Struweeltjes

op zoek naar de zeggenkorfslak

- struweeltjes -

In het kader van ‘Meetnetten’ gingen Yolan Bosteels en Robbe Cool deze zomer in het Molsbroek op zoek naar de zeggenkorfslak (Vertigo moulinsiana). Deze kleine landslak (2,4-2,8 mm) met een korfvormig huisje is een zeldzaamheid in Vlaanderen en leeft in kalkrijke natte moerassen, waar hij voornamelijk op moeraszegge (Carex acutiformis) en scherpe zegge (Carex acuta) te vinden is.

De typische vindplaats is iets kalkrijker dan het Molsbroek en dus werd de zeggenkorfslak niet waargenomen. Maar in totaal vonden ze die dag wel 15 andere slakkensoorten en het merendeel daarvan werd nog nooit eerder in het Molsbroek gevonden! Zeker de moeite om te vermelden is de dikke korfslak (Vertigo antivertigo), het neefje van de zeggenkorfslak. Er valt nog veel te ontdekken in onze natuur.

Wat is Meetnetten.be? In een meetnet worden gegevens ingezameld volgens een strikt vastgelegde methodiek. De te bezoeken locaties liggen vast. Meetnetten.be is de webtool voor de planning en opvolging van dit veldwerk en voor de invoer van de veldgegevens op een laagdrempelige en efficiënte manier. Dit wordt gedaan met soorten die van belang zijn voor het Vlaamse natuurbeleid.

Zeggenkorfslak © Vilda

Willem Bockx

zeeaster in de durmevallei?

Afgelopen zomer werd op verschillende plekken langsheen de Durme zeeaster of zulte waargenomen. Zeeaster is een zoutminnende plant die voorkomt in zoutmoerassen, zilte graslanden en slikken- en schorrengebieden langsheen de kust. Dat deze plant voor de eerste keer in vrij grote populaties in de Durmevallei werd waargenomen, is verontrustend en wijst erop dat de uiterst droge zomers van afgelopen 5 jaar ervoor zorgen dat steeds meer brak en zout water het binnenland in trekt via de Schelde.

Het Durmebekken is een uniek zoetwatergetijdengebied in Europa, laat ons hopen dat dit nog een tijd zo blijft. Als gebrek aan neerslag en verdere verzilting van het Durmebekken het ecosysteem zou omvormen tot een brakwatergetijdengebied, zou dat nefast zijn voor tal van zeldzame dier- en plantensoorten, zoals spindotterbloem en driekantige bies, die er nu nog voorkomen.

Zeeaster © Vilda

Kristof Scheldeman

bakenboom eendenkooi stokoud

- struweeltjes -

Bij de Eendenkooi in Berlare staat een reusachtige Canadese populier die hier bekend is als de ‘bakenboom’. Dendrochronoloog Kristof Haneca van het Agentschap Onroerend Erfgoed bepaalde de leeftijd van de boom.

Dit onderzoek deed hij op een dikke tak die vorig jaar na de snoei van de bakenboom door PAN boombeheer kon worden onderzocht. De omtrek van de tak meet 210 cm en telt 134 jaarringen. De boom zelf is vermoedelijk meer dan 150 jaar oud.

De Canadapopulier is een kruising tussen de inheemse en de Noord-Amerikaanse zwarte populier. Deze kruisingen komen bij ons al voor vanaf de 18de eeuw. De bakenboom is een ‘Marilandica’. Dit is een van de oudste kruisingen en is herkenbaar aan de scheve stam (mee leunend met de overheersende windrichting) met aan de andere zijde als reactie één of enkele zware zijtakken. Karakteristiek is ook de overvloedige productie van zaadpluis en de vrij trage groei, waardoor zulke bomen een - voor populieren - erg hoge leeftijd kunnen bereiken.

Jan Maertens

Deze tak van de bakenboom is 134 jaar oud; de boom zelf is zeker meer dan 150 jaar oud. © Kristof Haneca

Lepelaar gered in het Molsbroek

- struweeltjes -

De voorbije maanden waren tot 16 lepelaars aanwezig op de moerasvlakte van het Molsbroek. De wisselende waterstand maakte het daar de perfecte plaats om te foerageren en zich sterk te maken voor de tocht naar het zuiden.

Maar op vrijdag 9 september verwittigde een opmerkzame wandelaar het secretariaat omdat hij een lepelaar in de problemen had gezien. Onze terreinploeg ging direct ter plaatse, schatte de situatie in en besloot actie te ondernemen. Het dier verschool zich in het moeras en was dus moeilijk bereikbaar. Maar met behulp van de kajak kon het dier toch snel gevangen worden.

De lepelaar zat met zowel poten als vleugels verstrengeld in visdraad. Deze hebben we voorzichtig verwijderd en hierna hebben we de vogel naar het vogelopvangcentrum (VOC) in Merelbeke gebracht. Daar werd de eerste hulp toegediend en kon hij aansterken.

Met goed resultaat, want twee weken later bracht het vogelopvangcentrum de gezonde vogel terug naar Lokeren. Samen met een tweede lepelaar, die gevonden was op Linkeroever, vloog hij in het Molsbroek de vrijheid tegemoet.

Begin oktober werden beide exemplaren - samen met een derde soortgenoot - trouwens nog waargenomen. Eind goed al goed? Of waarom afval opruimen toch zo belangrijk is…

Redders in nood. © Vzw Durme

In het vogelopvangcentrum (VOC) van Merelbeke kon de vogel even aansterken. © Vzw Durme Willem Bockx

nieuw fietspad schoonaardebrug

Vzw Durme en de gemeente Berlare investeren in verkeersveiligheid en natuur. Naast onze maatschappelijk kerntaak om de unieke natuur in onze regio te beschermen en waar mogelijk uit te breiden, hebben we ook een belangrijke educatieve werking. Door allerhande activiteiten, maar bijvoorbeeld ook door het openstellen van paden proberen we mensen mee te laten genieten van al dat moois. Dat is niet altijd evident, want niet alles kan overal, en rust is een kostbaar goed in onze streek.

Omwille van een zeer verkeersonveilige situatie voor fietsers en wandelaars aan de brug van Schoonaarde hebben we ons onder impuls van de gemeente Berlare op een constructieve manier ingezet voor de aanleg van een fietspad over onze percelen. Voor heel wat zachte recreanten en schoolgaande jeugd was het namelijk bijzonder gevaarlijk om de N467 te dwarsen, en door deze eenvoudige bypass te creëren hebben we dit kunnen oplossen. Naast een aantal randvoorwaarden was ons uitgangspunt echter ook dat, ondanks deze ingreep, de natuurkwaliteit van het perceel zou vergroten.

Zowel de aanleg als de uitvoering van het fietspad gebeurde met minimale impact. Er werd onder andere gebruik gemaakt van halfverharding om het water blijvend te laten infiltreren in de bodem. Daardoor zal dus ook de natuur er wel bij varen want de komende tijd zal bijvoorbeeld de aanpalende sloot een grondige ruiming kennen, iets wat de kwaliteit van dit waterbiotoop positief zal beïnvloeden en wat tot vóór de aanleg van het fietspad onmogelijk was. Maar ook zal er hakhoutbeheer gestart worden en zal eindelijk de grote zwerfvuilberg op het talud van de brug opgeruimd worden. Kortom, een win-win voor mens en natuur! - struweeltjes -

De herinrichting van het fietspad aan de brug van Schoonaarde (Berlare) is een win-win voor mens en natuur. © Vzw Durme

Michaël Crapoen

vrijwillige houtkappers gezocht

Vzw Durme beheert maar liefst 4.000 knotbomen en elke winter wordt een deel hiervan geknot. Bij deze activiteiten werkt vzw Durme met vrijwillige houtkappers. Deze dienen echter wel aan enkele voorwaarden te voldoen. Zo dienen zij ervaring te hebben met het uitvoeren van knotwerken en beschikken zij over hun eigen materiaal (zoals een kettingzaag en aangepaste kledij). Daarnaast dient, naast het meenemen van het brandhout, de verwerking van het kruinhout (verhakselen of het ter plaatse verwerken in houtstapels) voor rekening genomen te worden van de houtkapper. Heb je interesse om deel uit te maken van onze ploeg vrijwillige houtkappers in onze reservaten? Gelieve contact op te nemen via info@vzwdurme.be.

‘t Uilenbos

hernieuw je lidgeld voor 2023

Wil jij ook in 2023 lid blijven bij vzw Durme? Hernieuw dan nu reeds je lidgeld en ontvang meteen je lidkaart bij het eerstvolgende tijdschrift. Via die lidkaart krijg je onder meer korting bij onderstaande partners. Neem gerust een kijkje op onze website voor meer info. Lid blijven kan door 12 euro als gewoon lid of 25 euro als steunend lid over te schrijven naar BE52 0012 2999 0009 met de medeling ‘lidgeld’.

10% korting op een uitgebreid aanbod van verrekijkers en telescopen in de winkel van Natuurkijkers.be. 5% korting op tal van producten waarmee je op een milieubewuste manier door het leven kan gaan.

10% korting in de speciaalzaak voor trekking, alpinisme, klimmen, speleologie en verre reizen.

Zonwering, rolluiken en poorten. Leden van vzw Durme krijgen een verrassingsgeschenk bij elke aankoop. 20% korting op de aankoop van je Open Monumentenkaart waarmee je unieke erfgoedplekken kan bezoeken.

Blue-bike zijn de blauwe fietsen die je aan trein-, tram- en busstations in terugvindt. Je krijgt 50% korting.

5% korting bij aankoop van ecologische verven en meer van Tintelijn (zowel in de webshop als in de winkel).

onze natuur, uw erfgenaam?

Onze natuurgebieden zijn geliefder dan ooit. Jong en oud (her)ontdekken de rust en schoonheid in hun buurt. Dat velen groen belangrijk vinden, bewijst ons toenemende aantal vrijwilligers, leden en giften. Sommigen schenken zelfs gronden tijdens hun leven of begunstigen vzw Durme in hun testament. Een zinvolle daad die wij erg appreciëren.

Door vzw Durme op te nemen in uw testament, helpt u mee de regionale natuur rond Durme, Moervaart en Schelde te beschermen. Zeker wie geen kinderen heeft kan door het maken van een testament zelf beslissen waar zijn of haar vermogen na overlijden terecht komt. Omdat dit juridisch correct moet verlopen, helpt vzw Durme u vrijblijvend en discreet met al uw vragen. Uw nalatenschap zorgt namelijk voor de bescherming van onze waardevolle regionale natuur.

nieuwe regeling over belastingvrij nalaten en schenken De Vlaamse Regering keurde in maart 2021 een nieuw decreet goed waarin de erf- en schenkbelasting voor giften aan goede doelen wordt verlaagd naar 0%. Dit betekent dat vzw Durme vanaf 1 juli 2021 geen belasting meer moet betalen wanneer u iets schenkt of nalaat aan ons. Zo kan alles wat u aan ons geeft volledig ingezet worden om onze regionale natuur verder uit te breiden en te beschermen.

fiscaal voordeel duolegaat afgeschaft Voor overlijdens vanaf 1 juli 2021 zal het duolegaat fiscaal niet meer voordelig zijn! Hierdoor zal uw testament met een duolegaat niet meer de gevolgen hebben die u voor ogen had. Uw familie of uw vrienden zullen dan geen enkel fiscaal voordeel meer genieten én het goede doel zal de nalatenschap niet kunnen aanvaarden. Aangezien de nieuwe regeling vanaf heden in voege is, laat u best uw testament nakijken. Wacht niet te lang! Indien u dit niet doet, is de kans zeer groot dat vzw Durme uw legaat niet zal kunnen aanvaarden.

Wij adviseren u graag en geheel vrijblijvend over de recente wijzigingen en de mogelijkheden die het nieuwe decreet voorziet. Samen met uw notaris helpen we u om uw testament aan te passen, u hoeft zich dus nergens zorgen om te maken. Neem zeker een kijkje op onze website voor meer uitleg. Aarzel niet om contact op te nemen met Thomas Van Lancker via 0497 237 247 of via e-mail thomas.vanlancker@vzwdurme.be.

© Vilda