27 minute read
Duikcomputers
TOT OP DE BODEM UITGEZOCHT
DUIKCOMPUTERS
Een duikhorloge, duikcomputer of toch liever een smartwatch met duikfuncties… Mogelijkheden te over als het duikcomputers betreft. Het is ook best een investering, dus het is wel zo fijn om direct de goede aan te schaffen. Maar hoe weet je nu wat bij jou past? En hoe zit dat met algoritmes en soorten displays? Sales Manager Joep Mol van AmilcoSports geeft advies.
Wat als eerste heel belangrijk is om jezelf af te vragen, is wat voor soort duiker je bent. Duik je regelmatig, alleen in Nederland of juist alleen in het buitenland, op vakantie? Wil je verder met je skills in duiken of blijft het bij OWD/AOWD? Wil je de duikcomputer ook dagelijks dragen en/of ook gebruiken als smartwatch met de mogelijkheid om berichten te ontvangen en je duikbelevenissen te delen met anderen? Hoe is het met je ogen gesteld? Zie je alles nog scherp of zijn er onder water grotere letters/cijfers nodig om alles goed te kunnen lezen? Ook is het belangrijk om te kijken in wat voor soort water je duikt. Als je veel of hoofdzakelijk in Nederland duikt, is een duikcomputer met een groot display en een verlicht scherm aan te raden. Door het slechte zicht wil je snel je informatie af kunnen lezen en moet je niet eerst op allemaal knoppen willen drukken. Maar laten we eerst eens kijken wat de duikcomputers allemaal te bieden hebben en wat het precies inhoudt.
LCD, OLED EN TFT
In de basis zijn er twee soorten: kleur of monochroom (z/w). Bijvoorbeeld Suunto past, afhankelijk van het type, beide toe. Bij de monochroom heb je het alom bekende lcd-display, voornamelijk streepjes, die bij elkaar letters en cijfers maken. Suunto gebruikt vandaag de dag in een aantal modellen het ‘Dot Matrix’ display. Dit is een monochroom display waarbij de informatie wordt gevormd door allemaal kleine puntjes. Hierdoor krijg je duidelijke dikkere gegevens en heb
Joep Mol van AmilcoSports weet alles over duikcomputers.
je ook de mogelijkheid om meer vormen te gebruiken. Bij een kleurenscherm zijn er in duikcomputerland in de basis twee mogelijkheden; oled en TFT, al dan niet met led-backlight. De voorkeur is een beetje persoonlijk, echter de manier waarop bij de Suunto EON Steel TFT met led-backlight is
gebruikt, is wat mij betreft fenomenaal. Door het TFT-display rechtstreeks op het Xensation Glass te lamineren heb je geen ‘breking’ van het licht, omdat er geen lucht tussen het glas en het scherm meer zit. Hierdoor kun je onder een hoek van 90° je computer uitlezen en heb je geen last van schittering op je scherm.
DIVE MODI: WAT IS DAT?
Dive Modi betekent in het Nederlands duikmodus en meervoud duikmodi. Afhankelijk van het type duikcomputer stel je voor je duik de duikmodus in. Bij de meeste duikcomputers heb je drie modi; Air – Nitrox – Gauge. Wanneer je dus een nitroxduik gaat maken, stel je de nitrox-modus in en voer je daar onder andere de gegevens in voor het zuurstofgehalte (O₂) en de partiële zuurstofdruk (pO₂). De gegevens met betrekking tot O₂ zijn niet van belang als je in de air-modus gaat duiken. Maximale diepte, actuele diepte, duikduur, resterende nultijd en eventuele deco worden weergegeven. Wil je meer vrijheid in het instellen van de diverse duikmodi, dan zijn er verschillende duikcomputers op de markt waaruit je kunt kiezen. Zo heb je bij Suunto de EON Steel, Core en D5 de mogelijkheid om je eigen duikmodus aan te maken en zelfs je display te personaliseren. In
de gauge-modus dient de computer puur als bottomtimer. Vooral technisch duikers maken hier gebruik van. Dit houdt in dat hij de maximale diepte laat zien, actuele diepte en je duikduur.
GARMIN DESCENT MK2I
Voor wie: recreatieve en techduikers Display: kleurenscherm, in zonlicht afleesbaar, transflectief memory-in-pixel (MIP) Dive modi: air, nitrox, trimix, freedive, gauge, CCR Materiaal: vezelversterkt polymeer met metalen afdekking aan de achterkant Polsband: Quickfit horlogeband, siliconen of titanium Algoritme: Bühlmann ZHL-16c met hellingsfactoren Gassen: 1 bodemgas en maximaal 11 deco- en/of reservegassen Gewicht: 199 gram (siliconen) 160 gram (titanium) Kompas: ja, met 3-assen Opladen: via meegeleverde kabel Batterij: duikmodus tot 80 uur App: ja, Garmin Dive en Garmin Connect Bluetooth: ja Zender: ja, maximaal 5 Maximale diepte: 100 meter Prijs: € 1.499
www.garmin.com/dive KOMPASFUNCTIE
Een kompasfunctie is zeker handig. Als je duikt in water waar het zicht minder goed is of je wilt naar een bepaald punt toe omdat daar het wrak ligt waarop je wilt duiken, dan wil je wel een kompas bij je hebben! Een kompas kan analoog of digitaal zijn. De meeste duikers hebben een analoog kompas. Deze staat altijd 'aan’, maar dien je af te lezen op een ander scherm. Met een digitaal kompas is het mogelijk om deze continu in beeld te hebben. Voordelen van het digitale kompas zijn koers vastzetten, beter kantelbaar dan analoog, verlicht en je kunt de ‘geschoten’ koersen in het logboek na de duik zien. Leuk weetje: wist je trouwens dat de oorsprong van Suunto ligt in het maken van vloeistof gevulde kompassen en dat Suunto ‘richting’ betekent in het Fins?
TANKPOD
Een Tank POD (Peripheral Observation Device) is een zender die je op de hogedrukpoort van je 1e trap schroeft en de druk van je fles naar je duikcomputer zendt. Hierdoor kun je onder andere je real time luchtverbruik op desbetreffende diepte, gemiddeld luchtverbruik en de druk in de fles zien. Ook kun je na de duik meer gegevens omtrent je luchtverbruik analyseren. Dit is erg makkelijk als je duiken wilt plannen. Je weet dan het gemiddelde luchtverbruik te vinden. Afhankelijk van de duikcomputer is het ook mogelijk meerdere zenders te pairen met je duikcomputer.
REVOLUTIONAIR: SUBWAVE
Garmin heeft dit jaar iets heel innovatiefs op de duikmarkt gebracht: de Descent® Mk2, Descent Mk2i en Descent T1 transmitter. Deze nieuwe generatie zit vol met functies voor zowel onder water als aan de oppervlakte. De Mk2i is een uitgebreide duikcomputer in smartwatch-stijl. Deze kan je met de zender koppelen via Garmin SubWave™ om je tankdruk af te lezen. SubWave is een revolutionair nieuw, op sonar gebaseerd, communicatiesysteem dat een groter bereik en een grotere betrouwbaarheid biedt dan traditionele luchtintegratiesystemen. Zo kan je ook de tankdruk van maximaal vijf gekoppelde transmitters monitoren! Dit maakt het systeem dan ook ideaal voor duikinstructeurs. Naast een groter display, waterdichte inductieve knoptechnologie, aanpasbare gegevensvelden en meer, zijn de Descent Mk2 en Descent Mk2i voorzien van Garmins meest gewilde dagelijkse smartwatchfuncties. Die gaat niet meer af!
ALGORTIME VOOR DUMMIES
Met name de algoritmes in de duikcomputers hebben voor veel verandering gezorgd. Niet alleen veiliger, maar ook meer geschikt voor diverse duiken. In 1998 was een nitroxcomputer zeldzaam en zeer speciaal, ze waren zelfs nitrox- groen! Dat is nu wel anders met de vele mogelijkheden voor gasinstellingen. Met de kennis van vandaag zijn alle algoritmes in duikcomputers veilig genoeg, mits de duiker weet waar hij mee bezig is als het gaat over de (persoonlijke) instellingen van de duikcomputer, hij zich aan de planning houdt en iedereen uit de duikgroep met hetzelfde algoritme duikt.
1ALGORITME: WAT IS HET? Dit is een reeks wiskundige formules die worden gebruikt om veilige duiklimieten te berekenen, waarbij rekening wordt gehouden met realtime metingen zoals diepte, tijd op die diepte, watertemperatuur, gasmengsel, cilinderdruk, stijgsnelheid, etc. Alle duikcomputeralgoritmen dienen om het risico op decompressieziekte op een acceptabel niveau te houden en werken met theoretische modellen, gebaseerd op onderzoek en gegevens van daadwerkelijke duiken. De meeste brongegevens van de algoritmes zijn hetzelfde, maar toch verschillen de resulterende berekeningen vaak. Hoe kan dat? Door hoe het betreffende algoritme rekent, hoe het de gegevens interpreteert en welke schatting het maakt.
MIJN BUDDY GEBRUIKT EEN ANDER
ALGORITME, WAT NU? Vaak staat men er niet bij stil dat er verschillen zitten in de algoritmes 2 van de verschillende merken waardoor er tijdens de duik vervelende situaties kunnen ontstaan. Dit gebeurt het meeste bij duiken waarbij meerdere gassen en deco-plafonds een grote rol spelen. Zoals gezegd, heeft niet elke duikcomputer hetzelfde algoritme. Om te kunnen voldoen aan de vraag uit de markt heeft Suunto daarom voor de huidige EON Steel-gebruikers een update én upgrade naar Bühlmann 16GF algoritme beschikbaar gesteld en zit dit ook al standaard in de nieuwe EON Steel Black geïnstalleerd, naast het Suunto Fused™ RGBM (2), een veel gebruikt algoritme onder de technische duikers. Vanaf nu kan de duiker dus ook uit beide algoritmes kiezen en in beide algoritmes kiezen voor de Continu decompressiecurve met een vloer, plafond en de ertussen liggende decompressiezone of het systeem van vaste decompressiestopdieptes op iedere 3 meter (12–9–6–3 m). Op deze manier kan de gebruiker zich gemakkelijk aanpassen aan de mededuikers door te kunnen kiezen uit het beste van twee populaire algoritmes.
3
REDUCED GRADIENT BUBBLE MODEL (RGBM)
Het Reduced Gradient Bubble Model (RGBM) is ontwikkeld door Dr. Bruce Wienke en gedeeltelijk gebaseerd op het Bühlmann-algoritme en de klassieke VPM-bubbeltheorie. Belangrijke kenmerken zijn: doorlopende monitoring van meerdaagse duiken, het berekenen van herhalingsduiken met korte tussenpozen, het RGBM reageert op een duik die dieper ging dan de duik ervoor, zorgt voor aanpassing aan snelle opstijgingen waarin een grote hoeveelheid microbelletjes ('stille bellen') wordt opgebouwd en consistentie met daadwerkelijke natuurkundige wetten van gaskinetica is ingebouwd. De eerste duikcomputer die dit algoritme toepaste, was Suunto. In 1998 introduceerde het merk de Suunto Vyper met het Suunto RGBM. Vandaag de dag gebruiken alle Suunto duikcomputers het Suunto RGBM in verschillende versies en zijn andere merken ook RGBM gaan gebruiken. De laatste release is het Suunto Fused™ RGBM 2 die wordt toegepast in de Suunto EON familie en de Suunto D5.
4
BÜHLMANN
Het decompressie-algoritme van Bühlmann is een wiskundig model (algoritme) van de manier waarop inerte gassen het menselijk lichaam binnenkomen en verlaten, wanneer de omgevingsdruk verandert. Versies worden gebruikt om Bühlmann-decompressietabellen te maken en in persoonlijke duikcomputers om niet-decompressielimieten en decompressieschema's voor duiken in realtime te berekenen. Met deze decompressietabellen kunnen duikers de diepte en duur van duiken en de vereiste decompressiestops plannen. Het algoritme is ontwikkeld door de Zwitserse arts Dr. Albert A. Bühlmann, die onderzoek deed naar decompressietheorie aan het Laboratorium voor Hyperbare Fysiologie van het Universitair Ziekenhuis in Zürich, Zwitserland. De resultaten van het onderzoek van Bühlmann, dat in 1959 begon, werden gepubliceerd in een Duits boek in 1983 waarvan de Engelse vertaling de titel Decompression-Decompression Sickness kreeg. Het boek werd beschouwd als de meest complete openbare referentie over decompressieberekeningen en werd kort daarna gebruikt in duikcomputeralgoritmen. Er zijn verschillende versies van het Bühlmann-algoritme ontwikkeld, zowel door Bühlmann als door latere werknemers.
MARES
GENIUS
Voor wie: recreatief en tech Display: TFT-scherm in kleur met hoge resolutie Dive modi: trimix, nitrox, air, gauge Materiaal: metalen kast en kunststof Polsband: zwart Algoritme: Bühlmann ZHL16C met gradient factors en voorspellende multigas Gassen: perslucht, zuurstof, nitrox, trimix, heliox Gewicht: 450 gram Kompas: ja, tiltloos digitaal Opladen: met bijgeleverde kabel Batterij: 40 uur duiktijd en 500 keer laadbaar Bluetooth: ja, via SSI-app Zender: met led-indicatie, tot 5 te koppelen (optioneel) Maximale diepte: 150 meter Prijs: € 799
www.mares.com
GENIAAL GEBRUIK
De Genius heeft een geweldig groot kleurenscherm dat je perfect kunt aflezen. Met de kleurcodering toont de Genius de meest essentiële informatie en belangrijke veranderingen. Met deze duikcomputer kun je dankzij het slimme batterijmanagement 40 uur duiken met één batterijlading. Bovendien zit er een nachtmodus op en door het onderwatermenu kun je tijdens de duik de instellingen wijzigen.
SCUBAPRO
GALILEO 2
Voor wie: gevorderd en tech Display: TFT-scherm in kleur met hoge resolutie Dive modi: air, nitrox, freediving, gauge, sidemount, CCR Materiaal: thermoplastic versterkt met glasvezel en UVbestendig Polsband: zwart rubber Algoritme: Multi-Gas ZHL-16 ADT MB Gassen: programma’s voor max. 8 nitrox-/trimixmengsels Gewicht: 207 gram Kompas: ja, volledig kantelbaar en digitaal Batterij: 50 uur duiktijd App: USB-kabel of Bluetooth Low Energy-interface. Met LogTRAKsoftware. Android: LogTrak-app, iOS: LogTRAK iOS Bluetooth: ja Zender: ja (optioneel) Maximale diepte: 120 meter Prijs: € 699 (zonder zender) € 999 (met zender)
www.scubapro.eu
DUIKVRIENDELIJK
Dankzij de krachtige kleuren van het scherm kun je de Galileo 2 goed aflezen en bovendien is het scherm energiezuiniger dan andere schermtypes, waardoor de batterij langer meegaat. Tijdens het duiken houdt de computer rekening met je hartslag, huidtemperatuur, ademhalingssnelheid en watertemperatuur. Hierdoor zijn de berekende nultijden en decompressiestops uitermate betrouwbaar, ook onder zware duikomstandigheden.
SCUBAPRO ALADIN 2
Voor wie: gevorderd en tech Display: hybride matrix-display met hoge resolutie Dive modi: air, nitrox, gauge, apnea, trimix, sidemount, CCR Materiaal: metaal en kunststof Polsband: zwart thermoplastic (ook verkrijgbaar in geel, turkoois, nylon en silicoon) Algoritme: Multi-Gas ZHL-16 ADT MB-algoritme Gassen: programma’s voor max. 8 nitrox-/trimixmengsels Gewicht: 92 gram Kompas: ja, kantelbaar en digitaal 3D-kompas Batterij: CR2450 batterij geschikt voor maximaal 2 jaar/300 duiken App: Logtrak Bluetooth: ja Zender: ja (optioneel) Maximale diepte: 120 meter Prijs: € 549 (zonder zender) € 849 (met zender)
www.scubapro.eu
SLIMME TECHNOLOGIE
De A2 is ontwikkeld voor gevorderde en technische duikers die een compacte, gebruiksvriendelijke duikcomputer ter grootte van een horloge zoeken, maar wel één die beschikt over alle kenmerken en functies om hun sport te kunnen beoefenen. Op het droge heeft de A2 alles wat je van een horloge mag verwachten, plus een sportmodus. En ga je duiken, dan biedt de A2 alles wat een gevorderde recreatieve duiker wil en wat een technische duiker nodig heeft.
SCUBAPRO
ALADIN SPORT
Voor wie: gevorderd en tech Display: goed afleesbaar matrixdisplay Dive modi: air, nitrox, apnea en gauge Materiaal: metaal en kunststof Polsband: rubber Algoritme: Multi-Gas ZHL-16 ADT MB-algoritme Gassen: programma’s voor 3 gasmengsels Gewicht: 137 gram Kompas: digitaal kompas weergegeven in matrixsectie Batterij: CR2450 batterij geschikt voor maximaal 2 à 3 jaar/200 à 300 duiken App: Logtrak Bluetooth: ja Zender: nee Maximale diepte: 120 meter Prijs: € 275
www.scubapro.eu
SPORTIEF
De Aladin Sport Matrix met zijn zilverkleurige frontplaat is bedoeld voor duikers die met meerdere gassen duiken en voor recreatieve duikers die zich willen ontwikkelen. Het display is goed af te lezen en heeft actieve displayverlichting. Je kunt zelf het microbellenniveau instellen en op basis van ervaring, leeftijd en conditie meer of minder conservatief duiken.
SUUNTO EON STEEL BLACK
Voor wie: dedicated diver Display: kleur TFT met ledbacklight Dive modi: rebreather, trimix, nitrox, air, gauge Materiaal: rvs-ring, Xensation Glas, composiet-behuizing Polsband: bungee of elastomeer (in zwart en lime) Algoritme: kies uit Suunto Fused™ RGBM2 of Suunto Bühlmann ZHL-16C met Gradient Factors Gassen: maximaal 20 - zuurstof 5-99% helium 0-95% Gewicht: 347 gram Kompas: digitaal 3D-Tilt gecompenseerd Opladen: met bijgeleverde kabel Batterij: 20 tot 40 duikuren App: Suunto app of d.m.v. USB te verbinden met Suunto Dive Manager (DM5) Bluetooth: ja Zender: ja, tot 20 tankpods Maximale diepte: 150 meter Prijs: € 1.079
www.amilcosports.nl
GROEIT MET JE MEE
Deze duikcomputer is helemaal aan te passen naar de wensen van de duiker. Bepaal zelf welke gegevens jij ziet tijdens de duik en in welke stijl deze weergegeven worden. Kies aan welke kant je de knoppen wilt hebben of met welk algoritme je wilt duiken. De Suunto EON Steel Black groeit mee met de behoefte uit de markt en maakt het mogelijk om van een beginnende duiker te groeien naar een technische duiker met alle benodigde functies.
SUUNTO SUUNTO
D5
Voor wie: recreatieve en actieve duiker Display: kleurenscherm, in zonlicht afleesbaar, transflectief memory-in-pixel (MIP) Dive modi: nitrox, freedive, perslucht en gauge Materiaal: rvs-ring, mineraal glas, versterkte composietbehuizing en siliconen strap Polsband: Quick release siliconen strap Algoritme: Suunto Fused RGBM2 Gassen: tot 3 gassen, zuurstof van 21 - 99% Gewicht: 90 gram Kompas: digitaal 3D tot 45 graden tilt gecompenseerd Opladen: met bijgeleverde kabel Batterij: 6 tot 12 duikuren of 6 dagen in tijdmodus App: Suunto app of via USB met Suunto Dive Manager (DM5) Bluetooth: ja Zender: tot 3 tankpods Maximale diepte: 100 meter Prijs: vanaf € 599
www.amilcosports.nl
2-IN-1
De Suunto D5 biedt de unieke combinatie van duikcomputer met functies van een smartwatch. Speel met je stijl door de gemakkelijk verwisselbare bandjes aan te passen aan je dagelijkse kledingstijl. Maak verschillende dive modi aan en deel je duikdisplay zelf in via de gratis Suunto Dive Manager 5 (DM5). De D5 verbindt je twee levens: het avontuur onder de oppervlakte, maar ook de geweldige activiteiten boven water.
VYPER NOVO
Voor wie: recreatieve en actieve duiker Display: Dot Matrix Dive modi: nitrox, freedive, perslucht en gauge Materiaal: composietring en behuizing, acryl glas en elastomeer strap Polsband: standaard Algoritme: Suunto RGBM Gassen: tot 3 gassen, zuurstof 21- 99% Gewicht: 134 gram Kompas: digitaal 3D-tilt gecompenseerd Batterij: CR2430 batterij. Vervangen na 1,5 jaar op basis van 100 duiken per jaar App: DM5 voor het uitlezen van duikgegevens via de optionele USB-kabel Bluetooth: nee Zender: maximaal 3 tankpods Maximale diepte: tot 80 meter Prijs: € 339
www.amilcosports.nl
BETROUWBAAR
Of je nu in zoet water duikt met slecht zicht of op tropische bestemmingen: met de Suunto Vyper Novo heb je altijd een betrouwbare duikcomputer bij je. Standaard voorzien van de meest gewenste functies zoals een duidelijk afleesbaar scherm, licht- en alarmfuncties, digitaal kompas, verschillende dive modi en een ingebouwde planner. Wanneer je hem uitbreidt met de optionele Suunto Wireless Tankpressure transmitter zie je zelfs de actuele luchtgegevens vanuit je fles direct op je pols.
TUSA
TC-1
Voor wie: recreatief Display: standaard Dive modi: nitrox, freedive, perslucht en gauge Materiaal: metalen kast Polsband: rubber, optioneel nylonstrap Algoritme: Bühlmann ZHL-16C Gassen: 21% of nitrox tot 56% Gewicht: 95 gram Kompas: nee Opladen: met meegeleverde USB-Adapter Batterij: 25 duiken in duikmodus App: nee Bluetooth: nee Zender: nee Maximale diepte: 99 meter Prijs: € 299
www.tusa.com
HOUD HET SIMPEL
De Tusa TC-1 is uniek omwille van zijn eenvoudig te bedienen menu. De instellingen wijzen voor zich en zijn gemakkelijk te volgen. De TC-1 beschikt over een audio- en een trilsignaal voor alarmering. De computer is compleet en voorzien van alle benodigde (veiligheids-) instellingen. De unieke styling van de duikcomputer in horlogevorm geeft in de kleur zwart een stoere uitstraling. In het wit is hij lief en elegant. Optioneel zijn er nylon kleurenstraps te verkrijgen. De eenvoud van de Tusa TC-1 is de stille kracht van deze uitgebreide duikcomputer.
VRAAG HET EDDY VAN SCUBA SUPPORT
Is het handig om zelf mijn batterij te vervangen van mijn duikcomputer?
Bij sommige computers kun je zelf de batterij vervangen, maar vaak heb je thuis niet de apparatuur om te controleren of het batterijcompartiment ook echt waterdicht is. Bij een gerenommeerd service center kunnen ze de duikcomputer in een drukkamer testen. Dan wordt de computer na de batterijwissel (boven water) op vier à vijf bar gezet, vervolgens onder water gebracht en dan wordt de druk eraf gelaten. Op deze manier zie je of er luchtbellen uit de behuizing komen (of niet) en of de afdichting goed is. Mocht je zelf dit risico willen nemen, en de batterij zelf willen vervangen, dan adviseer ik je wel om ook de O-ring te vervangen. Deze is vaak vervormd als deze eruit is gehaald. Test dan de computer tijdens een duik in zoet water; mocht hij dan vollopen, dan blijft de schade beperkt.
Bij welke duikcomputers kan dit en hoe doe ik dat?
Dit kan bij de meeste duikcomputers die niet vloeistof gevuld zijn. Bij vloeistof gevulde en oplaadbare duikcomputers raad ik dit sterk af. Vaak staat in de handleiding van de duikcomputer wel beschreven of je dit zelf kunt of dat je het beter aan een service center over kunt laten.
Moet ik de O-ring altijd vervangen bij een batterijwissel?
Ja, deze moet je altijd vervangen. Ook al lijkt de O-ring op het eerste oog goed, dat wil niet altijd zeggen dat deze ook goed afdicht. Vet de O-ring altijd heel licht in, dat doe je door een beetje vet op je vingers te smeren en de O-ring hier doorheen te rollen. Veeg het (siliconen) vet weg, zodat je alleen een glans ziet op de ring en er geen vetresten meer zijn.
Hoe onderhoud ik mijn duikcomputer?
Je kunt de duikcomputer het beste na iedere duik goed spoelen in schoon lauw water. Droog hem af met een zachte doek. Bij luchtgeïntegreerde duikcomputers dient ook periodiek de aansluiting waar de hogedrukslang op zit, ontkalkt te worden. Dit zou ik niet aanraden om zelf te doen, breng deze met automatenonderhoud gewoon jaarlijks mee naar het service center.
De knoppen van mijn duikcomputer werken heel stroef. Hoe los ik dit op?
Vaak komt dit door zand- en zoutresten. Vul een emmer met warm water (30 à 40 graden) met een beetje afwasmiddel en leg de duikcomputer er voor een minuut of vijf in. Beweeg de computer af en toe heen en weer om te spoelen, zo kunnen zoutkristallen oplossen. Druk de knoppen een aantal maal in tijdens het bewegen onder water. Vaak lost dit al de problemen op. Is dit niet het geval, breng dan je computer naar een gespecialiseerd service center.
Ik heb een draadloze tankdrukzender, bestaan daar batterijkits voor?
Zeker, en het is ook verstandig deze tijdig te vervangen. Voor deze batterijwissel geldt hetzelfde als het vervangen van de batterij van je duikcomputer. Ben je bereid het risico zelf te nemen? Wees dan bewust dat je ook de O-ring vervangt en let goed op de polariteit + en - van de batterij.
Tijdens mijn duikvakantie heeft de computer lang in de felle zon gelegen. Kan dat kwaad?
Te veel warmte en elektronica kunnen problemen opleveren. Als je computer heel heet is, dompel deze dan niet in heel koud water om af te koelen, maar leg het in de schaduw. Zeker bij computers met een lithiumbatterij kun je dit beter voorkomen, daar zijn de risico‘s groter en kan er zelfs brand ontstaan.
Moet ik de software van mijn duikcomputer regelmatig updaten?
Niet iedere computer kan je updaten, dus dit hangt erg af van het merk en type. Mocht je een computer hebben waar dit wel bij kan, controleer dan ook periodiek of er een nieuwe versie uit is. Deze procedure wordt vaak beschreven in de handleiding en vaak is de update heel goed zelf uit te voeren. Mocht je er niet uit komen, neem dan even contact op met je service center. Updates hebben vaak fixes voor problemen die kunnen ontstaan, dus doe dit wel! Dit komt je veiligheid ten goede.
NAUTICAM MWL-1 LENS:
MACRO EN GROOTHOEK IN 1!
Je hebt je macrolens op je camera gemonteerd, want je duikt op een echte macrostek. Maar dan zwemt er ineens een walvishaai voorbij... Het enige waar je nu een foto van kan maken, is het oog van dit immense dier. Herkenbaar? Met de
Nauticam MWL-1 lens heb je dit probleem niet meer: binnen een handomdraai verander jij je camera van macro naar
groothoek! Hoe dat werkt? Marco Heesbeen legt het uit.
Voor iedere duik vraag ik me weer af welke lens ik zal meenemen. Wat kan ik vandaag op deze duikstek verwachten? Hoe zal het zicht zijn? Dit geldt voornamelijk bij het duiken in onze lokale wateren omdat het zicht daar nogal eens kan variëren. Als het zicht heel slecht is, geef ik de voorkeur aan een macrolens en als het zicht erg goed is, wil ik daar zeker van profiteren en ga ik graag met een groothoeklens aan de slag. Bij spiegelreflex- en systeemcamera’s betekent dit het wisselen van het objectief op de camera en het plaatsen van de bijbehorende dome of vlakke poort. De Nauticam MWL-1, Macro to Wide Angle Lens, is een revolutionair concept en biedt de oplossing voor deze keuzestress. Deze natte lens kan onder water worden geplaatst en verwijderd. En de lens verandert een 60mm macrolens (full frame equivalent) in een ultra-groothoeklens met een enorme beeldhoek van maar liefst 150 graden. Met de Nauticam MWL-1 kun je scherpstellen van oneindig
Marco Heesbeen vertelt je alles over de Nauticam MWL-1 lens.
tot 0 cm, dus tot op het glas van de lens zelf. Dat laatste biedt een uniek perspectief waarbij je kleine onderwerpen indrukwekkend in beeld kunt brengen en waarbij ook nog wat achtergrond zichtbaar blijft!
ONTWIKKELING
De MWL-1 is het resultaat van jarenlange ontwikkeling en het is een complex stelsel van hoogwaardige optische elementen. Deze elementen zijn van speciaal optisch glas en voorzien van een antireflectiecoating om schitteringen en reflecties te voorkomen. De robuuste aluminium body zorgt ervoor dat de lens gebruikt kan worden tot 100 meter diepte. De lens weegt 1,20 kg (0,58 kg onder water) en is met 10 cm diameter en 12 cm lengte toch nog redelijk compact. De lens wordt geleverd in een fraaie beschermtas met een stevige binnenkant van foam, zodat de lens goed beschermd is tijdens transport.
PLAATSEN EN OPBERGEN
Om de grote meerwaarde van deze lens volledig te benutten, is het belangrijk dat je de lens gemakkelijk en snel kunt plaatsen, verwijderen en opbergen tijdens je duik. De Nauticam MWL-1 wordt geleverd met een bajonetvatting. Dat maakt het wisselen van de lens gemakkelijk, zelfs met dikke handschoenen aan. De meeste vlakke poorten zijn voorzien van 67mm schroefdraad. De speciale M67 naar bajonet Mount Converter voor de poort wordt ook standaard meegeleverd met de lens. Je kunt dus direct aan de slag. Als je ook nog een macrovoorzetlens wilt gebruiken (zoals de Nauticam Wanneer je de lens tijdens je duik even niet gebruikt, wil je hem natuurlijk veilig kunnen opbergen. Daarvoor kun je een enkele of dubbele lenshouder bevestigen op een arm. Nog gemakkelijker is het gebruik van een flipadapter. Nauticam heeft speciaal voor de MWL-1 een nieuwe flipholder ontwikkeld, afgestemd op het formaat en het gewicht van de MWL-1. Er is zelfs een dubbele uitvoering zodat je zowel de MWL-1 als een macrovoorzetlens kunt bevestigen.
Het vele zweefvuil in het water maakt de zonnestralen mooi zichtbaar en zonder gebruik van de flitsers ontstaat alsnog een aardig plaatje.
«Slecht zicht en je groothoeklens gemonteerd? Met de MWL-1 schroef je eenvoudig en snel de macrolens ervoor!»
CMC), dan is er een optionele adapter om die macrolens ook te voorzien van een bajonetvatting, zodat je die snel en gemakkelijk op de poort kunt plaatsen.
IN DE PRAKTIJK
Voor het Micro Four Thirds systeem (Olympus OMD, Panasonic) zijn er drie objectieven waaruit je kunt kiezen voor gebruik in combinatie met de Nauticam MWL-1: de Olympus M.Zuiko Digital ED 30mm f3.5 Macro, de Panasonic Lumix G Macro 30mm f/2.8 Asph. Mega O.I.S. en de Olympus M.Zuiko Digital ED 12-50mm
f/3.5-6.3 EZ. De MWL-1 is ontwikkeld voor gebruik met een 60mm macrolens (full frame equivalent) en dat komt, vanwege de cropfactor 2 van het Micro Four Thirds systeem, dus overeen met een 30mm lens. Ik kies voor de 30mm van Olympus. De 30mm lens is niet compatibel met een macrovoorzetlens, dus ik neem enkel de Nauticam MWL-1 mee. De 30mm is een korte lens en met de bijbehorende poort blijft mijn set lekker compact. De Nauticam MWL-1 is wel een flinke lens. Ik vind hem vrij groot om hem op een lenshouder op een arm te bevestigen, dus ik pas een adapter aan en ik maak een lenshouder midden boven op mijn onderwaterhuis op de accessoireschoen. Dat bevalt me prima. De
weersverwachting is goed en we besluiten naar Dreischor te rijden in de hoop een mooie groothoekopname te kunnen maken van Het Gemaal. Aangekomen ziet het er prachtig uit, totdat we de dijk over gaan. Er blijkt toch een flinke wind te staan recht op de dijk en die veroorzaakt redelijk wat golfslag. Onder water heeft het ook de nodige impact op het zicht. Tot een
Ik zit bijna tegen de zeeanjelier aan en de lens stelt inderdaad probleemloos scherp. Bij gebrek aan onderwerpen maak ik maar wat foto’s van mijn buddy.
meter of zeven is het zicht ronduit slecht. Daaronder is het opvallend goed. Wederom een bevestiging dat het zicht in onze wateren niet te voorspellen is! Het is wel fijn dat ik nu niet beperkt ben tot het maken van groothoekopnamen, maar ook gewoon met macro aan de slag kan! Het gewicht van de MWL1 lens valt me onder water reuze mee. De bajonetvatting werkt uitstekend en zelfs met droogpakhandschoenen en dikke onderhandschoenen aan kan ik de lens eenvoudig wisselen. De watertemperatuur is vier graden en er is nog niet veel leven. De meeste onderwerpen vind je hier normaal juist in het ondiepe, maar dat is nu vanwege het zicht geen optie. Bij gebrek aan onderwerpen maak ik maar wat foto’s van mijn buddy. Ik gebruik verschillende diafragma want ik ben vooral benieuwd naar de randscherpte. Rectilineaire groothoeklenzen (geen fisheye-lenzen) achter een domepoort hebben altijd last van onscherpte in de hoeken, met name bij een wat groter diafragma. Ik kom nog een zeeappel tegen, de gebruikelijke mosselen en volop eitjes van de gestippelde dieseltreinworm. Macroonderwerpen zijn er dus wel, maar ik ben nu toch eigenlijk meer geïnteresseerd in groothoek. Uiteindelijk maak ik met de MWL-1 nog wat foto’s van een zeeanjelier. Ik zit bijna tegen de anjelier aan en de lens stelt inderdaad probleemloos scherp. Het geeft een mooi effect. De
Weet je niet wat je kunt verwachten met betrekking tot zicht en onderwerpen tijdens je duik? Dan is de Nauticam MWL-1 een aanrader.
anjelier lijkt op de foto veel groter dan in werkelijkheid en er is toch nog een deel achtergrond zichtbaar. Vlakbij de uitstap maak ik nog snel wat foto’s van het kleurrijke rode wier. Het vele zweefvuil in het water maakt de zonnestralen mooi zichtbaar en zonder gebruik van de flitsers levert het dan alsnog een aardig plaatje op. Thuisgekomen bekijk ik de foto’s en ben ik tevreden over de prestaties van deze lens. De randscherpte is keurig. Bij een groot diafragma (f/5.6) zie je de scherpte in de hoeken wat afnemen, maar het resultaat is zeker scherper dan bij een reguliere groothoeklens met domepoort, zoals de Olympus 9-18. De foto’s met een kleinere diafragma (f/10 en kleiner) zijn zeer scherp. Ik gebruik al enige tijd de Nauticam WWL-1 groothoek converter en die presteert in de hoeken nog beter dan de MWL-1, maar die kan niet gecombineerd worden met een macro-objectief en die heeft ‘slechts’ een beeldhoek van 130 graden.
CONCLUSIE
De Nauticam MWL-1 is werkelijk een unieke lens. De mogelijkheid om in een handomdraai te wisselen tussen macro en 150 graden ultra-groothoek, is fantastisch. De MWL-1 is een flinke lens dus een goede bevestigingsmogelijkheid is belangrijk om optimaal te profiteren van de flexibiliteit die deze lens biedt. De optische kwaliteit is uitstekend en de randscherpte is zelfs beter dan de gemiddelde groothoeklens met domepoort, maar net iets minder scherp dan de Nauticam WWL-1 of EMWL- lens. Weet je niet wat je kunt verwachten met betrekking tot zicht en onderwerpen tijdens je duik? Of kun je gewoon niet kiezen en wil je alles vast kunnen leggen? Dan is de Nauticam MWL-1 een regelrechte aanrader.
INFO
Meer informatie op: www.onderwaterhuis.nl
Verwarming onder water 2.0
Thermalution verwarmingsvesten en handschoenen zijn 100% waterdicht en daarom ideaal geschikt voor onder zowel een wetsuit als een droogpak. Ze zijn licht van gewicht en compact van formaat.
100% waterdicht
Variabel te positioneren accu’s
Voorkomt irritante drukpunten
Duurzaam
oplaadbare Lithium Polymeer accu’s
Ritssluiting voor gemakkelijk aan- en uittrekken
NIEUW!
Power Heated Under Gloves
F.I.R. Infrarood Verwarmingssysteem
Warmte dringt door tot in de kern van je lichaam
Tot wel
4 uur warmte
Schakelbaar in
3 warmte niveaus
Onder water bedienbaar met de oplaadbare draadloze
