Als de zorgsector klaar wil zijn voor de complexe problemen van de 21ste eeuw, is er dringend nood aan innovatieve arbeidsorganisatie. Dat zegt professor Geert Van Hootegem van het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving HIVA (KU Leuven) al jarenlang. Profetische woorden, zo blijkt, nu zeker in tijden van Corona. U pleit voor innovatieve arbeidsorganisatie. Maar kunt u eerst even schetsen hoe onze zorgsector traditioneel georganiseerd is?
Geert Van Hootegem: “Always change a winning team. Af en toe moet je mensen uit hun team halen en ergens anders inzetten. Zo creëer je net werken binnen je organisatie en ontstaat ook meer ruimte voor innovatie.”
Geert Van Hootegem: “De organisatie is gebaseerd op de ideeën van de 18e-eeuwse econoom Adam Smith. Zijn motto was: specialiseer en je zult rijk worden. Dat idee is in alle sectoren doorgedrongen. In de zorgsector was het de commissie-Flexner in de Verenigde Staten die het sein heeft gegeven om het zorgsysteem op specialistische leest te schoeien. Intussen is die sector hypergespecialiseerd: steeds meer mensen weten steeds meer over steeds minder. Er zijn maar liefst driehonderd verschillende functies die met het behandelen en genezen van aandoeningen te maken hebben. En dan tel ik niet eens de verschillende soorten verpleegkundigen mee: dat zou tot een veelvoud leiden. Bovendien zijn al die beroepen opgedeeld in gespecialiseerde afdelingen en organisaties. Dat is bijvoorbeeld pijnlijk duidelijk in de thuiszorg: daar hebben onder meer verpleegkundigen, zorgkundigen en logistiek medewerkers hun eigen organisatie. Het voordeel van al die specialisatie is dat je effectief sneller rijk wordt. Al moeten we dat in de zorgsector vooral metaforisch opvatten: we hebben een relatief democratisch en toegankelijk zorgsysteem, met zeer bekwame mensen. Gelukkig waren er supergespecialiseerde virologen die het coronavirus snel konden ontdekken
zorgwijzer | 18
