Κ
Σ
ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 09
ΟΛΟΥ
www.omikron.tv
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝ
Επιχείρηση
ΕΣ ΑΠΟΣΤΟ ΛΕΣ
«Διασχίζω
ΒΕΛΒΕΝΤΟ…
Απέριττη, α
το Δρόµο»
υθεντική γο
ητεία!
ΠΥΡΓΟΣ ΤΟ Υ ΑΪΦΕΛ: Βάψιµ ο… made
ΣΧΟΛΗ ΙΠΠ
in Greece
Όταν το άλο ΑΣΙΑΣ «ΒΕΡΝΟ Ν» γο γίνεται έν α µε το ανθ ρώπινο σώ ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑ µα ΠΑΚΩΝΣΤΑ «Δεν έχου Ν Τ µε σκοπό να ΙΝΟΥ: αφήσουµε άλλο τη χώ ΛΑΖΑΡΟΣ Τ ρα στριµωγµ ένη στη γω ΣΙΚΡΙΤΖΗΣ νία» Ας κατεβο ύν τα µπαϊρ άκια στα νη σιά εναντίο ν της αιολι κής ενέργε ιας
ΛΟ ΓΙΑ
ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ - ΤΕΥΧΟΣ 13 -
Α ΛΛ Η ΑΤ
ιρινές α κ α λ α Κ ις Εκπτώσε Κοζάνη-Πτολεµαΐδα
Tηλ.: 24610 95300
info@efkolidis.gr
www.efkolidis.gr
Παναγιώτης Τσαρτσιανίδης Εκδότης
πρόλογος πρόλογος
Ν
ομίζουμε πως κάτι τέτοιες μέρες - κατακαλόκαιρο συγκεκριμένα - τα λόγια είναι περιττά... Οι μόνες εικόνες που μπορούμε να περιγράψουμε είναι με κορμιά που αποζητούν τη χαλά-
ρωση στις παραλίες, ήρεμες και αναστατωμένες θάλασσες που μας περιμένουν, ταβερνάκια στη μέση του πουθενά που ανοίγουν κάθε τέτοια εποχή του χρόνου και ένας τεράστιος ήλιος να μας λούζει με το φως του. Βέβαια, όταν όλο τον υπόλοιπο χρόνο ζούμε και κινούμαστε σε πολύ έντονους ρυθμούς - τουλάχιστον οι περισσότεροι απο εμάς - και ξαφνικά σου λένε "κοίτα να χαλαρώσεις για καμία εβδομάδα ή το πολύ δύο", δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο. Αλλιώς έχουμε συνηθίσει.. Πάντως, οι ειδήσεις και τα νέα "τρέχουν" με το δικό τους ρυθμό, δε σταματούν ποτέ. Δεν κάνουν διακοπές! Μέσα λοιπόν στο γενικό πνεύμα των ημερών, θα προσπαθήσουμε κι εμείς να χαλαρώσουμε λιγάκι, να κάνουμε καμιά βουτιά, να ξεχαστούμε σε ειδυλλιακά ηλιοβασιλέματα από κάποια γωνιά της Ελλάδας, και να σας "ενοχλήσουμε" και πάλι από Σεπτέμβρη.
Καλή χαλάρωση και εις το επανιδείν! Υ.Γ. Και μην ξεχνάτε ποτέ το αντηλιακό σας!
omikron
4 Ιούλιος - Αύγουστος 09
φωτο: Β. Κότσικας
The day meets the night
12 Kovedaron str. - Kozani
omikron magazine
14
20
28
34
περιεχόμενα περιεχόμενα
04
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Επικίνδυνες Αποστολές
14
Επιχείρηση «Διασχίζω το Δρόμο»
Βελβεντό
20
Απέριττη, αυθεντική γοητεία!
Γιώργος Παπακωνσταντίνου
28
«Δεν έχουμε σκοπό να αφήσουμε άλλο
τη χώρα στριμωγμένη στη γωνία»
Πύργος του Άιφελ:
34
βάψιµο… made in greece
Σχολή Ιππασίας «ΒΕΡΝΟΝ»
42
Όταν το άλογο γίνεται ένα
με το ανθρώπινο σώμα
Déjà vu
50
Σάκης Λίτσιος: Από την Κοζάνη στο «FAME LAB»
Λάζαρος Τσικριτζής
56
Κάθε ανεμογεννήτρια σε οποιοδήποτε μέρος
Αχιλλέας Κεραμάρης
62
της Ελλάδας δίνει μια ανάσα στο Ν. Κοζάνης Για να μην είσαι χύμα στο κύμα tips για ένα υγιεινό και γευστικό καλοκαίρι
Νίκος Εγγονόπουλος
66
Είμαι ζωγράφος και ποιητής!
TSI
75
Κινητήρας της Χρονιάς 2009
EuroNCAP
75
Πως γίνονται οι δοκιμές στο EuroNCAP
omikron
6 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Τηλ.: 24630-53792, 6932320104-5 - 3o χλµ. Πτολεµαΐδας-Φλώρινας, Πτολεµαΐδα Τ.Θ.: 205 - Τ.Κ.: 50200 - www.ioannou-resort.gr - e-mail: info@ioannou-resort.gr
omikron magazine
42
50
92
100
περιεχόμενα περιεχόμενα
Test Drive
76
VW Scirocco: Γερμανικό μπουρίνι!
Ursus arctos
82
Καφέ αρκούδα
Νίκος Γ. Ζυγογιάννης
86
ΜΟΥΣΕΙΑ: H κιβωτός του πολιτισμού
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
88
To Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε αριθμούς
20 Ιουλίου 1969
92
Μήπως τελικά δεν πήγαμε ποτέ στο φεγγάρι;
Σταμάτης Μεσημέρης
100
κατι μενει σταματη...
Καπνιστικές Ομάδες
102
ΤΣΙΓΑΡΟ… Κ.Ο.Τ.Ε.Σ
Γιάννης Τζιουράς
104
Από τη Γη στη Σελήνη. 40 Χρόνια μετά
Γιώργος Τσαρτσιανίδης
106
Ο Χρόνος & τα χρόνια
Ιωάννα Κωσταρέλλα
112
Τα παράξενα της ελληνικής αγοράς των μίντια
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
115
«Άρωμα Μνήμης»
Fast Facts
116
γνωριζετε οτι...
Κώστας Γ. Μπαλαφούτης
120
παραδοσιακά επαγγελματα & συνήθειες
για την Εικαστική Συγκρότηση
omikron
8 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Ι∆ΙΩΤΙΚΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ από 2 µηνών έως το δηµοτικό
Γιατί στο παιδί σας αξίζει... το καλύτερο!!!
Υπεύθυνες παιδαγωγοί: Κρανιώτη Μαρίνα: Βρεφονηπιοκόµος Τ.Ε.Ι.Θ. Κρανιώτη ∆ώρα: Νηπιαγωγός Α.Π.Θ. τηλ.: 24610 33300 Μπαστιά Κ. 4 Κοζάνη www.abebablom.gr e-mail: info@ abebablom.gr
το Μηνιαίο Περιοδικό της Δυτικής Μακεδονίας
Εκδότης:
Τσαρτσιανίδης Παναγιώτης Επιµέλεια Εντύπου:
online στην διεύθυνση www.omikron.tv
Τσαρτσιανίδης Γιώργος Συνεργάτες:
Αµαραντίδου Δέσποινα Κύρινας Αντώνης Κύρκου Δήµητρα Κωσταρέλλα Ιωάννα Μαγκλάρας Βασίλης Μουτίδης Σωκράτης Σιδηροπούλου Παρασκευή Επιµέλεια Κειµένων:
Τσαρτσιανίδου Νατάσσα Καλλιτεχνική Επιµέλεια:
Καλαϊτζόπουλος Περικλής Νικολαροπούλου Τάµµυ Τζήκας Χρήστος Υποδοχή διαφήµισης:
Πατουλίδου Όλγα Υπεύθυνος Διανοµής:
Κενούτης Γιάννης Φωτογραφικό αρχείο: ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ
Omikron Adv. Εκτύπωση:
Omikron Magazine Αριστοτέλους 29 - Κοζάνη Τηλ./Fax: 24610 37711 www.omikron.tv - info@omikron.tv
Art Graphic
SAL
-50%
ES
ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΝ∆ΥΜΑΤΑ ΣΤΟΑΣ & ΚΟΜΠΑΝΙΑΣ 2 - ΚΟΖΑΝΗ Τ.: 24610 21764
MODERN SHOWROOM 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 95 ΤΗΛ. 2463 23400 ΝEW CLASSIC SHOWROOM 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 86 ΤΗΛ.2463 23764 LOW PRICE SHOWROOM 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 71 ΤΗΛ.2463 27177 www.kalomenidis.com • info@kalomenidis. com
ΜΗΝΑΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ 15 Ιουλίου έως 15 Αυγούστου (σε επιλεγµένα είδη)
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «∆ΙΑΣΧΙΖΩ ΤΟ ∆ΡΟΜΟ» Του Σωκράτη Μουτίδη
Α
τάκες του τύπου «τι έγινε, ρε μεγάλε, να αυτοκτονήσεις θέλεις;» ή «βαρέθηκες τη ζωή σου;» ή «φύγε γιατί σε πάτησα» και άλλα… πολλά παρόμοια, ακούει από τους οδηγούς ένας πεζός, όταν επιχειρεί να περάσει
το δρόμο από μια διάβαση πεζών. Προσέξατε; Γράφουμε «επιχειρεί», γιατί η διάσχιση του δρόμου στη χώρα μας αποτελεί πραγματική στρατιωτική επιχείρηση και μάλιστα υψηλού ρίσκου. και όπως κάθε επιχείρηση έχει και τις παράπλευρες απώλειές της! Ο Γολγοθάς του πεζού ξεκινά από τη στιγμή που θα βγει από το σπίτι του. Πέραν των υπολοίπων εμποδίων που αντιμετωπίζει όταν κυκλοφορεί στην πόλη, όπως οι κολώνες, τα στενά πεζοδρόμια, τα τραπεζοκαθίσματα, οι γλάστρες των καταστημάτων, τα ξεχαρβαλωμένα πλακάκια και χίλια δυο άλλα, έχει και το άγχος του πώς θα διασχίσει το δρόμο! Όταν, λοιπόν, φτάνει στην άκρη του πεζοδρομίου και επιθυμεί να περάσει απέναντι –και μόνο από τα σημεία που υπάρχει σήμανση διάβασης- κοιτάει αριστερά και δεξιά και περιμένει να σταματήσει κάποιο αυτοκίνητο για να του δώσει προτεραιότητα. και περιμένει, περιμένει, περιμένει… μάταια, όμως. τότε, η διαπίστωση ότι κανείς δεν πρόκειται να σταματήσει, τον οδηγεί στο απονενοημένο βήμα να αγνοήσει την απειλητική κίνηση των αυτοκινήτων προς τα επάνω του και με δική του ευθύνη να περάσει, εισπράττοντας τη γνωστή ελληνική….μούντζα! Οι οδηγοί συνεχίζουν με την ίδια ταχύτητα το δρόμο τους, κουνούν αποδοκιμαστικά τα κεφάλια τους, πετούν τις γνωστές ατάκες και εννοείται ότι δεν σταματούν! Συμπεριφέρονται σαν να βλέπουν εξωγήινο και του λένε «τι γυρεύεις εσύ εδώ; Εδώ υπάρχουν μόνο αυτοκίνητα! Όχι πεζοί!».
omikron 14 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Επιχείρηση «Διασχίζω το Δρόμο»
Και τι δεν είδαν τα μάτια μας στην βόλτα που κάναμε στο κέντρο της Κοζάνης και της Πτολεμαΐδας, για να διαπιστώσουμε από κοντά το μέγεθος του προβλήματος. Γονείς με το παιδί τους στο καρότσι, να στέκονται στη μέση της Παύλου Μελά στην Κοζάνη αβοήθητοι, γιατί τους παραχώρησε προτεραιότητα ο ένας οδηγός, αλλά δεν συνέβη το ίδιο και με τον άλλο που ερχόταν από το αντίθετο ρεύμα! Μια εγκυμονούσα, στον ίδιο δρόμο, να στέκεται κάτω από τον ήλιο και να περιμένει στη διάβαση, μήπως και σταματήσει κάποιος χριστιανός να περάσει! Σε αυτή την περίπτωση, μόλις ο επαγγελματίας οδηγός
κ. Σπύρος Διόγκαρης, Διοικητής Τροχαίας Κοζάνης
είδε ότι τον απαθανάτιζε ο φωτογραφικός μας φακός, ξαφνικά θυμήθηκε την ευρωπαϊκή του καταγωγή και με μια ευγενική χειρονομία παραχώρησε προτεραιότητα. Εισέπραξε, όμως, τον «εθνικό χαιρετισμό» δια της διάτασης των δαχτύλων της παλάμης από τον οδηγό που ακολουθούσε, καθώς ο τελευταίος δεν μας είχε εντοπίσει. Μέχρι και όχημα σχολής οδηγών στην οδό Γκέρτσου στην Κοζάνη είδαμε να παραβιάζει την προτεραιότητα των πεζών, καθώς ενώ στεκόμασταν σχεδόν… ξαπλωμένοι στη διάβαση, ο συνοδηγός - «δάσκαλος» δεν φρόντισε να ενημερώσει τη νεαρά εκπαιδευόμενη οδηγό ότι οι πεζοί έχουν προτεραιότητα και έτσι πέρασαν από μπροστά μας αμέριμνοι, σαν να μην υπήρχαμε! Η ίδια εικόνα και στην οδό 25ης Μαρτίου στην Πτολεμαΐδα, στο γνωστό «φιδάκι», όπου πάνω από 10
«Πρέπει να σταματήσει να κυριαρχεί η εντύπωση ότι οι διαβάσεις πεζών έχουν τυπικό χαρακτήρα. Οι οδηγοί θα πρέπει να καταλάβουν ότι προτεραιότητα έχουν οι πεζοί και θα πρέπει να τηρούν τον κώδικα. Δεν χωρούν εδώ αντιλήψεις του τύπου γιατί εσύ και όχι εγώ»...
άνθρωποι στέκονταν στη διάβαση μπροστά στη πλατεία, περιμένοντας να περάσουν…
omikron 15 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Επιχείρηση «Διασχίζω το Δρόμο»
Δυστυχώς, ενώ όλοι ξέρουμε ότι ως οδηγοί υποχρεούμαστε να παραχωρούμε προτεραιότητα στους πεζούς, κωφεύουμε! Το προβλέπει ξεκάθαρα ο Κ.Ο.Κ στα άρθρα 38 και 39, σημειώνοντας πως «αν σε σεσημασμένη διάβαση πεζών η κυκλοφορία των οχημάτων δεν ρυθμίζεται με φωτεινή σηματοδότηση ή με τροχονόμο, οι οδηγοί υποχρεούνται να πλησιάζουν στη διάβαση με ταχύτητα τόσο μικρή, ώστε να μην εκθέτουν σε κίνδυνο τους πεζούς που τη χρησιμοποιούν και σε περίπτωση που θέλει να περάσει ο πεζός, πρέπει να διακόπτουν την πορεία τους για να διέλθει». Αυτά ορίζει ο κώδικας οδικής κυκλοφορίας, μεταξύ άλλων, όπως για παράδειγμα ότι ΔΕΝ ΠΕΡΝΑΜΕ ΜΕ ΚΟΚΚΙΝΟ και καλό για όλους μας είναι να τηρείται. «Πρέπει να σταματήσει να κυριαρχεί η εντύπωση ότι οι διαβάσεις πεζών έχουν τυπικό χαρακτήρα. Οι οδηγοί θα πρέπει να καταλάβουν ότι προτεραιότητα έχουν οι πεζοί και θα πρέπει να τηρούν τον κώδικα. Δεν χωρούν εδώ αντιλήψεις του τύπου γιατί εσύ και όχι εγώ» λέει στο «Ο» ο διοικητής της τροχαίας Κοζάνης Σπύρος Διόγκαρης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας του, την τελευταία τριετία στην περιοχή της Κοζάνης σημειώθηκαν πέντε ατυχήματα με παρασύρσεις πεζών από διερχόμενα αυτοκίνητα, όχι σε διαβάσεις πεζών, αλλά σε απόσταση κάτω των 50 μέτρων από αυτές. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι την καλοκαιρινή περίοδο στις μεγάλες πόλεις της χώρα μας αυξάνεται το ποσοστό των ατυχημάτων σε διαβάσεις, καθώς οι τουρίστες θεωρούν αυτονόητο ότι οι οδηγοί θα σταματήσουν στη διάβαση! Αμ δε! Τι συμβαίνει, όμως, με τις υποχρεώσεις των πεζών; Οι πεζοί λοιπόν, σύμφωνα πάντα με τον Κ.Ο.Κ., υποχρεούνται να διασχίζουν την οδό μόνο από τις διαβάσεις πεζών και σε περίπτωση που αυτές δεν υπάρχουν, τότε πρέπει να εκτιμήσουν την ταχύτητα και την απόσταση των οχημάτων και να διασχίσουν τον δρόμο ΚΑΘΕΤΑ και όχι διαγώνια! «Γι’ αυτό και όταν ανοίγουν τα σχολεία, εμείς εφιστούμε την προσοχή των γονιών στο γεγονός πως μέχρι το παιδί να γίνει 10 ετών πρέπει να συνοδεύεται από ενήλικα στο σχολείο, αφού μέχρι και αυτή την ηλικία έχει η αντίληψη του κινδύνου στο παιδί είναι περιορισμένη» τονίζει ο διοικητής της Τροχαίας Κοζάνης. Εκτός από τα παιδιά, όμως, και οι μεγάλοι διασχίζουν το δρόμο απ’ όπου να ’ναι και όπως θέλουν, γιατί έτσι έμαθαν. Στην οδό Παύλου Μελά στην Κοζάνη, μπορεί ο δήμος να τοποθέτησε κάγκελα κατά μήκος του δρόμου, για να οδηγήσει ουσιαστικά τους πεζούς στις διαβάσεις, δεν είναι λίγοι, όμως, οι «κασκαντέρ» που πηδούν τα κάγκελα και διασχίζουν το δρόμο διαγώνια, περνώντας ανάμεσα από τα αυτοκίνητα. omikron 16 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Επιχείρηση «Διασχίζω το Δρόμο»
Τι γίνεται, όμως, με τις διαβάσεις πεζών; Ο Κ.Ο.Κ. λέει «διάβαση πεζών είναι το τμήμα του οδοστρώματος που ορίζεται με ειδική σήμανση για τη διέλευση των πεζών. Η διάβαση ορίζεται με κάθετη και οριζόντια σήμανση». Που είναι, όμως, η σήμαν-
Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρόστιμο για παραβίαση προτεραιότητας εις βάρος του πεζού είναι 200¬!
ση; Υπεύθυνοι για τη δημιουργία και τη σήμανση των διαβάσεων είναι οι δήμοι. Όπου υπάρχουν διαβάσεις, αυτές βάφονται με μπογιά, η οποία διαρκεί το πολύ τρεις μήνες και αν ο δρόμος είναι πολυσύχναστος, στο μήνα χρειάζεται και πάλι βάψιμο. Στις περισσότερες από αυτές δεν υπάρχει κάθετη σήμανση, για να προειδοποιεί τον οδηγό πως υπάρχει διάβαση μπροστά. Σε κάποιες άλλες υπάρχει κάθετη σήμανση αλλά όχι οριζόντια, με αποτέλεσμα να μην ξέρει κάποιος που είναι η συγκεκριμένη διάβαση. Και βέβαια αλλού δεν υπάρχουν καθόλου διαβάσεις και αποτελούν είδος πολυτελείας. Οι δήμοι δεν μπαίνουν στον κόπο να βάψουν ή δεν έχουν μπογιά! Ίσως αν σκεφτόταν οι δημοτικές αρχές ότι σε περίπτωση που συνέβαινε κάποιο ατύχημα σε διάβαση θα έχαναν έναν ψηφοφόρο, τότε σίγουρα όχι μόνο θα έβαφαν με έντονο κίτρινο χρώμα τη διάβαση και θα τη φώτιζαν, όπως προβλέπεται, αλλά θα προχωρούσαν ακόμα και στην εγκατάσταση συστήματος εκτόξευσης φωτοβολίδων, όταν πλησίαζε απειλητικά αυτοκίνητο! «Δυστυχώς οι δημοτικές αρχές πρέπει να δείξουν πραγματικό ενδιαφέρον για τις διαβάσεις πεζών. Πρέπει να τις κάνουν εμφανείς, όπως γίνεται στο εξωτερικό και εμείς προτείνουμε να τις κατασκευάσουν με ειδικό λιθόστρωτο δάπεδο για να μην φθείρεται και να γίνεται ορατή από μακριά. Έτσι θα τις καταστήσουμε ενεργές και θα αποκαταστήσουμε το χαμένο τους κύρος» αναφέρει ο κ. Διόγκαρης και προσθέτει πως εφ’ όσον γίνουν όλα αυτά, τότε η τροχαία θα προσπαθήσει μέσα από την ενημέρωση να στείλει το μήνυμα στους οδηγούς ότι πρέπει να παραχωρούν προτεραιότητα στους πεζούς. Σε αντίθετη περίπτωση η τροχαία είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει τις κείμενες διατάξεις του Κ.Ο.Κ., επιβάλλοντας πρόστιμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρόστιμο για παραβίαση προτεραιότητας εις βάρος του πεζού είναι 200¬! Άντε να δούμε πότε θα «ξυπνήσει» ο Ευρωπαίος μέσα μας και θα αρχίσουμε να λειτουργούμε υπεύθυνα είτε ως οδηγοί, είτε ως πεζοί.
omikron 17 Ιούλιος - Αύγουστος 09
ΒΕΛΒΕΝΤΟ… Απέριττη, αυθεντική γοητεία!
omikron magazine
Βελβεντό Απέριττη, αυθεντική γοητεία!
Τ
ο Βελβεντό είναι ένας παραδοσιακός οικισμός που αριθμεί αρκετούς αιώνες ζωής των νεότερων
χρόνων, χτισμένο στους πρόποδες των Πιερίων, του γραφικού βουνού των εννιά μουσών της μυθολογίας μας. Στα πόδια του απλώνεται η τεχνητή λίμνη Πολυφύτου. Απλωμένοι στη δυτική πλευρά των Πιερίων είναι και οι μικροί και πανέμορφοι οικισμοί της Αγίας κυριακής, του καταφυγίου, του Παλαιογρατσάνου και του Πολυφύτου, που αποτελούν και τη δημοτική ενότητα του Βελβεντού. Οι κάτοικοι ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την παραγωγή φρούτων και έχουν δυο πολύ αξιόλογους πρότυπους στο πανελλήνιο αγροτικούς συνεταιρισμούς (ΑΣΕΠΟΠ και ΔημητΡΑ) καθώς και έναν Συνεταιρισμό Γυναικών που παράγει παραδοσιακές μαρμελάδες και γλυκά από ντόπια φρούτα εποχής. Ο οικισμός του Βελβεντού είναι ένα αρμονικό σύνολο ενός ιστορικού κέντρου με στολίδι την κεντρική εκκλησία της κοίμησης της θεοτόκου και ενός ευρύτερου νεότερου πολεοδομικού ιστού. Στενά σοκάκια, παραδοσιακά, νεοκλασικά και σύγχρονα σπίτια, αυλές καταστολισμένες από λουλούδια, μικρές πλατείες και όμορφες γωνιές συνθέτουν ένα πολύχρωμο μωσαϊκό, χαμένο μέσα σε έναν καταπράσινο μικρό κάμπο, γεμάτο μυρωδάτα φρούτα και πολλά νερά. κι όλα αυτά δεμένα με μια ισχυρή παράδοση κι έναν απλό τρόπο ζωής.
omikron 22 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Βελβεντό Απέριττη, αυθεντική γοητεία!
Το Βελβεντό και η γύρω περιοχή του δίνουν σήμερα μια μοναδική ευκαιρία για απολαυστικές και ξεκούραστες στιγμές σε όλους τους επισκέπτες, κοντά στη φύση, χωρίς όμως να υπάρχει η έλλειψη των ποιοτικών χαρακτηριστικών και ανέσεων μιας μικρής οργανωμένης πόλης.
omikron 23 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Βελβεντό Απέριττη, αυθεντική γοητεία!
Μέσα στο Βελβεντό λειτουργούν υπηρεσίες, αγροτικό ιατρείο, φαρμακεία, οδοντιατρεία, φυσικοθεραπευτήριο, καταστήματα, σούπερ μάρκετ, παιδική χαρά, πρότυπη σύγχρονη παιδική και εφηβική βιβλιοθήκη, σύγχρονο αθλητικό κέντρο με κλειστές αίθουσες μπάσκετ και ενόργανης γυμναστικής, πνευματικό κέντρο με αίθουσα εκδηλώσεων και δανειστική βιβλιοθήκη, αίθουσα καλών τεχνών. Μια ξεχωριστή πινελιά στην καθημερινότητα βάζει ο δραστήριος και αιωνόβιος Μορφωτικός Όμιλος με τα ενδιαφέροντα τμήματά του, τις πολλές δραστηριότητες και τις ποιοτικές καλλιτεχνικές του εκδηλώσεις. Οι επισκέπτες του Βελβεντού εύκολα θα ανακαλύψουν τις ομορφιές της περιοχής και την πατροπαράδοτη φιλοξενία των κατοίκων. Υπάρχει η δυνατότητα για ποικίλες εξορμήσεις στην πανέμορφη φύση, σε ιστορικά μονοπάτια, στο φαράγγι και τους καταρράχτες του ΣΚΕΠΑΣΜΕΝΟΥ, στα ορειβατικά καταφύγια και στους διάσπαρτους μικρούς, γραφικούς οικισμούς στα καταπράσινα Πιέρια. Η καταρρίχιση φαραγγιών, ο αιωροπτερισμός, το ορειβατικό ποδήλατο είναι μερικά από τα ειδικά σπορ που μπορεί κανείς να απολαύσει. Οι ψαράδες θα περάσουν ξέγνοιαστες στιγμές στη λίμνη του Πολυφύτου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει μια σειρά διαδρομών σε σημαντικά ιστορικά, κλασσικά και νεώτερα μνημεία, που υπάρχουν στη γύρω περιοχή απλωμένα κατά τον ιστορικό ρουν του Αλιάκμονα. Αξιολογότατα είναι και τα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία και οι ογδόντα μικρές διάσπαρτες παντού εκκλησιές, που μαρτυρούν την βαθιά θρησκευτική παράδοση των κατοίκων. Οι τουρίστες έχουν τη δυνατότητα να επισκεφτούν τις γραφικές πλατείες του Βελβεντού, το καταπληκτικό Λαογραφικό Μουσείο, την Κεντρική Εκκλησία με τις τοιχογραφίες του μανιερισμού, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Να επισκεφτούν τα καζάνια απόσταξης τσίπουρου από τον Οκτώβρη ως το Δεκέμβρη, omikron 24 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Βελβεντό Απέριττη, αυθεντική γοητεία!
τα τρία επισκέψιμα Οινοποιεία, να πιούν ντόπιο παραδοσιακό ρακί, να δοκιμάσουν καλομαγειρεμένα φαγητά και μεζέδες στα καφενεία, στις καφετέριες και στις ταβέρνες του Βελβεντού και να γευτούν ντόπια νοστιμότατα ροδάκινα, μήλα, φρούτα και λαχανικά εποχής καθώς και υπέροχες παραδοσιακές, χωρίς συντηρητικά, μαρμελάδες και γλυκά του Συνεταιρισμού γυναικών, τις τουλούμπες Ζανδέ, τους ζεματιστούς κουραμπιέδες Πουλιάνα, τη Φέτα Φκιαρά, τη ρίγανη Γκέκα και Νατσιούλα, τα κρασιά Βογιατζή, Καμκούτη, Ζανδέ, Ρόκα κ.λ.π. Για τη βραδινή διασκέδαση λειτουργούν πολλά κομψά και ποιοτικά καταστήματα για κάθε μορφή ψυχαγωγίας ενώ η παρουσία της νεολαίας για μια όμορφη ατμόσφαιρα είναι καταλυτική.
κ. Μανώλης Στεργίου, Δήμαρχος Βελβεντού
omikron 25 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Βελβεντό Απέριττη, αυθεντική γοητεία!
Τηλέφωνα: Δημαρχείο 24643-50301 ( για πληροφορίες) Λαογραφικό Μουσείο: 24640-31328 Πνευματικό Κέντρο Βελβεντού 24640-31088 Αθλητικό Κέντρο Βελβεντού 24640-32695 Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: 24640-31913 Συνεταιρισμός ΑΣΕΠΟΠ: 24640-31333 Συνεταιρισμός ΔΗΜΗΤΡΑ: 24640-31592 Συνεταιρισμός Γυναικών: 24640-31993 Ορειβατικός Σύλλογος Βελβεντού: 24640-31885 Ιστοσελίδα του Δήμου: http://www.velvento.gr Τηλ/να του Δήμου: 24643-50301 - Φαξ 24643-50311
Ξενώνες: ◉ «ΑΓΝΑΝΤΙ» τηλ: 24640 49002 & 6937494900 ◉ «ΕΝΝΙΑ ΜΟΥΣΕΣ» τηλ: 6976678237 & 24640 49012 - http://users.in.gr/9mouses ◉ Ξενώνας «ΚΑΤΑΦΥΓΙ» τηλ: 24640 22500 - http://hotelkatafigi.gr ◉ Ξενώνας «ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ» στο Καταφύγι τηλ: 2464031478, 2464023284, 2464024284, 6974712049 ◉ Ξενώνας «ΠΑΛΑΙΟΓΡΑΤΣΑΝΟ» τηλ: 24640 24671 & 6973800481
ΖΑΝ∆Ε
Παραδοσιακές Τουλούµπες Βελβεντού Η ιστορία της οικογένειας Ζανδέ έχει συνδεθεί µε την παραγωγή της παραδοσιακής τουλούµπας Βελβεντού. Εδώ και 40 χρόνια παρασκευάζονται σε καθηµερινή βάση µε αγνά υλικά τουλούµπες, τουλουµπάκια, λουκουµάδες και κουρκουµπίνια. Είναι τέτοια η γεύση και η ποιότητά τους που η φήµη τους έχει ταξιδέψει σ’ ολόκληρο τον κόσµο. Είναι αδιανόητο να επισκεφτεί κάποιος το Βελβεντό και την Κοζάνη και να µην τιµήσει το κατάστηµα Ζανδέ.
καθηµερινής παραγωγής
Κοζάνη: 28ης Οκτωβρίου 9 / Τηλ: 24610 22444 Βελβεντό: Αγίου Νικολάου 11 / Τηλ. 24640 32501 / www.touloumpes-zande.gr
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ:
«Δεν έχουμε σκοπό να αφήσουμε άλλο τη χώρα στριμωγμένη στη γωνία» Συνέντευξη στον Σωκράτη Μουτίδη
Γ
ια την απαξίωση της πολιτικής ζωής, το πώς οι νέοι αντιλαμβάνονται την πολική και τους πολιτικούς, την άνοδο της κεντροδεξιάς σε ευρωπαϊκό
επίπεδο, αλλά και την απόφασή του να εγκαταλείψει την ελληνική πολιτική σκηνή για τις Βρυξέλλες, μιλά στο «Ο» ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ και πρώην βουλευτής του νομού Κοζάνης Γιώργος Παπακωνσταντίνου. Επιπλέον, μιλά για την ανάγκη και την απαίτηση να αναμορφωθεί το πολιτικό σύστημα της χώρας και αποδίδει την άνοδο της κεντροδεξιάς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο στην έλλειψη αξιοπιστίας και ηγεσίας πολλών ευρωπαϊκών σοσιαλιστικών κομμάτων. Ο κ. Παπακωνσταντίνου τονίζει πως δεν σκοπεύει να εγκαταλείψει το νομό και δηλώνει παρών στα πολιτικά δρώμενα. «Ο Νομός Κοζάνης δεν έχασε ένα βουλευτή, αλλά κέρδισε έναν ευρωβουλευτή» λέει χαρακτηριστικά. 1. Κύριε Παπακωνσταντίνου, τις Ευρωεκλογές της 7ης Ιουνίου χαρακτήρισε το μεγάλο ποσοστό της αποχής. Πολλοί δηλώνουν απογοητευμένοι από το δικομματισμό και δεν βλέπουν προοπτική αλλαγής. Πώς απαντάτε σε αυτόν τον προβληματισμό; Όντως, η αποχή ήταν μεγάλη, αν και βρίσκεται σε πολύ χαμηλότερα ποσοστά από αυτά που εμφανίζονται επισήμως. Ο Γιώργος Παπανδρέου έκανε πρόσφατα λόγο για «συστημική αποχή», καθώς τα αίτια της δεν βρίσκονται μόνο «στην απόδραση του τριημέρου» ή στη χαλαρότητα της ψήφου των Ευρωεκλογών, αλλά και στον τρόπο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος της χώρας. Είναι αρκετοί ακόμα οι πολίτες που απαξιώνουν συνολικά την πολιτική ζωή. Και δεν έχουν άδικο, αφού απαιτείται, και μάλιστα σύντομα, αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος. Εμείς έχουμε θέσει αυτά τα ζητήματα, από τη διαφάνεια στην πολιτική ζωή με αλλαγή στο τρόπο διακυβέρνησης και την αξιολόγηση των στελεχών, μέχρι και την αλλαγή του εκλογικού νόμου. 2. Πώς θα πλησιάσετε τις ομάδες των νέων ψηφοφόρων οι οποίοι αντιμετωπίζουν με απαξίωση την πολιτική; Μήπως τα μηνύματά σας δεν περνούν πλέον στους ψηφοφόρους; Οι νέοι νιώθουν συχνά ότι η φωνή τους δεν φτάνει σε μας, τους πολιτικούς. Έχουν χάσει την ελπίδα ότι μπορεί κάτι να αλλάξει. Η δική μου προσέγγιση είναι ότι οι νέοι δεν απαξιώνουν την πολιτική, αλλά τα πρόσωπα που συμμετέχουν σε αυτή. Ζητούν ανανέωση, διαφάνεια, απαιτούν να επανακτήσουν εμπιστοσύνη στους θεσμούς. Εμείς νιώθουμε ισχυρό το μήνυμά τους. Συμμεριζόμαστε την άποψή τους και τους καλούμε να αλλάξουμε μαζί omikron 28 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Γιώργος Παπακωνσταντίνου
τα πράγματα. μόνο και με τη δική τους συμμετοχή μπορούμε να τα καταφέρουμε, να «γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε». 3. Πώς ερμηνεύετε την άνοδο της κεντροδεξιάς σε ευρωπαϊκό επίπεδο; Σας ανησυχεί αυτό; Σε αντίθεση με το ΠΑΣΟκ, πολλά ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά κόμματα δεν κατάφεραν να κάνουν σαφείς τις διαχωριστικές γραμμές με τη συντήρηση. Έτσι είδαμε σε αρκετές χώρες να επικρατεί η κεντροδεξιά. η σοσιαλδημοκρατία έχασε σε αρκετές χώρες στην Ευρώπη από την έλλειψη προγραμματικής αξιοπιστίας, εξαιτίας διχαστικών καταστάσεων στο εσωτερικό των κομμάτων και ελλείμματος ηγεσίας σε αρκετά από αυτά. το αποτέλεσμα αυτό δεν μας φοβίζει. Είναι όμως αναγκαίο να δούμε συνολικά στην Ευρώπη πώς μπορούν οι Ευρωπαίοι σοσιαλιστές να αποκτήσουν πιο σαφή, διακριτό, συνεκτικό, καινοτόμο πολιτικό λόγο για να μιλήσουν στους πολίτες για τα προβλήματά τους και τις λύσεις που απαιτούνται. Βέβαια, αυτή η αντίστροφη πορεία του ΠΑΣΟκ και των Ευρωπαίων σοσιαλιστών αυξάνει τη δική μας ευθύνη να συμβάλλουμε προς αυτή την κατεύθυνση.
omikron 29 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Γιώργος Παπακωνσταντίνου
4. Γνωρίζουν οι Έλληνες πολίτες το ρόλο του Ευρωκοινοβουλίου και των Ευρωβουλευτών; Σχετικά πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, έδειξε ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες γνωρίζουν ελάχιστα για το ρόλο του Ευρωκοινοβουλίου. Το ίδιο συμβαίνει και με τους Έλληνες, αν και συνολικά εκτιμούν τον θεσμό. Σύμφωνα με την έρευνα, έχουν πιο θετική γνώμη απέναντι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από ότι σε οποιοδήποτε άλλο κοινοτικό όργανο. Ωστόσο, πρέπει να συμβάλουμε και εμείς οι νέοι ευρωβουλευτές και γενικότερα ο πολιτικός κόσμος, ώστε να γίνει πιο γνωστός ο ρόλος του Ευρωκοινοβουλίου και των ευρωβουλευτών, μιας και αυξάνονται οι αρμοδιότητες και οι ευθύνες, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της κρίσης, που καλούμαστε να συναποφασίσουμε με στοχευμένες ενέργειες εξόδου από αυτή. Άλλο παράδειγμα είναι η τύχη της αγροτικής πολιτικής μετά το 2013, οι ευρωπαϊκοί πόροι μετά το 2013 και άλλα. 5. Σε τι διαφέρει ο ρόλος του βουλευτή στη μικρή ελληνική περιφέρεια από το ρόλο του ευρωπαίου βουλευτή; Καλή ερώτηση. Νομίζω ότι αυτό θα το μάθω κι εγώ μαζί με εσάς σύντομα. Σίγουρα έχει να κάνει με μια πιο συνολική, ευρωπαϊκή, οπτική των πραγμάτων, αλλά νομίζω ότι τα θέματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε παραμένουν ίδια, μόνο που έχουμε ένα άλλο επίπεδο διεκδικήσεων. 6. Ποια είναι η διαφορά της ελληνικής με την ευρωπαϊκή περιφέρεια; Δεν νομίζω ότι υπάρχει σημαντική διαφορά. Λίγο πολύ τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία είναι κοινά. Για παράδειγμα, ο κάτοικος της Πτολεμαΐδας έχει να αντιμετωπίσει σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως και ο κάτοικος του Μιλάνου που ζει σε ένα βεβαρημένο από τοξικά αέρια περιβάλλον. Όμως, οι κοινές διεκδικήσεις τους μπορούν να αντιμετωπίσουν θέματα και να επιτύχουν λύσεις, συμβάλλοντας σημαντικά στην βελτίωση της ζωής και των υπολοίπων Ευρωπαίων πολιτών. 7. Πιστεύετε ότι είμαστε ως πολίτες επαρκώς ενημερωμένοι για την Ευρώπη και τα ευρωπαϊκά θέματα; Τα αυξημένα, σε σύγκριση πάντα με τις άλλες χώρες, ποσοστά συμμετοχής στις πολιτικές δραστηριότητες, όπως οι εκλογικές διαδικασίες είναι ένδειξη της πολιτικοποίησης στη χώρα μας. Όσον αφορά στα ευρωπαϊκά θέματα, σίγουρα χρειάζεται να υπάρξει περισσότερη ενημέρωση των πολιτών, όχι μόνο των Ελλήνων, αλλά και των Ευρωπαίων συνολικά. Ιδιαίτερα τώρα που αυξάνεται και ο ρόλος του Ευρωκοινοβουλίου και των ευρωβουλευτών, που εκλέγονται άμεσα από τους ίδιους τους πολίτες. 8. Ποια θεωρείτε τα βασικά ζητήματα που έχει να αντιμετωπίσει η Ευρώπη σε αυτή τη χρονική συγκυρία; Σίγουρα η οικονομική κρίση είναι ένα σημαντικό ζήτημα, καθώς και η επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Θεωρώ όμως, ότι η πρότασή μας για την Πράσινη Ανάπτυξη μπορεί να προσφέρει λύσεις και στα δύο ζητήματα, βάζοντάς μας σε ένα νέο πρότυπο ανάπτυξης που σέβεται το περιβάλλον, δημιουργώντας ταυτόχρονα νέες ευκαιρίες ανάπτυξης. 9. Πώς πιστεύετε ότι βλέπουν οι Έλληνες την Ευρώπη; Ως μεγάλο «ταμείο» και «διαιτητή» στην επίλυση δύσκολων δικαστικών ζητημάτων ή ως μια καινούργια πραγματικότητα, η οποία πιστεύουν πως θα καλυτερέψει τη ζωή τους και την καθημερινότητά τους; Νομίζω ότι οι Έλληνες έχουν ξεπεράσει προ πολλού την άποψη αυτή. Κατανοούν ότι κάθε ευρωπαϊκό κονδύλι που παίρνει η χώρα διατίθεται με συγκεκριμένους στόχους και για συγκεκριμένες δράσεις. Και σίγουρα καταφέραomikron 30 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Γιώργος Παπακωνσταντίνου
με να ξεπεράσουμε τη λογική ότι η Ευρώπη είναι διαιτητής, μιας και είμαστε μέρος μιας σύγχρονης πραγματικότητας, στην οποία συμμετέχουμε ισότιμα, συμβάλλοντας κι εμείς στην επίλυση ευρωπαϊκών θεμάτων. Βέβαια, αναγκαίο είναι να θυμούνται όλοι το ρόλο της χώρας μας, ο οποίος τα τελευταία πέντε χρόνια μόνο διεκδικητικός δεν ήταν. Όμως δεν έχουμε σκοπό να αφήσουμε άλλο τη χώρα στριμωγμένη στη γωνία. Είναι καιρός και πάλι να την κάνουμε συνδιαμορφωτή των εξελίξεων στην ευρωπαϊκή οικογένεια. 10. Περνούν οι ευρωπαϊκές πολιτικές στην καθημερινότητα; Βέβαια. Σας ανέφερα πριν την οικονομική κρίση, ή θέματα αγροτικής πολιτικής και περιβάλλοντος. Επιπλέον περίπου το 8090% της ευρωπαϊκής νομοθεσίας περνάει από το Ευρωκοινοβούλιο. Και αρκετά άλλα θέματα καθημερινότητας είναι άμεσα συνδεδεμένα με την καθημερινή μας ζωή, όπως η ασφάλεια των παιχνιδιών των παιδιών ή η ενεργειακή απόδοση των οικιακών συσκευών, αλλά και σημαντικά ζητήματα, όπως η συνολική δημοσιονομική κατάσταση της Ευρώπης και άρα και της χώρας μας. 11. Ήταν δύσκολη η απόφαση να αφήσετε την ελληνική πολιτική σκηνή για τα ευρωπαϊκά κοινοβουλευτικά έδρανα; Οφείλω να ομολογήσω πως ναι. Η πρόταση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ ήταν ιδιαιτέρως τιμητική για μένα. Την ίδια στιγμή, είχα μια εντολή από τους συμπολίτες μου στην Κοζάνη που με εξέλεξαν. Όμως η πρόκληση της διεκδίκησης λύσεων για θέματα που απασχολούν τον τόπο μου σε ένα μεγαλύτερο, ευρωπαϊκό πλαίσιο, αποτελεί πρόκληση. Πιστεύω πραγματικά ότι ο Νομός δεν έχασε ένα βουλευτή, αλλά κέρδισε έναν ευρωβουλευτή. Και γι’ αυτό θα βάλω τα δυνατά μου, να πετύχω περισσότερα για το τόπο μας. 12. Σκοπεύετε να επιστρέψετε κάποια στιγμή στο νομό Κοζάνης; Μα δεν σκοπεύω να φύγω από το νομό, ούτε να τον εγκαταλείψω. Βέβαια, θα αλλάξουν λίγο τα πράγματα, καθώς θα πρέπει να πηγαίνω και στις Βρυξέλλες. Όμως μετά από τόσα χρόνια έχουν δημιουργηθεί ισχυροί δεσμοί, που δύσκολα κόβονται. Θα είμαι παρών λοιπόν στα πολιτικά δρώμενα του Νομού και στο μέλλον. omikron 31 Ιούλιος - Αύγουστος 09
ΕΠΙΠΛΟ - ΕΠΙΠΛΟ KΟΥΖΙΝΑΣ - ΝΤΟΥΛΑΠΑ - ΠΟΡΤΑ
19ο χλμ. Πτολεμαΐδας - Κοζάνης τηλ.: 24610 96439 19ο χλμ. Πτολεμαΐδας - Κοζάνης
έχουμε αδυναμία... στη λεπτομέρεια!
ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΑΪΦΕΛ
ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΑΪΦΕΛ: Βάψιμο… made in Greece Του Σωκράτη Μουτίδη
Τ
ο 1997 ο Λευτέρης μαμαντζής, πρόεδρος της
μή να αναλαμβάναμε τη βαφή του πύργου». Έμελλε
εταιρείας steLma, επισκέφτηκε το Παρίσι μαζί
να περάσουν 12 χρόνια για να γίνει η επιθυμία τους
με τον γιό του Δημήτρη για τουριστικούς λόγους. κατά
πραγματικότητα.
την επίσκεψή τους στο σήμα κατατεθέν της Γαλλίας,
η εταιρεία steLma από την 31η του μάρτη ξεκί-
τον Πύργο του Άιφελ, ο Λευτέρης μαμαντζής είπε στο
νησε το έργο της βαφής του πύργου του Άιφελ, ένα
γιό του «αυτό είναι μεγάλο έργο, μακάρι κάποια στιγ-
έργου που επαναμβάνεται κάθε 7 χρόνια.
ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΑΪΦΕΛ: Βάψιμο… made in Greece
Όλα ξεκίνησαν όταν η steLma ενημερώθηκε από
τελεί μια πρόκληση για μας» λέει στο «Ο» ο αντιπρό-
την εταιρεία χρωμάτων με την οποία συνεργάζεται για
εδρος της steLma και γιος του ιδιοκτήτη και ιδρυτή
τη βαφή κρουαζιερόπλοιων σε ένα από τα μεγαλύτε-
της εταιρείας, Δημήτρης μαμαντζής, που γεννήθηκε
ρα ναυπηγεία του κόσμου, στο st. nazaire στις δυτικές
και μεγάλωσε στην Πτολεμαΐδα. Ο Δημήτρης συμμετέ-
όχθες του Ατλαντικού στη Γαλλία, για τον ευρωπαϊκό
χει ενεργά στην εταιρεία από το 2005, οπότε και ολο-
διαγωνισμό της 19ης βαφής του πύργου του Άιφελ.
κλήρωσε τον κύκλο των σπουδών του στην Ελλάδα και
χωρίς δεύτερη σκέψη, οι έλληνες επιχειρηματίες κα-
στην Αγγλία στους τομείς της μηχανολογίας και της
τέθεσαν τα σχετικά έγγραφα, πέρασαν τη φάση της
οργάνωσης και διοίκησης κατασκευαστικών έργων. η
προαξιολόγησης και έφτασαν στην τελική φάση μαζί
βαφή του πύργου του Άιφελ είναι ουσιαστικά το πρώ-
με άλλες 9 μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες, εκ των οποί-
το μεγάλο έργο που αναλαμβάνει η εταιρεία μέσα από
ων μια ιταλική, μια γερμανική και οι υπόλοιπες γαλλικές,
ευρωπαϊκό διαγωνισμό. η steLma συμμετείχε, επί-
μεταξύ αυτών και η εταιρεία που επί 28 συναπτά έτη
σης, στο έργο της μεταφοράς του φυσικού αερίου στη
αναλάμβανε τη βαφή του πύργου.
χώρα μας, ενώ ολοκλήρωσε το 50% του εργοστασίου
«καταθέσαμε μια πολύ ανταγωνιστική προσφορά
πολυπροπυλενίου στη θεσσαλονίκη. Στο εξωτερικό,
και σε συνδυασμό με τη δυναμική μας παρουσία στη
εκτός από τη βαφή νεότευκτων κρουαζιερόπλοιων, έχει
Γαλλία από το 2006, πήραμε το έργο, το οποίο απο-
αναλάβει εδώ κι ένα μήνα το έργο της βαφής 1700 κε-
ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΑΪΦΕΛ: Βάψιμο… made in Greece
ραιών κινητής τηλεφωνίας της France Telecom σε όλη τη Γαλλία και συμμετέχει στην κατασκευή του μεγαλύτερου διυλιστηρίου στον κόσμο στο Κουβέιτ. Στο έργο της βαφής του πύργου του Άιφελ συμμετέχουν 40 εργαζόμενοι. Από αυτούς οι 10 αποτελούν το συνεργείο τοποθέτησης των «σχοινιών ζωής» και των διχτυών ασφαλείας, οι 5 αποτελούν το διοικητικό προσωπικό και οι 25 είναι οι βαφείς, οι οποίοι είναι εναερίτες εκπαιδευμένοι στη βαφή σε μεγάλα ύψη. «Η πρώτη ελληνική ομάδα που έφτασε στο Παρίσι για να ξεκινήσει τις εργασίες ήταν οι βαφείς, οι οποίοι εκπαιδεύτηκαν στη συνέχεια στην αναρρίχηση. Όμως επειδή η διαδικασία ήταν χρονοβόρα, καθώς απαιτείται ειδική άδεια αναρριχητή από τον επίσημο παγκόσμιο οργανισμό, αποφασίσαμε να προσλαμβάνουμε εναερίτες και αναρριχητές και να τους εκπαιδεύουμε στη βαφή» εξηγεί ο Δημήτρης Μαμαντζής. Η εκπαίδευση των βαφέων περιλαμβάνει θεωρία και πρακτική σε πύργο αναρρίχησης και στη συνέχεια στον πύργο του Άιφελ, προκειμένου να πάρουν και την ειδική άδεια για την αναρρίχησή τους στο μνημείο της Γαλλικής Δημοκρατίας.
omikron 36 Ιούλιος - Αύγουστος 09
ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΑΪΦΕΛ: Βάψιμο… made in Greece
Ήδη από την 31η Μαρτίου, οπότε και ξεκίνησαν οι εργασίες, οι βαφείς έχουν καλύψει περίπου 20.000 τετραγωνικά μέτρα κι έχουν κατέβει περίπου 50 μέτρα από την κορυφή. «Αφαιρούμε χρώμα μόνο στα σημεία που εντοπίζουμε σκουριά και εμφανείς αστοχίες. Στα υπόλοιπα τμήματα κάνουμε καθαρισμό και στη συνέχεια βάφουμε με το διακριτικό χρώμα του πύργου, το μπρονζέ του Άιφελ όπως λέγεται» εξηγεί τη διαδικασία ο κ. Μαμαντζής. Ο πύργος του Άιφελ είναι βαμμένος σε τρεις αποχρώσεις, με την πιο ανοιχτή να εφαρμόζεται στο ψηλότερο μέρος του πύργου, τη λιγότερο ανοιχτή στο μεσαίο και την πιο κλειστή να εφαρμόζεται στο κάτω μέρος. «Όσο κατεβαίνουμε η δουλειά γίνεται πιο εύκολη όσον αφορά στις καιρικές συνθήκες. Όμως, αποκτά άλλου είδους δυσκολία, καθώς στα πιο χαμηλά επίπεδα κυκλοφορούν τουρίστες κι εκεί πρέπει να υπάρχει απόλυτη συνεργασία με τη διεύθυνση του πύργου, ώστε να μην υπάρξουν καθυστερήσεις. Οι ειδικοί, πάντως, λένε ότι είναι πολύ πιο ασφαλές να εργάζεσαι σε υψόμετρο 300 μέτρων παρά στα 100. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν ένας εργάτης φτάνει στα
Δημήτρης και Λευτέρης Μαμαντζής
χαμηλά, οι άμυνες του οργανισμού του χαλαρώνουν. Επίσης, έτσι όπως είναι η δομή του πύργου, όταν είσαι ψηλά δεν βλέπεις κάτω το έδαφος, όταν όμως είσαι στα
Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 6 εκ. ¬, αλλά
100 μέτρα βλέπεις το κενό και σαφώς είναι πιο δύσκο-
θα αυξηθεί λόγω του ότι προστέθηκαν και εργασίες
λο» προσθέτει ο κ. Μαμαντζής.
στο πιο διάσημο εστιατόριο του Παρισιού, αυτό του
Ο πύργος του Άιφελ θα βαφεί μια φορά. Η εργολα-
Ιουλίου Βερν, το οποίο βρίσκεται στον πύργο. Εντύπω-
βία προβλέπει μόλις 5% αστοχίες στο χρώμα. Επίσης,
ση, επίσης, προκαλεί το κίνητρο που δίνουν οι Γάλλοι
υπάρχει η πρόβλεψη οι εργασίες να γίνονται και κατά
στους εργάτες της STELMA, προκειμένου να συντη-
τη διάρκεια της νύχτας όταν οι εργάτες φτάσουν στα
ρήσουν το μνημείο τους, προβλέποντας μπόνους για
χαμηλά στρώματα, κι αυτό γιατί δεν πρέπει να υπάρχει
κάθε αστοχία ή ζημιά που θα εντοπίζεται στη δομή του
από κάτω κόσμος.
πύργου.
Εντυπωσιακό του τρόπου με τον οποίο δουλεύουν
Η διαδικασία αυτή προβλέπει τη φωτογράφηση και
οι Γάλλοι είναι το γεγονός ότι υποχρέωσαν την εταιρεία
την κοινοποίηση της αστοχίας με ειδικό έντυπο στη δι-
STELMA να εγκαταστήσει καθαριστήριο ρούχων στην
οίκηση του πύργου. Στο επίπεδο που δουλεύουν οι βα-
είσοδο του πύργου, ώστε αν κάποιο ρούχο επισκέπτη
φείς, εγκαθίσταται φορητός μετεωρολογικός σταθμός,
λερωθεί από τη μπογιά την ώρα των εργασιών, να κα-
ο οποίος καταγράφει θερμοκρασία, επίπεδο υγρασίας
θαριστεί επί τόπου κι αν όχι προβλέπεται αποζημίωση!
και ταχύτητα ανέμου. Όταν η υγρασία είναι σε υψηλά omikron 37 Ιούλιος - Αύγουστος 09
ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΑΪΦΕΛ: Βάψιμο… made in Greece
επίπεδα ή βρέχει και ο άνεμος είναι ισχυρός, η εργολαβία παίρνει παράταση επίσημα από την διεύθυνση του πύργου κατά μια μέρα. «Θεού θέλοντος και καιρού επιτρέποντος, λοιπόν, και κυρίως χωρίς ατυχήματα, σύμφωνα με τη σύμβαση, το έργο θα ολοκληρωθεί στις αρχές Νοεμβρίου του 2010» μας λέει με καμάρι ο κ. Μαμαντζής. Η STELMA έχει 40 χρόνια εμπειρίας σε εργασίες αντισκουριακής προστασίας. Είναι μια από τις ελάχιστες εταιρείες στην Ευρώπη που διαθέτει τέτοια τεχνογνωσία. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο, ότι η STELMA έχει βάψει ένα τμήμα του κρουαζιερόπλοιου Queen Mary II, κότερα γνωστών επιχειρηματιών παγκοσμίου φήμης, τον πύργο ελέγχου του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος και άλλα μεγάλα έργα σε Βουλγαρία, Πολωνία, Γαλλία και Κουβέιτ. «Είναι αναμφισβήτητα πρόκληση για μας αυτό το έργο και το αντιμετωπίζουμε με δέος. Είναι ο πύργος του Άιφελ! Έχει μεγάλη βαρύτητα για μας και πιστεύω πως μόλις ολοκληρωθεί το έργο θα υπάρξει και συνέχεια» προβλέπει ο Δημήτρης Μαμαντζής.
omikron 38 Ιούλιος - Αύγουστος 09
ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΑΪΦΕΛ: Βάψιμο… made in Greece
Συνοπτικά στοιχειά 19ης καμπάνιας βαφής του πύργου Άιφελ Από την ολοκλήρωση της κατασκευής του το 1889 έως και σήμερα ο Πύργος του Άιφελ βάφεται σχεδόν κάθε 7 χρόνια. Η 19η καμπάνια βαφής ξεκίνησε επισήμως στις 31 Μαρτίου 2009 και αναμένεται να ολοκληρωθεί σε 18 μήνες, κατά την διάρκεια της οποίας ο Πύργος θα παραμείνει ανοιχτός στο κοινό συνεχώς.
Πληροφορίες για τον πύργο του Άιφελ ➢ 6,9 εκατομμύρια το 2008 (75% μη γαλλικής εθνικότητας) ➢ 243.760.000 επισκέπτες από το άνοιγμά του το 1889
➢ Υψόμετρο ορόφων: 1ος: 57 μέτρα, 2ος: 115 μέτρα,
➢ 324 μέτρα ύψος (συμπεριλαμβανομένων των κεραι-
3ος: 276 μέτρα
ών – 120 συνολικά τον αριθμό)
➢ Φωτισμός: 336 φωτιστικά συστήματα ιωδίου &
➢ 10.100 τόνοι συνολικό βάρος κατασκευής
20.000 λάμπες
➢ 18.000 μεταλλικά τμήματα & 2,5 εκατομμύρια καρ-
➢ Συχνότητα φωτισμού: 5 λεπτά/ ώρα από τη δύση
φιά
του ηλίου έως τις 02:00 πμ
Στοιχεία και Μεγέθη Εργολαβίας Συνολική επιφάνεια προς βαφή Εργατικό δυναμικό Οργανικό χρώμα
250.000 m2 25 Εξειδικευμένοι Εναερίτες - Βαφείς 10 Τεχνικοί Εγκατάστασης Σχοινιών - Διχτυών Μπρονζε τουρ Άιφελ (Bronze tour eiffel)
Προμηθευτής χρωμάτων
Jotun (Νορβηγία)
Προϋπολογισμός έργου
Περίπου 6.000.000 ¬ (συμπερ. ΦΠΑ) 60 Τόνοι Χρώματος 50 km Σχοινιών Πρόσβασης ("Σχοινιά Ζωής") 50 Στρέμματα Διχτυών Ασφαλείας
Απαιτούμενα υλικά - Εξοπλισμός
1.500 Βούρτσες - Ρολά 1.500 Σετ Φόρμες Εργασίας - Βαφής 1.000 Ζευγάρια Ειδικά Γάντια 1.000 ειδ. Εργαλεία Προετοιμασίας Επιφάνειας 1.000 Γυαλιά Προστασίας κ.α. omikron 39 Ιούλιος - Αύγουστος 09
ΣΧΟΛΗ ΙΠΠΑΣΙΑΣ «ΒΕΡΝΟΝ» Όταν το άλογο γίνεται ένα με το ανθρώπινο σώμα Του Σωκράτη Μουτίδη
Κ
ατά την αρχαιότητα η φοράδα «Αύρα», που ανήκε στον κορίνθιο φειδώλα και κέρδισε πολλούς αγώνες στα Ίσθμια, απέκτησε τη φήμη που της χάρισε την αιωνιότητα, όταν κατά τη διάρκεια αγώνα σε στροφή στο πέ-
ταλο του ιπποδρόμου κι ενώ ο αρματοδρόμος οδηγός της έπεσε από το άρμα του, κατάφερε να το επαναφέρει και με ταχύτητα ανέμου να κερδίσει την ιπποδρομία. Για το κατόρθωμα αυτό της «Αύρας», οι κορίνθιοι τιμώντας την, της έστησαν άγαλμα. Άραγε, πόσα αγάλματα θα στήνονταν σε όλο τον κόσμο, προς τιμήν των αλόγων που έδωσαν ζωή σε ανθρώπους με αναπηρίες, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή τους; Ο λόγος για τη θεραπευτική ιππασία, η οποία στη χώρα μας άρχισε να γίνεται γνωστή μόλις την τελευταία δεκαετία. το τολμηρό βήμα να ανοίξει σχολή ιππασίας στο Βαρυκό του νομού φλώρινας, δίνοντας έμφαση στο κομμάτι της αποκατάστασης και θεραπείας με τη βοήθεια του αλόγου, αποφάσισε να κάνει η ελληνογερμανίδα Αλεξάνδρα ζουρνατζή. με εμπειρία δέκα και πλέον χρόνων πάνω στη θεραπευτική ιππασία και με πολλές εκπαιδεύσεις στη Γερμανία, όπου και ζούσε μέχρι το 2004, η κ. ζουρνατζή δημιούργησε σε ένα χώρο 11 στρεμμάτων στο Βαρυκό τη σχολή ιππασίας «Βέρνον». η κ. ζουρνατζή απόφοιτος των τμημάτων παιδαγωγικής και ψυχολογίας του πανεπιστήμιου μονάχου, έχοντας στις αποσκευές της πολλά χρόνια πρακτικής άσκησης σε κέντρα θεραπευτικής ιππασίας στη Γερμανία, αποφάσισε να μεταφέρει την εμπειρία και τη γνώση της στην Ελλάδα. μάλιστα, αυτή την περίοδο στη σχολή της φιλοξενεί την Πία, μια Γερμανίδα κοινωνική λειτουργό, η οποία ήρθε να εκπαιδευτεί πάνω στη θεραπευτική ιππασία.
omikron magazine
«ΒΕΡΝΟΝ» Σχολή Ιππασίας
«Έκανα ιππασία από τα έξι μου χρόνια και αγαπώ πολύ τα άλογα. Έτσι μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου αποφάσισα να συνδυάσω το χόμπι μου με το επάγγελμά μου, γιατί μου αρέσει πάρα πολύ να δουλεύω με παιδιά που έχουν νοητικά και κινητικά προβλήματα» λέει στο «Ο» η κ. Ζουρνατζή, εξηγώντας τους λόγους που την έφεραν κοντά στη θεραπευτική ιππασία. Τι είναι, όμως, η θεραπευτική ιππασία και σε ποιους απευθύνεται; Σύμφωνα με το Σύνδεσμο Θεραπευτικής Ιππασίας Ελλάδας, μέλος του οποίου είναι και η Σχολή «Βέρνον» στο Βαρυκό, η θεραπευτική ιππασία βασίζεται σε εναλλακτικά προγράμματα ο Σωκράτης Μουτίδης με την ιδιοκτήτρια της σχολής κα. Αλεξάνδρα Ζουρνατζή
αποκατάστασης που χρησιμοποιούν
το άλογο ως μέσο θεραπείας, βελτιώνοντας την υγεία και την ποιότητα ζωής των ατόμων με φυσική, νοητική ή συναισθηματική υστέρηση. Ουσιαστικά το άλογο γίνεται προέκταση του σώματός τους, βοηθώντας τα να ανακαλύψουν πρωτόγνωρα συναισθήματα, όπως η χαρά ενός περιπάτου, μιας βόλτας στην ύπαιθρο και κυρίως να νιώσουν την αίσθηση της απελευθέρωσης που προσφέρει η κινητική και προσωπική ανεξαρτησία. Όταν το άλογο περπατά, μιμείται τον ανθρώπινο βηματισμό, μεταφέροντας στον κορμό του ιππέα του, την ίδια ακριβώς κίνηση που μεταδίδουν τα πόδια στους ανθρώπους με φυσιολογική κίνηση. Έτσι αναπτύσσονται σημαντικά οι μύες του κορμού των ατόμων με δυσκολίες στην κίνηση, ενώ παράλληλα το ευθύ κάθισμα διευκολύνει την αναπνοή τους. Η θεραπευτική ιππασία γυμνάζει παθητικά, αναπτύσσει την συμμετρία του σώματος, βελτιώνει την λειτουργική ικανότητα και αντοχή, διευκολύνει την ομαλή σκέψη και εξασκεί την αίσθηση της ισορροπίας, αυξάνει την αντίληψη και τον έλεγχο των κινήσεων του ιππέα, βοηθάει τον αναβάτη να ξεπεράσει διάφορες φοβίες (όπως τη φοβία της κίνησης του αλόγου), τονώνει ψυχολογικά και αυξάνει αισθητά τον αυτοσεβασμό του ιππέα. «Εννοείται βέβαια πως δεν πιέζουμε κανέναν να κάνει ιππασία, θέλουμε το παιδί να δει την ιππασία ως διασκέδαση και δραστηριότητα που θα του προσφέρει ευχάριστες στιγμές» προσθέτει η κ. Ζουρνατζή, η οποία συνεργάζεται με φυσιοθεραπευτές, οι οποίοι και αποφασίζουν αν κάποιος μπορεί να προχωρήσει με τη θεραπευτική ιππασία και σε τι θα τον βοηθήσει. Η θεραπευτική ιππασία απευθύνεται κυρίως σε άτομα με νοητικά, σωματικά, νευρολογικά ή ψυχολογικά προβλήματα και αναπηρίες. Επουλώνει ή αποκαθιστά παθήσεις και αναπηρίες σε άτομα που έχουν κινητικά προβλήματα από ορθοπεδικά τραύματα, από βλάβες του κεντρικού νευρολογικού συστήματος, από παιδικές εγκεφαλοπάθειες και από σκλήρυνση κατά πλάκας. Επίσης, είναι ευεργετική για ανθρώπους που πάσχουν από σωματικές ή νοητικές αναπηρίες, όπως το σύνδρομο Down, ο αυτισμός, ακόμα και οι μαθησιακές δυσκολίες ή η κώφωση.
omikron magazine
H Πία είναι μια Γερμανίδα κοινωνική λειτουργός, η οποία ήρθε στη σχολή να εκπαιδευτεί πάνω στη θεραπευτική ιππασία.
«ΒΕΡΝΟΝ» Σχολή Ιππασίας
«Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως δεν μπορούν όλα τα παιδιά να κάνουν θεραπευτική ιππασία. Γι’ αυτό την απόφαση αυτή, την παίρνει ο φυσιοθεραπευτής των ασθενών, γιατί γνωρίζει καλύτερα τι χρειάζονται και αν μπορούν να ωφεληθούν» μας λέει η κ. Ζουρνατζή. Δυστυχώς, όμως, το ενδιαφέρον δεν είναι τόσο μεγάλο κι αυτό οφείλεται στην έλλειψη ενημέρωσης και στο γεγονός ότι δεν είναι λίγοι οι γονείς που έχουν παιδιά με αναπηρία και επιλέγουν να κρατούν το πρόβλημα «μέσα στο σπίτι», με αποτέλεσμα να στερούν την ευκαιρία θεραπείας και βελτίωσης της σωματικής και συναισθηματικής κατάστασης των παιδιών τους. «Αυτό είναι κάτι που μου προκάλεσε μεγάλη έκπληξη σε σχέση με την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα, γιατί στη Γερμανία πρέπει να σας πω ότι η θεραπευτική ιππασία καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία» αναφέρει η κ. Ζουρνατζή, η οποία άρχισε να ανακαλύπτει πολλές από τις διαφορές της γερμανικής από την ελληνική πραγματικότητα, όταν ξεκίνησε με τη δημιουργία της σχολής. Η σχολή ιππασίας «Βέρνον» διαθέτει συνολικά δεκαέξι άλογα, από τα οποία τα επτά «δουλεύουν» μόνο για τη θεραπεία παιδιών με νοητική ή κινητική αναπηρία και ανήκουν σε ράτσα που δεν υπάρχει στη χώρα μας. Τα άλογα κάνουν τη γυμναστική σε έναν μεγάλο στίβο μπροστά από τους στάβλους, οι οποίοι λειτουργούν με βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα και υπόκεινται σε συχνούς ελέγχους και εξετάσεις από τις αρμόδιες υγειονομικές και κτηνιατρικές αρχές. Αξίζει να σημειωθεί πως όλη η ενέργεια που χρησιμοποιείται στις εγκαταστάσεις της σχολής, παράγεται από φωτοβολταϊκό σύστημα, γεγονός που αποδεικνύει μια ακόμη διαφορά στον τρόπο λειτουργίας της σχολής σε σχέση με τα ισχύοντα. Ένας από τους άμεσους στόχους της κ. Ζουρνατζή είναι να προχωρήσει στην κατασκευή σκέπαστρου του στίβου, μιας και ο χειμώνας στη περιοχή είναι βαρύς και η σχολή δεν μπορεί να μένει κλειστή το χειμώνα. Άλλωστε δεν είναι λίγοι, μικροί και μεγάλοι, που ακολουθούν πρόγραμμα εκμάθησης ιππασίας με διαδρομές στη γύρω περιοχή. «Νομίζω πως ο κόσμος ακόμη νομίζει πως η ιππασία είναι ένα χόμπι που αφορά μόνο στους πλούσιους, κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει πλέον, καθώς η ιππασία είναι προσιτή πια σε όλους» καταλήγει η κ. Ζουρνατζή. omikron 46 Ιούλιος - Αύγουστος 09
«ΒΕΡΝΟΝ» Σχολή Ιππασίας
Ο ξενοφών στο «Περί ιππικής» αναφέρει πως επειδή οι πολίτες των ελληνικών κρατών ήταν υποχρεωμένοι να προμηθεύονται μόνοι τους τον οπλισμό, οι ιππείς προέρχονταν από τις πλουσιότερες τάξεις, δηλαδή την αριστοκρατία. Σήμερα μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η ιππασία είναι ένα σπορ για όλους και μάλιστα το άλογο είναι ο καλύτερος σύντροφος εκείνων που πραγματικά το έχουν ανάγκη, καθώς γίνεται ένα με το ανθρώπινο σώμα.
Σχολή Ιππασίας "ΒΕΡΝΟΝ"
Σχολή Ιππασίας "ΒΕΡΝΟΝ" 2ο χλμ. Βαρικού - Λεχόβου κιν.: 6977 295283 e-mail: sassulette@freenet.de omikron 47 Ιούλιος - Αύγουστος 09
ΕΚΘΕΣΗ
- ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ
ΜΑΥΡΟ∆ΕΝ∆ΡΙ ΚΟΖΑΝΗΣ ΤΗΛ-FAX:
24610 96126 24610 96171-96797
ΕΚΘΕΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟNIΚΗΣ
25ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ 39 ΝΕΑ ΕΥΚΑΡΠΙΑ ΤΗΛ:
2310 688532
Déjà vu
ΣΑΚΗΣ ΛΙΤΣΙΟΣ: Από την Κοζάνη στο «FAME LAB» Του Σωκράτη Μουτίδη
omikron magazine
Déjà vu Σάκης Λίτσιος
Έ
νας δευτεροετής φοιτητής του τμήματος βιολογί-
έναν ξεχωριστό τρόπο για να μεταδώσει με απλά λό-
ας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσα-
για τι είναι το Déjà vu. Φόρεσε μια μακό μπλούζα, η
λονίκης, ο Κοζανίτης Σάκης Λίτσιος, «έβαλε κάτω» δι-
οποία είχε μπροστά έναν θαλάσσιο ιππόκαμπο (γιατί
δάκτορες, ερευνητές και καθηγητές θετικών επιστημών,
ο ιππόκαμπος του μυαλού ευθύνεται για το Déjà vu)
οι οποίοι συμμετείχαν στο διαγωνισμό Fame Lab του
και ξεδίπλωσε το ταλέντο του μπροστά στην πενταμε-
British Council στην Αθήνα (το British Council είναι ο
λή επιτροπή του Βρετανικού Συμβουλίου, στην οποία
κύριος οργανισμός της Βρετανίας για τις διεθνείς πολι-
συμμετείχαν τέσσερις επιστήμονες, μεταξύ αυτών και
τισμικές σχέσεις). Το αντικείμενο του διαγωνισμού που
ο γνωστός παραγωγός του BBC Din Couper, αλλά και
διοργάνωσε το Βρετανικό Συμβούλιο, ήταν η ανάδειξη
ο ηθοποιός Αντώνης Καφετζόπουλος, διότι η επιτροπή
ταλέντων στις θετικές επιστήμες και ο διαγωνιζόμενος
έκρινε μεταξύ άλλων και το ταλέντο της μεταδοτικότη-
έπρεπε μέσα σε τρία λεπτά να εξηγήσει στην κριτική
τας του υποψηφίου. Η παρουσίαση του Σάκη κέρδισε
επιτροπή με απλά λόγια ένα επιστημονικό θέμα, χωρίς,
τις εντυπώσεις και το…διαγωνισμό.
όμως, αυτό να γίνει εις βάρος της επιστημονικής εγκυρότητας.
Το Déjà vu είναι γαλλικός όρος και αναφέρεται στην κατάσταση, όπου κάποιος έχει την αίσθηση ότι ένα γε-
Ο Σάκης Λίτσιος, ένας ενθουσιώδης νέος με σπου-
γονός που τώρα βιώνει/ακούει έχει επαναληφθεί στο
δές στο αντικείμενο της βιολογίας συμμετείχε στον
παρελθόν και σημαίνει «αυτό το έχω ξαναδεί» ή «αυτό
διαγωνισμό και ήταν ένας μόνο από τους δύο συμμε-
το έχω ξαναζήσει». Οι ερευνητές αναφέρουν πως το
τέχοντες από τη Θεσσαλονίκη μαζί με μια ερευνήτρια
Déjà vu μπορεί να εξηγηθεί επιστημονικά, ψυχολογι-
βιοχημικό. Στο διαγωνισμό συμμετείχαν, επίσης, άλλα
κά και μεταφυσικά. Η μεταφυσική μιλά για μετενσάρ-
οκτώ άτομα από την Αθήνα και αυτοί προκρίθηκαν στην
κωση κάτι που οδήγησε πολλούς σε αιρέσεις κατά το
τελική φάση από 54 άτομα συνολικά που δήλωσαν συμ-
παρελθόν. Σύμφωνα, όμως, με την έρευνα του Σάκη
μετοχή από όλη την Ελλάδα. Ένας από τους σκοπούς
Λίτσιου (την οποία και μπορείτε να διαβάσετε αμέσως
του Fame Lab (του εργαστηρίου του μυαλού) είναι να
μετά), είναι κάτι πολύ πιο απλό, καθώς «η επιστήμη
δείξει ότι η επιστήμη δεν είναι κάτι το τόσο πολύπλοκο,
λέει ότι πρόκειται για ένα απλό βραχυκύκλωμα που
όσο φαντάζει και πως μπορεί να γίνει κατανοητή από
συμβαίνει στον εγκέφαλο και μας μπερδεύει. Αυτό
τον καθένα χάρη στη σωστή προσέγγιση. Αυτό και έκα-
συμβαίνει στην περιοχή του εγκεφάλου που ονομά-
νε ο Σάκης Λίτσιος, ο οποίος μέσα σε τρία λεπτά με
ζεται ιππόκαμπος, ο οποίος είναι και υπεύθυνος για
παραστατικότητα εξήγησε με απλά λόγια τι συμβαίνει
την ταξινόμηση των πληροφοριών. Όταν δεχόμαστε
όταν το μυαλό μας βρίσκεται σε κατάσταση παραμνη-
μια πληροφορία, ο ιππόκαμπος αν θεωρήσει ότι είναι
σίας (paramnesia), το λεγόμενο φαινόμενο Déjà vu.
άχρηστη τη διαγράφει, αλλιώς την αποθηκεύει και
«Η επιλογή του θέματος έγινε κατά κάποιο τρόπο
την ανακαλεί όταν τη χρειαστούμε. Κάποιες φορές,
τυχαία. Στη ζωή μου δεν πηγαίνω κάπου αποφασι-
λοιπόν, όταν συμβαίνει το βραχυκύκλωμα, ο ιππόκα-
σμένος να νικήσω και έχω μάθει να εξετάζω κάθε
μπος αντί να την ανακαλέσει όταν τη χρειαστεί στο
βήμα ξεχωριστά. Την περίοδο, λοιπόν, που σκεφτό-
μέλλον, την ανακαλεί εκείνη τη στιγμή μέσα σε κλά-
μουν ποιο θέμα να επιλέξω για την παρουσίαση στον
σματα δευτερολέπτου κι έτσι εμείς νομίζουμε πως
τελικό, μιλούσα με μια κοπέλα, η οποία μου έλεγε
αυτό που ζούμε το έχουμε ξαναζήσει».
ότι για ένα χρονικό διάστημα είχε συχνά Déjà vu και
Κάποιοι από εσάς μπορεί να σκεφτείτε «σιγά το
αυτή η τυχαία συζήτηση μου κίνησε το ενδιαφέρον»
πράγμα, το έχω ξαναζήσει αυτό», τι συμβαίνει, όμως,
εξηγεί ο Σάκης. Στη συνέχεια αναζήτησε επιστημονι-
όταν το Déjà vu συμβαίνει όταν επισκέπτεστε μια πόλη
κές εργασίες για το θέμα, τις μελέτησε και επινόησε
για πρώτη φορά; Πως μπορεί η επανάληψη του φαινο-
omikron 52 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Déjà vu Σάκης Λίτσιος
μένου της παραμνησίας να επηρεάσει την καθημερινότητά μας; Οι επιστήμονες αναφέρουν πως στατιστικά άνθρωποι που έχουν τρεις με τέσσερις φορές την εβδομάδα Déjà vu για πολλά χρόνια, οδηγούνται σε… σχιζοφρένεια. Επιθυμία του Σάκη Λίτσιου είναι να γίνει αρχικά γενετιστής. Απώτερος στόχος του, όμως, είναι να ασχοληθεί με τη Βιοηθική, με όλα αυτά τα ζητήματα δηλαδή που έχουν σχέση με την ανάπτυξη της βιολογίας και της ιατρικής και που άπτονται θεμάτων ηθικής, όπως για παράδειγμα οι αμβλώσεις, οι κλωνοποιήσεις κλπ. Πρόκειται για ένα επιστημονικό πεδίο που δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στη χώρα μας. «Το ωραίο με την επιστήμη της βιολογίας είναι ότι σου λύνονται πολλές απορίες και ανοίγεται μπροστά σου ένας κόσμος με πληροφορίες και γνώσεις που δεν έχεις φανταστεί» μας λέει ο Σάκης και προσθέτει πως «είναι μεγάλο λάθος που στη χώρα μας η βιολογία διδάσκεται σε δυο μαθήματα στο γυμνάσιο και μετά στο λύκειο προσπαθούν να στα φορτώσουν όλα. Πιστεύω πως αν διδάσκονταν το μάθημα της βιολογίας απλοποιημένο στο δημοτικό, τότε πάνω από το 90% του πληθυσμού θα ήταν εθελοντές αιμοδότες, γιατί θα μάθαιναν με απλά λόγια ότι η αιμοδοσία κάνει καλό στον ανθρώπινο οργανισμό και βέβαια σώζει ζωές». Ο Σάκης Λίτσιος, είχε μικρότερος αρκετές φορές Déjà vu. Όμως σίγουρα ο ιππόκαμπος του μυαλού του δεν είχε βραχυκυκλώσει μόλις ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα του διαγωνισμού του Βρετανικού Συμβουλίου. Πολύ απλά γιατί αυτό… δεν το είχε ξαναζήσει!
Déjà vu: Μετενσάρκωση ή εγκεφαλικό βραχυκύκλωμα; (Σάκης Λίτσιος)
Το ωραίο με την επιστήμη της βιολογίας είναι ότι σου λύνονται πολλές απορίες και ανοίγεται μπροστά σου ένας κόσμος με πληροφορίες και γνώσεις που δεν έχεις φανταστεί...
Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που ζουν σε αυτόν τον πλανήτη έχουν βιώσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους μια κατάσταση, την οποία αποκαλούμε εμπειρία déjà vu, το οποίο στα γαλλικά σημαίνει "το έχω ξαναδεί". Στα ελληνικά αυτό το φαινόμενο ονομάζεται "προμνησία". Η ελληνική ορολογία μάλιστα αποκαλύπτει και το τι είναι αυτή η εμπειρία αν απλά αναλύσουμε τις λέξεις που τη συνθέτουν: προ + μνήμη, δηλαδή μνήμη εκ των προτέρων . Παρ’ όλο που αυτές οι εμπειρίες αποτελούν ένα ιδιαίτερα συχνό και γενικευμένο φαινόμενο, αξίζει να αναφέρουμε πως οι άνθρωποι που βιώνουν déjà vu πάρα πολύ συχνά και για μεγάλο χρονικό διάστημα, οδηγούνται στατιστικά στη σχιζοφρένεια. omikron 53 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Déjà vu Σάκης Λίτσιος
Τι ακριβώς είναι μία εμπειρία déjà vu; Για να κατανοή-
είναι να "ταξιθετεί" τις πληροφορίες που δεχόμαστε. Όταν
σουμε πλήρως το τι είναι μια εμπειρία déjà vu, θα αναφέρω
λοιπόν λαμβάνουμε μία νέα πληροφορία, αυτή οδηγείται στον
ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Φανταστείτε ότι βρίσκεστε
εγκέφαλο και συγκεκριμένα στον ιππόκαμπο, ο οποίος πρέ-
σε ένα καφέ στο Παρίσι, είναι μεσημέρι και απολαμβάνετε
πει να κρίνει την τύχη της. Ποια μπορεί να είναι η τύχη μιας
τον καφέ σας. Kαθώς κάθεστε περνάει από μπροστά σας
πληροφορίας; Είτε να θεωρηθεί άχρηστη και να διαγραφεί,
ένας άνδρας ο οποίος φοράει ένα κόκκινο καπέλο και έχει
είτε να θεωρηθεί χρήσιμη και να σταλεί στον εγκεφαλικό
μαζί του ένα σκυλί δαλματίας. Ξαφνικά συνειδητοποιείτε ότι
φλοιό προς αποθήκευση ώστε να την ανακαλέσουμε στη
έχετε βιώσει ακριβώς την ίδια κατάσταση κάποια στιγμή στο
μνήμη μας κάποια στιγμή στο μέλλον, όταν ο εγκέφαλος το
παρελθόν. Βρισκόσασταν στο συγκεκριμένο μαγαζί , την ίδια
κρίνει σκόπιμο.
ώρα της ημέρας και πέρασε από μπροστά σας ακριβώς ο
Τι συμβαίνει όταν παθαίνουμε déjà vu; Ας υποθέσουμε
ίδιος άντρας, με το ίδιο κόκκινο καπέλο, έχοντας μαζί του
ότι έχουμε μπροστά μας ένα τοπίο. Οι πληροφορίες του το-
ακριβώς το ίδιο σκυλί. Σας ταράζει λίγο το γεγονός και ανα-
πίου οδηγούνται στον ιππόκαμπο, ο ιππόκαμπος τις κρίνει
ρωτιέστε τι συμβαίνει. Μήπως έχω αρχίσει να τα χάνω; Μή-
ως χρήσιμες και έπειτα τις στέλνει στον εγκεφαλικό φλοιό
πως βιώνω κάποια μετενσάρκωση; Οι πιο πονηροί από σας
προς αποθήκευση. Κατά τη διάρκεια όμως της αποθήκευ-
ίσως πουν: σιγά το πράγμα, είναι απλά μία σύμπτωση, ένα
σης, συμβαίνει ένα μικρό λάθος και αντί οι πληροφορίες να
παιχνίδι της τύχης και όντως το έχω ξαναζήσει’’. Έρχομαι
αποθηκευτούν για μελλοντική χρήση όπως προαναφέρθηκε,
να συμφωνήσω εν μέρει μαζί τους και αιτιολογώ το εν μέρει
αυτές αποθηκεύονται και αυτόματα ανακαλούνται στη μνήμη
αντιπαραθέτοντας μία ερώτηση: Τι συμβαίνει αν η συγκεκρι-
μας. Ποιο είναι όμως το κλειδί της υπόθεσης; Όλες αυτές οι
μένη είναι η πρώτη φορά που επισκέπτεσθε τη Γαλλία και
διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στον εγκέφαλο, δηλαδή
εκ των πραγμάτων είναι αδύνατον να έχετε ζήσει ακριβώς
η λήψη, η αποθήκευση και η ανάκληση των πληροφοριών,
την ίδια εμπειρία στο παρελθόν; Τότε μιλάμε σίγουρα για μία
συμβαίνουν σε απειροελάχιστο χρόνο. Ως αποτέλεσμα όταν οι πληροφορίες έχουν ανακληθεί
εμπειρία déjà vu. Τι όμως πραγματικά συμβαίνει; Υπάρχει μία περιοχή του
στη μνήμη μας, το τοπίο μπροστά μας είναι ακριβώς το ίδιο,
εγκεφάλου η οποία ονομάζεται ιππόκαμπος, λόγω της, με
μη έχοντας τον απαραίτητο χρόνο για να αλλάξει. Έτσι μας
πολλή φαντασία μορφολογικής ομοιότητα της με το ομόνυμο
δημιουργείται η εντύπωση ότι έχουμε ξαναζήσει ακριβώς την
θαλάσσιο ζώο. Αυτή η περιοχή παίζει πάρα πολύ σημαντικό
ίδια κατάσταση στο παρελθόν, ενώ στην ουσία βιώνουμε μία
ρόλο στη μνήμη μας και μία σημαντικότατη λειτουργία της,
εμπειρία déjà vu.
Σημείωση: Η παρούσα εξήγηση του φαινομένου αυτού δεν αποτελεί προσωπική ερευνητική δουλειά, αλλά είναι προϊόν μελέτης ήδη δημοσιευμένων επιστημονικών εργασιών. Επίσης διευκρινίζω πως σε καμία περίπτωση δεν θεωρούμαι ειδήμων στο θέμα..
Ιππόκαμπος
Παραιπποκάμπειος τομέας
Κάθε ανεμογεννήτρια σε οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας δίνει μια ανάσα στο Ν. Κοζάνης Ας κατεβούν τα μπαϊράκια στα νησιά εναντίον της αιολικής ενέργειας
Λ. Τσικριτζής ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ Μέλος Π/Κ Οικολόγων Πράσινων
Η
προώθηση της αιολικής ενέργειας συχνά δημι-
θερμοηλεκτρικές μονάδες δεν κατανοούν ή δεν αισθά-
ουργεί αντιδράσεις (ειδικά στα νησιά), οι οποίες
νονται άμεσα τις βαριές επιπτώσεις τους στους τόπους
σχετίζονται με τις επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στο
φυσικό και δομημένο περιβάλλον και την αισθητική του τοπίου.
παραγωγής, αλλά και σε όλο τον πλανήτη. Πέραν του πόσο υποκειμενικά βλέπει ο καθένας μας (Κοζανίτης ή νησιώτης) το θέμα, η πραγματικότη-
Κατανοητές οι ενστάσεις, οι οποίες δικαιολογούνται
τα λέει ότι η Ελλάδα πρέπει μέχρι το 2020 να καλύψει
απόλυτα στην περίπτωση των μεγάλων εταιρειών που
το 35 % της ηλεκτροπαραγωγής της με ΑΠΕ, στόχος
άνευ όρων και ορίων επιχειρούν να κατακυριεύσουν
μάλλον άπιαστος και για τον πιο αισιόδοξο. (Ακόμη
τα νησιά και να τα μεταβάλουν σε «αεροπλανοφόρα
κι αν κυβερνήσει το … Αιολικό Κόμμα αποκλείεται να
ανεμογεννητριών».
εγκαταστήσουμε 10.000 αιολικά MW).
Όμως από το σημείο αυτό μέχρι την απόρριψη των
Μέχρι όμως να αποφασίσουμε που και πόσες ανε-
μικρών αιολικών πάρκων ή των πλωτών εγκαταστάσε-
μογεννήτριες θα εγκατασταθούν, ένας νομός, ο Ν. Κο-
ων ή οποιασδήποτε ανεμογεννήτριας υπάρχει μεγάλη
ζάνης, θα «καίγεται» για να φωτιστούν οι υπόλοιποι.
απόσταση. Έχει δημιουργηθεί ένα κλίμα ολικής άρ-
Θα πρέπει να γνωρίζουν, λοιπόν, όσοι ενισχύουν
νησης που μεγιστοποιεί την παραμικρή επίπτωση και
τον αντι-αιολικό παροξυσμό ότι για κάθε αιολικό με-
δημιουργεί μια αδιέξοδη κινδυνολογία σε βάρος των
γαβάτ που ΔΕΝ εγκαθίσταται, κάποιοι άλλοι την
ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ).
πληρώνουν δίπλα μας αλλά και σε όλο τον πλανή-
Σε όσους λοιπόν πολίτες των νησιών (και άλλων
τη. Είναι όλοι αυτοί που πλήττονται από τις κλιματικές
τουριστικών περιοχών αντιδρούν) εκ προοιμίου στις
αλλαγές, είναι τα εξαθλιωμένα θύματα του φαινόμενου
ανεμογεννήτριες έχουμε να πούμε τα εξής:
του θερμοκηπίου που δημιουργήσαμε εμείς οι χορτα-
Σπανίως υπάρχουν στην τεχνολογία και στη ζωή
σμένοι, είναι οι στρατιές των περιβαλλοντικών προσφύ-
ιδανικές λύσεις. Υπάρχουν καλύτερες και χειρότερες
γων που ξεριζώνονται, γιατί ο «πολιτισμένος» κόσμος
λύσεις. Συμφωνούμε ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέρ-
ακολούθησε ένα ενεργειακό μοντέλο που δημιούργη-
γειας δημιουργούν κάποιες παρενέργειες, αλλά πολύ
σε το φαινόμενο του θερμοκηπίου και εξόντωσε τους
μεγαλύτερες δημιουργούν οι συμβατικές μορφές ενέρ-
φυσικούς πόρους του τρίτου κόσμου.
γειας (ορυκτά και πυρηνικά καύσιμα). Μόνο που όσοι
Είναι επίσης, για να έλθουμε στα καθ’ ημάς, και οι
έχουν μακριά από «την αυλή τους» τα ορυχεία και τις
κάτοικοι του λεκανοπεδίου Κοζάνης – Πτολεμαΐδας, οι
omikron 56 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Λάζαρος Τσικριτζής
...από το 1955 μέχρι σήμερα έχουν υπερδιπλασιαστεί οι καρκίνοι, ενώ τα ποσοστά θανάτων από εγκεφαλικά καρδιακά έγιναν 20 φορές περισσότερα! ...στην Ευρωπαϊκή Ένωση φιγουράρουμε μαζί με τους Πορτογάλους στην 1η θέση των πιο βρώμικων ενεργειακά χωρών...
οποίοι 60 χρόνια υφίστανται τις οδυνηρές επιπτώσεις ενός χρεοκοπημένου ενεργειακού μοντέλου, που έχει κατατάξει το νομό κοζάνης στους πιο βρώμικους της Ευρώπης και έχει μετατρέψει τους κατοίκους σε πολίτες Β’κατηγορίας. Για του λόγου το αληθές αναφέρουμε : ➢ ότι από το 1955 μέχρι σήμερα έχουν υπερδιπλασιαστεί οι καρκίνοι, ενώ τα ποσοστά θανάτων από εγκεφαλικά - καρδιακά έγιναν 20 φορές περισσότερα! ➢ ότι οι σταθμοί της ΔΕη στον Αγ. Δημήτριο και στην καρδιά από πλευράς εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατέχουν την 1η και 2η θέση των πιο ρυπογόνων βιομηχανιών σε όλη την Ευρώπη ! ➢ ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση φιγουράρουμε μαζί με τους Πορτογάλους στην 1η θέση των πιο βρώμικων ενεργειακά χωρών και έχουμε αυξήσει περισσότερο από κάθε άλλο τις εκπομπές του co2 (27 % σε σχέση 1990) ➢ ότι εκεί που αναπτύσσονται τα ορυχεία εξαφανίζονται τα υπόγεια νερά και τα παραγωγικά εδάφη και το κοστος της γεωργικής παραγωγής ανεβαίνει κατακόρυφα, ενώ πλήττεται καιρια και ο τουρισμός με άλλα λόγια, ο ν. κοζάνης θα συνεχίσει να θυσιάζεται και να αντιμετωπίζεται ως η «πρίζα» της χώρας, όσο καθυστερούν οι ΑΠΕ.
Ο ενεργειακός συγκεντρωτισμός δεν χωρά στον 21ον αιώνα Αλλά δεν είναι μόνο αυτά. η υπερσυγκέντρωση στην παραγωγή ρεύματος έχει πολλαπλές στρεβλώσεις και κοστίζει ακριβά: Πληρώνουμε πολλά: ➢ για την κατασκευή δικτύων μεταφοράς από την κοζάνη σε κάθε γωνία της χώρας ➢ για την πόντιση υποβρυχίων καλωδίων προς τα νησιά ➢ για τις απώλειες μεταφοράς ρεύματος που μπορεί να φτάνουν και το 10 %. και η επιβάρυνση κατανέμεται επί δικαίων και αδίκων. Δεν ξέρουμε τι θα έλεγαν οι κάτοικοι των νησιών, omikron 58 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Λάζαρος Τσικριτζής
αν χρεώνονταν το κόστος και τις απώλειες μεταφοράς
με φυσικά να γίνουν «δάση ανεμογεννητριών», όπως
του ρεύματος από την Κοζάνη. Αυτό που συμβαίνει
θα ήθελαν οι Μυτιληναίος, Iberdola και Ρόκα, ούτε να
σήμερα είναι ότι οι Έλληνες φορολογούμενοι επιδο-
γεμίσει το Αιγαίο από υπόγεια καλώδια. Δεν καταλα-
τούν την ακριβή (λόγω μεταφοράς) κιλοβατώρα των
βαίνουμε όμως γιατί να μην στείλουν τα κοντινά νη-
νησιών. Επιδοτούμε όλοι μας τις άγονες γραμμές (κα-
σιά (Σκύρος, Άνδρος, κλπ) ρεύμα στη Στερεά Ελλάδα
λώς), αλλά όχι και το ηλεκτρικό ρεύμα, όταν τα νησιά
και γιατί να μην εξάγει η Σάμος ρεύμα στην Τουρκία
διαθέτουν αστείρευτες και φτηνές πηγές παραγωγής
(αντισταθμίζοντας έτσι μέρος των εισαγωγών μας από
του.
άλλες γειτονικές χώρες).
Η τιμή της κιλοβατώρας δεν θα έπρεπε να είναι ενι-
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι έχουμε την απαίτηση
αία για όλη την Ελλάδα. Αν ίσχυε αυτό, τότε θα βλέπα-
προκειμένου να προχωρήσουν οι ΑΠΕ να εξοντωθούν
με πόσο θα επιδίωκαν όλοι να αναπτύξουν τα τοπικά
οι προστατευόμενες περιοχές ή να μαγαριστούν οι αρ-
ενεργειακά δυναμικά (ήλιος, αέρας, βιομάζα, γεωθερ-
χαιολογικοί χώροι.
μία) και να μην περιμένουν «το μάννα εξ ουρανού».
Δεν μπορεί όμως να διαμαρτύρεται η Σέριφος ή η
Μέχρι τώρα τα νησιά βασίζονταν σε εισαγόμενες
Μύκονος και να αρνουνται τις ανεμογεννήτριες, επειδή
πηγές ενέργειας και ελάχιστα νοιάζονταν για την ενερ-
θα έχουν μερικές επιπτώσεις στον τουρισμό ή επειδή
γειακή τους αυτάρκεια. Απλώς κάθε τόσο ζητούσαν
θα υπάρξουν κάποιες παρενέργειες στην ορνιθοπανί-
περισσότερη ισχύ (όπως και νερό / πολεοδομικές πα-
δα. Στο κάτω – κάτω για κάθε πτηνό που τραυματίζεται
ρεκκλίσεις, κλπ) για να εξυπηρετήσουν έναν ενεργοβό-
από την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών, χιλιάδες
ρο και αδηφάγο τουρισμό, που γιγαντώνονταν καθ΄
άλλα πεθαίνουν όταν πετούν πάνω από μια περιοχή
υπέρβαση της φέρουσας ικανότητας τους.
που παράγει 26.000.000 κ.μ/ ώρα θανατηφόρα καυσα-
Τα νησιά όμως έχουν ένα τεράστιο αιολικό και ηλι-
έρια (!).
ακό δυναμικό και πρέπει να συμβάλουν παράγοντας
Καλά θα ήταν ήταν να μπορούσαμε να τα αποφύ-
περισσότερο από όσο χρειάζονται, ώστε να εξάγουν
γουμε και τα δύο. Όταν όμως είμαστε υποχρεωμένοι
και στην υπόλοιπη Ελλάδα, εφόσον δεν υπάρχουν
να διαλέξουμε, ας επιλέξουμε «το μη χείρον». Όχι
σοβαρές περιβαλλοντικές παρενέργειες. Δεν εννοού-
μόνο για μας, αλλά και το .. γείτονα
Βαθύλακος Κοζάνης / τηλ: 24610 71198 / κιν:6944376649
Για να μην είσαι χύμα στο κύμα tips για ένα υγιεινό και γευστικό καλοκαίρι
Ή
μεγάλη αναμονή για τον ερχομό του καλοκαιριού, γεννά την ανάγκη για βραδινές εξόδους, μπάρμπεκιου στην αυλή
και αποδράσεις σε θάλασσες και ακτές. η όποια τάση για βόλτες και απόδραση, μας επηρεάζει αρνητικά ως προς την αλόγιστη κατανάλωση τροφίμων και ποτών. Αυτό όμως, έρχεται σε αντίθεση με το άγχος της διατήρησης ή και ελάττωσης του βάρους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Για να μη σας βρει το φθινόπωρο με χ κιλά παραπάνω, εξισώστε τις διατροφικές σας επιλογές, βάσει των παρακάτω συμβουλών.
Βάλτε πρόγραμμα Σχεδιάστε ένα πλάνο διατροφής με τρία κύρια γεύματα (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) και 2 σνακ. η διατήρηση ενός τέμπου στην κατανάλωση γευμάτων, ελέγχει καλύτερα το αίσθημα της πείνας και τα άσκοπα τσιμπολογήματα.
Όχι άλλη τηλεόραση καλοκαιριάτικα μπορεί να στρογγυλοκάτσουμε στον καναπέ να δούμε την tV μας, γιατί η δουλειά είχε ζόρια και μας έψησε ο ήλιος, αλλά ένα γρήγορο ντους μπορεί να μας δροσίσει και να μας δώσει ενέργεια. το καλοκαίρι είναι εποχή για να αλλάξουμε το τρόπο ζωής μας και να αυξήσουμε τη φυσική δραστηριότητα μας. Παίξτε με τα παιomikron 62 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Για να μην είσαι χύμα στο κύμα
διά σας στην αυλή ή στο πάρκο, περιποιηθείτε τον κήπο, κάντε περίπατο με φιλικά πρόσωπα, κολυμπήστε.
Ενυδάτωση πάνω απ’ όλα καλή η άσκηση αλλά πρέπει να αναλογιζόμαστε και την ενυδάτωση του οργανισμού μας. η αυξημένες θερμοκρασίες προκαλούν την ανάλογη εφίδρωση και η κατανάλωση πολλών υγρών είναι αναγκαία. Προτιμήστε άφθονο νερό, σόδα ή μεταλλικό νερό και όχι αναψυκτικά με πολλές θερμίδες που ξεδιψούν παροδικά.
Κάθε πράγμα στον καιρό του... τι καλύτερο από την κατανάλωση τροφίμων της εποχής. το καλοκαίρι έχει άφθονα φρούτα και λαχανικά, που είναι πλούσια σε ιχνοστοιχεία, βιταμίνες και συνάμα πηγές νερού. Επιπλέον, είναι τρόφιμα που προκαλούν κορεσμό, χωρίς να περιέχουν μεγάλο βαθμό ενέργειας. τι καλύτερο από μια φρουτοσαλάτα ή σαλάτα από ποικιλία φρέσκων λαχανικών;
Προτάσεις για γεύματα μια καλοκαιρινή σαλάτα είναι μια καλή επιλογή. Απλά θέλει λίγη προσοχή με το τι άλλα τρόφιμα θα συνοδευθεί και σε ποιά ποσότητα. Προτιμήστε μαζί με τα λαχανικά κάποιο άπαχο τυρί, γαλοπούλα, χοιρινή ωμοπλάτη, βραστό κοτόπουλο, τόνο ή αβγό. καλή επιλογή για ντρέσινγκ είναι ελαιόλαδο με μουστάρδα, ξίδι μπαλσάμικο και προαιρετικά μέλι. τα μαγειρεμένα λαχανικά όπως μπριάμ, μπάμιες, φασολάκια με τη συνοδεία κάποιου άπαχου τυριού και ψωμί ολικής αλέσεως αποτελούν ένα ολοκληρωμένο και ισορροπημένο γεύμα στα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής. Ακόμη τα ψάρια έχουν την τιμητική τους το καλοκαίρι. Περιέχοντας τα πολύτιμα ω-3 λιπαρά οξέα και με τη συνοδεία μιας βραστής σαλάτα όπως χόρτα ή παντζάρια είναι ότι καλύτερο. omikron 63 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Για να μην είσαι χύμα στο κύμα
Με τα παγωτά τι γίνεται; H απόλυτη γευστική απόλαυση του καλοκαιριού, προσφέρει δόσεις
Σχεδιάστε ένα πλάνο διατροφής με τρία κύρια γεύματα (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) και 2 σνακ. Η διατήρηση ενός τέμπου
δροσιάς και γλύκας, αλλά, και αρκετές θερμίδες. Για να μην το αποχωριστείτε, καταναλώστε το με σύνεση. μια καλή επιλογή είναι η γρανίτα ή 2 μπάλες παγωτό με λίγο σιρόπι φράουλας και λίγα αμύγδαλα.
Μικρογεύματα μια καλή επιλογή για τα πιο μικρά γεύματα είναι το αριάνι που είναι δροσιστικό, δεν περιέχει πολλές θερμίδες και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. τα smoothies ειδικά για το απόγευμα ή ακόμα και για το βράδυ
στην κατανάλωση γευμάτων,
είναι μια ακόμα καλή λύση. Ρόφημα με φρούτα και γιαούρτι, χρώμα και
ελέγχει καλύτερα
γεύση στο φουλ. Για το τέλος κάτι κλασσικό, βανίλια “υποβρύχιο”, γλυκό
το αίσθημα της πείνας και τα άσκοπα τσιμπολογήματα Η διατήρηση ενός τέμπου βραδινό) και 2 σνακ. (πρωινό, μεσημεριανό,
με κάτι από τα παλιά και ολιγοθερμιδικό!
Φαγητό στη γύρα τα καλοκαιρινά βράδια, άντε να βάλουμε και τα μεσημέρια, μας οδηγούν σε διάφορα ταβερνάκια, ψητοπωλεία και ψαροταβέρνες. Για να μην καταλήξεις να κρατάς το στομάχι σου και οι σόδες και τα μεταλλικά νερά να φέρνουν βόλτες, καλό θα ήταν να καταναλώνεις μια μέτρια μερίδα ψαριού ή κρέατος με κάποια σαλάτα ή σε ένα πιάτο να βάλεις λίγα απ’
κύρια γεύματα
όλα από όσα έχει παραγγείλει η παρέα. Για το καλό, ένα ποτήρι
διατροφής με τρία
κρασί ή μπύρας θα ανεβάσει την μπάρα των θερμίδων κατά 80-
Σχεδιάστε ένα πλάνο
100 θερμίδες. Στην υγειά σας και καλό καλοκαίρι!
Επιστηµονικό Κέντρο Διαιτολογίας Αχιλλέας Κεραµάρης Msc Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Β. Σοφίας & Πόντου15 - Πτολεµαΐδα www.nutritious.gr www.nutritious.gr || info@nutritious.gr info@nutritious.gr omikron 64 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Β. Σοφίας & Πόντου15 - Πτολεµαΐδα Msc Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Αχιλλέας Κεραµάρης Επιστηµονικό Κέντρο Διαιτολογίας
Κρεβάτι από 450 Κοµοδίνο από 200 Βιβλιοθήκη από 450 Γραφείο από 300 Ντουλάπα από 550
Παιδικό δωµάτιο: από
1.950
γιατί η οικολογία... είναι τρόπος ζωής!
∆ιαστάσεις σύµφωνα µε το χώρο σας και κατόπιν παραγγελίας.
Hight Gray
Temprakon
Ισοθερµικό στρώµα
Ultra Ivory
Celeste Box
Normal Ivory
Normal Gray
Παιδικά και εφηβικά δωµάτια από µασίφ ξύλο, σε έντονους χρωµατικούς συνδυασµούς χρησιµοποιώντας µόνο βαφές νερού και τελειώµατα κεριού. Συνδυάζοντας το αντίστοιχο ορθοσωµατικό στρώµα της Αγγλικής εταιρείας Dunlopillo από φυσικά ελαστικοποιηµένα υλικά (όπως φυσικό καουτσούκ και ελαστικοποιηµένο κοκοφοίνικα) και αφαιρούµενο κάλυµµα, προσφέρετε στο παιδί σας τις ιδανικές συνθήκες για έναν ξεκούραστο ύπνο.
Τσιώγκας Ιωάννης: Κασοµούλη 10, 501 00 - Κοζάνη, τηλ. & fax: 24610 24883
ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ
Είµαι ζωγράφος και ποιητής! Είµαι ζωγράφος και ποιητής! ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ
www.engonopoulos.gr
Ω
ς είµαι ζωγράφος το επάγγελµα, και θεωρώ άλλωστε την ποίηση σαν ζήτημα εντελώς προσωπικό, δεν ένοιωσα ποτέ κανενός είδους επιθυμία να ιδώ τα ποιήματά μου δημοσιευμένα. Μου αρκούσε, κυρίως, που τα έγραφα. Κατόπιν, βέβαια, δεν είχα καμιάν αντίρρηση ναν τα διαβάσω σε κάναν φίλο, ενίοτε σε μικρό κύκλο ακροατών, δυο-τρεις το πολύ, που μου το ζητούσαν. Πάντως δε θα έστεργα ποτέ ναν τα δώσω για τύπωμα πριν από τα μέσα του 1938. Ήταν η χρονιά όπου ετελείωνα τις εργαστηριακές μου σπουδές στη ζωγραφική. Μαθήτευα πλησίον του Κωνσταντίνου Παρθένη, και το εύρισκα άπρεπο απέναντι στον σεβαστό κι αγαπητό δάσκαλο να θέλω να εκδηλωθώ προσωπικά, και μάλιστα σε διαφορετική «σχολή», τον υπερρεαλισμό, την στιγμή που καταρτιζόμουνα κοντά του για το μελλούμενο καλλιτεχνικό μου στάδιο. Δεν πιστεύω να ήτανε και αντίθετο στην επιθυμία του μεγάλου Παρθένη να βλέπη τους μαθητάς του, μετά το πέρας, όμως, των σπουδών τους, να παίρνουν τον δικό τους δρόμο, σύμφωνα με την ιδιαίτερή τους διάθεση και τις ιδιαίτερές τους κλίσεις. Όταν ο χαριτωµένος ποιητής Απόστολος Μελαχρινός, προχωρημένο πια το καλοκαίρι του 1938, μου εζήτησε ποιήματα για ναν τα περιλάβη σε τεύχος του περιοδικού του Κύκλος, τότε το μπορούσα, και του έδωσα αρκετά της παραγωγής μου εκείνης της χρονιάς, να διαλέξη όσα ήθελε. Του ήρεσαν τόσο («Τα αρέσω», μου είπεν omikron 66 Ιούλιος - Αύγουστος 09
αυτολεξεί), όπου, όχι μόνο δημοσίεψε πολλά στο αμέσως επόμενο τεύχος του Κύκλου, αλλά προσφέρθηκε και επέμεινε και να βγάλη σε βιβλίο, πάλι στις εκδόσεις του Κύκλου, όλα όσα του είχα δώσει. Ο ευγενής αυτός άνθρωπος κάθησε μαζί μου και κάναμε τη σελιδοποίηση. Ύστερα φρόντισε τη στοιχειοθέτηση. Αρκετά στοιχειοθέτησε και με το ίδιο του το χέρι - δεν θα την ξεχάσω ποτέ αυτή τη μεγάλη τιμή που μου έγινε - καθώς είχε εγκατεστημένο το τυπογραφείο του Κύκλου σ' ένα δωμάτιο της τότε κατοικίας του, στην οδό Δαιδάλου. Ο αλησμόνητος Μελαχρινός φρόντισε ιδιαιτέρως το τύπωμα: μετά από τον διορθωτή, διάλεξε και τον καλύτερο πιεστή που μπορούσε να βρεθή στην Αθήνα εκείνο τον καιρό. Επέμενε, μάλιστα, για το εξώφυλλο και για την εσωτερική πρώτη σελίδα του τίτλου να χρησιμοποιηθούν δυο χρωμάτων μελάνια. Και το βιβλίο παρουσιάστηκε, ένα, ή το πολύ, δυο μήνες ύστερ' από το περιοδικό. Ήδη είχαμε προανακρούσματα από την κυκλοφορία του περιοδικού. Αλλά, με την εμφάνιση του βιβλίου, το «σκάνδαλο» το εκσπάσαν υπερέβαινε όχι μόνο κάθε τι το ανάλογο που είχε ποτέ φανερωθή στα ελληνικά γράμματα, αλλά και τις προβλέψεις της πιο τολμηρής φαντασίας. Αστραπιαίως έλαβε τέτοιαν ένταση και τέτοιες διαστάσεις, που κι ο ίδιος ο «ανάδοχός» μου, ο Μελαχρινός, τα έχασε. Αυτός, όπου με κανένα τρόπο δεν μπορούμε να πούμε ότι του έλειψε ποτέ η λεβεντιά.
Νίκος Εγγονόπουλος
Δεν ανήγγειλε την έκδοση ούτε, ποτέ, περιέλαβε το βιβλίο στους καταλόγους των εκδόσεων του Κύκλου, που δημοσίευε τακτικά, πίσω, στο εξώφυλλο του περιοδικού. Το δηµιουργηθέν σκάνδαλο κι η επακολουθήσασα κατακραυγή εναντίον μου δεν μπορώ να πω πως δεν με έθιξαν, βαθύτατα. Η βίαιη κακομεταχείρισις σαν υποδοχή μιας γνήσιας προσφοράς είναι, το λιγώτερο, σκληρά άδικη. Περιοδικά, εφημερίδες, le premier chien coiffe venu, παρωδούσαν και αναδημοσίευαν, κοροϊδευτικά, τα ποιήματά μου. Μια δε εφημερίδα, από τις μεγάλες, δεν θυμούμαι τώρα ποια, αυθαδέστατα, ποδοπατώντας κάθε ιδέα πνευματικής, τέλος πάντων, ιδιοκτησίας, αναδημοσίευσε, σε μια ή δυο συνέχειες... ολόκληρο το βιβλίο! Συνοδεία, πάντοτε, χλευαστικών και κακεντρεχών, όσο κι επιπόλαιων, σχολίων. Ποτέ δεν μ' ενδιέφεραν η φήμη, η δόξα. Μόνος πόθος μου: να περνώ πάντα απαρατήρητος, αν δεν το μπορούσα ευχάριστος, ανάμεσα στους συγκαιρινούς μου «συνοδίτας». Κι όμως άκουσα κι αυτή την κουβέντα, που μου εξετόξευσε, δεν ξέρω πια σε τι φύλλο, αγανακτισμένος «φιλολογικός» του συνεργάτης: «Εγγονόπουλε, πάψε πια να βασανίζεσαι και να μας βασανίζης!» Αν η ζωή µου είναι αφιερωµένη στη ζωγραφική και στην ποίηση, είναι γιατί η ζωγραφική και η ποίησις με παρηγορούν και με διασκεδάζουν. Έτσι και τότε, παρ' όλη την απογοήτευσή μου, εξακολουθούσα ανελλιπώς να ζωγραφίζω, «να γράφω» ποιήματα. Κι όταν, μεσούντος του 1939, ο μακαρίτης Τάσος Βακαλόπουλος, Ναυπλιεύς, μου πρότεινε να μου δημοσιεύση συλλογή, του παρέδωσα τα ποιήματα των Κλειδοκυμβάλων της Σιωπής, που κυκλοφόρησαν στο τέλος της ίδιας εκείνης χρονιάς. Εδώ πρέπει να πω πως, αν δεν εδαπάνησα ποτέ τίποτα για τη δημοσίευση των ποιημάτων μου, δεν απεκόμισα και ποτέ κανένα απολύτως υλικό όφελος απ' αυτά. Με τις ίδιες, αν όχι κι εντονώτερες αντιδράσεις, υπεδέχθησαν, τη νέα μου συλλογή, οι «πνευματικοί» κύκλοι των συμπολιτών. Γεγονός άξιο να εξαρθή όλως ιδιαίτερα, αν ληφθή υπ' όψη ότι οι καιροί, τώρα, ήσαν μάλλον δύσκολοι: στη Δύση ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ήδη αρχινισμένος, και, στον αττικόν ορίζοντα, είχαν μα-
ζευτεί απελπιστικά μαύρα σύννεφα, που μηνούσαν πολύ προσεγγίζουσες συμφορές. Τώρα, ποιοι οι αποτελούντες τ' οργισµένο πλήθος, που με καταδίκαζε κι εμένα; Οι αιώνιοι, οι γνωστοί, οι συνηθισμένοι. Πριν απ' όλα οι αδιάφοροι, που οι συνήθεις ασχολίες τους είναι τελείως άλλες και για τους οποίους: πνεύμα, ποίησις, τέχνες, είναι άφραγο χωράφι, όπου πιστεύουν ότι δικαιούνται να μπαίνουν ως το κρίνει το κέφι τους, ν' ανοηταίνουν, να «σπαν πλάκα» κατά το δη λεγόμενο. Μάλιστα όταν βρεθούν και καλοθελητές να τους εμπνεύσουν και ναν τους κάμουν την αρχή!... Γιατί από μόνοι τους δεν θα «επεσήμαιναν» τα αξιοκατάκριτα, τ' αξιογέλαστα: δε θα μπορούσαν, ίσως και δεν θα τολμούσαν2. Ύστερα οι «νερόβραστοι», αυτοί που πιθανόν να έχουν κάποιο μικρό ενδιαφέρον για μιαν ελάχιστη περιοχή της τέχνης και που, μέσ' στην άγνοια και την αμάθειά τους, την ημιμάθειά τους έστω, παίρνουν κι αυτοί το δικαίωμα να επιτίθενται και να βρίζουν μ' όσους διαφωνούν. Έπειτα οι καθαρώς κακοί, που απονέμουν εις εαυτούς, έτσι, το δικαίωμα να βλάπτουν τους συνανθρώπους με κάθε πρόφαση. Αλήθεια, οι αναγνωρίζοντες εις εαυτούς δικαιώματα δεν omikron 67 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Νίκος Εγγονόπουλος
αξίζουν και πολλά πράγματα: ο πραγματικά πνευματικός άνθρωπος καθήκοντα, και μόνο, παραδέχεται κι αναγνωρίζει στον εαυτό του. Για να δώσω µια σαφή εικόνα της όλης καταστάσεως, αντιγράφω από άρθρο γνωστού κριτικού, σχετικά με τον καιρό που λέω: «Την εποχή εκείνη των ακαθόριστων ακόµη αισθητικά και κριτικά όρων και αποχρώσεων της νέας ποίησης, οι δύο συλλογές του Εγγονόπουλου συµβάλανε αποφασιστικά για την τελειωτική αποκρυστάλλωση της έννοιας υπερρεαλισµός στην αντίληψη πολλών, σαν πνευµατικό σκάνδαλο, δίχως προηγούµενο στην ιστορία της λογοτεχνίας µας. Ο Εγγονόπουλος έγινε από τότε στόχος µιας παράφορης κι αντιπνευµατικής, στο βάθος, καταδροµής από χρονογράφους, επιθεωρησιογράφους, λόγιους, κριτικούς και ποιητές, που γρήγορα γενικεύτηκε σε τυφλή επίθεση κατά της νέας µας ποίησης και λογοτεχνίας. Μα ενώ σιγά-σιγά το έργο των άλλων άρχισε να γίνεται δεκτό "κατά δόσεις" σαν αληθινή και νέα ποίηση, στον Εγγονόπουλο δε δόθηκε ακόµη χάρη και τ' όνοµά του, στηµένο στην πιο απλησίαστη περιοχή της λογοτεχνίας µας σαν κατηγορηµατική απαγόρευση,.. » κλπ. Και πρέπει να γίνη απόλυτα πιστευτός ο κριτικός μας, γιατί έχει τις πληροφορίες του από θετική πηγή. Ενώ, σήμερα, omikron 68 Ιούλιος - Αύγουστος 09
έχω την τιμή να τον συγκαταλέγω ανάμεσα στους πιο χαριτωμένους μου φίλους, φίλους και του προσώπου μου και της δουλειάς μου, πρέπει να ομολογήσω πως, τότε, μετριόνταν ανάμεσα στους πιο ανελέητους, στους πιο αδυσώπητους επιτιμητάς κι επικριτάς μου. Η κυρία Μ. Κρανάκη, μετά την έκδοση του Domaine Grec, δηλαδή μετά το 1947, περιγράφει αυτή την «ηρωική εποχή» στον τόπο μας, στο παρισινό περιοδικό Critique: «...la reaction du public fut beaucoup plus violente qu'ailleurs. Le seul titre assez peu provocant de Clavecins du Silence, recueil de vers d'Engonopoulos, souleva des vagues d'hysterie». Σηµειωτέον ότι στο µεταξύ ο πόλεµος είχε φτάσει πια ως εδώ. Στρατεύθηκα και με έστειλαν στην πρώτη γραμμή, στην «γραμμή πυρός», όπου με βαστήξανε πεισματάρικα, μέχρι το τέλος των επιχειρήσεων. Δίχως καμιάν ανάπαυλα, αν εξαιρέσω ένα αρκετά βασανιστικό «ιντερμέδιο» στη «Διλοχία Πειραιώς», απλούν «πειθαρχικόν λόχον». Γιατί κανείς δεν αγνοεί ότι, ιδιαίτερα στην περίοδο της όντως αλησμονήτου «4ης Αυγούστου», ο όρος «διανοούμενος» συνεπήγετο και την έννοια του «υπόπτου». Ύστερα από φονικότατη μάχη, στις 13 Απριλίου 1941, συνελήφθην αιχμάλωτος, κρατήθηκα, με τους συναδέλφους μου, παρανόμως, από τους Γερμανούς, σε στρατόπεδα «εργασίας αιχμαλώτων», δραπέτευσα, αλώνισα, με τα πόδια, πάνω από την μισήν Ελλάδα, και τέλος επέστρεψα εις τα ίδια. Η εχθρότης και τα «rires jaunes» διατηρόνταν ακόμη αναλλοίωτα, και διετηρήθησαν μέχρι την εποχή του «Μπολιβάρ». Το ποίημα άρεσε στην τότε νεολαία και, σιγά-σιγά, η κατάσταση άρχισε να μαλακώνη. Ίσαμε το σημείο να μου απονεμηθή, το 1958, από το Υπουργείο Παιδείας, το «Α? βραβείο ποιήσεως» για την εκδοθείσα τον προηγούμενο χρόνο συλλογή μου, αλλά και «διά την προτέραν ποιητικήν προσφοράν» μου. Είναι η μόνη τιμή που μου έγινε ποτέ από το επίσημο κράτος. Με ξάφνιασε δε διπλά, γιατί πρώτον δεν είχα κάμει καμιάν αίτηση και, ως το συνηθίζω, κανένα διάβημα, γι' αυτό το σκοπό, αλλά και γιατί τα περισσότερα μέλη της Επιτροπής δεν ήσαν φίλοι της δουλειάς μου, και πολλά εξακολουθούν να μην είναι και σήμερα.
Νίκος Εγγονόπουλος Κλέλια ἢ μᾶλλον Το ειδύλλιον της λιμνοθάλασσας μὴν κλαὶς - μὴν κλαὶς καλὴ τὶς μέρες ποὺ πέρασαν: εἴτανε - νὰ τὸ ξέρης - δῶρο τῶν θεῶν ἡ γῆ σιγᾶ καὶ πρὶν ἀκόμη ὁ ἥλιος ποὺ τόσο ἀγαπᾶμε σβήση - καὶ δὲν σκοπεύει πιὰ γιὰ μᾶς νὰ ξαναβγῆ θὲ νὰ σὲ πάρω - γιὰ νὰ προχωρήσουμε ἀπ' τὸ λεπτὸ χεράκι βλέπεις ἐκεῖνο τὸ μνημεῖο ἐκεῖ πέρα θ' ἀνοίξουμε τὴν πόρτα καὶ θὰ μποῦμε: ἐκεῖ θὲ νὰ σὲ πάρω ἀγκαλιὰ κι’ ἀγκαλιασμένοι ἔτσι μιὰ γιὰ πάντα θὰ χαθοῦμε μεσ' στῆς Δευτέρας Παρουσίας τὰ πολύχρωμα γυαλιὰ
Ως είµαι ζωγράφος το επάγγελµα, και θεωρώ άλλωστε την ποίηση σαν ζήτηµα εντελώς προσωπικό, δεν ένοιωσα ποτέ κανενός είδους επιθυµία να ιδώ τα ποιήµατά µου δηµοσιευµένα. Μου αρκούσε, κυρίως, που τα έγραφα.
omikron 69 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Νίκος Εγγονόπουλος
Είπα, πιο πάνω, ότι οι βιαιότητες των εναντίον µου επιθέσεων δεν με σταματήσανε ποσώς από του να ζωγραφίζω και να «γράφω» ποιήματα. Δεν μπορώ όμως να πω ότι δεν με δυσκόλεψαν, και πολύ μάλιστα, στη ζωή μου5. Καθώς δεν είμαι «οικονομικώς ανεξάρτητος», και μη έχοντας ικανότητα καμιά γι' αυτά που λεν «διπλωματίες», εργάστηκα συνεχώς, σκληρά, ως υπάλληλος, χωρίς να λείψω ούτε στιγμή. Για να εξασφαλίσω και την ελευθερία μου, και τον λίγο καιρό, και τα ακόμη λιγώτερα μέσα που μου επέτρεψαν να εργαστώ καλλιτεχνικά. Ένας Θεός ξέρει τι απαιτητική, τι πολυδάπανη είναι η ζωγραφική επιστήμη. Τον Μαικήνα δεν τον συνήντησα ποτέ. Υπήρξα καλός υπάλληλος κι αυτό μου το επιτρέπουν ναν το πω τα διάφορα πιστοποιητικά «ικανοποιήσεως» των κατά καιρούς, λίγων ευτυχώς, εργοδοτών μου. Εύκολο να φανταστή κανείς με τι επιεική διάθεση οι διάφοροι εργοδόται είχαν την όρεξη να του εξασφαλίσουν «τα προς το ζην», σε υφιστάμενο που είχε την φήμη του ποιητού, και μάλιστα του «σκανδαλώδους ποιητού»! Ένας-δυο μού εφέρθηκαν και αφάνταστα σκληρά. Σήμερα, η πείρα μου μού επιτρέπει ναν το πω, με απόλυτη ευθύνη, πως, στον τόπο μας, και μάλιστα στα χρόνια τα δικά μας, η εκτίμησις εκδηλώνεται με αμείλικτη καταδίωξη. Πιστεύω πως, παλαιότερα, τον πνευματικό άνθρωπο, η νεο-ελληνική κοινωνία τον περιέβαλλε μόνο μ' απόλυτη αδιαφορία, δίχως μίσος. Πάντως το πλέον οδυνηρό της όλης προπολεµικής µου αυτής περιπέτειας ήταν άλλο. Η στάσις των «ανθρώπων του πνεύματος» και των «συναδέλφων» γύρω μου. Από τους αδιάφορους προς την ποίηση, ή μάλλον τους ξεκάθαρα εχθρούς της ποιήσεως, οι λοιδωρίες κι οι επιθέσεις σ' έναν γνήσιο εκπρόσωπό της. Χαρά τους να τον βρίσουν, να προσπαθήσουν να τον εξοντώσουν. Μέχρις εκείνων που μπορούσανε να καταλάβουν τι έλεγα, και να προσπαθήσουν να απαλύνουν, να κατευνάσουν το άνομο φέρσιμο, αλλά δεν το έκαμαν, ωθούμενοι είτε από συμφέρον, είτε από σκέτη ζήλεια. Μιαν απέραντη κλίμακα, απαισία τη θέα, ανθρωπίνων αδυναμιών και ανανδρίας. Μπροστά μου, άλλοι μου έκαναν τον φίλο, άλλοι τον επιεική, πίσω μου όλοι τους συνένωναν τις φωνές τους με omikron 70 Ιούλιος - Αύγουστος 09
το σκυλολόι. Να μη λείψουν να εκδικηθούν, με τον τρόπο τους, εκείνον που έκανε αυτό που κι οι ίδιοι θα ποθούσαν να έκαναν, αλλά δεν είχαν την ικανότητα. Κι οι Θεοί ηττώνται όταν τα βάλουν µε τη βλακεία (Dummheit), λέει ο Γερμανός ποιητής. Πού θα βρισκόμουν καταβαραθρωμένος, που δεν είμαι, απλώς, παρά ένας ζωγράφος και ποιητής με σώμα θνητό; Αν εσώθηκα, αυτό το χρωστώ στους ελάχιστους φίλους που μου παραστάθηκαν. Και, προ πάντων, σε δύο μεγάλους που μ' ευεργετήσανε ποικιλοτρόπως, και για τους οποίους πρέπει να πω εδώ την μεγάλη μου ευγνωμοσύνη. Εννοώ τον μεγάλο ζωγράφο Κωνσταντίνο Παρθένη και τον μεγάλο ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκο. Ο Κωνσταντίνος Παρθένης είναι ένας πραγµατικά µεγάλος ζωγράφος. Ένας από τους πιο μεγάλους της εποχής μας και συνεπώς όλων των εποχών. Ευτύχησα να σπουδάσω κοντά του. Έτσι, όχι μόνο επωφελήθηκα της υπέροχης διδασκαλίας του: ό,τι γνωρίζω στη ζωγραφική το οφείλω, αποκλειστικά, σ' αυτόν. Αλλά, ταυτόχρονα, μου επετράπη να γνωρίσω τον άνδρα και να εμψυχωθώ, για όλη μου τη ζωή, έναν άνθρωπο υψηλόφρονα, ευθύ, άτεγκτο και ανεπηρέαστο στο δρόμο της αρετής, μεγάλης καλλιεργείας, αφάνταστου ψυχικού πλούτου και μεγαλείου, κομψότατο, απέραντο καλό, έναν αληθινό αριστοκράτη του πνεύματος και της ζωής. Τα ίδια έχω να πω και για τον Ανδρέα Εµπειρίκο. Ευτύχησα, επίσης, να γνωρίσω κάπως από κοντά τον μεγάλο ποιητή. Πάντοτε με έθελξαν και με γοήτευσαν και με παρηγόρησαν στη ζωή (νά η αποστολή της ποιήσεως!), τα υπέροχα έργα του. Τα ποιήματά του, καθώς και όλα του τα γραπτά, είναι προϊόντα μιας μεγάλης φαντασίας, ενός πάρα πολύ πλουσίου πνευματικού και ψυχικού κόσμου, μιας άψογης όσο και βαθειάς γνώσης του ωραίου και του καλού. Τα έργα του και η ζωή του τοποθετούν τον Ανδρέα Εμπειρίκο, ισάξιο, πλάι σ' έναν Σολωμό, σ' έναν Baudelaire, σ' έναν Lautreamont, σ' έναν Δάντη. Ο άνδρας, ακριβώς όπως ο Παρθένης: υπέροχος. Πρέπει να ειπωθή το ίδιο και γι' αυτόν όπως και για τον μεγάλο ζωγράφο: ένας αριστοκράτης του πνεύματος και της ζωής.
Νίκος Εγγονόπουλος
Τον Εµπειρίκο ευγνωµονώ και γι' άλλο κάτι: είναι ο πρώτος που, στο μεγάλο σάλο, σήκωσε θαρραλέα τη φωνή και διαμαρτυρήθηκε για τον άδικο κατατρεγμό μου. Και επέβαλε σιωπή. Γιατί ποτέ δεν έστερξε την ψευτιά και την αδικία. Πάντοτε στάθηκε έτοιμος να υπερασπίση ό,τι θεωρούσε σωστό και δίκαιο, και να στηλιτεύση κάθε τι που έβλεπε άδικο, ή απλώς κακό. Απίστευτα ανιδιοτελής, ποτέ ο ίδιος δεν καταδέχτηκε μικροσυμφέροντα και μικροπολιτικές, όπως συνηθίζεται, ευρύτατα, εδώ κι αλλού. Όμοια με τον Παρθένη, δουλεύει μέσ' στην καθαρή χαρά, κι είναι το έργο τους, το έργο τους και μόνο, και των δυονώ, που θαν τους τοποθετήσει, ασφαλώς και ακόπως, στη θέση που κατέχει δικαιωματικά ο καθείς τους και στον ελληνικό ορίζοντα και στον παγκόσμιο: μια από τις πρώτες. Το σημείωμα αυτό, που πρέπει να είναι όσο το δυνατό συντομώτερο, δεν μου επιτρέπει να επεκταθώ και στο ποιητικό μου «πιστεύω». Άλλωστε ενυπάρχει μέσα στις γραμμές των ποιημάτων των συλλογών. Τον καλό μου αναγνώστη, αν θέλη, θα τον παραπέμψω στα άρθρα, διαλέξεις, κεφάλαια βιβλίων, με τα οποία ετίμησαν το ποιητικό μου έργο οι κύριοι Ανδρέας Εμπειρίκος, Robert Levesque, Rene Etiemble, Ανδρέας Καραντώνης και Γεώργιος Θέμελης. Εκεί εξηγούν και τις προθέσεις μου και τα επιτεύγματά μου. Θα περιοριστώ σε µερικές γραµµές µόνο για τη γλώσσα που χρησιµοποιώ. Κι η οποία δέχτηκε συχνά τον χαρακτηρισμό, σαν ψόγο, της «μικτής». Πρέπει να πω πως είναι απλούστατα η γλώσσα που μιλώ. Άλλωστε πρωτεύουσα σημασία δεν έχει το να γίνεται κανείς αντιληπτός από κείνους που επιθυμούν, πραγματικά, να τον καταλάβουν; Νόμιμη γλώσσα, για μας, είναι η γλώσσα η ελληνική. Δεν έχουν κανένα νόημα απολύτως αυτές οι γνώμες οι φανατικές για «μικτή», «καθαρεύουσα», «δημοτική». Πρέπει ν' αντιμετωπίζονται με απόλυτη αδιαφορία ή, αν το θεωρούμε σκόπιμο, μ' αυτόν τον μόνον επιτρεπόμενο φανατισμό: εκείνον που εμπνέει τον πόλεμο εναντίον κάθε είδους φανατισμού. Τις γνώσεις µου στη γλώσσα την ελληνική πιστεύω πως τις βοήθησε η απέραντη αγάπη που έχω για την ανάγνωση αρχαίων, βυζαντινών και
µεταβυζαντινών κειµένων. Τα βιβλία μου με τ' αρχαία και τα βυζαντινά κείμενα ήτανε, τα περισσότερα, σ' «ευρωπαϊκές» εκδόσεις, με τις εξηγήσεις και τα σχόλια γραμμένα στα γαλλικά ή τα λατινικά. Πολλά βυζαντινά και, σχεδόν, τα πιο πολλά μεταβυζαντινά, ήσαν δικών μας εκδόσεων. Η καθαρεύουσα (και καμιά φορά υπέρ-καθαρεύουσα) των Σάθα, Λάμπρου, Ξανθουδίδη, και των σημερινών ακόμη, στις σημειώσεις και τις μελέτες που συνόδευαν τα κείμενα, όχι μόνο δεν μ' εξένιζε, σαν τις γαλλικές και τις λατινικές που είπα, αλλ' αντίθετα μ' έκανε να παρατηρήσω πώς συνδέονταν και, στο τέλος, συγχέονταν με τη γλώσσα του μελετούμενου γραπτού. Έτσι κατάλαβα πως η γλώσσα η ελληνική είναι μία. Κι ότι είναι μάλλον έλλειψη σοφίας να προσηλώνεται κανείς πεισματάρικα σε μια και μόνο, αποκλειστικά, μορφή της, να περιφρονή αυτόν τον αμύθητο πλούτο, το θησαυρό, που έχει στη διάθεσή του. Και να μην αντλή, ελεύθερα, με σεβασμό και προσοχή φυσικά, για να λαμπρύνη το στίχο του, να ενισχύση το νόημά του. Ακριβώς όπως μας διδάσκουν τ' αθάνατα γραπτά του Παπαδιαμάντη και του Καβάφη. Όπως κάμω στη ζωγραφική μου. Όπου δεν αποκλείω κανένα χρώμα να βρη την κατάλληλη θέση του και να συμβάλη, κι αυτό, στην γενική αρμονία του πίνακος. Όπως, πλάι από τα διδάγματα του Πολυτεχνείου, πάλι στη ζωγραφική μου, προσθέτω, και συνθέτω, τα διδάγματα των Βυζαντινών, των Αρχαίων και των «λαϊκών», σαν τον Θεόφιλο και τους άλλους. Θα ήταν ασυχώρετη παράλειψις να µην πω, εδώ, για τα λίγα, φευ, χρόνια που πέρασα κοντά στον Μενέλαο Φιλήντα. Πράγματι, πρόλαβα τον μεγάλο γέροντα, και είχα την μεγάλη τύχη ν' ακούσω τα σοφά και πολύτιμα λόγια του μεγαλοφυούς γλωσσολόγου. (Από το βιβλίο: Νίκος Εγγονόπουλος, Ποιήματα Α', Ίκαρος, 1977).
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΜΟ ΚΟΖΑΝΗΣ
Μ
ε 187 αυτοκίνητα για το Νοµό Κοζάνης έκλεισε το πρώτο εξάµηνο του έτους η VOLKSWAGEN. Σε υψηλές θέσεις βρίσκονται και οι TOYOTA, OPEL, FIAT και AUDI, φτάνοντας έτσι τα 1701 αυτοκίνητα
συνολικά για όλες τις εταιρίες στο πρώτο εξάµηνο του 2009. Ακολουθεί αναλυτικός πίνακας µε όλες τις εταιρείες αυτοκίνητων (Οι εταιρείες που δεν κατάφεραν να πουλήσουν έστω και ένα αυτοκίνητο δεν αναγράφονται στον πίνακα).
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΥΤ/ΝΗΤΩΝ
ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ
VOLKSWAGEN
187
11,00%
TOYOTA
174
10,20%
OPEL
143
8,40%
FIAT
113
6,60%
AUDI
107
6,30%
SUZUKI
105
6,20%
FORD
100
5,90%
NISSAN
83
4,90%
MAZDA
69
4,10%
PEUGEOT
60
3,50%
BMW
57
3,30%
SKODA
56
3,30%
MERCEDES
54
3,20%
SEAT
51
3,00%
HONDA
50
2,90%
HYUNDAI
49
2,90%
KIA MOTORS
39
2,30%
CITROEN
38
2,20%
MITSUBISHI
32
1,90%
RENAULT
27
1,60%
DAIHATSU
23
1,40%
SAAB
21
1,20%
CHEVROLET
16
0,90%
ALFA ROMEO
13
0,80%
SUBARU
9
0,50%
CHRYSLER
8
0,50%
LANCIA
7
0,40%
VOLVO
4
0,20%
SMART
3
0,20%
SSANGYONG
2
0,10%
MINI
1
0,10%
ΕΤΑΙΡΙΑ
TSI - Κινητήρας της Χρονιάς 2009
Η
Volkswagen με τον κινητήρα 1.4 tsi πέτυχε τη μέγιστη διάκριση στον διεθνή διαγωνισμό τεχνολογίας κινητήρων. Εκτός από τον τίτλο «Διεθνής κινητήρας της χρονιάς 2009» ο twincharged tsi κέρδισε και τους «Καλύτερος Πράσινος Κινητήρας 2009» και «Καλύτερος κινητήρας» στην κατηγορία 1.0 - 1.4 λίτρων. Έχοντας μέχρι στιγμής κατασκευάσει σχεδόν 2,3 εκατομμύρια μονάδες παγκοσμίως οι κινητήρες tsi θέτουν νέα στάνταρντ στην κατηγορία τους”. Οι κινητήρες tsi supercharged και turbocharged (διαθέσιμοι με 140 ps, 150 ps, 160 ps και 170 ps) είναι κάποιοι από τους πιο αποτελεσματικούς βενζινοκινητήρες του σήμερα. η επιτροπή που αποτελείται από 65 δημοσιογράφους από 32 χώρες και ψήφισε τον tsi σαν κινητήρα της χρονιάς επεσήμανε: “H Volkswagen όχι μόνο κατάφερε μια συνολική νίκη
αλλά κέρδισε επίσης και το βραβείο «Καλύτερο πράσινο αυτοκίνητο». Αυτό δείχνει ότι ο συνδυασμός της απόλαυσης της οδήγησης με μειωμένη κατανάλωση καυσίμου μπορούν σίγουρα να αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο πακέτο”. Οι άμεσου ψεκασμού κινητήρες καλύπτουν όλα τα μοντέλα της Volkswagen από το polo μέχρι το passat cc. το νέο golf λανσαρίστηκε επίσης με τον tsi twincharger και η έκδοση με τα 160 ps και 7τάχυτο διπλό συμπλέκτη καταναλώνει 6.0 λίτρα καυσίμου ανά 100 χιλιόμετρα. η Volkswagen επέκτεινε την παραγωγής της σε κινητήρες τεχνολογίας tsi προσθέτοντας περισσότερο οικονομικούς κινητήρες με ένα τουρμποσυμπιεστή. το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι ο νέος 1.2 tsi κινητήρας με 105 ps που θα είναι διαθέσιμος στο νέο polo αργότερα μέσα στη χρονιά.
Πως γίνονται οι δοκιμές στο EuroNCAP www.autotriti.gr
Ο
στόχος του προγράμματος crash test euro ncap έχει δύο πτυχές. καλύπτει την ανάγκη για πληροφόρηση των καταναλωτών καθώς και την ανάγκη προώθησης της αυτοκινητοβιομηχανίας όταν γίνεται προσπάθεια από μέρους της να βελτιώσει τα οχήματά της πέραν των νομοθετικών απαιτήσεων. το crash testing είναι ένας τρόπος παροχής των πρώτων ενδείξεων όσον αφορά στο επίπεδο ασφάλειας των νέων οχημάτων. μετά την κυκλοφορία των οχημάτων στην αγορά για αρκετό χρονικό διάστημα, οι εκτιμήσεις που έχουν γίνει μετά από πραγματικά ατυχήματα παρέχουν σημαντικές και πιο έγκυρες πληροφορίες για το πραγματικό επίπεδο προστασίας των οχημάτων. Οι μέχρι τώρα μελέτες έχουν αποδείξει ότι οι συνολικές ενδείξεις που παρέχει το crash testing για το επίπεδο ασφαλείας αποτελούν έγκυρες προβλέψεις, τουλάχιστον όσον αφορά τη βαθμολογία βάσει "αστεριών" και τους σοβαρούς έως θανάσιμους τραυματισμούς. Όσον αφορά στους μικροτραυματισμούς, δεν παρατηρούνται σημαντικές διαφορές στον κίνδυνο τραυματισμού. Σε συγκρούσεις οχήματος με κάποιο άλλο όχημα, τα οχήματα με τρία ή τέσσερα αστέρια είναι περίπου κατά 30% ασφαλέστερα σε σύγκριση με τα οχήματα με δύο αστέρια ή τα οχήματα χωρίς βαθμολογία euro ncap. το euro ncap χρησιμοποιεί "αστέρια" για να δηλώσει το επίπεδο ασφα-
λείας ενός οχήματος. μια συνδυασμένη βαθμολόγηση με αστέρια δείχνει το επίπεδο προστασίας σε μια μετωπική και σε μια πλευρική σύγκρουση μαζί. η βαθμολόγηση με αστέρια βασίζεται σε βαθμούς για το εμπρόσθιο και το πλαϊνό μέρος. το ανώτατο όριο βαθμών είναι 34, προσθέτοντας 16 εμπρόσθιους και 18 πλαϊνούς βαθμούς. Οι βαθμοί προστίθενται για να δοθεί μια ένδειξη ως προς σε ποιο βαθμό έχει εφαρμοστεί η καλύτερη πρακτική ή η δοκιμασία επιδόσεων σε ένα συγκεκριμένο μοντέλο αυτοκινήτου, και όχι για να προβλεφθεί το αποτέλεσμα σε μια πραγματική περίπτωση ατυχήματος.
VW Scirocco: Γερμανικό μπουρίνι! Κείµενο: Παντελής Αβάρτης www.cityauto.gr
Η
τρίτη γενιά του γερμανικού κουπέ δείχνει να έχει δώσει μεγάλο βάρος στις αξίες των προγόνων του, αφού όπως και το πρώτο scirocco, που γεννήθηκε το 1974 από τα σχέδια του τζιουτζιάρο, έχει σκοπό να κάνει
τα κουπέ προνόμιο των πολλών και όχι των λίγων. Όπως δείχνουν τα πράγματα το νέο scirocco θα κάψει καρδιές. Σχεδιαστικά, είναι χωρίς αμφιβολία το πιο ενδιαφέρον VW των τελευταίων χρόνων.
Προκαλεί με τις γραμμές του να ακροβατούν ανάμεσα σ' αυτές των κουπέ και των σπορ χάτσμπακ, το scirocco δείχνει μυώδες και γεμάτο ενέργεια. τα χωνευτά φωτιστικά σώματα και η στενή γρίλια, σε συνδυασμό με τον πίσω προφυλακτήρα και τα τονισμένα φτερά, το κάνουν να φαίνεται υπερβολικά φαρδύ και σίγουρα το ξεχωρίζουν από το golf, στο οποίο βασίζεται. Βέβαια θα έδειχνε ακόμα πιο εντυπωσιακό αν τελικά το μοντέλο παραγωγής διέθετε τη μάσκα του πρωτότυπου iroc, μάλλον όμως θα έμπαινε στα σχεδιαστικά χωράφια των σύγχρονων audi με τη χαρακτηριστική τραπεζοειδή μάσκα.
omikron 76 Ιούλιος - Αύγουστος 09
VW Scirocco: Γερμανικό μπουρίνι!
Ακόμα και έτσι, όμως, το Scirocco δείχνει προσεγμένο σε κάθε λεπτομέρειά του. Από την οροφή, η γραμμή της οποίας θυμίζει Audi ΤΤ, μέχρι τις έντονα κεκλιμμένες εμπρός κολόνες και τα πρησμένα πίσω φτερά, μαζί με την καινούρια χαμηλή και φαρδιά μάσκα, το συνολικά χαμηλότερο και κυρίως πολύ φαρδύτερο από του Golf αμάξωμα, αποπνέει έναν αέρα επιθετικότητας και σίγουρα δείχνει ξεχωριστό χαρακτήρα. Και αν μιλάμε για κουπέ αυτά μετράνε και μάλιστα πολύ. Είναι προφανές πως το νέο Scirocco βάζει γκολ από τα αποδυτήρια. Αν τα παραπάνω σας προκαλούν αρνητικές σκέψεις για την πρακτικότητα και την άνεση των επιβατών, καλύτερα ξεχάστε τις. Η VW κατάφερε να διατηρήσει την πρακτικότητα σε καλά επίπεδα, αφού τα 292 λίτρα του χώρου αποσκευών είναι επαρκή και διευρύνονται σε 755 αν αναδιπλωθούν τα δύο ανεξάρτητα πίσω καθίσματα, και οι επιβάτες έχουν επαρκείς χώρους ακόμα και για δύο ενήλικες στο πίσω κάθισμα. To Scirocco κρατάει όλα τα κουπέ προσχήματα διαθέτοντας τετραθέσια διάταξη στο εσωτερικό του. Πάντως ακόμη και πίσω από έναν οδηγό ύψους 1,90 μέτρων, ένας επιβάτης κανονικών διαστάσεων απολαμβάνει αρκετή άνεση τόσο για τα πόδια όσο και για το κεφάλι του. Παραπάνω χώρους, λοιπόν, δε χρειάζεται να αναζητήσεις. Αυτό όμως που θα ήθελες στο εσωτερικό του νέου Scirocco είναι ένα ιδιαίτερο και ξεχωριστό ταμπλό. Αυτό που υπάρχει παραπέμπει έντονα στα υπόλοιπα μοντέλα της φίρμας, αλλά αν αυτό δεν είναι πολύ καλό για την εικόνα, είναι σούπερ για την ποιότητα. Μαλακά πλαστικά, προσεγμένοι αρμοί, εξαιρετικό φινίρισμα και σπουδαία εργονομία. Η ύπαρξη γυάλινης πανοραμικής οροφής κάνει το εσωτερικό ιδιαίτερα ευχάριστο και φωτεινό. Ακόμα και με την κανονική οροφή όμως, η θέση οδήγησης είναι άψογη και το τιμόνι, με το επίπεδο κάτω μέρος, είναι εξαιρετικό στην αφή.
Ξεσηκώνει Από τα πρώτα μέτρα πίσω από το τιμόνι του, το Scirocco δείχνει ευέλικτο αλλά και άνετο. Τα πράγματα όμως αποκτούν μεγαλύτερο ενδιαφέρον όταν πατήσεις με αποφασιστικότητα το γκάζι. Βλέπετε το Scirocco διαθέτει μόνο κινητήρες με υπερτροφοδότηση. Διπλή (turbo + μηχανικό υπερσυμπιεστή) με άμεσο ψεκασμό στην περίπτωση του γνωστού κινητήρα 1,4, που για την περίσταση αποδίδει 160 ίππους και 24,5 kgm από τις 1.750 ώς τις 4.500 σ.α.λ., μονή με άμεσο ψεκασμό επίσης το 2λιτρο TFSI των 200 ίππων και των 28,6 kgm από τις 1.700 έως τις 5.000 σ.α.λ -μάλιστα, αυτός του VW Golf GTI, με τη μέγιστη ροπή να εμφανίζεται 100 σ.α.λ. χαμηλότερα. Στην πρώτη περίπτωση τα 0-100 χλμ/ώρα έρχονται σε 8'', ενώ με τον 2λιτρο κινητήρα σε 7,2''. Η VW ανακοινώνει 218 χλμ/ώρα τελική για το «μικρό» και 235 χλμ/ώρα για το 2λιτρο Scirocco.
omikron 77 Ιούλιος - Αύγουστος 09
VW Scirocco: Γερμανικό μπουρίνι!
Στη βάση της γκάμας βρίσκεται ο 1.4 TSI μόνο με turbo και 122 ίππους και 20,4 kgm ροπής από τις 1.500 ώς τις 4.000 σ.α.λ. Σε γενικές γραμμές η καλή ηχομόνωση εξασφαλίζει χαμηλά επίπεδα θορύβου, σε συνδυασμό και με την 7η σχέση του καταπληκτικού DSG που χρησιμοποιούν οι εκδόσεις των 1,4 λίτρων (η 2λιτρη έχει 6άρι, ενώ προσφέρεται και συμβατικό χειροκίνητο κιβώτιο σε όλα τα μοντέλα). Αίσθηση προκαλεί η σταθερότητα του πλαισίου σε καμπές με μεγάλη ταχύτητα. Το καλύτερο όμως από όλα είναι πως το Scirocco εμφανίζει ένα ξεχωριστό, ακόμη καλύτερο από του Golf, οδηγικό προφίλ. Πατώντας στο ίδιο ακριβώς μεταξόνιο, αλλά καθισμένο χαμηλά, και σε πιο φαρδιά μετατρόχια (κατά 35 χιλ. εμπρός και 59 πίσω), το Scirocco αποδεικνύεται ακόμα καλύτερο στο δρόμο και από το (εξαιρετικό) Golf GTI. Καλύτερη πρόσφυση και πάτημα με ελεγχόμενες κλίσεις καθιστούν το μικρό κουπέ πιο ακριβές και με καλύτερη απόκριση, χωρίς θυσίες στον ενθουσιώδη χαρακτήρα και την άνεση του μοντέλου στο οποίο βασίζεται. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα επιλογής διαφορετικών ρυθμίσεων στην ανάρτηση, χάρη στο σύστημα Dynamic Chassis Control -μέσω του οποίου ο οδηγός επιλέγει μεταξύ Comfοrt, Normal και Sport- που όχι μόνο ρυθμίζει την απόσβεση των αμορτισέρ αλλά παράλληλα τροποποιεί το «βάρος» του τιμονιού και την απόκριση στο γκάζι. Ακόμα και στη συμβατική του εκδοχή πάντως, το τιμόνι είναι σωστά ζυγισμένο, ενώ τα φρένα αποκρίνονται με ακρίβεια. Έτσι φτάνεις στην είσοδο, εμπιστεύεσαι τα τεράστια δισκόφρενα με το εξαιρετικό πεντάλ και με μια αποφασιστική τιμονιά σημαδεύεις την κορυφή. Το άμεσο μπροστινό σύστημα εκτελεί την εντολή με ακρίβεια, ενώ η ουρά ελαφραίνει όσο την αφήνει το διακριτικό αλλά μη απενεργοποιούμενο ESP (κρίμα) για να εξουδετερώσει την όποια τάση υποστροφής, επιτρέποντας στον οδηγό να ζυγίσει τη συμπεριφορά του Scirocco. Υπάρχουν κάποιοι αεροδυναμικοί θόρυβοι που προέρχονται από τις χωρίς πλαίσιο πόρτες, αλλά συνολικά το Scirocco είναι ικανότατο και στο να διανύει άνετα μεγάλες αποστάσεις.
Κερδίζει Το νέο μικρό κουπέ της VW γεννήθηκε νικητής. Δεν κερδίζει μόνο τη μάχη της εικόνας, αλλά και εκείνη της οδηγικής ουσίας. Θα είναι διαθέσιμο από τον ερχόμενο Νοέμβριο, με τιμές ελάχιστα ακριβότερες από του Golf -με ανάλογους κινητήρες και αντίστοιχο επίπεδο εξοπλισμού. Είδατε τελικά που οι Γερμανοί είναι φίλοι μας;
ΣΙ∆ΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ & ΣΙΑ Ο.Ε. Εργοστάσιο: 2ο χλµ. Πτολ/δας - Ανατολικού, Τηλ.: 24630 82330 Κατάστηµα: 25ης Μαρτίου 76 Πτολ/δα, Τηλ.: 24630 53933 & Fax: 24630 55593 www.sidiropulos.gr
ΠΑΓΩΤΟ Η απόλαυση του καλοκαιριού Πηγή: ΚΕ.Π.ΚΑ.
Τ
ο παγωτό είναι επιδόρπιο, τα παγωτά διατηρούνται στην κατάψυξη. Η κατάψυξη είναι ένας πολύ καλός τρόπος συντήρησης τροφίµων,
ο οποίος, όµως, προϋποθέτει την τήρηση αυστηρών κανόνων υγιεινής και λειτουργίας των µηχανηµάτων διατήρησής τους.
Τα παγωτά διακρίνονται σε τυποποιηµένα και χύµα: Τυποποιηµένα Παγωτά: Φυλάσσονται, σε ειδικούς καταψύκτες. Αυτοί δεν πρέπει να είναι εκτεθειµένοι στον ήλιο, δεν πρέπει να είναι υπερβολικά γεµάτοι και δεν πρέπει να περιέχουν άλλα προϊόντα, εκτός από παγωτά. Πρέπει να είναι σχολαστικά καθαροί και να έχουν θερµοκρασία, κάτω από -18οC.
∆εν πρέπει να αγοράζουµε τα τυποποιηµένα παγωτά, όταν: • ∆εν έχουν την απαιτούµενη σκληρότητα, ή παρατηρούµε κάποια προβλήµατα στη λειτουργία του καταψύκτη. • Το χαρτί της συσκευασίας είναι υγρό ή κολληµένο πάνω στο παγωτό, ή σχισµένο ή η συσκευασία έχει σχήµα διαφορετικό από αυτό, που φαίνεται, στα διάφορα διαφηµιστικά της παρασκευάστριας εταιρίας. Συνήθως, στους καταψύκτες επάνω, υπάρχει η σχετική αφίσα. • Αυτά, που είναι συσκευασµένα, σε κύπελλα, παρουσιάζουν υπερχύλιση, στο καπάκι. • Είναι µαλακά, υδαρή, η υφή τους µοιάζει µε αυτή του γιαουρτιού ή του βουτύρου ή µε κόκκους άµµου. • Εµφανίζουν ίζηµα ή θρυµµατίζονται, σε µικρά κοµµατάκια, ή περιέχουν µικροκρυστάλλους (µικρά παγάκια), ή έχουν σχήµα παραµορφωµένο. Αυτά τα χαρακτηριστικά δείχνουν ότι το παγωτό, κάποια στιγµή, αποψύχθηκε και ξανακαταψύχθηκε. • Έχουν γεύση πικρή, ξινή, ή αλµυρή. • Η οσµή τους δεν είναι ευχάριστη. Άλλες πληροφορίες: Προσοχή λοιπόν, στα έντονα χρώµατα, γιατί οι χρωστικές ουσίες είναι χηµικά. • Σύµφωνα µε το νόµο, η αναγραφή των ηµεροµηνιών παραγωγής και κατανάλωσης είναι υποχρεωτική, µόνο για τις συσκευασίες οικογενειακού τύπου και όχι για τις ατοµικές συσκευασίες. Βέβαια, κάποιες βιοµηχανίες αναγράφουν αυτές τις ηµεροµηνίες, ακόµα και στις ατοµικές συσκευασίες. Πάντα ελέγχουµε τη συσκευασία και σε περίπτωση, που αναγράφεται η ηµεροµηνία λήξης, διαλέγουµε την όσο το δυνατόν µεγαλύτερη. • Αν µεταφέρουµε τα παγωτά, που αγοράσαµε, στο σπίτι τα βάζουµε, αµέσως, στον καταψύκτη. Η µεταφορά, σε µεγάλες αποστάσεις, πρέπει να γίνεται, σε ισοθερµικές συσκευασίες. Παγωτά χύµα: Πωλούνται, από ζαχαροπλαστεία - εργαστήρια παρασκευής παγωτών. Αν αγοράζουµε παγωτό χύµα, πρέπει να γνωρίζουµε, καλά, το εργαστήριο, που το παρασκευάζει. Οι κανόνες υγιεινής και καθαριότητας πρέπει να τηρούνται, αυστηρά. Το προσωπικό, τα σκεύη και τα µηχανήµατα, που έρχονται, σε επαφή µε παγωτό, πρέπει να είναι, σχολαστικά, καθαρά.
Το παγωτό χύµα φυλάσσεται, σε ειδικές βιτρίνες. Αυτές πρέπει να είναι καθαρές, δηλαδή να µην υπάρχουν υπολείµµατα παγωτού ή γάλακτος, στα τοιχώµατά τους. Η θερµοκρασία τους πρέπει να είναι κάτω από τους -10οC. Η διαφορά των 8οC στη θερµοκρασία, ανάµεσα σε αυτή των καταψυκτών, για τα τυποποιηµένα παγωτά και σε αυτή των ειδικών βιτρινών, οφείλεται στο γεγονός ότι το χύµα παγωτό, στους -18οC, είναι ιδιαίτερα σκληρό και δεν µπορεί να σερβιριστεί. Οι ειδικές βιτρίνες πρέπει να είναι τοποθετηµένες, σε απόσταση ενός µέτρου, από την είσοδο του καταστήµατος, ώστε να αποφεύγονται σκόνη και καυσαέρια. Επίσης, δεν πρέπει να τις ‘’χτυπάει’’ ο ήλιος. Το ειδικό κουτάλι σερβιρίσµατος του παγωτού χύµα πρέπει να βρίσκεται, µέσα σε διαφανές δοχείο, µε νερό συνεχούς ροής. Αν το νερό δεν είναι συνεχούς ροής, τότε πρέπει να αλλάζεται, κάθε µία ώρα, για να αποφεύγεται η δηµιουργία βακτηρίων, που µπορεί να προκαλέσει βλάβες, στην υγεία των Καταναλωτών. Αν δεν είµαστε σίγουροι ότι το νερό αλλάζεται κάθε ώρα, απαιτούµε να πλυθεί το ειδικό κουτάλι, παρουσία µας, για να αποµακρυνθούν τυχόν υπολείµµατα γάλακτος. Τα σκεύη, όπου φυλάσσεται το χύµα παγωτό, δεν πρέπει να έχουν υπολείµµατα παγωτού ή γάλακτος, στα τοιχώµατά τους, λίγο πάνω από την επιφάνεια του παγωτού. Αυτό δείχνει ότι το παγωτό έλιωσε και ξαναπάγωσε.
Προσοχή!!! • Τα παγωτά που έχουν λιώσει και ξαναπαγώσει δεν πρέπει ποτέ να καταναλώνονται, γιατί είναι πιθανόν αλλοιωµένα.
omikron magazine
Καφέ αρκούδα (Ursus arctos) www.wwf.gr
Η
αρκούδα εμφανίστηκε πριν από 35 εκατ. χρόνια
τις ρίζες και τα μανιτάρια. Επίσης της αρέσει πολύ το
και κατάφερε να προσαρμοστεί από τις παγωμέ-
μέλι. το διαιτολόγιό της περιλαμβάνει ακόμη έντομα,
νες τούνδρες της Αλάσκας και τις στέπες της Ασίας έως τα ζεστά μεσογειακά δάση της νότιας Ευρώπης.
αμφίβια και κτηνοτροφικά ζώα. η αρκούδα δεν είναι εκ φύσεως επιθετική, αλλά
μέχρι το 15ο αιώνα, η κατανομή της αρκούδας
μπορεί να επιτεθεί σε περίπτωση που νιώσει κίνδυνο
κάλυπτε σχεδόν όλη τη Γηραιά Ήπειρο, αλλά από το
για την ίδια και κυρίως για τα μικρά της. ζει σε μεικτά
19ο αι. και μετά, ο πληθυσμός της μειώνεται δραματι-
ή αμιγή δάση δρυός, οξιάς και κωνοφόρων (πεύκης,
κά, λόγω του κυνηγιού και της καταστροφής των φυσι-
ελάτης κ.ά) της ορεινής και της ημιορεινής ζώνης. Εί-
κών βιοτόπων εξάπλωσής της. Σήμερα, στην Ευρώπη η
ναι ζώο μοναχικό και κινείται κυρίως το ξημέρωμα, το
καφέ αρκούδα ζει σε κάποιες χώρες με μικρούς πλη-
σούρουπο και το βράδυ, ώρες που τις προσφέρουν
θυσμούς που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. θεωρεί-
μεγαλύτερη ασφάλεια, καθώς δεν συμπίπτουν με αν-
ται πλέον και νομικά είδος υπό εξαφάνιση στη δυτική,
θρώπινες δραστηριότητες. Ευκίνητη παρά τον όγκο
την κεντρική και τη νότια Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό
της, μπορεί να σκαρφαλώνει σε δέντρα, καθώς και να
ότι στη Γαλλία, στην ιταλία και στην ισπανία ο συνολικός
στέκεται στα πίσω πόδια της ανιχνεύοντας καλύτερα το
αριθμός τους δεν ξεπερνά τις 200.
χώρο γύρω και τρομάζοντας με το μέγεθός της κάθε
Στην Ελλάδα υπολογίζονται ότι υπάρχουν γύρω στις
υποψήφιο εχθρό.
150-200, σχηματίζοντας δύο μικρούς πληθυσμούς στις
Γενικά είναι μοναχικό ζώο. το αρσενικό και το θη-
πιο απόμερες περιοχές της οροσειράς της Πίνδου και
λυκό συναντώνται μόνο στα τέλη της άνοιξης με αρχές
της Ροδόπης, οι οποίοι αποτελούν τους μεγαλύτερους
του καλοκαιριού για να ζευγαρώσουν. Στις αρχές του
πληθυσμούς σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
χειμώνα αποτραβιέται σε προφυλαγμένα μέρη, όπως
Αν και είναι παμφάγο ζώο, δείχνει σαφή προτίμηση
σε κοιλότητες βράχων, κουφάλες μεγάλων δένδρων
στις φυτικές τροφές και ιδιαίτερα στα άγρια φρούτα,
και κάτω από ρίζες μεγάλων δένδρων. Εκεί πέφτει σε
omikron 82 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Καφέ αρκούδα (Ursus arctos)
λήθαργο, μειώνοντας τις λειτουργίες του σώματός της
λύση του προβλήματος της παράνομης κατοχής και
για 4-5 μήνες. κατά την περίοδο αυτή τρέφεται από
εκμετάλλευσης του είδους.
το λίπος που είχε μαζέψει στους ιστούς της όσο ήταν
το πρόγραμμα ΑΡκτΟΣ δεν στοχεύει να κατοχυ-
δραστήρια. μετά από κυοφορία 7-9 μηνών, το θηλυκό
ρώσει την αποκλειστική χρήση των ορεινών μας χώρων
σε ληθαργική κατάσταση το γεννά ένα ή δύο μικρά.
από την αρκούδα.
κατά τη γέννησή τους τα μικρά αρκουδάκια είναι γυμνά
η ιστορία των ελληνικών ορεινών οικοσυστημά-
και τυφλά, και ζυγίζουν μόλις 300-500 γραμμάρια. τα
των δείχνει ότι η άγρια ζωή μπορεί να συνυπάρξει με
πρώτα δύο χρόνια της ζωής τους ακολουθούν παντού
την ανάπτυξη, αρκεί οι ανθρώπινες δραστηριότητες
τη μητέρα τους, που τα φροντίζει με προσήλωση.
να έχουν ως μέτρο τις δυνατότητες και τους περιορι-
το παράνομο κυνήγι και η θανάτωση από πρόθε-
σμούς που επιβάλλει η φύση.
ση αποτελούν την κύρια απειλή εξαφάνισης του είδους στην Ελλάδα. Αν και το κυνήγι του είδους απαγορεύε-
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
ται από την νομοθεσία από το 1969 υπολογίζεται ότι
Επιστημονικό όνομα: ursus arctos
15-20 αρκούδες θανατώνονται ετησίως από ασυνεί-
Κοινό όνομα: καφέ Αρκούδα
δητους. Παράλληλα η διάνοιξη δρόμων, η κατασκευή
Περιγραφή: το χρώμα του τριχώματος ποικίλλει
φραγμάτων και η δημιουργία τουριστικών εγκαταστά-
στις αποχρώσεις του καφέ, ανάλογα με την ηλικία, το
σεων αλλοιώνουν, υποβαθμίζουν και κατακερματίζουν
φύλο του ζώου, αλλά και το περιβάλλον
τους βιότοπους εξάπλωσης του είδους .
Ύψος: το ύψος του ενήλικου ατόμου στον τράχη-
το μόνο ενθαρρυντικό είναι ότι στην Ελλάδα έχει
λο (η μικρή καμπούρα στην πλάτη της αρκούδας) φτά-
περιοριστεί το φαινόμενο της "αρκούδας χορεύτριας".
νει τα 1,10μ., ενώ το συνολικό μήκος από την άκρη της
το 1994 το WWF Ελλάς μαζί με τον ΑΡκτΟυΡΟ
μύτης έως την ουρά κυμαίνεται από 1,70 έως 2,20μ.
και την Ελληνική Εταιρία Προστασίας της φύσης ξεκί-
Βάρος: 110-250 κιλά το αρσενικό και 70 -120 το
νησαν το πρόγραμμα ΑΡκτΟΣ, υπό την εποπτεία του
θηλυκό Οι διακυμάνσεις οφείλονται στην εποχιακή
υπουργείου Γεωργίας και με συγχρηματοδότηση από
εναπόθεση λίπους
την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στόχος του είναι η διατήρηση βιώσιμων πληθυσμών της καφέ αρκούδας στην Ελλάδα, η εξασφάλιση της επικοινωνίας των υποπληθυσμών της σε έναν ευρύτερο γεωγραφικό χώρο και η οριστική
Βιότοπος: Δάση οξιάς, δρύος, μαυρόπευκου, ελάτης σε υψόμετρο 800-2000μ. Κύριες απειλές: Παράνομο κυνήγι, καταστροφή βιοτόπου
Προσφέροντας επί 27 χρόνια στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά όλης της χώρας πλήρεις, αξιόπιστες, προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες για την αντιµετώπιση των επειγουσών ταχυδροµικών τους αναγκών, η ACS έχει ταυτίσει αναµφισβήτητα το όνοµά της µε την υπηρεσία Courier στην Ελλάδα.
Οι υπηρεσίες της ACS Βασικές υπηρεσίες (Express Παράδοση)
Εξειδικευµένες Πρόσθετες Υπηρεσίες
- Υπηρεσία Door to Door (D2D). Παραλαβή και
- Νέα Υπηρεσία Αντικαταβολής. Αναβαθµισµένη
παράδοση κάθε αποστολής από την διεύθυνση του
υπηρεσία παράδοσης εµπορευµάτων µε είσπραξη της
αποστολέα στην διεύθυνση του παραλήπτη.
αξίας τους, που περιλαµβάνει άµεση απόδοση εισπρατ-
- Υπηρεσία Point to Point (P2P). Ο αποστολέας
τόµενων αξιών, αυτόµατη ηλεκτρονική κατάθεση σε τρα-
παραδίδει την αποστολή του σε γραφείο εξυπηρέτη-
πεζικό λογαριασµό ∆ικαιούχου και ενηµέρωση του εντο-
σης της ACS και ο παραλήπτης την παραλαµβάνει
λέα µέσω e-mail.
από το αντίστοιχο γραφείο εξυπηρέτησης της ACS
- Υπηρεσία Αγοράς. Η ACS αναλαµβάνει να αγορά-
στον τόπο προορισµού. Η ACS αναλαµβάνει την τη-
σει για λογαριασµό του εντολέα το αντικείµενο που επι-
λεφωνική ενηµέρωση του παραλήπτη για την άφιξη
θυµεί και να του το παραδώσει στο σηµείο που επιθυµεί.
της αποστολής του.
Υπηρεσία Πρωινής Παράδοσης (η ακριβής ώρα παρά-
- Υπηρεσία Point to Door (P2D). Ο αποστολέας
δοσης αναλογεί του προορισµού)
παραδίδει την αποστολή του σε γραφείο εξυπηρέτη-
- Υπηρεσία Παράδοσης Σάββατο
σης της ACS και η παράδοσή της γίνεται στην διεύ-
- Υπηρεσία Παράδοσης την Επόµενη Εργάσιµη
θυνση του παραλήπτη, µε οικονοµικότερη χρέωση
µέρα σε δυσπρόσιτες περιοχές (χερσαίους προο-
έως και 20% φθηνότερα, συνδυάζοντας ταχύτητα
ρισµούς).
και οικονοµία.
- Υπηρεσία Ειδικών ∆ιανοµών. Παραλαβή ή παρά-
- Υπηρεσία Express Envelope. ∆ιεκπεραίω-
δοση σε επίσηµες εθνικές ή τοπικές Εορτές και Αργίες.
ση αποστολών εγγράφων έως 500 gr. µε δωρεάν
- Υπηρεσία Αποστολών Ειδικού Χειρισµού. Κάλυ-
παροχή ασφαλούς τυποποιηµένης συσκευασίας.
ψη ειδικών απαιτήσεων κατά την παράδοση αποστολής,
Προϋποθέτει παραλαβή από το γραφείο εξυπηρέτη-
για επιστροφή αριθµού Πρωτοκόλλου ή λήψη και διαβί-
σης της ACS, µε χρέωση αποστολέα τοις µετρητοίς
βαση θεωρηµένων εγγράφων και δικαιολογητικών στον
(συνδυασµός υπηρεσίας P2D µε ειδική συσκευασία
αποστολέα.
φακέλου).
- Υπηρεσία Μαζικών ∆ιανοµών. ∆ιεκπεραίωση
- Υπηρεσίες Αυθηµερόν Εγγυηµένη παράδοση
οµαδικών αποστολών, εγγράφων, επιχειρηµατικών δώ-
αποστολών αυθηµερόν σε µια έως πέντε ώρες, για
ρων και κάθε είδους µεγάλου αριθµού αποστολών, µη
τις αποστολές εντός της ίδιας πόλης.
υψηλής προτεραιότητας, µε προνοµιακές χρεώσεις.
Τα πάντα , παντού.
Οι υπηρεσίες µας Τα πάντα παντού Βασικές υπηρεσίες (Express Παράδοση) -Υπηρεσία Door to Door (D2D). -Υπηρεσία Point to Point (P2P) . -Υπηρεσία Point to Door (P2D). -Υπηρεσία Express Envelope. -Υπηρεσίες Αυθηµερόν.
Εξειδικευµένες Πρόσθετες Υπηρεσίες -Νέα Υπηρεσία Αντικαταβολής. -Υπηρεσία Αγοράς. -Υπηρεσία Παράδοσης Σάββατο. -Υπηρεσία Παράδοσης την Επόµενη Εργάσιµη. µέρα σε δυσπρόσιτες περιοχές Υπηρεσία Ειδικών ∆ιανοµών. -Υπηρεσία Αποστολών Ειδικού Χειρισµού. -Υπηρεσία Μαζικών ∆ιανοµών. -Υπηρεσίες Συσκευασίας. -Ασφάλιση αποστολών.
ACS Combo Express -ACS Track & Trace : Ηλεκτρονική παρακολούθηση αποστολών.
ACS Χρηµατοοικονοµικές Υπηρεσίες -ACS Bill Receipts : Νέα Υπηρεσία Ηλεκτρονικής Εξόφλησης Λογαριασµών.
ACS Ticket – Έκδοση και παράδοση εισιτηρίων στην πόρτα σας. -H ACS, σε συνεργασία µε την TicketQuest.gr
Περισσότερες πληροφορίες σε ένα από καταστήµατα ACS. Λογδανίδης Χρήστος ΚΟΖΑΝΗ 1 ΠΤΟΛΕΜΑΪ∆Α ΣΙΑΤΙΣΤΑ Τέρµα Φιλίππου Β, 25ης Μαρτίου & Κανάρη, 25ης Μαρτίου 9, τηλ.: 24610 21100 τηλ.: 24630 54556 τηλ.: 24650 22002 ΚΟΖΑΝΗ 2 ΣΕΡΒΙΑ ΑΜΥΝΤΑΙΟ Ελ. Βενιζέλου 2, Μακεδονοµάχων 6, 28ου Συντ. Πεζικού 14, τηλ.: 24610 49220 τηλ.: 24640 21100 τηλ.: 23860 23312
ΜΟΥΣΕΙΑ H κιβωτός του πολιτισμού
του Νίκου Γ. Ζυγογιάννη, Καθηγητής
Η
αρχαία ελληνική λέξη «μουσείον», που σήμαινε ναός των μουσών και κατ' επέκταση των τεχνών, σήμερα δηλώνει τον τόπο, το κτίριο όπου βρίσκονται συγκεντρωμένες με
σκοπό την προστασία και την παρουσίασή τους στο κοινό, συλλογές έργων τέχνης, αλλά και πολιτιστικά, επιστημονικά και τεχνολογικά αντικείμενα. Στην κλασική αρχαιότητα και ειδικά στην Αθήνα ανάγεται η ιδέα της δημιουργίας δημόσιων συλλογών έργων τέχνης. Σε μια αίθουσα των Προπυλαίων (στην Ακρόπολη) βρίσκονταν έργα διάσημων ζωγράφων, απ’ όπου και η ονομασία της «Πινακοθήκης», που είχε δοθεί στο χώρο αυτό. Στα νεότερα χρόνια δημιουργήθηκαν μουσεία με συλλογές από πολιτισμούς που έχουν εκλείψει, μουσεία επιστημών και τεχνολογίας, μουσεία με συλλογές από τη λαϊκή ζωή -λαογραφικά μουσεία-, μουσεία αφιερωμένα στον κινηματογράφο, το θέατρο, τη μουσική, την ενδυματολογία, υπαίθρια μουσεία που παρουσιάζουν τα εκθέματά τους στο φυσικό τοπίο, κ.ά. το μουσείο δεν είναι απλά ένας τόπος μνήμης, αλλά ένας ζωντανός οργανισμός που μας δείχνει τα ίχνη της περιπέτειας του ανθρωπίνου πνεύματος. Είναι τα θησαυροφυλάκια του παρελθόντος, όπου προβάλλεται η πορεία ενός λαού. Συμβάλουν στη γνώση του παρελθόντος, διατηρούν την πολιτιστική κληρονομιά, καλλιεργούν την ιστορική συνείδηση, αναπτύσσουν την ιστορική σκέψη και κρίση. τα μνημεία του παρελθόντος είναι ο τόπος συνάντησης του χθες με το σήμερα. η άγνοια τους μας αποκόβει από τον πολιτισμό, που ο χρόνος τον φθείρει και τον σβήνει. Ο σκοπός του σύγχρονου μουσείου έχει αναθεωρηθεί, το πεδίο δράσης του έχει διευρυνθεί, έγινε πιο ανοιχτό και εκδημοκρατίστηκε. η τακτική της έκθεσης και μόνον αυτής σε ερμητικά κλεισμένες βιτρίνες με απαγορευτικές πινακίδες και δυσνόητες επεξηγηματικές ταμπέλες των εκθεμάτων, έχει πλέον ξεπεραστεί. Οι παραδοσιακές λειτουργίες του, της απόκτησης δηλαδή έργων, καθιέρωσης και νομιμοποίησης, τείνουν να αντικατασταθούν από άλλες, όπως αυτής της ανταλλαγής εκθέσεων σε εθνική και διεθνή κλίμακα. το μουσείο θα πρέπει να ορίζεται ως ο κατεξοχήν χώρος της επικοινωνίας, της συνάντησης, της διάδοσης και ως ένα όργανο σκέψης. κάτω απ’ αυτή την αρχή θα πρέπει να συνδεθεί το μουσείο με την εκπαίδευση, ξεκινώντας από τις πρώτες βαθμίδες της. Πρώτη προσπάθεια, να γίνει το παιδί «φίλος» του omikron 86 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Μουσεία, η κιβωτός του πολιτισμού
μουσείου, να εξοικειωθεί με τα εκθέματά του με ειδικά προγράμματα, όπου θα μπορεί να αγγίξει, να πειραματισθεί, να ζωγραφίσει, να παίξει ακόμα. Έτσι μόνο θα μπορέσει να ανακαλύψει το μαγικό κόσμο του μουσείου, ενώ από την άλλη η διδακτέα ύλη του σχολείου θα γίνει πιο ζωντανή και η μάθηση πιο εύκολη με την ψυχαγωγική ξενάγηση. Η φαντασία του παιδιού απελευθερώνεται και μπορεί να ανασυντάξει τα απομεινάρια του παρελθόντος. Ενθαρρύνεται ο αυτοστοχασμός και η πνευματική αυτενέργεια. Στη χώρα μας υπάρχουν πολλά μουσεία, όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά και σ’ όλες σχεδόν τις πόλεις. Πολλά απ’ αυτά, όπως το Βυζαντινό, το Μουσείο Μπενάκη, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το Νομισματικό, το Μουσείο Δίου, το Ναυτικό, το Παιδικό Μουσείο κ. ά. έχουν δημιουργήσει εκπαιδευτικά προγράμματα, που βοηθούν τους νέους στην κατανόηση της συμβολικής γλώσσας και του εικαστικού κώδικα των έργων τέχνης. Ακόμα ταξιδεύουν ανά την Ελλάδα, επισκεπτόμενα και περιοχές που στερούνται σχετικής υποδομής. Με τις “μουσειοσκευές”, μεταφέρονται τα εκθέματα μέσα στην ίδια τη σχολική αίθουσα και έρχονται σε άμεση επαφή με τους μαθητές. Όμως και για τους εκπαιδευτικούς πρέπει να γίνονται σεμινάρια για την πληρέστερη κατάρτισή τους, ώστε να ευαισθητοποιηθούν σχετικά με την προσπάθεια ένταξης του «μουσείου» στην εκπαιδευτική διαδικασία, αφού τα μνημεία μπορούν να συνδεθούν με τα περισσότερα μαθήματα (Ιστορία, Γεωγραφία, Θρησκευτικά κ. ά.) και να καλλιεργήσουν συστηματικά στους μαθητές την αξία του περιεχομένου των μουσείων. Έτσι θα προκύπτουν πολίτες αισθητικά και ανθρωπιστικά καλλιεργημένοι, που θα μπορούν να αντιλαμβάνονται και να απολαμβάνουν την ομορφιά και τις αξίες. Τέτοιες πρωτοβουλίες και ενέργειες φανερώνουν ότι η κοινωνία στηρίζει την ύπαρξη των μουσείων και ότι έχει αποκτήσει ένα υψηλό επίπεδο συνειδητοποίησης της αξίας τους…
omikron 87 Ιούλιος - Αύγουστος 09
To Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε αριθμούς www.europarl.europa.eu
Ε
σείς γνωρίζατε ότι 405.000 φλιτζάνια καφέ κατα-
πάνω από 6.000 άτομα που εργάζονται σε διάφορους
ναλώνονται κάθε χρόνο στις αίθουσες συνεδριά-
τομείς (νομικοί και διάφοροι άλλοι σύμβουλοι, βιβλι-
σεων του Κοινοβουλίου; Τα πάντα στην πολιτική έχουν σχέση με τους αριθ-
οθηκάριοι, εκπρόσωποι τύπου, διοικητικό προσωπικό, τεχνικοί, μεταφραστές, διερμηνείς, κ.ά).
μούς: οι ψήφοι υπέρ, οι ψήφοι κατά και οι αποχές, αλλά όχι μόνο. Οι αριθμοί αυτοί αποφασίζουν για το αν θα εγκριθούν νόμοι και αποφάσεις που επηρεάζουν όλους
Οι απερχόμενοι (785) ευρωβουλευτές ήταν μοιρασμένοι σε:
τους ευρωπαίους πολίτες. Γι' αυτό και έχουν μεγάλη
◉ 7 πολιτικές ομάδες
σημασία. Μια ματιά σε αριθμούς που αφορούν σημα-
◉ 20 κοινοβουλευτικές επιτροπές
ντικούς παράγοντες του Κοινοβουλίου, τις δραστηριό-
◉ 10 κοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες για τις ευρω-
τητές του κατά την περίοδο 2004-2009, τις γλώσσες, τις υποδομές, τους επισκέπτες, ακόμη και τα...γεύματα και τους καφέδες που καταναλώνονται!
παϊκές χώρες που δεν ανήκουν στην ΕΕ ◉ 24 κοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες για τις χώρες εκτός Ευρώπης
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι πάνω απ' όλα ένα
◉ Επιπλέον, 4.322 εκπρόσωποι διαφόρων ομάδων
δημοκρατικό όργανο, το μόνο άμεσα εκλεγμένο όργα-
συμφερόντων είναι καταχωρημένοι στο Κοινοβούλιο,
νο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ένα από τα τρία ση-
που εκπροσωπούν 1.699 οργανισμούς (στοιχεία Μαΐου
μαντικότερα όργανα που θεσπίζουν και εφαρμόζουν τη
2009). 1100 διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι καλύπτουν
νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επίσης ένα
επίσης τις εργασίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε
σύνθετο όργανο, που απασχολεί χιλιάδες άτομα με τον
τακτική βάση.
ένα ή τον άλλο τρόπο (εργασία, ταξίδια, γεύματα, κ.ά).
Οι δραστηριότητες 2004-2009 Οι παράγοντες Κατά την κοινοβουλευτική περίοδο 2004-2009, οι
◉ 4.784 σελίδες πρακτικών για κάθε γλώσσα ◉ 7.816 κοινοβουλευτικές ερωτήσεις
ευρωβουλευτές ήταν 785, αλλά τα μέλη που εξελέγη-
◉ 2.924 κείμενα εγκρίθηκαν κατά τη διάρκεια Συνό-
σαν τον Ιούνιο (για την περίοδο 2009-2014) είναι 736,
δων Ολομέλειας, εκ των οποίων οι 1.355 ήταν νομοθε-
όπως προβλέπεται από τη συνθήκη της Νίκαιας.
τικά έγγραφα.
Οι ευρωβουλευτές είχαν όλοι μαζί 1.510 προσωπικούς βοηθούς (στοιχεία Μαΐου 2009), ενώ το υπόλοιπο προσωπικό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αριθμεί omikron 88 Ιούλιος - Αύγουστος 09
◉ 48.747 τροπολογίες κατατέθηκαν στην Ολομέλεια ◉ 22.000 συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν στους 3
To Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε αριθμούς
τόπους εργασίας (Βρυξέλλες, Στρασβούργο και Λου-
405.000 φλιτζάνια καφέ καταναλώνονται
ξεμβούργο) και 140 εκτός
κάθε χρόνο στις αίθουσες συνεδριάσεων
Ένας (ακόμη) Πύργος της Βαβέλ ◉ 23 γλώσσες χρησιμοποιούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε 506 γλωσσικούς συνδυασμούς (23 x
του Κοινοβουλίου... Μια ματιά σε αριθμούς που αφορούν σημαντικούς παράγοντες του Κοινοβουλίου, τις δραστηριότητές του κατά την περίοδο
22). ◉ 430-2500: Το Κοινοβούλιο απασχολεί περίπου 430 υπαλλήλους ως διερμηνείς συν 2.500 εξωτερικούς διερμηνείς σε τακτική βάση. ◉ 1.220.775 μεταφρασμένες σελίδες το 2007.
Οι υποδομές ◉ 3 τόποι εργασίας, στις Βρυξέλλες, το Στρασβούργο και το Λουξεμβούργο ◉ 1.072.028 m είναι η συνολική επιφάνεια των κτιρί2
ων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
2004-2009, τις γλώσσες, τις υποδομές, τους επισκέπτες, ακόμη και τα...γεύματα και τους καφέδες που καταναλώνονται.
Ο κόσμος που έρχεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ◉ 276.531 πολίτες πήραν μέρος στο πρόγραμμα επισκεπτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2008 ◉ 49 ήταν οι επίσημες συνεδριάσεις στις οποίες εξέ-
◉ 10.552 τα γραφεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
χουσες προσωπικότητες προσκλήθηκαν για να εκφω-
◉ 156 αίθουσες συνεδριάσεων σε όλα τα κτίρια του
νήσουν ομιλίες
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μαζί
◉ 19 λεπτά ήταν η συντομότερη επίσημη ομιλία -της
To Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε αριθμούς
Βασίλισσας Βεατρίκης της Ολλανδίας στις 26 Οκτωβρίου 2004 ◉ 50 λεπτά ήταν η διαρκέστερη ομιλία -της Ingrid
βουλίου στις Βρυξέλλες ◉ 405.000 φλιτζάνια καφέ κάθε έτος καταναλώνονται στις αίθουσες συνεδριάσεων του Κοινοβουλίου
Betancourt, στις 8 Οκτωβρίου 2008
Τα πολιτιστικά στοιχεία Τα γεύματα και οι καφέδες ◉ 59.000 γεύματα σερβίρονται στα εστιατόρια των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ανά έτος ◉ 94.000 άνθρωποι ανά έτος αγοράζουν σάντουιτς από το σχετικό κυλικείο ◉ 605.000 άνθρωποι το χρόνο τρώνε στο κεντρικό εστιατόριο του βασικού κτιρίου του Ευρωπαϊκού Κοινο-
omikron 90 Ιούλιος - Αύγουστος 09
◉ 1 πιάνο πρόσφερε η Εσθονία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2009 ◉ 1.102 εκθέσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις (συναυλίες, παραστάσεις, κλπ) πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο 2004-2009 με τη χορηγία των ευρωβουλευτών στις Βρυξέλλες, το Στρασβούργο και το Λουξεμβούργο.
ΟΒΕΛΙΣΤΗΡΙΟ - ΨΑΡΟΤΑΒΕΡΝΑ Κοίλα Κοζάνης - Τηλ.: 24610 45610
SportDay / Σωτηρακόπουλος Χρήστος www.sport-fm.gr/article/139957
Τ
ον ιούλιο του 1969 έγινε πραγματικότητα το όνει-
Οι άπιστοι θωμάδες κάνουν λόγο για μία ακόμα
ρο του ιουλίου Βερν. Ο νιλ Άρμστρονγκ πατούσε
ταινία, που γυρίστηκε το 1978 με μικρό προϋπολο-
στη Σελήνη και η ανθρωπότητα έβλεπε με κομμένη την
γισμό, 5 εκατομμυρίων δολαρίων, η οποία είχε τίτλο
ανάσα τα πρώτα βήματα της νέας εποχής. Στο εξωτε-
«capricorn one» και πραγματευόταν την προσπάθεια
ρικό υπάρχουν πολλά βιβλία που ασχολήθηκαν, από τη
κατάκτησης του Άρη. η ταινία διηγούνταν πως η κυ-
δεκαετία του '70 ακόμη, με το αν πράγματι ο άνθρω-
βέρνηση των ηνωμένων Πολιτειών, αφού είδε πως δεν
πος πάτησε το πόδι του στη Σελήνη.
είχε πιθανότητα να γίνει πραγματικότητα η αποστολή,
Παρακολουθώντας σε δορυφορικό κανάλι ένα εξαί-
αποφάσισε να σκηνοθετήσει το γεγονός. Έτσι, ξεγέ-
σιο ντοκιμαντέρ, τα ερωτήματα που γεννιούνται στο
λασε όλη την ανθρωπότητα, που παρακολούθησε μια
μυαλό είναι πολλά. η παραγωγή ήταν από την εταιρεία
αποστολή προς τον Άρη, κάτι που έμοιαζε πολύ με την
nash enterprises, μία από τις καλύτερες του είδους
προσσελήνωση του 1969. Ο παραγωγός της ταινίας,
στην (αιμοσταγή και σκληρή) αγορά των ηΠΑ, και είχε
μιλώντας στην εκπομπή, είπε αφοπλιστικά πως αφού
δηλώσεις από ανθρώπους που δούλεψαν στη nasa.
εκείνοι με τον μικρό τους προϋπολογισμό έκαναν κάτι
Ο νιλ Άρμστρονγκ, αυτός που έκανε το πρώτο βήμα
να μοιάζει τόσο αληθινό, φανταστείτε με τα 400 δισ.
πάνω στο φεγγάρι, αρνήθηκε ευγενικά να πει οτιδήπο-
δολάρια που είχε η nasa διαθέσιμα τι μπορούσε να
τε, δηλώνοντας πως αυτοδεσμεύεται.
φτιάξει!
τι αναφέρει η εκπομπή; Πως η όλη η ιστορία δεν
Ο άνθρωπος που λειτούργησε το όλο σύστημα
έγινε ποτέ στην πραγματικότητα και όλα γυρίστηκαν σε
των εξομοιωτών, ο μπιλ Kέισινγκ, απομακρύνθηκε το
μια μυστική βάση των ηΠΑ που μορφολογικά μοιά-
1973 από τη nasa επειδή «μιλούσε πολύ». Ο ίδιος
ζει πολύ με αυτό που αποκαλούμε σεληνιακό τοπίο.
σε αυτό το ντοκιμαντέρ υπογραμμίζει πως και οι τρεις
φωτογραφίες από σοβιετικό δορυφόρο που πάρθηκαν
προσπάθειες που έγιναν με συσκευή προσομοίωσης
πάνω από την area 51 στη νεβάδα δείχνουν τη σατα-
(simulator) της σεληνακάτου κατέληξαν σε πλήρη απο-
νική ομοιότητα της περιοχής με όλο το σκηνικό που
τυχία! Στη μία, μάλιστα, που υπάρχει και φιλμ, φαίνεται
υπήρχε στην προσσελήνωση!
καθαρά πως ο Άρμστρονγκ χάνει τον έλεγχο και προλαβαίνει με τον εκτοξευτή να φύγει από την άτρακτο λίγο πριν συντριβεί στο έδαφος! «κι όμως», λέει ο κέισινγκ, «θέλουν να πιστέψουμε πως όλα λειτούργησαν τέλεια την κατάλληλη στιγμή!». Όπως συμβαίνει στις ταινίες του χόλυγουντ... Ένα άλλο ερώτημα αφορά το σκηνικό. Ενώ υπάρχει σε όλα τα φιλμ και σε όλες τις φωτογραφίες η Γη
omikron 92 Ιούλιος - Αύγουστος 09
omikron magazine
Ο άνθρωπος που λειτούργησε το όλο σύστηµα των εξοµοιωτών, ο Μπιλ Kέισινγκ, αποµακρύνθηκε το 1973 από τη NASA επειδή «µιλούσε πολύ». Ο ίδιος σε αυτό το ντοκιµαντέρ υπογραµµίζει πως και οι τρεις προσπάθειες που έγιναν µε συσκευή προσοµοίωσης (simulator) της σεληνακάτου κατέληξαν σε πλήρη αποτυχία! Στη µία, µάλιστα, που υπάρχει και φιλµ, φαίνεται καθαρά πως ο Άρµστρονγκ χάνει τον έλεγχο και προλαβαίνει µε τον εκτοξευτή να φύγει από την άτρακτο λίγο πριν συντριβεί στο έδαφος! «Κι όµως», λέει ο Κέισινγκ, «θέλουν να πιστέψουµε πως όλα λειτούργησαν τέλεια την κατάλληλη στιγµή!». Όπως συµβαίνει στις ταινίες του Χόλυγουντ...
Μήπως τελικά δεν πήγαμε ποτέ στο φεγγάρι;
πίσω από τους αστροναύτες, γιατί δεν φαίνονται καθόλου αστέρια; και μάλιστα σε μια τόσο καθαρή ατμόσφαιρα; Επίσης, πώς η σημαία ανεμίζει, όπως φαίνεται καθαρά στα βίντεο και του «Απόλλων 11» και του «Απόλλων 12», ενώ είναι γνωστό και στα παιδάκια πως δεν υπάρχει αέρας στο φεγγάρι; Ένα ακόμη ερώτημα που τίθεται είναι γιατί στο σημείο της προσσελήνωσης δεν άνοιξε κρατήρας κάτω από τη σεληνάκατο, γεγονός πλήρως αφύσικο, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Ο ντέιβιντ Πέρσι, εξειδικευμένος φωτογράφος που δούλεψε στην ομάδα που έφτιαξε την ειδική μηχανή με την οποία
απαθανατίστηκαν οι ιστορικές στιγμές, επιμένει πως σε όλες τις δοκιμές οι αστροναύτες στον προσομοιωτή δεν μπορούσαν να κρατήσουν σταθερή την κάμερα! κι όμως, ως εκ θαύματος στο φεγγάρι τραβούσαν σαν επαγγελματίες, με πολύ καλές λήψεις και σταθερό χέρι!
τις ίδιες απορίες εξέφρασε ο σχεδιαστής της βιντεοκάμερας που χρησιμοποιήθηκε για να τραβήξουν ο Άρμστρονγκ και ο Όλντριν τις πρώτες στιγμές της ιστορικής κατάκτησης. Ο Γιαν Λιούνγκμπεργκ, λοιπόν, λέει πως δεν υπήρχε περίπτωση να έχουν τόσο σταθερό χέρι οι αστροναύτες, γι' αυτό και έκανε προσαρμογή πολλών δεδομένων για τη μάξιμουμ καλυτέρευση της εικόνας. «Όταν είδα το αποτέλεσμα στο φεγγάρι, έμεινα άφωνος. Ομολογώ πως ήταν πολύ καλύτερο και πιθανόν ύποπτο», ήταν επί λέξει τα λόγια του. omikron 94 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Μήπως τελικά δεν πήγαμε ποτέ στο φεγγάρι;
Σαν σε ταινία του Χόλυγουντ Ο Γκας Γκρίσομ μαζί με άλλους δύο αστροναύτες ήταν οι εκλεκτοί που μέσα από τεστ είχαν επιλεγεί για να γίνουν οι πρώτοι που θα πήγαιναν εκεί που κανείς άλλος δεν είχε βρεθεί ποτέ: στο φεγγάρι. το 1967 άρχισε η εκπαίδευσή τους, αλλά τα λάθη διαδέχονταν το ένα το άλλο. Οι Αμερικανοί, παρασυρόμενοι από τον άκρατο ανταγωνισμό του «ψυχρού Πολέμου» με τους Σοβιετικούς, ήθελαν να προλάβουν το αντίπαλον δέος. Ο μπορίς Βολίνοφ, πρώην κοσμοναύτης του «Σογιούζ», δήλωσε πως η χώρα του είχε εγκαταλείψει την ιδέα από τα
μέσα της δεκαετίας του '60 και ταυτόχρονα ότι ποτέ δεν πίστεψε πως οι Αμερικανοί τα κατάφεραν. Ο Γκρίσομ, τον Αύγουστο του '67, σε συνέντευξή του στο nBc, εξέφρασε τη δυσπιστία του για το εγχείρημα, λέγοντας πως «θα σκοτωθούν άνθρωποι αν συνεχίσουμε με τόσα λάθη»... Δέκα μέρες μετά, ενώ
γινόταν πείραμα στον εξομοιωτή, η κάψουλα στην οποία βρίσκονταν ο Γκρίσομ και οι άλλοι αστροναύτες πήρε φωτιά. τα στόματα έκλεισαν οριστικά, αν πιστέψουμε τους καχύποπτους. Ο επιθεωρητής ασφαλείας τόμας Ράουντ μπάρον, που εξέτασε το ζήτημα τον Δεκέμβρη του '67, μίλησε για στοιχεία 500 σελίδων που έδειχναν συνωμοσία. Λίγες μέρες μετά ο ίδιος και η οικογένειά του βρήκαν τραγικό θάνατο, όταν συνετρίβη το αυτοκίνητό του από τρένο ενώ περνούσε αφύλαχτη διάβαση! omikron 95 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Μήπως τελικά δεν πήγαμε ποτέ στο φεγγάρι;
Το διαδίκτυο είναι γεμάτο από διευθύνσεις που ασχολούνται με το θέμα. Οι Ιάπωνες αποφάσισαν να στείλουν τον μεγαλύτερο δορυφόρο σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και να φωτογραφίσουν με την καλύτερη δυνατή ευκρίνεια τη διάσημη Θάλασσα της Ηρεμίας. Αν πράγματι έγιναν οι αποστολές της NASA, τότε η αμερικανική σημαία και τα εγκαταλειμμένα τζιπάκια με τα οποία έκαναν βόλτες οι αστροναύτες θα είναι εκεί. Ακόμα και τα ίχνη από τα βήματα θα φαίνονται, λογικά. Αν όχι, τότε η μεγαλύτερη απάτη του 20ού αιώνα και ουσιαστικά σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας θα αποκαλυφθεί. Τότε θα ξέρουμε αν ήταν αληθινό ό,τι είδαμε και ακούσαμε με την περίφημη ατάκα του Άρμστρονγκ σχετικά με το «ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, αλλά ένα γιγαντιαίο άλμα για την ανθρωπότητα», ή αν ήταν απλώς η πιο ακριβή παραγωγή στα χρονικά του κινηματογράφου! omikron 96 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Ο Μεγάλος Λόφος ΨΗΣΤΑΡΙΑ-ΚΑΦΕ
ΜΕΣΟΒΟΥΝΟ - ∆ΗΜΟΣ ΒΕΡΜΙΟΥ, Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ ΤΗΛ.ΕΠΙΚΟΙΝ: 6973245151, 6974409420, 6979 161094, 2463 770005 e-mail: info@megalos-lofos.gr www.megalos-lofos.gr
Ο Μεγάλος Λόφος Πρότυπο Εκπαιδευτικό Ζωολογικό Πάρκο Μεσοβούνου
Τ
ο εκτροφείο βρίσκεται στους πρόποδες του Βερµίου σε υψόµετρο 1000 περίπου και η έκταση του είναι στα 800 στρέµµατα. Από την Πτολεµαιδα απέχει 21χλµ και από την Έδεσσα 34χλµ. Βρίσκεται στο ∆ηµοτικό
διαµέρισµα Μεσοβούνου του ∆ήµου Βερµίου. Αυτός άλλωστε είναι και ο στόχος των τριών ιδιοκτητών της καινοτόµου για τα ελληνικά δεδοµένα επιχείρησης. Ο χώρος να γεµίζει κάθε χρόνο από µαθητές σχολείων και επισκέπτες, προκειµένου να δουν από κοντά τα ζώα αυτά και να µάθουν την ιστορία τους, την εξέλιξή τους, τις διατροφικές τους συνήθειες, τον τρόπο αναπαραγωγής του κάθε ζώου ξεχωριστά, αλλά και να ξεναγηθούν στα όµορφα µέρη της γύρω περιοχής, καθώς και την άµεση επαφή που θα έχουν οι επισκέπτες µας µε τα ζώα. Μέχρι σήµερα, οι επισκέψεις σχολείων και διαφόρων επισκεπτών είναι περισσότερες από το αναµενόµενο, δεδοµένου ότι το εκπαιδευτικό αυτό πάρκο δεν έχει πάρει ακόµη την τελική του µορφή και είναι ανοιχτό συγκεκριµένες ώρες, βάση προγράµµατος. Την περίοδο αυτή, στη κορυφή του λόφου «Μπουγάζ» (λέγεται έτσι λόγω του ψυχρού ρεύµατος που περνάει από την περιοχή), κατασκευάστηκε ένα καφέ-εστιατόριο, από κορµούς δέντρων και µε θέα την ανατολική πλευρά του Όρος Βέρµιο, δυτικά το Συνίατσικο, βόρεια το Καιµάκτζαλαν και νότια το Βέρµιο. Θα υπάρχουν και δεντροκατοικίες, όπου θα φιλοξενούνται οι επισκέπτες, οι οποίοι θα θελήσουν να περάσουν ένα όµορφο σαββατοκύριακο δίπλα στα ζώα και να «βολτάρουν» στη φύση µε πεζοπορία, µε άλογα, ενώ για τους πιο «σύγχρονους» υπάρχουν και πέντε τετρακίνητα αυτοκίνητα εκτός δρόµου. Επίσης, έχει ξεκινήσει και η φύτευση δέντρων, µια και ο λόφος δεν έχει βλάστηση λόγο τις τοπολογίας . Το εκτροφείο-ζωολογικό πάρκο διαθέτει 150 ελάφια, 100 αγριοπρόβατα, 150 αγριογούρουνα, 10 πέρδικες, 50 κότες , 10 πόνυ, 5 λάµα. 4 γαϊδουράκια και 200 λαγούς. Πρόβατα, φασιανοί, πόνυ, άλογα, γαϊδούρια, κατσίκες, διαφορετικά είδη ελαφιών ακόµη και λάµα, εξοικειωµένα µε τον άνθρωπο, στέκουν σε πολύ µικρή απόσταση από τους περιπατητικούς διαδρόµους του «εκπαιδευτικού πάρκου».
ΜΕΓΑΛΟΣ ΛΟΦΟΣ ΜΕΣΟΒΟΥΝΟ - ∆ΗΜΟΣ ΒΕΡΜΙΟΥ, Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ ΤΗΛ.ΕΠΙΚΟΙΝ: 6973245151, 6974409420, 6979 161094 2463 770005 e-mail: info@megalos-lofos.gr
www.megalos-lofos.gr
omikron 100 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Σταμάτης Μεσημέρης
omikron 101 Ιούλιος - Αύγουστος 09
omikron magazine
ΤΣΙΓΑΡΟ… ΚΟΤΕΣ ΤΣΙΓΑΡΟ… Κ.Ο.Τ.Ε.Σ ΚΑΠΝΙΣΤΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ
Ο
νίκος Λούβρος είναι ιδιοκτήτης του εικαστικού πολυχώρου Booze και καπνίζει 5 πακέτα την ημέρα. μαζί με μερικούς ακόμα φανατικούς καπνιστές έκαναν το κόμμα των καπνιστών με τον τίτλο κ.Ο.τ.Ε.Σ. – (κα-
πνιστικές Ομάδες για την τέχνη και την Εικαστική Συγκρότηση). Βασική αρχή του κόμματος, είναι ο σεβασμός του δικαιώματος των ανθρώπων να καπνίζουν όταν επιθυμούν, όπου και αν βρίσκονται. Στο μαγαζί του, το Booze, στεγάζονται και τα γραφεία του κόμματος, που όπως λέει ο ίδιος αποτελεί νόμιμο άσυλο προστατευόμενο από το νόμο όπου οι πελάτες θα μπορούν να καπνίζουν ελεύθερα και ευτυχισμένα. Έτσι , οι… κ.Ο.τ.Ε.Σ. είναι πλέον γεγονός, που κατοχύρωσε το καταστατικό στον Αρειο Πάγο και ξεκίνησε την λειτουργία του μια ημέρα πριν από την απαγόρευση Αβραμόπουλου για το τσιγάρο. Είμαστε ελεύθεροι πολίτες και αυτόνομες προσωπικότητες. ως παθητικοί καπνιστές έχουμε αξίωση πληροφόρησης και προειδοποίησης για να αποφασίζουμε σε κάθε περίπτωση εάν θα κινηθούμε σε χώρους που προορίζονται για καπνιστές ή για μη καπνιστές. Παθητικός καπνιστής είναι ο ακούσιος καπνιστής. Αλλά δεν αποτελεί τρίτη ενδιάμεση κατηγορία μεταξύ του καπνιστή και του μη καπνιστή. Διαφορετικά ο παθητικός καπνιστής, παθητικός πολίτης, προσφέρει άλλοθι για τις κάθε είδους ακραίες, υπερβολικές και αυθαίρετες κρατικές απαγορεύσεις. Εισπνέουμε "παθητικά" το καυσαέριο από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων, δεχόμαστε "παθητικά" τις ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες κ.ο.κ. Σημαίνει αυτό ότι στο όνομα της "παθητικότητάς" μας θα μπορούσαν να απαγορευθούν τα αυτοκίνητα ή τα κινητά; Αρνούμαστε τη σύγχρονη "ποτοαπαγόρευση" σε όλες τις μορφές και εκδοχές της. Αποτελεί εκδήλωση άμετρης και αντιδημοκρατικής αλαζονείας και αυθάδειας. κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος να κάνει αυτό που επιλέγει για να δώσει νόημα στη ζωή του και να διαμορφώσει την αισθητική του και τις προτιμήσεις του αρκεί να μην παρεμβαίνει βλαπτικά στη σύμμετρη ελευθερία των άλλων. Ο Βασιλιάς Όθωνας, είχε προνοήσει να απαγορεύσει το κάπνισμα στα δημόσια κτίρια από το 1856. omikron 102 Ιούλιος - Αύγουστος 09
κάθε άνθρωπος ζει τη δική του μία και μοναδική ζωή και μπορεί να αποφασίσει εάν θα πεθάνει υγιής ή ασθενής.
Κ.Ο.Τ.Ε.Σ. Καπνιστικές Ομάδες για την Εικαστική omikron Συγκρότηση magazine
Οι συγκυριακές πλειοψηφίες ή οι κρατούσες κάθε φορά επιστημονικές ελίτ δεν έχουν από το Σύνταγμα το δικαίωμα να υπαγορεύουν πατερναλιστικά στα πρόσωπα ποιο είναι το καλό τους λες και πρόκειται για ανώριμα παιδιά χωρίς στοιχειώδη κρίση και ικανότητα αυτοκαθορισμού. η δογματική πολιτική ορθότητα οδηγεί αργά ή γρήγορα σε κυνήγι μαγισσών. Στόχος της πάντα ο ίδιος: "η διαφορετικότητα". μέχρι τώρα υπήρχαν καπνιστές και μη καπνιστές. η πολιτική ορθότητα δεν ανέχεται το ενδεχόμενο ειρηνικής συνύπαρξης των μεν με τους δε. Δεν αφήνει την ελευθερία αυτορρύθμισης των σχέσεων ώριμων ελλόγων ατόμων που μπορούν ελεύθερα να επιλέξουν κατά περίπτωση μεταξύ (χώρων) καπνιστών και (χώρων) μη καπνιστών. η πολιτική ορθότητα είναι στον πυρήνα της πολεμική. θέλει να μεταμορφώσει τους μη καπνιστές σε αντι-καπνιστές: σε μισαλλάδοξους φορείς αστυνόμευσης και καταστολής της διαφορετικότητας, σωφρονισμού όσων αποκλίνουν από τον "ίσιο δρόμο" της πολιτικής ορθότητας. Εφευρίσκει, θεσμοθετεί και επιβάλλει την μετατροπή των καπνιστών σε ανεπιθύμητη μειονότητα. καταπολεμώντας το κάπνισμα, διώκει τους καπνιστές.
Ο καπνιστής είναι το νέο θύμα της επιλεκτικής εφαρμογής των δικαιωμάτων του ανθρώπου. τριάντα χρόνια μετά την πτώση της δικτατορίας στην Ελλάδα, επανακάμπτει δριμύτερη η κοινωνική νομιμοφροσύνη, που στην εποχή της παγκοσμιοποίησης αποτελεί τη μετεξέλιξη της εθνικοφοσύνης. το κάπνισμα είναι ένα μόνο παράδειγμα της απόφασής μας να αντισταθούμε στην πατερναλιστική εκδοχή του αυταρχικού κράτους και των πειθαρχημένων κοινωνικών σχέσεων. Για τις κ.Ο.τ.Ε.Σ. παγκοσμιοποίηση σημαίνει εξοικείωση και συμφιλίωση με τη διαφορετικότητα. Αλοίμονο αν τα σύνορα των κρατών πέφτουν για να υψωθούν σύνορα εντός των κρατών που θα περιθωριοποιούν όσους διαφέρουν. Οι κ.Ο.τ.Ε.Σ. υπερασπίζονται με θάρρος, αξιοπρέπεια και σεβασμό για την γνώμη των άλλων το δικαίωμα κάθε ανθρώπου να αυτοκαθορίζεται σε όλα τα επίπεδα της και τις εκδηλώσεις της ζωής του, ερωτικές, πολιτικές, φιλοσοφικές, εθνικές, θρησκευτικές κλπ. Είμαστε κατά της βίας, της μισαλλοδοξίας και του φανατισμού, είτε πηγάζει από κρατική είτε από ιδιωτική εξουσία. Οι κ.Ο.τ.Ε.Σ. μάχονται για την αισθητική αναβάθμιση της ζωής μας. Εμπνέονται από τις εικαστικές τέχνες και τα γράμματα, πέρα από τα καταναλωτικά πρότυπα της εποχής. Οι κ.Ο.τ.Ε.Σ. δεν νοσταλγούν κάποιο χαμένο παράδεισο του παρελθόντος, αλλά και δεν μένουν δειλές και παθητικές θεραπαινίδες των ολοκληρωτικών τάσεων του παρόντος.
ΟΙ Κ.Ο.Τ.Ε.Σ. ΤΟΛΜΟΥΝ, ΜΑΧΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΟΥΝ www.boozecooperativa.com omikron 103 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Γιάννης Τζιουράς
Α
πό το μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν «Από τη Γη στη Σελήνη» μέχρι τα πρώτα βήματα του αντισμήναρχου Νηλ Άρμστρονγκ στην επιφάνεια της τελευταίας, ακριβώς 40 χρόνια πριν, πέρασε περίπου ένας αιώνας. Αν και το διάστημα κατακτήθηκε με στρατιωτικά μέσα και για στρατιωτικούς σκοπούς, οι πολιτικές χρήσεις του διαστήματος αναδεικνύουν την σημασία του τελευταίου στην καθημερινότητά μας. Ωστόσο σήμερα οι αρχές της ειρηνικής χρήσης του διαστήματος όπως διακηρύσσονται στο προοίμιο της Συνθήκης του Διαστήματος του 1967 μοιάζουν να απειλούνται. Πρόσφατα αναθεωρημένα σχέδια εκ μέρους των ΗΠΑ για εγκατάσταση όπλων στο διάστημα (Δόγμα της Διοίκησης Διαστήματος για το 2020) δείχνουν μια διολίσθηση στην εποχή λίγο πριν το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, τότε που ο Πρόεδρος R. Reagan έκανε λόγο για την ανάπτυξη μιας αντιπυραυλικής ασπίδας στα πλαίσια του προγράμματος της Στρατηγικής Αμυντικής Πρωτοβουλίας, γνωστής και ως ο «Πόλεμος των Άστρων». Αν και το άρθρο 4 της Συνθήκης του Διαστήματος απαγορεύει την θέση σε τροχιά όπλων μαζικής καταστροφής αφήνει ένα κενό όσον αφορά άλλου είδους όπλα που βασίζονται σε άλλες αρχές της φυσικής (εξωτικές τεχνολογίες), όπως τα όπλα διευθυνόμενης omikron 104 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Από τη Γη στη Σελήνη. 40 Χρόνια µετά.
του Γιάννη Τζιουρά, ∆ιεθνολόγος - Πολιτικός Επιστήµων, Υπ. ∆ιδάκτωρ ∆ιεθνούς ∆ικαίου, Νοµική ΑΠΘ
(λέιζερ ή ηλεκτρομαγνητικού παλμού) ή κινητικής (βλήματα τιτανίου που εισέρχονται στην επιφάνεια της Γης με ταχύτητες 7.000 χιλ/ώρα χτυπώντας σαν μετεωρίτες) ενέργειας. Η έρευνα των τελευταίων όπλων ξεκίνησε από την εποχή της δεκαετίας του 1970 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα που οι συνθήκες για την ανάπτυξή τους έχουν πια ωριμάσει. Η Συνθήκη για τους Αντιβαλλιστικούς Πυραύλους του 1972 μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ απαγόρευε την επιχειρησιακή ανάπτυξη διαστημικών αμυντικών συστημάτων. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου όμως οι ΗΠΑ αποχώρησαν μονομερώς από τη Συνθήκη ABM έχοντας την δυνατότητα νομικά να αναπτύξουν τέτοιου είδους όπλα. Η Ρωσία έκτοτε διακηρύσσει πως δεν θα είναι η πρώτη που θα αναπτύξει όπλα στο διάστημα. Από πλευράς διεθνούς δικαίου, τα κείμενα του διαστημικού δικαίου ή του δικαίου του αφοπλισμού και ελέγχου των εξοπλισμών δεν διασφαλίζουν την αποστρατιωτικοποίηση του διαστήματος. Τον Φεβρουάριο του 2008 η Ρωσία από κοινού με την Κίνα κατέθεσαν στην Διάσκεψη για τον Αφοπλισμό των Ηνωμένων Εθνών (το κυριότερο πολυμερές όργανο για θέματα αφοπλισμού) ένα σχέδιο Συνθήκης για την Αποτροπή Τοποθέτησης Όπλων στο Διάστημα και την Απειλή ή Χρήση Βίας Ενάντια σε Διαστημικά Αντικείμε-
Γιάννης Τζιουράς
να. Αν και η απειλή ή χρήση βίας απαγορεύεται από τον Χάρτη των ΗΕ, τίποτα δεν αποκλείει την χρήση βίας για αμυντικούς σκοπούς σύμφωνα με το άρθρο 51 του ίδιου Χάρτη και κατά συνέπεια την αμυντική χρήση διαστημικών όπλων. Η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια μέχρι τώρα βασίστηκε εν μέρει στα διαστημικά συστήματα (δορυφόροι έγκαιρης προειδοποίησης, επαλήθευσης των συμφωνιών ελέγχου των εξοπλισμών, επιτήρησης κτλ.). Μια καταστροφή των παραπάνω συστημάτων θα οδηγούσε στην έναρξη μιας κρίσης με κίνδυνο κλιμάκωσης στο πυρηνικό επίπεδο. Η παράλληλη ανάπτυξη επίσης όπλων που μπορούν να πλήξουν τέτοιου είδους συστήματα, τα λεγόμενα αντιδορυφορικά όπλα, καταδεικνύουν την αμεσότητα της απειλής. Τον Ιανουάριο του 2007 η Κίνα κατέρριψε ένα δικό της «ανενεργό» μετεωρολογικό δορυφόρο με χρήση τέτοιου όπλου, ενώ οι ΗΠΑ το καλοκαίρι του 2008 κατέρριψαν έναν δικό τους κατασκοπευτικό δορυφόρο επειδή έπειτα από λάθος τροχιοθέτηση υπήρχε κίνδυνος να πέσει σε κατοικημένη περιοχή προκαλώντας μεγάλη ζημιά λόγω του ότι περιείχε άθικτα τα τοξικά του καύσιμα (μίγμα υδραζίνης). Ενέργειες σαν τις παραπάνω αναδεικνύουν ένα ακόμη πρόβλημα. Την ύπαρξη «διαστημικών συντριμ-
μιών» (θραύσματα από τις παραπάνω πρακτικές) που με τη σειρά τους δύναται να καταστρέψουν διαστημικά συστήματα. Τον περασμένο Μάρτιο το πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού χρειάστηκε να τον εκκενώσει προληπτικά γιατί υπήρχε πιθανότητα πρόσκρουσης με ένα τέτοιο κομμάτι με επακόλουθο κίνδυνο τη διαρροή οξυγόνου και την απειλή της ζωής των αστροναυτών. Πρόσφατα η Επιτροπή για τις Ειρηνικές Χρήσεις του Διαστήματος των ΗΕ αντιλαμβανόμενη την αμεσότητα της απειλής υιοθέτησε ένα κείμενο σχετικά με την απομάκρυνση των διαστημικών θραυσμάτων πολλά από τα οποία κινούνται με ταχύτητες άνω των 30.000 χιλ/ώρα. Σήμερα γίνεται μια προσπάθεια στα πλαίσια των ΗΕ, με την επίκληση των αρχών της ειρηνικής χρήσης του διαστήματος, της προστασίας του διαστημικού περιβάλλοντος και των αρχών του δικαίου των ενόπλων συγκρούσεων, για την υιοθέτηση της προαναφερόμενης Συνθήκης προκειμένου να διασφαλιστεί η στρατηγική σταθερότητα, ελπίζοντας τα λεγόμενα του Βρετανού μυθιστοριογράφου Η. Wells στο βιβλίο του «Ο Πόλεμος των Κόσμων» να παραμείνουν στα πλαίσια του Hollywood και να μη γίνουν αντικείμενο επιχειρήσεων στα αρχηγεία άλλων οργανισμών.
omikron magazine
Ο Χρόνος & τα χρόνια Γιώργος Τσαρτσιανίδης του Χρήστου & της Μαρίας το γένος Ακριτίδη gts@omikron.tv
Υ
πάρχει µία θεωρία που λέει πως η γυναίκα
κό ισοζύγιο. Τώρα βέβαια για να µπορέσουµε να
είναι όσο δείχνει και ο άντρας όσο νιώθει.
κάνουµε απολογισµό χρήσης θα πρέπει πρώτα να
Βέβαια θα µπορούσαµε να πούµε και το αντίθετο
ανακαλύψουµε τον σκοπό της ζωής.
και ίσως βολεύει σε κάποιες περιπτώσεις, ωστόσο
Ο σκοπός της ζωής λοιπόν, σύµφωνα µε εξα-
νοµίζω πως η αρχική πρόταση είναι πιο κοντά στην
κριβωµένες πληροφορίες, είναι ΝΑ ΖΟΥΜΕ,
πραγµατικότητα. Μιας και σίγα-σίγα πλησιάζουµε
γιατί µόλις αφήσουµε τον µάταιο τούτο κόσµο,
προς τα σαράντα µας, όχι αυτά που µας κάνουν οι
αυτόµατα δεν υπάρχει κανένας σκοπός.
άλλοι, αλλά την ηλικία των σαράντα και µιας και
Αφού λοιπόν βρήκαµε, εύκολα νοµίζω, τον
όλα γύρω µας µεγαλώνουν και αναγκαστικά και
σκοπό της ζωής που τόσα χρόνια ψάχνουν οι άλλοι
εµείς ή αν δεν σας αρέσει το «εµείς» ας το κάνουµε
και δεν βρίσκουν, περνάµε στην δεύτερη φάση του
«εγώ», είπα να γράψω τις σκέψεις µου για τον χρό-
απολογισµού µας.
νο και πως περνάει πάνω µας (µου). Τί αφήνει, τί
Πρέπει λοιπόν να ζήσουµε όσο περισσότερο γί-
παίρνει και στην τελική, τί θέλει από εµάς (εµένα);
νεται και φυσικά µε όσο το δυνατόν καλύτερη ποι-
∆εν νοµίζω να µε πιάνει καµιά από αυτές τις κλασ-
ότητα, γιατί αλλιώς δεν θα είναι και τόσο όµορφα
σικές κρίσεις των δεκαετιών, γιατί εγώ χαίροµαι
τα πράγµατα. Μέχρι τα 40 µας, νοµίζω πως το θέµα
κάθε χρονική περίοδο της ζωής µου και βασικό
της ποιότητας της ζωής δεν µας νοιάζει ιδιαιτέρως,
µου πιστεύω είναι πως, κάθε ηλικία έχει τα µονα-
γιατί σε γενικές γραµµές -εκ των πραγµάτων και
δικά καλά της και δεν την αλλάζω µε περασµένες
στατιστικά- είµαστε καλά και περνάµε καλά, και
ηλικίες. Έτσι και αλλιώς αυτή είναι και η λογική
δεν έχουµε αφήσει εντελώς το παιδί που κρύβουµε
συνέχεια της ζωής, κατά την γνώµη µου πάντα.
µέσα µας. Ίσως κάπου γύρω µας, έχουµε µαµάδες
Η λέξη «κρίση» µπορεί να µην είναι και τόσο
και µπαµπάδες και δεν τα παίρνουµε όλα τόσο βα-
όµορφη, αν και πολύ της µόδας έγινε τελευταία, γι’
ριά για να χαλάσουν την ποιότητα της ζωής µας.
αυτό, ας πούµε πως απλά σε κάποιες φάσεις της
Ίσως να είναι και το µεταβατικό στάδιο κάπου εκεί
πορείας µας σταµατάµε για να σκεφτούµε ή για
για να περάσουµε στα πιο ουσιώδη της ζωής µας.
να κάνουµε έναν γρήγορο απολογισµό. Ας κάνου-
Ίσως όµως και να χαλάει από εκεί και πέρα. Ένας
µε και εµείς έναν, για να δούµε τί γίνεται και αν
άντρας, λογικά, σ’ αυτή την ηλικία έχει ήδη κάνει
θεωρήσουµε πως φτάσαµε περίπου στα µισά της
τουλάχιστον ένα γάµο και λογικά, πάντα µε βάση
καριέρας µας (οι 40άρηδες) ως άνθρωποι, τί πήρε
την στατιστική, θα έχει κάνει και κάποιον απόγονο.
και τί άφησε ο χρόνος, αν έχουµε θετικό ή αρνητι-
Το κλασσικό αυτό είναι.
omikron 106 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Ο Χρόνος omikron&magazine τα χρόνια
Η αλήθεια είναι πως όταν ξεκίνησα να γράφω
Φυσικά αυτός που για δέκα χρόνια ρουτινιάζει
ένιωθα πως πέρασαν πολλά χρόνια από την φο-
έχει σίγουρα κουραστεί και αρχίζει να σκέφτεται
βερή εκείνη µέρα -για την µάνα µου τουλάχιστον-
όλα τα κλασσικά, πως πέρασε ο καιρός, πως µε-
που ήρθα σ’ αυτόν τον κόσµο και ίσως πέρασαν
γάλωσαν τα παιδιά, πως έπεσαν τα µαλλιά, πως
χωρίς κάτι ενδιαφέρον. Αλλά όσο περνάει η ώρα,
άσπρισαν, θυµάται παροιµίες για τα άσπρα µαλλιά
µάλλον το αντίθετο συµβαίνει.
στην κεφαλή… κλπ. κλπ.
Τα πρώτα 20-25 µας χρόνια µε τα σχολεία, τις
Στην άλλη περίπτωση, η ροή δεν σε αφήνει να
σπουδές, το στρατό, πέρασαν πολύ γρήγορα. Άρα
τα σκέφτεσαι όλα αυτά και αυτό που κάνεις είναι να
15 χρόνια µε το ζόρι ζούµε και αν θεωρήσουµε
παίρνεις όσα περισσότερα µπορείς από γύρω σου
πως ο µέσος όρος ζωής είναι στα 80 περίπου -και
και να ευχαριστιέσαι τον χρόνο σου ακόµα και όταν
αυξάνεται συνέχεια- έχουµε τελικά πολύ χρόνο
κάθεσαι στον καναπέ σου και κοιτάς το ταβάνι.
ακόµα για να κάνουµε όλα όσα «πρέπει» ή όλα όσα θέλουµε.
Επανέρχοµαι όµως στο «πρέπει» και στο «έτυχε» γιατί για µας τους άντρες τουλάχιστον, κάπου
Μπέρδεµα µάλλον είναι όλο αυτό και ίσως δεν
εκεί είναι η αλήθεια. Αυτές οι δύο λέξεις καθορί-
βγαίνει και άκρη γιατί µπερδεύεται το «πρέπει»
ζουν σε µεγάλο βαθµό το µέλλον µας και πρέπει να
µε το «έτυχε» και ούτε το ένα ούτε το άλλο είναι
διαλέξουµε αν θα ζήσουµε µ’ αυτές αρκετά νωρίτε-
καλοί συνοδοιπόροι στη ζωή. Καµιά φορά περνάς
ρα. Τώρα το «έτυχε» πως µπορείς να το διαλέξεις
10 χρόνια στην ίδια ρουτίνα και δεν καταλαβαίνεις
δεν ξέρω.
πώς πέρασαν και το µόνο που σε κάνει να αντιλαµβάνεσαι τον χρόνο, είναι τα παιδιά γύρω σου που µεγαλώνουν κάθε µέρα ενώ εσύ µένεις στάσιµος, χωρίς να µπορείς να αντιληφθείς τί πήρες και τί έδωσες και φτάνεις να το δέχεσαι σχεδόν µοιρολατρικά. Από την άλλη µπορεί σε ένα - δυο µήνες ή και λιγότερο, να ζήσεις και να καταλάβεις τόσα όσα θα ήθελες δύο ζωές για να πάρεις χαµπάρι τι γίνεται. Και έτσι έρχονται σε αντιπαράθεση τα δέκα χρόνια µε τους δύο µήνες.
omikron 107 Ιούλιος - Αύγουστος 09
omikron Ο Χρόνοςmagazine & τα χρόνια
Οι µελέτες λένε πως ο ρουτινάκιας ζει περισσότερα χρόνια, όµως απλά ζει. ∆εν νιώθει, δεν αντιλαµβάνεται και όλα περνάνε κινηµατογραφικά από µπροστά του. Μπορεί και το σωστό να είναι κάπου στη µέση, µπορεί και πουθενά. Έτσι και αλλιώς όλα έχουν να κάνουν µε την αντίληψη του καθενός για τα πράγµατα. Σύµφωνα µε τους γονείς µας, το σωστό είναι να ρουτινιάσουµε, γιατί αυτός είναι ο σκοπός της ύπαρξής µας. Και τί άλλο να κάνεις άλλωστε; Σύµφωνα µε µένα όµως οι στίχοι του τραγουδιού του Χρ. Θηβαίου που λένε «και οι στιγµές που µου ‘δώσες αξίζουν µια
ζωή», έχουν µεγαλύτερη βαρύτητα από την κλασσική καθηµερινότητα και είναι στιγµές που µπορούµε να τις πάρουµε από παντού, γύρω µας βρίσκονται και µας περιµένουν, ευτυχώς. Σίγουρα πολλές φορές, αναγκαζόµαστε να ακολουθήσουµε τους ίδιους ρυθµούς κάθε µέρα, να κάνουµε συνέχεια τα ίδια και τα ίδια, όµως ο χρόνος που ουσιαστικά χρειαζόµαστε για να ζήσουµε, ίσως είναι µόνο µικρές στιγµές πολύ έντονες, που
µπορούν να
κλείσουν το βάθος του χρόνου που δηµιουργείται γύρω µας και µέσα µας. ∆εν ξέρω αν µπορούµε να πούµε κάτι περισσότερο, δεν ξέρω αν θέλω να πω περισσότερα, ας το αφήσουµε κάπου εδώ αυτό το θέµα και ας ψάξουµε τις στιγµές µας µέσα στο χρόνο και τα χρόνια. Όποιος θέλει! Όποιος πάλι δε θέλει, χάνει… αλλά είναι τυχερός γιατί δεν το ξέρει.
Υ.Γ. 1. Το Χούι Χούι δεν ταιριάζει ρε Χρήστο σ’αυτό. 2. Του Αγίου Πνεύµατος πέρασε (ναι καλά). Καλό καλοκαίρι σε όλους µας!
omikron 108 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Τα παράξενα της ελληνικής αγοράς των μίντια
Της Ιωάννας Κωσταρέλλα✳
Τ
ο αιφνίδιο κλείσιμο του «Ελεύθερου τύπου» έφερε στο προσκήνιο με τον πλέον προφανή τρόπο
τη δύσκολη συγκυρία από την οποία διέρχεται σήμερα
«το παραπάνω µπορεί να φαίνεται παράλογο, αποτελεί όµως µια οικονοµικά ορθολογική επιλογή. Οι περισσότερες εφηµερίδες δεν ζουν από τις πωλήσεις ή τις διαφηµίσεις, αλλά από τις καλές σχέσεις µε κάθε κυβέρνηση. Είναι, λοιπόν, οικονοµικά αποδοτική η εκτύπωση χαρτιού χωρίς περιεχόµενο και η ανάρτησή του στο περίπτερο» Μανδραβέλης, 9/12/2007
η βιομηχανία των μέσων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, καθώς βρίσκεται στο επίκεντρο ριζικών αλλαγών, οι οποίες σηματοδοτούνται από την ενίσχυση του ρόλου των αγορών, την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών της πληροφορίας και επικοινωνίας και την ψηφιοποίηση του περιεχομένου, μεταβάλλοντας τους όρους του ανταγωνισμού και βασικά χαρακτηριστικά της αξιακής αλυσίδας. Όπως επισημαίνει ο Λέανδρος «η επίδραση των μέσων στη συνολική λειτουργία του οικονομικού μηχανισμού αναβαθμίζεται, όπως και η σημασία τους ως κοινωνικού θεσμού» (Λέανδρος, 2008). ταυτόχρονα, όμως, οι συνθήκες ανάπτυξης της επιχειρηματικής δράσης και οι διαδικασίες αναδιάρθρωσης της ελληνικής βιομηχανίας των μέσων που ξεκίνησαν στη δεκαετία του 1980 και βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη, μαρτυρούν ότι υπάρχουν πολλά ζητήματα που παραμένουν άλυτα, δημιουργώντας πολλά παράξενα στην αγορά των μέσων, τα οποία ευθύνονται για κάποιες από τις βασικές παθογένειες του χώρου. το πρώτο και βασικότερο είναι το ζήτημα του ξεκαθαρίσματος των αδειών λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών, καθώς «η Ελλάδα παραμένει η μόνη χώρα
omikron 112 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Τα παράξενα της ελληνικής αγοράς των μίντια στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν έχει παραχωρήσει επισήμως τις άδειες λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθ-
«η Ελλάδα παραµένει
μών, οι οποίοι συνεχίζουν να λειτουργούν σε ένα κα-
η µόνη χώρα στην Ευρωπαϊκή
θεστώς ημι-νομιμότητας, και ο μόνος νόμος που εκ των πραγμάτων αναγνωρίζουν είναι αυτός του ανελέη-
Ένωση που δεν έχει
του ανταγωνισμού με όλες τις γνωστές παρενέργειες»,
παραχωρήσει επισήµως
όπως επισημαίνει ο Παπαθανασόπουλος. Πρόσφατα,
τις άδειες λειτουργίας
μάλιστα, υπερψηφίστηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία η τροπολογία που παρατείνει έως τα τέλη του
των τηλεοπτικών σταθµών,
2009 την προθεσμία για την έκδοση προκήρυξης με
οι οποίοι συνεχίζουν
αντικείμενο τη χορήγηση τηλεοπτικών και ραδιοφω-
να λειτουργούν σε ένα
νικών αδειών, η οποία έληξε τον περασμένο ιούνιο, παρατείνοντας κι άλλο μια κατάσταση, η οποία απο-
καθεστώς ηµι-νοµιµότητας...»
τελεί το βασικό πυλώνα της διαπλοκής συμφερόντων ανάμεσα στη πολιτική εξουσία και την ραδιοτηλεοπτι-
μάλιστα, όπως επισημαίνει ο Παπαθανασόπουλος, το
κή εξουσία. Σε αυτό το ιδιότυπο καθεστώς ομηρίας,
ίδιο παράδοξο φαντάζει και το γεγονός ότι όσο μει-
το οποίο συνεχίζεται εδώ και δύο δεκαετίες πλέον, οι
ώνονται οι κυκλοφορίες των εφημερίδων, αυξάνονται
ραδιοτηλεοπτικές επιχειρήσεις, νόμιμες και παράνομες
οι σελίδες, τα ένθετα και πάσης φύσεως συνοδευτικό
ταυτόχρονα, διαπραγματεύονται κάθε φορά με διαφο-
υλικό, το οποίο προορίζεται για την προσέκλυση ανα-
ρετικούς όρους το ζήτημα των υποχρεώσεών τους με
γνωστικού κοινού.
την εκάστοτε κυβερνητική εξουσία.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι η λειτουργία των μέσων
ταυτόχρονα, στο χώρο των εφημερίδων κυριαρχεί
δεν διέπεται από τον κλασικό κανόνα προσφοράς και
μια κατάσταση μάλλον παράδοξη, καθώς την ίδια ώρα
ζήτησης που χαρακτηρίζει άλλους τομείς οικονομικής
που οι πωλήσεις πέφτουν, οι τίτλοι των εφημερίδων σε
δραστηριότητας, αλλά υπαγορεύεται από λογικές πολι-
πανελλαδικό επίπεδο αυξάνονται και όπως σημειώνει
τικής σκοπιμότητας και σφιχτού εναγκαλισμού μέσων
ο μανδραβέλης «το παραπάνω μπορεί να φαίνεται παράλογο, αποτελεί όμως μια οικονομικά ορθολογική
και πολιτικής εξουσίας. και για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι και στην πε-
επιλογή. Οι περισσότερες εφημερίδες δεν ζουν από τις
ρίπτωση των ηλεκτρονικών μέσων, αλλά και στην πε-
πωλήσεις ή τις διαφημίσεις, αλλά από τις καλές σχέσεις
ρίπτωση του τύπου φαίνεται ότι ο συνδετικός κρίκος
με κάθε κυβέρνηση. Είναι, λοιπόν, οικονομικά αποδοτι-
των «παραδοξοτήτων» εντοπίζεται στη σχέση που έχει
κή η εκτύπωση χαρτιού χωρίς περιεχόμενο και η ανάρτησή του στο περίπτερο» (μανδραβέλης, 9/12/2007). το παραπάνω εξηγεί και το γιατί κάποιες εφημερίδες με λιγότερες πωλήσεις, διεκδικούν και τελικά παίρνουν πολύ μεγαλύτερο κομμάτι της διαφημιστικής πίτας από κάποιες άλλες, οι οποίες παρότι καταλαμβάνουν υψηλότερη θέση στις μετρήσεις αναγνωσιμότητας δεν πριμοδοτούνται αναλόγως (καθημερινή, 28/6/2009).
διαμορφωθεί κυρίως μετά το 1990, μεταξύ μέσων και εκάστοτε πολιτικής εξουσίας και η οποία ευθύνεται για τη μη «ενηλικίωση» με επιχειρηματικούς όρους των μέσων ενημέρωσης. με δεδομένο ότι η αγορά των μέσων είναι διπλή, διαφήμιση και αναγνώστες, ο προσανατολισμός των μέσων θα έπρεπε να είναι κυρίως προς την κατεύθυνση της ενδυνάμωσης της σχέσης με το αναγνωστικό κοινό και της προσφοράς κινήτρων για την αύξηση της αναγνωσιμότητας που συνεπάγεται και omikron 113 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Τα παράξενα της ελληνικής αγοράς των μίντια
αύξηση του ενδιαφέροντος από πλευράς των διαφημιζόμενων. Όλα αυτά συνιστούν μια νοσηρή κατάσταση, η οποία διαιωνίζεται αφού υπάρχει όφελος και από τις
✳
Η Ιωάννα Κωσταρέλλα είναι δημοσιογράφος-
επικοινωνιολόγος, επιστημονική συνεργάτιδα του Τμήματος Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας.
δύο πλευρές και λειτουργεί εις βάρος του πολίτη και της ποιότητας ενημέρωσης του. Αν δεν κοπεί ο ομφάλιος λώρος, οι παραδοξότητες θα συνεχίσουν να
- 160 τηλεοπτικοί σταθμοί
Πηγές: ◉ minpress.gr ◉ www.medium.gr Άρθρα του Πάσχου Μανδραβέλη ◉ Λέανδρος, Ν. (2008). Επιχειρηματικές στρατηγι-
- 1200 ραδιοφωνικοί σταθμοί
κές στη βιομηχανία των Μέσων. Αθήνα: Καστανιώτης
- 280 τίτλοι εφημερίδων
◉ Παπαθανασόπουλος, Στέλιος, «Καλύτερος
- 800 περιοδικά
τύπος, χωρίς αναγνώστες», Καθημερινή, 28 Ιουνίου
- και αμέτρητες ιντερνετικές πύλες και ιστολόγια.
2009.
βάζουν εμπόδια στην ενημέρωση.
Τα μέσα με αριθμούς:
omikron 114 Ιούλιος - Αύγουστος 09
«Άρωμα Μνήμης» Μεσημέρης Σταμάτης ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΟΙΚΟΣ ΔΡΟΜΩΝ
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Τ
α τραγούδια είναι πουλιά. Στην αριστερή τους
της κοινωνικής ψυχοπαθολογίας. Πήρε το master of
φτερούγα κουβαλάνε στιχάκια και στη δεξιά μου-
science στην κλινική ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο
σικές. Στιχάκια και μουσικές στον αέρα. Εδώ κι εκεί.
Bridgeport των ΗΠΑ, όπου εργάστηκε ως υφηγητής
Τα τραγούδια είναι παιδιά. Άτακτα, πεισματάρικα και
στην έδρα της εξελικτικής ψυχολογίας και παράλληλα,
συχνά πολύ ατίθασα. Παιδιά, που τρέχουν καλπάζο-
ως εσωτερικός ψυχοπαθολόγος στην Πανεπιστημιακή
ντας χωρίς χαλινάρια. Πάνω από φράχτες. Πέρα από
κλινική του Bridgeport. Με την πρότυπη διατριβή του
σύνορα. Έξω από χάρτες. Παιδιά του άγριου πόθου.
"Η τρίτη διάσταση της ψυχολογίας" συνέχισε την πρα-
Τα τραγούδια είναι παιχνίδια. Συνήθως απρόβλεπτα
κτική του ειδίκευση στον τομέα της ψυχοθεραπείας,
(ανατρέποντας τους οροθετημένους κανόνες). Ιδιαίτε-
στο μετεκπαιδευτικό τμήμα της Κλινικής Ψυχολογίας
ρα άναρχα (παραβιάζοντας χρονικές δεσμεύσεις και
του Πανεπιστημίου Yale, εφαρμόζοντας τη "θεωρία
χωρικούς ορίζοντες). Βαθιά αιρετικά (παραβιάζοντας
του τρισδιάστατου άγχους", με την εποπτεία του πρύ-
τους νόμους της αγοράς, του συρμού και της λογικής
τανη ψυχολογίας Jerome Singer. Συμπλήρωσε τον κύ-
των αριθμών).
κλο των σπουδών του, με την απόκτηση του Doctor
Τα τραγούδια είναι ταξίδια. Ακυβέρνητα, ξυλάρμε-
of Psychology και του διδάκτορα ψυχολογίας, από το
να και αυτόνομα. Ταξίδια μνήμης και λήθης. Πυξίδα
Kansas City, Missouri. Το πρώτο του βιβλίο "Τα ναρκω-
τους χείλη των στεριανών. Άγκυρά τους οι καρδιές των
τικά και το κοινωνικό σύστημα" δημοσιεύτηκε το 1975.
ξέμπαρκων. Λιμάνι τους οι αγκαλιές των καραβοτσακι-
Μετά ακολούθησαν "Η ψυχολογία του άγχους" (1978),
σμένων ναυαγών.
"Η ψυχολογία των ναρκομανών" (1980), "Η ψυχολογία
Τα τραγούδια είναι όνειρα. Όνειρα πάθους, έκστα-
του ποδοσφαίρου" (1982), "Ψυχικός πόνος: μια δυνα-
σης, μέθεξης. Όνειρα ξυπόλυτα, ξέφραγα, κουρέλια.
στεία χωρίς όρια" (1986) και "Αναζητώντας επικοινωνία"
Όνειρα κόντρα στο ρεύμα. Όνειρα μέσα στα όνειρα.
(1988). Με πολλές συμμετοχές σε παγκόσμια και διε-
Όνειρα συνωμοτικά: "... τι θα γίνει φίλε μου με μας;"
θνή συνέδρια, ασχολήθηκε ιδιωτικά, με ψυχοθεραπεία
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
(ατομική-ομαδική) και συγγραφική έρευνα. Στον χώρο
Ο Σταμάτης Μεσημέρης γεννήθηκε στην Αθήνα
της δισκογραφίας μπήκε το 1987. Τα τραγούδια του
το 1948. Πτυχιούχος της Παντείου Σχολής Πολιτι-
έγιναν γνωστά με τη φωνή του Βασίλη Παπακωνσταντί-
κών Επιστημών, άρχισε τις μεταπτυχιακές του σπου-
νου, ενώ είχε συνεργαστεί και με τη Μαρία Δημητριά-
δές στο Πανεπιστήμιο York της Αγγλίας, στον κλάδο
δη, τη Γλυκερία, την Αφροδίτη Μάνου, τον Λαυρέντη
της κοινωνικής ψυχολογίας, όπου εργάστηκε ως ακα-
Μαχαιρίτσα, τον Γεράσιμο Ανδρεάτο. Πέθανε στις 3
δημαϊκός βοηθός του Roland Robertson, στην έδρα
Απριλίου 2009.
Γνωρίζετε ότι... Παράξενοι Νόμοι...
• Απαγορεύεται η διέλευση καμήλας από την palm canyon drive, μεταξύ 16.00 και 18.00. ΗΠΑ, California, Palm Springs (δημοτικός νόμος)
• Είναι παράνομο το φιλί σε μια γυναίκα ενώ αυτή κοιμάται. ΗΠΑ, Colorado, LoganCounty (δημοτικός νόμος)
• μια γυναίκα απαγορεύεται να τινάζει το χαλί ή το στρώμα της σε οποιοδήποτε δρόμο μέσα στην περιφέρεια της μητροπολιτικής αστυνομίας. Αγγλία
• Οι πολίτες δεν επιτρέπεται να κυκλοφορούν στο κέντρο της πόλης με λιγότερα από $10 στην τσέπη τους. ΗΠΑ, Florida, Pensacola (δημοτικός νόμος)
• Αν κάποιος κακοποιός μπει σε κάποιο σπίτι και σκοτώσει το σκύλο οδηγείται στην κρεμάλα. ΗΠΑ, Νεβάδα
• Απαγορεύεται το ροχαλητό εκτός και εάν όλα τα παράθυρα της κρεβατοκάμαρας είναι κλειστά και κλειδωμένα. ΗΠΑ, Massachusetts (πολιτειακός νόμος)
• Απαγορεύονται οι γορίλες στο πίσω κάθισμα των αυτοκινήτων. ΗΠΑ, Massachusetts (πολιτειακός νόμος)
• μια γυναίκα έχει το δικαίωμα να δαγκώσει τη μύτη του άντρα της αν εκείνος τη φιλήσει παρά τη θέλησή της. Αγγλία
• το κεφάλι κάθε νεκρής φάλαινας που θα βρεθεί στα Βρετανικά παράλια ανήκει δια νόμου στον βασιλιά. η ουρά από την άλλη ανήκει στην βασίλισσα στην περίπτωση που θα χρειαστεί τα κόκαλά της για τον κορσέ της. Αγγλία
• η επικόλληση γραμματοσήμων που φέρουν το βασιλιά ή τη βασίλισσα, με την ανάποδη, θεωρείται εσχάτη προδοσία. Αγγλία
• Όσοι αφήνουν χριστουγεννιάτικα στολίδια στα σπίτια τους μετά τις 2 φεβρουαρίου τιμωρούνται με πρόστιμο $100. ΗΠΑ, California, San Diego (δημοτικός νόμος)
• Οι οδηγοί στο κιβώτιο πρώτων βοηθειών πρέπει να έχουν μέσα τουλάχιστον και 3 προφυλακτικά. Λευκορωσία
• Οι αστυνομικοί έχουν το δικαίωμα να δαγκώσουν ένα σκύλο για να τον κάνουν να σταματήσει το γάβγισμα. ΗΠΑ, Οχάιο, Palding (δημοτικός νόμος)
• Όταν κάποιος χρησιμοποιεί ασανσέρ πρέπει να έχει τα χέρια διπλωμένα μπροστά του και να κοιτά την πόρτα. ΗΠΑ, New York (πολιτειακός νόμος)
Ελληνική Λαογραφία
omikron magazine
Παραδοσιακά Επαγγέλματα & Συνήθειες, ακούσματα, παραδόσεις, λεξιλόγιο, παροιμίες... www.laografos.gr Κώστας Γ. Μπαλαφούτης, Λογοτέχνης - Λαογράφος. Γεννήθηκε το 1942 στoν Συνοικισμό Σχοινόλακα της Πύλου. Είναι το δεύτερο παιδί οκταμελούς αγροτικής οικογενείας. Τελείωσε το Γυμνάσιο Πύλου και είναι πτυχιούχος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ΑΣΟΕΕ.
Ο Τερζής Ο Τερζής είναι ο ράφτης των χονδρών μάλλινων
Ο Σκουρούχας
υφασμάτων. Αυτός έφυγε γρήγορα γιατί έπαψαν γρή-
Αυτός ήταν πλανόδιος και με το καλάθι πουλούσε
γορα οι άνθρωποι να χρησιμοποιούν τα προϊόντα του.
σκουρούχια. Τα έφερνε από την Αλαγονία. Ηταν ένα
Η λέξη είναι τούρκικη και σημαίνει «ράφτης».
είδος φρούτου που και σήμερα ακόμη, πωλείται στην
Πήγαινε σε ένα χωριό που τον καλούσαν και έπαιρνε
αγορά της Καλαμάτας. Είναι στο μέγεθος του τζιτζι-
τα υφάσματα με το τραγόμαλλο που έκαναν στους αρ-
φιού και έχει μέσα μικρά σποράκια σαν το μήλο. Γίνεται
γαλειούς οι γυναίκες. Έπαιρνε τα μέτρα του ανθρώπου
σε θάμνους που ακόμη γίνονται και δένδρα. Τρώγονται
και έκοβε τα κομμάτια. Μετά έπαιρνε την σακοράφα
όταν παραγίνουν και πάρουν το χρώμα του σάπιου μή-
και έραβε τα σιεγκούνια και τις καπότες που φορούσαν
λου. Αν είναι άγουρα είναι στιφά και δεν τρώγονται.
οι βοσκοί και όλοι οι Έλληνες τον περασμένο κυρίως αιώνα. Δεν είναι εύκολη δουλειά αυτή του τερζή, λόγω πάχους και της δυσκαμψίας που έχει τούτο το χονδρό ύφασμα. Ο φραγκοράφτης και ο βλαχοράφτης είχαν να
Ο Σαράφης - Τοκιστής
κάνουν με λεπτά υφάσματα.
Ο σαράφης ήταν προτραπεζικός επαγγελματίας.
Η κάπα ή καπότα, μετά το ράψιμο, θέλει και ειδικό
Τούτος είχε το δικαίωμα να στήνει τον πάγκο του σε
στρίφωμα για να μη ξεφτίζει. Θέλει επίσης να προσέξει
κάποιο δρόμο και να συναλλάσεται με το κοινό. Εάν
την κατεύθυνση των τριχών, ούτως ώστε με το βρέξιμο
κάποιος ήθελε να πουλήσει λίρες πήγαινε στην οδό Αρι-
το νερό να στάζει κάτω και να μην ποτίζει μέσα. Έτσι
στομένους στην Καλαμάτα και πουλούσε ή αγόραζε.
όσο νερό και να έβρεχε ο τσοπάνος δεν βρεχόταν.
Σήμερα για να πάρεις επίσημα μία χρυσή λίρα πρέ-
Χρησιμοποιούσε ειδικό εργαλείο σαν τριπλή σαΐτα.
πει να πάς στην Τράπεζα Ελλάδος, να κάνεις αίτηση, να
Έκανε και τα διακοσμητικά σχέδια και τα κεντήματα
γραφτεί το όνομα σου στους καταλόγους κατόχων χρυ-
που του ζητούσαν. Ο τελευταίος τερζής της Πυλίας
σών λιρών κ.λ.π. Έτσι δυσκόλεψε η δουλειά των σαρά-
ήταν ένας από την Καλλιθέα Πυλίας. Σήμερα το όνομα
φηδων ή αργυραμοιβών. Στην Αθήνα υπάρχουν ακόμη
τούτο το συναντάμε σαν επίθετο.
τραπεζάκια στην οδό Αθηνάς που μπορούν να σου κο-
omikron 120 Ιούλιος - Αύγουστος 09
omikron magazine στολογήσουν ένα ξένο νόμισμα ή κόσμημα. Επίσημα δεν
Σιγά σιγά όμως τα πράγματα που έκαναν οι πρώτοι,
μπορούν ούτε να αγοράσουν λίρες ούτε να πουλήσουν.
τα τελειοποίησαν κάποιοι άλλοι δεύτεροι που απέκτη-
Ο χωροφύλα¬κας παραμονεύει. Παρ όλα αυτά γίνονται
σαν και ειδικότητα σε αυτό. Τέτοια πράγματα ήταν τα
αγοραπωλησίες λιρών και σε μεγάλες ποσότητες από
αγάλματα, τα βάζα και άλλα επεξεργασμένα πλέον
κατάλληλους ανθρώπους. Η τιμή στη μαύρη αγορά κυ-
αντικείμενα. Στην αρχή αυτά τα έκαναν με πρόχειρα
μαίνεται κατά δύο χιλιάδες πάνω από την επίσημη τιμή.
μέσα. Αργότερα τα έκαναν με μηχανικά. Έτσι βλέπουμε
Οι αργυραμοιβοί έκαναν μεγάλες περιουσίες κατά
από τον πρώτο πέτρινο πέλεκυ να φτάνουν οι άνθρω-
το Μεσαίωνα και για το λόγο αυτό φορολογήθηκαν
ποι στο αλυσσοπρίονο.
σκληρά. Οι περισσότεροι από αυτούς άνοιξαν τράπε-
Ο ΝΤΟΚΜΕΤΖΗΣ έκανε χυτά αγάλματα. Αυτά
ζες και έτσι εξελίχθη¬καν σε μεγαλέμπορους. Η λέξη
ήσαν από ορείχαλκο, από σκέτο σίδερο και από πολλά
δεν είναι Ελληνική. Η λέξη αργυραμοιβός είναι σωστή
άλλα μέταλλα. Ο χρωματισμός των μετάλλων πολλές
γιατί ο σαράφης αμείβεται από τη διαφορά της τιμής
φορές γινόταν όταν αυτά ήσαν σε υγρή κατάσταση.
του πωλούντος και του αγοράζοντος το νόμισμα. Πολ-
Άλλα εβάφοντο εκ των υστέρων. Τα σχέδια που έκανε
λοί πάλι τέτοιοι ήσαν σε πολυσύχναστα μέρη και ιδίως
ήταν στα εκμαγεία. Αυτά ήσαν προπλάσματα από πηλό
σε συνοριακές θέσεις κρατών για να ανταλλάσσουν τα
ή και γύψο ή ακόμη και από ξύλο.
νομίσματα. Αλλά και πιο παλιά που οι λαοί ήσαν κράτη
Για να φτιάσει λοιπόν ένα άγαλμα, όρθιο, καθιστό
-εθνότητες οι αργυραμοιβοί έπαιξαν ένα πολύ μεγάλο
κ.λ,π. έκανε το καλούπι. Τούτο ήταν, από δύο κομμά-
ρόλο στη διακίνηση των αγαθών και των υπηρεσιών.
τια κοίλα συνδεδεμένα για να γεμίζουν και να ανοίγουν
Σήμερα λοιπόν δεν υπάρχουν γιατί το μεγαλύτερο μέ-
όταν το υγρό που
ρος της δουλειάς των σαράφηδων, το πήραν οι τράπεζες
θα ρίξουν μέσα στερεοποιηθεί. Οι ντοκμετζήδες
και το υπόλοιπο οι ξενοδόχοι και τα γραφεία ταξιδιών. Από
έμαθαν τη δουλειά από τους παππούδες τους και εκεί-
τότε μας έμεινε η φράση "τοκιστής και σουλατσαδόρος".
νοι από παλαιότερους. Στην Κωνσταντινούπολη είχαμε στις αρχές του αιώνα μας αρκετούς. Αυτοί έκαναν από αγάλματα μέχρι χαβάνια και γουδιά. Οι καμπανάδες είναι και αυτοί
Ο Ντοκμετζής
ντοκμετζήδες που δουλεύουν με άλλο τρόπο. Τώρα όλα αυτά γίνονται με σύγχρονες τεχνικές αφού
Από την εποχή που οι άνθρωποι ξεπέρασαν το με-
υπάρχουν όλα τα μέσα. Υπάρχει ο ηλεκτρικός φούρνος,
γαλύτερο μέρος των βιοτικών τους αναγκών, δέχτηκαν
τα χημικά μέσα, τα τεχνικά χρώματα και πολλά άλλα
σαν ανάγκη για δική τους ευχαρίστηση και για διάκριση
που διευκολύνουν τον άνθρωπο να βγάλει μεγάλη πα-
από τους άλλους ανθρώπους, τον καλλωπισμό τους. Ο
ραγωγή. Πρώτα για να χρωματίσει κάτι, μάζευε σκου-
καλλωπισμός του ανθρώπου γίνεται στο σώμα, μα τα
λήκια και τα έβαζε σε ένα βάζο για να σαπίσουν και να
κολιέ και τα ασημικά και τις πολύτιμες πέτρες, αλλά
του βγάλουν το καφέ χρώμα. Τώρα το παίρνει έτοιμο.
ακόμα και με τα κόκκαλα που χρησιμοποιούν οι μαύροι.
Τότε ο άνθρωπος δούλευε πιο πολύ με τα χέρια και
Ο εξωραϊσμός του σπιτιού τους ήταν και αυτή ανάγκη.
λιγότερο με τα τεχνικά μέσα. Άλλες εποχές άλλα έθιμα
Βλέπουμε στις σπηλιές που κατοικούσαν οι πρωτόγο-
.
νοι άνθρωποι διάφορα σχέδια και παραστάσεις από την πραγματική τους ζωή.
omikron 121 Ιούλιος - Αύγουστος 09
Παιχνίδια
Το Κάπνισμα Απαγορεύεται Σε ΟΛΟΥΣ τους Παιδότοπους
Υπουργική Απόφαση (36873/2007 Β΄1364)
Εκδηλώσεις
Πάρτυ
∆ιασκέδαση Äçìéïõñãïýìå Ýíá ÕÃÉÅÓ ðåñéâÜëëïí ãéá ãïíåßò êáé ðáéäéÜ ãéáôß üëïé Ý÷ïõìå åõèýíç
43 ς υ ο λ έ τ ο Αριστ - Κοζάνη 717 0 4 0 1 6 Τηλ. 24 i.gr k a t n a f e www.el
Tηλ: 24610 95300
Κοζάνη-Πτολεµαΐδα info@efkolidis.gr www.efkolidis.gr
Καλοκαιρινές Εκπτώσεις