De Vrije Universiteit Brussel in 2010-2011 Streven naar excellentie
Het denken mag zich nooit onderwerpen, noch aan een dogma, noch aan een partij, noch aan een hartstocht, noch aan een belang, noch aan een vooroordeel, noch aan om het even wat, maar uitsluitend aan de feiten zelf, want zich onderwerpen betekent het einde van alle denken.
Henri PoincarĂŠ 2012 - 2013
Inhoud Vooraf..................................................................................................................................................................................................................................................................................................4 Vrije Universiteit Brussel in cijfers ..................................................................................................................................................................................................................7 In de media ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 12 Eredoctoraten 2011 ....................................................................................................................................................................................................................................................... 16 VUB opent Karel Van Miert Building ....................................................................................................................................................................................................... 20 Onderzoek ................................................................................................................................................................................................................................................................................. 22 Onderwijs ................................................................................................................................................................................................................................................................................... 28 Studentenbeleid ................................................................................................................................................................................................................................................................ 34 VUB-EhB EcoTeam / Op de fiets tegen kanker.............................................................................................................................................................................. 39 Beknopte reslutatenrekening en balans .............................................................................................................................................................................................. 40 Raad van Bestuur 2011-2012 ........................................................................................................................................................................................................................... 42 Meer dan 175 jaar geschiedenis ................................................................................................................................................................................................................... 44 Nuttige adressen................................................................................................................................................................................................................................................................ 46 Colofon ........................................................................................................................................................................................................................................................................................ 47 3
Vooraf Excellentie. Dat was het thema van de jongste uitreiking van VUB-eredoctoraten aan vier briljante wetenschappers en een groot sportkampioen. Marleen Temmerman, Ronald Levy, Costas Soukoulis, Donald Horowitz en Eddy Merckx zijn stuk voor stuk inspirerende persoonlijkheden die elk in hun domein excelleren. En ze koppelen die excellentie aan een grote maatschappelijke betrokkenheid. Een beschrijving die beslist ook van toepassing is op de Noorse schaatser Johann Olaf Koss, die in december 2010 een uitgesteld eredoctoraat kreeg. Koss is de oprichter en bezieler van Right to Play, een organisatie die wereldwijd de ontwikkeling van kinderen in achtergestelde gebieden ondersteunt via sport en spel.
gekregen. Met de regelmaat van een klok krijgen VUB’er waardering voor hun wetenschappelijke en andere prestaties. Daar was ook een Vlaamse Nobelprijs bij, zoals de Excellentieprijzen van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek in de wandelgangen genoemd worden. Slechts om de vijf jaar kent het FWO deze belangrijke wetenschapsprijzen toe om Vlaamse wetenschappers voor hun internationale topcarrière te belonen. Onze criminologe prof. Sonja Snacken mocht op 23 november haar FWO-Excellentieprijs in ontvangst nemen uit handen van koning Albert. Haar langdurig onderzoek over de toemeting en de uitvoering van de gevangenisstraf heeft veel weerklank gekregen in binnen- en buitenland.
Maar de universiteit heeft in 2010-2011 niet alleen prijzen uitgereikt, onze professoren, onderzoekers én studenten hebben ook prijzen
We hebben excellentie bij de vleet in huis, maar daarnaast moeten we ook wetenschappelijk toptalent van buitenaf blijven aantrekken.
4
Universiteiten zijn op dat vlak in een wereldwijde strijd verwikkeld, een beetje te vergelijken met de transfers in de sport. Daarom ben ik verheugd dat het VIB Departement voor Structurele Biologie aan de Vrije Universiteit Brussel Peter Tompa heeft kunnen aantrekken als nieuwe directeur en opvolger van Lode Wyns. Vlaams minister van Innovatie Ingrid Lieten kwam in mei persoonlijk naar onze campus om de Hongaar voor te stellen aan de pers. Peter Tompa is een absolute wereldautoriteit die met zijn werk over de wanorde bij eiwitten een centraal dogma uit de biologie onderuit haalt. Een dergelijke topper kan je alleen maar aantrekken als je zelf op het vlak van onderzoek topkwaliteit te bieden hebt. Het streven naar excellentie kenmerkte ongetwijfeld ook de betreurde Karel Van Miert, een van de grootste politici – zeker op Europees vlak - die ons land ooit gekend heeft
en die bovendien een nauwe band met de Vrije Universiteit Brussel had. Bij de opening van de Karel Van Miert Building eind mei stelde ik zonder overdrijven dat dit een van de mooiste momenten was die ik als rector al had mogen beleven. “Hier komen de grote lijnen van mijn beleid in de voorbije jaren samen: ons ambitieus internationaal verhaal dat we aan het schrijven zijn, het voluit uitspelen van de troeven van Brussel als venster op de wereld en tenslotte ons streven naar kwaliteitsvolle infrastructuur om al onze plannen mogelijk te maken.� Het zijn maar enkele hoogtepunten van het voorbije academiejaar 2010-2011. In deze publicatie staan er nog veel meer. Ik wens u alvast veel leesplezier. Paul De Knop Rector Vrije Universiteit Brussel 5
Prof. HÊlène Casman Vicerector Studentenbeleid
Prof. Yvette Michotte Vicerector Onderwijs
Prof. Jean-Pierre De Greve Opdrachthouder Internationalisering
Prof. Lode Wyns Vicerector Onderzoek
Een sterk team 6
Vrije Universiteit Brussel in cijfers stichting: 1834 (ULB) en 1969 (VUB)
8 faculteiten 27 bachelors, 68 masters en 24 master-na-masters omzet: 200 miljoen euro ruim 70 miljoen euro onderzoeksbudget 2.900 personeelsleden 11.000 studenten 45.000 alumni 2 campussen (een in Etterbeek/Elsene en een in Jette) 17 aula’s en 107 leslokalen
Universitair Ziekenhuis UZ Brussel 721 bedden 28.200 gehospitaliseerde patĂŻenten 3.400 personeelsleden
Universitaire Associatie Brussel = Vrije Universiteit Brussel + Erasmushogeschool Brussel (16.000 studenten) 7
8
11.000 studenten In 2010-2011 telde de Vrije Universiteit Brussel 11.011 studenten, bijna 8% meer dan het jaar voordien. Er schreven zich bijna 1.300 nieuwe studenten of generatiestudenten in. Het aantal buitenlandse studenten bedraagt meer dan 15%. De grootste faculteiten zijn Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen & Solvay
Herkomst studenten uit BelgiĂŤ Oost-Vlaanderen
Business School (22% van de inschrijvingen), Letteren en Wijsbegeerte (15,2%) en Recht en Criminologie (15,1%). De Vrije Universiteit Brussel biedt zowat alle opleidingen aan, goed voor 27 bachelors, 68 Nederlandstalige en Engelstalige masters, 24 master-na-masters en een brede waaier aan postgraduaten en postacademische opleidingen.
Antwerpen
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
West-Vlaanderen
Limburg WalloniĂŤ
Vlaams-Brabant 9
2.882 personeelsleden Op 31 december 2010 telt de Vrije Universiteit Brussel 2.882 personeelsleden, goed voor 2.090 VTE’s (voltijdse equivalenten). Tot het academisch personeel behoren 1.891 VUB’ers, van wie bijna 700 professoren. Het administratief en technisch personeel is goed voor 991 medewerkers. Het UZ Brussel, het universitair ziekenhuis van de Vrije Universiteit Brussel in Jette, telde in 2010 3.412 personeelsleden.
100,0
Er werken iets meer mannen (54%) dan vrouwen (46%) aan de Vrije Universiteit Brussel. Bij het academisch personeel zijn de mannen goed voor 62%, maar de vrouwen (38%) zijn wel aan een inhaalbeweging bezig. Bij het administratief en technisch personeel zijn de vrouwen in de meerderheid: 61,5 % tegenover 38,5 % mannelijke collega’s.
87,5 75,0 62,5 50,0 37,5 25,0
Barbecue voor VUB-personeel De Vrije Universiteit Brussel (VUB) trakteerde gisteren als grootste Nederlandstalige werkgever in Brussel al haar personeelsleden op een gigantische barbecue. Zo’n 1.600 mensen kwamen mee genieten van het festijn. De immense personeelsbarbecue is doorheen de jaren uitgegroeid tot een traditie om het academiejaar feestelijk af te sluiten.
12,5 0,0
10
Het Laatste Nieuws, 2 juli 2011
70 miljoen euro voor onderzoek Het onderzoeksmanagement aan de Vrije Universiteit Brussel werd in 2010 geprezen door een externe commissie, gecoĂśrdineerd door de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR). De commissie ziet een goede koppeling tussen onderzoek en onderwijs, beschouwt de focus op internationalisering als een prima ontwikkeling en looft de VUB omwille van haar sterke traditie in de kwaliteitszorg van het onderzoek. De Vrije Universiteit Brussel beschikte in 2010 over een onderzoeksbudget van 70 miljoen euro.
Vlaamse overheidsmiddelen voor fundamenteel onderzoek1 16 %
Projectfinanciering door overheden 45%
Eigen onderzoeksmiddelen 19 %
1
Exclusief FWO-mandaten
Inkomsten uit samenwerking met privĂŠsector 20 %
11
Vrije Universiteit Brussel in de media Eén op vier homo’s had 100 partners Een op de vier Belgische homo’s had al meer dan 100 sekspartners. En hoe ouder, hoe ontrouwer. Zo stelt een nieuwe studie aan de VUB, waarvoor 1.830 homofiele mannen tussen 18 en 75 jaar zijn ondervraagd. Het Laatste Nieuws, 27 oktober 2010
Kloof tussen Vlaanderen en Wallonië dieper dan gedacht Vlamingen zijn boeren die Frans kennen maar het niet willen spreken. Walen zijn luie en arrogante bon-vivants. Dat is kort en cru samengevat hoe we over elkaar denken, zo blijkt uit een diepgaand kwantitatief onderzoek van Mark Elchardus (VUB) en Olivier Servais (UCL). “We bekijken elkaar in clichés”, vindt Elchardus. “En de negatieve zijn dominant. Het is dus niet dat de taalkwestie enkel een zaak is van de media en politiek, en niet van ‘de mensen’. Het zijn wél de mensen zelf. Het gaat om scherpe tegenstellingen, die in de geschiedenis verankerd zijn.” Metro, 17 maart 2011
VUB-rector stapt mee Paul De Knop, de rector van de Vrije Universiteit Brussel, stapt zondag mee in de protestmars georganiseerd door studenten. Ze willen de politieke impasse in ons land hekelen.(…) Het initiatief werd via Facebook aangekondigd. Al 20.000 mensen hebben hun aanwezigheid bevestigd. De Knop heeft het over een bewonderenswaardig politiek neutraal initiatief. 12
De Standaard, 19 januari 2011
Brusselse ivf-pioniers grijpen naast Nobelprijs Vaak zijn ze op één lijn geplaatst met Robert Edwards en Patrick Steptoe: de Brusselse vruchtbaarheidsexperts André van Steirteghem en Paul Devroey. Twintig jaar nadat Edwards en Steptoe met in-vitrofertilisatie (ivf) vrouwelijke onvruchtbaarheid leerden te omzeilen, bedachten zij aan de VUB een verwante techniek (icsi) om mannelijke onvruchtbaarheid te verhelpen. Vandaag gebeurt ruim de helft van de vruchtbaarheidsbehandelingen wereldwijd met de Brusselse techniek, maar in de Nobelprijs delen de bedenkers ervan niet. De Standaard, 5 oktober 2010
Chinakenner Er wordt naar Jonathan Holslag gekeken. Door de ruim honderd genodigden die hem woensdag zijn doctoraat China’s Regional Dilemma zagen verdedigen. Maar evengoed door media als Time, The Economist of het Chinese persbureau Xinhua, die graag een beroep doen op zijn expertise. ‘Het is bemoedigend dat mijn rapporten in hoge Chinese politieke regionen worden geanalyseerd.’ De Chinese spyware die op zijn notebook werd gevonden, is de onvermijdelijke prijs van die roem, zo vreest de uit het Limburgse Hamont-Achel afkomstige onderzoeker. De Morgen, 12 februari 2011
Prinses Astrid bezoekt onderzoekers VUB
Computer op kamer leidt tot slaaptekort
Prinses Astrid bracht gisteren een bezoek aan het UZ Brussel. Ze wilde meer te weten komen over de projecten van de onderzoeksgroep Experimentele Farmacologie van de faculteit Geneeskunde en Farmacie van de Vrije Universiteit Brussel. De onderzoekers bestuderen neurologische aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson, epilepsie en beroerte, maar sinds kort ook cognitie en depressie. “We bestuderen de wijzigingen op verschillende niveaus in de hersenen om zo nieuwe behandelingen te vinden”, leggen de onderzoekers van de dienst van Prof. Yvette Michotte uit. Prinses Astrid bezocht er de onderzoekslabo’s en kreeg uitleg over de manier waarop aandoeningen worden ‘nagebootst’ bij proefdieren.
De helft van de Vlaamse jongeren heeft een computer op de kamer, de helft van de jongeren zit vermoeid in de klas. En dat is grotendeels dezelfde helft, stelt de Vrije Universiteit Brussel. ‘Er is een duidelijk verband tussen het gebruik van de computer en slaaptekort’, zegt onderzoekster Elke De Valck.
Het Laatste Nieuws, 6 april 2011
Steeds meer rusthuisbewoners in Vlaanderen en Brussel sterven in hun eigen vertrouwde omgeving, zo blijkt uit een studie van de VUBUGent onderzoeksgroep ‘Zorg voor het Levenseinde’. De onderzoekers namen tussen 1998 en 2007 de overlijdenscertificaten van heel wat rusthuisbewoners onder de loep, en constateerden dat als de tendens aanhoudt, er in 2038 meer mensen in rusthuizen zullen overlijden dan in ziekenhuizen. Metro, 15 juni 2011
foto: Marie-Noëlle Cruysmans
Het Nieuwsblad, 19 maart 2011
Steeds meer ouderen sterven in vertrouwde rusthuis
”Eerste drie lieven zelden de ware”
Kamer en Senaat kosten dit jaar 213 miljoen euro
“Om dé partner van je leven te vinden, dump je eerste drie lieven. Neem de beste van die drie als standaard. De eerstvolgende partner die dat niveau evenaart of verbetert: dààr moet je bij blijven. Wiskundig gezien vind je nadien geen betere meer.” Verschrikkelijk onromantisch, maar volgens professor in de Logica en de Wetenschapsfilosofie Jean Paul Van Bendegem is kansberekening de slimste strategie om het juiste deksel op je pot te vinden.
De cijfers staan in de jaarlijkse studie van professor Herman Matthijs (VUB) over de inkomsten en de belangrijkste uitgaven van het federaal parlement. De begroting van de Senaat is ook dit jaar gedetailleerder dan die van de Kamer. De stijging is vooral veroorzaakt door indexeringen, weddeschaalverhogingen en uittredingsvergoedingen.
Het Laatste Nieuws, 26 april 2011
Gazet Van Antwerpen, 21 juni 2011
VUB schakelt over op groene stroom Vanaf 1 januari 2011 schakelt de Vrije Universiteit van Brussel (VUB) over op groene stroom. Op jaarbasis is voor de campus Etterbeek en de studentenkamers in de Nieuwelaan zo’n 14.000 megawattuur (MWh) energie nodig. Die hoeveelheid zal over twee maanden volledig afkomstig zijn uit hernieuwbare energiebronnen. Met het initiatief wil de universiteit een bijdrage leveren in het verminderen van de CO2-uitstoot. De maatregel maakt deel uit van de duurzame strategie die de VUB sinds vorig academiejaar uitbouwde. Het Laatste Nieuws, 28 oktober 2010 15
16
Bruno S. Frey
Eredoctoraten 2011 Op woensdag 25 mei 2011 heeft de Vrije Universiteit Brussel vijf eredoctoraten uitgereikt aan vier wetenschappers en een sportkampioen. Gynaecologe prof. Marleen Temmerman (met als proximus vicerector prof. Yvette Michotte) is diensthoofd Gynaecologie-Verloskunde van het UZ Gent en directeur van het International Centre for Reproductive Health (UGent). Ze is tegelijk een maatschappelijk geëngageerde vrouw en politica. “Ik had ook naar Afrika gewild om daar vrouwen te helpen. Marleen Temmerman heeft dat gedaan”, aldus prof. Michotte. Het werk van prof. Temmerman werd bekroond met de Lifetime Achievement Award van het gereputeerde British Medical Journal.
Prof. dr. Ronald Levy (proximus prof. Kris Thielemans) is een pionier op het gebied van de toepassingen van monoclonale antilichamen in de geneeskunde. Hij is chief of division of oncology aan de Stanford University (VS). In Stanford startte hij in 1975 met zijn eigen labo, waar hij de productie van monoclonale antistoffen tegen kankercellen ontwikkelde. Dit leidde tot een eerste doorbraak met de productie van gepersonaliseerde monoclonale antistoffen gericht tegen non-Hodgkin lymfoom cellen.
On behalf of my colleagues and myself I want to thank the VUB for this recognition and tremendous honor, that gives us strength and courage to continue our efforts. As Einstein said: “Life is like riding a bicycle: To keep your balance, you must keep moving.” Marleen Temmerman in haar dankwoord namens de nieuwe doctores honoris causa 17
Prof. dr. Costas Soukoulis (proximus prof. Jan Danckaert) van de Iowa State University (VS) en de University of Crete (Griekenland) is een topwetenschapper in de vaste stoffysica en de fotonica. Zijn meest recente doorbraken situeren zich in het domein van de metamaterialen, dit zijn nieuwe types materialen waarbij atomen vervangen worden door kleine elektrische circuits om materiaaleigenschappen te bekomen die niet voorkomen in natuurlijke materialen. Deze metamaterialen worden nu gebruikt in draadloze communicatie zoals smartphones en wifi toestellen.
Prof. dr. Donald L. Horowitz (proximus prof. Bruno Coppieters) is hoogleraar aan de Duke University (VS). In de loop van zijn lange loopbaan groeide hij uit tot een wereldwijd erkend expert inzake onderzoek over etnische conflicten, maar ook over federalisme en democratisering van de samenleving. Prof. Horowitz bestudeert vandaag constitutionele hervormingen vanuit een vergelijkend perspectief. Hij heeft ook steeds aandacht gehad voor het Belgisch federalisme en het belang hiervan voor andere federale modellen.
“Tot een overweldigende Vlaamse meerderheid België uitspuwt, geloof ik niet in het snelle verdwijnen van jullie land.” Donald L. Horowitz in De Morgen (25 mei 2011)
18
Eddy Merckx is dé Belgische sportman van de twintigste eeuw, met een palmares dat in de wielersport niet te evenaren valt. Een van de kernwaarden van de Vrije Universiteit Brussel is “vorming van en respect voor de totale persoon”. Het lichamelijke aspect mag hierbij niet ontbreken. Eddy Merckx verdient een eredoctoraat voor zijn bijdrage tot de democratisering en popularisering van de (wieler)sport, voor zijn winnaarsmentaliteit waarbij hij altijd uitgaat van zijn eigen kunnen, voor zijn humanistische warme persoonlijkheid en voor de wijze waarop hij ons land in het buitenland promoot.
Eredoctoraat voor sociaal bewogen topatleet Ook de gewezen Noorse schaatskampioen Johann Olav Koss nam op 1 december 2010 een (uitgesteld) eredoctoraat van de Vrije Universiteit Brussel in ontvangst. Johan Olav Koss is de oprichter en bezieler van Right To Play, een internationale organisatie die in achtergestelde gebieden de ontwikkeling van kinderen via sport en spel ondersteunt.
“Ik dacht altijd dat zo’n titel alleen voor slimme mensen was. Ik heb in mijn leven al veel onderscheidingen gekregen, maar deze schat ik even hoog in als mijn titel van baron.” Eddy Merckx in De Standaard (18 maart 2011)
19
Karel Van Miert gebouw brengt internationalisering van VUB in stroomversnelling Op vrijdag 27 mei vond de officiële opening plaats van het Karel Van Miert gebouw van de Vrije Universiteit Brussel. Het gebouw ligt aan de Pleinlaan 5, tegenover campus Etterbeek. De gedenkplaat werd onthuld in aanwezigheid van Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet, voorzitter van de Brussels University Alliance baron Buysse en Carla Galle, partner van de overleden politicus Karel Van Miert. Het Karel Van Miert gebouw telt ruim 10.000 m² kantoorruimte en laat toe om iedereen die aan de Vrije Universiteit Brussel met internationalisering bezig is onder een dak te brengen. “Het gebouw moet het bindteken worden tussen de Vrije Universiteit Brussel en de wereld”, stelt VUB-rector Paul De Knop. Het nieuwe gebouw biedt o.m. onderdak aan het International Relations and Mobility Office (IRMO), het Institute for European Studies (IES ), het Brussels Institute of Contemporary China Studies (BICCS) en het Vesalius College. 20
Ook de vakgroepen Sociologie en Politieke Wetenschappen, het Universitair Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking (UCOS) en Close The Gap zijn naar Pleinlaan 5 verhuisd, net als het departement Toegepaste Taalkunde van associatiepartner Erasmushogeschool Brussel. De Vrije Universiteit Brussel heeft het gebouw vorig jaar aangekocht voor ruim 22 miljoen euro en kon daarbij rekenen op steun van de Vlaamse overheid. Het gebouw draagt de naam van de in 2009 overleden politicus en gewezen Europees commissaris Karel Van Miert, die een nauwe band had met de Vrije Universiteit Brussel. In de jaren ‘70 was Karel Van Miert assistent in de rechtenfaculteit bij prof. Frans De Pauw. Vanaf de jaren ‘80 tot 2001 doceerde Karel Van Miert aan de Vrije Universiteit Brussel o.a. Ontstaan en ontwikkeling van de Europese Gemeenschappen en Bijzondere vraagstukken uit het materieel recht van de Europese Unie.
O.a. Europees Commissaris voor Handel Karel De Gucht woonde de opening van het Karel Van Miert gebouw bij.
21
Onderzoek FWO-Excellentieprijs voor criminologe Sonja Snacken Op dinsdag 23 november 2010 ontving VUB-criminologe prof. Sonja Snacken de FWO-excellentieprijs uit handen van Koning Albert. Om de vijf jaar reikt het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO) deze belangrijke wetenschapsprijzen uit om Vlaamse wetenschappers te belonen voor hun internationale topcarrière. Prof. Snacken vond veel weerklank in binnen- en buitenland met haar langdurig onderzoek over de toemeting en de uitvoering van de gevangenisstraf en met haar pleidooi voor een meer humane strafrechtspleging. “Een humaan beleid wil zeggen dat je zo weinig mogelijk gevangenissen gaat gebruiken. Het betekent zoveel meer dan mensen alleen maar opsluiten als ze een misdaad hebben begaan.” Sonja Snacken in VUB-magazine Akademos 22
VUB en UGent gaan samenwerken in levenseindeonderzoek De Vrije Universiteit Brussel (VUB) en de Universiteit Gent (UGent) bundelen hun wetenschappelijke inzichten in het levenseindeonderzoek in een nieuwe alliantieonderzoeksgroep “VUB-UGent onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde (ZRLA)�. Op die manier willen ze de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek in dit domein verbeteren.
Doctoraten in de lift Vorig academiejaar hebben 134 onderzoekers (tegen 114 in 2008-2009) hun doctoraatsproefschrift succesvol afgerond. Het grootste aantal doctoraten vinden we in de faculteiten Ingenieurswetenschappen, Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen en Geneeskunde en Farmacie. Daarnaast zijn er 1.217 doctoraten in voorbereiding. De mannelijke doctorandi zijn in de meerderheid: 695 tegen 522 vrouwen.
Belga, 3 november 2010
Octrooien Alliantieonderzoeksgroepen De alliantie tussen de Universiteit Gent en de Vrije Universiteit Brussel stimuleert de vorming van gemeenschappelijke onderzoeksgroepen. De voorbije drie jaar zijn al 26 alliantieonderzoeksgroepen opgericht.
Op 1 januari 2011 beheerde de Vrije Universiteit Brussel zelf 34 lopende octrooien/octrooiaanvragen en liepen 72 octrooien in samenwerking met derden, waaronder Leuven R&D, VIB, IMEC en andere partners (beschermingen aangevraagd voor VUB-uitvindingen door bedrijven zijn hierin niet meegerekend).
23
IceCube Prof. Nick van Eijndhoven van de VUB werkte mee aan de ontwikkeling van de grootste telescoop ter wereld: een neutrinotelescoop die op de Zuidpool wordt gebouwd. Het duurde tien jaar om het tuig af te werken. IceCube is de naam van het ding, dat een volume heeft van liefst een kubieke kilometer. In de kubieke kilometer ijs zitten meer dan vijfduizend sensoren die gevoelig zijn voor elementaire deeltjes die aan hoge snelheid uit de ruimte op de aarde neerduiken. Deze neutrino’s moeten helpen kosmische geheimen te ontraadselen. Knack, 9 maart 2011
Prestigieuze Prijs Ignace Vanderschueren bekroont twee VUB-vorsers
24
Prof. Nick van Eijndhoven met een neutrinodetector
Op 4 maart 2011 vond de uitreiking van de Prijs ‘Ignace Vanderschueren 2010 ’ plaats. De prestigieuze prijs bekroont om de zes jaar een vorser die met zijn of haar doctoraatsonderzoek een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de evolutie van het wetenschappelijk onderzoek. Dit keer zijn er uitzonderlijk twee laureaten: Anne Winter voor haar doctoraatsproefschrift “Patterns of Migration and Adaptation in the Urban Transition: newcomers to Antwerp, 1760 – 1860” (promotor: prof. Hugo Soly) en Lieve Van den Block voor haar doctoraat “End-of-life care and medical decision-making in the last phase of life” (promotor: prof. Luc Deliens).
Topwetenschapper Peter Tompa naar Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) en Vrije Universiteit Brussel Vlaams minister van Innovatie Ingrid Lieten kwam op 11 mei naar de VUB-campus om de Hongaar Peter Tompa voor te stellen aan de pers. De internationale topwetenschapper volgt Lode Wyns op als directeur van het VIB-departement voor Structuurbiologie aan de Vrije Universiteit Brussel. Met zijn werk over ongeordende eiwitten (intrinsically disordered proteins) heeft Tompa een dogma in de biologie aan diggelen geslagen. Tot goed vijf jaar geleden werd algemeen aangenomen dat de structuur van een eiwit bepalend is voor de functie ervan. Dat blijkt slechts gedeeltelijk waar te zijn. Bij goed een derde van alle eiwitten is net het ontbreken van structuur cruciaal voor de werking ervan. Deze ongeordende eiwitten blijken net heel flexibel te zijn en dienen in de cel als scharnier, als plooibare sleutel, als grijparm, enz.
Schakelaar adrenaline in beeld gebracht door VIB-onderzoekers Wetenschappers, onder wie Jan Steyaert van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) en de Vrije Universiteit Brussel, en collega’s van Stanford University zijn erin geslaagd om een hyperdynamische schakelmolecule, waarop de adrenaline in ons lichaam inwerkt, in beeld te brengen. De molecule in kwestie kon als het ware bevroren worden in actie. Belga, 12 januari 2011
Peter Tompa
25
Vrouwelijke onderzoekers boven
Meer onderzoek dankzij leerstoelen
Op dinsdag 8 maart vond de honderdste Internationale Vrouwendag plaats en die dag is op een wel erg bijzondere manier gevierd aan de Vrije Universiteit Brussel. Vrouwelijke onderzoekers uit diverse domeinen pakten uit met een volledig vrouwelijke versie van CAMPUSTALKS. De voordrachten verliepen in het pecha kucha-formaat (intussen ingeburgerd dankzij VUB CROSSTALKS), waarbij elke spreker 20 slides mag gebruiken die 20 seconden mogen duren. Het evenement was meteen het eerste wapenfeit van het kersverse VUB-vrouwennetwerk. Mannen waren overigens ook welkom, maar alleen in het publiek.
De Vrije Universiteit Brussel voert een heel actief leerstoelenbeleid. Dankzij die leerstoelen kan met de steun van externe partners doelgericht wetenschappelijk onderzoek plaatsvinden in diverse domeinen. De jongste jaren zijn o.a. volgende onderzoeksleerstoelen opgericht: • Chair BNP Paribas Fortis in Banking (onderzoek over de bankwereld) • Merck Serono Chair (Neurophysiology of Fatigue) • SOMT-leerstoel Biostatistiek (leerstoel zowel onderzoek als onderwijs) • Leerstoel ‘AVN’ (Association Vinçotte Nuclear) m.b.t. nucleaire veiligheid en stralingsbescherming • Leerstoel Aerens m.b.t. het sparen van proefdieren • Lotto Sports Science Chair m.b.t. vermoeidheid en herstel bij zware inspanningen • Leerstoel Active Ageing (vraagstukken over actief ouder worden) • Leerstoel Universitair expertisecentrum PPS (Grontmij Vlaanderen., Deloitte & Laga) m.b.t. publiek-private samenwerking
VUB-fotonicateam verlaagt technologiedrempels voor Europese bedrijven Om Europese bedrijven op een vlotte en quasi kosteloze manier toegang te verlenen tot de meest geavanceerde fotonicatechnologieën, heeft het Photonics Team van de Vrije Universiteit Brussel (B-PHOT) onder leiding van prof. Hugo Thienpont ACTMOST opgestart, een Europees initiatief dat kan rekenen op 1,2 miljoen euro financiële steun van de Europese Commissie. De toepassingen van fotonica zijn legio, van snelle internetverbindingen, vlakke beeldschermen, digitale camera’s, computermuizen, fotovoltaïsche zonnecellen tot LED-verlichting, infrarood nachtcamera’s en medische beeldvormingstechnieken.
Naast onderzoeksleerstoelen, telt de VUB ook een groot aantal onderwijsleerstoelen, waaronder de UVV-leerstoel, de binnenlandse en buitenlandse Francqui-leerstoel, de leerstoel ‘International Francqui Professor’, de VUB-leerstoel, de Willy Calewaert-leerstoel, de Gommaar Van Oosterwijck-leerstoel, de leerstoel Pierre-Théodore Verhaegen en de Vloeberghs-leerstoel.
UGent en VUB richten gezamenlijk zaaikapitaalfonds op De Universiteit Gent en de Vrije Universiteit Brussel hebben beslist om een nieuw interuniversitair zaaikapitaalfonds op te richten, het Baekeland BI3-fonds. Doel van dit eerste interuniversitaire fonds is om de technologie van spin-off bedrijven van drie universitaire associaties - Associatie UGent, Universitaire Associatie Brussel en de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen - te financieren. Het nieuwe Baekeland BI3-fonds wordt de opvolger van het Baekeland II-fonds van de UGent en het BI3-fonds van de VUB. De beide instellingen zullen de expertise van hun respectievelijke TechTransferdiensten bundelen om door schaalvergroting en verdere professionalisering de slaagkansen van risico-ondernemingen te verbeteren. Door de alliantie hopen de initiatiefnemers meer dan een verdubbeling van het kapitaal te realiseren, wat zou resulteren in een grootteorde van 30 tot 35 miljoen euro.
€SPACE nieuwe spin-off In 2010 is aan de VUB een nieuwe spin-off opgericht: €SPACE (Eurospace). Het spin-off bedrijf ontstond uit onderzoek aan het departement Business Economics and Strategic Management van de faculteit ES. €SPACE biedt advies aan omtrent grote, complexe infrastructuurprojecten en dit vanuit drie complementaire invalshoeken: strategische en juridische planning, sociaal-economische ontwikkeling en ruimtelijke planning. www.euro-space.eu
Spin-offs van de Vrije Universiteit Brussel ESPACE Optrima Universum Digitalis Collibra EqcoLogic Cesor Double PASS VICIM EggCentris Symbion Ablynx BruCells Intellicrops BETA-CELL ElSyCa NUMECA NMDG FOS&S
(°2010) (°2009) (°2008) (°2008) (°2005) (°2005) (°2004) (°2003) (°2002) (°2002) (°2001) (°2001) (°1999) (°1998) (°1997) (°1992) (°1991) (°1990)
27
28
Onderwijs Aantal studenten blijft stijgen Aan de Vrije Universiteit Brussel hebben zich in het academiejaar 2010-2011 11.011 studenten ingeschreven, dat zijn er 7,97% meer dan in 2009-2010. 11500
11.011
11000 10500 10000
10.198 9.687
9500 9000
2008-2009 2009-2010 2010-2011
De nieuwe studenten of generatiestudenten zijn goed voor 11,5% van het totale aantal VUB-studenten.
Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen & Solvay Business School is de grootste faculteit Op basis van het aantal inschrijvingen is de faculteit Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen de grootste van de acht VUB-faculteiten. Faculteit Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen Letteren en Wijsbegeerte Recht en Criminologie Geneeskunde en Farmacie Psychologie en Educatiewetenschappen Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen Ingenieurswetenschappen Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie
% studenten 21,99 % 15,23 % 15,14 % 12,06 % 11,19 % 9,19 % 8,77 % 6,41 %
Het Interfacultair Departement LerarenOpleiding (IDLO) telt voor de Specifieke Lerarenopleiding 137 inschrijvingen. 29
Studenten evalueren docenten 100 90 80
Onderwijs e-valuatie 2009-2010
70 60 50
De VUB-studenten evalueren elk academiejaar via de zogeheten Onderwijs-e-valuatie de docenten per opleidingsonderdeel. Dat gebeurt op basis van de volgende vier aspecten: hoorcolleges, studiemateriaal, werkvormen en examinering. De resultaten van het academiejaar 20092010 tonen aan dat de studenten grotendeels positief staan ten opzichte van de gedoceerde opleidingsonderdelen.
40 30 20 10 0
30
zeer goed 26,4 %
goed 61,07 %
middelmatig 6,68%
slecht 2,64 %
zeer slecht 0,09 %
nvt 3,12 %
Unieke cursus Technologisch Ondernemerschap voor eerstejaars Handelsingenieur De eerstejaarsstudenten Handelsingenieur krijgen sinds februari 2011 een cursus Technologisch Ondernemerschap. Het is de allereerste keer dat een universiteit een dergelijke opleiding zo vroeg in het curriculum van een economische opleiding aanbiedt. Met deze primeur onderstreept de universiteit het belang van ondernemerschap en technologie in de vernieuwde opleiding Handelsingenieur.
De Kuyper ‘writer in residence’ Vlaamse schrijver, film- en theatermaker Eric de Kuyper (1942) wordt de eerste writer in residence van de Vrije Universiteit Brussel (VUB). De Kuyper zal in zijn nieuwe hoedanigheid twee avondlezingen en twee gastcolleges geven. Eric de Kuyper is schrijver van autobiografische romans als Aan zee, De hoed van tante Jeannot en Als een dief in de nacht. Hij regisseerde vier films en werkt voor theater en dans. De Morgen, 26 oktober 2010
31
Uniek Skillslab met levensechte ‘patiënten’ Op campus Jette vond in mei de officiële opening plaats van het “Clinical Skills and Simulation Center” van de faculteit Geneeskunde en Farmacie. Het Skillslab bestaat uit hoogtechnologische poppen die op handelingen van studenten reageren zoals een echte patiënt. De student die op een ‘patiënt’ oefent, wordt vanop afstand geobserveerd en de begeleider kan de pop zelfs doen reageren en spreken. Via simulatie en training kunnen studenten competenties en vaardigheden preklinisch aanleren en optimaliseren. Als ze beginnersfouten maken, dan kunnen ze die rechtzetten zonder effect op de patiënt. Het Skillslab maakt integraal deel uit van het “Geïntegreerd Begeleidingslandschap Medische Campus Jette”. De studenten Geneeskunde krijgen er al in een vroeg stadium van hun opleiding essentiële vaardigheden en competenties aangeleerd. Dat is overigens een van de aspecten waarmee de artsenopleiding van de VUB zich onderscheidt. 32
Beroemde VUB-alumna Ingrid Daubechies bedenkt Wiskunnend Wiske Wedstrijd
Wiskunde niet saai op Pi-dag
VUB en EhB dichter bij elkaar
Op de Vrije Universiteit Brussel streden gisteren 34 klassen om de titel in de Wiskunnend Wiske Wedstrijd. Die wil wiskunde een minder saai imago bezorgen. De wedstrijd is een idee van professor Ingrid Daubechies, een wereldautoriteit in natuurkunde en wiskunde. Met de wedstrijd wil ze de jongeren uit het secundair onderwijs warm maken voor wiskunde. “Wiskunde wordt vaak als saai en moeilijk beschouwd. Dat is jammer want als wiskunde op een levendige manier wordt onderwezen, is het ontzettend boeiend.” (…) De Wiskunnend Wiske Wedstrijd vond niet toevallig plaats op 14 maart. Die dag, op de Amerikaanse kalenders 3.14, is Pi-dag, naar het Griekse getal Pi (3,14).
De academische opleidingen van de Erasmushogeschool Brussel (EhB) zullen in principe vanaf het academiejaar 2013-2014 deel uitmaken van de Vrije Universiteit Brussel, met uitzondering van de kunstopleidingen. Om de integratie van de Toegepaste Taalkunde en de Industriële Wetenschappen vlot te doen verlopen, zijn zogeheten “Transitiefaculteiten” opgericht. Volgens rector De Knop moeten die Transitiefaculteiten de betrokken departementen en faculteiten een verlovingsperiode laten doorgaan, zodat ze de overgang zelf kunnen regelen. Prof. em. Henri Eisendrath heeft de opdracht gekregen om alles in goede banen te leiden en nog meer synergieën tussen beide Brusselse associatiepartners tot stand te brengen. Wat de kunstopleidingen betreft, heeft de Vlaamse regering beslist om ze onder de brengen in een autonome structuur binnen de EhB in de vorm van een School of Arts. De VUB zal hier wel bij betrokken blijven.
De Standaard, 15 maart 2011
Sterke partners UGent en ULB De Vrije Universiteit Brussel heeft het voorbije academiejaar ook de banden met de Universiteit Gent verder aangehaald (VUB en UGent vormen een Alliantie) en met de Franstalige zusteruniversiteit ULB. In 2011-2012 starten VUB en ULB met hun gemeenschappelijke meertalige masters in de Ingenieurswetenschappen onder de noemer Bruface (Brussels Faculty of Engineering). Bruface kadert in de Brussels University Alliance, waarmee VUB en ULB zowel hun sterke opleidingen als de unieke troeven van Brussel maximaal willen uitspelen op de internationale studentenmarkt. 33
Studentenbeleid Student Ambassador Programme van start
1300 eigen studentenkamers
Samen met het nieuwe academiejaar 2010-2011 ging ook het Student Ambassador Programme van start, een gloednieuw initiatief waarbij VUB-studenten de PR- en rekruteringsactiviteiten van de universiteit actief ondersteunen. Per faculteit werden twee studenten geselecteerd die zich inzetten om hun opleiding, hun faculteit en de Vrije Universiteit Brussel in het algemeen te vertegenwoordigen en te promoten, niet alleen op de campus maar ook online. Karen Vander Elst, student ambassador van de faculteit ES ,verwoordt perfect waarom het Student Ambassador Programme in het leven geroepen is: “Toen ik mijn keuze voor een universiteit moest maken had ik het echt op prijs gesteld om ook van studenten zelf te horen hoe studeren nu echt is.”
De universiteit beschikt over twee eigen studentenwijken en drie grote studentenhuizen, samen goed voor 1.256 plaatsen voor kotstudenten. De voorbije jaren heeft de VUB het studentenhuis Nieuwelaan (320 kamers en 10 flats) en de studentenwijk op de medische campus Jette grondig gerenoveerd. Op campus Etterbeek is een nieuwbouw gepland die de studentenwijk op de campus moet vervangen.
34
Studenten die niet in aanmerking komen voor een kamer van de VUB, kunnen via de organisatie Br(ik – het vroegere Quartier Latin – een kwaliteitsvolle (privé)kamer huren.
Nieuwe servicedesk voor studenten Br(ik is de nieuwe servicedesk voor studenten van het Nederlandstalig hoger onderwijs in Brussel. Br(ik, een samentrekking van Brussel & Ik, is ontstaan uit de bundeling van de krachten van Quartier Latin en de vijf grote Vlaamse onderwijsinstellingen in de hoofdstad: Vrije Universiteit Brussel (VUB), Erasmus Hogeschool Brussel (EhB), Hogeschool Sint-Lukas Brussel, Hogeschool-Universiteit Brussel (HUB) en Hogeschool voor Wetenschap en Kunst (W&K). “Br(ik moet het studenten gemakkelijker maken om in Brussel te komen studeren”, zegt Pascal Smet (sp.a), Vlaams minister bevoegd voor Brussel. “Een goed en betaalbaar kot vinden is een eerste voorwaarde. We verhogen daarom via Br(ik de inspanningen voor studentenhuisvesting van 220.000 naar 1.000.000 euro.” In totaal maakt de minister zo’n 2.268.000 euro vrij voor Br(ik. Het Laatste Nieuws, 21 juni 2011 35
Duurzaam restaurant Het VUB-restaurant groeit elk jaar. In 2010 werden 222.822 volledige menu’s opgediend. Het totaal aantal warme middagmalen steeg met 6,6%. Voor het restaurant Etterbeek betekent dit een toename van 4,1%, maar het grootste succes werd door het vernieuwde restaurant op campus Jette geboekt. Het middagmaalverbruik steeg er met maar liefst 26,8%. Het VUB-restaurant zet tegelijk fors in op duurzaamheid. In samenwerking met de dienst Milieucoördinatie werd een “Charter voor duurzame voeding” opgesteld. Het restaurant serveert gezonde en ecologisch verantwoorde maaltijden, heeft aandacht voor eerlijke handel en een open blik op de wereld en streeft naar maximale energiebesparing en afvalvermindering in haar dagelijkse werking.
Studenten sluiten ‘New Deal’ voor Brussel De Nederlandstalige en Franstalige Brusselse studenten slaan de handen in elkaar om een charter af te sluiten met de Stad, het Gewest en de Gemeenschappen. Doel is om Brussel als studentenstad te promoten. Onder de noemer ‘Brussel 2.0: A New Deal’ stellen ze vanavond hun actieplan voor in het Brusselse stadhuis. “Brussel is met 75.000 jongeren de grootste studentenstad van ons land, maar geen enkele Vlaming weet dat,” zegt Tom Demeyer, voorzitter van de Vlaamse Vereniging van Studenten. brusselnieuws.be, 3 mei 2011
36
Campus Lifecycleproject steeds concreter
Eerste Week van de Verlichting In april 2011 vond de Week van de Verlichting plaats, een hele week in het teken van het vrijdenken, georganiseerd door het Brussels Studentengenootschap (BSG), de Oudstudentenbond (OSB), de Studentenraad en Studiekring Vrij Onderzoek. Met lezingen, debatten, een boekenbeurs, een essaywedstrijd en tal van andere activiteiten willen ze jongeren en studenten van vandaag (opnieuw) warm maken voor het vuur van de vrijzinnige fakkel en voor de waarden, ideeĂŤn en idealen die daarmee gepaard gaan.
CALI of Campus Lifecycle, het toekomstige informatiesysteem voor de studenten- en onderwijsadministratie, zit op schema. In juli 2012 moet CALI operationeel zijn. In het voorjaar van 2011 vonden cruciale simulatieweken plaats waar de leden van het kernteam aan deelnamen. Meteen werd CALI een stuk concreter voor de medewerkers van Studentenbeleid, Onderwijszaken, Internationale Relaties (IRMO) en de faculteiten. Met CALI zal de universiteit haar studenten kunnen volgen vanaf het moment dat ze informatie aanvragen over VUB-opleidingen tot wanneer ze afgestudeerd zijn. CALI zal ervoor zorgen dat de universiteit haar studenten- en onderwijsadministratie veel efficiĂŤnter zal kunnen beheren. In de toekomst zullen bijvoorbeeld alle professoren en docenten hun cijfers rechtstreeks in het nieuwe studenteninformatiesysteem inbrengen.
VUB trekt naar VS Oud-studenten van de Vrije Universiteit Brussel die in de Verenigde Staten wonen, hebben eind juni 2011 de band met de universiteit aangehaald. Met een symposium in New York wilde de VUB haar stem in de VS versterken. De alumni zijn belangrijk voor onderzoek, onderwijs en financiering. “Het is de eerste keer dat een Vlaamse universiteit aan academische diplomatie doet”, aldus rector Paul De Knop. Een selecte groep van een vijftigtal alumni kreeg een gevarieerd programma voorgeschoteld, met o.m. een ontmoeting met minister-president Kris Peeters in het Flanders House en een receptie op een boot op de Hudson. Naast de kennisuitwisseling werd er ook gesproken over de mogelijkheid om de universiteit financieel te steunen. In de Verenigde Staten zijn giften zeer normaal. Wanneer je daar een succesvolle maatschappelijke carrière hebt, dan toon je je dankbaarheid door een project van je universiteit financieel te steunen of door de onderwijsinstelling in je testament op te nemen. 38
VUB-EhB EcoTeam presteert sterk in internationale Shell Eco-marathon Met een prototype aangedreven door een elektromotor en batterijen, hebben de ingenieursstudenten van het VUB-EhB EcoTeam een schitterend resultaat neergezet in de internationale Shell Eco-marathon, die in mei 2011 in Duitsland plaatsvond. De Shell Eco-marathon is een internationale competitie die studenten wereldwijd uitdaagt om de meest energiezuinige wagen te ontwerpen, te bouwen en te testen. In hun categorie, waarin 20 teams deelnamen, is het VUB-EhB EcoTeam achtste geëindigd met een run van 344km/kWh. Omgerekend is dit ongeveer 3000 km voor 1 liter brandstof en meteen ook de beste Belgische prestatie. Het VUB-EhB EcoTeam wilde met z’n allereerste deelname vooral ook jongere studenten stimuleren om het project verder te zetten en het voertuig te verbeteren. Na deze puike prestatie moet dat zeker lukken.
Op de fiets tegen kanker Twee VUB-teams van telkens vier wielrenners namen van 2 tot 5 juni 2011 deel aan de 1000 kilometer van Kom Op Tegen Kanker. De VUBrenners - onder wie rector De Knop - wilden zo de strijd tegen kanker onder de aandacht brengen. Om te mogen starten moest het team 10.000 euro ‘startgeld’ verzamelen. Dat bedrag werd volledig verzameld via sponsoring, giften en acties waaronder een wielermaaltijd in het VUB-restaurant. Al het ingezamelde geld gaat rechtstreeks naar Kom Op Tegen Kanker dat het zal besteden aan onderzoek naar neveneffecten van kankerbehandelingen. 39
Beknopte resultatenrekening van het boekjaar 2010
boekjaar 2010 197.946.267,58 189.608.156,25 97.849.420,12 25.890.162,56 40.629.615,38 4.849.228,71 20.389.729,48 -5.137.159,41 0,00 1.541.790,44 11.933.480,30
boekjaar 2009 180.657.740,21 187.828.188,39 96.872.725,89 28.326.595,27 43.943.105,23 4.687.246,00 13.998.516,00 -16.166.979,23 0,00 2.094.451,64 6.902.079,41
Bedrijfskosten 193.928.580,95 A. Aankoop goederen 3.010.463,15 B. Diensten en diverse goederen 53.701.543,98 C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (toelichting (XI, A2) 126.270.620,73 D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa 11.782.016,02 E. Waardeverminderingen op voorraden en handelsvorderingen (toevoegingen +, terugnemeningen -) (toelichting XI, B) -153.920,90 F. Voorzieningen voor risico’s en kosten (toevoegingen +, bestedingen en terugnemeningen -) (toelichting XI, A3 en C) -957.500,00 G. Andere bedrijfskosten 275.357,97
182.348.687,45 6.463.945,03 50.748.453,39 114.101.363,41 10.703.421,66 -359.556,01 -260.000,00 951.059,97
Bedrijfsopbrengsten A. Opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening A.1. Overheidstoelagen en subsidies - basisfinanciering (1ste geldstroom) A.2. Overheidsbijdrage fundamenteel basisonderzoek (2de geldstroom) A.3. Overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek (3de geldstroom) A.4. Contractonderzoek met de privé - sector en wetenschappelijke dienstverlening (4de geldstroom) A.5. Andere opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening B. Waardewijziging projecten in uitvoering C. Geproduceerde vaste activa D. Giften, schenkingen en legaten E. Andere bedrijfsopbrengsten
Bedrijfsoverschot (bedrijfstekort) Financiële opbrengsten (+) Financiële kosten (-)
4.017.686,63 8.405.892,39 -1.861.111,45
-1.690.947,24 6.608.993,55 -9.367.361,23
Overschot (tekort) uit gewone activiteiten Uitzonderlijke opbrengsten (+) Uitzonderlijke kosten (-)
14.284.690,47 2.968.043,10 209.307,51
14.285.407,54 1.966.870,39 297.953,27
Overschot (tekort) van het boekjaar
17.043.426,06
15.954.324,66
40
Beknopte balans van de Vrije Universiteit Brussel ACTIVA VASTE ACTIVA I. Oprichtingskosten II. Immateriële vaste activa III. Materiële vaste activa IV. Financiële vaste activa VLOTTENDE ACTIVA
31-12-2010
250.988.458,31 230.291.058,86 0,00 0,00 561.757,97 164.269,64 248.122.241,81 227.651.889,21 2.304.458,53 2.474.900,01 282.048.471,46 259.835.679,77
V. Vorderingen op meer dan een jaar 673.853,95 VI. Voorraden en projecten in uitvoering 391.258,45 VII. Vorderingen op ten hoogste een jaar 39.909.697,11 VIII. Geldbeleggingen 179.590.451,34 IX. Liquide middelen 57.751.006,53 X. Overlopende rekeningen 3.732.204,08 Totaal
31-12-2009
656.974,55 426.206,86 24.653.516,53 180.743.583,74 42.917.296,53 10.438.101,56
533.036.929,77 490.126.738,63
PASSIVA EIGEN VERMOGEN I. Gevormd vermogen III. Herwaarderingsmeerwaarden IV. Aangelegde fondsen V. Overgedragen overschot (tekort) VI. Kapitaalsubsidies VOORZIENINGEN SCHULDEN VIII. Schulden op meer dan een jaar IX. Schulden op ten hoogste een jaar X. Overlopende rekeningen Totaal
31-12-2010
31-12-2009
399.508.477,40 361.844.806,03 1.187.031,26 1.187.031,26 1.396.295,00 1.446.549,17 287.532.402,00 101.023.935,54 94.620.324,69 258.187.290,06 14.772.424,48 0,00 3.300.000,00
4.257.500,00
130.228.452,37 124.024.432,60 27.950.817,01 69.965.824,25 32.311.811,11
29.198.042,30 64.928.331,06 29.898.059,24
533.036.929,77 490.126.738,63
41
Raad van Bestuur 2011-2012
Voorzitter: Eddy VAN GELDER Ondervoorzitter: Vincent GINIS Rector: Paul DE KNOP Vicerector Onderwijs: Yvette MICHOTTE Vicerector Onderzoek: Lode WYNS
42
Faculteitsdecanen: Piet VAN DE CRAEN, Letteren en Wijsbegeerte Guido VAN LIMBERGHEN, Recht en Criminologie Paul GEERLINGS, Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen Alain DUPONT, Geneeskunde en Farmacie Jacques DE RUYCK, Ingenieurswetenschappen Joël BRANSON, Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen & Solvay Business School Willem ELIAS, Psychologie en Educatiewetenschappen Peter VAN ROY, Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie Afgevaardigden van het Zelfstandig Academisch Personeel: Wim VANDENBUSSCHE, Letteren en Wijsbegeerte Wilfried RAUWS, Recht en Criminologie Patrick De Baetselier, Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen Axel BOSSUYT, Geneeskunde en Farmacie Philippe LATAIRE, Ingenieurswetenschappen Ignace GLORIEUX, Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen & Solvay Business School Dominique VERTE, Psychologie en Educatiewetenschappen Ivan BAUTMANS, Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie
Afgevaardigden van het Assisterend Academisch Personeel: Eva DE SMEDT, Letteren en Wijsbegeerte Tinne GELUYCKENS, Recht en Criminologie Ans HENDRICKX, Geneeskunde en Farmacie Vincent GINIS, Ingenieurswetenschappen Mark VAN LOKEREN, Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen & Solvay Business School Tom DE METTE, Psychologie en Educatiewetenschappen Sebastiaan DE GEUS, Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie Afgevaardigden van de Studenten: Thomas DONNEZ, Recht en Criminologie Jiri KEIRSSE, Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen Joeri LERSBERGHE, Ingenieurswetenschappen Arnaud MAES, Letteren en Wijsbegeerte Mischa PUYENBROEK, Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen & Solvay Business School Nicolas VAN VLAESSELAER, Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie Stefaan VERHULST, Geneeskunde en Farmacie Afgevaardigden van het Administratief en Technisch Personeel: Jean AELBRECHT Luc DESCHOUWER Johan D’HONDT
Afgevaardigde van het Academisch Personeel van de Centrale Diensten: Bert MOSSELMANS Afgevaardigde van de oudstudenten: Filip MOEYKENS Gecoöpteerde leden: Bert ANCIAUX Fred ERDMAN Sven GATZ Tinne VAN DER STRAETEN Eddy VAN GELDER Raadgevers: Hélène CASMAN, Vicerector Studentenbeleid Jean-Pierre DE GREVE, Opdrachthouder Internationalisering Benjamin VAN CAMP, Voorzitter Raad van Bestuur UZ Brussel Henri EISENDRATH, Waarnemer Erasmushogeschool Brussel Evert ZINZEN, Departementsvoorzitter IDLO Johan DHONDT, Commissaris Vlaamse Regering bij de VUB Marc VERELST, Afgevaardigde van Financiën bij de VUB 43
Meer dan 175 jaar geschiedenis De Vrije Universiteit Brussel is ontstaan uit de Franstalige Université Libre de Bruxelles (ULB). De Brusselse universiteit werd in 1834 gesticht door Pierre-Théodore Verhaegen, een Brusselse advocaat van Vlaamse oorsprong. Verhaegen wilde een universiteit die onafhankelijk zou zijn van kerk en staat en waar academische vrijheid zou heersen. In de tweede helft van de 19de eeuw werd een Vlaamse studentenkring opgericht (Geen Taal, Geen Vrijheid), die onder meer een leergang in de Nederlandse Rechtstaal eiste. Pas in 1935 vond de volledige verdubbeling van het doctoraat in de Rechten plaats. In 1963 konden studenten in vrijwel alle faculteiten cursussen in het Nederlands volgen. 1969-1970 werd het eerste academiejaar van de autonome Vrije Universiteit Brussel. Met de wet van 28 mei 1970 werd de op 1 oktober 1969 doorgevoerde splitsing in een Nederlandstalige (VUB) en Franstalige (ULB) universiteit, een juridische, administratieve en wetenschappelijke realiteit. Alois Gerlo werd de eerste VUB-rector. De Vrije Universiteit Brussel bouwde in de jaren ’70 twee gloednieuwe campussen: een in Etterbeek/Elsene en een in Jette (medische campus). Op 7 mei 2010 vierden de twee Brusselse universiteiten VUB en ULB samen hun 175e verjaardag tijdens de Nacht van de Verlichting / la Nuit des Lumières op en rond het Paleizenplein in hartje Brussel. 44
De rectoren van de Vrije Universiteit Brussel AloĂŻs Gerlo Roger Van Geen Bart De Schutter Oscar Steenhaut Sylvain Loccufier Jean Renneboog Robert Dejaegere Els Witte Ben van Camp Paul De Knop
1969 - 1974 1974 - 1978 1978 - 1982 1982 - 1986 1986 - 1990 1990 - 1991 1991 - 1994 1994 - 2000 2000 - 2008 2008 -
Vrije Universiteit Brussel Campus Etterbeek Pleinlaan 2 1050 Brussel [T] 02/629 21 11 [W] www.vub.ac.be
Infopunt Studenten Gebouw D1.02 [T] 02/629 20 10 [E] info@vub.ac.be
Campus Jette Laarbeeklaan 103 1090 Brussel [T] 02/477 41 02 [W] www.vub.ac.be 46
Universitair Ziekenhuis Brussel Laarbeeklaan 101 1090 Brussel [T] 02/477 41 11 [E] info@uzbrussel.be [W] www.uzbrussel.be Universitaire Associatie Brussel Antoine Dansaertstraat 70 1000 Brussel [T] 02/507 14 32 [E] associatie@vub.ac.be [W] www.universitaireassociatiebrussel.be Vesalius College Pleinlaan 5 1050 Brussel [T] 02/614 81 70 [E] vesalius@vub.ac.be [W] www.vesalius.edu
Colofon Verantwoordelijke uitgever Prof. dr. Paul De Knop Rector Vrije Universiteit Brussel Realisatie Vrije Universiteit Brussel Dienst Marketing, Communicatie & Evenementen Pleinlaan 2 1050 Brussel [T] 02/629 21 34 [F] 02/629 12 10 [E] ieco@vub.ac.be Foto’s Greet De Gendt Saskia Vanderstichele Bernadette Mergaerts Universiteitsarchief Francis Marissens Fritz Van Hoef Universiteitsarchief
Opmaak Gekko Publiciteit
Wenst u op de hoogte te blijven van alles wat er gebeurt aan de Vrije Universiteit Brussel? Abonneer u dan gratis op de elektronische nieuwsbrief en het informatiemagazine Akademos door een e-mail te sturen naar ieco@vub.ac.be
47
pvr 09-11/3.000 ex.
Gedrukt op FSC papier.