MEDICIJNRESTEN IN DUIKWATER

Duiken in Nederland blijft toch ook altijd een feestje. Maar het is natuurlijk altijd wel mooi mee genomen als ons zicht meer is dan enkele centimeters. De algengroei in de zomerperiode kan een lastige factor zijn voor goed zicht. De temperatuur en de zuurgraad van het water spelen hierbij een belangrijke rol. Maar ook andere vervuiling van ons water kan een rol spelen bij ons zicht onder water. En dat zijn niet alleen chemicaliën van industrie en landbouw. Jaarlijks spoelt er zo’n 1.400 ton aan medicijnresten in ons water. Waarbij na zeer uitgebreide zuivering op diverse niveaus nog 190 ton aan actieve stoffen in ons oppervlaktewater terechtkomt. Met name via de urine en ontlasting komt dit in ons duikwater terecht, waarvan ziekenhuizen en zorginstellingen tussen de 5 en 10% van het totaal voor hun rekening nemen. Vergeet hierbij niet dat ook vanuit het buitenland via de Rijn veel medicijnresten ons land binnen spoelen. En door de toenemende vergrijzing worden ook meer medicijnen gebruikt. Niet van alle medicijnen wordt gecontroleerd of ze in ons water voorkomen. Er zijn een aantal veelvoorkomende medicijnen die wel getest worden. Dit zijn onder andere diclofenac (pijnstiller), claritromycine (antibioticum), carbamazepine (epilepsie), oxazepam (angstremmer) en fluoxetine (antidepressivum). Deze medicijnen kunnen ook effect hebben op het onderwaterleven. Zelfs als ze maar in kleine hoeveelheden voorkomen. Pijnstillers kunnen weefselschade geven bij vissen, maar ook antidepressiva zijn verantwoordelijk voor gedragsveranderingen bij vissen en waterkreeftjes. Hormoonpreparaten zoals de pil kunnen vervrouwelijking van mannelijke vissen geven. En van mosselen en kreeftjes kan de voortplanting verstoord worden. Kortom, zaken waar je niet zo bij stilstaat als je je hoofd onder water steekt. En al helemaal niet bij het feit dat ons drinkwater voor 40 procent uit het oppervlaktewater komt. De helderheid van het water hoeft dus ook niets te zeggen over de hoeveelheid afvalresten die erin is opgelost. Een goed voorbeeld blijft de Middellandse Z ee. Mooi helder, maar wel een van de meest vervuilde zeeën ter wereld. Hierbij moet opgemerkt worden dat de definitie van watervervuiling is, dat de waterkwaliteit van die orde moet zijn, dat het schadelijke effecten heeft op mensen, dieren of planten. Dat het aantoonbaar is in ons water betekent natuurlijk niet dat het ook meteen schadelijk is. Maar wel goed om je te realiseren dat de omgeving waar we met elkaar in duiken en van drinken soms meer stoffen bevat dan je met het blote oog kan zien. En dan hebben we het nog niet eens gehad over het plastic…