ៉ង

្ត ល េ

យេធ្វើយ៉ង

ឲយមនករ

ឲយករសិក វ ិវត្តេទមុខ។ ករ យតៃម្ល

កនុងអំឡុងេពលបណុ្ត ះប ្ត លេនះ ក៏អនុញញតផងែដរ ឲយ្រគូឧេទទសេធ្វើករគិតថយេ្រកយវ ិញ េដើមបីឲយសិស មនក់ ចបន្តករសិក របស់ខួន ្ល និងទទួលបននូវសមតថភពនន។ ករ យតៃម្លអំឡុងេពលបណុ្ត ះប

្ត ល

គឺជមេធយបយដ៏ ពិេសសមួយេដើមបីព្រងឹងលទធផល

ននៃនករបណុ្ត ះប ្ត លេនះ។ ក៏ប៉ុែន្ត េទះជយ៉ ង ដល់ករសិក បនេនះេឡើយ ពីេ្រពះលទធផលទំងេនះ កតព្វកិចេច ពញេលញ

ក៏ េ មិន

យក៏មិន្រតូវេ្របើ ្របស់

េដើមបី

ចឲយេយើងពិនិតយេឃើញនូវករវ ិនិច័យ ឆ នូវ

មួ យែដលនំឲយមនករទទួលបននូ វសមតថភព

ទំងមូលរបស់ចំេណះដឹងបន

េឡើយ (ចំេណះដឹង ចំេណះេធ្វើ និងឥរ ិយបថ) ែដល ្រតូវគននឹងសមតថភពែដលជេគលេ មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ក់ពិន័យ

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

េនះ ក៏ ប៉ុែន្ត

្ដ លវ ិជជជីវៈ

34

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

្រគន់ ែត

យតៃម្ល

ចឲយេយើងសេងកតបននូវទិដ្ឋភពខ្លះៃនសមតថភពែតប៉ុេ

ករ យតៃម្លអំឡុងេពលបណុ្ត ះប

េយើងសេងកតបននូវដំេណើរករករសិក

្ត លមិនបេ្រមើ ឲយករ ស់សង ទ ់ នូវសមតថភពេធ្វើេទ ក៏ប៉ុែន្ត និងែកត្រមូវកំហុសឆគងទំង

ិ ិច័យ ករ យតៃម្លវន ឆ សេ្រមចគឺស្រមប់ កំណត់

សមតថភពេនចុងបញចប់ៃនករបណុ្ត ះប

រសំខន់

យ។

ថ នភពថករទទួលបន

ឬមិនទទួលបននូវ

្រស្តគិត

មសមតថភព គឺសិត ថ េនកនុងភពេជគ

េហតុដូេចនះេហើយបនជករ យតៃម្លអំឡុងេពលបណុ្ត ះប

ស់ ពីេ្រពះ

ក់

ក់ពិន័យេនះជ្របេភទករ យតៃម្លជេទ្វ េជគ ជ័យ ឬប ជ័យ ករ

្រគប់្រគងបន ឬមិនបនេលើសមតថភពរបស់សិស ។ វ ិធី មន

ចឲយ

្ត ល និងករសិក ។ ដូេចនះ េហើយគឺ ស្រមប់ កំណត់ នូវករ

ពិន័យដ៏សម្រសបមួយ។ ជទូេទ ករ ជ័យៃនែផនកគរុេកសលយ

្ណ ះ។

ចផ្តល់ព័ត៌មនជេរៀង ល់ៃថងដល់អនកសិក

ស្តីពីក្រមិតៃនចំេណះដឹងេលើធតុននៃនករសិក ។

្ត លេនះ

គឺដូចជ្រគូឧេទទសផងែដរ

ករ យតៃម្លអំឡុងេពលៃនករបណុ្ត ះប

្ត ល

ចឲយេយើងស្រមបស្រមួលករបេ្រង ន េដើមបីឲយមនករវ ិវត្តរ ីកចេ្រមើនេនកនុងបរ ិបទេនះ ែដលករ យតៃម្ល

សរុបសំេ

េលើវ ិញញ

១ ត្រមូវឲយសិស បង្ហញថខ្លួនបនទទួលនូវសមតថភពេនះ និង្រគន់ែត្រតូវបញ ជ ក់

អំពីេជគជ័យរបស់ករបណុ្ត ះប

្ត លែតប៉ុ េ

្ណ ះ។

បេ្រង នជលកខណៈរួមមួយ ្រពមទំងករេធ្វើវ ិញញ

កនុងករណីទទួលប ជ័យ េឡើងវ ិញផងែដរ (...) ។

េយើង

ករវ ិភគទិននន័យសំខន់ៗ ែដលេ្រគងទុកេនកនុងកមមវ ិធី សិក េនះ នឹង

កមមវតថុៃនករ យតៃម្ល េដើមបីទុកែកកមមវតថុ

ែដលមន

ចេ្រគងនូវនីតិវ ិធី

ចឲយេយើងកំណត់បននូវ

រសំខន់ បំផុត ពីេ្រពះ េយើងមិន

ច យតៃម្លទំង

អស់បនេទ។ កមមវតថុៃនករ យតៃម្លែដលរក ទុកេនះ នឹង្រតូវេលើកមកបរ ិយយេឡើងវ ិញេនកនុងេស

វ ិញញ

ែដលេនកនុងេនះេយើងក៏

៤.២. គុណតៃម្លៃនករ

យតៃម្ល

ចេសនើឲយមននូវ ស

រយ ី ៉ូ

យតំៃលនន ។

15

េដើមបីបញ ជ ក់ អំពីករេជឿជក់របស់ខួន ្ល

ទំងអស់ែដលេគ

កប័្រត

14

ករបេងកើត្របព័ នធ យតៃម្លមួយ

គ ល់ និង្រពមេ្រព ងទំងអស់គន។

ល់ដំ

្រតូវពឹងែផ្អកេទេលើគុណតៃម្ល

ក់កលនីមួយៗៃនករបេងកើត និងករសេ្រមច

នូវ្របព័នធ យតៃម្លមួយ្រតូវែតឆ្លុះបញ ជ ង ំ អំពីករ

ក់ឲយអនុវត្តនូវ ល់តៃម្លទំងេនះ។

សមភព និងសមធម៌ និងមួយ្របេភទេទៀតេ

ថ «តៃម្លសមភរ» ែដលមនភពរលូន ភពម៉ត់ចត់ និង

ជទូេទ េគទទួល

គ ល់នូវតៃម្លពីរ្របេភទ ្របេភទែដលេគេ

តម្លភព។ ជងេនះេទៀត ដំេណើរករ យតៃម្ល្រតូវែតមនតថភព និង 14

េខត្តេកបិច

្រកសួងអប់ រ ំ

ករ

ថ បនករបណុ្ត ះប

អតថបទៃនែផនកទី

៤.២

និង

៤.៣

េគលនេយបយៃនករ យតៃម្លករ សិក

មគគុេទទសក៍វ ិធី

៣

ករត្រមង់ទិស

រេយងេលខ៤

គឺជករស្រមបស្រមួលៃនជំពូកទី២ េខត្តេកបិច្រកសួងអប់រ ំ ឆនំ២០០៣, ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ចយកមកអនុវត្តបន។ ដូេចនះ េហើយ

្ត លវ ិជជជីវៈនិងបេចចកេទស េសៀវេភេលខ

េគលនេយបយ និងរចនសមព័នធ រ ្ឋ ភិបល ឆនំ២០០២ ទំព័រ ៣២ ឯក

15

ថ «ជមូល ្ឋ ន» េនះគឺយត ុ ិធ ្ត ម៌

និង

ទី៣

របស់ឯក

រែដលមនេឈមះថ

រេយងេលខ១០។

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

35

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

េយើង

ចចត់ទុក ភពែដល ជបឋម យុតិធ ្ត ម៌ សំេ

យតៃម្ល

ចេធ្វើបន ជគុណសមបត្តិ មួយែដលនឹ ង្រតូវបញូច លកនុងដំេណើរករេនះ។ យកករកំណត់ យ៉ងចបស់និងករេគរពចំេពះសិទិធបុគគលទំង

យ។

េរឿងសំខន់កុងករបញ ន ជ ក់អំពីសិទិរធ បស់អនកសិក េនកនុងករេរៀនេឡើងវ ិញ សិទិក ធ ុងករសុ ន ំ្របឡងេឡើងវ ិញ សិទិក ធ ុងករទទួ ន លបនសញញប័្រត។ល។ ្រពមទំងវ ិធីអនុវត្តន៍នន យកចិត្តទុក ក់ក្រមិតៃនករេរៀបចំទំង យ។ ករបេងកើត្របព័នធ យតៃម្លដ៏្រតឹម្រតូវមួយ ទមទរ ឲយមនតៃម្លពីរេទៀត គឺសមភព និងសមធម៌។ សមភព គឺសំេ

េទេលើលទធភពរបស់អនកសិក មនក់ៗ

ចមនេដើ មបីទទួ ល្របេយជន៍ ពីលកខខណ្ឌ

និងកំហិតដូចគនកនុងករ យតៃម្ល ្រពមទំងពីមេធយបយដូចៗគន ឬេសមើគន។ ចំែណក សមធម៌

ចបញ ជ ក់អំពីវ ិធី

្រស្តេផ ងៗគន ឬក៏េធ្វើករ យតៃម្លខុសៗគនេដើមបី គិតគូរេទ

ដល់បុគគលិកលកខណៈរបស់បុគគលមួយរូបៗ ឬក៏ដល់បុគគលិកលកខណៈរួមេនកនុង្រកុម ចំនួន។ មនសមធម៌ គឺ

ផ្តល់ជូនដល់បុគគលមនក់ ៗនូវឱកស្របេសើរស្រមប់ ភពេជគជ័យ។ ជឧទហរណ៍ បុគគលមួយរូបជជនពិករ ្ហ លំបកចំ េពះករសិក ឬក៏បុគគលមួ យ្រកុម មនបញ

ភ

ចនឹង្រតូវបនេគេ្របើ ្របស់ជវ ិធី

្រស្ត យ

តៃម្លលកខខណ្ឌេផ ងៗ ក៏ប៉ុែន្ត មនសមមូល នឹងគន។ សិក

េនកនុងែផនកសមភរ ភពរលូន និងជមួយនឹងស្តង់ បណុ្ត ះប

សនមតថករ យតៃម្លគឺមនទំនក់ទំនងេ

យផទល់ជមួយនឹងករ

្ត លែដល្រគបដណ្តប់េលើករសិក េនះ។

ជេរឿងសំខន់

ស់

កនុងករេផ្ដតេទេលើសមតថភពនន និងេទេលើបរ ិបទៃនករបេងកើតជងេនះេទៀត េទេលើលទធផលែដលេគ ទនទឹងរង់ចំ ្រពមទំងេនេលើលកខណៈទូ េទ និងជពិេសសៃនសមតថភពេធ្វើែដលមនេនកនុងខ្លឹម ររបស់ ស្តង់

បណុ្ត ះប ្ត ល។ ភពរលូនក៏សំេ េទេលើ ទំនក់ ទំនងយ៉ ងជិ តសនិទធរ ងអ្វីែដល្រតូវបន យតៃម្ល និងអ្វីែដលជកមមវតថុៃនករសិក ផងែដរ។ ភពរលូនឲយេយើងធនបននូវសុពលភពៃនវ ិធនករ (ចំ ត់ ករ) ទំង

យ។

ភពម៉ត់ចត់

ែស្តងេចញ

ភពម៉ត់ចត់េនះែផ្អកេលើដំេណើរករវ ិធី គឺចំបច់

ស់ស្រមប់

ម៉ត់ចត់មួយ

្រស្ត

និងដ៏លិត ្អ ល្អន់។

េធ្វើករអធិបបយេលើករ

នំឱយកររកត់ េសចក្តី្របកបេ

ចិត្តយ៉ងចបស់

យភពជក់

រសំខន់

ស់។

និងចំនួនព័ត៌មន្រគប់្រគន់

សិក របស់សិស ។ ករ យយុតិធ ្ត ម៌បំផុត

ក់ និងចបស់

យតៃម្ល្របកបេ េដើមបី

យភព

ចឲយមនករសេ្រមច

ស់។

តម្លភព សំខន់

មរយៈករ យតៃម្ល្របកបេ

មនន័យថបទ ្ឋ ននិងវ ិធី

្រស្ត យតៃម្លនន្រតូវបនដឹងនិងយល់។

ស់ែដលកមមសិក ករ ីយល់ដឹងយ៉ ងចបស់អំពីេតើពួកេគនឹង្រតូវេគ យតៃម្លេលើអី្វ េហើយ

ករអី្វពីអនក យតៃម្ល េហើយពួកេគ្រតូវទទួលបននូវអំណះអំ

ជេរឿង េគ្រតូវ

ងទក់ ទងដល់ករកត់េសចក្តីេលើសមតថភព

របស់ពួកេគ ្រពមទំងេសចក្តីសេ្រមចចិត្តននែដល ទក់ទងនឹងករសិក របស់ ពួកេគផងែដរ។ ចំេពះភពែដល សមតថភព េ

ចេធ្វើបន

យេនែតយកចិ ត្តទុក

មគគុេទទសក៍វ ិធី

េយើង្រតូវែតធនថ

ករ យតៃម្លបនេគរពបរ ិបទៃនករបេងកើត

ក់ដល់ធនធនែដលមនពិត្របកដេនកនុង្រគឹះ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

ថ ននីមួយៗ។ េយើង

្ដ លវ ិជជជីវៈ

36

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ដឹងនូវសំណូមពរ េស

យតៃម្ល

រយ ី ៉ូ យតៃម្លមួយចំនួន ែដលមនេថរៈេវ

៤.៣. ករត្រមង់ទិស េគលករណ៍ េសចក្តីែណន ំកនងករ ុ ករត្រមង់ទិស និងេគលករណ៍មួយចំនួន

យូរេពក។

យតៃម្ល

ច្រតូវបនេលើកេឡើងជមុ ន េដើមបីបំេពញនូវ្រកបខ័ ណ្ឌ

េគល ែដល្របព័នធ យតៃម្លនឹង្រតូវបេងកើតេចញពី្រកបខ័ណ្ឌេនះ។ ករត្រមង់ ទិសទំងេនះ ជេរឿយៗ្រតូវបន េលើកមកសរេសរេឡើងវ ិញ ឬ្រតូវបនបង្ហញេនកនុងឯក

របស់រ ្ឋ ភិបលកនុងករ យតៃម្លករសិក

អំពីតៃម្ល

នន

រេគលនេយបយមួយ ែដ បង្ហញអំពីចកខុវ ិស័យ ែដលករ យតៃម្លេនះ្រតូវែតែផ្អកេទេលើ្រកប

ខ័ណ្ឌទូេទែដលែចងអំពីករបេងកើត និងករអនុវត្តករ យតៃម្លេនះ។ (សូមអេញជើញេមើល្របធនបទេនះេន កនុង

ងទី២ េនចុងបញចប់ៃនែផនកេនះ)។ ជឧទហរណ៍

យតៃម្លករសិក

េនះគឺជករត្រមង់ទិសមួយចំនួនែដលនឹង

េនកនុងករបណុ្ត ះប

្ត លវ ិជជជីវៈ។

ករបញូច លករ យតៃម្លេនកនងអំ ុ ឡងេពលៃនករបណ ុ ុ្ត ះប េ

មួយរូប

យេយង

្ត លេដើមបីបេងកើនសនទុះៃនករសិក រ

មករត្រមង់ទិសេនះ ករ យតៃម្លមិនែមនជេរឿងបញចប់ចុងេ្រកយេនះេទ។ បុគគល

មិនែមនសិក េដើមបីឲយេគ យតៃម្លេលើខួ្លនេទ

៖

ចឲយេយើងេធ្វើសកមមភពននែដលនឹងរកដំេ

ះ្រ

ឲយករសិក បន្របេសើរជងមុន។ ្រពមទំង

ច្រតូវបញូច លេនកនុងេគលនេយបយ

ដូេចនះ

ករ យតៃម្ល

ក៏ប៉ុែន្ត

បុគគលេនះ្រតូវបន យតៃម្លេដើ មបី

ចឲយេយើងេធ្វើករវ ិនិច័យ ឆ បន្របេសើរជងមុន យេទេលើករសិក របស់សិស

េនកនុងករសិក ជេរៀង ល់ៃថង ឬក៏េនេពលេវ ជយុទធ ្រស្តដៃទេទៀត។ ្រស័យេហតុេនះ ករ យតៃម្លករសិក បនបំេពញនូវមុខងរគរុេកសលយដ៏ សំខន់ៗ េហើយ

្រតូវ

ែតមនេនកនុងករបំេពញបែនថមដ៏សមេហតុផលផងែដរ។ ករ យតៃម្លេនះបនបំេពញបែនថមេទេលើ្រគប់ មេធយបយទំងអស់ែដលបនេ្របើ ្របស់េដើមបីគំ្រទដល់ករសិក ទំង យ។ េគលគំ និតៃនករ យតៃម្ល េនះ នំឲយេយើងចត់ទុក ជសមសធតុ មួយៃនករសិក ជជងចត់ ជកេន មមួយ ករ យតៃម្លករសិក

្រតូវែតឈរេលើករកត់េសចក្តី ្របកបេ

ករចត់ទុកករកត់ េសចក្តី្របកបេ

យែឡក។

យវ ិជជជីវៈរបស់្រគូឧេទទស

យវ ិជជជីវៈរបស់្រគូឧេទទស

បនបញ ជ ក់ថករេធ្វើករ យតៃម្ល គឺជសកមមភព្របកបេ

ច់េ

ជមុំមួយៃនករ យតៃម្លករសិក

យវ ិជជជីវៈដ៏ មន

រសំខន់ េហើយេនះគឺេ

រែតមនេសចក្តីវ ិនិច័យ ឆ ននែដលេចញពីករ យតៃម្លេនះ។ ដូេចនះ េហើយករ យតៃម្លមិន ្រតឹ មែតករអនុវត្តន៍នូវវ ិធនឬវ ិធី យ៉ ង

ក៏ េ

្រស្តទំងអស់េនះេទេទះបីជកបួនខនត

ឬវ ិធី

យ

ចនឹងក្រមិត

្រស្តទំងេនះ ចំបច់

យ។ ដំេណើរករៃនករ យតៃម្ល្រតូវែតេគរពដល់ករកត់េសចក្តីរបស់្រគូវឧេទទស។ េនកនុង មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

37

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ន័យេនះ អំេពើ េនះ

ចេធ្វើេទបនែត

ស្រមប់េធ្វើ ែតប៉ុេ

្ណ ះ។

ករ យតៃម្លករសិក ននក្តី

យតៃម្ល

មរយៈបុគគល

្រតូវែតអនុេ

មេទ

ែដលទទួលខុស្រតូវ និងមនសមតថភព្រគប់ ្រគន់

មស្តង់

ករបណុ្ត ះប ្ត ល េទះបីជេនកនុងបរ ិបទៃនករ យតៃម្ល េដើមបីជជំនួយដល់ករសិក ឬេដើ មបីទទួល

គ ល់សមតថភព

ករេគពដល់កតព្វកិចច

មន

រសំខន់

កនុងករអនុេ មេទ មធតុ ននែដលមនែចងេនកនុងស្តង់ ស់ េដើមបីធនបននូវភពរលូន េហើយនិងេដើមបីែថរក នូវតៃម្លននមនដូចជ យុតិធ ្ត ម៌

សមភព និងសមធម៌ ែដល្រគប់សកមមភព យតៃម្លទំងអស់ ្រតូវែតយក េធ្វើជមូ ល ្ឋ ន្រគឹះ។ ករ យតៃម្លកងអំ ក ្រតូវែតផ្តលន ់ ូវ្របេយជន៍យ៉ងសំខន់ដល់តួនទីដ៏សកមម ុន ឡងេពលសិ ុ របស់សស ិ េនកនងសកមម ភពែបបេនះ ែដលនឹងនំឲយករទទួលខុស្រតូវេកើនេឡើង ុ

ករឈនេទរកករបណុ្ត ះប ្ត លែដលេផ្តតសំខន់ េទេលើករសិក នំឲយមនករេសើេរ ើេឡើងវ ិញ នូវតួនទីរបស់បុគគល្រគប់ រប ូ ែដលេធ្វើករកនុងករ យតៃម្ល ្រពមទំងនំឲយមនករពិនិតយេមើលេឡើងវ ិញអំពី

នៈរបស់សិស ផងែដរ។ ជងេនះេទៀត េនកនុងទស នវ ិស័យៃនករសិក ែដលបន្តរហូតមួយជីវ ិត េនះ េធ្វើយ៉ង ឲយសិស មនស្វ័យភព និងករទទួលខុស្រតូវបន្តិចម្តងៗេនះ គឺជល័កខខ័ណ្ឌដ៏មនអំ េ យ ផលស្រមប់ ករសិក មួយ្របកបេ

យេជគជ័ យ។ ដូចេនះេហើយ ចំបច់្រតូវែតេធ្វើយ៉ង

អំពីរេបៀបៃនករេរៀន និង

ម រតីវ ិភគកន់ែតេ្រចើនេឡើង។ េដើមបីអនុញញតឲយសិស ចូលរួមយ៉ ង

សកមមេនកនុងករ

ម

ចមន

ឲយសិស យល់

នករអភិវឌ សមតថភពរបស់ខួនេនះ ្ល សិស

ច្រតូវែណនំឲយេចះ យតៃម្លខួនឯង ្ល េហើយឲយចូ លរួមកនុងករ យតៃម្ល្រគូឧេទទសជមួយគត់ និងទំង្របដម្របសង (ទំងពី រនក់ )។ ករ យតៃម្លករសិក េ

្រតូវែតឆ្លុះបញ ច ង ំ

អំពីសកមមភពសីលធម៌

យអនកេធ្វើអន្ត គមន៍ទង ំ អស់

ករ យតៃម្លករសិក នំឲយមនវ ិនិច័យ ឆ ែដលនឹង វ ិនិ ច័យ ឆ ទំងេនះ របស់េគ

ែដល្រតូវបនយល់្រសប

ចមនផលវ ិបកយ៉ ងធងន់ធងរដល់សិស ។ េសចក្តី

ចមនឥទធិពលដល់ចំណង់ៃនករសិក របស់សិស ដល់ករទទួ ល

និងដល់ករត្រមង់ទិសរបស់សិស ផងែដរ។

គ ល់ៃនភពេជគជ័យ

្រស័យេហតុ េនះេហើយែដលេយើងចំបច់្រតូវែត

េនកនុងវ ិស័យេនះ្របកន់ យកនូវឥរ ិយបថ សម្រសបនិងសីលធម៌។ មេធយបយែដលបនបែនថមេលើតៃម្ល និងករត្រមង់ទិសទំងេនះ េទកនុង្រកបខ័ ណ្ឌ កំណត់នូវមេធយបយនន

េដើមបីឲយអនកេធ្វើអន្ត គមន៍សំខន់ ៗ

ចបប់ទំងបទ ្ឋ ន ្រពមទំងបែនថមេលើបទ ្ឋ ន និងវ ិធី

្រស្តអនុវត្តន៍េនះ នឹង

ចធនបននូវគុណភព

ៃនករ យតៃម្ល។ ករេគរព ម

ម្រកមសីលធម៌

ត្រមូវឲយមនករយកចិត្តទុក

នបន្តដល់ករវ ិវត្តឈនេឡើងៃនករសិក របស់ពួកេគ មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ក់សម្រសបដល់សិស

ឲយមនករ

មិន្រតូវមននូវករេរ ើសេអើងេនកនុងករេធ្វើករ

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

38

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្លេឡើយ

យតៃម្ល

ត្រមូវឲយមនផងែដរនូវករេគរពដល់ករសមងត់ ៃនករ យតៃម្ល

និងអំណះអំ

ង

របស់ករវ ិនិច័យ ឆ នន។ េដើមបីវ ិនិច័យ ឆ េលើករសិក េគ្រតូវែតគិតដល់ករទទួលបននូវសមតថភព េហើយ

ករ យតៃម្ល នឹង

ចធនបននូវតៃម្លកុងសងគ ន ម

េយើងឲយនិយមន័យេលើករ បណុ្ត ះប ករសិក

្ត ល្របកបេ

យន្តករមួយែដល

ចឲយរដ្ឋមួយទទួល

។

មរយៈករេចញឲយជផ្លវករ នូវឯក រជផ្លូវករ (លិខិតបញ ជ ក់ ូ ឬសញញប័្រត ) ឲយដល់បុគល គ ែដលបនបំេពញនូវ ល់លកខខ័ណ្ឌទំង យ

ករទទួល

គ ល់ជលកខណៈសងគម

និងអេថរ

្រតូវបនភជប់នឹងឯក

នីមួយៗេនះ។ រៈសំខន់ៃនករវ ិនិ ច័យ ឆ េនកនុងបរ ិបទៃនករវ ិនិច័យ ឆ សេ្រមចេលើករសិក

ករសេ្រមចទំងេនះ

េបើែផ្អកេលើែផនកចបប់ នូវអំ

រជផ្លូវករ

្រពមទំងផលវ ិបកែដល

ចមនបុគគលទំងេនះ ្រពមទំងេនេលើសងគមជទូេទ បនបញ ជ ក់ថ្រតូវែតក្រមិតឲយ

មនមេធយបយ្រគប់្រគន់េដើមបីករ ឯក

គ ល់ករ

យេជគជ័យ

វ ិញញបនប្រត

ែដលបនកំណត់

ក់ ពិន័យករសិក ជ

ក់ឲយមនករសេ្រមច្របេភទេនះ។

មេធយបយជេ្រចើ ន

ចនឹ ង្រតូវបនេ្របើ្របស់េដើ មបីធននូវគុណភពរបស់

រជផ្លូវករទំងេនះដូចជ សញញប័ ្រត លិខិតបញ ជ ក់ និងវ ិញញបនប័្រតជេដើម។ ចបប់បនកំណត់ ច និងករទទួលខុស្រតូវមួយចំនួនេនកនុងករ ក់ពិន័យេនះ េនខណៈេពលែដលបទ ្ឋ ននន

បនបញ ជ ក់យ៉ងចបស់អំពីចបប់ទម្លប់ែដល្រតូវេគរព

ម

េដើមបីទទួលបននូវឯក

រជផ្លូវករអនុវត្តករ

ក់ពិន័យេលើករសិក េនះ។ ក៏ប៉ុែន្ត ករទទួល ទម្លប់ែតមួ យមុខប៉ុេ

គ ល់នូវឯក

្ណ ះេទ

ែដលនំឲយមនករេចញនូវឯក ករទទួល ជច់េ

រទំងេនះផងែដរ។

គ ល់ចំេណះដឹង្រតូវែតសម្រសបជមួយនឹងសមតថភពរបស់បុគល គ មួយរូប

យែឡក និងមិនពឹងែផ្អកេលើលកខខ័ណ្ឌៃនករទទួលបន

្រតូវបនទទួល េហើយេទ

រជផ្លូវករទំងេនះេនកនុងសងគម មិនែមនពឹងែផ្អកែតេទេលើចបប់ ករទទួល គ ល់េនះ ក៏ ្រស័យេទេលើគុណភពៃនករ យតៃម្លករសិក

គ ល់ថករសិក

ចេធ្វើេឡើងេនទី កែន្លងេផ ងគនជេ្រចើ ន

មរេបៀបទទួលបនខុសៗគនែដរ។

េនេពលេវ

មិនែមនជគុណសមបត្តិពិេសសរបស់្រគឹះ

បណុ្ត ះប ្ត លេទៀតេឡើយ។ េគក៏បនបេងកើតេ យមនេហតុផលមួយចំនួនែដលនំេ

យបុគគលមួយរូបេនះ

គ ល់នូវករសិក របស់ខួនជផ្ល ្ល ្ត នេទៀងទត់ េទ េទ ម ូវករ។ េហតុផលេនះ ផ្លស់បូរមិ េនះថជយុវជន ឬក៏មនុស ធំ។ ដូេចនះេហើយ ករផ្ដល់សុពលភពដល់ចំេណះដឹង

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ខុសៗគន

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

ថន

ចង់ឲយេគទទួល យុរបស់បុគគល បទពិេ

្ដ លវ ិជជជីវៈ

ធន៍

39

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

មិនចំបច់បង្ហញេនះេទ។ ៤.៤. លកខណៈៃនករ ករ យតៃម្ល វិ

យតៃម្ល មវ ិធី

្រស្តគិត

មសមតថភពែចកេចញជលកខណៈធំៗ៤យ៉ ង ករ យតៃម្លេនះមន

លភពដ៏េ្រចើ ន េចញមកពីករបក្រ

យលកខខ័ណ្ឌនន ករឲយពិនុរបស់ ទ ករ យតៃម្លេនះ ្រតូវបនែបងែចកជពីរ មនក្រមិតៃនភពេជគជ័យអេថរ និងចបស់ ស់ស្រមប់ សមតថភពនីមួយៗ។ ករ យតៃម្លែដលមនពហុវ ិ សមតថភពមនពហុវ ិ ែដរ។

េហតុដូេចនះេហើយ

យ្របកបេ

លភព ្រតូវមនពហុវ ិ

លភព ដូេចនះេហើយ ករ យតៃម្លក៏ដូេចនះែដរ

ថ នភពននែដលេធ្វើេឡើងេនះ្រតូវែតនំសិស ឲយែស្វងរកនូវវ ិ

លភព

លភពនរបស់

សមតថភព បនន័យថចំ េណះដឹង េទពេកសលយ និងឥរ ិយបថនន។ ក៏ប៉ុែន្ត េទ

មក្រមិតខុសគនក៏េ

ែដរ វិ

ក់ដល់វ ិ

េបើ េទះបីជករ យតៃម្ល្រតូវែតយកចិត្តទុក យ

យផទល់េទេលើវ ិ

ក៏ករ យតៃម្លេនះមិន្រតូវេផ្តតេ

ក៏ប៉ុែន្តចំបច់្រតូវែតមនករ្របមូលកំ

ំងែដរ។

លភពទំង៣

របស់សមតថភព

លភពទំងអស់េនះ

ជេរឿងចំបច់កុងករយកចិ ន ត្តទុក

ក់ដល់្រគប់

លភពសំខន់ៗទំងអស់របស់សមតថភពនីមួយៗ េនេពលេធ្វើករ យតៃម្ល។ ជឧទហរណ៍េនែផនកេរៀបឥដ្ឋនិងបយអ សមតថភព «

េ្រសច»

ទមទរឲយមនចំេណះដឹងេដើមបីែបងែចកឲយ

ថ ខុសគនជមួយនឹងចំេណះេធ្វើ គឺេដើមបីគិតដល់ភព

ងសង់និងជួសជុលសំណង់ែដលេរៀបចំជ

ច់ខុសគនរ ងឧបករណ៍បនទប់បន ំៃនករេធ្វើបយអ

េដើមបីេចះេ្របើ្របស់វតថុធតុនន

េហើយទីបញចប់េនះគឺចំេណះមួយេទៀត

្អ តបតរបស់ ផងែដរ។

ករបក្រ

យ្របកបេ

ករបក្រ

យលទធផលននៃនករ យតៃម្លេលើសមតថភពបណុ្ត ះប

ែបងែចក

យ បុគល គ ក ិ លកខណៈ

មលកខណៈ ករបក្រ

យេនះ ែផ្អកេលើទិដ្ឋភពែដលេគ

្ត លវ ិជជជី វៈ

្រតូវែតមនចរ ិត

ចសេងកតបន្រពមទំងលកខណៈ យ

តៃម្លផងែដរ។ ករបក្រ

យេ

យបុគគលិកលកខណៈ េ

យមនជំនួយពីសូចនករដ៏ និងលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ផងេនះ

ចឲយេយើងដឹងថេតើបុគគលមួយរូបេនះបនឈនដល់ក្រមិតសមតថភពករសិក

ែដលត្រមូវឲយេធ្វើេនះែដរ

ឬេទ ករេនះបនឈនដល់ក្រមិតៃនសកមមភពមួយ ឬក៏កិចចករ ឬសកមមភពទំមូល ស្រមប់អីែ្វ ដល ជសមតថភពេធ្វើេនកនុងកិ ចចករ។

សកមមភពេនះសងកត់ធងន់េលើករសេ្រមចករងរជជងេលើចំ

របស់សិស និងេលើករេ្រប បេធៀបែដល

ចេធ្វើេនះ។

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ននែដលសិស នឹង្រតូវ យតៃម្លេលើ េនះ េចញេ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ត់ថនក់

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

យផទល់ពីធតុ និងលកខណៈ

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

40

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

វ ិនិ ច័យ ឆ សមតថភពននែដលមនេនកនុងស្តង់

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល។ ដូេចនះេហើយក្រមិតៃនភពេជគជ័យ េនះ ្រតូវបនកំណត់ េឡើងស្រមប់សមតថភពនីមួយៗៃនស្តង់ ។ ក្រមិតេនះ គឺជក្រមិតែដលេគចត់ទុកថ សមតថភព្រតូវបនេចះ។ សញញណៃនករ យតៃម្លេទ្វ សមតថភព

មវ ិធី

្រស្ត

ទទួលបនលទធផលមួយកនុងចំេ

ទល់ែតេ

ះ

េ

មិន

មលទធផលទំងពីរែដលទទួលបនែតប៉ុេ

យេធៀបេទនឹងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួយេនះ។

ៃនលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល ក៏ប៉ុែន្ត

នំឲយមនម្រត ្ឋ នៃនករ យតៃម្លជលកខណៈេទ្វ។ សិស

APC

ច

្ណ ះ គឺពិនុសរុ ទ ប ឬមិ នបនពិនុទ

ករទទួលបនពក់ក

្ត លឬមួយក្រមិត

រសំខន់ ស្រមប់ករ យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលសិក ចេ្របើ្របស់បនស្រមប់ ករ យតៃម្ល ក់ពិន័យេនះេទ៖ េយើង ចសមគល់បនអំពី

េជគជ័យឬប ជ័យ។

គឺជព័ត៌មនមួ យដ៏មន

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួយ

្រតូវបនចត់ទុកថសំខន់

មិន

ចទទួលបន្រតឹមែតពក់ក

្ត លេនះេទ

ពីេ្រពះ

ស់ស្រមប់ បង្ហញអំពីសមតថភព (សូមេមើលែផនកទី៧ស្តីពី្របធនបទេនះ)។

ក្រមិតៃនភពេជគជ័យអេថរ និង្រតូវបនកំណត់េឡើង ល់សមតថភពទំងអស់របស់សង ្ត ់ បននូវេសចក្តីសេ្រមចមួ យេជគជ័យ ៃនភពេជគជ័យ។ ឲយសិស ្រតូវ

ស្តង់

គឺជកមមវតថុៃនករ យតៃម្លេដើមបី

ឬប ជ័យេទ

ក់ ពិន័យ។

មអ្វីែដលសិស េនះទទួលបន

នន្រតូវបនបេងកើតេឡើងយ៉ ង

សិស ទទួល

ឬក៏ អត់នូវក្រមិត

េដើ មបីទទួលបនសញញប័្រតមួយេនះ

ែតសេ្រមចេជគជ័យនូវ ល់សមតថភពទំងអស់របស់សង ្ត ់

សមតថភពេធ្វើែដល្រតូវទនទឹងរង់ចំចង់បនេនកនុងទីផ រករងរ។

របណុ្ត ះប

្ត ល

េទគិ ត

ម

េនកនុងែផនកពិេសសេ យែឡក និងស កប្រត យតៃម្លរបស់សិស (សូមេមើលែផនកទី៧) ក្រមិតៃន េជគជ័យ្រតូវគិតជពិនុ។ ទ ក្រមិតែដលកំណត់េឡើង េ យែបងែចក ច់េ យែឡក េទគិត មសមតថភព នីមួយៗេនះ

គឺ្រតូវបនកំណត់េឡើងបនទប់ពីករវ ិភគតុលយភព

ែដលែចកចយេ

ៃនលកខខ័ណ្ឌសំខន់ៗទំងេនះ។ ក្រមិតេនះ ្រតូវមនគម្លតឲយបនចបស់

យលកខខ័ណ្ឌនីមួយៗ

ស់ េដើ មបីកំណត់ថជេជគជ័យ

ឬជប ជ័ យ េហើយេបើ ចំបច់ ្រតូវបញូច លសិស ែដលមិនេឆ្លើយតបេទនឹងលកខខ័ណ្ឌពិេសសៗទំងេនះ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

41

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងេលខ៣ េឆពះេទកន់េគលនេយបយ យតៃម្លករសិក ជេរឿងសំខន់

ស់

ចេធ្វើេទបន។

ែដលករ យតៃម្ល្រតូវែតេធ្វើយ៉ង

េនកនុងលកខណៈតម្លភពជទីបំផុត មែដល រដ្ឋបលក ្ត ល្រតូវែតបញ ជ ក់អំពីគុណតៃម្ល

េដើ មបីសេ្រមចឲយបននូ វកិចចករេនះ

ទំង

យែដលមនេនកនុងតម្លភពេនះ េហើយ្របកសជ ធរណៈនូវ្រកបខណ្ឌអនុវត្តន៍ជទូេទមួ យ ែដលយ៉ ងេ ច ស់ ក៏្រកបខ័ណ្ឌេនះបង្ហញអំពីកតព្វកិចចរបស់ភគីែដលមនវត្តមននន ្រពមទំង ដំេណើរករជទូ េទកនុងករ យតៃម្ល

តភជប់ េ

យលកខខ័ណ្ឌ

ចអភិវឌ បនកនុងករបេងកើតេនះ។ ្រតូវែតយល់ឲយចបស់អំពី្រកបខ័ណ្ឌេយងសំខន់

បុគគលិកននែដល្រតូវបនសុំឲយចូលរួមេធ្វើកិចចករេនះ អំពីកតព្វកិចចននែដលបុគគលិកទំងេនះ្រតូវអនុវត្តន៍ មនផងែដរេដើមបីឲយអនុវត្តេ បេងកើត និងករបណុ្ត ះប

ែដល

្រពមទំងករទទួលខុស្រតូវទំង

យែដលពួកេគ

យយុតិធ ្ត ម៌ សមធម៌ មនតម្លភព និងហមត់ចត់នូវដំេណើរករទំងអស់កុងករ ន

្ត លេនះ។

េនកនុងករបណុ្ត ះប ្ត លវ ិជជជីវៈ ករ យតៃម្លករសិក គឺមន រសំខន់ ស់ េហើយជចំណុច ក ្ត លរបស់ករបណុ្ត ះប ្ត លផងែដរ។ េទះបីជកនុងមុខងរកនុងករជួយដល់ករសិក ករ ក់ ពិន័យកនុងករសិក

ឬក៏ជករ

គឺជកមមវតថុៃនករយកចិត្តទុក រដ្ឋបលក

ក់ពិន័យកនុងករទទួល

ក់ជពិេសសពីសំ

គ ល់ពីសងគមក៏េ

ក់ រដ្ឋបលក

្រតូវែតអភិវឌ និង

ែដលនឹង្រតូវយកេទេ្របើ្របស់េនេពលេ្រកយដូចជ យេយងេទ

ម

និងរដ្ឋបលែដល្រគប់្រគងករអភិវឌ

ក់ឲយេ្របើ ្របស់នូវឧបករណ៍ជមូល ្ឋ ន្រគឹះនន (ស្តង់

្រពមទំង្រតូវែតគំ្រទដល់បុគគលិករបស់្រគឹះ េ

នន

មគគុេទទសក៍ និង សមភរ យតៃម្ល) កនុងករបេងកើតករ យតៃម្លេនះផងែដរ។

ថ នបណុ្ត ះប ្ត ល រសំខន់របស់សញញប័្រតស្រមប់ សិស និងស្រមប់សងគម

ែតេ្រត មនូវដំេណើរករឲយបនល្អ

ក៏ករ យតៃម្លពីរេនះ

្ត ល។

្ត លេនះ្រតូវែតបញ ជ ក់ឲយចបស់អំពី្រកបខណ្ឌគតិយុត្ត

និងករបេងកើតករ យតៃម្លេនះ។

យ

រដ្ឋបលក

្ត ល្រតូវ

េដើមបីេធ្វើករ យតៃម្ល និង ករវ ិនិច័យ ឆ សេ្រមចែដលនឹងនំដល់ករេចញ

វ ិញញបនប័្រត។ េដើមបីធននូ វករយកចិត្តទុក

ក់ដល់បញ ្ហ ទំងេនះ

បយទូេទមួ យស្រមប់ករ យតៃម្លករសិក ។

វិ

លភព

មនរដ្ឋជេ្រចើ នបនកំណត់នូវេគលនេយនិងខ្លឹម

ររបស់េគលនេយបយទំង

េនះមនលកខណៈខុសៗគន រដ្ឋមួយចំនួន្រគប់្រគងេទេលើករអប់រ ំ និងករបណុ្ត ះ ប

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ត លទំងអស់េ

្ដ លវ ិជជជីវៈ

យរួម

42

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

បញូច លទំងករបណុ្ត ះប ្ត លយុវជន ករបណុ្ត ះប ្ត លមនុស ធំ និងករបណុ្ត ះប ្ត លវ ិជជជីវៈ។ រដ្ឋេផ ងៗេទៀតបនេ្រជើសេរស ើ បង្ហញដល់ម ជននូវេគលនេយបយមួយ ែដល ចអនុវត្តស្រមប់ែផនក នីមួយៗ។ ជបឋមេគលនេយបយ យតៃម្លករសិក មនបំណងបង្ហញនូវ្រកបខ័ណ្ឌេយងមួយេនកនុង

ឯក

រែតមួ យគត់។ េគលនេយបយេនះ

ចេធ្វើេឡើងេនជុំវ ិញធតុ ដូចតេទេនះ៖

ចកខុវ ិស័យរួមៃនមុខងរៃនករ យតៃម្លករសិក

គុណតៃម្លសំខន់ ៗននែដលបង្ហញពីលកខណៈរបស់ករ យតៃម្លេនះករត្រមង់ទិស

និងេគលករណ៍

ននែដលនឹងនំដល់ករអភិវឌ ន៍និងករអភិវឌ ន៍ៃនករ យតៃម្លេនះ ករត្រមង់ទិសនន្រតូវែតបញ ជ ក់ឲយចបស់អំពីបរ ិបទៃនករបេងកើត ករ យតៃម្ល

្រពមទំងផ្តល់នូវត្រមុយទំង

ទទួលខុស្រតូវរបស់ពួកេគ)។

ដឹកនំករអភិវឌ ន៍

(អនុវត្ត)

យែដលនឹ ងជួយដល់អនកេធ្វើអន្ត គមន៍េនកនុងករអភិវឌ ករ

មុខងរសំខន់ៗ ៖ ជំនួយដល់ករសិក និងករទទួ ល

គ ល់ករសិក

ករេ្របើ ្របស់ឧបករណ៍បនល្អ ្រពមទំង្រតូវបនផ ព្វផ យផងែដរ ដំ េណើរករ និងធតុសំខន់របស់ករ យតៃម្ល លកខខ័ណ្ឌ្រពមទំងកំហិតនន របស់ភពេជគជ័យ ចបប់ទម្លប់ កុងករ ន

ក់ ពិន័យ និងកនុងករឲយវ ិញញបនប្រត

ករែបងែចកករទទួលខុស្រតូវនន រ ងអងគភពក ករ្រគប់្រគងលទធផលនន

ឯក

្ត ល ្រគឹះ

ថ ន ្រគូឧេទទស និង សិស

របញ ជ ក់ជផ្លូវករនន

វ ិញញបនប្រត

(សញញប័្រត

ស្រមង់

សមតថភពនន។ ល។ ្រពមទំងរេបៀបរបបៃនករផ ព្វផ យផងែដរ)។ ករផ្ដល់សុពលភពដល់ចំេណះដឹងបទពិេ វ ិញនូវចំ ែណកៃនខ្លឹម

ធន៍

រមួយរបស់េគលនេយបយ

(VAE)

េ

។

(ចំ ណុចចុងេ្រកយេនះ្រតូវេលើកេឡើង

យបញ ជ ក់ អំពីសិទិម ធ ូល ្ឋ ន្រគឹះ

ករេ្របើ ្របស់

ឧបករណ៍ ្រពមទនិងដំេណើរករ ឬក៏រេបៀបរបបននៃនករបេងកើតករ យតៃម្លេនះ។)

៥. ដំេណើរករ

យតៃម្លករសិក

ដំេណើរករ យតៃម្លករសិក និងករបក្រ

16

មនដំ

ក់កលខុសៗគន៖ ករេធ្វើគេ្រមង ករ្របមូលព័ត៌មននន

យព័ត៌មនទំងេនះ ករវ ិនិច័យ ឆ និងករសេ្រមចចិត។ ្ត ដំេណើរករេនះេនែតដែដល េទះបី

ជសមតថភព យតៃម្ល

េដើមបីជួយករសិក

េដើ មបីេគរពនូវដំេណើរករេនះ 16អតថបទៃនែផនកទី

៥

និង

គឺត្រមូវឲយេយើងមនភពម៉ត់ចត់ ៦

េគលនេយបយៃនករ យតៃម្លករ សិក

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ឬក៏ករ យតៃម្ល

គឺជករស្រមបស្រមួលៃនជំពូកទី២

េដើមបី

យ។

ែតក៏េនែតរក នូវគម្លតមួយដ៏សម្រសប និង

េខត្តេកបិច្រកសួងអប់រ ំ ឆនំ២០០៣, ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ក់ពិន័យេលើសមតថភពក៏េ

ទី៣

របស់ឯក

រែដលមនេឈមះថ

រេយងេលខ១០។

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

43

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ស្រមប់ករអនុវត្តនូវករ យតៃម្លេនះែដរ។ បញ ជ ក់អំពីភពែដល

ដំ

ក់ កលេផ ងៗគនែដលនឹងបង្ហញខងេ្រកមេនះ នឹង

ចបត់ែបនបន និងភព

្វ

17

ប់របស់

។

យកពត៌មននិងបក្រ



យ វ ិនិច័យ ឆ

េធ្វើគេ្រមង សេ្រមចចិត្ត អនុវត្ត

៥.១. ដំ

ក់កលៃនករេធ្វើគេ្រមង

ករេធ្វើគំេ ងៃនករ យតៃម្ល ពឹងែផ្អកេទេលើដំេណើរករទំងអស់របស់ករបណុ្ត ះប

ឲយេយើងពិនិតយេឡើងវ ិញនូ វ្រកបខ័ណ្ឌទូេទ

្រពមទំងស្រមប់ករទទួលបននូ វសមតថភពេ

្ត ល។

ត្រមូវ

និងត្រមុយែដលបនេ្រជើ សេរ ើសស្រមប់ករបណុ្ត ះប

្ត ល

យសិស ទំងេនះ។ ្រកបខ័ណ្ឌទូេទេនះ គឺដូចគននឹង្រកប

ខណ្ឌរបស់ករ យតៃម្លកុនងអំឡុងេពលបណុ្ត ះប ្ត ល និងករ យតៃម្លេដើមបី ក់ពិន័យែដរ។ ក៏ប៉ុែន្ត ករ យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះប ្ត ល ្រតូវែតមនភព ចបត់ែបនបន ្រពមទំង្រតូវស្រមបេទ ម ករ ីកចេ្រមើ នរបស់សិស នី មួយៗ។

ករេធ្វើគេ្រមងៃនករ យតៃម្លត្រមូវឲយមនករេសើេរ ើេឡើងនូវ្រគប់សមតថភពទំងអស់ ដល់កមមវ ិធីសមភរឡូសុ្រី កម និងលំ

្រស្ត

តម្លភព។

ឬក៏វ ិធី

្រស្តៃនករបណុ្ត ះប

ផងែដរ។

ករេធ្វើគេ្រមងេនះ

្រតូវយកចិត្តទុក

យឈរេនេលើលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើ

ក់ដល់ ្រពមទំង

ល់ដំេណើរករ យតៃម្លទំងអស់្រតូវែតមន

្ត លផងែដរ។

ល់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងអស់ ្រតូវែតឱយសិស ដឹង។

េធ្វើគេ្រមងេលើករ យតៃម្លករសិក ប

យគិតេទ

ប់ កលបរ ិេចឆទែដលនឹ ងបង្ហញអំពីែផនករសិក នីមួយៗ ្រពមទំង ករ

ែបងែចកករបណុ្ត ះប ្ត លេទ មេពលេវ អន្តរទំនក់ទំនងរ ងសមតថភពនន េ យុទធ

េ

្ត ល ្រពមទំងមេធយបយជ

ចឲយេយើងបេងកើតនូវបំណង្របថន

មគគុេទទសក៍វ ិធី

និងកំ

ៃនករបណុ្ត ះ

ទិភពផងែដរ ។

17 គំនូសបំ្រពួញដក្រសង់េចញពី ្រកបខ័ណ្ឌេយងស្តីអំពីករេធ្វើគេ្រមងកមមវ ិធីសិក េខត្តេកបិច ្រកសួងអប់រ ំ កី

េពលេវ

ន្ត ឆនំ ២០០៥ ទំព័រ ៥១ ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

និង យតៃម្ល ករបណុ្ត ះប

្ត ល វ ិជជជីវៈ

រេយងេលខ ១៩

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

44

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ករ យតៃម្ល េទះ ជផ្លូវករ ឬមិនផ្លូវករក្តី នឹង្រតូវេរៀបចំេធ្វើ និងេធ្វើេឡើងបនយ៉ ងងយ្រសួល ្របសិនេបើ បំណង្របថនរបស់េយើងចបស់ ស់េនះ។ បំ ណង្របថនមួ យែដល្រតូវបនបង្ហញចបស់ជួយ គំ្រទដល់ករយកចិត្តទុក

ក់ដល់ត្រមូវករកនុងករ យតៃម្ល

្រពមទំង

ចឲយេចៀសផុតនូវករខ្វះខតព័ត៌-

មន

េនេពលេធ្វើករវ ិនិច័យ ឆ ្រតូវែតេធ្វើឲយករ យតៃម្លេនះមនន័យ។

ចំេ

មធតុសំខន់ដៃទេទៀត ស្រមប់ កំណត់នូវករសិក ននែដល្រតូវេធ្វើករ យតៃម្ល ធតុែដលេធ្វើឲយ

មនភពខុសគន

្រពមទំងចូលរួមកនុងដំេណើរករេធ្វើគំេ ងេនះគឺ

ធតុមួយដ៏មន

េគលបំណងែដលផ រភជប់ជមួយនឹង

ករ យតៃម្លចំណុចសុីបែដល្រតូវែត្រគប់្រគងឲយបនល្អ េហើយែដលនឹង្រតូវយកចិត្តទុក ្រគូឧេទទសកំណត់្របតិទិន ករ្រប្រពឹត្តេទនិងថិរេវ

រសំខន់ មួយកនុង

ក់។

ៃនករ យតៃម្លែដលនឹងេធ្វើេឡើងកនុងអំឡុងេពល

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល។ េគលបំ ណងគឺេដើមបីស្រមួលដល់ករអភិវឌ សមតថភពេទ មសមសធតុចំបច់ របស់ ទំង យ។ ករឆ្លស់គនរ ងសកមមភពសិក និងសកមមភព យតៃម្ល ្រតូវែតមនលកខណៈ រលូន។ ករ យតៃម្ល

ចេផ្តតសំខន់ េទេលើទិដ្ឋភពចបស់

ស់មួយរបស់សមតថភព

េនេដើម ឬអំឡុងេពលៃន

ករបណុ្ត ះប ្ត ល។ េ យេយងេទ មត្រមូវចំបច់ ករ យតៃម្លដំបូង (ជលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ដំបូង) ច្រតូវបនេធ្វើេឡើង េហើយបនទប់មក េធ្វើេឡើងម្តងេទៀតនេពលេវ េផ ងេទៀត េធ្វើយ៉ងេនះនឹងនំឲយមន ករយល់េឃើញេផ ងៗ េហើយ េ្រជើ សេរ ើសបននូវសមភរេទ

ចឲយេយើងេធ្វើករេ្រប បេធៀបជមួ យនឹងករេធ្វើគេ្រមង យតៃម្ល

មករវ ិនិច័ឆយ េហើយជួយដល់ករវ ិនិ ច័យ ឆ េនះេទេលើលទធផលែដលទទួលបន

នន។ េដើមបីកំណត់សមតថភពេធ្វើឲយចំេគលេ របស់សមតថភពេធ្វើយ៉ងដូចេម្តច គត់ េទ ស្តង់

ម៉យងេទៀត

្រប

្រគូឧេទទសេ្រជើសេរ ើសថ េតើ គត់នឹង យតៃម្លធតុនន

ក់ែតងលកខណៈវ ិនិច័ឆយរបស់ករ យតៃម្ល េដើមបីជួយដល់ករសិក

មលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ របស់សមតថភពេធ្វើ ឬក៏គត់េ្រជើ សេរ ើសលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងេនះេ ៃនករបណុ្ត ះប

្ត ល។

្រគូឧេទទស្រតូវ្រតួតពិនិតយ

ក់្របែហលនឹងបរ ិយកសរបស់ករសិក

េយងេទគិត ៥.២. ដំ េ

្រតូវែត

េហើយឲយចបស់ថបរ ិយកសេនះ្រតូវបនេ្រជើសយកេ

យ

មសមតថភពេធ្វើ ែដលសិស ្រតូវែតេរៀនឲយេចះ។ យព័ត៌មន

រែតករ យតៃម្ល េដើមបីជួយដល់ករសិក

ករ្របមូលយកនូវទិននន័យទំង របស់សិស ។

យផទល់េនកនុង

និងដឹងឲយចបស់អំពីបរ ិយកសរបស់ករ យតៃម្ល

ក់កល្របមូលព័ត៌មន និងបក្រ យ

ចឲយេយើង

យ

េគ្រតូវកំណត់នូវេពលេវ

្រតូវបនបញូច លេនកនុងសនទុះៃនករសិក េនះ

ច្រតូវបនេធ្វើេនអំ ឡុងេពលៃនករ្រប្រពឹត្តេទៃន ល់សកមមភព ស្រមប់ េផទ ងផទត់

េដើមបីធនថករសិក ននពិតជបន

េធ្វើែមន។ ករ្របមូលយកព័ត៌មន ែតេទះបីជគមនឧបករណ៍ក៏េ មគគុេទទសក៍វ ិធី

ច្រតូវេធ្វើេទបនេ យ

ក៏្រគូឧេទទស

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

យមិនផ្លូវករ

ឬេ

យមនជំនួយពីឧបករណ៍នន។

ចេធ្វើករេចទសួរដល់សិស េដើ មបីទទួលបននូវព័ត៌មន ្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

45

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

និងបក្រ យ៉ ង

យ បនែដរ។

យតៃម្ល

ដូ េចនះេហើយ

គត់នឹង

ចែកលម្អនូវសកមមភពគរុេកសលយរបស់គត់េដើមបីេធ្វើ

ឲយករសិក របស់សិស ដំ េណើរករល្អ។ េដើមបីឲយករសេងកតកន់ ែតលម្អិតេទេទៀតេនះ ករ យ

តៃម្លជមួយនឹងឧបករណ៍មន

រសំខន់

ស់ េហើយេយើងគួររ ំលឹក ផងែដរថ ករ យតៃម្លេនះ នឹងបំេរ ើ

ឲយស្វ័យ យតៃម្លបនយ៉ ងល្អ។ ករ្របមូលព័ត៌មនេនកនុងករ យតៃម្ល

េទ

មចំ នួនរបស់សិស

ចបស់

ស់

ករ យតៃម្ល

ឬក៏ េទ

ស្រមប់ករ យតៃម្លរេបៀបរបប

មចង្វក់ របស់អនកសិក ។

ក់ពិន័យគួរែត្រតូវេធ្វើេឡើង

ឲយេចះទំងអស់េដើមបីជប់វ ិញញ ៥.៣. ដំ

ក់ ពិន័យេធ្វើេឡើងេនេពល្របឡងវ ិញញ ចេរៀបចំេធ្វើេឡើងេ

យេយង

យមន្របតិទិន១

ស្រមប់សមតថភពែដលមនលកខណៈជអត្តចរ ិតេនះ

េនេពលែដលសិស

ចុងបញចប់ៃនករ យតៃម្ល

ចចប់យកបននូវចំេណះដឹងែដលត្រមូវ

ក់ពិន័យ។

ក់កលវិនិចឆ័យ

ករវ ិនិច័យ ឆ េនែតជែផនកខងេ្រកយ មនទ្រមង់ៃនករេរ ើសេអើ ង

មួ យ

ជសម្អងៃនដំេណើរទំងអស់ៃនករ យតៃម្លែដលកនុងេនះ

សកមមភពេនះគឺ្រតូវបនេធ្វើេឡើងកនុងករេគរពដល់សិស េ

្រគូឧេទទសគឺជអនកទទួលខុស្រតូវទី១។

ចេធ្វើឲយខូ ចករេគរពេនះបនេឡើយ។

ចំបច់ននេដើមបីកត់បនថយនូវក ្ត អត្តេនម័តឲយមនក្រមិតអបបបរម។ ឈរេនេលើលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ចបស់ ្រតូវេទគិត

។េ

មសមតថភពេនះ

ស់

េគលបំណង

ក់ ែតងបនល្អ

យមិន

្រគូឧេទទស្រតូវែតចត់វ ិធនករ

ករេធ្វើគេ្រមងបនម៉ត់ចត់ែដល ្រពមទំងមនករ្របមូលព័ត៌មន

សុទធសឹងែតជមេធយយែដលនំឲយមនករវ ិនិ ច័យ ឆ មួយ្របកបេ

យក ្ត

សតយនុម័តបំផុត។ ចូរេយើងចងចំថលទធផលននែដលបនមកពីករ យតៃម្ល

ជួយដល់ករសិក

មិន្រតូវបនបូក

ិ េទ េដើមបីេធ្វើករវ ិនិ ច័យ បញូច លគនេទ េហើយនឹង្រតូវេ្របើ្របស់ស្រមប់ជត្រមុយននេទវញ ឆ េលើករទទួល បនចំេណះដឹង េទពេកសលយ ឥរ ិយបថ និងអត្តចរ ិកែដលរក ភជប់េ យផទល់ដល់ករអភិវឌ ន៍ សមតថភព។ េនេពលេធ្វើករ យតៃម្លកុងេគលបំ ន ណង ក់ពិន័យ ករវ ិនិច័យ ឆ គឺសំេ េទេលើករទទួលបន សមតថភពេ យេធៀបេទនឹងសមតថភពេធ្វើែដលេគទនទឹងរង់ចំេទនឹងក្រមិតៃនទីផ រករងរ។ េនះគឺជករ យតៃម្លជផ្លូវករែដលនំឲយមនករ ៥.៤ . ដំ

ក់ពិន័យជផ្លូវករសិក

ក់កលៃនករសេ្រមចចិត្ត

េយើងែបងែចកករស្រមចចិត្តជពីរ្របេភទ ប

ឬនំេទរកករប ជ័យ។

្ត ល ឬក៏ជករ យតៃម្លេដើ មបី

ក់ពិន័យ។

េនកនុងករ យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះប មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

េទ

មករែដលជករ យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះ

្ត ល ករវ ិនិច័ឆយេទេលើករេចះសមតថភពមួ យ ឬេន

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

46

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

េលើករេចះៃនសមសធតុ មួយចំនួនរបស់សមតថភពេនះ មួយចំនួនែដលេយើងចង់បន

ចឲយេយើងរកេឃើញនូវករែកលម្អឲយ្របេសើរ

ឬក៏រកេឃើញនូវករលំបករបស់សិស ។

ដូេចនះករវ ិនិច័យ ឆ េនះ

េយើងពិនិតយេឡើងវ ិញនូវសញញណជ្រគឹះមួយចំ នួនឲយេយើងេសនើនូវសកមមភពសិក ថមីៗ នូវដំេណើរករៃនករបណុ្ត ះប

្ត ល។

មន

និ ងឲយេយើងែកត្រមូវ

រសំខន់ កុងករកត់ ន សមគល់ថេនកនុងដំ

េយើងមិនទន់និយយអំពីេជគជ័យ ឬប ជ័យេនេឡើយេទ៖ សកមមភព្រងឹងទំង

ៃនករសិក ជេទៀងទត់របស់សិស

ចនំឲយ ក់ កលេនះ

យ គឺជចំែណកមួយ

េហើយសកមមភពទំងេនះ គឺស្រមប់ េរៀបចំ ទុកជមុ ននូវករ យតៃម្ល

ក់ពិន័យ។ ករវ ិនិច័យ ឆ សមគល់ថសិស

េនកនុងករ យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះប ្ត លគឺ ជមេធយបយមួយផងែដរកនុងករ ចទទួលយកបននូវសមតថភពទំងអស់េហើយ ឬេន ថេតើសិស ចមនលទធភពកនុង

ករបញូជ នករសិក របស់ខួនេទកន ្ល ុង ថ នភពេផ ងៗគនៃន ជី ព ឬេទ េហើយចុ ងបញចប់ថេតើសិស េ្រត ម ខ្លួនស្រមប់ ករ យតៃម្ល ក់ពិន័យេហើយ ឬេន។ ដូេចនះេហើយេគ ចសេងកតេឃើញអំពីេជគជ័យែដល អម

ជស្វ័យ្របវត្តិេ

យករទទួល

គ ល់ជផ្លូវករនូវសមតថភពនន។

ករកត់សមគល់អំពីប ជ័យ េនះ សិស

ចមនឱកសជេលើកទី ២ េ

ែកត្រមូវននែដលេធ្វើេឡើងសំេ

យមនដំេណើរករៃនករ្របឡងសង

ែដលបន្រសង់ េឡើងេនកនុងករ យតៃម្ល

្រតូវែតផ រភជប់នឹងលកខខណ្ឌៃនករទទួលបននូវសមតថភពទំងអស់។

ស្រមប់សិស ែដលជួបករលំបក្រតូវែតមនករបេ្រង ន

ជពិ េសសមួយអមជមួយ

ែតមនករយកចិតទ ្ត ុកជពិេសសផងែដរដល់េហតុផលននែដលបក្រ ករបេ្រង នខុសពីមុនែដលផ្តល់ឲយសិស ែដលទទួលប ជ័យេនះ ព្រងឹងសមតថភពរបស់ពួកេគ

ែដលេនេពល

យមនករបេ្រង នខុសពីមុន។ ក៏ប៉ុែន្ត ដំេណើរករេនះខុសពីករ

ែកនូវចំណុចេខយយមួយចំនួន

កនុងអំឡុងេពលបណុ្ត ះប ្ត ល។ ករទទួលបនសញញប័ ្រត ដូេចនះ

ចេធ្វើេទបនេ

េហើយក៏្រតូវ

យអំពីប ជ័យទំងេនះ។ គឺសំេ

្រពមទំងធនថពួ កេគ្រតូវបនេរៀនសងរួចេហើយ

ជពិ េសសេទេលើករ

ថពួកេគេ្រត មជេ្រសច

កនុងករ្របឡងឲយជប់នូវករ យតៃម្ល ក់ពិន័យែដលនឹង្រតូវេធ្វើេឡើងវ ិញេនះ។ េ យ រែតភពបត់ែបនែដលេយើង្រតូវែតេធ្វើេទេលើត្រមូវករននរបស់សិស េនះរយៈេពលែដល ែតងែតផ្តល់ឲយស្រមប់សិស ែដលមនករលំបកេនកនុងករសិក េនះ

េទេយើង្រតូវែតយកចិត្តទុក

ក់កុងេពលជមួ ន យគន

ភពខុសគនេនកនុងសមតថភពេធ្វើរបស់សិស ។

ចនឹង្រតូវបនបែនថម។

ដល់កំហិតននែដលទក់ ទងនឹងករេរៀបចំ

េនះគឺជគំនូសបំ្រពួញមួយែដលសេងខប

មពិត ្រពមទំង

អំពីដំេណើរករ

ទំងអស់ ៃនដំេណើរករ យតៃម្លករសិក ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

47

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ពីករសិក ឈនេទដល់ករទទួលបន សមតថភព

យ

ករវ ិនិច័ យ ឆ



និងបក្រ



្របមូលពត៌មន





ករេធ្វើគេ្រមង

18

ករសេ្រមចចិ ត្ត

ករ

ក់ពិន័យ

ប ជ័ យ

ករ្របឡងនិងបេ្រង នេឡើ ងវ ិញ

េជគជ័ យ

19

ចំណុចសមគល់សខ ំ ន់ៗ ែដលទក់ទងនឹងដំេណើរករ យតៃម្ល ករ្របមូ លព័ត៌មន ករបក្រ

ករេធ្វើគេ្រមង េពលេវ

សម្រសប

គិតដល់លកខណៈ

ស្រមប់ យតៃម្ល

វ ិនិច័ឆយរបស់សមតថភព

ជេ្រមើសរេបៀប យតៃម្ល

េធ្វើទំងអស់ស្រមប់ ករ

ករកំណត់តួនទីែដល

យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពល

ច ស់ែវង ករ

និងសេងកត បណុ្ត ះប ្ត ល ក់ែតងឧបករណ៍ ករេ្របើ ្របស់លកខណៈ

យតៃម្លេទ

ម

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ របស់ករ យតៃម្ល

េនកនុងករ យ តៃម្លអំឡុងេពល

បណុ្ត ះប

ករសេងកតេមើ ល ទិននន័យជក់ែស្តង ច ស់ែវងបន

េនកនុងករ យ តៃម្លអំឡុងេពល

បណុ្ត ះប

្ត ល

ករស្រមួលដំេណើរ ករគរុេកសលយ ជំនួយដល់ករ

ករអេងកតអំពីករ

សិក ដល់សិស

ចបស់

រ ីកចេ្រមើ នេនកនុងករ

ែដល

ស់

ទទួលយកបននូវ

សម្រសបកនុងករ្របមូល

សមតថភព

18 គំនូសបំ្រពួញដក្រសង់ពី ្រកបខ័ណ្ឌេយងស្តីអំពីករេធ្វើគំេ ងសកមមភពសិក

េខត្តេកបិច ្រកសួងអប់រ ំ កី

្ត ល

ករសេ្រមចចិត្ត

វ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល ជេ្រមើសសមភរបន

កំណត់ចំណុចសមគល់

ករវ ិនិច័យ ឆ

យព័ត៌មន

និង កំ

ន្ត ឆនំ ២០០៥ ទំព័រ ៥៥ ឯក

ប ជ័យេនកនុងករ

យតៃម្ល

និង យតៃម្លករបណុ្ត ះប

រេយងេលខ ១៩ ។

ចទទួល

ក់ពិន័យ

្ត លវ ិជជជីវៈ

19 កនុងអំឡុងេពលដំេណើរករ យតៃម្ល ្រគូឧេទទសផ្តល់ព័ត៌មនដល់សិស ស្តីអំពីេគលបំណងៃនករ យតំៃល ស្តីអំពីសនទស ន៍ែដលសិស នឹងទទួល បន ្រពមទំងស្តីអំពីអីែ្វ ដល្រគូឧេទទសរង់ចំកុងករែកែ្រប ន កនុងករណី្របងសង ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

48

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

អំពីលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

ទិននន័យ

ចំបច់ស្រមប់ករ យតៃម្ល

ករ យតៃម្លេ

េដើ មបី

ឬគមនសមភរេដើមបីជួយ

ក់ ពិន័យ។

្របេភទៃនករគំ្រទ យមន

កនុង ថ នភព េជគជ័យករ

េដើមបីសិស

ដល់ករសិក

េនកនុងករ យ តៃម្ល ក់ពិន័យ

ទទួលបននូវ

ករ យតៃម្លជផ្លូវករ

ករទទួល

សមតថភព

េធ្វើករ

សមតថភព

េ

យមនសមភរ

ពិន័យដល់ករ

គ ល់ដល់

្របកសលទធផល

េដើមបី ករទទួលបននូវ

ក់ពិន័យ

ក់

នន កនុង ថ នភពប ជ័ យ បេងកើតសកមមភព េរៀនសងភ្លម។

៦. ករ

យតៃម្លអឡ ំ ងេពលបណ ្តុ ះប ុ

្ត ល

ថ្វីតបិតែតេគលបំណងទី១របស់ករផលិតស្តង់ ករបេងកើតឧបករណ៍ យតៃម្លស្រមប់

ក់ពិន័យក៏េ

យតៃម្ល គឺេដើមបីបង្ហញអំ ពីដំេណើរករ

យ

្រពមទំង

ក៏េគសេងកតេឃើញថករ យតៃម្លអំឡុងេពល

ំងឌីកទ័រ និងលកខណៈ បណុ្ត ះប ្ត ល និងករ យតៃម្ល ក់ពិន័យ ្រតូវេដើ រទនទឹមគន។ មពិតេទ វ ិនិ ច័យ ឆ ៃនករ យតៃម្លែដលដក្រសង់េចញពីសង ្ត ់ បណុ្ត ះប ្ត លេនះ (សូមេមើ លែផនកទី៧.២) គឺជ

ត្រមុយដ៏ សំខន់

និងជចំ ណុចសុីប

ស្រមប់ករជួ យគំ្រទផង

និងជួយ្រគប់្រគងករបណុ្ត ះប

េដើ មបីពិនិតយេមើលេឡើងវ ិញនូវសមភរ និងឧបករណ៍ជចំបច់នន។ ដូេចនះេហើយ

្ត លផង

ជេរឿងសំខន់

ស់

កនុងករផ ព្វផ យដល់សិស នននូវ ំងឌីកទ័ រនន និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនករ យតៃម្លែដលនឹង្រតូវ ក់ ពិន័យដល់ករទទួលបននូវសមតថភព េហើយនិង្រតូវេ្របើ្របស់ ជប់រហូត េដើមបីអនុញញតឲយពួកេគ អភិវឌ ន៍នូវករវ ិនិច័យ ឆ របស់ពួកេគឲយកន់ែត្របេសើរេឡើង ស្រមប់ទទួលេជគជ័យេទេលើវ ិញញ ដូេចនះ

ករ យតៃម្ល

េហើយនិងឲយពួកេគេរៀបចំខួនបនកន់ ្ល ែត្របេសើរ

ក់ ពិន័យដៃទេទៀត។

ចេធ្វើេទបន ល់អំឡុងេពលៃនករសិក

ំងពីេដើមរហូតដល់ចុងបញចប់

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល។ ករ យតៃម្លេនះ គឺស្រមប់ េ្របើ្របស់េដើមបីែកៃចនករបេ្រង នេ យបនមកពី ព័ត៌មនែដលទទួ លបននន េហើយអនុញញតឲយសិស ចែកត្រមូវករខិតខំ្របឹងែ្របងរបស់ខួនេទ ្ល ម ព័ត៌មនែដលទទួ លបន និងេទ

៦.១ ករ

មស្វ័យ យតៃម្លរបស់ខួន។ ្ល

យតៃម្លគឺជករជួយដល់ករសិក

ករ យតៃម្លអំឡុងេពលបណុ្ត ះប

្ត ល ឬជំនួយដល់ករសិក បនផ្តល់ឱកសឲយមនករអភិវឌ ន៍

សមតថភពេដើមបី្រតួតពិនិតយេមើលនូវចំណុចខ្លំង មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

និងចំណុចេខ យរបស់សិស ។ ្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

ដូ េចនះតួនទីរបស់្រគូ ្ដ លវ ិជជជីវៈ

49

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ឧេទទសគឺ ្របមូលយកព័ត៌មន

បក្រ

យតៃម្ល

យព័ត៌មន

្រពមទំងេផទ ងផទត់ថេតើសកមមភពរបស់គត់

សិស េរៀនេចះបនែដរ ឬេទ។ អញចឹងេហើយ គត់ េទ

ចឲយ

ចែកត្រមូវនូ វករបេ្រង នរបស់គត់ពីមួយៃថងេទមួយៃថង

មត្រមូវករែដលគត់បន្រតួតពិនិតយេឃើញ។ ្រគូឧេទទសបង្ហញនូវបំ ណង្របថនែដលចង់បនរបស់ខួន ្ល

ដល់សិស កនុងន័យថមនចំណុចខ្លះែដលនឹង្រតូវែកលម្អេដើមបីទទួលបនលទធផល្របេសើរជងមុន ឬក៏េដើមបី បន្តកររ ីកចេ្រមើនរបស់ខួ្លនេទរកេគលេ ចំបងរបស់សង ្ត ់ បណុ្ត ះប ្ត ល។មុននឹងឈនេទដល់វ ិញញ ក់ពិន័យ្រគូឧេទទស្រតូវែតគិតថ សិស របស់ខួនបនឈនដល់ ្ល សមតថភពែដលបនេ រួចមក េហើយ។ ករ យតៃម្លេដើមបីជួយដល់ករសិក ចផ្តល់ព័ត៌មនដល់សិស អំ ពីលទធផលននៃនសកមមភព

របស់េគ េទ េចះ។

្រពមទំងករងរបស់ពូកេគផងែដរ។

ដូេចនះេហើយ

មេគលបំណងអ្វីខ្លះែដលខ្លួន្រតូវត្រមង់ទិសេ សិស

ចែកលម្អខួនឲយ្របេសើ ្ល រេឡើង

សិស

ចដឹងថ

្រតូវេ្របើ ្របស់វ ិធនករអ្វី

យចត់ទុកថអ្វីែដលខ្លួនមិនបនយល់

ឬក៏មិនទន់

និង

ចបន្តករសិក របស់ខួនេនកន ្ល ជ ក់ ថីម ម ួ យ។ ុងករបញ ខ្លួនកំពុងែតអភិ វឌ ឈនេឡើង (ក៏ដូចជអនកែដល្រតូវករជំនួយស្រមប់

សិស ែដលចបស់ខួនឯងថ ្ល េជគជ័យ) េនះ មនឱកសយ៉ ងេ្រចើនបំផុតកនុងកររក ចំណង់ ចំណូលចិត្តកុងករេរៀនសូ ន ្រតរបស់ពួកេគ។ េនេពលែដល

ថ នភពៃនករវ ិវត្ត

គឺជមេធយបយមួយស្រមប់សិស កនុងករយកចិត្តទុក ក់េទដល់ករ ថ នភពទំងេនះនឹងជំរញ ុ ឲយ្រគូឧេទទស ចឲយសិស េនះរ ីកចេ្រមើនេនះ ថ នភព

សិក របស់ខួន ្ល េហើយ ទំងេនះបង្ហញអំពីឱកសៃនករគំ្រទស្រមប់ ្រគូឧេទទស និងអំពីឱកសកនុងករេរៀនស្រមប់សិស ។ ដូេចនះ

េហើយ្រគូឧេទទស និងសិស ែកត្រមូវសកមមភពរបស់ខួនេរៀងៗខ្ល ្ល ួន េហើយេនកនុងករណីជេ្រចើន ករពិ េ្រគះ

េហើយយល់្រសបគន និងករ

គ ល់

ថ នភពេនះ នឹងនំឲយមនលទធផល្របេសើរេឡើង។

សិស ្រតូវបនជួយេនកនុងករសិក របស់ខួន។ ្ល េន្រគប់អំឡុងេពលៃនករបណុ្ត ះប

្ត ល្រគូឧេទទស

ចបែង្វរសកមមភពរបស់ខួនេទរកចំ ្ល ណុចែដល្រតូវែកលម្អ។ េដើមបីសេ្រមចកិចចករេនះ គត់ ្រតូវមនត្រមុយ

របស់គត់ ្រតូវ្របមូលនូវព័ត៌មន ្រពមទំង យតៃម្លេទេលើត្រមូវករនន។ ដូេចនះ គត់ របស់គត់កំពុងែតឈនេទរកភពេជគជ័យ ឬប ជ័យ េនេពលេធ្វើវ ិញញ សេ្រមចចិត្តមួយ េដើមបីជួយដល់អនក

ែដលទំនងជមិន

ចគិតដឹងថសិស

ក់ ពិន័យ។ ្រតូវែតមនេសចក្តី

ចឈនេទដល់ក្រមិតចំេណះដឹងែដលេគទនទឹង

រង់ ចំេនេពលករេធ្វើវ ិនិច័យ ឆ ។ ដំេណើរករៃនករេធ្វើគេ្រមងៃនករសិក ស្តង់

និងករេធ្វើគេ្រមងករ យតៃម្ល ្រតូវែតយកចិត្តទុក

ទំងមូល។ ទំនក់ទំនងែដលេធ្វើេឡើងរួចេហើយ រ ងករសិក

និងអ្វីែដលនឹងសិក

គឺ ចំបច់

ក់ដល់ ស់

ស្រមប់ផ្តល់នូវភពរលូនេទដល់ករសិក ែដលថមីៗ។ ធតុននបនេគរពេទដល់លំ លំ

េនកនុងករ ក់ែតងសមតថភពនន ជទូេទ ប់ឡូសិកៃនដំេណើរ្រប្រពឹត្តេទៃនភរកិចចមួយ ឬសកមមភពមួយ។ ក៏ប៉ុែន្ត

ប់ៃនករបង្ហត់បង្ហញមិនបន

ក់ កំហិតដល់លំ

ប់ៃនករសិក

ល់សមសធតុទំងអស់របស់សមតថភព ្រតូវែតយកចិត្តទុក តៃម្លែដលជជំនួយដល់ករសិក ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ឬលំ

ក់ស្រមប់ករបេ្រង ន និងករ យ

្រគូឧេទទស្រតូវែតក្តប់ឲយជប់នូវលកខណៈ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ប់ៃនករបេ្រង នេនះេឡើយ។ និងទំហំរបស់

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

្រពមទំង

50

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ទិដ្ឋភពជសក្តនុពលភព

យតៃម្ល

និងទិដ្ឋភព្របតិបត្តិករផងែដរ។

សមតថភពនីមួយៗនូវកនុងេគលេ

អ្វីមួយែដលនឹង្រតូវេចះេ

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើ

សមតថភពេនះ

និងលកខណៈែដលេ្របើ ្របស់េនកនុងដំេណើរករែដលភជប់េទនឹង េហើយលកខណៈទំងេនះ

ចកំណត់ បននូវករ

មក្រមិតែដលបនកំណត់។ ល់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ របស់សង ្ត ់

បណុ្ត ះប ្ត ល យចត់ ទុកថលកខណៈទំងេនះជួយដល់ករសិក ។ ចំណុចពិេសសននស្រមប់

្រតូវែតេធ្វើករ យតៃម្លេ

៦.២ ស្វយ ័

លភពៃន

យសិស ។

នឹងជត្រមុយស្រមប់ ទំហំៃនករសិក

ទទួលយកៃនសមតថភពេទ ករ យតៃម្លេដើមបី

ក់ែតងនូវវ ិ

្រគូឧេទទស

ក់ពិន័យ នឹ ងែស្តងេចញពី លកខណៈទំងេនះ (សូមេមើ លែផនកទី៧)។

យតៃម្ល

េនកនុងអំឡុងេពលសិក

ឬក៏កុងឱកសៃនករបង ន ្ហ ញករសេងកតនន ្រគូឧេទទសបនជំរញ ុ ឲយសិស

េធ្វើករ យតៃម្លខួ្លនឯង េ យគត់ផ្តល់ឲយសិស នូវសមភរ េ យបេ្រង នសិស ឲយេចះ្របមូលនិងបក្រ យ ិ េទមកនូវអ្វីែដលពួកេគ ព័ត៌មននន។ ដូេចនះេហើយ ្រគូឧេទទស និងសិស ទំងអស់េនះបនយល់េទវញ ទនទឹងចង់បន។សិស សនយនឹងចូលរួមេនកនុងដំេណើរករគិតគូរេឡើងវ ិញ

េ

យេ្រប បេធៀបេទនឹងអ្វីែដល

ខ្លួន បនសិក ។ ស្វ័យ យតៃម្ល គឺជមេធយបយមួយស្រមប់ ប៉ន់្របមណនូវផ្លូវែដលបនេធ្វើដំេណើរមក េហើយជមួ យនឹងផ្លូវែដលនឹង្រតូវេធ្វើដំេណើរបន្តេទៀតេដើមបីទទួលបននូ វសមតថភព ្រពមទំងេដើ មបីសេ្រមច ឲយបននូវសមតថភពេធ្វើែដលចង់ បន។ ទ្រមង់ៃនករ យតៃម្លេនះ កន់ែតសុ្រកឹតយបន្តិចម្តងៗ េហើយ្រតូវែត បង្ហញ កនុងអំឡុងេពលៃនករអភិវឌឈន៍សមតថភព។ មេធយបយមួយេដើមបីប្រញ ជ ប

អំពីដំេណើរករសិក របស់គត់ លកខណៈទំងេនះ េ

និងនំសិស ឲយេចះេធ្វើស័យ ្វ យតៃម្លេនះ

ឬអំពីលទធផលៃនករងរបស់ខួន ្ល

គឺស្រមប់ ឲយតៃម្លដល់ករសិក

យមនអំណះអំ

ងជក់

ននៃនករ យតៃម្ល

េ

ចបស់

សិស

យខុ សៗគន។

សិស នឹងមនកររ ីក

ចែកត្រមូវសកមមភពរបស់ខួន ្ល េហើយ

ច

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល។ ករវ ិនិច័យ ឆ របស់ មរយៈករេ្រប បេធៀបជមួ យទស នៈេផ ងៗេទៀត និង ម រយៈករែចក

មេគលបំណងសំខន់របស់សង ្ត ់

នឹងកន់ែតសុ្រកឹ តយេឡើង

រ ំែលកនូវករបក្រ

យគិ តអំពីេគលបំ ណងជមួ យនឹងភព្រតឹម្រតូវ

េហើយនិ ងជួយដល់ករបេញចញទស នៈ។

ចេ្រមើនេនកនុងសមតថភពៃនស្វ័យ យតៃម្លរបស់ខួន។ ្ល សិស

យមនលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួយចំនួន។

ក់ ឧទហរណ៍ដូចជគុ ណភពៃនករអនុវត្តករងរទំងេនះ។ លទធផល

ចនឹងេ្រប បេធៀប

េរៀនបន្របេសើរេឡើងេទ

េ

គឺេសនើឲយគត់េចះវ ិនិច័យ ឆ

ករឲយអំណះអំ

ងេទេលើករវ ិនិច័យ ឆ របស់ខួន ្ល

េ

យមនទិននន័យ

ស់នឹងខ្លយេទជេរឿងកន់ែតងយ្រសួលដល់សិស េដើមបីអភិវឌឈន៍ សមតថភពរបស់ខួន។ ្ល

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

51

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

៦.៣ ករ

យតៃម្ល

យតៃម្លជគូ

ក៏ដូចជស្វ័យ យតៃម្លែដរ ករអនុវត្តករ យតៃម្លជគូ េ្រគងទុក េនកនុង្រគប់ដំ បនទប់ពីមនករសេងកត េ

ចេធ្វើេទបនេនកនុងសកមមភពែដលបន

ក់កលៃនករេ្រកបយកសមតថភព។ ករ យតៃម្លជគូ យមនលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ

ក៏

ចេធ្វើករផ្លស់បូរបន ្ត

ចឲយេយើងេចះឲយតៃម្លដល់បទពិេ

ធន៍្រពមទំង

ចឆ្លុះបញ ច ំងនូវករេធ្វើវ ិនិច័យ ឆ េទេលើបទពិេ ធន៍ជ្រគឹះដៃទេទៀត។ សិស នឹងចំេណញេ្រចើនកនុងករេធ្វើ ករងរជ្រកុមេនកនុង ថ នភពែដលគត់ ជអនកទទួល និងផ្តល់នូវព័ត៌មន។ ករេបើ កទូ យដល់អនកដៃទ ករេចទជសំណួរ ្រពមទំងករផ្លស់បូ្តរគំនិត េយបល់នន នឹងជអំ េ លកខណៈបុគគល

និងនំឲយមនករទទួលខុស្រតូវ។

យទនដល់សំនួនេ

ករ យតៃម្លជគូរ ងសិស

និងសិស

រជ

ចេធ្វើឲយ

អតថន័យៃនករសេងកត និងេទពេកសលយទំ នក់ទំនងមនលកខណៈកន់ែត្របេសើរេឡើង។ ៦ .៤ ឧបករណ៍ននស្រមប់ករ

យតៃម្លកងអំ នុ ឡងេពលបណ ្តុ ះប ុ

ឧបករណ៍នន មនដូចជម្រត ្ឋ ន េផទ ងផទត់ ទុកជមុនេនះ

្ត ល

ង បញជី និងស្រមង់ែដលមនលកខណៈជកំណត់េហតុ

ចេ្របើ្របស់ជជំ នួយដល់ករសិក

េដើមបីេលើកេឡើងអំពី

ថ នភព្រសង់អីែ្វ ដល

មនន័យ អ្វីែដលេចះរួចេហើយ និងអ្វីែដលនឹង្រតូវព្រងឹង។ ជឧទហរណ៍

េនះគឺជ

ង យតៃម្លមួយ

និងសលកប្រតស្វ័យ យតៃម្លមួយែដលនឹង

ច

េ្របើ ្របស់េនកនុងករ យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះប ្ត ល េដើ មបីកំណត់នូវក្រមិតៃនភពរ ីកចេ្រមើនរបស់ សិស េនកនុងមុខរបរជំនញ េរៀបឥដ្ឋ-ជងកំ េបរ ឬក៏ ចេ្របើ្របស់ជឧបករណ៍ េដើ មបីែណនំស័យ ្វ យ តៃម្លរបស់សិស េនកនុងអំឡុងេពលកមមសិក

20

។

20 ឧទហរណ៍ដក្រសង់េចញពី្រកបខ័ណ្ឌេយងស្តីអំពីករេធ្វើគេ្រមងសកមមភពសិក េខត្តេកបិច ្រកសួងអប់រ ំ កី

មគគុេទទសក៍វ ិធី

និង កំ

ន្ត ឆនំ២០០៥ ទំព័រទី៨៨ និង៩៩ ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

និង យតៃម្ល ករបណុ្ត ះប

្ត លវ ិជជជីវៈ

រេយង េលខ១៩

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

52

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ង យតៃម្ល ជមួយនឹងម្រត ្ឋ នរួមមួយ ករេរៀបឥដ្ឋក់ពិនេលើ ឆ ទំងេនះ េទ ុទ លកខណៈវ ិនិច័យ

មម្រត ្ឋ នៃនមូលវ ិចរដូចតេទ៖ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល

៥-ល្អ្របេសើរ ៤-ល្អ

យកំេបរ

ស់

៣-្រតឹម្រតូវ

ចំេណះេធ្វើ

២-េសនើឲយមនករែកលំអ

ចំេណះស្រមបខ្លួន

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

គុណសមបត្តិជ«អនកដឹ កនំ»

ឥរ ិយបថវ ិជជមន

ឥរ ិយបថល្អ

គំ និតផ្តួចេផ្តើមល្អ

មកេធ្វើករេទៀងទត់

្អ តល្អ ករងរ

ករ ស់ែកបន្រតឹ ម្រតូវ

ចង់បន

ករសទង់កំពស់្រតឹ ម្រតូវ

សមតថភពែដល

ត្រមង់ ទិស្រតង់េសមើល្អ

កលបរ ិេចឆទ

ករ ស់ចំណុះបន្រតឹម្រតូវ

១-មិន្រគប់្រគន់ (្របឡងេឡើងវ ិញ)

53

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

េសចក្តីអធិបបយ និងអ្វីែដលទនទឹងរង់ចំ៖ ករេធ្វើសមហរណកមមចូលេទកនុងទីផ រករងរ

េលខកូដ៖

ស្វ័យ យតៃម្ល បនទប់ពីករ្របមូលទិ ននន័យស្តីពីបទពិេ

ធន៍ និងសមិទធផលសិស

ព័ត៌មន្របចំៃថង ស្រមប់ ៃថងនីមួយៗៃនកមមសិក េតើ ខំុម ញ នទំនក់ទំនងជមួយអនក

កនុងមជឈ ្ឋ នករងរ៖

ខ្លះ?

្វ ្លះកនុងៃថងេនះ? េតើខំុញបនេធ្វើភរកិចចអីខ េ

យអនុវត្តភរកិចចទំងេនះ េតើេជគជ័យ និងប ជ័យអ្វីខ្លះែដលខញំុទទួលបន ?

េតើសញញណថមីៗអ្វីខ្លះែដលខញំុទទួលបន េនកនុងៃថងេនះ?

េតើចំណុចខ្លំង និងករែកលម្អអីខ ្វ ្លះែដលខញំុមន និងបនេធ្វើ?

េតើមេធយបយជក់ែស្តងអ្វីខ្លះ ែដលជួយខញំុឲយែកលម្អបន?

េតើមតិេយបល់អីខ ្វ ្លះែដលខញំុទទួលបនពីភរកិចចេផ ងៗេនះ? ស្វយ ័ យតៃម្ល ខញំុ យតៃម្លលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងេនះ េទ

A) ល្អ្របេសើរ

B) ល្អ

កនុងអំឡងេពលសិ ក ុ

ស់

តុលយករ ១

មម្រត ្ឋ នដូចខងេ្រកម៖ C) ល្អ

តុលយករ ២

D) មធយម

តុលយករ តុលយករ ចុងបញច ប់ ៣

៤

កមមសក ិ

១-ចំណង់ចំណូលចិត្តកុងករេធ្វ ន ើករងរ ២-សមតថភពស្រមបស្រមួល ៣-ករមកេទៀងទត់េពលេវ ៤-ករទទួលខុស្រតូវ ៥-ស្វ័យភព ៦-គំនិតផ្តួចេផ្តើម ៧-ករេគរពបទបញ ជ ៨-ករយកចិត្តទុក

ក់ ស្រមប់ ករងរម៉ត់ចត់

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

54

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

តុលយករបញចប់កមមសក ិ េតើ ទំនក់ទំនងអ្វីខ្លះ

ែដលខញំុបនេធ្វើរ ងករបណុ្ត ះប

្ត លែដលខញំុទទួលបន

និងបទពិេ

ធន៍របស់ខំុញ

េនកនុងមជឈ ្ឋ នករងរ? េតើ គេ្រមងផទល់ខួននិ ្ល ងវ ិជជជីវៈអ្វីខ្លះ ស្រមប់ករចប់េផ្តើមមុខរបររបស់ខំុ? ញ េតើ ខំុញ

ច្របប់អំពី

ថ នភពៃនសមិទធផលរបស់ខំុេញ នះយ៉ ងដូចេម្តច

អំពីគុណភពៃនបទពិេ កំណត់ចំ

ំ

៖

ធន៍ ករចូលរួម ករពិចរ

្រគូឧេទទស

េទដល់្រគូឧេទទស

និងចំេណះដឹងរបស់ខំុ? ញ

គឺជអនកវ ិនិច័យ ឆ ែតមនក់គត់

អំពីចំេណះដឹង

និងសមតថភព

េដើមបីបង្ហញ េនចុងបញចប់

ៃនកមមសក ិ ។ ចំណុចកំណត់ចំ

ំនន ស្រមប់កររ ីកចេ្រមើនរបស់ករសិក េ្រគងសកមមភពជំនួយ

ស្រមួលសកមមភពសិក

ឲយមនស្វ័យ យតៃម្ល

រ ឺេរៀនេឡើងវ ិញេផ ងៗ

េទ

ជំនញនូវចំេណះដឹង

និង យតៃម្លជគូ

េទៀត

ចំបច់ទំង

េ

នឹងេសចក្តី្រតូវកររបស់

ធនឲយបនេទៀងទត់ថ

ផ្តល់

សិស េចះបន

ទ ត់ យ

មរយៈករ យតៃម្ល ជផ្លូវករ ឬមិនផ្លូវករ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ទិភពដល់សិស

យយកលកខណៈ

វ ិនិច័យ ឆ បំណងចបស់

រ ឺេដើមបីេឆ្លើយតប េសចក្តី្រតូវករ

និងេគល សិស ។ ស់ ។

ចំ េណះដឹង សំខន់

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

មលទធផល និង

របស់សិស ។

ករព្រងីក េសនើឲយសិស មនដំេ ក៏ជករ ្រ ស់ែដរ ។

ះ

យេលើករសិក

របស់េគដូចគនេនះែដរ ។

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

55

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

៧. ករ

យតៃម្ល

េទះបីជ វិ

លក៏េ

យតៃម្ល

ក់ពិន័យ

ករ យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះប

យ ក៏លទធផលែដលទទួលបន មិន

ច

្ត ល

គឺជឧបករណ៍មួយកនុងករព្រងឹ ងដ៏វ ិេសស

ក់ពិន័យេទេលើករសិក បនេឡើយ។

ផទុយេទវ ិញ ករ យតៃម្ល ក់ ពិន័យ ចអនុញញតឲយមនតួនទីេពញេលញមួយែដលមន្រគប់ ចំេណះដឹងេនកនុងេនះ (ចំេណះដឹ ង ចំេណះេធ្វើ និងចំេណះ កបបកិ រ ិយ) ែដល្រតូវគននឹងសមតថភពជ េគលេ

។ ករ យតៃម្ល

ក់ ពិន័យេនះ គឺស្រមប់ សេ្រមចថេតើសមតថភពេនះ ្រតូវបនេចះ ឬក៏មិនេចះ

េនចុងបញចប់ៃនករសិក ទំងអស់

ដូេចនះេហើយ

េ្របើស្រមប់

ក់ពិន័យឲយសម្រសប។

ករ យតៃម្លេនះ្រតូវក្រមិតស្រមប់ ែតបញ ជ ក់អំពីភពេជគជ័យៃនករបណុ្ត ះប ករណីប ជ័យ

េយើង

ចេរៀបចំនីតិវ ិធីៃនករបេ្រង នែកត្រមូវមួយ

្ត លែតប៉ុ េ

្រពមទំងករេធ្វើវ ិញញ

ករេ្របើ្របស់ ្ណ ះ។ េនកនុង េឡើងវ ិញមួយ

ផងែដរ។ ករ យតៃម្ល

ក់ពិន័យ

តៃម្លេលើសមតថភពទំងអស់។ ស្តង់

្រតូវបនបង្ហញេនកនុងស្តង់

យតៃម្លែដលមនត្រមុយស្រមប់ករ យ

េនះបង្ហញអំពីមូល ្ឋ ន្រគឹះែដលនឹង្រតូវបេងកើតករ យតៃម្ល ្រពមទំង

សមភរែដលមនេនកនុង្រគឹះ

ថ នបណុ្ត ះប ្ត ល និងសមភរស្រមប់ ្រគូឧេទទសននែដលជអនកទទួលខុ ស ្រតូវសំខន់ជងេគេនកនុងករអនុ វត្តករ យតៃម្លេនះ។ ស្តង់ េនះ ចធនបននូវករេ្រប បេធៀបករ យតៃម្លេទេលើ្រគប់សិស ទំងអស់េនកនុងន័យសមភព និងយុតិធ ្ត ម៌។

៧.១. ដំេណើរករវិធី េនកនុងស្តង់

្រស្ត

ៃនករបណុ្ត ះប

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើ ថ នភពេនះ្រតូវបន

្ត ល េសចក្តីែចង និងធតុននរបស់សមតថភព បរ ិបទៃនករបេងកើត

្រពមទំងសមមូ លរបស់សមតថភពេនះ

ក់ េចញជបញ ជ េឡើង

ដូេចនះ ជធតុចំបច់

េនកនុងសមតថភពមនចរ ិតជ ច់ខត។ ធតុ ទំងេនះនឹង្រតូវ

េ្របើ ្របស់ជមូល ្ឋ ន្រគឹះេដើមបីបេងកើតឧបករណ៍ យតៃម្ល។ ជងេនះេទៀត េគបនបែនថមនូវ លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ននេនកនុងស្តង់ ករ យតៃម្លេដើមបី

ំងឌីកទ័ រ និងលកខណៈវ ិនិច័ឆយទំងេនះ ជួយេទដល់

យតៃម្លេនះ។

ក់ពិន័យ េហើយ្រតូវែតមនជ

ំងឌីកទ័ រ និង

ច់ខត (សូមេមើល

ដូចែដលបនេរៀប ប់េនកនុងែផនកទី៤េនះ

ងេលខ២)។

ករ យតៃម្ល្រតូវបនេ

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ពីេ្រពះថករ យតៃម្លេនះែផ្អកេទេលើលកខណៈននែដល

ថ

គឺជករបក្រ

យជ

ច យតៃម្លេលើ ករទទួលយក

នូវសមតថភពមួយ ។ សមតថភពមួយ

ចមន

ឬមិនមន

ក៏ប៉ុែន្តមិន

េហតុ េនះេហើយ េគថករ យតៃម្លេនកនុងករបណុ្ត ះប

ចេចះបនែតពក់ក

្ត លេនះេទ។

្រស័យ

្ត លវ ិជជជី វៈ គឺជករ យតៃម្លែដល ែបកេចញជពីរ

បនន័យថ ឈរេទេលើេជគជ័ យ ឬប ជ័យ។ មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

56

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ មួយ មិន មន

រសំខន់

េយងេទ

្ត លេនះេទ ពីេ្រពះ ្រតូវបនចត់ទុកថ រៈសំខន់ែដលផ្តល់ឲយស្រមប់

ម

រសំខន់ របស់ េនកនុងសមតថភព។ ឧទរហណ៍ េគមិន ច សមតថភពកនុងករជួ សជុល្រ ្វ ំង្រតូវែតេចះ ក៏ប៉ុែន្តសមតថភពេធ្វើ

្វ ំង្រតឹមែត៧០%េនះេទ។

បនន័យថេពលេវ មនក់ៗ។

ច្រតូវបនបំេពញែតពក់ក

ស់ស្រមប់ ករបង្ហញអំពីករេចះនូវសមតថភពមួយ។

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ នីមួយៗ ជួសជុល្រ

យតៃម្ល

ចំបច់េដើ មបីសេ្រមចកិចចករ

ឬក៏្របតិបត្តិករមួយេនះ

សមតថភពេធ្វើែដលរក ទុកេដើមបីវ ិនិច័យ ឆ អំពីេជគជ័យៃនករបណុ្ត ះប

សមតថភពេធ្វើែដលជទូ េទ្រតូវបនេសនើេឡើងេទ

ែ្រប្របួលេទ

មបុគគល

្ត លវ ិជជជីវៈេនះ

មរបរ្រកិតេនកនុងទីផ រករងរ។

គឺជ

បនទប់មកគឺអនកែដល

េទើ បែតនឹងបនទទួលសញញប័្រតេនះេទ ែដលនឹង្រតូវបន្តករខិតខំ្របឹងែ្របងរបស់ខួន ្ល េដើមបីេធ្វើឲយសមតថភព េធ្វើរបស់ខួ្លនបន្របេសើរេឡើង េហើយេធ្វើឲយផលិតភព និងករ្របកួត្របែជងរបស់ខួនបន្របេសើ ្ល រផងែដរ។ េទះបីជករវ ិនិ ច័យ ឆ ជរួម

តៃម្លេនះមនលកខណៈ

ចបត់ែបនបនផងែដរ។

វ ិនិ ច័យ ឆ រួមមួយែដលគុណតៃម្ល សមតថភព ឬេទ

ជករវ ិនិច័យ ឆ ្របេភទេជគជ័យ

និង

មពិត

ឬប ជ័យេនះក៏េ

ករ យតៃម្លេនះ្រតូវបនឈរេលើលកខណៈ

រសំខន់របស់លកខណៈទំងេនះ

មកមមវតថុ យតៃម្លនន។

មុននឹងចប់េផ្តើមនិ យយអំ ពីករបេងកើតឧបករណ៍ ្រតូវែតបេញចញឲយេឃើញនូវចកខុវ ិស័យយុទធ

្រស្តរួម

យ ក៏ករ យ

ខុសៗគនេទ

មធតុននរបស់

និងរេបៀប យតៃម្លៃនសមតថភពននេនះចំបច់

និងលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ សំខន់ៗននែដលេចញពីសង ្ត ់

បណុ្ត ះប ្ត ល េហើយែដលនឹង្រតូវបេងកើតជមូល ្ឋ ន្រគឹះកនុងករបេងកើតឧបករណ៍ យតៃម្ល។ េយើង ចទញ េចញបនជទិដ្ឋភពរួមមួយេនះ េ យបេងកើតករវ ិភគជរួមេលើសមតថភពនន េ យយកចិ ត្តទុក ក់ជ ពិេសសេលើធតុ ឬលកខណៈរួមស្រមប់ សមតថភព ្រពមទំងយកចិត្តទុក

ក់ េទដល់ទំនក់ទំនង ៃនករពឹង

ពក់គនេទវ ិញេទមក ឬទំនក់ ទំនងបំេពញបែនថមដៃទេទៀតែដលប្រងួបប្រងួមសមតថភពពីរ ឬ េ្រចើ នកនុង ចំេ

មសមតថភពទំងអស់។

បនទប់មក េយើងបន្តេធ្វើករ

ក់ែតងបេងកើតសមភរ យតៃម្ល។ ជបឋម គឺជករេ្រជើ សេរ ើសធតុនន

ៃនសមតថភពេដើមបីរក ទុ កស្រមប់ កំណត់អំពី បេងកើតគុណតៃម្លៃនធតុទំងេនះ។

ំងឌីកទ័ រ និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ែដលនឹង្រតូវេ្របើ្របស់ េដើ មបី

ំងឌីកទ័រននែស្តងេចញ

ទិដ្ឋភពៃនមុំននស្រមប់ យតៃម្ល។

មរយៈទិដ្ឋភពរបស់សមតថភពមួយ ឬ

ជេ្រមើសទំងេនះ្រតូវែតេធ្វើេឡើងេ

្រគឹះ និងតៃម្លសមភរែដលបនេរៀប ប់មកេហើយ។ ករ

យេគរពេទ

ម

មតៃម្លជមូល ្ឋ ន

ក់ែតងបេងកើតសមភរ យតៃម្ល្រតូវែតេគរពនូវជេ្រមើ ស

ទំងេនះ។ ឧបករណ៍ែដលេ្របើ ្របស់ស្រមប់ យតៃម្លេទេលើសមតថភពនីមួយៗេនះ ស្តង់

រៃនករ យតៃម្ល។ សមភរទំងេនះរួមមន៖

្រតូវបនបង្ហញេនកនុង

ងបញ ជ ក់លកខណៈពិេសស

● ●

ករពិពណ៌នអំពីវ ិញញ

●

ស

ឬអំពីករចូលរួម

កប្រត យតៃម្ល មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

57

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងលកខណៈពិេសស គឺជ

ងមួយែដល្របមូលផ្តំុ

ំងឌីកទ័រនន ែដលបង្ហញអំពីទិដ្ឋភពៃន

ករ យតៃម្ល ឬបញ ជ ក់អំពី្រជុងែដលេគេ្រជើសេរ ើសស្រមប់ករ យតៃម្ល។ យលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនករ យតៃម្លែដលបនេ្រជើសេរ ើសេឡើងកនុងចំេ

េ

ថ នភព។

យ្រតូវអមេទ

ម លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើ

ឬលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ កនុងករចូលរួមេនកនដំ ុ េណើរករស្រមប់សមតថភពមនចរ ិត

ែដលមនចរ ិតជឥរ ិយបថ ជ

ង ំ ឌីកទ័រទំង

ជងេនះេទៀត

ងលកខណៈពិេសស បនកំណត់អំពីក្រមិ តេជគជ័ យស្រមប់ សមតថភព

នីមួយៗ។ ករពិពណ៌នអំពីវ ិញញ នីមួយៗ។

ឬអំពីករចូលរួម

ករពិពណ៌នេនះ

បនបង្ហញអំពីរេបៀប យតៃម្លេទេលើសមតថភព

គឺជសំណូមពរមួយែដលសម្រសបេទ

មកំហិតននែដលទក់ ទងេទនិង

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនករ យតៃម្លែដលលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ េនះបេងកើតេឡើងេដើមបីទទួល ែដលបនេសនើេឡើងទំង

យេនះ

គឺសំេ

ក់ែតងវ ិញញ

ជួ យេទដល់ករ

គ ល់សមតថភព។ រេបៀប និងេទដល់ករបញ ជ ក់អំពី

ក្រមិតៃនភពលំបកែដលេគចង់បន។ ស

ប្រត យតៃម្ល

ស្រមប់ករ យតៃម្លេដើមបី េនះក៏

្រសង់េឡើងវ ិញនូ វ

ំងឌីកទ័ រ

និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនករ យតៃម្លទំង

ក់ ពិន័យ និង បញ ជ ក់យ៉ងចបស់កុងទ្រមង់ ន ជធតុអេងកតនន។

ចបញ ជ ក់អំពីករ្រពមេ្រព ងគន

យភជប់ជមួយនឹងលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ៃនករ យតៃម្ល

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជេ្រចើ នឲយេគរព សមតថភពទំងពីរេនះ

ស

កប្រត

ឬអំពីករបំេពញលកខខ័ណ្ឌែដលទក់ទងនឹងលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ៃនករ

យតៃម្លមួយចំនួន។ ស្រមប់ សមតថភពែដលមនលកខណៈជឥរ ិយបថ ស េ

ស

យ

កប្រតេនះមន

រសំខន់

កំណត់នូវេគលៃនភពេជគជ័យ ្រពមទំងកំណត់

ស្រមប់សមតថភពែដលមនលកខណៈជ

ថ នភព។

ស្រមប់្របេភទ

កប្រតបនបង្ហញអំពីក្រមិតៃនភពេជគជ័យែដលបនកំណត់យកេនកនុង

ងលកខណៈពិេសស។

រយៈេពលេ្របើ្របស់ស្រមប់ករ យតៃម្ល ចំនួនេម៉ ងគិតកនុងសមតថភពនីមួយៗ ែដលបនចុះេនកនុងស្តង់

រៃនករបណុ្ត ះប

្ត លេនះ បន

បញូច លនូ វេពលេវ ជេម៉ ងចំបច់ស្រមប់ករ យតៃម្ល។ រយៈេពល េ្របើ្របស់ស្រមប់ ករ យតៃម្លេដើ មបី ករ ក់ពិន័យេនះ ្រតូវែតប្រងួមឲយខ្លីជអបបបរ ិម េដើ មបីទុកេពលេវ ឲយបនេ្រចើ នបំផុតដល់ករសិក ។ ដូេចនះេហើយេយើង្រតូវែតេធ្វើយ៉ង

កត់ បនថយេថរៈេវ

ៃនករ យតៃម្លនន

ពិតជមនផល

ប៉ះពល់េទដល់ជេ្រមើ សែដល្រតូវ្របកន់ យកជពុំ ខនេឡើយ។ ជទូេទេគប៉ ន់ ្របមណថ រយៈេពលេ្រគង ទុកស្រមប់ ករ យតៃម្ល ពី៥េទ១០%ៃនថិរេវ

ក់ពិន័យេទេលើសមតថភពទំងអស់

របស់សង ្ត ់

៣េទ៤េម៉ ងបនេនះេទ។ ១២០េម៉ ងេនះ

មួយែតប៉ុ េ

ឧទហរណ៍

នឹងមិន្រតូវ

្ណ ះ។ វ ិញញ

្រតូវែត្រគបដណ្តប់េទេលើែតថិរេវ

ក៏ប៉ុែន្តជធមម ែដល

វ ិញញ

មួយមិន

ចំនួន

ចេធ្វើេលើសពី

ក់ែតងេឡើងស្រមប់ សមតថភពមួយែដលមន

ចេធ្វើកុងរយៈេពល៨េម៉ ន ងជប់គនៗេនះេឡើយ។

ករ យតៃម្លេទេលើ

សមតថភពេនះគួរែត្រតូវែចកជពី រេពល េហើយែបងែចកជពីរៃថង។ មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

58

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ចំណុចសមគល់មួយចំនួន ស្រមប់គ្រំ ទករ យតៃម្ល ធនថសិស បនទទួល

ក់ពិន័យ

ធនថពកយេពចន៍ែដល

ធនថសកមមភពែដល

្រគប់ព័ត៌មន េដើមបីេរៀបចំករ បនេ្រជើសេរ ើសស្រមប់ករ េ្របើស្រមប់ករ យតៃម្ល ក់ពិន័យ្រតូវបនេ្របើ

សិក របស់ខួន ្ល ។ ស្វ័យភព យតៃម្ល ក់ពិន័យ តំរវូ ឲយមនករយល់អំពី មនក្រមិតដូចគន ក៏ប៉ុែន្ត េគលបំណងែដលចង់បន

ខុសគនពីសកមមភពនន

្រពមទំងេពលេវ

ន ែដលបនេធ្វើកុង

្របស់្រតឹម្រតូវ ។

ក់

ពិន័យ្រតូវបនេធ្វើេឡើង ចំេពះសិស េនេពលែដល សិស រូបេនះបនទទួល សមតថភពរួចេហើយ ។ កនុង េពលចំបច់ ជួយសិស េនះ

េពលេរៀន។

សំខន់ៗស្រមប់ករ

ធនថករ យតៃម្ល

េដើមបីបំេពញនូវករបណុ្ត ះ

្ត លដ៏លជ ្អ ងមុនបែនថម

ប

យតៃម្ល

េទៀត ។

៧.២. ករវិភគរ ួមៃនស្តង់ ករវ ិភគរួមៃនស្តង់ មុនករ

ក់ ែតងស្តង់

ៃនករបណ្តុះប ៃនករបណុ្ត ះប

យតៃម្ល។

គឺជ

្ត ល

្ត ល

្រតូវបនបង្ហញេ្រកមទ្រមង់ ជ

ងែដលបេងកើតេឡើង

ងវ ិភគសមតថភពជទូេទមួយ និងជ

ងវ ិភគដំេណើរករ

ងវ ិភគនូវលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ជទូ េទ េទេលើសមតថភពេធ្វើ។

ករងរ ្រពមទំងជ

ពុមៃព នកមមវតថុៃនករបណុ្ត ះប

្ត លេនះ

បនបង្ហញឲយចបស់អំពីទំនក់ទំនងរ ងសមតថភពពិេសស និង

សមតថភពទូេទ ទំនក់ ទំនងែដលនឹង្រតូវរក ទុកេនកនុងយុទធ ចបេញចញផងែដរនូវលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ សំខន់ៗ

យតៃម្ល។ ចុងបញចប់

ងែដលបេងកើតេឡើងពី

្រស្តៃនករ យតៃម្ល។

ងទំងេនះ ក៏ និង

ែដលនឹង្រតូវេ្របើ្របស់េនកនុងករ

ក់ែតងឧបករណ៍

ងទំងេនះ អនុញញតមិនឲយមនករ យតៃម្លហួសេហតុេពកែដលនឹងនំឲយមនករ

យតៃម្លេ្រចើ នដង េទេលើសមតថភពែតមួយ ឬេទេលើធតុែតមួយៃនសមតថភព។ គឺជ ឧបករណ៍ដ៏មន

រសំខន់ស្រមប់ករ

ក់ែតង

បង្ហញនូ វចកខុវ ិស័យៃនករសេ្រមចទំងអស់ែដលេធ្វើេឡើងេ ៃនករ យតៃម្លទក់ ទងេទនឹងសមតថភពពិេសស

ងលកខណៈពិេសស។

យ្រកុមអនកផលិតែដលមនលកខណៈជជេ្រមើស

មនលកខណៈជេគលវ ិនិ ច័យ ឆ ែដល

ស្រមប់សមតថភពទំងអស់នឹងេទដល់ទំនក់ទំនងែដល្រគប់ ្រគងនូវករអនុវត្តពុមព។ ជួយស្រមួលដល់ករងរ យតៃម្លេនះ។

ក់ ែតងសមភរ យតៃម្ល េហើយ

ឧបករណ៍ទំងេនះមន

ែដលជករយល់ដឹងអំពីជេ្រមើ សែដលអនុម័តេ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ងទំងេនះបន

រៈសំខន់

ចអនុវត្តន៍បន

ឧបករណ៍ទំងេនះ

ចនឹង្រតូវបង្ហញេនកនុងទំព័រឧបសមពនធៃន ស្តង់ ស់

ដល់្រគឹះ

ថ នអប់រ ំ

ស្រមប់ អី្វ

យ្រកុមអនកផលិតចំ េពះករ យតៃម្ល។

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

59

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងវ ិភគសមតថភពទូេទនិងដំេណើរករងរ ងវ ិភគសមតថភពទូ េទ និងដំេណើរករងរ ដូចែដលេឈមះបនបញ ជ ក់េនះ គឺឆុះបញ ្ល ច ំងអំពីករ

សេ្រមចចិត្តរបស់្រកុមអនកផលិត ចំេពះករ យតៃម្លសមតថភពជទូ េទ េហើយបនទប់មកពីករ យតៃម្លេលើ ដំេណើរករងរ។ ប

្ត ល។

ងេនះេចញមកពីទំនក់ទំនងែដលបេងកើតេឡើងរ ងធតុៃនពុមពៃនកមមវតថុៃនករបណុ្ត ះ

ងេនះបញ ជ ក់យ៉ងចបស់អំពីករ

ក់ បញូច លេឡើងវ ិញនូវសមតថភពជទូេទ និងធតុននៃន

ដំេណើរករករងរេនេពលមនករ យតៃម្លសមតថភពពិេសស។ រូបភពពុមៃព នកមមវតថុៃនករបណុ្ត ះប ែដលមនរ ងសមតថភពពិេសស

ស្រមួលដល់ករកំណត់នូវេពលេវ េទកនុងករ យតៃម្ល េដើមបី មិនបនករ។

ងេនះមនធតុពីរ៖

និងសមតថភពជទូ េទ ដ៏មន

ក់ ពិន័យេ

ងវ ិភគេនះ ដូចគន។ ដូេចនះេហើយេគ

្ត លេនះ

េ

យ្រតូវបន

ម

ចឲយេយើងេឃើញអំពីទំនក់ទំនង

្រពមទំងដំេណើរករករងរ។

រសំខន់ នន ែដលធតុទំងេនះ

យេធ្វើយ៉ង

ក់ែតងេឡើងេទ

ចនឹង្រតូវបន

ងេនះជួយ ក់បញូច ល

េចៀស ងនូវករ យតៃម្ល្រចំែដលជេ្រចើនដងេ

យ

បញ ជ ក់យ៉ងចបស់អំពីសមតថភពពិេសសននែដលេ្របើ ្របស់ដំេណើរករែតមួយ ចនឹងេឃើញធតុដូចៗគន ឬ្រប

ក់ ្របែហលគន។ េនេពលេនះេយើង្រតូវសេ្រមច

ចិត្តអំពី

រសំខន់ េនកនុងករ យតៃម្ល ទំងអស់េនះ (េនកនុងសមតថភព ពិេសសនីមួយៗ) ឬក៏េយើង្រតូវ សេ្រមចក្រមិតនូវេពលេវ ែដលចំបច់ េដើមបីេធ្វើករ យតៃម្ល េ យមិនប៉ះពល់េទដល់សុពលភពៃន វ ិធនករេនះ។ ងក៏បនកំណត់ផងែដរ នូវសមតថភពជទូ េទនន ែដលនឹង្រតូវ បេងកើតសមតថភពពិេសស។

ជទម្លប់

សមតថភពជទូ េទទំងេនះ

ក់ បញូច លេឡើងវ ិញេនកនុងករ

្រតូវបន យតៃម្លយ៉ងេ

ច

ស់

ក៏ម្តងេទៀតែដរ េនកនុងបរ ិបទៃនសមតថភពពិេសស។ ក៏ ប៉ុែន្ត េយើង្រតូវែតេចៀស ងនូវករេធ្វើករ យតៃម្ល ្រជុលហួសេហតុ ឬក៏ករ យតៃម្លេឡើងវ ិញ េនកនុងសមតថភពពិេសសជេ្រចើនេនះ។ េនទំព័របនទប់េនះ

េយើងនឹងេឃើញគំរូ

ងែដលដក្រសង់េចញពីឯក ចំណុចពណ៌្របេផះរបស់

ងវ ិភគនូវសមតថភពជទូេទ

រ ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំ េបរ ស្តង់ ង

ស្រមប់ ករ យតៃម្ល ករសិក

21

។

បង្ហញថមិ នមនទំនក់ទំនងេនកនុងស្តង់

រ ងសមតថភពពិ េសស និងសមតថភពជទូេទ ឬក៏ដំ ករពិចរ

និងដំេណើរករងរមួយ

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល ក់ កលៃនដំេណើរករងរេនះេឡើយ។ មិនមន

េទេលើករអនុវត្តធតុ ទំងេនះេឡើយ េហើយេនេលើែផនក យតៃម្ល ក៏ គមនករពិចរ

មួយ

ែដលចំបច់ េនះេឡើយ។

និមិត្តសញញែខ្វង (x) បញ ជ ក់ថទំនក់ ទំនងែដលបនអនុវត្តេនកនុងករេរៀបចំៃនសមតថភពពិេសស

េនះ មិន្រតូវបនរក ទុកស្រមប់ ករសិក េនះេឡើយ។ 21 ឧទហរណ៍ដក្រសង់េចញពីពីឯក ្រកសួងអប់រ ំ កី

និង កំ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

រ ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ ស្តង់

ន្ត ឆនំ២០០៥ ទំព័រទី៨៨ និង៩៩ ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ៃនករ យតៃម្លករសិក

យតៃម្លករសិក េខត្តេកបិច

រេយង េលខ១៧

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

60

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

និមិត្តសញញ () បង្ហញថទំនក់ ទំនងេនះ្រតូវបនរក ទុកកនុងែផនក យតៃម្លសមតថភព ពិេសស។

ទំនក់ទំនងេនះ្រតូវបនបង្ហញេ (សូមេមើល្របធនបទេនះ សមតថភពពិេសសេដើមបី ដូេចនះេហើយ

យលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លមួយ

េនកនុងែផនក៧.៣.២) ក់ពិន័យ។

េនកនុង

េនកនុង

ងែដលមនជបនទប់ េនះ

ឬេ

យចបប់ៃនករវ ិនិច័យ ឆ មួយ

ងលកខណៈពិេសសស្រមប់ ករ យតៃម្ល

េយើងសេងកតេឃើញថ

មិនមនទំនក់ទំនង

មួ យរ ងសមតថភពេលខ១ «កំណត់ខួនឯងេធៀបនឹ ្ល ងមុខរបរ» និងសមតថភពជពិេសសទំងអស់េនះ

េឡើយ។ មយ៉ ងេទៀតទំនក់ទំនងននែដលមនេនកនុងស្តង់ «តំេឡើងរនទ»

និងសមតថភពពិេសសេលខ៨

ពិន័យេនះេឡើយ។

ចុងបញចប់

និង១៤

បណុ្ត ះប ្ត លរ ងសមតថភពជទូេទេលខ៤ នឹងមិន្រតូវបនចត់ទុកស្រមប់ ករ យតៃម្ល ក់

េគបញ ជ ក់ថទំនក់ទំនងរ ងសមតថភពជពិេសសេលខ២

«បងករដល់

បញ ្ហ សុខភព សុវតថិភព និងរក រូបេរៀងកយទំងមូលេនេលើករ ្ឋ នសំណង់ » និងសមតថភពពិេសស ទំងមូលេនះ ករ យតៃម្ល

នឹង្រតូវរក ទុកស្រមប់ ករ យតៃម្ល ក់ពិន័យេទេលើសមតថភព

ក់ពិន័យ។

ពិេសសនីមួយៗ

ករសេ្រមចចិត្តេនះ

មនន័យថេនកនុង

ទិដ្ឋភពែដលទក់ទងេទនឹងសុខភពនិង

សុវតថិភព នឹង្រតូវ យតៃម្ល។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

61

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងវ ិភគសមតថភពជទូេទ និងដំេណើរករករងរ

ដំេណើករបណុ្ត ះប

1

េលខ

េរៀបប្លុកនិ ងឥដ្ឋ្រតង់ ជួរ

5

េរៀប្រជុងជប្លុក និ ងជឥដ្ឋ

6

មគគុេទទសក៍វ ិធី

2

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

បក្រ

7

សម្អត

ទញភជប់គន

ក់វតថុធតុ និងធតុនន

េរៀបចំែខ

េរៀបចំករងរជមុន ៗេពលេរៀបឥដ្ឋ

ងតៃម្ល

4

យប្លង់ និ ង

3

ដំេណើរករ ផ រងយៗ និងកត់ជមួយអុកសុីត

នន

េរៀបរនទ

សមតថភពពិេសស

េរៀបចំ និងព្រងយ បយអ

ម)

បងករបញ ្ហ សុខភព សុវតថិភព និងភពេពពញ េលញ របស់ ងកយេនេលើករ ្ឋ នសំណង់

ប់

្ត ល កំណត់ខួនឯងេធៀបេទនឹ ្ល ងមុខរបរ និងេធៀបេទនឹងដំេណើរករបណុ្ត ះប

(ករេធ្វើ្រ

្ត ល

ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ

េលខ

សមតថភពទូេទ

10

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

62

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

8

ងសង់ និ ងជួ សជុ ល សំណង់ ងយៗជប្លុក និ ងជឥដ្ឋ តំ េឡើងសំណង់

យតៃម្ល

9

ំញំជ

ធតុ របស់ជងកំ េបរ

11

ងសង់ និ ងជួ សជុ ល សំណង់ តំ េឡើងរួចជេ្រសច

12

ឆ្លក់ និងេរៀបថមធមមជតិ និ ង សិបបនិ មិ ត ម

13

ងសង់ និងជួ សជុ ល បំ ពង់ ែផ ង និ ង្រគឹ ះច្រងកន

14

េធ្វើសមហរណកមមខួ្លនេទ

កនុងមជឈ ្ឋ នករងរ (កមមសិក )

ករេសើរេរេើ ឡើងវ ិញ កនុងក្រមិត យតៃម្ល

× ទំនក់ ទំនងមុខងរ ែដលមិនរក ទុកស្រមប់ េគលបំណងៃនករ យតៃម្ល មិនមនករអនុវត្ត េនកនុងស្តង់

បណុ្ត ះប

្ត ល

ងវ ិភគលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជទូេទរួម ៃនសមតថភពេធ្វើ េនកនងសមតថ ភពជ េ្រចើន ុ

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ៃនករ យតៃម្ល ស្រមប់ សមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិត ្រតូវបនេ្រជើសេរ ើសេឡើង

េនកនុងចំ េ ម លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជទូេទៃនសមតថភពេធ្វើ ែដលបនសរេសរបង្ហញេនកនុងស្តង់ ៃនករ បណុ្ត ះប ្ត ល (សូមេមើលមគគុេទទសក៍វ ិធី ្រស្តេលខ៣ េគលគំនិត និងករបេងកើតស្តង់ ៃនករបណុ្ត ះ

ប

្ត ល)។ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើជេ្រចើ ន មនលកខណៈរួមដូ ចគនេទនឹងសមតថភពែដលបង្ហញ

ជអត្តចរ ិតចំនួន២ ឬេ្រចើន។ ្របសិនេបើលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងេនះ ្រតូវបនចត់ទុកថមន

ៈរសំខន់េនះ

ចនឹង្រតូវេគេ្រជើ សេរ ើសយកមកេ្របើ វ ិញេនកនុងដំេណើរករជទូ េទៃនករ យតៃម្ល។ ងវ ិភគេលើលកខណៈវ ិនិច័ឆយជទូ េទៃនសមតថភពេធ្វើ

បនបញ ជ ក់ យ៉ងចបស់អំពីជេ្រមើសៃនករ

យតៃម្លែដលេចញពីទំនក់ទំនងរ ងសមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិត សមតថភពេធ្វើៃនស្តង់ ងេនះ

និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជទូេទៃន

បណុ្ត ះប ្ត ល។ ចឲយេយើងេមើលេឃើញអំពីទំនក់ទំនងរ ងសមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិត

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ជទូេទៃនសមតថភពេធ្វើ។

សមតថភពពិេសសនន្រតូវបនបង្ហញជអក រធមម

និង េហើយ

សមតថភពជអក រដិត និងេ្រទតគឺជសមតថភពជទូេទនន។ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជទូេទអំពីសមតថភពេធ្វើ ែដលនឹងេឃើញដែដលេនកនុងសមតថភពេលើសពី១ ្រតូវបនកត់ទុកេនកនុង

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ងេនះ។ េគលបំ ណងដំ បូង

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

63

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ងវ ិភគេនះ

ៃនករបេងកើត យតៃម្ល េដើមបី

យតៃម្ល

បន ជះឥទិធពលេលើជេ្រមើសៃនលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ននែដលនឹងនំឲយមនករ

ក់ពិន័យេលើករសិក ។

េនេលើទំព័របនទប់េនះ េយើងនឹងេឃើញឧទហរណ៍មួយែដលដក្រសង់ េចញពី ឯក

ជងកំេបរ ស្តង់

ស្រមប់ ករ យតៃម្ល ករសិក

ចំណុចពណ៌្របេផះ

(

)

េនកនុងករណីេនះ នឹងមិនមនករពិចរ យតៃម្លេនះេឡើយ។ ករ

។

របស់

ែដលបនរក ទុកេនះ មិនមនវត្តមនេនកនុងករ

និមិត្តសញញែខ្វង

22

រ ករេរៀបឥដ្ឋ-

បង្ហញថលកខណៈវ ិនិច័ឆយទូេទៃនមសមតថភពេធ្វើ

ង

ក់ ែតងសមតថភពទំង

យៃនស្តង់

បណុ្ត ះប ្ត ល។ មួ យេទេលើករអនុវត្តៃនលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងេនះកនុងែផនក

(x) បញ ជ ក់ថលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជទូេទៃនសមតថភពេធ្វើែដលមនវត្តមនេនកនុង

ក់ែតងសមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិតេនះ

មិន្រតូវបនរក ទុកេនកនុងករ យៃម្ល េដើមបី

ក់ពិន័យេទេលើករសិក ស្រមប់សមតថភពេនះេឡើយ។

និមិត្តសញញ () បង្ហញថ លកខណៈវ ិនិច័ឆយៃនសមតថភពេធ្វើែដលបនបញូច ល េទកនុងសមតថភព ែដលបង្ហញជអត្តចរ ិតេនះ បង្ហញេ

្រតូវបនរក ទុកេនកនុងែផនក យតៃម្លៃនសមសធតុ។

យលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លមួយ

ករ យតៃម្លេលើសមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិត។

22 ឧទហរណ៍ដក្រសង់េចញពីឯក

្រកសួងអប់រ ំ កី

និង កំ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

េនកនុង

រ ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ ស្តង់

ន្ត ឆនំ២០០៥ ទំព័រទី៨៨ និង៩៩ ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ជេ្រមើសេនះនឹង្រតូវ

ងលកខណៈពិ េសស ស្រមប់

ៃនករ យតៃម្លករសិក

យតៃម្លករសិក េខត្តេកបិច

រេយង េលខ១៧

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

64

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

5

C

120

តំេឡើង្រជុងជប្លុក និងឥដ្ឋ

6

C

90

បក្រ

7

C

60

8

C

90

9

C

90

10

C

45

11

C

45

12

C

90

13

C

30

េរៀបប្លុក និងឥដ្ឋ

មបនទត់្រតង់

យប្លង់ និង

ងតៃម្ល

ងសង់ និងជួ សជុលសំណង់ ងយៗជប្លុក និងជឥដ្ឋ េធ្វើសំណង់

ជង កំេបរ

ំញ ុ ំជធតុរបស់

េធ្វើករផ រងយៗ និងេធ្វើករកត់ េ

យអុកសុីត

ងសង់ និងជួ សជុលសំណង់ ននជធតុេរៀបចំេ្រសច ឆ្លក់ និងេរៀបថមធមមជតិ និងសិបបនិមិត ម ងសង់ និងជួ សជុល បំពង់ែផ ង និង្រគឹះច្រងកន

មគគុេទទសក៍វ ិធី

េថរៈេវ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

ករេ្របើ្របស់សមភរបន្រតឹម្រតូវល្អ

30

អនម័ យរបស់សំណង់

C

ភព្រតឹម្រតូវៃនករ ស់ និងករគណន

4

ភណ្ឌភពរបស់សំណង់

តំេឡើងរនទ

េ

30

មលកខណៈពិេសស

C

មេទ

3

អត្តចរ ិត)

សំណង់អនុេ

សមតថភពែស្តងជរអត្តចរ ិត

េរៀបចំ និង យបយអ

(សមតថភពែស្តងេចញជ

(ម៉)

េលខសមតថភព

ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ

ករេរៀប ករក្រមិតនីវូ ៉ និងជួរននបនល្អ

ងវ ិភគលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជទូេទៃនសមតថភពេធ្វើ

្ដ លវ ិជជជីវៈ

65

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

៧.៣. ករ

យតៃម្ល

យតៃម្លសមតថភពែដលែស្តងជអត្តចរ ិត

សមតថភពែដលែស្តងជឥរ ិយបថនន

ងយនឹងសិក

េហើយេយើងក៏មនទិ ននន័យសតយនុម័ត

េនកនុងករបណុ្ត ះប ្ត លវ ិជជជីវៈបេចចកេទសេនះ គឺេធ្វើេឡើង ជពិេសសេទេលើករកំណត់នូវអត្តចរ ិតននែដលទក់ទងេទនឹងតួនទី ឬក៏ទក់ទងនឹងផលិតកមម ស្រមប់សមតថភពទំងេនះផងែដរ។

ពិេសសៗរបស់មុខរបបមួ យ។ េយងេទ

សមតថភពេនះ

មសកមមភពែដល

ក៏អនុញញតឲយេយើង

ទទួល

គ ល់ថមនករែ្របស្រមួលពីសមតថភពមួយេ

ចសេងកតបននន

្រពមទំងលទធផលែដល

ចបញ ជ ក់ ឲយបនចបស់នូវសកមមភព

េផទ ងផទត់ េទេលើករទទួលបនសមតថភពរបស់សិស ។ ពិេសសៗ និងេទ

មលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ចបស់

ច ស់ែវងបនផងែដរ។

និងលទធផលែដលេយើងនឹង្រតូវករ េដើ មបី

ចុងបញចប់

លទធភពកនុងករ យតៃម្លសមតថភពេធ្វើរបស់ខួនឯងផ ្ល ទ ល់

សមតថភពេនះ

(ស្វ័យ យតៃម្ល)

ស់។

ចេធ្វើឲយសិស មន

េនកនុងករេគរពលកខខណ្ឌ

សមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិតទំងេនះត្រមូវឲយមនករេ្រជើ សេរ ើសនូវតួនទីទំង ផលិតផលជតំ

ងៃនករ្របកបមុខរបរ។

យ

ជឧទហរណ៍

យ ឬក៏បេងកើត

េនេពលេធ្វើករ យតៃម្លសិស គួ រែតេធ្វើករ

ជួសជុលជជងករេឆ្លើយេទនឹងកំរងសំណួរេលើ្របធនបទៃនករជូសជុលេនះ (ករេ្របើ ្របស់ធនធននន េនកនុងសកមមភព)។ ស្រមប់ សមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិតទំងេនះ មនវ ិញញ េពលេធ្វើករ យតៃម្ល

វ ិញញ

ក់ ពិន័យ៖

អនុវត្តន៍មនករេ្របើ ្របស់នូវយុទធ ដំេណើរករ១។

ចំែណកឯវ ិញញ

(ករ្រគប់្រគងសំណួរមួ យចំ នួន

និងវ ិញញ

អនុវត្តន៍

ចឲយេគ

ក់េន

ស្រមប់វ ិញញ

ចំ េណះដឹងអនុវត្តន៍។

្រស្តពីរេផ ងគន ជករ យតៃម្លេលើផលិតផល ១ ឬជករ យតៃម្លេលើ ចំ េណះដឹងអនុវត្តន៍វ ិញ

ក់េនកនុង

ថ នភព

្រតូវបនបេងកើតេឡើងកនុងយុទធ

្រពមទំងដំេ

ករអនុវត្តនូវចំេណះនន (ចំេណះដឹង េទពេកសលយ ឥរ ិយបថ) េ េទ

ពី រ្របេភទ ែដល

ះ្រ

្រស្តែតមួយគត់

យបញ ្ហ នន)

យេយងេទ

ម

ត្រមូវឲយមន

ថ នភព ឬក៏ េយង

មតួ នទីផទល់របស់សមតថភពែដល្រតូវ យតៃម្ល។ េយើងក៏

ចេ្របើ្របស់យុទធ

ឧទហរណ៍ េយើង

្រស្តពីេលើចំនួនមួយបនែដរ

េដើមបី យតៃម្លសមតថភពមួយេនះ។

ច យតៃម្លេលើដំេណើរករនិងលទធផល ឬក៏ផលិតផល និងចំេណះដឹងអនុវត្តន៍។ ក៏ ប៉ុែន្ត

េន្រគប់ករណីទំងអស់ េយើង្រតូវែតរ ំលឹកថករែចកឲយ ស្រមប់ចំេណះដឹងែដលសមតថភពេនះ្រតូវ យតៃម្លេនះ

ច់ពីទំហំននៃនសមតថភពមួយ េហើយ្របកន់ខជប់ នឹងខុសេទនឹង

ម រតីៃនេគលគំនិតសមតថភព

ជពិេសសេនកនុងទិដ្ឋភពពហុទំហំរបស់ ។

ករ យតៃម្លេលើផលិតផលមួយ្រតូវបនេគេ្រជើសេរ ើសេធ្វើេឡើងជងករ យតៃម្ល

ករងរមួយេនកនុង្រគប់ករណីែដល មគគុេទទសក៍វ ិធី

ចបញ ជ ក់អំពីករទទួលបននូវសមតថភព

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

េលើដំេណើរករ

មរយៈករទញលទធផល

្ដ លវ ិជជជីវៈ

66

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

េនះ។

ករចត់ែចងវ ិញញ

យតៃម្ល

មួយស្រមប់ករ យតៃម្លេលើផលិផលមួយេនះ

ជទូេទមនលកខណៈមិន

សមុគ ម ញេទ េហើយក៏្រតូវករេពលេវ តិចជងវ ិញញ េលើដំេណើរករករងរមួយែដរ។ ជងេនះេទៀត ករ យតៃម្លេលើផលិតផលមួយ ចឲយ្រគូឧេទទសសេងកតេលើសិស ជេ្រចើ នកនុងេពលែតមួយ។ េគលបំណង

ែដលចង់បន

គឺកំណត់េពលេវ

មិនលះបង់ភពម៉ ត់ចត់ៃនដំេណើរករ

ជអបបបរមស្រមប់ ករ យតៃម្លេដើមបី

ក់ពិន័យេនះ

និងសុពលភពៃនលទធផលេនះេឡើយ។

ធតុននឲយកន់ ែតចបស់េទេលើករបេងកើត

េ

យេនែត

ស្រមប់ ករេផទ ងផទត់ នូវ

ឬេទេលើគុណភពៃនករអនុ វត្ត

និងេទេលើករលំអិត

ដៃទេទៀត។ល។ េនះករឲយតៃម្លនឹងេធ្វើេនេពលេ្រកយ។ ក៏ប៉ុែន្ត យុទធ ថយុទធ េ

្រស្តេនះ

្រស្តទំងពីរ្រតូវែត្របកន់យក េនេពល ចនឹ ង្រតូវេ្របើ ្របស់េនកនុងវ ិញញ

ក់ ែតង

ែតមួយ។

ងលកខណៈពិេសសនន ពីេ្រពះ មពិតេទេយើង

ចគូផគងករសេងកត

យផទល់ៃនដំេណើរករស្រមប់ ករ យតៃម្លេលើផលិតផលមួយ ឬេលើ្របតិបត្តិករមួយ។ យតៃម្លសមតថភពមួយត្រមូវឲយមនករេ្រជើ សេរ ើស េដើមបីកុំឲយមនករ យតៃម្លហួសេហតុ។

ពិតេទ

េយើង្រតូវេចៀស ងនូវធតុ

មួ យែដលេយើងបន្របកន់យកជេ្រចើ នដង

េផ្តតែតេទេលើទិដ្ឋភពសំខន់ៗៃនសមតថភពែតប៉ុ េ វ ិធី

្រស្តគិត

មសមតថភពេនះ

្ណ ះ។

កំហិតឲយមនករ

ក់ែតងនូវ

រួចមកេហើយេយើង្រតូវ

គំរូ យតៃម្លែដលបនេ្របើ្របស់េនកនុង ងលកខណៈពិេសស

គិតជចំនួនពិនុទ

េហើយនឹងកំណត់ អំពីក្រមិ តៃនភពេជគជ័យ។ ៧.៣.១

ងលកខណៈពិេសសនន

ងលកខណៈពិេសសទំង

យ

ទក់ទងេទនឹងធតុននរបស់សមតថភព នីមួយៗ និង

ក់ ពិន័យេលើ

ចសេងកតបន

្របមូលផ្តំុនូវ

ំងឌីកទ័ រ

និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លែដល

េនកនុងស្តង់ បណុ្ត ះប ្ត ល េដើ មបីទទួល ជងេនះេទៀតេដើ មបីកំណត់នូវក្រមិតៃនភពេជគជ័យ៖

•ធតុនីមួយៗៃនសមតថភព ែដល

ម

ែដល្រតូវបនរក ទុកេនះែស្តងេចញ

មរយៈទិ ដ្ឋភពមួ យ

មរយៈ្របេភទេផ ងៗគន ែដលទិ ដ្ឋភពទំងេនះ្រតូវបនេ

•សូចនករនីមួយៗ

្រតូវេចញពីលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លមួយ

គ ល់សមតថភព

ថ«

ឬេ្រចើន

ំងឌីកទ័រ»។

ឬក៏េ្រចើន

ែដលបញ ជ ក់អំពីអីទ ្វ នទឹង

ងលកខណៈពិេសស

ស្រមប់ យតៃម្លករ

រង់ ចំ។ ងបនទប់ េនះ

បង្ហញអំពីសមសធតុ របស់

ទទួលយកសមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិត។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

67

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងលកខណៈពិេសស ស្រមប់ យតៃម្លសមតថភពែដលែស្តង

មរយៈជអត្តចរ ិត

ករបង្ហញសមតថភព ស្រមង់ឃ្លបង្ហញសមតថភពទំងអស់របស់មគគុេទទសក៍បណុ្ត ះប ធតុននៃន

យុទធ

្រស្ត

ំងឌីកទ័រ

្ត ល លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

សមតថភព

ពិនុទ

យតៃម្ល

បង្ហញពីទិដ្ឋភព

បញ ជ ក់ពីមេធយ

បង្ហញពីទិដ្ឋភព

បង្ហញពីសមតថភពេធ្វើ

បញ ជ ក់ពី

សំខន់ៗ

បយដ៏ មន

ឬមុំែដល

ែដលទនទឹងរង់ចំ េធៀប

សំខន់ែដលទក់

និងមនអតថន័យ

្របសិទធភពបំផុត

្រតូវ យតៃម្ល

េទនឹង

ទងេទនឹង

បំផុតរបស់

េដើមបីឲយសិស

សមតថភព ។ ចអនុញញតឲយ

នីមួយៗ ។

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

បង្ហញអំពីករ

្រតូវបនេ្រជើសេរ ើសេឡើង

នីមួយៗ ។

ទទួលបន

កនុងចំេ មលកខណៈ វ ិនិច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើ

ច

សមតថភព ។

បង្ហញ

ំងឌីកទ័រ

រៈ

អំពីករទទួលបននូវ

របស់សមតថភព

សមតថភព។

ែដលេចញមក ។

ក្រមិតៃនេជគជ័យៈ បញ ជ ក់អំពីចំនួនពិនុែដលទទួ ទ លបន េនេលើពិនុសរុ ទ បជអតិបរមចំនួន ១០០ េដើមបីបង្ហញសមតថភព្រតូវបនទទួលេ

យ េគរពេទ

មកំហិតននែដលមនេនេលើទីផ រករងរ ។

បទ ្ឋ នៃនករ យតៃម្លៈ បង្ហញអំពីវត្តមនរបស់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើមួយចំនួន កនុងប ្ត លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ដៃទៗេទៀត ែដលលកខណៈ ទំងេនះ្រតូវកំហិតេ យក្រមិតេជគជ័យ ។ ជឧទហរណ៍ េយើងបង្ហញអំពីករេគរពេទដល់បទ ្ឋ នៃនសុវតថិភព ករេគរពបទ ្ឋ នអនម័យ និងភព ្អ ត ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

68

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

េនះគឺ ជគំរៃូ ន

យតៃម្ល

ងលកខណៈពិេសស បេងកើតេឡើងស្រមប់សមតថភព «តំេឡើងរនទ»

ករែ្របស្រមួលៃនឯក

រ ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ ស្តង់

ស្រមប់ ករ យតៃម្ល ករសិក

23

ងលកខណៈពិេសស ប

្ត ញ

ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ

េលខ និងេឈមះរបស់សមតថភព

កូដ

៤-តំេឡើងរនទ

ថិរេវ

សិក

៣០ម៉

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

ធតុននរបស់សមតថភព

យ.ស

ំងឌីកទ័រនន

តំេឡើង្រគឹះទ្រម

ផ.ល

១-ករតំេរៀបប្លុកនន

១.១ ករតំេរៀបប្លុកននបន ្រតឹម្រតូវ

២៥

្របមូ ល និងតំ េលើងធតុ

ផ.ល

២-វ ិធី

២.១ ករេគរពេទេលើ

១០

្រស្តករងរ

ននរបស់រនទ

ថិរេវ ៣-ស៊ុំរបស់រនទ

៤-ទី

ំងរបស់ក្តរ

ពិនុទ

សម្រសបស្រមប់ករងរ

៣.១

ងរបស់រនទ្រតូវបន្រតង់ ជួរល្អ

១០

៣.២

ងរបស់រនទមននីវ្រូ ៉ តឹម្រតូវ

១០

៤.១ ទី

ំងសុវតថិភព របស់ក្តរ្រកស់

១០

្រកស់ េរៀបចំសមភរបរ ិកខ

ផ.ល

និងសមភរបនទប់ បន ស ំ ុវតថិភព រុះេរ ើរនទ

ដ.ណ

កំណត់ចំ

ំៈ យ.ស = យុទធ

្រស្ត

៥-កបួនសុវតថិភព

៦-វ ិធី

្រស្តករងរ

៥.១ េរៀបចំបរ ិកខ និងសមភរ បនទប់បន ំ ្រតឹម្រតូវ

មកបួន សុវតថិភព

៦.១ វ ិធី

្រស្តករងរ បន្រតឹម្រតូវ

២៥

១០

ផ.ល= ផលិតផល ដ.ណ=ដំេណើរករ ច=ចំេណះដឹងអនុវត្តន៍

ពិនុ=ពិ ទ នុទ

តំ

ដំេណើរករ

ក់ែតង

ងលកខណៈពិេសស

ដំេណើរករ

ក់ ែតង

ងលកខណៈពិេសសនន

ស្រមប់សមតថភពែដលបង្ហញអត្តចរ ិតេនះមន

ក់កលដូចតេទេនះ៖ ១.េ្រជើ សេរ ើសធតុនន ៃនសមតថភពស្រមប់ យតៃម្ល ២. េ្រជើសេរស ើ យុទធ

្រស្ត យតៃម្ល

៣. ករកំណត់នូវសូចនករដ៏ទំង 23 ឧទហរណ៍ដក្រសង់េចញពីឯក ្រកសួងអប់រ ំ កី

និង កំ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

យ

រ ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ ស្តង់

ន្ត ឆនំ២០០៥ ទំព័រទី៨៨ និង៩៩ ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ៃនករ យតៃម្លករសិក

យតៃម្លករសិក េខត្តេកបិច

រេយង េលខ១៧

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

69

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

៤. ករកំណត់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល និងវ ិធនៃនករសេ្រមច ៥. ករែបងែចកពិនុដល់ ទ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំង

យ

៦. ករកំណត់នូវក្រមិតៃនភពេជគជ័យ ដំ

ក់កលទី១៖ ជេ្រមើសធតុៃនសមតថភពស្រមប់ យតៃម្ល

សមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិតទំង ភរកិចចស្រមប់អនុវត្ត ឬេទ

យ

មលទធផលនន។ េ

សមតថភពមួយចំ នួន្រគន់ែត្រតូវបន

្រតូវបន យតៃម្លេ យមិនសំេ

ក់ ែតងេឡើងេ

េលើផលិតផលមួយឬដំេណើរករមួយេនះ

យេយងេទ

ដំេណើរករ្រប្រពឹត្តេទៃនភរកិចចស្រមប់អនុវត្ត

យគិតគូរអំ ពីករ្រប្រពឹត្តេទៃន

មលទធផល ែដលចង់បនប៉ុេ

្ណ ះ។

្រតូវបនេ្របើ្របស់ជពិ េសសស្រមប់សមតថភព

ពិេសស។ ដូេចនះេហើយ ធតុននៃនសមតថភពេរៀប ប់អំពីដំេណើរករេនះ។ ឧទហរណ៍ ស្រមប់សមតថភព «េរៀបឥដ្ឋបុកឲយ្រតង់ ្ល ជួរ» ស្រមប់កមមវ ិធីេរៀបឥដ្ឋ-

យកំ េបរ េនះ

ធតុននរបស់សមតថភពគឺ៖

•េរៀបចំទីកែន្លងនិងសមភរ •កំ ណត់ទំហំចេន្លះញត់បយអ •កត់វតថុធតុ

•េរៀបចំបយអ

•តំ េរៀបប្លុកនិងឥដ្ឋ •

•សំ

ក់បយអេដើមបីភជប់ឥដ្ឋបុក ្ល ត

ន ៃដរបស់ខួន្រពមទំ ្ល ងេធ្វើឲយទី កែន្លងករងរមនស •េរៀបចំទុក ក់សមភរ និងសំ ត

្ត ប់ធនប់េឡើងវ ិញ

លទធផលែដលទនទឹងរង់ចំ នឹង្រតូវេ្របើ ្របស់ជពិេសសស្រមប់ សមតថភពជទូេទនន។ ឧទហរណ៍ ស្រមប់កមមវ ិធីេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរដែដលេនះ ធតុននៃនសមតថភព «បក្រ និង

ងតៃម្ល» គឺ៖ •បក្រ

យនូវកិ ចចសនមត់ និងនិ មិត្តសញញននែដលបនេ្របើ ្របស់េនកនុងសំណង់

•្រ

វ្រជវរកព័ត៌មននន ស្តីអំពី្របេភទៃនគំ េហើញនន

•្រ

វ្រជវរកចំណុចពិេសស េនកនុង

ងតៃម្លសំណង់

•ប៉ ន់្របមណពី បរ ិមណៃនវតថុធតុស្រមប់ េ្របើ្របស់។

េទះបីជេ្របើ ្របស់រចនសមព័នធមួយ នន

យប្លង់

ស្រមប់ រក ទុកេដើមបីករ យតៃម្ល

ស្រមប់េរៀប ប់ អំពីសមតថភពក៏េ

ក់ពិន័យេនះ

យ

ក៏ជេ្រមើសៃនធតុ

ចនឹង្រតូវបនទទួ លឥទធិពលេ

យ

ថ នភព

ៃនសមតថភពេនកនុងកលបបវត្តិរបស់កមមវ ិធី។

នូវ ល់ធតុននរបស់សមតថភព មគគុេទទសក៍វ ិធី

េនកនុងឧទរហរណ៍េនះ េគ្របែហលជនឹង ចចង់ចំ េនេពលចប់េផ្តើមករបណុ្ត ះប ្ត លេដើមបី េផទ ងផទត់ថេតើសិស ច

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

70

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

រេបៀបេធ្វើករេនះនឹង្រតូវបញូច លេឡើងវ ិញេទកនុងសមតថភព

ទទួលបននូវរេបៀបេធ្វើករមួយេហើយឬេន។

ដៃទៗេទៀតែដលករ យតៃម្លនឹងសងកត់ធងន់េទេលើករអនុវត្ត

និងករេផទ ងផទត់ែដលជចំណុចសំខន់

របស់សមតថភព ឬជធតុ សំខន់ៗ។ េនេពលែដលធតុ មួយចំនួនៃនសមតថភព មនភពសមុគ ម ញជងេនះ ឬក៏មនបញូច លនូវធតុដៃទ េទៀតេនះ េយើង្រតូវចងចំ ពី េ្រពះត្រមូវឲយេយើងេធ្វើករេ្រជើ សេរ ើសេដើមបីេចៀស ងករ យតៃម្លេលើស។ េយើងក៏្រតូវយកចិ ត្តទុក

ក់ផងែដរដល់បេចចកេទសៃនករ

េន្រតូវវ ិនិ ច័យ ឆ ពីេពលេវ

ក់ បញូច លេឡើងវ ិញ

ដ៏សម្រសបបំផុតស្រមប់ យតៃម្ល ទំងេនះ។

ធតុននៃនសមតថភព ែដលបនេ្រជើ សេរ ើសយកេនះ យុទធ ដំ

ក់កលទី២៖ ជេ្រមើសយុទធ

កំណត់យុទធ

្រស្ត យតៃម្លមួយ

្រស្ត

ចនឹង្រតូវកំណត់យក។

្រស្ត យតៃម្ល គឺសំេ

េលើករេ្រជើ សេរ ើសនូវមេធយបយ្របកបេ

ជងេគបំផុតមួយេដើមបីអនុញញតឲយសិស បង្ហញថខ្លួនេចះសមតថភពមួយ ព័ត៌មនដ៏ ្របេសើរបំផុតចំ េពះអ្វីែដល្រតូវបន យតៃម្ល។ េទ

មករ

ក់ែតងសមតថភព និងេទ

្រតូវែតរ ំលឹកផងថ ផលិតផលមួយ ក៏េ

យ។

តៃម្ល។

ជទូេទ

ចផ្តល់នូវ

ជេ្រមើស្រតូវបនេធ្វើេឡើងេ

យេយង

មលទធផលែដលបនេ្រគងទុក។

សមតថភពមនលកខណៈជពហុទំហំ

ឬេទេលើដំេណើរករមួយ

េទះបីជេយើងេផ្តតសំខន់ េទេលើ

ឬក៏េទេលើករអនុ វត្តចំេណះដឹ ងឬក៏ករចូលរួមរបស់សិស

ករសិក នំឲយមនករទទួលបននូវចំ េណះដឹងែដលនឹង្រតូវេ្របើ ្របស់

្រតឹ ម្រតូវេនះ?

សិស ្រតូវែត

នូវករអនុវត្តជលំ

ក់េនកនង ុ

ត់ៃនសមតថភពេនះ

នូវចំេណះដឹងសំខន់ៗទំងេនះ។ េយើង្រតូវែតឲយ

ទិ ភពដល់វ ិញញ

និងចំេណះដឹ ងអនុវត្តន៍)

សំខន់ៗទំងអស់របស់សមតថភព

ថ នភពបេងកើតសមតថភព េនកនងមជឈ ្ឋ នករងរ ុ

ជជងេធ្វើែតវ ិញញ

ល់ធតុទំង បន ឬេ

ពីធតុមួយៃនសមតថភពេនះ េនះនឹង្រតូវផ្តល់ជ

ទិភព។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

និងបញូជ នយ៉ ង

ថ នភពននែដលបេងកើតេឡើងវ ិញ

េហើយែដលទមទរឲយមនករេ្របើ្របស់

ង ំ ឌីកទ័រទំង ថ

ំងឌីកទ័ រមួយ

ចំ រះ ុ (ករ លភព

(ករ យតៃម្ល

យ យទិដ្ឋភពែដល

ំងឌីកទ័រ ។ កនុងចំេ ឬក៏េ្រចើ នែដល

ំងឌីកទ័ រេ្រចើនជងចំនួនមួយ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

មពិតេទ ល់វ ិ

ក់នូវអំឡុងេពល យតៃម្លសិស

យរបស់សមតថភព ្រតូវបនែស្តងេឡើងេ

យមុំស្រមប់ យតៃម្លែដលេគេ

្រតូវបនបញូច ល

ចំ េណះដឹងអនុវត្តន៍។

្រតូវែតយកចិត្តទុក

ក់កលទី៣៖ ករកំណត់នូវ

េនេពលេធ្វើករ យ

អនុវត្តន៍នន (ដំេណើរករនិងផលិតផល) និងវ ិញញ

ពហុទំហំ)។ ដំ

យ្របសិទធភព

េហើយសិស នឹង

ដូេចនះេហើយេតើ្រតូវេធ្វើដូចេម្តចេដើ មបីធនថចំេណះដឹងសំខន់ ៗ

អនុវត្ត

េនកនុងសមតថភពពិេសស

ម

ចសេងកត និង ស់ែវង

ំងឌីកទ័ រ ទំងអស់ែដលេចញ

ចបញ ជ ក់អំពីករទទួលបនចំេណះដឹង ចនឹង្រតូវរក ទុក

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

ស្រមប់ ធតុៃន

្ដ លវ ិជជជីវៈ

71

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

សមតថភព។

យតៃម្ល

ធតុពិតៃនករ្របកបមុខរបរមួយ្រតូវែតជក ្ត ដ៏មន

រសំខន់

េនះ។ ទីបញចប់

េនេពលែដល

េនកនុងករកំណត់ជេ្រមើស

ែដលទក់ ទងេទនឹងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជទូ េទៃន

ំងឌីកទ័រនន

សមតថភពេធ្វើ្រតូវបនេ្រជើ សេរ ើសេនះ េសចក្តីែចងេលើសមតថភព្រតូវបនេធ្វើេឡើងេ ៃនសមតថភពេនជួរបញឈរទី១ៃន

យចត់ ទុកជធតុមួយ

ងលកខណៈពិ េសស។

ក់កលទី៤៖ ករកំណត់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល ករសេ្រមច

ដំ

ំងឌីកទ័ រននបង្ហញអំពីទិដ្ឋភព េពលែដលលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្ល ដូេចនះ

ឬមុំែដលធតុននរបស់សមតថភព្រតូវបន យតៃម្លខណៈ

ចឲយេយើង យតៃម្លេលើធតុ ទំងេនះអំពីករ្រគប់្រគងបន ឫមិនបន

ំងឌីកទ័ រនីមួយៗ្រតូវបនអមេ

យលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួ យ

ឬេ្រចើ នែដលបញ ជ ក់អំពីអី្វែដលទនទឹង

រង់ ចំ។ េនេពលែដល តៃម្ល

េ

គឺ្រតូវកំណត់េនលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យ

ំងឌីកទ័រមួយ្រតូវបនរក ទុកេហើយេនះ

យេចញពីករេ្រជើសេរ ើសនូ វលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើែដល

ឲយេគ យតៃម្ល

ំង ឌីកទ័ រ

េនះបនយ៉ ងល្អ។លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើែដល្រតូវបនកំណត់េនកនុងសមតថភពនីមួយៗ ៃន ស្តង់

ណុ្ត ះប

្ត លេនះ បនកំណត់នូវក្រមិតៃនភពសមុគ

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល េ

មិន

ចមនក្រមិតេលើស

ម ញមួយែដលេសមើនឹងក្រមិតៃនទីផ រ ករងរ។

ឬេ្រកមពីក្រមិតៃនសមតថភពេធ្វើ

ែដលកំណត់

យស្តង់

បណុ្ត ះប ្ត លេនះេឡើយ។ ករ ក់ែតងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនស្តង់

បណុ្ត ះប ្ត ល ្របសិនជ ចេធ្វើបន ្រតូវែតសរេសរជ គូរែតសរេសរ េឡើងវ ិញេដើ មបីស្រមួលេទ មបរ ិបទ។ េយើងក៏ ច

េនកនុងករណីផទុយេទវ ិញ ិញ េយើង បូកលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជេ្រចើនបញូច លគនេធ្វើែតមួយផងែដរ ឬក៏ផុយេទវ ទ មួយរបស់សង ្ត ់ យតៃម្ល។ អតថបទ។

េសចក្តីែចងរបស់លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្លមួយ ្រពមទំងបញ ជ ក់ពីអីែ្វ ដលចង់បនឲយចបស់

ស់

ចលំអិតនូវលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

្រតូវែតមនពកយេពចន៍បញ ជ ក់ពីគុណសមបត្តិ

ដូចជលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើរបស់សង ្ត ់

យ

តៃម្លែដរ។ ជឧទហរណ៍៖ • គុណភពរបស់ផលិតផល ឬរបស់េស កមម េយើង - ករេគរពដល់ករ្រពមេ្រព ងគនេលើទ្រមង់ និង - ប្លង់មនភពចបស់ • ករកំណត់ថិរេវ េយើង

ច

ច

នដូេចនះថ៖

ថ នភពទី

ំង

ស់ ែដល

ចទទួលយកបន ស្រមប់ករសេ្រមចសមតថភពេធ្វើមួយ

នដូេចនះថ ៖

- ករេគរពដល់ករកំណត់ កលបរ ិេចឆទៃនករេធ្វើ - ករេគរពេពលេវ មគគុេទទសក៍វ ិធី

ែដលផ្តល់ឲយ ្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

72

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

• ករេគរពដល់ដំេណើរករ ឬដល់បេចចកេទសករងរ េយើង

ច

នដូេចនះថ៖

- ករេគរពដល់ែផនកនីមួយៃន្របតិបត្តិករនន - រេបៀបេធ្វើករងរ្រតឹ ម្រតូវ • េលខកូ ដ បទ ្ឋ ននន និងចបប់ែដល្រតូវេគរព េយើង

ច

នដូេចនះថ៖

- ករដំេឡើងសមភរបរ ិកខរ និងសមភរបនទប់បន ប ំ ន្រតឹម្រតូវ - ភជប់ករតភជប់េទនឹ ងដី ្រតឹម្រតូវ

ម្រកមសុវតថិភព

ម្រកមៃនសំណង់

• រេបៀបេ្របើ ្របស់ឧបករណ៍ សមភរបរ ិកខរ និងសមភរ េយើង

ច

នដូេចនះថ៖

- ករេ្របើ ្របស់ឧបករណ៍ និងសមភរបរ ិកខរបន្រតឹម្រតូវ - ករេ្របើ ្របស់ករបញ ជ រូបភពបន្រតឹម្រតូវ • ឥរ ិយបថែដល្រតូវ្របកន់យក េយើង

ច

នដូេចនះថ៖

- បង្ហញនូវគំនិតៃនករទទួលខុស្រតូវរបស់ខួន ្ល - ករេគរពេទដល់អតិថិជន។ ជទូេទ

ម រតីសហ្របតិបត្តិករ និងស្វ័យតិេទៀនរបស់ខួន ្ល

េគក្រមិតចំនួនរបស់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ឲយមន្របមណជ

១០

ជអតិបរម

ស្រមប់

សមតថភពនីមួយៗ េដើមបីេចៀស ងកត់បនថយនូវគុណតៃម្លរបស់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងេនះ។ លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្ល ជនិចចកល ្រតូវបនបង្ហញជឃ្លនមទំងអស់។

ចបប់ៃនករវ ិនិច័យ ឆ លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ែដលមន

រសំខន់ េនកនុងមុខរបរ េហើយែដលេនេពល យតៃម្លេទេឃើញថមិន

បនេគរពដូចែដលអ្វីបនសរេសរេនះ (របស់សិស

របស់អតិថិជន

និងនំឲយមនផលវ ិបកធងន់ធងរដល់សុខភព

របស់សហករ។ ី ល។)

ៃនករវ ិនិច័យ ឆ ស្រមប់ សមតថភពមួយចំនួន េនកនុង

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ េនះ

ឬសមតថភពទំងអស់

និងសុវតថិភព

្រតូវបនកត់បញូច លជចបប់

េហើយ ្រតូវបនបង្ហញយ៉ ងដូ េចនះ

ងលកខណៈពិេសស។ ខងេ្រកមេនះគឺជឧទហរណ៍មួយចំនួន៖ •ករេគរពដល់វ ិធនអនម័យ ភព

្អ តៃនម្ហូប រ និងកបួនខនតសុវតថិភព •ករេគរពដល់វ ិធនអនម័យ ករករពរមិនឲយេមេ គចូល និងកបួនខនតសុវតថិភព •ករេគរពដល់វ ិធននន ែដល

ចប៉ះពល់ដល់សុវតថិភពផទល់ខួន ្ល និងសុវតថិភពអនកដៃទ

េនកនុងករណីេនះ េគមិនឲយពិនុទ មួ យេទដល់លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ទំងេនះេទ ក៏ ប៉ុែន្តករមិនេគរព ដល់លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ មួយកនុងចំ េ មលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងេនះ និងនំឲយមនករបញឈប់វ ិញញ ជ ស្វ័យ្របវត្តិ េហើយនំឲយសិស ប ជ័យផងែដរ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

73

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ដំ ៥ពិ នុ។ ទ

យតៃម្ល

មលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

ក់កលទី៥៖ ករែបងែចកពិនេទ ុទ

មលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ទំងអស់េនះ គឺ ១០០ពិនុេទ យ១ដង គឺេដើមបីេចៀស ងនូវករកត់បនថយតៃម្លរបស់ សមតថភពេ យមន

ពិនុសរុ ទ បទំងអស់ ែដល្រតូវែបងែចកេទ ក្រមិតែដល

ក់េចញេនះ

ទិដ្ឋភពេ្រចើ នេពកស្រមប់ យតៃម្លេនះ។ វ ិនិ ច័យ ឆ នីមួយៗ េ

យេធ្វើយ៉ង

ពិនុែដល្រតូ ទ វឲយ្រតូវែតឆ្លុះបញ ច ំងអំពី

រសំខន់របស់លកខណៈ

ច យតៃម្លេទេលើសមតថភពទំងមូល។

ក់ពិនុទ ្រតូវែបកជ២ េនកនុងករបណុ្ត ះប ្ត លវ ិជជជីវៈ។ ដូេចនះេហើយ សិស នឹ ង្រតូវេគឲយ ពិនុទសរុបទំងអស់ ឬមិនឲយពិនុេទ ះស្រមប់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ នីមួយៗ។ លកខណៈេនះមន រសំខន់ ស់ ករ

ស្រមប់ដំ

ក់កលេនះ

ដូេចនះ េនសល់ែតពិនុស្រមប់ ទ

ក់ ឲយលកខណៈវ ិនិច័ឆយែដលផ រភជប់នឹង

្ណ ះ។ ដូេចនះេហើយ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ែដលសំខន់បំផុត ស្រមប់ ទទួលបននូវសមតថភព

ឌីកទ័រនីមួយៗប៉ុ េ

មួយេនះ នឹងមនបែរ ៉មបនពិ នុេ្រចើ ទ នជងេគ។

មលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្លេផ ងៗ េ

ពិនុ្រតូ ទ វបនែបងែចកេទ

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ

មួយ

ែដលេគឲយពិ នុេ្រកម៥ ទ

េដើ មបីវ ិនិច័យ ឆ អំពីករទទួលបនសមតថភពេនះេឡើយ។ ែចកចយពិនុរទ ងលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្លេនះ

មពិតេទ ក់

និងមិនេផ្តតែតេទេលើអីែ្វ ដលសំខន់ជងេគ

េបើមិនែបងែចកនូវអ្វីែដលសំខន់ជងេគកនុងករ

ក្រមិតៃនភពេជគជ័យនឹងមិន

ចេធ្វើេទបនេ

យ

ឬយ៉ ង

ស់ក៏កុំឲយមន េ្រចើនេពក។

ងខងេ្រកមេនះ នឹ ងបង្ហញឧទហរណ៍មួយចំនួន ៃន េឡើង េនេពល

ក់ពិនុទ

ថ នភព ពិនុេ្រចើ ទ នេពក្រតូវ

បនែបងែចក

មលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ នន ្រពមទំងផ្លូវរកដំេ

ឧទហរណ៍ ំងឌីកទ័ រ

ដំេ េ

យមិនែមនជចបប់

ះ្រ

ថ នភពែដលមនបញ ្ហ ែដល ះ្រ

យែដល

ច់ខតមួយេនះ

ចេកើត

យបញ ្ហ េនះ ចមន

គួរែតកុំឲយេលើសពី

២៥ពិនុស្រមប់ ទ

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ែតមួយ។ ទំងន់ដ៏ធងន់េនះែដលសមតថភពមួយ ្រតូវករែត ៨០ពិនុទ ស្រមប់ទទួលេជគជ័យ េនះនឹងមនន័យេ យផទុយថ ជប ជ័យ ្របសិនេបើ យលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

មួយ្រតូវបន យតៃម្ល

ឲយលកខណៈវ ិនិច័ឆយ េ ែតមួយ

៥ពិនុ។ ទ

ដូេចនះេហើយ្រតូវេចៀស ងកុំឲយមនលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៥ពិនុទ

្រតឹ ម្រតូវេនះេឡើយ។ ច

យគិតជ

មិនសំខន់េដើមបីរក ទុកេនេពលេធ្វើករ យតៃម្ល

លកខណៈវ ិនិច័ឆយជេ្រចើនែដលមនពិនុ៥ ទ

ពិន័យេនះេឡើយ។

េ

ំង

ែតមួយគត់ែដលឲយ

តៃម្លរហូតដល់៤០ ពិនុទ

ិ ិច័យ លកខណៈ វន ឆ មិនទទួលេជគជ័យេនះ។ ទីបញចប់ គួរែតកនុងលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ មួយ កុំឲយមនគម្លតគនេលើសពី៥ពិនុ។ ទ

ឧទហរណ៍

ស្រមប់ក្រមិតែដលេជគជ័ យមួយ

ែដលមន៧៥ពិនុទ ចំនួនពិនុអតិ ទ បរមស្រមប់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួយ មិន

ចេលើសពី

៣០ពិនុេឡើ ទ យ។

េនកនុង ថ នភពែដលថពិនុទ ចំនួន ៤០្រតូវបនផ្តល់ឲយលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួយស្រមប់ ចបែនថមលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួយេទៀត េហើយេមើល យតៃម្ល ំងឌីកទ័ រែតមួ យេនះ តុលយភពជទូ េទេឡើងវ ិញ

ែដលនំឲយមនករែថរក េនទំងន់សម្រសបស្រមប់

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ នីមួយៗ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

74

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល េយើងក៏

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៤

េ្រចើនេពក

មនតុលយភព៥

ចេមើលេឡើងវ ិញនូវចំនួនពិនុទ ែដលផ្តល់ឲយស្រមប់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

ិ ិច័យ •្របមូលផ្តំុលកខណៈវន ឆ ទំងេនះ។

•េមើលអំពីភពចំបច់ៃនករែបងែចកពិនុទដល់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងេនះេឡើងវ ិញ។

•េចៀស ងឲយបននូវលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

ពិនុកន ទ ុង លកខណៈ

ែដលមន៥ពិនុ។ ទ

វ ិនិច័យ ឆ នីមួយៗ

ទំងបួនេនះ្រតូវបន រក ទុក ស្រមប់ យតៃម្លមួយ

ដំ

ក់កលទី៦៖ ករកំណត់នូវក្រមិតៃនភពេជគជ័យ

េនេពលែដលលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំង ៃនភពេជគជ័យ ស្រមប់វ ិញញ ទទួលបននូវសមតថភព សមតថភព និងសិស េ

យ្រតូវបនបេងកើតេហើយេនះ

ទំងមូល។

គឺជក្រមិតជអបបបរ ិមមួយ ែដលេយើង

មរយៈក្រមិតមួយេនះ។ ែដលមិន

េយើងគួរែតកំណត់នូវក្រមិត

ក្រមិតេនះ

ចែបងែចកសិស

ចវ ិនិច័យ ឆ អំ ពីករ ែដលទទួលបន

ចទទួលេជគជ័យ។ ក្រមិតៃនភពេជគជ័យ្រតូវបនកំណត់ េ

យ

ច់

យែឡកស្រមប់ សមតថភពនីមួយៗ។ ក្រមិតៃនភពេជគជ័យ្រតូវកំណត់េចញអំពី៖ •ករវ ិភគតុលយករននែដលែបងែចកឲយលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្លនីមួយៗ

(េគ យតៃម្លលកខណៈ

វ ិនិច័យ ឆ ឬកររួមបញូច លគនចំបច់ ស្រមប់គិត្របេមើ លេមើលដល់ករទទួលបននូវសមតថភព)។ •កំហិតននរបស់មុខវ ិជជជីវៈ។ ពិនុ។ ទ

ក្រមិតៃនភពេជគជ័យ ្រតូវបនែស្តងេចញជពិនុ៥ ទ ក្រមិ តេនះ ជទូេទសថិតេនចេន្លះពី៧៥េទ៨៥ ក្រមិតេនះ្រតូវែតែបងែចកឲយបនចបស់

ស់

េដើមបីបញ ជ ក់ អំពីភពេជគជ័យ

និង

រកត់ថ

េតើ ជេជគជ័យឬក៏ប ជ័យ។ មពិតេទ សិស ្រតូវែតេឆ្លើយតេទនឹងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ែដលបនកំណត់ (ករបក្រ វ ិនិ ច័យ ឆ ) ជ២)។

េហើយទទួលបន

ឬមិនទទួលបននូវពិ នុែដលេគែបងែចកឲយគត់ ទ

គឺកររួមបញូច លគនៃនពិនុរបស់ ទ លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្លទំង

មុខងរៃនតុលយភពេនះែដលនឹ ង ក៏ប៉ុែន្ត

ត្រមុយចំ នួន២

(ករ

យ លកខណៈ

ក់ ពិនុែដលែបងែចក ទ

យែដលពិនុទសំខន់ជងេគេនះ

គឺ

ចឈនេទដល់ក្រមិតៃនភពេជគជ័យបន។

ចនឹងបង្ហញអំពីតៃម្លរបស់សញញប័ ្រត

របស់សមតថភពនឹង្រតូវបនេគរពជនិចចកល។ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួយជមួយនឹងក្រមិតៃនភពេជគជ័យ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លមួយែដលចត់ទុកថមន

េ

យធនថធតុសំខន់ៗនន

មយ៉ ង គឺជកររួមបញូច លគនៃនតៃម្លែដលផ្តល់ឲយដល់

េហើយមយ៉ ងេទៀតគឺជករបញូច លចបប់វ ិនិច័យ ឆ ។

េហើយគុណតៃម្លរបស់ មនែត២០ពិនុេនះ ទ នឹងល្អេនកនុងករណីែដលសមតថភពមួយមនក្រមិតៃនភពេជគជ័យចំនួន៨៥ពិនុ។ ទ មពិតេទភពេជគជ័យរបស់លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ដៃទៗេទៀត

មគគុេទទសក៍វ ិធី

រសំខន់

នឹងមិនអនុញញតឲយឈនេទរកក្រមិតៃនភពេជគជ័ យបនេនះ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

75

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

េឡើយ។ បញ ្ហ ែដល្រតូវេចៀស ង ទីបញចប់េនះគឺជបញ ្ហ មួយចំនួនែដល្រតូវែតេចៀស ង

េនេពល

ក់ ែតង

ងលកខណៈពិេសស

ស្រមប់សមតថភពែដលបង្ហញជចរ ិត៖ •ករ យតៃម្ល្រចំែដល ជករ យតៃម្លធតុដែដលៗេនកនុងស្តង់

។

•ករ យតៃម្លទិដ្ឋភពននែដលទក់ទងេទនិងករ្រគប់្រគងថនក់េរៀន

(សំ

ត

និងេរៀបចំសមភរ)

ជងករ យតៃម្លេលើសមតថភព។ យែឡកេពក (េឈមះរបស់កមមវ ិធី កុំពយូទ័រ ឧបរកណ៍

•ករេ្របើ ្របស់េឈមះមនលកខណៈពិ េសសេ និង្របេភទម៉ូែដលចបស់

ស់) ែដលនឹងនំឲយមនករេបះបង់ នូវឧបករណ៍ យតៃម្ល។

•ករ យតៃម្លែដលត្រមូវឲយមនថិរេវ

យូរេពក។

•ករ យតៃម្លែដលលំអិត្រជុលេពក។ ៧.៣.២. វិញ ញ

វ ិញញ

យតៃម្ល

ចំេណះដឹងអនុវត្តន៍

ករយកចិត្តទុក

ប

ក់ដល់ចំេណះនន

ស់ស្រមប់ករ យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះ ្ត ល។ ករេផទ ងផទត់ចំេណះេ្របើ្របស់ស្រមប់ យតៃម្លអំពីអីែ្វ ដលសិស បនេរៀនេចះ។ វត្តមនរបស់

ចំេណះទំងេនះេនកនុងខ្លួនរបស់សិស មនក់

គឺសំខន់ និង

ចនំឲយមនករេ្របើ្របស់

និងករេផទរ េទ

ជសកមមភពនន។

សិស ែដលេធ្វើវ ិញញ

ៃនករ

ក់ ពិន័យមួ យ្រតូវែតេចះបង្ហញ

េនេពលសិក របស់ខួនអំ ្ល ពីអីែ្វ ដល

ខ្លួនបនទទួលជសមតថភព េន្រគប់វ ិ លភពរបស់ ទំងអស់។ ករសិក ជមូល ្ឋ ន ែដលកនុងេនះមន ចំេណះដឹ ង្រតូវែតបន យតៃម្លកុងទ្រមង់ ន ជជំនួយដល់ករសិក េនកនុងអំ ឡុងេពលៃនករេ្រកបយក សមតថភពេនះ។

េនេពលែដលេធ្វើករពិន័យសំខន់

សមតថភព្រតឹមែតទិដ្ឋភពមួយចំ នួន

េ

ស់

យមិនគិតដល់ទំហំទំងអស់

គឺមិន្រតូវប្រងួមករ យតៃម្លៃន

ស្រមប់ ករបេងកើតដ៏សម្រសបេនះ

េទ។ ក៏ប៉ុែន្តេយើងគួររ ំលឹកថ មូល ្ឋ នរបស់ ៖

ចំេណះននមិ នឆ្លុះបញ ច ង ំ អំ ពីសមតថភពេនះេទ

សមតថភព្រតូវែត

ក់ឲយដំ េណើរករេនកនុងភរកិចចមួយ

ក៏ប៉ុែន្តគឺឆុះបញ ្ល ច ំងអំពី

េបើ គមនភរកិចចេនះេទ ចំេណះ

ទំងេនះនឹ ងមិន្រគប់្រគន់េដើមបីេធ្វើសកមមភពេនកនុងក្រមិតមួយេនះេទ

េដើមបីសេ្រមចឲយបននូ វករ្របកប

្រគប់្រគន់ េទស្រមប់ វ ិនិច័យ ឆ េទករទទួលបននូវសមតថភពមួយេនះ។

មយ៉ ងេទៀត យតៃម្លែតេទេលើ

មុខរបររបស់ខួន្របកបេ ្ល សកមមភព

ក៏

យភពមចស់ករ

ចមនបញ ្ហ ផងែដរ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

េហើយនិ ងេដើមបីរ ីកចេ្រមើន។

យតៃម្លែតេទេលើចំេណះនឹ ងមិន

ករអនុ វត្តមួយែដលមិនឈរេទេលើចំេណះដឹង

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

ឬេទេលើចំេណះ

្ដ លវ ិជជជីវៈ

76

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ដ៏រ ឹងមំដៃទេទៀតេនះ នឹងក្លយេទជករេធ្វើកយវ ិករ្រចំែដលមួយដ៏

មញញ ប៉ុេ

ដូេចនះេហើយ បុគគលមនក់ ែដលមនមចស់ករយ៉ ងល្អេទេលើភ េភ្លងទល់ែតេ អនកេលងហគី

ះេនះ

្ណ ះ។

េភ្លង ក៏ប៉ុែន្តមិនែដលប៉ះឧបករណ៍

នឹងមនករលំបកេនកនុងករចូលេលងេនកនុង្រកុមត្រន្តីករមួយ។

មួយរូបែដល

គ ល់ែតអក រេភ្លងបី បួនអក រេនះ

នឹងមិន

ចអះ

បនេឡើយ។ ក៏ប៉ុែន្តវ ិញញ បនេនកនុង្រគឹះ េនះ នឹងជដំេ ែដលមិន

ដូចគនេនះែដរ

ងថខ្លួនជត្រន្តីករ

អនុវត្តន៍មួយែដលត្រមូវឲយមនករអនុវត្តភរកិចចពិត្របកដមួយេនះ

ជីព

ចនឹងេធ្វើមិន

ថ នបណុ្ត ះប ្ត លមួយែដរ។ េនកនុងករណីេនះ ករងកេទរកវ ិញញ ចំ េណះដឹងអនុវត្តន៍ ះ្រ យមួយដ៏្របេសើរ។ វ ិញញ េនះ នឹង ចសួរេទដល់សិស អំពីទិដ្ឋភពមួយចំនួន វ ិញញ

ចឲយេយើង យតៃម្លបនកនុងករអនុវត្តជក់ែស្តង។

អនុវត្តនូវចំ េណះេនកនុងមុខរបរ េហើយមិនេទេលើចំេណះដឹងសុទធ ្រតូវែតជំរញ ុ ឲយមនករគិតពិចរ

របស់សិស

េនះ្រតូវែតសួរជ ធេនះេទ។ វ ិញញ

ច់ខតេទេលើករ ចំេណះដឹងអនុវត្តន៍

េសនើឲយសិស ្របឹងែ្របង្រតិះរ ិះ និងនំឲយសិស េចះ បង្ហញ

អំពីសមតថភពរបស់ខួន។ ្ល មនសមតថភព គឺេចះប៉ ន់្របមណនូវឥទធិពលៃនករ

ក់ ឲយដំេណើរករ និងេចះ

ពនយល់នូវអ្វីែដលជួយេទដល់ករទទួលបននូវលទធផលែដលចង់បន (ឧទហរណ៍ បង្ហញនូវករវ ិភគមួយ េទេលើករជួសជុល េហើយបង្ហញអំ ពីតៃម្លែដល្រតូវជួ សជុល ្រពមទំងពនយល់ឲយអតិថិជនេជឿ និងេ្រជើ សេរ ើស យក)។ ដូេចនះេហើយ

ក្រមងសំណួរមួយែដលេផទ ងផទត់េលើចំេណះដឹងអំពីសញញណធមម

និយមន័យ្រទឹសីន ្ត នេនះ េឡើយ។ ដំេ ដ៏មន វ ិញញ

ះ្រ

នឹងមិ នធនដល់ករទទួលបននូវសមតថភព

និងចំេណះដឹង

ឬែផនកមួយៃនសមតថភពេនះ

ផទុយេទវ ិញ ករ ក់ លំ ត់ មួយចំនួនេនកនុង ថ នភពជក់ែស្តងែដលត្រមូវឲយមន យយ៉ ងសមុគ ម ញ និងត្រមូវឲយមនករេ្របើ ្របស់ចំេណះេផ ងៗេនះ នឹង ចផ្តល់នូវព័ត៌មន

រសំខន់មួយ េនេពលែដលេយើងមិន

ចេធ្វើវ ិញញ

អនុវត្តន៍បនេនះ។

អនុវត្តន៍ ករ យតៃម្លេលើផលិតផល េនទី េនះ ករ យតៃម្ល គឺសងកត់ធងន់េទេលើករបេងកើតផលិតផលមួយេទេលើករទទួលបនលទធផល

មួយ ឬក៏េទេលើសមិទធផលៃនភរកិចចមួយ។ េយើង្រតូវែតេធ្វើឲយដូចនឹងភពពិតជក់ ែស្តងរបស់ទីផ រករងរ បំផុត

មែដល

ចេធ្វើេទបន។

ករ យតៃម្ល

ផលិតផលមួយបនន័យថកនុងអំឡុងេពល

ផលិតផលមួយែដលកំណត់ដូចជលទធផលេនះ ជករសមគល់ពីគុណវ ិបបត្តិ

េដើមបីឈនឲយដល់

្រតូវេ្របើ ្របស់នូវវ ិធីអេងកតែដលជវ ិធនករដ៏ចបស់

ចេធ្វើករវ ិនិច័យ ឆ ្របកបេ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ក់កលេផ ងៗគនៃនករបេងកើត

ឬេនចុ ងបញចប់ៃនសមិទធផល។

ឬជករេផទ ងផទត់េទេលើសមតថភពេធ្វើេទ

កំណត់យ៉ងចបស់។ វ ិធីទំងេនះនឹង

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ចេធ្វើេទបនេនកនុងដំ

ស់

មលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ែដលបន

យសតយនុម័ត និង

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

ចេ្របើ្របស់េនេពល

្ដ លវ ិជជជីវៈ

77

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ចំបច់ទំងអស់ស្រមប់ ករសេងកតេទេលើផលិតផលមួយ និងស្រមប់ េធ្វើមូលវ ិចរ។ ករ យតៃម្លដេំ ណើរករមួយ ដំេណើរករ ្រតូវបនបែង្វរទិសេទរកករអនុវត្តបេចចកេទស ឬវ ិធីមួយចំនួនេឆពះេទរកឥរ ិយបថ និង កបបកិរ ិយ។ ធតុជេ្រចើន

ច្រតូវបនយកចិត្តទុក

ក់ េនេពលេធ្វើករ យតៃម្ល៖ គុណភពបេចចកេទស

ករងរ ករេគរពដល់វ ិធនសុខភព សុវតថិភព និងអនម័យ ករេ្របើ ្របស់ឧបករណ៍ និងសមភរ បរ ិកខរ ករែបងែចកេពលេវ

ករងរ ករេគរពដល់ដំ

ករមួយត្រមូវឲយមនករសេងកតេ េពលែតមួយេនះ

នឹង

យផទល់។

ក់ កលននៃនករងរ។ល។ ករ យតៃម្លេលើ ដំេណើរ ថ នភពននែដលសិស ជេ្រចើ ន្រតូវបន យតៃម្ល កនុងរយៈ

ចឲយេយើងសេងកតអំ ពីអន្តរកមមឬករងរជ្រកុមេទ

មេគល បំណង ែដលេយើង

ចង់បន។ ដំ

ក់កលននៃនករ

េ្រកពី

ក់ែតង ករពិពណ៌នអំពីវ ិញញ

ងលកខណៈពិេសស

គឺ សំេ

េសនើេឡើងនូវេស

រយ ី ៉ូ

យ

តៃម្លមួយ។ េ

យ

រែតេគលបំ ណងៃនករពិពណ៌នវ ិញញ

ត្រមុយដល់ក្រមិតៃនភពលំបករបស់ េនះ ្រតូវែតកត់បញូច លកនុងេនះ និង្របមណ)

(េ

ពី េ្រពះថ

គឺេដើមបីជួយេទដល់ករ បនន័យថេ

យេ្របើ ្របស់ពកយេពចន៍គួរសម

យលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្លែដល្រតូវបនរក ទុកេនកនុង

ករបក្រ

ករពិពណ៌នេលើវ ិញញ

និងេដើមបីឲយ

ល់ព័ត៌មនទំងអស់ែដលចត់ទុកថជព័ត៌មនចំបច់

យមិ នែមនជបទបញ ជ

លកខណៈពិ េសសេនះ ្រតូវែតចបស់

ក់ែតង

ង

ស់មិន្រសពិច្រសពិល។ ្រតូវែតខ្លីនិងសេងខប៖

្រតូវមនែតមួយឬពីរទំព័រែតប៉ុេ

្ណ ះ។ ករ

ពិពណ៌នេនះ មនែផនកដូចតេទេនះ៖ ព័ត៌មនទូេទ េសចក្តីែចងរបស់សមតថភពស្រមប់ យតៃម្ល ជួនកលមនករផ្តល់ឲយនូ វសំណូមពរដល់េថរេវ មករេវៀបចំរបស់ករបណុ្ត ះប

្រកុមធំមួយ ជ្រកុមតូចមួយ (េ

្ត ល។

េស

គឺ្រតូវបនដក្រសង់េចញពីសង ្ត ់

ៃនករ យតៃម្ល។ រ ីយ៉ូេនះ

បញ ជ ក់ថេតើករ យតៃម្លនឹង្រតូវេធ្វើេឡើងជ

យមិនបញ ជ ក់ ចំនួនសិស ែដលនឹ ង

តៃម្លែតេទេលើសិស ែតមនក់គត់ែតប៉ុេ

ក៏ប៉ុែន្តេថរេវ

បណុ្ត ះប ្ត ល។ េនះ ចផ្លស់បូរេទ ្ត

្ណ ះ។

ច យតៃម្លកុនងេពលែតមួយ) ឬក៏ យ

ករ្រប្រពឹតេ្ត ទរបស់វ ិញញ លកខណៈននរបស់ភរកិចចែដល្រតូវេធ្វើ ឧទហរណ៍េទេលើគេ្រមងននេនះ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ថ នភពៃនករសេ្រមចភរកិចច ្រពមទំងសំណូមពរ ឬក៏

នឹង្រតូវបង្ហញេនកនុងេនះ។

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ចំែណកឯសំណួរែដលសួរេចញពី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

78

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ភរកិចចែដល្រតូវេធ្វើ ឬក៏េចញពី

យតៃម្ល

ថ នភពែដលបង្ហញពី

ថ នភពករងរ និងេសចក្តីបញ ជ ក់នន េនះនឹង

បង្ហញថេតើសំណួរទំងេនះនឹង្រតូវសួរអំពីទិដ្ឋភពអ្វី។ សមភរ ្រតូវបង្ហញបញជីសមភរតូចមួយ ្រពមទំងសមភរបរ ិកខរចំបច់ស្រមប់ ករបេងកើតវ ិញញ ផ្តល់នូវភពជក់

ក់ែដលត្រមូវឲយមនដូចជ៖

•្រតូវបនអនុញញតឲយមនករេ្របើ ្របស់ឯក •្រតូវបន ករ

ក់បញ ជ េ

យែឡកនន

ករ

ក់បញ ជ េ

យែឡកនន ្រតូវបនបែនថមេនេពល្រតូវករចំបច់។ ែផនកេនះ្រតូវបនេ្របើ្របស់

ឧទហរណ៍ េយើង •េពលេវ

មួយែដលនឹង្រតូវបនេលើកេឡើងេនកនុងែផនកមុនៗ។ ជ

ចេឃើញនូវព័ត៌មនដូចជ៖ អេងកតនន។

កំណត់ចំ

ំ

េទេលើអីែ្វ ដលសិស ្រតូវេរៀនេឡើងវ ិញ

)។ េនះគឺជឧទហរណ៍ៃនករពិពណ៌នវ ិញញ

ស្តង់

រេសៀវេភេយង។

មមិនឲយមនករេ្របើ ្របស់ម៉សុីនគិតេលខ

ស្រមប់គូសបញ ជ ក់ អំពីទិដ្ឋភពពិេសស

ឬវ ិញញ

ឬ ក៏ស្រមប់

ស្រមប់ករ យតៃម្លករសិក

កនុងករណីប ជ័យ

មួ យដក្រសង់េចញពីឯក

24

(ចំែនកនន

ភរកិចច

ករេរៀបឥដ្ឋ-កំេបរ

រ

ករសង់រនទ សមតថភពេលខ៤

េលខកូដ៖ ២៧៨៧២២

ករពិពណ៌នវ ិញញ ព័ត៌មនទូេទនន វ ិញញ

េនះ មនេគលបំណងេដើមបី យតៃម្លេលើសមតថភពកនុងករសង់រនទ។ វ ិញញ

នឹង្រតូវេធ្វើេឡើងជមួយនឹងសិស មួយ្រកុមតូច

េ

ចសេងកតសិស េ្រចើនជងេនះកនុងេពលែតមួយ។

ថិរេវ

យមូលេហតុៃនចំនួនសមភរ

្របេភទអនុវត្តន៍េនះ

ច

និងលទធភពរបស់្រគូឧេទទសែដលមិន

ជ ំងមួយ។ ករេធ្វើរនទ្រតូវេរៀបេឡើងេនមុខជញ

វ ិញញ

ចមន

១ម៉ ង៣០នទី។

24 ឧទហរណ៍ដក្រសង់េចញពីឯក ្រកសួងអប់រ ំ កំ

ន្ត និងកី

មគគុេទទសក៍វ ិធី

រ ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ ស្តង់

ឆនំ២០០៥ ទំព័រទី៨៨ និង៩៩ ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ៃនករ យតៃម្លករសិក

យតៃម្លករសិក េខត្តេកបិច

រេយង េលខ១៧

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

79

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ករ្រប្រពឹតេ្ត ទៃនវ ិញញ េយើង េរៀបេ

ចឲយសិស េរៀបចំរនទមួយយ៉ ងេ

ច

ស់ជបេ

្ត យ២ែផនក

និងកំពស់៣ែផនក។

យមិនមនជំនួយពីែផនកទី១។ ស្រមប់ករេរៀបែផនកដៃទេទៀតៗេនះ សិស

ែដលនឹង

ចជួយគត់ឲយតំេឡើងបញូច លធតុនន។

សិស

សមភរ - ម៉ សុីនមួលវ ីស -

ចនឹង

ចទទួលជំនួយពីសិស មនក់េទៀត

ចតំេឡើងេឈើ ជន់

េហើយេរៀបបរ ិកខរ និងឧបករណ៍សុវតថិភពបនទប់បន ំដៃទេទៀត។ បនទប់មកសិស

សិស

្របមូល

និងតំេឡើងធតុនន

ិញ។ ចេរ ើរនទរបស់ខួនេចញវ ្ល

ចផ្លស់បូរបនចំ ្ត នួន្របមណ ៦

ងរនទចំនួន្របមណ ៩

- ែដកែខ្វងចំនួន្របមណ ១២ - របំងសុវតថិភពចំនួន្របមណ ១២ - ក្តរ្រកស់ចំនួន្របមណ ១០ - បេងគលចំនួន្របមណ ៥ - របំងឃំងចំនួន្របមណ ៨ - ែខ សុវតថិភព ១ - ែខ កបសុវតិថភព ១ - សសរទប់លំនឹងចំនួន្របមណ ៤ - ប្លុកេឈើ ចំនួន្របមណ ៦

- នីវ ៉ូ ១

បទបញ ជ ពិេសសៈ វ ិញញ ៧.៣.៣. ស

ស ស

ចេធ្វើេឡើងកនុងអំឡុងេពលសិក អំពីសមតថភពរង កប្រត

យតៃម្ល

កប្រត យតៃម្ល

កប្រតេនះ

មួយ ។

មន

គឺជឧបករណ៍ផ្លូវករែដលកំណត់ បទបញ ជ

ំងឌីកទ័រ

ស្រមប់ លទធផលនន។

និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លននរបស់

េហើយបញ ជ ក់ យ៉ ងចបស់ េហើយេបើ ចំបច់ ជទ្រមង់ៃនធតុស្រមប់ សេងកត។ ឯក អំពីករេយគយល់ែដល តៃម្លមួយផងែដរ។

ចទទួលយកបន

ងលកខណៈពិេសស រេនះ ក៏

ចបង្ហញ

ឬក៏កំហិតននែដលទក់ទងេទនឹងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

ក៏បង្ហញអំពីតុលយភពរ ងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល

យ

ឬកំហិតននជមួ យនឹងក្រមិត

ៃនភពេជគជ័យស្រមប់ ករ យតៃម្លេទេលើសមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិតផងែដរ ។

មកពី

ដំ

ក់កលននៃនករ

ក់ែតង

ស

កប្រត យតៃម្ល្រតូវបនផ្តល់ឲយជលកខណៈសំណូមពរ ងលកខណៈពិេសសែដលចំបច់

េនេលើទំហំែដលផ្តល់ឲយស្រមប់ឯក

មគគុេទទសក៍វ ិធី

េលើកែលងែតស្រមប់ ែផនកននែដល

ច់ខត។ រេនះ េយើង្រតូវ៖

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

80

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

• កត់បញូច លទិននន័យជទូេទនន៖ ចំ ណងេជើង េលខកូដ លំ ទំង

ប់របស់សមតថភព។

• បញូច ល ំងឌីកទ័រ និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ននែដលមកពី ងលកខណៈពិេសស។ ំងឌីកទ័រ យ្រតូវសរេសរអក រធំ េហើយមនេលខ ១, ២, ៣។ល។ េនេពលែដលលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

យតៃម្ល្រតូវសរេសរជអក រតូច និង

• ផ្តល់នូវភពជក់​់

ក់េលខ១.១, ២.១, ៣.១, ៣.២។ល។

ក់បំផុត

្របសិនេបើ ចំបច់

ជទ្រមង់ធតុសេងកតឲយបែនថម្របេ

ស្រមប់គូសែដលនឹងស្រមួលដល់ករេចញលទធផលស្រមប់ធតុ សេងកតនីមួយៗ។

ះ

៤្រជុង

្របសិនេបើ មនែតធតុ

សេងកតមួយផ រភជប់េទនឹងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លមួយេនះ លកខណៈវ ិនិច័ឆយ នឹង្រតូវពិនិតយេមើ លេឡើង វ ិញេដើមបីគិតគូរដល់ធតុ សេងកតែតមួយេនះ។ ្រគឹះ

ថ នអប់រ ំនន

េ

យេហតុថស

ចបែនថមនូ វធតុសេងកតេផ ងៗេទៀត។

កប្រត្រតូវបនបង្ហញជសំណូមពរេនះ

្របេ

ះស្រមប់គូសនឹង្រតូវ

ក់េនខងមុខ

ធតុសេងកតនីមួយៗ។ •

បែនថមនូវករ្រពមេ្រព ងគនែដល

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ នីមួយៗេ

យេធ្វើយ៉ង

ចទទួ លយកបន

ឲយសិស មិន

• កត់បញូច លនូវតុ លយភពែដលបេងកើតេឡើងេនកនុង

ឬកំហិតននដល់ចំនួនសំណួរស្រមប់

ចបត់ពិនុបនេនះេទ។ ទ

ងលកខណៈពិេសស។

• កត់បញូច លនូវក្រមិតៃនភពេជគជ័យែដលកំ ណត់េនកនុង

• កត់បញូច លនូវវ ិធនវ ិនិច័យ ឆ េនកនុងពកយមួយែដល្រគូឧេទទស

ងលកខណៈពិេសស។ ចគូស បនថ «ែមន» ឬ «មិនេទ»

ស្រមប់ករេធ្វើបន ឬមិនបន។ ធតុសេងកតនន

ធតុតសេងកតននបញ ជ ក់ ពីលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល េហើយ្រតូវបនេ្របើ ្របស់ស្រមប់េផទ ងផទត់ ថ េតើលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងេនះ ្រតូវបនបំេពញេនកនុងអំឡុងេពលៃនករ យតៃម្លេហើយឬេន។ ្រតូវបនេ្របើ ស្រមប់បញ ជ ក់ ពីលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួយ ចបស់

ស់មិន្រសពិច្រសពិល។

ចគូសេទេលើ្របេ

ធតុសេងកតទំងេនះ

ះ «ែមន» ឬ «មិនែមនេទ» េនេលើស

ឬក៏មិនេឆ្លើយតបេទនឹងកំហិតនន េ្រព ងគន

និងស្រមប់ េធ្វើឲយករបក្រ

ល់ធតុសេងកតទំងអស់

ែដលបនេរៀប ប់េ 25

យរបស់ មនលកខណៈ

្រតូវបនសរេសរជឃ្លខ្លីៗ កប្រត យតៃម្លេទ

ធតុ ទំងេនះ េហើយ្រគូឧេទទស

មសិស ែដល េឆ្លើយតប

យលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល។

េ

យករ្រពម

្រតូវែតេធ្វើឲយបនល្អេដើ មបីឲយលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ បនល្អែដរ។ រេបៀបេធ្វើេនះ

ត្រមូវឲយចំ នួនរបស់ធតុ សេងកត មនក្រមិត េហើយធតុទំងេនះ្រតូវែតែបងែចកឲយ

ច់ ថេតើបនេគរព

ឬមិនេគរពេលើលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្លឬេទ។ ធតុសេងកត និងករ្រពមេ្រព ងគនននែដលបនេសនើេឡើងេនកនុងស

ែតងេឡើង េទ

កប្រត យតៃម្ល ្រតូវបន

មករ្រប្រពឹត្តេទ ដូចែដលមនែចងេនកនុងករពិពណ៌នវ ិញញ

25 េទះបី ជមនករ្រពមេ្រព ងគនក៏ េ ពី មុខ េហើយមនកំណត់ ចំ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

យ ធតុ ៃនករសេងកតមួ យចំ នួន្រតូវែតទទួ លេជគជ័ យជ

។ ធតុទំងេនះ

ក់ ច

ច់ ខត ។ ដូ េចនះធតុ ទំងេនះមនសញញែខ្វង

ំ កុនងន័ យេនះ ។

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

81

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

នឹង្រតូវែកែ្រប ឬលុបេចល្របសិនេបើ្រគឹះ ករ្រពមេ្រព ងគន ឬកំហត ិ នន

យតៃម្ល

ថ នបណុ្ត ះប

្ត លផ្លស់បូរនូ ្ត វដំ េណើរ ្រប្រពឹត្តេទេនះ។

ករ្រពមេ្រព ងគន្រតូវបនកំណត់ជ «គម្លតអតិបរមរ ងអ្វីែដលេគទទួលបន និងអ្វីែដលេគចត់ទុក ថ

26

ចទទួលយកបន េហើយនិងអ្វីែដលេគចង់បនបំផុតេនះ »។ ករបែនថមករេយគយល់

ចឲយេយើង

ែថមថយនូវក្រមិ តៃនករលំបករបស់លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្លមួយេបើ េ្រប បេធៀបេទនឹងកំហិតរបស់ មុខរបរមួ យេទនឹ ងក្រមិតេជគជ័ យៃនទី ផ រករងរ

េ

យមិនប៉ះពល់ដល់ករបង្ហញសមតថភព។

ឧទហរណ៍ ចេន្លះៃនកំហុសឆគងមួយ (ទំហំ ទំងន់) និងទទួលបនករ្រពមេ្រព ងគនេនកនុងករផលិតវតថុមួយ ឬក៏ករ្រពមេ្រព ងគនមួយែបបេផ ងេទៀតនឹង្រតូវបញ ជ ក់៖ •ករ្រពមេ្រព ងគនយក ±២មម េនកនុង្របែវងបេ

្ត យ គឺ

ចទទួលយកបន

•ខ្វះធតុសេងកតែដលមិនប៉ះពល់េទដល់គុណភពរបស់ផលិតផលក៏ ករ្រពមេ្រព ងគននន ែដលបង្ហញដល់សិស ។

្រតូវបនកំណត់ េឡើងេ

ករ្រពមេ្រព ងគនទំងេនះ

វ ិញញ

ចទទួលយកបន ែដរ។

យេធៀបេទនឹងក្រមិតៃនករលំបករបស់ភរកិចច

្រតូវបនគិតទុកជមុខរួចេហើយេនកនុងករ

ក់ែតង

ិភគលទធផលនន បនទប់ពីមនករសេងកតដ៏គួរឲយខកចិត្ត មិនែមនេនកនុងេពលែក ឬក៏កុងេពលវ ន េនះេឡើយ។ មពិតេទ ករបែនថមនូវករ្រពមេ្រព ងគន មិន ចបំេពញបននូវភពប ជ័យរបស់សិស បនេឡើយ។ ទ្រមង់ៃនករបែនថមបនថយេនះ ្រតូវែតអនុវត្ត្របកបេ ចំែណកឯករកំហិតវ ិញ គឺ សំេ សំណួរែដលសិស ្រតូវែតបនពិនុជប់ ទ តៃម្ល។

មពិត េយើង

េទដល់វ ិញញ

យគិតគូរបំផុត។

ចំេណះដឹងអនុវត្តន៍នន េហើយ បញ ជ ក់ អំពីចំនួន

េដើមបីទទួលបនពិនុសរុ ទ បទំងអស់ស្រមប់ លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យ

ចសួរសំណួរេ្រចើ នជងមួយសំណួរស្រមប់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ែតមួយ។ សិស ទទួល

បន្រគប់ពិនុទទំងអស់្របសិនេបើ គត់បំេពញនូ វលកខខណខែដលកំណត់

និងបង្ហញេឡើងកនុងទ្រមង់ជចំ នួន

សំណួរេដើ មបីឲយជប់។ ដូេចនះេហើយ គឺជកំហិតែដល្រតូវែតេគរព េហើយមិនែមនជករ្រពមេ្រព ងគនេទៀត េនះេទ។ ឧទហរណ៍ ្របសិនេបើេនកនុងលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ មួយ មនសំណួរចំនួន៣ េនះ កំហិត េឆ្លើយឲយ្រតូវ ២សំណួរកនុងចំេ

មសំណួរទំង៣។ េយើងក៏

ចថ្រតូវែត

ចេយគយល់ផងែដរដល់កំហុសឆគង

មួយ

(ករ្រពមេ្រព ងគន) ដល់ចេម្លើយរបស់សំណួរមួយ។

26 រ ឺ

ល់ ឡឺហ ង់ Renald Legendre វចននុ ្រកមអប់ រ ំបចចុបបនន ម៉ុ ងេរ ៉

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ល់ ២០០៥ ឯក

រេយងេលខ ៣៤ ។

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

82

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ខងេ្រកមេនះ

ស្តង់

គឺជគំរស ូ

យតៃម្ល

កប្រត យតៃម្លមួយែដលដក្រសង់េចញពីឯក

ស្រមប់ករ យតៃម្លករសិក

27

រ

ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ

ករសង់រនទ សមតថភព៤

ស

េលខកូ ដ៖..................

កប្រត យតៃម្ល

េឈមះសិស

:……………………………………………

្រគឹះ

:……………………………………………

ថ នអប់រ ំ

លទធផល

េជគជ័យ

កលបរ ិេចឆទ យតៃម្ល :…………………………………………… ហតថេលខ្រគូឧេទទស

ប ជ័យ

:………………………………………… ធតុសេងកត

បន

មិនបន

លទធផល

១-ករេរៀបប្លុក ១-១ ករេរៀបប្លុកបន្រតឹម្រតូវល្អ យមនជំនួយពីនីវូ ៉

●

េ

●

្រគឹះមំល្អ

២-វ ិធី

០ឬ២

្រស្តករងរ(ករតំេឡើង)

២-១ េគរពែផនកៃនករងរបនល្អ

៣-

០ ឬ ១០

ងរនទ

៣-១

ងរនទ្រតង់ជួរល្អ

៣-២

ងរនទមននីវល ូ ៉ ្អ

●

នីវប ូ ៉ ញឈរ

●

នីវេូ ៉ ដក

០ ឬ ១០

27 ឧទហរណ៍ ដក្រសង់េចញពីឯក និងកី

ឆនំ២០០៥ ឯក

មគគុេទទសក៍វ ិធី

រ េរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេប រ ស្តង់

ស្រមប់ករ យតំ ៃល េខត្តេកបិច ្រកសួងអប់រ ំ កំ

ន្ត

រេយងេលខ ១៧

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

83

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

០ ឬ ១០

៤-ទី

ំងក្តរ្រកស់

៤-១ ទី

ំងរបស់ក្តរ្រកស់មនសុវតថិភពល្អបងគុំបនទប់បន ំ

០ ឬ ១០

៥- កូដសុវតថិភព ៥-១ ករេរៀបចំសមភរបរ ិកខរ និងសមភរអង់្រកបនទប់បន ំ សម្រសប

មកូដសុវតថិភព

●

េ

●

ករពរមនុស ចូល

●

ករចងទប់សសរេទនឹងបេងគល

●

ែខ កបករពរ

●

ែខ ករពរសុវតថិភព

៦- វ ិធី

រសុវតថិភព

០ ឬ ២៥

្រស្តករងរ(កររុះេរ ើ)

៦-១ វ ិធី

០ ឬ ១០

្រស្តករងរ្រតឹ ម្រតូវល្អ សរុប

ក្រមិតេជគជ័យៈ ៨០ពិនុទ

កបួនវ ិនិច័យ ឆ ៈ ករេគរពបទ ្ឋ ន ឬសុវតិថភពរបស់អនកដៃទ

កំណត់ចំ

៧.៤. ករ

ចប៉ះពល់ដល់សុវតិថភពរបស់ខួន ្ល

ែមន

_______/១០០

មិនែមន

ំ

យតៃម្លសមតថភពែដលែស្តងជ

ថ នភព

ដូចែដលបនេលើកេឡើងេនកនុងែផនកទី៤

សមតថភពែដលែស្ដងេឡើងកនុង

ថ នភពបនបង្ហញពី

ដំេណើរករមួយែដលេនកនុងេនះមនបុគគលមួយរូបែដលចុះេឈមះេដើ មបីបន្តករអភិវឌឈន៍ខួនឯង ្ល ចេ្រមើនវ ិជជជីវៈ។

ដូេចនះេហើយករ យតៃម្លសងកត់ធងន់េលើករចូលរួមរបស់សិស

ែដលបនេសនើេឡើងេនកនុងអំឡុងេពលៃនករបណុ្ត ះប

េនកនុងដំេណើរករមួយ ្ត ល។ ជលទធផល ករ យតៃម្ល្រតូវបនេធ្វើបន្តរហូត

េពញរយៈេពលៃនករទទួលយកសមតថភពជមួយនឹងេពលេវ េ

និងកររ ីក

យេចញពី លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជ

ដ៏ សំខន់

ច់ខត ែដលបនបញ ជ ក់ េនកនុង

ក៏ដូចជសមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិតែដរ

ៃនករ្របមូលព័ត៌មនជផ្លូវករ

ងលកខណៈពិេសស។

ំងឌីកទ័ រនិងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លនន ្រតូវ

បនកំណត់េឡើង េហើយ្រតូវបនផ រភជប់េទនឹងធតុននៃនសមតថភព។ ក្រមិតៃនភពេជគជ័យមួយ្រតូវ មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

84

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

បនកំណត់េឡើងស្រមប់ សមតថភពទំងអស់ េ

យេយងេទ

មចំនួនៃនលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល។ ចំនួន

ៃនលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ េដើមបីសេ្រមចឲយបននូ វក្រមិតៃនភពេជគជ័ យេនះ្រតូវបនគូសបញ ជ ក់លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ មួយចំនួន្រតូវែតយកពិនុជប់ ទ ជ

ច់ខត។ ស្រមប់ ្រគូឧេទទស ករវ ិនិច័យ ឆ េទេលើករទទួលបននូវសមតថភព

ចនឹង្រតូវេធ្វើេនេពលែដលសិស បនេធ្វើកររបស់ខួន ្ល េឆ្លើយតបេទនឹងកំហិត ្រពមទំងសេ្រមចបននូវភព

េជគជ័យែដលបនេ្រគងទុកេហើយ េនះ។ ៧.៤.១. វិធី

្រស្ត

យតៃម្ល

េនកនុងសមតថភពែដលបង្ហញជ

ថ នភពេនះ គឺជករ្រតួតពិនិតយនិងវ ិភគសកមមភពែដល

េយើងគិតដល់កររ ីកចេ្រមើននូវសមតថភពេនេពល យតៃម្ល។

សមតថភពនន្រតូវបន

ចឲយ

ក់បង្ហញយ៉ ង

ចបស់ដល់សិស ដូចជករេធ្វើវ ិនិេយគទុនបន្តិចម្តងៗនិងជប់រហូតេនកនុងអំឡុងេពលសិក ។ េ

បង្ហញជ េលើ

យខុសពីសមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិក ថ នភព

ំងឌីកទ័រ

នីមួយៗ

សំេ

ក់ែតងនូវ

ងលកខណៈពិេសស

និងេលើលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លក៏េ

នឹង្រតូវជំនួសេ

េទះជវ ិធី

យករ យតៃម្ល្របកបេ

យ

្រស្ត យតៃម្លរបស់សមតថភពែដល

េ

យឈរេលើធតុ ននៃនសមតថភព

ក៏ពិនុទែដលផ្តល់ឲយស្រមប់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

យគុណភពបំផុតែដលនំឲយមនករចូលរួមពីសំ

ក់

សិស េនកនុងករបេងកើតធតុៃនសមតថភពេនះ។ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លែដលបនេ្រជើ សេរ ើសេនះ្រតូវែត ចសេងកតបន និង ច ស់ែវងបន។ ក៏ប៉ុែន្តេនអំឡុងេពល យតៃម្ល េគមិនបនសងកត់ធងន់េទេលើ សមតថភពេធ្វើេទ ក៏ប៉ុែន្តេទេលើគុណភពៃនករចូលរួមរបស់សិស ។ ៧.៤.២.

ងលកខណៈពិេសស

ងលកខណៈពិេសស ្របមូលផ្តំុ

ំងឌីកទ័រ និងលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្លនន ែដលទក់ទងនឹង

ធតុៃនសមតថភពែដលបនដក្រសង់េចញពីសង ្ត ់ េជគជ័យេដើមបី យតៃម្លសមតថភពនីមួយៗ។ លកខណៈពិេសស ស្រមប់ ករ យតៃម្លករសិក

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល េ យកំណត់នូវក្រមិតៃនភព ងខងេ្រកមេនះនឹងបង្ហញអំ ពីសមសធតុរបស់ ង ែដលទក់ទងនឹងសមតថភពែដលបង្ហញជ

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

ថ នភព។

85

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងលកខណៈពិេសស េដើមបី យតៃម្លករទទួលបនសមតថភពែដលែស្តងជ

ថ នភព

េរៀប ប់សមតថភព ស្រមង់ករេរៀប ប់សមតថភពទំង្រសុងរបស់សង ្ត ់ ធតុននរបស់សមតថភព

ំងឌីកទ័រ

បណុ្ត ះប

បង្ហញអំពីទិដ្ឋភពសំខន់ៗ

បង្ហញអំពីទិដ្ឋភពែដល

និងមនអតថន័យបំផុតរបស់

សេងកត និង

ច

ច ស់ែវងបន

្ត ល លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល ្រតូវបនេ្រជើ សេរ ើសេឡើងកនុង

ចំេ

មលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ចូល

ៃនករចូលរួមេនកនុងដំេណើរក រួមនន េនកនុងដំេណើរករ

សមតថភព ។

ករ

យតៃម្ល។

ែដលលកខណៈទំងេនះ្រតូវ

ឆ បញ ជ ក់អំពីលកខណៈវ ិនិច័យ ែដលភពេជគជ័ យ្រតូវែតមនចំ ចំបច់ ជទ្រមង់ លកខណៈ វ ិនិច័យ ឆ ែដល្រតូវបនគូសយក ។

ភជប់េទនឹងសមតថភព ឬក៏េចញមកពី សមតថភព ។ បញ ជ ក់អំពី

ំងឌីកទ័ រ

នីមួយៗកនុងចំេ

ម

ំងឌីកទ័រដៃទៗេទៀត

េហើយបញ ជ ក់អំពីថេតើមុំ ែដល្រតូវេធ្វើករ យតៃម្ល ។ អនុញញតឲយមនករទទួល បននូវសមតថភព ។

ក្រមិតៃនភពេជគជ័យៈ បញ ជ ក់អំពីចំនួនៃនលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ សរុបទំងអស់ ែដល្រតូវេគរព េហើយបង្ហញអំពីវត្តមន របស់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួយចំនួនេទេលើលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងអស់

េដើមបីឲយេយើងចត់ទុកថសមតថភពមួយេនះ្រតូវ

ឆ ចំនួន ៣ កនុងចំេ (ជឧទហរណ៍ លកខណៈវ ិនិច័យ លកខណៈ វ ិនិច័យ ឆ ែដលបនគូសយក ) ។

មលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ៥ ែដលកនុងេនះមនទំង

បនេចះ ។

េនះគឺជគំរៃូ ន

ងលកខណៈពិេសសមួយ

េធៀបនឹងមុខរបររបស់ខួន» ្ល

ដក្រសង់េចញពីឯក

28 ឧទហរណ៍ដក្រសង់េចញពីឯក ្រកសួងអប់រ ំ កី

និងកំ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ក់ែតងេឡើងស្រមប់សមតថភព

រ ករេរៀបចំឥដ្ឋ ជងកំេបរ ស្តង់ រ ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ ស្តង់

ន្ត ឆនំ២០០៥ ទំព័រទី៨៨ និង៩៩ ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

«ករកំណត់ខួនឯង ្ល

ស្រមប់ករ យតៃម្ល ករសិក ។28

ៃនករ យតៃម្លករសិក

យតៃម្លករសិក េខត្តេកបិច

រេយង េលខ១៧

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

86

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងលកខណៈពិេសស ប

្ត ញ

េរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ

េលខកូដ

េលខ និងេឈមះរបស់សមតថភព ១-កំណត់ខួនឯងេធៀបនឹ ្ល ង

េថរៈេវ

សិក

៣០ម៉

មុខរបរ

ធតុននៃនសមតថភព ែស្វងយល់ពីមុខរបរ និងករបណុ្ត ះ ប

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល

ំងឌីកទ័រ ព័ត៌មនស្តីពីមុខរបរ

្របមូលព័ត៌មនសំខន់ៗស្តីពីមុខរបរ

្ត ល

ព័ត៌មនស្តីពីករបណុ្ត ះប េ្រប បេធៀបកំហិតននរបស់មុខរបរ

្ត ល

លទធផលៃនករវ ិភគ

្របមូលព័ ត៌មនសំខន់ៗស្តីពីករ បណុ្ត ះប

្ត ល

ក់ែតងតុលយកររបស់បុគគលិក

ជមួយនឹងបុគគលិកលកខណៈ

លកខណៈ េទ

មកំហិតននរបស់

មុខរបរ សេងខបអំពីលទធផលៃនករវ ិភគ

លទធផលរបស់ដំេណើរករ

ពិចរ

បេងកើត

ថ នភពៃនករវវិ ត្ត និង

ថ នភពលទធផលរបស់ដំេណើរករ

កំណត់ខួនឯងេធៀបនឹ ្ល ងមុខរបរ

កំណត់េគលបំណងរបស់មុខរបរ

ក្រមិតៃនេជគជ័យៈ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លចំនួន ៣ កនុងចំេ សមតថភព្រតូវបនេចះ ។

ដំេណើរករៃនករ ករ

ក់ែតង

ក់ែតង

ម ៥ កនុងេនះគឺលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ែដលបនគូសយក េដើមបីឲយេយើងចត់ទុកថ

ងលកខណៈពិេសស

ថ នភពពិេសសស្រមប់ សមតថភពែដលបង្ហញពី

ថ នភពមន៦ដំ

ក់ កលដូចតេទ៖

១.ករេ្រជើ សេរ ើសធតុននៃនសមតថភព ២.ករតំណត់

ំងឌីកទ័រនន

៣.ករកំណត់លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្ល ៤.ករេ្រជើ សេរ ើសលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ចំបច់

ច់ខត

៥.ករកំណត់នូវក្រមិតៃនភពេជគជ័យ ដំ េ

ក់កលទី១៖ ករេ្រជើសេរ ើសធតុននៃនសមតថភព យគិតគូរដល់ធតុទំងអស់របស់សមតថភពែដលបនបង្ហញេឡើងេ

េយើងនឹង េ្រជើសេរ ើសនូ វធតុមួយចំនួនកនុងចំេ មគគុេទទសក៍វ ិធី

យ

ថ នភពននេនះ

មធតុទំងេនះ េដើមបីេធ្វើករ យតៃម្ល េដើមបី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

ក់ពិន័យ។

្ដ លវ ិជជជីវៈ

87

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យ៉ ងេ ដំ

ច

យតៃម្ល

ស់ក៏ធតុចំនួនមួយែដរែដល្រតូវេ្រជើ សេរស ើ យកកនុងដំ

ក់កលនីមួយៗ

ក់កលទំងបីរបស់ដំេណើរករ៖ - ដំ

ក់កលព័ត៌មន

- ដំ

ក់កលបេងកើត

- ដំ

ក់កលេធ្វើសំេយគ។

ក់ កលទំងេនះ

គឺជេពលេវ

ដ៏មន

រសំខន់ៃនករ្របមូលព័ ត៌មនស្តីអំពីកររ ីកចេ្រមើ ន

េដើ មបី យតៃម្លេលើករអភិ វឌ របស់សមតថភពរបស់សិស ។ ធតុននៃនសមតថភពបនេ្រជើសេរ ើស ្រពមទំង ដំ េ

ក់កលទី២៖ ករកំណត់

ំងឌីកទ័រនន

ង ំ ឌីកទ័រ

យេធៀបនឹងធតុននៃនសមតថភពែដលបនេ្រជើ សេរ ើសេនះ គឺេយើង្រតូវកំ ណត់ថេតើ

ខ្លះែដលសម្រសបេនកនុងដំេណើរករេនះ។

េដើមបីសេ្រមចឲយបនេនះ

វ ិនិ ច័យ ឆ ៃនករចូលរួមេនកនុងដំេណើរករែដលបនែចងេនកនុងស្តង់ យកលំនំ ដំ

ចនឹង្រតូវបនកំណត់។

ម

េយើង្រតូវេយងដល់លកខណៈ

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល។ បណុ្ត ះប ្ត លផងែដរ។

ថ នភពបេងកើតននែដលបនបង្ហញេនកនុងស្តង់

ំងឌីកទ័ រ េយើងក៏

ច

ក់កលទី៣៖ ករកំណត់នូវលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្ល

នឹង

ច យតៃម្លេលើករចូលរួមរបស់សិស េនកនុងសកមមភពែដលបន េសនើេឡើងេដើមបីទទួលបនសមតថភពមួយ។ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងេនះ ្រតូវបនកំណត់េឡើងេចញពីលកខណៈ ៃនករចូលរួមេនកនុងដំេណើរករស្តង់ ខ្លួន» ៖

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល។ េនះគឺជឧទហរណ៍មួយស្រមប់ សមតថភពទី១ «ករ្របេមើ លេមើលខ្លួនឯងេធៀបេទនឹងមុ ខរបររបស់

ំងឌីកទ័រ៖ ព័ត៌មនស្តីអំពីមុខរបរ។ លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ៖ ្របមូលព័ត៌មនសំខន់ៗស្តីអំពីមុខរបរ។ ឃ្លៃនលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ មួយ

បំណងឲយបនចបស់

្រតូវែតមនគុណនមបញ ជ ក់ពីគុណភព

េហើយ្រតូវែតបញ ជ ក់ពីេគល

ស់។

គឺេនកនុងលទធផលែដលបនមកពីសិស ែដលចេម្លើយទំងេនះ

ចនឹងខុសៗគនេនះ។

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្ល គួរែត្រតូវេរៀបេរៀងដូចតេទេនះ េដើមបីគិតេទដល់លទធភពមួយេនះ។ ទក់ទងេទនឹ ងដំ

ក់ កលព័ត៌មន៖

• ្របមូលព័ត៌មនសំខន់ៗស្តីអំពីមុខរបរ • បញ ជ ក់ឲយចបស់នូវធតុ អំេ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

យផល និងមិនអំេ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

យផលស្រមប់ទំនក់ទំនងផទល់មត់ និង

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

88

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

សរេសរ។ ទក់ទងេទនឹ ងដំ

ក់ កលបេងកើត៖

• បេងកើតតុលយករពិតមួយ េលើទ្រមង់បុគគល េ

យេយង

េ្របើ ្របស់បេចចកេទសទំនក់ទំនង េនកនុង្រគប់ ទក់ទងេទនឹ ងដំ

មកំហិតននរបស់មុខរបរ។

ថ នភពែដលែចងទំងអស់។

ក់ កលេធ្វើសំេយគ៖

• កំណត់ េនេគលបំណងរបស់មុខរបរ • បេងកើត

ថ នភពរ ីកចេ្រមើ ន និងលទធផលននៃនដំេណើរករ។

• បង្ហញនូវចំណុចខ្លំងឲយបនចបស់ ដក្រសង់ចំណុចននេដើមបីែកលំអ និងកំណត់មធយបយ េដើមបី េ

ះ្រ

យករលំបក។ លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្ល

មិន្រតូវេធ្វើស្រមប់ យតៃម្លេលើសមតថភពេធ្វើេនះេឡើយ។

េយើង្រតូវេចៀស ងនូវពកយដូចជ

«ករេ្របើ ្របស់បេចចកេទសទំនក់ទំនងបនសម្រសប»

ដូេចនះេហើយ ឬក៏មិន្រតូវេ្របើ

ពកយ «មិនមនកំ ហុសអកខ វ ិរុទធ ឬកំហុសឃ្លេវយយករណ៍»។ ថ នភពមួយចំនួន មនលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ចូលរួមែតពីរបីប៉ុេ

សមតថភពែដលបង្ហញជ េហើយ ល់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងេនះ

ចេ្របើ ្របស់បនស្រមប់ ករ

ក់ពិន័យជ

្ណ ះ។ ដូេចនះ

ំងឌីកទ័ រ ឬជលកខណៈ

វ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្ល។ ជធមម

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្ល្រតូវបនសរេសរេឡើងេ

បចចុបបននកល។ ដំ ក់កលទី៤៖ ករេ្រជើសេរ ើសលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ចំបច់ ល់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ទំងអស់មិនមន គឺ្រតូវចំ ញ់នូវលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ «ែដលមិន

ចេចៀសបន»

លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ទំងេនះ ្រតូវែត លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្ល

ច់ េ

្រតូវែតេគរពេ

យសិស

ដូេចនះស្រមប់ សមតថភពមួយ ច់ខត។ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

ពីេ្រពះ នឹងមនឥទធិពលេទេលើក្រមិតៃនភពេជគជ័ យ។

យែឡកពីេគ េហើយ្រតូវែតេ្រជើ សេរ ើសេ

ច់ ខតទំងេនះ ្រតូវកត់ចំ

ករបង្ហញេនះ។ ដំ

និងេ្របើ

ច់ខត

រសំខន់ដូចៗគនេនះេទ។

ែដលចំបច់

មនចំនួនកំណត់

យចប់េផ្តើមពី កិរ ិយសពទធមម

ំេ

យម៉ត់ចត់បំផុត។

យ «x» េនកនុង្របេ

ះ៤្រជុងេនកនុង

ក់កលទី៥៖ ករកំណត់ក្រមិតៃនភពេជគជ័យ

ក្រមិតៃនភពេជគជ័យបង្ហញអំពីក្រមិតជអបបបរ ិមៃនករចូលរួមរបស់សិស

ចបង្ហញអំពី

សមតថភពរបស់គត់មនកររ ីកចេ្រមើនឬអត់។ ករ យតៃម្លេលើករចូលរួម ្រតូវគូស «ែមន» ឬ «មិនែមនេទ» េហើយចំនួនចេម្លើយទំងេនះ េទ

នឹងបង្ហញថសិស ទទួលបនសមតថភពឬក៏មិនទន់ទទួលបនេ

មក្រមិតៃនភពេជគជ័យែដលបនកំណត់។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

យេយង

ក្រមិតេនះក៏បនបញូច លផងែដរនូវលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ជ

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

89

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ច់ខតទំងេនះ។ ឧទហរណ៍ លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ចំនួន៤ េលើ៦ ្រតូវបនគូ សយក។ ្រតូវែតមនចំនួនេ្រចើនជងចំនួនរបស់លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល

ក្រមិតៃនភពេជគជ័យ

ច់ខត

(សូមេមើលឧទហរណ៍េនទំ ព័របនទប់)។ បញ ្ហ ែដល្រតូវេចៀស ង េនះគឺជបញ ្ហ មួយចំនួនែដល្រតូវេចៀស ង សមតថភពែដលបង្ហញកនុង

េនេពលសរេសរ

ងលកខណៈពិេសស

ស្រមប់

ថ នភព៖

• លកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្ល ែដលមនលកខណៈជសមតថភពេធ្វើ • ករ យតៃម្លែដលត្រមូវឲយមនថិរេវ

ែវងេពក

• ករ យតៃម្លែដលមនលកខណៈលំអិតេពក។ល។ ៧.៤.៣ ករពិពណ៌នរបស់ករចូលរ ួម

គឺជករេរៀប ប់យ៉ងលំអិត ពិពណ៌នែដលយកទុក

ក់ដល់

អំពីធតុននែដលចង់បនេ

ថ នភពែដល

ប៉ុេ

ក់ពិន័យករ

ក់សមតថភពឲយដំេណើរករ កំណត់ េឡើងេនកនុងស្តង់

ករបណុ្ត ះប ្ត ល។ េគលបំណងគឺេដើមបីជួយ្រគឹះ ថ នបណុ្ត ះប តៃម្លរបស់ខួន។ ្ល ឯក រេនះ្រតូវបនផ្តល់ឲយជលកខណៈសំណូមពរ។ ករពិពណ៌នអំពីករចូ លរួម

យករ យតៃម្លស្រមប់

្រតូវែតសេងខបេហើយខ្លី

្ត លននឲយ

ៃន

ក់ែតងសកមមភព យ

បនន័យថ្រតូវែតេធ្វើេឡើងមួយឬពីរទំព័រែត

្ណ ះ។ ករពិពណ៌នេនះមនែផនកដូចតេទ។ ព័ត៌មនទូេទ េសចក្តីែចងរបស់សមតថភពេដើមបី យតៃម្ល

្រតូវបនេលើកេឡើងដូចែដលបនេរៀប ប់េនកនុងស្តង់

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល។ េយើងក៏្រតូវបញ ជ ក់ ឲយចបស់ថេពលេវ ែដល្រគូឧេទទសេធ្វើករវ ិនិច័យ ឆ វ ិជជជីវៈេទ េលើេជគជ័យ ឬប ជ័យេ យេធៀបេទនឹងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល េនះនឹង្រតូវជេពលេវ ចុងេ្រកយ ៃនដំ

ក់ កលនី មួយៗែតប៉ុេ

្ណ ះ េហើយមិនែមនេនកនុងអំឡុងេពលសិក េនះេឡើយ។ ករវ ិនិច័យ ឆ របស់

្រគូឧេទទស្រតូវែផ្អកេទេលើធតុពិតជក់ែស្តងនន

ែដលែស្ដងេឡើង

មរយៈករចូលរួមរបស់សិស ែត មិន

ែមនែផ្អកេទេលើគុណភពៃនករបេងកើតេនះេទ។ ដំេណើរករ្រប្រពឹតេ្ត ទ េយើងបញ ជ ក់ដល់្រគូឧេទទសថ លទធផល តៃម្ល

ចខុសៗគនពីបុគគលមនក់េទមនក់េទៀត ពីេ្រពះថ ករ យ

េធ្វើេឡើងេទេលើករចូលរួមរបស់បុគគលមនក់ៗ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

េនកនុងដំេណើរករែដលបនេសនើេឡើងមិនែមនេទេលើ

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

90

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

សមតថភពេធ្វើេនះេទ។ េនកនុងេនះេយើងនឹងបញ ជ ក់អំពីដំ ក់ កលននៃនករ យតៃម្លអំពីលទធផលនន ែដលចក់ ទុកថ ចទទួលយកបន ្រពមទំងទិដ្ឋភពមួយចំនួនផងែដរ។ េនះគឺជគំរៃូ នករពិពណ៌នៃនករចូលរួមមួយ

ស្រមប់ករ យតៃម្លករសិក

ដក្រសង់ េចញពី ឯក

29

មុខរបរ និងករបណុ្ត ះប

្ត ល

មុខរបរនិងករបណុ្ត ះប

្ត ល

សមតថភពទី១

រ

ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ

េលខកូ ដៈ

ករពណ៌នេលើករចូលរួម ព័ត៌មនទូេទ វ ិញញ

មនេគលបំណងេដើមបី យតៃម្លេលើករចូ លរួមរបស់សិស

ធនដល់ករទទួលបនសមតថភព

េនកនុងដំ េណើរករមួយែដល «ករ្របេមើ េមើលខ្លួនឯងេធៀបេទនឹងមុខរបរ»។ ករ យតៃម្លេលើករ

ចូលរួម ្រតូវេធ្វើេឡើងេពញរយៈេពលៃនករបណុ្ត ះប

្ត លេ

យ្រគូឧេទទស។ ករវ ិនិច័ឆយ្រតូវេធ្វើេឡើងេ

រ ំលឹកអំពីទិននន័យនន ្រពមទំងអំពីកររួមបញូច លគន និងអំណះអំ

ងេ

យ

យឈរេលើទិននន័យ សតយនុម័ត

បញ ជ ក់ពីជេ្រមើស វ ិជជជីវៈ។ ដំេណើរករ្រប្រពឹតេ្ត ទ

ែស្វងយល់អំពីមុខរបរ និងករបណុ្ត ះប

្ត ល

ធតុមួយេនះ ត្រមូវឲយមនករ្របមូលយកនូវព័ត៌មននន ស្តីអំពី្របធនបទេផ ងៗ។ េនកនុងករ្រ

វ្រជវរកព័ត៌មនទំងេនះ សិស នន យ៉ ងេ

-សហ្រគសពីរ្របេភទ

ច

ស់នឹង្រតូវបញ ជ ក់នូវ៖

-ផលិតផល ឬេស កមមែដលផ្តល់ឲយចំនួនពីរ្របេភទ -ទស នវ ិស័យករងរ េនកនុងតំបន់របស់ពួកេគ -ករផ្តល់្របក់ េបៀវត េទ មក្រមិតៃនទីផ រករងរ និងស្រមប់កមមករែដលមនបទពិេ

ធន៍មនក់

-លកខខណ្ឌនន េដើមបីចូលេទកនុងទីផ រករងរ

-ភរកិ ចចសំខន់ៗទំង

យ

-អងគភពឧស ហកមមសំណង់ចំនួនបី។

េ្រប បេធៀបកំហិតននរបស់មុខរបរជមួយនឹងលកខណៈរបស់បុគគល។

29 ឧទហរណ៍ដក្រសង់េចញពីឯក ្រកសួងអប់រ ំ កី

និងកំ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

រ ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ ស្តង់

ន្ត ឆនំ២០០៥ ទំព័រទី៨៨ និង៩៩ ឯក

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

ៃនករ យតៃម្លករសិក

យតៃម្លករសិក េខត្តេកបិច

រេយង េលខ១៧

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

91

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ករ យតៃម្លេលើសិស ្រប្រពឹ ត្តេទកនុងឱកសជំនួបមួ យ្រកុមែដលករ យតៃម្លេនះ និយយអំពី ករបេងកើតទំនក់ ទំនងរ ងមុខរបរ សិស ្រតូវបនេសនើឲយបេងកើតយ៉ ងេ

និងលកខណៈរបស់បុគគល។

ច

ស់ទំនក់ទំនងចំនួន២

េនកនុងអំឡុងេពលៃនជំនួបេនះ រ ងលកខណៈរបស់ខួនជមួ ្ល យ

នឹងកំហិតននៃនករ្របកបមុខរបរ។ ជំនួបរេបៀបេនះនឹង្រតូវ្រគប់្រគងយ៉ ង

េដើមបីឲយ្រគប់បុគគល

ទំងអស់មនឱកសកនុងករបេញចញេយបល់។

្រតួតពិនិតយេលើលទធផលៃនករវ ិភគពិចរ

ទំងេនះ

សិស ្រតូវែតសរេសររបយករណ៍មួ យែដលេនកនុងេនះ ្រតូវពនយល់ជពិ េសសអំពីជេ្រមើស

និង

ជីពរបស់ខួន។ ្ល

េនកនងរបយករណ ៍ របស់ខួន ្ល សិស ្រតូវពនយល់អំពីជេ្រមើសេ ុ

អនកេរៀបឥដ្ឋ-

ជងកំ េបរ

េ

របស់ខួន។ ្ល

យយកចិត្តទុក

ត្រមុយនន េដើមបីែស្វងយល់អំពី

ករសិក

េធ្វើេឡើងេ

ែផ្អកេទេលើសង ្ត ់

ំងឌីកទ័រ

យ

ៃនករ *

ក់ដល់ចំណង់

ងលកខណៈពិេសស េដើមបី

និងលកខណៈ េចញពី

វ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លែដល

យផ រភជប់ជមួយនឹងមុខរបរ។

ឥរ ិយបថ ក់ពិន័យ

ងលកខណៈ

ពិេសសទំងេនះ េយើង

គឺមនអតថន័យ ែតងវ ិញញ

និងចំណង់ចំណូលចិត្ត

ករ យតៃម្លេលើសមតថភព ក់ មួយ

្រតូវែតបញូច លេទកនុង

បណុ្ត ះប ្ត លទំងមូល េនេពលែដល ក់ពិន័យ

េ្រជើសេរ ើស

គឺលកខណៈវ ិនិច័ឆ យតៃម្ល

ផទុយេទវ ិញ ្រតូវកំណត់ ងលកខណៈពិេសស ែដលមនលកខណៈ្រសេដៀង ចំនួន េហើយជទូេទមិន ជ ង ចំបច់ ច់ខត គនបំផុតេទនឹងបរ ិបទៃន

បំផុតរបស់សមតថភព។

ែដលសរេសរេនកនុង ង លកខណៈពិេសសេនះ ែដល េលើកេឡើងអំពីលកខណៈ វ ិនិច័យ ឆ ៃនសមតថភពេធ្វើ

ក្លយជធតុេយងទំង យ។

ឬៃនករចូលរួមរបស់ ស្តង់ ប

*មុននឹងេធ្វើករ

យតៃម្ល

េដើមបី

ពិន័យេលើសមតថភព។

េហើយទមទរឲយមនករ

ក់

ថ នភពមួយែដលបង្ហញ អំពីលកខខណ្ឌៃនករបេងកើត

ទីផ រករងរ។

យតៃម្លជផ្លូវករ។

ៃនករបណុ្ត ះ ្ត លវ ិញេនះេទ។

ក់ពិន័យ ករេផទរចំេណះដឹងនឹង្រតូវេផទ ងផទត់ េនកនុងភរកិ ចចេ្រចើនជងចំនួនមួយ េនកនុងមុខ របរ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

92

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

៧.៤.៤. ស

ស

កប្រត

យតៃម្ល

កប្រត យតៃម្ល

គឺជឧបករណ៍សំ ប់ែណនំេទេលើលទធផល។ ស

និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្លននរបស់

ឌីកទ័រ

េហើយេបើ ចំបច់

ងលកខណៈពិេសស

ជទ្រមង់ៃនធតុស្រមប់សេងកត

យតៃម្លេលើសមតថភពែដល ែដល

យតៃម្ល

ចទទួលយកបន

កប្រតេនះ មន

េហើយបញ ជ ក់ យ៉ ងចបស់

(សូមេមើ លែផនកធតុសេងកតៃនស

បង្ហញជអត្តចរ ិត)។

ឯក

ំង

រេនះក៏

កប្រត

ចបង្ហញអំពីករេយគយល់

ែដលទក់ ទងេទនឹ ងលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ យតៃម្លមួយផងែដរ។

ឬក៏កំហិតនន

ក៏បង្ហញអំពីតុលយភពរ ងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ យតៃម្ល

ឬកំហិតននជមួយនឹ ងក្រមិ តៃនភពេជគជ័យ

ស្រមប់ករ យតៃម្លេទេលើសមតថភពែដល បង្ហញជអត្តចរ ិតផងែដរ។ ស

កប្រត យតៃម្ល្រតូវបនផ្តល់ឲយជសំណូមពរ

ងលកខណៈពិេសសែដលចំបច់ ដំ

ក់កលននៃនករ

េលើកែលងែតស្រមប់ែផនកននែដលមកពី

ច់ខត។

ក់ែតង

•កត់បញូច លទិននន័យជទូេទនន៖ ចំ ណងេជើង េលខកូដ លំ •

ក់បញូច លេឡើងវ ិញនូ វ

•បែនថម្របេ

និងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ននែដលសេ្រមចយកស្រមប់

ំងឌីកទ័រ

ករ យតៃម្ល េហើយែដលបនពី

ងលកខណៈពិេសស។ េនមុខលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ

ះ៤្រជុងស្រមប់គូសែថមេទៀត

ករបញ ជ ក់ ៃនករវ ិនិច័យ ឆ បង្ហញេ

នឹង្រតូវេសើេរ ើេឡើងវ ិញ

ថ នអប់រ ំនន

ក់បញូច លក្រមិ តៃនភពេជគជ័យេនកនុង កប្រត យតៃម្លមួយ

ស្រមប់ករ យតៃម្លករសិក

30 ឧទហរណ៍ដក្រសង់េចញពីឯក ្រកសួងអប់រ ំ កី

និង កំ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

ជទ្រមង់ធតុសេងកត។

េដើ មបីគិតេទដល់ករណីេនះ។

េនះមនជលកខណៈសំណូមពរ ្រគឹះ

ស្តង់

េហើយេបើ ចំបច់

ផ រភជប់នឹងលកខណៈវ ិនិច័យ ឆ មួយេនះ

្របសិនេបើមនធតុសេងកតមួយ

េនះគឺជគំរៃូ នស

េដើមបីស្រមួលដល់

យ «ែមន» ឬ «មិនែមន» េចៀសជងតុលយភព។

•បញ ជ ក់ឲយចបស់អំពីលកខណៈវ ិនិច័ឆយ យតៃម្ល

•

ប់របស់សមតថភព។

30

។

េ

ដក្រសង់េចញពីឯក

ន្ត ឆនំ២០០៥ ទំព័រទី៨៨ និង៩៩ ឯក

យ

រែតស

កប្រត

ចបែនថម ឬែកែ្របធតុសេងកតបន។

ងលកខណៈពិេសស។

រ ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ ស្តង់

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ េនះ

ករេរៀបឥដ្ឋ-ជងកំេបរ

រ

ៃនករ យតៃម្លករសិក

យតៃម្លករសិក េខត្តេកបិច

រេយង េលខ១៧

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

93

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

មុខរបរ និងករបណុ្ត ះប

យតៃម្ល

្ត ល

សមតថភព១

ស

េលខកូ ដ៖..................

កប្រត យតៃម្ល

េឈមះសិស

:……………………………………………

្រគឹះ

:……………………………………………

ថ នអប់រ ំ

កលបរ ិេចឆទ យតៃម្ល :…………………………………………… ហតថេលខ្រគូឧេទទស

លទធផល េជគជ័យ

ប ជ័យ

:……………………………………………

១-ព័ត៌មនស្តីអំពីមុខរបរ

មន

មិនមន

មន

មិនមន

មន

មិនមន

មន

មិនមន

១-១ ្របមូលព័ត៌មនសំខន់ៗស្តីអំពីមុខរបរ មជឈ ្ឋ នករងរ ទស នវ ិស័យករងរ ្របក់កំៃរ លកខខណ្ឌករងរ លទធភពកនុងករេឡើង

ឬសហជីព ។ល។

២-ព័ត៌មនស្តីអំពីករបណុ្ត ះប

នៈ និងផ្លស់បូរទី ្ត កែន្លងសមគមន៍ និេយជក

្ត ល

២-១្របមូលព័ត៌មនសំខន់ៗ ស្តីពីករបណុ្ត ះប

្ត ល

៣-លទធផលៃនករវ ិភគ ៣-១ បេងកើតតុលយករ ៃនបុគគលិកលកខណៈ េទ

មកំហិតននរបស់មុខរបរ

៤-លទធផលៃនដំេណើរករ ៤-១ បេងកើត

ថ នភពវ ិវត្ត និងលទធផលរបស់ដំេណើរករ

៤-២ កំណត់េគលបំណងរបស់មុខរបរ សរុបៈ _________/៥ ឆ ក្រមិតៃនភពេជគជ័យៈ លកខណៈវ ិនិច័យ ឆ ចំនួន ៣ េលើ ៥ ែដលកនុងេនះករេឆ្លើយតបេទនឹងកំហិតនន របស់លកខណៈវ ិនិច័យ ២-១ និង ៤-២ កំ ណត់ ចំ

ំៈ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

94

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងេលខ៤ ស្រមង់សមតថភពនន៖ លិខិតអនុញញតស្រមប់ករងរ ភពេជគជ័យ

ស្ដីពីលកខខ័ណ្ឌៃនករ

ក់ពិន័យែដលទក់ទងេទនឹងករ្រគប់្រគងសមតថភពៃន

មុខរបរមួយេនះនឹងនំឲយមនេសចក្តីបញ ជ ក់ ជទូេទេ្រកមទ្រមង់ជសញញប័្រត វ ិញញបនប្រត ឬជលិខិត បញ ជ ក់ករបណុ្ត ះប

្ត ល។

េសចក្តីបញ ជ ក់េនះបង្ហញថសញញប័ ្រតបនបំេពញ្រគប់លកខខណ្ឌមុននឹង

ទទួល បន។ ដំេណើរករបនទប់ េដើមបីសេ្រមចនូវេគលបំណងេនះ គឺ ្រគឹះ

ថ នសិក

ពិេ

ធន៍។

ចជករបណុ្ត ះប ្ត លមួយេនកនុង ចជករសិក េនកនុងមជឈ ្ឋ នករងរ ឬក៏ជករផ្ដល់សុពលភពដល់ចំេណះដឹងជបទ

េដើមបីឲយឯក ្រគឹះ

រទំងេនះមនលកខណៈជផ្លូវករ

ថ នសិក ែដលមន

ជធរមន។

ណត្តិេនះនឹង្រតូវផ្តល់ឲយ។

ជទូេទឯក

(កមមករពក់ក ភណ្ឌ

ឬេឈមះរបស់មុខរបរឬរបស់

សំេលៀកបំពក់។ល។)

បណុ្ត ះប

រែដលមន្រ

ឯក

រេនះ

របស់រដ្ឋម្រន្តី ឬរបស់

ចមនេ្រចើនទ្រមង់េទ

មចបប់

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល ្ត លជំនញ កមមករ កមមករជំនញ អនកបេចចកេទស អនកបេចចកេទសជន់ខពស់។ល។) វ ិស័យ

ឬចំណងេជើងរបស់សង ្ត ់

រេនះគូសបញ ជ ក់ អំពី្របេភទ

ឯក

សញញប្រត ក្រមិត

ជីព (េមកនិករថយន្ត េលខធិ ករ ្ឋ ន

ករបរ ិេចឆទៃនករេចញសញញប័ ្រត

យន -

េហើយជួនកលេឈមះរបស់្រគឹះ

ថន

្ត លែដលសិស េនះបនចូលេរៀន។

ឯក

រែដលផ្តល់ឲយមនតៃម្លគតិយុត្ត។

្រគប់លកខខណ្ឌេដើមបីទទួលបន ប៉ុេ ឲយ្របកបមុខរបរេនះបនែដរ

មិន្រតឹមែតបញ ជ ក់ ថមចស់សញញប័្រតេនះបនបំេពញ

្ណ ះេទ ក៏ប៉ុែន្តឯក

រេនះក៏

ចឲយមចស់ មន

នៈមួយ េហើយក៏

េលើកែលងែតមនករណីពិេសស។ ដូេចនះ សញញប័្រត

មួយេនះនឹងធននូវករទទួល

ឬឯក

គ ល់ពីសងគម ថមនសមតថភព និង ជនិមិត្តរប ូ ករបណុ្ត ះប

ផ្លូវឈនេឆពះេទរកទីផ រករងរ។ ក៏ប៉ុែន្ត ព័ត៌មនែដលមនេនកនុងសញញប័ ្រតេនមនក្រមិតេនេឡើយ។

ច

រសមមូល ្ត លែដលជ

េដើមបីយល់ដឹងឲយបន

កន់ែតសុីជេ្រមេទេលើខឹម ្ល

រៃនករបណុ្ត ះប ្ត លឬក៏េទេលើសមតថភពែដលមនេនកនុងស្តង់ ៃនករ េយើង្រតូវករឯក រពិេ្រគះជផ្លូវករ ឬក៏ទក់ទងជមួយបុ គគលែដលេធ្វើករងរកនុង

បណុ្ត ះប ្ត លេនះ ្របព័នប ធ ណុ្ត ះប ្ត លវ ិជជជីវៈ។ ដំ

ករបញូច លវ ិធី

្រស្តគិត

ក់កល្រតឹម្រតូវេលើ្របព័នធបណុ្ត ះប

អនុវត្តទនទឹមគនកនុងេពលែតមួយ ្របសិនេបើគមនករែកែ្រប ឯក

មសមតថភព ជទូ េទ េធ្វើេឡើងកនុងឱកសេធ្វើកំែណទ្រមង់សុីជេ្រម វ ិធី

្រស្តបុ ណពីមុន

និងវ ិធី

្រស្តគិត

្រស្តពីរ

មសមតថភព។

មួយេលើឯក

រែដលេចញពីករបណុ្ត ះប មគគុេទទសក៍វ ិធី

េនះ៖

្ត លវ ិជជជីវៈ។ ដូេចនះ កំែណទ្រមង់េនះ នឹង្រតូវករវ ិធី

ម

រ្របឡងជផ្លូវករេទេនះ នឹង ចមនករ្រចឡំគនរ ង ្ត លចស់ពីមុន និងឯក រែដលេចញពីករបណុ្ត ះប ្ត លគិត ម

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

95

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

សមតថភព។ ដូេចនះនឹងមនបញ ្ហ េលើរប ូ ភពៃនកំែណទ្រមង់ ជ ពិេសសេលើរប ូ ភពៃនករ វ ិធី

្រស្តគិត េ

ក់ឲយេ្របើ ្របស់

មសមតថភព។

យ

រែតវ ិធី វ ិធី

មុខរបរមួយេនះ

្រស្តគិត ្រស្តេនះ

មសមតថភព សងកត់ធងន់េលើសមតថភពចំបច់ទំងអស់ស្រមប់ ្របកប ចឲយេយើងបែនថមឯក

រមួ យេទៀតេនះគឺ៖

ស្រមង់ សមតថភព។

ករ

បញូច លឯក រ្របេភទេនះ នឹងនំឲយមនគុណសមបតិ្តយ៉ងេ្រចើន។ មយ៉ ងឯក រេនះបញ ជ ក់ ចបស់អំពីករ បណុ្ត ះប ្ត លែដលេធ្វើេឡើង មវ ិធី ្រស្តគិត មសមតថភព ែដលនឹងនំឲយមនករធនកន់ែតចបស់ អំពីកំែណទ្រមង់ផង េឡើងផងែដរ។ សញញប័្រត

មយ៉ ងេទៀត

ចេធ្វើឲយករផ្តល់ព័ត៌មន

បញជីស្រមង់ែដលអមេ

មរយៈ

យករពិពណ៌នេលើសមតថភពែដលេគទទួល

នឹង ជករអនុញញតដ៏ពិត្របកដមួយស្រមប់ករងរេ

្របវត្តិរប ូ របស់ខួនេហើ ្ល យព័ត៌មនទំងេនះនឹ ង បញជីស្រមង់សមតថភពេនះ

សញញប័ ្រតេនះកន់ែត្របេសើរ

ក៏នឹង

គ ល់េនះស្រមប់

យបែនថមនូវព័ ត៌មនែដលបំេពញេលើ

ចស្រមួលដល់ករចូលេធ្វើករ។ ចេ្របើ ្របស់ស្រមប់ទទួល

គ ល់សមតថភពមួយែផនកផងែដរ

េបើ េទះបីជបុគគលេនះ មិនបនបំេពញនូវលកខខណ្ឌទំងអស់ េដើមបីទទួលបនសញញប័្រតែដលខ្លួនចង់បន េនះក៏េ

យ។ ដូេចនះេហើយបញជីេនះគឺជឯក

រផ្លូវករទីមួយែដលនឹង ចស្រមួលដល់ករឈនចូល រក ជីពរបស់បុគគលមនក់ែដលចុះេឈមះេរៀន ឬក៏ចុះេឈមះ េដើមបីសុំសុពលភពេលើចំេណះដឹង បទពិេ ធន៍

្រពមទំងេលើទឹកចិត្តដល់បុគគលេនះ

េដើមបីឲយគត់ បំេពញ

ែដលខ្លួនចង់បន។

៨. ករបេងកត ើ និងករផ្ដលស ់ ព ុ លភពដល់សង ្ត ់

កិចចកររបស់ខួនេដើ ្ល មបីទទួលបននូវអ្វី

យតៃម្ល

្រកុមអនកផលិត ្រកុមអនកផលិត ស្តង់ ស្តង់ ចំនួន។

ែដលបនបេងកើតេឡើងេដើ មបី

ក់ ែតងដំ

ក់កលេផ ងៗឈនេទរកករផលិត

របណុ្ត ះប ្ត ល និងស្តង់ មគគុេទទសក៍គរុេកសលយេនះ ជទូេទបនទទួល ណត្តិេដើមបីផលិតនូវ យតៃម្លេនះ។ ្រកុមេនះមនអនកឯកេទសខងវ ិធី ្រស្ត មសមតថភពមួយរូប និង្រគូឧេទទសមួយ េយើង្រតូវែតធនថយ៉ ងេ

ច

ស់្រគូឧេទទសមនក់កុងចំ ន េ

ម្រគូឧេទទសទំងេនះ

េចះ

ទ ត់

ជំនញនូ វសមតថភពទំងអស់របស់មុខរបរ។ េនកនុងករណីផទុយពីេនះវ ិញ ចំបច់្រតូវែតមនករជួយឧបតថមភ ពីសំ ក់អនកឧេទទសៃនមុខរបរ ជពិេសសេនេពលែដលបេងកើតនិងេរៀបចំ ងលកខណៈពិេសស។ មតិកែដល

ចេសនេើ ឡើង

េនះគឺជគំរៃូ នមតិកមួយរបស់សង ្ត ់

យតៃម្ល។

-េឈមះរបស់សង ្ត ់ មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

96

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

-្រកុមអនកផលិត -េសចក្តីែថ្លងអំណរគុណ -បញជីេឈមះអនកែដលបនពិ េ្រគះេយបល់ -មតិកេរឿង -ករបង្ហញស្តង់

យតៃម្ល (្របេភទ រចនសមព័នធ េគលបំណង និងករពិពណ៌ននន)

-ករពិពណ៌នខ្លីៗេលើសង ្ត ់

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត ល -ស្រមប់ សមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិតនីមួយៗ៖ •លកខណៈពិ េសសស្រមប់ ករ យតៃម្លេដើមបី

ក់ពិន័យ

•ករពិពណ៌នអំ ពីវ ិញញ -ស្រមប់ សមតថភពែដលបង្ហញជ

ថ នភព៖

•លកខណៈពិ េសសស្រមប់ ករ យៃម្លេដើមបី

ក់ពិន័យ

•ករពិពណ៌នអំ ពីករចូ លរួម •ស

កប្រត យតៃម្ល

ជំនួបេដើមបីេធ្វើករផ្ដលស ់ ព ុ លភព េនចុងបញចប់ៃនករ

ក់ែតងស្តង់

ជំ នួបេដើមបីផ្ដល់សុពលភពរយៈេពលមួយៃថង

នឹង្រតូវេរៀបចំ

េឡើង។ ជំនួបេនះេធ្វើេឡើងេដើ មបីទទួលយកេយបល់េលើ

ងលកខណៈពិ េសសេលើករពិពណ៌នវ ិញញ

ករចូលរួម

អនកតំ

្រពមទំងេលើស

កប្រត យតៃម្លផងែដរ។

ឬ

ងឲយមជឈ ្ឋ នករងរនឹងមិន្រតូវបនេគ

ពិេ្រគះេយបល់េទ ពីេ្រពះករផ្ដល់សុពលភពទំងេនះគឺមនលកខណៈគរុេកសលយសឹងទំងអស់។ េដើមបីេធ្វើឲយលទធផលៃនជំ នួបេនះបនកន់ែត្របេសើរេឡើងេនះ ករឲយតៃម្លេទេលើសង ្ត ់

មុខរបរ-សមតថភព និងអនកែដលបនចូលរួមកនុងស្តង់

នឹង្រតូវបនអេញជើញឲយចូ លរួមកនុងជំនួបេនះែដរ។ ជមួយនឹងគេ្រមងេនះជមួយនឹ ងរេបៀប ស្តង់

្រគូឧេទទសែដលធ្លប់បនចូលរួមកនុង

មពិតេទ

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត លេនះ អនកទំងេនះសុទធសឹងែតជអនកមន្របវត្តិ

ក់ែតង និងករត្រមង់ទិសនន។ល។

ែដល្រតូវផ្ដល់សុពលភពេនះ

្រតូវផ្តល់ជូនដល់្រគូឧេទទស្របមណ២សប្តហ៍មុនជំនួប។

កនុងករផ្តល់េនះ ចំបច់្រតូវអមជមួយេ យលិខិតមួយចបប់ែដលពនយល់អំពីតួនទីរបស់ពួកគត់កុងករ ន ផ្ដល់សុពលភព និងអំពីករេ្រត មខ្លួនរបស់ពួកគត់។ េដើមបីឲយចបស់ជងេនះេទេទៀតេនះ េយើង្រតូវបញ ជ ក់ អំពីែផនកននែដល្រតូវឲយសុពលភព និងែផនកែដលមិន្រតូវផ្ដល់ (ឧទហរណ៍ យ៉ ង

ងសំេយគ) េដើ មបីេធ្វើ

កុំឲយមនករភ័ ន្ត្រចឡំ។ ជបឋម

្រស្តេដើ មបី

ជំនួបនឹងជឱកសេដើ មបីសេងខបលកខណៈវ ិនិ ច័យ ឆ ៃនទ្រមង់របស់

ក់ ែតងស្តង់

មគគុេទទសក៍វ ិធី

េហើយ

ក់ ឲយដំេណើរករេនកនុង្រគឹះ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

និងរេបៀបអនុវត្តន៍វ ិធី

ថ ន។បនទប់មកែផនកនីមួយៗៃនស្តង់

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

97

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្លនឹង្រតូវបង្ហញ

យតៃម្ល

និងផ្តល់សុពលភព

(

ងលកខណៈពិេសស។ល។)

េលើកែលងែតធតុ នន

ែដលទញេចញពី សង ្ត ់

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត លែដល្រតូវបនផ្ដល់សុពលភពរួចេហើយ។ េយើងគួរែតចប់េផ្តើមេឡើងេ យឧបករណ៍ យតៃម្លស្រមប់ សមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិត េហើយ

បញចប់េ

យឧបករណ៍ យតៃម្លស្រមប់ សមតថភពែដលបង្ហញជ

ថ នភព។ ករេធ្វើរេបៀបេនះ នឹងស្រមួល

ដល់ករផ្ដល់សុពលភព។ រេបៀប រៈដូចខងេ្រកមេនះ

ចនឹង្រតូវអនុម័ត។

១.ពិធីេបើកជំនួប ២.កររ ំលឹកេឡើងវ ិញេ

យសេងខបេលើដំេណើរករ

ក់ែតងស្តង់

ៃនករបណុ្ត ះប ររបស់សង ្ត ់ យតៃម្ល។

៣.ករបង្ហញអំ ពីបំណង េគលបំណងធំៗ និងខ្លឹម ៤.ករបង្ហញ និងេទេលើស

និងករផ្ដល់សុពលភពេទេលើ

ករពិពណ៌នអំពីវ ិញញ

កប្រត យតៃម្លស្រមប់ សមតថភពែដលបង្ហញជអត្តចរ ិក។

៥.ករបង្ហញ និងេទេលើស

ងលកខណៈពិ េសស

្ត ល។

និងឲយសុពលភពេទេលើ

ងលកខណៈពិ េសស

កប្រត យតៃម្លស្រមប់ សមតថភពែដលបង្ហញជ

ករពិពណ៌នអំពីករចូលរួម

ថ នភព។

េយើង្រតូវដឹងថ ដំេណើរករៃនករផ្ដល់សុពលភព្រតូវែតសេ្រមចេ

យកុងសង់ស៊ុស១។

មិនែមន

ជឱកសល្អេនះេទ កនុងករេធ្វើឲយជំនួបេនះមនភព ង ំ សទះ េ យ រែតករចប់ រមមណ៍េទេលើរេបៀបៃន ករ ក់ ែតងស្តង់ េនះ។ គួរែតកំណត់្រពំែដនៃនករពិភក កុំឲយរកពកយល្អឥតេខចះមក ក់េនះេឡើយ។ ទីបញចប់ េនេពលមនជំនួបេនះ េយើង្រតូវេចៀស ងនូវករែកែ្របេដើ មបីែថរក នូវលកខណៈ ពិេ្រគះ េយបល់របស់ជំនួប េលើសង ្ត ់

។

េហើយទុកឲយ្រកុមអនកផលិតនូវេពលេវ

ក៏ប៉ុែន្តេនចុងបញចប់ៃនជំនួប

មួយដ៏សម្រសបស្រមប់ករបែនថមបនថយេទ

អនកស្រមបស្រមួលកមមវ ិធី្រតូវែតេធ្វើសំេយគមួយ

ស្តីអំពី

គំនិតេយបល់ែដលទទួលបនទំងអស់ េហើយេផទ ងផទត់សំេយគេនះ ជមួយនឹ ងអនកមនវត្តមនទំងអស់ េដើ មបីេធ្វើយ៉ង

ធនថមនព័ ត៌មនចំបច់េនកនុងៃដស្រមប់ េធ្វើករសេ្រមចចិត្តែដលនឹងបន្តដល់ករ

ផ្ដល់សុពលភព ្រពមទំងករសរេសរបយករណ៍។

របយករណ៍ៃនករផ្ដលស ់ ព ុ លភព របយករណ៍ៃនករផ្ដល់សុពលភព គឺជករ្រសង់យកនូវមតិេយបល់ និងករអធិបបយេ ្រតូវបនអេញជើញឲយចូលរួមកនុងជំនួបទំងអស់។

របយករណ៍េនះក៏បង្ហញយ៉ ងចបស់

និងេ

យអនក

យសេងខប

នូវឃ្ល្របេយគននែដលបនេលើកេឡើងេនកនុងអំឡុងេពលជំនួប។

របយករណ៍េនះក៏នឹងបញ ជ ក់ អំពី

បក្រ

បនទប់ ពីទទួលបនគំនិតេយបល់

កុងសង់ស៊ុស

្រពមទំងករែខ្វងគំនិតគននន

យនូវ្របេយគរបស់អនកចូលរួម

េទេលើទិដ្ឋភពសំខន់ៗៃនស្តង់

ឬ្របកសនូវេសចក្តីសេ្រមច

យតៃម្លេ

េនះេឡើយ។ ករវ ិភគេលើករអធិបបយ ឬេលើសំណូមពរនននឹ ងអនុញញតឲយ្រកុមអនកផលិត េលើេសចក្តីនន និងេទេលើករែកែ្របែដលចង់ បនទំង មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

យមិន

ច យតៃម្ល

យ។

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

98

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

របយករណ៍នឹង្រតូវ្របគល់ឲយអនកែដលបនចូលរួមទំងអស់ជព័ត៌មន។ េសចក្តីសេ្រមចចិត្ត ចំេពះគំនិតេយបល់ និងករអធិបបយែដលបនេសនេើ ឡើងនន េនេពលែដលរបយករណ៍្រតូវបនសរេសរបញចប់ េហើយេនះ េដើ មបីេឆ្លើយតបេទនឹ ងអ្វីែដលេសនើេឡើង។

្រកុមអនកផលិត្រតូវេធ្វើករសេ្រមចចិត្ត

េនេពលែដលមនករែកែ្របននេទេលើសង ្ត ់

េដើមេនះ

េយើង

្រតូវសរេសររបយករណ៍បែនថមបនថយមួ យេទៀត ែដលនឹ ងេរៀប ប់អំពីេសចក្តីសេ្រមចចិត្តនន បនទប់ពីមន ករផ្ដល់សុពលភព។ របយករណ៍េនះ មិន្រតូវបនផ្តល់ជូនដល់អនកចូលរូមកនុងជំនួបៃនករផ្ដល់សុពលភព េនះេទ៖

ស្រមប់េ្របើ ្របស់ជលកខណៈៃផទកុងែតប៉ ន ុេ

្ណ ះ។

ងេលខ៥ ករ្រគប់្រគងករ យតៃម្ល ដូចែដលបនេរៀប ប់េនែផនកខងេដើមមគគុេទទសក៍រច ួ មកេហើយ ទស នវ ិស័យ និងេគលបំណងៃន

ករ យតៃម្លមនលកខណៈខុ សៗគនេទ

មទស នៈរបស់ករេី ផ ងៗ ែដល្រតូវទទួលខុស្រតូវេនកនុង្របព័នធ

បណុ្ត ះប ្ត លវ ិជជជីវៈ។ ស្រមប់ លំ ប់មួយ កនុងចំេ មលំ ប់ទំងអស់េនះករ្រគប់្រគងតួនទី «ករ យតៃម្លករសិក » មនទិ ដ្ឋភពមួយេផ ង េហើយត្រមូវឲយមនករេធ្វើគេ្រមងករ្រគប់្រគង និងករ យតៃម្ល្របកបេ

យភពរលូនេនចំណុចក

្ត លៃនលំ

ប់

បុគគលែដលទទួ លខុស្រតូវេលើករ្រគប់្រគង

ៃនករ យតៃម្លករសិក ្រតូវែត៖ •ធនអំពីភពចំបច់ៃន្រកបខ័ណ្ឌគតិយុត្ត

និង្រកបខ័ណ្ឌបទ ្ឋ នែដលមន

េហើយេបើចំបច់

្រតូវេធ្វើករែថមថយ។ •កំណត់នូវេគលនេយបយ យតៃម្លមួយ បង្ហញអំពីសិទិធ

និងកតព្វកិចចរបស់អនកេធ្វើអន្ត គមន៍

ផងែដរ (សូមេមើល •បេងកើតនិង

ែដលបង្ហញអំ ពីគុណតៃម្លេនកនុងវ ិស័យេនះែដល ្រពមទំង្រកបខ័ណ្ឌទូេទៃនករ

ក់ឲយដំេណើរករ

ងេលខ៣)។ ក់ឲយេ្របើ ្របស់នូវស្តង់

យតៃម្លនិងសមភរជំនួយ (ករពិពណ៌នវ ិញញ

ស

កប្រត យតៃម្ល។ល។) ស្រមប់ សង ្ត ់

ៃនករបណុ្ត ះប ្ត លនីមួយៗ។ •ផលិតនូវសមភរ យតៃម្ល ស្រមប់ត្រមូវករ និងេទ មករែបងែចកទំនួលខុស្រតូវេហើយធនអំពី

ករអនុវត្តន៍េទ

មបទ ្ឋ ន និងរេបៀបែដល

ចអនុវត្តបន។

•កំណត់បទ ្ឋ ន និងរេបៀបអនុវត្ត (បទបញ ជ េសចក្តីែណនំរដ្ឋបល ។ល។) •្រសង់ ព័ត៌មនស្តីអំពីលទធផលែដលទទួលបននន ទ្រមង់ជសថិតិ ឬជ

្រពមទំងផ ព្វផ យព័ត៌មនទំងេនះ

ំងឌីកទ័រ ស្តីអំពីករ យតៃម្ល និងសមតថភពេធ្វើរបស់្របព័នធ

•េរៀបចំ ចត់ែចងេផ ងៗស្រមប់ យតៃម្ល មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

កនុង

េហើយស្រមប់ េផទ ងផទត់េឡើងវ ិញនូ វ្រកបខ័ ណ្ឌអនុវត្តន៍ ្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

99

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ជទូេទ្រពមទំងវ ិធី របស់្រគឹះ តេទេនះ ៖ •េ

យតៃម្ល

្រស្ត្រគប់្រគងេផ ងៗៃនមុខងររបស់ករ យតៃម្លករសិក ។

ថ នបណុ្ត ះប

្ត លនន

ទក់ទងេទនឹងករ្រគប់្រគងមុខងរ យតៃម្ល

យមនកិចចករសហករពីរបុគគលិកពក់ព័នទ ធ ំងអស់

ស្រមប់ បេងកើតឧបករណ៍ យតៃម្លករសិក ។ •ផលិតនូវឧបករណ៍ យតៃម្លេទ េទ

មបទ ្ឋ ន និងវ ិធី

្រស្តែដល

មត្រមូវករ

្រតូវែតធន

ចនឹង្រតូវសេងខបដូច

ក់ែតង្រកបខ័ណ្ឌមូ ល ្ឋ នមួយ

មត្រមូវករ និងែបងែចកទំនួលខុស្រតូវេនះ ធននូវករអនុវត្ត

ចអនុវត្តបននន។

•ចត់ែចងេរៀបចំេដើ មបីធននូវករសមងត់របស់វ ិញញ •

កនុងករ

ករទទួលខុស្រតូវ

េហើយេធ្វើវ ិញញ

និងរបស់ឧបករណ៍ យតៃម្ល។

េឡើងវ ិញឬក៏ផ្តល់សមភរ យតៃម្ល

ែដលមិន្រតឹម

្រតូវេ្របើ ករមិនេកើត។ •បំេពញែផនករគរុេកសលយៃនករ យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះប ពិន័យេ យបញូច លដំ ក់ កលបេងកើតេទកនុងេនះ។

្ត ល

និងករ យតៃម្ល

ក់

•បំេពញនូវគេ្រមង្របតិបតិ្ត (ទីកែន្លង សមភរបរ ិកខរ វតថុធតុ បុគគលិកទទួលខុស្រតូវ ។ល។)។ •ធន និង្រគប់្រគងសមិទធផលៃនករ យតៃម្ល។ •្របមូលលទធផលៃនករ យតៃម្ល

ទំងបញូជ នលទធផលេទ

ក់ពិន័យ

ផ ព្វផ យលទធផលទំងេនះដល់សិស

្រពម

ជញធរទទួលខុស្រតូវ។

្រគូឧេទទសជអនកទទួលខុស្រតូវេលើែផនក យតៃម្លកុងអំ ន ឡុងេពលបណុ្ត ះប ្ត ល។ ជងេនះេទៀត គត់្រតូវចូលរួមសហករបេងកើតឧបករណ៍ យតៃម្ល ក់ពិន័យ ឬក៏ជអនកបេងកើត ែតម្ដង។ ករផលិត និង េរៀបចំវ ិញញ បេងកើតជប

ត្រមូវឲយមនករចូលរួមពីសំ ្ត ញនឹង

តៃម្ល ស្រមប់្រគឹះ

ក់ អនកឯកេទស។ ករកំណត់េរ ើសបុគគលទំងេនះ ្រពមទំង

ចស្រមួលយ៉ ងេ្រចើ នដល់ករផលិត និងដល់ករ្រតួតពិនិតយេឡើងវ ិញេលើសមភរ យ

ថ នទំងអស់ែដលអនុវត្តសកមមភព្របេភទេនះ។

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

100

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ឧបសមព័ន១ ធ ករស្រមបវ ិធី នវ ិធី

ជំ

្រស្ត

មេសៀវេភស្តព ី ីេទពេកសលយ

ករវ ិភគ

ភិនភគវ ិស័យ

ថ នភព

មគគុេទទសក៍ែផនក គរុេកសលយ

មគគុេទទសក៍ យតៃម្ល

ជំ ប្លុក១ ថ នភពទីផ រករងរ មវ ិស័យ

និងបឋម

នវ ិធី

្រស្ត

កមមវ ិធី

គេ្រមង បណុ្ដ ះ ប

ករងរ (AST)

និងករសិក បឋម

ករសិក

្រស្ត

មគគុេទទសក៍ េរៀបចំែផនក

មមគគុេទទសក៍របស់ OIF

ប្លុក២ ថ នភពមុខរបរ

ស្តង់ ករវ ិភគ

សមតថភព ថ នភព

ករងរ (AST)

សិក

្ដ ល

ប្លុក៣ អភិវឌ ែផនកគរុេកសលយ

មមុខរបរ បញជី យនម

សមតថភព

ស្តង់

ស្តង់ បណុ្ដ ះ ប

មមុខរបរ មគគុេទទសក៍ែផនក គរុេកសលយ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

យតៃម្ល

្ដ ល

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

មគគុេទទសក៍ ែផនកេរៀបចំ

្ដ លវ ិជជជីវៈ

101

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ងពនយល់ពកយ កយសពទ វ ិធី

និយមន័យ វ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើ

្រស្តែដលេផ្ដតជចមបងេលើករកំណត់សមតថភព ែដលផ រភជប់នឹងករ្របកបមុខ ក់ែតងស្តង់

បណុ្ដ ះប

្ដ ល ឬកមមវ ិធី

សមតថភព

របរមួយ និងេផទរ េទកនុង្រកបខ័ណ្ឌៃនករងរ សិក ។

សមតថភព

បណំុ្ដ ឬសំណុំរួមៃនចំេណះដឹង ភពបុិន្របសប់ និងឥរ ិយបថែដលអនុញញតឲយេគបំេពញ េ យេជគជ័យនូវសកមមភពមួយ ឬសំណុំសកមមភពរួមមនដូចជភរកិចច ឬសកមមភព ករងរ។

សមតថភពពិេសស ឬេ

យ សមតថភពែដលផ រភជប់េ

និងករវ ិវត្តផទល់រ ងេន

យផទល់នឹងករអនុវត្តន៍ភរកិចច

ែឡក

កនុងបរ ិបទករងរ។ ចង់ និយយអំពីទិដ្ឋភពជក់ែស្ដង កនុងករអនុវត្តន៍មនែដនកំណត់ ចបស់ ស់ និងផ រភជប់ផទល់នឹងករ្របកបមុខរបរមួយ។

សមតថភពទូេទ

សមតថភពែដល្រតូវេទនឹងសកមមភពទូលំទូ ភរកិចច ប៉ុែន្តជទូេទ

កមមវ ិធី

ករ យតៃម្លករសិក

្រស្ត ឯក

ចេផទរេទេ្របើេនកនុង

ថ នភពករងរ

រ និងនីតិវ ិធី ែដលអនុញញតឲយមនករបេងកើតនូវវ ិធី

្រស្ត ឬដំេណើរករ (វគគសិក ) បណុ្ដ ះប ថកមមវ ិធី APC។

្ដ ល។ េនកនុងករបណុ្ដ ះប

ដំេណើរករែដលនំេឆពះេទេធ្វើករ យតៃម្លេលើករសិក វ ិភគ និងបក្រ

មុខងរករងរ

េហើយ

ទមទរករសិក អំពីលកខណៈ្រគឹះ។

សំណុំេគលគំនិត វ ិធី េ

ែដលមនែដលកំណត់ហួសពី

រួមចំែណកកនុងករអនុវត្តភរកិចចទំងេនះ។ សកមមភពទំងេនះ

ជទូេទដូចៗគនេនកនុងភរកិចជ ច េ្រចើន

ជេ្រចើន។ ជធមម

យ

េ

្ដ លវ ិជជជីវៈ េគ

យេ្របើទិននន័យែដល្របមូល

យ ស្រមប់ករសេ្រមចរបស់ែផនកគរុេកសលយ ឬរដ្ឋបល។

បណុ្ដ ះៃនករងរ ឬករងរ-មុខរបរែដលបង្ហញនូវសំណុំឯក ររួមមួយៃនសមតថភព និងសមតថកិចចទក់ទិនជមួយមុខរបរមួយ ឬវ ិជជជីវៈមួយ និងែដល ចចុះេនកនុងស្តង់ បណុ្ដ ះប

្ដ លែតមួយ។

េទពេកសលយករបណុ្ដ ះ កេន មេគលនេយបយ ឧបករណ៍ និងវ ិធី ្រស្តវ ិជជជីវៈ និងបេចចកេទសែដល និងយ៉ ង ប ្ដ លវ ិជជជីវៈ និង អនុញញតឲយេគ ក់ដំេណើរករ េ យមនករស្រមបស្រមួល្រតឹម្រតូវ ចបស់

បេចចកេទស

ស់

នូវវ ិធី

សកមមភពបណុ្ដ ះប េទពេកសលយរ្រគប់្រគង

េរៀបចំ

អនុវត្ត

និង យតៃម្ល

្ដ ល។

សំណុំធតុផ ំេផ ងៗែដលអនុញញតឲយេគ ប

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តៃនករបេងកើតេគលគំនិត

កំណត់េគលនេយបយជៃនករបណុ្ដ ះ

្ដ លវ ិជជជីវៈ និងបេចចកេទស បេងកើត េឡើង អនុវត្ត និងេធ្វើករែកស្រមួល្រកបខ័ណ្ឌ

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

102

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ចបប់

យតៃម្ល

និងបទបញ ជ

បេងកើតរចនសមព័ន

ហិរញញ វតថុ និងសមភរ ធនឲយមនករ

យតៃម្លសមតថភពៃន្របព័នធទំងមូល។

េទពេកសលយែផនក

ឧបករណ៍ ឬវ ិធី

គរុេកសលយ

ភពជ្របចំេលើកមមវ ិធីសិក

ក់ដំេណើរករករបណុ្ដ ះប

ឬស្តង់

បណុ្ដ ះប ក់ដំេណើរករ ។

សកមមភពែដលពណ៌នអំពីជំ ឬទម្លប់ករងរមន្រ េស៊រ ីៃនដំ

ប់

្ដ ល្រពមទំងមគគុេទទសក៍គរុេកសលយ

នៃនករសេ្រមចភរកិចចមួយ។

កលៃនភរកិចច ជ ពិេសស តភជប់េទនឹងវ ិធី ដំេណើរករករងរ

្ដ ល ្រពមទំងករ

្រស្តនំេឆពះេទរកករបេងកើតេគលគំនិត ករេរៀបចំ និងករេធ្វើបចចុបបនន

ែដលជួយស្រមួលដល់ករ ្របតិបត្តិករ

និងដឹកនំ្របព័នធ្រគប់្រគងធនធនមនុស

្រតូវេទនឹងដំ

ក់

្រស្ត និងបេចចកេទសែដលេគេ្របើ្របស់

អនុញញតឲយេគបង្ហញបនចបស់អំពីដំេណើរករករងរ។

ក់កលមនលំ

ប់េរៀង្រតឹម្រតូវកនុងេពលេវ

មួយែដលអនុញញតឲយេគ

ទទួលបនលទធផលមួយ (ផលិតផល ឬេស កមម) ដំេណើរករបំែបកេចញ

ដំេណើរករែដលសថិតេនខងកនុងវ ិធី

្រស្តសមេហតុផលមួយែដលអនុញញតឲយេគឈន

េចញជបន្តបនទប់ពីករវ ិភគធតុែដលបនកំណត់េទរកករកំណត់ធតុថីេម

យបំែបក

ែខនងេចញបនជធតុបនទប់ពីអីព ្វ ីមុន។ ចំេណះដឹងផ ភជប់នឹង

ចំេណះដឹងែដលកំណត់នូវករសិក សំខន់ៗ និងមនន័យែដលអនកេរៀន្រតូវអនុវត្តេដើមបី ក់ដំេណើរករ ឬធនឲយមនករវ ិវត្តរបស់សមតថភព។

សមតថភព វ ិស័យបណុ្ដ ះប

្ដ ល

បណុ្ដ ះប ្ដ លេ យែផ្អកេលើករបំេពញគនេទវ ិញេទមកែផនកគរុេកសលយ និងរដ្ឋបល និងវតថុបំណងរបស់ រ ងសមតថភពែដលជធតុផ ំៃនស្តង់ ទំងេនះ។

្របជុំសង ្ត ់

អំេពើែដល្រតូវេទនឹងសកមមភពចមបងៗ្រតូវបំេពញេនកនុងមុខរបរមួយ ជទូេទ អំេពើទំង

ភរកិចច

េនះអនុញញតឲយេគពនយល់បង្ហញពីផលិតផល និងលទធផលៃនករងរ។

EXPRESSION DÉFINITION

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

103

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

ឯក

រេយង

12

ន ៃដមនវ ិញញបនប្រត

1. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Construction, Briquetage‐maçonnerie, Rapport d’analyse de situation de travail, 1989, 37 p.

2. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Construction, Briquetage‐maçonnerie, Programme d’études, 1991, 86 p.

3. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Construction, Briquetage‐maçonnerie, Guide d’organisation pédagogique et matérielle, 1992, 63 p.

4. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. L’ingénierie de la formation professionnelle et technique, 2002.

Cahier 1 Orientations, politiques et structures gouvernementales, 51 p.

Cahier 2 Gestion centrale de la formation, 55 p.

Cahier 3 Développement des programmes d’études, 40 p.

Cahier 4 Mise en oeuvre locale de la formation, 69 p.

5. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Élaboration des programmes d’études professionnelles,Cadre général‐cadre technique, 2002, 23 p.

6. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Élaboration des programmes d’études techniques,Guide de définition des buts et des compétences d’un projet de formation, 2002, 27 p.

7. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Élaboration des programmes d’études professionnelles et techniques, Guide d’animation d’un atelier d’analyse de la situation de travail, 2002, 44 p.

8. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. La formation professionnelle et technique au Québec,Un système intégrant l’ingénierie de gestion et l’ingénierie de formation, 2002, 108 p.

9. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Programmes d’études préparant à l’exercice d’un métier semi‐ spécialisé, Guide administratif 2003‐2004, 2003, 15 p. et annexes.

10. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Politique d’évaluation des apprentissages, 2003, 68 p.

11. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. L’ingénierie de la formation professionnelle et technique, 2004, 209 p.

12. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. La ingeniería de la formación professionnal y técnica, 2004, 210 p.

13. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. The engineering of vocational and technical training, 2004, 176 p.

14. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Élaboration des programmes d’études professionnelles,Guide de conception et de production d’un programme, 2004, 78 p.

15. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. La prise en compte du développement durable dans les programmes d’études en formation technique, 2004, 55 p.

16. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT. Briquetage‐maçonnerie, programme d’études professionnelles, 2005, 72 p.

17. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT. Briquetage‐maçonnerie, référentiel pour l’évaluation des apprentissages, 2005, 118 p.

18. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT. Briquetage‐maçonnerie,guide d’organisation, 2005, 48 p.

19. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT. Cadre de référence sur la planification des activités d’apprentissage et d’évaluation, formation professionnelle, 2005, 106 p.

20. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT. Reconnaissance des acquis et des compétences en formation professionnelle et technique, cadre général – cadre technique, 2005, 21 p.

12

ន ៃដែដលជកមមវតថុៃនវ ិញញបនប្រត្របគល់េ

មគគុេទទសក៍វ ិធី

យ្រកសួងអប់រ ំ កម ន្ត និងកី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

េកបិច។

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

104

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

21. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Analyse comparative de modèles de qualification professionnelle, au

Québec et dans d’autres États, 2005, 118 p.

22. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT. Élaboration des programmesd’études professionnelles, Élaboration des spécifications pour l’évaluation des compétences aux fins de la sanction 2008, 40 p. [Document de travail].

23. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT. Guide de conception et d’élaboration d’un programme d’études, 2008, 92 p. [Document de travail].

ឯក

រេយងទូេទ

24. AUSTRALIAN QUALIFICATIONS FRAMEWORK (AQF) ADVISORY BOARD. Australian Qualifications Framework: Implementation Handbook, Fourth edition, 2007, 99 p.

25. BUREAU INTERNATIONAL DU TRAVAIL. Classification internationale type des professions, Genève, 1958, 280 p.

26. BUREAU INTERNATIONAL DU TRAVAIL. Travail décent et économie informelle, 2002, 83 p.

27. BUREAU RÉGIONAL de L’UNESCO à Dakar (BREDA). L’approche par compétences dans l’enseignement technique et la formation professionnelle, Bénin, Burkina Faso, Mali, 2006, 261 p.

28. COMMISSION EUROPÉENNE ÉDUCATION ET CULTURE. Le cadre européen des certifications pour l’éducation et la formation tout au long de la vie (CEC), 2008, 15 p.

29. DESCHÊNES, A.‐ J. et autres. Constructivisme et formation à distance.

30. DOLZ J., et E. OLLAGNIER (eds). L’énigme de la compétence en éducation, Bruxelles, 2002, De Boeck Université.

31. EURYDICE, DIRECTORATE GENERAL FOR EDUCATION AND CULTURE. Eurybase, The information database on Education Systems in Europe, Organisation du système éducatif en France, European Commission, 2006‐ 2007, 57 p.

32. GOUVERNEMENT DU NOUVEAU‐BRUNSWICK. Politique provinciale d’évaluation des apprentissages, L’évaluation au service de l’apprentissage, 2002, 18 p.JOOSERY, Pradeep Kumar. TVET in Mauritius: a case study, 2006.

33. LEGENDRE, R. Dictionnaire actuel de l’éducation, 3e édition, Guérin, Montréal, 2005, 1554 p.

34. MONCHATRE, Sylvie. En quoi la compétence devient‐elle une technologie sociale? Réflexions à partir de l’expérience québécoise ‐ Comment l’approche par les compétences modifie la conception des programmes de formation professionnelle, Revue Française de sciences sociales, Formation‐Emploi, no 99, 2007.

35. NORTON, Robert E. Quality Instruction for the High Performance Workplace: DACUM. 1998, 7 p.

36. NORTON, Robert E. Quality Instruction Requires High Quality Materials: SCID, 1998, 8 p.

37. NORTON, Robert, E. DACUM. Handbook, Second Edition, Leadership Training Series no. 67, Ohio State University, Columbus, Center on Education and Training for Employment, 1997, 314 p.

38. NORTON, Robert, E. DACUM. Bridging the Gap between Work and High Performance, 1997, 90 p.

39. NORTON, Robert, E. Maintaining DACUM Quality, 1995, 4 p.

40. NORTON, Robert, E. DACUM and Tech Prep: Dynamic Duo, 1993, 23 p.

41. NORTON, Robert, E. SCID: Model for Effective Instructional Development, 1993, 14 p.

42. NORTON, Robert, E. Improving Training Quality by Avoiding the « What Errors » of curriculum development, 1993, 7 p.

43. ORGANISATION INTERNATIONALE DE LA FRANCOPHONIE. Évaluation externe du «programme d’appui aux politiques nationales de formation professionnelle et technique»: rapport synthèse, mars 2007, par CRC Sogéma (Canada‐Québec), Collection Suivi et évaluation, n° 11, 2007, 84 p.

44. PIGEASSOU, Jean, et Daniel VIMONT. La validation des acquis de l’expérience à l’éducation nationale, MEN, មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

105

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

IGEN‐IGAENR, novembre 2005.

45. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION. Élaboration des programmes d’études professionnelles et techniques, Esquisse d’un processus de planification pédagogique dans le cadre d’une approche par compétences, 2002, 24 p. [Document de travail].QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT. Pâtisserie, Programme d’études, 2005, 106 p.

46. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT. Élaboration des programmes d’études professionnelles, Guide de rédaction du guide d’organisation d’un programme d’études professionnelles, 2006, 34 p. [Document de travail].

47. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT. Modèle d’adéquation formation‐emploi 2006, volet régional, 2007, 300 p.

48. QUÉBEC, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION, DU LOISIR ET DU SPORT et EMPLOI‐QUÉBEC. Cadre de référence pour la production des études sectorielles en partenariat, 2005, 41 p.

49. RÉPUBLIQUE ALGÉRIENNE DÉMOCRATIQUE ET POPULAIRE, MINISTÈRE DE LA FORMATION ET DE L’ENSEIGNEMENT PROFESSIONNELS, INSTITUT NATIONAL DE FORMATION PROFESSIONNELLE. Cadre d’élaboration de programmes selon l’approche par compétences en formation professionnelle, version expérimentale, 2006, 21 p.

50. RÉPUBLIQUE ALGÉRIENNE DÉMOCRATIQUE ET POPULAIRE, MINISTÈRE DE LA FORMATION ET DE L’ENSEIGNEMENT PROFESSIONNELS, INSTITUT NATIONAL DE FORMATION PROFESSIONNELLE. Approche par compétences en formation professionnelle, Guide méthodologique pour l’élaboration de la nomenclature algérienne des emplois et métiers, version expérimentale, 2006, 45 p.

51. RÉPUBLIQUE ALGÉRIENNE DÉMOCRATIQUE ET POPULAIRE, MINISTÈRE DE LA FORMATION ET DE L’ENSEIGNEMENT PROFESSIONNELS, INSTITUT NATIONAL DE FORMATION PROFESSIONNELLE. Approche par compétences en formation professionnelle, Méthodologie générale pour la réalisation des études de planification, version expérimentale, 2006, 59 p.

52. RÉPUBLIQUE ALGÉRIENNE DÉMOCRATIQUE ET POPULAIRE, MINISTÈRE DE LA FORMATION ET DE L’ENSEIGNEMENT PROFESSIONNELS, INSTITUT NATIONAL DE FORMATION PROFESSIONNELLE. Approche par compétences en formation professionnelle, Guide d’élaboration d’un référentiel du métier,version expérimentale, 2006, 53 p.

53. RÉPUBLIQUE ALGÉRIENNE DÉMOCRATIQUE ET POPULAIRE, MINISTÈRE DE LA FORMATION ET DE L’ENSEIGNEMENT PROFESSIONNELS, INSTITUT NATIONAL DE FORMATION PROFESSIONNELLE. Approche par compétences en formation professionnelle, Guide de conception d’un projet de formation, version expérimentale, 2006, 38 p.

54. RÉPUBLIQUE ALGÉRIENNE DÉMOCRATIQUE ET POPULAIRE, MINISTÈRE DE LA FORMATION ET DE L’ENSEIGNEMENT PROFESSIONNELS, INSTITUT NATIONAL DE FORMATION PROFESSIONNELLE. Approche par compétences en formation professionnelle, Guide d’élaboration d’un programme d’études, version expérimentale, 2006, 83 p.

55. RÉPUBLIQUE ALGÉRIENNE DÉMOCRATIQUE ET POPULAIRE, MINISTÈRE DE LA FORMATION ET DE L’ENSEIGNEMENT PROFESSIONNELS, INSTITUT NATIONAL DE FORMATION PROFESSIONNELLE. Approche par compétences en formation professionnelle, Guide d’implantation d’un programme de formation, version expérimentale, 2006, 117 p.

56. RÉPUBLIQUE ALGÉRIENNE DÉMOCRATIQUE ET POPULAIRE, MINISTÈRE DE LA FORMATION ET DE L’ENSEIGNEMENT PROFESSIONNELS, INSTITUT NATIONAL DE FORMATION PROFESSIONNELLE. Approche par compétences en formation professionnelle, Guide d’évaluation d’un référentiel pour l’évaluation de sanction, version expérimentale, 2006, 21 p.

57. RÉPUBLIQUE ALGÉRIENNE DÉMOCRATIQUE ET POPULAIRE, MINISTÈRE DE LA FORMATION ET DE L’ENSEIGNEMENT PROFESSIONNELS, INSTITUT NATIONAL DE FORMATION PROFESSIONNELLE. Approche par compétences en formation professionnelle, Guide d’élaboration d’un référentiel pour l’organisation pédagogique et matérielle, version expérimentale, 2006, 48 p. មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

106

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

58. RÉPUBLIQUE DE GUINÉE, MINISTÈRE DE L’ENSEIGNEMENT TECHNIQUE ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Programme de formation, Maçonnerie, 2003, 112 p.

59. RÉPUBLIQUE DE GUINÉE, MINISTÈRE DE L’ENSEIGNEMENT TECHNIQUE ET DE LA FORMATIONPROFESSIONNELLE. Guide pédagogique, Maçonnerie, 2003, 190 p.

60. RÉPUBLIQUE DE GUINÉE, MINISTÈRE DE L’ENSEIGNEMENT TECHNIQUE ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Guide d’évaluation, Maçonnerie, 2003, 186 p.

61. RÉPUBLIQUE DU CAMEROUN, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT GÉNÉRAL, DIRECTION DE LA FORMATION ET DE L’ORIENTATION PROFESSIONNELLES. Guide de confection des référentiels de formation professionnelle, 2007, 44 p.

62. RÉPUBLIQUE TUNISIENNE, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION ET DE LA FORMATION, CENTRE NATIONAL DE FORMATION DE FORMATEURS ET D’INGÉNIERIE DE FORMATION. Guide méthodologique, Portrait de secteur, 86 p.

63. RÉPUBLIQUE TUNISIENNE, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION ET DE LA FORMATION, CENTRE NATIONAL DE FORMATION DE FORMATEURS ET D’INGÉNIERIE DE FORMATION. Élaboration de programmes selon l’approche par compétences dans la formation professionnelle, module 3: Réalisation d’une analyse de situation de travail (AST), notes de cours, 2004, 30 p.

64. RÉPUBLIQUE TUNISIENNE, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION ET DE LA FORMATION, CENTRE NATIONAL DE FORMATION DE FORMATEURS ET D’INGÉNIERIE DE FORMATION. Élaboration de programmes selon l’approche par compétences dans la formation professionnelle, module 3: Analyse de la situation de travail, guide d’animation, 2004, 12 p.

65. RÉPUBLIQUE TUNISIENNE, MINISTÈRE DE L’ÉDUCATION ET DE LA FORMATION, CENTRE NATIONAL DE FORMATION DE FORMATEURS ET D’INGÉNIERIE DE FORMATION. Élaboration de programmes selon l’approche par compétences dans la formation professionnelle, module 4: Construire un projet de formation, guide d’animation, 2004, 8 p.

66. RESSOURCES HUMAINES ET DÉVELOPPEMENT SOCIAL CANADA, Classification nationale des professions (CNP), tutoriel, 2006, 23 p.

67. ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Cadre méthodologique du répertoire marocain des emplois et des métiers, 2005, 43 p.

68. ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Cadre méthodologique d’élaboration et de mise en oeuvre des programmes de formation selon l’approche par compétences, 2005, 59 p.

69. ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Guide de conception et de production d’une étude sectorielle, 2007, 63 p.

70. ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Guide de conception et de production d’une étude préliminaire, 2007, 49 p.

71. ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Guide de conception et de production d’une analyse de situation de travail, 2007, 63 p.

72. ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Guide de conception et de production d’un référentiel de compétences, 2007, 55 p.

73. ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Guide de conception et de production d’un programme de formation, 2007, 38 p.

74. ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

107

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

75.

76.

77.

78.

79.

80.

81.

82.

83.

យតៃម្ល

D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Guide de conception et de production d’un guide pédagogique, 2007, 37 p.ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Guide de conception et de production d’un guide d’évaluation, 2007, 30 p.

ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Guide général d’évaluation des acquis des stagiaires selon l’approche par compétences, 2007, 44 p.

ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Guide de conception et de production d’un guide d’organisation pédagogique et matérielle, 2007, 36 p.

ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Certification des Ressources Humaines, Référentiel de Compétences et Descriptif de fonction, Conseiller Méthodologue en Élaboration de Programme selon l’APC, 2007, 39 p.

ROYAUME DU MAROC, MINISTÈRE DE L’EMPLOI ET DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE, SECRÉTARIAT D’ÉTAT CHARGÉ DE LA FORMATION PROFESSIONNELLE. Certification des RessourcesHumaines, Référentiel de Compétences et Descriptif de fonction, Conseiller pédagogue en APC, 2007, 38 p.

SCALLON, G. L’évaluation formative des apprentissages, Tome I, La réflexion, Canada, Presses de l’Université Laval, 1988, 171 p.

SCALLON, G. L’évaluation formative des apprentissages, Tome II, L’instrumentation, Canada, Presses de l’Université Laval, 1988, 263 p.

SCALLON, Gérard. L’Évaluation formative, Canada, Édition du renouveau pédagogique inc. (ERPI), 1999, 449 p.

SCALLON, Gérard. L’évaluation des apprentissages dans une approche par compétences, Canada,Édition du renouveau pédagogique inc., 2004, 346 p.

WALTER, R. La formation en secteur informel, Note de problématique, Agence Française de Développement, Département de la recherche, 2006, 20 p. [Document de travail].

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

108

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ឯក ឯក ែណត។

យតៃម្ល

រេយងពី

ង ំ ែទរែណត

រេយងមួយចំនួនធំែដលេលើកេឡើងេនកនុងឯក

រេយង

ច

ចបនេនេលើទំព័រ

េគហទំព័រចមបងៗែដលេគេបើកេមើលេនកនុង្រកបខ័ណ្ឌេរៀបចំមគគុេទទសក៍វ ិធី

ែដល្របមូលផ្ដំុ

ំងែទរ-

្រស្តខងេ្រកមេនះ

ម្របធនបទ។

ទក់ទិននឹងករ យតៃម្លៃនកមមវ ិធី «េ្រជមែ្រជងេគលនេយបយជតិបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ និងបេចចកេទស»

របស់ OIF ឯក

រេ្រកមចំណងេជើ ងថ «ករ យតៃម្លខងកនុង «កមមវ ិធីេ្រជមែ្រជងជតិបណុ្ដ ះប

បេចចកេទស»៖ របយករណ៍សំេយគ ែខមីន ឆនំ២០០៧ http://www.francophonie.org/ressources/evaluationsv1.cfm. ទក់ទិននឹងឯក

រ «េទពេកសលយករបណុ្ដ ះប

ចេបើក

នបនេនកនុង

្ដ លវ ិជជជីវៈ

និង

សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖

្ដ លវ ិជជជីវៈ និងបេចចកេទស»

រេ្រកមចំណងេជើ ងថ «េទពេកសលយករបណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈ និងបេចចកេទស» ច ចបនេន ម សយ ្ឋ នដូចខងេ្រកម៖ http://fpt‐francophonie.org/. http://www3.mels.gouv.qc.ca/fpt/FPTparCadres/publicat.htm. http://www.inforoutefpt.org/ingenierieFPT/ingenierie.htm. ឯក រេ្រកមចំណងេជើ ងថ «េទពេកសលយករបណុ្ដ ះប ្ដ លវ ិជជជីវៈ និងបេចចកេទស» ្រតូវបនស្រមប ឯក

េនកនុងសំេ

ែដល

ក់ឲយអងគករ UNESCO (UNEVOC) េ្របើ្របស់។ ឯក

រេនះ្រតូវបនែ្របស្រមួលជភ

អង់េគ្លស និងេអសប៉ ញ សំេ ទំងេនះមន ក់េនេលើេគហទំ ព័រខងេ្រកម៖ http://www3.mels.gouv.qc.ca/fpt/FPTparCadres/publicat.htm. http://www.inforoutefpt.org/ingenierieFPT/ingenierie.htm. ទក់ទិននឹង្របព័នប ធ ណុ្ដ ះប

ឯក

រ

្ដ លវ ិជជជីវៈ

Qualifications Framework : Implementation Handbook ្រតូវបន

ក់េនកនុង

ំងែទរែណត

ម

សយ ្ឋ នដូចខងេ្រកម៖ http://www.aqf.edu.au/Portals/0/Documents/Handbook/AQF_Handbook_1‐12.pdf ឯក ររបស់េ ក Pradeep Kumar Joosery ្រតូវបន ក់ឲយ នេន សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖ http://www.dakar.unesco.org/pdf/svt_maurice.pdf. ករពិពណ៌នពី្របព័នធអប់រ ំប ង ំ ្រតូវបនបង្ហញេនេនកនុង សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖ http://www.eurydice.org/ressources/eurydice/eurybase/pdf/section/FR_FR_C5.pdf.

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

109

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ទក់ទិននឹងឯក ឯក

រចមបងៗៃនវ ិធី

រមួ យចំនួនែដលផលិតេឡើងេ

យតៃម្ល

្រស្តែដលមន យ្រកសួងអប់រ ំ កម ន្ត និងកី

កនុង សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖ http://www3.mels.gouv.qc.ca/fpt/FPTparCadres/publicat.htm. http://www.inforoutefpt.org/ingenierieFPT/ingenierie.htm. ឯក ររបស់ររដ្ឋេលខធិ ករ ្ឋ ន ទទួលបនទុកករបណុ្ដ ះប

ប ្ដ លវ ិជជជីវៈរបស់្រពះ ជ ច្រកម៉ រក ុ ៉ មន ក់េនកនុង http://www.dfp.ac.ma/departement/dcpsp/index‐gsfp.asp. http://www.meda2‐fp.ma.

របស់រ ្ឋ ភិបលេកបិច មន

្ដ លវ ិជជជីវៈេន្រកសួងករងរ សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖

ទក់ទិននឹងនមវល្លី ្រកបខ័ណ្ឌផ្ដលវ់ ិញញបនប្រត ព័ត៌មនស្ដព ី ីឧស ហកមម និងទីផ រករងរ េគ កនងេគហទំ ព័រខងេ្រកម។ ុ ្របព័នធេធ្វើចំ

ត់ថនក់ឧស ហកមម

េមរ ិកខងេជើង (SCIAN) ២០០២ - ក

ក់េន

និងបណុ្ដ ះ

ចចូល

ន

ចចូលេមើ លបនកនុង

សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖ http://www.statcan.gc.ca/subjects‐sujets/standard‐norme/naics‐scian/2002/naics‐scian02l‐fra.htm ្របព័នធចំ ត់ថនក់ផលិតផលប ង ំ (CPF) ចចូលេមើលបនេនកនុង សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖ http://www.insee.fr/fr/methodes/default.asp?page=nomenclatures/cpf2003/cpf2003.htm េគហទំព័រព័ត៌មនស្ដីពីទីផ រករងរ (IMT) របស់្រកសួងករងរេកបិច ចេមើ លបនកនុង សយ ្ឋ នខង េ្រកម៖

http://imt.emploiquebec.net/mtg/inter/noncache/contenu/asp/mtg941_accueil_fran_01.asp

ស

កប្រតមុខរបរៃនបញជី្របតិបត្តិករមុខរបរ និងករងរ (ROME) ្របេទសប ង ំ (ANPE)

ចេមើ លបនេន

កនុង សយ ្ឋ ន៖ http://www.anpe.fr/espacecandidat/romeligne/RliIndex.do;jsessionid=Lv9fzJRKkK TjyMn36ljrJrxgXQvdpQdG2G2kx9stRrh5LQnWpVTh!1618997797. េគហទំព័ររបស់អងគករពលកមមអន្តរជតិ

(OIT)

ែដលបង្ហញអំពី្របព័នធចំ

នបនេនកនុង សយ ្ឋ ន៖ http://www.ilo.org/public/french/bureau/stat/isco/index.htm. េគហទំព័ររបស់្រកសួងអភិវឌ ន៍សងគម និងធនធនមនុស ក

ត់ថនក់អន្តរជតិ គំរវូ ិជជជីវៈ

ែដលបង្ហញនូវ្របព័នច ធ ំ

ច

ត់ ថនក់ជតិ

វ ិជជជីវៈ (CNP) ច នបនេនកនុង សយ ្ឋ ន៖ http://www5.rhdsc.gc.ca/NOC‐CNP/app/training.aspx?lc=f. េគហទំព័ររបស់វ ិទយ

ថ នជតិសិត ថ ិ និងសិក េសដ្ឋកិចច (INSEE) ែដលបង្ហញអំពីនមវលីវ ិជជជីវៈ និង្របេភទ

សងគមវ ិជជជីវៈ (PCS)

ច

នបនេនកនុង សយ ្ឋ ន៖ http://www.insee.fr/fr/methodes/default.asp?page=nomenclatures/pcs2003/pcs2003.htm ព័ត៌មនស្ដីពី្រកបខ័ណ្ឌអឺរប ុ ៉ ស្ដីពីករផ្ដល់វ ិញញបនប្រត ខងេ្រកម៖ មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

(CEC)

ចចូល

នបនេនកនុង

សយ ្ឋ ន

្ដ លវ ិជជជីវៈ

110

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

យតៃម្ល

http://europa.eu/scadplus/leg/fr/cha/c11104.htm

េគហទំព័ររបស់គណៈកមមករជតិផ្ដល់វ ិញញបនប្រតវ ិជជជីវៈៃន្របេទសប ង ំ ែដលបង្ហញជូនអំពីបញជីកត់្រ ជតិៃនករផ្ដល់វ ិញញបនប្រតវ ិជជជីវៈ (RNCP)

ចចូលបនេនកនុង

សយ ្ឋ ន៖

http://www.cncp.gouv.fr/CNCP/index.php?cncp=rncp.

ស

កប្រតព័ត៌មនេនកនុងេពលបណុ្ដ ះប

្ដ លស្រមប់ ផ្ដល់សញញប័្រតរបស់ AFPA

ចចូលេមើ លបនេន

សយ ្ឋ ន៖ http://www.afpa.fr/formations/les‐offres‐de‐formation‐et‐vae/formation‐diplomante/ fiche/7104/macon.html. ទក់ទិននឹងគំរូ DACUM ន ៃដ និងេសចក្ដី្របកសរបស់េ កលវ ិទយល័យ

ÉRIC។

ក M. Robert Norton

ៃថងទី៩

ែខមក

ចេមើលបន

ឆនំ២០០៩

ឯក

មរយៈេគហទំព័រ្រ

រទំងេនះ្រតូវបន

ក់ឲយ

សយ ្ឋ ន ំងែទរែណតខងេ្រកម៖ http://www.eric.ed.gov/ ទក់ទិននឹងមុខរបរពក់ក «បញជី

វ្រជវថនក់ ចេនកនុង

្ដ លជំនញ

រេពើ ភណ្ឌមុខរបរពក់ក

រកករ្របកបមុខរបរពក់ក

្ដ លជំនញ» និងឯក

្ដ លជំនញ

រេ្រកមចំណងេជើងថ «កមមវ ិធីសិក នំេឆពះេទ

មគគុេទទសក៍រដ្ឋបល២០០៣-២០០៤»

ចចូលេមើលបនេនកនុង

សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖ http://www.mels.gouv.qc.ca/sections/metiers/ http://www.inforoutefpt.org/ensemble_dossiers_meq/infodoc.asp ទក់ទិននឹងករ យតៃម្លករសិក

សញញប័្រតប ង ំ និង្របធនវ ិញញ ្របឡងែដលពក់ព័ន្រធ តូវបនបង្ហញេនកនុង សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖ http://www.crdp‐montpellier.fr/ressources/examens/consultation/index.aspx ស្តង់ បណុ្ដ ះប ្ដ ល់េឈមះ សមតថភពវ ិជជជីវៈ និងករបណុ្ដ ះប ្ដ លៃនសហគមន៍ប ង ំ ៃន្របេទស

ែបលហ ុ ិក រួមទំងឧបករណ៍ យតៃម្លមន www.enseignement.be. ទក់ទិននឹងករបណុ្ដ ះប

ឯក

រករងររបស់េ

ក់េនកនុង

សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖

្ដ លវ ិជជជីវៈេនកនងវ ុ ិស័យេ្រកផ្លវករ ូ

ក

R. WALTER

េ្រកមចំណងេជើងថ

«ករបណុ្ដ ះប

្ដ លកនុងវ ិស័យេ្រកផ្លូវករ

កំណត់ចំ ំ ពីចំេ ទបញ ្ហ » មន ក់េនកនុង សយ ្ឋ ន៖ http://doc.abhatoo.net.ma/doc/spip.php?article2745 របយករណ៍របស់អងគករពលកមមអន្តរជតិ េ្រកមចំណងេជើងថ «ករងរសមរមយ និងេសដ្ឋកិចចេ្រកផ្លូវករ» មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

111

មគគុេទទសក៍៥ ទស នទន និងករបេងកើតស្តង់

ែដលបក្រ

យតៃម្ល

យអំ ពីករណីសិក ស្ដីពីករបណុ្ដ ះប

្ដ ល និងអភិវឌ ន៍សមតថភពេនកនុងវ ិស័យេសដ្ឋកិចចេ្រក

ផ្លូវករ ចេមើលបនេនកនុង សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖ http://www.ilo.org/public/french/employment/infeco/index.htm. ទក់ទិននឹង VAE «ផ្ដលស ់ ព ុ លភពេលើបទពិេ

ធន៍» េសៀវេភជំនួយ និងេសៀវេភជំនួយជលកខណៈឌីជីថល

PIGEASSOU, Jean, Daniel VIMONT. La validation des acquis de l’expérience à l’éducation nationale.

MEN, IGEN‐IGAENR, novembre 2005. មន

ក់េន សយ ្ឋ ន៖ ftp://trf.education.gouv.fr/pub/edutel/syst/igaen/rapports/vae_2005.pdf. ធន៍ ( ម ំងែទរែណត)។ មន ក់េន សយ ្ឋ ន៖ DGESCO. ករផ្ដល់សុពលភពេលើបទពិេ http://eduscol.education.fr/D0077/accueil.htm.

Centre‐info. VAE: Validation des acquis de l’expérience [en ligne]. មន ក់េន សយ ្ឋ ន៖ http://www.centre‐inffo.fr/article.php3?id_article=120. ្ឋ ៖ : ន Commission nationale de la certification professionnelle [en ligne]. មន ់ ក េន សយ http://www.cncp.gouv.fr/index.php?page=30.

CEDEFOP. The European Centre for the Development of Vocational Training [en ligne]. មន ក់េន សយ ្ឋ ន៖ : http://www.cedefop.europa.eu/. េគហទំព័រប ង ំ ស្ដីពីករផ្ដល់សុពលភពេលើបទពិេ ធន៍ មនេនកនុង សយ ្ឋ នខងេ្រកម៖ www.vae.gouv.fr. េគហទំព័ររបស់សហគមន៍ប ង ំ ្របចំ្របេទសែបលហ ុ ិកស្ដីពីករផ្ដល់សុពលភពេលើបទពិេ ធន៍ មនកនុង សយ ្ឋ ន៖ www.validationdescompetences.be.

ចំេពះករបញជី យេឈមះេគហទំព័រចមបងៗរបស់អងគករ្រហ្វង់កូហូនី ្វ និងបទបង្ហញអំពីេគលគំនិតសំខន់ៗ

អមេ

យេសៀវេភជំនួយ សូមេមើ លេនកនុងេគហទំព័ររបស់េ

ក រែូ ៉ ប៊រ ប៊ីដូ (Robert Bibeau)៖

http://www.robertbibeau.ca/portfolio.html.

មគគុេទទសក៍វ ិធី

្រស្តជំនួយដល់ករអនុវត្តវ ិធី

្រស្តែផ្អកេលើសមតថភពកនុងករបណុ្ដ ះប

្ដ លវ ិជជជីវៈ

112