9 minute read
DUURZAAM REIZEN
by Virtùmedia
Als je met z’n tweeën reist, is de trein het milieuvriendelijkste vervoermiddel. Foto: Rob Lewis Photography
Advertisement
Hoe vaak lezen we niet over smeltende gletsjers, korter wordende wintersportseizoenen en droge rivierbeddingen in de zomer? Als bergwandelaar wens je hier eigenlijk het liefst zo weinig mogelijk aan bij te dragen, al wil je er toch graag naartoe. Maar wat kun je zelf beter doen, als thuisblijven geen optie is? Bergen Magazine zocht het uit.
TEKST PETER STROOKMAN W etenschappers zijn het erover eens dat de mens grotendeels verantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde. Over de hele wereld zijn de effecten zichtbaar: bosbranden, ontdooiende permafrost en extremer weer. In de bergen smelten gletsjers en veranderen de neerslagpatronen. Ook treedt er meer erosie op waardoor bergen sneller afbrokkelen. Elke zomer lezen we wel berichten dat bergwanden instorten. Het is een natuurlijk proces dat versneld wordt door de hogere temperaturen. Een van de belangrijkste elementen die zorgen voor klimaatverandering is de door de mens veroorzaakte CO2 uitstoot. Koolstofdioxide komt onder andere vrij bij het verbranden van fossiele brandstoffen als olie en gas. Zo draagt ook reizen van en naar ons vakantieadres hieraan bij. Een volgepakte auto met verbrandingsmotor verbruikt benzine, gas of diesel, een vliegtuig kerosine en een trein groene of grijze stroom. De keuze van je vervoersmiddel bepaalt daarmee de zogenaamde ‘voetafdruk’ van je reis. Hoe minder fossiele brandstoffen er nodig zijn voor de totstandkoming van jouw reis, hoe beter voor het milieu. Tot zover geen verrassingen. Maar hoe kun je zelf je voetafdruk zo klein mogelijk houden als je reist?
Efficiënter
In samenwerking met voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal hebben we de meest gebruikelijke manieren om naar de bergen te reizen naast elkaar gezet: trein, auto, bus en vliegtuig. Uitgangspunt hierbij is een reis vanuit Utrecht naar een plaats die zowel met de auto als met de trein goed bereikbaar is. We kozen daarom voor Kandersteg in Zwitserland. Daarbij maakt het uit met hoeveel personen je reist. Een auto die immers door één persoon bezet wordt, rijdt per persoon minder milieu-efficiënt – uitgedrukt in CO2-uitstoot per persoon – dan dat hij door vier personen bezet wordt. Vandaar dat we de reis met één en vier personen met elkaar vergelijken. In onderstaande figuren vind je daarom de CO2-voetafdruk van een alleenreizende en van een individu als onderdeel van een groep of gezin van vier.
De touringcar is voor de lange afstand minder milieuvriendelijk dan je zou denken. In de tabellen is uitgegaan van een retourreis van Utrecht naar Kandersteg in Zwitserland (2 x 859 autokilometers). Dit zijn alleen de CO2-reiskilometers naar en van bestemming; niet meegerekend is de uitstoot van het uitstapje ter plekke, gasverbruik van verwarming op de hotelkamer of bijvoorbeeld een kabelbaanrit. Bij trein, bus of vliegtuig wordt de uitstoot per persoon niet beïnvloed door het aantal personen in je gezin of groep. De drie stoelen worden als je alleen reist immers aan anderen verkocht. Dit in tegenstelling tot de auto, waar je drie lege stoelen meeneemt. Milieu Centraal rekent alle broeikasgassen mee, die worden omgerekend naar CO2-equivalenten. Overal waar bij de uitstoot wordt gesproken over CO2, worden CO2-equivalenten bedoeld. De uitstoot van broeikasgassen voor het vervoer wordt bij vliegtuigen, bussen en treinen berekend door het aantal reizigerskilometers te vermenigvuldigen met de emissiefactoren voor dat type voertuig. Milieu Centraal hanteert hierbij de emissiefactoren van www.co2emissiefactoren.nl (bron: Milieu Centraal).
Groen, groener, groenst
Waarmee kun je nu het beste naar de Alpen reizen? 1. Reis je in je eentje, dan is de trein veruit het duurzaamst (40 kg CO2-uitstoot). Daarna kun je het beste met de bus reizen of de elektrische auto. 2. Reis je met z’n vieren, dan kun je het beste een elektrische auto nemen (30 kg CO2-uitstoot per persoon), gevolgd door trein, benzine-/dieselauto en bus. 3. Hoewel snel en direct, is vliegen in alle gevallen het minst gunstig. 4. Niet in het overzicht meegenomen is de boot, want je kunt niet met de boot naar de Alpen toegaan. Zou dit toch kunnen, dan heeft de boot per kilometer een vergelijkbare uitstoot als vliegen. Overweeg je een cruisevakantie naar de fjorden van Noorwegen? Realiseer je dat deze reis dus een zeer hoge uitstoot heeft.
Wat kun jij hier als bergwandelaar mee? Natuurlijk is het zo dat je je eigen keuze en afweging moet maken. Vaak spelen andere afwegingen dan milieu een rol: prijs, gedoe en bewegingsvrijheid of mobiliteit ter plaatse. Herkenbaar? De volgende tips zorgen voor een zo laag mogelijke voetafdruk: 1. Ga met de trein! Boek je vroeg, dan zijn de ticketprijzen goedkoper. Ben je van plan meerdere dagen te reizen? Neem dan een Railplus-kaart. Overweeg ook de nachttrrein. De Oostenrijkse spoorvervoerder
ÖBB laat deze trein dagelijks van Amsterdam of
Brussel naar Innsbruck en Wenen rijden. 2. Ga je alleen of met zijn tweeën met de auto? Verlaag je footprint door andere mensen mee te nemen.
Hiervoor zijn apps als Blablacar geschikt. Dan heb je een gezellige reis, kun je de benzinekosten en ook de CO2-uitstoot die aan jou toegerekend wordt, door meerdere personen delen. 3. Overweeg je een nieuwe auto aan te schaffen? Neem elektrisch mee in je overweging; dan heb je minder
CO2-uitstoot en kosten per kilometer (zie artikel hiernaast). En ga je niet voor elektrisch, kijk dan vooral ook naar zuinige verbruik door op het energielabel te letten, en rij defensief. Daarmee spaar je bovendien flink op je brandstofkosten. n
Meer weten?
• www.milieucentraal.nl/vakantieverkeer • www.klimaatwijsopvakantie.nl
Duurzaam reizen naar de bergen (2) Laadstress? Nooit van gehoord…
Comfortabel, snel en stil. Dat zijn de woorden die onze rit met een Tesla Model 3 naar de Alpen goed samenvatten. In alle rust zoefden we, soms met meer dan 200 km per uur, naar onze Zwitserse bestemming. Onderweg tankten we uitsluitend groene stroom, koffie en hamburgers.
TEKST & FOTO’S SEAN VOS
In september reisde ik met een elektrische auto vanuit de omgeving Eindhoven naar het Zwitserse Lauterbrunnen, 806 km enkele reis. Zonder het extra rustig aan te hoeven doen en mét een aantal keer zelfs flink doorrijden op de Autobahn waar het kon en mocht, bleken op de heenweg drie laadstops voldoende om Lauterbrunnen te halen. Bij aankomst zaten er nog 170 kilometers in de accu en bleek dat we in totaal niet meer dan 80 minuten aan het opladen hadden besteed. Voor we de terugreis aanvatten kon de auto bij het hotel aan de laadpaal en bleken zelfs maar twee laadstops nodig om weer thuis te komen. Van laadstress hebben we dus geen last gehad. Sterker nog: bij twee van de laadstops hadden we nauwelijks tijd voor lunch: de auto had zijn accu’s sneller opgeladen dan wij onze innerlijke mens verzorgd hadden. Slim laden
Tijdens onze reis was het niet druk en konden we zonder wachttijden gebruikmaken van snelladers langs onze route door Duitsland. De navigatiesoftware rekende perfect voor ons uit waar we het beste konden stoppen. Het is namelijk niet slim om de accu geheel leeg te rijden en vervolgens aan de snellader te wachten tot deze weer helemaal vol zit. Het laden van een Teslabatterij gaat langzamer naarmate deze verder vol raakt. Het beste kun je dus een snellader opzoeken wanneer de accu nog ca. 20 procent capaciteit heeft en dan weer tot maximaal 80 procent laden. Bij de meeste laadpunten nam dat niet meer dan twintig tot dertig minuten in beslag. Uiteraard werkt dit alleen wanneer de elektrische auto een behoorlijke actieradius heeft en je je het kunt veroorloven om de accu niet helemaal op te laden. Een grotere accu helpt dus niet alleen om verder
Voor vertrek geeft de routeplanner van Tesla aan dat we tweemaal een halfuur moeten laden om Lauterbrunnen te halen. Uiteindelijk maakten we op de heenweg een derde laadstop omdat we door flink doorrijden meer stroom verbruikten dan vooraf berekend.
Na vertrek uit Eindhoven zijn we na anderhalf uur toe aan onze eerste laadstop, terwijl er nog voor ongeveer 240 km in de accu zit. Verser dan op deze plek kregen we onze stroom niet!
Op het eerste stuk door Duitsland hebben we op deze rustige zondagmorgen flink ‘gas’ kunnen geven, waardoor het stroomverbruik fors toeneemt. Na ongeveer 20 minuten kunnen we met meer dan 80 procent capaciteit weer verder, op groene stroom bovendien. Op het scherm is te zien dat 1 uur laden volstaat om de actieradius op 711 km te brengen. In de parkeergarage bij het hotel in Lauterbrunnen laden we de nacht voor vertrek de auto weer helemaal vol.
te komen, maar ook om onderweg slimmer je oplaadmomenten te kiezen zonder veel tijd te verliezen.
Wat het kost
Op onze reis verbruikten we in totaal 339 kWh energie en bedroegen de stroomkosten van deur tot deur € 110,83 voor een retourtje Lauterbrunnen. Daarbij moeten we eerlijkheidshalve wel vermelden dat we bij de Tesla Superchargers op onze route aanzienlijk goedkoper konden ‘tanken’ dan bij de snelladers van andere aanbieders. Reken op ongeveer € 175 heen en terug wanneer je onderweg bij andere snelladers inplugt, niet substantieel goedkoper dan de benzinekosten voor een zuinige auto, maar zeker niet duurder en wel groener. Tesla-snelladen (€ 0,60 tot € 0,70 per kWh) is veel duurder dan laden aan een ‘normale’ laadpaal. Normaal laden doe je het gunstigst thuis (tegen je stroomtarief, ong. € 0,21) of aan een publieke laadpaal (ong. € 0,35): flink goedkoper dan benzine dus, maar neemt wel 5 tot 10 uur in beslag. Dat is onderweg geen optie.
REISSTATISTIEKEN
• Heenweg: Vertrek 6:00 uur, aankomst 16:00 uur, reistijd 10 uur, gemiddelde snelheid 81km/h, inclusief drie laadstops van 20 minuten, 35 minuten en 25 minuten. • Terugweg: Vertrek 8:45 uur, aankomst 19:45 uur, reistijd 11:00 uur, gemiddelde snelheid 73km/h, inclusief twee laadstops van 40 minuten en 30 minuten en een paar files. • Kosten laden (Tesla-snelladers): € 110,83 Tot slot nog enkele tips
• Zoek vooraf goed uit bij welke snellaadpunten langs de route je terecht kunt. Er zijn namelijk grote verschillen in laadsnelheid en laadprijzen. Er zijn per automerk navigatieapps die dit inzichtelijk maken en plannen makkelijker maken. • Vermijd zo veel mogelijk de drukke zaterdagen in de vakantiemaanden. Net als bij de tankstations kunnen er dan ook rijen voor de laadstations ontstaan. • Wie snel weer op weg wil zijn, doet er goed aan een snellader te kiezen met een laadvermogen van minimaal 100kW en door niet te laden tot de accu helemaal vol is. Liever tweemaal kort stoppen (maximaal een halfuur) dan eenmaal langer wachten totdat de accu helemaal vol is. • De accu presteert het beste onder zomerse omstandigheden en het bereik van iedere elektrische auto neemt af wanneer het kouder wordt. In de winter zul je dus vaker moeten laden dan in de zomer. Voor deze reportage waren we ’s zomers onderweg.
Conclusie
Wil je met je privé-auto zo groen mogelijk naar de Alpen? Het kan met een elektrische auto én zonder noemenswaardig tijdverlies als je je laadstops slim plant. Voor de prijs hoef je het niet te doen: over de hele reis gerekend kost kWh’s ‘tanken’ zowat evenveel als benzine tanken (tenzij je Teslaladers opzoekt) omdat snelladen langs de snelweg relatief duur is. De rest van het jaar ‘tank’ je aan het stopcontact thuis echter wel vele malen goedkoper dan wat benzine zou kosten. n