Jongeren zoeken Europa

Om bij jongeren de interesse voor Europa te wekken heeft performer Lucas De Man voor zijn show De Man door Europa 25 creatieve visionairen geïnterviewd in zeventien Europese steden.

Tijdens de show spreken die denkers via videoboodschappen over het dilemma: we weten dat de geschiedenis zich permanent herhaalt en dat ongelijkheid blijft bestaan, maar we beseffen tegelijk dat we iets moeten doen, dat het aan ons is. Hoe gaan we daarmee om? Die vraag komt op 12 oktober aan bij de laatstejaars van drie middelbare scholen in Roeselare. De drie scholen zijn net zoals elf andere scholen in Vlaanderen European Parliament Ambassador School om in samenwerking met het Europese Parlement de actieve kennis over de EU aan te wakkeren. De visionaire kunstenaars hebben het over het opnieuw innemen van de publieke ruimte (common grounds) en over de noodzaak van het gevoel erbij te horen (sense of belonging). De Man: ‘Het is niet dat ze allemaal de wereld beter maken, het is geen hoeraverhaal, maar hun toon is ook niet negatief. Deze mensen proberen. Soms veroorzaakt een poging meer dan je denkt en soms niet. Daarom, wees niet bang te zijn wie je bent! Als je bang bent, komt het sowieso niet goed.’ Of zoals de Belgische kunstenaar Simon Allemeersch zegt: ‘Het gaat er niet om de wereld te verbeteren of de samenleving te verbeteren, maar wel een samenleving te creëren.’ Een samenleving als een plek waar mensen elkaar ontmoeten en hun verhalen delen. En waar iedereen zich thuis kan voelen. De verandering is op komst, daarvan is De Man overtuigd, maar ook het einde van de opeenvolgende crisissen in Europa is nog niet in zicht, beseft hij. Tijdens het nagesprek met De Man beschouwt leerling Maxim dit als een oproep: ‘Ik voel me melancholiek door je achterliggende boodschap dat ik verantwoordelijkheid draag bij de volgende crisis.’ Via de interactieve mentimeter geven de jongeren via hun smartphone een rangorde aan wat zij als belangrijke Europese verworvenheden beschouwen. Op de eerste plaats komen vrede en stabiliteit, meer nog dan het vrije verkeer van personen en de euro als eenheidsmunt. De euro is dan wel weer het eerste waar ze aan denken bij Europa en veruit met stip op nummer 1 moeten klimaat en acties tegen de klimaatverandering nu de prioriteit van Europa zijn. Vlaams Europarlementslid Tom Vandenkendelaere, die net zoals Lucas De Man van Roeselare komt, zit mee op het podium. ‘We gaan de klimaatopwarming niet tegenhouden door te doen alsof ze niet bestaat en ervan weg te lopen. Dus ja, er zijn veel problemen. Je moet opstaan en zeggen: ik ga proberen er iets aan te doen. Dat is de reden waarom ik aan politiek doe. Ik wil proberen. Mislukt het? Dan zij het zo, maar ik zal het wel geprobeerd hebben.’ Als de leerlingen vragen naar het vervolg, poneert Lucas De Man dat Europa over mensen moet gaan en niet over systemen: ‘Wat begon als een economisch systeem wordt nu stilaan een plek van mensen die naar hun identiteit zoeken. Omdat die van de individuele landen verdwijnt, zoeken we naar een identiteit in onze regio én in Europa. Het zal niet eenvoudig worden, maar we zijn ermee bezig.’ En zo eindigt de middag met de metafoor waarmee de voorstelling begon. Op een historische tijdslijn is het zeventig jaar oude Europa niet meer dan een peuter die op het potje leert gaan. Als we de boel nu op zijn beloop laten, gooien we het kind met het badwater weg. •

Hoe nemen we in Europa opnieuw de publieke ruimte in? Hoe horen we erbij als Europeaan? Deze vragen stelt Lucas De Man samen met de visionaire denkers van het hedendaagse Europa, aanschouwelijk gemaakt met kaarten en popjes.

BERT JANSSENS IS COÖRDINATOR EUROPA EN INTERNATIONAAL

Deze theatervoorstelling (https://insearchofeurope.eu) is onderdeel van Local and Regional Dialogues in cohesion policy van de Europese koepel voor lokale besturen CEMR, die gesteund wordt door de Europese Commissie.