Κ
ΛΟ ΓΙΑ
Σ
Α ΛΛ Η ΑΤ
ΟΛΟΥ
omikron magazine
E
να παράθυρο στον κόσµο του επίπλου ανοίγει σε κάθε επισκέπτη των καταστηµάτων «Γιώργος Ευκολίδης» στην Κοζάνη και την Πτολεµαΐδα. Ένα παράθυρο στον κόσµο του στυλ, της υψηλής αισθητικής, της ποιότητας και του design, ανοίγει διάπλατα για να σας παρουσιάσει ακόµα περισσότερες επιλογές και να γευτείτε την τελειότητα. Για όλους εσάς που η υψηλή αισθητική και η προσιτή πολυτέλεια παίζουν πρωταρχικό ρόλο στις επιλογές σας για να φτιάξετε χώρους µε άποψη, που µαγνητίζουν και ξεχωρίζουν, η πρόταση είναι έπιπλα µε την υπογραφή «Γιώργος Ευκολίδης». Από το 1954 δηµιουργούν και σχεδιάζουν µοναδικά έπιπλα για εσάς, αφουγκράζονται τα µηνύµατα της αγοράς και µε γνώµονα την πολύχρονη πείρα και το µεράκι, παρουσιάζουν σήµερα µια ολοκληρωµένη πρόταση για την επίπλωση και τη διακόσµηση του σπιτιού σας. Στον ιδιόκτητο ανακαινισµένο χώρο 1200 τ.µ. στην Κοζάνη καθώς επίσης και σε έναν αντίστοιχο στην Πτολεµαΐδα και µε υπεύθυνο τον Γιώργο Ευκολίδη, τα καταστήµατα λειτουργούν σήµερα καθηµερινά προτείνοντας έπιπλα παραγωγής τους αλλά και εισαγωγής από επώνυµους οίκους στο χώρο του επίπλου και όχι µόνο. Στους δυο εκθεσιακούς χώρους που δηµιουργήθηκαν µε ευρωπαϊκά πρότυπα και τεχνικές θα βρείτε έπιπλα ελληνικά και εισαγωγής µοντέρνα, νεοκλασικά,
κλασικά, παιδικά έπιπλα, χαλιά, πίνακες, φωτιστικά και διακοσµητικά για κάθε γούστο. Επίσης, διαθέτει τµήµα σχεδιασµού και κατασκευών, ενώ το εξειδικευµένο προσωπικό των καταστηµάτων είναι στην διάθεσή σας να αναλάβει τη µελέτη την επίβλεψη και την διακόσµηση του εσωτερικού σας χώρου. Τα πρωτοποριακά σχέδια, οι αρµονικές αντιθέσεις και η λειτουργικότητα συναντιούνται στα καταστήµατα «Ευκολίδης», δίνοντας έξυπνες λύσεις και προτάσεις για όλους τους χώρους για να πραγµατοποιήσετε τα όνειρά σας. Επισκεφτείτε ένα από τα καταστήµατα για να εµπνευστείτε, να βρείτε έξυπνες λύσεις µε υπογραφή και το σηµαντικότερο, ευέλικτους τρόπους πληρωµής.
omikron magazine
Tελειότητα και αρµονία µε την υπογραφή
Γιώργος Ε. Ευκολίδης To έπιπλο «Ευκολίδης» οδηγεί σταθερά την αγορά του επίπλου στην ∆υτική Μακεδονία
Κοζάνη-Πτολεµαΐδα - www.efkolidis.gr τηλ.: 24610 95300
omikron
4 Ιούνιος 08
omikron magazine
omikron
6 Ιούνιος 08
omikron magazine
Äçìéïõñãïýìå Ýíá ÕÃÉÅÓ ðåñéâÜëëïí ãéá ãïíåßò êáé ðáéäéÜ ãéáôß üëïé Ý÷ïõìå åõèýíç
Το Κάπνισµα Απαγορεύεται Σε ΟΛΟΥΣ τους Παιδότοπους
Υπουργική Απόφαση (36873/2007 Β΄1364)
Αριστοτέλους 43 Κοζάνη - Τηλ. 24610 40717
112
omikron
8 Ιούνιος 08
omikron magazine
omikron magazine
το Μηνιαίο Περιοδικό της Δυτικής Μακεδονίας
Εκδότης:
Τσαρτσιανίδης Παναγιώτης Επιµέλεια Εντύπου:
online στην διεύθυνση www.omikron.tv
Τσαρτσιανίδης Γιώργος Συντάκτες:
Αµαραντίδου Δέσποινα Κύρινας Αντώνης Κύρκου Δήµητρα Κωσταρέλλα Ιωάννα Μαγκλάρας Βασίλης Μουτίδης Σωκράτης Σιδηροπούλου Παρασκευή Τσαρτσιανίδης Γιώργος Επιµέλεια Κειµένων:
Τσαρτσιανίδου Νατάσσα Καλλιτεχνική Επιµέλεια:
Νικολαροπούλου Τάµµυ Τζήκας Χρήστος Υποδοχή διαφήµισης:
Πατουλίδου Όλγα Υπεύθυνος Διανοµής:
Κενούτης Γιάννης Φωτογραφικό αρχείο:
Omikron Adv.
Omikron Magazine Αριστοτέλους 29 - Κοζάνη Τηλ./Fax: 24610 37711 www.omikron.tv - info@omikron.tv
Εκτύπωση:
Art Graphic
Αποκτήστε ΤΩΡΑ το
Corsa 1.4 N’Joy με έκπτωση € 1.000,00 Η προσφορά ισχύει για περιορισμένο αριθμό αυτοκινήτων.
ΜΑΧΧ ΜΟΤΟRS AEBE
Επίσημος Διανομέας Opel Κοζάνη: 2ο χλμ. Κοζάνης - Λάρισας, Τηλ.: (+30) 24610 27327, 28881 Φλώρινα: 7ης Νοεμβρίου 11, Τηλ.: (+30) 23850 45704, 45705 Καστοριά: 7ο χλμ. Ε.Ο. Καστοριάς - Κοζάνης, Τηλ.: (+30) 24670 21900, 21901
omikron magazine
«ΚΕΝΤΡΟ ΗΜΙΑΥΤΟΝΟΜΗΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΗΜΕΡΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ»
Μια δομή που έπρεπε να λειτουργεί από… χθες! Του Σωκράτη Μουτίδη
Κ
έντρο ημιαυτόνομης διαβίωσης και διημέρευσης
Όλα ξεκίνησαν το 1976 όταν η Μητρόπολη Φλωρί-
παιδιών με ειδικές ανάγκες. Ένα έργο, μια δομή η
νης Πρεσπών και Εορδαίας κατασκεύασε ένα διώροφο
οποία έπρεπε να έχει γίνει από… χθες στην Πτολεμα-
κτήριο στην περιοχή Κουρί στην Πτολεμαΐδα, με σκο-
ΐδα, στο νομό Κοζάνης και στη Δυτική Μακεδονία γενι-
πό να λειτουργήσει εκεί γηροκομείο. Το κτήριο κατα-
κότερα. Ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων παιδιών με
σκευάστηκε, το γηροκομείο όμως δεν έγινε ποτέ. Έτσι
ειδικές ανάγκες Εορδαίας, ξεκίνησε αυτή τη προσπά-
άρχισαν να πέφτουν προτάσεις στο τραπέζι για το τι
θεια από το 1999 και έπειτα από περίπου δέκα χρόνια,
μπορεί να φιλοξενήσει το κτήριο αυτό. Ο πρόεδρος
φαίνεται πως «το νερό μπήκε στο αυλάκι».
του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων παιδιών με ειδι-
Ο πρόεδρος του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων παιδιών με ειδικές ανάγκες Εορδαίας Στέλιος Αντωναρίδης
omikron 12 Ιούνιος 08
Κέντρο παιδιών με ειδικές ανάγκες
κές ανάγκες Εορδαίας Στέλιος Αντωναρίδης το 1999,
να από τα σπασμένα ξύλινα κάγκελα και τα τζάμια των
ως πρώτος πρόεδρος του συλλόγου, ζήτησε από τη
παραθύρων. Ακόμη και τα κουφώματα από τις πόρτες
Μητρόπολη να παραχωρήσει το κτήριο στον σύλλογο
και τα παράθυρα έχουν αφαιρεθεί από αγνώστους, οι
και να στεγαστεί εκεί ένα κέντρο κλειστής νοσηλείας. Ο
οποίοι δεν σεβάστηκαν ούτε το χώρο της μικρής εκ-
στόχος αυτός δεν επετεύχθη, δυστυχώς, γιατί «αδια-
κλησίας στο ισόγειο του κτηρίου και κατέστρεψαν το
φόρησαν οι υπεύθυνοι» τονίζει ο κ. Αντωναρίδης. Πε-
ξύλινο τέμπλο του ιερού. Το κτήριο όταν παραδόθη-
ρίπου ένα χρόνο πριν και πάλι μετά από πρόταση του
κε από τη μητρόπολη διέθετε κουφώματα, κλίνες και
συλλόγου, η μητρόπολη παραχώρησε τελικά το κτήριο
πολύ ακόμη εξοπλισμό, ο οποίος εξαφανίστηκε ως δια
στο σύλλογο, με στόχο αυτή τη φορά να ανοίξει μια
μαγείας στην πάροδο των χρόνων. Στο έρημο αυτό
μονάδα ημιαυτόνομης διαβίωσης και διημέρευσης ατό-
κτίσμα βρίσκουν καταφύγιο πολλές φορές και χρήστες
μων με ειδικές ανάγκες.
ναρκωτικών ουσιών στο υπόγειό του και στον προαύ-
Από τότε μέχρι σήμερα, το συγκεκριμένο κτήριο εί-
λιο χώρο.
ναι εγκαταλελειμμένο χωρίς παράθυρα, χωρίς πόρτες
Όλα αυτά θα εκλείψουν, όταν ξεκινήσουν οι ερ-
και μοιάζει βομβαρδισμένο στην κυριολεξία στο εσω-
γασίες για την επιδιόρθωση των ζημιών και την ειδική
τερικό του. Οι κοιτώνες δε θυμίζουν σε τίποτα χώρο
διαμόρφωσή του, έτσι ώστε να εξυπηρετεί άτομα με
φιλοξενίας, οι διάδρομοι καλύπτονται με ακαθαρσίες
ειδικές ανάγκες. «Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις του δη-
και κάθε είδους σκουπίδια και τα σκαλιά που οδηγούν
μάρχου Πτολεμαΐδας, του Νομάρχη Κοζάνης Γιώρ-
στο υπόγειο και στον δεύτερο όροφο είναι καλυμμέ-
γου Δακή και του μητροπολίτη Θεόκλητου θεωρώ πως είμαστε πάρα πολύ κοντά στην υλοποίηση του στόχου μας» τονίζει ο κ. Αντωναρίδης. Ο ίδιος προσθέτει πως η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση εξέφρασε την αισιοδοξία πως η πρόταση που έχει καταθέσει για να ενταχθεί η νέα δομή και να χρηματοδοτηθεί από το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (2007 – 2013) θα εγκριθεί και το κόστος του έργου ανέρχεται σε περίπου δύο εκατομμύρια ευρώ. «Είναι πραγματικά η πρώτη φορά που φαίνεται πως κάτι πάει να γίνει και πως κάποιοι άνθρωποι ενδιαφέρονται» τονίζει ο πρόεδρος του συλλόγου, η έκφραση του οποίου είναι γεμάτη θλίψη, γιατί βλέπει το αποτέλεσμα της αδιαφορίας των υπευθύνων, σε ένα ρημαγμένο κτήριο που ήταν έτοιμο να στεγάσει ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια. «Πιθανότατα οι υπεύθυνοι δεν πείστηκαν όταν έπρεπε για την αναγκαιότητα της δημιουργίας αυτού του κέντρου. Τα άτομα με ειδικές ανάγκες στο νομό Κοζάνης, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έχουμε, υπερβαίνουν το δέκα τοις εκατό του πληθυσμού και δεν υπάρχει μόνο ο νομός μας. Το κέντρο ημιαυτόνομης διαβίωσης και διημέρευσης θα μπορεί με το κατάλληλο προσωπικό omikron 13 Ιούνιος 08
Κέντρο παιδιών με ειδικές ανάγκες
Ακόμη και τα κουφώματα από τις πόρτες και τα παράθυρα έχουν αφαιρεθεί από αγνώστους, οι οποίοι δεν σεβάστηκαν ούτε το χώρο της μικρής εκκλησίας στο ισόγειο του κτηρίου και κατέστρεψαν το ξύλινο τέμπλο του ιερού.
να αξιοποιεί τις ικανότητες των παιδιών, να τα εκπαιδεύει, να τα ψυχαγωγεί ακόμη και να τα θεραπεύει. Η Καστοριά, η Φλώρινα, τα Γρεβενά προσβλέπουν στη δημιουργία του κέντρου ημιαυτόνομης διαβίωσης, γι΄ αυτό και θα πρέπει τώρα να το φέρουμε σε πέρας. Έχουμε ήδη αργήσει» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Αντωναρίδης. Ήδη τα μέλη του συλλόγου ξεκινούν άμεσα κύκλο ενημερωτικών επισκέψεων σε παρόμοια κέντρα του εξωτερικού αρχής γενομένης από την Ολλανδία, όπου θα συνομιλήσουν με τους ειδικούς θεραπευτές για τον τρόπο που πρέπει να οργανωθεί ένα τέτοιο κέντρο για παιδιά με ειδικές ανάγκες. Σε πρώτη φάση το κέντρο αναμένεται να φιλοξενήσει περίπου είκοσι άτομα με ειδικές ανάγκες. Όμως σύμφωνα με τον πρόεδρο του συλλόγου, ο αριθμός αυτός μπορεί να τριπλασιαστεί αν υπάρξει ενδιαφέρον από γονείς με παιδιά με ειδικές ανάγκες. Αξίζει να σημειωθεί πως τα εγγεγραμμένα παιδιά στον σύλλογο της Εορδαίας ανέρχονται σε εκατόν τριάντα επτά. Ο αριθμός αυτός είναι στην πραγματικότητα τουλάχιστον διπλάσιος, αρκεί να σκεφτεί κανείς πως πολλοί είναι οι γονείς, οι οποίοι δεν επιθυμούν να γραφτούν στον σύλλογο και προτιμούν να κλείσουν το «πρόβλημα» τους στο σπίτι. «Υπάρχει μεγάλος αριθμός γονέων, οι οποίοι δεν παραδέχονται πως το παιδί τους είναι άτομο με ειδικές ανάγκες» τονίζει ο κ. Αντωναρίδης και αναφέρει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που του συνέβη πριν λίγο χρονικό διάστημα στην προσπάθειά του να προσεγγίσει έναν γονέα, «μου απάντησε πως κάνω λάθος, πως το παιδί του δεν είναι με ειδικές ανάγκες και πως πηγαίνει κανονικά στο σχολείο. Όταν ρώτησα όμως τους δασκάλους του μου είπαν πως πρόκειται για παιδί με ειδικές ανάγκες». Ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων παιδιών με ειδιomikron 14 Ιούνιος 08
Κέντρο παιδιών με ειδικές ανάγκες
κές ανάγκες Εορδαίας επενδύει πολύ στο κομμάτι εθελοντισμός. Εδώ και ένα χρόνο στο σύλλογο δραστηριοποιούνται εθελοντικές ομάδες, τα μέλη των οποίων περνούν πολλές ώρες με τα παιδιά βοηθώντας εκείνα και τους γονείς τους σε διάφορα πράγματα. Ο σύλλογος περιμένει ανθρώπους που θέλουν να βοηθήσουν με τον δικό τους τρόπο στο έργο που επιτελεί. Ήδη, έχει γίνει και αλλαγή στο καταστατικό του, προσθέτοντας στο διοικητικό συμβούλιο δύο φίλους - μέλη, ο ρόλος των οποίων θα είναι συμβουλευτικός. Σύμφωνα όμως με τον κ. Αντωναρίδη, η κοινωνία δεν είναι ακόμη ώριμη να δεχθεί εύκολα και να αγκαλιάσει τα άτομα με ειδικές ανάγκες. «Αυτά τα παιδιά
γιατί μας κόβουν την πορεία μας στο πεζοδρόμιο,
χρειάζονται μόνο μια αγκαλιά κάτι που δεν ξέρω,
μου είπαν να κατέβουμε στον δρόμο και να περά-
γιατί δεν μπορεί να δώσει ο κόσμος απλόχερα. Είχα
σουμε από εκεί. Αυτή η αντιμετώπιση σε συνδυασμό
βγει βόλτα με την κόρη μου με το καρότσι και κα-
με τα αδιάκριτα και επίμονα βλέμματα του κόσμου
τευθυνόμασταν προς την πλατεία της Πτολεμαΐδας.
στα παιδιά αυτά, με κάνουν να πω πως δεν υπάρχει
Επάνω στο πεζοδρόμιο ήταν παρκαρισμένες μοτο-
παιδεία. Το σύνθημα του συλλόγου μας “όλοι διαφο-
σικλέτες και επάνω τους οι νεαροί ιδιοκτήτες τους.
ρετικοί, όλοι ίσοι” απ ότι φαίνεται μένει σύνθημα και
Όταν τους είπα ότι δεν μπορούμε να περάσουμε
δεν εφαρμόζεται».
omikron 15 Ιούνιος 08
της Δέσποινας Αμαραντίδου
ΑΔΕΣΠΟΤΑ… ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΝ ΝΑ ΖΗΣΟΥΝ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ
Β
ρίσκονται όπου βρισκόμαστε και μας κοιτούν με συναίσθημα στα
μάτια μήπως και τους δώσουμε λίγη σημασία. Τα αδέσποτα σκυλιά αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της Κοζάνης παρά την προσπάθεια που πραγματοποιήθηκε για να ελεγχθούν. Τα συναντούμε σχεδόν παντού. Στην κεντρική πλατεία, στον πεζόδρομο, στους κεντρικούς δρόμους, στο γήπεδο, στον ΟΣΕ, στην αγορά και στο ΚΤΕΛ. Τους αρέσει η παρέα γι’ αυτό δεν τα βρίσκουμε ποτέ ή σχεδόν ποτέ μόνα τους. Προτιμούν την αγέλη ώστε η μοναξιά να είναι πιο ανεκτή. Το σίγουρο είναι ότι είναι συνήθως φοβισμένα γιατί έχουν περάσει πολλά. Τα αδέσποτα έχουν συναισθήματα και ψυχή πιθανά διαφορετικά από τη δική μας αντίληψη, αλλά εξίσου αξιοσέβαστα και γνήσια. Πολλές φορές βέβαια τα αδέσποτα είναι εκείνα που μπορεί να προκαλέσουν φόβο σε μικρούς και μεγάλους αλλά και οργή αφού προκαλούν ασυναίσθητα φθορές. Ωστόσο δεν πρέπει να ξεχάσουμε ποτέ πως και αυτά είναι απλά όντα της γης που για διάφορους λόγους βρέθηκαν μέσα σε δομημένο περιβάλλον. Η βασική φιλοσοφία των παρεμβάσεων του Δήμου δεν ήταν προς την omikron 16 Ιούνιος 08
Αδέσποτα… προσπαθούν να ζήσουν ανάμεσά μας
κατεύθυνση ασυλοποίησης και ευθανασίας των ζώων.
κτηνιάτρους, πολίτες. Εν τω μεταξύ το Υπουργείο Γε-
Σκοπός ήταν η περισυλλογή, καταγραφή, η στείρωση
ωργίας σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών
και περίθαλψη άρρωστων ζώων και επαναφορά τους
και Εσωτερικών παρέχουν οικονομική ενίσχυση στους
στο φυσικό τους περιβάλλον, ώστε να επιτευχθεί μα-
Δήμους, Κοινότητες και ζωοφιλικά σωματεία για την
κροπρόθεσμα η σταδιακή μείωση των αδέσποτων σκύ-
ίδρυση και λειτουργία καταφυγίων αδέσποτων ζώων.
λων.
Στην προσπάθεια του Δήμου συνεπιβάτης είναι ο
Το Πρόγραμμα περισυλλογής, στείρωσης, αποπα-
Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος και το Ζωοφιλικό
ρασιτισμού και επανένταξης στο φυσικό τους περιβάλ-
Σωματείο «ΣΤΟΡΓΗ» έχοντας σκοπό να ευαισθητο-
λον πραγματοποιεί ο Δήμος Κοζάνης στα πλαίσια του
ποιηθούν οι πολίτες ώστε, όχι μόνο να μην εγκαταλεί-
Ν.3170/2003 «Αδέσποτα ζώα και ζώα συντροφιάς»
πουν τα ζώα αδέσποτα, αλλά και όσα κυκλοφορούν
από το 2004.
ελεύθερα στους δρόμους της πόλης να καταφέρουν
Σύμφωνα με απόφαση του Υπουργείου Γεωργίας ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την παραπάνω διαδικα-
να υποβληθούν στην παραπάνω διαδικασία σύμφωνα με όσα ορίζει η σχετική νομοθεσία.
σία (περισυλλογή - στείρωση - σήμανση - επανένταξη)
Σαν πρώτο βήμα για την επίτευξη αυτού του στό-
καθώς επίσης την οργανωμένη εκστρατεία ενημέρω-
χου καλέστηκαν από το Δήμο Κοζάνης οι φιλόζωοι
σης του κοινού σε συνεργασία με φιλοζωικά σωματεία,
πολίτες να εκδηλώσουν έμπρακτα το ενδιαφέρον τους
omikron 17 Ιούνιος 08
Αδέσποτα… προσπαθούν να ζήσουν ανάμεσά μας
και εφόσον έχουν τη δυνατότητα, να υιοθετήσουν ζώα από αυτά που ήδη υπάρχουν στις εγκαταστάσεις του Φιλοζωικού Σωματείου «ΣτΟΡΓή». το ζώο που θα υιοθετηθεί θα είναι στειρωμένο, αποπαρασιτισμένο και εμβολιασμένο χωρίς καμία επιπλέον οικονομική επιβάρυνση. τα αδέσποτα ζώα, εφόσον σύμφωνα με τη γνωμάτευση των αρμόδιων κτηνιάτρων κρίνονται υγιή, επαναφέρονται στο φυσικό τους περιβάλλον και κατά προτίμηση στην περιοχή από όπου περισυνελέγησαν, αφού προηγουμένως σημανθούν, καταγραφούν και υποβληθούν σε στείρωση, αποπαρασιτισμό και εμβολιασμό. Μέχρι σήμερα έχουν στειρωθεί 148 αδέσποτα σκυλιά στην πόλη της Κοζάνης.
Το πρόγραμμα «Αδέσποτα ζώα και ζώα συντροφιάς» τα συνεργεία περισυλλογής καθοδηγούνται στο έργο τους και ελέγχονται από κτηνίατρο, ο οποίος ορίζεται από τη διεύθυνση Κτηνιατρικής της αρμόδιας νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Βασική φιλοσοφία του προγράμματος είναι η μη ασυλοποίηση και ευθανάτωση ζώων. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στο πλαίσια της ευαισθητοποίησης έχει συσταθεί ομάδα ενημέρωσης η οποία αποτελείται από ένα κτηνίατρο της διεύθυνσης Κτηνιατρικής της νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ένα εκπρόσωπο του Ζωοφιλικού Σωματείου «ΣτΟΡΓή» και τον υπεύθυνο του προγράμματος του δήμου Κοζάνης. ή ομάδα το περασμένο διάστημα επισκέφθηκε 23 δημοτικά Σχολεία του δήμου Κοζάνης σε συνεννόηση βέβαια με την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, με σκοπό την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των μικρών παιδιών σε σχέση με τα αδέσποτα ζώα. Στους μαθητές μοιράστηκαν ενημερωτικά φυλλάδια σχετικά με τους κανόνες υγιεινής που πρέπει να τηρούνται και πως πρέπει να συμπεριφέρονται οι μικροί μας φίλοι στα αδέσποτα ζώα.. Στο site του δήμου (www.kozanh.gr) υπάρχουν φωτογραφίες αδέσποτων σκύλων που μπορούν να υιοθετηθούν από πολίτες που αγαπούν τα ζώα, θα τα φροντίζουν, θα τα προστατεύουν και δεν θα τα εγκαταλείψουν όταν τα βαρεθούν. δεν υπάρχει καμία οικονομική επιβάρυνση είναι στειρωμένα, εμβολιασμένα και αποπαρασιτωμένα. Είναι μια υπεύθυνη απόφαση που θα πρέπει να σεβαστούν και να σκεφτούν πολύ καλά όσοι πρόκειται να πάρουν μια τόσο σοβαρή απόφαση όπως είναι η υιοθεσία αδέσποτου ζώου. Αυτό, επισημαίνει μιλώντας στο «Ο» ο Αντιδήomikron 18 Ιούνιος 08
«μπορούμε να ζήσουμε καλά με τα ζώα… φτάνει να τα φροντίσουμε, να τα προστατέψουμε και να τα αφήσουμε να μας αγαπήσουν για πάντα…»
Αδέσποτα… προσπαθούν να ζήσουν ανάμεσά μας
μαρχος καθαριότητας κ. Ιωάννης Παπαγεωργίου για
υιοθετήσετε ίσως ένα πανέμορφο τετράποδο μπορείτε
την υλοποίηση του προγράμματος δίνοντας μας και τις
να απευθυνθείτε στον Δήμο Κοζάνης.
αντίστοιχες πληροφορίες.
Επίσης μπορείτε να επισκεφτείτε και το κυνοκομείο
«Το πρόβλημα με τα αδέσποτα ανάγεται σε κοι-
που βρίσκεται στο ενδιάμεσο του οδικού δικτύου μετα-
νωνικό και πρέπει όλοι να στηρίξουμε την προσπάθεια
ξύ Νέας Νικόπολης και Βατερού του Δήμου Κοζάνης,
αυτή για να προστατέψουμε την δημόσια υγεία και κατ’
όπου σας περιμένουν 170 αδέσποτα σκυλιά με πανέ-
επέκταση το περιβάλλον» ο κ. Ιωάννης Παπαγεωργί-
ξυπνες φατσούλες που ψάχνουν μια ζεστή φωλίτσα και
ου όσον αφορά το θέμα που απασχολεί την Δημοτική
λίγη αγάπη.
Αρχή, έχοντας ως αρχή το σύνθημα «μπορούμε να
Ο κ. Λιάνας πρόεδρος της ζωοφιλικής εταιρείας
ζήσουμε καλά με τα ζώα… φτάνει να τα φροντίσουμε,
«Στοργή» θα σας βοηθήσει για να επιλέξετε μεταξύ
να τα προστατέψουμε και να τα αφήσουμε να μας αγα-
των σκυλιών που φιλοξενούνται καθώς υπάρχει ποικιλία
πήσουν για πάντα…».
και σε διάφορες ηλικίες.
Πάντως για εσάς που θα θελήσετε να κάνετε παρέμ-
Ένας καλύτερος κόσμος για τα αδέσποτα σημαίνει
βαση ή να ενημερωθείτε για το συγκεκριμένο ζήτημα η
καλύτερο κόσμο και για εμάς, με περισσότερο σεβα-
ακόμη καλύτερα να βοηθήσετε τα ζώα επιλέγοντας να
σμό στην κάθε μορφή ζωής και στο περιβάλλον.
omikron 20 Ιούνιος 08
omikron magazine
152.000 σηµεία σε 180 χώρες
Αποστολή χρηµάτων Επισκεφτείτε τον τοπικό σας πράκτορα της MoneyGram, έχοντας µαζί σας την ταυτότητά σας. Συµπληρώστε ένα απλό έντυπο «αποστολής» και παραδώστε το στον πράκτορα της MoneyGram µαζί µε τα χρήµατα που θέλετε να στείλετε και την προµήθεια της συναλλαγής. Μπορείτε επίσης να συµπεριλάβετε δωρεάν µήνυµα 10 λέξεων στο έντυπο. Θα σας δοθεί αριθµός αναφοράς. Σε µόλις 10 λεπτά τα χρήµατα θα είναι έτοιµα να εισπραχθούν.
Παραλαβή χρηµάτων Ζητήστε από το άτοµο που σας στέλνει τα χρήµατα να σας δώσει τον αριθµό αναφοράς. Επισκεφτείτε έναν πράκτορα της MoneyGram, έχοντας µαζί σας ταυτότητα και τον αριθµό αναφοράς σας. Συµπληρώστε το απλό έντυπο «παραλαβής» µας και δείξτε την ταυτότητά σας, κατόπιν θα σας δοθούν τα χρήµατά σας.
Περισσότερες πληροφορίες σε ένα από καταστήµατα ACS.
Λογδανίδης Χρήστος ΚΟΖΑΝΗ 1 Τέρµα Φιλίππου Β, τηλ.: 24610 21100
ΠΤΟΛΕΜΑΪ∆Α 25ης Μαρτίου & Κανάρη, τηλ.: 24630 54556
ΣΙΑΤΙΣΤΑ 25ης Μαρτίου 9, τηλ.: 24650 22002
ΚΟΖΑΝΗ 2 Ελ. Βενιζέλου 2, τηλ.: 24610 49220
ΣΕΡΒΙΑ Μακεδονοµάχων 6, τηλ.: 24640 21100
ΑΜΥΝΤΑΙΟ 28ου Συντ. Πεζικού 14, τηλ.: 23860 23312
Αδέσποτα… προσπαθούν να ζήσουν ανάμεσά μας
Το κυνοκομείο διακόσια εβδομήντα αδέσποτα σκυλιά φιλοξενεί σε ένα χώρο που εκτείνεται σε μια έκταση 10 στρεμμάτων στην ιδιοκτησία του Προέδρου του Ζωοφιλικού Σωματείου «ή Στοργή», κ. δημητρίου Λιάνα. ή φροντίδα και η στέγη που προσφέρει εδώ και 13 χρόνια ο κ. Λιάνας είναι αξιοσημείωτη αν σκεφτεί κανείς ότι δεν υπάρχει κάτι
«Eνας πολιτισμός κρίνεται από το πώς οι άνθρωποι συμπεριφέρονται στα ζώα»
αντίστοιχο σε ολόκληρη την περιοχή. ή αγάπη για τα ζώα, η μεγάλη ευαισθησία του και η αγωνία για την τύχη των αδέσποτων σκυλιών κατά κύριο λόγο, τον οδήγησαν να δημιουργήσει ένα χώρο με τις απαραίτητες ως ένα βαθμό υποδομές ώστε να είναι εφικτή ή όσο το δυνατόν καλύτερη διαβίωση των σκυλιών που με ευκολία και «ελαφρά τη καρδία», οι άνθρωποι εγκαταλείπουν. Όλα αυτά τα χρόνια σύμφωνα με τον κ. Λιάνα κάτι που είναι και κοινή διαπίστωση διαιωνίζεται το φαινόμενο της εγκατάλειψη των ζώων. ιδιαίτερα θετικό κρίνει το πρόγραμμα που υλοποιεί ο δήμος Κοζάνης της περισυλλογής και στείρωσης που με τον αντίστοιχο νόμο υιοθέτησαν οι δήμοι της χώρας το οποίο και θα επιφέρει αποτελέσματα αλλά σε βάθος χρόνου όπως δήλωσε στο «Ο». Ο κ. Λιάνας μαζί με την μητέρα του κυρίως προσφέρει τις υπηρεσίες του στα άτυχα τετράποδα που η μοίρα τα οδήγησε στο δρόμο αφού οι άνθρωποι είχαν τις τύχες στα χέρια τους και αποφάσισαν για αυτά χωρίς αυτά. Σε καθημερινή βάση εθελοντικά μας βοηθούν 3-4 άτομα καθώς οι δουλειές που έχουν να γίνουν είναι πολλές. Οι συνθήκες δύσκολες για την φροντίδα 270 σκύλων, καθημερινά χρειάζονται 8 με 10 ώρες προσωπικής εργασίας για να καθαριστεί ο χώρος να ταϊστούν τα σκυλιά και επιπρόσθετος χρόνος για να ασχοληθούν μαζί τους. «Αγάπη κυρίως χρειάζονται τα ζώα αυτή είναι και η βασική τους ανάγκη» μας λέει ο κ. Λιάνας αγκαλιάζοντας με ιδιαίτερη στοργή τους τετραπόδους φίλους του ανθρώπου, φωνάζοντας τους με τα ονόματα που τους έχει δώσει και κείνα ανταποκρίνονται στο κάλεσμα του γνώριμου συμπαθή και αγαπητού προστάτη τους. ή ντόλυ, ο Γκρέη, ο Κιτρινούλης, ο τσάρλυ, η Ζουμπουλία, ο τζάκι και ο Καφετούλης δεν ξεκολλούν από δίπλα του δείχνοντας την αγάπη τους και την ευγνωμοσύνη τους με κάθε τρόπο κουνώντας με ευχαρίστηση την ουρά τους. Αυτή είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή της όλης προσπάθειας σηomikron 22 Ιούνιος 08
Μαχάτμα Γκάντι
Αδέσποτα… προσπαθούν να ζήσουν ανάμεσά μας
μειώνει με χαμόγελο ο ιδιοκτήτης του κυνοτροφείου.
τουλάχιστον που θα μπορούσαν από θέση και μόνον,
Ικανοποιημένος που μπορεί να προσφέρει καθώς
και ως συνειδητοποιημένοι πολίτες, να προσφέρουν τις
είναι τρόπος ζωής η ενασχόληση του με τα αδέσπο-
υπηρεσίες τους σε όλα εκείνα τα αδέσποτα που χρή-
τα, δεν κουράζεται να προσφέρει τις υπηρεσίες του σε
ζουν φροντίδας. Μαθαίνουμε ότι οι περισσότεροι δεν
αυτά τις περισσότερες φορές μάλιστα να επιβαρύνεται
γνωρίζουν που βρίσκεται το κυνοκομείο αλλά και ούτε
και οικονομικά ο ίδιος. Η φροντίδα των σκύλων, οι χει-
μπήκαν στην διαδικασία έστω και για κάποιες φορές να
ρουργικές επεμβάσεις ή ακόμα και οι εμβολιασμοί που
βοηθήσουν ή να επισκεφτούν τον χώρο όπου βρίσκο-
θα χρειαστούν κατά περίπτωση δεν συμπεριλαμβάνο-
νται τα περισυλλεγμένα ζώα όπως μας λέει με πικρία
νται στο πρόγραμμα,
ο κ. Λιάνας. «Η ζωοφιλία είναι στα χαρτιά και φτάνει
Είναι εντυπωσιακό βέβαια το γεγονός, ότι υπάρχει
μέχρι το τηλεφώνημα για την περισυλλογή ή την κακή
μια πληθώρα σκυλιών κάποια ράτσας όπως ντόμπερ-
κατάσταση που βρίσκεται ένα ζώο, πρωτοβουλίες σπά-
μαν, χάσκι, κανίς, καθώς και άλλα που δεν είναι καθα-
νια παίρνονται, κανείς δεν προσφέρθηκε να βοηθήσει
ρόαιμα που όμως είχαν όλα την ίδια τύχη, ασυνείδητοι
στο τάϊσμα ή στο καθάρισμα, κάθε βοήθεια είναι απα-
τα εγκατέλειψαν στο έλεος Θεού και ανθρώπου.
ραίτητη».
Είναι απορίας άξιον το γεγονός ότι στο Σωματείο
Η προώθηση της ζωοφιλίας με οποιοδήποτε τρόπο
της Φιλοζωικής Εταιρίας είναι εγγεγραμμένα 100 μέλη
είναι αναγκαία, πρέπει να υπάρξει ένας τρόπος ώστε να
omikron 23 Ιούνιος 08
Αδέσποτα… προσπαθούν να ζήσουν ανάμεσά μας
αλλάξει η συμπεριφορά του κόσμου απέναντι στα αδέσποτα ζώα αλλά και να συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να μάθουμε να ζούμε μαζί τους, αυτό θα ήταν ένα μεγάλο και σημαντικό βήμα στις σχέσεις ανθρώπων και ζώων. Όσον αφορά στο υπάρχον κυνοκομείο και στο τι χρειάζεται ώστε να καλυτερέψουν οι συνθήκες ο κ. Λιάνας υπογράμμισε ότι είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν καλύτερες συνθήκες υγιεινής ενώ και η αναγκαιότητα επιπρόσθετων υποδομών είναι ζητούμενο με δεδομένο ότι οι καιρικές συνθήκες στην περιοχή είναι δύσκολες και ο αριθμός των φιλοξενούμενων τετράποδων διαφόρων των ηλικιών είναι μεγάλος. Για να συμπληρώσει, «θα ήταν ευχής έργο να αναλάβει κάποιος φορέας ίσως η νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ώστε να λυθεί δια παντός το θέμα τουλάχιστον της στέγασης». το θέμα της διατροφής όπου και το κόστος είναι μεγάλο, έχει αναλάβει εξ ολοκλήρου ο δήμος Κοζάνης, ενώ η στήριξη του δημάρχου Κοζάνης κ. Πάρη Κουκουλόπουλου είναι σημαντική. Κλείνοντας την κουβέντα μας με τον κ. Λιάνα που η προσφορά του μας εντυπωσίασε δεν θα μπορούσαμε να μην συνυπογράψουμε μαζί του την ανάγκη της οποιασδήποτε βοήθειας του κόσμου, των φορέων, των κτηνιάτρων και όσων με οποιονδήποτε τρόπο μπορούν να προσφέρουν εθελοντικά ώστε να καλυτερέψουν οι συνθήκες ζωής αυτών των ζώων. - Το τηλέφωνο επικοινωνίας για ενημέρωση των πολιτών είναι το 24610 - 50644, καθημερινά από 7:30 π.μ. έως 15:00 μ.μ. ενώ στοιχεία περισσότερα μπορείτε να βρείτε στο site του Δήμου στην διεύθυνση www.kozanh.gr. - Πρόεδρος Ζωοφιλικού Σωματείου «ΣΤΟΡΓΗ»: Δ. Λιάνας τηλ.: 6976828652
omikron 24 Ιούνιος 08
Ένας καλύτερος κόσμος για τα αδέσποτα σημαίνει καλύτερο κόσμο και για εμάς, με περισσότερο σεβασμό στην κάθε μορφή ζωής και στο περιβάλλον.
omikron magazine
Ι∆ΙΩΤΙΚΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ από 2 µηνών έως το δηµοτικό
Γιατί στο παιδί σας αξίζει... το καλύτερο!!!
Υπεύθυνες παιδαγωγοί: Κρανιώτη Μαρίνα: Βρεφονηπιοκόµος Τ.Ε.Ι.Θ. Κρανιώτη ∆ώρα: Νηπιαγωγός Α.Π.Θ. τηλ.: 24610 33300 Μπαστιά Κ. 4 Κοζάνη www.abebablom.gr e-mail: info@ abebablom.gr
ΧΡΗΣΗ & ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΑΛΚΟΟΛ
Η μάστιγα που δεν βλέπουμε ή δεν θέλουμε να δούμε Του Ταρατσίδη Ιωάννη Νευρολόγου - Ψυχίατρου
Ε
κατομμύρια άνθρωποι καθημερινά καταναλώνουν αλκοόλ ο καθένας φυσικά για δικούς τους λόγους, προσωπικούς, οικογε-
νειακούς, κοινωνικούς. Ο αλκοόλ αποτελεί βασικό συστατικό των διατροφικών και συμπεριφορικών συνηθειών μας (τα σύγχρονα σπίτια διαθέτουν μπαρ και κάβα και στα ράφια τους φιγουράρει μια μεγάλη ποικιλία ποτών) παρά το ότι είναι γνωστό ότι προκαλεί εθισμό. Τελευταία τέθηκε φραγμός στη διαφήμιση των ποτών για τα όποια, λίγα, καλά που προσφέρει η κατανάλωσή τους και που φυσικά απέκρυπτε, τα μύρια, κακά. Ψηφίστηκε και νόμος που απαγορεύει την πώληση οινοπνευματωδών ποτών σε παιδιά, υπάρχουν όμως στοιχεία που δυστυχώς δείχνουν αύξηση των ποσοστών των παιδιών που κάνουν χρήση αλκοόλ η τοξική δράση του οποίου στις ηλικίες αυτές αποβαίνει καταστροφική. Πριν
ανα-
φερθούν οι επιπτώσεις
στον
άνθρωπο από
Χρήση & Κατάχρηση Αλκοόλ
τη χρήση της αλκοόλης, σκόπιμο είναι να εξηγηθούν κά-
(στοιχεία που αν συνδυάσουμε με τη θεωρία περί καθυ-
ποιοι όροι που χρησιμοποιούνται.
στέρησης στην αθηρωμάτωση των αγγείων της καρδιάς
Περιστασιακή χρήση: όταν η χρήση γίνεται σε
και εγκεφάλου αποτελούν τα «καλά» στοιχεία της χρήσης),
αραιά χρονικά διαστήματα (πέραν των 10 -15 ημερών) και
αλλά μπορεί να εμφανιστεί και ερειστικότητα, κυκλοθυμία,
είναι μικρή.
θυμός, κλάμα, επιθετικότητα, υπνηλία, απόσυρση.
Λελογισμένη χρήση: όταν γίνεται χρήση έστω και
Όταν συνεχίζεται η κατανάλωση μπερδεύεται η ομι-
καθημερινά αλλά αυτή δεν υπερβαίνει τα 15-20 γραμμά-
λία, το άτομο παραπατάει, πέφτει, κάνει εμετούς, έχει κε-
ρια αιθανόλης (μια φιάλη κρασί 750 ml περιέχει περίπου
φαλαλγίες, ταχυκαρδίες, υπόταση, διπλωπία. Αυξανόμε-
70gr, 10gr αιθανόλης περιέχονται σε 30 ml ουίσκι ή 250
νης της συγκέντρωσης αλκοόλ στο αίμα, αρχίζει η έντονη
ml μπύρας)
δυσαρθρία, πτώση, λήθαργος, υπογλυκαιμία, αναπνευ-
Κατάχρηση αλκοόλ: όταν γίνεται χρήση καθημε-
στική δυσχέρεια, κωματώδης κατάσταση όπου μπορεί να
ρινά και σε ποσότητες που υπερβαίνουν την κατώτερη
επέλθει και θάνατος ιδίως όταν συνυπάρχουν και άλλες
θεωρούμενη τοξική δόση που είναι τα 40- 50 γραμμάρια
καταστάσεις.
αιθανόλης χωρίς τα άτομα αυτά να έχουν σημεία εξάρτη-
Τρομώδες παραλήρημα: εδώ καταλήγει ο αλκοο-
σης. Εμφανίζουν όμως χρόνια ανοχή η οποία τους οδηγεί
λισμός, με τη ψυχική και σωματική πλέον εξάρτηση από
στην ανάγκη να χρησιμοποιούν όλο και μεγαλύτερες πο-
το αλκοόλ, με τη διακοπή του, που μπορεί να εμφανιστεί
σότητες αλκοόλ.
από το πρώτο 12ωρο μέχρι και 8-10 ημέρες. Αρχικά πα-
Αλκοολισμός: είναι το τελικό στάδιο στο οποίο οδη-
ρατηρείται έντονος τρόμος κορμού και άκρων με ακατανί-
γείται ο χρήστης μέσω της ανοχής πάντα και καταλήγει
κητη την επιθυμία λήψης ποτού. Στη συνέχεια το άτομο
στη χρόνια ανεξέλεγκτη κατάχρηση με φαινόμενα εξάρτη-
εμφανίζει ανησυχία, διέγερση, αϋπνία, αποπροσανατολι-
σης και στερητικών συμπτωμάτων τόσο σωματικών όσο
σμό, ψευδαισθήσεις, κυρίως οπτικές τις γνωστές ζωοψίες
και ψυχικών.
(βλέπει ζωύφια, ποντίκια, φίδια). Περνώντας οι ώρες και
Μέθη: ανάλογα με την ποσότητα που καταναλώνει
εφ’ όσον δεν δοθεί βοήθεια παρουσιάζεται υψηλός πυρε-
κάποιος, την σωματική του διάπλαση, την τροφή του, τον
τός - επιληπτικές κρίσεις, ταχυκαρδία, υπόταση - κώμα
ρυθμό που πίνει και αν είναι περιστασιακός πότης ή έχει
και θάνατος, σε ποσοστά που ανέρχονται γύρω στο 5 - 10%.
ανοχή: στην αρχή παρατηρείται ευφορία, διαχυτικότητα,
Η κατάσταση αυτή θεωρείται επείγουσα και η νοσηλεία
εύκολο γέλιο, μείωση των κοινωνικών αναστολών, ενί-
επιτακτική. Στην κατάχρηση με τοξικές δόσεις αλκοόλης
σχυση της αυτοπεποίθησης - εύκολες συναναστροφές
έχει παρατηρηθεί ότι:
omikron 27 Ιούνιος 08
Χρήση & Κατάχρηση Αλκοόλ
Α) Το σύνολο σχεδόν των ατόμων αυτών θα παρου-
Πρώτιστα και είναι απαραίτητη η θέληση του ιδίου
σιάσει στεάτωση ήπατος κατάσταση αναστρέψιμη εφόσον
του ατόμου και το ερώτημα είναι «ποιος θέλει και πότε»
γίνει διακοπή ποτού.
και σε ποια υποδομή όταν η χώρα μας είναι ακόμα ανε-
Β) Μεγάλο ποσοστό, 30% περίπου, τα άτομα παρουσιάζουν αλκοολική ηπατίτιδα που μπορεί να εξελιχθεί σε κίρρωση ήπατος.
παρκής σε τέτοιου είδους υποδομές. Όταν λοιπόν στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί περί τους 250.000 αλκοολικούς και περίπου 1.200.000 άτομα
Γ) Το 10 - 15% των ατόμων θα παρουσιάζει κίρρωση
με προβληματική σχέση με το ποτό, μπορεί να μη δεχτεί
ήπατος κατάσταση, μη αναστρέψιμη πλέον, που οδηγεί
κανείς ότι πρόκειται για κοινωνική μάστιγα για την οποία
στον θάνατο.
όμως όλως περιέργως δεν ακούγονται οι ανάλογες φωνές
Πέραν τούτω το αλκοόλ ενοχοποιείται για παγκρεα-
και δράσεις και τα άτομα αυτά και κυρίως οι οικογένειες
τίτιδες, χρόνιες γαστρίτιδες, καρκίνο στομάχου, στόματος,
τους ζουν βουβά το δράματος χωρίς ουσιαστική βοήθεια
φάρυγγα, καρκίνο ήπατος, ατροφία εγκεφάλου, παρε-
και όταν μάλιστα σήμερα τα περιστατικά αυξάνονται καθη-
γκεφαλίτιδες, οργανικά ψυχοσύνδρομα, περιφερειακές
μερινά και από την συμμετοχή του γυναικείου πληθυσμού
νευροπάθειες, πολυνευροπάθειες, σεξουαλική δυσλει-
που συναγωνίζεται τον ανδρικό και στον τομέα αυτό.
τουργία, κατάγματα άκρων από πτώση και τα γνωστά υποσκληρίδια αιματώματα από κακώσεις της κεφαλής.
Αν ληφθεί υπ όψη και ο τρόπος διαφήμισης των διακοπών για τους νέους που τελευταία παρατηρούμε και
Πρέπει να επισημανθεί ότι ιδιαίτερες είναι οι επι-
που καλούνται των διακοπών για τους νέους που τελευ-
πτώσεις στον ψυχικό κόσμο του ατόμου όπου το αλκοόλ
ταία παρατηρούμε και που καλούνται να απολαύσουν στο
εμπλέκεται, είτε άμεσα είτε έμμεσα, με το φαύλο κύκλο
έπακρον ασύδοτα ποτό και σεξ και όταν μάλιστα συνδυά-
πλέον να λειτουργεί σε όλο του το μεγαλείο.
ζεται με ουσίες και ναρκωτικά, είμαστε υποχρεωμένοι να
Πίνει ο ψυχικά πάσχων (κυρίως καταθλιπτικοί, ζηλό-
αναλάβουμε πρωτοβουλίες και δράσεις τόσο σαν οικογέ-
τυποι, αλλά και σχιζοφρενείς, μανιοκαταθλιπτικοί και ψυ-
νεια όσο και σαν κοινωνία και κράτος με έμφαση φυσικά
χοπαθητικοί) με αποτέλεσμα να υποτροπιάζει η κατάστα-
την πρόληψη.
σή του, αλλά και αυτή καθ' αυτή κατάχρηση να προκαλεί
Πρέπει πάση θυσία τα παιδιά μας να πεισθούν ότι η
αλλαγή της προσωπικότητας του ατόμου και ψυχωτική
ρήση «οίνος ευφραίνει τον νου και την ψυχή» είναι μεν
συμπτωματολογία.
μια εύκολη και προσωρινή λύση αλλά ταυτόχρονα είναι
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην διαπίστωση
και η πιο απατηλή και καταστροφική.
ότι η χρήση αλκοόλης είναι παρούσα στις περισσότερες των περιστατικών αντικοινωνικής συμπεριφοράς - παραβατικότητας όπως ληστείες, επιθέσεις, βιασμοί, φόνοι, ναρ-
Πίνει ο ψυχικά πάσχων (κυρίως
κωτικά, αυτοκτονίες, οικογενειακές σκηνές βίας, διάλυση
καταθλιπτικοί, ζηλότυποι, αλλά και
οικογενειών (περί το 20% των ελληνικών οικογενειών),
σχιζοφρενείς, μανιοκαταθλιπτικοί και
μετάδοση σεξουαλικών νοσημάτων και τροχαίων ατυχη-
ψυχοπαθητικοί) με αποτέλεσμα να
μάτων (περί το 30% αυτών λόγω ελάττωσης της ταχύτητας αντιδράσεως και το δεξί πόδι να πέφτει βαρύ….). Αναφορικά με τη θεραπεία είναι δύσκολη και επίπονη.
υποτροπιάζει η κατάστασή του, αλλά και αυτή καθ' αυτή κατάχρηση να
Υπάρχει όμως, φυσικά πριν φτάσει κανείς στη κίρρωση ή
προκαλεί αλλαγή της προσωπικότητας
την αλκοολική ψύχωση. Απαραίτητη είναι ομάδα ειδικών
του ατόμου και ψυχωτική
γιατρών, παθολόγων, καρδιολόγων, ψυχιάτρων κτλ όσο και
συμπτωματολογία.
κοινωνιολόγων - ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών. omikron 28 Ιούνιος 08
omikron magazine
Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μαρκίδες Πούλιου
Ανεκτίμητη παρουσία στο χώρο του πολιτισμού της Δέσποινας Αμαραντίδου
Ο
ι «Μαρκίδες Πούλιου» είναι ένας σύλλογος με
ολόκληρο τον πλανήτη και φέρνει σε επαφή με την
βαρύ όνομα και πολυποίκιλη δράση στο χώρο
γενέτειρά τους και τα δρώμενα της τους απανταχού
του πολιτισμού, αναπτύσσεται από το 1975 σε μια
Σιατιστινούς που είναι συνδρομητές της και την περιμένουν με λαχτάρα.
ιστορική πόλη του Νομού Κοζάνης, την γραφική με την πλούσια πνευματική και αρχιτεκτονική παράδοση την Σιάτιστα.
Σύμφωνα με τον φιλόλογο κ. Δημήτριο Γ. Σιάσιο ο οποίος μας «ξενάγησε» στα μονοπάτια της παράδο-
Η ονομασία του συλλόγου αφιερωμένη στους
σης και των πολλών δραστηριοτήτων του συλλόγου,
Σιατιστινούς Αδελφούς Μαρκίδες Πούλιου που η ζωή
με περίσσια διάθεση και με κάθε λεπτομέρεια αφού
και η δράση τους αποτέλεσαν για τα ιδρυτικά μέλη, αλλά και για υπόλοιπα μέλη του Συλλόγου μετέπειτα,
γνώριζε πολύ καλά τόσο το έργο όσο και την δυναμική που χρόνο με τον χρόνο απέκτησε ο σύλλογος.
έως και σήμερα φωτεινό παράδειγμα για την ανάληψη και την πραγμάτωση του πολυποίκιλου πολιτιστικού
«Μαρκίδες Πούλιου»
έργου του Συλλόγου που εξαπλώνεται στην ευρύτερη
Το όνομα του συλλόγου «Μαρκίδες Πούλιου»
περιοχή φτάνοντας στα πέρατα του κόσμου και στους
αποτελεί ελάχιστη απόδοση τιμής στους μεγάλους
απανταχού Σιατιστινούς με κάθε τρόπο και κύρια με
Σιατιστινούς αδελφούς Μαρκίδες Πούλιου, τον Γεώρ-
την εφημερίδα του συλλόγου. Το ενημερωτικό έργο
γιο και τον Πούλιο ή Πούπλιο, για την δράση και την
της εφημερίδας τους συνεχίζει από το 1981 η ομό-
προσφορά τους στο Διαφωτισμό και το σκλαβωμένο
τιτλη εφημερίδα του συλλόγου «Εφημερίς» η οποία
Γένος, μας εξηγεί ο καθηγητής, δίνοντάς μας περισ-
κυκλοφορεί κάθε μήνα ανελλιπώς στην Ελλάδα και σε
omikron 30 Ιούνιος 08
σότερες πληροφορίες για το έργο των πρωτεργατών
Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μαρκίδες Πούλιου
Ο Σύλλογος, όπως
δημοσιογράφων που διέπρεψαν σε δύσκολους
ορίζει το Καταστατικό
καιρούς. Με τη λειτουρ-
του, είναι Πολιτιστικός
γία του τυπογραφείου
Μορφωτικός. Από το περιεχόμενο των άρθρων
τους στην Βιέννη, όπου ο Ρήγας Βελενστινλής
του εκπηγάζουν και οι
εξέδιδε τα επαναστατικά
στόχοι και οι δραστη-
του βιβλία, την Χάρτα, την
ριότητές του. Από τους
Προκήρυξη και κυρί-
βασικότερους στόχους όμως είναι η διάσωση και
ως, με την έκδοση της πρώτης σωζόμενης και
η διατήρηση της πολιτι-
μακροβιότερης ελληνικής
στικής κληρονομιάς της
εφημερίδας με τον τίτλο «Εφημερίς», η οποία
Το αρχοντικό Δόλγηρα πριν (αριστερή φωτ.) και μετά (δεξιά φωτ.) την αποκατάστασή του.
Σιάτιστας.
Πλούσια πολιτιστική δράση επιδεικνύει ο σύλλογος στα 33 χρόνια ζωής του
κυκλοφορούσε και διαβαζόταν από τους Έλληνες, τόσο στις παροικίες του εξωτερικού (Ευρώπη, Βαλκάνια) όσο και στις τουρκοκρατούμενες ελληνικές χώρες από την
Η δράση του Συλ-
1η Δεκεμβρίου του 1790
λόγου ξεκινάει αμέσως
ως τον Δεκέμβριο του
με την ίδρυσή του το
1797, οπότε και η κίνηση
1975. Από τότε και ως
του Ρήγα προδόθηκε και
σήμερα έχει αναπτύξει
ο ίδιος με κάποιους από
ποικίλες δραστηριότητες
τους συνεργάτες του
με στόχο την άνοδο του
μεταξύ των οποίων και ο
μορφωτικού - πολιτιστι-
εικοσάχρονος Σιατιστινός
κού επιπέδου του τόπου
Θεοχάρης Τουρούντζια,
μας. Διαλέξεις και ομιλίες,
παραδόθηκαν από τους
καλλιτεχνικές εκθέσεις,
Αυστριακούς στους
λογοτεχνικά απογευ-
Τούρκους και είχαν
ματινά και βραδινά, η
τραγικό θάνατο στο Βε-
ίδρυση κινηματογραφι-
λιγράδι. Οι δύο αδελφοί
κής Λέσχης, η ίδρυση
ως αυστριακοί υπήκοοι
Θεατρικού Τμήματος, η
γλίτωσαν από τον θάνατο και συνέχισαν την επωφελή για το έθνος δράση τους ως τον θάνατό τους.
πραγματοποίηση θεαΗ πρώτη σωζόμενη και μακροβιότερη ελληνική εφημερίδα με τον τίτλο «Εφημερίς», η οποία κυκλοφορούσε και διαβαζόταν από τους Έλληνες, τόσο στις παροικίες του εξωτερικού (Ευρώπη, Βαλκάνια) όσο και στις τουρκοκρατούμενες ελληνικές χώρες από την 1η Δεκεμβρίου του 1790 ως τον Δεκέμβριο του 1797.
τρικών παραστάσεων, οι συναυλίες και τα ρεσιτάλ, είναι ένα μέρος της πλούomikron 31 Ιούνιος 08
Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μαρκίδες Πούλιου
Κορυφαίες δρα-
σιας ενεργούς δράσης.
στηριότητες πλην της
Ένα επίσης σημαντικό κομμάτι του συλλό-
έκδοσης της εφημερίδας
γου στο οποίο δόθηκε
είναι η έκδοση καλλιτε-
ιδιαίτερη βαρύτητα είναι
χνικών ημερολογίων με
η λειτουργία τμημάτων
θέμα τα Αρχοντικά και
παραδοσιακών χορών
τους Μαρκίδες Πούλιου με αφορμή το 1990
καθώς κάθε χρόνο
τη συμπλήρωση 200
δίνουν παραστάσεις σε πόλεις και χωριά
Ημερίδα της Ε.Σ.Η.Ε.Μ-Θ. για τους Μαρκίδες Πούλιου.
χρόνων από την έκδοση του πρώτου φύλλου της
της Ελλάδος και στο εξωτερικό, απαραίτητη
«εφημερίδος», η δημι-
βέβαια η συμμετοχή στις
ουργία έκθεσης καλλι-
λαογραφικές εκδηλώσεις
τεχνικής Φωτογραφίας
του Δήμου Σιάτιστας και
με θέμα τα Αρχοντικά
άλλων Δήμων της χώρας
που στεγαζόταν και θα
καθώς επίσης και η συμ-
επαναστεγαστεί στο Τρα-
μετοχή σε εκδηλώσεις
πάντζειο Γυμνάσιο και
όπως μετακλήσεις και
τέλος η αποκατάσταση
συνεργασία με Συλλό-
και συντήρηση του αρχο-
γους και συγκροτήματα
ντικού του «Δόλγηρα»,
άλλων, κυρίως Βαλκανι-
όπου στεγάζεται το Λα-
κών χωρών. Η συνεργασία και η ενίσχυση του έργου
Η λειτουργία τμημάτων παραδοσιακών χορών είναι ένα σημαντικό κομμάτι του συλλόγου στο οποίο δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς κάθε χρόνο δίνουν παραστάσεις σε πόλεις και χωριά της Ελλάδος και στο εξωτερικό.
ογραφικό Μουσείο του Συλλόγου. Η διάσωση του αρχοντικού Δόλγηρα
διεθνών και ελληνικών
στοίχημα που από την
κοινωνικών φορέων, η
πρώτη στιγμή έβαλε ο σύλλογος. Στην προ-
συστηματική προσπάθεια
σπάθεια του αυτή για το
με ποικίλες δράσεις για
Αρχοντικό «Δόλγηρα»
την διάσωση των αρχοντικών της Σιάτιστας
συνέδραμαν και συνδρά-
και της πολιτιστικής της
μουν συνεχώς Σιατιστινοί από όλη την Ελλάδα
κληρονομιάς είναι επίσης μέρος των αναζητήσε-
και το εξωτερικό μας
ων του συλλόγου στον
επισημαίνει ο κ. Σιάσιος
πλούσιο κόσμο της πα-
τους οποίους και ευχαρι-
ραδοσιακής κληρονομιάς
στεί θερμά για την αγάπη και την συμπαράσταση
του τόπου που με κάθε τρόπο μεταλαμπαδεύουν στην νέα γενιά. omikron 32 Ιούνιος 08
Η Δέσποινα Αμαραντίδου με τον φιλόλογο κ. Δημήτριο Γ. Σιάσιο ο οποίος μας «ξενάγησε» στα μονοπάτια της παράδοσης και των πολλών δραστηριοτήτων του συλλόγου.
τους στην διάρκεια της κουβέντας μας.
Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μαρκίδες Πούλιου
Το αρχοντικό Δόλγηρα Στο αρχοντικό Δόλγηρα στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο του Συλλόγου όχι όμως με την έννοια μιας συγκέντρωσης και παρουσίασης λαογραφικού υλικού, αλλά ως ένας λειτουργικός χώρος. Καθώς πρόκειται για ένα παραδοσιακό αρχοντικό που εάν ξεναγηθείς στους χώρους του θαρρείς πως είναι ζω-
ιδιοκτήτες του σπιτιού ήταν πραματευτάδες που
ντανό, το οποίο ξεπήδησε μέσα από μιαν άλλη εποχή
υπήρξαν φορείς παιδείας και των ιδεών του Διαφωτι-
με όλα τα αντικείμενα και τα διακοσμητικά στοιχεία
σμού και της Γαλλικής Επανάστασης και στήριξαν με
του θέλοντας να παραμείνει στο σήμερα και να θυ-
ποικίλους τρόπους τον Αγώνα για την Ανεξαρτησία
μίζει εποχές όμορφες, ξεχωριστές με τις αναμνήσεις
του Έθνους.
διάχυτες στον αέρα της σημερινής πόλης λες πως τί-
Ο «χειμωνιάτικος», ο «μπάς οντάς», το καθιστικό
ποτα δεν άλλαξε από τότε. Μέσα στο χώρο όπως έχει
η κρεβατοκάμαρα, το κατώι, με τους σοφράδες, την
οργανωθεί με όλους τους κανόνες της μουσειολογίας
μεσάντρα, το μαγκάλι, τα στρωσίδια τα διακοσμημένα
ζωντανεύουν οι λειτουργίες και οι δραστηριότητες
σινιά, τα καναβέτα, τις ταπισερί, τις χειροποίητες κουρ-
μιας μεσοαστής οικογένειας του παρελθόντος από
τίνες και τα πανέμορφα εργόχειρα, οι ζωγραφισμένοι
τον 12 αιώνα.
τοίχοι και τα ξύλινα ταβάνια, του προσδίδουν μια
Το αρχοντικό Δόλγηρα δεν επιβάλλεται με τον
ξεχωριστή λάμψη και ομορφιά διατηρώντας το αναλ-
όγκο και τον πλούτο, που διαθέτουν τα άλλα μεγάλα
λοίωτο στον χρόνο αλλά και σημείο αναφοράς μιας
αρχοντικά της Σιάτιστας όπως το αρχοντικό Νερα-
άλλης εποχής που με ενδιαφέρον την προσεγγίζεις,
ντζόπουλου, Μανούση, Χατζημιχαήλ-Κανατσούλη,
άλλωστε αποτελεί κομμάτι της ιστορίας του τόπου.
Μαλιόγκα, Ελένης Πούλκως και Τζώνου. «Είναι κτίσμα του 1740-50 περίπου, αλλά ο ζωγρα-
Όλα είναι με τάξη βαλμένα και στην θέση τους όπως απαιτεί η διακόσμηση της εποχής και οι ανάγκες
φικός διάκοσμος στο εσωτερικό του είναι έργο του
της για την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση της οικογέ-
19ου αιώνα. Είναι μια λαϊκή κατοικία, μεσοαστική. Στο
νειας που διαμένει στο σπίτι.. Μέσα από τα εκθέματα
εσωτερικό του όμως είναι καταζωγράφιστο, και διακρί-
ζωντανεύουν ήθη και έθιμα του τόπου και γίνονται
νουμε στοιχεία που δεν συναντούμε στα άλλα αρχο-
κατανοητά τα ταξίδια της γλώσσας μέσα από τα ονό-
ντικά. Είναι ένα πραγματικό κουκλόσπιτο. Ο Σύλλογός
ματα των πραγμάτων στο χώρο και τον χρόνο.
μας ανέλαβε να το διασώσει, αφού από τους κληρο-
Ο επισκέπτης γοητεύεται πραγματικά από αυτά
νόμους του παραχωρήθηκε η χρήση για 23 χρόνια»,
που βλέπει και βιώνει, καθώς μεταφέρεται στο κοντινό
μας λέει ο κ. Σιάσιος περιγράφοντας μας το συγκεκρι-
και στο μακρινό παρελθόν και μέσα από την ξενάγηση
μένο κτίσμα, ξεκινώντας την ξενάγηση διασχίζοντας
έχει την ευκαιρία να βιώσει νοερά την ατμόσφαιρα με
την εξωτερική είσοδο του σπιτιού με την ξύλινη πόρτα
τα ωραία έθιμα που είχε δημιουργήσει η τοπική κοινω-
την πλακόστρωτη αυλή τα δέντρα και τα φυτά που
νία επιδιώκοντας να κάνει την ζωή της ομορφό-
ξεφυτρώνουν άτσαλα περιμετρικά της αυλής.
τερη. Ένα τέτοιο γοητευτικό ταξίδι υπόσχεται στον
Ολόκληρο το διώροφο κτίσμα, με την δομή και
κόσμο που θα επισκεφτεί το αρχοντικό του Δόλγηρα
τον εσωτερικό του διάκοσμο τα αντικείμενα που
ο κ. Σιάσιος, που με κάθε λεπτομέρεια μας μετέφερε
εκτίθενται το καθιστούν λειτουργικό ενώ αποτελούν
σε άλλες εποχές, στα ήθη και τα έθιμα της Σάτιστας,
ένα ζωηρό ερέθισμα της μνήμης να γυρίσει πίσω σε
δίνοντας με κάθε λεπτομέρεια όλα εκείνα τα στοιχεία
ταξίδια και στην δράση των πραματευτάδων οι παλιοί
που αποτελούν την παράδοση του τόπου. omikron 33 Ιούνιος 08
Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μαρκίδες Πούλιου
Το έργο υποστηρίχτηκε από το πρόγραμμα LEADER ΙΙ, ενώ την ίδια συμμετοχή εξασφάλισε ο Σύλλογος από συνεισφορές των απανταχού Σιατιστινών οι οποίοι συνέδραμαν των προσπαθειών μας. Οι προεργασίες, γραφειοκρατικά κ.λπ. ξεκίνησαν
Θεσσαλονίκη με επικεφαλής τον Στυλιανό Στεφανίδη. Όλοι τους εργάστηκαν με ζήλο και μεράκι. «Για όλους τους τομείς δράσης τα μέλη του Συλλόγου επιδεικνύουν το ίδιο ενδιαφέρον. Όλες οι δράσεις μας εξάλλου, συντείνουν στον ίδιο στόχο.
από το 1996 και το 1998 εγκρίθηκε η μελέτη η οποία
Ίσως κάπως περισσότερο να μας απασχολεί η διάσω-
αξιολογήθηκε από την ειδική επιτροπή με την υψηλό-
ση και διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς που
τατη βαθμολογία. Οι εργασίες αποκατάστασης άρχι-
αποτελεί πλούτο για την πόλη και τους κατοίκους της
σαν το Μάιο του 1999 και περατώθηκαν, σύμφωνα με
και αψευδή μάρτυρα της ιστορίας και της προσφο-
το χρονοδιάγραμμα, τον Ιούλιο του 2002.
ράς της Σιάτιστας σε χαλεπούς καιρούς» τονίζει ο κ.
Τα εγκαίνια του Μουσείου πραγματοποιήθηκαν τον Αυγούστου του 2003. Η μελέτη είναι έργο του λαμπρού αρχιτέκτονα
Δημήτριος Σιάσιος μιλώντας για το συνολικό έργο του συλλόγου μένοντας βέβαια και στο σημαντικό κομμάτι της προσφοράς. «Η δράση του Συλλόγου μας υπο-
και ειδικού στην αποκατάσταση συντήρηση τέτοιων
στηρίζεται από πολλούς συμπατριώτες μας και εδώ
μνημείων κ. Γιώργου Σαμαρνιώτη, στον οποίο το
στην Σιάτιστα αλλά κυρίως και με ιδιαίτερη αγάπη από
Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου οφείλει θερμές
τους απόδημους Σιατιστινούς. Το Σύλλογο πλαισιώ-
ευχαριστίες για την τεράστια συμβολή του στην ολο-
νουν αρκετοί νέοι παρά τα προβλήματα που αντιμετω-
κλήρωση του έργου με τα αποτελέσματα που ο κάθε
πίζουν. Εκατοντάδες είναι αυτοί που συμμετέχουν στα
επισκέπτης μπορεί εύκολα να διαπιστώσει. Επίσης
τμήματα λαϊκών χορών, ενώ τα περισσότερα μέλη του
ευχαριστίες οφείλονται στους παραδοσιακούς μα-
Δ.Σ είναι νέοι άνθρωποι».
στόρους που εκτέλεσαν τις εργασίες, τον αείμνηστο Μανόλη Τσιότσιο και τον Γιώργο Γεωργάκα με τους βοηθούς τους και στο συνεργείο συντηρητών από την
omikron 34 Ιούνιος 08
Απαιτείται γνώση και συλλογικότητα, ώστε να αναπτυχθεί ο τομέας του τουρισμού Όσον αφορά στο κομμάτι της βοήθειας από την
Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μαρκίδες Πούλιου
πλευρά της πολιτείας στο έργο του συλλόγου καθώς και στον τομέα της τουριστικής ανάπτυξης του τόπου ο κ. Σιάσιος επισημαίνει στο «Οmikron»: «Για την επιτυχή διεκπεραίωση των δραστηριοτήτων του Συλλόγου απαιτείται η στήριξη της Πολιτείας και των φορέων της που ως τώρα υπήρξε σχεδόν μηδαμινή και η βοήθεια της τοπικής κοινωνίας. Όσο για την τουριστική ανάπτυξη του τόπου απαιτείται οργανωμένη συνεργασία όλων των κοινωνικών φορέων με επικεφαλής την Δημοτική Αρχή, η οποία θα πρέπει να αναλάβει να προγραμματίσει και να συντονίσει τη δράση όλων όσων εμπλέκονται στο έργο που λέγεται τουριστική ανάπτυξη. Σπασμωδικές και χωρίς πρόγραμμα ενέργειες δεν οδηγούν σε θετικά αποτελέσματα. Σε μια τέτοια προσπάθεια ο Σύλλογός μας είναι έτοιμος να αναλάβει με το παραπάνω το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί. Οπωσδήποτε πάντως απαιτείται γνώση και συλλογικότητα, ώστε να αναπτυχθεί ο τομέας του τουρισμού και κακώς παραμελήθηκε κατά το παρελθόν και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας για του ς νέους και να τονωθεί η τοπική οικονομία που χειμάζεται λόγω της κρίσης της γουνοποιίας».
Ο «χειμωνιάτικος», ο «μπάς οντάς», το καθιστικό η κρεβατοκάμαρα, το κατώι, με τους σοφράδες, την μεσάντρα, το μαγκάλι, τα στρωσίδια τα διακοσμημένα σινιά, τα καναβέτα, τις ταπισερί, τις χειροποίητες κουρτίνες και τα πανέμορφα εργόχειρα, οι ζωγραφισμένοι τοίχοι και τα ξύλινα ταβάνια, του προσδίδουν μια ξεχωριστή λάμψη και ομορφιά διατηρώντας το αναλλοίωτο στον χρόνο αλλά και σημείο αναφοράς μιας άλλης εποχής... omikron 35 Ιούνιος 08
ΝΥΜΦΑΙΟΝ
Ν
ΥΜΦΑΙΟΝ
...περί αρχιτεκτονικής ο Λόγος της Δήμητρας Κύρκου Αρχιτέκτων -
Μηχανικός ΑΠΘ «Ολόκληρο το Νυμφαίον είναι ένα Ζωντανό Μουσείο της μακεδονικής αρχιτεκτονικής, της παράδοσης, της Ιστορίας και του πολιτισμού, κεντημένο στο χέρι αρμονικά με πελεκητή πέτρα, ξύλο και σιδεριά». Έτσι περιγράφει τον τόπο αυτό στη Βίβλο φιλοξενίας «Νυμφαίον» ο Νικόλαος Μέρτζος, ένας από τους ανθρώπους - ευεργέτες που συνέβαλαν στην αναγέννηση του Νυμφαίου. Μια αναγέννηση που διαδραματίστηκε τις δύο τελευταίες δεκαετίες και έσωσε τον ιστορικό αυτό τόπο από την εγκατάλειψη και την ερήμωση. Έτσι, το Νυμφαίον είναι πλέον ένας διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός και διατηρητέος ιστορικός τόπος. Τα περισσότερα εναπομείναντα κτίρια του οικισμού - περίπου 200 σε αριθμό- έχουν αποκατασταθεί πλήρως, ενώ 25 τουλάχιστον καινούρια σπίτια, ξενώνες και καταστήματα οικοδομήθηκαν εκ των θεμελίων. Όλα, όμως, ακολουθούν πιστά την παραδοσιακή, μακεδονική αρχιτεκτονική του χωριού. Η άδεια εξ άλλου οικοδομήσεως υπόκειται στην Εφορία Νεωτέρων Μνημείων, με απώτερο σκοπό το Νυμφαίον να συμπεριληφθεί στη λίστα των προστατευόμενων από την UNESCO παραδοσιακών οικισμών. Περιδιαβαίνοντας στα λιθόστρωτα μικρά δρομάκια, τα λεγόμενα καλντερίμια, συναντά κανείς αυθεντικά αρχιτεκτονικά στοιχεία που, αναλλοίωτα στο χρόνο, μοιάζουν να παραδίδουν θαυμάσια το πιο γνήσιο μάθημα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Τα αρχοντόσπιτα θυμίζουν εποχές αλλοτινές, και ενώ όλα μοιάζουν μεταξύ τους, το καθένα είναι διαφορετικό και μοναδικό. Τα περισσότερα, όμως, ακολουθούν έναν συγκεκριμένο ρυθμό-τύπο αρχιτεκτονικής, ο οποίος έχει επιδράσεις από τη μεγαλοαστική βαλκανική αρχιτεκτονική. Οι omikron 36 Ιούνιος 08
omikron magazine
επιδράσεις αυτές είναι πρωτίστως εμφανείς σε θέματα ρυθμολογίας και διακόσμησης, αλλά φτάνουν και στην υιοθέτηση ολόκληρων τυποποιημένων κτιριολογικών στοιχείων. Συγκεκριμένα, τα διώροφα κατά κανόνα αρχοντόσπιτα του Νυμφαίου ανήκουν στον τύπο των νεότερων αρχοντικών με εσωτερικό σοφά. Σύμφωνα με αυτόν, ο χώρος κυκλοφορίας - σοφάς, που στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική αποκαλείται χαγιάτι, βρίσκεται στο εσωτερικό της σχεδόν τετράγωνης κάτοψης του κτιρίου και παίρνει τη μορφή εσωτερικού μακρόστενου και διαμπερούς προθάλαμου. Η είσοδος βρίσκεται στη μια πλευρά του, τη στενομέτωπη, και οι υπόλοιποι χώροι - δωμάτια διατάσσονται συμμετρικά στις δυο πλευρές του διαδρόμου. Ο χώρος αυτός έχει κατά κανόνα αρκετό πλάτος, ώστε να παίζει το ρόλο του κύριου χώρου υποδοχής - της σάλας, τόσο στο ισόγειο, όσο και στον όροφο. Η απόλυτη συμμετρία είναι ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της αρχιτεκτονικής των αρχοντικών στο Νυμφαίο. Δεν υπάρχει μόνο μεταξύ των επιμέρους χώρων που βρίσκονται στις δυο πλευρές του χαγιατιού σε επίπεδο κάτοψης, αλλά είναι ιδιαίτερα εμφανής η προσπάθεια να αποκαλυφθεί η συμμετρία και εξωτερικά αυτής της διάταξης. Έτσι, η συμμετρία αξιοποιείται ως κύριο μορφολογικό στοιχείο και τονίζεται εμφατικά με την ανάλογη διαμόρφωση της πρόσοψης, με την κύρια είσοδο του κτιρίου να διαδραματίζει ρόλο βασικού άξονα συμμετρίας. Η κύρια είσοδος διαμορφώνεται ως προεξοχή του εσωτερικού χαγιατιού στο ισόγειο, ενώ στον όροφο η προεξοχή αυτή έχει άλλοτε τη μορφή μπαλκονιού και άλλοτε, -συνηθέστερα-, του κλειστού, προβαλλόμενου χώρου με τη μορφή σαχνισιού. Πολλαπλά παράθυρα περιβάλλουν το σαχνισί επιτρέποντας στο φως να εισέλθει στο εσωτερικό του κτιρίου. Χαρακτηριστική είναι μάλιστα η στέγαση του σαχνισιού αυτού, η οποία διαμορφώνεται στην πρόσοψη με αετωματική απόληξη. Άλλωστε, η ανάμιξη των μορφών με στοιχεία νεοκλασικής προέλευσης είναι ιδιαίτερα γενικευμένη στην αρχιτεκτονική του Νυμφαίου. Χαρακτηριστική είναι, επίσης, η χρήση της πέτρας ως βασικό δομικό υλικό. Τα χρώματα μάλιστα που χρησιμοποιήθηκαν κατά τις αποκαταστάσεις στα εξωτερικά στοιχεία των κτιρίων, όπως στα κουφώματα, είναι χρώματα γήινα, απαλά και αχνά. Αποχρώσεις που μοιάζουν να ξεπηδούν από την ιριδίζουσα πέτρα και το βρεγμένο χώμα, αλλά και χρώματα ουδέτερα που κάνουν αντίθεση με το βαθύ καφέ του ξύλου, ενώ ταυτόχρονα εναρμονίζονται με το αγνό λευκό
Λεπτομέρεια πρόσοψης
Αυλόπορτα
omikron 37 Ιούνιος 08
Νυμφαίον ...περί αρχιτεκτονικής ο Λόγος
του χιονιού. Το χιόνι άλλωστε στο Νυμφαίο πέφτει γενναιόδωρα. Για το λόγο αυτό, οι στέγες των κτιρίων καλύπτονται από μεγάλα επικλινή κομμάτια λαμαρίνας, τα οποία ενώνονται συρταρωτά μεταξύ τους και όλα μαζί στηρίζονται πάνω σε έναν ξύλινο σκελετό. Έτσι με την πρώτη ηλιαχτίδα φωτός, οι τόνοι χιονιού που συσσωρεύονται στις σκεπές των κτιρίων λιώνουν και απομακρύνονται, ελαφρύνοντας αισθητά την κατασκευή. Παλαιότερα, τα πρώτα κτίσματα στον οικισμό καλύπτονταν με ντόπιους σχιστόλιθους (χαρακτηριστικό παράδειγμα η εκκλησία του χωριού, που πρόσφατα αποκαταστάθηκε πλήρως). Όταν όμως, λίγο αργότερα οι κάτοικοι του Νυμφαίου, όντας μεγαλέμποροι, ταξίδευαν μεταξύ αλλού και σε Αυστρία, Ελβετία, Βόρεια Ιταλία, παραδειγματίστηκαν από τις εκεί αλπικές κατοικίες με τις μεταλλικές στέγες. Αντικατέστησαν έτσι, τις παλιές λίθινες στέγες, οι οποίες είχαν αυξημένο βάρος και ταυτόχρονα με το επιπλέον βάρος του χιονιού επιβάρυναν τον φέροντα σκελετό του κτιρίου. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου η απόληξη της λαμαρίνας στο περίγραμμα της σκεπής μοιάζει με χειροποίητη δαντέλα για λόγους καλαισθησίας. Τα παραπάνω χαρακτηριστικά της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του Νυμφαίου εντοπίζονται συνοπτικά σε έναν από τους ξενώνες που λειτουργούν στον οικισμό. Ο ξενώνας «Αθηνά», χτισμένος το 1900, αποτελεί ένα αληθινό νεβεσκιώτικο αρχοντόσπιτο (Νέβεσκα είναι προηγούμενη ονομασία του Νυμφαίου), το οποίο διατηρεί αναλλοίωτα τα αυθεντικά στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του τόπου, αλλά ταυτόχρονα και στοιχεία από τον παραδοσιακό τρόπο ζωής και κατοίκησης των ανθρώπων του. Η μεγάλη δίφυλλη, ξύλινη αυλόπορτα και ο ογκώδης λιθόχτιστος αυλόγυρος δεν κατάφεραν να κρύψουν την αίγλη του αρχοντόσπιτου που βρισκόταν πιο πίσω. Εκεί, μας περίμενε ο ιδιοκτήτης του ξενώνα «Αθηνά», ο κύριος Γιάννης Παπαδόπουλος, πρόθυμος όχι μόνο να μας ξεναγήσει στα ενδότερα του, αλλά και να μας δώσει οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με τον τρόπο δόμησης, τη διακόσμηση ή την επίπλωση των σπιτιών του Νυμφαίου. Το συγκεκριμένο κτίριο δεν έπαψε ποτέ να κατοικείται και το 1999 μετατρέπεται σε ξενώνα. Μάλιστα, οι απαραίτητες επεμβάσεις που έγιναν στο κτίριο ώστε αυτό να δύναται να λειτουργήσει ως ξενώνας, ήταν ελάχιστες. Συνιστώντας ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα δείγματα αρχιτεκτονικής του τόπου, μαζί με την αρτιότητα της κατάστασης του κτιρίου και την προσεγμένη διατήρησή του, οδήγηomikron 38 Ιούνιος 08
Μεταλλικές στέγες
Επιγραφή του ξενώνα Αθηνά
άποψη εσωτερικού χώρου του ξενώνα
omikron magazine
σαν στον χαρακτηρισμό του από την Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων ως διατηρητέο μνημείο. Ακολουθώντας, λοιπόν, τα πρότυπα της μεγαλοαστικής βαλκανικής αρχιτεκτονικής, στο διώροφο αυτό κτίριο διακρίνεται εξωτερικά η συμμετρία στην πρόσοψη με την προεξοχή του χαγιατιού κεντρικά, όπου βρίσκεται και η κεντρική είσοδος του. Μοναδική όμως, για τα αρχιτεκτονικά δεδομένα του οικισμού είναι η χρήση εμφανούς κόκκινου τούβλου στο χαγιάτι του ορόφου. Ένα βυζαντινό κατάλοιπο που μαρτυρά τα μεγάλα ταξίδια των ιδιοκτητών σε προηγούμενες εποχές. Στην υπόλοιπη εξωτερική τοιχοποιία, η οποία δομείται με πελεκητή πέτρα, ενσωματώνονται ορισμένα νεοκλασικά στοιχεία, όπως η λεγόμενη «μπορντούρα» στο περίγραμμα των παραθύρων και το χαρακτηριστικό «τελείωμα» στις ακμές του κτιρίου, με μια πιο ορθοκανονική διάταξη της πέτρας. Τα στοιχεία αυτά, αν και όχι τόσο διαδεδομένα στο ίδιο το Νυμφαίο, απαντώνται και σε γειτονικούς οικισμούς, όπως στο Σκλήθρο. Μπαίνοντας στον ξενώνα, νιώθει κανείς να ταξιδεύει σε μια άλλη, διαφορετική εποχή. Στη σάλα, μια μεγάλη τραπεζαρία που εξυπηρετεί τις ανάγκες του ξενώνα, το ξυλόγλυπτο ταβάνι, οι λιτές αλλά εκπληκτικές τοιχογραφίες, το ξύλινο δάπεδο με τα παλιά έπιπλα σε καλωσορίζουν θερμά στον χώρο. Στις επιτοίχιες ζωγραφιές, όπου επικρατούν τα ανθέμια μαζί με γραμμικά στοιχεία, τα χρώματα δεν
Η απόλυτη συμμετρία είναι ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της αρχιτεκτονικής των αρχοντικών στο Νυμφαίο. Δεν υπάρχει μόνο μεταξύ των επιμέρους χώρων που βρίσκονται στις δυο πλευρές του χαγιατιού σε επίπεδο κάτοψης, αλλά είναι ιδιαίτερα εμφανής η προσπάθεια να αποκαλυφθεί η συμμετρία και εξωτερικά αυτής της διάταξης
omikron 39 Ιούνιος 08
Νυμφαίον ...περί αρχιτεκτονικής ο Λόγος
είναι έντονα. Συγκεκριμένα, το βεραμάν, το γαλάζιο και το γκρι-σιέλ είναι τα συνηθέστερα για τις μεγάλες επιφάνειες, ενώ σε πιο σκούρα χρώματα, όπως το μπορντό και το μπλέ, βάφονται οι λεπτομέρειες. Συνήθιζαν λένε, κάθε υπνοδωμάτιο να έχει και το δικό του χρώμα. Στο ισόγειο υπάρχει κι η κουζίνα. Καινούρια, για να εξυπηρετεί τις σύγχρονες αυξημένες ανάγκες του ξενώνα, συνυπάρχει με παλαιότερα, αυθεντικά στοιχεία, όπως η σόμπα με τα ξύλα κι η εκπληκτική πιατοθήκη, κειμήλια του σπιτιού. Αγγλικές πορσελάνες, οπαλίνες, σκαλιστά φωτιστικά ειδικής παραγγελίας από τα Γιάννενα, συμπληρώνουν το σύνολο. Μια ξύλινη σκάλα μας οδηγεί στον όροφο. Ο κύριος Γιάννης μας αποκαλύπτει έναν παλιό, πτυσσόμενο μηχανισμό, ο οποίος ξεδίπλωνε σαν φυσαρμόνικα και σκέπαζε την σκάλα, με σκοπό να απομονωθεί ο χώρος του ισογείου από εκείνον του ορόφου, κατά τις πολύ ψυχρές περιόδους. Στον όροφο, τα τέσσερα υπνοδωμάτια, ανά δύο εκατέρωθεν του κεντρικού χαγιατιού, φιλοξενούν τους επισκέπτες. Στην σάλα, εντυπωσιακά χειροποίητα κιλίμια και υφαντά είναι στρωμένα στο ξύλινο πάτωμα αλλά και πάνω στα μικρά εμβόλιμα καθιστικά με τους
omikron 40 Ιούνιος 08
Μπαίνοντας στον ξενώνα, νιώθει κανείς να ταξιδεύει σε μια άλλη, διαφορετική εποχή ...το ξυλόγλυπτο ταβάνι, οι λιτές αλλά εκπληκτικές τοιχογραφίες, το ξύλινο δάπεδο με τα παλιά έπιπλα σε καλωσορίζουν θερμά στον χώρο Συνήθιζαν λένε, κάθε υπνοδωμάτιο να έχει και το δικό του χρώμα.
omikron magazine
σταθερούς περιμετρικούς καναπέδες στο χώρο της προεξοχής του χαγιατιού. Μεγάλα ξύλινα παράθυρα περιβάλλουν το χώρο αυτόν. Όλα τα κουφώματα των παραθύρων είναι διπλά για μεγαλύτερη μόνωση, ενώ ένα τρίτο στρώμα διαμορφώνεται εσωτερικά με τις χειροποίητες κουρτίνες. Ανάμεσα στα δύο κουφώματα, σιδεριές σε οργανικά μοτίβα προστάτευαν παλαιότερα τις οικογένειες από συχνές επιδρομές ληστών. Μόνο ένα παράθυρο μένει ελεύθερο από κιγκλιδώματα, ώστε οι γυναίκες του σπιτιού να τινάζουν τα στρωσίδια, μας εξιστορεί ο κύριος Γιάννης. Παλιές κορνίζες και κάδρα σκαλιστά φιλοξενούν τα πορτρέτα των μελών της οικογένειας, πάνω στους ζωγραφισμένους τοίχους. Οι τοίχοι του ορόφου ζωγραφίστηκαν πρόσφατα ακολουθώντας πιστά το πρωτότυπο σχέδιο του ισογείου. Σύμφωνα με μαρτυρίες, ο ζωγράφος από την Κλεισούρα που επιμελήθηκε τις τοιχογραφίες του ισογείου, δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει και εκείνες του ορόφου, λόγω ηλικίας. Στα δωμάτια, σύγχρονες ανέσεις έχουν ενσωματωθεί διακριτικά και συνυπάρχουν με τα παλιά έπιπλα. Έτσι, οι χώροι υγιεινής, απαραίτητοι σε έναν ξενώνα, διαμορφώθηκαν μέσα στα υπνοδωμάτια με έξυπνες λύσεις, όπως εκείνη της μουσάνδρας (ή κατά άλλους μεσάνδρα). Η παλιά αυτή εντοιχισμένη και ευρύχωρη ντουλάπα κρύβει διακριτικά πίσω από τα φύλλα της, τα λιτά αλλά σύγχρονα είδη υγιεινής. Οι ταμπλαδωτές ξύλινες εσωτερικές πόρτες, σεντούκια από το 1900, μια παλιά ραπτομηχανή που μετατρέπεται σε βοηθητικό τραπεζάκι, ένα παλιό μεγάλο καντήλι που τώρα χρησιμεύει ως φωτιστικό οροφής, και άλλα, μικρά και μεγάλα αντικείμενα, όλα κειμήλια του σπιτιού, προσθέτουν τη δική τους πινελιά στο δύσκολο αυτό έργο της διατήρησης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και του πολιτισμού στο Νυμφαίον. Από το μεράκι του κυρίου Γιάννη, μέχρι τη θέληση και την περισσή φροντίδα των κατοίκων του Νυμφαίου, μόνιμων και μη, έγινε δυνατή η αναγέννηση του οικισμού μέσα από τις στάχτες του. Οι ίδιοι οι άνθρωποι του Νυμφαίου, λοιπόν, συνέβαλαν δραστικά ώστε το χωριό όχι μόνο να σωθεί, να συντηρηθεί και να αποκατασταθεί, αλλά να αποτελέσει και πρότυπο ήπιας οικιστικής ανάπτυξης ενός παραδοσιακού οικισμού που σέβεται, τόσο την πολιτιστική και αρχιτεκτονική του κληρονομιά, όσο και το φυσικό περιβάλλον με τους ανθρώπους του.
Παραδοσιακό υπνοδωμάτιο
Μουσάνδρα (ή μεσάνδρα)
omikron 41 Ιούνιος 08
ΜΟΥΣΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΚΑΓΚΑΡΑ «ΤΟ ΤΑΛΕΝΤΟ ΘΕΛΕΙ ΤΟ ΔΑΣΚΑΛΟ ΤΟΥ»
Του Σωκράτη Μουτίδη
Τ
ο πρώτο ιδιωτικό ωδείο στην Κοζάνη συμπληρώνει φέτος δεκαεπτά χρόνια λειτουργίας και προσφο-
ράς μουσικής παιδείας σε παιδιά κάθε ηλικίας. Όλα αυτά τα χρόνια εκατοντάδες μαθητές έχουν περάσει το κατώφλι του μουσικού οίκου Καγκαρά. Οι νότες
που φεύγουν από το ωδείο συντροφεύουν καθημερινά τους κατοίκους των γειτονικών σπιτιών. την εποχή που δημιουργήθηκε το ωδείο Καγκαρά, στην Κοζάνη υπήρχε μόνο το δημοτικό ωδείο, το οποίο διέθετε τμήμα πιάνου. ή ανάγκη, λοιπόν, της συνύπαρξης πολλών τμημάτων για εκμάθηση μουσικών οργάνων κάτω από μια στέγη οδήγησε τον Αναστάσιο Καγκαρά στη δημιουργία του δικού του ωδείου. Ο κ. Καγκαράς είναι ιδιαίτερα αισιόδοξος για τη σχέση των νέων με τη μουσική και τονίζει πως η πόλη της Κοζάνης είχε και έχει μουσική παιδεία και είναι πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός πως σήμερα τα παιδιά ενδιαφέρονται πολύ να ασχοληθούν με τη μουσική. «Εκείνη την εποχή είδαμε ότι υπήρχε ανάγκη για εκμάθηση πολλών μουσικών οργάνων. Δεν χάσαμε την ευκαιρία και βλέπουμε πως το ενδιαφέρον των παιδιών και των γονιών τους για τη μουσική όχι απλά υπάρχει, αλλά μεγαλώνει διαρκώς» τονίζει ο κ. Καγκαράς. την περίοδο που ξεκίνησε το ωδείο, οι δάσκαλοι μουσικής στην Κοζάνη ήταν μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού και έτσι στο ωδείο Καγκαρά προσκλήθηκαν να διδάξουν μουσικοί από πολλά μέρη της χώ-
Μουσικός Οίκος Καγκαρά
ρας, όπου είχαν ήδη αναπτύξει τον κλάδο της εκμάθησης μουσικών οργάνων. το γεγονός οτι η Κοζάνη έχει τη δική της μουσική παράδοση «αμαυρώνεται» από τους «πειρατές, οι οποίοι χωρίς διπλώματα και άδειες απο το υπουργείο, τη νομαρχία και την εφορία, μαθαίνουν μουσική σε παιδιά και ξεγελούν τους γονείς τους οτι παράγουν μουσικό έργο σε υπόγεια και σε μαγαζάκια» λέει με εμφανή αγανάκτηση ο κ. Καγκαράς, ο οποίος βλέπει την άγνοια των γονιών να λειτουργεί εις βάρος των
ρας, εντυπωσιάζονται όταν ακούν πως συνολικά στην
παιδιών τους, που διψούν να μάθουν κάποιο μουσικό
Κοζάνη και στην ευρύτερη περιοχή μαθαίνουν μουσική
όργανο σωστά και με βάση ένα ολοκληρωμένο σύστη-
περισσότερα από χίλια πεντακόσια παιδιά «κάτι που
μα εκμάθησης με θεωρία και σολφέζ.
αντικατοπτρίζεται στη δημιουργία ωδείων και σε άλλες
Συνάδελφοι και φίλοι του κ. Καγκαρά από Αθήνα,
περιοχές του νομού όπως η Πτολεμαΐδα, η Σιάτιστα
θεσσαλονίκη και άλλα μεγάλα αστικά κέντρα της χώ-
και τα Σέρβια». «Δεν είναι τυχαίο» λέει ο Αναστάσιος Καγκαράς, «πως στην πόλη της Κοζάνης λειτουργούν αυτή τη στιγμή τρία ωδεία, ενώ στο νομό λειτουρ-
Την εποχή που δημιουργήθηκε το ωδείο Καγκαρά, στην Κοζάνη υπήρχε μόνο το δημοτικό ωδείο, το οποίο διέθετε τμήμα πιάνου. Η ανάγκη, λοιπόν, της συνύπαρξης πολλών τμημάτων για εκμάθηση μουσικών οργάνων κάτω από μια στέγη οδήγησε τον Αναστάσιο Καγκαρά στη δημιουργία του δικού του ωδείου.
γούν δυο μουσικά σχολεία στη Σιάτιστα και στην Πτολεμαΐδα». Όμως κι αυτό το ενδιαφέρον, το «πολεμά» και το ανακόπτει το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας, λέει με λύπη ο κ. Καγκαράς, καθώς οι υπερβολικές υποχρεώσεις των παιδιών με σχολικές και εξωσχολικές δραστηριότητες, τα απομακρύνουν από τη μουσική. Έτσι λοιπόν, τα παιδιά γύρω στο λύκειο σταματούν να παίζουν μουσική και μόνο όσα σταθούν τυχερά και βρεθούν για σπουδές σε πόλεις που υπάρχει μουσική υποδομή και καλοί δάσκαλοι, θα συνεχίσουν τις μουσικές τους σπουδές. «Ισχύει και στη μουσική η διαπίστωση ότι το ταλέντο θέλει το δάσκαλό του» λέει ο κ. Καγκαράς, επισημαίνοντας ότι εξαιτίας του λιγοστού χρόνου που διαθέτουν σήμερα τα παιδιά, η υλοποίηση του οράματος της δημιουργίας μιας ορχήστρας κλασιomikron 43 Ιούνιος 08
Μουσικός Οίκος Καγκαρά
κής μουσικής δεν είναι εφικτή. Στο ωδείο του Αναστάσιου Καγκαρά, το οποίο διαθέτει κρατική αναγνώριση, λειτουργούν αυτή τη στιγμή τμήματα πιάνου, κλασσικής κιθάρας, κλαρινέτου, φωνητικής, τραγουδιού, φλάουτου, φλογέρας, ανώτερων θεωρητικών (φούγκα, αντίστιξη, ενορχήστρωση), βυζαντινής μουσικής και αρμονίου (με μια και με δυο σειρές πλήκτρων). Επίσης, υπάρχουν τμήματα προπαίδειας για παιδιά τεσσάρων έως έξι χρονών, τα οποία βοηθούνται έτσι στην επιλογή του μουσικού οργάνου που τους ταιριάζει και θέλουν να μάθουν. Στο ωδείο Καγκαρά λειτουργούν και τμήματα παραδοσιακών μουσικών οργάνων, όπως ούτι, κανονάκι, δημοτικό κλαρίνο, ποντιακή λύρα, ταμπουράς, κρουστά, ντράμς, αλλά και λαϊκών οργάνων, όπως μπουζούκι, μπαγλαμάς και γκιουράς. Από τα προγράμματά του ωδείου δεν θα μπορούσαν να λείπουν και τα τμήματα σύγχρονων οργάνων, όπως ακουστικής και ηλεκτρικής κιθάρας και ηλεκτρικού μπάσου. Στους στόχους της διοίκησης του ωδείου εντάσσεται η δημιουργία τμήματος εκμάθησης πολίτικης λύρας, όμως, όπως τονίζει ο κ. Καγκαράς, «δυστυχώς δεν υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την εκμάθηση παραδοσιακών μουσικών οργάνων στην περιοχή». ή ανάδειξη και προώθηση νέων ταλέντων και η παροχή μουσικής παιδείας παραμένει η βασική έγνοια του ωδείου Καγκαρά, παρότι δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. «Στην περιοχή μας η ανάδειξη των ταλέντων έχει άμεση σχέση με την πολιτεία, η οποία δεν βοηθά καθόλου την ιδιωτική πρωτοβουλία. Μη σας πως πως την πολεμά σε μερικές περιπτώσεις. Έτσι τα ταλέντα για να αναδειχτούν πρέπει να πάνε σε άλλες μεγαλύτερες πόλεις» λέει με νόημα ο Αναστάσιος Καγκαράς.
omikron 44 Ιούνιος 08
omikron magazine
Prive Collection ΕΠΙΠΛΑ
Έπιπλα που δεν θυσιάζουν την ποιότητα για την τιµή!
website: www.stratosorfanidis.gr email: info@stratosorfanidis.gr
Φιλίππου β’ 37 - Κοζάνη Τηλ.: 24610 31835 Κιν.: 6947407206
ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ Ένα ισχυρό συνδικάτο στην περιοχή. Της Δέσποινας Αμαραντίδου
Δ
ώδεκα χρόνια ζωής κλεισμένα, μιας δυναμικής πορείας με αγώνες και διεκδικήσεις για
τα δίκαια των εργαζομένων περικλείονται στην δράση και λειτουργία του Περιφερειακού Σωματείου Εργαζομένων ΔΕΗ «Σπάρτακος» ενός από τα μεγαλύτερα και δυναμικότερα σωματεία ανά την Ελλάδα. Οι πολυδιάστατες δράσεις που αδιάκοπα αναπτύσσει, το έχουν αναδείξει στο μεγαλύτερο συνδικάτο της περιοχής, που τυγχάνει της εμπιστοσύνης και στήριξης χιλιάδων μελών. Το Σωματείο από την πρώτη στιγμή αναλαμβάνει δράσεις και πρωτοβουλίες για την οικονομική βελ-
τίωση της θέσης του εργαζόμενου, την αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας, την υγιεινή και την ασφάλεια σε μια προσπάθεια να εφαρμόσει στην πράξη και με τρόπο αποτελεσματικό το «η ισχύς εν τη ενώσει» καθώς γεννιέται τον Αύγουστο του 1996 μέσα από την συγχώνευση δυο μεγάλων μονοπαραταξιακών σωματείων που δρούσαν στο λεκανοπέδιο. Του «ΕΝΩΤΙΚΟΥ ΣΥΝΔΙΚΑΤΟΥ» ΔΕΗ και του «ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΩΝ» ΔΕΗ.
Ίδρυση του ΣΠΑΡΤΑΚΟΥ Η ανάγκη για ένα μεγάλο και ισχυρό Συνδικάτο που θα μπορεί να αγωνίζεται, να διεκδικεί πέρα από μικροκομματικές σκοπιμότητες δίνοντας καθημερινά τη μάχη για να λυθούν τα προβλήματα που απασχολούν τους εργαζόμενους στη ΔΕΗ και την τοπική κοινωνία στα μέσα της δεκαετίας του 90 διαλύει τα μονοπαραταξιακά Συνδικάτα της περιοχής και το 1996 ιδρύεται «Ο ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ». Ένα καινούργιο δυνατό Σωματείο γεννιέται και ξεκινάει τη δράση του με τις καλύτερες προϋποθέσεις στο οποίο συμμετέχουν όλες οι παρατάξεις. Το Σωματείο εργαζομένων ΔΕΗ είναι γεγονός. Σήμερα «Ο ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ» είναι το μεγαλύτερο σωματείο στην Παραγωγή Η/Ε στη Ελλάδα. Αριθμεί περισσότερο από 3500 μέλη και εκπροσωπεί ουσιαστικά το σύνολο των εργαζομένων στον άξονα Κοζάνης – Πτολεμαΐδας –Αμυνταίου – Φλώρινας. omikron 46 Ιούνιος 08
Σπάρτακος Ένα ισχυρό συνδικάτο στην περιοχή
Η πορεία της ΔΕΗ, ο λιγνίτης ως εθνικό καύσιμο, η βελτίωση των συνθηκών εργασίας σε Ασφάλεια, υγιεινή, ανθρώπινη αξιοπρέπεια και αλληλεγγύη είναι οι στρατηγικοί του στόχοι. Οι παρεμβάσεις του είναι γνωστές τόσο στους εργαζομένους, όσο και στην τοπική κοινωνία. Αξίζει να σημειώσουμε όσον αφορά στο κοινωνικό πρόσωπο του
Το Σωματείο από την πρώτη στιγμή αναλαμβάνει δράσεις και πρωτοβουλίες
Σωματείου που η δράση του είναι γνωστή και αξίζει ιδι-
για την οικονομική βελτίωση
αίτερης αναφοράς καθώς είναι γεγονός ότι η τράπεζα αί-
της θέσης του εργαζόμενου,
ματος του σωματείου διέθεσε περισσότερες από 2000
την αναβάθμιση των συνθηκών
μονάδες αίματος σε όσους το χρειάστηκαν. Σε τακτά χρονικά διαστήματα στους χώρους εργασίας
εργασίας, την υγιεινή
του ενεργειακού κέντρου για την κάλυψη αναγκών των
και την ασφάλεια σε μια
εργαζόμενων και των μελών των οικογενειών τους πραγ-
προσπάθεια να εφαρμόσει
ματοποιεί αιμοληψίες. Ενώ λειτουργεί «Ταμείο Αλλη-
στην πράξη και με τρόπο
λοβοήθειας Μελών» το οποίο διοικείται από 5μελή επιτροπή η οποία και εκλέγεται από το Γενικό Συμβούλιο
αποτελεσματικό το
του Σωματείου και τα έσοδα του προέρχονται από το
«η ισχύς εν τη ενώσει»...
10% του συνόλου των μηνιαίων εισφορών των μελών του συνδικάτου.
omikron 47 Ιούνιος 08
Σπάρτακος Ένα ισχυρό συνδικάτο στην περιοχή
Μέσω του σχετικού του τμήματος έχει συμβάλει στη διοργάνωση πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων με στόχο την ανάδειξη και την διαφύλαξη τους. Ως χορηγός σειράς εκδηλώσεων και πολιτιστικών-αθλητικών δρώμενων είχε την δική του συμβολή στην εκπλήρωση μιας σειράς σημαντικών στόχων με πολιτιστικές διαστάσεις. Επιπρόσθετα λειτουργώντας μία σειρά επιτροπώντμημάτων που έχουν να κάνουν με την Υγεία, την Ασφάλεια το Περιβάλλον, την δραστηριότητα των Γυναικών συμβάλλει τα μέγιστα στην προώθηση μιας σειράς ζητημάτων που έχουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός τους την ποιότητα της ζωής. Με εκδόσεις ανακοινώσεων, εντύπων, παρουσιάσεις, ημερίδες, αιμοδοσίες, παραστάσεις διαμαρτυρίας, καταλήψεις, στάσεις εργασίας, συλλαλητήρια και δυναμικές απεργίες πορεύεται όλα αυτά τα χρόνια με ιδιαίτερη δυναμική. «Οι αγώνες μας άλλοτε ήταν νικηφόροι, άλλοτε έβαλαν τις βάσεις για αυριανές νίκες και ορισμένες φορές δεν πέτυχαν. Ποτέ όμως δεν απέτυχαν», επισημαίνει μιλώντας στο «Ο» ο πρόεδρος του Σωματείου «Σπάρτακος» κ. Γιώργος Αδαμίδης αναφερόμενος στις διεκδικήσεις και τις δράσεις του Σωματείο. Για να συμπληρώσει, για την περίοδο που ήταν πρόεδρος του Σωματείου «1,5 χρόνο στο τιμόνι του ΣΠΑΡΤΑΚΟΥ μαζί με όλα τα στελέχη του Δ.Σ και των 20 Σωματειακών Παραρτημάτων, από τη Μελίτη μέχρι τον Ιλαρίωνα υπηρετούμε με συνέπεια τις αξίες του Συνδικάτου με στόχο το βέλτιστο αποτέλεσμα».
Ο αγώνας του Σωματείου για το περιβάλλον Το Σωματείο «ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ» ανέκαθεν έδινε βαρύτητα στα περιβαλλοντικά ζητήματα και αδιάκοπα αναπτύσσει και συμμετέχει σε δράσεις με περιβαλλοντική διάσταση. Στόχος του ήταν και παραμένει η δημιουργία των καλύτερων δυomikron 48 Ιούνιος 08
Σπάρτακος Ένα ισχυρό συνδικάτο στην περιοχή
νατών συνθηκών τόσο στους χώρους εργασίας όσο και στην ευρύτερη περιοχή. Η προσπάθεια δεν είναι εύκολη και απαιτεί την συνεργασία και ενεργό συμμετοχή όλων μας υπογραμμίζει ο κ. Αδαμίδης. Το Σωματείο ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ «γνωρίζει πολύ καλά την περιβαλλοντική κατάσταση που επικρατεί σε ολόκληρο το Ενεργειακό Λεκανοπέδιο». Η δημιουργία νέας αντιρρυπαντικής μονάδας (στην Πτολεμαΐδα) σύγχρονης τεχνολογίας σε αντικατάσταση του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, η νέα μονάδα στη Φλώρινα η βελτίωση των υφιστάμενων υποδομών
«Οι αγώνες μας
σε ορυχεία και σταθμούς με επενδύσεις που θα έχουν
άλλοτε ήταν νικηφόροι,
γνώμονα την βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών,
άλλοτε έβαλαν τις βάσεις
η σωστή διαχείριση του λιγνίτη, η τήρηση των κανόνων και κανονισμών σε Σταθμούς και Ορυχεία, η σωστή λει-
για αυριανές νίκες
τουργία και η αντικατάσταση των φίλτρων οι διαβροχές
και ορισμένες φορές
και πάνω από όλα η καλλιέργεια της περιβαλλοντικής
δεν πέτυχαν.
συνείδησης σε μόνιμη βάση, αποτελούν τον τρόπο και τα μέσα για να δημιουργηθούν ιδανικές συνθήκες, με
Ποτέ όμως δεν απέτυχαν»
ποιοτικά χαρακτηριστικά. Αυτό θα είναι και το ιδανικό για ολόκληρη τη κοινωνία, για την παρούσα και τις επόμενες γενιές.
Η εκμετάλλευση του λιγνίτη εδώ και 50 χρόνια Η απόφαση από την πολιτεία πριν από 50 χρόνια για συστηματική εκμετάλλευση του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους σταθμούς στην ελληνική βιομηχανία, που σφράγισε με ανεξίτηλο τρόπο ολόκληρη την οικονομία της περιοχής, αλλά και της χώρας. Περισσότερο από το 60% της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας, παράγεται στα εργοστάσια του ΛΚΔΜ, χρησιμοποιώντας σαν πρώτη ύλη το εθνικό μας καύσιμο, τον λιγνίτη. Η προσφορά αυτή της περιοχής έγινε και γίνεται με πολύ μεγάλο κόστος. Ένα κόστος που αφορά από την μία την αλλοίωση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος και από την άλλη την υγεία. Πολλές φορές τη ζωή των εργαζομένων αλλά και των κατοίκων της περιοχής που υφίστανται εξίσου τις συνέπειες. «Το κράτος και η ΔΕΗ πρέπει να κατανοήσουν ότι χρωστάνε πολλά περισσότερα από όσα μέχρι τώρα έχουν δώσει στην περιοχή και στους κατοίκους της», τονίζει omikron 49 Ιούνιος 08
Σπάρτακος Ένα ισχυρό συνδικάτο στην περιοχή
στο «Ο» με έμφαση ο Πρόεδρος του Σωματείου. «Δυστυχώς διαφαίνεται ότι το θετικό κλίμα των πρώτων χρόνων λειτουργίας της ΔΕΗ με την περιοχή μετατρέπεται σε εχθρικό. Σήμερα οι σχέσεις ΔΕΗ και Τοπικής Κοινωνίας βρίσκονται σε οριακό σημείο και οφείλουμε όλοι μας να επιδείξουμε την μέγιστη προσπάθεια για τη διαμόρφωση ενός πλαισίου συνεργασίας για κοινούς στόχους. Οι κάτοικοι της περιοχής έδειξαν μία τεράστια ανοχή στις δραστηριότητες της ΔΕΗ σε αντίθεση με κατοίκους άλλων περιοχών, που αποκλείουν και απορρίπτουν κάθε δραστηριότητα της ΔΕΗ στην περιοχή τους (θέλοντας όμως να απολαμβάνουν το αγαθό της Η/Ε). Η ανοχή αυτή υπήρξε γιατί η ΔΕΗ εξασφάλιζε έναν ικανοποιητικό μισθό στους εργαζόμενούς της και ήταν πηγή ανάπτυξης της περιοχής». Σήμερα η ΔΕΗ δεν επενδύει σε νέο παραγωγικό δυναμικό. Θέλει να υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με επιχειρηματικούς κλάδους, εκχωρώντας το 51% και το Management, μετατρέποντας την μεγαλύτερη βιομηχανική εταιρία της χώρας σε υποκατάστημα των Πολυεθνικών, παραμερίζοντας ζητήματα όπως: ◆ Ενεργειακή εξάρτηση ◆ Προβλήματα στην ασφάλεια τροφοδοσίας ◆ Συναλλαγματική αιμορραγία ◆ Αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος
στους καταναλωτές
◆ Οριστική απώλεια άμεσων και έμμεσων
θέσεων εργασίας. Ένα επίσης σημαντικό πρόβλημα είναι ότι η
ΔΕΗ σήμερα δεν προσλαμβάνει τακτικό προσωπικό. Εκχωρεί δραστηριότητες σε εργολάβους δουλεμπόρους με μισθούς πείνας και μάλιστα χωρίς ασφάλιση, διαρρηγνύοντας έτσι τον κοινωνικό ιστό της περιοχής. «Η κυβέρνηση οφείλει και πρέπει να δράσει ανάλογα, διασφαλίζοντας την ενεργειακή αυτονοomikron 50 Ιούνιος 08
Σπάρτακος Ένα ισχυρό συνδικάτο στην περιοχή
μία και αυτοδυναμία της χώρας. Αυτό προκύπτει μόνο μέσα από την αξιοποίηση του πλουτοπαραγωγικού δυναμικού της περιοχής, με την κατασκευή μονάδος στην Πτολεμαΐδα, σε αντικατάσταση του παλαιού ρυπογόνου ΑΗΣ Πτολεμαΐδας. Όσο καθυστερούν οι αποφάσεις, οι κίνδυνοι για αποβιομηχάνιση της περιοχής είναι ορατοί» προσθέτει ο κ. Αδαμίδης. Όσον αφορά στον ρόλο της Τοπικής Κοινωνίας είναι σημαντικός, μας λέει όμως οι εκφραστές των θεσμών της Τοπικής Κοινωνίας οφείλουν να έχουν και ΑΠΟΨΗ και αποφασιστική ΔΡΑΣΗ σημειώνει.
Μήνας Εκλογών ο Οκτώβριος για το Σωματείο. Η εκλογική διαδικασία στο Σωματείο «Σπάρτακος» θα είναι τριήμερη και θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 29, την Πέμπτη 30, και την Παρασκευή 31 Οκτωβρίου. Στόχος είναι το Δ.Σ που θα αναδειχθεί να συνεχί-
Ένα επίσης σημαντικό πρόβλημα είναι ότι η ΔΕΗ σήμερα δεν προσλαμβάνει τακτικό προσωπικό. Εκχωρεί δραστηριότητες σε εργολάβους - δουλεμπόρους με μισθούς πείνας
σει δυναμικά, με συνέπεια και προοπτική τον αγώνα
και μάλιστα χωρίς ασφάλιση,
της απερχόμενης διοίκησης, που κατά γενική ομολογία
διαρρηγνύοντας έτσι
στέφθηκε από επιτυχία και μάλιστα σε μία χρονική περίοδο που χαρακτηρίσθηκε από τριγμούς στο χώρο της
τον κοινωνικό ιστό
ΔΕΗ, προβλήματα για τους εργαζόμενους και δύσκο-
της περιοχής.
λες καταστάσεις στον ενεργειακό τομέα, κατάφεραν να έχουν θετική εξέλιξη και αρκετά να επιλυθούν, έπειτα από αγώνες και παρεμβάσεις του Σωματείου, επισημαίνει ο μέχρι πρότινος Πρόεδρος και εκ νέου υποψήφιος Γιώργος Αδαμίδης στον συνδυασμό «Συνεργασία για την πρόοδο». Σε ερώτηση μας ποιοι θα είναι οι τομείς στους οποίους την επόμενη ημέρα των εκλογών θα δραστηριοποιηθεί το Σωματείο και ποιές θα είναι οι διεκδικήσεις υπογραμμίζει «Η δημόσια διαβούλευση που έχει ξεκινήσει για τον διαμελισμό της Επιχείρησης, το μισθολόγιο αλλά και μια σειρά σημαντικότατων ζητημάτων που έχουν να κάνουν με την Επιχείρηση, την Τοπική κοινωνία και το Ενεργειακό Περιβάλλον είναι οι πρωταρχικοί τομείς πάνω στους οποίους θα κληθεί να δραστηριοποιηθεί το νέο Διοικητικό Συμβούλιο. Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο omikron 51 Ιούνιος 08
Σπάρτακος Ένα ισχυρό συνδικάτο στην περιοχή
το Σωματείο ενεργοποιεί όλες του τις δυνάμεις, ξεκινά εκστρατεία ενημέρωσης σε Σταθμούς, Ορυχεία, αλλά και κάθε άλλο εργασιακό χώρο, καλεί ανοιχτά όλους τους εργαζόμενους να πλαισιώσουν και να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο τον ΣΠΑΡΤΑΚΟ και θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια που θα απαιτηθεί προκειμένου να διαφυλαχθεί το κύρος, η δυναμική, η θέση και η προοπτική που έχει το συνδικάτο. Και να φτάσει στις ημέρες των εκλογών δημοκρατικά, με αξιοπρέπεια, με την δυναμική και του κύρος που το διέπει.» είναι γεγονός ότι δυναμώνοντας τον Σπάρτακο δυναμώνει η φωνή των εργαζομένων και αυτό είναι σημαντικό και απαραίτητο στοιχείο στις δύσκολες στιγμές που περνάει το συνδικαλιστικό κίνημα. Κ. Αδαμίδη είναι γεγονός ότι το Συνδικαλιστικό Κίνημα βρίσκεται στη χειρότερη φάση της συνδικαλιστικής του διαδρομής, ποια είναι η δική σας άποψη, πιστεύεται ότι υπάρχει τρόπος να ανατραπεί αυτό; Γνωρίζω ότι πολλοί εργαζόμενοι εκτιμούν ότι οι συνδικαλιστές αδιαφορούν για την τύχη των αιτημάτων που υπάρχουν και ενδιαφέρονται μόνο για τις «καρέκλες». Είναι επίσης γνωστό ότι η κοινωνία μας ζει την εποχή του ατομικού συμφέροντος, υπηρετώντας τον προσωπικό πλουτισμό, αδιαφορώντας λίγο έως πολύ για θέματα αλληλεγγύης και κοινωνικής συνοχής. Στρατηγικός στό-
...μόνο το ισχυρό εργατικό κίνημα μπορεί να σταματήσει
χος είναι η ανατροπή αυτών των σχέσεων ενώ καθημερι-
τη βίαιη ανατροπή
νή πρακτική είναι να προσφέρουμε στους συναδέλφους
των εργασιακών σχέσεων.
αυτό που περιμένουν από εμάς. Υποχρέωσή μας είναι να παράγουμε έργο. Να λογοδοτούμε. Να αποδεικνύ-
Θα είναι έγκλημα
ουμε καθημερινά ότι είμαστε άξιοι να διαχειριστούμε τα
να αναγκαστούμε
συμφέροντα των εργαζομένων. Ο αγώνας θα είναι διαρ-
να δημιουργήσουμε στο
κής για να οικοδομήσουμε μια νέα σχέση εμπιστοσύνης.
μέλλον Συλλόγους
Άλλωστε μόνο το ισχυρό εργατικό κίνημα μπορεί να σταματήσει τη βίαιη ανατροπή των εργασιακών σχέσεων. Θα είναι έγκλημα να αναγκαστούμε να δημιουργήσουμε στο μέλλον Συλλόγους ΑΠΟΛΥΜΕΝΩΝ!!!
omikron 52 Ιούνιος 08
ΑΠΟΛΥΜΕΝΩΝ!!!
omikron magazine Security = Ασφάλεια Ασφάλεια = κατάσταση στην οποία δεν υπάρχουν κίνδυνοι Κίνδυνος = το αρνητικό ενδεχόµενο, η πιθανότητα να συµβεί κάτι µη επιθυµητό. ∆ώστε προσοχή: οι κακοποιοί δεν γνωρίζουν αν έχετε χρήµατα ή αντικείµενα αξίας. Επιλέγουν στόχους που δεν φυλάσσονται. Αντικείµενο εργασίας µας ο περιορισµός των αρνητικών πιθανοτήτων και η αποτροπή των κακόβουλων ενεργειών.
ΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ. ΒΑΣΙΛΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.
∆ΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
-Μήπως ανησυχείτε για τους ανθρώπους σας και για τον χώρο σας; Τώρα µε τις ∆ιακεκριµένες Υπηρεσίες Ασφαλείας ΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ. ΒΑΣΙΛΗ & ΣΙΑ Ο.Ε. ... αφήστε τους άλλους να ανησυχούν.
ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ Κοίλα Κοζάνης, Τηλ.: 24610 45666, Fax. 24610 45669, www.vnikolaou.gr
ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΡΑΜΜΕΝΟ ΣΤΟΥΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ Του Σωκράτη Μουτίδη
«Δεν υπάρχει κάτι το συνταρακτικό στη ζωή ενός αθλητή, συνταρακ συνταρακτική είναι η στιγμή του αγώνα».
Έ
τσι περιγράφει την καθημερινότητά της η αθλήτρια του Αίολου Μακεδονίας Στέλλα Παπαδοπούλου, η οποία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου στο άθλημα της σφύρας, άφησε έξω από τον τελικό τριάντα οκτώ
από τις καλύτερες αθλήτριες του κόσμου. ή σφυροβόλος από την Πτολεμαϊδα, η οποία τίμησε τη χώρα, τη Βόρεια Ελλάδα και έκανε περήφανη τη γενέτειρά της με τη συμμετοχή της στον τελικό του αθλήματος, μίλησε στο
«Ο» για το ξεκίνημά της, την αθλητική της πορεία μέχρι το Πεκίνο, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες προπονείται, αλλά και τα μελλοντικά της σχέδια.
omikron 54 Ιούνιος 08
Στέλλα Παπαδοπούλου
ή προπόνηση ξεκινάει νωρίς το πρωί και με μια μικρή μόνο ανάπαυλα το μεσημέρι, συνεχίζεται το απόγευμα. Κι όλα αυτά σε καθημερινή βάση. Μάλιστα, όταν είδε την έκδηλη απορία μας πρόσθεσε «μα δεν υπάρχει χρόνος για τίποτα άλλο». ή Στέλλα 26 χρονών σήμερα, βρίσκει σπάνια χρόνο να πιει καφέ με τις φίλες της κι αυτό μόνο στα ρεπό της τις Κυριακές. Αν βρεθεί ελεύθερος χρόνος προτιμά να διαβάσει κάτι για να χαλαρώσει, όπως λέει. «Για μας τους αθλητές το συνταρακτικό στη ζωή μας είναι οι προπονήσεις και οι αγώνες. Πραγματικά, όμως, δεν με ενοχλεί αυτό, γιατί έχω μάθει να ζω έτσι σε αυτούς τους ρυθμούς και δεν φαντάζομαι τη ζωή μου αλλιώς» λέει η Στέλλα. Στις 26 Μαΐου του 1994 σε ηλικία δώδεκα ετών, η Στέλλα Παπαδοπούλου έπαιζε με την παρέα της σε μια σχολική εκδρομή. Εκεί, την εντόπισε ο σημερινός της
ο Σωκράτης Μουτίδης με την Στέλλα Παπαδοπούλου στον χώρο της προπόνησης.
προπονητής και της πρότεινε να γραφτεί στον Αίολο
ριέρα της, γι’ αυτό και είναι έκδηλος ο ενθουσιασμός
Μακεδονίας και να ασχοληθεί με το στίβο. «ή ιδέα με
της όταν μιλάει για το Πεκίνο, «ήθελα πάρα πολύ να
ενθουσίασε και μόλις είδα και το κλίμα που επικρατού-
μπω σε τελικό μεγάλης διοργάνωσης και άξιζε τον
σε στο σύλλογο, χωρίς δεύτερη σκέψη αποφάσισα να κόπο. Ήταν πραγματικά μια τρομερή εμπειρία και μείνω», λέει σήμερα η Στέλλα. Κάπως έτσι ξεκίνησε πριν δεν είχε καμία σχέση με την συμμετοχή μου στους από 14 χρόνια η Στέλλα, χωρίς να μπορεί να φανταστεί Ολυμπιακούς της Αθήνας το 2004. Πιστεύω πως φέότι το μέλλον θα της επεφύλασσε την ενδέκατη θέση τος ήμουν έτοιμη ως σφυροβόλος και ως άνθρωπος μεταξύ των καλύτερων σφυροβόλων του κόσμου και να αντιμετωπίσω όλη αυτή την κατάσταση. Θα ήμουν πολλές άλλες διακρίσεις. ώστόσο, η πρώτη της επαφή αχάριστη αν δεν ήμουν ευχαριστημένη μετά από όλα με τη σφύρα ήρθε το 1999, αφού μέχρι τότε προπο-
αυτά που έχω κάνει δεκατέσσερα χρόνια τώρα και
νούνταν στη σφαίρα. Κατόπιν παραινέσεων του προπο-
ειδικά φέτος, που η μια επιτυχία ήρθε η μία μετά την
νητή της Κώστα Κοροσίδη να αλλάξει άθλημα, η Στέλλα άλλη. Πιστεύω πως φέτος ο Θεός μου τα έχει δώσει από την άνοιξη του 1999 άρχισε να προπονείται στη όλα και τον ευχαριστώ γι’ αυτό». σφύρα με μια άκρως επιτυχημένη, όπως φαίνεται εκ του αποτελέσματος, συνταγή.
Είκοσι μέρες πριν την συμμετοχή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου και κατά τη διάρκεια της
ή αθλήτρια του Αίολου Μακεδονίας κατετάγη 4η τελικής της προετοιμασίας στην Πτολεμαϊδα, στο κλειστους Μεσογειακούς αγώνες το 2005, είναι Πανελλη-
στό γυμναστήριο «δημήτρης Αραπογλίδης», η Στέλλα
νιονίκης και μέλος της εθνικής ομάδας από το 1998, Παπαδοπούλου υπέστη έναν τραυματισμό, ο οποίος 1η στους Βαλκανικούς αγώνες στη φετινή διοργά-
ήταν αρκετά σοβαρός. Ένα από τα βάρη, λόγω της πα-
νωση, ενώ μια σειρά μεταλλίων και τροπαίων κοσμεί λαιότητάς τους -όπως και του υπόλοιπου εξοπλισμού-, κάθε γωνιά του σπιτιού της. ή συμμετοχή της, όμως, στάθηκε αιτία να τραυματιστεί σοβαρά στο δάχτυλο, στον τελικό της σφυροβολίας στους Ολυμπιακούς του επηρεάζοντας την προπόνηση και τις δοκιμαστικές της Πεκίνου και η κατάκτηση της 11ης θέσης, είναι, όπως βολές. ή Στέλλα, όπως και τα υπόλοιπα παιδιά του Αίκαι για κάθε αθλητή, η σημαντικότερη στιγμή στην κα-
ολου Μακεδονίας, προπονούνται τόσα χρόνια σε μια omikron 55 Ιούνιος 08
Στέλλα Παπαδοπούλου
omikron 56 Ιούνιος 08
Στέλλα Παπαδοπούλου
αποθήκη σιτηρών, η οποία μετατράπηκε σε γυμναστήριο χωρίς ακόμη να έχει ολοκληρωθεί η στέγη, ο περιβάλλοντας χώρος και κυρίως η θέρμανση! Όταν πλησιάζει ο χειμώνας η σκέψη που έρχεται στο μυαλό των αθλητών είναι πώς θα προπονηθούν μέσα στο γυμναστήριο, με θερμοκρασίες «πολικές»! «Πρέπει να βελτιωθούν τα πράγματα, όχι τόσο για εμάς, όσο για τα παιδιά που ακολουθούν. Πιστεύω πως κάποιοι άνθρωποι πρέπει να ευαισθητοποιηθούν και να βοηθήσουν να λυθούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Γι’ αυτό οι αθλητές της περιφέρειας πηγαίνουν στα μεγάλα αστικά κέντρα να προπονηθούν. Προσωπικά, πιστεύω πως η Πτολεμαϊδα έχει κάνει άλματα στο κομμάτι των αθλητικών εγκαταστάσεων, απλά χρειάζονται λίγα πράγματα ακόμη» λέει η Στέλλα. Η συνομιλία μας με τη Στέλλα έγινε στη «βαλβίδα», όπως χαρακτηριστικά την αποκαλούν οι αθλητές, ενός από τους κλωβούς του σταδίου ρίψεων της Πτολεμαϊδας. Ενός κλωβού ολυμπιακών προδιαγραφών, παρόμοιου με εκείνο του Πεκίνου, όπου η σφύρα της Στέλλας έπεσε δυο φορές επάνω και με την τρίτη προσπάθεια έφτασε τα 64,97 μέτρα. Το προσωπικό ρεκόρ της Στέλλας είναι τα 72,10 μέτρα και η δοκιμαστική βολή που έριξε πριν τον τελικό ήταν κάπου εκεί. Αυτή η καλή βολή πριν την έναρξη του τελικού, το άγχος και το γεγονός ότι κληρώθηκε να «ανοίξει» την τελική φάση του αγωνίσματος, ήταν σύμφωνα με τον προπονητή της Κώστα Κοροσίδη οι τρεις λόγοι που επηρέασαν την αθλήτρια του Αίολου Μακεδονίας και «έκανε τον χειρότερο αγώνα της χρονιάς της». «Θεωρώ πως ήταν πολύ σημαντική η συμμετοχή της Στυλιανής στους αγώνες, γιατί είναι ότι καλύτερο έχει κάνει μέχρι σήμερα στην μακροχρόνια αγωνιστική της πορεία. Έδειξε έναν άλλο εαυτό και μια δυναμική υψηλότερου επιπέδου σε σύγκριση με τους αγώνες της Αθήνας. Ρίχτηκε στη μάχη ανάμεσα στις πενήντα καλύτερες αθλήτριες του κόσμου, άφησε έξω από τον τελικό τις τριάντα οκτώ και κατετάγη ενδέκατη», λέει ο προπονητής της Στέλλας Κώστας Κοροσίδης. Φειδωλός στα λόγια του, ο κ. Κοροσίδης μας omikron 57 Ιούνιος 08
Στέλλα Παπαδοπούλου
είπε πως η Στέλλα είναι μια αθλήτρια την οποία κάθε προπονητής θα ήθελε να γυμνάσει. Όπως πρόσθεσε, δουλεύει εντατικά και πειθαρχημένα και υλοποιεί στο 100% το προπονητικό της πρόγραμμα, «έτσι έχει νόημα μια προπόνηση κι αυτό είναι καθαρά θέμα αθλητή. Ο στίβος είναι ένα πολύ δύσκολο άθλημα, γιατί ο αθλητής καλείται καθημερινά να ξεπεράσει τον ίδιο του τον εαυτό. Η Στέλλα είναι νέα σφυροβόλος και έχει πολύ δρόμο μπροστά της και πιστεύω πως αν θέλει και η ίδια μπορεί να κάνει πρωταθλητισμό για πολλά χρόνια ακόμη». Ο Κώστας Κοροσίδης με την αθλήτριά του δεν φεύγουν για προετοιμασία σε άλλα μέρη του κόσμου αλλά προτιμούν να μένουν στο προπονητικό κέντρο της Πτολεμαϊδας. Ο ίδιος τονίζει με υπερηφάνεια πως το καλύτερο κομμάτι της περιοχής της Πτολεμαϊδας είναι τα παιδιά που ασχολούνται με τον αθλητισμό και διακρίνονται μετά από κόπο και προσωπική θυσία, «πρωταγωνιστές είναι τα παιδιά, τα οποία μπαίνουν στους αγώνες σφιγμένα γιατί κυνηγούν χίλια δυο πράγματα και κυρίως τα προνόμια τα οποία για να τα αποκτήσεις πρέπει να πλασαριστείς σε Ολυμπιακούς αγώνες από την όγδοη θέση και πάνω γιατί αν τερματίσεις ένατος δεν παίρνεις τίποτα. Αυτό οφείλεται στο αντιαθλητικό εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας και στην ανυπαρξία αθλητικού συστήματος». Ο κ. Κοροσίδης κάλεσε όλους τους γονείς να παροτρύνουν τα παιδιά τους να ασχοληθούν με τον αθλητισμό από τη μικρή ηλικία χωρίς όμως να τον δουν σαν κάτι που θα τους εξασφαλίσει το μέλλον, «ο αθλητισμός είναι τρόπος ζωής, χαρά, διασκέδαση, συναίσθημα και μέσα από διαδικασία του γηπέδου νομίζω πως μαθαίνει ο νέος πολλά πράγματα για τη ζωή του γενικότερα». Μέσα στον κυκεώνα των αποκαλύψεων για το ντόπινγκ, ήταν φυσικό να ακουστούν σχόλια για όλους τους αθλητές που πήραν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τόσο η Στέλλα όσο και ο προπονητής της προσπαθούν να μην επηρεάζονται από τα σχόλια που ακούγονται και δηλώνουν ότι παίζουν καθαροί, συνεχίζοντας ακάθεκτοι την πορεία τους. omikron 58 Ιούνιος 08
Ο Κώστας Κοροσίδης με την αθλήτριά του δεν φεύγουν για προετοιμασία σε άλλα μέρη του κόσμου αλλά προτιμούν να μένουν στο προπονητικό κέντρο της Πτολεμαϊδας.
omikron magazine
Μύνημα από τον εκδότη: Οι λέξεις από μόνες τους, κανέναν δεν πληγώνουν. Όταν όμως «φυτρώσουν» εκεί που δεν τις σπέρνουν και ιδιαίτερα ανάμεσα σε άλλες που δημιουργούν πρόταση, τότε πολύ πιθανόν να καταστραφεί ένα κείμενο. Αναγνωρίζοντας το λάθος μας και για πλήρη αποκατάσταση, αναδημοσιεύουμε «σωστά» αυτή τη φορά το κείμενο του Κ. Ζουρουφίδη «το περιβάλλον ως ανάμνηση».
Το περιβάλλον ως Ανάμνηση
Ε
ίναι φορές που η σκέψη προσπαθεί να μιμηθεί τα τριαντάφυλλα στον τρόπο που αυτά επεξεργάζονται την κο-
πριά και βγάζουν από την κακοσμία της ευωδιά κι από τη σκοτεινότητά της αρίφνητα χρώματα φωτός. Καθαρή ματαιοπονία. Στον άνθρωπο δε δόθηκε το χάρισμα αυτό της μεταμόρφωσης των καταστάσεων. Τον άμοιρο! Πώς να βγάλει από το φόνο ζωή; Και τη ζωή, καθώς υποστηρίζουν οι νοήμονες αυτού του κόσμου, την κυβερνά ο θάνατος. Ο φόνος που έχει στη διάθεσή του βόμβες διασποράς κατά προσωπικού, άρματα μάχης, θηριώδη αεροσκάφη, όπλα πυρηνικά. Και μέσα σ’ αυτόν τον χαλασμό της Οσετίας, της Βαγδάτης, της Καμπούλ, της Βηρυτού και του Θιβέτ, σκέψη στρέφεται στα τριαντάφυλλα. Στον τρόπο που ευωδιάζουν και προσπαθούν με ένα αγκάθι να προστατέψουνε την ομορφιά τους. Τουλάχιστο αυτό να καταλαβαίναμε. Ότι η ομορφιά του κόσμου χρειάζεται προστασία. Τίποτα, τίποτα. omikron 60 Ιούνιος 08
«Η ανθρωπιά και η βαρβαρότητα είναι όμορες περιοχές μέσα στην ψυχή του ανθρώπου»
Το περιβάλλον ως Ανάμνηση
Τίποτα δεν καταλαβαίνουμε. Μας πήρε σβάρ-
χωραφιών φυτεύει τα δέντρα των μεσημεριανών
να η ασχήμια. Πρώτα με τους φόνους. Μετά με τις
αναπαμών. φέρνει πίσω τα νερά του Σαρί Γκιολ.
αρρώστιες. Και τελευταία με τη φτώχια.
επουλώνει τα βάραθρα των λατομείων. διώχνει
Η πείνα σκύλ’ υιός εν, λέμε εμείς οι Πόντιοι. Δάκ;
τους γίγαντες που μέρα – νύχτα θειαφίζουν κιτρινόσκονη στους κάμπους. αποκαθιστά τη λευκότη-
Παρ’ όλα αυτά η σκέψη –πείσμα να δεις– επι-
τα του χιονιού. καλεί να πνεύσουν εκείνοι οι βό-
μένει: Το καλό μπορεί ακόμα να συμβεί. (Γέλια
ρειοι άνεμοι οι ζωογόνοι. γεμίζει τον Σουλού με
στο ακροατήριο).
καραβίδες. καλεί τους πελαργούς να επιστρέψουν,
Η σκέψη επιμένει. Δεν την επηρεάζουν οι γέ-
μόνο και μόνο για κείνη την εικόνα της επανόδου
λωτες. Μήτε οι ειρωνείες των ρεαλιστών την ενο-
τους από τα λειβάδια στις φωλιές τους. γεμίζει τον
χλούνε.
φθινοπωρινό ουρανό με τους σχηματισμούς των
Δεν είναι δα για πέταμα οι αυταπάτες. Μήτε η
διαβατάρικων πουλιών. στήνει τον Ήλιο στην κο-
μελέτη των ματαιοτήτων. Αφού μοιάζουν με αντί-
ρυφή του Γκιοζ Τεπέ ίσαμε που η ανθρωπιά να
σταση στις επιδρομές του ανεπιθύμητου, αυτές που
νικήσει τη βαρβαρότητα.
αφειδώς παράγει η πραγματικότητα και τα δελτία των ειδήσεων διαχέουν σε όλο τον πλανήτη.
Κ.Ε. Ζουρουφίδης.
Άντε καλά. Η φυγή δεν είναι λύση ούτε η ανάμνηση τρόπος αντιμετώπισης των κρίσεων. Σφαδάζει η λογική. Ε, και; Πήρε μαζί του ο Άβελ τα αγαθά γονίδια του ανθρώπου, την ώρα που τον σκότωσε ο αδελφός του ο Κάιν κι έκτοτε, αιώνες πολλούς, τα φονικά γονίδια του Κάιν διαιωνίζουν οι απόγονοί του. Αυτά των καταστροφών και των θανάτων. Και όπως έλεγε ο Καθηγητής Γιάννης Ταϊγαννίδης σε ομιλία του για το Περιβάλλον, «Η ανθρωπιά και η βαρβαρότητα είναι ό μ ο ρ ε ς περιοχές μέσα στην ψυχή του ανθρώπου». Και για να βρει τη διαφορά –αν υπάρχει– ανάμεσα σ’ αυτές τις όμορες περιοχές, η συνείδηση του ανθρώπου, την ανάμνηση θέτει σε λειτουργία. Δε χάνει τον καιρό της η ανάμνηση! Ευθύς σκεπάζει τα ορυχεία. κατεδαφίζει τις καμινάδες.
Τίποτα δεν καταλαβαίνουμε. Μας πήρε σβάρνα η ασχήμια. Πρώτα με τους φόνους. Μετά με τις αρρώστιες. Και τελευταία με τη φτώχια...
ρίχνει κάτω τις κεραίες που η Τεχνολογία ύψωσε ακριβώς δίπλα στα ξωκκλήσια των λόφων. εμπλουτίζει τις παλιές ανάβρες με τα κρύα καθαρά νερά που μια φορά κι έναν καιρό, ολοχρονίς, ανάβλυζαν. χλοΐζει τα βοσκοτόπια. στις άκρες των
omikron 61 Ιούνιος 08
Γεωλογική και παλαιοντολογική συλλογή στο Ιστορικό Γυμνάσιο Τσοτυλίου Της Δέσποινας Αμαραντίδου
Σ
το ακριτικό τσοτύλι του νομού Κοζάνης και συγκεκριμέ-
να στο αναπαλαιωμένο ιστορικό Γυμνάσιο - Οικοτροφείο τσοτυλίου, όπου σήμερα στεγάζεται το δημαρχείο, στην αίθουσα του παλιού εστιατορίου βρίσκεται μια γεωλογική και παλαιοντολογική συλλογή, η οποία λειτουργεί σε αίθουσα 100 τετραγωνικών μέτρων. Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συλλογή που δίνει την ευκαιρία προσέγγισης της γεωλογικής ιστορίας της δυτικής
omikron 62 Ιούνιος 08
Γεωλογική και παλαιοντολογική συλλογή
Μακεδονίας σε χρονικό ορίζοντα δεκάδων εκατομμυρίων ετών. Η Γεωλογική και Παλαιοντολογική Συλλογή, αποτελεί τον πυρήνα του σχεδιαζόμενου στο Τσοτύλι, Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και Πολιτισμού του Άνω Βοΐου και για τον σκοπό αυτό ο Δήμος Τσοτυλίου, προσανατολίζεται στην αγορά και στην αναπαλαίωση ενός αρχοντικού. Η γεωλογική συλλογή του ιστορικού Γυμνασίου Τσοτυλίου οργανώθηκε από την εταιρεία μελετών Άνω Βοΐου ενώ η συγκέντρωση και η επιστημονική επεξεργασία του γεωλογικού υλικού καθώς και οι ενημερωτικοί πίνακες της έκθεσης είναι έργο του πρόωρα χαμένου καθηγητή της Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Θεόδωρου Δότσου. Όσον αφορά στο Παλαιοντολογικό υλικό της συλλογής προέρχεται στο μεγαλύτερο μέρος του από την συλλογή του γλύπτη, ζωγράφου και χαράκτη Νικόλαου Μπαχαρίδη που ζει στην Θεσσαλονίκη, την οποία ο Δήμος Τσοτυλίου εξασφάλισε. Στη έκθεση περιλαμβάνονται επίσης και δείγματα παλαιοντολογικού υλικού από την περιοχή της Δαμασκηνιάς Βοΐου που προσέφερε ο φιλόλογος Αλέξανδρος Μπακαίμης Τα περισσότερα παλαιοντολογικά ευρήματα είναι απολιθώματα οργανισμών θαλάσσιας και λιμναίας προέλευσης: μύδια, χτένια, σαλιγκάρια της θάλασσας, ιππουρίτες (μαλάκια αβαθούς θάλασσας που δημιουργούσαν ύφαλους, όπως τα κοράλλια), μαλάκια που χρονολογούνται έως και 40 εκατομμύρια χρόνια πριν. Όλα τα κομμάτια της συλλογής βρίσκονται τοποθετημένα μέσα σε καλαίσθητες προθήκες στο μουσείο του Τσοτυλίου, το οποίο αποτελεί αδιαμφισβήτητα κόσμημα για όλη τη Δυτική Μακεδονία. Η παλαιοντολογική συλλογή περιλαμβάνει αντιπροσώπους τόσο της παλαιοχλωρίδας από το βασίλειο των φυτών όσο και της παλαιοπανίδας από το βασίλειο των ζώων. Στην συλλογή εμφανίζονται απολιθωμένα κοράλλια εκ των οποίων πολλά προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή της Κοζάνης, των Γρεβενών και της Καστοριάς. omikron 63 Ιούνιος 08
Γεωλογική και παλαιοντολογική συλλογή
Η έκθεση περιλαμβάνει ακόμα σημαντικό αριθμό
Το μουσείο των δυο συλλογών είναι καθημερινά
φυσικών απολιθωμάτων. Μεταξύ αυτών και κατά την
ανοικτό από το πρωί έως το μεσημέρι, για τον κόσμο
περιήγησή του ο επισκέπτης μπορεί να δει τμήματα
που θα ενδιαφερθεί έστω και προς στιγμήν να ταξιδέ-
από κορμούς δέντρων, όπου διακρίνονται οι δακτύλιοι,
ψει στο πανέμορφο Βόιο και επιπρόσθετα να θαυμάσει
καθώς επίσης φύλλα διαφορετικών δέντρων, τμήματα
ένα αξιόλογο μουσείο του είδους. Επιπλέον με πρωτο-
από κλαδιά ακόμα και καρούς. Τα περισσότερα απο-
βουλία του Δήμου γίνεται μια προσπάθεια ενημέρωσης
λιθώματα να σημειώσουμε ότι βρέθηκαν στην Βεγόρα
κυρίως των εκπαιδευτικών στα Δημοτικά Σχολεία ώστε
Φλώρινας πολλά εξ αυτών όμως προέρχονται από την
να περιλάβουν στα εκδρομικά τους προγράμματα την
Κοζάνη και τα Γρεβενά.
επίσκεψη στο Τσοτύλι και στην Γεωλογική και Παλαιοντολογική συλλογή στο Ιστορικό Γυμνάσιο.
Ένα ταξίδι στον χρόνο
Το ενδιαφέρον της Δημοτικής Αρχής για την πε-
Το περιεχόμενο των δυο συλλογών δίνει σαφώς
ραιτέρω αξιοποίηση των δυο συλλογών αποτελεί τον
στον επισκέπτη την ευκαιρία προσέγγισης της γεω-
πυρήνα του σχεδιαζόμενου στο Τσοτύλι Μουσείου
λογικής ιστορίας της Δυτικής Μακεδονίας σε χρονικό
Φυσικής Ιστορίας και Πολιτισμού Άνω Βοΐου. Σύμφω-
ορίζοντα δεκάδων εκατομμυρίων ετών. Ενώ η επαφή
να με τον Δήμαρχο κ. Μανώλη Γκάση η ολοκληρωμένη
με τα εκθέματα, πετρώματα και απολιθώματα, τα οποία
αυτή πρόταση θα δώσει στον κόσμο, που θα επιλέξει
ανατρέχουν στο απώτατο παρελθόν του τόπου μας
να επισκεφτεί την πανέμορφη περιοχή, όπου σε συνδυ-
με την βοήθεια ενημερωτικών πινάκων που τα πλαισι-
ασμό με την ιστορία του τόπου αλλά και του ιστορικού
ώνουν, παρουσιάζουν ενδιαφέρον και καταστούν την
οικοτροφείου να απολαύσει ένα μοναδικό ταξίδι στον
περιήγηση στο χώρο ιδιαίτερη γοητευτική. Στοιχεία αυ-
χρόνο και στον τόπο.
τής της περιήγησης αποτελούν οι πληροφορίες για τον προ 170 εκατομμυρίων ετών σχηματισμό του Ωκεανού της Πίνδου και για την προ 110 εκατομμυρίων ετών εξαφάνισή του, καθώς και τον προ σαράντα εκατομμυρίων ετών σχηματισμό των οροσειρών της Δυτικής Μακεδονίας.
omikron 64 Ιούνιος 08
Για περισσότερες πληροφορίες για το μουσείο μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τηλέφωνο 24683-50109
omikron magazine
Αποκτήστε τώρα το
Opel Antara Elegance 2.0 Diesel με έκπτωση € 5.000,00 Η προσφορά ισχύει για περιορισμένο αριθμό αυτοκινήτων.
ΜΑΧΧ ΜΟΤΟRS AEBE
Επίσημος Διανομέας Opel Κοζάνη: 2ο χλμ. Κοζάνης - Λάρισας, Τηλ.: (+30) 24610 27327, 28881 Φλώρινα: 7ης Νοεμβρίου 11, Τηλ.: (+30) 23850 45704, 45705 Καστοριά: 7ο χλμ. Ε.Ο. Καστοριάς - Κοζάνης, Τηλ.: (+30) 24670 21900, 21901
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΤΡΙΓΩΝΟ ΠΡΕΣΠΩΝ:
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ «ΕΠΙΘΕΣΗ» ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΤΡΙΕΘΝΕΣ Του Σωκράτη Μουτίδη
Μ
ε στόχο την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής
σπαθούμε να δώσουμε ερεθίσματα σε μικρούς και
των Πρεσπών, μια ομάδα εθελοντών με επικε-
μεγάλους, να εφαρμόσουμε και να ανταλλάξουμε
φαλής την Αυστριακή Γκαμπριέλα Σάινερ, έχει ξεκινήσει
καλές πρακτικές και ιδέες, τις οποίες δανειζόμαστε
εδώ και οκτώ χρόνια μια μεγάλη προσπάθεια, προκει-
από τους γείτονές μας ή δανείζουμε σ’ εκείνους. Η
μένου να καταστήσει τις Πρέσπες τουριστικό προορι-
Πρέσπα είναι στα σύνορα τριών χωρών και συνδέε-
σμό τεσσάρων εποχών με υποδομές, δραστηριότητες
ται με τις χώρες αυτές όχι μόνο μέσω των λιμνών,
και πεδίο διασυνοριακής συνεργασίας. Από μόνη της η
αλλά και μέσω των βουνών, αλλά και των κοινών πο-
κυρίαρχη παρουσία στην περιοχή των δύο λιμνών, τις
λιτισμικά περιοχών. Θα ήταν μεγάλο λάθος να μιλάμε
οποίες μοιράζονται τρία κράτη, καθιστά δύσκολη την
για ανάπτυξη μόνο της ελληνικής Πρέσπας και να
πλήρη τουριστική ανάπτυξη της μέσα από ένα ολοκλη-
μην δίνουμε σημασία στην ανάπτυξη των υπόλοιπων
ρωμένο σχέδιο.
μερών» λέει η κ. Σάινερ.
ή Γκαμπριέλα Σάινερ είναι η πρόεδρος του Πο-
το Πολιτιστικό τρίγωνο Πρεσπών από την ίδρυσή
λιτιστικού τριγώνου Πρεσπών, μιας ανεξάρτητης, μη
του, έχει ως στόχο να καλύψει τις ανάγκες της μικρής
κυβερνητικής οργάνωσης στην περιοχή των συνόρων
κοινωνίας της Πρέσπας. Από την αρχή δόθηκε ιδιαί-
της χώρας μας με την Αλβανία και την fYrOM. Οι
τερη σημασία στην ευελιξία και στην ετοιμότητα της
εθελοντές του τριγώνου εργάζονται με στόχο την ίση
οργάνωσης, προκειμένου να ανταποκριθεί στις εξελί-
ποιοτική ανάπτυξη και στις τρεις πλευρές των συνόρων,
ξεις και στις διαφορετικές ανάγκες της περιοχής. «Είναι
βασισμένη στον κοινό περιβαλλοντικό και πολιτιστικό
πολύ δύσκολο να πεις σ’ έναν μεγαλύτερο σε ηλικία
πλούτο. «Απευθυνόμαστε σε όλους τους πολίτες της
επιχειρηματία να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας του
περιοχής, δίνοντας αρχικά έμφαση στα παιδιά και
καταστήματός του και το ωράριό του. Η περιοχή έχει
στους νέους. Η Πρέσπα είναι μια απομονωμένη πε-
τουρισμό Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, ενώ τις
ριοχή και στόχος μας είναι η άρση αυτή της απο-
υπόλοιπες μέρες η Πρέσπα είναι έρημη. Το αποτέ-
μόνωσης της τοπικής κοινωνίας, σε πολιτιστικό, οι-
λεσμα; Όταν καταφθάνει μια ομάδα τουριστών μια
κονομικό και εκπαιδευτικό επίπεδο, δημιουργώντας
καθημερινή μέρα, να μην μπορεί να βρει αυτό που
ευκαιρίες απασχόλησης και αναπτύσσοντας εκπαι-
θέλει και κατ’ επέκταση να μην εξυπηρετείται όπως
δευτικές και ενημερωτικές δράσεις μέσω συνεργα-
πρέπει». ή κ. Σάινερ φέρνει ως παράδειγμα τους ιτα-
σιών με φορείς της κοινωνίας των πολιτών» λέει στο
λούς, οι οποίοι, όπως είπε χαρακτηριστικά, έχουν μια
«Ο» η κ. Σάινερ.
τρύπα με νερό και όχι μόνο την ανάγουν σε τουριστικό
ή θέση της περιοχής Πρέσπας- Αχρίδας δημιουρ-
προορισμό αλλά την πουλούν, «το ευχάριστο είναι ότι
γεί από μόνη της τις προϋποθέσεις για διασυνοριακές
στην Πρέσπα βλέπουμε πως υπάρχει κόσμος, νέος
συνεργασίες με στόχο την αειφόρο ανάπτυξη. «Προ-
κυρίως, που έχει πάρει τα ερεθίσματα. Τα πράγματα
omikron 66 Ιούνιος 08
omikron magazine
Πολιτιστικό Τρίγωνο Πρεσπών: Ευρωπαϊκή «Επίθεση» Εθελοντισμού στο Τριεθνές
αλλάζουν, αλλά χρειάζεται ακόμη πάρα πολύ δου-
Πρεσπών εξέδωσε μια Χάρτα Καλής Συμπεριφοράς,
λειά», προσθέτει η κ. Σάινερ.
βάση της οποίας οι επιχειρηματίες που δραστηριοποι-
Τα τελευταία χρόνια οι Πρέσπες βελτίωσαν την του-
ούνται στον τουριστικό τομέα, οφείλουν να λειτουρ-
ριστική τους υποδομή και αύξησαν τις κλίνες, «κακά
γούν και να συμπεριφέρονται προς τους επισκέπτες.
τα ψέματα, όμως, αλλά δεν φτάνει μόνο η υποδομή,
Σύμφωνα με την κ. Σάινερ, τα αποτελέσματα δεν άρ-
χρειάζεται και ο μύθος. Ο επισκέπτης όταν πηγαίνει
γησαν να φανούν και τα δελτία θετικής αξιολόγησης
σ’ ένα μέρος θέλει να νοιώσει κομμάτι του τόπου που
της περιοχής και των υποδομών αυξάνονται. «Όταν
επισκέπτεται, να ακούσει ιστορίες, να δει τις συνή-
φεύγει ένας επισκέπτης ευχαριστημένος θα το πει
θειες των κατοίκων, να δοκιμάσει την παραδοσιακή
σε έναν, όταν φεύγει δυσαρεστημένος θα το πει σε
κουζίνα και να επιχειρήσει να ζήσει έστω και για λίγο
δέκα» τονίζει η κ. Σάινερ.
τον τρόπο ζωής των κατοίκων. Αν η τοπική κοινωνία
Η δημιουργική απασχόληση για τα παιδιά και τους
στέκεται μακριά από τον επισκέπτη, η ανάπτυξη δεν
νέους έχει ενταχθεί στην καθημερινότητα του Πο-
μπορεί να έρθει».
λιτιστικού Τριγώνου Πρεσπών. Μέσω εκπαιδευτικών
Προς τη κατεύθυνση αυτή το Πολιτιστικό Τρίγωνο omikron 68 Ιούνιος 08
προγραμμάτων, όπως εργαστήρια και δράσεις δημι-
Πολιτιστικό Τρίγωνο Πρεσπών: Ευρωπαϊκή «Επίθεση» Εθελοντισμού στο Τριεθνές
ουργικής απασχόλησης, αλλά
αποτελούν, μεταξύ άλλων, την υποδοχή των τουρι-
και καλλιτεχνικές δράσεις όπως
στών και το σύνδεσμο για την περιήγησή τους στις
εκδηλώσεις, εκθέσεις και φεστι-
ομορφιές της περιοχής. Ο αριθμός των αιτήσεων
βάλ, οι εθελοντές της οργάνω-
από εθελοντές είναι κάθε χρόνο πάρα πολύ μεγάλος,
σης στοχεύουν στο να δώσουν
όμως, αλλά δυστυχώς το ίδιο δεν ισχύει από τη δική
ερεθίσματα στους νέους. Με
μας πλευρά! Όλα αυτά τα χρόνια που δουλεύουμε
απογοήτευση, όμως, η κ. Σά-
το συγκεκριμένο πρόγραμμα ο μοναδικός εθελοντής
ινερ μιλά για το περιορισμένο
που ζήτησε να εργαστεί σε χώρες της Ευρωπαϊκής
ενδιαφέρον των νέων της πε-
Ένωσης με όλα τα έξοδα διαμονής και μετακίνησης
ριοχής, να συμμετέχουν στα
πληρωμένα, ήταν από την Κρήτη» επισημαίνει η κ. Σά-
προγράμματα ανταλλαγής εθε-
ινερ.
λοντών σε ευρωπαϊκές χώρες,
Το τουριστικό προϊόν των Πρεσπών είναι συνυφα-
προκειμένου να «ανοίξει» το
σμένο με τη συνολική δραστηριότητα της ευρύτερης
μυαλό τους και να εμπλουτι-
περιοχής στον τομέα αυτό. Στόχος είναι να μπορού-
στούν οι σκέψεις τους για τους
με να εντάξουμε σ’ ένα ενιαίο «πακέτο» μαζί με το
τρόπους ανάπτυξης της περι-
Νεστόριο, το Αμύνταιο, το Νυμφαίο, το Γράμμο και
οχής. «Νέοι από δεκαοκτώ
την Καστοριά, αλλά και τις περιοχές εκτός ελληνικών
έως τριάντα χρονών από την
συνόρων, τα αξιοθέατα και τις όμορφες διαδρομές
ευρωπαϊκές χώρες έρχονται
που μπορεί να ακολουθήσει κανείς και να προχωρήσει
στην Πρέσπα κάθε χρόνο και
ταυτόχρονα η κίνηση για ένα διασυνοριακό πάρκο, λέει
εργάζονται στην οργάνωσή
η κ. Σάινερ.
μας εθελοντικά. Μένουν εδώ
Το Πολιτιστικό Τρίγωνο Πρεσπών ξεκίνησε ήδη
οκτώ με δώδεκα μήνες και
από το 2003 μια πρωτοβουλία συνεργασίας μέσα από τη σύσταση ενός δικτύου Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων της περιοχής Πρέσπας - Οχρίδας, το οποίο παρά τα προβλήματα και τις καθυστερήσεις, μεταξύ των οποίων και η αδυναμία συμφωνίας σε ονομασία για την υπογραφή του πρωτοκόλλου συνεργασίας, πήγαινε μέχρι πέρσι πολύ καλά, συντονίζοντας δράσεις για τη νεολαία και τον τουρισμό. Τον τελευταίο χρόνο τα πράγματα «πάγωσαν», λόγω των γνωστών ζητημάτων διπλωματίας, με αποτέλεσμα να μειωθούν και οι συνεργασίες. Το πεδίο δράσης του Πολιτιστικού Τριγώνου Πρεσπών είναι ιδιαίτερα ευρύ σε μια περιοχή που όλα είναι ρευστά και οι προοπτικές που ανοίγονται είναι κάθε χρόνο και περισσότερες. Για τη Βιεννέζα Γκαμπριέλα Σάινερ που άφησε το κέντρο της Ευρώπης για να υπηρετήσει τον εθελοντισμό στις εσχατιές της Ελλάδας οι προκλήσεις παραμένουν δελεαστικές. omikron 69 Ιούνιος 08
Η ΜΑΝΤΟΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ
H
Mαντόνα υπήρξε και συνεχίζει να είναι μια όμορφη γυναίκα. Τραγουδίστρια μέτρια, ηθοποιός ακόμα μετριότερη. Επιχειρηματίας ικανότατη, δαιμόνια. Στο σωρό των δίσκων της, υπάρχουν μερικοί κα-
λούτσικοι, καθώς κι ένας αξιόλογος (Ray of light). Έχει, λένε, διάφοροι αναλυτές, επηρεάσει καθοριστικά την Ποπ κουλτούρα. Κατά τη γνώμη μου, έχει συμβάλει οδυνηρά κι αποφασιστικά στη μετατροπή αυτής της περιώνυμης Ποπ κουλτούρας σε βιομηχανία διαμόρφωσης ειδώλων, όπου τα καλλιτεχνικά και αισθητικά κριτήρια, έρχονται τελευταία και καταϊδρωμένα, ενώ κυριαρχεί ο φετιχισμός της εικόνας, το κιτς και η εκλαϊκευμένη, όσο και απλουστευτική χρήση διάφορων αναφορών στο «μεταμοντέρνο», «εναλλακτικό», «μίνιμαλ» κλπ. Το πιο απωθητικό, όμως, είναι η ολοκληρωτική απουσία στα τραγούδια της οποιασδήποτε ουσιαστικής κοινωνικής αναφοράς και η συντριπτική θεματική επικυριαρχία του Σεξ. Η Μαντόνα, πουλάει φτηνό σεξισμό της εικόνας, πασπαλισμένο με δήθεν σοκαριστικές αναφορές σε «ταμπού»: Στα ρωμαϊκής πληθωρικότητας σόου της, ανεβαίνει στο Σταυρό, τα βιντεοκλίπ της είναι γεμάτα από ομοφυλικές νύξεις, οι φωτογραφίσεις και τα ρούχα της είναι αισθητικής σοφτ πορνό. Τί πλήξη! Σεξ παντού, σε κάθε δημόσια αναφορά της, σεξ ξεκομμένο από την αισθηματική σχέση, την Σεξ
οφθαλμοπορνικό,
ματαιωμένο,
Αγάπη, την οικειότητα, την αλληλοπεριχώρηση. ανοργασμικό: Σεξ του θεάσθαι, της Ει-
κόνας, χωρίς το Σώμα, σεξ της οθόνης,
τηλεφωνικό, σεξ θλιβερή παρωδία
της λυτρωτικής του φύσης. Κι ακόμα
πιο θλιβερό, από το σεξουαλικό αυτό
«κήρυγμα», το δήθεν σκάνδαλο, η Μα-
ντόνα και οι όμοιοί της θησαυρίζουν.
Και μετά, πάμπλουτοι, σταθερά ημιμα-
θείς, όσο αφελείς μέσα στη δημοφιλία
τους, αγωνιούν να μας πείσουν για
τις οικολογικές και κοινωνικές τους
ανησυχίες, δωρίζοντας μερικά ψίχου-
λα από την περιουσία τους σε διάφορα
charities (έχοντας φυσικά φροντίσει
να καλέσουν τις τηλεοπτικές κάμερες
πρώτες-πρώτες, μη χάσουν κανένα
στιγμιότυπο της ουσιαστικά ακυρωμένης,
γελοιωδώς δημοσιοποιημένης «φιλανθρω-
πικής» συμπεριφοράς). Όμως, ο κόσμος θα
γίνει καλύτερος όταν η Παιδεία, η αληθινή
Πολιτική, η Τέχνη, θα γίνουν κτήμα όλων των
ανθρώπων, όταν οι σημερινοί παθητικοί
θεατές-καταναλωτές, ξυπνήσουν και δείξουν
την πόρτα εξόδου σ' όλους αυτούς τους «δι-
άσημους», που προκλητικά με τη ζωή και την
περιουσία τους, έχουν θεμελιώσει μια αη-
διαστική ψευτο-αριστοκρατία της Ποπ υπο-
κουλτούρας και βράζουν στο ίδιο καζάνι με
ανορεξικά μανεκέν, ημίτρελους μόδιστρους,
«it girls» (sic), πολιτικούς νάνους (τύπου
Μπλέρ), αθλητές υπερήρωες των αναβολικών,
omikron 70 Ιούνιος 08
Γιατί δε μου αρέσει η Μαντόνα
τηλεοπτικούς «αστέρες» κι άλλα συμπαθή κατοικίδια, του σκουπιδότοπου που κατάντησε ο δημόσιος χώρος των πλούσιων, βαριεστημένων, γερασμένων δυτικών κοινωνιών. Κι η κάθε Μαντόνα (πίσω από το πολιτικά ορθό πρότυπο του αβλαβούς διασκεδαστή), εκπροσωπεί ενώπιον της γενιάς των εξακοσίων ευρώ (των νέων αυτού του κόσμου), το «όνειρο» του πιο ανελέητου καπιταλισμού: Εκείνο των ριάλιτυς, με το ένα ψαράκι να τρώει το άλλο, προς χάριν μιας πεντάλεπτης δημοσιότητας. Και μετά; Μετά έρχεται η κατάθλιψη με τα φάρμακά της, τα ναρκωτικά της, το φασισμό των ιδεολογημάτων της. Μετά ακολουθεί η ανεργία, η ρουτίνα της αδυσώπητης καθημερινότητας, η φρίκη μιας ανωνυμίας που δε φωτίζεται από την παρηγορητική λάμψη της πνευματικής ζωής, από τον Μαν, τον Ντύλαν, τον Μπέκετ, τον Σαίξπηρ, τον Ευριπίδη, τον Τσάπλιν, τον Ταρκόφσκι, τον Μπόρχες, τον Πικάσο, τον Μπέηκον, τον Λένον, τον Έλιοτ, τον, τον, τον... Είναι πολλοί οι αληθινά μεγάλοι αυτού του κόσμου. Κανείς τους, για τους αμαθείς, τόσο «διάσημος» όσο οι Μαντόνες. Δεν πειράζει. Θέλει «αρετήν» και «τόλμην» για να αποκαθηλώσεις τα ψεύτικα μαλάματα, να γκρεμίσεις στον Καιάδα τα είδωλα, και να υψώσεις τις σημαίες της συγκίνησης (που «συν κινεί», που ψυχαγωγεί «ψυχήν άγει»), που γλυκαίνει τον πόνο και την αγωνία της ύπαρξης, που κλείνει παιχνιδιάρικα το ματάκι στο Χάρο. Κι επιτέλους, υπάρχει πάντα η Μπιόργκ, ευτυχώς...
ΘΕΟ∆ΩΡΙ∆ΗΣ
SPORT
ΑΘΛΗΤΙΚΑ EΙ∆Η - Τσιµινάκη 4 - Κοζάνη, τηλ.: 24610 21022
Meeting Point... Σε αυτό το ταξίδι ....γνωρίσαμε εμείς εσάς και εσείς εμάς. Το ταξίδι συνεχίζεται... άλλωστε υιοθετούμε την άποψη πως αξία έχει το ταξίδι και όχι ο προορισμός.
Σ
τις 21 ιουλίου 2004, κάτι καινούριο εμφανίστηκε στην χώρο της διασκέδασης. Κάτι καινούριο
και διαφορετικό για τα δεδομένα της πόλης. Και το όνομα αυτού: cafe-Bar sugarlounge. το φιλικό περιβάλλον, τα χρώματα, ο φωτισμός, η άρτια εξυπηρέτηση και φυσικά το χαμόγελο, μας κάνουν διαφορετικούς από τους άλλους. το καλοκαίρι του 2007 το sugarlounge βρήκε τον μικρό του αδερφάκι .. το sugaraki με ανεπανάληπτες στιγμές και πολλές εκπλήξεις!!! Σε έναν ευχάριστα διακοσμημένο χώρο, μπορείτε να πιείτε τον καφέ σας το πρωί... το ποτό, τα σφηνάκια και τα κοκτέιλ το βράδυ, ακούγοντας την αγαπημένη σας μουσική!!! Από το 2004 το sugarlounge είναι αναπόσπαστο κομμάτι της διασκέδασης στην πόλη της Κοζάνης. Ο δημήτρης και ο ιάκωβος, δημιούργησαν τον χώρο αυτό, με πολύ αγάπη και μεράκι, καθώς μάζεψαν την πολύχρονη εμπειρία τους, διοχετεύοντάε την με τον καλύτερο τρόπο και με στόχο την ποιότητα και την καινοτομία.
omikron 72 Ιούνιος 08
Ήρθαν για να δώσουν την διαφορετική πρόταση στην διασκέδαση και τα κατάφεραν. Πρωί, και ένας αχνιστός καφές, για να αρχίσει δυναμικά, η μέρα μας. Καθημερινή συνήθεια έχει γίνει το "πάμε για καφέ" και έχει καθιερωθεί με τη φράση αυτή να εννοούμε βόλτα στο πιο πολυσύχναστο μέρος της πόλης. Καφές μουσική, οθόνες, βολικοί καναπέδες και ατελείωτη συζήτηση. Το προσωπικό, σας υπόσχετε άψογη εξυπηρέτηση και σας περιμένει σ’ ένα ζεστό περιβάλλον για ένα ταξίδι και μια διαφορετική εναλλακτική πρόταση στην καθημερινότητά σας.
Η φιλική ατμόσφαιρα και το service το έχουν κα-
Για πολλές χαλαρές στιγμές, για επαγγελματικά
θιερώσει ως το γνωστότερο σημείο συνάντησης της
και άλλα ραντεβού, για να ζήσετε την βραδινή σας
πόλης, ένα μέρος όπου μπορείς να συναντήσεις τους
έξοδο.
φίλους σου ή να κάνεις καινούργιους. Το Cafe-Bar Sugarlounge σε συνεργασία με μια από τις κορυφαίες εταιρίες καφέ στον κόσμο, σας προσφέρει ξεχωριστή γεύση και άρωμα σε όλα τα είδη καφέ. Επίσης προσφέρει μοναδικά κοκτέιλ από όλα τα μέρη του κόσμου, φτιαγμένα με μαεστρία από το έμπειρο προσωπικό του μαγαζιού. Όλα τα ποτά επιλέγονται με προσοχή, εξασφαλίζοντας έτσι την ποιότητα και την καθαρότητά τους. Το κάθε ρόφημα και ποτό πάντα σερβίρεται με το κατάλληλο συνοδευτικό ώστε να κάνουν την γευστική σας εμπειρία ακόμα πιο ολοκληρωμένη.
Ένας πολύ προσεγμένος χώρος για όλες τις ώρες με παρεΐστικη διάθεση όπου στην φιλόξενη αγκαλιά του μπορείτε να απολαύσετε το ποτό σας και να κλείσετε το βράδυ σας με τον καλύτερο τρόπο ακούγοντας μουσική ανάλογα με το κέφι της ώρας. Όταν τα φώτα χαμηλώσουν μπορείτε να δοκιμάσετε κάποια από τα πρωτότυπα κοκτέιλ, που μαζί με τις ιδανικές επιλογές του γνωστών D.J της πόλης, θα κάνουν τις νύχτες σας αξέχαστες. Οι ιδιοκτήτες και οι συνεργάτες τους, φροντίζουν καθημερινά, να σας κάνουν να νιώθετε άνετα σε ένα ζεστό και οικείο περιβάλλον.
omikron 73 Ιούνιος 08
Events και Happenings στο Ένας χώρος που από την πρώτη στιγμή αποτέλεσε επιλογή για όλες τις ηλικίες, ενδιαφέρον κομμάτι στις προτάσεις του καφέ μπαρ τα events όπου αξιόλογοι μουσικοί έκαναν της εμφάνισή τους κρατώντας συντροφιά στους θαμώνες και ανεβάζοντας την διάθεση στα ύψη. Στις μουσικές προτάσεις επιλέγονται ως επί των πλείστον ντόπιοι καλλιτέχνες, μεταξύ αυτών ο Λάκης Τζήμκας και ο Βαγγέλης Τζημόπουλος. Επίσης διοργανώθηκαν βραδιές σε ρυθμούς Latin όπου εμφανίστηκαν η Banda Latinico και η Aroma Cariba, ενώ σημαντική επίσης παρουσία ήταν για το μουσικόφιλο κοινό ο διεθνούς φήμης Chico Freeeman. Ενδιαφέρον επίσης αποκτούν και οι βραδιές των γενεθλίων του χώρου. Κάθε χρόνο την μέρα αυτή διοργανώνονται ξεχωριστά πάρτι, με αποτέλεσμα να αποτελεί ιδιαίτερο γεγονός για τους φίλους και όχι μόνο, του καφέ. το διάστημα που δίνεται επίσης ιδιαίτερη έμφαση και ξεχωρίζει, καθώς ταυτίζεται με την κοινωνία και το μεγάλο πολιτιστικό γεγονός της πόλης, είναι η περίοδος της Αποκριάς. Πρόκειται για ένα διάστημα όπου η μια μέρα διαδέχεται την άλλη, από το πρωί έως το βράδυ και αντίστροφα, με μπροστάρη το κέφι και τη διάθεση.
omikron 74 Ιούνιος 08
Event Eventss Events
&& H H Happenings a appppeennings ings
omikron magazine
Άμεση αύξηση του Φ.Π.Α. τώρα!!! Επιμέλεια Κειμένου: Γιάννης Βαλαχής, Παρασκευή Σιδηροπούλου
Κ
αι την ώρα που τα οικονομικά επιτελεία της κυβέρνησης αυξάνουν τους φόρους σε όλη την
κλίμακα της ελληνικής κοινωνίας, έρχονται κάποιοι να
βροντοφωνάξουν «ενισχύστε τον Φ.Π.Α. με όλα σας τα μέσα». Όχι, δεν πρόκειται ούτε για φάρσα ούτε για σαδομαζοχισμό κάποιων, αλλά για μια ομάδα νέων της πόλης της Θεσσαλονίκης με τον διακριτικό τίτλο «Φίλοι Παγκακίων Αντιφρονούντων (Φ.Π.Α.)». Και τι είναι αυτό ακριβώς; Σύμφωνα με τον «Πρόεδρο», Γιάννη Βαλαχή, είναι μια συνάντηση-gathering- ανθρώπων που ξεκίνησε ως αντίδραση για τις ανεξήγητα
«Φίλοι Παγκακίων Αντιφρονούντων (Φ.Π.Α.)» ...μια συνάντηση-gatheringανθρώπων που ξεκίνησε ως αντίδραση για τις ανεξήγητα υψηλές τιμές των ποτών και του καφέ στα καφέ-μπάρ της πόλης τους και την παράλληλη ανάδειξη του ρόλου που μπορεί να παίξει το παγκάκι στην διασκέδαση των πολιτών...
omikron 76 Ιούνιος 08
υψηλές τιμές των ποτών και του καφέ στα καφέ-μπάρ της πόλης τους και την παράλληλη ανάδειξη του ρόλου που μπορεί να παίξει το παγκάκι στην διασκέδαση των πολιτών. Το εγχείρημα αυτό ξεκίνησε από μια μικρή ομάδα φίλων, όταν σε μια αποτυχημένη τους προσπάθεια, πέρυσι τον Μάιο, για να βρουν κάθισμα σε κάποιο μπαρ, αποφάσισαν να καθίσουν στο πλησιέστερο παγκάκι και αντί να πάρουν ποτό από το συγκεκριμένο μαγαζί, πήραν από το γειτονικό ψιλικατζίδικο. Αυτομάτως, αυτό τους δημιούργησε την ιδέα για να συνεχίσουν να «βγαίνουν» στο παγκάκι και να παίρνουν με 1¬ την μπύρα από το περίπτερο
Άμεση αύξηση του Φ.Π.Α. τώρα!!!
και να κάθονται μόλις ένα μέτρο μακριά από τα τραπεζάκια των μπαρς, όπου η μπύρα κοστίζει από 4,5¬ έως 7¬. Έτσι, δειλά δειλά, μέρα με τη μέρα και με τη βοήθεια του διαδικτύου και συγκεκριμένα του Facebook, όπου και ο άτυπος σύλλογος διατηρεί group και ενημερώνονται τα μέλη του, η ιδέα άρχισε να καθιερώνεται με συχνές συναντήσεις μελών από διαφορετικές παρέες όπου εκτός του χαβαλέ, τα μέλη άρχισαν
* «Φίλοι Παγκακίων Αντιφρο-
νούντων (Φ.Π.Α.)» http://www.new.facebook.com/ group.php?gid=22924387312&ref=ts * Friends Bench International
(F.B.I) http://www.new.facebook.com/ group.php?gid=35095244768&ref=ts
τα συζητούν και άλλα θέματα που απασχολούν τους ίδιους και τους συμπολίτες τους, να δίνει τη δυνατότητα στους παρευρισκόμενους να γνωρίσουν ανθρώπους με τις ίδιες ανησυχίες και να γίνεται πηγή αναζήτησης και δημιουργίας. Παράλληλα, γίνονται προσπάθειες από τα μέλη του συλλόγου για τη δημιουργία επίσημου σημείου διανομής βιβλίων "bookcrossing" ενώ η περιβαλλοντική ευαισθησία των μελών του εκδηλώνεται με δραστηριότητες ανακύκλωσης και χρήσης μέσων μεταφοράς φιλικών προς το περιβάλλον. Δεν είναι τυχαίο μάλιστα πως πολλά μέλη του συλλόγου μετακινούνται με ποδήλατο στην πόλη. Ακόμη, γίνεται προσπάθεια διεθνοποίησης της ιδέας του συλλόγου, με τη βοήθεια του διαδικτύου και τη δημιουργία νέου group στο facebook με τίτλο F.B.I (Friends Bench International). Επιπλέον, δημιουργούνται μικρής κλίμακας μουσικές εκδηλώσεις κατά την διάρκεια τέτοιων συγκεντρώσεων.
...απώτερος σκοπός του Φ.Π.Α. είναι η αφύπνιση των πολιτών απέναντι στην εκμετάλλευση της νυχτερινής διασκέδασης και η ανάδειξη-αναβάθμιση του ρόλου των υπαίθριων χώρων για συνάντηση και ψυχαγωγία
Μέλη του «συλλόγου» είναι φοιτητές, επιχειρηματίες, άνθρωποι του θεάματος και απλοί πολίτες της πόλης αυτής, με τις ίδιες ανησυχίες. Τέλος, απώτερος σκοπός του Φ.Π.Α. είναι η αφύπνιση των πολιτών απέναντι στην εκμετάλλευση της νυχτερινής διασκέδασης και η ανάδειξη-αναβάθμιση του ρόλου των υπαίθριων χώρων για συνάντηση και ψυχαγωγία. Το τελευταίο μπορεί να επιτευχτεί με τη δημιουργία νέων ή την αναβάθμιση των υπαρχουσών υπαίθριων υποδομών από τους εμπλεκόμενους φορείς. Έδρα του Φ.Π.Α. τα παγκάκια στη γωνία των οδών Ζεύξιδος και Παύλου Μελά, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. omikron 77 Ιούνιος 08
&
Τοπικός Τύπος * Πάσχος Μανδραβέλης
Θ
νέες τεχνολογίες
υμάμαι στην Κοζάνη, τόπο καταγωγής μου, την δεκαετία του 1980 εκδιδόταν μία μόνο καθημερινή εφημερίδα. Ήταν ένα μονόφυλλο μεγάλου σχήματος. ή πρώτη σελίδα είχε ελληνικές και διεθνείς ειδήσεις της
προηγούμενης μέρας τις οποίες αντέγραφε από τις εφημερίδες. Σπανίως στην πρώτη σελίδα υπήρχε και κάποιο τοπικό νέο. Αν υπήρχε, αυτό αφορούσε κάποιο μεγάλο γεγονός, τόσο μεγάλο που άπαντες το γνώριζαν και δεν χρειαζόταν την εφημερίδα της επομένης για να το μάθουν. ή δεύτερη σελίδα είχε «τοπικές ειδήσεις». Αυτές δεν ήταν παρά μικρές αγγελίες και κοινωνικά. χρήσιμα για την τοπική κοινωνία, αλλά λίγα για να συντηρήσουν πάνω από μία εφημερίδα στο νομό. Σήμερα υπάρχουν έξι ή επτά καθημερινές εφημερίδες. Λέω «η επτά» διότι με τον ρυθμό που εκδίδονται ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για τον αριθμό. Κοιμάσαι με έξι εφημερίδες και ξυπνάς με επτά. διαφέρουν πολύ από το μονόφυλλο της δεκαετίας του 1980. Είναι έγχρωμες και πολυσέλιδες. Έχουν ελληνικές και διεθνείς ειδήσεις της προηγούμενης μέρας και τοπικό ρεπορτάζ. omikron 78 Ιούνιος 08
Αυτές οι εφημερίδες διαφέρουν πολύ από τις ημερήσιες τοπικές του παρελθόντος, αλλά δεν διαφέρουν πολύ μεταξύ τους. ή νέα τεχνολογία έκανε εφικτή την πρόσβαση τους σε φρέσκες ειδήσεις, αλλά η πληροφόρηση τουλάχιστον για τα ελληνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος θέματα έχει μόνο μία πηγή. τα κείμενα του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων δημοσιεύονται αυτούσια στις τοπικές εφημερίδες και το χειρότερο είναι πως αυτά τα κείμενα δεν είναι ότι καλύτερο. Και ως γραφή, αλλά και ως περιεχόμενο. τα κείμενα του ΑΠΕ είναι «εθνικώς ορθά» σε μια χώρα που θεωρεί ότι «αληθές είναι το Εθνικόν» και όχι το αντίστροφο, που ήθελε ο διονύσιος Σολωμός. τώρα τελευταία όμως τα κείμενα του ΑΠΕ γίνονται όλο και περισσότερο κομματικώς ορθά. Εμφανίζονται πολλές περιπτώσεις να εξαφανίζονται πολιτικές ειδήσεις οι οποίες δεν κολακεύουν την κυβέρνηση και να εμφανίζονται άλλες «ξεκρέμαστες». Κυβερνητικές ανακοινώσεις για ειδήσεις που δεν εμφανίστηκαν στο «εθνικό μας πρακτορείο». ή τεχνολογία εδώ είναι βολική, αλλά όσο περνά ο καιρός γίνεται όλο και λιγότερο χρήσιμη στις τοπικές εφημερίδες. Μετατρέπεται κατά κάποιο τρόπο σε αγωγό προπαγάνδας. το δεύτερο πρόβλημα που η χρήση της τεχνολογίας επιτείνει είναι η προσβασιμότητα τρίτων στην αίθουσα σύνταξης. Μια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ανοίγει την εφημερίδα στον κόσμο. Αυτό είναι καλό. Όλες οι εφημερίδες (και οι τοπικές) πρέπει να ανοίγονται στον κόσμο. Μόνο που ανοίγονται ταυτόχρονα και στους παλαβούς αυτού του κόσμου και τίποτε δεν είναι χειρότερο για μια διψασμένη για περιεχόμενο εφημερίδα, από ένα παλαβό με πληκτρολόγιο ανά χείρας. Βλέπω, διαβάζω στον τοπικό τύπο τις πιο γελοίες θεωρίες συνωμοσίας που κυκλοφορούν στη χώρα, τέτοιες που θα μπορούσαν να κάνουν περιοδικά σαν «το Ανεξήγητο» ή «το τρίτο Μάτι» να κοκκινίζουν. το τρίτο και χειρότερο πρόβλημα είναι τα δελτία τύπου των τοπικών εξουσιών. δυστυχώς ο τοπικός τύπος και για λόγους καλής γειτονίας με τις τοπικές αρχές μετατράπηκε σε μια απέραντη χωματερή δελτίων τύπου. Κάθε omikron 79 Ιούνιος 08
Τοπικός Τύπος & νέες τεχνολογίες
υπηρεσία που σέβεται τον εαυτό της έχει ένα απέραντο καρνέ με email διοχετεύει τα «καλώς πεπραγμένα» της σε όλες τις εφημερίδες που μπορεί. Κι αυτές απλώς αναδημοσιεύουν το «έτοιμο» (και από άποψη πληκτρολόγησης) κείμενο. Αυτά αποτελούν τις παιδικές ασθένειες που φέρνει η τεχνολογία σε κάθε τομέα. Αν το καλοσκεφτούμε το ίδιο συμβαίνει εν πολλοίς και με το internet καθαυτό. Εκατομμύρια πληροφορίες κυκλοφορούν. Άλλες είναι ανεπιβεβαίωτες, άλλες προπαγανδιστικές και πολύ περισσότερες αναξιόπιστες. Ο τοπικός τύπος έχει μέλλον. Μόλις ξεπεράσει αυτές τις παιδικές ασθένειες η τεχνολογία μπορεί να γίνει αρωγός στο έργο του. Αν το σκεφθούμε, σήμερα μια τοπική εφημερίδα, σε πολλές περιπτώσεις απέχει από τις ειδήσεις εξίσου με μία αθηναϊκή. Έχει πρόσβαση στα ίδια πρακτορεία και τα ίδια sites. Έχει δε το πλεονέκτημα να βρίσκεται εγγύτερα στις τοπικές ειδήσεις που αφορούν περισσότερο τους αναγνώστες της. Για παράδειγμα μια πλημμύρα στην Κηφισιά δεν ενδιαφέρει τόσο πολύ τους κατοίκους των Μεγάρων, και λιγότερο τους κατοίκους της Κοζάνης. Αυτή η εγγύτητα είναι και το συγκριτικό της πλεονέκτημα. Αν το καλοσκεφτούμε, οι πανελλήνιας κυκλοφορίας εφημερίδες είναι τοπικές του κέντρου
omikron 80 Ιούνιος 08
Δυστυχώς ο τοπικός Τύπος και για λόγους καλής γειτονίας με τις τοπικές αρχές μετατράπηκε σε μια απέραντη χωματερή δελτίων τύπου
omikron magazine
των Αθηνών με καλύτερη αξιολόγηση των υπόλοιπων ειδήσεων. Σε μια εποχή αποκέντρωσης των εξουσιών, το μέλλον του Τοπικού Τύπου είναι λαμπρό. Όταν οι αποφάσεις για την καθημερινότητα των πολιτών θα λαμβάνονται στις κατά τόπους περιφέρειες και όχι στα υπουργικά γραφεία των Αθηνών, τότε ο κόσμος θα στραφεί στον Τοπικό Τύπο να πληροφορηθεί για όσα τον αφορούν. Για να επιτύχουν όμως οι τοπικές εφημερίδες σ’ αυτό πρέπει να ετοιμαστούν. Να γίνουν εφημερίδες, που αξιολογούν πριν δημοσιεύσουν, που κρίνουν και ενεργούν. Εισήγηση στο συνέδριο «Τοπικός Τύπος Αττικής- Συνεργασία για την ποιότητα»
* O Πάσχος Mανδραβέλης γεννήθηκε το 1963 στην Kοζάνη. Σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Aθηνών και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο πανεπιστήμιο της Nέας Yόρκης "New School for Social Research".Από 1982 εργάζεται σε αθηναϊκές εφημερίδες και περιοδικά. Σήμερα αρθρογραφεί στην εφημερίδα «Καθημερινή». Eίναι μέλος της "΄Eνωσης Συντακτών Hμερησίων Eφημερίδων Aθηνών" (EΣHEA), του Oικονομικού Eπιμελητήρίου Eλλάδος, της Eλληνικής Eταιρείας Oικονομολόγων, του Electronic Frontier Foundation (EFF), και της "American Association for the Advancement of Science".
Το νέο κατάστηµα Coffee Shop, ήρθε για να «δέσει» την ποικιλία µε την ποιότητα στον καφέ, Πάντα µε το ∆ιαλεχτό χαρµάνι και την Εκλεπτυσµένη γεύση του...
Αναστασία Καζαντσίδου - Π. Αδαµοπούλου 18, τηλ.: 24630 81973
Σύλλογος κρεοπωλών Κοζάνης
ΣύλΣύλ λογος κρεοπωλών Κοζάνης Της Δέσποινας Αμαραντίδου
Τ
ο 1926 δημιουργήθηκε ο Σύλλογος κρεοπωλών Κοζάνης που στην πορεία του χρόνου μετεξελί-
χθηκε σε Σωματείο Κρεοπωλών Κοζάνης. Αφορμή της ίδρυσης του συλλόγου από πρωτοπόρους επαγγελματίες Κοζανίτες του κλάδου πριν από 80 χρόνια, ήταν η ετήσια καθιερωμένη γιορτή στις 8 νοεμβρίου ημέρα της εορτής του Αρχαγγέλου Μιχαήλ προστάτη των κρεοπωλών. το Σύλλογο δημιούργησαν ο θόδωρος Κυρατσούς, οι αδελφοί χατζηγιαννάκη, ο θωμάς Γκιάτας, ο Γιάννης Λιόνας και ο νικόλαος Μαργαρίτης, ξεκινώντας να τιμούν και να γιορτάζουν καθώς επέλεξαν για προστάτη τους τον Αρχάγγελο Μιχαήλ και από τότε ανελλιπώς γιορτάζουν κάθε χρόνο. ή επιλογή της εικόνας και η ανεύρεσή της, έχει το θρύλο της. ή παράδοση λέει ότι κάποιος Κοζανίτης από οικογένεια κρεοπωλών πήγε στο Άγιο Όρος να μονάσει και επειδή ήξερε από ζώα του ανέθεσαν την επίβλεψη των ζώων της Μονής του Όρους. Ένα βράδυ είδε στον ύπνο του τον Αρχάγγελο Μιχαήλ ο οποίος του είπε ότι σε κάποια σπηλιά του όρους υπάρχει η εικόνα του, που υπέδειξε το μέρος να πάει να την πάρει και να την πάει στην πόλη του, καθώς θα είναι ο προστάτης των κρεοπωλών στην Κοζάνη. Αυτό αναφέρεται στο βιβλίο του κ. ιωάννη Κορκά με τον τίτλο «Κοζανίτικες διαδρομές» όπως κατέγραψε ο συγγραφέας από προσωπική συνομιλία που είχε με τον θόδωρο Κυρατσού ο οποίος και εξιστόρησε την ιστορία για την καθιέρωση της γιορτής του προστάτη των κρεοπωλών και την ίδρυση του συλλόγου ως ένας εκ των ιδρυτικών μελών του. Από την ίδρυση του συλλόγου οι κρεοπώλες κα-
Ο Πρόεδρος Σωματείου Κρεοπωλών Κοζάνης, Θωμάς Γκιάτας
θιέρωσαν τον εορτασμό και κάθε χρόνο κλείνουν τα καταστήματά τους την ημέρα της εορτής. Στο Σωματείο σήμερα είναι εγγεγραμμένα πάνω από 70 μέλη από την ευρύτερη περιοχή και όχι μόνο από την πόλη της Κοζάνης, καθώς τα ενεργά μέλη που δραστηριοποιούνται στο επάγγελμα και στο Σωματείο είναι εβδομήντα ενεργά μέλη που απαρτίζουν το Σωματείο και έχουν τα καταστήματά τους στην πόλη της
omikron 82 Ιούνιος 08
Σύλλογος κρεοπωλών Κοζάνης
Κοζάνης, στην Αιανή, τον Κρόκο, την Άνω Κώμη την Λευκοπηγή, τη Λευκόβρυση και το δρέπανο. Σε ένα κοινό μέτωπο προσπαθούν με κάθε τρόπο προσαρμόζοντας τα κρεοπωλεία τους στις σύγχρονες ανάγκες κρατώντας όμως τα χαρακτηριστικά του καταστήματος της γειτονιάς να πασχίζουν πάντα για το καλύτερο, προσφέροντας ποιοτικό προϊόν για τους πελάτες τους που χρόνια τώρα τους εμπιστεύονται. τα έσοδα του σωματείου προέρχονταν από τις συνδρομές των μελών και από τους ετήσιους χορούς, στους οποίους, τα παλαιότερα χρόνια, συγκεντρώνονταν και γλεντούσαν με τις οικογένειες και τους φίλους τους όλοι σχεδόν οι κρεοπώλες. το Σωματείο Κρεοπωλών νομού Κοζάνης, ανήκει στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Καταστηματαρχών Κρεοπωλών (ΠΟΚΚ).
Το παραδοσιακό κρεοπωλείο της γειτονιάς Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Σωματείου κ. Γκιάτα
Το Σύλλογο δημιούργησαν ο Θόδωρος Κυρατσούς, οι αδελφοί
από την προσέλευση του κόσμου, αλλά και από επίση-
Χατζηγιαννάκη, ο Θωμάς Γκιάτας,
μες έρευνες φαίνεται ο καταναλωτής να εμπιστεύεται
ο Γιάννης Λιόνας και ο Νικόλαος
το κρεοπωλείο της γειτονιάς περισσότερο από τις με-
Μαργαρίτης, ξεκινώντας να τιμούν
γάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ. ή συνεργασία και η καλή σχέση μεταξύ των επαγγελματιών αποτελεί βασική προϋπόθεση αλλά και μια ανάγκη που κληρονόμησαν από τους παππούδες και
και να γιορτάζουν καθώς επέλεξαν για προστάτη τους τον Αρχάγγελο Μιχαήλ...
τους γονείς τους. Άλλωστε οι περισσότεροι είναι γόνοι κρεοπωλών και κατά παράδοση οι συνεχιστές του περιοχή μας, τα περισσότερα παράγονται στο νομό επαγγέλματος αυτού.
Κοζάνης. Μπορούμε και καλύπτουμε τις ανάγκες του
ή σχέση πελάτη και επαγγελματία είναι σχέση εμπι-
κόσμου, ενώ με τους παραγωγούς κτηνοτρόφους
στοσύνης απαραίτητο στοιχείο για την καλύτερη σχέση
υπάρχει μια άριστη σχέση, καθώς γνωριζόμαστε και
κάτι που αποκτήθηκε με την πάροδο του χρόνου και
συνεργαζόμαστε πολλά χρόνια.
τις συνεχιζόμενες συναλλαγές.
Οι κτηνοτροφικές μονάδες της περιοχής παράγουν
το καταναλωτικό κοινό είναι ιδιαίτερα απαιτητικό
κάθε είδος κρέατος που είναι απαραίτητο για τις δια-
όσον αφορά στην ποιότητα του κρέατος που θα επι-
τροφικές ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου ενώ το
λέξει. Όμως και εμείς οι επαγγελματίες απαιτούμε και
σημαντικότερο είναι ότι δεν υπάρχουν μεσάζοντες και
φέρνουμε το καλύτερο προϊόν στα καταστήματά μας
έμποροι παίρνουμε το κρέας από πρώτο χέρι με απο-
για να ικανοποιήσουμε όλες τις απαιτήσεις του πελάτη.
τέλεσμα αυτό να συντελεί και στην καλύτερη τιμή.
τα κρέατα όσο επί τω πλείστον είναι ντόπια από την omikron 83 Ιούνιος 08
Σύλλογος κρεοπωλών Κοζάνης
«Ο τρόπος που παρουσιάζεται το κρέας αλλά και ο τρόπος που κόβεται δεν έχουν αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Αυτό που επικρατεί στα παραδοσιακά κρεοπωλεία είναι η εμπιστοσύνη, η ποιότητα, η προσωπική επαφή και η ειλικρίνεια από όλους μας», υπογραμμίζει ο Πρόεδρος του Σωματείου Κρεοπωλών Κοζάνης για να συμπληρώσει: «Είναι τα στοι-
Το πιο επώνυμο κρέας είναι αυτό του κρεοπωλείου της γειτονιάς
χεία που μας κρατούν ζωντανούς. Σε καθημερινή βάση ο πελάτης μας ζητάει και μας προτείνει πώς θέλει το κρέας, πώς θέλει να του το
Τεχνογνωσία, ποιότητα και εξυπηρέτηση είναι
κόψουμε και πώς θέλει να το μαγειρέψει. Με τις λίγες
τα τρία στοιχεία που διαθέτουν οι κρεοπώλες της
γνώσεις μαγειρικής που έχουμε, του προτείνουμε και
περιοχής τονίζει ο κ. Γκιάτας επισημαίνοντας ότι ο
εμείς.
κόσμος εμπιστεύεται το κρεοπωλείο της γειτονιάς, το παραδοσιακό κρεοπωλείο.
Όλα αυτά καταναλωτής τα βλέπει στο δικό τους κρεοπώλη και σίγουρα είναι ο σημαντικός λόγος που
Πλέον έχει δημιουργηθεί μια αμφίδρομη σχέση
κρατάμε το ποσοστό πώλησης σε πολύ καλά επίπεδα.
αφού πολλές φορές υποδεικνύουν και προτείνουν το
Αυτή η καθημερινή τριβή με τον καταναλωτή να του
είδος και το σωστό κομμάτι κρέατος ανάλογα με το τι
παρουσιάζουμε το κρέας, να του το κόβουμε, να του
θα μαγειρέψει η νοικοκυρά, ώστε να έχει το καλύτερο
το σερβίρουμε, να συζητάμε μαζί του τα προβλήματα
αποτέλεσμα. Ακόμα και τρόποι παρασκευής αλλά και
δημιουργεί μια καλή σχέση. Άλλωστε είμαστε κλάδος
συνταγές δίνονται στους πελάτες. Άλλωστε είναι και
με εκπαίδευση, εμπειρία, γνώσεις και -θέλω να πιστεύω-
αυτό απόκτημα της πολύχρονης εμπειρίας τους.
με πολύ μεράκι και αγάπη γι’ αυτή τη δουλειά.
Σύλλογος κρεοπωλών Κοζάνης
Προβλήματα και διεκδικήσεις του κλάδου Βέβαια δεν είναι όλα ανθηρά στο επάγγελμα. Οι δυσκολίες είναι πολλές αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες του είδους αρκετές. Ένα από τα κύρια προβλήματα που ταλάνισε τον χώρο είναι το σφαγείο με δεδομένη την λειτουργία του, της οποίας ολοκληρώνονται οι διαδικασίες λύνοντας στην κυριολεξία τα χέρια των επαγγελματιών κρεοπωλών. Στην περιοχή «Κασλάς»του δήμου Κοζάνης και σε οικόπεδο ιδιο-
περασμένο Σεπτέμβριο.
κτησίας του, ο δήμος Κοζάνης σε έκταση 12.720 τ.μ
Ένα επίσης σοβαρό ζήτημα που απασχολεί τοπι-
κατασκεύασε σφαγείο με πλήρη εξοπλισμό συνολικού
κά και πανελλαδικά τον κλάδο είναι οι ζυγιστικές μη-
εμβαδού 2.165 τ.μ. Οι εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν
χανές, μας λέει ο κ. Γκιάτας, εξηγώντας στο «Ο». Με
στάβλους, σφαγείο τριών γραμμών, επεξεργασία υπο-
την διυπουργική απόφαση αλλάζει το καθεστώς της
προϊόντων, ψυκτικούς θαλάμους, χώρους προσωπικού,
αναγραφής στοιχείων σε ετικέτες ζυγαριών στα κρεο-
γραφεία, χώρους υπηρεσίας, βιολογικό καθαρισμό.
πωλεία οπότε και είναι υποχρεωτική από τον περασμέ-
Ένα υπερσύγχρονο σφαγείο παραδίδεται εξασφαλίζο-
νο Απρίλιο η αναγραφή προέλευσης του κρέατος στις
ντας την δημόσια υγεία στο χώρο του κρέατος και επι-
ετικέτες που εκδίδουν οι ζυγαριές, όπως προβλέπει η
λύοντας πολλά προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι κτη-
κοινή απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης
νοτρόφοι, οι έμποροι και οι κρεοπώλες της περιοχής
και του υφυπουργού Ανάπτυξης. Στις ετικέτες θα πρέ-
καθώς ήταν αναγκασμένοι να μεταφέρουν τα ζώα τους
πει να αναγράφονται η χώρα προέλευσης του κρέατος
σε άλλους δήμους ή και σε άλλους νομούς πολλές φορές, για να εξυπηρετηθούν. ή Ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Σφαγεία Κοζάνης Ανώνυμη Εταιρεία» με Πρόεδρο και διευθύνοντα Σύμβουλο του διοικητικού Συμβουλίου κ. νικόλαο Μάτσο αρχίζει την λειτουργία της, αφού ο δήμος Κοζάνης υπέγραψε με το σχήμα που ανέλαβε τη λειτουργία και την διαχείριση των σφαγείων τον omikron 85 Ιούνιος 08
Σύλλογος κρεοπωλών Κοζάνης
(π.χ. eλλάδα, e.e. ή τρίτη χώρα), το είδος του ζώου από το οποίο προέρχεται το κρέας, το βάρος του κρέατος αλλά και η τιμή πώλησης και η τιμή ανά μονάδα μέτρησης. υποχρεού-
Μέσα στη δεκαετία του
νται όλα τα κρεοπωλεία, καθώς και τα καταστήματα λιανικής
1980, όλοι οι κρεοπώλες
πώλησης που έχουν τμήμα κρεοπωλείου, να διαθέτουν ζυγι-
παρακολούθησαν μαθήματα
στικές μηχανές (ζυγαριές), οι οποίες κατά τη λιανική πώληση
στη Σχολή Επαγγελμάτων
κρέατος να εκδίδουν για το πωλούμενο κρέας, αυτόματα,
Κρέατος, για να πάρουν
αυτοκόλλητες ετικέτες, στις οποίες πρέπει να αναγράφονται
το απαραίτητο πτυχίο
τα εξής στοιχεία: η προέλευση του κρέατος με ένδειξη, το είδος του ζώου από το οποίο προέρχεται το κρέας, με την ένδειξη χοιρινό, βόειο, αρνίσιο, κατσικίσιο, πουλερικό, το βά-
παραδοσιακού κρεοπώλη. Το πτυχίο της σχολής θα πρέπει
ρος του πωλούμενου κρέατος και η τιμή πώλησης και η τιμή
να το έχει κάθε νέος κρεοπώλης.
ανά μονάδα μέτρησης. ή Πανελλήνια Ομοσπονδία Κρεο-
Εκτός αυτού, όμως, κάθε
πωλών θεωρεί ότι το μέτρο της απόδειξης είναι άδικο και γι’
κρεοπώλης είναι υποχρεωμένος
αυτό έχει προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας. δεν έχει εφαρμοσθεί το μέτρο που είχε εξαγγείλει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίμων πριν το Πάσχα για την έκδοση αποδείξεων από ειδικές ζυγιστικές μηχανές, τις οποίες θα έπρεπε να προμηθευτούν οι Κρεοπώλες όλης της χώρας, ως προς την πώληση Ελληνικού κρέατος. omikron 86 Ιούνιος 08
να παρακολουθήσει επαγγελματικά σεμινάρια, όπως για τον τεχνικό ασφαλείας, σεμινάριο του ΕΦΕΤ κ.λπ.
Σύλλογος κρεοπωλών Κοζάνης
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Κρεοπωλών θεωρεί ότι το μέτρο της απόδειξης, με τα στοιχεία που πρέπει ν’ αναγράψει και γι’ αυτό έχει προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Σημειώνει ο Πρόεδρος του Συλλόγου Κρεοπωλών Κοζάνης: «Το μέτρο αυτό είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοσθεί από τα καταστήματά μας. Έχουμε προσφύγει, ως Κλάδος, στο Δικαστήρια, γιατί νομίζουμε ότι αυτό είναι άδικο και μη εφαρμόσιμο, ως προς τα λογιστικά στοιχεία που πρέπει να κρατούνται, από εμάς. Γι’ αυτό ζητάμε την τροποποίηση του Προεδρικού Διατάγματος και έχουμε κάνει προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας και ασφαλιστικά μέτρα και εκδικάζονται στις 2 Ιουνίου του 2009».
*Οι φωτογραφίες είναι από τις πρώτες γιορτές που πραγματοποίησαν οι κρεοπώλες για τον προστάτη τους Αρχάγγελο Μιχαήλ.
ΟΒΕΛΙΣΤΗΡΙΟ - ΨΑΡΟΤΑΒΕΡΝΑ Κοίλα Κοζάνης - Τηλ.: 24610 45610
Fiorino Qubo το νέο "free space" αυτοκίνητο από τη Fiat
T
ο fiorino fiorino Qubo Qubo είναι το νέο όνομα που η fiat
επίσης και ένα αυτοκίνητο για νέους ανθρώπους και
προτείνει στο σύγχρονο καταναλωτή. Κι αυτό το προτείνει στο
καταναλωτές που απολαμβάνουν τη διασκεδαστική
αυθεντικό όνομα συνδέει ευθέως όλες τις αρετές του αυθεντικό όνομα
οδήγηση. Είναι ο ιδανικός σύντροφος για χαλάρωση,
νέου μοντέλου: είναι αξιόπιστο και σθεναρό, μοναδικά
ξεκούραση και ταξίδια με φίλους, όντας και πολύ φιλικό
πρακτικό κι ευρύχωρο. Και η επιλογή του γράμματος Q
προς το περιβάλλον και ιδιαίτερα οικονομικό. το Qubo
δημιουργεί συνειρμούς για την κομψή προσωπικότητα
είναι ένα αυτοκίνητο που θα προσφέρεται σε άκρως
του αυτοκινήτου, όπως ιδανικά αυτή περιγράφεται από
ανταγωνιστική τιμή αγοράς, συγκριτικά με τις άλλες
το εξωτερικό σχήμα του μοντέλου.
προτάσεις της κατηγορίας Β και θα προσφέρει επιπλέ-
το fiorino Qubo είναι ένα δημιουργικό αποτέλεσμα
ον και το σύστημα Blue&Me και επίσης θύρα UsB.
της συνεργασίας των fiat και Psa και κατασκευάζεται
Σχεδιαστικά η εξωτερική εμφάνιση διακρίνεται για
στο εργοστάσιο tofas στη Bursa (τουρκία) – όπου κα-
τη μυώδη προσωπικότητα, το συναισθηματικό χαρα-
τασκευάζεται επίσης και το fiat Doblo. Εξελίχτηκε δε
κτήρα και την αντισυμβατική ταυτότητα. Οι μεγάλες
πάνω στην πλατφόρμα του Grande Punto.
γυάλινες επιφάνειες δημιουργούν μια άριστη οπτική,
το νέο fiorino Qubo είναι η έκφραση μιας σχεδιαστικής αντίληψης με διττά χαρακτηριστικά: είναι
ενώ χαρίζουν στο αυτοκίνητο έναν σαφώς χαρούμενο χαρακτήρα.
ταυτόχρονα απλό και επαναστατικό. Είναι η υπέρβαση
Με άλλα λόγια, με αυτό το αυτοκίνητο μπορείς να
των MPV, περιλαμβάνοντας την ιδέα ενός ‘free space’
κάνεις ό,τι θέλεις, ακριβώς όπως θα περίμενες από ένα
αυτοκινήτου, με τη δυνατότητα να ικανοποιήσει διαφο-
πολυχρηστικό μοντέλο: βολικό όπως ένα αυτοκίνητο
ρετικές μεταφορικές ανάγκες, χάρη σε μια ξεχωριστή
πόλης και ευρύχωρο και άνετο όπως ένα MPV. Για την
προσωπικότητα, με πρακτικότητα και ευελιξία που είναι
ακρίβεια, το Qubo προσφέρει την ίδια ευελιξία με ένα
μοναδικές στην κατηγορία του: το fiorino Qubo είναι
MPV αλλά με πιο συμπαγείς εξωτερικές διαστάσεις
ένα εξαιρετικά ευρύχωρο αυτοκίνητο οικογένειες, αλλά είναι
για τις
–είναι 3,959 μέτρα σε μήκος, 1,735 μέτρα σε ύψος και 1,716 μέτρα σε πλάτος– και έχει κύκλο στροφής μόλις 10 μέτρα. το νέο fiorino Qubo πραγματικά δείχνει μοναδικό στην κατηγορία του όταν ρίξετε ένα βλέμμα στο εσωτερικό του. ή αυθεντική σχεδιαστική αντίληψη του ‘free space’ συνδυάζει μια διάταξη με έξι διαφορετικά καθίσματα με ένα εξαιρετικά πρακτικό εσωτερικό σχήμα. το αποτέλεσμα είναι ένα εξόχως λειτουργικό εσωτερικό, με άριστη ευπλασία και εκμετάλ-
omikron 88 Ιούνιος 08
Fiorino Qubo
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ KINHTHPAΣ Χωρητικότητα (κ.εκ.) Κύλινδροι/διάταξη Iσχύς (ίπποι) Σ.α.λ. Ροπή (kgm) Σ.α.λ.
ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ Εμπρός Πίσω
1.4 8v
λευση του χώρου. Για παράδειγμα, 1.3 16v Multijet
1368
1248 4 εν σειρά
73 75 5200 4000 12.0 19,4 2600 1750 Χειροκίνητο κιβώτιο 5 σχέσεων Γόνατα MacPherson Ημιάκαμπτος άξονας
ΦΡΕΝΑ Εμπρός Πίσω
θέση ο χώρος αποσκευών είναι 330 λίτρα, ενώ αν μετακινηθούν τα πίσω καθίσματα η χωρητικότητα φτάνει τα 2.500 λίτρα. Αλλά επειδή το νέο Qubo θέλει μόνο το άριστο, προσφέρει επίσης στους επιβάτες του κορυφαία εργονομία και εξαιρετικούς χώρους για μικροπράγματα. Το Fiat Fiorino Qubo εξασφαλίζει την οδηγική άνεση και δια-
Δίσκοι Ταμπούρα
σκέδαση με μια γκάμα εξαιρετικών
ΔΙΑΣΤAΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΑΡΗ Μήκος x Πλάτος x Ύψος (mm) Μεταξόνιο (mm) Βάρος (kg) Χώρος αποσκευών (dm3)
με τα καθίσματα στην κανονική τους
κινητήρων. Ο 1.3 Multijet αποδίδει 3959x1716x1735 2513 1255
75 ζωντανούς ίππους και ο βενζινο1275
330
κίνητος 1.4 αποδίδει 73 ίππους, σε μια έκδοση που προσφέρει εξαίρετη οδηγική ευχαρίστηση, εύρωστη δύ-
ναμη και πολύ χαμηλά κόστη, όπως και σπουδαία αξιοπιστία και σεβασμό στο περιβάλλον. Ο 1.3 16v Multijet συνδυάζεται με ένα 5τάχυτο μηχανικό κιβώτιο ή ένα σειριακό 6 σχέσεων και εγγυάται εξαιρετικές επιδόσεις και κορυφαία οικονομία καυσίμου: η μέγιστη ταχύτητα είναι 155 χλμ./ώρα, με μέση κατανάλωση 4,5 λίτρα/100 χλμ. Με το συγκεκριμένο σειριακό Dual Logic 6τάχυτο κιβώτιο, ο 1.3 Multijet εξασφαλίζει αυτονομία 1.000 χλμ. και εξαιρετικά χαμηλά κόστη, αφού το πρώτο σέρβις του αυτοκινήτου πραγματοποιείται στα 30.000 χλμ. Αλλά όλες οι κινητήριες μονάδες του Fiat Fiorino Qubo είναι και πολύ φιλικές στο περιβάλλον – μερικές εκδόσεις επιτυγχάνουν επίπεδα εκπομπών CO2 κάτω από 120g/km (όπως ο 1.3 Multijet, που επιτυγχάνει 119 g/km). Ο 8βάλβιδος κινητήρας 1.4 των 73 ίππων προσφέρει επίσης εύρωστες επιδόσεις, συνεργάζεται με ένα μηχανικό κιβώτιο 5 σχέσεων και προσφέρει τελική ταχύτητα 155 χλμ./ώρα και μέση κατανάλωση 7,0 λίτρα/100χλμ. Το Fiat Fiorino Qubo προσφέρεται επίσης και σαν 5θέσιο, για κάλυψη όλων των επιθυμιών των σύγχρονων καταναλωτών, οι οποίοι μπορούν να δουν πληροφορίες στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.fiorinoqubo.com. Η προτεινόμενη τιμή της βενζινοκίνητης έκδοσης είναι ¬13.500, ενώ της πετρελαιοκίνητης ¬15.900.
omikron 89 Ιούνιος 08
omikron magazine
omikron magazine
Ένα μικρό εγχειρίδιο για την κρίση Του Γιάννη Τσαμουργκέλη
Πως δημιουργήθηκε η κρίση; Στην περίοδο 2001-2007 η παγκόσμια οικονομία παρουσίασε εντυπωσιακά επίπεδα ανάπτυξης ενώ τα επιτόκια βρέθηκαν σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα – τα χαμηλότερα των τελευταίων 150 χρόνων. το γεγονός αυτό δημιούργησε όρους πλουτισμού ορισμένων και υπερβάλλουσα ρευστότητα στο παγκόσμιο σύστημα και ιδιαίτερα στην οικονομία των ήνωμένων Πολιτειών. ή μεγάλη ρευστότητα αύξησε τη ζήτηση για επενδύσεις σε ολοένα και πιο επικίνδυνα επενδυτικά μέσα που έδωσε την ευκαιρία σε επενδυτικούς και τραπεζικούς οίκους να αναπτύξουν προϊόντα με υψηλές αποδόσεις και υψηλό ρίσκο που παρουσιάσθηκαν στις αγορές με ιδιαίτερη επιτυχία. Μεταξύ αυτών βρίσκονται και τα στεγαστικά δάνεια προς κοινωνικές ομάδες με χαμηλό εισόδημα αλλά και τα δομημένα παράγωγα επί αυτών. δηλαδή μια τράπεζα που παρέχει στεγαστικά δάνεια σε τέτοιες κοινωνικές ομάδες («στεγαστική τράπεζα»), «πακετάρει» τις υποχρεώσεις που έχουν προς αυτήν οι δανειολήπτες και μέσω επενδυτικών τραπεζών (όπως η JP Morgan ή η Leeman Brothers) εκδίδει έναντι αυτών ομόλογα και τα «πουλάει» σε κάποιους επενδυτικούς φορείς όπως ασφαλιστικά ταμεία ή επενδυτικές ή εμπορικές τράπεζες. Ο πελάτης αποπληρώνοντας το στεγαστικό του δάνειο πληρώνει την «στεγαστική τράπεζα» που με τη σειρά της πληρώνει την επενδυτική τράπεζα και omikron 92 Ιούνιος 08
Ένα μικρό εγχειρίδιο για την κρίση
η οποία με τη σειρά της πληρώνει τον τελικό αγορα-
προβλέψεων. Πολύ περισσότερο καθώς η πλειάδα
στή του ομολόγου (επικαλούμενου πλέον «τοξικού»)
ακινήτων που βρέθηκαν στα χέρια των τραπεζών δι-
που μπορεί να είναι άλλη τράπεζα, ασφαλιστικό ταμείο,
αμόρφωσε όρους υπερβάλλουσας προσφοράς ακινή-
αμοιβαίο κεφάλαιο ή ακόμα και ευκατάστατοι ιδιώτες.
των στην αγορά και μείωσε δραματικά τις τιμές τους.
ή περιβαλλοντική και ενεργειακή κρίση που οδήγη-
ή χρεοκοπία των πιο αδύναμων τραπεζών που είχαν
σε στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου όσο και η
εκχωρήσει τα στεγαστικά δάνεια ήταν πλέον θέμα χρό-
ανάγκη για την χρηματοδότηση του πολέμου στο ιΡΑΚ νου. το ίδιο και για τις τράπεζες ή ασφαλιστικά ταμεία που οδήγησε στην αύξηση του ελλείμματος των ήΠΑ,
ή όποιους άλλους που είχαν αγοράσει τα «πακέτα»
σταδιακά διαμόρφωσαν τους όρους ανόδου του πλη-
υποχρεώσεων (τοξικά ομόλογα) από αυτά τα στεγα-
θωρισμού που τελικά παρέσυρε και τα επιτόκια προς τα στικά δάνεια. επάνω. ή αύξηση των επιτοκίων οδήγησε στην αύξηδυασμό με τις εισοδηματικές δυσκολίες των χαμηλών
Η γενίκευση και η παγκοσμιοποίησή της κρίσης
εισοδηματικών στρωμάτων οδήγησε στη μη πληρωμή
ή κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι πλέ-
των. ώστόσο οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να δι-
ον αναπόδραστη πραγματικότητα. ή χρεοκοπία των
ακρατούν ίδια κεφάλαια ίσα με το ύψος των δανείων
τραπεζών έκδοσης στεγαστικών δανείων αλλά και των
που έχουν εκχωρήσει και δεν εξυπηρε-
φορέων που μεσολαβούν στη διακίνηση παράγωγων
τούνται από τους πελάτες τους και
προϊόντων που εκδόθηκαν επί αυτών των στεγαστικών
να σχηματίζουν προβλέψεις έναντι
δανείων (όπως τα τοξικά ομόλογα) είναι γεγονός και
των επισφαλών απαιτήσεων τους.
παρασύρει τις τιμές
ση των δόσεων των στεγαστικών δανείων που σε συν-
Για το λόγο αυτό η μη πληρωμή των στεγαστικών δανείων οδήγη-
των μετοχών σε μια πτώση καθώς
σε σε εκτίναξη των
omikron 93 Ιούνιος 08
Ένα μικρό εγχειρίδιο για την κρίση
κανείς δεν γνωρίζει την έκταση του ανοίγματος που
συναλλαγών αυξάνεται. Από την άλλη η ζήτηση περιο-
έχει παραχθεί και συνεχίζει να παράγεται. Παράλληλα
ρίζεται και η αγορά σταδιακά «κάθεται». Σε αυτό το
παρασύρει το σύνολο των μετοχών καθώς οι επενδυτές
πλαίσιο η χρηματοπιστωτική κρίση έχει πλέον γενικευ-
προεξοφλούν την γενίκευση της κρίσης. Με τον τρόπο
θεί και ακουμπά όλους τους κλάδους της οικονομίας.
αυτό οι επενδυτές επιταχύνουν ή απλώς πραγματώνουν
Επιχειρήσεις που βρίσκονται σε οριακή κατάσταση
τις προσδοκίες τους για το μέλλον. Όμως, οι ζημιές
χρεοκοπούν και άλλες καθίστανται προβληματικές. Η
των τραπεζών τις υποχρεώνει να τις αποκαταστήσουν
ύφεση γίνεται γεγονός και δεν περιορίζεται μόνο στις
κάτι που υλοποιείται με διπλό τρόπο. Από τη μια αυ-
ΗΠΑ. Η παγκοσμιοποίηση των συναλλαγών μεταφέρει
ξάνουν τα επιτόκια για να αυξήσουν τα έσοδα τους
την κρίση σε όλο τον κόσμο. Αυτό συμβαίνει α. καθώς
και άρα τα κέρδη που θα καλύψουν τις απώλειες τους.
τα «τοξικά» προϊόντα υπάρχουν και στις ευρωπαϊκές
Από την άλλη γίνονται ιδιαίτερα προσεκτικές έναντι των
τράπεζες, β. Η οικονομία των ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη
δανείων που μπορεί να έδιναν στο παρελθόν με άνεση.
στον κόσμο και τα διαδραματιζόμενα σε αυτή επηρεά-
Την ίδια στιγμή οι απώλειες εισοδήματος ή ακόμα και
ζουν εύκολα και τους υπόλοιπους, γ. Αν και με περιο-
περιουσίας των επενδυτών λόγω της χρηματιστηριακής
ρισμένη ένταση, οι λόγοι που δημιούργησαν την κρίση
κρίσης, τους αναγκάζει να περιορίζουν την κατανάλω-
στις ΗΠΑ αφορούν και τις Ευρωπαϊκές τράπεζες. Η
ση τους γεγονός που περιορίζει τη ζήτηση. Οι επιχει-
παγκοσμιοποίηση της κρίσης ξεδιπλώνεται κάθε μέρα.
ρήσεις αντιμετωπίζουν υψηλότερα επιτόκια και άρα δυ-
Ήδη καταγράφονται ακυρώσεις ναυπηγήσεων νέων
σμενείς όρους δανεισμού και εξυπηρέτησης χρέους,
πλοίων, οι ναύλοι μειώνονται ραγδαία καθώς περιορί-
το χρήμα είναι πλέον ακριβό αγαθό και το κόστος των
ζονται οι μεταφορές λόγω ακύρωσης παραγγελιών. Οι
omikron 94 Ιούνιος 08
Ένα μικρό εγχειρίδιο για την κρίση
ρυθμοί ανάπτυξης των οικονομιών έχουν αναθεωρηθεί
ιδιώτες που έχουν στην κατοχή τους τέτοιου είδους
προς τα κάτω. Το κόστος χρήματος όπως διαμορφώ-
«τοξικά» προϊόντα. Μέχρις στιγμής οι διαβεβαιώσεις
νεται από τα επιτόκια διατραπεζικού δανεισμού στην
των ιθυνόντων μας πείθουν για τη μη ύπαρξη σημα-
Ευρώπη (euribor) και παγκοσμίως (libor) αυξάνεται.
ντικών άμεσων επιπτώσεων. Οι έμμεσες επιπτώσεις ωστόσο είναι πολλές και ποικίλες. Η πιο εμφανής αφο-
Το τέλος του νεοφιλελευθερισμού
ρά την πτώση του χρηματιστηρίου που οφείλεται στον
Ο μόνος δρόμος για να αποφευχθεί η κρίση είναι
περιορισμό των θέσεων σε μετοχές των ξένων επεν-
να βρεθεί κάποιος «λευκός ιππότης» να αγοράσει είτε
δυτών όσο και την αρνητική ψυχολογία των Ελλήνων.
τις μετοχές που καταρρέουν ή τις ίδιες τις τράπεζες ή
Για την Ευρώπη και την Ελλάδα η κρίση επιδρά μεσο-
να ενισχύσει με δανειακά κεφάλαια στις περιπτώσεις
πρόθεσμα μέσω της αύξησης των επιτοκίων - και τελι-
που οι τράπεζες έχουν προβλήματα αλλά μπορούν να
κά μέσω του χρηματοπιστωτικού συστήματος - καθώς
αντέξουν. Ο μόνος διαθέσιμος «λευκός ιππότης» είναι
το δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ διαμορφώνει
το κράτος. Το θέμα είναι αν θέλει - που αφορά την
όρους διολίσθησης του δολαρίου έναντι των λοιπών
ιδεολογική και πολιτική που πρεσβεύει η εκάστοτε κυ-
ανταγωνιστικών νομισμάτων και άνοδο των αμερικανι-
βέρνηση - και αν μπορεί – που αφορά στην κατάσταση
κών επιτοκίων. Το γεγονός αυτό θα καταστήσει πιο
των οικονομικών του κράτους.
ανταγωνιστική την αμερικανική οικονομία – με δεδο-
Υπό φυσιολογικές συνθήκες κυβερνήσεις που εμ-
μένη την ευελιξία της - και θα περιορίσει τα περιθώρια
φορούνται από νεοφιλελεύθερες ιδεολογίες όπως αυτή
ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής και της Ελληνικής. Ο συν-
του προέδρου Μπους δεν θα έπρεπε καν να συζητούν
δυασμός αυτών των επιπτώσεων με τις επιπτώσεις από
την κρατική παρέμβαση στις αγορές. Όμως, η ένθερ-
τον πληθωρισμό κόστους που παράγει η κλιμάκωση
μη υποστήριξη της παρέμβασης μπορεί να θεωρηθεί
των τιμών του πετρελαίου όσο και η ιδιαίτερη δυναμική
ως η ομολογία του τέλους του νεοφιλελευθερισμού και
αύξησης των τιμών από τα εγχώρια συστήματα ολιγο-
η ευρύτερη αναγνώριση της αδυναμίας των πλήρως
πωλίων και διαμεσολαβητικών συμφερόντων θα περιο-
ελεύθερων αγορών να βρίσκουν λύσεις στα αδιέξοδα
ρίσει περαιτέρω τις προοπτικές ανάκαμψης της Ελληνι-
που προκαλεί η ασύδοτη λειτουργία τους.
κής οικονομίας, θα ενισχύσει τις πληθωριστικές πιέσεις και θα τροφοδοτήσει τις πιέσεις ανόδου των επιτοκίων.
Επιπτώσεις στην εθνική και τοπική οικονομία Οι επιπτώσεις στην εθνική οικονομία είναι άμεσες
Οι επισφάλειες των τραπεζών από τα δάνεια της περιόδου των χαμηλών επιτοκίων θα επιδεινώσουν ακόμα περισσότερο τις συνθήκες στην αγορά χρήματος.
και έμμεσες. Οι άμεσες αφορούν τις τράπεζες, τους
Παράλληλα θα παρουσιασθεί σημαντικός περιορι-
ασφαλιστικούς και επενδυτικούς φορείς όσο και τους
σμός στη ζήτηση που θα οφείλεται τόσο στην απώλεια
Οι ρυθμοί ανάπτυξης των οικονομιών έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω. Το κόστος χρήματος όπως διαμορφώνεται από τα επιτόκια διατραπεζικού δανεισμού στην Ευρώπη (euribor) και παγκοσμίως (libor) αυξάνεται. omikron 95 Ιούνιος 08
Ένα μικρό εγχειρίδιο για την κρίση
διεθνούς ανταγωνιστικότητας και την μείωση των εξα-
◆ την ανάκαμψη της παραγωγικότητας και ανταγω-
γωγών όσο και στην μείωση του διαθέσιμου εισοδήμα-
νιστικότητας της οικονομίας όχι με την «κινεζοποίηση»
τος των νοικοκυριών. Η οικονομία θα εισέλθει σε ένα
των εργαζόμενων αλλά μέσω της σημαντικής βελτίω-
φαύλο κύκλο χαμηλής ζήτησης και υψηλού κόστους
σης στις δεξιότητες τους, την ευρεία χρίση των νέων
χρήματος που θα οδηγήσει σε ένα ιδιότυπο στασιμο-
τεχνολογιών και την ανάπτυξη του συστήματος κοινω-
πληθωρισμό. Η κατάσταση αυτή θα επιδεινώνεται συ-
νικής προστασίας που απολαμβάνουν.
νεχώς από την αδύνατη δημοσιονομική θέση και την παντελή απουσία αποθεμάτων πλούτου της ελληνικής οικονομίας και τα ελλείμματα του κράτους. Ειδικότερα αναμένεται αύξηση της ακρίβειας τόσο
◆ των επενδύσεων κεφαλαίων (ιδιωτικών και δημοσίων) που θα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις που εγείρουν οι δύο πρώτες συνιστώσες.
σε εμπορεύσιμα προϊόντα όσο και σε αγαθά κοινής ωφέλειας λόγω και της προβληματικότητας των δη-
◆ τη σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συ-
μοσίων ή των πρώην δημοσίων επιχειρήσεων. Αύξη-
στήματος και την αναδιάρθρωση του ρόλου των τρα-
ση των επιτοκίων και των προβληματικών δανείων των
πεζών έτσι ώστε να εξυπηρετούν κατά κύριο λόγο το
τραπεζών που θα προέρχονται από τον διευρυμένο
κοινωνικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα του χρήματος
αριθμό των επιχειρήσεων που θα αδυνατούν να αντα-
και όχι τη άπληστη κερδοσκοπία τους - με ιδιαίτερη
πεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους.
έμφαση στη χρηματοδότηση των μικρών και μικρο-
Περιορισμό των χρηματοδοτήσεων από τις τρά-
μεσαίων επιχειρήσεων που αποτελούν το διαρθρω-
πεζες που θα δυσχεραίνουν την προοπτική ανάκαμ-
τικό μέρος της απασχόλησης, της ανάπτυξης και του
ψης των προβληματικών επιχειρήσεων και εν γένει την
κοινωνικού προτύπου των Ευρωπαϊκών χωρών. Μια
ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Ανεργία που θα
οποιαδήποτε νέα οικονομική πολιτική που θέλει να έχει
παράγεται τόσο από την έξαρση των απολύσεων όσο
τα ελάχιστα προοδευτικά χαρακτηριστικά θα πρέπει να
και από τον περιορισμό των νέων θέσεων εργασίας.
προτείνει μέτρα που να αφορούν και να υποστηρίζουν
Αύξηση του κόστους μεταφοράς που θα αυξήσει το
τους τέσσερις αυτούς άξονες.
κόστος εμπορίας και θα επιδεινώσει την απομόνωση των νησιών του Β. Αιγαίου.
Η υπέρβαση της κρίσης
Η υπέρβαση της κρίσης στην τοπική οικονομία απαιτεί δημόσιες επενδύσεις Για την τοπική οικονομία η υπέρβαση της κρίσης που
Η τελική επίλυση της κρίσης θα έρθει μόνο μετά
ενέχεται στις ως άνω κατευθύνσεις παίρνει δύο ειδικές
την προσαρμογή της πραγματικής οικονομίας - γεγο-
διαστάσεις. Η πρώτη αφορά στην ανάγκη περιορισμού
νός που θα συνοδευθεί και θα εξαρτηθεί από κοινω-
του κόστους μεταφοράς έτσι ώστε να καθίστανται αντα-
νικές συγκρούσεις και εισοδηματικές αναδιατάξεις. Η
γωνιστικές οι εξαγωγές, να περιορίζεται η ακρίβεια των
προσαρμογή αφορά τέσσερις βασικές συνιστώσες της
εισαγομένων και να αυξάνεται η επιχειρηματικότητα. Η
σημερινής κρίσης.
άλλη αφορά στον ιδιαίτερο ρόλο των δημοσίων επεν-
◆ την υπέρβαση του ενεργειακού-περιβαλλοντικού
δύσεων που θα πρέπει να αναληφθεί από όλους τους
προβλήματος με τη σημαντική υποκατάσταση του πε-
φορείς που διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα. Όπως μας
τρελαίου, ώστε να πάψει να τροφοδοτεί τον πληθω-
έχει διδάξει η διεθνής εμπειρία, σε τέτοιες περιπτώσεις
ρισμό κόστους και να διευκολύνει την περιβαλλοντική
η ανάκαμψη της τοπικής οικονομίας χρειάζεται ενέσεις
ισορροπία σε κάθε μία χώρα ξεχωριστά και στον πλα-
δημόσιου χρήματος σε παραγωγικές και ιδιαίτερα απο-
νήτη γενικότερα.
τελεσματικές επενδύσεις με υψηλές πολλαπλασιαστικές
omikron 96 Ιούνιος 08
Ένα μικρό εγχειρίδιο για την κρίση
επιπτώσεις στην ιδιωτική οικονομία. Περισσότερο από ποτέ, δεν χρειάζονται έργα βιτρίνας αλλά διαρθρωτικά έργα που θα διευκολύνουν την επιχειρηματικότητα. Δρόμοι, λιμάνια, ενέργεια, υποδομές με αποτελεσματικό έλεγχο και ελάχιστο χρόνο υλοποίησης. Δήμοι κοινότητες και νομαρχίες πρέπει να αποδυθούν σε ένα γιγάντιο έργο σχεδιασμού και υλοποίησης επενδύσεων που θα απασχολούν εργαζόμενους αλλά κυρίως που θα διαμορφώνουν όρους για την διευκόλυνση των επιχειρήσεων έτσι ώστε να παραχθούν ακόμα περισσότερες νέες θέσεις εργασίας.
Πως μπορούν να διασφαλιστούν οι επιχειρήσεις; Σε μια τέτοια συγκυρία οι επιχειρήσεις μπορούν να αναπτύξουν πρωτοβουλίες σε τρεις κατευθύνσεις, α. στον περιορισμό του κόστους λειτουργίας τους και ιδιαίτερα στον έλεγχο του κόστους δανειακών κεφαλαίων είτε με τον περιορισμό ή την επαναδιαπραγμάτευση του δανεισμού όσο και με αύξηση των ιδίων κεφαλαίων, β. στην διασφάλιση της ζήτησης για τα προϊόντα τους με την εξασφάλιση συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρω-
λύτερη διαχείριση των αποταμιεύσεων μέσω συνεχών
σης, την αναζήτηση νέων αγορών και την προσαρμογή
διαπραγματεύσεων με τις τράπεζες για την εξασφάλιση
της τιμολογιακής τους πολιτικής και της πολιτικής προ-
του υψηλότερου δυνατού επιτοκίου προθεσμιακών κα-
ώθησης (marketing), γ. στην εφαρμογή νέων τεχνολο-
ταθέσεων. Με έλεγχο των οικογενειακών δαπανών και
γιών που θα βελτιώσουν άμεσα την παραγωγικότητα
περιορισμό όποιας σπατάλης. Με αύξηση της παρα-
αλλά και την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων και
γωγικότητας και την βελτίωση της εκπαίδευσης και κα-
υπηρεσιών.
τάρτισης των εργαζομένων μελών. Με διεύρυνση του αριθμού των εργαζομένων μελών της οικογένειας. Με
Πως μπορούν να αμυνθούν τα νοικοκυριά;
αναζήτηση ευκαιριών επένδυσης που δημιουργούν οι
Με αναδιαπραγμάτευση των δανείων ή και την μερι-
λές προοπτικές μελλοντικής απόδοσης. Με ανάπτυξη
κή ή πλήρη εξόφληση τους ώστε να προσαρμοσθεί οι
επιχειρηματικότητας και την αναζήτηση ευκαιριών επι-
δόσεις στις εισοδηματικές τους δυνατότητες. Με κα-
χειρηματικότητας και αυτοαπασχόλησης.
συνθήκες κρίσης, με χαμηλό κόστος κτήσης και υψη-
Γιάννης Τσαμουργκέλης D.Phil Oxford. Διδάσκει χρηματοοικονομικά και διεθνή οικονομικά στο Παν/μιο του Αιγαίου. Έχει διατελέσει σύμβουλος υπουργών Εθνικής Οικονομίας, διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Χρηματιστηριακής, Γενικός Διευθυντής της Γενικής Τράπεζας και Διευθύνων και Επιστημονικός σύμβουλος του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας.
omikron 97 Ιούνιος 08
Kατάρα ή ευλογία το ισχυρό ευρώ; www.europarl.europa.eu
΄Aραγε το ισχυρό ευρώ θα υπερνικήσει κάθε δυσκολία;
Η
σημερινή κρίση στις χρηματοοικονομικές αγορές, οι ακριβές τιμές των τροφίμων και
βρίτου πετρελαίου και ο υψηλός πληθωρισμός βρί σκονται καθημερινά στα πρωτοσέλιδα. Ποιος εί είναι όμως ο ρόλος του ισχυρού ευρώ; Bοηθά τα κράτη που ανήκουν στην ευρωζώνη ή κάνει τα πράγματα ακόμη δυσκολότερα; Είναι καιρός να αυξηθεί ο αριθμός των κρατών που ανήκουν στην οικογένεια του ευρώ; Ζητήσαμε από ορισμένους ευρωβουλευτές να μας δώσουν την άποψή τους.
Πιστεύετε ότι το ισχυρό ευρώ αποτελεί κατάρα ή ευλογία; Pervenche Berès (πρόεδρος της επιτροπής OικονοPervenche μικών και Nομισματικών θεμάτων και μέλος της Σοσιμικών αλιστικής Oμάδας): "Και τα δύο. δεν θέλουμε ούτε ένα αλιστικής αδύναμο αδύναμο ούτε ένα ισχυρό ευρώ, θέλουμε μια καλή τιμή συναλλάγματος". Jonathan evans (μέλος της Oμάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Kόμματος και των Ευρωπαίων δημοκρατών): "δεν ήμουν αισιόδοξος για το αδύναμο ευρώ, όταν πρωτοκυκλοφόρησε. Ήταν αφέλεια εκ μέρους των σκεπτικιστών της χώρας μου (Mεγάλη Bρετανία) να χαίρονται όταν το ευρώ ήταν αδύναμο, όπως θα ήταν τώρα αφέλεια να πιστεύουμε ότι το ισχυρό ευρώ αποτελεί δείγμα εμπιστοσύνης στην οικονομία. το σημαντικό πλεόνασμα στη Γερμανία είναι που διατηρεί το ευρώ σε ορθή τροχιά".
Kατάρα ή ευλογία το ισχυρό ευρώ;
Olle Schmidt (μέλος της Oμάδας των Φιλελεύθε-
να έχουν τα προϊόντα τους προστιθέμενη αξία".
ρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη): "Tο ισχυρό ευρώ
Jelko Kacin: "H Σλοβενία για παράδειγμα κάνει εξα-
αποδεικνύει ότι η Ευρώπη τα πάει καλά -και μάλιστα
γωγές σε μεγάλο βαθμό, αλλά κυρίως στο εσωτερικό
καλύτερα από τις ΗΠΑ. Tο γεγονός αυτό είναι εκπλη-
της ευρωπαϊκής αγοράς. Γι'αυτό και το ισχυρό ευρώ
κτικό: πριν από λίγο καιρό φοβόμασταν ότι θα έχουμε
δεν αποτελεί για αυτήν τόσο μεγάλο πρόβλημα όσο
ένα αδύναμο ευρώ. Mετά από το αρνητικό αποτέλεσμα
για τις χώρες που χρησιμοποιούν το δολάριο για τις
του δημοψηφίσματος στην Ιρλανδία, το ευρώ κέρδισε
εξαγωγές τους ή εξάγουν σε τρίτες χώρες".
έδαφος. Πολλοί λένε ότι η Ευρώπη βρίσκεται σήμερα Jelko Kacin (μέλος της Oμάδας των Φιλελεύθερων
Θα μπορούσε να γίνει το ευρώ το ισχυρότερο νόμισμα στον κόσμο;
και Δημοκρατών για την Ευρώπη): "Αν αναλογιστούμε
Olle Schmidt: "Το δολάριο δεν θα χάσει τον ηγετικό
όλες τις προκλήσεις που μια μικρή οικονομία (όπως
του ρόλο, εφόσον συνδέεται με ένα κράτος και με μια
αυτή της χώρας μου της Σλοβενίας) θα είχε να αντιμε-
στρατιωτική δύναμη. Το ευρώ είναι το νόμισμα πολλών
τωπίσει από μόνη της - πχ. τις υψηλές τιμές στα τρόφιμα
χωρών, συμπεριλαμβανομένων και κρατών (πχ. Ισπανία
και τα καύσιμα, και την κρίση των χρηματοοικονομικών
ή Ιταλία) που προκαλούν προβλήματα".
σε κρίση, αλλά η αγορά λέει πως δεν υπάρχει κρίση".
αγορών- μπορούμε να πούμε ότι είναι πολύ πιο ασφαλές και σταθερό το να ανήκει κανείς στην ευρωζώνη, να έχει κοινό νόμισμα και να υπόκειται στους ίδιους όρους αγοράς με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους".
Γιατί είναι το ευρώ τόσο ισχυρό αυτή τη στιγμή; Jonathan Evans: "Επειδή οι ΗΠΑ έχουν ακολουθήσει μια πολιτική σύμφωνα με την οποία η διατήρηση της ανάπτυξης είναι πιο σημαντική από τη διατήρηση του δολαρίου". Jelko Kacin: "Ένας από τους κύριους λόγους είναι το φθηνό δολάριο. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα το υποτιμημένο δολάριο βρισκόταν στο επίκεντρο της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής. Μέσω των υπερβολικών χρεών στην παγκόσμια αγορά και της υποτίμησης του δολαρίου οι Aμερικανοί κάλυψαν τα οικονομικά τους προβλήματα".
Πώς επηρεάζει το ισχυρό ευρώ το διεθνές εμπόριο; Pervenche Berès: "Ένας από τους λόγους για τους οποίους οι τιμές του πετρελαίου ανεβαίνουν είναι ότι το δολάριο είναι αδύναμο. Γι'αυτό και οι παραγωγοί πετρελαίου πρέπει να διατηρούν τις τιμές ψηλά, ώστε omikron 99 Ιούνιος 08
Kατάρα ή ευλογία το ισχυρό ευρώ; Jonathan evans: "θα ήταν αφέλεια το να πιστεύ-
ευρώ αποθεματικό νόμισμα. tρίτον, να μπουν στο παι-
ουμε κάτι τέτοιο. το δολάριο είναι το σημαντικότερο
χνίδι ορισμένα ασιατικά νομίσματα. Ποιό -ή ποιά - από
νόμισμα στον κόσμο, διότι η οικονομία των ήΠΑ κα-
αυτά τα σενάρια θα γίνει πραγματικότητα; Σε κάθε μία
θοδηγεί την παγκόσμια οικονομία".
από τις δύο τελευταίες περιπτώσεις, νομίζω ότι είναι
Jelko Kacin: "θα ήταν καλό για την παγκόσμια οι-
καιρός να μιλήσει η Ευρώπη με μία φωνή. χρειάστηκε
κονομία το ενδεχόμενο να αποτελέσει το ευρώ εναλ-
λιγότερος χρόνος για να γίνει το ευρώ πραγματικότητα
λακτική λύση στο δολάριο και να γίνει μακροπρόθεσμα
από το να μιλήσει η Ευρώπη με μια φωνή!"
το ισχυρότερο νόμισμα στον κόσμο".
Olle schmidt: "Σύντομα θα εκλεγεί μια νέα αμερι-
Εξακολουθούν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Δανία και η Σουηδία να έχουν λόγους για να μην υιοθετήσουν το ευρώ;
κανική ηγεσία, η οποία θα αντιμετωπίσει το έλλειμμα
Olle schmidt: "Όταν ενταχθούν οι χώρες της Βαλ-
και θα αποσύρει ενδεχομένως ορισμένα από τα -δα-
τικής στην ευρωζώνη, όλη η Bαλτική θα περιβάλλεται
πανηρά- στρατεύματα από το ιράκ. υπάρχουν επο-
από το ευρώ. τότε οι αντιστάσεις θα καμφθούν. Ελπί-
μένως σημάδια αλλαγής στις ήΠΑ, γεγονός που θα
ζω άλλωστε να πραγματοποιηθεί δημοψήφισμα για το
οδηγήσει το ευρώ και το δολάριο σε ένα παιχνίδι επί
ευρώ στη Σουηδία το 2010".
Ποια είναι τα προγνωστικά σας;
ίσοις όροις".
Jonathan evans: "Κάποιοι λένε ότι το Hνωμένο Bα-
Pervenche Berès: "υπάρχουν πολλά διαφορετικά σίλειο θα πρέπει να μπει στην ευρωζώνη, λόγω του νευσενάρια: Πρώτον, να παραμείνει το δολάριο αποθε-
ραλγικού κέντρου του sterling. Εγώ όμως νομίζω ότι
ματικό νόμισμα και να μη διακινδυνεύ-
σ ε ι . θα πρέπει να διατηρήσουμε τη στερλίνα, έτσι ώστε να
ώστόσο, για κάτι τέτοιο είναι μάλλον πολύ
μπορέσουμε να κρατήσουμε τη δική μας
αργά σήμερα. δεύτερον, να καταστεί το
omikron 100 Ιούνιος 08
οικονομική πολιτική".
omikron magazine
τα γεράκια της νύχτας
omikron 102 Ιούνιος 08
τα γεράκια της νύχτας
Η 347 Μοίρα µε τα φτερά των σανδαλιών και το σπαθί του µυθικού ήρωα Περσέα στα αεροπλάνα της, συµπληρώνει εφέτος 10 χρόνια αδιάκοπης δραστηριότητας στον τοµέα των νυχτερινών επιχειρήσεων κρούσης µε τον συνδυασµό F-16 Block 50/LANTIRN. Μετά από τον πρώτο κύκλο της πορείας της µέσα στο χρόνο (1977-1992) και ένα διάλειµµα πέντε ετών την περασµένη δεκαετία, επανήλθε δριµύτερη το καλοκαίρι του 1997 και µπήκε κατευθείαν στα δύσκολα. Εκπαιδεύοντας το προσωπικό της στο απαιτητικό περιβάλλον των νυχτερινών επιχειρήσεων µε βάση µία εντελώς νέα φιλοσοφία που ουσιαστικά διαµόρφωσαν τα συστήµατα ναυτιλίας και στοχοποίησης, µε πρώτο το LANTIRN, άνοιξε ένα καινούριο κεφάλαιο για την Πολεµική Αεροπορία και έδειξε το δρόµο και για τις άλλες µάχιµες Μοίρες της που σήµερα δραστηριοποιούνται στον ίδιο χώρο. Στο αφιέρωµα των παρακάτω σελίδων, αναφερόµαστε στο έργο της 347 Μοίρας, αλλά και στο πώς εξελίχθηκαν οι νυχτερινές επιχειρήσεις στον κόσµο και στην Ελλάδα, τα τελευταία 40 περίπου χρόνια. Κείµενο: ∆ηµήτρης Θ. Στεργίου - Φωτογραφίες: ∆.Θ. Στεργίου, Η. Κεφαλάς, 347 Μοίρα, Lockheed Martin
omikron 103 Ιούνιος 08
τα γεράκια της νύχτας
Η
ποιοτική και ποσοτική αναβάθµιση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της ελληνικής Πολεµικής Αεροπορίας, σε όλους τους τοµείς, είναι µία διαδικασία συνεχής τα τελευταία 35 χρόνια. Αν και κατά περιόδους ατόνισε, είτε λόγω εσφαλµένων επιλογών, είτε λόγω καθυστερήσεων στη λήψη κρίσιµων αποφάσεων, µπορεί κανείς να πει ότι υιοθετήθηκαν οι εξελίξεις σε παγκόσµιο επίπεδο, αλλά και ότι βελτιώθηκε σε πολύ µεγάλο βαθµό η ικανότητα της ΠΑ, να αξιολογεί καλύτερα τα συστήµατα που πρόκειται να παραλάβει και να αξιοποιήσει σε βάθος χρόνου. Η αποτρεπτική ισχύς της Πολεµικής Αεροπορίας, συνδέθηκε στις δεκαετίες του ’80 και του ’90 σχεδόν αποκλειστικά µε την ικανότητά της να εντοπίζει έγκαιρα και να αναχαιτίζει αεροσκάφη ξένων δυνάµεων που πετούν είτε εντός των ορίων του ελληνικού εναέριου χώρου, είτε εντός του FIR Αθηνών. Η αποτρεπτική ισχύς όµως δεν είναι µόνο αυτό. ∆εν είναι δηλαδή µόνο η ικανότητά να αντιµετωπίζονται έγκαιρα και αποτελεσµατικά προκλήσεις ή επιθετικές ενέργειες. Είναι και η δυνατότητα προσβολής στόχων, βαθιά µέσα στο έδαφος του αντιπάλου, ηµέρα και νύχτα και υπό άσχηµες καιρικές συνθήκες. Είναι µε άλλα λόγια η ικανότητα να µπορείς να επιτεθείς, καταστρέφοντας στρατηγικής αξίας (όχι µόνο από στρατιωτικής αλλά και από οικονοµικής πλευράς) στόχους στην εχθρική ενδοχώρα, προκαλώντας την αδράνεια ή την πλήρη απενεργοποίηση των υποδοµών του (οδικές αρτηρίες, γέφυρες, εργοστάσια, µονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, στρατιωτικές εγκαταστάσεις), υποδοµών στις οποίες στηρίζεται η καθηµερινή παραγωγική δραστηριότητα και κατ’ επέκταση η οικονοµία και η επιβίωση µίας χώρας. Το A-7H Corsair II ήταν το πρώτο αεροπλάνο της ΠΑ που µπορούσε να αναλάβει αυτό το ρόλο, να χρησιµοποιηθεί δηλαδή για την προσβολή επίγειων στόχων µε πολύ µεγάλη ακρίβεια σε µεγάλες αποστάσεις, ηµέρα και νύχτα. Στα πλάνα του ιστορικού αφιερώµατος στην 347 Μοίρα που παραθέτουµε στο DVD που υπάρχει σε αυτό το τεύχος και τα οποία έχουν παρθεί από το ΜΑΦΚ (το Μικτό Αεροφωτογραφικό Κέντρο) στη Λάρισα στα τέλη της δεκαετίας του ’70, φαίνεται καθαρά η έµφαση που αποδόθηκε στην αύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων στον τοµέα του βοµβαρδισµού ακριβείας σε µεγάλες αποστάσεις. Μετά την πικρή εµπειρία της Κύπρου, όπου φάνηκε καθαρά η αδυναµία της Πολεµικής Αεροπορίας να «µεταφέρει» επαρκή µάζα πυρός σε µεγάλες αποστάσεις, το Corsair ΙΙ ήρθε να καλύψει ένα σηµαντικό κενό. Κενό το οποίο είχε βέβαια εντοπιστεί... Αυτό επιβεβαιώνεται από το αρχείο του Κωνσταντίνου Καραµανλή στο οποίο παρατίθεται µια αναφορά του τότε Α/ΓΕΑ, αντιπτεράρχου (Ι) Αλέξανδρου Παπανικολάου σε σύσκεψη η οποία πραγµατοποιήθηκε το πρωί της 12ης Αυγούστου 1974, δύο ηµέρες omikron 104 Ιούνιος 08
τα γεράκια της νύχτας
Εκπαίδευση ηµέρα και νύχτα, µε εξόδους αέρος-εδάφους και αέρος-αέρος, µε αφέσεις εκπαιδευτικών βοµβών µε τη χρήση του ραντάρ, ή µε τη χρήση του LANTIRN. Χιλιάδες ώρες πτήσης κάθε χρόνο µπαίνουν από τα αεροπλάνα και τα πληρώµατα της 347 Μοίρας, η οποία παράλληλα εκτελεί και καθήκοντα επιφυλακής, στο πλαίσιο της αντιµετώπισης της καθηµερινής τουρκικής παρουσίας και δραστηριότητας στο Αιγαίο. Και τα δύο F-16C Block 50 φέρουν ατρακτίδια LANTIRN. To 057 που είναι έτοιµο να απογειωθεί, είναι φορτωµένο και µε εκπαιδευτικές βόµβες.
πριν από τον Αττίλα ΙΙ δηλαδή, στο γραφείο του Προέδρου της ∆ηµοκρατίας. Μετά από τις αναφορές του Α/ΓΕΣ και του Α/ΓΕΝ, ο Α/ΓΕΑ έδωσε την εικόνα της διαµορφωθείσας ισορροπίας αεροπορικών δυνάµεων Ελλάδας-Τουρκίας, η οποία καταγράφηκε ως εξής στα πρακτικά της σύσκεψης: «Ο ΑΑ εν αρχή ετόνισεν ότι η Αεροπορία ευρίσκεται καθυστερηµένη κατά πολύ από ότι έδει να είναι, επηρεάζεται δε δυσµενώς και από τον γεωγραφικόν παράγοντα. Παρέσχε εν συνεχεία τα ακόλουθα στοιχεία (πίνακας): Σύγκριση δυνάµεων Μαχητικά αεροσκάφη: Μεταφορικά αεροσκάφη: Μάζα πυρός µαχητικών α/φων: Μάζα πυρός ανά αεροδρόµιον αντιπάλου:
Το δεύτερο βήµα προς την κατεύθυνση της περαιτέρω αύξησης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της ΠΑ στον τοµέα της προσβολής επίγειων στόχων σε µεγάλες αποστάσεις και καθόλη τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου, θα γίνει 25 περίπου χρόνια µετά, στα τέλη της δεκαετίας του ’90, µε την ένταξη του συνδυασµού F-16 Block 50 / LANTIRN σε υπηρεσία στην Πολεµική Αεροπορία. Παρακάτω θα δούµε το γιατί. Τέλος, άλλη µία σηµαντική εξέλιξη στον ίδιο χώρο είναι η επιχειρησιακή αξιοποίηση του Ελλάς
Τουρκία
290 60 310 (εις χιλ. lbs βοµβών) 14 (εις χιλ. lbs βοµβών)
520 95 830 (εις χιλ. lbs βοµβών) 46 (εις χιλ. lbs βοµβών)
συνδυασµού Mirage 2000-5Mk.2 και του πυραύλου οριζόντιας πλεύσης, µακρού πλήγµατος SCALP-EG. Ας δούµε όµως σε γενικές γραµµές πώς διαµορφώθηκαν τα µέσα, τα όπλα και οι τακτικές στο χώρο της προσβολής επίγειων στόχων, από το δεύτερο παγκόσµιο πόλεµο µέχρι σήµερα.
Νυχτερινές επιχειρήσεις -Φιλοσοφία και εξελίξεις Η πραγµατική αξία, από επιχειρησιακής πλευράς, της ικανότητας προσβολής επίγειων στόχων στο έδαφος του αντιπάλου και µάλιστα συνεχόµενα και µε µεγάλη µάζα πυρός έγινε αντιληπτή στα χρόνια του Β΄ Παγκοσµίου Πολέµου. Απόπειρες χρήσης εξειδικευµένων βοµβαρδιστικών αεροπλάνων, ηµέρα και νύχτα, για την καταστροφή στόχων υψηλής αξίας είχαν γίνει για πρώτη ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ 2008 omikron 105 Ιούνιος 08
23
τα γεράκια της νύχτας
φορά από τους Γερµανούς προς το τέλος του Α΄Π.Π., χωρίς όµως να έχουν µαζικό χαρακτήρα. Η τεχνολογία αεροπλάνων και συστηµάτων βρισκόταν σε αρκετά πρώιµο στάδιο για να γίνει κατορθωτό κάτι τέτοιο. Το δεδοµένο αυτό δεν ίσχυε βέβαια στα χρόνια του Β΄ Π.Π. Τα δικινητήρια και τετρακινητήρια βοµβαρδιστικά αεροπλάνα της εποχής, βρετανικά και γερµανικά, µπορούσαν να µεταφέρουν ικανό φορτίο βοµβών σε σχετικά µεγάλες αποστάσεις, ενώ παράλληλα είχαν επαρκείς επιδόσεις. Αυτό τους επέτρεπε να ταξιδεύουν σε µεγάλα ύψη και µε σχετικά µεγάλες ταχύτητες. Μπορούσαν έτσι, υπό προϋποθέσεις, να αποφεύγουν τα αεροσκάφη της εχθρικής αεράµυνας, αλλά και τον καιρό. Με την εξέλιξη των συστηµάτων ραντάρ και την εµφάνιση των πρώτων ραδιοβοηθηµάτων ναυτιλίας, θα αρχίσουν και οι νυχτερινές αποστολές βοµβαρδισµού, µε µαζικό όµως χαρακτήρα. Θα διαπιστωθεί τότε ότι η προσβολή στόχων στο έδαφος του αντιπάλου, οποιαδήποτε ώρα του εικοσιτετραώρου, έχει τεράστιο (αρνητικό) αντίκτυπο στο ηθικό και στην ψυχολογία του. Οι ανηλεείς βοµβαρδισµοί της Γερµανίας από τους Αµερικανούς –την ηµέρα- και τους Βρετανούς – τη νύχτα- αποτέλεσαν τον σηµαντικότερο ίσως παράγοντα κάµψης του Γ΄ Ράιχ. Το ίδιο έγινε και κατά τη διάρκεια του πολέµου της Κορέας. Με τα συστήµατα ραντάρ και ραδιοναυτιλίας να έχουν εξελιχθεί περαιτέρω, οι συµµαχικές αεροπορικές δυνάµεις και κυρίως η USAF και η Αεροπορία του USN, σφυροκοπούσαν ηµέρα και νύχτα στόχους στη Βόρεια Κορέα, αποτρέποντας έτσι τις υπέρτερες αριθµητικά δυνάµεις Κινέζων και Βορειοκορεατών από το να αναπτυχθούν και να επιχειρήσουν όπως θα έπρεπε. Σηµειώστε ότι τόσο στα χρόνια του B΄Π.Π., όσο και κατά τον τριετή πόλεµο στην Κορέα, οι στόχοι ήταν –στις περισσότερες των περιπτώσεων- σταθεροί (εργοστάσια, γέφυρες, σταθµοί ραντάρ, οδικές αρτηρίες, σιδηροδροµικές γραµµές, οδικοί κόµβοι, σταθµοί ανεφοδιασµού και συγκεντρώσεως κ.α.). Τα πληρώµατα των συµµαχικών δυ-
νάµεων είχαν συγκεκριµένα στοιχεία για το που βρίσκονταν και από ποιες δυνάµεις προστατεύονταν, οπότε σε συνδυασµό µε το ότι είχαν καθοδήγηση ραντάρ και εξασφαλισµένη ναυτιλία ακριβείας µέσω ραδιοβοηθηµάτων, µπορούσαν να χτυπήσουν στόχους και τη νύχτα, χωρίς να υπάρχει ανάγκη να τους βλέπουν… Φτάσαµε έτσι στη δεκαετία του ’60 και στην εµπλοκή των ΗΠΑ σε επιχειρήσεις στη Νοτιοανατολική Ασία. Τότε θα διαπιστωθεί ότι οι πάγιες, καθιερωµένες και αποτελεσµατικές -αποδεδειγµένα- τακτικές του παρελθόντος, δεν είχαν καµία ισχύ και καµία αξία. Γιατί στο Βιετνάµ δεν υπήρχαν σταθεροί στόχοι. ∆εν υπήρχαν οδικές αρτηρίες, κέντρα ανεφοδιασµού, σιδηροδροµικές γραµµές και γέφυρες. Υπήρχαν µόνο πυκνές ζούγκλες. Οι Αµερικανοί προσπάθησαν να τις αφανίζουν. ∆εν τα κατάφεραν, οπότε το πρόβληµα παρέµεινε… Και εξηγούµαστε. Ο ανεφοδιασµός των δυνάµεων του Xo Τσι Μινχ, γινόταν µέσω χωµατόδροµων οι οποίοι χάνονταν µέσα στη ζούγκλα και κυρίως µέσα από µονοπάτια. Και τα δύο στις περισσότερες των περιπτώσεων ήταν αδύνατο να εντοπιστούν από τον αέρα. Ακόµα και όταν εντοπίζονταν όµως, µόνο την ηµέρα φυσικά, ήταν πολύ δύσκολο και επικίνδυνο να προσεγγιστούν όσο χρειαζόταν ώστε να προσβληθούν µε ακρίβεια οι αυτοκινητοποµπές και τα κοµβόι των πεζών και των ζώων. Σε πρώτη φάση υιοθετήθηκε η εναλλακτική της προσβολής συγκεκριµένων περασµάτων από τα επιθετικά και µαχητικά αεροπλάνα του Αµερικανικού Ναυτικού και της Αεροπορίας, κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας, προς αποφυγή αντιεροπορικών πυρών. Τα αποτελέσµατα όµως ήταν πολύ φτωχά... Μετά από 600.000 τόνους βοµβών και απώλειες δεκάδων αεροσκαφών µε τα πληρώµατά τους, διαπιστώθηκε ότι η ροή του ανεφοδιασµού σταµατούσε κατά µέσο όρο για 20 µόλις λεπτά! Τότε ήταν που δηµιουργήθηκε η ανάγκη ανάπτυξης συστηµάτων που θα επέτρεπαν στα πληρώµατα να βλέπουν το έδαφος τη
νύχτα και να έχουν καλύτερη εικόνα συγκεκριµένων σηµείων του την ηµέρα. Τα πρώτα συστήµατα τηλεοπτικής απεικόνισης (ΤV) εµφανίστηκαν σχεδόν µαζί µε τους πυραύλους που διέθεταν κεφαλές τηλεοπτικής απεικόνισης και εγκλωβισµού, στο δεύτερο µισό της δεκαετίας του ’60. Την ίδια περίπου περίοδο ολοκληρώθηκε η ανάπτυξη των πρώτων συστηµάτων απεικόνισης υπερύθρων, των πρώτων FLIR (Forward Looking Infra Red). Mέσα από τα συστήµατα αυτά, τα πληρώµατα των µαχητικών και επιθετικών αεροπλάνων µπορούσαν για πρώτη φορά να έχουν εικόνα του εξωτερικού περιβάλλοντος µπροστά τους, κατά τη διάρκεια της νύχτας. Τα πρώτα συστήµατα απεικόνισης υπερύθρων, δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσµατικά. Η ποιότητα της εικόνας που παρείχαν δεν ήταν καλή και επηρεάζονταν έντονα από τις ατµοσφαιρικές συνθήκες και τη θερµοκρασία εδάφους, ενώ από την άλλη πλευρά το βάρος και οι διαστάσεις τους (ήταν ενσωµατωµένα σε ατρακτίδια), ήταν απαγορευτικά για µικρού µεγέθους µονοκινητήρια αεροπλάνα. Το πρόβληµα αυτό επιδεινώθηκε όταν για την καθοδήγηση των πρώτων κατευθυνοµένων βοµβών λέιζερ, έπρεπε το αεροπλάνο να φέρει (πάλι σε µορφή ατρακτιδίου) και καταδείκτη λέιζερ. Η µεταφορική ικανότητα σε οπλικό φορτίο και σε καύσιµο εποµένως περιορίζονταν σηµαντικά, ενώ το κόστος των συστηµάτων αυτών ήταν τόσο µεγάλο, που µόνο οι Αµερικανοί µπορούσαν να τα αξιοποιήσουν και µόνο στο πλαίσιο της διεξαγωγής συγκεκριµένων και σε πολλές περιπτώσεις «ειδικών» επιχειρήσεων. Στη δεκαετία του ’70 το υπουργείο άµυνας των ΗΠΑ, επένδυσε σηµαντικά κεφάλαια τόσο για την περαιτέρω ανάπτυξη των αεροµεταφερόµενων ραντάρ, όσο και για την σχεδίαση, ανάπτυξη και παραγωγή νέων ηλεκτροοπτικών συστηµάτων για αεροπλάνα και ελικόπτερα. Στη δεκαετία του ’80 τα αποτελέσµατα αυτής της επένδυσης έγιναν εµφανή. Ένας από τους καρπούς της συγκεκριµένης προσπάθειας, είναι και το LANTIRN (Low Altitude Night Attack).
Προετοιµασία για απογείωση στο χώρο του Leak check, πάλι µε «εκπαιδευτικό» φορτίο στο οποίο περιλαµβάνονται εκπαιδευτικοί πύραυλοι αέρος-εδάφους TGM-65 Μaverick, τα ατρακτίδια του συστήµατος LANTIRN και δύο εξωτερικές δεξαµενές των 370 γαλονιών. 24
• ΤΕΥΧΟΣ 1 omikron 106 Ιούνιος 08
omikron magazine
Σε αναµονή για άλλη µία νυχτερινή εκπαιδευτική πτήση. Η 347 Μοίρα καθώς και η 340 της 115 Πτέρυγας Μάχης, που είναι επίσης εξοπλισµένη µε το σύστηµα LANTIRN, έχουν -περισσότερο από κάθε άλλη Μοίρα της Πολεµικής Αεροπορίας- στο εβδοµαδιαίο πτητικό τους πρόγραµµα, πολλές ώρες νυχτερινών πτήσεων. Μία σηµαντική απόφαση που θα επηρεάσει τόσο το µέλλον της 347, όσο και επίπεδο του αξιόµαχου της Πολεµικής Αεροπορίας, είναι η αναβάθµιση των F-16 Block 50. Μετά από 11 χρόνια υπηρεσίας τα αεροπλάνα του τύπου αυτού είναι δεδοµένο ότι θα πρέπει θα εκσυγχρονιστούν σε επίπεδο Block 50+ (ίδιος εξοπλισµός αποστολής και δυνατότητες µε τα Block 52+), το συντοµότερο δυνατό. Ένα τέτοιο πρόγραµµα είναι εφικτό (προς το παρόν) τόσο από οικονοµικής, όσο και από τεχνικής πλευράς και αυτός είναι και λόγος για τον οποίο η Τουρκική Αεροπορία (ΤΗΚ), προχώρησε στον εκσυγχρονισµό του στόλου των δικών της F-16. Τα F-16 Block 30 θεωρείται ότι είναι ασύµφορο πλέον να εκσυγχρονιστούν στο ίδιο επίπεδο...
omikron 107 Ιούνιος 08
Γιάννης Τζιουράς
Τ
ο τεράστιο πλήγμα που επέφεραν οι τρομοκρατικές επιθέσεις του Σεπτεμβρίου του 2001 στις ΗΠΑ αλλοίωσε την έννοια της εθνικής και κατ’ επέκταση της διεθνούς ασφάλειας, τουλάχιστον, στο βαθμό που έως τότε αυτές ήταν γνωστές. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους ο Πρόεδρος G.W. Bush ανακοίνωσε πως οι ΗΠΑ αποχωρούν μονομερώς από την Συνθήκη για τους Αντιβαλλιστικούς Πυραύλους (γνωστή ως ABM) που είχε υπογραφεί μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ το 1972. Το περιεχόμενο της Συνθήκης, που αποτελούσε την αποκρυστάλλωση σε συμβατικό κείμενο ρυθμίσεων μακροχρόνιων διαπραγματεύσεων (SALT), αφορούσε την αντιπυραυλική προστασία της κάθε χώρας, και την περιόριζε μόνο σε δύο σημεία (πρωτεύουσα και μια βάση διηπειρωτικών πυραύλων). Τα αντιπυραυλικά συστήματα στρέφονται κατά των επιτιθέμενων πυραύλων όλων των κατηγοριών. Τόσο όμως σε επίπεδο υπερδυνάμεων, που η ισορροπία ισχύος και η αποτροπή στηρίζονται στα επιθετικά όπλα (διηπειρωτικούς πυραύλους), όσο και σε επίπεδο μικρών δυνάμεων, τα αντιπυραυλικά συστήματα μπορούν να λειτουργήσουν αποσταθεροποιητικά. Και αυτό διότι η χώρα που θα τα κατέχει θα μπορεί ατιμώρητα να εξαποomikron 108 Ιούνιος 08
Από τον Ψυχρό στον «Θερμό» Πόλεμο. του Γιάννη Τζιουρά, Διεθνολόγος - Πολιτικός Επιστήμων, Μετ/κο Διεθνούς Δικαίου, Νομική ΑΠΘ, Πτ/χος Διεθνών & Ευρωπαϊκών, Οικονομικών & Πολιτικών Σπ., Παν. Μακεδονίας
λύσει ακόμη και έναν πυρηνικό πόλεμο και να τον κερδίσει ανατρέποντας πλήρως τη στρατηγική ισορροπία. Σε μια λιγότερο κακή εξέλιξη η χώρα που τα κατέχει μπορεί να επιβάλλει τους όρους της στους αντιπάλους της είτε η ίδια και οι αντίπαλοί της να εισέλθουν σε μια κούρσα εξοπλισμών αμυντικών αλλά και επιθετικών πυραυλικών συστημάτων. Η αμοιβαία πυρηνική αποτροπή ή η «ισορροπία του τρόμου» που χαρακτήριζε το στρατηγικό δόγμα των δύο υπερδυνάμεων της Ψυχροπολεμικής εποχής, έδειξε να κλονίζεται παροδικά το 1983 όταν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ R. Reagan ανακοίνωσε την πρόθεσή του να καταστήσει τα πυρηνικά όπλα άχρηστα, δημιουργώντας μια αντιπυραυλική προστασία βασισμένη σε εξωτικές τεχνολογίες που θα ήταν ικανή να αναχαιτίσει κάθε πύραυλο που θα απειλούσε τις ΗΠΑ. Το φιλόδοξο αυτό πρόγραμμα με την επωνυμία Στρατηγική Αμυντική Πρωτοβουλία (SDI), γνωστό και ως ο «Πόλεμος των Άστρων», περιλάμβανε πέρα από τα επίγεια αντιπυραυλικά συστήματα, τα οποία ρύθμιζε νομικά η Συνθήκη ABM, και τμήματα στο Διάστημα, όπως όπλα διευθυνόμενης ενέργειας (laser) ή μοριακών σωματιδίων (smart pebbles) καθώς και γιγάντια κάτοπτρα, τα οποία θα μετέ-
Γιάννης Τζιουράς
φεραν την κούρσα των εξοπλισμών μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ στο Διάστημα. Τα γεγονότα που ακολούθησαν, όπως το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οδήγησαν τον G. Bush τον πρεσβύτερο να σταματήσει το πρόγραμμα μιας και το θεωρούσε τεχνολογικά τρωτό αλλά και επειδή η Ρωσία πλέον δεν αποτελούσε τόσο μεγάλη απειλή. Στη συνέχεια όμως ο W. Clinton επανεκκίνησε το πρόγραμμα σε άλλη βάση. Ο Πρόεδρος Clinton ήθελε να πετύχει μια αντιβαλλιστική άμυνα ενάντια σε τυχόν μικρής κλίμακας επίθεση από «επικίνδυνα καθεστώτα» κατά 30%, καθιστώντας τις ΗΠΑ άτρωτες κατά το προηγούμενο ποσοστό. Η Βαλλιστική Πυραυλική Άμυνα (BMD) όπως ονομάστηκε θα ήταν ένα επίγειο αντιπυραυλικό σύστημα χωρίς διαστημικά συστήματα αναχαίτισης. Και πάλι όμως αυτή η στρατηγική αποτελούσε διατάραξη του δόγματος της πυρηνικής αποτροπής μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας μιας και θα παραβίαζε και πάλι το περιεχόμενο της Συνθήκης του 1972.
Έπειτα λοιπόν από την 11η Σεπτεμβρίου, οι ΗΠΑ κατήγγειλαν τη Συνθήκη ΑΒΜ βασίζοντας την απόφασή τους στην «επέλευση ενός γεγονότος υψίστου κινδύνου για αυτές». Αν και η Συνθήκη προέβλεπε την αποχώρηση ενός μέλους στην περίπτωση που θα θιγόταν κάποιο ζωτικό του συμφέρον, αυτή η δυνατότητα αποχώρησης αφορούσε μόνο συμφέρον που θα ήταν σχετικό με το περιεχόμενο της συνθήκης. Δηλαδή αν αυτό αφορούσε στην παραβίαση από ένα μέρος διατάξεως της συνθήκης όπως π.χ. εγκατάσταση άλλων αντιπυραυλικών συστημάτων σε άλλες πόλεις ή βάσεις κτλ. Μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ ο Πρόεδρος της Ρωσίας B. Putin δήλωσε πως: «Η συμφωνία δίνει το δικαίωμα σε κάθε μέρος να αποχωρήσει σε περίπτωση εξαιρετικών περιστάσεων. Η αμερικανική ηγεσία αναφέρθηκε σ’ αυτό επανειλημμένα. Ένα τέτοιο βήμα δεν ήταν απρόσμενο. Ωστόσο, εκτιμούμε αυτή
την απόφαση ως λανθασμένη». Σήμερα η κυβέρνηση Bush προβαίνει στην εγκατάσταση αντιβαλλιστικών συστημάτων (με τη μορφή Εθνικής Πυραυλικής Άμυνας- NMD) σε περιοχές εκτός της ενδοχώρας της, όπως στην Τσεχία και την Πολωνία, υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ. Η Ρωσία απειλεί με αντίμετρα τις δύο χώρες στην περίπτωση επικύρωσης των συμφωνιών εγκατάστασης. Ως εναλλακτική προτείνει την εγκατάσταση του συστήματος στο Αζερμπαϊτζάν. Τι θα γίνει λοιπόν στην περίπτωση που η Τσεχία προβεί σε αυτή την ενέργεια; Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ πως θα αντιδράσουν, μιας και η Τσεχία είναι μέλος του Οργανισμού; Η μονομέρεια των κυβερνήσεων Bush τείνει να βάλει σε κίνδυνο τη διεθνή ασφάλεια και πάλι. Την εξέλιξη των γεγονότων θα προλάβουν οι αμερικανικές εκλογές. Το αποτέλεσμα όμως των γεγονότων θα εξαρτηθεί από το βαθμό συνεργασίας που θα δείξει ο επόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ με τη Ρωσία στο ζήτημα του ελέγχου των εξοπλισμών.
omikron 109 Ιούνιος 08
Μανιτάρια Μανιτάρι του Μήνα! Μανιτάρια Δυτικής Μακεδονίας
Πηγή: Γιώργου Κωνσταντινίδη: «Οδηγός Μανιταροσυλλέκτη»
Ό
ταν στη δυτική Μακεδονία μιλάμε για μανιτάρια, μιλάμε συνήθως για τα Καλογεράκια. Είναι ένα
από τα πιο γνωστά και περιζήτητα είδη άγριων μανιταριών στην Ελλάδα και το είδος με τη μεγαλύτερη εμπορική αξία.
Όταν ο καιρός ευνοεί την καρποφορία τους, τα δρυοδάση της δυτικής Μακεδονίας γεμίζουν από Καλογεράκια. 1 Boletus aereus Bull.- Βωλίτης ο χαλκόχρωμος Λαϊκές ονομασίες: Καλογ(ε)ράκι (τα νεαρά καρποσώματα), Βασιλικό (τα ώριμα καρποσώματα), Καλογρίτσα (ποντιακά) Aereus (Λ): Χαλκόχρωμος. Αναφέρεται στο χρώμα του καπέλου. Οικολογία: Καρποφορεί από το Μάιο έως τον νοέμβριο ομαδικά, σε δάση πλατυφύλλων, κυρίως δρυός αλλά και καστανιάς, σε υψόμετρο έως 1.000 μ. Κοινό είδος στη δυτική Μακεδονία. Μορφολογία: το καπέλο με διάμετρο 6-16 (30) εκ. είναι αρχικά βελούδινο, πιο γυαλιστερό αργότερα, χαλκόχρωμο ή καστανόμαυρο, καμιά φορά με αργιλόχρωμες περιοχές. Αν ξυθεί κοκκινίζει. ή σάρκα είναι παχιά και λευκή. Αν κοπεί δεν μεταχρωματίζεται ή αποκτά -μετά από λίγο- αμυδρή, ροδινοκρασάτη απόχρωση. Έχει γλυκιά ευχάριστη γεύση φουντουκιού και ευχάριστη, ελκυστική μυρωδιά. Οι πόροι είναι στενοί, λευκωποί αρχικά, κρεμ-κιτρινωποί αργότερα, λαδοπράσινοι τελικά. το πόδι με διαστάσεις 6-8 (10) x 3-5 (8) εκ. είναι βαρελόμορφο αρχικά, κυλινδρικό αργότερα, ωχροκαφετί, μελί, με λευκωπή βάση, συχνά με καστανοκοκκινωπό δίχτυ. Κλειδί αναγνώρισης: το χαλκόχρωμο καπέλο που κοκκινίζει αν ξυθεί, το ωχροκαφετί πόδι με τις μελιές αποχρώσεις και τη δικτυωτή διακόσμηση, η λευκή σάρκα -που δεν μπλεδιάζει- και η ελκυστική μυρωδιά. Παρατηρήσεις: τα τοξικά είδη του γένους έχουν πόρους με βυσσινιές και πορτοκαλιές αποχρώσεις, η σάρκα τους μεταχρωματίζεται στο κόψιμο και συχνά ολόκληρα τα μανιτάρια γίνονται μπλε, μαύρα ή καφέ στα σημεία που τα αγγίζουμε. Εδωδιμότητα: Εξαιρετικά νόστιμο, φαγώσιμο είδος.
omikron magazine
Ολοκαύτωμα Μεσοβούνου… η Εθνική αντίσταση ξεκίνησε από εδώ
Ε
ξήντα επτά χρόνια συμπληρώνονται φέτος στις 23
συγγενείς θυμάτων από άλλες μαρτυρικές κοινότητες
Οκτωβρίου, από τότε που το πρώτο χωριό της
(Πύργοι, Κλεισούρα, Λιγκιάδες, Δίστομο κ.α.) που έρ-
ηπειρωτικής Ελλάδας πήρε τα όπλα κατά των κατοχι-
χονται να αποτίσουν φόρο τιμής σε όσους έχασαν τη
κών αρχών. Ένα από τα πρώτα που γνώρισαν τα μαζικά
ζωή τους εκείνη τη περίοδο.
αντίποινα της Βερμαχτ, με δύο διαδοχικά ολοκαυτώματα κι εκατοντάδες νεκρούς.
Την ημέρα του μνημόσυνου και κατά το προσκλητήριο πεσόντων οι μνήμες ξυπνούν και τα μάτια βουρ-
Κι όμως, η συλλογική εθνική μνήμη κάθε άλλο παρά
κώνουν στη θύμηση των γεγονότων εκείνης της ημέ-
του έχει επιφυλάξει τη θέση που του αξίζει στο μαρτυ-
ρας. Οι γερμανοί τα ξημερώματα της 23ης Οκτωβρίου
ρολόγιο της δεκαετίας του '40., κάτι που παρατήρησε
1941 περικύκλωσαν το χωριό μετά από πληροφορίες
ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολος Πα-
ότι ανάμεσα στους κατοίκους κρύβονταν άτομα που
πούλιας κατά την επίσκεψή του στο μικρό αυτό χωριό,
οργάνωναν αντίσταση. Οι γερμανοί έστησαν πολυβόλα
όταν κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο των πεσόντων.
σε όλο το χωριό και συγκέντρωσαν τους κατοίκους στο
Κάθε χρόνο στο τοπικό διαμέρισμα Μεσοβούνου, ο
κέντρο της πλατείας. Εκεί ξεχώρισαν τις γυναίκες και τα
δήμος Βερμίου τιμά την μνήμη των θυμάτων της ναζι-
μικρά παιδιά και οι υπόλοιποι οδηγήθηκαν στο σημείο,
στικής θηριωδίας παρουσία της πολιτικής και στρατιω-
όπου σήμερα βρίσκεται το ηρώο και εκτελέσθηκαν.
τικής ηγεσίας. Στο Μεσόβουνο έχει παρευρεθεί επίσης,
Οι κάτοικοι του Με-
για κατάθεση στεφάνου
σοβούνου και της γύρω
και ο τότε πρόεδρος της
περιοχής κρατούν καλά
Ελληνικής Δημοκρατίας
στη μνήμη τους τα γεγο-
Κωστής Στεφανόπουλος.
νότα αυτά, τα οποία στιγ-
Το Μεσόβουνο αποτελεί
μάτισαν το παρελθόν
μέλος του δικτύου μαρτυ-
και είναι συνυφασμένα
ρικών κοινοτήτων, πολλοί
με τη νεότερη ελληνική
είναι οι επιζήσαντες και οι
omikron 112 Ιούνιος 08
ιστορία.
omikron magazine
Στερεότυπα στη γυναικεία οδήγηση Πηγή: www.sciencenews.gr
Σ
ύμφωνα με νέα έρευνα από αυστραλούς επιστήμονες, η συχνή αναφορά σε "κακές γυναίκες οδηγούς", επηρεάζει την συμπεριφορά τους και αυξάνει την πιθανότητά να έχουν ατυχήματα καθώς αποσυντονίζεται
η εστίασή τους. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, οι γυναίκες που ακούν συχνά για τους "καλύτερους άντρες οδηγούς" έχουν δύο φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να προκαλέσουν ατύχημα σε πεζούς σε σχέση με εκείνες που δεν υποβάλλονται σε ανάλογη διαδικασία. ή δρ. courtney von Hippel από τη Σχολή Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Queensland και η ερευνητική της ομάδα δημοσιεύουν τη μελέτη τους στην επιστημονική επιθεώρηση Ανάλυση
και Πρόληψη Ατυχημάτων (accident analysis and Prevention). "Όταν οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με αρνητικά, για αυτούς, στερεότυπα φαίνεται να δοκιμάζουν ένα πρόσθετο γνωστικό φορτίο, που μπορεί να μειώσει την απόδοσή τους για έναν στόχο. Μπορεί να υπάρχουν πολλά πράγματα που συμβαίνουν στον περιβάλλοντα χώρο ενώ μια γυναίκα οδηγεί, όπως ένας άντρας οδηγός που εκνευρίζεται με την προσπάθειά της να παρκάρει", λέει η von Hippel. Έχουν υπάρξει εκατοντάδες μελετών για την επίδραση της "στερεότυπης απειλής" δεδομένου ότι η ιδέα συζητήθηκε για πρώτη φορά στην ψυχολογία τη δεκαετία του '90. Αλλά οι περισσότερες έχουν εστιαστεί σε προφορικές και γραπτές δοκιμασίες παρά σε μία εφαρμόσιμη διαδικασία. ή παρούσα μελέτη αναδεικνύει πώς τα στερεότυπα μπορούν να υπονομεύσουν την απόδοση των γυναικών κατά τη διάρκεια μιας μελέτης προσομοίωσης με οδήγηση. Οι ερευνητές μελέτησαν στο δείγμα τους 168 φοιτήτριες του πανεπιστημίου. Οι μισές από τους συμμετέχουσες σε ένα πείραμα έμαθαν ότι η μελέτη θα ερευνούσε γιατί οι άνδρες είναι καλύτεροι οδηγοί από τις γυναίκες και τους ενημέρωσαν πως η προσομοίωση θα εξέταζε τη διαφορά φύλου στις οδηγικές ικανότητες. omikron 114 Ιούνιος 08
Στερεότυπα στη γυναικεία οδήγηση
Από την άλλη, η ομάδα ελέγχου δεν άκουσε ποτέ κάποια αναφορά στις διαφορές του φύλου αλλά ενημερώθηκε πως η προσομοίωση θα ερευνούσε τις διανοητικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα κατά την οδήγηση. Σχεδόν οι μισές από τους οδηγούς στην ομάδα "στερεότυ-
"...Μπορεί να υπάρχουν
πης απειλής" χτύπησαν τουλάχιστον έναν πεζό που εμ-
πολλά πράγματα
φανίστηκε απροσδόκητα στην προσομοίωση. Ένα άλλο
που συμβαίνουν
πείραμα χρησιμοποίησε την ίδια οδηγική προσομοίωση για να δείξει ότι οι συμμετέχουσες που αποσπάστηκαν
στον περιβάλλοντα χώρο
από κάποια πινακίδα είχαν επίσης δύο φορές μεγαλύτε-
ενώ μια γυναίκα οδηγεί,
ρη πιθανότητα να χτυπήσουν τον αφηρημένο πεζό. "Για
όπως ένας άντρας οδηγός
λόγους ασφάλειας, ο χειρισμός της στερεότυπης απειλής έπρεπε να είναι αρκετά καλά σχεδιασμένος. Αλλά διαπι-
που εκνευρίζεται
στώνεται πως θα άξιζε μια πιο λεπτομερής έρευνα, ίσως
με την προσπάθειά της
μια παρατηρησιακή μελέτη, για να ανακαλύψουμε τι ακριβώς γίνεται", καταλήγει η von Hippel.
να παρκάρει"
omikron 115 Ιούνιος 08
ΣΤΑ ΕΡΤΖΙΑΝΑ ΤΗΣ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ
Ο
ρομαντισμός του ραδιοφώνου μπορεί να χάνεται λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης και την πολυφωνία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, αλλά το ραδιόφωνο
εξακολουθεί να είναι ένα ιδιαίτερο μέσο επικοινωνίας. τρεις ιδιοκτήτες ραδιοφώνων της Πτολεμαΐδας, μας μιλούν για το πώς βλέπουν σήμερα το ραδιόφωνο. Μπορεί να είναι «ανταγωνιστές», αλλά συμφωνούν σε ένα πράγμα, το ραδιόφωνο είναι αγάπη.
Του Σωκράτη Μουτίδη
ΜΟΥΣΙΚΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ 101,8 το Μουσικό Πανόραμα απευθύνεται κυρίως στην νέα γενιά και μεταδίδει πρώτο τις ελληνικές επιτυχίες. Είμαστε κοντά στην νεολαία και στον απόδημο ελληνισμό, καθώς ο σταθμός μεταδίδεται μέσω του διαδικτύου. Πραγματικά αυτό μας κάνει πολύ χαρούμενους γιατί βλέπουμε πως η επισκεψιμότητα αυξάνεται και τα ηλεκτρονικά μηνύματα από το εξωτερικό έρχονται βροχή. Όσον αφορά στην ειδησεογραφία, παρουσιάζουμε τα νέα της πόλης με διαφορετικό τρόπο, όπως τα βλέπει ο νέος. το ραδιόφωνο πάντως όπως και να το δεις είναι αγάπη.
SKY FM 99,7 το ραδιόφωνο είναι όλη μου η ζωή. Εμείς δίνουμε μεγάλη έμφαση στην ενημέρωση και την πολιτική. Βέβαια και η ψυχαγωγία παίζει κύριο ρόλο και προσπαθούμε να έχουμε ποικιλία στο πρόγραμμά μας και να ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες των ακροατών μας. Οι παράξενοι, όμως, νόμοι της πολιτείας μας δημιουργούν προβλήματα. ή πολιτεία όχι μόνο δεν μας βοηθά, αλλά μας βάζει και τρικλοποδιές. το όραμά μου για τον sky είναι να παραμείνει «ραδιόφωνο» και να μην γίνει κασετόφωνο. να μην παίζει απλά ένας υπολογιστής μουσική και να εισπράττουμε, αλλά να υπάρχει ροή στο πρόγραμμα και το κοινό να ακούει διαφορετικές φωνές.
VIVA FM 95,3 το ραδιόφωνο είναι για μένα πάνω από όλα χόμπι. Όλα ξεκινούν από την μουσική. Όταν αγαπάς την μουσική, θέλεις να ασχολείσαι με αυτήν. Ένας τρόπος είναι το ραδιόφωνο. το ραδιόφωνο Viva άνοιξε το 1999 και αυτό που παρατήρησα είναι ότι όσο υπάρχουν άνθρωποι που τους αρέσει η μουσική, η σχέση τους με το ραδιόφωνο δεν θα φθαρεί. Βέβαια ο ρομαντισμός και η σπίθα χάνεται μιας και οι εποχές έχουν αλλάξει. Ο Viva είναι το μοναδικό ραδιόφωνο που παίζει ξένη μουσική, όχι μόνο νέες κυκλοφορίες, αλλά και παλιά κλασικά κομμάτια. το όραμά μου για τον Viva είναι να παραμένει πάντα στην κορυφή, να έχει όσο το δυνατόν περισσότερους ακροατές και μουσική ποικιλία. Όσον αφορά στο ζήτημα των περιβόητων αδειών, θα «πεινάσουν» πολλές οικογένειες και το νέο νομοσχέδιο θα προκαλέσει μεγάλη αναταραχή στα ερτζιανά.
Μάκης Λιούρης
ΜΟΥΣΙΚΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ 101,8
SKY FM 99,7 Μπάμπης Σαββίδης
VIVA FM 95,3 Στέλιος Ανδρονικίδης
Πολιτισμικός ιμπεριαλισμός & μέσα μαζικής ενημέρωσης Της Ιωάννας Κωσταρέλλα✳
Α
πό τα τέλη της δεκαετίας του ΄80 η απορρύθ-
στα ίδια τα έθνη. Πριν τις δεκαετίες του ’80 και του ’90,
μιση και η επακόλουθη εμπορευματοποίηση των τα εθνικά συστήματα των μέσων χαρακτηρίζονταν από
ηλεκτρονικών ΜΜΕ στην Ελλάδα είχαν ως αποτέλεσμα ραδιοτηλεοπτικά συστήματα που ανήκαν στο κράτος το μετασχηματισμό της έννοιας και της ουσίας της και από εγχώριες βιομηχανίες εφημερίδων. ή έκδοση πολιτισμικής επικοινωνίας. ή παγκοσμιοποίηση των εφημερίδων ακόμη και σήμερα παραμένει ένα ευρέως Μ.Μ.Ε. συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη μιας παγκό-
εθνικό φαινόμενο. το πρόσωπο, όμως, της τηλεόρα-
σμιας επικοινωνιακής βιομηχανίας, η οποία βασίζεται σης έχει αλλάξει ριζικά. ή εμφάνιση της καλωδιακής στην παγκοσμιοποίηση των αγορών, στις διακρατικές και ψηφιακής τεχνολογίας «άνοιξε» τις εθνικές αγορές συμφωνίες στο επίπεδο της παραγωγής, αλλά και στην σε πλήθος νέων καναλιών και πηγών για χρηματικές ανάπτυξη μιας «διεθνικής κουλτούρας» των Μ.Μ.Ε. απολαβές. τα μεγάλα χολυγουντιανά στούντιο μόνο (Παπαθανασόπουλος, 2005).
–όλα μέρη παγκόσμιων μιντιακών συγχωνεύσεων- ει-
Όπως σημειώνει ο Boyd-Barett o όρος μιντιακός σπράττουν τεράστια ποσά για πνευματικά δικαιώματα ιμπεριαλισμός (media imperialism) αναφέρεται σε από τις ταινίες που προβάλλονται στην τηλεόραση ανα «μια διαδικασία κατά την οποία η ιδιοκτησία, η δομή, τον κόσμο. Ακόμη σημαντικότερο είναι το γεγονός, ότι η διανομή και το περιεχόμενο των μέσων σε οποια-
οι πρωταρχικοί προμηθευτές αυτών των καναλιών είναι
δήποτε χώρα υπόκειται σε πιέσεις από εξωτερικά των
οι πολυεθνικές που κυριαρ-
μέσων συμφέροντα χωρίς αναλογική επίδραση από τη χώρα που επηρεάζεται» (Boyd-Barett, 1989:117). Εκείνο που κάνει το αναδυόμενο παγκόσμιο σύστημα των μέσων να ξεχωρίζει δεν είναι τόσο ο έλεγχος των πολυεθνικών πάνω στο εξαγόμενο μιντιακό περιεχόμενο, όσο ο έλεγχός τους πάνω στη διανομή και το περιεχόμενο των μέσων μέσα omikron 118 Ιούνιος 08
χούν στην ιδιοκτησία των καλω-
Πολιτισμικός ιμπεριαλισμός & μέσα μαζικής ενημέρωσης διακών τηλεοπτικών σταθμών στις ΗΠΑ και οι οποίες
έμφαση στον ενημερωτικό περιοδικό τύπο (Παπαθανα-
έχουν εγκαθιδρύσει αναρίθμητες παγκόσμιες εκδόσεις
σόπουλος, 2001). Από το καθεστώς, λοιπόν, του κρα-
των καναλιών τους στη νέα αγορά.
τικού μονοπωλίου περάσαμε μέσα σε ελάχιστα χρόνια
Η ερώτηση που παραδοσιακά τίθεται είναι: Εκπρο-
σε μια πρωτοφανή έκρηξη της ιδιωτικής τηλεόρασης
σωπεί το παγκόσμιο σύστημα των μέσων την ύψιστη
και ραδιοφωνίας, χωρίς προηγουμένως να έχει ληφθεί
μορφή «πολιτισμικού ιμπεριαλισμού»; Ένα από τα προ-
κανένα ουσιαστικό μέτρο ρύθμισης του επικοινωνιακού
βλήματα σχετικά με τον τρόπο που έχει τεθεί το ζήτημα
τοπίου, ενώ οι όποιες ρυθμίσεις αποδείχθηκαν από
είναι ότι αντιμετωπίζει την κουλτούρα με έναν στατικό
ανεπαρκείς έως ανύπαρκτες.
τρόπο και υποθέτει ότι η εταιρική εμπορική κουλτούρα
Οι βασικές παρενέργειες της απορρύθμισης στην
ισοδυναμεί με «αμερικανική» κουλτούρα. Πίσω, όμως,
Ελλάδα είναι μια υπερσυγκέντρωση που παρατηρείται
από το παγκόσμιο σύστημα των μέσων είναι περισσό-
στην ιδιοκτησία των μέσων, αλλά και η πλήρης κυριαρ-
τερο η εταιρική και εμπορική επέκταση από ότι οι εθνι-
χία των δυνάμεων της αγοράς (Παπαθανασόπουλος,
κές γεωπολιτικές μελέτες, ιδιαίτερα δε, όσο το σύστη-
1997:360). Αυτές με τη σειρά τους έφεραν αλλαγές
μα εξελίσσεται. Απ’ την μία πλευρά, το «γεωπολιτικό»
στην παραδοσιακή επιλογή των θεμάτων στα τηλεοπτι-
στοιχείο του παγκόσμιου συστήματος των μέσων πριν
κά δελτία ειδήσεων, αλλά και στο συνολικό πρόγραμμα.
από την δεκαετία του ’90, συνδεόταν ως ένα σημείο με
Γρήγορα κυριάρχησαν στο πρόγραμμα των ελληνικών
την ιδεολογική πλευρά του ψυχρού πολέμου που δεν
τηλεοπτικών καναλιών οι σαπουνόπερες, όπως τα «Ατί-
αποτελεί πια μία πιεστική προτεραιότητα. Απ’ την άλλη
θασα Νιάτα», το «Beverly Hills» ή λατινοαμερικάνικες
πλευρά, το σύστημα απομακρύνεται από την άμεση
μεταγλωττισμένες ή μη παραγωγές, ενώ στη συνέχεια η
προσκόλληση σε μια συγκεκριμένη εθνική κατάσταση.
επιτυχία και το concept των σειρών αυτών αντιγράφηκε
Οι έννοιες coca-colonialism και macdonaldization απο-
και υιοθετήθηκε από αντίστοιχες ελληνικές παραγωγές
δίδουν χαρακτηριστικά την κατάσταση αυτή.
(βλ. «Λάμψη»). Στη συνέχεια τα reality shows –όπως επικράτησε να
H απορρύθμιση των μέσων στην Ελλάδα Η άναρχη εμπορευματοποίηση του οπτικοακουστι-
αποκαλούνται στην Ελλάδα- οι παραγωγές τύπου Big Brother, Survivor, Dream Show κλπ.- έδωσαν τη δική τους διάσταση στο τηλεοπτικό πρόγραμμα. Κάποιοι μί-
κό τομέα ξεκίνησε με δραματικό τρόπο, όπως σημειώνουν οι περισσότεροι ερευνητές, στη χώρα μας (βλ. Παπαθανασόπουλο, 2001; Λέανδρο, 2000). Σύμφωνα με το Στέλιο Παπαθανασόπουλο (2001) στην πρόσφατη ιστορία των ελληνικών μέσων παρατηρούμε τρεις
Ο όρος μιντιακός ιμπεριαλισμός, αναφέρεται σε «μια διαδικασία κατά την οποία η ιδιοκτησία,
φάσεις. Την πρώτη στα μέσα του ’80, η οποία επηρέα-
η δομή, η διανομή και το περιεχόμενο
σε την αγορά του τύπου. Η δεύτερη ήρθε στα τέλη του
των μέσων σε οποιαδήποτε χώρα
’80 με την απορρύθμιση του οπτικοακουστικού τομέα,
υπόκειται σε πιέσεις από εξωτερικά
η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία πολυάριθ-
των μέσων συμφέροντα χωρίς
μων ιδιωτικών τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών,
αναλογική επίδραση από τη χώρα
εθνικής και τοπικής εμβέλειας, ενώ στα μέσα του 1990
που επηρεάζεται.
υπήρξε μια άνθηση του περιοδικού τύπου, με ιδιαίτερη
omikron 119 Ιούνιος 08
Πολιτισμικός ιμπεριαλισμός & μέσα μαζικής ενημέρωσης λησαν για επιδημία των ριάλιτι, σε τέτοιο σημείο που
Πηγές
να αναγκάζουν τους τηλεοπτικούς παραγωγούς να
◉ Bagdikian, B.H. (1997), "The Media Monopoly",
αποστραγγίζουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά
Boston, MA: Beacon Press.
τους, προκειμένου να διανθίσουν τη θεματολογία των
◉ McChesney, W. Robert (1999), "The media system
συγκεκριμένων εκπομπών. Βεβαίως, όσοι πίστεψαν ότι
goes global. Will the Internet set us free?", in "Rich
τα ριάλιτι αποτέλεσαν μια παροδικής φύσης παρέκκλι-
Media, Poor Democracy: Communication Politics in
ση της τηλεοπτικής αισθητικής, μάλλον έσφαλαν, αν
Dubious Times", ed. Robert W.
κρίνουμε από το γεγονός ότι τα διάφορα ριάλιτι ήρθαν
◉ McChesney, Urbana & Chicago: University of
και έμειναν.
Illinois Press.
Είναι πέραν κάθε αμφιβολίας ότι οι σαπουνόπερες,
◉ Papathanasopoulos, Stylianos (1997), "The Politics
τα ριάλιτι σόου και τα τηλεπαιχνίδια εσκεμμένα ή όχι
and the Effects of the Deregulation of the Greek
δημιουργούν ψευδείς καταναλωτικές ανάγκες και προ-
Television", European Journal of Communication vol.
ωθούν ένα τυπικά καπιταλιστικό μοντέλο ζωής. Πολλοί
12(3): 351-368.
λίγοι άνθρωποι μένουν πραγματικά ανεπηρέαστοι από
◉ Λέανδρος, Νίκος (2000), «Πολιτική Οικονομία των
τα προϊόντα των μέσων και αντιστέκονται ακόμα και
ΜΜΕ», Αθήνα: Καστανιώτης.
στο να εισάγουν τα τηλεοπτικά δρώμενα στην καθημε-
◉ Παπαθανασόπουλος, Στέλιος (2005), «Η τηλεό-
ρινή ατζέντα τους. Βεβαίως, το μόνο αντίδοτο παραμέ-
ραση στον 21ο αιώνα», Αθήνα: Καστανιώτης.
νουν οι ισχυροί μηχανισμοί αντίστασης που μπορούν
◉ Παπαθανασόπουλος, Στέλιος (1997), «Η δύναμη
να καλλιεργηθούν αποκλειστικά μέσα από το εκπαι-
της τηλεόρασης, η λογική του μέσου και η αγορά»,
δευτικό σύστημα, αλλά και η ενίσχυση του ρόλου του
Αθήνα: Καστανιώτης.
Ε.Σ.Ρ., το οποίο θα πρέπει να λειτουργήσει στην πράξη προστατευτικά, όχι μόνο στο πλαίσιο της επιβολής προστίμων, αλλά κυρίως σε ότι αφορά στην τήρηση της δεοντολογίας. Όσο η πρόσβαση στην πληροφορία αυξάνεται, αυξάνεται και η έκθεση του μέσου τηλεθεατή στη άχρηστη πληροφορία, αλλά και στην παραπληροφόρηση. Στα πλαίσια αυτά η διεύρυνση της χρήσης του Διαδικτύου και οι νέες τεχνολογίες θα λειτουργήσουν ακόμα περισσότερο προς την κατεύθυνση της όξυνσης των ανισοτήτων ως προς την πρόσβαση στην πληροφορίας, τις επικοινωνιακές υποδομές και την παραγωγή του μιντιακού προϊόντος. ✳
Η Ιωάννα Κωσταρέλλα είναι δημοσιογράφος-
επικοινωνιολόγος, επιστημονική συνεργάτιδα του Τμήματος Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας.
omikron 120 Ιούνιος 08
omikron magazine
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ - ΘΕΡΜΑΝΣΗ - ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΣ
γιατί ο ήλιος δεν στέλνει λογαριασµούς!!!
ΚΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Α.Β.Ε.Ε. Κάτω Σφαγεία 4, Κοζάνη - 50 100 - τηλ.: (+30) 24610 36081 - 34534 Fax: (+30) 24610 36581 www.kikisenergy.gr - e-mail: info@kikisenergy.gr
Bασίλης Μαγκλάρας: Πολιτικός Επιστήμων, Διδάσκων στο ΕΑΠ
...σε μια γεωγραφική περιοχή όπου δεν
Οι δημοκρατικές διαδικασίες στην Ε.Ε. και η ελευθερία του Ευρωπαίου Πολίτη.
Σ
την Ε.Ε. γίνεται συχνά λόγος για δημοκρατικό έλλειμμα των θεσμικών της οργάνων και τις επι-
πτώσεις του στη συγκρότηση αφενός και την πολιτική
ελέγχεις πολιτικά, ως
νομιμοποίηση αφετέρου συνολικά του ευρωπαϊκού οι-
ενεργός πολίτης και
κοδομήματος. Η εξέλιξη της πολιτικής ενοποίησης της
ψηφοφόρος, το επιτόκιο
Ε.Ε. θα προκαταλάβει και τις μελλοντικές πολιτικοκοινω-
του στεγαστικού σου
νικές δυνάμεις στις οποίες θα στηριχθεί, δηλαδή, τους
δανείου, τις προδιαγραφές
ευρύτερους χώρους της πολιτικής κοινωνίας, αλλά και της Κοινωνίας των Πολιτών, από τους οποίους θα αντλή-
των προϊόντων που
σει την ουσιώδη και αναγκαία δύναμη που θα χρειαστεί
πωλούνται στη γειτονιά
για την περαιτέρω ανάπτυξή της. Η αλήθεια είναι πως η
σου, ούτε καν τους όρους
Ε.Ε. από τις πρώτες της κιόλας συνθήκες έως σήμερα
της συνταξιοδότησής σου,
στόχευε στην πολιτική της ενοποίηση και στην υπέρβα-
πρέπει τουλάχιστον να ελέγχεις τους πολιτικούς όρους
ση των ευρύτερων στρατιωτικο-πολιτικών προβλημάτων, που είχαν σχέση με το 2ο παγκόσμιο πόλεμο, μέσω της οικονομικής συνεργασίας. Ωστόσο, σ’ όλη της την πορεία έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική στον ενδι-
ανάπτυξης
άμεσο στόχο-μέσο παρά στον ίδιο το σκοπό. Η εν λόγω
της δημοκρατικής
εξέλιξη, δηλαδή η αργή εμβάθυνση των δημοκρατικών
διαδικασίας που παράγει
διαδικασιών σε σχέση με την οικονομική εμβάθυνση,
όλα αυτά τα αποτελέσματα για τη ζωή σου.
απειλεί αφενός με ηθικοπολιτική απονομιμοποίηση την ίδια την ομαλή ροή των ανταλλαγών, αλλά κυρίως θέτει σε δοκιμασία τη μεταπολεμική καρδιά της Ευρώπης που είναι ο δημοκρατικός έλεγχος και η αντιστοίχηση των προσδοκιών και των επιδιώξεων των πολιτών με το ευ-
omikron 122 Ιούνιος 08
Bασίλης Μαγκλάρας
ρύτερο περιεχόμενο των πολιτικών αποφάσεων. Είναι
την υποχρέωση να συμμετέχεις. Αυτή η αποσύνδεση
πλέον σαφές πως σε μια γεωγραφική περιοχή όπου δεν
της υποχρέωσης από το δικαίωμα καθιστά την Ευρω-
ελέγχεις πολιτικά, ως ενεργός πολίτης και ψηφοφόρος,
παϊκή διαφάνεια των θεσμών και το συνεπαγόμενο δη-
το επιτόκιο του στεγαστικού σου δανείου, τις προδι-
μοκρατικό έλεγχο υπό αίρεση, ενώ θέτει τη νεότευκτη
αγραφές των προϊόντων που πωλούνται στη γειτονιά
Κοινωνία των Πολιτών σε απορία μπροστά στους γι-
σου, ούτε καν τους όρους της συνταξιοδότησής σου,
γαντιαίους πολιτικούς μηχανισμούς που δεν κατανοεί
πρέπει τουλάχιστον να ελέγχεις τους πολιτικούς όρους
αφενός και στους οποίους δεν έχει πρόσβαση αφετέ-
ανάπτυξης της δημοκρατικής διαδικασίας που παράγει
ρου.
όλα αυτά τα αποτελέσματα για τη ζωή σου. Η οικο-
Οι σύγχρονες δημοκρατικές ελευθερίες του πολίτη
νομική ελευθερία επιλογής προϊόντων και υπηρεσιών
μπορούν να εκφραστούν, σ’ ένα βαθμό και όχι απο-
δεν ταυτίζεται με την ίδια την ιδέα της ελευθερίας του
κλειστικά, μέσα από αυτές τις πολιτικές, αλλά όχι κομ-
πολίτη. Αντιθέτως, αποτελεί ελλειπτικό ανάπτυγμα της
ματικές, οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών. Αυτή
δεύτερης που μακροπρόθεσμα θέτει και την ίδια υπό
η δημιουργία εναλλακτικών fora ανταλλαγής απόψεων
διακινδύνευση.
μπορεί να οδηγήσει σε μια μορφή δημοκρατικού πλου-
Για παράδειγμα, σήμερα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική
ραλισμού και ευρύτερης συμμετοχής του πολίτη στις
Τράπεζα δεν βρίσκεται υπόλογη για τις αποφάσεις της
υποθέσεις του. θα ενισχύσει τις παραδοσιακές δημο-
απέναντι σε κανέναν δημοκρατικό θεσμό. Αυτό απο-
κρατικές δομές χωρίς να τις καταστρέψει. Αυτό σημαί-
τελεί μια ιδιάζουσα πρωτοκαθεδρία του οικονομικού
νει πως η πορεία προς μια ευρωπαϊκή κοινωνία πρέπει
στοιχείου έναντι του πολιτικού. Όμως η αποχώρηση
να ισοσκελιστεί από μια αντίστοιχη πορεία προς την
της οικονομίας ή η αποσύνδεσή της από το δημοκρατι-
ενίσχυση του ρόλου των τοπικών δημοκρατικών ενώ-
κό έλεγχο των πολιτών και των οργανωμένων μορφών
σεων στο ευρωπαϊκό σύστημα παραγωγής πολιτικής.
της Κοινωνίας των Πολιτών έχει αποδειχθεί πως μπορεί
Ωστόσο, αυτό το δημοκρατικό δικαίωμα των πολιτών
να επιφέρει αλλοιώσεις στη δημοκρατική συνοχή, να
να οργανώνονται προκειμένου να πετύχουν πολιτι-
δημιουργήσει πολλαπλά απρόβλεπτα περιβαλλοντικά
κούς στόχους, αποτελεί συνάμα και μια δημοκρατική
προβλήματα και εν τέλει να θέσει υπό διακινδύνευση
διακινδύνευση, καθώς σήμερα απουσιάζει η διαφάνεια
και το ίδιο το σύστημα των ελεύθερων ανταλλαγών
και η δημοκρατική ευθύνη (accountability) από τις ορ-
προϊόντων και υπηρεσιών, όπως αποδεικνύεται σήμερα
γανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών. Ακόμη, η απλή
με τον πλέον επικίνδυνο τρόπο από τα αποτελέσματα
διαπίστωση ότι μόνο ορισμένα μέρη της είτε λόγω της
της ελεύθερης και αρρύθμιστης οικονομίας των χρημα-
αποτελεσματικής τους οργάνωσης είτε λόγω της οικο-
τοπιστωτικών αγορών.
νομικής τους ευχέρειας μπορούν να έχουν πρόσβαση
Ποιος είναι όμως ο ρόλος της Κοινωνίας των
στους μηχανισμούς λήψης των αποφάσεων, αποτελεί
Πολιτών σ’ αυτό το τοπίο; Η δημοκρατική αρχή ανα-
την αναγνώριση ενός νέου δημοκρατικού ελλείμματος
δεικνύεται μέσω αφενός της ελευθερίας και αφετέρου
που τείνει να απαξιώσει το αξιακοπολιτικό υπόβαθρο
της συμμετοχής. Στον πυρήνα της Κοινωνίας των Πο-
πάνω στο οποίο συγκροτείται κατά βάση το δημοκρα-
λιτών βρίσκεται η δημοκρατική αρχή με τη διπλή της
τικό και ηθικό περιεχόμενο των αιτημάτων τους για
διάσταση, η οποία αποτελεί και το δυναμικό έναντι του
περισσότερη και ποιοτικότερη πρόσβαση στους μη-
στατικού χαρακτήρα της ευρύτερης πολιτικής κοινωνί-
χανισμούς λήψης των πολιτικών αποφάσεων. Επιπλέον,
ας. Στην Κοινωνία των Πολιτών έχεις και την ελευθερία
οι θεωρήσεις που δίνουν πρωτοκαθεδρία στις οργανώ-
αλλά και την υποχρέωση να συμμετέχεις, ενώ στην ση-
σεις της Κοινωνίας των Πολιτών έναντι των παραδοσια-
μερινή Ε.Ε. δεν έχεις ούτε την ευκαιρία αλλά ούτε και
κών δομών δημοκρατικής οργάνωσης παραγνωρίζουν
omikron 123 Ιούνιος 08
Bασίλης Μαγκλάρας
το γεγονός της σημασίας της εξουσίας ως κοινωνικής και το ευρύτερο ευρωπαϊκό οικονομικό σύστημα. ή σχέσης και ως κεντρικού στοιχείου στην οργάνωση και Ευρωπαϊκή Κοινωνία των Πολιτών θέλει την ανάπτυξη την άσκηση της πολιτικής εξουσίας.
των δημοκρατικών θεσμών και την επιγενόμενη αυτής
Έτσι, η διάγνωση δημοκρατικού ελλείμματος στην ανάπτυξη του αισθήματος της δημοκρατικής συμβολής Ε.Ε. πρέπει να γίνει με μεγάλη επιφύλαξη και οι αναλύ-
του πολίτη στις ευρωπαϊκές υποθέσεις, περισσότερη
σεις της Κοινωνίας των Πολιτών δεν πρέπει να εμφανί-
διαφάνεια, ενίσχυση του ανταγωνιστικού συστήματος
ζονται ως εναλλακτικές θεωρήσεις μιας ασθμαίνουσας των αγοραίων ανταλλαγών και περισσότερη πράσινη δημοκρατίας. ή θεσμική ιδιαιτερότητα της Ε.Ε. καθιστά ανάπτυξη. Αυτά είναι όλα για τα οποία στέκεται σήμερα τις θεωρίες περί δημοκρατίας αταίριαστες αναλυτικά παρών ο Ευρωπαίος Πολίτης μπροστά στο ευρωπαϊκό για το πλαίσιο της, καθώς οι ίδιες έχουν αναπτυχθεί οικοδόμημα. στη βάση ενός κρατικοκεντρικού μοντέλου. Στο πλαίσιο αυτό και οι αναλύσεις της Κοινωνίας των Πολιτών που στοχεύουν στον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο της Ε.Ε. πρέπει να εισέλθουν σ’ ένα είδος αξιακής και περιεχομενικής ανάλυσης, δηλαδή, σε κάθε περίπτωση οι στόχοι της Κοινωνίας των Πολιτών και των οργανώσεών της να γίνονται αντικείμενο ad hoc επεξεργασιών στη
Βασίλης Μαγκλάρας τημών, ολιτικών Επισ διδάκτωρ Π υ Αθηνών Πανεπιστημίο ras.com www.MaGLa
βάση ενός αξιακού περιεχομενικού μέτρου. ή ίδια η πολιτική οργάνωση προσώπων από μόνη της δεν λέει απολύτως τίποτα, ούτε μπορεί de facto να θεωρηθεί ως δημοκρατική στόχευση μιας κοινωνίας που προοδεύει. δεν είναι αυτονόητο ότι όλες οι οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών στοχεύουν σε υψηλές αξίες, ούτε ότι
Στην Κοινωνία των Πολιτών
η επίλυση του δημοκρατικού ελλείμματος διαμεσολα-
έχεις και την ελευθερία αλλά
βείται από την Κοινωνία των Πολιτών. ή αποκέντρωση
και την υποχρέωση να συμμετέχεις,
της πολιτικής εξουσίας εγκυμονεί τον κίνδυνο οι δομές λήψης των πολιτικών αποφάσεων να υπαχθούν σ’ ένα περιορισμένο κέντρο συμφερόντων, σ’ ένα περιορισμέ-
ενώ στην σημερινή Ε.Ε. δεν έχεις ούτε την ευκαιρία
νο είδος αξιών, η γενίκευση ή διάχυση των οποίων δεν
αλλά ούτε και την υποχρέωση
αποτελεί πάντα κοινωνικό συμφέρον. ώστόσο, η Ε.Ε.
να συμμετέχεις.
πρέπει να στρέψει περισσότερο την προσοχή της προς
Αυτή η αποσύνδεση της υποχρέωσης
την Κοινωνία των Πολιτών και τις οργανώσεις της ως
...θέτει τη νεότευκτη Κοινωνία
έναν έμμεσο τρόπο ενίσχυσης της δημοκρατίας μέσω μη θεσμικών μορφών διαβούλευσης. Εν τέλει, φαίνεται πως οι δημοκρατικές διαδικασίες
των Πολιτών σε απορία μπροστά στους γιγαντιαίους πολιτικούς
στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να βαθύνουν ανάλογα
μηχανισμούς που δεν κατανοεί
με τις προσδοκίες των Ευρωπαίων Πολιτών και τις απαι-
αφενός και στους οποίους
τήσεις των ενδιάμεσων από το Κράτος και την αγορά
δεν έχει πρόσβαση αφετέρου.
φορέων της Κοινωνίας των Πολιτών. ή προοπτική αυτή θα σταθεροποιήσει αφενός και θα ενισχύσει αφετέρου omikron 124 Ιούνιος 08
Γνωρίζετε ότι... Γνωρίζετε ότι...
• Ο ήλιος είναι 330.330 φορές μεγαλύτερος από τη Γη. • Οι ήΠΑ έχουν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά θανάτου πυρκαγιάς, με περισσότερες από 2 εκατομμύρια πυρκαγιές κάθε έτος. • Οι πιο ψηλοί καταρράκτες στον κόσμο είναι στη Βενεζουέλα, είναι 19 φορές ψηλότεροι από τους καταρράκτες του νιαγάρα. • ή σοκολάτα γάλακτος εφευρέθηκε από το Peter Daniel , ο οποίος πούλησε την ιδέα του στον γείτονα του Henri Nestlé. • Για να κάνουν ένα κιλό μέλι οι μέλισσες πρέπει να επισκεφτούν 4 εκατομμύρια λουλούδια και ταξιδεύουν μια απόσταση ίση με 4 φορές γύρω από τη γη • υπάρχουν περισσότερες από 10.000 ποικιλίες ντομάτας. • το ανοιχτήρι δοχείων ανακαλύφθηκε 48 χρόνια μετά την ανακάλυψη των δοχείων. • Στο μεσαίωνα η ζάχαρη κόστιζε 9 φορές περισσότερο από το γάλα. • το 90% των ψαριών αλιεύονται στο βόρειο ημισφαίριο. • Περίπου ένα δισεκατομμύριο σαλιγκάρια σερβίρονται σε εστιατόρια ετησίως. • Οι Αμερικάνοι τρώνε δύο φορές περισσότερο κρέας από τους Ευρωπαίους. • ή coca-cola εφευρέθηκε στην Ατλάντα, από το John s. Pemberton το 1886. • ή Pepsi-cola εφευρέθηκε από caleb Bradham το 1890 ως «Brad’s Drink» ως χωνευτικό ποτό και για την ενίσχυση της ενέργειας. Μετονομάστηκε σε Pepsi-cola το 1898.
Ελληνική Λαογραφία
omikron magazine
Παραδοσιακά Επαγγέλματα & Συνήθειες, ακούσματα, παραδόσεις, λεξιλόγιο, παροιμίες... www.laografos.gr Κώστας Γ. Μπαλαφούτης, Λογοτέχνης - Λαογράφος. Γεννήθηκε το 1942 στoν Συνοικισμό Σχοινόλακα της Πύλου. Είναι το δεύτερο παιδί οκταμελούς αγροτικής οικογενείας. Τελείωσε το Γυμνάσιο Πύλου και είναι πτυχιούχος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ΑΣΟΕΕ.
Λήσταρχοι Οι λήσταρχοι ήταν άνθρωποι που ζούσαν από τις επιδρομές που έκαναν στην ύπαιθρο και στην πόλη. Σήμερα δεν είναι λήσταρχοι, αλλά ληστές μεμονωμένοι ή σε συμμορίες. Σαν αυτές τις συμμορίες υπάρχουν σήμερα και δρούν σε γνωστά σημεία της Ελλάδας κατακλέβοντας ολόκληρα τα υπάρχοντα αποθηκών και καταστημάτων. Τα πωλούν σε εργοστάσια κυρίως στα Οινόφυτα Βοιωτίας. Είναι αδίστακτοι κακοποιοί. Ο λήσταρχος ξεκίνησε σαν αρχηγός συμμορίας που έκανε ζημιά στον εχθρό. Είχε απόσπασμα, κυκλοφορούσε κρυφά ή φανερά και δρούσε ανενόχλητος τις περισσότερες φορές. Εδώ πρέπει να ξεχωρίσουμε τους λήσταρχους που έδρασαν πρίν ή μετά την απελευθέρωση. Οι λήσταρχοι που δρούσαν την εποχή της σκλαβιάς ήσαν ήρωες εάν ήσαν Έλληνες, γιατί έκαναν ζημιά στον εχθρό. Αυτοί βοήθησαν τους Έλληνες να αποκτήσουν θάρρος και αυτοπεποίθηση και να ξεσηκωθούν εναντίον του εχθρού. Στην περίπτωση αυτή μπορούμε ακόμη να συμπεριλάβουμε και τους πειρατές. Εδώ θα ασχοληθούμε με τους λήσταρχους που δρούσαν επί λειτουργίας του Ελληνικού Κράτους. Αυτοί διώχθηκαν με αποσπάσματα, εφαρμόσθηκαν νόμοι και άλλοτε έβγαινε νικητής ο ληστής και άλλοτε το Κράτος. Αν πάρουμε τον Νταβέλη, τον Γιαγκούλα, τον Ζωντανό στην Καλαμάτα και τόσους άλλους θα πρέπει να γράψουμε ολόκληρο βιβλίο, ειδικά γι αυτούς.
omikron 126 Ιούνιος 08
Οι λήσταρχοι σιγά σιγά σταμάτησαν και έμειναν μεμονωμένοι ληστές και κλέφτες. Αντικείμενα ληστειών δεν ήσαν μόνο χρυσαφικά και τρόφιμα, αλλά και ζώα, ακόμη και γυναίκες. Οι κλέφτες αυτοί είχαν άγραφους νόμους που πολλές φορές τους τηρούσαν. Αν πούμε για το ζωοκλέφτη, δεν έπρεπε να τον δεί κανείς. Έστω και ένα μικρό παιδί αν τον έβλεπε ήταν ξεφτιλισμένος κλέφτης. Τελικά οι φυλακές και οι εκτοπίσεις, φόβισαν τους ληστές και κλέφτες και έτσι τα πράγματα ηρέμησαν. Οι περισσότεροι από αυτούς δρουν σε ανώμαλες πολιτικές εποχές; όπου υπάρχει σωστή ανακατωσούρα. Η λαϊκή παροιμία το λέει ξεκάθαρα. "Ο λύκος στην αναμπαμπούλα χαίρεται."
Γάμος, Προίκα και Κληρονομιές Θέματα κουτσομπολιού ήταν πολλές φορές τα προξενιά, οι προίκες, κληρονομιές, αγοραπωλησίες ακινήτων, μεταβιβάσεις και άλλα. Στο Εθιμικό Δίκαιο, είχαμε διάφορα πράγματα που συνέβαιναν στη Μεσσηνία ενώ τελείως αντίθετα συνέβαιναν στα νησιά μας. Οι γαμπροί συνήθως έπαιρναν ξεροχώραφα ή χωράφια κοντά στη θάλασσα που το κύμα και το αλάτι δυσκόλευαν τις καλλιέργειες. Σήμερα όλοι αυτοί έχουν πολύ μεγαλύτερες αξίες από τα παιδιά [αγόρια] που
omikron magazine έπαιρναν ποτιστικά και εύφορα κομμάτια μακριά από τη θάλασσα. Πολλοί καυγάδες έγιναν πάλι όταν στη δεκαετία του 1985-95 κάποιος νόμος ξανάφερε την ιδιοκτησία από προίκα στη γυναίκα και οι άντρες δεν είχαν περιουσία. Πολλοί έλεγαν: "Μα πώς την πάτησα, τσάμπα την πήρα. Ακούς εκεί να μου πάρουν την προίκα πίσω και να την πάρω ξεβράκωτη." Όταν πέθαινε ο πατέρας η περιουσία μεταβιβαζόταν στα παιδιά και στη μάνα. Αν το ανδρόγυνο δεν είχε παιδιά και πέθαινε η γυναίκα τότε η προίκα επιστρεφόταν στην οικογένεια της γυναίκας. Ο άνδρας κρατούσε κάποιο κομματάκι για τα γεράματά του. Όταν πέθανε η θεία μου η Ελένη που δεν είχε παιδιά, τα δύο χωραφάκια που είχε πάρει προίκα ο θείος μου, έμειναν σε μας άσχετα αν εκείνος ξαναπαντρεύτηκε και με την δεύτερη έκανε πολλά παιδιά. Στη Μεθώνη από την Ενετοκρατία, υπήρχε ο νόμος της αρρενογονίας που ο πρώτος γιός κρατούσε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας. Οι αδελφές έπαιρναν μόνο το ποσό της προίκας που είχε συμφωνηθεί και τίποτα άλλο. Ισχυε αυτό που λέγανε λοιπόν το «ό,τι πάρει η νύφη στην Καβάλα». Τούτο σήμαινε ότι η γυναίκα δικαιούται όσα πήρε μέχρι την ώρα που σαν νύφη καβάλησε το άλογο και πήγε στο σπίτι του άντρα της. Για να "δέσουν το γαϊδαρό τους" λοιπόν οι γαμπροί, ανάγκαζαν τον πεθερό να μετρήσει την προίκα πριν μπούν για στεφάνωμα στην εκκλησία. Ετσι και έκανε το λάθος να μπεί πρώτα στην εκκλησία να στεφανωθεί και μετά, αν θέλανε, δεν του δίνανε τίποτα και την έπαιρνε τσάμπα. Ετυχα σε συζήτηση [το 1968] υποψήφιου γαμπρού με τον πεθερό, για το πώς θα δοθεί η προίκα. Ο μελλόγαμπρος έβαλε τον πεθερό να του υπογράψει γραμμάτια Εβαλε ένα μεγάλο ποσό τέλος Αυγούστου που θα πούλαγε τη σταφίδα και άλλο ένα μετά το μάζεμα των ελιών. Εάν δεν ήμουν από την αρχή στη συζήτηση θα έλεγα ότι πούλησαν κάποιο ζώο και όχι ότι υπέγραφαν σχέση συγγένειας. Τούτο σήμερα φυσικά έχει αλλάξει αφου η γυναίκα εργάζεται και δεν ισχύει όπως πριν, γιατί καταργήθηκε εκ των πραγμάτων η προίκα και γυρίσαμε στο αντίθετο
να λέμε ότι είναι δύσκολος γαμπρός και δεν πρόκειται να παντρευτεί αυτός που δεν έχει προίκα. Τώρα όλες οι κοπελιές, ασχέτως μορφώσεως, ομορφιάς και εξυπνάδας θέλουν πόλη, πλούσιο και όμορφο γαμπρό και πολλά άλλα. Ε& ρε, πως αλλάζουν οι καιροί, που έλεγε και ο μακαρίτης ο παππούς μου. Εσείς οι νέοι, έλεγε, τα ισοπεδώσατε ούλα ρε και σας έβαλαν οι γυναίκες κάτου από τα φουστάνια τους.
Ο Καλογιατρός Ο καλογιατρός ήταν κάποιος πρακτικός γιατρός που δεν είχε μόνιμο στέκι. Ετσι σαν όλους τους γυρολόγους γύριζε και αυτός με μιά σακούλα γεμάτη βότανα, κρεμασμένη από τον ώμο του όπως και με μιά ελαφριά ξύλινη σκάλα. Περνούσε στις γειτονιές και φώναζε: "Εδώ ο γιατρός, ο καλογιατρός. Εδώ, επί τόπου εξέταση και θεραπεία !!!" Ολα καλά θα μου πείς, μα τη σκάλα ο ευλογημένος τί την ήθελε. Ελα όμως, που όπου εύρισκε τον ασθενή, δεν υπήρχε καθαρός χώρος να τον ξαπλώσει. Οι δρόμοι είχαν λάσπες. Οι αυλές ήταν γεμάτες κοπριές. Ετσι λοιπόν χρησιμοποιούσε τη σκάλα για πρόχειρο κρεβάτι, και ακόμη και για άλλους λόγους. Μπορούσε με αυτή και με τη βοήθεια ενός άλλου ανθρώπου να μεταφέρει κάπου τον ασθενή. Στα χωριά που δεν είχαν δρόμους, τους ασθενείς τους μετέφεραν με ξυλοκρέβατα. Αυτό θυμάμαι έγινε και στο χωριό μου κάποια φορά που τραυματίσθηκε κάποιος σοβαρά σε καβγά. Οι δικοί του τον έβαλαν στην σκάλα και τον έδεσαν κι όλας να μη τους πέσει σε καμμιά ανηφόρα ή κατηφόρα. Αρα λοιπόν ο περιφερόμενος γιατρός, είχε σοβαρούς λόγους να κουβαλάει τη σκάλα και ας ίδρωνε και ξε-ίδρωνε. Το χαρτζιλίκι του έβγαζε ο άνθρωπος. Επειδή λοιπόν φώναζε, εδώ ο καλός γιατρός... του έβγαλαν και το παρατσούκλι ο Καλογιατρός.
omikron 127 Ιούνιος 08
«Όλα σου τα ‘μαθα, μα ξέχασα μια λέξη» Δημήτρης Μπουραντάς ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ AΛΦΑ
Αν είχαμε δύο ζωές, δε θα σκεφτόμουν ποτέ να γράψω τούτο το μυθιστόρημα. Δε θα ωφελούσε ούτε εσάς ούτε εμένα. Θα ζούσαμε την πρώτη μας ζωή σαν πρόβα, σαν δοκιμή, για να μάθουμε να ζήσουμε όπως θα θέλαμε τη δεύτερη. Αν πεθαίναμε δύο φορές, είναι σχεδόν βέβαιο ότι τη δεύτερη θα πεθαίναμε καλύτερα από την πρώτη. Δυστυχώς δεν είναι έτσι. Η ζωή μας είναι μόνο μία, και μάλιστα μικρής διάρκειας. Αυτό το θέατρο μπορούμε να το παίξουμε μόνο μία φορά. Χωρίς πρόβα, χωρίς δοκιμή. Γι’ αυτό, πρέπει να το παίξουμε όσο γίνεται καλύτερα και για μας τους ίδιους και για αυτούς που αγαπάμε.
Βιογραφία: Ο Δ.Μ. είναι καθηγητής του Μάνατζμεντ, διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος διοίκησης επιχειρήσεων για στελέχη (Executive MBA) και διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος (M.Sc.) διοίκησης ανθρωπίνων πόρων στο οικονομικό πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει διευθύνει μεγάλο αριθμό ερευνητικών προγραμμάτων για το Μάνατζμεντ στην Ελλάδα. Εργασίες του έχουν δημοσιευθεί στα πλέον έγκυρα επιστημονικά περιοδικά. Διαθέτει πολύχρονη επαγγελματική εμπειρία έχοντας εργαστεί ως στέλεχος, σύμβουλος και εκπαιδευτής για μεγάλο αριθμό ελληνικών και πολυεθνικών επιχειρήσεων. Ο Δημήτρης Μπουραντάς εξειδικεύεται στην ανάπτυξη ηγετικών στελεχών και ομάδων, στη διοίκηση των αλλαγών, στη διοίκηση της εταιρικής κουλτούρας και στη στρατηγική ευθυγράμμιση των επιχειρήσεων και οργανισμών. Έχει βραβευθεί επανειλημμένα με τον "Τίτλο Υψηλής Διδακτικής Επίδοσης" από το τμήμα διοίκησης επιστήμης και τεχνολογίας του οικονομικού πανεπιστημίου Αθηνών.
«Από δρυ παλιά κι από πέτρα» Νοέλ Μπάξερ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥ ΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ AΛΦΑ
Από το Αϊδίνι και τη Σπάρτη ως την Κύπρο, την
Βιογραφία:
Αθήνα και την εξωτική Ινδία, ξεδιπλώνεται η ιστορία
Η Ν.Μ.γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960 από Βρετα-
μιας σύγχρονης Πηνελόπης με φόντο τις Χαμένες Πα-
νό πατέρα και Ελληνίδα μητέρα. Τα παιδικά της χρόνια
τρίδες. Γύρω από την Πηνελόπη, σαν γαϊτανάκι, πρό-
τα έζησε στην Καβάλα. Σπούδασε στην Ελλάδα (Ελλη-
σωπα που την σημάδεψαν: η Ζόι, ο Καλφατζής που
νική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων) και στην
«ξέρει να σώζει», ο Παρασκευάς με το «παρασκευάκι»
Αγγλία (μεταπτυχιακές σπουδές στην Αρχαιολογία).
του, η Κατίνα που «ο Ιορδάνης της πέθανε», ο βροχε-
Εργάστηκε στη Διαφήμιση και μετά, ως Υπεύθυνη Επι-
ρός Φίλιππος και ο φωτεινός Φώτης, η μαγείρισσα η
κοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων σε ελληνικές επιχει-
Φραγκώ…
ρήσεις. Αρθρογραφεί σε περιοδικά και εφημερίδες. Για
Ένα πληθωρικό μυθιστόρημα, που στριφογυρίζει
χόμπι γράφει παιδικές ιστορίες για την κόρη της. Έχει
με τρυφερότητα γύρω από την ιστορία του ελληνι-
εκδώσει μία συλλογή διηγημάτων με τίτλο "Μια φορά
κού 20ού αιώνα, πλημμυρισμένο με εικόνες και μυ-
κι έναν καιρό σήμερα". Το βιβλίο ΑΠΟ ΔΡΥ ΠΑΛΙΑ ΚΙ
ρωδιές εποχής.
ΑΠΟ ΠΕΤΡΑ είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.
omikron magazine
Προηγµένα συστήµατα Υπηρεσιών Καθαρισµού & Απολύµανσης Για λεκάνη πάντα καθαρή!!!
Eπαγγελµατικά Τάπετα εσωτερικού και εξωτερικού χώρου, µε δυνατότητα εκτύπωσης του λογοτύπου σας. Σε όλα τα χρώµατα.
Κάθισµα τουαλέτας - ηλεκτρονικό ◆ Εύκολη εγκατάσταση σε κάθε λεκάνη ◆ Ενεργοποιείται µε αισθητήρα ή πιέζοοντας το µπουτόν ◆ Παρέχει 100% καθαρό κάλυµµα µιας χρήσης ◆ Τροφοδοτείται εύκολα µε ρολό πολυαιθυλενίου Hygoplast 100-110 χρήσεων ◆ Κλειδώνει ◆ Μειώνει κόπο και χρόνο καθαρισµού τουαλέτας ◆ Συµβάλλει στην αποφυγή προβληµάτων στην αποχέτευση ◆ Κατασκευάζεται από πολύ ανθεκτικό πλαστικό ABS
Επαγγελµατικό Πλυντήριο πιάτων µε 36 µπεκ πλυσίµατος και 16 µπεκ στεγνώµατος. Το κορυφαίο πλυντήριο της αγοράς Aν έχετε προβλήµατα καλέστε µας για µία δωρεάν επίσκεψη.
Επιλέξτε τα προϊόντα µας και ξεχάστε τα προβλήµατά σας. ◆ Κάλυψη καθηµερινά σε όλη την Δυτική Μακεδονία µε παράδοση στο χώρο σας.
◆ Υποστήριξη µε δικό µας τεχνικό. Όλα τα προϊόντα είναι µε έγκριση Ε.Ο.Φ. και διαθέτουν πιστοποιητικό Καταλληλότητας
◆ Τιµές Αποθήκης και Συνεχείς ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ!!!
Αυτόµατα σύστηµατα χαρτιού & σαπουνιού
Φιλίππου Β’15 Κοζάνη, τηλ./fax: 24610 32323 - 24610 41766, κιν.: 6946 003 962, 3, 4 - e-mail: xproxan@gmail.com
omikron magazine
∆ανειζόµαστε τις δικές σας επιθυµίες και παίζοντας µε τη δική µας φαντασία και δηµιουργικότητα, πραγµατοποιούµε επιτυχηµένα µε κάθε λεπτοµέρεια την εκδήλωση που εσείς επιθυµείτε.
Τηλ.: 24630-53792, 6932320104-5 - 3o χλµ. Πτολεµαΐδας-Φλώρινας, Πτολεµαΐδα Τ.Θ.: 205 - Τ.Κ.: 50200 - www.ioannou-resort.gr - e-mail: info@ioannou-resort.gr
omikron magazine
MAXX MOTORS ΑΕΒΕ
MAXX-IMUM
εξυπηρέτηση
Κοζάνη: 2ο χλμ. Κοζάνης - Λάρισας, Τηλ.: (+30) 24610 27327, 28881 Φλώρινα: 7ης Νοεμβρίου 11, Τηλ.: (+30) 23850 45704, 45705 Καστοριά: 7ο χλμ. Ε.Ο. Καστοριάς - Κοζάνης, Τηλ.: (+30) 24670 21900, 21901
omikron magazine
Κοζάνη-Πτολεµαΐδα Tηλ.: 24610 95300 info@efkolidis.gr www.efkolidis.gr