Nhip song y khoa - T2.2015

Y

Nhịp sống

Số: 1

khoa

THÁNG 2.2015

Không để Chiến dịch Xuân Tình Nguyện

Ảnh bìa: BS Lê Thị Kiều Trang

Bởi vì ăn Tết không chỉ có ta...

bệnh nhân nằm ghép

Trường Đại học Y đầu tiên Việt Nam

Lưu hành nội bộ

Y

Nhịp sống Số 1 - Tháng 2. 2015

khoa

PHÁT HÀNH MỖI QUÝ MỘT SỐ, THUỘC VỀ VNMED

Nội dung Tin tức Bộ Y tế kiểm tra các bệnh viện cam kết không để bệnh nhân nằm ghép

Khung ảnh Chiến dịch Xuân Tình Nguyện

Lịch sử Trường Đại học Y khoa đầu tiên ở Việt Nam

Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch đón nhận Huân chương lao động hạng III

BAN BIÊN TẬP TĂNG QUANG THÁI TRẦN BẢO NGỌC THÁI HOÀNG HẠNH NHUNG PHẠM THỊ TƯỜNG VY NGUYỄN NGỌC TRÂN CHÂU

Giới thiệu Cập nhật Thông tin Y học về Human papillomavirus (HPV) và Bệnh lý Ung thư khẩu hầu

Kết hợp Gefitinib và Methotrexate: hướng đi mới trong điều trị thai ngoài tử cung.

“Nhịp sống Y khoa” là dự án dành cho đối tượng là nhân viên y tế, sinh viên ngành y, ... cùng tham gia trao đổi và sinh hoạt.

Dự án thuộc sự quản lý của VNMED. Nội san sẽ cung cấp những thông tin liên quan đến những vấn đề xung quanh chuyện học, chuyện thực tập, kiến thức và kỹ năng trong y khoa.

Nội san cũng truyền tải những hình ảnh đẹp trong ngành y, tôn vinh nét đẹp ngành y và tạo nên sân chơi lành mạnh cho nhân viên y tế.

Chúng tôi cũng hy vọng qua nội san, sẽ góp phần giúp mọi người hiểu thêm những lối sống và cách thức sinh hoạt rất riêng của nhân viên y tế. Từ đó tạo nên sự gần gũi, xoá đi khoảng cách giữa nhân viên y tế và quý bệnh nhân.

BAN BIÊN TẬP

TIN TỨC

Bộ Y tế kiểm tra các bệnh viện cam kết không để bệnh nhân nằm ghép (Theo Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế) Chiều ngày 30/1, Cục Quản lý Khám chữa

số giường bệnh thực kê/tổng số giường

bệnh (Bộ Y tế) đã tổ chức Đoàn kiểm tra

bệnh kế hoạch…; Kiểm tra đối chiếu với

tại Bệnh viện Nhi Trung ương để giám sát

số liệu bệnh viện đã báo cáo hàng tuần

việc thực hiện cam kết không để bệnh nhân nằm ghép tại bệnh viện này.

và kiểm tra các biện pháp trong công tác quản lý điều hành của bệnh viện để tổ

Bệnh viện Nhi trung ương là một trong 13

chức triển khai thực hiện cam kết không

bệnh viện đầu tiên ký cam kết với Bộ Y

nằm ghép.

tế không để bệnh nhân nằm ghép trước Ngày thầy thuốc Việt Nam 27/2.

Theo TS. Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, đây là đợt thanh, kiểm tra thực tế. Sau Bệnh viện Nhi Trung ương, Bộ Y tế sẽ tiếp tục tiến hành kiểm tra một loạt bệnh viện tại Hà Nội. Đoàn tập trung kiểm tra các chỉ số đo lường tình trạng nằm ghép, tỷ lệ % của

2

Hình: TS. Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh kiểm tra tại Bệnh viện Nhi Trung ương

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

Tất cả các bệnh nhi đều không phải nằm ghép. Tại khoa hô hấp cũng như khoa truyền nhiễm tại Bệnh viện Nhi trung ương trước đây luôn xảy ra tình trạng quá tải nhưng hiện tại, mỗi bệnh nhi được bố trí một giường bệnh

Sở Y tế TP.Hồ Chí Minh: kiểm tra đánh giá chất lượng bệnh viện năm 2014 (Theo Báo cáo Số 8451 Sở Y tế Tp Hồ Chí Minh)

PGS.TS Lê Thanh Hải, Giám đốc Bệnh viện Nhi trung ương cho biết mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận khoảng 2.500 - 3.000 bệnh nhân đến khám, số bệnh nhân điều trị nội trú khoảng 1.200 - 1.300 người, trong khi bệnh viện có 1.500 giường bệnh nên không xảy ra tình trạng nằm ghép. Ông Hải cũng cho biết thêm, hàng ngày các khoa phải báo cáo số lượng bệnh nhân 3 lần/ngày vào sáng, trưa, chiều để khi phát hiện thiếu giường, bệnh viện sẽ điều tiết ngay, chậm nhất sau 24 giờ. Để tránh quá tải, Bệnh viện Nhi trung ương đang liên kết với các bệnh viện khác như Việt Đức, Huyết học Truyền máu Trung ương hỗ trợ điều chuyển bệnh nhân khi quá đông đồng thời phối hợp với các bệnh viện vệ tinh như Vĩnh Phúc, Thái Bình, Hải Dương... để chuyển những bệnh nhân phục hồi tương đối về đó.

Theo TS. Nguyễn Trọng Khoa, việc không để xảy ra tình trạng nằm ghép chính là để đảm bảo quyền lợi cho người bệnh. “Tuy nhiên khi triển khai thực hiện các bệnh viện phải đảm bảm an toàn, tính mạng cho người bệnh, mang lại niềm tin cho nhân dân, tránh việc thực hiện cam kết mà đẩy bệnh nhân đang điều trị ra ngoài”.

Từ 26/11/2014 đến 24/12/2014, Sở Y tế đã thành lập 1 Đoàn kiểm tra nhằm thực hiện kiểm tra đánh giá chất lượng các bệnh viện.

Trong địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, có 14 bệnh viện và viện thuộc các bộ ngành; 31 bệnh viện, 12 Trung tâm và 2 Chi cục trực thuộc Sở; 23 bệnh viện quận - huyện, 24 Trung tâm Y tế dự phòng, 24 Phòng Y tế, và 319 Trạm Y tế phường, xã, thị trấn trực thuộc UBND các cấp. Ngoài ra có 38 bệnh viện tư nhân cũng được kiểm tra đánh giá.

Kết quả: Điểm trung bình khối bệnh viện thành phố là: 3.17 tăng 11,4% so với năm 2013 (2.77).

Trong đó Bệnh viện nhân dân 115 có số điểm cao nhất (4,39), tuy nhiên vẫn còn một số bệnh viện ở mức kém (Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn, Bệnh viện Tâm Thần, Viện Y dược học dân tộc) Điểm của khối quận/huyện là: 2.91 tăng 11,9% so với năm 2013 (2.43). Ở mức thấp là Bệnh viện quận 3, Bệnh viện huyện Củ Chi và Bệnh viện huyện Cần Giờ. Ở mức cao là Bệnh viện quận Thủ Đức (3.52) Ở khối bệnh viện tư nhân, điểm trung bình 2.76 tăng 12,4% so với năm 2013 (2.23). Ở mức cao là Bệnh viện Tim Tâm Đức, Bệnh viện FV và Bệnh viện Quốc tế Thành Đô.

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

3

Hình 1: Trụ sở trường Y Dược Hà Nội, Chi nhánh Sài Gòn (Nay là một phần của bảo tàng chứng tích chiến tranh)

THEO DÒNG LỊCH SỬ

Trường Đại học Y khoa đầu tiên ở Việt Nam (Theo Lịch sử Trường Đại học Y khoa Sài Gòn) Trường Đại học Y khoa đầu tiên ở Việt Nam là Trường Y khoa Đông Dương thuộc Viện Đại học Đông Dương (tiếng Pháp: Université de l’Indochine) đặt ở Hà Nội. Năm 1946 mở thêm một trường phụ ở Sài Gòn với tên Faculté de Médecine et de Pharmacie de Hanoi, Section de Saigon. Sau Hiệp định Genève năm 1954, cơ sở và nhân sự được dời từ ngoài Bắc vào Sài Gòn dưới tên mới: Faculté de Médecine et de Pharmacie, Université de Saigon. Đó là khởi điểm của trường Y khoa riêng của Sài Gòn.

4

Trụ sở của trường là số 28 đường Testard gần góc với đường Barbé (sau năm 1955 đổi là Trần Quý Cáp và Lê Quý Đôn). Đó nguyên là đất cũ của ngôi chùa Khải Tường lịch sử.

Sang thời Pháp thuộc chùa bị phá.

Lấp lên trên nền chùa cũ là biệt thự tư gia.

Năm 1940 nữ bác sĩ Henriette Bùi, mở dưỡng đường sản phụ khoa ở đó. Bà là nữ bác sĩ đầu tiên của Việt Nam, cũng là con gái của nghị viên Bùi Quang Chiêu.

Bà đã hiến biệt thự cho chính phủ để

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

Hình 2: Trụ sở trường Y Dược Hà Nội, Chi nhánh Sài Gòn (Nay là một phần của bảo tàng chứng tích chiến tranh)

có nơi hoạt động. Năm 1955 Bệnh viện Bình Dân được lập để làm nơi thực nghiệm giải phẫu, bổ túc thêm cho Bệnh viện Chợ Rẫy. Năm 1956 thì mở Bệnh viện Nhi đồng trên đường Sư Vạn Hạnh; đó là cơ sở y tế đầu tiên tại Việt Nam dành riêng cho nhi khoa. Cùng năm đó Trường mở riêng Cơ thể học Viện ở đường Trần Hoàng Quân, cạnh Bệnh viện Hồng Bàng. Tháng 8.1961, Trường tách Y khoa và Dược khoa làm hai. Năm 1963 thì tách Nha khoa ra khỏi. Cũng vào những năm này các giáo sư người Pháp lần lượt giải nhiệm và ban giảng huấn chuyển qua người Việt.

Năm 1962 là năm cuối cùng bằng Bác sĩ Y khoa của Viện Đại học Sài Gòn được công nhận tại Pháp. Năm 1966 Trường dọn đến địa điểm mới

là Trung tâm Giáo dục Y khoa vừa hoàn tất trên Đại lộ Hồng Bàng.

Kinh phí 4 triệu rưởi USD một nửa do cơ quan USAID của Hoa Kỳ tài trợ với sự trợ lực của Hội Y khoa Hoa Kỳ (American Medical Association, AMA), 50% góp từ ngân sách quốc gia Việt Nam Cộng hòa. Cơ sở mới được một nhóm kiến trúc sư Mỹ Việt thiết kế, trong đó Công ty CRS (Houston) là trưởng nhóm Hoa Kỳ, và Văn phòng tư vấn kiến trúc của KTS Ngô Viết Thụ là trưởng nhóm Việt Nam. Sau khi xây dựng xong, nhóm kiến trúc sư Mỹ Việt đang tiến hành thiết kế bệnh viện Y khoa thực hành cho trường Y tại một khu đất lân cận (có sân bay trực thăng) nhưng phải tạm ngưng khi chính thể Việt Nam Cộng hòa sụp đổ.

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

5

KHUNG ẢNH

guyện

tình n n â u X h c ị d hiến

C

Bởi vì ăn Tết khô

6

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

ông chỉ có ta...

“Bài ca xuân tình nguyện là tiếng hát bay vào trời xanh; Bài ca xuân tình nguyện đến khắp nơi muôn trùng sóng gió...”

Khi phố phường tràn ngập sắc xuân, lòng người nô nức đón chào Tết đến xuân về, các bạn sinh viên Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch lại háo hức cùng chiến dịch Xuân tình nguyện. Không phải là một hoạt động với quy mô lớn, không quá dài ngày tổ chức, thế nhưng, Xuân tình nguyện mang một ý nghĩa rất riêng với mỗi bạn chiến sĩ... Đó là Xuân yêu thương với nụ cười trong trẻo của những bệnh nhi, đã thắp lên trong các bạn sinh viên khát khao, một lời hứa sắt son: rồi các anh chị sẽ ráng trở thành những bác sĩ thật giỏi, để sẽ không còn bé nào phải ăn Tết trong bệnh viện nữa... Đó là Xuân sẻ chia, là đội hình khám phát thuốc - tư vấn sức khỏe, đến với những nơi khó khăn, những vùng biên giới; là “Nghìn bánh chưng xanh” với đêm lửa bập bùng nấu bánh, phần bánh cắt ra là ngọt bùi của tinh thần tình nguyện, là thơm thảo của tấm lòng các bạn chiến sĩ, và rồi sẽ được chuyển tới những hoàn cảnh cơ nhỡ, những gia đình neo đơn.

Ban Chỉ huy chiến dịch cấp trường một lần nữa xin cảm ơn các bạn chiến sĩ...

Vì vẫn còn đó những hoàn cảnh còn nghèo khó, những cụ già neo đơn, những trẻ em mồ côi phải đón Tết trong cái lạnh lẽo, không chỉ của đất trời mà lạnh từ trong lòng người...

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

7

Ngày hội Xuân yêu thương Diễn ra tại Bệnh viện Nhi đồng 1 (ngày 01/02/2015) và Bệnh viện Nhi đồng 2 (08/02/2015), ngày hội Xuân yêu thương do các bạn chiến sĩ trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch tổ chức, đã phục vụ cho hơn 500 lượt bệnh nhi vui chơi tại các gian hàng trò chơi dân gian, tô tranh, tô tượng,... và tặng quà cho các em bệnh nhi tham gia các gian hàng.

Ban Chỉ huy chiến dịch còn dành tặng 250 phần quà gồm sữa hộp, sữa chua và lì xì cho các em bệnh nhi đang điều trị tại các khoa phòng không có điều kiện tham gia sân chơi.

8

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

...

Vì khi người người xúng xính áo mới, ngồi quanh bàn ăn đầy ắp, vẫn còn góc khuất đâu đó là những người nhói lòng đếm từng đồng bạc kiếm từng ngày...

Vì khi những gia đình đầm ấm đầy ắp những lời chúc, những hạnh phúc sum vầy, thì quạnh quẽ đâu đó những gia đình neo đơn, những con người bị lãng quên...

Cảm ơn tất cả các bạn, vào thời điểm lẽ ra đang cùng gia đình dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị mâm cúng ông bà, đã dành chút thời gian để trao đi những hơi ấm tình người, làm lan tỏa không khí Tết cổ truyền đến cho những mảnh đời còn khó khăn hơn mình. Chúc cho các bạn cùng gia đình sẽ có những ngày Tết an lành và năm mới nhiều sức khỏe, thành công, hạnh phúc. Xin hẹn gặp lại trong một mùa vàng - mùa Xuân tình nguyện năm 2016!

Và bởi vì ăn Tết không chỉ có ta...

THÔNG TIN THÊM Trong Tháng Thanh niên năm nay (tháng 3/2015), với chủ đề năm “Tuổi trẻ Thành phố Bác tự hào tiến bước dưới cờ Đảng”, nhiều hoạt động sôi nổi cùng chờ đón các bạn sinh viên, học sinh tham gia, như Hội thi trực tuyến “Tự hào sử Việt”, triển lãm - sân chơi “Tuổi trẻ tự hào tiến bước dưới cờ Đảng”,...

Và đặc biệt là Đêm hội truyền thống kỷ niệm 84 năm Ngày Thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931 - 26/3/2015), tuyên dương các điển hình là Đoàn viên ưu tú, Đảng viên trẻ năm 2014 và tặng 20 phần học bổng “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch”. Đêm hội sẽ được tổ chức vào 17 giờ 30 phút, thứ năm, ngày 26/3/2015, tại Hội trường A; rất mong nhận được sự quan tâm, tham dự của các bạn sinh viên, học sinh.

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

9

Ch

10

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

hương trình

Nghìn Bánh Chưng Xanh

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

11

Trường Đại học Y khoa Phạm Ng Huân chương Lao động hạng III

12

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

gọc Thạch đón nhận

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

13

14

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

15

Quý đơn vị có nhu cầu thiết kế Sổ tay, có thể liên lạc với VNMED - Trân Châu

u - 0903.350.809

CẬP NHẬT

Thông tin về Human papillomavirus và Bệnh lý Ung thư khẩu hầu Hồ Quang Chánh, Phan Anh Tú Lược dịch theo Human papillomavirus (HPV) and Oropharyngeal Cancer - Fact Sheet.

CDC. Url: http://www.cdc.gov/std/hpv/stdfact-hpvandoralcancer.htm

HPV có thể gây những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm bệnh sùi mào gà hay còn gọi bệnh mụn cóc sinh dục và một số bệnh lý ung thư. Tuy nghiên, trong phần lớn các trường hợp, HPV thường tự biến mất trước khi ảnh hưởng thật sự đến sức khỏe của cơ thể.

Phần lớn các tuýp HPV không gây hại cho sức khỏe của cơ thể. Có hơn 40 tuýp HPV có thể gây lây nhiễm tại các cơ quan sinh dục cũng như tại miệng và họng. Hầu hết người bị nhiễm HPV không biết rằng mình đã bị nhiễm.

HPV đường sinh dục là gì ?

Các tuýp HPV gây lây nhiễm ở các cơ quan sinh dục cũng có thể gây lây nhiễm tại miệng và họng. HPV tìm thấy ở miệng và họng được gọi

HPV đường sinh dục là bệnh lý truyền nhiễm lây lan qua đường tình dục (STI) thường gặp nhất tại Mỹ.

18

HPV đường miệng là gì ?

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

là “HPV đường miệng”. Một vài tuýp HPV đường miệng (tuýp “nguy cơ cao”) có thể gây các bệnh lý ung thư ở vùng đầu, cổ. Những tuýp khác (tuýp “nguy cơ thấp”) có thể gây nên các sang thượng mụn cóc ở vùng miệng hay họng. Trong đa số các trường hợp, sự lây nhiễm HPV ở tất cả các tuýp đều tự khỏi trước khi xuất hiện các rối loạn bệnh lý trong cơ thể.

Những loại ung thư đầu, cổ nào gây nên bởi HPV? HPV có thể gây ung thư ở phần sau của họng, thường ở đáy lưỡi và các amidan, ở vùng được gọi là “khẩu hầu hay miệng hẩu ”. Những ung thư này được gọi là “ung thư khẩu hầu”.

HPV gây bệnh ung thư như thế nào?

HPV có thể làm các tế bào bình thường ở da bị lây nhiễm trở thành các tế bào bệnh lý bất thường. Phần lớn thời gian, bạn sẽ không thể thấy hay cảm nhận được những sự thay đổi này của các tế bào da. Trong đa số trường hợp, cơ thể sẽ chống lại sự lây nhiễm HPV một cách tự nhiên và các tế bào bị lây nhiễm trước kia sẽ hồi phục trở lại bình thường.

Nhưng ở những trường hợp khi cơ thể không thể chống trả lại virus, HPV có thể gây nên những thay đổi có thể quan sát được và khi đó ở một số tuýp HPV có thể gây nên bệnh lý ung thư khẩu hầu. Ung thư

gây nên bởi HPV thường cần nhiều năm để phát triển sau khi bắt đầu lây nhiễm. Thời điềm hiện tại người ta vẫn chưa hiểu rõ liệu bệnh lý ung thư khẩu hầu có thể phát triền nếu chỉ cần bị nhiểm đơn lẻ HPV hay cần thiết phải có thêm những yếu tố thúc đẩy khác (như hút thuốc lá hoặc nhai thuốc lá) tương hỗ với việc nhiễm HPV. D0 đó, cần thiết phải có thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa sau này để biết được những yếu tố nguy cơ góp phần dẫn đến bệnh lý ung thư khẩu hầu.

Những biều hiệu và triệu chứng của ung thư khẩu hầu là gì ?

Các biều hiệu và triệu chứng bao gồm đau họng dai dẳng, đau tai, khan tiếng, sung to hạch, nuốt đau, hay sụt cân không giải thích được.

Một số người có thể hoàn toàn không có bất kỳ một biểu hiệu hay triệu chứng nào.

HPV đường miệng phổ biến như thế nào ?

Những nghiên cứu ở Mỹ cho thấy rằng có khoảng 7% dân số bị nhiễm HPV đường miệng. Nhưng chỉ 1% dân số bị nhiễm loại HPV gậy bệnh lý ung thư khẩu hầu (HPV tuýp 16).

Kết quả ghi nhận cũng cho thấy nam giới bị nhiễm HPV đường miệng cao gấp ba lần so với nữ giới.

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

19

Hình: Ung thư khẩu hầu

Ung thư khẩu hầu phổ biến như thế nào ?

Mỗi năm ở Mỹ có khoảng 8400 người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư khẩu hầu nghi do HPV. Ung thư họng miệng cao gấp khoảng ba lần ở nam giới so với ớ nữ giới.

80% những người ở độ tuổi từ 14-44 có hoạt động tình dục từng có quan hệ qua đường miệng với bạn tình của mình.

Lây nhiễm HPV đường miệng như thế nào ?

Chỉ có một vài nghiên cứu thực hiện khảo sát cách thức lây nhiễm 20

của HPV đường miệng, và một số những nghiên cứu này thể hiện kết quả mâu thuẫn nhau. Một số nghiên cứu kết luận rằng HPV đường miệng có thể lây nhiễm thông qua quan hệ tình dục bằng đường miệng (quan hệ tính dục có tiếp xúc giữa miệng cơ quan sinh dục hay miệng hậu môn) hoặc qua các nụ hôn sâu (hôn kiểu Pháp),trong khi một số nghiên cứu khác thì không đồng ý với quan điểm trên. Khả năng lây nhiễm thông qua hôn hay quan hệ tình dục bằng đường miệng với người bị nhiễm HPV hiện vẫn còn mơ hồ.

Chúng ta biết rằng những người bạn

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

tình lâu năm có thể cùng bị nhiễm HPV đường sinh dục. Cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa để hiểu rõ chính xác cơ chế lây nhiễm HPV đường miệng ở người.

Giảm thiểu nguy cơ bị mắc và lây truyền HPV đường miệng như thế nào ?

Hiện nay, chưa có nghiên cứu nào làm sáng tỏ việc làm thế nào để ngăn ngừa nhiễm HPV đường miệng. Tuy nhiên, bao cao su và tấm bảo vệ miệng khi được sử dụng đúng cách và phù hợp có thể làm giảm thiểu nguy cơ lây truyền và mắc HPV khi quan hệ tình dục bằng đường miệng, bởi vì chúng giữ vai trò như những hàng rào chắn và có thể ngăn ngừa sự lây truyền HPV từ người nàysang người khác. Cần có thêm nhiều nghiên cứu để hiểu rõ cách thức lây truyền của , biện pháp phóng chống, và những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh từ HPV đường miệng.

Có xét nghiệm nào giúp phát hiện tình trạng nhiễm HPV đường miệng

chứng minh rằng việc tầm soát ung thư khẩu hầu sẽ mang lại những lợi ích về sức khỏe. Bạn nên tham vấn nha sĩ của bạn khi bạn có những triệu chứng gợi ý đến những dấu hiệu sớm của bệnh lý ung thư họng miệng.

Vaccines ngừa HPV có thể phòng ngừa HPV đường miệng và các bệnh lý ung thư khẩu hầu ?

Hiện nay, các vaccine ngừa HPV đã được phát triển và có mặt trên thi trường nhằm phòng ngừa các bệnh lý ung thư vùng chậu hay những bệnh lý ung thư đường sinh dục ít phổ biến khác. Các nhà khoa học dự đoán vaccine ngừa HPV có thể ngăn ngừa các bệnh lý ung thư khẩu hầu vì các vaccine này ngăn chặn ngay từ đầu sự lây truyền các tuýp HPV gây ung thư trên, nhưng hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu chứng minh liệu vaccine ngừa HPV có thể ngăn ngừa ung thư khẩu hầu hay không.

Hiện nay không có xét nghiệm nào có giá trị để chẩn đoán nhiễm HPV ở vùng họng và miệng được FDA (Cục Quản lý Dược Phẩm và Thực Phẩm Hoa Kỳ) chứng nhận. Những tổ chức y khoa và nha khoa đều không khuyến cáo thực hiện tầm soát thường quy HPV đường miệng.

Cần có them nhiều nghiên cứu đề Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

21

CẬP NHẬT

Kết hợp Gefitinib và Methotrexate: hướng đi mới trong điều trị thai ngoài tử cung.

Hoàng Thị Phương Thanh, Vương Ngọc Thiên Thanh Lược dịch theo Gefitinib Plus Methotrexate: New Option for Ectopic Pregnancy. Will Boggs. Url: http://www.medscape.com/viewarticle/810704

Tiến sĩ Stephen Tong từ trường Đại học Melbourne, Heidelberg, Úc trao đổi với báo Reuters Health: “Sự kết hợp giữa gefitinib và methotrexate có thể là hướng đi mới trong điều trị thai ngoài tử cung. Phương pháp này có thể hiệu quả trong điều trị những trường hợp thai ngoài tử cung đã lớn mà chỉ có thể điều trị bằng phẫu thuật như hiện nay. Cho nên, phương pháp này có thể làm giảm

đáng kể những ca phẫu thuật này.”

Thai ngoài tử cung chiếm khoảng 1 đến 2% trong tổng số những trường hợp mang thai và từ 3 đến 8% trong trường hợp tử vong liên quan đến mang thai. Nhau thai phát triển bình thường chủ yếu là nhờ tác dụng của yếu tố phát triển biểu mô (EGF) trên các thụ thể của tế bào nuôi nên có thể sử dụng gefitinib,một chất ức chế chọn lọc tyronsine kinase

Hình: Tiến sĩ Stephen Tong từ trường Đại học Melbourne, Heidelberg, Úc

22

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

ngăn sự truyền tín hiệu tại thụ thể của EFG , nhờ đó thai ngoài tử cung ngưng phát triển.

Dựa trên những nghiên cứu tiền lâm sàng cho thấy kết hợp gefitinib với MTX giúp cho sự thoái triển nhau,tiến sĩ Tong và cộng sự đã bắt đầu thử nghiệm giai đoạn I để đánh giá độ an toàn, khả năng dung nạp và mức hiệu quả của sự kết hợp gefinitib (250mg một lần mỗi ngày trong vòng 7 ngày) và methotrexate tiêm bắp trong điều trị thai ngoài tử cung.

12 thai phụ với kết quả chẩn đoán siêu âm là thai ngoài tử cung được điều trị với gefinitib và methotrexate.

Kết quả của họ được so sánh với 71 dữ liệu kiểm soát từ những sản phụ chỉ được điều trị với methotrexate.

Sự kết hợp giữa gefitinib và methotrexate đã loại bỏ thai ngoài tử cungcủa 10 trong số 12 sản phụ (83%), và chỉ duy nhất 1 trong 10 sản phụ ấy cần thêm liều methotrexate thứ 2. Hai người phụ nữ còn lại có triệu chứng đau bụng và phải qua cắt bỏ vòi trứng bằng phương pháp nội soi.

Việc điều trị kết hợp này không gây độc tính đáng kể, theo một báo cáo trên mạng của Sản phụ khoa. Phản ứng phụ bao gồm nổi ban dạng mụn trong thời gian ngắn trong số 8 phụ nữ và tiêu chảy ở 5 phụ nữ. Đây là những phản ứng phụ được biết đến

của gefitinib.

Bs Tong cho biết các bệnh nhân tham gia nghiên cứu này đã có kinh trở lại và ông đã thấy có trường hợp có thai lại.

So sánh với nhóm kiểm soát bao gồm 6 người tham gia thử nghiệm có nồng độ hCG trong huyết thanh từ 1000 đến 3000 IU/ L đã được chữa thành công mà không cần phẫu thuật. Nồng độ trung bình hCG ở những bệnh nhân này giảm 1/3 từ ngày 1 đến ngày 4, trong khi đó nồng độ hCG ở những nhóm kiểm soát lại tăng từ ngày 1 đến ngày 4. Đến ngày thứ 7, nồng độ trung bình hCG trong huyết thanh thấp hơn đáng kể ở nhóm người tham gia thử nghiệm so với nhóm kiểm soát (261 ở nhóm thử nghiệm với 1426 IU/ L ở nhóm kiểm soát, p = 0.008) Thời gian trung bình để chữa trị thai ngoài tử cung ở nhóm người tham gia thử nghiệm cũng ít hơn nhiều so với nhóm kiểm soát (21 ngày so với 32 ngày; p = 0.018).

BS Tong cũng nhấn mạnh rằng ở giai đoạn II, nhóm tác giả đang mở rộng nghiên cứu, bao gồm việc khảo sát nhiều ca mang thai ngoài tử cung hơn, với chuẩn thu nhận bao gồm nồng độ hCG trước khi chữa trị vào khoảng 1000 đến 10.000. Vì vậy, nhóm tác giả đang cố gắng tổng hợp những ca thai ngoài tử cung có chỉ định phẫu thuật.

Nhịp sống Y khoa - Số 1 - 2015

23

VNMED Innovation for Better Life

Hỗ trợ nghiên cứu / Marketing Y khoa / Thiết bị Y tế

Đị a ch ỉ :

5 4 Trầ n Hư n g Đạo, P. P h ạm Ngũ Lão, Q. 1 , T P HCM

Tr a ng w e b : ww w.v n me d .n e t Đi ệ n t h o ạ i: 0 9 8 .9 2 2 .0 9 2 5 - E mail : vn med . gr oup @gmai l . com