VS Magazin

Page 1

■ HOAX HOAX HOAX ■ TİPOGRAFİ ve TASARIM / TYPOGRAPHY and DESIGN ■ LAVANYA NAIDOO ■ AMANDINE ALESSANDRA ■ TİPOGRAFİ KAVRAMLARI / CONCEPTS OF TYPOGRAPHY ■ MEHTAP UYGUNGÖZ ■ BENGİSU KELEŞOĞLU ■ 3D TİPOGRAFİ / 3D TYPOGRAPHY


İÇİNDEKİLER / TABLE OF CONTENTS

04 Yayın Yönetmenİ / Director 06 HOAX STUDIO 12 MYFONTS KOLEKSİYONUNDA EN İYİ FONTLAR, 2011 / MYFONTS COLLECTION BEST OF FONTS, 2011 14 TİPOGRAFİ KAVRAMLARI / CONCEPTS OF TYPOGRAPHY 20 LAVANYA NAIDOO 28 TSHIRT TASARIMI / TSHIRT DESIGN 30 BENGİSU KELEŞOĞLU 36 AMANDINE ALESSANDRA 44 Yün İple Tİpografİ / Typography with Woolen Thread 2

VS MAGAZİN 01/12

48 Yazı ve Tİpografİnİn Grafİk Tasarımdakİ Yerİ ve Önemİ Üzerİne / Place and Importance of Text and Typography in Graphical Design 70 MEHTAP UYGUNGÜZ 76 KİTAP TANITIMI / BOOK PROMOtION 88 3D TİPOGRAFİ / 3D TYPOGRAPHY 90 GENÇ YETENEKLER / YOUNG TALENTS 100 TİPOGRAFİK KOLYE / TYPOGRAPHICAL NECKLACE 102 TİPOGRAFİK MOBİLYA / TYPOGRAPHICAL FURNITURE 106 WEB SİTELERİ / WEB SITES 112 YARATICI TASARIMLAR / CREATIVE DESIGNS


İÇİNDEKİLER / TABLE OF CONTENTS

KÜNYE / INFO Yayın Yönetmenİ / Director Özge MARDİ BAYAR ozgemardi@vectorelstudio.com Dergİ Tasarımı / Magazine Design Abdulkadİr BAYAR abdulkadir@vectorelstudio.com Dergİ Kapak Görselİ / Magazine Cover Photo Fotolia.com Edİtörler / Editors Abdulkadir BAYAR - abdulkadir@vsmagazin.com Halİl BURAK - burak@vsmagazin.com Önder TAŞDELEN - onder@vsmagazin.com Çevİrİ / TRANSLATION Ekİn İÇBUDAK - ekin@vsmagazin.com

Üniversİte Temsİlcİlerİmİz / University Representatives Tugay KOÇ/ Yedİtepe Ünİversİtesİ Esra HORATA/ Yedİtepe Ünİversİtesİ Sümeyra BİLDİ AKÇAY / Gazİ Ünİversİtesİ Şakİr ÇOLAK/ İstanbul Aydın ÜnİVERSİTESİ Meltem DERMENCİ / Dokuz Eylül ÜnİVERSİTESİ Burak ÖRCEN / Osman Gazi ÜnİVERSİTESİ Hüseyin GÜLEÇ / Kültür ÜnİVERSİTESİ Elİf BAŞKÖK/ Ekonomİ ÜnİVERSİTESİ Ezgİ GÜLEZ / Ekonomİ ÜnİVERSİTESİ İrem Esİn MERT/ Kocaelİ ÜnİVERSİTESİ Cüneyt Rıza ÇELİK / Kocaelİ ÜnİVERSİTESİ Mustafa MUTLU / Selçuk ÜnİVERSİTESİ

İletİşİm / Contact destek@vsmagazin.com INFO@vsmagazin.com Telefon / Phone +90 541 850 81 37 Yayın Türü / Type of Publication 2 aylık, on-line yayın / on-line published every 2 months

Yasal Haklar / Legal Rights İçerİk İzinsiz kullanılamaz. Görsellerin ve metinlerin yasal haklarından eser sahipleri sorumludur. / Content used without permission. Owners of works is responsible for the legal rights of the images and texts.

VS MAGAZIN 01/12

3


VS Magazin 18. Sayı VS Magazine 18th Issue Merhaba,

HI,

Tipografi konusuna dolu bir içerikle karşınızdayız. VS Magazin’in bu sayıdan itibaren Türkçe-İngilizce olarak yayınlancağını duyuracağım için çok heyecanlıyım. Bundan böyle tüm dünyadaki tasarımcı ve tasarımcı adaylarının VS Magazin’i takip etmesini umut ediyorum. Dergi içeriğinde; Lavanya Naidoo, Bengisu Keleşoğlu, Amadine Allessandra, Mehtap Uygungöz ve Hoax Studio gibi birbirinden değerli tipografi tasarımcılarını sayfalarımızda ağırlıyoruz. Türkiye’de Tipografi bilimiyle ilgilenen çok değerli Hocamız Namık Kemal SarıKavak’ın VS Magazin için kaleme aldığı Tipografiyle iligli makalesini okuyabilirsiniz. Ayrıca 3d Tipografi ve Yün İple Tipografi gibi birbirinden ilginç tipografi makalelerine de yer verdik. Yaratıcı Tasarımlar bölümünde; Tipografinin farklı yorumlandığı reklam tasarımlarını izleyebilirsiniz. Kitap Tanıtımı bölümünde; Tipografi konusunda başucunuzda bulunması gereken kitapların içeriklerini sizlerle paylaştık. Genç Yetenekler bölümünde; Saygıdeğer hocamız Mehtap Uygungöz’ün Tipografi ve Kaligrafi derslerinde tasarım öğrencilerinin yaptığı tipografik tasarımlara yer verdik.

We present to you our new issue full of Typographic content. I am very excited to announce that, starting from this issue VS Magazin will be published Turkish- English. Hereafter, I hope that designers and designer candidates from all around the world can follow VS Magazin.

Inside the magazine you can find information about many talented and skilled typography designers like Lavanya Naidoo, Bengisu Keleşoğlu, Amadine Allessandra, Mehtap Uzungöz and HOAX Studio. You can read a Typography article written by our valuable teacher Namık Kemal Sarıkavak. We have also included many other amazing and curious articles like 3D Typography and Typography with Woolen Thread .

Inside the “Creative Designs” section, you can watch commercial designs that are interpreted differently. In our “Book Introduction” section, we shared some books that are essential for Typography designers and students.

“Young Talents” section offers designs and studies by our valuable teacher Mehtap Uzungöz and her students in their Typography and Calligraphy lessons. At last, our “Extra” section awaits you with contents full of interesting details.

Son olarak tipografiyle ilgili birbirinden ilginç detaylarla dolu extra bölümü sizleri bekliyor.

Özge MARDİ BAYAR Yayın Yönetmeni / Director GMK Üyesi

4

VS MAGAZİN 01/12


VS MAGAZIN 01/12

5


RÖPORTAJ / INTERVIEW

HOAX STUDIO 6

VS MAGAZİN 01/12


HOAX’ı tanıtır mısınız?

Can you introduce Hoax?

HOAX; Bram Bujis, Steven van der Kaaji ve Sven Gerhardt bir araya gelerek oluşmuştur. Hollanda’nın Utrecht şehrinde bulunan bir grafik tasarım ajansıyız.

HOAX is Bram Buijs, Steven van der Kaaij & Sven Gerhardt. We’re a graphic design agency based in Utrecht, The Netherlands.

Tipografiye, materyale ve yeni şeyler denemeye olan sevgimiz sayesinde bir arada HOAX adı altında çalışmaya karar verdik. Grafik tasarımı ile ilgili şu anki hedefimiz, kendi ufuklarımızı genişletmek, yeni ve yapılmamış şeyler deneyerek çalışma ve düşünme tarzımızı sürekli olarak yenilemektir. Bu deneyleri, müşterilerimiz için yaptığımız çalışmalarda onların verdikleri görevleri benzersiz olarak görerek, onların ihtiyaçlarına uygun görsel bir dil yaratmak için kullanırız. Hedefimiz; birbirini görsel ve konsept olarak tekrar eden bir çalışma şekli yerine, görsel çevirilerimizin hepsinin birbirinden bağımsız ve eşsiz olduğu bir çalışma şekli oluşturmak.

Our combined love for typography, material and experimentation made us decide to start working together under the name HOAX. Our main goal in graphic design right now, is to broaden our own horizons, and constantly try to renew our way of working and thinking by doing all sorts of experiments. We implement these experiments into the work we do for our clients, always addressing their assignments as a unique, and finding the right visual language to go with their needs. We’re aiming to create a certain way of working, which results in unique visual translations, rather than repeating ourselves visually and conceptually.

VS MAGAZIN 01/12

7

WEB: http://www.hoaxhoaxhoax.com/

RÖPORTAJ / INTERVIEW


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Tipografinin tasarımda yeri nedir?

What is the place of Typography in design?

Tipografi kullanmak karşıdakine bir mesaj iletmenin sayılı yollarından sadece biri. Bize göre tipografi, bir görüntü veya resimle aynı şey. Karşıdakiyle iletişim kurmayı sağlayan bir görsel. Eğer tipografiye kendisi için gerekli içerik derinliğini ekleyebilirseniz, bir resimle aynı işi yapar.

Using typography is just another way of getting a message across. To us, it’s the same as an image. It is something visual that is able to communicate a message. If you can add the right layer of content to typography, it’s does the same as a picture.

Tipografik bir çalışma yaparken en çok nelere dikkat edersiniz? Öncelikle, tipografinin okunaklılığı çok önemli. Eğer okuyamıyorsan, yazmamalısın. İkinci olarak tipografi, tasarımına, konusuna uygun birşeyler katmalıdır. İllüstratif olmamalıdır ama, tasarımın vermek istediği mesajda yardımcı veya dominant bir şekilde bulunmalıdır. Üçüncü olarak ise bu tamamen deney yapmak ve karşıdakine bir mesaj iletmek için harfler ve şekiller yaratarak yeni yollar bulmaktır.

8

VS MAGAZİN 01/12

What are the things you most pay attention to while doing a typographic work? First of all, it’s always about legibility of the typography, if you can’t read it, don’t write it. Secondly, the typography should add something to the design, and fit well with its content. It shouldn’t be illustrative, but either supportive of or dominant to the message that the design is trying to get across. Third, it’s about experimentation and trying to discover a new way of making letters or shapes.


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Proje / Project:

ON/OFF Boş zamanlarımızda ufuklarımızı geliştirmek için bağımsız projeler yapmayı seviyoruz. On Off isminden de anlaşılacağı gibi programlamanın basit elementleri üzerine yapılmış deneysel tipografik bir dizi çalışma. Bu çalışmalar için evde bulunabilcek basit materyallerden yayarlandık. Bu çalışmada ise çöp kutuları ve vantilatörleri içlerinden hafler çıkması için modifiye ettik. In our spare time we like to work on free projects to broaden our horizon. On Off is part of a series of typographic experiments based on the basic elements of programming, namely on/ off. For this series we used simple materials which are found around the house. In this case binbags and a fan, modified to make letters out of them.

VS MAGAZIN 01/12

9


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Proje / Project:

RoarIng Roseland Kükreyen Roseland (20’li yılların zenginlik, dinamizm ve ihtişamını dile getirmek için kullanılmış) Kükreyen Roseland jazz müziğine odaklanmış ve 1920 ler teması içeren gençler için bir gece klübü. Kükreyen Roseland kendi başına çok açıklayıcı bir başlık olduğundan onu sanat eseri için bir temel olarak kullandık. Daha genç kişileri cezbetmek için ise illüstratif bir dokunuşla bütün harfleri dumanlı bir arka fon eşliğinde müzik aletlerine dönüştürdük. Roaring Roseland is a clubnight for youngsters focussing on jazz music of the roaring twenties. Since Roaring Roseland is such a strong alliteration and explaining title we used it as the backbone for the artwork. To attract the younger audience we came up with an illustrative touch, transforming each single letter into a musical instrument on a smoky background.

10

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Proje / Project:

BEDFORD Bedford; bir pop-up mağaza içerisinde yeralan sanat, müzik ve moda için bir platformdur. Her hafta değişik sanatçılar çalışmalarını sergiler. Mağaza sadece bir aydır açık olduğundan, Bedford’u markalaştırmak için zeki bir çözüm bulmamız gerekiyordu. Berfordla bağlantılı kalın bir yazı tipi geliştirdik. Bu yazı tipi bir logoyu oluştururken logo da aynı zamanda yazı tipini oluşturdu. Düz renk olarak kırmızının sinyal fonksiyonundan yararlanmak ilgi çekmek için etkili bir yol oldu. Posterler bütçenin azlığından dolayı el ilanları gibi küçük parçalara bölünerek, aynı anda birçok yerde görünür hale getirildiler.

Bedford is a platform for art, music & fashion in a pop-up store. Different artist exhibit their work every week. Since the store was around for only one month we had to come up with a clever solution to establish Bedford as a brand.

We developed a bold typeface which communicates Bedford. The typeface is a logo and the logo is the typeface at the same time. The use of a plain color red with it’s signal function is an effective way to scream for attention.

The posters were cut up in many pieces as flyers to be visable at as many places as possible with a minimal budget.

VS MAGAZIN 01/12

11


EXTRA

MyFonts Koleksiyonunda

EN İYİ FONTLAR, 2011 MyFonts Collection

BEST OF FONTS, 2011

12

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA

VS MAGAZIN 01/12

13


KAPAK KONUSU / ISSUE COVER

Tipografi Kavramları

Concepts of Typography

Uzm özge mardi bayar VS Magazin Yayın Yönetmeni VS Magazin Director

14

VS MAGAZİN 01/12


KAPAK KONUSU / ISSUE COVER

Tipografi, göze okumanın nasıl olması gerektiğini ve nasıl yazılması gerektiğini anlatan yüzyıllardır yaşayan bir sanat aynı zamanda bir bilimdir. Tipografi aynı zamanda yazılı bir fikre görsel biçim(harf) vermekte kullanılan araçtır. Gözün okuma yönü tasarım kompozisyonu için ne kadar önemliyse bir metnin okunaklılığını arttırmak için belirli kurallar bulunmaktadır. Biz tasarımcılar tipografiyi öncelikli olarak lekeler ve biçimler olarak tasarımlarımızda kompozisyona yerleştiririz. Daha sonra içerik ve okunaklı olması için tekrar düzenleriz. Bu düzenlenme için tipografininve dilin kurallarına uyarak harfleri ve kelimeleri dizeriz. Tasarımcı tarafından tipografinin kurallarına uygularak dizilmesi görsellik ve okunaklılığın arttırılmasını sağlar. Günümüz tasarımcıları ne yazıkki başlıkların sheriff’siz (Tırnaksız), paragraf yazısının ise sherifli (Tırnaklı) olması gibi basit görsel kurallardan habersiz.

Typography is an art form, also a science which taught us how to write and read for centuries. Typography also used for giving visual form to a written idea. Reading direction of the eye is a very important rule for design. There are some rules like this to increase the texts readability. We as designers, at first place typography in our compositions as marks and shapes. Later we rearrange it for readability and meaning. For this arrangement, we align letters and words within the rules of the language. This alignment done by the designer using the typographic rules provides readability and aesthetic. Unfortunately, today’s designers are unaware of some simple visual rules like using quotation marks for paragraphs and not for titles.

Yazı büyüklüğü

TYPE SIZE

Bir karakterin üst ve alt boşuklarıyla birlikte gövdesinin yüksekliğidir. Okunabilirlik açısından font büyüklüğü 8 – 14 punto arasıdnaki fonları kapsar. 6 puntonun altındaki fonlar ancak ilaç prespektüslerinde kullanılmaktadır. Göz bu puntodaki harfleri algılamakta zorlanır.

It is the body height of the character without its upper and lower spaces. It covers 8 to 14 point font sizes for readability. The only place where we can see font sizes below 6 is on the drug prescribing. That is because it is hard for our eye to perceive letters smaller than 6 points.

Tasarım yüzeyi tasarımcının fontun büyüklüğünü belirlemesinde en önemli ölçüdür. Bir kartvizit üzerinde yazılan yazıda kullanılan font büyüklüğü en az 7 punto olmalıdır. En fazla 12 punto. 7 ve 12 punto arasında kalan ve font ailesinin farklı yapılarındaki fontlarla tasarımlar okunaklı bir şekilde tasarlanabilirler.

Design surface is the most important measurement to determine the font size. Font size on a business card should be at least 7 points and at most 12 points. Nowadays we use “point” measurement to determine font sizes on design programs.

VS MAGAZIN 01/12

15


KAPAK KONUSU / ISSUE COVER

Günümüzde kullandığımız tasarım programlarında yazı fontunun boyutlarını belirlerken punto(point) ölçüsünü kullanamaktayız. Punto harfin boyutunu belirleyen bir ölçü birimidir.

Espas Dizilmiş iki harf arasındaki boşluktur. Kullandığımız tasarım programları matematiksel bir uzaya sahip oldukları için harf dizimi sırasında matematiksel bir boşluk atarlar, bu da görsel açıdan bazı kelimelerin okunmasını güçleştirmektedir. Bu sorun harflerin fazlalık ve boşlukları dikkate alınarak tasarımcı tarafından tekrar düzenlemenmelidir. Tasarımcı tasarım içindeki harflerin yapılarını ve okunaklılığından da sorumludur. Özellikle logo tasarımlarında, hazrı fontların kullanımlarıyla tasarlanmışsa logo, espas okunabilir şekilde düzenlenmelidir. Tasarım içindeki, başlık, slogan gibi az sayıda harfin yan yana gelmesiyle oluşan yazılarda harflerin arasıdnaki espas tek tek düzenlenmelidir. Uzun metinlerde ise; İllustrator ve İndesign programlarındaki Character penceresindeki “optical” seçeneği seçilerek okunabilirlik arttırılmalıdır.

KERNING It is the space between two arranged letters. Design programs we have use a mathematical space. Because of that they put mathematical gaps between letter while arranging them and it makes some words hard to read. These mistakes should be corrected by the designer (taking in to account the redundancy and gaps on and between the letters). The designer is also responsible for the form and readability of his/her writing. Especially while designing logos with ready-made fonts, kerning should be rearranged. This arrangement should be done by hand on short writings like logos. If you want to rearrange longer texts, you can use Illustrator or Indesign>character window and click “optical” to increase readability.

Basic Kerning Rules • If upright letters come side by side, the letters should be moved apart.

En basit espas kuralı:

• If circular letters come side by side, the letters should be moved closer.

• Dik harfler yan yana geldiğinde, harfler birbirinden uzaklaştırılmalı,

• If triangle letters come side by side, the letters should be intertwined.

• Yuvarlak harfler yan yana geldiğinde harfler yakınlaştırılmalı,

• If letters that have long arm and leg come side by side, the letters should be intertwined.

• Üçgen harfler yan yana geldiğinde birbiriyle iç içe geçirilmeli,

LEADING AND MESUREMENT

• Bacak ve kol bölümleri uzun olan harfler yan yana geldiğinde birbiriyle iç içe geçirilmelidir.

Satır Aralığı ve Ölçü Bütün olarak dizilen bir yazı bloğunda, metnin altında ve üstünde belirli miktarda (harflerin uzantılarından kaynaklanan) boşluklar satırların birbirleriyle karışmasını önler. Satır aralığı her dizgi satırının altında belirli miktarda olmalıdır. Satır arası bir fontun ölçüsünden en az 2 fazla olamalıdır. Örn:10 puntoluk bir harfin satır arası 12 punto olmalıdır. Böyle bir kural olmasının sebebi, okuyucunun gözün okuma yönüne (solda sağa doğru) doğru yandaki kelimeye geçmesini kolaylaştırmaktır.

16

VS MAGAZİN 01/12

In a text lined up as a whole, there are certain amounts of gaps that prevent the lines from mixing with each other and it is called kerning. Kerning should be at least 2 points bigger than the font. For example, if you are using a font size of 10 points. The kerning should be at least 12 points. The reason behind this particular rule is to smooth the reading experience in the direction of the eye.

Size in Typography This term entered typography in the 16th century. Due to the difficulties they’ve encountered while designing their every work on a single level, they have produced a series of new font sizes. These are the font sizes we all know. 6 to 72. We still use the same alignment which was used 400 years ago with some little changes.


KAPAK KONUSU / ISSUE COVER

Tipografi de Boyut Bu kavram tipografiye 16. yüzyılda girmiştir. Avrupalı tipograflar, tek boyutla tasarımları gerçekleştirmenin zorluğundan dolayı yaşadıkları sıkıntıdan, bir dizi yazı boyutu üretmişlerdir. Bu boyutlar hepimizin bildiği boyutlardır: 6’dan 72’ye… Yaklaşık 400 yıldır bu dizilim değişmemiştir, bir iki ekleme çıkarmayla günümüze gelmiş ve dijital medyadada aynı şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Tipografide yazının boyutu neden bu kadar önemli? Bu temel boyutlar kullanılmazsa ne olur? Eğer doğru kullanılırsa, bu yazı boyutları, gözün okumasını kolaylaştıracaktır. Peki aynı boyut kavramını interaktif medya tasarımlarında nasıl kullanmalıyız? Boyut için pixel mi, point (nokta) mı kullanmalısınız? Bunu çalışma şeklinize göre kendiniz belirleyebilrisiniz.

Tasarımlarınızda öncelikle yapmanı gereken, metinlerde kullanacağınız temel değerler için birer boyut belirleyin 11px /16.5px – Body. Ana yazı boyutu. 24px – Ana Heading boyutu. Sayfa isimleri 18px – Alt başlıklar 16px – Menü başlıkları 13px – Diğer heading içindeki yazılar

Why is the font size so important for typography? What happens if we don’t use these basic sizes? If used correctly these font sizes will increase the readability and smoothen the reading experience. So how do we use this “size” concept in interactive media designing? Should we use pixel or point? Well, that varies according to the work you are doing. The first thing you should do while designing is to determine a size for each basic value. 11px/16.5px- Body, main article 24px- Main Heading , page names 18px- Subheading 16px- Menu titles 13px- Other headings

HYPHENATION While doing hyphenation in Illustrator or Indesign we need to choose the writing language correctly or else it may do the hyphenation on a different one. To use hyphenation in these programs we should activate “Hyphenate” box in Windows>type>paragraph.

VS MAGAZIN 01/12

17


KAPAK KONUSU / ISSUE COVER

Tireleme

The Formation of river in a paragraph

Kullandığımız tasarım programları, illustrator ve indesign’da metin bloklarında tireleme yaparken yazım dilinin Türkçe olarak seçilmesi gerekir. Aksi taktirde programlar tirelemeyi başka bir dile göre yapacakları için harflerin bölümleri yanlış olacaktır. Bu programlarda tireleme için; window>type>paragraph penceresinden “Hyphenate” kutusunun aktif olması gerekir.

While aligning the text block to left or right, spacing is at a constant rate and the opposite side of the aligned part becomes disorganized. And when aligning the text block to both left and right, spacing between the words balance each other. But in long texts and error occurs when align the text both ways. The Designers should be aware of this situation.

Nehirlenme

Ligature

Bir sütundaki metin blogu sağa yada sola yaslandığında, kelimelerin arasındaki boşluk sabit bir değerde olur ve sütunun yaslandığı tarafın karşısında bulunan tarafı girintili çıkıntılı gözükür. İki yana yaslanmış metinlerde ise kelimeler arasındaki boşluklar birbirini dengeler. Uzun ve iki yana yaslı metinlerde metin blogu içinde yukarıdan aşağıya doğru boşluklarda nehirlenme denilen boşluk hatası oluşur. Tasarımcının iki tarafa yaslı bloklarda nehirlenmeye dikkat etmesi gerekir.

Ligature is the name given to the merging of the letters. While some of these mergers are functional, some are just for decoration. We can see examples to this situation in Serif font families.

Dul sözcük

While using Illustrator or Indesign, if you don’t want to use ligature characters, you should activate the undermost box in Window>Type>Open Type.

Dul sözcük cümlenin son kelimesinin son üç harfinin satırdan aşağıya düşmesidir. Türkçe’de en çok karşılaşılan dul sözcük “dır.” takısıdır. Tasarımcı olarak kelimelerin okunaklılığının önemli olması ve metinlerde dul sözcük hatalarını düzeltmesi gerekir.

Birleşik Harf

Ligature, harflerin birleştirilmesine verilen isimdir. Bu birleşmelerin bazıları fonksiyonelken, bazıları sadece dekoratiftirler. Genellikle Serif ailesindeki yazı tiplerinde ligature harfler bulunmaktadır.

18

VS MAGAZİN 01/12

Ligatures are usually used in a situation like merging letter extensions. Let’s talk about Serif font letter “f”. If it is the lower case “f” and if it is written in italic, top and tail parts of the letter enters the next letters space. This overlap situation is called “kern” in typographic terminology.

Initial Letter It is usually used for filling empty spaces and drawing the attention of the reader. Initial letter which is not encountered much in past times is now used by many press organs like newspapers, magazines and many others. Initial letter adds aesthetic stance and beauty the writing. If repeated 2-3 times in the same writing it will be found boring by the reader. While us-


KAPAK KONUSU / ISSUE COVER

Ligatureler genelde harf uzantıları birbiriyle karışan harflerde kullanılıyorlar. Örneğin Serif yazı tipindeki f harfini ele alalım. Küçük harfle ve italik yazılmışsa f harfinin tepesi ve kuyruğu kendisinden sonraki karakterin alanına giriyor. Böyle üstüste binmelere, tipografi dilinde kern adı veriliyor. Illustrator ve indesign programlarında ligature karkterlerle dizim yapmak istemiyorsanız, window>type>open type penceresindeki en alttaki ilk butonu aktif hale getirerek metinlerinizi seçip düzenleyebilirsiniz.

ing Initial letters keep in mind that A,L,F,P,T,V have more w negative space than letters like N,M,H,U.

THE USE OF PUNCTIATION MARKS Quotation marks that are used in the texts must stay suspended in space to be much more fluent and readable. In the example below, you can see that the quotation marks are staying suspended in space.

İnisiyal Harf Başlama harfi anlamına gelen özellikli harflere inisiyal harf denir. Metinlerde, boş alan (negatif) doldurma ve okuyucunun ilgisini çekmek amacıyla genelde kullanılmaktadır. Eskiden pek rastlamadığımız inisiyal harf, günümüzde yazılı basın organlarında gazete,dergi vs. bir çok alanda daha sık görmekteyiz.İnisiyal Yazıya estetik bir duruş ve güzellik katmaktadır. Bir yazıda 2-3 defa kullanıldığında tekrara gireceği için sokuyucu tarafından sıkıcı bulunacaktır. Aynı yazı fontunun baş harfinin büyütülerek kullanıldığı gibi farklı yazı fontları da kullanılarak metinlere estetik bir görünüm verebilrsiniz. Ayrıca tasarımlarda inisiyal harf kullanımında A, L, F, P, T, V ve Y gibi harflerin N, M, H, U harflerinden daha fazla beyaz boşluğa (negatif alan), sahip olduklarını göz önünde bulundurun.

İşaretlerin Kullanımı (özel harfler) Metinde kullanılan alıntı işaretleri (tırnak işareti) okumanın akıcı olaması vegöz bu işarete geldiğinde takılmaması için boşlukta asılı durmalıdır. Aşağıdaki örnekte tırnak işaretleri, yazının iki tarafındaki boşluklarda duruyor. Bu ise okuyucunun okuma hızını ve rahatlığını arttırıyor.

VS MAGAZIN 01/12

19


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Lavanya Naidoo Grafik Tasarımcı - Graphic Designer

Merhaba, ben Lavanya Naidoo. Güney Afrika’nın Durban şehrinden 24 yaşındaki bir grafik tasarımcısıyım.

20

VS MAGAZİN 01/12

Hi, my name is Lavanya Naidoo. I am a 24 year old Graphic Designer from Durban, South Africa.


Kendinizi tanıtır mısınız?

Can you Introduce yourself?

Merhaba, ben Lavanya Naidoo. Güney Afrika’nın Durban şehrinden 24 yaşındaki bir grafik tasarımcısıyım.

Hi, my name is Lavanya Naidoo. I am a 24 year old Graphic Designer from Durban, South Africa.

Tasarımda tipografinin yeri nedir? Ben, iyi bir tipografinin yazı tipi kullanılan her tasarımın temeli olduğuna inanıyorum. Çok güzel bir sanat eseri meydana getirebilirsiniz ancak, tipografiniz başarısız ise tasarımınızı da başarısız gösterebilir.

Tipografiyle ilgili çalışmalar yaparken nelere dikkat edersin? İlk olarak hangi sözcükleri vurgulamam gerektiğini ve onları nasıl vurgulayabileceğimi anlamaya

What Is the place of typography In desIgn? I believe that great typography is fundamental to a design if it requires type. You can produce a beautiful piece of work, but if your typography is off, it can throw the whole design off.

What are the things you most pay attentIon to whIle doIng a typographic work? I first figure out if certain words need emphasis and how I would go about adding emphasis. I then break up a sentence into multiple lines in the appropriate places. Kerning and leading are, of co-

VS MAGAZIN 01/12

21

Behance: www.behance.net/lavanya - Blog: www.youcancallmevanna.blogspot.com

RÖPORTAJ / INTERVIEW


RÖPORTAJ / INTERVIEW

çalışırım. Ardından cümleyi uygun yerlerden satırlara bölerim. Kerning (karakter aralığı) ve leading de tabi ki tipografik bir eser için çok önemli. Tasarlayacağınız yazı tipinin arkasında yatanı anlamalı ve ona uygun şekilde tasarlamalısınız.

Tipografi ile ilgili projeni bizlerle paylaşır mısın? Yapmış olduğum son birkaç eser tamamen eğlence amaçlıydı.Bunlardan biri çok sevdiğim Ayn Rand’den alıntılardı. Bu eserde, alıntının bana ne anlam ifade ettiği üzerinde durdum ve ona derinlik ve duygu ekledim. “Fuck I have a short attention span” ise kağıttan keserek yaptığım başka bir eser. Bu eser, başka bir projeyle uğraşırken ortaya çıktı. Genelde bir projeyle meşgulken, başka proje ve çalışmalar için fikirler aklıma gelir. Bu projenin de ortaya çıkması

22

VS MAGAZİN 01/12

urse, very important in a typographic piece. You need to understand the meaning behind the type and design it accordingly.

Can you share your project about typography with us? The last few typographic pieces that I have created were purely for fun. One being the Ayn Rand quote, which I absolutely love. In this piece, I was playing around with what the quote means to me, and added depth and emotion to it. ‘Fuck I have a short attention span’, is another project I created as a paper cut-out. This was produced while I was in the middle of another project. I often have ideas for other work while I am in the middle of a project, and that is why I created this piece. I love work you can touch, that changes in different light, and for this reason I made this piece a paper cut-out.


RÖPORTAJ / INTERVIEW

VS MAGAZIN 01/12

23


RÖPORTAJ / INTERVIEW

RÖPORTAJ / INTERVIEW

24

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Ben, iyi bir tipografinin yazı tipi kullanılan her tasarımın temeli olduğuna inanıyorum. Çok güzel bir sanat eseri meydana getirebilirsiniz ancak, tipografiniz başarısız ise tasarımınızı da başarısız gösterebilir.

I believe that great typography is fundamental to a design if it requires type. You can produce a beautiful piece of work, but if your typography is off, it can throw the whole design off.

işte böyle oldu. Dokunulabilen ve farklı ışıklar altında değişen çalışmaları çok seviyorum.

Can you tell us about the project you are doIng on typography?

İşte bu nedenle bu eseri kağıttan keserek oluşturdum.

I recently finished a paper typeface using quilling techniques. This has been the most time consuming project I have worked on and I will soon be creating posters and desktop wallpapers using the typeface.

Fuck I have a short attention span: Lanet olsun, çok kısa bir odaklanma sürem var.

The last project I have worked on is for a group exhibition called ‘Buy Art, Not Drugs.’, which is currently

VS MAGAZIN 01/12

25


RÖPORTAJ / INTERVIEW

26

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Tipografi üzerine yapmakta olduğun projenden bahseder misin? Geçenlerde quilling (kağıt katlama) tekniği kullanarak kağıttan bir yazı tipi oluşturdum. Bu şimdiye kadar çalıştığım projeler arasında en çok zamanımı alan projeydi. Yakın zamanda bu yazı tipini kullanarak posterler ve masaüstü duvar kağıtları oluşturacağım. Çalıştığım son proje,”Buy Art, Not Drugs.”(Sanat alın, uyuşturuzu değil.) adlı bir grup sergisi çalışmasıydı ki şuan Güney Afrika’nın Durban şehrinde sergilenmekte. Bu konu üzerine quilling (kağıt katlama) kullandığım ikisi tipografik olan dört eser oluşturdum. Birinci eser : “No, I’m not on acid.”(hayır kafam iyi değil.), ikinci eser ise: “I’m pretty sure I’m not.”(öyle olmadığıma eminim.). Bu eserlerdeki yazı tipi büyük bir dikkat ve özenle, karmaşık bir quilling tekniği kullanılarak hazırlandı. Bu tipografik eselere, onlarda yazanın tam tersini öneren iki illüstrasyon eşlik etti. Bu eserlerde en çok hoşuma giden ise, bir arada oldukları kadar kendi başlarına da başarılı ve anlaşılır olmaları.

on display in Durban, South Africa. I created four quilling(paper art) pieces based on this theme, two of which, are typographic. The first piece reads ‘ No, I’m not on acid.’ and the second, ‘I’m pretty sure I’m not.’ The type in each artwork was carefully crafted with intricate quilled detail. These typographic pieces are accompanied by two illustrations that suggest the opposite of what the type is saying. What I enjoy about these pieces it that they work just as well on their own as they do as a series.

VS MAGAZIN 01/12

27


EXTRA

Tshirt Tasarımı Tshirt design

Math Problem – 24$

28

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA

http://www.ugmonk.com

It’s about time – 24$

VS MAGAZIN 01/12

29


RÖPORTAJ / INTERVIEW

BENGİSU KELEŞOĞLU

30

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümü, Öğretim Görevlisi Lecturer in the Department of Anadolu University Faculty of Fine Arts

Can you introduce yourself?

1975 yılında Ankara’da doğdum. Lisans eğitimimi Bilkent Üniversitesi Güzel Santalar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Grafik Tasarım Bölümü’nde 1997 yılında, Yüksek Lisans eğtimimi ise, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Grafik Anasanat Dalı’nda “Grafik Tasarımda Tipografinin Sesi, Sesin Tipografisi” başlıklı tezim ile 2008 yılında tamamladım. Şu anda Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümü’nde Ambalaj Tasarımı, Grafik Sanatlar Tarihi ve Görsel İletişime Giriş derslerini yürütmekteyim.

I was born in Ankara, Turkey in 1975. In 1997, I completed my undergraduate education in Bilkent University, Faculty of Fine Arts and Architecture, in the department of Graphical Design. In 2008, I finished my Master’s Degree in Anadolu University Institute of Social Sciences, Graphical Design Program with my thesis called “Sound of Typography in Graphical Design, Typography of sound”. Currently, I am teaching Packaging Design, Graphic Design History and Introduction to Visual Communication in Anadolu University Faculty of Fine Arts.

WEB: http://home.anadolu.edu.tr/~bkelesoglu/

Kendinizi tanıtır mısınız?

VS MAGAZIN 01/12

31


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Tasarımda Tipografinin yeri nedir?

What is the place of Typography in design?

Tipografi, yazının tasarımcı tarafından bir kimlik, kişilik ve görsel bir dil yaratılarak sunumudur. Harfler kelimelere, kelimeler cümlelere ve cümleler satırlara dönüştüğünde kimi zaman karmaşıklaşan görsel ilişkileri kurgulamak tasarımcının işidir. Yüksek lisans eğitimimde incelemeye başladığım tipografi konusu engin bir deniz benim için, tasarımcının en önemli elemanı, ne kadar ustasanız bu konuda o kadar başarılı bir şekilde iletebiliyorsunuz mesajı.

Typography is the presentation of texts that have gained identity and personality by creating a visual language. Letters to words, words to sentences and sentences to lines sometimes form a complex visual relationship with one another. Constructing this relationship is a matter of design and designers. Typography, which I started studying in my post-graduation is a vast sea for me. The most important tool for a designer. More proficient you are in this regard, the better you deliver the message.

32

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

VS MAGAZIN 01/12

33


RÖPORTAJ / INTERVIEW

34

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Tipografik Çalışmalar yaparken nelere dikkat edersiniz? Tipografinin başlı başına bir mesaj verme aracı olduğunu düşünüyorum ve çalışırken kime, ne iletmek istiyorum sorularının cevaplarını arıyorum. Bu konuda eğitimime ve daha çok araştırmaya özen gösteriyorum. Tasarımlar kimi zaman daha sezgisel, kimi zaman daha karmaşık bir yapıda ya da planlı şekil alsa da, her zaman bir sebep-sonuç ilişkisi olması ve amacı doğrultusunda ortaya çıkması önem kazanıyor. Bir tasarıma bilgisayarda başlayıp, bilgisayarda bitirmek beni bazen kısıtlayabiliyor, bu sebepten boyalara, üç boyutulu malzemelere bulaşmayı tercih ediyorum.

What do you most pay attention to while doing a typographic work? I believe that typography is a message delivery tool by itself and when I’m working, I ask myself “Who am I sending this message to and with what purpose?”. In this matter, I research mostly while I am paying attention to my education. Sometimes the designs can be complex or planned or even just for display, it must show a cause-effect relationship and occur for its purpose. Starting and finishing a design on computer sometimes restricts me. For this reason I prefer using 3D objects and paints.

VS MAGAZIN 01/12

35


Amandine Alessandra

RÖPORTAJ / INTERVIEW

Serbest Fotoğraf ve Grafik Tasarımcı Freelance Photographer and Graphic Designer

36

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

VS MAGAZIN 01/12

37


RÖPORTAJ / INTERVIEW

38

VS MAGAZİN 01/12


Kendinizi tanıtır mısınız?

Can you introduce yourself?

Londra’da yaşayan serbest bir tasarımcı ve fotograf sanatçısıyım. Provence Üniversitesinde (Paris) Güzel Sanatlar ve Estetik master’ımı tamamladıktan sonra 2003 yılında Birleşmiş Krallığa yerleştim. 2007 yılına kadar fotograf çalışmalarımı burada gerçekleştirdim. 2009 yılında Londra İletişim Yüksek Okulundan grafik tasarımı üzerine yaptığım masterımı tamamladım. 2010 yılına kadar çalışmalarım için ayarlamalarımı yaptıktan sonra Optimus Kanguru, Euro RSCG, DesignMarketo, Selfidges ve University of Arts London için çalıştım. Gestalten (Almanya), Rotovision Birleşmiş Krallık), Mark Betty (Amerika), Sandu (Çin), Laurence King (Amerika), Paperdolls(Hollanda), Slanted (Almanya), Étapes Magazine( Fransa) yayınlarına katkıda bulundum. Ayrıca Bedfordshire Üniversitesi ve Londra İletişim Yüksek Okulunda misafir konuşmacıyım.

I’m a freelance photographer and graphic designer based in London. After a Masters in Fine Arts & Aesthetics from the Université de Provence in 2003, I moved to the UK where I run my own photographic practice since 2007 and graduated with a Masters in Graphic Design from the London College of Communication in 2009. Since setting up my practice in January 2010, I have worked with the University of the Arts London, Euro RSCG, Optimus Kanguru, DesignMarketo and Selfridges. A contributor to publications by Gestalten (Germany), Rotovision (UK), Mark Batty (US), Sandu (China), Laurence King (UK), Paperdolls (Netherlands), Slanted (Germany) and Étapes Magazine (France). I’m also a visiting lecturer at Bedfordshire University and London College of Communication.

VS MAGAZIN 01/12

39

WEB: http://www.amandinealessandra.com

RÖPORTAJ / INTERVIEW


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Tipografinin tasarımdaki yeri nedir?

What is the place of Typography in design?

Tasarımın merkezini oluşturur.

Central

Tipografik bir çalışma yaparken en çok nelere dikkat edersiniz?

What are the things you most pay attention to while doing a typographic work?

Hedef kitleyi dikkate alarak; onlara ne iletmem gerektiğini ve ne tarz bir oluşumun onların dikkatini çekeceğini düşünürüm.

Tipografi ile ilgili projeni bizlerle paylaşır mısın? Tabiki. Sizlere Giyilebilir Harfler projesinden bahsedebilirim ( resimlerde). İnsanların belirli bir para karşılı bedenlerinin sergi amaçlı kullanımı, Londra’da neredeyse 200 yıldır varolan yaygın bir sistem.

40

VS MAGAZİN 01/12

The audience. Who do I want to convey the message to, what code is going to attract their attention.

Can you share your project about typography with us? Yes, I can tell you about the project called Wearable Lettering (see images) The use of people’s body as a display medium in exchange for money has been a fairly common vision in the streets of London for almost two hundred years.


RĂ–PORTAJ / INTERVIEW

The Body Type alphabet is an experiment on possible organic letterforms emerging when reframing the body. It uses the analogy between typesetting terminology and vocabulary for the human body: anatomy, body size, head piece, footers, leg, eye, arms, chin, hairline.

VS MAGAZIN 01/12

41


RÖPORTAJ / INTERVIEW

42

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

Örneğin Londra’da ingilizce konuşamayan insanların gelir kaynaklarından biri, sadece işlek bir sokakta elinde veya boynunda reklam afişleri veya panolarıyla durmak. Canlı Billboard olarak da bilinir.

One of the only work prospects for non-English speakers involves standing on a busy street while holding printed advertising at the end of a stick or wearing it on boards around their neck, a position known as human billboard).

İnsan vücudunun bu şekilde sergileme amaçlı kullanımı vergi ödemelerinden kurtulmak için olduğu kadar, insanların konuşma özgürlüğünü ve sosyalliklerini kullanma açısından da yasal bir durum.

Using the human body as a message display facility is a way of evading a tax on advertising by making it mobile, but also by using the humanity of the subject and its “freedom of speech” as a legal argument.

Bu durumun iletişimdeki esnekliğinin, birlikten doğan potansiyel bir performans haline gelmesi düşüncesi doğru bileşenlerle bir araya gelince geçici bir mesaj vermek için yumuşak harf formları kullanma fikrini doğurdu.

The flexibility of this casual form of communication, combined with the performative potential of togetherness, provided the right components to start thinking of a malleable letterform expressing an ephemeral message.

VS MAGAZIN 01/12

43


EXTRA

44

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA

Yün İple Tipografi Typography with Woolen Thread

Soğuk havadan mı yoksa kumaşlara ve nakışa olan merakımdan mı bilmiyorum ama, son günlerde battaniyeme gömülüp en son çıkan “Lans of the Nod”(Şekerleme Diyarı) kataloğunu okuyarak inanılmaz zaman harcıyorum. Yakın bir zamanda çocuk beklemediğim halde, yine de kataloğu her ay takip etmemin sebebi; modern ve yenilikçi çalışmalar yapan çok beğendiğim bir elişi sanatçısına yer vermeleri. Geçen ayın kataloğu, maricor/maricar’ın avustralyalı ikiz kız kardeşlerinin yapmış olduğu son derece nefes kesen bir kapağa sahipti. Bu kapak çalışmasına olan hayranlığımı belirtmek için onlara tweet attığımda, Land of Nod ekibi beni kapak yapım

I don’t know if it’s the cold weather or just my love of fabric and embroidery, but I’ve been spending an awful lot of time buried under blankets on my couch reading the most recent Land of Nod catalog. I don’t have a little one on the way any time soon, but I still read their catalog every month because it celebrates a handmade artist I love in a way that feels fresh and modern. Last month’s catalog has a simply breathtaking cover, which was created by the Australian twin sisters of maricor/maricar. After tweeting about my love for the cover, the Land of Nod team directed me to their post about the cover process (I love behind-the-scenes process posts!), and I was

VS MAGAZIN 01/12

45


EXTRA

aşaması hakkında yazılmış bir sayfaya yönlendirdiler (yapım aşaması vet kamera arkası gibi çalışmalara bayılırım). maricor/maricar gördüğüm en güzel el yapımı nakış çalışmalarını yapıyorlar. Çarpıcı ifadeler kullanılmış LON kapak çalışmalarından, “Sweater Letters”(kazak harfleri) gibi aşağıda görülen küçük vet özel işlere kadar her işle özenli bir biçimde uğraşıyorlar. Kazak harflerinden “G” yi yürütmeye hayır diyemeyeceğim doğrusu. Kışa çok uygun görünüyor. Daha fazla maricor/maricar çalışmasını buradan online olarak bulabilirsiniz. Size yaptıkları tasarımlardan birini istememeniz için meydan okuyorum. Özellikle de “be excellent” çalışmasını. xo Grace

46

VS MAGAZİN 01/12

hooked. maricor/maricar does the most beautiful hand embroidery, from stunning statement pieces like the LON cover to smaller private commissions like the “Sweater Letters” below. I wouldn’t mind snagging that “G” sweater letter; it seems very winter appropriate. You can check out more of maricor/ maricar’s work online right here. I dare you not to want at least one of their designs (especially the “be excellent” piece). xo, grace


EXTRA

VS MAGAZIN 01/12

47


MAKALE / ARTICLE

Yazı ve Tipografinin Grafik Tasarımdaki Yeri ve Önemi Üzerine Place and Importance of Text and Typography in Graphical Design Doç. Namık Kemal Sarıkavak Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Grafik Bölümü, Beytepe / Ankara Hacettepe University, Fine Arts Faculty, Graphic Department, Beytepe / Ankara / TURKIYE

48

VS MAGAZİN 01/12


 Resim 1 The Book of Kells. Kitapdaki Hz. İsa’nın ‘Matta İncili’nden sözler sayfası, ayrıntı. M.S. 8. yüzyılın ikinci yarısı ile 9. yüzyılın başında olasılıkla Northumbria keşişleri tarafından yazılmıştır. ‘Adasal’ büyükharf ve küçükharf yazıları kullanılan yazma eserin aslının nerede olduğu bilinmemektedir. Burada, sayfanın kenar süsü sekiz başlangıç büyükharfiyle birleştirilmiş ve zoomorfik (hayvan yapılı) ve antropomorfik (insan yapılı) süslemeyle ilişkilendirilmiştir. İlk satırdaki “spu” üzerindeki yatay vurgu “spiritu” (Breath of God)’ın bir kısaltmasını belirtmektedir.

 Resim 2 Sülüs-Celi. Katip Ali bin Mezid el-müştehir bis-saati. Mecmaü’l-Acaib, 1423. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi. Sülüs yazı biçemi “Aklâm-ı Sitte” (Altı Yazma Biçemi) içinde sanatsal uygulamaya en uygun olanı olarak görülür. Harflerdeki yuvarlak ve gergin nitelik, Hattat sayesinde yeni biçimsel ilişkiler ve düzenlemelere olanak tanır. Sülüs ile Celî Sülüs’ün, sözcük veya harf grupları birbirinden koparılmadan yazılan biçimine Müselles, aynı iki sözcüğün karşılıklı yazılarak ortadan kesişen biçimine de Müsennâ denir.

 Image 1 Celi Sülüs. “Aklâm-ı Sitte” font

 Image 2 The Book of Kells. A page containing the words of Jesus from the book “ The Matthew Bible

Giriş

Introduction

İnsanoğlu, çağlar boyunca ürettiği bilgiyi korumak amacıyla abeceleri, bu bilgiyi nesillere aktarmak için de yazı tekniği uygulamalarını geliştirmiştir. Çünkü yazı, düşüncenin ve bilginin görünür biçimidir. Zaman içinde bilgiye dönüştürülmüş düşüncenin gücü anlaşılır ve bilgi –dolayısıyla bilgi aracı olan yazılı ya da basılı kitaplar da– o oranda önem kazanır.

Mankind developed ABC, in order to protect the information produced through the ages and writing techniques, to transfer this knowledge to future generations. Writing is the visible state of knowledge and thought. These thoughts transformed into knowledge over time, become much clearer so that the knowledge and its tools -written and printed books- become more important proportionally.

Bilginin ve onun görünür biçimi olan yazının önemi tarih çağları boyunca gitgide artar. Bilginin koruyucusu yazı süreç içinde elyazması eserler (Resim 1), fermanlar, duyurular vb. gibi ‘yazılı’ ürünlerde –gündelik yaşamın gereksinimlerinin dışında– bir sanat uğraşısına dönüştürülür.

During the eras of history, the importance of knowledge and its visible form writing gradually increases. Except for the needs of the daily life, writing transforms into a pursuit of art like writs and manuscripts.

Yazma eserlerde görülen, harflerin sanatsal bir yaklaşımla ele alınması yoluyla yapılan düzenlemeler Batı sanatında ‘kaligrafi’, Doğu (İslam) sa-

The arrangements made via letters as a consideration for the artistic approach seen in the manuscripts are called “Calligraphy” in the western art and “Hüsn-ü Hat” in the eastern (Islamic) art, meaning “beautiful writing” in both. In calligraphy, the

VS MAGAZIN 01/12

49

WEB: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~namiks - EPOSTA: namiks@hacettepe.edu.tr

MAKALE / ARTICLE


MAKALE / ARTICLE

Resim 3 SülüsCeli. Katip Ali bin Mezid el-müştehir bis-saati. Mecmaü’l-Acaib, 1423. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi. Sülüs yazı biçemi “Aklâm-ı Sitte” (Altı Yazma Biçemi) içinde sanatsal uygulamaya en uygun olanı olarak görülür. Harflerdeki yuvarlak ve gergin nitelik, Hattat sayesinde yeni biçimsel ilişkiler ve düzenlemelere olanak tanır. Anıtlarda, uzaktan okunabilmesi için ağzı çok geniş kalemle yazılan Celî Sülüs hattında ise daha çarpıcı bir duruma gelir. Sülüs ile Celî Sülüs’ün, sözcük veya harf grupları birbirinden koparılmadan yazılan biçimine Müselles, aynı iki sözcüğün karşılıklı yazılarak ortadan kesişen biçimine de Müsennâ denir.

 Gutenberg’s Printing Press in his Workshop

natında “Hüsn-ü Hat” (Resim 2), yani her ikisinde de, ‘güzel yazı’dır. Kaligrafi ya da Hat Sanatında harf elle üretilir, tenseldir ve sanatsal biçim arayışında son derece öznel, anlık ve değişken olanaklar sunar. Yazı, doğrudan hattatın, kaligrafistin, katip ya da yazıcının ustalığı ile (eski deyişle ‘zanaatkârane’ birikimiyle) biçimlenir. Buna karşı olarak tipografi metal aygıt ve düzenekler çağları boyunca katı, nesnel, mekanik ve tektipleştiricidir. Ancak bu özelliği onun sanatsal kullanımını engellemez. Bu nedenle herşeyden önce tipografinin ne olduğunun tanımlanması gerekir.

50

VS MAGAZİN 01/12

letters are handmade, highly subjective, provides instant and variable possibilities for the artistic form. The writing is formed directly by the calligrapher’s skill. Comparing to calligraphy, typography is rigid, mechanic, monolith and objective but it doesn’t prevent it from being used as an artistic tool. That is why we first need to understand what “typography” is.


MAKALE / ARTICLE

Resim 4 Gutenberg’in Baskı Atölyesi. Bu işlik günümüz Gutenberg Müzesi’nde yeniden oluşturulmuştur. Gutenberg’in metal harfle baskı işleri üzerine uğraşısı –”42 Satırlı İncil”in hurufatının 1448’de döküldüğü ve 1452 yılında basımına başlandığı düşünülecek olursa– 1436 yılı kadar erken bir tarihe uzanır. Kendi istediği özelliklere uygun olarak Konrad Saspoch tarafından 1438’de üretilmiş olan baskı aletini ve kurşunları Johann Fust’tan aldığı 800 Gulden borçla satın alır. 1439’dan itibaren üç yıl bu proje üzerinde uğraşır. Bu durum Gutenberg’in döküm kalıbı ya da çoğaltma aşamasına eriştiğini göstermektedir. 

 Image 4 42 Line Bible.

Tipografinin Ortaya Çıkışı

The Emergence of Typography

Hareketli hurufat tekniğinin Gutenberg’ten önce ağaçtan oyma kalıp ya da harfler gibi farklı biçimlerde olduğu; 9. yüzyılda Çin’de ağaç kalıplar ve piktogramlar biçiminde basımda kullanıldığı ya da 14. yüzyılda bir Hollandalı basımcının çocuğu ya da torununa oynaması amacıyla ağaç hurufat yaptığı vb. gibi bilgiler çeşitli araştırmacılarca kendi yayınlarında ifade edilmiş olsa da, tipografi, nihayet Gutenberg‘e atfedilen ve ‘değiştirilebilir ya da hareketli hurufat’ (Resim 3) tekniğinin kitap üretiminde ve daha sonra basım ve çoğaltımında kullanımı ile ortaya çıkan bir terim ve de bir meslek alanıdır. Tabii ki tipografi terimi gökten zembille inmemiş, basımcılığın erken dönemlerinde bile kaligrafinin etkisi ve ortaya konan yaklaşım ve çözümler ‘erken dönem’ tipografisinin değerlerini oluşturmuştur.

Even though some researchers include information about the first motion print types in their publishing as letters and molds made from wooden carvings in the 9th century China and 14th century Netherland, the credit should go to Gutenberg due to the use of motion or changeable print type technique in book production and later publishing and copying. After these uses it became a term and a profession. Of course the term “typography” didn’t descent from the skies. Even in the early days we can see how calligraphic influences formed typography.

Örneğin Gutenberg’in bastığı ilk eserlerden biri olan “42 Satırlı İncil” (Resim 4) bilindiği gibi Skolastik dönemin 14. yüzyıl Almanya’sında yaygın beğeni bulmuş ve üst düzey bir sanat yazısı olan Texture (Resim 5) ile basılmıştır. Doğal olarak tipografinin bu erken aşamasında Texture (ki ’doku’ demektir) yazı biçemi yazı araçlarıyla metale – kesilmek üzere– aktarılmıştır. Geleneksel yazma eserlerde kullanılan kamış ve/ya da kaz tüyü kalemin harfi biçimlendirmesi sonucu oluşan bu örüntü yine Venedik Eski Biçem yazı tasarımlarının biçimlenişini de belirlemiştir.

For instance, one of Gutenberg’s first publications; “42 line Bible” has been widely appreciated in the 14th century scholastic Germany and published with a high-level art lettering called “texture”. Naturally, in those early stages of typography, texture typeface was transferred from a metal-cut molds. This pattern formed as a result of the letter shaping with reed and goose feather in traditional manuscripts also determined the formation of the Old Venice font designs. Even though the letters were individually cut and molded, it is obvious to see the effect of a type tool in the ABC designs done by Nicolaus Jenson also known as “Jenson” or “Eusebius”.

VS MAGAZIN 01/12

51


MAKALE / ARTICLE

 Resim 5 / Image 5 Textur Gothic. Gutenberg’in

bastığı kitapta her sayfada ikişer sütunluk, 42’şer satırlık dizgiler biçiminde kullandığı “Textur” Gotik yazısı. Gutenberg, daha sonraki muşta ya da hurufat kesicileri gibi bir kuyumcu değildir ama babasının yanında bu eğitimi alır. Aslında döküm kalıbını yapabildiği için harfleri metalde dökebilmiştir. Bu nedenle bir yazı tasarımı yapmak yerine, Mainz’de o dönem için beğenilen ‘Skolastik’ dönemin sanatsal yazısı olan “Textur” yazı biçemini temel almıştır. Ancak Hümanistler o dönemde Gotik yazıları benimsemez.

 Resim 6 Jenson’ın Eusebius’u. Nicolas Jenson’ın

kestiği ve bastığı Eusebius’un “De Evangelica Praeparatione” isimli kitabından bir metin sayfası, 1470. Jenson 1420’de Sommevaire’de doğmuş, erken yaşlarında kuyumculuk eğitimi aldığı sırada madalyon ve paralar üzerine Roma Kapital yazılar keserek bu konuda ustalaşmıştır. Daha sonra 1458’de Fransa Kralı VII. Charles tarafından metal harf dökümü ve basımcılık zanaatini öğrenmek üzere Mainz’e gönderilmiştir. 1470 ile 1480 tarihleri arasında ise yaklaşık 150 eser basmıştır.

Image 6 Eusebius of Jenson. A text page from the Eusebius’ book “De Evangelica Praeparatione”

Harfler tek tek kesilmiş ve dökülmüş olsa da, o dönemde Nicolaus Jenson tarafından kullanılan ve “Jenson” ya da “Eusebius” olarak da bilinen (Resim 6) abece tasarımlarında yazma aracının etkileri belirgindir. Gerçekte böyle ise de, tipografi Gutenberg’in uygulamaya başladığı yöntemin ürettiği ve ondan sonraki basımcıların geliştirdiği görsel ve işlevsel değerlerin tümünü kapsamaktadır.

52

VS MAGAZİN 01/12

The Meaning of Typography To better understand the meaning of this term, we need to look at how this term is defined by typography researchers. In his work “Modern Graphic Terminology”, Keith A. Aldag defined typography as “Without generating visual effects to readability and function efforts, in order to provide the highest contribution to make people understand the text better, it is the selection and arrangement of the letters in


MAKALE / ARTICLE

Tipografinin Anlamı Bu terimin neyi içerdiği ve de kapsadığını daha iyi anlayabilmek için tipografi ve basımcılık alanındaki araştırmacıların bu terimi nasıl tanımladıklarına da bakmak gerekir. “Modern Graphic Terminology” adlı çalışmasında Keith A. Aldag tipografiyi “okunurluk ve işlev çabasına görsel etkiler üretmeksizin, metni okurun anlayabilmesine en yüksek katkıyı sağlamak amacıyla basım ya da yeniden üretimde hurufatın –ve üstelik herhangi bir baskı unsurunun– boşluklamayı da içererek seçimi, dizimi ve düzenlemesi”1 olarak tanımlamaktadır. Ona göre düzen ve/ya da yazı karakteri, kısaca basılı ögelerin görünüşü bu ölçütler yoluyla kararlaştırılır. Ancak “okunurluk ve işlev çabasına görsel etkiler üretmeksizin” diyerek tipografinin teknik ve zanaat yönünün altını çizer. Ruari McLean daha kısaltılmış bir tanım getirerek “tipografi, basılı sözcük vasıtasıyla iletişim tasarımının sanatı ya da zanaatidir.”2 demekte ve çağdaş yaklaşımla tanımını daha da genelleştirmektedir. Araştırmacı McLean kendi ‘modernist’ yaklaşımıyla “The Thames & Hudson Manual of Typography” kitabında mümkünse sözcükler yerine görüntülerin (imge ve kavram takımlarının: trafik imleri, çevre grafiğinde kullanılan piktogramlar ve diğer çeşitli amaçlara yönelik göstergelerin) “daha doğrudan, kesin, cezbedici ve kolay anlaşılır”3 olduğunu belirtmektedir. Ona göre farklı dilleri konuşan insanlar, kendi dillerinin belirtke dizgeleri olan abeceleri ve bu abecelerin dilbilgisi, anlam bilgisi ve diğer yapılarını öğrenmelerine göre imge ve/ya da kavram takımlarını daha kolaylıkla yorumlayabilmektedir. Her ne kadar ‘modern’ sonrasının küreselleşen köyünde daha geçerli olduğu yadsınamaz bu öngörüye sahip olmasına karşın, McLean sözcüklerden vazgeçilemeyecek durumlar olduğunu belirtir ve kitabının içeriğinin “sözcüklerin nasıl okutur, okunur ve çekici yapılabileceği”4 hakkında olduğunu söyleyerek tipografiyi nasıl kavradığına ilişkin bir çerçeve sunar. Keith A. Aldag’ın daha sınırlandırılmış, tamamen teknik bir sürece indirgediği ve “görsel etkiler üretmeksizin” diyerek özellikle belirttiği tanımına karşın, McLean “çekici”liğe atıfta bulunmakta ve zanaat kadar “iletişim tasarımının sanatı” olarak tipografiyi tanımlamaktadır. Aslında tipografi Gutenberg’in geliştirdiği bilinen basımcılık yöntemi sonrasında ortaya çıkan bir te-

production or re-printing”. According to him, the appearance of the printed elements are determined by these criteria. However he also said “without generating visual effects to readability and function efforts” to underline the technical and crafting aspects of typography. Bringing a more abbreviated definition with a modern approach , Ruark Mclean described typography as the art or crafting of communication design through printed words. In his book-“The Thames & Hudson Manual of Typography”- Researcher Mclean indicates that; it is better to use images ( pictograms etc. ) rather than words due to their accuracy , directness and simplicity. According to him, understanding these images are easier than learning different ABC’s and their grammar. Even though he thinks that way, he still believes that there are situations where you must use words. In his book he provides a framework about “how to make words more readable and more attractive” to show how he grasped the term “typography”. Despite of Keith A. Aldag’s more restricted and reduced technical process; McLean refers to “attraction” and describes typography as “the art of communication design” as well as a crafting. Originally, typography is a term which emerged after the well-known printing method developed by Gutenberg. Because of this, it is very natural that typography is based on a technical process. Looking at the source of the word, we see that it is formed with “type” and “graphy”. In this case “type” means letters which were cut out from metals and molded for printing purposes. The word “graphy” has a Latin origin and means drawing. In time it developed into a description, meaning “the use of visual communication for printing and reproduction”. In this context, Warren Chappel-in his book “A Short History of the Printed Word”- says “What I mean by typographic printing is arranging ABC sources with words, lines and pages correctly” to emphasize what typography meant in the 500 years of classical printing. According to him; printing is a learning tool, protector of the knowledge and an environment to the art of writing. Chappel’s book analyzes the history and development of typographic printing. What we understand from the content of his book is; the term “typography” occurs with both technical and crafting processes.

VS MAGAZIN 01/12

53


MAKALE / ARTICLE

 Resim 7 Metal Harf. Değiştirilebilir ya da hareketli

hurufat olarak bir metal harfi gösteren gravür. Basımda kullanılmadan önce metal harf birkaç aşama sonrasında üretilir. Öncelikle harfin çelikte ya da sert metalde bir kesimi yapılır. Bunu yapan harf-muşta kesimcisidir. Bu kesimler çoğaltma kalıbını biçimlendiren muşta olarak da kullanılır. Sonuçta metal harfler ya da takımı hurufat çoğaltma kalıpları kullanılarak dökülür. En basit biçimiyle temel aşamaları bu ise de, 16. yüzyıldan itibaren metal harf kesimi ve dökümünü daha verimli kılmak için çeşitli araçlar üretilmiştir.

 Image 7 Metal Letters

rim olduğu için, bu terimin içeriğinin en belirleyici özelliğinin bu nedenle teknik sürece dayalı olması son derece doğaldır. Sözcüğün kaynağına bakıldığında ‘type’ ve ‘graphy’den oluştuğu görülmektedir. ‘Type’ metalden kesilmiş ya da daha çok dökülmüş, yüksek baskı amaçlı harfleri –eski Türkçe ile ‘harf’in çoğulu ‘hurufat’ı ve dizgiyi– (Resim 7) imlemektedir. ‘Graph’ın ise aslı Latinceden gelen çizge, çizim vb. anlamları vardır ve grafik kavramı zaman içinde basım ve çoğaltım yöntemlerinin görsel bildirişim ve/ya da iletişim amaçlı kullanımını betimlemiştir.

54

VS MAGAZİN 01/12

 Resim 8 Emil Ruder. The Manual of Typographic

Design kitabının kapağında kullanılan, metal tipografisinin en etkili hem imgesel hem de kavramsal tasarımı, 1967. Ruder, Basel Uygulamalı Sanatlar Okulu’nda bir tipografi eğitmenidir. Bu kitabında tipografinin bir dizge olduğu görüşünü savunarak, kanava düzenlemelerine dayalı bir tasarım anlayışını ileri sürer. Bakışımsız tipografinin sayfa düzenine uyarlanmasında harf ve dizgi gibi ögelerin yanısıra, sayfa düzenindeki resim vb. diğer ögelerin hep birlikte çağdaş bir leke dengesi içinde nasıl yerleştirilebileceği hakkında da bir izlence geliştirmiştir.

 Image 8 The cover art of the book “ The Manual of Typographic Design” by Emil Ruder

Typography in the Modern Age In addition to the place and importance of the knowledge about printing techniques in “the 500 years of Classical Printing”, researchers and designers changed their way of thinking about typography with the coming of 20th century. At first typography is a technical process and its term. But in time typography and design almost become synonymous as mentioned in Emil Ruder’s “The Manual of Typographic Design”. In this matter, it shows what materialism brought to design and typography.


MAKALE / ARTICLE

Bu bağlamda Warren Chappel “A Short History of The Printed Word” adlı kitabında “tipografik basımcılıkla demek istediğim; kaynak abecelerin sözcükler, satırlar ve sayfalarda doğru bir biçimde düzenlenmesi”dir 5 diyerek, tipografinin klasik basımcılığın 500 yıllık döneminde nasıl algılandığını ve neyi belirttiğini vurgulamaktadır. Ona göre “basımcılık öğrenmenin aracı, bilginin koruyucusu ve yazın sanatının ortamı”dır6 ve “radyonun bulunuşuna değin basımcılık iletişimin en önemli aracıdır.”7 Chappel’in kitabı tipografik basımcılığın tarihini ve gelişimini incelemektedir. Bu kitabındaki içerikten tipografi teriminin hem teknik hem de zanaat süreçlerinden oluştuğu ortaya çıkmaktadır.

Modern Çağda Tipografi “Klasik Basımcılığın 500 Yıllık Çağı”ndaki bilginin basım ve çoğaltımında baskı tekniklerinin yerinin ve öneminin yanısıra, 20. yüzyılla birlikte araştırmacıların ve tasarımcıların tipografiyi ele alışlarında düşünsel temelde bir değişim sözkonusudur. Tipografi, başlangıçta teknik bir süreç ve onun terimidir. Ancak zaman içinde, grafik tasarım alanının geç dönem modernistlerinden ve Uluslararası Biçem’in önde gelen tipografi eğitmenlerinden biri olan Emil Ruder’in “The Manual of Typographic Design” adlı eserinde (Resim 8) dediği gibi, “tipografi ve tasarım neredeyse (artık) eşanlamlıdır.”8 Burada Modernizm’in tasarım ve tipografiye getirdiği ve yüklediği yeni anlam ve açılımlar sözkonusudur. Çağdaş sanat, geleneksel ve klasik yaklaşımların çağın gereksinimlerini karşılayamadığından hareket ederek, tipografiyi teknik süreçten ve zanaatten kavramsal bir tavıra dönüştürmüştür. Böylelikle ‘Modernizm’in, tipografiyi bir tavır, bir duruş ve bir tasarım anlayışı -dili-olarak ele aldığı görülmektedir. 500 yıllık klasik basımcılıkta tipografi, mesleki bir uzmanlık, kesinlikle uyulması gereken –yaşamdan ve uygulamalardan çıkarsanmış– ilkeler ve kurallar bütünü iken, 20. yüzyılın Modernizmi tipografiyi deneysel bir uygulama alanı olarak ele alır. (Resim 9, 10, 11, 12, 13) Modernizm de akılcılık bağlamında geçmiş birikime sahip çıkar. Yalnız bununla yetinmez ve üstelik geçmişin deneyimlerinden süzülerek gelen ilke ve kuralları bilimsel olarak indirger. Ancak eski olanı yıkıp yeni olanı kurma çabası ve çağın yeni teknik ve teknolojik olanakları sanatçı

Because traditional (classic) art was insufficient to fulfill the needs of the modern age, contemporary art transformed typography in to a conceptual attitude rather than a technical process and craft. In this manner, modernism considered “typography” as an attitude and a design concept. In “500 years of classical printing” it was a profession and a set of principles that must be followed strictly, but in 20th century modernism it became a field for experimental applications. Modernism, in the context of rationality also backs up the historical background while simplifying the principles and rules of the past with scientific basis. However, with the logic of “getting rid of the old and making place for the new” to adapt the technical and technological innovations of the era changed the course of typography. Artists and designers stopped treating typography as it is a metal letter and started to expand its boundaries. Jan Tschichold- spokesman of the new typography- said “engineers shape our era” with a very consistent approach to indicate it is impossible for new and old typography to coexist. He also added “as a matter of fact new typography , unlike old typography will answer the needs and expectations of the new era”. According to Tschichold, new age is a new life style and expectations from typography had changed as a response. While putting forth the new principles of typography, he stated that instead of reading the printed products line by line, they will all be reviewed quickly. Only if the product attracts attention, then it will be analyzed in detail. Typography is no longer just the arrangement of the letters. It is a designing issue and an attitude. Therefor each part of the text determined by the content will be dealt as a whole in the harmony of stress and values. This approach guided the typographic designers to portrait the design using letter size and weight, line layout, color, images and other elements to determine the functionality and the visual needs. Because according to him, the essence of the new typography is clarity. As much as this discourse limited “modernist” typography designers, it also advanced them to purified design. More importantly, modernism made way for postmodernism that is defined in 1960’s and matured in 1980’s.

VS MAGAZIN 01/12

55


MAKALE / ARTICLE

 Resim 9 Flippo T.

Marinetti. Montage, Vallate, Strade, Joffre kitap kapağı, Futurist Manifesto 1915. ‘Gelecekçi Manifesto’sunu ilk olarak 1909’da yayınlayan ve sanatçılara “Geçmişe özlem yok! Yılgınlık yok! Geriye dönmek yok!” diye seslenen Futurizm’in öncüsü yazar, ozan ve eleştirmen F. T. Marinetti kalıcı bir sanatsal ve politik devrime yolaçar. Bu devinim sadece yazın alanıyla sınırlı kalmaz, makine çağının görsel imgelerini –Gelecekçi Tipografiyi– yaratarak tipografik sayfada metinlerin sıradan sözdizimsel, anlambilimsel ve işlevsel (dilbilgisel) kullanımını da reddeder.

 Image 9 “Montage + Vallate + Strade x Joffre” cover by Flippo T. Marinetti

 Resim 10 Gino

Senerini. Serpentine Dance, Lacerba dergisinin Temmuz sayısından bir sayfa, 1914. Tipografiye yeni açılımlarda bulunan Gelecekçi akımının diğer temsilcisi Gino Senerini’nin bir tasarımı. Lacerba dergisi Futurist devinimin bir yayın organıdır. Böylelikle akımın anlayışı görsel alana aktarılabilmiştir. Marinetti dergide çıkan bir yazısında “klasik geleneğe karşı tipografik bir devrim yapma” çağrısında bulunur. Geçmişin değer anlayışı ve uyum yerini kimi zaman imgesel –sözcüklerin yazı biçemlerine (italic, bold) bindirilmiş anlamlarla (hız, patlama, gürültü vb.) yapılan düzenlemelere, kimi zaman da kavramsal bir tipografiye bırakır.

 Image 10 Serpentine Dance by Gino Seneriri. A page from the Lacarba Magazine’s July issue.

ve tasarımcıların tipografiyi metal hurufata indirgemekten vazgeçip onun sınırlarını genişletmeleriyle sonuçlanır. “Yeni Tipografi”nin sözcüsü Jan Tschichold “çağımızı mühendislerin biçimlendirdiğini”9 söyleyerek, son derece tutarlı bir yaklaşımla “Bazılarının düşündüğü gibi, eski ve yeni tipografinin birlikte varolmayı sürdürmeleri artık imkansızdır.”10 demektedir. “Eski”nin (yani klasik tipografi çağı birikiminin) “yeni” (yani 20. yüzyıl anlayışı) ile arasındaki uzlaşmazlıkta yeni biçemin kendi yararına bir yaratma sorunu olmadığını, yeni gereksinimler ve beklentilerin eski tipografide olmadığı gibi görünen yeni biçimleri zaten yaratacağını söylemektedir. Tschichold’a göre yeni çağ yeni bir yaşam biçimidir ve tipografiden beklentiler de o oranda değişmiştir. “Yeni Tipografi”nin ilkelerini ortaya koyarken (Resim 14) artık kural olarak basılı ürünleri satır satır sessizce okunmayacağını, ama tümü üzerinde hızlıca bir gözden geçirme yapılacağını ve yalnız eğer dikkat çekiyorsa (yani aranılan konu ise) ayrıntılara yönelineceğini söyleyerek, modern çağın tipografik sayfasının düzeninde başat/bağıl tasar ilkesinin belirleyici olacağını vurgulamaktadır. Tipografi, harflerin yalnız sözcüklerde, satırlarda ve sayfalarda düzenlemesi değil, artık bir tasarım tavrı ve sorunudur. Bu nedenle “içerik tarafından önceden saptanmış metnin her bir parçası, belirlenmiş vurgu ve değerlerin anlamlı ilişkisi içinde

56

VS MAGAZİN 01/12

Effect of Typography Technologies In the fifty-year period between 1930s to 1980s, typography transformed the experience of “500 years of classical printing” with phototypesetting and photo-compositing systems. Except for the limitations of metal typography itself, the new possibilities of these systems also broadened the possibilities of typographic design. Even though it was expected that phototypesetting and photo-compositing systems were going to change the basis of “Classical Metal Typography”; this transformation didn’t happen precisely. However the anticipated change occurred in 1980s when these radial transfer systems met with the revolutionary computer technology. From the perspective of an interpretive evaluation, phototypesetting and photo-compositing systems’ effects on ABC design and typography recalls the state in 19th Century, ie Fatface Modern types considered the last point reached in the design of the Bodoni and Didot’s types that developed as the idea of a product, or with inverted-weight new design possibilities were researched and converted from squared-off types. Although, shortly, this new systems form new processes in terms of Printing, do not create a new conversion in the terms of functioning and forms of production. Of course except the typographers that senses the


MAKALE / ARTICLE

 Resim 11 Theo Van Doesburg.

Mecano, deneysel şiir ve tipografi üzerine 1922’de yayınlanmış Hollanda Dada dergisinin kapağı. Bu yıl yayınlanan ve Theo Van Doesburg tarafından düzenlenen Mecano kimi zaman De Stijl hareketinin bir eki olmuştur. Dada’nın grafik özellikleri uyarlanarak, varolduğu sürece Bauhaus’un ciddiyetiyle alay eden bir dergi olarak görülmüştür. Van Doesburg ‘De Stijl’ (Biçem) hareketinin öncüsüdür. Bu devinimin süreli yayınlarında –duygu dünyasını anlattığı düşünüldüğü için– tüm eğri çizgilerden vazgeçilir ve soyut anlatım için düşey ve yatay çizgilerle yazı tasarımları oluşturulur.

 Image 11 Mecano by Theo Van

Deosburg. Cover art of the Netherland Dada Magazine.

 Resim 12 Kurt Schwitters. Merz, dergi sayfası, 1923. Tek kişilik bir devinimin yayın organı (tipografi laboratuvarı) olarak, süreli yayın açısından düzenli olmasa da 1923 yılından başlayarak ve diğer Dada dergilerine benzemeksizin, sonuçta ‘Yeni Tipografi’nin ilkelerine ve tasarım anlayışına göre yayınlanmıştır. Schwitters, derginin bütün sayılarında reklamcılık ve tipografiye ilişkin yazı ve düzenlemelere yer vermiştir.

 Resim 13 Jan Tschichold. “Graphische Werbekunst” için sergi afişi, 1926. Bauhaus’la doğrudan bir bağı olmamış, Leipzig’li genç bir tipografi profesörü olan Tschichold 1925’te çağdaş, önemli iş örneklerini toplar ve “Tipografi Hakkında” ya da “Tipografinin Unsurları” (Typographische Mitteilungen, ya da Elementare Typographie) başlıklı denemesinde inceler. “Die Neue Typographie” bu denemeden üç yıl sonra yayınlanır.

 Image 12 A page from Mertz

 Image 13 “Graphische Werbekunst” exhibition flyer by Jan Tschichold

Magazine by Kurt Schwitters.

diğer her bir parçaya bağlı kalacak ve tasarım bir bütün olarak ele alınacaktır.”11 Bu yaklaşım tipografisti harf ölçüsü ve ağırlığı, satır düzeni, renk kullanımı, fotoğraf ve diğer unsurlar sayesinde bu ilişkileri açık bir biçimde ve görünür olarak betimlemeye yönlendirecek, çağın görsel gereksinimleri ile işlevsellik bir bütün olarak tasarımı belirleyecektir. (Resim 15, 16, 17) Çünkü ona göre “Yeni tipografinin özü açıklıktır.”12 Bu söylem “modernist” tipografistlerin tasarım olasılıklarını sınırlandırdığı oranda aynı zamanda onları arınmış tasarıma doğru genişletir. (Resim 18, 19, 20) Ancak Modernizm’in indirgeyiciliği ve tektipleştirme süreci, öte yanda 1960’lı yıllarda tanımlanan ve 1980’li yıllarda olgunlaşan Postmodernizm’in varoluşuna da dayanakları oluşturmaktadır. (Resim 21, 22, 24)

typographic design possibilities and reflects these possibilities in their typographic works in 1970’s like Herbert Lubalin, the typographic use in general will continue to use the strict rules that modernism brought. In this situation, the only solution is a digital revolution. Reputed in late 1970’s and early 1980’s; the English designer Neville Brody had a great impact on the young designers of his generation. Those young generation designers that adopted these impacts and created new fonts with Zuzana Licko started to find new possibilities for designing fonts. They used computer technology for their extraordinary font designs called “cutting-edge”. The developments of OS, hardware and graphic software led those young designers to create a wave of freedom. These events provided ground for 1980’s youngsters to generate nostalgia, urban, punk, new wave, retro, Memphis and techno like postmodern design trends.

VS MAGAZIN 01/12

57


MAKALE / ARTICLE

 Resim 14 Jan Tschichold.

Kitabı “Die Neue Typographie” için kendisi tarafından tasarlanmış açıklayıcı tanıtım sayfası, 1928. Tschichold tarafından yayınlanan “Yeni Tipografi” manifestosu aslında yepyeni bir açılım değildir. Ancak 20. yüzyılın ilk on yıllarındaki tipografik uygulamalarda görülen yeni yaklaşımları formüle eder ve Modern çağın yaşam anlayışı içinde görsel iletişim ve grafik tasarımda tipografinin değişen uygulama biçimlerini düşünsel ilkelere göre tanımlar.

 Image 14 Explanatory

introduction page designed by Jan Tschichold for his book “ Die Neue Typographie”

 Resim 16 Jan Tschichold. Lasten der Menschheit, film afişi, 1926. “Yeni Tipografi”nin diğer adı “Bakışımsız Tipografi”dir. Geleneksel ve klasik tipografide kitap sürekli bir bakışım içinde tasarlanır. Karşılıklı sayfalarda metin ilişkileri bu bakışım üzerine kuruludur. Tschichold bu görsel değer anlayışının günün modernist yaşantısının gereksinimlerini karşılayamadığını ileri sürer. Eski tipografinin yerini artık Yeni Tipografi alacaktır. Bu nedenle artık kitap ve süreli yayınlarda bakışımlı tipografik düzen yerini bakışımsız, çağdaş, soyut bir leke kurgusuna bırakır. Bu yaklaşım sonraki dönemin süreli yayın tasarım anlayışını temelden etkiler.

 Resim 15 Ladislav Sutnar. Nejmensi Düm, kitap şömizi, 1930-31. Dönemin ruhunu, yaşamını ve görsel duyarlığını yansıtan Yeni Tipografi 1920’lerin sonlarında ve 30’lu yılların başında Çekoslavakya’da geliştirilir.“Yeni Tipografi”nin temsilcilerinden Çekoslavak asıllı Ladislav Sutnar Prag’taki basımevi Druzstevni Prace’de bu anlayışın kendine özgü sürümünü Upton Sinclair ve George Bernard Show’un çalışmalarını anmak için hazırlanmış kitapların şömizlerinde uygular. Nejmensi Düm için hazırladığı şömiz yalınlığın ve görsel açıklığın yansıtıldığı bir ustaca çalışmasıdır.  Image 15 Nejmensi Düm . Ladislay Sutnar.

 Image 16 “Lasten der Meschheit” movie poster by Jan Tschichold  Resim 17 Piet Zwart. Bruynzeel Architectural Products, katalog sayfaları, 1935. Düşey ve yatay çizgilerin vurgulandığı, dikdörtgenlerin kullanıldığı, yalınlaştırılmış ‘De Stijl’ tipografisi ve temel renklerle yapılan düzenlemelerle belirginleştirilen Piet Zwart ve Paul Schuitema’nın çalışmaları “Yeni Tipografi”nin Hollanda’daki öncü önerileridir. Zwart fotografik ögeleri tipografik ögelere katan, böylelikle karmaşık iletileri çarpıcı bir biçimde tanımlayan, Hollanda’daki ilk temsilcilerden biridir. Diğer sıkıcı basılı ürünlere göre, onların “etkin işlevselci” çalışmaları tipografik çekicilikleriyle uzun soluklu olmuştur.  Image 17 Bruynzeel by Piet Zwart. Architectural Products, catalog pages.

58

VS MAGAZİN 01/12


MAKALE / ARTICLE

 Resim 18 Josef Müller-Brockmann. “Betthoven” dinletisi için afiş, ofset litografi, 1955. Brockmann’a göre bir metin ya da resim nesnel ve işlevsel dayanaklara göre ilişkilendirilmeli ve düzenlenmelidir. Ona göre alanlar, tipografinin kurallarına özen gösterilerek ve önceden belirlenen matematiksel oranlardaki ilişkilerde, duyarlı bir biçimde kurgulanmalıdır. Brockmann’ın fotoğraf ve tipografiyi birlikte kullandığı tasarımlarının yanı sıra, bütünüyle soyut biçimlerle yaptığı afiş çalışmaları modern sanatın tasarım ve uygulamalarını oluşturmaktadır.  Image 18 Poster for “Betthoven” concert by Josef Müller- Brockmann

 Resim 20 Armin Hofmann. “Giselle”

oyunu için afiş, ofset litografi, 1959. Hofmann “Afiş Üzerine Düşünceler”inde, litografik baskı olanaklarının afiş hakkında düşüncelerimizi değiştirdiği gibi, fotoğrafın gelişiminin de grafik tasarım anlayışlarını belirleyeceğinden söz etmektedir. Ona göre sembolik yorum nesneyi siyah-beyaz içinde ‘foto-grafik’ olarak sunmayı gerektirir. Her ne kadar siyah-beyaz fotoğrafın etkisel olarak güçlü olduğunu belirtse de, afişte mutlaka bir renk kullanımının gerektiğinden bahsederek, bir soyut özelliğin rengin kullanımıyla tamamlanmış görüneceğini söyler.

 Image 20 Poster for the play “Giselle” by Armin Hoffman

 Resim 19 Armin Hofmann. “Wilhelm Tell” oyunu için afiş, ofset litografi, 1963. Zürih ve Basel’daki okulların grafik tasarım eğitiminde daha önceki eğilimin örnek temsilcisi Brockmann, daha sonraki yaklaşımlarının ise Armin Hofmann’dır. Basel Okulu mezunu Kenneth Hiebert’e göre Okul’un eğitim yöntemi “soyut yapıların iletişimin aracı olduğu” düşüncesinden çıkmıştır. Armin Hofmann fotoğrafın etkili kullanımında ustadır. Afişindeki “Tell” yazısının elmaya yönelen oku imlemesi tipografik kurgunun yeni anlambilimsel, imgesel ve kinetik boyutlarının en mükemmel örneklerinden birini oluşturmaktadır. “Tipografi eşittir Tasarım” söylemi Hofmann’ın çalışmalarındaki ilkesel yaklaşımı ifade eder.  Image 19 Poster for the play “Wilhelm Tell” by Armin Hoffman.

 Resim 21 Wolfgang Weingart.

“Schreibkunst” konulu afiş, ofset litografi, 1981. Weingart, Emil Ruder’in öğrencisi olarak öncelikle Ruder, ardından Armin Hofmann ve Josef Müller Brockmann’ın etkisindedir. Emil Ruder ölünce okulda onun yerini alır. Daha sonra ise Uluslararası Tipografik Biçem’in tipografi ilkelerini gözden geçirir. Bir düzenleme ilkesi olarak kanavayı reddeder ve daha bol görsel ögenin sezgisel bir yerleştirimini içeren kendi tasarım dilini geliştirir. Bir süre Amerika’da konferanslar vererek kendi tasarım anlayışını açıklar ve varolan modernist tipografik tasarım ilkelerini sorgular. Onun tasarım dili “Modernist Bilinç ve Postmodern Sezgi” söylemi ile betimlenebilir.

 Image 21 “Schreibkunst” themed

poster by Wolfgang Weingard

VS MAGAZIN 01/12

59


MAKALE / ARTICLE

 Resim 22 Wolfgang Weingart. “The Swiss Poster 1900-1983” konulu afiş, ofset litografi, 1983. Süreç içinde salt tipografik ögelerle tasarım yapmaktan vazgeçerek görsel fotografik kolajlar, çeşitli mekanik, fotografik dokular ve önceden kestirilemeyen dış biçim ilişkileriyle yaptığı çalışmalar modern sonrasının örneğini oluşturur. Amerika’da çağrılı olarak verdiği konferansları yeni kuşağı (yani, daha sonra postmodern tasarımın öncüleri olan 1980 sonrası kuşağını) etkilemiştir.  Image 22 “The Swiss Poster 19001983” by Wolfgang Weingard

 Resim 24

Siegfried Odermatt. Jazz Festival im Volkhaus Zürich, ofset litografi, 1985. Odermatt, Weingart’tan başka Postmodern tasarımın öncülerinden olduğu savlanan bir diğer önemli tasarımcıdır. İsviçre ekolünün dünyaya yayılmasına katkıda bulunur. Uluslararası Biçem olarak bilinen soyutlamacı anlayışın değişim ve dönüşüm sürecinde geliştirdiği yalın, raslantısal, kendiliğindenliği savunan ya da onaylayan ve sezgisel davranışın ipuçlarıyla dolu, ancak her durumda geç modernin temel yasalarını geliştiren görsel dili yaptığı tasarımlarda görülür. Benzer özellikler çağdaşı Rosmarie Tissi’nin çalışmalarında da gözlenir.

 Image 24 “Jazz Festival im Volkhaus, Zürich” by Siegfried Odermatt

 Resim 23 Avant Garde. Herbert Lubalin tarafından bir dergi logosu olarak tasarlanan ve daha sonra da bir fonta dönüştürülen, 1970’li yılların başında tasarlanmış en önemli yazı karakterlerinden biridir. Onun önemi, 1927–8’de tasarlanan ‘Futura’ yazı karakteri gibi, ‘Eski Biçem’ temelinde tasarlanmasından kaynaklanmaktadır. Tamamen temel geometrik altyapıda inşa edilen yazı karakteri, temel biçimlerinin güçlü ve soyut anlatımı yoluyla aktarma yazı ve fotodüzenleme dizgelerinde geç modern dönem ve sonrasında gösterim ve metin ölçüsünde, büyük bir beğeniyle yaygın olarak kullanılmıştır.  Image 23 Avant Garde font by Herbert Lunalin

Tipografi Teknolojilerinin Etkisi 1930’lu yıllardan 1980’li yıllara kadar geçen elli yıllık sürede tipografi klasik basımcılığın beşyüz yıllık birikimini fotodizgi ve fotodüzenleme dizgeleri yoluyla dönüştürmüş, metal tipografisinin kendi sınırlılıklarının dışında bu dizgelerin yeni olasılıkları tipografinin de tasarım olasılıklarını genişletmiştir. Fotodizgi ve fotodüzenleme dizgelerinin klasik metal tipografisini temelde değiştirmesi beklendiği halde bu dönüşüm kesin bir biçimde gerçekleşmemiş, ancak bu ışınsal

60

VS MAGAZİN 01/12

The developments in computer technology in the second half of 1980’s started a radical change in the understanding of desktop publishing and typography. The digitalization of the letters that was started in 1965 got replaced by digital letters/fonts. With desktop publishing “Gutenberg’s Universe” has exhausted its validity. Today’s fonts are no longer standard. On personal


MAKALE / ARTICLE

aktarım dizgelerinin bilgisayar teknolojisi ile birlikteliği sonrasında, diğer bir devrimsel değişimin yaşanmaya başlandığı 80’li yıllar boyunca, bu dönüşüm ortaya çıkmıştır. (Resim 25, 27) Yorumsal bir değerlendirme açısından bakıldığında, fotodizgi ve foto-düzenleme dizgelerinin abece tasarımlarına ve tipografiye etkisinin 19. yüzyıldaki durumu, yani Bodoni ve Didot’ların yazı karakteri tasarımında gelinen son nokta olduğu düşüncesinin ürünü olarak geliştirilen Fatface Modern yazı karakterlerinin, ya da tersyüz edilmiş ağırlıklarıyla yeni tasarım olasılıklarının arandığı kare-sonlanmış yazı tasarımlarına dönüştürülmesini anımsatmaktadır. Kısaca bu yeni dizgeler basımcılık açısından yeni süreçler oluşturmasına karşın işlev açısından ve üretim biçiminde yepyeni bir dönüşüm yaratamamıştır. Elbette fotodizgi ve foto-düzenleme dizgelerinin (üst üste harfleri pozlama, bindirme, eğip bükme ve eksi boşluklama gibi) tipografik tasarım olasılıklarını sezinleyen ve “Avant Garde” (Resim 23) örneğinde olduğu gibi 1970’li yılların yazı tasarımlarında bu olasılıkları yansıtan Herbert Lubalin gibi tasarımcıların tipografi alanında ayrıksı konumları dışında genel olarak tipografinin kullanımı ve yönü bu dizgelerin kullanıma girmesinin yanında ‘Modernizm’in katılaştırdığı kurallar çerçevesinde sürecektir. Bu durum ise ancak sayısal (digital) devrimle aşılacaktır. 1970’lerin sonu ve 80’lerin ilk yıllarında ünlenmiş İngiliz tasarımcı Neville Brody’nin kendi döneminin genç kuşak tasarımcıları üzerindeki etkisi büyük olmuştur. Zuzana Licko ile birlikte fontlar üreten ve bu etkilere sahip genç kuşak tasarımcılar font tasarımının yeni olasılıklarını bulmaya başlar ve bilgisayar teknolojisinin sunduğu olanakları ‘cutting-edge’ tasarımlar olarak tanımlanan ‘sıradışı’ ya da ‘aykırı’ kendi font biçimlemelerinde kullanırlar. Dönemin işletim dizgesi, donanımı ve grafik yazılımları alanındaki gelişmeleri genç kuşak tasarımcıların yeni bir özgürlük dalgası yaratmalarına yolaçar. 1980’lerin gençliği içinde resmi ideolojiye başkaldırı, nostalji (geçmişe duyulan özlem) ve sokak kültürü Punk, New Wave, Retro, Memphis, Techno gibi postmodern tasarım eğilimlerinin ortaya çıkmasını sağlar. (Resim 26, 28, 29) Bilgisayar teknolojisindeki gelişmelerle 1980’lerin ikinci yarısından sonra başlayan masaüstü yayıncılık harf ve font tasarımında ve tipografi anlayışında gerçek anlamda köklü bir değişim ve dönüşüm yaratır. 1965’lerde başlayan harflerin sayısallaştırılması, yerini sayısal harf/font ve tipografiye bırakmıştır. Masaüstü yayıncılıkla birlikte ‘Gutenberg Galak-

level, there are hundreds, even thousands of different types of fonts that designers can use. Above all, you can choose the font you are going to use for your design on a personal level and print it digitally.

Conclusion Present-day typography is different due to the fact that every house has a computer or two. Gutenberg’s technology left its place to digital technology. PostScript are used instead of metal letters. But still “typography” is an act of visual and aesthetic organization based on ABC’s and other indicators with its own rules and principles in the communication process. If summarized, “typography” is the visual and aesthetic organization of letters and other textual-visual items with its own design language and understanding.

CItatIons and References

1. ALDAG, Keith A., Modern Graphic Terminology, Hyphen Publishing Co., 1969, Australia. 2, 3, 4. McLEAN, Ruari., The Thames & Hudson Manual of Typography, The Thames & Hudson. Rep., 1988, UK. 5, 6, 7. CHAPPEL, Warren., A Short History of The Printed Word, Knopf Press, 1970, USA. 8. RUDER, Emil., The Manual of Typographic Design, Arthur Niggli Ltd., 1967, Switzerland. 9, 10, 11, 12. TSCHICHOLD, Jan., The New Typography, (Translated by Ruari McLean), 1995, Printed in USA. 13. WOZENCROFT, Jon., 1990, The Graphic Language of Neville Brody, Spain: Thames and Hudson. Image Sources

Resim 1. HARRIS, David., The Art of Calligraphy, Dorling Kindersley Book, 1995, UK. Resim 2. ÜLKEN, Muammer., Başlangıçtan Günümüze Türk Hat Sanatı, İş Bankası Yayınları, 1987, Ankara. The Art of Turkish Calligraphy from Past to

VS MAGAZIN 01/12

61


MAKALE / ARTICLE

 Resim 25 April Greiman (ve Jayme Odgers).

Academy of Television Arts & Sciences Student Television Awards, Ofset litografi, 1981. Dönemin eriyen kutuplaşması ve büyüyen küresel anlayışı çerçevesinde, sanat ve tasarımdaki tüm farklı arayışlar Postmodern başlığı altında tanımlanır. Bu bağlamda İsviçre tasarımının 1980’lerde Amerika’daki dönüşmüş biçimi Yeni Dalga olarak nitelendirilir. Eğilim, 1970’lerin ikinci yarısı ile 1980’lerin ilk yarısında henüz stüdyo dizgeleri biçiminde olan, ancak görsel açıdan biçimlere müdahale edebilme olanağı sunan, gelişmiş fotodüzenleyici ve görüntüleyici bilgisayarın tasarımlardaki güçlü etkilerini içerir. Tasarımlar izleyene sanal ve belirsiz bir uzay sunar.

 Image 25 Academy of Television Arts & Sciences

Student Television Awards logo by April Greiman and Jayme Odgers.

62

VS MAGAZİN 01/12

 Resim 26 April Greiman. Your Turn, My Turn,

Ofset litografi, 1983. Greiman, tasarımda Yeni Dalga’nın kraliçesidir. Elbette Weingart’dan ders almış olması, İsviçre ekolünün temel tasarım ilkelerini bilmesi, yeni dönemde gelişen teknolojinin sunduğu olanakları kullanma cesareti nihayetinde kendine özgü bir görsel dil oluşturmasını sağlar. Üstelik yaklaşımı ve çözümleriyle Amerika’daki iletişim tasarımınınh yönelişini de böylelikle etkiler. Resim 25’deki bilgisayar etkilerini kullanma arzusunun yanısıra, bu afişinde gelişmesini henüz sürdüren üç boyutlu sinemanın izleme yöntemini bir afiş tasarımına uygulayarak, teknoloji temelli eğilimlerin grafik tasarıma yeni boyutlar ve yaklaşımlar getirmesini sağlar.

 Image 26 Your Turn, My Turn by April Greiman


MAKALE / ARTICLE

sisi’ kendi geçerlik süresini tüketmiştir. Öklid’in uzamında varolan benzeşim yöntemleri ve nesnel sonuçlarının yerini artık siber uzayda sayısal yöntemler ile sanal sonuçlar almıştır. Bu bağlamda bir yanda Neville Brody’nin 1980’lerde çeşitli süreli yayınlarda ortaya koyduğu yeni tipografik dil, Art Deco’dan ödünç alınmış harf biçimlerinin yeniden yorumunu ve yeni bir deneyselliği gündeme taşımıştır.13 Diğer yanda 1985 sonrasında Licko’nun fontlarının yarattığı görsel dil 1990’ların genç kuşak tasarımcılarına eskinin değerlerini yıkan, gelişen teknolojinin bir dışa vurumunu sunan ve son derece öznel olan bir görüş kazandırır. Günümüz tasarımcıları yaptıkları uygulamalarla sayısal font dünyasına yenilikçi bir çerçeve oluşturmuş, harf/font üretiminde ortaya koydukları tasarım anlayışlarıyla bilgisayarın yaratıcı kullanımına öncülük etmişlerdir. (Resim 30, 31,32) Günümüz fontları artık tektip (tek değerli, tek biçimli) değildir. Kişisel düzeyde yüzlerce, hatta binlerce farklı font günümüz tasarımcılarının kullanım olanağı içinde yer almaktadır. Her şeyden önce, tasarımda kullanılacak fonta bireysel düzeyde karar verilebilmekte, birçok kaynaktan edinilen fontlar yine bu düzeyde son derece öznel olarak kullanılabilmekte ve sayısal olarak basılabilmektedir.

Present Resim 8. RUDER, Emil., The Manual of Typographic Design, Arthur Niggli Ltd., 1967, Switzerland. Resim 3, 4, 5, 6. CHAPPEL, Warren., A Short History of The Printed Word, Knopf Press, 1970, USA. Resim 7. ROSEN, Ben., Typos, Das Große Buch Der Druckschriften, Reinhold Publishing Corp. 1963, Printed in Germany. Resim 9, 10, 11, 12, 13, 15, 16, 17. HELLER, S. & S. Chwast., Graphic Style, Pushpin Edition, 1988, New York, USA. Resim 14. CARTER, Rob., B. Day, P. Meggs, Typographic Design, Form & Communication, Van Nostrand Reinhold, 1985, USA. Resim 18, 19, 20, 21, 22, 24, 25, 26, 27, 28, 29. ADES, Dawn., The 20th-Century Poster, Abbeville Press, 1984, New York, USA. Resim 23. Avant Garde fontu, (MacOS 7-8-9). Resim 30, 31, 32. WOZENCROFT, Jon., 1995, The Graphic Language of Neville Brody 2, Singapore: Thames and Hudson.

Sonuç Günümüz tipografisi (özellikle bilgisayarların her eve girmeye başladığı 1985’li yıllardan bu yana biçim ve içerik açısından) farklıdır. Gutenberg’in teknolojisi yerini sayısala bırakmıştır. Hareketli hurufatın yerini PostScript almıştır. Ama yine de ‘tipografi’ iletişim sürecinde abecelerin ve diğer (okumaya yönelik) göstergelerin –iletişim etkinliğine ilişkin diğer yan ve bütünleşik bilim alanlarının da bulgularından hareketle– kendi ilke ve kuralları çerçevesinde kullanımının akılcılaştırılması ve aynı zamanda görsel ve estetik açıdan düzenlenmesi etkinliğidir. Üstelik tipografi bu bağlamda harflerin sadece iletişim amaçlı değil, her türlü ortam ve amaca göre görüntülenmesi ve etkileşimli dizgi biçimindeki teknolojik kullanımıdır. Sonuç olarak daha kısa ve öz olarak tanımlayacak olursak “tipografi, harflerin ve yazınsal-görsel iletişime ilişkin diğer ögelerin hem görsel, işlevsel ve estetik düzenlemesi hem de bu ögelerle oluşturulan bir tasarım dili ve anlayışıdır” diyebiliriz.

VS MAGAZIN 01/12

63


MAKALE / ARTICLE

 Resim 27 Nancy Skolos & Thomas Wedell. Laserscan, ofset litografi, 1988. Hem kişisel olarak hem de mesleki açıdan evli olan çift kendi tasarım büroları Skolos & Wedell’i 1980’de Massachusetts, Charlestown’da kurarlar. Grafik tasarımcı olarak Skolos ve fotoğraf sanatçısı olarak Wedell kendilerine özgü, görsel yanılsamalara dayalı, oldukça taze ve yenilikçi yaklaşımları ile afişler, kataloglar, kurumsal kimlikler ve diğer grafik ürünler yaratırlar. Çalışmaları Yeni Dalga akımının farklı görsel çözüm ve önerilerini oluşturur. Afişleri tüm Amerika dışında Paris, Varşova ve Lahti gibi dünyanın çeşitli şehirlerinde sergilenir. Çalışmaları Idea, ID magazine, Graphis Poster ve çeşitli dergi ve yıllıklarda yayınlanır.

 Image 27 Laserscan by Nancy Skolos and Thomas

 Resim 28 Takenobu Igarashi. Expo’85, ipekbaskı, 1985.

1970’de kendi adını taşıyan stüdyosunu kuran Igarashi, 1985’de NERON olarak yeniden adlandırır. Sayısız yayını, geniş uluslararası müşteri portföyü ve büyük heykelleri ve sembolleri onu uluslararası sahnededünyanın en çok görülen graphic tasarımcısı yapar. O en çok küçükten anıtsala kadar çeşitli metal ve plastiklerden yapılan ve daha sonra afişlere ve takvimlere uyarlanan üç boyutlu mimari formlarıyla bilinir. MOMA için birçok proje gerçekleştirmiştir. New York, Los Angeles ve Tokyo’da çeşitli sergiler açmıştır. Tasarım okullarında başkan ve (UCLA’da) misafir profesör olarak görev yapmıştır. Son dönemlerde nesne ve mobilya tasarımına yönelmiştir.

 Image 28 Expo’85 poster by Takenobu Igarashi. Silk Print

Wedell

Alıntı ve Atıflar Kaynakçası 1.ALDAG, Keith A., Modern Graphic Terminology, Hyphen Publishing Co., 1969, Australia. 2, 3, 4. McLEAN, Ruari., The Thames & Hudson Manual of Typography, The Thames & Hudson. Rep., 1988, UK. 5, 6, 7. CHAPPEL, Warren., A Short History of The Printed Word, Knopf Press, 1970, USA. 8.RUDER, Emil., The Manual of Typographic Design, Arthur Niggli Ltd., 1967, Switzerland. 9, 10, 11, 12. TSCHICHOLD, Jan., The New Typography, (Translated by Ruari McLean), 1995, Printed in USA. 13.WOZENCROFT, Jon., 1990, The Graphic Language of Neville Brody, Spain: Thames and Hudson.

64

VS MAGAZİN 01/12


MAKALE / ARTICLE

 Resim 29 William Longhauser. Insites 85, ofset litografi, 1985. Longhauser 1975-77 yılları arasında lisansüstü öğrencisi olarak Basel Allgemeine Gewerbeschule’de Armin Hofmann ile birlikte çalışmıştır. Philadelphia Sanat Üniversitesi’nde tasarım profesörü ve daha sonra da bölüm başkanı olarak hizmet verir. Çalışmalarındaki katı kanava temeli rahatlıkla seçilir. Afişleri Uluslararası Tipografik Biçemin postmodern açılımlarını yansıtır. Çalışmaları birçok ödül kazanmış ve uluslararası sergilerde yer almıştır.  Image 29 Insites 85 by William Longhauser

 Resim 30 Neville Brody. Fuse 1 afişi, ofset baskı,

FontShop International, 1991. Fuse süreli yayınının ilk sayısı tipografi geleneğinin gizini ya da büyüsünü, gelenekçilerin ya da korumacıların deneyim ve kazanımlarını ve klasik yazı karakterlerini elde etmenin zorluğunu ya da olanaksızlığını sorgulamaktadır. Bu sayıdan başlayarak Emigre’den sonra Fuse süreli yayını tipografi ve harf tasarımı üzerine dünya genelinde tanınan, izlenen ve etki yaratan bir grafik tasarım dergisi olur. Bu sayı ile promosyon olarak Macintosh bilgisayarlarda kullanılmak üzere dört bonus font, her bir font hakkında A2 boyutlarında onların yaratıcı uygulamalarını gösteren afişleri de içeren bir disketle verilir.

 Image 30 Fuse 1 poster by Neville Brody

Resimler Kaynakçası Resim 1. HARRIS, David., The Art of Calligraphy, Dorling Kindersley Book, 1995, UK. Resim 2. ÜLKEN, Muammer., Başlangıçtan Günümüze Türk Hat Sanatı, İş Bankası Yayınları, 1987, Ankara. Resim 8. RUDER, Emil., The Manual of Typographic Design, Arthur Niggli Ltd., 1967, Switzerland. Resim 3, 4, 5, 6. CHAPPEL, Warren., A Short History of The Printed Word, Knopf Press, 1970, USA. Resim 7. ROSEN, Ben., Typos, Das Große Buch Der Druckschriften, Reinhold Publishing Corp. 1963, Printed in Germany. Resim 9, 10, 11, 12, 13, 15, 16, 17. HELLER, S. & S. Chwast., Graphic Style, Pushpin Edition, 1988, New York, USA. Resim 14. CARTER, Rob., B. Day, P. Meggs, Typographic Design, Form & Communication, Van Nostrand Reinhold, 1985, USA.

VS MAGAZIN 01/12

65


MAKALE / ARTICLE

 Resim 31 Neville Brody. Rage in Harlem tanıtım afişi, ofset baskı, Palace Pictures, London 1991. Bir film afişi tasarımında kullandığı ve Helvetica Ultra Compressed etkisi altında yarattığı “A Rage in Harlem” başlık tasarımı daha sonra bir abece tasarımına genişletilir ve Font Bureau’da geliştirilip sayısallaştırılarak tamamlanır. Yapı bozumuna dayalı bu yaklaşımdaki en basit düzeyde yapılan değişikliklerle, düzenli ve dizgesel fontların yeniden ele alınarak simgesel temelde anlam kaymasına ya da farklılaşmasına ve de tipografik biçimin anlamsal bağlamında değiştirilen algı ve değerlerine bir örnek oluşturur.

 Resim 32 Neville Brody. Digitalog afişi, ofset baskı,

 Image 31 Harlem promotional poster by Neville Brody

 Image 32 Digitalog by Neville Brody

Tokyo 1993. Bu çalışma bir CD-Rom yayıncısı ve dünyanın ilk sayısal galerisi olan, digital (sayısal) ile dialogue (karşılıklı konuşma) sözcüklerinden türetilmiş, Digitalogue şirketi için düzenlenmiş bir afiş imgesidir. Franklin Gothic Bold yazı karakteri temelinde trichrome baskının klasik düzenli tram dokusunu (screen) içerecek biçimde hazırlanmış olan bu abece takımı harfleri ve font, Neville Brodyn’in yine “Autotrace” font tasarımı örneğinde olduğu gibi, daha sonra vektörel olarak bir parça değişime uğratılarak ya da bozulması sağlanarak oluşturulmuştur.

Resim 18, 19, 20, 21, 22, 24, 25, 26, 27, 28, 29. ADES, Dawn., The 20th-Century Poster, Abbeville Press, 1984, New York, USA. Resim 23. Avant Garde fontu, (MacOS 7-8-9). Resim 30, 31, 32. WOZENCROFT, Jon., 1995, The Graphic Language of Neville Brody 2, Singapore: Thames and Hudson.

66

VS MAGAZİN 01/12



RÖPORTAJ / INTERVIEW

Mehtap Uygungöz

Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yardımcı Doçent Anadolu University, Faculty of Fine Arts Assistant Professor

68

VS MAGAZİN 01/12


Kendinizi tanıtır mısınız?

Can you introduce yourself?

1965 yılında Kars’ın Kağızman kazasında, subay bir baba ile evhanımı bir annenin ilk çocukları olarak dünyaya geldim. İlk, orta, lise ve üniversite eğitimimi İstanbul’da tamamladım. 1986 yılında Eskişehir Anadolu Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalışırken Yüksek Lisans ve Sanatta Yeterlik programlarından mezun olup diplamalarımı almaya hak kazandım. 1996 yılından bu yana Yardımcı Doçent kadrosunda görevimi sürdürmekteyim. Halen “Tipografi” ve “Kaligrafi” derslerinde öğrencilerle birlikte, çağdaş, deneysel, araştırmacı çalışmalar yapmaktayım.

I was born in Kars/Turkey in 1965. I am the firstborn child of an officer father and a housewife mother. I studied in Istanbul until i graduated from university. In 1986 I have qualified to receive a diploma for master’s degree and Proficiency in Art while I was working as a research assistant in Eskişehir Anadolu University. Since 1996 I am continuing to my studies as an assistant professor. I am still doing modern research studies with students in Typography and Calligraphy classes.

Tasarımda Tipografinin yeri nedir? Tipografi, tarihler boyunca değerini kaybetmeyen, zaman zaman tüm diğer tasarım elemanlarından sıyrılarak ön plana çıkan, farklı kullanım biçimleriyle kendini gösteren, dil-din-ırk-kültür farkı gözetmeden her ortamda kullanılabilen ve tasarımın olmazsa olmazlığını korumaya devam edecek olan eşsiz bir tasarlama mekanizması ve malzemesidir.

Tipografik Çalışmalar yaparken nelere dikkat edersiniz? Tasarlama eylemi, belirlenmiş hedef kitleye, malzemenin yeterli ve doğru kullanımıyla mesajın iletilme halidir. Çağın hızına karşılık insanlardaki sabırsızlık ve aceleciliğine de, az-etkili-doğru kullanılan tasarım malzemeleri cevap verir. O yüzden izleyen kişiye farklı mesaj vermeden, yormadan, karamsarlığa sürüklemeden zevk alabileceği sunumlar yapmak gerekir. Monotonluktan uzak daima deneysel ve farklı araştırmalara açık bakış açısıyla iyiyi yakalama gayreti içerisinde olmak hem kişiyi, hem de mesleğin geleceğini doğru yerlere taşır.

What is the place of typography in design? Typography is a must have unique mechanism and tool for design that never loses its worth throughout history. From time to time it stands out alone from other design elements and come forward, presenting itself in various forms of use with no religion, language, race or cultural difference.

What are the things you most pay attention to while doing a typographic work? Designing action is the adequate and proper use of the material that is delivered to the defined target audience. With the speed of the era and impatience in humans; using small, effective and accurate materials is the response to our problem. Therefore, it is important to make enjoyable presentations without giving a different message or causing fatigue and pessimism to the audience. Far from being dull with experimenting and always open to a different research perspective to capture the good will always carry the person and the future of the profession to the right places.

VS MAGAZIN 01/12

69

WEB: http://academy.anadolu.edu.tr/display.asp?kod=1&acc=muygungoz

RÖPORTAJ / INTERVIEW


RÖPORTAJ / INTERVIEW

70

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

VS MAGAZIN 01/12

71


RÖPORTAJ / INTERVIEW

72

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

VS MAGAZIN 01/12

73


RÖPORTAJ / INTERVIEW

74

VS MAGAZİN 01/12


RÖPORTAJ / INTERVIEW

RÖPORTAJ / INTERVIEW

VS MAGAZIN 01/12

75


KİTAP TANITIMI / BOOK PROMOTION

Kitap Tanıtımı Book Promotion

Tipografik çalışma Kitabı: Sanat, Tarih ve Teknik için bir El Kitabı A Typographic Workbook: A Primer to History, Techniques, and Artistry Yazar Author

Cynthia Busic Synder Kate Clair

Yayınevi John Wiley Publishing House

Çok satan kitaplar arasında yer alan A Typographic Workbook 3. baskısında yeniden gözden geçirilmiştir. Öğrenciler için zengin bir içeriğe sahip olan kitap örnek konu anlatımlarıyla aynı zamanda eğitmenlerin kullanabileceği tipografi materyallerine sahiptir.

76

VS MAGAZİN 01/12

The third edition of this best selling typography textbook has been fully revised for clarity and cohesiveness of content. Review questions and the use of sidebars highlight important learning objectives for each chapter. Supplementary instructor materials like student worksheets and sample discussion topics build on the book’s content to create a rich classroom learning experience.


KİTAP TANITIMI / BOOK PROMOTION

Görsel İletişim ve Grafik Tasarımında Çağdaş Tipografinin Temelleri Foundations of Modern Typography in Visual Communication and Graphic Design

Yazar Author

Namık Kemal SARIKAVAK

Yayınevi Seçkin Publishing House

... Elinizdeki bu kitap; ‘Tipografinin Temelleri’, bilgisayar ortamında hazırlanmış olup, genel olarak tipografinin temellerini ve ayrıca bilgisayar ortamındaki uygulamalarını ele alarak, tüm bu ortamlarda tipografik araçları ve uygulamaları ‘nasıl yapılır?’ mantığıyla değil ‘bu nedir ve nasıl olmalıdır?’ yaklaşımıyla açıklamaya çalışmaktadır. Kitap, harfin yaratıcı ve doğru kullanımı üzerine temel nitelikli tipografi bilgilerini içermektedir. Burada yer alan bilgiler bilincin, estetik duyarlığın ve yaratıcı kullanımın altyapısını oluşturacaktır. Kısaca bu kitap yalnız grafik tasarımı eğitimi için değil harfleri yaratıcı kullanmayı isteyen her kişi için ideal bir araçtır.

This book we have here, prepared on computer, deals with the basics of typography and computer applications. In all these areas it approaches on a different logic. Rather than explaining how it is done, it explains what it is and how it should be. The book contains information about basic typographical knowledge on creative and appropriate use of the letter. This information used here will create a substructure for consciousness, aesthetic sensibility and creative use. In short, this book is not only a tool for graphical design studies; it is also an ideal tool for any person wishing to use letters for creative purposes.

VS MAGAZIN 01/12

77


KİTAP TANITIMI / BOOK PROMOTION

Yazar Author

Ellen LUPTON

Yayınevi Seçkin Publishing House

78

VS MAGAZİN 01/12

Tipografik Düşünmek: Tasarımcılar için bir El Kitabı: Tasarımcılar, Yazarlar, Editörler ve Öğrenciler için Eleştirisel bir Rehber Thinking with Type: A Primer for Designers: A Critical Guide for Designers, Writers, Editors, & Students


KİTAP TANITIMI / BOOK PROMOTION

Boş bir kağıtta veya ekranda bulunan harflerin organizasyonu, tasarımla uğraşan herkesin karşılaştığı en temel zorluklardan biridir. Ne tip bir yazı tipi kullanmalı? Ne kadar büyük olmalı? Harfler, sözcükler ve paragraflar nasıl uyumlu hale getirilmeli, boşluklandırılmalı, sıralanmalı, şekillendirilmeli veya manipüle edilmeli? Bu yeni çığır açan el kitabında, önde gelen tasarım eğitmeni ve tarihçisi Ellen Lupton, tipografi öğrenen ve tipografi yeteneklerini geliştirmek isteyen herkes için kısa ve açık bir rehber hazırlamıştır. Tipografik Düşünmek, farf, metin ve grid olarak 3 bölüme ayrılmıştır. Her bölüm kolay anlaşılsın diye malzemeyi tarihi, teknolojik ve teorik kavramlar ile ele alan bir makale ile başlar ve ardından hayata geçirmek için bir dizi pratik alıştırmayla devam eder. Bölümler, yaratıcı olasılıkları göstermek için önde gelen praktisyenlerin çalışmaları ile sona erer( ve bir takım klasik kaçınılması gerekenler bölümü ile).

The organization of letters on a blank sheet—or screen— is the most basic challenge facing anyone who practices design. What type of font to use? How big? How should those letters, words, and paragraphs be aligned, spaced, ordered, shaped, and otherwise manipulated? In this groundbreaking new primer, leading design educator and historian Ellen Lupton provides clear and concise guidance for anyone learning or brushing up on their typographic skills. Thinking with Type is divided into three sections: letter, text, and grid. Each section begins with an easy-to-grasp essay that reviews historical, technological, and theoretical concepts, and is then followed by a set of practical exercises that bring the material covered to life. Sections conclude with examples of work by leading practitioners that demonstrate creative possibilities (along with some classic no-no’s to avoid).

VS MAGAZIN 01/12

79


KİTAP TANITIMI / BOOK PROMOTION

Tipografik Tasarım: BİÇİM ve İletişim Typographic Design: Form and Communication Yazar Author

Ellen LUPTON

Yayınevi Seçkin Publishing House

Yeni özellikler:

New features include:

• Tamami renkli baski

• Full-color treatment throughout

• (www.typographicdesign4e.com) Kendi kendine öğrenenler, öğrenciler ve profesörler için kaynakları içeren yeni bir yardımcı web sitesi

• A new ancillary Web site containing resources for selflearners, students and professors (www.typographicdesign4e.com)

• 2 Yeni bölüm: Tipografik Grid ve Tipografik Tasarım Süreci

• Two new chapters: The Typographic Grid and Typographic Design Process

• Önde gelen eğitmenler tarafından atanmış yeni projele örnekleri ile güncellenmiş tasarım eğitimi bölümü

• An updated design education section that includes recent examples of projects assigned by leading design educators

• Web siteleri ve animasyonlu tipografi projeleri için yeni vitrin tasarımı çalışmaları örnekleri

• New case studies that showcase design for Web sites and animated typography projects

• Görsel tanıma sistemleri, çevre grafikleri, kitap ve dergi tasarımı, web sitesi tasarımı, hareket tipi ve yön bulma grafiklerinin detaylı çalışma örnekleri

• Case studies detailing examples of visual identification systems, environmental graphics, book and magazine design, Web site design, type in motion, and wayfinding graphics

• Güncellenmiş bir kapsamla dijital tipografi teknolojileri

• Updated coverage of digital type technology

80

VS MAGAZİN 01/12


KİTAP TANITIMI / BOOK PROMOTION

20 yıldan fazla süredir, profesyonal tasarımcı ve öğrencilerin tipografi kitap seçimi.

For more than two decades, the type book of choice for design professionals and students

Tipografik tasarım, Gutenberg’in hareketli tipografiyi keşfetmesinden beri sürekli bir hareket içerisinde olan bir daldır. Bu daldaki güncel gelişmeleri takip edecek olursak bu durum hem profesyonal tasarımcılar hem de öğrenciler için bir gereksinim ve zorunluluk haline gelmiştir. Bu günün dijital dünyasında ayakta kalmak için en ince ayrıntısına kadar güncelleştirilen Tipografik Tasarım: Şekil ve İletişim’in yeni ve tamamı renkli 4. Baskısı, tipografik tasarım için her bakımdan kapsamlı bir genel bakış sağlıyor.

Typographic design has been a field in constant motion since Gutenberg first invented movable type. Staying abreast of recent developments in the field is imperative for both design professionals and students. Thoroughly updated to maintain its relevancy in today’s digital world, Typographic Design: Form and Communication, Fourth Edition continues to provide a compre-hensive overview of every aspect of designing with type, now in full color.

Dalında çok satan bu kitabın 4. Baskısı; harflerin anatomisi ve tipografi aileleri, görsel iletişim ve tasarım estetiği, ayrıca anlaşılabilirlik için tasarım gibi gerekli konuları detaylı bir şekilde ele alıyor. Bu gerekli konulara ilave olarak Birleşik Devletlerin her yanından konusunda uzman tasarım eğitmenlerinin teorik ve yapısal problemleri çözme yaklaşımlarına da yer vermekte. Tipografik şekil ve mesaj ile ilgili temel kavramları açıcak olursak, Tipografik Tasarım 4.baskısı 5,000 yıl önce yazının kökenlerinden, çağdaş web sitesi ve elektronik sayfa tasarımına kadar olan tipografi ve yazının evrimini, resimli zaman çizelgeleri ile okuyucularına sağlıyor.

This Fourth Edition of the bestselling text in the field offers detailed coverage of such essential topics as the anatomy of letters and type families, visual communications and design aesthetics, and designing for legibility. Supplementing these essential topics are theoret-ical and structural problem-solving approaches by some of the leading design educators across the United States. Unwrapping the underlying concepts about typographic form and message, Typographic Design, Fourth Edition includes four pictorial timelines that illustrate the evolution of typography and writing within the context of world events - from the origins of writing more than 5,000 years ago to contemporary Web site and electronic page design.

VS MAGAZIN 01/12

81


EXTRA

3D Tipografi 3D Typography

82

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA

Tasarım ekibi Zim ve Zou bizi şaşırtmaya ve kendilerine hayran bırakmaya devam ediyor. Bu “B” harfini, odun parçalarından yapılmış hassas ve kırılgan bu çerçeve ile oluşturdular. “Frame B” adını verdikleri bu proje, çerçevenin içinde bulunan kırmızı ve mavi renklerdeki yarı saydam materyaller sayesinde çevresinde kaleidoscope(collidea-scope) benzeri bir tasarım oluşturuyor.

We can’t seem to get enough of graphic design team Zim & Zou! Earlier this year, Zim & Zou created this “B” by designing a delicate frame made out of pieces of wood. This project, which they titled “Frame B”, creates collide-a-scope-like designs on its surroundings because of the pieces of red and blue translucent material within the frame.

VS MAGAZIN 01/12

83


EXTRA MAKALE / ARTICLE

Cory Fitzpatrick: Washed Away

Cory Fitzpatrick: Washed Away

Video, Cory Fitzpatrick’in kumlardan “A” harfi yapışını ve bitmiş çalışmanın kıyıya vuran dalgalar tarafından aşınmasını gösteriyor. Bu performans Umass Dartmouth’daki Jan Fairbairns tipografi kursu için yapılan çalışmalardan birinin parçası olarak sunuluyor. Kurstaki öğrencilerden daha önce çalışmış oldukları yazı tiplerinden biriyle 3D bir harf oluşturmaları isteniyor. Fitzpatrick’in çalıştığı harf bir Garamond “A”sı.

The video shows Cory Fitzpatrick sculpting the “A” from sand and the tide washing away the finish letterform. The performance was part of an assignment for Jan Fairbairns typography course for Umass Dartmouth. The class was tasked with creating a 3D letterform from one of the typefaces that they had previously studied. Fitzpatrick’s letter was a Garamond “A”.

84

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA MAKALE / ARTICLE

Andrew Byrom: H bir sandalye ise… Grafik ve yazı tipi tasarımcısı, ayrıca 3D tipografinin de önemli isimlerinden olan Andrew Byrom, yakın zamanda UCLA’de Tedx Talk için verdiği bir konferansda, hergün gördüğümüz tipografik objelerden ve bu objelerden kendi yazı tipini oluşturma çalışmalarında nasıl fayda sağladığını anlattı. Kendisi şu an Cal State Long Beach’de ve ek olarak da ECLA de tasarım dersi vermekte. Andrew bu açıklamayı e-posta yoluyla bizlere ulaştırdı. “Kendimizi ilgili kısıtlamaları ve süreci benimseyerek sanat eserlerini başkalarının gözünden görüp, pratik yapmak için serbest bırakırsak, acaba araştırmalar için yeni ve tanımlanmamış yollar açabilir miyiz? Bu zihniyetle,”H bir sandalye ise…”, diğer 25 harf neye benziyor?”

Andrew Byrom: If H is a Chair Graphic and typeface designer Andrew Byrom, contributor to 3D Typography, recently lectured for Tedx Talks at UCLA about the type he sees in everyday objects and how these observations influences his own letter making. He is on the faculty at Cal State Long Beach and teaches a design class at UCLA Extension. Andrew sent us this description of the talk via email. “If we allow ourselves to view, and practice, one art-form through the lens of another— and truly embrace the associated constraints and processes—can we open up new and undefined directions for exploration? With this mind-set, ‘If H is a chair’, then what do the other 25 characters look like?”

VS MAGAZIN 01/12

85


EXTRA MAKALE / ARTICLE

Gorden Young: “Tipografik Ağaçlar”

Gordon Young’s “Typographic Trees”

Kamu kurumları için montaj yapmaya odaklanmış olan sanatçı Gary Young, 2009 yılında Batı Sussex, İngiltere’de bulunan Crawley Kütüphanesi’nin yeniden tasarlanmasına yardımcı olmak için tutuldu. Why Not Associates’in işbirliği ile Gary Young, çeşitli kitaplardan alınan bölümleri 14 adet meşe sütununa kazıdı. Gary Young’ın “Tipografik Ağaçlar” olarak isimlendirdiği bu projenin üzerine hangi kitaplardan hangi kısımlarının kazınacağına Crawley Kütüphanesi’nin üyelerinden oluşan bir gözlem ekibi karar verdi.

Gordon Young, an artist that focuses on installations for public facilities, was hired in 2009 to help with the redesign of the Crawley Library in West Sussex, England. In collaboration with Why Not Associates, Gordon Young carved various book passages into 14 solid oak columns. A survey of the members of the Crawley Library determined which passages were carved into what he calls his “Typographic Trees”.

86

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA MAKALE / ARTICLE

VS MAGAZIN 01/12

87


EXTRA MAKALE / ARTICLE

Anna Garforth’un “Play More” TASARIMI

Anna Garforth's “Play More” DESIGN

3D tipografinin önemli isimlerinden Anna Garforth, en son eserlerinden birini döşemek için Hollanda’ya gitti. Diğer eserlerinde olduğu gibi bu da grid temelleri etrafında inşa edilmiş. “Play More”, KOP’un sanatçılara, şehir alanlarının gündelik görünümünde anlık değişiklikler yapmaları için meydan okuyan geniş kapsamlı bir serginin parçası. Tamamı bantlardan yapılan bu rengarenk eser ile Garforth, oyun oynamanın gündelik yaşamın önemli bir parçası olduğunu ve bu zamanın rahatlamak, eğlenmek ve hayal gücünü geliştimek için kullanılması gerektiğini vurgulamak istiyor.

Anna Garforth, one of the contributors for 3D Typography, went to The Netherlands in order to install one of her most recent pieces. This piece, like many of her others, is built around the basis of a grid, and spells out “Play More.” “Play More” is part of a larger exhibition put on by KOP, which challenges artists to “[create] temporary change[s] in the everyday view of [the] urban environment.” Through this colorful piece, made entirely out of tape, Garforth is able to stress how “play is an important part of our life… it is a place to relax, have fun and use [one’s] imagination.”

88

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA MAKALE / ARTICLE

VS MAGAZIN 01/12

89


GENÇ YETENEKLER / YOUNG TALENTS

Genç Yetenekler Young Talents Bu bölümde yer alan tipografi çalışmaları Anadolu Üniversitesi Güsel Sanatlar Fakültesi’nde Yrd. Doç. Mehtap Uygungöz’ün yönettiği Tipografi ve Kaligrafi dersindeki öğrenci çalışmalarıdır.

90

VS MAGAZİN 01/12

This section also studies the typography, directed by Mehtap Uygungöz where at Anadolu University Faculty of Fine Arts Department Typography and Calligraphy lesson of student work


VS MAGAZIN 01/12

91


Merve Selvi

GENÇ YETENEKLER / YOUNG TALENTS

92

VS MAGAZİN 01/12


Taner Ardali

GENÇ YETENEKLER / YOUNG TALENTS

VS MAGAZIN 01/12

93


Yasemin Yafay

GENÇ YETENEKLER / YOUNG TALENTS

94

VS MAGAZİN 01/12


Merve Şenoymak

Fikriye Dedeoğlu

GENÇ YETENEKLER / YOUNG TALENTS

VS MAGAZIN 01/12

95


Hakan Çukur

Sinan Ergun

Deniz Karagül

Asya Fatma Bağcı

GENÇ YETENEKLER / YOUNG TALENTS

96

VS MAGAZİN 01/12


Elem Çilibaş

Aysegül Pınar Tugan

Nehan Küçükaytaç

Merve Yanarateş

GENÇ YETENEKLER / YOUNG TALENTS

VS MAGAZIN 01/12

97


After issue 2012/2 is photo-manipulation. If you have photo-manipulation, you send biography and works info@vsmagazin. com for young talents in VS Magazin.

98

VS MAGAZİN 01/12

Murat Yüksel

2012/2 sayının konusu fotomanipulasyon olacaktır. Genç Yetenekler bölümünde fotomanipilasyon çalışmalarınızın yer alması için info@vsmagazin. com adresine biyografi ve tasarımlarınızı gönderin

Zelal Yıldırım

Rana Kır

Talha Mesud Uzan

GENÇ YETENEKLER / YOUNG TALENTS



EXTRA

Akrilik Helvetica Kolyesi Helvetica typography acrylic necklace

Kolye / Neckles – 19$

100

VS MAGAZİN 01/12


TasarĹm ve gÜrsel sanatlarla ilgili haberleri takip etmek için

Follow the news on the design and visual arts


EXTRA

Harfleri Mobilya Tasarımı Olarak Düşündünüz mü? Have you thought about Furniture Design are the Letters? 102

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA

Alman Sascha Grewe’e ait tipografik mobilya tasarımları Asya’da yedi farklı fuarda ve festivalde sergilendi. DMY 2011 Asya Sergi turunun bir parçası olan ve MDF malzemeden yapılan tasarımların 250 renk çeşidini bulunmakta. Tabure, koltuk, masa, raf gibi çeşitli olarak kullanılabilen bu tipografik tasarımlar yeni bir trendin parçası oldular.

As part of the DMY 2011 Asia Exhibition tour, which presented innovative German design objects and products at seven different fairs and festivals in Asia, Sascha Grewe exhibited his A-Z stools / tables with storage. The A-Z stools are made of MDF and are available in — get this — 250 colors! The stools can be used as seats, side tables, shelves or simply as typographical objects. I don’t think I’m ready to see this alphabet furniture trend go just yet.

Kaynak / Source : Design Milk

VS MAGAZIN 01/12

103


EXTRA

104

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA

VS MAGAZIN 01/12

105


EXTRA

Playtype

VILLAGE

106

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA

Process Type Foundry

Handmade Font

VS MAGAZIN 01/12

107


EXTRA

MY FONTS

HYPR FOT TYPE

108

VS MAGAZİN 01/12


EXTRA

LINO TYPE

VEER

VS MAGAZIN 01/12

109


EXTRA

FONT FABRIC

FONT HAUS

110

VS MAGAZİN 01/12



YARATICI TASARIMLAR / CREATIVE DESIGNS

Yarat覺c覺 Tasar覺mlar Creative Designs

112

VS MAGAZ襤N 01/12


YARATICI TASARIMLAR / CREATIVE DESIGNS

Creaking sound of uncle Carl’s knee during the heroic but unlucky Monate Lake sack race. We reproduce, record, create, search and find sounds you have never seen. We are GreenMovie’s sound designers Advertising Agency: Auge, Milan, Italy Creative Director: Federica Ariagno and Giorgio Natale Art Director: Davide Mosconi Copywriter: Niccolò Bossi, Claudio Giannoccaro, Anita Rocca Illustrators: Davide Mosconi, Luca Uboldi, Francesco Muzzi, Corrado Grilli, Piotr Holub Published: January 2010

VS MAGAZIN 01/12

113


YARATICI TASARIMLAR / CREATIVE DESIGNS

Stories that stay with you

Advertising Agency: Kitchen, Oslo, Norway Art Directors: Ole Henrik Stubberud, Heidi Mittun-Kjos Copywriter: Elin Dørum Bengtsson Illustrator: Bjørn Brochmann Photographer: Massimo Leardini Published: April 2011

114

VS MAGAZİN 01/12


YARATICI TASARIMLAR / CREATIVE DESIGNS

Stories that stay with you

Advertising Agency: Kitchen, Oslo, Norway Art Directors: Ole Henrik Stubberud, Heidi Mittun-Kjos Copywriter: Elin Dørum Bengtsson Illustrator: Bjørn Brochmann Photographer: Massimo Leardini Published: April 2011

VS MAGAZIN 01/12

115


YARATICI TASARIMLAR / CREATIVE DESIGNS

The safest way to kill 99.9% of all airborne germs and allergens Advertising Agency Brandcom Me, Dubai, UAE Creative Director Manoj Ammanath Art Director Sabina Mustafa Copywriter Kris Richardson Illustrator Sanu Raju Published January 2010

Advertising Agency Team Y&R, Dubai, UAE Creative Directors Shahir Ahmed, Komal Bedi Art Director Copywriter Typographer Vikram Divecha Account Supervisors Ashraf Naji, Dalia Lahham Published December 2006

116

VS MAGAZİN 01/12


YARATICI TASARIMLAR / CREATIVE DESIGNS

Advertising Agency La diez, Montevideo, Uruguay Creative Directors Pablo Alvarez, Guillermo Varela Art Directors Pablo Alvarez, Javier Venerio, Guillermo Varela, Natalia Maag, Miguel Corte Copywriters Pablo Alvarez, Samuel Liberman, German Kropman Ilustration Javier Venerio Published March 2010

A journey as beautiful as life has to start from water. The official water of Naples Airport. Advertising Agency: Euro RSCG, Milan, Italy Creative Directors: Dario Villa, Erick Loi Art Director: Massimo Filimberti Copywriter: Vincenzo Garzillo Digital Artist: Livio Ansaldi, Balalò Published: June 2010

VS MAGAZIN 01/12

117



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.