VVVF Verf&Inkt 38 (mrt 2016)

HOE ZORG JE VOOR EEN GOEDE VEILIGHEIDSCULTUUR? 30 VERFPRODUCENTEN HELPEN DE SCHILDER EXCELLEREN 18 INTERVIEW: COLOUR TECHNOLOGY CONSULTANCY 14 NA DE CRISIS: VERENIGING FOCWA SCHADEHERSTEL 24

#38

Magazine van de Vereniging van Verf- en Drukinktfabrikanten VVVF maart 2016

Vision on quality www.tqc.eu

N E D E R L A N D S E N I G E FA B R I K A N T VA N T E S T- E N M E E TA P PA R AT U U R VOOR DE VERFINDUSTRIE AUTOMATISCHE FILM APPLICATOR

AUTOMATISCHE CUPPING TESTER

WASBAARHEID / SLIJTVASTHEIDTESTER

Voor het aanbrengen van een uniforme, reproduceerbare filmlaag.

Voor het testen van coatings bij verschillende stadia van deformatie conform ISO 1520.

Voor het testen van bijv. coatings, inkten, textiel, hout en plastic op slijtvastheid.

• Geschikt voor folies en /of glazen, papieren, metalen ondergronden • Geschikt voor spiraalapplicatoren en / of standaard blok applicatoren • Intuïtieve bediening • Vele instel mogelijkheden

• Ergonomisch: tester instelbaar naar werkhouding • Led verlichting instelbaar in kleur en hoek voor optimale beoordeling testplaat • Deformatie vooraf instelbaar in mm

GLANSMETERS

AUTOMATISCHE VISCOSITEITSMETERS

Voor het meten van mat, zijde- en hoogglans oppervlakten

Diverse modellen voor het bepalen van de viscositeit in mPa·s, cP, cSt en KU (Krebs Units).

• Drie modellen: SoloGloss 60°, Duogloss 20°/60°, Polygloss 20°/60°/85° • Uniek in stabiliteit en robuustheid • Geïntegreerde kalibratie standaard • Voldoet aan alle gangbare normen (muv 45°hoek) • Incl. Ideal Finish Analysis software

TQC B.V. Molenbaan 19

• Volledig automatisch, dus zeer hoge reproduceerbaarheid • Ook handmatig instelbaar

2908 LL Capelle a/d IJssel Nederland

• Voor droge en natte testen • Test tot vier proefstalen tegelijk • Dubbele pomp voor simultaantest met twee verschillende testvloeistoffen

TQC PRODUCEERT INSTRUMENTEN EN TOEBEHOREN VOOR HET TESTEN VAN ONDER ANDERE • • • • • •

viscositeit dekkracht lopersvorming droogtijd slagvastheid natte laagdikte

• • • • • •

densiteit vloeiing maalfijnheid elasticiteit metamerie adhesie

TQC is dé RAL distributeur van Nederland!

+31(0)10 - 79 00 100 +31(0)10 - 79 00 129

info@tqc.eu www.tqc.eu

#38/INHOUD

HOE ZORG JE VOOR EEN GOEDE VEILIGHEIDSCULTUUR?

30 Bedrijven in de verfen drukinktindustrie willen dat hun medewerkers ’s avonds weer veilig en gezond naar huis gaan. Daarom is een goede veiligheidscultuur zo belangrijk. Maar hoe creëer je een cultuur waarin het nastreven van veiligheid iets vanzelfsprekends is, zonder erbij na te denken of er opdracht voor te krijgen? Hoe beïnvloed je de menselijke factor? Hoe bereik je dat er van fouten wordt geleerd? Zes experts geven advies.

VERFPRODUCENTEN HELPEN DE SCHILDER EXCELLEREN Juist in een tijd dat prijs en kwaliteit van schilder- en lakwerk onder druk staan, bieden verfproducenten applicateurs de helpende hand om optimaal met hun producten te kunnen presteren. Zo organiseren verfproducenten trainingen voor eindgebruikers en sloot OnderhoudNL een samenwerkingsovereenkomst met de Utrechtse vakschool Nimeto om gezamenlijk de branche-opleidingen inhoudelijk te verbeteren.

#38/2016 VERF& INKT 3

MicroMedia™ X high performance bead mill – the new standard for inks and coatings production. The wet grinding solution: – 50 % specific energy savings* – 50 % faster achievement of target product quality* – Large screen surface guarantees maximized throughput rates and minimized wear * Compared with standard solutions on the market.

MicroMedia™ X – quality meets efficiency. The MicroMedia™ X distinguishes itself by reaching exceptional quality levels and grinding efficiency. Patented features of the MicroMedia™ X series also cut the processing time of inks and coatings. Customers all over the world report reduced production costs and higher profitability. Join us to the future! Bühler Benelux, BE-2800 Mechelen, T +32 15 28 65 23, F +32 15 20 51 02 service.benelux@buhlergroup.com, www.buhlergroup.com/micromedia

Innovations for a better world.

# 38 /INHOUD

INHOUD GUUS DURAY 7 VOORWOORD Droom en wees trots!

COLOUR TECHNOLOGY CONSULTANCY OPTIMALISEERT KLEURPROCESSEN Colour Technology Consultancy ondersteunt de verfen drukinktindustrie bij het optimaliseren en digitaliseren van kleurprocessen. “Daardoor kunnen bedrijven sneller, beter én goedkoper de juiste kleuren aan klanten leveren”, stelt Erik van Biemen. Net als oud-collega en mede-oprichter Roel Gottenbos werkte hij jarenlang bij AkzoNobel voor ze in oktober vorig jaar hun eigen bedrijf begonnen.

IN BEELD 8 PROJECT Hightech paradepaardje van BICCS voor stationshal Arnhem

11 #NWS/SECTOR Selectie van nieuws en ontwikkelingen in de verfen drukinktsector

37 #VVVF/HELPDESK VVVF-helpdesk geeft antwoord op vragen van leden IN BEELD 38 BEROEP Ronald Kool (42) is hoofd planning bij Flint Group ’s-Gravenzande: “Het is iedere dag weer een puzzel die je legt” IN BEELD 40 BEDRIJF Overname Schaepman door Hempel blijkt schot in de roos

43 GASTCOLUMN De menselijke factor bij ongevallen door Jop Groeneweg, Onderzoeker Universiteit Leiden, Werkgroep Veiligheid

45 #NWS/VVVF Nieuws en Service van de vereniging 47 PODIUMPAGINA’S Bedrijven presenteren nieuwe producten en diensten voor de sector

AUTOSCHADEHERSTELBRANCHE ONDER DRUK Voor de serie ‘na de crisis’ polst Verf&Inkt hoe de vele sectoren van de verfen drukinktindustrie ervoor staan. In deel 3 staat de autoschadeherstelbranche centraal. Door veiligere auto’s neemt het schadevolume al jaren af en zijn verfproducenten in een felle concurrentiestrijd verwikkeld om zoveel mogelijk marktaandeel te verwerven, stelt voorzitter a.i. Denis Maessen van de Vereniging FOCWA Schadeherstel.

OP DE COVER Van Wamel B.V. in Beneden-Leeuwen is een gerenommeerde fabrikant van klepelmaaiers, cirkelmaaiers en sorteermachines voor groente en fruit. Baril Coatings levert voor deze toepassingen perfecte langdurige conservering. Toegepast systeem: Unibar ZF Primer + Poluran TC Express HB.

HOE VER ZORG J 18 INFPRODU E VOOR NA D TERVIE CENTEN EEN GO E CR W: CO HELP EDE V ISIS: L VER OUR TEEN DE S EILIGHEID ENIG C C ING HNOLO HILDER SCULTU G E FOC WA Y CONS XCELLEUR? SCH ADE ULTANCREN HER STELY 14 24

Mag azin

e van

de Ve

#38

renigi

ng va

n Ve

rf- en

Druk in

ktfabr ikant en VV VF maa rt 20 16

#38/2016 VERF& INKT 5

Flexibiliteit, voor altijd. Kies ook voor onze label service: • • • • • • •

Speel handig in op de behoefte van de markt Voorkom verspilling en bestel alleen wat je nodig hebt Ga voor 100% recyclebare blikken Houd geen onnodige voorraden meer aan van papieren labels of gedecoreerde blikken Verkrijg een betere positionering dankzij de professionele en onderscheidende uitstraling Maak gebruik van voordelig inkopen bij één partner Geschikt voor cilindrische verfen vloeistofblikken, aerosols en rechthoekige blikken (NIEUW)

#VVVF/VOORZITTER

VOORWOORD DROOM EN WEES TROTS! DROOMT U WELEENS WEG in uw gedachten waar de verfen drukinktindustrie allemaal mee bezig is? Staat u er weleens bij stil welke onmisbare rol de sector in ons dagelijks bestaan speelt? Wanneer u goed om u heen kijkt, zult u zien dat onze industrie bijna overal bij betrokken is. Of het nu gaat om coatings voor mobiele telefoonschermpjes, blikjes gecoate frisdrank, de trein waarin u reist en uw gedrukte krantje leest, de slagbomen die het spoor beveiligen of zelfs de hoogspanningsmasten die de trein van elektriciteit voorzien: de verf -en drukinktindustrie maakt het allemaal mede mogelijk. Laten we daarom vooral trots zijn op de cruciale rol van onze branche in ons dagelijks bestaan. Die trots geldt natuurlijk ook voor alle medewerkers in de verfen drukinktindustrie. Dagelijks zetten zij zich met veel passie en verantwoordelijkheidsgevoel in om hun werk uit te voeren. Ook bedenken ze veilige, milieuvriendelijke en innovatieve oplossingen die de wereld om ons heen een stuk fraaier, communicatiever, duurzamer ĂŠn leuker maken. Gelukkig biedt de aantrekkende economie volop kansen voor de branche om hiermee door te gaan. Laten we die vooral samen oppakken. Dat doen wij ook als branchevereniging door te blijven samenwerken met externe partijen om de prestaties van de sector naar een nog hoger niveau te tillen. Blijf vooral dromen waarmaken en wees trots op de verfen drukinktindustrie. En waar kunnen we dit nog beter tot uiting brengen dan in deze vernieuwde uitgave van ons magazine Verf&Inkt? Ik wens u veel leesplezier!

GUUS DURAY, voorzitter VVVF

#38/2016 VERF& INKT 7

#VERF&INKT/PROJECT

HIGHTECH PARADEPAARDJE VAN BICCS VOOR STATIONSHAL ARNHEM In november 2015 opende het nieuwe NS-station in Arnhem zijn ov-poorten. Om de golvende staalconstructie in de hal en de stalen dakconstructie mooi te maken ĂŠn te houden, koos architect Ben van Berkel voor Qualiprotec, de fluorpolymeercoating van BICCS. De hydrofobe eigenschappen van de coating zorgen voor het zogeheten lotuseffect: water rolt eraf en vuildeeltjes hechten zich niet aan de oppervlakte. Daardoor vallen de onderhoudskosten lager uit en is het staal goed beschermd tegen graffiti. Daarnaast beschermt de Qualiprotec-fluorpolymeercoating uitstekend tegen corrosie en zorgt het voor een zeer goed kleuren glansbehoud. BICCS startte vier jaar geleden met de eerste proefvlakken om de voordelen van de coating in de praktijk te bewijzen. De positieve duurzaamheidstesten en de besparing op onderhoudskosten gaven uiteindelijk de doorslag om voor deze vooruitstrevende techniek te kiezen. BICCS is trots op het eindresultaat, dat uitgebreid in de pers te zien is geweest en dat veel treinpassagiers in de toekomst laat reizen in een comfortabele en prettige omgeving. FOTO: PRORAIL - STEFAN VERKERK FOTOGRAAF

8 VERF& INKT #38/2016

#38/2016 VERF& INKT 9

DYNO ® -MILL ECM-AP High-ef f iciency agitator bead mills

•Hogere productiecapaciteit in kleinere maalkamers. • Eenvoudige kleurwissels met weinig productverlies. • Lage energiekosten en minimale reinigingstijden. • De perfecte oplossing voor kleine en grote batches.

Willy A. Bachofen AG Maschinenfabrik, your expert partner for finest dispersion and wet milling down to nano size particles Willy A.Bachofen AG Maschinenfabrik

ESKENS Process Solutions w w w.e s k e n s .co m info@eskens.com

t +31 172 430 181 t +32 15 45 15 00

02-2014 Vert-Ink AZO N1 nl Pfade 96x267 28.02.2014.indd 1

08.02.14 14:01

#NWS/SECTOR

NWS/SECTOR VOLLEDIG PRODUCTENPAKKET COPPERANT BIOBASED Alle bouwverven van Copperant biobased zijn gecertificeerd door de internationaal erkende instanties Vinçotte en USDA, meldt verfproducent Baril Coatings. Het paradepaardje Copperant Pura krijgt van het USDA instituut een bijzondere vermelding wegens het extreem hoge aandeel biobased grondstoffen. Deze verflijn bestaat uit een multiprimer, een aflak in zijde- en hoogglans en twee multifunctionele muurverven. Naast een zeer hoog biobased-gehalte is de Copperant Pura-lijn ook gecertificeerd met een A+ label voor uitstoot in de werk-/leefomgeving en is deze lijn bewezen veilig voor mens en milieu. www.copperant.nl

NATIONAAL ONDERZOEKSCENTRUM RICHT ZICH OP COATINGS VAN DE TOEKOMST

INKTFABRIKANT SIEGWERK NAAR UTRECHT Inktfabrikant Siegwerk Druckfarben opende 1 januari een Nederlands verkoopkantoor in Utrecht. Het zal intensief samenwerken met het bestaande kantoor in België. www.siegwerk.com PAUL DOKTER ONTVANGT JUBILEUMPLAQUETTE

Capronzuur, gewonnen uit palmolie, is een belangrijke bouwsteen voor de productie van verf. Onderzoekers van Wageningen UR werken aan een methode om hiervoor supermarktafval, zoals groente, fruit en vlees, in te zetten om de palmolie te vervangen.

Nelf Lakfabrieken viert in 2016 het 100-jarig bestaan. Directeur en eigenaar Paul Dokter ontving 27 januari tijdens een personeelsreceptie ter gelegenheid van het jubileumjaar namens de medewerkers een jubileumplaquette. De Nelf verffabriek werd op 31 januari 1916 opgericht in Groningen. Honderd jaar later produceert, ontwikkelt, innoveert en levert de fabriek vanuit het Friese Marrum.

www.wageningenur.nl

www.nelf.nl

ONDERZOEK PRODUCTIE CAPRONZUUR UIT SUPERMARKTAFVAL

SIGMA COATINGS PAKT UIT MET NIEUWE CAMPAGNE

Het Advanced Research Center Chemical Building Blocks Consortium richt zich ook op nieuwe chemische processen en bouwstenen om de coatings van de toekomst te maken. Begin 2016 lichten de initiatiefnemers, waaronder BASF en AkzoNobel, hun plannen verder toe.

MOSSEL INSPIRATIEBRON VOOR WATEROPLOSBAAR POLYMEER

Sigma Coatings startte half januari met een nieuwe reclamecampagne voor de Sigma S2U Nova, de keiharde lak voor binnen. Afnemers kunnen een eigen promofilm maken en deze via e-mail en social media delen met klanten. www.sigma.nl/nova

De Wageningse promovenda Juan Yang ontwikkelde een nieuw polymeer op basis van een trucje van mossels. Het polymeer zou verf op waterbasis beter kunnen laten vloeien en waterresistente coatings opleveren. Het onderzoek waarop Yuan 12 januari promoveerde is mede mogelijk gemaakt door AkzoNobel. www.akzonobel.com

VAN WIJHE VERF VIERT 100-JARIG BESTAAN De Zwolse verfproducent Van Wijhe Verf viert op 1 april van dit jaar het 100-jarig bestaan van het bedrijf. Op die dag is het op de kop af een eeuw geleden dat D.H. van Wijhe en D. Vermeulen samen een groothandel in drogerijen en verfwaren begonnen. Aan deze samenwerking kwam na 12 jaar een vervroegd einde door het overlijden van de heer Vermeulen. Op 1 november 1928 zette D.H. van Wijhe het bedrijf voort met zijn zoons Engelbertus en Jan Tijmen. Honderd jaar later staat de vierde generatie Van Wijhe aan het roer van het familiebedrijf, dat inmiddels is uitgegroeid tot een innovatieve producent van hoogwaardige verfproducten voor binnen- en buitenland. www.vanwijheverf.nl

www.nwo.nl #38/2016 VERF& INKT 11

Will your product last outdoors? Don’t guess when you can test!

accelerated weathering tester

Q-Lab is represented in the Netherlands by:

BENELUXSCIENTIFIC lab technology for research & innovation

xenon test chambers

QUV & Q-SUN testers from Q-Lab are solutions to make weathering and light stability testing both realistic and affordable.

Download a comparison guide to help you decide which is the best option for your business: http://bit.ly/QLABcomparison

INFOR BLENDING BRANCHESPECEFIEKE SOFTWARE (SEMI-) PROCESINDUSTRIE

HANDIGE SOFTWARE VOOR MSDS-EN IN ALLE EUROPESE TALEN!

ERP | BEHEER GEVAARLIJKE STOFFEN | LIMS | DOCUMENT UMENT MANAGEMENT

Recepturen, Berekening VOS-gehalte, Pigment/Vulstof-verhouding, Tracking and Tracing, Analysecertificaat, MSDS, REACH, GHS ........? Dan weten wij waar het over gaat! IT-Partner voor automatisering van al uw bedrijfsprocessen. Wij bieden volledig geïntegreerde ERP of deeloplossingen in de branches: • Chemie & Verf • Farmacie & Voedingssuplementen • Voeding & Drank • Verzorging & Cosmetica

BLENDING NEDERLAND BV HAKGRIEND 18

• 3171 KA

HARDINXVELD-GIESSENDAM

• +31 184 490 367

www.blending.nl

#NWS/SECTOR

NWS/SECTOR BETER NACHTZICHT OP DE WEG DOOR VELUVINE THERMOPLAST

AXALTA 150 JAAR ACTIEF IN DE LAKINDUSTRIE Axalta Coating Systems viert dit jaar het 150-jarig bestaan in de industriële lakkensector. De geschiedenis van het van oorsprong Duitse bedrijf gaat terug tot 1866. Toen ontwikkelde de onderneming de eerste producten. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot een belangrijke producent van vloeibare en poederlakken. Axalta Nederland heeft vestigingen in Breda en Tiel. www.axaltacoatingsystems. com

AKZONOBEL WIL BASF’S INDUSTRIAL COATINGS BUSINESS OVERNEMEN AkzoNobel heeft 17 februari een overeengekomen bod uitgebracht om BASF’s Industrial Coatings business te verwerven voor 475 miljoen euro. De transactie zal technologiën, patenten en handelsmerken omvatten, alsmede de levering aan klanten wereldwijd. Daarnaast zullen twee fabrieken – één in het Verenigd Koninkrijk en één in Zuid-Afrika – worden overgedragen aan AkzoNobel. www.akzonobel.com

MEDEWERKERS MAKEN JONGEREN ENTHOUSIAST VOOR DE VERF- EN DRUKINKTINDUSTRIE Steeds meer bedrijven in de verfen drukinktindustrie zetten zich in om jongeren enthousiast te maken om een opleiding in de chemie te volgen en vervolgens door te stromen in een baan in de sector. De medewerkers staan voor de klas of halen leerlingen naar hun bedrijf. De Stichting C3 helpt de bedrijven bij het uitvoeren van projecten met advies en materialen. Inmiddels zijn de VVVF-lidbedrijven AkzoNobel, BASF, Brenntag, DSM, Nuplex en Van Wijhe Verf B.V partner van Stichting C3. Ook Sun Chemical is sinds kort aangesloten als partner. Bij de partnerbijeenkomst op 11 februari ontving site manager Mike Martens namens Sun Chemical een workshop ‘gastles geven en didactiek’. Een goede voorbereiding is het halve werk. Zijn medewerkers kunnen de leerlingen straks alles vertellen over het productieproces van inkt.

Automobilisten kunnen ’s nachts tijdens natte omstandigheden beter de wegmarkeringen zien op de A2 tussen Den Bosch en Eindhoven. Veluvine leverde namelijk wegmarkeringmateriaal dat ook tijdens natte omstandigheden bijzonder goed reflecteert. Mede hierdoor is de markering beter zichtbaar op rijkswegen, speciaal daar waar Rijkswaterstaat de verlichting reduceert. Thermolit Fabiola is een combinatie van bindmid-

VERFPRODUCENTEN VERFRAAIEN CARNAVAL PRAALWAGENS De VVVF-leden De Vos Verf, Drost Coatings, Strikolith en PPG Industrial Coatings waren betrokken bij de creatie van een kleurrijke praalwagen waarvoor ongeveer 150 liter verf nodig was. Jaarlijks rijden de praalwagens tijdens de carnavalsoptocht door gemeentes. Vaak zijn ze voorzien van vernuftige draaitechnieken en lopen ver-

delen op basis van natuurlijke harsen (bio-based). De betere nachtzichtbaarheid is het gevolg van onder andere grotere inmengglasparels in de thermoplast. Ook biedt het het materiaal een hogere stroefheid dan de huidige markeringen. www.veluvine.nl

klede groepen ervoor die een act uitvoeren. De carnavalsverenigingen De Leuthappers uit Raamsdonksveer en De Daltons uit Raamsdonk bouwden gezamenlijk een prachtige wagen waarmee ze de legende van de Bokkenrijders nabootsten. Na maandenlang las-, vorm-, plak- en schilderwerk, wisten ze, mede dankzij de beschikbaar gestelde verf en lak, de eerste prijs, de publieksprijs en de prijs voor de mooist gebouwde wagen in de wacht te slepen.

www.c3.nl

#38/2016 VERF& INKT 13

#VERF&INKT/INNOVATIEF

Color Technology Consultancy optimaliseert kleurprocessen

SNELLER, BETER EN GOEDKOPER DE JUISTE KLEUREN LEVEREN

14 VERF& INKT #38/2016

#VERF&INKT/INNOVATIEF

Na een jarenlange carrière bij AkzoNobel begonnen Erik van Biemen en Roel Gottenbos in oktober vorig jaar hun eigen bedrijf. “Color Technology Consultancy ondersteunt de verfen drukinktindustrie bij het optimaliseren en digitaliseren van kleurprocessen. daardoor kunnen bedrijven sneller, beter én goedkoper de juiste kleuren aan klanten leveren”, stelt Erik van Biemen.

TEKST: ADRIAAN VAN HOOIJDONK FOTO’S: NIEUWE BEELDEN MAKERS

In de centrale ruimte van het start-up-ondernemerscentrum Area071 in Leiderdorp zijn tientallen jonge zelfstandigen op hun werkplekken druk bezig. De oprichters van Color Technology Consultancy, Erik van Biemen en Roel Gottenbos, vallen op tussen de jonge starters door hun grijze haren. Toch voelen zij zich als vissen in het water in het snelgroeiende, innovatieve centrum. “Voor een relatief lage huur maken wij hier gebruik van uitgebreide gezamenlijke faciliteiten, van supersnel glasvezelinternet en print- en kopieermachines tot leenauto’s. Bovendien is de huur maandelijks opzegbaar in tegenstelling tot veel andere aanbieders van flexibele kantoorruimte. En de bij de huurprijs inbegrepen vrijdagmiddagborrel is iedere keer weer een feest met de uiteenlopende zelfstandigen die hier actief zijn. Kortom, een bijzonder inspirerende werkplek”, vertelt een enthousiaste Van Biemen.

Wat zijn de belangrijkste activiteiten van jullie onderneming? VAN BIEMEN: “Momenteel richten wij ons vooral op de acquisitie van nieuwe klanten. Daarbij onderscheiden wij drie klantgroepen. Ten eerste zijn er de bedrijven die kleurmeetapparatuur en software ontwikkelen. Zij schakelen ons in omdat ze graag willen weten hoe hun producten het beste werken in de verfen drukinktindustrie. Verder werken wij met bedrijven in de maakindustrie die kleuren toepassen in hun producten, zoals de autoschadeherstelbranche, de verpakkings-, automotive-, luchtvaart- en cosmetica-industrie. Daarnaast focussen wij ons op de verfen drukinktproducenten die hun kleurprocessen willen moderniseren van kwaliteitscontrole tot

eindproduct. Vooral bij de kleinere bedrijven uit de sector zien wij enorme verschillen hoe ze kleurtechnologie toepassen.”

Kun je de verschillen toelichten? GOTTENBOS: “De grootste verschillen zitten in de manier waarop bedrijven kleuren maken. Daarvoor gebruiken ze natuurlijke pigmenten uit mijnen en pigmenten die via een chemisch proces zijn verkregen. Het probleem is dat de kwaliteit van de pigmenten nogal kan variëren. Daardoor kunnen kleuren verschillend uitpakken. Sommige bedrijven werken op een ambachtelijke manier en stellen kleuren bij op het oog, terwijl bij de grotere ondernemingen het kleurproces meer is gedigitaliseerd. De grotere spelers hebben colorimetristen in dienst die met geavanceerde meetapparatuur en speciale software het kleurmengproces digitaal kunnen nabootsen. Daarbij wordt de manier waarop het menselijk oog waarneemt in de berekeningen meegenomen om tot het juiste kleurrecept te komen dat vervolgens de computer uitrolt. Ook andere deelprocessen, zoals kwaliteitscontrole in de productie, worden steeds meer gedigitaliseerd.” Kun je dat onderbouwen met een voorbeeld? VAN BIEMEN: “De snelheid waarmee een verfproducent een kleur kan leveren is tegenwoordig steeds belangrijker om de opdracht ook daadwerkelijk binnen te halen. Klanten willen niet meer een kleurenstaal met de post ontvangen. Dat hoeft ook niet, want het is nu mogelijk om de kleuren op locatie te meten en de data vervolgens via internet met de klant uit te wisselen. Die kan vervolgens op locatie #38/2016 VERF& INKT 15

#VERF&INKT/INNOVATIEF

“BEDRIJVEN DIE BINNEN VIJF TOT TIEN JAAR GEEN DIGITALE OPLOSSINGEN VOOR HUN KLANTEN HEBBEN, ZETTEN ZICHZELF BUITEN SPEL”

met een mengmachine zelf de kleuren maken die nodig zijn voor de producten. De autoschadeherstelbranche is een mooi voorbeeld van een sector die al veel gebruikmaakt van de nieuwste technieken.” GOTTENBOS: “In het verleden zochten autoschadeherstellers naar de kleurcode in een auto om de juiste kleur te bepalen. Maar ook de kleurcode is niet precies genoeg om het juiste verfrecept te bepalen. Daarom pakten ze er een nauwkeurige kleurenwaaier bij om visueel de beste kleurvariant te kiezen. Daarna mengden ze de kleuren met een mengmachine of bestelden ze de verf bij de producent. Tegenwoordig maken autoschadeherstellers steeds vaker gebruik van speciale apparatuur om de kleur te meten.” “In de toekomst verwacht ik een centralisering van het proces waarbij er regionale distributiecentra komen waar de juiste kleuren worden gemaakt die een koerier vervolgens bij de schadeherstelbedrijven bezorgt. Daardoor hoeven de bedrijven minder verf op voorraad te houden. Ook huisschilders werken steeds vaker met meetapparatuur om verf direct bij hun leverancier te bestellen. Daarom is het belangrijk dat verfproducenten op deze ontwikkelingen inspelen. Dat geldt ook voor andere trends, zoals de virtualisering van kleurgebruik in de digitale wereld.”

Waar moet je dan precies aan denken? VAN BIEMEN: ”Consumenten bestellen steeds meer producten via internet. Daarom zijn ze gewend aan digitale kleuren op hun beeldscherm. Wanneer je tegenwoordig een auto bestelt, kun je steeds vaker online uit kleuren kiezen die digitaal zijn aangebracht. Verfproducenten brengen ook steeds meer apps op de markt waarmee consumenten bijvoorbeeld de wanden van een woonkamer online kunnen inkleuren om zo de verf uit te kiezen die het beste bij ze 16 VERF& INKT #38/2016

past. De verf is dus eigenlijk al verkocht voor die in de fabriek is gemaakt.” GOTTENBOS: ”Daarnaast zien wij dat ontwerpers, bijvoorbeeld in de luchtvaartindustrie, steeds vaker digitale tools gebruiken om hun ontwerpen in te kleuren. Ook architecten passen dit soort tools meer toe. Ontwerpers krijgen dus digitaal sneller een betrouwbare kleurenindruk van een object, waardoor de bepaling van de kleur in het ontwerp veel sneller tot stand komt. Ze hoeven minder vaak kleurstalen heen en weer te sturen en de ontwerp-maakcyclus is hierdoor veel korter. Wanneer een brug vroeger een nieuwe verfbeurt nodig had, stuurde de verfproducent kleurstalen naar de architect om een keuze te maken. Tegenwoordig gebruiken architecten digitale tools om de brug op hun pc in te kleuren. Wanneer de klant het ontwerp goedkeurt, kan een uitvoerder vervolgens de verf bestellen. Daarnaast passen ze steeds vaker kleine, handige en slimme meetinstrumenten toe om het resultaat te beoordelen. De ontwikkelingen op het gebied van deze kleine meetinstrumenten gaan erg snel, waardoor ze tegenwoordig voor steeds meer toepassingen beschikbaar zijn.”

De eerste kleurenmeetapparatuur kwam begin jaren ’70 op de markt. Hoe heeft de technologie zich sindsdien ontwikkeld? GOTTENBOS: “Bij AkzoNobel werkte ik in 1980 voor het eerst met een kleurenmeetapparaat om meerhoeksmetingen uit te voeren. Dat was een groot, log en kostbaar apparaat dat door de prijs alleen voor de grotere verffabrikanten in hun laboratoria beschikbaar was. Zo rond 1993 was de technologie zo ver ontwikkeld dat autoschadeherstelbedrijven draagbare meetapparatuur konden gebruiken. Sinds 2015 is de derde generatie kleurenmeetapparatuur beschikbaar:

#VERF&INKT/INNOVATIEF

kleine, handige en verrassend goede miniatuurversies waarvan er duizenden verkocht zijn. Als projectleider ben ik nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van deze apparaten.” VAN BIEMEN: “Voor decoratieve verven zijn er nog goedkopere en eenvoudigere meetapparaten beschikbaar. Deze kleine apparaten zijn niet geschikt voor verfproducenten die nauwkeurige metingen willen verrichten, maar schilders en architecten kunnen er goed mee uit de voeten. Met sommige apparaatjes kun je ook bankbiljetten op echtheidskenmerken onderzoeken. Bovendien maakt de medische wereld er gebruik van, bijvoorbeeld om huidaandoeningen te meten. Daarvan zijn er al tienduizenden verkocht.”

CURRICULUM VITAE

Tot slot, waar hopen jullie over vijf jaar met het bedrijf te staan? VAN BIEMEN: “Wij hebben niet de ambitie om het bedrijf uit te bouwen tot een onderneming met tientallen werknemers. Wij willen vooral onze passie voor kleuren en techniek met opdrachtgevers delen. Graag leveren wij een bijdrage aan de optimalisering en digitalisering van kleurprocessen binnen de verfen drukinktindustrie. Daarvoor hoeven bedrijven hun personeelsbestand echt niet uit te breiden. Wij worden regelmatig benaderd door managers die hun kleurprocessen willen versnellen en veronderstellen dat daar meer mensen voor nodig zijn. Maar door nieuwe technologie en de juiste kennis te gebruiken blijkt dat vaak niet nodig te zijn. Uiteraard moeten de bedrijven wel investeren in een veranderproces.” GOTTENBOS: “Wij willen graag dat bedrijven gaan beseffen dat modernisering van hun kleurprocessen geen luxe maar noodzaak is. Met name de kleinere bedrijven, dus niet de multinationals, zullen daar de nodige gevolgen van ondervinden.”

ONDERNEMING:

NAAM: Erik van Biemen LEEFTIJD: 55 jaar WOONPLAATS: Leiden OPLEIDINGEN: Universiteit Leiden, Chemie

AkzoNobel: Global Colour Manager, Color Research Manager, International Color Marketing Manager, Coltechcon NAAM: Roel Gottenbos LEEFTIJD: 60 jaar WOONPLAATS: Leiderdorp OPLEIDINGEN: Haagse leergangen Natuur- en Scheikunde ONDERNEMING: AkzoNobel: Researcher, Project Manager, Color Research Manager, Coltechcon

#38/2016 VERF& INKT 17

#VERF&INKT/SCHILDER

18 VERF& INKT #38/2016

#VERF&INKT/SCHILDER

FABRIKANTEN EN ONDERHOUDNL PAKKEN HUN ROL IN KWALITEITSBEVORDERING

DE SCHILDER HELPEN EXCELLEREN TEKST: MARLOES HOOIMEIJER FOTO: VAN WIJHE VERF

De industrie brengt steeds geavanceerdere verven en autolakken op de markt. Maar wat is een Formule 1-wagen zonder coureur die de auto door en door kent? Juist in een tijd dat prijs en kwaliteit van schilder- en lakwerk onder druk staan, bieden fabrikanten applicateurs de helpende hand om optimaal met hun producten te kunnen presteren. Vier betrokkenen vertellen hoe zij dat doen.

AKZONOBEL DECORATIVE COATINGS: DRUK OP PRIJS EN KWALITEIT AANLEIDING VOOR MAATWERKTRAINING

BAS VOLDERS, Teamlead Application & Field Support: “We constateren dat het schilderwerk steeds sneller en goedkoper moet. Vroeger werd het schilderwerk eerst goed bijgewerkt en kreeg het daarna twee nieuwe lagen. Tegenwoordig worden kale plekken bijgewerkt en gaat er maar één nieuwe laag overheen. Opdrachtgevers verwachten tegelijkertijd meer kwaliteit dan vroeger. Als aanbieder moeten we daarom scherp zijn op onze verfsystemen. Ze moeten robuust zijn in gebruik en zo makkelijk mogelijk kunnen worden aangebracht. Als wij aanpassingen in onze verven doen, bijvoorbeeld om aan REACH-regelgeving te voldoen, zorgen we ervoor dat de schilder daar zo min mogelijk van merkt. Ik vergelijk een blik verf ook wel met een Formule 1-racewagen. Je hebt goed asfalt, goede banden, een goede coureur en een goed pitstopteam nodig om optimaal te presteren. De toegenomen druk op schildersbedrijven vormde voor ons aanleiding om in het land maatwerktrainingen en toolbox meetings te gaan organiseren. Zo weet de schilder – ondanks die druk – zo veel mogelijk uit een blik verf te halen. In november namen bijvoorbeeld 22 Poolse schilders

deel aan onze producttraining over watergedragen verf. In de toolbox meetings voor schilders, over onze producten en verfsystemen, gaan we in op de manier van voorbehandeling en het gebruik van materialen, zoals kwasten, rollers, schuurpapier en spuitapplicaties. We zijn overigens wel afhankelijk van de schildersbedrijven, die ons de tijd en ruimte moeten bieden zo’n maatwerktraining of toolbox meeting te organiseren. Niet alleen voor de directie, maar ook zeker voor de werkvloer. Doordat wij onze eigen groothandels voor professionals hebben, weten we als geen ander wie onze afnemers zijn en kunnen we ze hiervoor actief benaderen. Schilders die eraan deelnemen, kunnen na screening ons keurmerk van Sikkens Quality Painter krijgen. De particuliere klant kan via onze website Sikkens.nl gemakkelijk contact opnemen met een Sikkens Quality Painter in de buurt.”

VALSPAR AUTOMOTIVE: WE TRAINEN IN LELYSTAD VIJFHONDERD PERSONEN PER JAAR

BERT BOS, Training School Manager: “Wij exporteren onze autoreparatielakken over heel de wereld en zien een groot verschil in het kwaliteitsniveau van de eindgebruikers. De autospuiters in West-Eu#38/2016 VERF& INKT 19

Packaging Technics Individual Spa

16/02/2016

More stable. More leak-proof. More secure. The powerful package with extra performance. The new round JET+ and its oval counterpart JETO+ are perfect for the requirements of the construction chemicals industry. They pack heavy goods such as paints, varnish or plasters securely. The robust, compact design can cope with heavy mechanical loads. Thanks to their innovative lid edge system the JET+ and JETO+ also remain reliably leak-proof in the shaker.

Fluorescent pigments FREE OF FORMALDEHYDE Geschikt voor uw verf, inkt of coating Water of solvent gebaseerde formulaties

Vertegenwoordigd door:

Keyser & Mackay Leidsegracht 19 1017 NA Amsterdam

Radglo® GWT Radglo® GRT Radglo® STX Radglo® AFN

T: +31 (0) 20 6263323 E: h.timmer@keymac.com W: www.keysermackay.com / www.radiantcolor.be

jokey.com

#VERF&INKT/SCHILDER

DE SCHILDER HELPEN EXCELLEREN

"AUTOSPUITER IS IN NEDERLAND EEN UITSTERVEND BEROEP"

ropa zijn doorgaans goed geschoold, maar in Oost-Europa heeft de gemiddelde autospuiter geen vakopleiding. Overigens merken we in Nederland wel dat autospuiter een uitstervend beroep is. Er dreigen daarom gaten te vallen in de opvolging. Om dat tegen te gaan, verzorgen we trainingen op ROC’s en nodigen we leerling-autospuiters hier eens per jaar uit. Zo kunnen zij zien hoe geavanceerd het productieproces is. Dat het niet zomaar het eerste-het-beste potje lak is waarmee ze straks gaan werken. Leerlingen reageren daar heel positief op. De technisch adviseurs van Valspar Automotive verzorgen trainingen voor eindgebruikers over heel de wereld, overal met de door onszelf ontwikkelde lesmodules. Daarnaast nodigen we eindgebruikers uit om bij ons op locatie meerdaagse trainingen te volgen, gegeven door onze technisch specialisten. Vorig jaar mei hebben we hiervoor in Lelystad een heel nieuw trainingscentrum, het Business and Technical Centre, geopend. Jaarlijks geven we trainingen aan circa vijfhonderd personen, óók uit bijvoorbeeld het Midden-Oosten, Afrika en China. Bij een onjuiste verwerking van de producten kan de kleur afwijken van de gewenste kleur. Het is belangrijk dat de autospuiter de producten op de juiste manier aanbrengt en hierbij gebruikmaakt van de juiste gereedschappen, zoals de spuitpistolen. Dat soort zaken komen in de training allemaal aan de orde. Wie de cursus succesvol afrondt, krijgt van ons een certificaat. Dit bewijst dat die persoon weet hoe hij het beste resultaat met onze producten kan behalen. Verder leveren we bij ieder product een technisch datablad over hoe het product verwerkt dient te worden. Wanneer er toch iets fout gaat, kan het met allerlei zaken te maken hebben, zoals

gebruik van het verkeerde product, verkeerde applicatie of mengverhouding. In zo’n geval zoeken we met onze klanten altijd in goed overleg naar een oplossing.”

WIJZONOL BOUWVERVEN: DUIDELIJKHEID IN SAMENWERKING VOORKOMT EVENTUELE GESCHILLEN

PETER VAN DIJK, Verkoopleider Prof: “Wij zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit van de verf, de schilder voor de applicatie, dus de kwaliteit van het schilderwerk. We kunnen natuurlijk prima verf maken die met gemak langer dan tien jaar kan overbruggen, maar alles valt of staat met de applicateur. Zo beschouwd leveren wij een halffabricaat. Van onze producten is bekend wat ze kunnen, dat staat op de productbladen, maar nog belangrijker is de praktische kennis van de applicateur van de producten. Om bij te dragen aan zijn ‘vakmanschap’ verzorgen we trainingen en toolbox meetings. Denk aan basistrainingen over verftechnologie, ondergronden en systemen, of aan verdiepingstrainingen over het werken met protective coatings op steenachtige ondergronden. Ook bieden we training aan onderhoudsbedrijven om ze in zeven stappen te leren vinden en binden van de klant. Hiermee willen we hen verder professionaliseren als vakman en ondernemer. Onze trainingen worden zeer enthousiast ontvangen en we hebben er al veel succes mee behaald. #38/2016 VERF& INKT 21

#VERF&INKT/SCHILDER

DE SCHILDER HELPEN EXCELLEREN

" EXTRA INSPANNINGEN NODIG VOOR VOLDOENDE GOED OPGELEIDE VAKMENSEN"

De schilder heeft zich door de jaren heen meer en meer ontwikkeld als de onderhoudsspecialist in de renovatiemarkt. Hij heeft bovendien veel kennis van Resultaatgericht Samenwerken, een langetermijn-partnership tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Daardoor kan de onderhoudstermijn van tien jaar door onze verf worden waargemaakt, met de budgetzekerheid die voor opdrachtgevers zo interessant is. Als we samen met applicateurs deze partnerships aanbieden bij een opdrachtgever, dan maken we die natuurlijk ook samen waar. Duidelijkheid in samenwerking voorkomt eventuele geschillen. We maken met de schilder gebruik van onze eigen ontwikkelde software. Gebaseerd op jarenlange ervaring voorspellen we de levensduur van het verfsysteem, rekening houdend met ondergrond, situering, kleur, etc. De schilder kan hiermee zijn voordeel doen voor bestaand onderhoudswerk, maar zeker ook bij grote nieuwbouwprojecten, die meer en meer overgaan op Design, Build, Finance and Maintain-aanbestedingen.”

KONINKLIJKE ONDERHOUDNL: KWALITEIT SCHILDERWERK ZAL EERDER TOE- DAN AFNEMEN

OKKE SPRUIJT, Directeur: “Wij herkennen ons niet in het soms geschetste beeld dat vakschilders een steeds lager opleidings- en 22 VERF& INKT #38/2016

kennisniveau hebben. Ook ozp’ers, ondernemers zonder personeel, zijn goed opgeleide vakmensen. Wel erkennen we dat er extra inspanningen nodig zijn om in de toekomst voldoende instroom te genereren om aan de vraag te kunnen blijven voldoen naar die kwalitatief goed opgeleide vakmensen, óók als zij als zelfstandig ondernemer verder gaan. Met de oprichting van een nieuwe sector Opleiding binnen OnderhoudNL en een Onderwijs Expertisebureau willen wij daar meer dan in het verleden de regie in voeren. We hebben een samenwerkingsovereenkomst met de Utrechtse vakschool Nimeto gesloten om gezamenlijk het geheel aan branche-opleidingen inhoudelijk te verbeteren. Het gaat allereerst om de kader- en ondernemersopleiding, waarbij ook gastlessen en het gezamenlijk ontwikkelen en aanbieden van trainingen een rol kunnen spelen. Door al deze inspanningen zal de kwaliteit van het schilderwerk eerder toenemen dan afnemen. Van iedere vakschilder mag vakkennis verwacht worden, maar er ligt ook verantwoordelijkheid bij verffabrikanten voor de juiste informatie over het product. Waarvoor is het wel en niet geschikt, en onder welke condities? Bij producten die een nieuwe verwerkingsmethode vereisen, moeten fabrikanten dit duidelijk meegeven, zoals in een producttraining. Uit reacties van onze leden blijkt dat het nu nogal eens voorkomt dat de fabrikant problemen vrij makkelijk afdoet met de opmerking dat het product onjuist toegepast is. Er is dus nog wel verbetering in die relatie mogelijk. Uiteindelijk moeten ze bij geschillen immers samen tot een oplossing komen. In overleg en samenwerking met fabrikanten of de VVVF kan OnderhoudNL eraan bijdragen dat de vakman goed met nieuwe producten uit de voeten kan.”

Your Partner in Coatings Science & Technology CENTRE OF EXPERTISE AND INNOVATION FOR THE COATINGS INDUSTRY

De weg van de circulaire economie: ontwikkeling van vernieuwende coatings met recycleerbare materialen en producten op biobasis.

De circulaire economie staat voor een economisch concept dat kader in de duurzame ontwikkeling, dit in tegenstelling tot de huidige wereldeconomie die is gebaseerd op de lineaire economie. De lineaire economie, die sinds het begin van de industrialisatie wordt toegepast, kan als volgt worden samengevat: ontginnenfabriceren-afdanken. In dit model ontginnen bedrijven grondstoﬀen die ze gebruiken voor de fabricage van nieuwe producten. Deze laatste worden vervolgens verkocht aan een eindgebruiker. De gebruiker ontdoet zich van het voorwerp in kwestie wanneer het niet langer werkt of eenvoudig wanneer het niet langer in de mode is. Dit brengt een toenemend verbruik van natuurlijke hulpbronnen met zich mee, wat kan leiden tot hun uitputting. Parallel aan de schaarser wordende grondstof volgt de kostprijs ervan dezelfde exponentiële groeicurve. Dit houdt een bijkomend risico in voor de bedrijven. Het verbruik, of het nu om levensmiddelen gaat of niet, zal immers niet afnemen. De circulaire economie vormt een economisch en industrieel systeem dat gericht is op het zolang mogelijk in omloop houden van de gefabriceerde producten, hun bestanddelen en de gebruikte materialen. Er wordt uiteraard op toegezien dat men de kwaliteit van hun gebruik kan garanderen. De circulaire economie stoelt op drie principes die beantwoorden aan de uitdagingen waarmee de moderne industriële economieën te maken krijgen: 1. Het natuurlijk kapitaal vrijwaren en ontwikkelen: door de voorraden aan eindige hulp-

bronnen te controleren en door de stroom van hernieuwbare hulpbronnen te stabiliseren. 2. De ontginning van hulpbronnen optimaliseren: door de circulatie van producten, componenten en materialen op hun hoogste prestatieniveau te bevorderen binnen de biologische en technische cyclus. 3. Gunstige voorwaarden in het leven roepen voor de ontwikkeling van een deugdelijk systeem: de schade, veroorzaakt door de diverse menselijke behoeften, zoals voedsel, mobiliteit, huisvesting, gezondheid of onderwijs, beperken en de externe factoren beheersen die te maken hebben met het gebruik van land, lucht en water, maar ook de geluidspollutie of de uitsluiting van toxische stoﬀen en de klimaatverandering.

(De principes van de circulaire economie worden uiteengezet in de rapporten van de stichting Ellen Mac Arthur. Deze stichting werd opgericht in 2010 om de circulaire economie te stimuleren.)

Met andere woorden, de circulaire economie beveelt de volgende waarden aan: hergebruik, recyclage, industriële ecologie en ecoconceptie. Het in vraag stellen van het businessmodel van een bedrijf kan leiden tot een nieuwe benadering: de economie van de functionaliteit (of de economie van het gebruik). De huidige economie baseert zich op de verkoop van het goed aan de consument die er de eigenaar van wordt. De economie van de functionaliteit vervangt dit principe door dat van de verkoop van het gebruik van het goed. Bijgevolg spoort ze bedrijven aan om geprogrammeerde veroudering tegen te gaan en het verbruik van energie, grondstoﬀen, water, enz. te optimaliseren.

De circulaire economie en de economie van de functionaliteit zijn dus nauw met elkaar verweven. De circulaire economie impliceert een globale, coherente strategie, vanaf het ontwerp tot de recuperatie van het goed, wat zelfs kan leiden tot een herdefinitie van de wijze waarop het goed wordt gebruikt. De duurzaamheid van het product vormt een essentieel onderdeel van de eco-conceptie. De eco-conceptie beoogt een minimalisering van de impact van het product op zijn omgeving. Dit gebeurt door al zijn levensfases in acht te nemen vanaf de ontginning van de grondstoffen over de fabricage tot het gebruik, en rekening houdend met de levensduur, de herstelling, de recyclage en de eindverwerking. In dit kader moet het product kunnen worden hersteld, gedemonteerd en hergebruikt, en moeten de materialen waaruit het bestaat, kunnen worden gerecycleerd. Het model streeft naar een maximale beperking van afval. Technische producten worden ontworpen met het oog op de re-integratie van een cyclus via demontage of hergebruik. Om bedrijven te helpen bij hun overgang naar de circulaire economie, ontwikkelt CoRI nieuwe coatings op basis van recycleerbare en biogebaseerde producten. De overgang naar een circulaire economie legt immers de nadruk op hergebruik, renovatie, herstelling en recyclage van materialen en bestaande producten. Wat werd beschouwd als afval kan worden omgezet in hulpmiddelen. Om de twijfels weg te nemen die momenteel nog bestaan over deze transitie, gaat CoRI in zee met de industrie in een context van samenwerking. Deze activiteiten hebben betrekking op de creatie van nieuwe producten op basis van recyclage, maar ook op eco-conceptie. Dat wil zeggen, door vanaf de ontwerpfase rekening te houden met recyclage op het einde van de levensduur van het product. Recyclage biedt ook de mogelijkheid om producten aan te bieden, die goedkoper zijn dan nieuwe producten, aan bepaalde sectoren die op die manier hun bestaande producten kunnen diversifiëren. Veel bedrijven die deze omschakeling maken, zullen vragende partij zijn voor deze nieuwe secundaire hulpbronnen en afval zal niet langer als afval worden bestempeld.

CoRI - Coatings Research Institute - Av. Pierre Holoffe, 21 - BE - 1342 Limelette - Belgium Tel + 32 2 653 09 86 - Fax +32 2 653 95 03 - cori@cori-coatings.be - www.cori-coatings.be

#VERF&INKT/SECTOR

EERDER IN ‘NA DE CRISIS’ Dit is deel 3 van de serie ‘na de crisis’ van Verf&Inkt. Hierin kijken we welke gevolgen de crisis heeft voor bedrijfstakken die banden hebben met de verfen drukinktindustrie. Wat gebeurde er de afgelopen jaren? Is de sector weer opgekrabbeld? En wat zijn de verwachtingen voor de toekomst? In eerdere afleveringen belichtten we de schilder- en onderhoudsbranche en de fabrikanten van kartonnages en flexibele verpakkingen. Deze verhalen kunt u teruglezen via de website van de VVVF (www.vvvf.nl).

NA DE CRISIS: AUTOSCHADEHERSTEL

MINDER REPARATIES, MEER INNOVATIE

TEKST: INGE JANSE

Voorzichtig lijkt de economie uit de crisis te komen. Voor de serie ‘na de crisis’ polst Verf & Inkt hoe de vele sectoren van de verfen drukinktindustrie ervoor staan. In deel 3 staat de autoschadeherstelbranche centraal. “De neerwaartse beweging in het schadevolume die tien jaar geleden begon, zet zich nog steeds voort”, signaleert voorzitter a.i. Denis Maessen van de Vereniging FOCWA Schadeherstel.

24 VERF& INKT #38/2016

De bedrijven in de autoschadeherstelbranche kampen al jaren met dalende schadevolumes van gemiddeld 2 tot 4 procent per jaar. Daar zijn volgens Maessen vele redenen voor: automatische parkeersystemen, adaptieve cruise control, gevaarlijke kruispunten die in veilige rotondes veranderen en de voorkeur van de consument voor kleinere auto’s. De vermindering van het schadevolume resulteert volgens hem in een toenemende professionalisering en efficiencyslag in de bedrijfsvoering van autoschadeherstelbedrijven. “Sommige bedrijven gaan daarin mee, andere niet. Acht jaar geleden opereerden ze in een markt waarin vraag en aanbod goed op elkaar waren afgestemd. Tegenwoordig is er een overcapaciteit van 35 tot 40 procent.” Kortom: te weinig werk voor te veel bedrijven.

MINDER OMZET De krimpende markt heeft ook gevolgen voor de verfindustrie. De leveranciers zijn volgens Maessen in een hevige concurrentiestrijd met elkaar verwikkeld om zoveel mogelijk marktaandeel te verwerven. De komende weken spreekt de a.i.-voorzitter met verfproducenten om een duidelijker beeld te krijgen van de branche. “Het valt mij op dat ze volop bezig zijn om technieken te verbeteren om zo aan te sluiten bij toekomstige ontwikkelingen. Ook maken ze veel werk van innovatie, want de kwaliteit van de coatings stijgt nog steeds.”

#VERF&INKT/SECTOR

FOCWA PRESENTEERT NIEUWE DIRECTEUR Tijdens het FOCWA-congres op 17 februari in Nieuwegein werd de nieuwe directeur van de organisatie voorgesteld. Femke Teeling treedt op 1 maart 2016 aan als directeur van de Vereniging FOCWA Schadeherstel. Teeling zal voor een eenduidige dienstverlening aan de leden tevens de directie voeren over de federatie FOCWA, waaronder behalve FOCWA Schadeherstel ook FOCWA Specialisten en CarrosserieNL vallen. De functie van Teeling is nieuw en vervangt die van voorzitter en secretaris. Ad interim voorzitter Denis Maessen gaf aan dat hij zijn activiteiten geleidelijk aan terugschroeft om per 1 oktober geheel terug te treden. VVVF-directeur Martin Terpstra bezocht het congres en feliciteert namens de VVFF de nieuwe directeur met haar benoeming.

COMPOSIETEN Maessen gaat ervan uit dat de situatie er over vier tot vijf jaar weer anders uitziet door veranderingen in de samenstelling van het wagenpark. “Er rijden dan veel meer auto’s rond die voor een groot deel van andere materialen, zoals composieten, zijn gemaakt. Wanneer een zijplaat beschadigt, rolt er straks wellicht een kant-en-klaar gecoat paneel uit de fabriek. Het belang voor verfproducenten om eerder in het productieproces aan tafel te schuiven bij autofabrikanten groeit”, geeft Maessen aan. De reparatie van de nieuwe materialen vergt veel bijscholing van de autoschadeherstellers, maar ook investeringen in nieuwe voorzieningen in de werkplaats. Maessen: “Er is op termijn dus grote behoefte aan gezonde bedrijven die kunnen investeren in de toekomst. Daar spelen wij als branchevereniging op in met het programma FOCWA Nieuwe Stijl.” KWALITEITSEISEN Het opstellen van kwaliteitseisen waaraan de autoschadeherstelbedrijven moeten voldoen om lid van FOCWA te blijven, is een belangrijke pijler van het programma. “Het moet duidelijk zijn voor welke werkzaamheden een bedrijf is gecertificeerd”, benadrukt de a.i.-voorzitter. “Daar gaan wij meer toezicht op houden. De afgelopen

" KWALITEIT VAN DE COATINGS STIJGT NOG STEEDS"

maanden hebben wij veel tijd en energie gestoken in het creëren van draagvlak voor dit proces binnen de achterban. FOCWA gaat de leden ondersteunen bij de verbeteringen in hun bedrijfsvoering en het opleiden van gekwalificeerd personeel, maar het betekent ook dat wij van een deel van de leden afscheid zullen nemen. Daarom verwacht ik dat er van de huidige duizend bedrijven in 2025 nog zo’n 500 over zullen zijn.”

BRANCHEMONITOR Verder ontbreekt het volgens hem aan gedetailleerde gegevens over de manier waarop de autoschadeherstelbranche nu precies in elkaar steekt. “Wanneer je op onderwerpen wilt sturen, moet je wel over de juiste informatie beschikken”, benadrukt Maessen. “Daarom zetten wij daar stevig op. Eind 2016 kunnen we op hoofdlijnen meer inzicht verschaffen. Zo kunnen autoschadeherstelbedrijven hun eigen positie vergelijken met die van de concurrent. Daarnaast helpt gedetailleerde informatie de brancheorganisatie in de gesprekken met stakeholders, zoals de verfindustrie.” #38/2016 VERF& INKT 25

dols-inTernaTional.eu

Chemicals and service … to boost your business! Beside the sale of chemical specialties, we serve our customers with technical support. Based on more than twenty-five years experience and ongoing investment in our service lab, we contribute to solve many physico-chemical formulation problems. Zuidhoven 7n 6042 PB RoeRmond (nL)

T +31 (0)475 - 315 554 info@doLs-inteRnationaL.eu

Processing Equipment for Coatings & Ink Industry

Uw partner voor kunststof verpakkingen voor: · · · ·

Pigmentpasta Watergedragen autoreparatielak Verf Drukinkt

Zowel standaard standaard potten als speciaalverpakkingen. nagenoeg restloos Zowel potten als leegbare speciaalverpakkingen. Kom voor informatie en voorbeelden van 7 t/m 9 oktober naar naar onze 8408 opkijk deop Eurofinish Voor meer informatie en stand voorbeelden 09 in Gent of kijk op www.bema.nl . www.bema.nl Deltastraat 14, 4301 RC Zierikzee

Tel. +31 111 418807 info@bema.nl

• Mixing • Dispersing • Grinding • Sieving • Filling • All types of grinding media available from stock

E & R B.V. Stoomloggerweg 1 - 3133KT Vlaardingen T 010 4601544 - info@eandr.nl - www.eandr.nl

#VERF&INKT/SECTOR

"SCHADELAST DAALT AL JAREN DOOR TECHNOLOGISCHE VOORUITGANG VEILIGHEIDSVOORZIENINGEN IN AUTO’S"

RABOBANK: AUTO IS MINDER STATUSSYMBOOL De analisten van de Rabobank spraken eind 2015 de volgende onheilstijding uit: “Al jarenlang is er sprake van een dalende schadelast en dat zal zich ook in 2016 en volgende jaren voortzetten. De Rabobank verwacht in 2016 een volumedaling van circa 2 procent vergeleken met 2015.” Volgens de economen zijn daar vele redenen voor: veiligere wegen, minder zakelijke kilometers, economisch klimaat en technologische vooruitgang. Wat ook speelt, is

een psychologisch probleem: consumenten vinden het minder belangrijk om schades te laten repareren. “De auto is minder statussymbool en lichte schades worden minder vaak gerepareerd.” Wie naar de bijbehorende cijfers kijkt, ziet deze observaties voorzichtig terug. Tussen 2011 en 2015 nam het aantal schades af van 1.133 duizend naar 1.097 duizend, een daling van zo’n 3 procent. Ook de gemiddelde kostenpost per reparatie nam in die

periode iets af (van 1.189 naar 1.179 euro), waardoor de totale omzet op dit vlak daalde van 1.347 miljard naar 1.294 miljard euro, oftewel 4 procent. Binnen die omzet vormt spuitwerk met 38 procent de grootste kostenpost. De andere kostenposten zijn onderdelen (28 procent) en manuurtarieven (34 procent). Leveranciers uit de verfindustrie van autoreparatielakken zijn dus in grote mate afhankelijk van het aantal te herstellen autoschades en hun grootte.

VALSPAR: VOL GOEDE MOED DE TOEKOMST TEGEMOET Ja, Valspar merkte ‘absoluut’ dat door de crisis de behoefte van zijn klanten veranderde, want het werkaanbod voor autoschadeherstelbedrijven nam zichtbaar af. Dat zegt Bart de Bruijn, Market Manager West Europa voor Valspar Automotive. “Voor de crisis was de vraag: hoe zorg ik ervoor dat ik tien in plaats van acht auto’s per dag kan afleveren? Tegenwoordig is de vraag: hoe blijf ik winstgevend als het aantal reparatiedoorgangen van acht naar zes is gedaald?” Valspar biedt antwoord op die vraag via zijn productsystemen voor en advies over de toepassingen daarvan bij autoschadeherstel. Zo biedt het bedrijf reparatielakken die sneller en bij een lager energieverbruik drogen of die helemaal geen extra energie nodig hebben. Die heeft Valspar al langer beschikbaar, maar vanwege de crisis heeft de markt nu meer oren naar concrete besparingen. ”Voorheen zochten bedrijven minder snel naar alternatieve producten, maar die mentaliteit is veranderd.”

Lichte groei Sinds een jaar of twee ziet De Bruijn dat de Europese markt voor autoreparatielak weer licht groeit, maar hij verwacht niet dat het niveau van voor de crisis opnieuw bereikt wordt. Dat klinkt weinig optimistisch, maar

de redenen zijn logisch. Wegen worden veiliger en auto’s slimmer, waardoor het aantal autoschades afneemt. Daarnaast worden auto’s steeds sneller economisch total loss verklaard (bijvoorbeeld door dure airbags en verlichtingsunits), waarna reparaties logischerwijs achterwege blijven. Toch is De Bruijn niet bang voor die ontwikkeling. Sterker nog: Valspar ziet zijn marktaandeel juist toenemen. Want terwijl concurrerende marktleiders in de kosten moeten snijden, investeert Valspar juist behoorlijk om zijn activiteiten uit te bouwen. “We zitten in een unieke positie, in de positieve zin van het woord. We zijn onderdeel van één van ‘s werelds grootste coatingproducenten, waardoor we in de gelegenheid zijn grote investeringen te doen. Denk hierbij aan goedkeuring van autoproducenten en digitale kleurmeetapparatuur. Kleinere coatingproducenten hikken eerder tegen dergelijke investeringen aan, terwijl we ten opzichte van marktleiders sneller bestaande businessmodellen kunnen ombuigen naar vragen die horen bij de nieuwe realiteit.”

Trainingscentrum Valspar treedt dus vol goede moed de toekomst tegemoet. Dat blijkt onder meer uit het in 2014 geopende Business &

Technical Centre in Lelystad, goed voor ruim duizend vierkante meter met twee lokalen voor de training van distributeurs en eindgebruikers. Bovendien investeerde het bedrijf in zijn research & development-lab, dat grondig vernieuwd en uitgebreid werd. Verder nam de multinational halverwege 2015 de Amerikaanse refinish-fabrikant Quest Automotive Products over. “Door die acquisitie is het strategisch belang van automotive-refinish binnen Valspar nog verder versterkt.” Voor de toekomst ziet De Bruijn meerdere ontwikkelingen. “Technisch worden auto’s steeds minder universeel, en dus complexer om te herstellen. De consequentie voor ons is dat autoproducenten onze reparatiesystemen moeten goedkeuren, willen we toegang krijgen tot herstelbedrijven die door de dealer zijn goedgekeurd. In 2015 hebben we onze eerste goedkeuringen hiervoor verkregen.” Ook de distributiekanalen veranderen langzaam aan. Want waar vroeger een distributeur overwegend met slechts één coatingleverancier werkte, neemt zij tegenwoordig meerdere merken op in haar assortiment. “Dat is goed nieuws voor Valspar, want hierdoor krijgen we meer toegang tot de markt en zorgen we voor betere verkrijgbaarheid.” #38/2016 VERF& INKT 27

#VERF&INKT/SECTOR

FOTO: BASF COATINGS

COMPLEET NIEUW DISTRIBUTIESYSTEEM VOOR BASF Ook BASF, als leverancier van autoreparatielaksystemen Glasurit en R-M een grote speler in de markt, merkte dat door de crisis de autoschadeherstelbranche veranderde. Marketingmanager Onno van der Louw: “Vroeger waren we vooral bezig met het leveren van lak. Tegenwoordig richten we ons meer op het leveren van toegevoegde waarde voor onze klanten. Denk aan training in efficiency en duurzaamheid, meedenken over specifieke situaties en tips om slimmer en verantwoorder te werken met onze producten.”

Nieuwe inzichten Om goed om te gaan met periodes waarin autoschadeherstelbedrijven minder werk hebben, kijkt BASF mee met zijn klanten naar hun proces. Dat leverde de afgelopen periode onder meer nieuwe inzichten op over hoe vaak een auto verzet moet worden tijdens de reparatie. “Vaak wordt er in hokjes gedacht 28 VERF& INKT #38/2016

waarin de auto moet staan tijdens het traject. Maar is dat echt nodig, of kun je meerdere disciplines ook op één plek uitvoeren, zoals schuren, plamuren, spuiten en afwerken?” Lukt dat, dan gaat er minder tijd verloren tijdens het vervoer én hoeven mensen minder lang op elkaar te wachten.

" LEVERINGEN VANUIT ÉÉN CENTRAAL PUNT" BASF ontwikkelde bovendien duurzamere UV-primers, lakken waarbij je na spuiten geen verhitte cabine nodig hebt om ze te laten drogen. “Je hebt enkel een UV-lamp nodig, waarna de lak al na twee minuten gedroogd is. Voorheen kostte dat 10 tot 15 minuten. Dan kun je dus sneller verder werken.” Ook investeerde het chemiebedrijf in blanke lakken die al na tien minuten bij 60 graden klaar zijn. “Voorheen was dat 20 à 25 minuten. Dat gaat dus niet alleen sneller,

maar zorgt ook voor minder uitstoot door de gasverhitte cabine.”

Duurzaam magazijn Juist dankzij de veranderingen in de sector heeft BASF veel vertrouwen in de toekomst, benadrukt de marketingmanager. “We zien bijvoorbeeld de trend dat autoschades steeds kleiner worden, aangezien de Nederlandse wegen beter en de auto’s slimmer worden. Daar spelen we op in via onze producten en training, zoals onze UV-primer. Daarmee houd je kleine schades ook beperkt en zijn ze snel te repareren.” Ook wijst Van der Louw op BASF’s duurzame magazijn in Maarssen. “We hebben recent geïnvesteerd in de bouw van een compleet nieuw distributiecentrum met kleurmakerij en kunnen nu aan heel Nederland leveren vanuit één centraal punt. Ook bevindt zich hier een grote kleurenmakerij. Dat laat wel zien dat we vertrouwen hebben in onze rol binnen de autoschadeherstelsector.”

Het Worlée Team feliciteert de VVVF met de restyling van Verf & Inkt!

E.H. Worlée & Co. B.V.

Meenthof 17 a

NL-1241 CP Kortenhoef

+31 35 65 61 424

worlee@worlee.nl

www.worlee.com

#VVVF/VEILIG

EXPERTS GEVEN ADVIES

HOE ZORG JE VOOR EEN GOEDE VEILIGHEIDSCULTUUR? Bedrijven in de verfen drukinktindustrie willen dat hun medewerkers ’s avonds weer veilig en gezond naar huis gaan. Daarom is een goede veiligheidscultuur zo belangrijk. Maar hoe krijg je die? Zes experts geven advies. TEKST: ADRIAAN VAN HOOIJDONK

ROB VAN AVEZAATH, EHS-manager (PPG): "Beloon positief veiligheidsgedrag medewerker"

ROB VAN AVEZAATH, EHS-manager van PPG en lid van het VVVF-team Veiligheid Voorop, vindt het belangrijk om medewerkers te belonen die een extra stapje zetten om de veiligheid naar een hoger niveau te tillen. “Bij PPG in Amsterdam bijvoorbeeld krijgen medewerkers die net dat extra stapje zetten een lunchbon voor in onze kantine. Wanneer je iemand beloont en stimuleert om actief mee te denken en te doen, draagt dat bij aan een goed veiligheidsklimaat”, is zijn stellige overtuiging. Van Avezaath is als lid van het VVVF-team Veiligheid Voorop nauw betrokken bij activiteiten om een goede veiligheidscultuur en veiligheidsprestaties bij leden te bevorderen. Hij zet de belangrijkste ontwikkelingen op een rij. “Het team heeft vastgesteld dat het actieplan Veiligheid Voorop van de VNCI goed bruikbaar is voor de VVVF-leden. Dit gaat om het stimuleren van betrokken leiderschap, een excellente implementatie van het veilig30 VERF& INKT #38/2016

heidsbeheerssysteem, deelname aan veiligheidsnetwerken voor betere veiligheidsprestaties en alleen zaken doen met veilige bedrijven. De VVVF streeft ernaar dat zoveel mogelijk bedrijven uit de sector zich aan deze doelstellingen verbinden.”

SAMEN OPTREKKEN Het team helpt de bedrijven om de actiepunten in te vullen. “Zo hebben wij een factsheet gemaakt met de eisen waaraan een goed veiligheidsbeheerssysteem moet voldoen. De kennis en ervaring van de BRZO-bedrijven uit de sector komen daarbij goed van pas voor de kleinere leden. Ook maakten we een plan om een dialoog te voeren met Regionale Uitvoeringsdiensten en andere inspectiediensten. Het eerste gesprek vond plaats met de directeur van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Het was een bijzonder constructieve ontmoeting waarin duidelijk werd dat overheid en bedrijfsleven samen moeten optrekken voor veiligheid”, vat Van Avezaath samen. VEILIGHEIDSCULTUUR DOORLICHTEN Daarnaast zal het VVVF-team Veiligheid Voorop de komende periode beoordelen of de Self Assessment Questionnaire (SAQ) bruikbaar is voor de VVVF-leden om de veiligheidscultuur door te lichten. Royal HaskoningDHV ontwikkelde de vragenlijst in opdracht van Veiligheid Voorop, dat zo één van de Safety Deals met het Rijk uitvoert. De uitkomsten kunnen een goed beeld geven van de huidige veiligheidscultuur, het veiligheidsbeheerssysteem en de integriteit van installaties bij ondernemingen.

#VVVF/VEILIG

Van Avezaath hoopt dat bedrijven met de vragenlijst hun veiligheidscultuur in kaart brengen, verbeterpunten aandragen en zo minder inspecties van overheden krijgen. “Het zou mooi zijn als bedrijven die met de veiligheidsbarometer aan de slag gaan een keurmerk krijgen. De overheid kan zich vervolgens richten op bedrijven die nog niet zover zijn. Daarnaast zou ik het vreemd vinden als overheden bij inspecties andere verbeterpunten vinden dan de bedrijven zelf aandragen. Dan klopt er iets niet.”

LEREN VAN INCIDENTEN Het VVVF-team Veiligheid Voorop stimuleert verder de deelname van bedrijven aan regionale veiligheidsnetwerken om de veiligheidsprestaties te verbeteren. “Het leren van incidenten en het uitwisselen van best practices op veiligheidsgebied komen de prestaties alleen maar ten goede. Zo zijn verschillende vestigingen van PPG aangesloten bij regionale veiligheidsnetwerken”, vertelt Van Avezaath. Daarnaast wijst hij op het belang om alleen zaken te doen met veilige bedrijven in de keten. “Bijvoorbeeld door open overslagbedrijven van gevaarlijke stoffen op hun veiligheidsprestaties te beoordelen op basis van een assessment. Maar ook door goed te letten op de kwaliteit van de contractors die bedrijven in huis halen.” De proactieve houding op veiligheidsgebied van PPG bleef in Amsterdam overigens niet onopgemerkt door de gemeente. Zo ontving het bedrijf eind 2015 een brief van de wethouder Duurzaamheid. Daarin geeft hij onder meer aan dat het bedrijf de afgelopen jaren een duidelijk zichtbare verbetering op veiligheidsgebied heeft doorgemaakt.

ANNEMIEK BOELENS, Trainster Opteamise: "De mens niet uit het oog verliezen"

Meer informatie over Opteamise: www.opteamise.nl

ANNEMIEK BOELENS, Trainster van Opteamise: “De vraag die leidinggevenden vaak aan mij stellen is: hoe kunnen zij met hun team ervoor zorgen dat iedereen zich daadwerkelijk aan de hoge veiligheidsnormen houdt?” Het bedrijf begeleidt al meer dan 15 jaar bedrijven bij het verhogen van hun veiligheidsprestaties. “De regelgeving zal zeker niet minder worden”, merkt Boelens op. “Veiligheid vraagt tenslotte om duidelijkheid. Het is wel essentieel om de mens niet uit het oog te verliezen”, benadrukt de voormalig chemisch ingenieur van Shell Pernis. “Veiligheidsregels werken pas wanneer mensen ze in hun vakmanschap inbouwen.” AFLEIDERS Daarom starten de Opteamise-trajecten altijd met de focus op de meest kwetsbare personen op de werkvloer, zoals operators en onderhoudsmonteurs. “Samen brengen wij de oorzaken in kaart #38/2016 VERF& INKT 31

#VVVF/VEILIG

"ESSENTIEEL DAT MENSEN ZICH BEWUST ZIJN VAN AFLEIDERS WAARDOOR ZE FOUTEN KUNNEN MAKEN"

waarom ze niet veilig kunnen werken en welke oplossingen daarvoor worden aangedragen. Ook wijzen wij op het belang om goed stil te staan bij de mogelijke risico’s vóór ze een opdracht uitvoeren. Daarbij is het essentieel dat mensen zich bewust zijn van afleiders waardoor ze fouten kunnen maken”, licht Boelens toe. Bedrijven die de afleiders voor willen zijn, doen er goed aan om deze voortijdig te beheersen. “Zo kun je bijvoorbeeld beter je mobiele telefoon uitzetten voor je auto gaat rijden”, onderbouwt Boelens met een voorbeeld. In de Opteamise-trajecten ontstaat er een samenspel tussen leidinggevenden en de medewerkers om de afleiders te beheersen. Soms zijn afleiders voor eigen medewerkers niet meer zichtbaar. Bijvoorbeeld wanneer mensen onvoldoende zelfkritisch zijn op hun dagelijkse routines. We noemen dit ook wel onbewuste blindheid. Daardoor worden risico’s niet meer onderkend of zelfs ontkend. Pas wanneer het laat is, wordt de schade van deze blindheid pijnlijk voelbaar.

COMMUNICATIECULTUUR Sommige bedrijven focussen volgens haar te veel op regels en procedures, maar hebben niet goed door wat de afleiders zijn. “Daarom is het belangrijk dat de werkvloer en de leidinggevenden hier open over blijven communiceren. Het beheersen van afleiders is een dialoog die veel inzet vraagt van de betrokken partijen. Met name bij conflicterende belangen zoals productiedruk en veiligheid vereist het een goede communicatiecultuur waarin mensen een constructief conflict met elkaar durven en mogen hebben. Veel mensen vrezen dat dergelijke conflicten negatieve gevolgen hebben, zoals een verslechterde relatie met hun baas. Daar moeten werknemers niet bang voor hoeven te zijn.” Door haar ruime ervaring met bedrijven die de veiligheidsprestaties willen verhogen, herkent Boelens of er een reactieve of pro-actieve veiligheidscultuur heerst. “Wanneer er een planmatige, georganiseerde rust heerst en mensen elkaar durven aan te spreken op onveilig gedrag, afleiders en afspraken nakomen, dan is er een basis voor een pro-actieve cultuur.” 32 VERF& INKT #38/2016

ALI NABIBAKS, Supervisor PPG Amsterdam: "Bespreek oorzaak incidenten om ze in de toekomst te voorkomen"

ALI NABIBAKS, Supervisor van PPG Amsterdam: “Ik vind het essentieel dat iedereen ’s avonds weer veilig en gezond naar huis gaat”, benadrukt supervisor Ali Nabibaks van PPG in Amsterdam. Samen met zijn team van 14 medewerkers zorgt hij ervoor dat de verfproducent de dagelijkse productieplanning haalt. Bewustwording, discipline, training, opleiding, het volgen van regels, procedures en werkinstructies, maar ook betrokken leiderschap zijn volgens hem belangrijke voorwaarden om een solide veiligheidscultuur te creëren. “Wanneer mijn teamleden vinden dat ze een opdracht niet veilig kunnen uitvoeren, ga ik zelf kijken wat er voor nodig is om de klus wel veilig af te ronden. Mijn motto is dan ook: we doen het veilig of we doen het niet.”

" WE DOEN HET VEILIG OF WE DOEN HET NIET" Nabibaks start iedere dag om 9.00 uur met een vergadering waarbij alle supervisors en managers aanwezig zijn. “De eerste vraag is of er nog spills of incidenten zijn geweest. Wanneer dat het geval is, bespreken we de mogelijke oorzaken om ervoor te zorgen dat het in de toekomst niet meer voorkomt. Dit kan bijvoorbeeld door een aangepaste werkinstructie te schrijven voor de medewerkers.” Daarnaast lopen alle personeelsleden, van operators tot managers, regelmatig rondes door de fabriek. Hierbij wijzen zij elkaar op mogelijke onveilige situaties. Ook de vaste contrators kunnen suggesties voor verbetering aandragen.

#VVVF/VEILIG

JEROEN PETERS, Sales Director EMEA (Tronox): "Zet Safety Ambassadors in om veiligheid te vergroten"

JEROEN PETERS, Sales Director EMEA (Tronox): “Bedrijven die de veiligheid naar een nog hoger niveau willen tillen, doen er goed aan om Safety Ambassadors te benoemen.” Dat adviseert Jeroen Peters, Sales Director EMEA van titaandioxideproducent Tronox in de Botlek. “Wij hebben uitstekende ervaringen met deze medewerkers die zich extra betrokken voelen bij veiligheidsonderwerpen.” De Safety Ambassadors komen regelmatig bij elkaar om veiligheidsonderwerpen te bespreken die hun collega’s aandragen. Ook geven ze bij het topmanagement aan wat er nodig is om de veiligheid te vergroten. “Daarom is commitment van de top ook zo belangrijk. Het topmanagement moet altijd het goede voorbeeld geven op veiligheidsgebied. Niet alleen door de benodigde financiële ruimte te bieden voor verbeterplannen, maar ook door medewerkers consequent aan te spreken op onveilig gedrag. Maar omgekeerd geldt natuurlijk precies hetzelfde”, benadrukt Peters. De Safety Roadmap die Peters met zijn collega’s van het Leadership Team heeft opgesteld, is helder over de prioriteiten van het bedrijf. “Veiligheid is absoluut de hoogste waarde. Daarom krijgen alle contractors voor ze bij ons aan de slag gaan uitgebreide veiligheidsinstructies. Ook intern besteden wij veel aandacht aan de bewustwording van veiligheid. Zo heb ik samen met mijn collega’s opgeschreven wat wij er privé en zakelijk aan kunnen doen om zo veilig mogelijk te opereren. Daarnaast zijn wij lid van Deltalinqs en TDMA om met andere bedrijven ervaringen en goede praktijken over veiligheid uit te wisselen.”

CORINE BAARENDS, Projectmanager Veiligheid Voorop: "Sluit aan bij regionale veiligheidsnetwerken"

CORINE BAARENDS, Projectmanager Veiligheid Voorop: “De VVVF is een van de deelnemers van het eerste uur aan Veiligheid Voorop”, weet projectmanager Corine Baarends van Veiligheid Voorop. “En alhoewel de vereniging maar een paar BRZO-bedrijven telt, verspreidt de organisatie het gedachtegoed van het programma voortvarend onder de rest van de leden. Dat vind ik vooruitstrevend”, concludeert Baarends. Ze roept de leden op om de Self Assessment Questionnaire in te vullen. “Het is zeker niet alleen voor BRZO-bedrijven waardevol en leerzaam om zichzelf een veiligheidsspiegel voor te houden, eventuele tekortkomingen in kaart te brengen en daarvoor een verbeterplan op te stellen. Ook de kleinere bedrijven uit de branche kunnen er hun voordeel mee doen.” Daarnaast vindt Baarends het positief dat de VVVF een veiligheidsbeheerssysteem voor haar mkb-bedrijven ontwikkelt. Verder ziet ze graag dat zoveel mogelijk bedrijven zich bij de regionale veiligheidsnetwerken aansluiten. “De komende maanden staan er in de netwerken interessante workshops op het programma, zoals de uitrol van de SAQ-tool en veiligheid in de keten”, weet Baarends. Tot slot benadrukt zij hoe belangrijk het is dat de leden kengetallen aanleveren. Alleen zo kan namelijk de voortgang van de actiepunten uit Veiligheid Voorop gemeten worden. De VVVF verzamelt deze kengetallen via de enquête Coatings Care Performance Indicators. Baarends kijkt er naar uit: “Daardoor krijgen wij een steeds beter beeld van de veiligheidsprestaties van de sector.” #38/2016 VERF& INKT 33

#VVVF/VEILIG

FOTO: NIEUWE BEELDEN MAKERS

" IEDEREEN 'S AVONDS WEER VEILIG EN GEZOND NAAR HUIS"

GERARD ZWETSLOOT, TNO-gastonderzoeker en consultant: "Actieve steun topmanagement essentieel voor invoering nulongevallenvisie"

Meer informatie over het onderzoek: www.zeroaccidents.nl of www.gerardzwetsloot.nl

GERARD ZWETSLOOT, TNO-gastonderzoeker en consultant: “Actieve steun van het topmanagement is de belangrijkste voorwaarde voor een solide veiligheidscultuur”, beklemtoont Gerard Zwetsloot, TNO-gastonderzoeker, consultant en professor aan de University of Nottingham. “Daarnaast is transparante communicatie tussen mensen op de werkvloer en het management over veiligheid essentieel om ongevallen en incidenten te voorkomen.” 34 VERF& INKT #38/2016

Hij baseert zich op de belangrijkste conclusies van een eind vorig jaar afgerond Europees onderzoek naar de succesfactoren voor de invoering van een Zero Accidents Visie. 27 Europese bedrijven met een nul-ongevallen-visie namen deel aan het onderzoek. Via vragenlijsten, interviews en nationale workshops gaven bijna 9.000 respondenten, waaronder 3.500 Nederlandse, inzage in allerlei aspecten van de bedrijfscultuur. Zwetsloot wijst verder op het belang van een bedrijfscultuur waarin fouten kunnen worden besproken zonder dat er meteen een schuldige wordt aangewezen. Dat is volgens hem essentieel om van incidenten te leren en deze in de toekomst te voorkomen. Ook doen bedrijven er goed aan om goede praktijken met elkaar uit te wisselen. “Al deze elementen komen terug in Veiligheid Voorop. Ik vind het een goede zaak dat VVVF-leden zich actief opstellen en aan het programma deelnemen. Tegelijkertijd blijft het een uitdaging, ook voor andere sectoren, om bedrijven die geen lid zijn van een branchevereniging bij de activiteiten te betrekken.”

Maak je ambities waar met VAPRO trainingen!

Trainingen van VAPRO worden gekenmerkt door de praktische toepasbaarheid. De trainingen zijn zo opgezet dat u de training direct aan de praktijk kunt koppelen. Het aanbod van trainingen bestaat dan ook uit een uitdagende mix van theorie en praktijk, waarbij effectieve, herkenbare werkvormen worden ingezet. Leren is doen! Ons aanbod bestaat onder andere uit: 1.

Cursus verfvakman (VVVF erkend)

Cursus kleurmaken (VVVF erkend)

Training aanspreekcultuur

Training effectief communiceren op de werkplek

Training praktisch leidinggeven

Training effectief trainen op de werkplek

Ga naar www.vapro-trainingen.nl voor ons complete aanbod.

Loire 150



Postbus 24090

T 070 337 83 01



2490 AB Den Haag

F 070 320 51 86



VAPRO16_055 adv college 192x256 V3.indd 1

E trainingen@vapro.nl



I www.vapro-trainingen.nl

EMPOWERING PEOPLE AND INDUSTRIES

01/03/16 10:46

ARALONCOLOR.COM

FLUORESCENT PIGMENTS The functional color company®

CREATIVITY MEETS FUNCTIONALITY Lithos Benelux levert het complete Aralon programma voor uw verf, inkt of coating. Hoe kunnen wij u van dienst zijn?

LITHOS BENELUX BV

•

010 - 445 61 00

•

INFO@LITHOSBENELUX.NL

GLANSMETERS Diverse modellen voor het meten van zowel matte, zijdeglans als hoogglans oppervlakken Incl. Biuged Gloss Meter software • Automatische kalibratie • Conform ASTM D 523, DIN 67530, ISO 7668, BS3900 etc. • Simultane weergave 20º/60º/85º • Resolutie: ± 0.1 GU •

Solvica B.V. De Rijnlandse Roe 5 8252 JS Dronten The Netherlands

AUTOMATISCHE FILMAPPLICATOR De automatische filmapplicator stelt u in staat om een nauwkeurige, reproduceerbare verffilm aan te brengen • Variabele snelheid van 2-100 mm/s • Vacuüm bed • Applicatielengte van 250 mm of 350 mm • Te combineren met alle film applicatoren en wire bar coaters van Biuged • Diverse modellen leverbaar met onder andere een externe pomp

+31(0)88 33 10 661 info@solvica.com www.solvica.com

SCHROBVASTHEIDS TESTER Hoogwaardige was- en schrobtester voor het beoordelen van de bestendigheid bij droge of natte belasting Snelheid instelbaar conform de gewenste norm • Digitaal display • Leverbaar met diverse borstels en sponzen • Conform ASTM D 2486, ASTM D 3450, ASTM 4828, DIN EN 11330, etc. •

EXCLUSIVE DISTRIBUTOR OF BIUGED LABORATORY INSTRUMENTS

Vraag onze nieuwe catalogus aan!

M E E T U S AT E U R O C O AT 2 2 - 2 4 M A R C H 2 0 1 6 PA R I S S P E C I A L I S T I N T E S TA P PA R AT U U R V O O R D E V E R F - E N D R U K I N K T I N D U S T R I E

#VVVF/HELPDESK

VRAAG/ANTWOORD AANPASSINGEN VOORWAARDELIJKE PENSIOENREGELING VRAAG: In de nieuwe cao 2015-2017 is de premie voor de voorwaardelijke pensioenregeling in 2016 vastgesteld op 4 procent van het pensioengevende salaris. Met ingang van 1 januari 2016 is bovendien de pensioen- alsmede toekenningsleeftijd aangepast van 65 naar 67 jaar. Wat betekent dat voor mijn medewerkers? ANTWOORD: De premie is vastgesteld op 4 procent, maar werkgevers (en werknemers) die in 2015 deelnamen aan zowel de voorwaardelijke regeling als de pensioenregeling bij PGB, krijgen in 2016 een korting van 1,6 procent. Hoe dit is opgebouwd staat beschreven in het addendum bij het principeakkoord. Medewerkers die reeds berekeningen hebben laten uitvoeren omdat ze gebruik willen maken van de voorwaardelijke pensioenregeling, wordt aangeraden dat opnieuw te laten doen volgens deze nieuwe afspraken. PGB maakt dan een actuele berekening op maat. Vragen over arbeidsvoorwaarden? Stuur een e-mail naar cao@vvvf.nl.

TIP VERF VIA HET INTERNET? Wist u dat bij leveringen van verfproducten via het internet de transportvoorschriften onverkort van kracht zijn? Als leverancier moet u erop toezien dat verpakking, etikettering en documentatie en het transport zelf plaatsvinden volgens de transportwetgeving gevaarlijke stoffen. Voor meer details raadpleeg de VVVF Bundel Transport Informatiebladen. Deze is te downloaden via de VVVF-ledensite of in gedrukte vorm te bestellen bij de VVVF T: 070-444 0680.

UPDATE VEILIGHEIDSINFORMATIEBLADEN VRAAG; Ik ontvang een e-mail update van Veiligheidsinformatiebladen via VeiligmetVerf. Bij wie moet ik terecht als ik mijn gebruikersgegevens wil veranderen?

MINIMALE AFMETING VAN HET ETIKET VRAAG: Onder de CLP moet bij een verpakking van 500 liter of meer de minimale afmeting van het etiket ten minste 148mm x 210mm zijn. Geldt dit ook voor mengsels die niet geclassificeerd zijn, of met alleen de EUH208 zin? ANTWOORD: Nee, dit geldt niet voor mengsels die niet geclassificeerd zijn omdat je geen gevareninformatie hoeft te vermelden. Over de EUH-zin staat in de verordening alleen dat het verplichte informatie is, die je duidelijk leesbaar op het etiket moet vermelden. Als een mengsel een EUH-zin krijgt volgens bijlage II, deel 2 (bijvoorbeeld EUH208), moet deze zin in de rubriek voor aanvullende informatie worden vermeld. Het label moet ook de productidentificatie en de leverancier van de naam, het adres en telefoonnummer bevatten, zie artikel 25 (6). De minimale label afmetingen staan in CLP-bijlage I, tabel 1.3. In artikel 17 staat de informatie die je op het etiket van gevaarlijke stoffen en mengsels moet vermelden. Vragen over REACH of CLP? Stuur een e-mail naar sluer@vvvf.nl.

ANTWOORD: U kunt het beste contact opnemen met de VeiligmetVerf Helpdesk. Zij kunnen vervolgens in het systeem kijken van welke leverancier u de update ontvangen heeft. Indien u dat wenst kunt u uw gegevens laten aanpassen. Vragen over VeiligmetVerf? Stel uw vraag via het vragenformulier op https://www.coatingsds.nl/helpdesk.

TIP UNIFORME LEVERINGSVOORWAARDEN NODIG? Wist u dat u de Nederlandse versie van de Uniforme Leveringsvoorwaarden voor verf en inkt (15e editie) gratis kunt downloaden via de VVVF-ledensite. Vertalingen in het Engels, Frans, Duits, Italiaans en Spaans kunnen leden tegen betaling bestellen bij de VVVF T: 070- 444 0680.

Meer informatie op de VVVF ledensite (inloggen via www.vvvf.nl) en in de nieuwsbrief Verf&Inkt Leden Nieuws (aanmelden via www.vvvf.nl). #38/2016 VERF& INKT 37

#VERF&INKT/BEROEP

RONALD KOOL:

"HET IS IEDERE DAG WEER EEN PUZZEL DIE JE LEGT" 38 VERF& INKT #38/2016

#VERF&INKT/BEROEP

RONALD KOOL (42 JAAR) IS HOOFD PLANNING BIJ FLINT GROUP ‘S-GRAVENZANDE “IK HEB GELEERD VOOR BOEKHOUDER, maar dat vak had ik na tien maanden wel gezien. Na een aantal jaren in de horeca kwam ik in 2000 via via bij Flint Group terecht, waar ik begon als operator. We maken hier heatset-drukinkten, waar onder andere glossy’s en reclamefolders mee worden gedrukt. Ik was erg leergierig en groeide door tot wachtchef. Maar na mijn scheiding in 2010 wilde ik niet meer in ploegendiensten werken, omdat het dan moeilijk zou zijn mijn zoontje in het weekend te zien. Ik kon hoofd planning worden. In die functie moet ik zorgen dat geplaatste orders in productie worden genomen in de fabriek. Dat is een heel logistiek proces: de juiste inkt moet in de juiste hoeveelheid in de juiste verpakking. Op het juiste moment, want een order die vandaag wordt geplaatst, moet in principe de volgende dag op transport kunnen. Het is iedere dag weer een puzzel die je legt. De inktvraag varieert ook door het jaar heen: op topdagen maken we 45 procent meer inkt dan op gemiddelde dagen. Juist doordat de branche onder druk staat, wordt het werk alsmaar dynamischer. Dat vind ik leuk. De vernieuwingen in producten en processen volgen elkaar snel op. Toen ik destijds bij Flint begon, hadden we veel handmatig werk; nu is het proces voor een groot deel geautomatiseerd en sturen we veel meer op efficiëntie en kostenreductie. De meeste mannen in de productie zijn nog langer in dienst bij Flint dan ik. Er werken hier allerlei nationaliteiten. We respecteren elkaar volledig en maken veel grappen met elkaar. Het is heel gezellig onderling, maar er wordt vooral keihard gewerkt. Ik wil het de mannen daarin makkelijker maken door zo goed mogelijk te plannen. Dat vormt mijn motivatie in het werk. Daarmee help ik ook de collega’s van expeditie, die aan het eind van de keten zitten. Het geeft echt een kick als we in loeidrukke tijden toch steeds weer op tijd de orders in de vrachtwagen weten te krijgen. Zoals in het laatste kwartaal vorig jaar. Ik ben er heel trots op dat we toen dag na dag zonder al te grote problemen recordaantallen hebben weten te verstouwen. Natuurlijk mopperde ik af en toe, maar ik heb dat liever dan rustigere periodes, waarin de aandacht soms wat verslapt. Minder leuke kanten van mijn werk? (Er volgt een stilte). Ik vind het jammer dat er minder tijd is dan vroeger om ook met andere afdelingen mee te discussiëren over de te volgen koers. Iedereen krijgt steeds meer zijn eigen specialisatie en verantwoordelijkheden, waardoor je niet meer zo breed op de hoogte bent. Mijn leidinggevende vroeg me laatst waar ik over tien jaar wil staan. Ik zou het eerlijk gezegd niet weten. Momenteel werk ik mijn directe collega op planning verder in. (Lachend). Ik ben nogal slecht in werk aan anderen overlaten, heb snel het idee dat ik het zelf beter kan. Misschien kan ik op termijn meer in de aansturing van de productie betekenen. Maar vooralsnog vind ik voldoende uitdaging in mijn huidige job.”

TEKST: MARLOES HOOIMEIJER FOTO: NIEUWE BEELDEN MAKERS

HOE ZIET RONALDS WERKDAG ERUIT? Ronald Kool begint zijn werkdag om zeven uur (na een half uurtje woon-werkverkeer: van zijn huis in Spijkenisse naar Flint Group in ‘s-Gravenzande). Zijn collega, die een uur vroeger begint, heeft dan al de productiebonnen van de vorige dag geteld. “De afdeling supply chain wil weten hoeveel waarvan is geproduceerd ten opzichte van de forecast, en kan daarmee sturen op voorraadbeheer”, licht Kool toe. Om een uur of negen komen de planners altijd even samen met collega’s van customer services en expeditie om de zaken voor die dag te bespreken: welke orders moeten nog afgemaakt worden en welke nieuwe orders zijn er binnengekomen? Kool: “Bij voorkeur wil ik dat productie alle transporten voor die dag ‘s ochtends klaar heeft staan, zodat we ons ‘s middags op orders voor de rest van de week kunnen richten. Maar dat lukt niet altijd.” In zijn kamer naast de operatorkamer heeft hij een beeldscherm waarop hij precies kan zien waar de productie op dat moment mee bezig is. Als er spoedorders tussendoor komen, loopt het hoofd planning zelf even naar de productieafdeling om af te stemmen. In die gevallen kan het ook voorkomen dat zijn werkdag een uurtje uitloopt. Maar dat zijn “incidenten”, meestal zit hij rond half vier weer in de auto.

BEROEP IN BEELD De verfen drukinktindustrie biedt tal van leuke banen. Maar wat houdt dat werk in de praktijk precies in? Verf&Inkt Magazine vraagt het de mensen zelf.

#38/2016 VERF& INKT 39

#VERF&INKT/BEDRIJF

NA RUIM 180 JAAR IS SCHAEPMAN OVERGENOMEN DOOR HEMPEL. MAAR WAAR OVERNAMES VAAK ACHTERUITGANG BETEKENEN, PROFITEERT DE LAKFABRIKANT IN KAMPEN JUIST VAN DE VELE VOORDELEN DIE ZIJN DEENSE EIGENAAR MET ZICH MEENEEMT. Hij zit er nog maar net, Marco Hoogervorst. De commercieel directeur van Schaepmans lakfabrieken is in juni 2015 bij de coatingfabrikant in Kampen gestart om de internationale ambities vorm te geven. Schaepman is eind 2014 namelijk overgenomen door Hempel, de internationale verffabrikant uit Denemarken. Bovendien nam directeur Berend ten Doeschate na veertig jaar afscheid. “Maar ondanks al die veranderingen hebben we een prima jaar achter de rug”, blikt Hoogervorst terug. “Via het Hempel-netwerk komen we op plekken waar we niet eerder waren.” Hempel zag veel in Schaepman vanwege zijn vermogen om klantspecifieke producten te produceren voor de industriële markt. Ook gooit de Kampense lakfabrikant hoge ogen door meerdere eigenschappen mee te geven aan zijn verven. “We kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat de snelheid van drogen of de opentijd aangepast wordt aan de klantenwens. Ook denken we mee om verwerkingsprocessen te optimaliseren. Zo zoeken we altijd naar toegevoegde waarde voor de klant.”

STIMULERENDE WERKOMGEVING Dat er een klik is tussen Hempel en Schaepman komt volgens Hoogervorst mede door de bedrijfsvoering van de Denen. “Het bedrijf wordt enkel gefinancierd door een gelijknamige stichting. Hempel kan dus niet overgenomen worden en kent geen andere aandeelhouders. Daardoor kun je binnen Hempel écht plannen maken en uitvoeren.” Hiervoor wordt gewerkt met vijfjaarplannen. “Dit zorgt voor een heel stimulerende en aangename werkomgeving.” Wat gaan die vijfjarenplannen Schaepman de komende tijd brengen? Ten eerste: profiteren van de samenwerkingsvoordelen met Hempel en het door de Denen in 2015 overgenomen Jones-Blair, een verffabrikant in Dallas. “Er vinden allerlei uitwisselingen plaats van technologie, verkoopervaring en marketing. Bovendien levert de samenwerking voordelen op voor de IT en logistiek.” Daarnaast gaat Schaepman ouderwets verder met de ontwikkeling van nieuwe producten, zoals nog minder milieubelastende oplossingen. “Daar vragen OEM’s ook gericht naar. In een wereld die bewuster met milieuvraagstukken omgaat, kan onze branche zich niet anders gedragen dan de rest van de economie.” 40 VERF& INKT #38/2016

FEITEN & CIJFERS LOCATIE: Kampen BEDRIJFSGROOTTE: 75 medewerkers PRODUCTEN: industriële coatings (zoals voor landbouwmachines, consumentenelektronica en medische apparatuur), protective coatings (hoogspanningsmasten, stalen bruggen en constructies) en schildersverf AFZETMARKTEN: Nederland en België; in de rest van de wereld vooral aan bedrijven die een relatie hebben met Nederland OMZET: 16 miljoen euro in 2014, sindsdien vormden de jaarcijfers een onderdeel van Hempels bedrijfsvoering Schaepman is lid van de VVVF sinds 1995. Het bedrijf voldoet aan de bindende besluiten van de VVVF, levert de cijfers aan voor VVVF-statistieken, neemt deel aan Coatings Care en VeiligmetVerf. Daarnaast is het bedrijf lid van de Nederlandse Vereniging van Verftechnici (NVVT). Het bedrijf voldoet aan NEN-ISO 9001:2008.

VAN 1800 TOT NU De geschiedenis van Schaepman begint in 1830, als Franciscus Schaepman zijn apothekersbedrijf in Zwolle lanceert. Onder leiding van de familie Ten Doeschate, dat het bedrijf TEKST: INGE JANSE FOTO: NIEUWE BEELDEN MAKERS

in 1910 overneemt, transformeert Schaepman zich naar een verffabrikant. Pas een kleine eeuw later vinden er weer grote veranderingen plaats. In 2007 verhuist het bedrijf naar Kampen. Iets later begint de zoektocht naar de meest geschikte overnamekandidaat, wat Schaepman in 2014 bij Hempel brengt.

#SECTOR/BEDRIJF

OVERNAME SCHAEPMAN BLIJKT SCHOT IN DE ROOS

MARCO HOOGERVORST

ONDERTUSSEN OP DE WERKVLOER “Ik werk hier al ruim 42 jaar. Het is mijn eerste

DIVERSITEIT EN FLEXIBILITEIT

werkgever.” Gerrit van Dijk, de 63-jarige Plant

In de fabriek van Schaepman is geen enkele dag

Manager van Schaepman, is een werknemer

hetzelfde, want er worden heel veel verschil-

zoals er tegenwoordig weinig meer van zijn.

lende soorten producten geproduceerd: van

Na afronding van de schildersschool begon hij

coatings voor vrachtwagens tot lakken voor

als twintigjarige jongeman op het laboratorium,

jachten. “Waar wij heel goed in zijn, is diversiteit

waarna hij via het kwaliteitslaboratorium en de

en flexibiliteit. We maken heel speciale produc-

afdeling planning doorgroeide naar de functie

ten, zoals verf voor de onderkant van strijkijzers,

park biedt. Door het type maalmachines dat

van bedrijfsleider.

maar ook voor chassis van trucks. Dat zijn twee

wij gebruiken, kunnen wij snel van type lak

In zijn werk is Van Dijk verantwoordelijk voor

totaal verschillende werelden.”

wisselen. Ook wisselingen in chargegroottes

het werk van het 35-koppige productieteam.

De afdeling productie moet volgens de bedrijfs-

zijn hierin eenvoudig te realiseren.”

“Ik heb met mensen, machines en processen

leider goed afgestemd zijn op het laboratorium

Deze manier van werken vraagt ook veel flexi-

te maken. Ik hecht erg aan het contact met de

dat de producten ontwikkelt. “Daarnaast kunnen

biliteit van de werknemers, benadrukt Van Dijk.

mensen. Verder houd ik me onder meer bezig

we zeer flexibel werken door op een goed

“Dat maakt het werk tegelijkertijd aantrekkelijk.

met het voorbereiden van en meedenken over

doordachte manier te plannen. Hierbij maken we

Wij leiden onze mensen intern op. Zo raken zij

nieuwe projecten.”

gebruik van de mogelijkheden die ons machine-

gewend aan de manier waarop wij verf maken.”

#38/2016 VERF& INKT 41

Kom kennismaken met de PHOV op de VVVF jaarvergadering. Wij zijn het opleidingsinstituut voor: • Veiligheidskunde

•

Procesveiligheid

• Externe Veiligheid

• Arbeidshygiëne

•

Arbeids- en Organisatiekunde

• BRZO

Onze opleidingen helpen jou om de werkvloer veiliger te maken en een stap vooruit te zetten in jouw carrière. Met onze docenten afkomstig uit de praktijk en autoriteiten op hun vakgebied, kom je verder. PHOV biedt niet alleen opleidingen op open inschrijving aan, maar kan op basis van delen uit elke bestaande opleiding/ cursus een traject op maat maken. Gezien het grote netwerk van PHOV van professionals die werkzaam zijn op een zeer breed gebied van de veiligheidskunde, arbeidshygiëne, procesveiligheid zijn de mogelijkheden bijna onbeperkt. Wil je een oplossing voor jouw specifieke onderwijsvraag binnen het bedrijf en wil je weten hoe wij jou kunnen helpen in jouw carrière?

Een veiligere en gezonde werkomgeving, wellicht dat PHOV daarbij kan helpen?

Kom dan langs bij onze stand op de VVVF vergadering op 17 maart! Wij kijken uit naar jouw komst.

Weerdsingel WZ 32 | 3513 BC Utrecht | T 030 231 82 12 | www.phov.nl | info@phov.nl

PHOV_160202_ADV_VVVF jaarvergadering_192x125_wt.indd 1

01-03-16 13:02

more than chemical safety only!

HEEFT U BEHOEFTE AAN:

• Software om uw VIB’s, WIK’s of labels te maken? • Beter management van uw Volume Tracking? • Vereenvoudiging van uw ongevallen registratie, onderhoud of afval beheer? • Een oplossing om VIB’s ReaCh conform te distribueren? • Een betrouwbare partner om uw VIB’s op te stellen?

DeDoks (VeiligmetVerf):

• Distribueert uw VIB’s aan uw klanten • Verzendt updates automatisch • Zorgt ook dat de klanten van uw klanten de VIB’s kunnen distribueren

• Is volledig internet gebaseerd

Wilt u het werk niet zelf doen?

• Wij stellen de bladen voor u op in tot wel 50 talen en alle GHS-versies

Met EXESS software kunt u:

• Hebben slechts de receptuur, de VIB’s van de

GHS-versies • Voldoen aan alle bijzondere en nationale regelgevingen (o.a. VOC en Detergenten richtlijn) • Uw VIB’s volledig geautomatiseerd distribueren aan uw klanten met volledige tracing en tracking

• Kunnen uw VIB’s versturen aan uw klanten • Andere documenten opstellen op basis van de

Meer informatie? Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek:

T: + 31 (0) 70 - 214 13 40 M.: +31 6 5319 2758 E: Info@TWNL.com W: www.TWNL.com

• VIB’s, WIK’s en labels opstellen in 50 talen en alle

Trade Wind B.V. Haagsche Hof Parkstraat 83 2514 JG DEN HAAG

grondstoffen en de fysische eigenschappen nodig receptuur

• Hebben de mogelijkheid uw producten bij de

Vergiftigingen Informatie Centra te notificeren

#VERF&INKT/MENING

EEN ONGELUK ZIT IN EEN KLEIN HOEKJE DE MENSELIJKE FACTOR BIJ ONGEVALLEN Een bekend spreekwoord luidt: "Een ongeluk zit in een klein hoekje". Als gevolg van een kleine fout kunnen verschrikkelijke ongevallen plaatsvinden, soms ook met schade aan het milieu. Aangezien het meestal een medewerker op de werkvloer is die zo’n kleine fout maakt, is het verleidelijk te denken dat alle aandacht naar deze groep moet gaan bij het nemen van preventiemaatregelen. Bedrijven die zich bij het verbeteren van de veiligheid uitsluitend richten op het veranderen van het gedrag op de werkvloer komen er echter na verloop van tijd achter dat hun veiligheidsprestaties niet verbeteren. Een analyse van een ongeval laat vrijwel altijd zien dat de hoofdoorzaak juist de werksituatie als geheel was en niet de individuele medewerker. En bij het organiseren van het werk zijn veel meer mensen betrokken: van direct leidinggevenden tot de afdeling inkoop en de directie. Een gefingeerd, maar reëel voorbeeld: iemand morst bijvoorbeeld verf en door tijdsdruk is er geen tijd om het op te ruimen. Als er daarna een vorkheftruck op die plek moet remmen maar door de

gladde vloer geen grip op de vloer heeft en doorschiet kan dat nare consequenties hebben. Natuurlijk kan de leiding dan een bord met waarschuwing ophangen: MORS NIET MET VERF! Maar ieder zinnig mens weet dat toch niemand met zo maar verf gaat morsen. Waarschuwingen hebben doorgaans nauwelijks of geen effect omdat die vaak ervaren worden als intrappen van wijd openstaande deuren. Veel effectiever is het om maatregelen te nemen op een structureler niveau: bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat verf zo vervoerd wordt dat er niet gemorst kan worden of ervoor te zorgen dat, als er toch gemorst is, er voldoende tijd is om een en ander op te ruimen en er dus geen risico van een ongeluk meer bestaat. Het is ook goed om na te denken over de vraag of die vorkheftruck daar eigenlijk wel moest rijden. Het is belangrijk dat er in een organisatie een cultuur ontstaat waarin medewerkers er met elkaar voor zorgen dat er een veilige werkplek ontstaat voordat er ongelukken plaatsvinden en niet alleen na afloop maatregelen nemen. Zo’n cultuur ontstaat niet vanzelf: dat kost veel tijd en moeite en voortdurende aandacht van met name het management van de organisatie. De kost gaat inderdaad voor de baat uit, maar de baten zijn groot. Niet alleen gebeuren er minder bedrijfsongevallen waarbij medewerkers gewond kunnen raken, maar doordat de manier van werken wordt aangepakt verbeteren de effectiviteit en de efficiëntie van het bedrijf. Dus organisaties moeten niet meer wachten tot er een kalf is verdronken voordat de put gedempt wordt, maar samen proactief aan de slag om alle aspecten van de bedrijfsvoering te verbeteren. Juist dat kleine hoekje moet dus ook veilig zijn. JOP GROENEWEG, Onderzoeker Universiteit Leiden, Werkgroep Veiligheid

#38/2016 VERF& INKT 43

» » » »

For t ven Bio E er ry t e s r i Ca a em Ch harm &P d Foo

Meet employers from your sector Increase your chances on the labour market Broaden your career perspectives Develop your personal skills

Main Sponsors

Sponsor

Partners

Exhibitors (status 21 -12-2015) 1R. ProQR big R logo (primary)

3R. ProQR big R black logo

Usage: Use primary logo (1R) on white (or very light background). Use 2R and 4R on colored/dark background. Use 3R when only black is available (print only). Color: Pantone: PMS 326 RGB: R0 G170 B161 web: #00aaa1 CMYK: C70 M0 Y40 K0 (or defined by printer) White space: The white space around the logo must be at least 16% of the logo width. That’s roughly the width of the letter Q in the logo. Size: This is the ‘big R’ logo, to use for sizes between 10 and 20 mm. Use regular logo without the big ® sign when size is 20 mm or more. If the ® sign doesn’t print/render right, we can provide a logo without the ® sign. Please contact us.

2R. ProQR big R white on PMS326 logo

4R. ProQR big R white on dark background logo

Media Partners

BCFJOBS

FREE ONLINE REGISTRATION UNTIL MAY 1ST

WWW.BCFCAREEREVENT.NL

#NWS/VVVF

NWS/SERVICE

EERSTE UITGAVE VERFKRONIEK NU ONLINE De VVVF heeft de eerste uitgave van de Verfkroniek als bladerbare PDF op de website geplaatst. Sinds de start in 1928 is het blad van de VVVF van zes pagina’s uitgegroeid tot het moderne magazine Verf&Inkt met tweeënvijftig pagina’s dat ontwikkelingen in de verfen drukinktindustrie in de volle breedte beschrijft. De VVVF beschikt over een uniek archief met handgeschreven exemplaren van de eerste edities van de Verfkroniek. Belangstellenden kunnen bij de VVVF in Den Haag terecht om ook de andere edities in te zien. Bekijk de eerste editie via de VVVF-webpagina Geschiedenis.

NIEUWE INDELING EN PROCEDURE KWARTAALSTATISTIEKEN Per 1 januari 2016 heeft de VVVF een nieuwe indeling van bouwen DHZ-verven ingevoerd. De nieuwe indeling geeft iets meer verfijning waardoor het beter aansluit op de behoefte van de leden, en is compatibel met die van CEPE. Verder is de wijze waarop leden hun om- en afzet in Bouw en DHZ moeten indelen aangepast. Voor meer informatie raadpleeg de ledensite.

SPEERPUNTEN-ILT CONTROLES 2016 De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft aangekondigd in 2016 handhavend op te treden als de kwaliteit van zowel de Transport veiligheidsadviseur als het ADR jaarverslag onvoldoende is. Dit geldt natuurlijk alleen voor ondernemingen die te maken hebben met het vervoer van gevaarlijke stoffen.

DINSDAG 22 NOVEMBER 2016 VVVF BESLOTEN LEDENVERGADERING Reserveer de datum alvast in uw agenda.

NIEUWE CAO VOOR DE VERFEN DRUKINKTINDUSTRIE Werknemers en werkgevers in de verfen drukinktindustrie zijn een nieuwe cao overeengekomen. De nieuwe cao loopt van 1 juni 2015 tot en met 30 september 2017. In die periode gaan de cao-partijen in een werkgroep aan de slag om te komen tot modernisering van de cao. Er is een loonsverhoging afgesproken van 1,75 procent per 1 juni 2015 en van 1,75 procent per 1 juni 2016. Bovendien zijn de leeftijdsschalen van 19 jaar tot en met 23 jaar afgeschaft. De pensioenpremie valt in 2016 ruim 3 procent lager uit dan in het voorgaande jaar, omdat de betaling van de herstelpremie is afgerond. Vragen over arbeidsvoorwaarden? Stuur een e-mail naar cao@vvvf.nl.

MELD BELEMMERINGEN IN REGELGEVING VOORTAAN BIJ HET CHEMIELOKET Wilt u (innovatieve) investeringen doen, maar loopt u tegen belemmerende regelgeving aan? Meld de casus altijd bij de VVVF en bij het onlangs door de rijksoverheid opgerichte Chemieloket (chemieloket@miniez. nl). Op deze manier kunnen de VVVF en het Chemieloket opkomen voor uw belangen en zoeken naar mogelijke oplossingen. Het Chemieloket is een samenwerking van het programma Ruimte in Regels, de Topsector Chemie en de ministeries van EZ, I&M en SZW en is opgezet in overleg met de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI), de Federatie Nederlandse Rubberen Kunststofindustrie (NRK), en de Vereniging van Verf- en Drukinktfabrikanten (VVVF).

VEILIGMETVERF HELPDESK VAN START Heeft u een vraag over de koppeling van een verkoopsysteem aan VeiligmetVerf of over het uploaden of downloaden van veiligheidsinformatiebladen? Voortaan kunt u met vragen terecht bij de helpdesk van VeiligmetVerf/CoatingSDS. De helpdesk is telefonisch bereikbaar van 09.00 tot 17.00 uur via 070-767 0494. U kunt uw vraag ook stellen via een formulier op www.coatingsds.nl/helpdesk

DUURZAAM ONDERHOUD De VVVF en OnderhoudNL gaan binnenkort een eerste ontwerp voor de 'Milieu Voetafdruk Onderhoud' bespreken. De bedoeling is te komen tot een tool waarmee onderhoudsbedrijven op een eenvoudige, uniforme en gedegen manier de duurzaamheid van een onderhoudsproject kunnen aangeven. Over dat ontwerp zullen de VVVF en OnderhoudNL de achterban gaan raadplegen. Eerder waren CEPE, VVVF en OnderhoudNL tot de conclusie gekomen dat het Europese project voor het opstellen van productcategorie-criteria voor de milieuvoetafdruk van coating (de zogenoemde PEF voor coating) geen belemmering vormt om het beoogde instrument in Nederland te gaan introduceren. Voor meer informatie neem contact op met Martin Terpstra VVVF (terpstra@vvvf.nl).

NIEUW PLATFORM OVER ONTSLUITING STOFFENINFORMATIE Het Europees Chemicaliën Agentschap (ECHA) is op 20 januari begonnen met de verdere ontsluiting van informatie over stoffen. Dit gebeurt op vier niveaus: via infocards, een overzicht wetgeving, de brief profiles en via brongegevens. Voor meer informatie raadpleeg de ledensite.

DWINGENDE NEN-NORMEN KOSTELOOS IN TE ZIEN Sinds 1 januari 2016 zijn NENnormen waarnaar 'dwingend' #38/2016 VERF& INKT 45

#NWS/VVVF

wordt verwezen in de regelgeving, kosteloos in te zien. Voor meer informatie raadpleeg de ledensite.

EVALUATIE VAN DE UITVOERING VAN CLP De Europese Commissie is onlangs een onderzoek gestart ter evaluatie van de uitvoering van de CLP-verordening en de verbanden met andere wetgeving. Het onderzoek moet samen met de aanstaande REACH Review informatie genereren voor toekomstige beleidsvorming over chemische stoffen. De vragenlijst is te downloaden via de ledensite.

DOWNLOAD DE BROCHURE ‘ZOVEEL MEER MET HOUTEN KOZIJNEN’ De Stichting Vrienden #van hout, waar de VVVF deel van uitmaakt, heeft een brochure ‘Zoveel meer met houten kozijnen’ uitgebracht. De aangesloten lidbedrijven kunnen de brochure gebruiken in hun commerciële activiteiten ter promotie van houten kozijnen. De brochure is te downloaden via de VVVF-website. Een aangepaste versie met bedrijfslogo is te realiseren via de NBvT.

• ERNAT 100

Lecithin based dispersing additives

• Pigments • Fillers • Minerals

Innovative Ingredients

Chemicals B.V. Stoomloggerweg 1 - 3133KT Vlaardingen T 010 4601544 - info@eandr.nl - www.eandr.nl

46 VERF& INKT #38/2016

COLOFON

VOLG ONS OP TWITTER:

@verfeninkt

VERF&INKT MAGAZINE Verf&Inkt is een uitgave van de Vereniging van Verf- en Drukinktfabrikanten (VVVF). De VVVF behartigt de belangen van de Nederlandse verfen drukinktindustrie. Het blad wordt verspreid onder leden van de branche-organisatie en externe relaties. Verf&Inkt verschijnt vier keer per jaar. Verf&Inkt wil een opinieblad zijn. Dat betekent dat van VVVF-standpunten afwijkende meningen niet uit het blad geweerd worden.

Meld u aan via info@vvvf.nl en u krijgt zo spoedig mogelijk bericht. Meer informatie: T: 070-444 0680 E: info@vvvf.nl. OVERNAME Overname van artikelen uit Verf&Inkt is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. In de meeste gevallen zal die graag worden gegeven. ISSN: 2468-421X

REDACTIE Adriaan van Hooijdonk (Hoofdredacteur) E: hooijdonk@vvvf.nl Catelijne Hopmans (Communicatie VVVF) E: hopmans@vvvf.nl

UITGEVER VVVF Postbus 241 2260 AE Leidschendam T: 070-444 0680 E: info@vvvf.nl www.vvvf.nl

Marloes Hooimeijer, Inge Janse, Annet Huyser (eindredactie) VORMGEVING BEELDR, Amsterdam BLADFORMULE Curve Mags And More, Henk Stoffels, Haarlem ADVERTENTIEACQUISITIE Mooijman Marketing & Sales Julius Röntgenstraat 17 2551 KS Den Haag T: 070-323 4070 E: dm@mooijmanmarketing.nl Advertenties vallen buiten de verantwoordelijkheid van de redactie. DRUK Impressed, Pijnacker ABONNEMENTEN Wie werkzaam is in de verfen drukinktindustrie of op een andere wijze direct of indirect bij de verfen drukinktindustrie betrokken is, kan in aanmerking komen voor een kosteloos abonnement op Verf&Inkt.

© VVVF Alle rechten voorbehouden. Behoudens de door de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd (waaronder begrepen het opslaan in een geautomatiseerd gegevensbestand) of openbaar gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de VVVF. De bij toepassing van art. 16B en 17 Auteurswet 1912 wettelijk verschuldigde vergoedingen wegens fotokopiëren, dienen te worden voldaan aan de Stichting Reprorecht, Postbus 882, 1180 AW te Amstelveen. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur (s), redacteur(en) en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of onvolkomenheden.

#VVVF&PODIUM

VVVF&PODIUM

VVVF BIEDT BEDRIJVEN EN KENNISCENTRA EEN PODIUM OM KENNIS EN ERVARING TE DELEN MET DE VERF- EN INKTBRANCHE

BENELUX SCIENTIFIC / BLENDING / BUHLER / CORI / DOLS / E & R CHEMICALS / ESKENS / HILDERING PACKAGING / KEYSER & MACKAY / LITHOS BENELUX / MUS VERPAKKINGEN / PHOV / SOLVICA / TRADE WIND / VAPRO / WORLﾃ右 CHEMIE #38/2016 VERF& INKT 47

#VVVF&PODIUM

BENELUX SCIENTIFIC

Benelux Scientific organiseert op 7 april een Q-Lab workshop

Q-Lab organiseert wereldwijd workshops omtrent de basisprincipes van verwering- en lichtstabilieittesten met onderwerpen als: • Invloed van licht, warmte en vocht • Waarom het bovenstaande getest moet worden • Buitentesten en laboratoriumtesten • De juiste testen voor uw applicaties De workshops geven praktische informatie omtrent de wetenschap achter verwering en het testen hiervan. Wanneer u moet kiezen voor buitentesten en wanneer voor laboratoriumtesten. Tijdens de workshops worden de zogenaamde xenon arc testers en fluorescent UV (QUV) testers, de twee meest gebruikte labtesten, met elkaar vergeleken. Daarnaast wordt gekeken welke apparaten voor uw applicaties het meest geschikt zijn. Het begrijpen van verwering kan uw productkwaliteit verbeteren door: • Het vermijden van kostbare productieproblemen • Het bepalen van nieuwe specificaties • Het verbeteren van uw bestaande producten • Het op de markt brengen van nieuwe producten Deze workshop wordt georganiseerd door Benelux Scientific in samenwerking

BENELUXSCIENTIFIC lab technology for research & innovation Benelux Scientific 44 RI straat 33 4051 AP Ochten

met Q-Lab. Het doel is bestaande en toekomstige gebruikers van apparatuur voor verouderingstesten samen te brengen en meer inzicht te geven in de

www.benelux-scientific.nl (06) 46334970 info@benelux-scientific.nl

achtergronden van verouderingstesten. Tevens komen de mogelijkheden die Q-Lab te bieden heeft aan bod. Als deelnemer kunt u ervaringen uitwisselen met andere gebruikers en de specialisten van Q-Lab en Benelux Scientific.

BLENDING

Heeft u nog het overzicht op al uw documenten? Dat ERP en Document Management bij elkaar horen begrijpen ze bij Blending Nederland als geen ander. Niet voor niets focussen ze daarom op een geïntegreerde oplossing. Directeur Rob Schuurman vertelt waarom digitalisering van documenten een belangrijk speerpunt is voor de toekomst. Hoe begon het? Al vele jaren biedt Blending Nederland een branchegerichte ERP-oplossing voor de (semi-)procesindustrie. In de chemische, farmaceutische en voedingsindustrie bieden zij een oplossing die in hoge mate aansluit bij de standaard eisen die in deze branches leven. “Zo zijn recepturen het middelpunt van ons systeem”, vertelt Rob Schuurman. Document Management Bij de klanten van Blending Nederland klinkt steeds vaker de wens om documenten gestructureerd te beheren en digitaal te verspreiden. Werkstromen (workflows) worden bij voorkeur elektronisch afgehandeld, zowel binnen als buiten het bedrijf. Veel documenten komen uit het ERP, of de informatie uit de documenten moet er juist aan worden toegevoegd. Dat Blending Nederland daarom gekozen heeft voor systemen die diep met elkaar geïntegreerd kunnen worden is logisch. Blending Nederland BV Hakgriend 18 3371 KA Hardinxveld-Giessendam

48 VERF& INKT #38/2016

www.blending.nl (0184) 490367 rschuurman@blending.nl

“Denkt u maar eens aan een factuur die u ontvangt. Als de inkooporder al is geautoriseerd hoeft u de factuur alleen nog maar te vergelijken met de inkooporder. Wanneer je dit helemaal automatiseert scheelt dat enorm veel tijd.”

#VVVF&PODIUM

BUHLER BENELUX

Providing demanding wet-grinding and dispersion solutions Bühler is a leading global provider of process technologies for wet-grinding and dispersion applications. Its solutions are distinguished by high productivity and quality as well as low operating costs. MicroMedia X now with metal-free process zone The high-performance bead mills of the MicroMedia series have been fine-tuned to applications involving micro-grinding beads. The use of silicon carbide and polyamide now enables also materials to be processed that are not allowed to contact metal or become discolored – for example ceramic pastes or electrode materials for batteries. The new process unit can easily be retrofitted to older SuperFlow and MicroMedia X series machines. Cenomic now for smaller batches With its Cenomic, Bühler has a proven wet-grinding solution in its portfolio for applications such as the manufacture of high-grade coatings or printing inks. This flexible bead mill can be used in the pass-through or circulation mode. The Cenomic™1, which has been optimized for smaller batches up to about 500 kilograms is new in our portfolio. In its smallest design version up to Bühler Benelux Bedrijvenlaan 3 2800 Mechelen - BE

www.buhlergroup.com (0032) 490450180 service.benelux@buhlergroup.com

now, the system is excellently suited to the needs of, say, specialty coatings producers that wish to manufacture small batches or of mid-size companies that require a cost-efficient wetgrinding solution.

COATINGS RESEARCH INSTITUTE

De weg van de circulaire economie: vernieuwende coatings De circulaire economie vormt een economisch en industrieel systeem dat gericht is op het zolang mogelijk in omloop houden van de gefabriceerde producten, hun bestanddelen en de gebruikte materialen. Er wordt uiteraard op toegezien dat men de kwaliteit van hun gebruik kan garanderen. De circulaire economie beveelt de volgende waarden aan: recyclage, industriële ecologie en eco-conceptie. Om bedrijven te helpen bij hun overgang naar de circulaire economie, ontwikkelt CoRI coatings op basis van recycleerbare en biogebaseerde producten. De overgang naar een circulaire economie legt immers de nadruk op hergebruik, renovatie, herstelling en recyclage van materialen en bestaande producten. Wat werd beschouwd als afval kan worden omgezet in hulpmiddelen. Om de twijfels weg te nemen die momenteel nog bestaan over deze transitie, gaat CoRI in zee met de industrie in een context van samenwerking. Deze activiteiten hebben betrekking op de creatie van nieuwe producten op basis van recyclage, maar ook op eco-conceptie. Dat wil zeggen, door vanaf de ontwerpfase rekening te houden met recyclage op het einde van de levensduur van het product. Recyclage biedt ook de mogelijkheid om producten aan te Coatings Research Institute Avenue Pierre Holoffe 21 1342 Limelette - BE

www.cori-coatings.be (02) 6530986 lefevre.c@cori-coatings.be

bieden, die goedkoper zijn dan nieuwe producten, aan bepaalde sectoren die op die manier hun bestaande producten kunnen diversifiëren.

#38/2016 VERF& INKT 49

#VVVF&PODIUM

DOLS INTERNATIONAL

Chemicals and service ... to boost your business Sinds oktober vorig jaar heeft het ‘technical team’ van Dols International zijn intrek genomen in het nieuwe laboratorium op Zuidhoven 9 & 9N. Door extra investeringen in apparatuur en inmiddels twee fulltime aangestelde medewerkers wil Dols International een volgende stap zetten in het uitbreiden van de technical support. Daarnaast zullen we ons gaan richten op de ontwikkeling van nieuwe grondstoffen voor zowel de coatings- als de constructiemarkt. Twee productgroepen zijn in ontwikkeling. Enerzijds onze ‘tensioactives’ ‘Dolfynox‘ ter bevordering van de benatting van de ondergrond en ter beïnvloeding van de oppervlaktespanning van de coating zelf. Anderzijds richten we ons op het verhogen en uitbreiden van onze eigen ‘Purecryl‘ bindmiddelen. Voor meer informatie over de producten en technical service, neem contact op met Dols International BV +31(0)475-315554

Dols International BV Zuidhoven 7N 6042 PB Roermond

www.dols-international.eu (0475) 315554 info@dols-international.eu

E & R CHEMICALS

The Future of Carbon Black is Green! We believe high performance, sustainably sourced materials at competitive prices will drive future success in the coatings industry. Our new carbon black pigments are produced in fully automated, state of art production facilities to upcycle our products from end-of-life tires. By carefully preselecting our feedstock we manufacture products of consistent & high quality to precise specifications. For coatings applications we manufacture two grades that prove to be an unique alternative for a wide range of current furnace and gas black grades: NEPtune C60 and NEPtune C80. NEPtune (Net Energy Positive) pigment production, produces more energy than it consumes. BlackBear Carbon offers important guarantees: - One to one replacement, suitable for industrial coatings especially in full tone and tinting applications. - Easy to use, easy to handle, very low dusting, optimal and low energy dispersing properties. - Safe, non-toxic, low Ph. value. - Sustainable, greenest solution for carbon black pigments, with huge positive environmental impact. - No “green” price premium. E & R Chemicals B.V. Stoomloggerweg 1 3133 KT Vlaardingen

50 VERF& INKT #38/2016

www.eandr.nl (010) 4601544 sales@eandr.nl

Upcycled from end-of life tires, this circular economy approach is the reason we can proudly say, “the future of carbon black is green”. Represented in the Benelux by E & R Chemicals B.V. - For Innovative Ingredients…

#VVVF&PODIUM

ESKENS PROCESS SOLUTIONS

Renzmann’s ROTO: zet verbruik om in winst

Het kaf van het koren scheiden is ook in de grafische industrie mogelijk. Zo is waardevolle solvent scheiden van de verontreiniging om zuivere solvent te verkrijgen een proces dat veel oplevert. In solvent, maar ook in geld. Omdat solvent recovery zichzelf terugbetaalt – zowel economisch als ecologisch – ontwerpt RENZMANN sinds 1969 destillatiemachines voor de grafische industrie. Zij weten precies wat nodig is voor zo’n proces. De beste oplossing voor solvent recovery De ROTO destillatiemachine van RENZMANN heeft een terugwinpercentage van 95% wanneer het op solvent recovery aankomt. Maar dat is niet het enige. Een nieuwe machine wordt dusdanig aangepast aan uw specifieke wensen dat deze zichzelf binnen twee jaar terugverdient. Een goede deal voor u en het milieu! Geavanceerde techniek, makkelijk in gebruik RENZMANN is ook gebruikersvriendelijk. Alle functies worden bedient door een ON/OFF knop. De geïntegreerde rotor zorgt ervoor dat de destillatieketel niet handmatig schoongemaakt hoeft te worden. De ROTO haalt het meeste uit uw solvents en kan 30 tot 60 liter solvent per uur verwerken. Het is zelfs mogelijk hier een automatisch continuproces van te maken. Perfecte combinatie met wasinstallaties

Eskens Process Solutions B.V. Distributieweg 6 2404 CK Alphen aan den Rijn

www.eskens.com (0172) 430181 info@eskens.com

RENZMANN plaatst destillatiemachines vaak in combinatie met één van hun wasinstallaties. Interesse? Neem dan contact met ons op.

HILDERING PACKAGING

Verf veilig per pakketpost versturen Net als andere producten wordt ook verf steeds vaker via het internet besteld en verstuurd per post. Er gaat wel eens wat mis. Bij een val beschadigt het blik. Lekkende verf in de bestelauto of in het distributiecentrum is natuurlijk niet wenselijk. Om dit te voorkomen is de verstuurder vaak eindeloos bezig met bubbeltjesfolie en tape, schuimvlokken toevoegen in de doos en ook die weer helemaal rondom dicht tapen. Hildering Packaging bedacht een simpelere en snellere omverpakking voor het versturen van verfblikken. Het bestaat uit twee kunststof schaaldelen van 100% gerecyclede kunststof en een kartonverpakking die precies op maat gemaakt is voor het verfblik. De kunststof schaaldelen klikken eenvoudig boven en onderop het verfblik, waarna het geheel in de precies passende omdoos met autolock geplaatst wordt. Alleen nog een stuk tape over de bovenkant en de doos is klaar voor verzending. Bij een mogelijke val vangen de schaaldelen de klap op en zorgen voor extra klemkracht van het deksel op het blik. De ontvanger heeft er ook wat aan want de schaaltjes kunnen uitstekend dienst doen als druppelvanger of om het blikdeksel en een natte kwast op neer te leggen. Hildering Packaging B.V. Zandvoortstraat 69 1976 BN IJmuiden

www.hildering.com (0255) 512801 info@hildering.com

#38/2016 VERF& INKT 51

#VVVF&PODIUM

KEYSER & MACKAY

Chemicals and service ... to boost your business Radiant Color is Europees marktleider in de ontwikkeling en productie van fluorescerende pigmenten voor o.a. verven, inkten en coatings. U kunt rekenen op een kwalitatieve technische ondersteuning. Met plezier adviseren we u de geschikte serie voor uw applicatie. Innovatie is hét sleutelwoord van Radiant Color. Onze innovatiedrift zorgt voor nieuwe ontwikkelingen waarbij veiligheid hoog in het vaandel staat. Zo biedt Radiant Color hoogwaardige, milieuvriendelijke en kwalitatief hoogstaande fluorescerende pigmenten zónder formaldehyde aan: • Radglo GWT voor watergedragen verven, coatings en zeefdruk inkten. • Radglo GRT voor verven, coatings, zeefdruk- en gravure inkten op solventbasis. • Radglo STX, een wateroplosbare toner voor flexo- en gravure inkten. • Radglo AFN, een waterdispersie voor flexo- en gravure inkten, ook geschikt voor watergedragen coatings en textiel drukinkten. Vindt u geen geschikt product voor uw toepassing? Informeer vandaag nog bij één van de vakspecialisten van Keyser & Mackay.

Keyser & Mackay Leidsegracht 19 1017 NA Amsterdam

www.keysermackay.com (0031) 20 6263323 h.timmer@keymac.com

Samen zoeken we naar de geschikte oplossing!

LITHOS BENELUX

ARAQUA: Formaldehyde vrije fluorescerende pigmenten

een uitstekende stabiliteit in watergedragen formuleringen. Vergeleken met formaldehyde bevattende pigmenten bieden de ARAQUA-10 pigmenten 70% meer lichtstabiliteit in acrylformuleringen. In vergelijking met benzoguanamine

Lithos Benelux levert de nieuwe serie ARAQUA van de Duitse

pigmenten is de lichtstabiliteit zelfs 400-500% hoger.

producent ARALON. De unieke nieuwe technologie achter ARA-

Wij zijn ervan overtuigend dat u met onze ARAQUA 10 serie de beschikking

QUA is speciaal ontwikkeld om de fluorescentie en kleurkracht te

heeft over de best beschikbare prestaties op dit moment. Mogen wij u een

verbeteren in watergedragen formuleringen.

monster sturen? Lithos Benelux adviseert u graag verder over ARAQUA! Of

Ten opzichte van oudere technologieën van formaldehydevrije

over één van de overige beschikbare series:

fluorescerende pigmenten, bieden de ARAQUA-10 pigmenten ARACO: paints & coatings ARAGEN: formaldehyde free pigments ARASOL: aerosols ARADIS: pigment dispersions ARAMARK: highlight emulsion inks ARAPRINT: printing inks Bij Lithos Benelux bent u ook aan het juiste adres voor: • Pigmenten: metallic, glow in the dark, thermochroom, fotochroom, fluorescerend • Antislippoeders (HDPE/PP) • Vezels – vulmiddel/decoratie/versterking Lithos Benelux BV Kon. Wilhelminahaven NZ 21-26 3134 KE Vlaardingen

52 VERF& INKT #38/2016

www.lithosbenelux.nl (010) 4456100 info@lithosbenelux.nl

• Stewathix – thixotropeermiddel • Zeoflair – specialty zeolites for odor/VOC removal • ECO PR 7 – ecologisch reinigingsmiddel voor de verwijdering van pigmenten

#VVVF&PODIUM

MUS VERPAKKINGEN

Bewust blik voor de toekomst Blikverpakkingen bieden als geen ander de beste bescherming voor je product. Dit geldt ook zeker voor het verfblik. Hoewel het klassieke ronde verfblik door de jaren heen qua uiterlijk niet zoveel is veranderd, zijn er talloze verbeteringen doorgevoerd waardoor blik nog altijd als meest gekozen verpakking geldt in de verfen chemiemarkt. De keuze van zowel bedrijven als consumenten om steeds vaker voor een verpakking te kiezen die zo min mogelijk B iedt 100% bescherming

afval veroorzaakt komt het verfblik ten goede. Wanneer we de voordelen van

L ange levensduur

blik op de juiste manier in de markt blijven communiceren, zal het verfblik haar

I deaal voor gevaarlijke goederen

nummer 1 positie in de toekomst kunnen verstevigen.

K rachtig, onbreekbaar, veilig en betrouwbaar Waarom kiezen voor blik? • Efficiënt op afvullijnen • Geen of weinig omverpakking nodig • Beschermt milieu tegen inhoud • Hoogste recycling percentage • Eenvoudig uit afvalstroom te halen • Oneindig recyclebaar • Recyclebaar zonder verlies van kwaliteit • Duurzaam gebruik van grondstoffen Mus Verpakkingen BV Herfordstraat 9 7418 EX Deventer

www.musverpakkingen.nl (0570) 629229 info@musverpakkingen.nl

PHOV

Verhoog veiligheid binnen het bedrijf, volg een opleiding bij PHOV! PHOV geeft al meer dan 25 jaar de opleiding Veiligheidskunde. Daarnaast verzorgen wij onderwijs op het gebied van Procesveiligheid en Arbeidshygiëne (zowel op middelbaar als op post-HBO niveau) en natuurlijk ook de MVK. Sinds 2015 is er ook een Kopopleiding A&O (Arbeid en Organisatie) te volgen voor HVK’ers en AH’ers. De PHOV is voortgekomen uit TNO, Haagse Hogeschool, Hogeschool Utrecht en Zuyd hogeschool. Door de bundeling van de krachten van deze instituten is het niveau van de opleidingen van zeer hoge kwaliteit. De docenten betrokken bij de opleidingen spelen hierbij de hoofdrol: deze zorgvuldig geselecteerde autoriteiten op hun vakgebied helpen de cursist verder in hun kennisbehoefte! Zij ondersteunen de cursist bij het realiseren van de persoonlijke leerdoelen en het oplossen van de eigen praktijkcases. De PHOV is een stichting en heeft dus geen winstoogmerk; begrijpelijk is dan ook dat kwaliteit van het onderwijs onze grootste zorg betreft. PHOV biedt niet alleen opleidingen op het gebied van de veiligheidskunde en procesveiligheid, maar kan op basis van delen uit elke bestaande opleiding/ PHOV Weerdsingel WZ 32 3582 BA Utrecht

www.phov.nl (030) 2314508 info@phov.nl

cursus een traject op maat maken. Gezien het grote netwerk van PHOV van professionals die werkzaam zijn op een zeer breed gebied van de veiligheidskunde zijn de mogelijkheden bijna onbeperkt.

#38/2016 VERF& INKT 53

#VVVF&PODIUM

SOLVICA

Biuged presenteert Xenon Testkamer De firma Biuged Laboratory Instruments Co. Ltd. is leverancier van hoogwaardige laboratorium testapparatuur voor de verfen drukinktindustrie. Met de Xenon Testkamer BGD 866 introduceert Biuged een van haar nieuwste producten. Dit is de eenvoudigste en meest economische Xenon tester uit het programma van Biuged. Daarnaast levert Biuged een breed assortiment multifunctionele Xenon testkamers met touchscreens. Biuged is opgericht in 1963, en deze firma is inmiddels uitgegroeid tot een van de leidende producenten op het gebied van testapparatuur. De R&D afdeling van Biuged doet continu onderzoek naar nieuwe productontwikkelingen. Zij doet dat in samenwerking met de erkende standaardisatieorganisaties. Dit resulteert in de ontwikkeling van de modernste testapparatuur voor het onderzoeken van verven en drukinkten. Biuged maakt hierbij altijd gebruik van de meest geavanceerde hedendaagse technologieën en haar jarenlange expertise. De productafdeling van Biuged besteedt alle mogelijke aandacht aan de productie van testapparatuur met de hoogst mogelijke kwaliteit. Elk apparaat ondergaat een zeer uitgebreide kalibratie en eindcontrole voordat het product wordt afgeleverd. En als de eindgebruiker dit wenst kan Biuged ook externe Solvica B.V. De Rijnlandse Roe 5 8252 JS Dronten

www.solvica.com (0321) 331066 info@solvica.com

kalibratiecertificaten leveren. In de Benelux, Duitsland en Frankrijk worden de producten van Biuged geleverd door Solvica B.V. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Solvica.

TRADE WIND

VeiligheidsInformatieBladen: Software (ExESS) en dienstverlening. Het opstellen en vertalen van VeiligheidsInformatieBladen en aanverwante documenten is geen sinecure. Trade Wind heeft zich al meer dan 15 jaar gespecialiseerd in het leveren van software en diensten die het bedrijven makkelijker maakt te voldoen aan de wettelijke verplichtingen die voortvloeien uit het in de handel brengen van (gevaarlijke) chemische producten. Als voorbeeld kan worden genoemd VeiligmetVerf, dat gebruik maakt van onze internet applicatie DeDoks. Met de door ons geleverde software ExESS kunt u zelf de classificatie van uw producten uitrekenen en VIB’s opstellen en vertalen in meer dan 47 talen. ExESS ondersteunt naast CLP ook alle andere GHS-versies in de wereld. Etiketten, WIK’s en elk ander gewenst document kunnen eveneens worden afgedrukt. Speciale modules zijn er voor Risk Assessment, Afval, Detergenten, Cosmetica, VOC, Seveso, Vlarem, ISO 14001 enz. Koppelingen met andere (ERP-)systemen zijn relatief eenvoudig te maken. Met Stoffenmanager bestaat zelfs een standaard-interface. Onder de naam SDSAuthors bieden wij u onze diensten aan op het gebied van het opstellen van VIB’s en etiketten. Niet alleen stellen wij documenten Trade Wind B.V. Parkstraat 83 2514 JG ‘s-Gravenhage

54 VERF& INKT #38/2016

www.twnl.com (070) 214 13 40 info@twnl.com

op voor de Europese markt in alle Europese talen, ook voor alle andere landen waar GHS is geïmplementeerd, zoals Amerika, Canada, Brazilië, Korea, China, Japan en Zuid-Oost Azië.

#VVVF&PODIUM

VAPRO

De aanspreekcultuur verbeteren, hoe doe je dat? De laatste tijd komen wij bij bedrijven over de vloer waar men niet tevreden is over de aanspreekcultuur als het gaat om veiligheid. De vraag is dan altijd, wat kunnen we eraan doen? Wat is een ‘aanspreekcultuur’? Als er binnen een bedrijf een goede aanspreekcultuur is, dan is er ruimte om met elkaar in gesprek te gaan en om feedback te geven. Het geven en ontvangen van feedback is echter niet altijd even gemakkelijk. Je wilt een ander niet voor het hoofd stoten en het is ook niet prettig om zelf van iemand te horen dat je dingen anders moet aanpakken. Het doel van een open aanspreekcultuur is een betere samenwerking en daardoor een beter resultaat. Zo’n cultuur is goed voor de onderlinge betrokkenheid, biedt ruimte voor persoonlijke ontwikkeling en is bovenal belangrijk voor de veiligheid. Verschillende cultuurfases De aanspreekcultuur hangt samen met de veiligheidscultuur binnen een bedrijf. Hierin zijn vijf ‘veiligheidscultuurfases’ te onderscheiden waarin een bedrijf zich kan bevinden. Ben jij benieuwd in welke fase jouw bedrijf zit? Wil je VAPRO Loire 150 2491 AK Den Haag

trainingen@vapro.nl (070) 3378301 www.vapro-trainingen.nl

meer weten over hoe je de aanspreekcultuur in jouw bedrijf kan veranderen? Volg dan onze training! Kijk op www.vapro-trainingen.nl voor meer informatie.

WORLÉE CHEMIE

Raw materials from Worlée - modules to your success... Worlée Chemie maakt een bewuste keuze voor duurzame innovatie bij de ontwikkeling van nieuwe bindmiddelen voor de verfproducent. Wij zijn nu bijna 50 jaar actief als bindmiddelleverancier in de Benelux. In nauwe samenwerking met de verfproducenten zijn vele bindmiddelen van Worlée de basis geworden van verfen lakrecepturen voor de professionele schilder, DHZ en bouwmarktverven. Samen met de verfproducenten zijn we op weg naar kwalitatief betere verfsystemen met oog voor duurzaamheid, herwinbaarheid, mens en milieu. Worlée Chemie Sinds 1967 actief in de Benelux-markt en partner van: - Dow Corning - Synthomer - King Industries

E.H. Worlée & Co. B.V. Meenthof 17A 1241CP Kortenhoef

www.worlee.com (035) 6561424 worlee@worlee.nl

#38/2016 VERF& INKT 55

Uw verfverpakkingen

sneller gereed

voor verzending per post.

De Trays geven in combinatie met de bijpassende dozen

bescherming

meer

tijdens transport. Tevens praktische druppelvanger.

Paint Transport Trays Verf sneller inpakken en veiliger versturen

Stevige tray beschermt tijdens transport

TRAYS for paint transport

Klikt op diverse blikmaten

Exact passende omdozen 100% gerecycled kunststof

Tray is tevens druppelvanger