Waterkampioen 3

ANWBWATERSPORT.NL

5 7 , Nú €TA3AL TO WD U E I N R E VALLES - EN NOG MJEEEBRO-OVTOOR ÓP EN ÁÁN

TEST: DE BESTE 275N REDDINGVESTEN

2.600 MIJLEN ZONDER KIEL

VENDÉE GLOBE’S JEAN-PIERRE DICK

NOORDWESTPASSAGE

IJZINGWEKKENDE SCHOONHEID 2EHANDS BOTEN

391905 • 56662

NO.3 • MAART 2013 • € 3,75

ZIJ ZOEKEN - WIJ HELPEN KIEZEN

DUBBELTEST: B/ONE & J70

DYNAMISCH! + ALLE HISWA-PRIMEURS

Stuursysteem

XTREME™ tot 173kW/235pk Xtreme™ Steering systeem mét No-Feedback KENMERKEN: C^Zjl hnhiZZb! YZ bZZhi Z[[^X^ ciZ bZX]Vc^hX]Z WZhijg^c\ Y^Z bd\Za^_` ^h/ (% B^cYZg `gVX]i! b^cYZg heZa^c\! kZgWZiZgYZ C;7"XajiX] Zc hjeZg a^X]iadeZcYZ hijjg`VWZa HaZX]ih *% ^chiVaaVi^Zi^_Y HijjgdblZciZa^c\Zc/ * B^c^bVaZ hijjg`VWZagVY^jh/ '%%bb

CD";::9768@/ < c bdidg`gVX]i kdZaWVVg0 hijjg" l^Za addei c^Zi iZgj\ W^_ adhaViZc Kddg c^Zi"hijjgWZ`gVX]i^\YZ bdidgZc bZi & hijjghiVcY# IZaZ[aZm BVg^cZ"hijjghnhiZbZc o^_c Xdc[dgb 8:$C#B#B#6#$>HD .,,*$ >HD --)-$6#7#N"#8#"E&," hiVcYVVgYh#

Levering via de vakhandel. Vind uw dealer op www.allpa.nl

Nieuw!

EEN NIEUWE KLASSE SONAR

CHIRP DownVision™

De nieuwe Dragonfly™ Sonar/GPS met CHIRP DownVision™ Maak de onderwaterwereld zichtbaar als een foto met DownVision™ Sonar: de eerste Hi-Res sonar voor sportvissers die gebruik maakt van CHIRP. Met deze dubbelkanaals CHIRP technologie toont de Dragonfly™ haarscherp de bodemstructuur en ziet u geen vis meer over het hoofd.

Ontdek de Dragonfly™ op www.raymarine.com/ga Afbeelding dient ter illustratie

1 # 1 o - 5 ( & 3 ( $ ' 4 + / , ( # # $ + $ - o $ " ' . + . . # o ( - 2 3 1 4 , $ - 3 $ - o 2 3 4 4 1 4 3. , 3 $ - o 3 ' $ 1 , ( 2 " ' $ " , $ 1 l 2 o " . , , 4 - ( " 3 ( $ o 2 . % 3 6 1 $ o 2 82 3 $ , $ -

A STUNNING SURPRISE

BATHING PLATFORM Large and easy to fold bathing platform means you are just one step from the sea

NEW

345

HANSE

CRUISING COCKPIT Spacious and safe with a sturdy cockpit table and an extra-long companionway

TWIN STEERING WHEELS The best solution for relaxed steering with an unobstructed view forward

LIVING COMFORT Double aft cabin version, galley with large fridge capacity, saloon sofa which converts into double berth

INNOVATIVE DESIGN

LIGHT & DESIGN Elegant coach roof with light stripes, opening windows and five flush hatches for lots of light and ventilation

Details

325

new

345 385 415 445 495

new

575 630e

BEZOEK ONS TIJDENS YACHT & LIFESTYLE HINDELOOPEN OP 20 & 21 APRIL 2013

West Yachting B.V. | Workum | info@westyachting.nl | Tel: +31-515-540080 West Yachting Zuid | Willemstad | info@westyachtingzuid.nl | Tel: +31-168-473553

www.hanseyachts.com

DEN HECHTSTEN BAND P

rint - zo noemen moderne uitgevers en managers een tijdschrift tegenwoordig - is uit.

Als je tenminste diezelfde uitgevers en managers moet geloven. Wij, de redactie van de Waterkampioen, geloven er eerlijk gezegd niks van. En we zullen ons stinkende best doen om ons gelijk te bewijzen. Het eerste resultaat daarvan heeft u nu in handen: de ‘nieuwe’ Waterkampioen. Als maandblad, dubbeldik en - dat vinden wij tenminste - nóg leuker en informatiever.

Over slechts veertien jaar zijn ‘we’ precies een eeuw oud. En die honderd jaar gaan we halen ook.

Om te laten zien wat er in bijna honderd jaar in print is gebeurd, hebben we voor abonnees een bijzonder cadeautje bijgevoegd: een integrale overdruk van de allereerste Waterkampioen uit 1927.

En wie ’m leest, ziet dat er onmiskenbaar veel is veranderd. Maar ook weer niet. “Een tijdschrift

vormt den hechtsten band tussen watersporters”, schrijft mijn illustere voorganger H.C.A. van Kampen in zijn voorwoord in die eerste Waterkampioen. En dat je een blad niet alleen vóór, maar vooral ook mét je lezers maakt, wist ‘HCA’ ook al: “Laat iedere watersport-liefhebber meewerken om ons blad hecht en sterk te maken. Wordt allen abonné, werft steeds nieuwe abonné’s, wordt medewerker.

Overstelpt de redactie met poststukken!”

Behalve een papieren Waterkampioen maken we tegenwoordig bovendien zoveel meer. Kijk maar eens - via de QR-codes in dit nummer bijvoorbeeld - op internet. Maar waar het uiteindelijk allemaal om draait, wist Van Kampen ook al en ik sluit me er na bijna honderd jaar nog steeds van harte bij aan. Zijn wens tot “Aangename verpoozing”. En zo is het maar net. Veel plezier met deze eerste Waterkampioen nieuwe stijl en laat ons uw mening weten. Overstelpt de redactie met poststukken! Maar e-mailen mag natuurlijk ook: waterkampioen@anwb.nl

Jan Briek

DEZE ALS EERSTE LEZEN: • OP NAAR ALASKA VIA DE NOORWEST-PASSAGE PAG.110 • DE NIEUWE WINNER 9.00 PAG.94 • NAUTISCHE NATUURWETTEN PAG.80 • VAREN LANGS DE MOEZEL; PLAN NU JE ZOMERVAKANTIE PAG.44 03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

5

DEZE MAAND IN DE WATERKAMPIOEN

56

Zonder de race te winnen schreef hij Vendée Globegeschiedenis. Interview met Jean-Pierre Dick

Zeilboten 12

94 102

Zeekaarten verschijnen niet of later. Wat is er aan de hand bij de Dienst der Hydrografie?

Motorboten 70

Peter en Barbera stappen over op een motorboot.

Waterkampioen adviseert

Dubbelportret van een dynamisch duo: Bavaria B/One versus J 70 Even voorstellen: de nieuwe Winner 9.00

Waterwerk 62

Constrictor lijnstopper/ afmeren aan hoger wal/ multi-antennes/antitorsieladder/brandstofbesparingstips

D! W U E I N R VE FORMATIEVER

NÓG IN E RUBRIEKEN NIEUW OLUMNS EN C

80 Hoe zat het ook alweer?

Wat is impuls? Waarom drijft een boot? Nautische natuurwetten verklaard

Van IJsland naar Alaska!

Mark van de Weg doorkruist de Noordwest-passage

COLOFON Waterkampioen is een uitgave van ANWB Media. Wassenaarseweg 220, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag www.anwbwatersport.nl

6

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

110 Voor alle vragen over abonnementen en redactionele inhoud, bel 088-269 22 22, E-mail: waterkampioen@anwb.nl Hoofdredactie Jan Briek Eindredactie Arno Beuken Reportages Vincent Zuidema Techniek Bert Bosman, Jeff Hollestelle, Jim Post Bureauredactie Mirjam Busko Internetredactie Daniëlle Berloth Redactie-assistentie Sabine van Konijnenburg, Ida van Dongen-Arvai

Fotografie Bertel Kolthof Illustraties en cartografie Earik Ayo Wiersma Medewerkers Erik van den Berg, Eli van den Broek, Femmie Goudswaard, Dick William Harinck, Richard de Jonge, Frank Koorneef, Karen Meirik Watersport Advies Cor van Horick, Hans Jol, Martin Versteeg, Tel. 088-269 50 20 Vormgeving Veronica Concept Design, Hilversum Art director Chiel van Rijn Marketing Floris van de

Velde Uitgever Jeroen Rosier Advertentiewerving Hans Germeraad (sales director), Tim Corsmit (accountmanager), Nicole van Raam (sales support) 088-269 77 01, fax 088-269 65 11, Michel de Ruiter (orderverwerking) 088-269 68 07, Martin van der Meulen (overdruk artikelen), 088-269 73 81, zie www.anwb-media.nl, ANWB Media, t.a.v. sales support, Postbus 93557, 2509 AN Den Haag. Alle

122

Bootwerk 126

Accu-decoupeerzagen/ antifoulings/brandstoffilter vervangen/blank lakwerk opknappen

151

78 108 124 147 153

Volg onze diesel- of polyestercursus De nieuwe Wateralmanakken zijn uit

Q&A Onder steboven Onder ons De vrouw van...

Volgend nummer

Vaste rubrieken Productinformatie 34

Het nieuws van de Amsterdamse Hiswa

05 10 20 22

Lezersvoordeel 38 106

Korting voor nieuwe abonnees ANWB Vaarvakanties

40 42 76

Achter de schermen Waterwerkers Onder zeil De stelling: Teak? Dat kan toch niet meer...

Onder andere Daten met DW Onder weg

100 Deze watersporthorloges

doen het hart sneller slaan

Test!

24

44 Op eigen kiel naar de Moezel, waarom niet?

Ons complete vaardossier helpt je op weg

De Trintella 1 A is 50 jaren jong.

Portret van een polyester boot met een houten uitstraling

advertentieplaatsingen worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland. Een exemplaar hiervan is op aanvraag kosteloos verkrijgbaar Productie Pieter van der Harst Druk Corelio Printing, Erpe Mere (B), Distributie Betapress B.V., Gilze Abonnementsprijzen €97,50 per kalenderjaar; ANWB-leden €84,95. Portokosten voor abonnees in

Zeilpak en laarzen aan, dan draag je een 275N-reddingvest. Maar welk? Wij testten er twaalf!

138

het buitenland: België €0, rest Europa €9, rest van de wereld €11 p.j. Voor meer informatie, zie achterin dit blad bij Abonneeservice. Losse nummers €5,25. © ANWB 2013

Voor de QR-codes in dit magazine kun je scanapps downloaden voor smartphone of tablet. Als je met die app de code scant, kom je op de daarbij horende site. Daar vind je extra informatie over het onderwerp, filmpjes of testresultaten.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

7

Get the point Over zeilkleding kunnen we kort zijn.

Als je functionaliteit, comfort en kwaliteit combineert met modieus design kom je automatisch bij Imhoff uit. www.imhoff.nl

BEZOEK ONS OP DE HISWA - STAND 07.411

Technology at your service De krachtige Mercury motoren staan aan de top in innovatieve technologie. Mercuryâ&#x20AC;&#x2122;s SmartCraft houdt u op de hoogte van alle essentiĂŤle motor- en milieugegevens. Met EcoScreen worden motortrim, toerental, snelheid en brandstofverbruik continu bewaakt voor een optimaal brandstofverbruik. Mercury buitenboordmotoren zijn ontworpen en gebouwd voor uw vaarplezier.

Mercury buitenboordmotoren, van 2.5 tot en met 350 pk.

Uw Mercury dealer vertelt u graag meer over de hoogstaande technologie en de unieke 5 jaar garantie.

Voor meer informatie en dealers: kijk op www.mercury-marine.eu

facebook.com/ MercuryMarineDENL

10

anwbwatersport.nl

03 â&#x20AC;˘ 2013

TEKST: ERIK VAN DEN BERG, FOTO: BERTEL KOLTHOF

De tuiger

Martin van Leeuwen (57)

D

”

eze maand zit ik precies 35 jaar in het vak.

Op 15 maart 1978 begon ik als tuiger. In die tijd was ik nog actief Finn-zeiler. Mijn ervaring en handigheid in het ‘fine tunen’ van mijn eigen boot kon ik gebruiken voor andere open zeilboten. De keuze van mast en verstaging, de positie van het beslag, de manier van trimmen, de lijnen, alles kan aangepast worden aan de wensen van de zeiler.

Met als uiteindelijke doel het verhogen van de snelheid natuurlijk. Veel wedstrijdzeilers kloppen bij me aan, ook Olympische teams, zoals de gebroeders Coster en Lobke Berkhout met Lisa Westerhof.

Het zeilen is in de afgelopen 35 jaar geprofessionaliseerd.

Vroeger voer ik nog tegen Jacques Rogge, nu IOC-voorzitter, die toen orthopedisch chirurg was en als pure amateur meedeed aan de Spelen.

Wil je nu Olympisch varen, dan moet je ‘fulltime’ zeilen.

Ook het materiaal heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt en topzeilers verlangen uiteraard het beste. Maar ik krijg ook wel eens ouders die voor hun kinderen, die bij wijze van spreken nog de planken uit de steigers varen, alleen supermateriaal willen.

Ik zeg dan eerlijk dat ze daar misschien over een jaar of twee aan toe zijn. Meestal wordt daar wel naar geluisterd.”

03 • 2013

anwbwatersport.nl

11

ONDER DE LOEP

BAVARIA B/ONE VERSUS J 70

DYNAMISCH DUO

12

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

TEKST: JAN BRIEK, FOTO’S: BERTEL KOLTHOF

DAT J BOATS MET EEN KLEINE (WEDSTRIJD)BOOT KOMT, IS GEEN VERRASSING. DAT UITGEREKEND BAVARIA DAT NU OOK DOET, IS WÉL OPMERKELIJK. BEIDE DYNAMISCHE RAGBAKJES, MAAR UIT HEEL ANDER HOUT GESNEDEN. PORTRET VAN TWEE VAN DE LEUKSTE BOTEN VAN DIT MOMENT.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

13

ONDER HANDBEREIK Traditionele gennakerzak in de kajuitingang bij de Bavaria. De J 70 heeft hiervoor een polyester bak die in de ingang past.

VAREN In het Italiaanse La Spezia liggen ze voor het eerst gebroederlijk naast elkaar. Beide een meter of zeven lang, basic en met lijnen die potentie verraden. Toch hoef je geen deskundige te zijn om te zien dat een 1 op 1-vergelijking van de Bavaria B/One en de J 70 minder voor de hand ligt dan het lijkt.

B

eauty and the beast. Zo mag je dit tweetal best typeren. De nieuwe J 70 is ontegenzeggelijk een mooie boot.

Met een slank, geprononceerd neusje, een gematigde breedte en een welgevormd slank kontje dat het water makkelijk los zal laten. Dan de Bavaria B/One… Een beetje schonkig bijna, opgeblazen, breed en vol en met een opmerkelijk dikke kop.

Een duo dat wat uiterlijk betreft ver van elkaar afstaat. Maar dat wél met hetzelfde doel is ontwikkeld: hárd gaan voor een relatief zacht prijsje. En daarin zijn beide werven opmerkelijk goed geslaagd.

te geven dat die mast vooral een ‘verkoopargument’ is. Zo’n state-of-the art mastje doet het prima op een boot als deze, ook stilliggend in de box. Je kunt je natuurlijk wel afvragen of het met het oog op transport zo handig is. Een carbon mastje vraagt heel wat meer aandacht en behoedzaamheid dan die oude, vertrouwde aluminium paal die op de Bavaria staat.

Maar de grootste verschillen tussen deze twee snelle jongens zitten hem vooral in rompvorm en gewicht. Waar de J het namelijk doet met uitgebalanceerde lijnen, is de ontwerper van de B/One – het bureau van Bruce Farr – eens lekker ‘los’ gegaan.

Standaard carbon J Boats ging voor het inmiddels beproefde concept. Een lichte, stijve boot, niet te extreem wat betreft lijnen, zodat hij het op alle koersen goed doet en met een bijna minimale dek lay-out. De nieuwe benjamin is bovendien standaard voorzien van een carbon mast. En inderdaad, dat scheelt gewicht, maar ’t is op een boot van dit formaat minimaal - zeven kilo om precies te zijn. J is dan ook niet te beroerd om toe

J 70-B/One: lichtgewicht versus ‘spierballenboot’

Wat breder dan de J, maar met vooral een heel andere verdeling van het volume. De B/One is namelijk een dikke boot voorin, met een bakdek dat die indruk nog eens versterkt. Volume voorin betekent op ruimwindse planneerkoersen meer drijfvermogen voorin - en wie wel eens al gennakerend met een knoop of vijftien in een flinke golf is gedoken, weet waarom…

Bovendien kunnen dankzij het bakdek de leiogen van de fok verder naar binnen worden geplaatst. En dat zorgt voor meer hoogte op aandewindse koersen.

Ongeveer een kwart En dan het gewicht. De B/One is niet minder dan 200 kilo (!) zwaarder dan de J 70. Dat is zeg maar een kwart en dat is binnen dit segment echt een enorm gewichtsverschil. Daarom staat er op de B/One aandewinds ook flink wat meer zeil (32 m2 tegenover 26 m2 voor de J). Per saldo maakt de hoeveelheid zeil op die zo verschillende gewichten dus maar heel weinig uit. Toch is het bepalend voor het totaal verschillende karakter van beide boten.

De J 70 ontpopt zich in een wederzijdse confrontatie als een lichtvoetige schoonheid die elk zuchtje wind oppikt, zich haarfijn laat sturen en waarop alles licht en moeiteloos te bedienen is. Elk beetje energie dat de J oppikt van de wind, wordt moeiteloos omgezet in snelheid.

En de Bavaria? Die doet daar niets voor onder. Integendeel. In licht weer is de boot dankzij z’n wat grotere zeiloppervlak en doordat ‘ie door z’n gewicht wat langer doorloopt, zelfs een fractie sneller dan de J. Met méér wind worden de verschillen significant. Niet wat betreft prestaties, daarin doen deze beide boten eigenlijk niets voor elkaar onder. Maar wel in de manier waaróp. De afgetrainde J blijft een bootje waarop alles vrijwel moeiteloos gaat. D Bavaria B/One wordt naarmate de wind aantrekt steeds meer een ‘spierbal-

Beide boten hebben een hefkiel met het oog op transport. Hiernaast - met en zonder deksel - die op de J 70.

14

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

200 KG

HET GEWICHTSVERSCHIL tussen de afgetrainde J en de spierbundel Bavaria is opmerkelijk: 200 kg. Het grotere zeiloppervlak van de B/One compenseert dat.

Bekijk hoe deze boten tegen elkaar varen op anwbwatersport.nl/ video

Opmerkelijk van vorm. Het ontwerp van de B/One is geïnspireerd door dat van

lenboot’. Wat bruter, soms wat ongecontroleerder misschien, maar daarom niet minder leuk om te zeilen. Heel anders, dat wel. Vergis je niet in de potentie van dit stel. Beide stuur je aan de wind moeiteloos binnen de dertig graden (schijnbare wind) waarbij de snelheid vanaf een knoopje of acht wind eigenlijk altijd tegen de zes knopen ligt. Haal je dat niet, dan doe je iets niet goed. Maar natuurlijk komen deze jongens op ruimwindse koersen met de gennaker omhoog pas echt tot hun recht.

De Bavaria B/One en de J voeren we met maximaal rond de veertien knopen wind in Italië. De bootsnelheid kruipt daarbij al gauw op naar een dikke negen knopen. De J 70 zeilden we later nog eens in eigen land met ruim twintig knopen wind. Planerend tikt de gps dan moeiteloos dertien knopen en meer aan.

de Farr 40 – een eenheidsklasse wedstrijdboot. Beide zijn boten met opvallend veel volume voorin. De kuip van de B/One biedt makkelijk plaats aan vijf. De J zeil je in principe met maximaal drie personen.

Simpel: de gennakerboom op de B/One ligt in een uitsparing in het dek.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

15

LINKS De Bavaria heeft een gegoten aluminium kielvin en roerblad. Op de J zijn die van polyester.

RECHTS Eenvoudig beslag op de J 70.

EXTERIEUR Echte ‘buitenboten’ zijn het, om lekker een dag heen en weer te raggen. Of om als eenheidsklasse wedstrijden mee te varen. Simpel en schoon, dat zijn de kernwoorden bij de dekken van dit tweetal.

D

e J 70 heeft er nog twee, de Bavaria B/One doet het gewoon zonder: lieren. Het zegt al iets over het bedieningsgemak van deze beide boten. In de kuip en aan dek zit eigenlijk niets wat er niet strikt noodzakelijk op hoort om dit tweetal optimaal te kunnen zeilen. Op de Bavaria ontbreekt zelfs een overloop. Omdat je de beschikking hebt over een krachtige neerhouder, is die daar ook niet nodig.

De J heeft wel een overloop, waardoor je - vooral aan de wind - wat meer kunt ‘spelen’ met de grootschoot. Als stuurman of als aparte grootzeiltrimmer, want voor drie personen is in de kuip van de J 70 prima plaats.

Nieuwe doelgroep De kuip van de Bavaria B/One is aanmerkelijk groter en dat heeft alles te maken met de filosofie van de Duitse werf achter deze boot. Want waar de J 70 zich veel meer lijkt te richten op een ‘bestaande’

LINKS Geen lieren op de Bavaria. Dankzij prima ratchetblokken zijn alle lijnen echter moeiteloos te bedienen.

RECHTS Netjes: een kunststof gennakerbak in de kajuitingang van de J.

16

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

groep zeilers die een relatief goedkope, moderne en makkelijk van wedstrijd naar wedstrijd vervoerbare boot zoekt, is het Bavaria vooral te doen om het aanspreken van een ‘nieuw’ publiek.

En dat is natuurlijk te prijzen. De B/One heeft ook beslist die potentie. Eén instructeur en vier cursisten kunnen zonder veel moeite terecht in de ruime kuip en op die manier de eerste beginselen van het ‘moderne’ gennakerzeilen ervaren.

Een leuk detail tenslotte is het optionele interieur dat Bavaria aanbiedt bij de B/

One. Of hier in de praktijk veel gebruik van zal worden gemaakt is natuurlijk maar de vraag, want veel meer dan een basic kampeeronderkomen is het niet. Het biedt echter wel meerwaarde aan de boot. Zeker met z’n tweeën kun je op die manier de B/ One gebruiken als sportieve weekendcruiser.

In de kuipen vind je alleen het strikt noodzakelijke

2

TWEE LIEREN heeft de J 70 nog. Op de kuipranden om de fok- of gennakerschoot op te voeren. De Bavaria doet alles met ratchetblokken en dat functioneert ook prima.

Een wezenlijk verschil tussen de B/One en de J 70 is het ontbreken van een achterstag op de eerste. Het uitstekend te trimmen achterstag maakt vooral aan de wind varen met meer wind op de J wat eenvoudiger. Met minder wind blijft â&#x20AC;&#x2122;t uitgebouwde grootzeil er nogal eens achter hangen.

03 â&#x20AC;˘ 2013

ANWBWATERSPORT.NL

17

TECHNIEK BAVARIA B/ONE & J 70 Masthoogte boven water

Zeiloppervlak 32 m2

10,82 m

Gennaker 46 m2

Lengte waterlijn 6,37 m Diepgang

In de directe confrontatie met licht weer was de B/One op ruime koersen net iets sneller

Gewicht 995 kg

dan de J 70. Beide boten bieden optimaal

Ballast 370 kg

0,34 - 1,66 m

plezier voor de sportieve zeiler.

Breedte 2,49 m

CONCLUSIE

Lengte over alles 7,28 m

Het oog wil ook wat. ’t Is misschien een dooddoener, maar de J 70 werd gekozen tot European Yacht of the Year in zjin klasse en de Bavaria B/One niet. Laatste had namelijk ónze - hele lichte voorkeur. Met name het lef om een boot als deze te ontwikkelen en te bouwen plús de intentie om hiermee een nieuwe doelgroep te ‘kweken’, vonden wij punten die beloond mochten worden.

Maar, eerlijk is eerlijk, het oog wil ook wat en ofschoon dit duo in zeilprestaties en vooral zeilplezier eigenlijk in niets voor elkaar onderdoet, is en blijft de J gewoon de mooiste…

18

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

PRESTATIES

PLUS&MIN

Bavaria B/One Wind: 14 knopen Koers schijnbare wind/ snelheid 29°/5,8 knopen 60°/6,8 knopen

90°/7,6 knopen*

130°/9,2 knopen* 135°/9,3 knopen* * met gennaker

+ Prijs + Prestaties + Ruime kuip

PRIJS&ADRES BAVARIA B/ONE Basisprijs vanaf € 27.818 Bouw Bavaria, Duitsland Verkoop Holland Sailing Suderseleane 19 8711 GX Workum 0515-542335 www.hollandsailing.nl

Masthoogte boven water

Zeiloppervlak 26 m2

10 m

Gennaker 45 m2

VERGELIJKBAAR

De sportbotenmarkt kent vele variaties op het thema Bavaria B/One en J 70. Enkele daarvan zie je hier.

Melges 24 Een internationale hit waarin het niveau zeer hoog is. Amateurbemanningen hebben in wedstrijden eigenlijk niets meer te zoeken. In Nederland wat minder populair.

Lengte waterlijn 6,24 m Diepgang 0,30 – 1,50 m

Gewicht 795 kg Ballast 285 kg

Breedte 2,25 m

Sportsboat van eigen bodem uit 2000 naar ontwerp van Maarten Voogd in samenwerking met Lars van den Berg van Breehorn. In ons land is een harde kern MaxFunzeilers actief.

Lengte over alles 6,93 m

PRESTATIES

PLUS&MIN

J 70 Wind: 14 knopen Koers schijnbare wind/ snelheid 27°/5,7 knopen

+ Prijs + Prestaties + Bedieningsgemak

60°/6,9 knopen

PRIJS&ADRES

90°/7,6 knopen*

J 70 Basisprijs Bouw Verkoop

130°/ - 9 knopen* 135° - 9,1 knopen* * met gennaker

MaxFun 25

vanaf € 34.969 J Composites, Frankrijk J Benelux Bamendaweg 38 3319 GS Dordrecht 078-6305505 www.jboats.nl

J 80 De J 80 is het grotere broertje van de J 70 en geschoeid op dezelfde leest. De J 80 is de grootste sportsboatklasse van Europa en kent dan ook flinke wedstrijdvelden. Ook in Nederland is een klassevereniging.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

19

REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG

ONDER ZEIL

Nieuws? Meldt het ons op waterkampioen@anwb.nl

Opmerkelijke nieuwsfeiten uit de zeilwereld

IJSSELMEER LEGER oor het eerst sinds het ontstaan van de watersport is het aantal boten dat op het IJsselmeer vaart gedaald.

De daling betreft vooral zeiljachten (700 minder).

Tot nu toe werd altijd gedacht dat het aantal boten nooit zou dalen omdat ze nauwelijks worden gesloopt. Maar makelaars en particulieren hebben vorig jaar meer jachten naar het buitenland geëxporteerd dan dat er nieuw in ons land zijn afgeleverd.

FOTO: MAXIM MATERS

V

WIE VAART ER MEE? FOTO: HUIB GESELSCHAP

I

VERWARREND

H

uib Geselschap kwam, onderweg met zijn Freedom, dit bord tegen bij een aanlegsteiger in Dokkum.

Die was speciaal voor diepstekende zeiljachten. Groot was dan ook Geselschaps verbazing toen hij merkte dat het daar aan de kant niet dieper was dan 1.50 meter. Huib Geselschap: “De gemeente kan dit belachelijke bord maar beter weghalen. Tenzij de havenkom deze winter nog wordt uitgebaggerd.” We zijn dus gewaarschuwd!

20

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

n de lente en zomer van 2013 maakt het zeiljacht Tanui een tocht door de Russische binnenwateren. De reis loopt ruwweg van de Witte Zee in het noorden naar de Zwarte in het zuiden en je bent van harte uitgenodigd om met je eigen schip deel te nemen aan deze bijzondere tocht. Jachten onder buitenlandse vlag hebben deze route nog maar drie keer eerder gevaren.

Rusland en de rest van Europa stelden in

2012 hun waterwegen voor elkaar open.

Een vergunning is daardoor niet meer nodig. De Tanui vertrekt half mei uit het Noorse Tromsø en via de Noordkaap kan, zodra het pakijs het toelaat, worden doorgevaren naar het Russische binnenwater.

Het traject van 2.700 mijl staat in het teken van het project Nederland-Rusland. Voor meer informatie mail je Maxim Maters: mjmaters@mail.ru

GENOEG GEWEEST Marcelien Bos-de Koning heeft haar actieve zeilcarrière beëindigd.

De topzeilster werd samen met Lobke Berkhout 3x wereldkampioen in de 470 en won zilver tijdens de Spelen van 2008.

Verken onze prachtige binnenwateren Als de wereldwijde leider in satellietnavigatie zijn wij toegewijd om u de best mogelijke ervaring te brengen, waar u ook heen gaat. Dat is waarom wij nu gedetailleerde kaarten van de prachtige Nederlandse binnenwateren toevoegen aan onze prijswinnende elektronische kaarten. Van de Noordzeekust tot rivieren en meren, de 2013 edities van BlueChart g2 en BlueChart g2 Vision zijn er voor u om meer te verkennen.

Voor meer informatie of om je huidige kaarten te updaten, bezoek Garmin.nl

BlueChart 2013 速

REDACTIE ERIK VAN DEN BERG

Praat mee op het forum over de stelling.

Ga naar anwbwatersport.nl

DESTELLING De Waterkampioen legt een stelling voor aan deskundigen met een tegengestelde mening

“TEAK? DAT KUN JE TOCH NIET MEER MAKEN...”

VOOR

Daniëlle van Ooijen, Forrest-campaigner bij Greenpeace:

“Teakhout komt van plantages of uit de bossen van Birma. In de bossen worden de bomen illegaal gekapt. Het hout van die kap is dus niet FSC-gecertificeerd en zorgt ervoor dat de oerbossen in rap tempo verdwijnen. Maar zolang er vraag naar natuurlijk gegroeid teak is, gaat die illegale kap door. Dit is des te vervelender omdat er ook teak van plantages op de markt is. Dat hout is vaak wél FSCgecerfiticeerd en dus niet, of in ieder geval veel minder milieubelastend. Ik geef toe dat er verschillende soorten teak zijn, maar er zijn nu echt wel plantages met goedgekeurd hout die de kwalitatief betere teaksoort leveren. De IJsvogel, een prachtige boot van honderd procent FSC-hout, is daar een voorbeeld van.

Maar uiteindelijk is het vaak toch een prijskwestie. FSC is iets duurder.

Alternatieven voor teak zijn overigens volop aanwezig. Gemodificeerd hout, kurk, kebony enzovoort. Jachtbouwers willen er echter niet aan omdat ze erg behoudend zijn. Ook de watersporter zelf denkt te conservatief en te makkelijk.

Maar het is nu echt tijd voor een mentaliteitsomslag. En gelukkig heeft deze de nieuwe verscherpte wetgeving mee. De wetten EUTR en FLEGT die deze maand zijn ingegaan, maken het gebruik van illegaal gekapt hout strafbaar. De daaraan verbonden geldboete is helaas nodig om ook de laatste gebruikers van illegaal teak over te halen.”

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

“We hebben al diverse opties geprobeerd, andere soorten of gemodificeerd hout, kurk en noem maar op. Maar het is allemaal gewoon minder. Een teakdek is mooi op een klassieke manier. Het droogt bovendien snel en zonder vlekken op, biedt uitstekende antislip-eigenschappen en een goede temperatuur- en geluidsisolatie. Daar komt bij dat onze klanten er nog steeds expliciet om vragen. Bovendien gaat teak, als het goed gelegd en onderhouden wordt, tot wel veertig jaar mee. FSC-teak daarentegen, hoe goed het ook klinkt, heeft de kwaliteit van het type tuinmeubelen. Zo’n boom die het levert, groeit op de plantages te snel en kan al na dertig jaar gekapt worden.

De jaarringen komen daardoor te ver uit elkaar te liggen. In een bos is een boom pas na zeventig jaar goed voor de kap en liggen de jaarringen dichter bij elkaar.

Dat zie je terug in de kwaliteit.

Met de milieuaspecten houd ik me niet zo bezig, maar ik heb begrepen dat kap en aanplant van teak in de bossen van Birma met elkaar in evenwicht zijn. Dat zou betekenen dat er geen tekort is en komt. In bootinterieurs wordt trouwens al minder teak gebruikt. Maar ook daarin laten we de keus graag aan onze klanten.”

Daniëlle van Ooijen

22

Willem Dörr

“Al 35 jaar werk ik in de jachtbetimmering en ik heb nog steeds geen goed alternatief voor teak gevonden.“

TEGEN

“Ik vind het gebruik van ongecertificeerd teakhout inderdaad niet meer van deze tijd.”

Willem Dörr is directeur-eigenaar van Dörr jachtbetimmering:

WůĂƐƟŵŽ /^K ϵϲϱϬ ZĞĚĚŝŶŐƐǀůŽƩĞŶ De meest betrouwbare partner aan boord!

WŚŽ ƚŽ͗ ͘> ĞŐů ĂƟŶ

'ŽĞĚĞ njŝĐŚƚďĂĂƌŚĞŝĚ ĚŽŽƌ ďƵŝƚĞŶǀĞƌůŝĐŚƟŶŐ ;ϰ͘ϯ ĂŶĚĞůĂͿ

Fluorescerend oranje tent

Dubbele vloer met ĂůƵŵŝŶŝƵŵ ;ŐĞĐŽĂƚͿ isolerend schuim

ŽŶƐƚƌƵĐƟĞ ďĞǀĂƚ ĞĞŶ ĚƵďďĞůĞ ŬĂŵĞƌ͘ ŝƚ ŝƐ ĞdžĐůƵƐŝĞĨ ǀŽŽƌ WůĂƐƟŵŽ

Gepatenteerd ontstekingsmechanisme Blaast op bij-15° ƚŽƚ ϲϬ°

De makkelijke instap is tevens te gebruiken als handvat aan de binnenzijde

Geen enkele reddingsvlot is hetzelfde. Het zijn echter de kleine verschillen die je leven kunnen redden!

Maak voor u een reddingsvlot kiest een goed vergelijk tussen de verschillende producten die beschikbaar zijn in de markt.

Het exclusieve ontwerp en de technische eigenschappen, die tot op heden ongeëvenaard zijn in de markt, gecombineerd met jaren ĞƌǀĂƌŝŶŐ ŵĂŬĞŶ WůĂƐƟŵŽ ƚŽƚ ĚĞ ŵĞĞƐƚ ǀŽŽƌ ĚĞ ŚĂŶĚ ůŝŐŐĞŶĚĞ ŬĞƵnjĞ͘

door On Deck

BEZOEK ONS OP DE HISWA STAND 07.411 ON DECK - LEIMUIDERDIJK 478A - 2156 MX WETERINGBRUG - THE NETHERLANDS - TEL +31 71 331 3366 - FAX +31 71 331 3387 - ALLHANDS@ON-DECK.NL - WWW.ON-DECK.NL

TEST 275N REDDINGVESTEN

DE VERSCHILLEN BOVEN WATER!

DE WATERKAMPIOEN HEEFT ER HARD VOOR GEKNOKT, MAAR WE ZIJN HET ER INMIDDELS MET Z’N ALLEN OVER EENS. DRAAG JE ZEILKLEDING, DAN DRAAG JE EEN 275N-REDDINGVEST. WELK VEST DAT ZOU MOETEN ZIJN? WE BEOORDELEN ER TWAALF.

24

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

TEKST: JEFF HOLLESTELLE , FOTO’S: BERTEL KOLTHOF

Ons filmpje geeft een impressie van de test.

Scan de QR-code!

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

25

I

n 2007 testten we uitgebreid reddingvesten. Eerst de reddingvesten uit de 150N-categorie en daarna de 275N-vesten. Onze conclusie toen bracht heel wat teweeg: de 150N-vesten, waar eigenlijk iedereen gebruik van maakte (ook wij), voldeden niet. Tenminste, niet als je ze gebruikt met een zeilpak en laarzen.

Want, zo bleek onomstotelijk uit die test: een 150N heeft niet voldoende opdrijvend vermogen om je in bewusteloze toestand op je rug te draaien. Nederland is na deze test massaal aan de 275N-vesten gegaan.

En, nog mooier: ook de fabrikanten zijn aan deze categorie meer aandacht gaan besteden. Wat dat heeft betekend voor de vesten die nu op markt zijn, bekijken we hier. De keuze is in ieder geval ruimer en gemiddeld zijn de testresultaten ook beter.

De testmethode Laten we maar met de deur in huis vallen: er is niets moeilijker dan het consequent testen van een reddingvest. Zo moeilijk dat de testen die worden gedaan voor de CE-normering wat ons betreft nog steeds een wassen neus zijn. De wijze heren die een reddingvest keuren, laten een proefpersoon in een zwembroek een paar slagen vooruit zwemmen om vervolgens te kijken of het vest de zwemmer, lees: drenkeling, op zijn rug draait. Nou, dat doen ze allemaal. Een luchtballon die je voor je borst houdt, doet dat ook… Wat wij willen weten is of een reddingvest in staat is om een bewusteloze drenkeling op zijn rug te draaien als die voorover in het water valt.

Nu is dit volgens de geleerden een test die niet constant volledig gelijk is uit te voeren. En een test die niet identiek reproduceerbaar is, is geen goede test. Daar zijn we het in zoverre mee eens dat je ongetwijfeld minimale verschillen krijgt. Toch denken we dat als je deze test doordacht, rustig en gecontroleerd uitvoert, je wel degelijk de verschillen boven water haalt. Letterlijk.

Het grote probleem tijdens de test, en ook in een echte noodsituatie, is de ophoping van lucht in het zeilpak. Dit kan zoveel zijn dat het de werking van het vest negatief beïnvloedt. Het is ook de reden waarom een 150N-vest het hoogstwaarschijnlijk niet goed zal doen. Deze vesten zijn niet opgewassen tegen de krachten die lucht in een pak op de drenkeling kan uitoefenen.

Om deze invloed zoveel mogelijk teniet te doen, hebben wij onze drenkeling iedere keer op precies dezelfde manier aangekleed, zodat er redelijkerwijs steeds eenzelfde hoeveelheid lucht in het zeilpak kon achterblijven. Ook hebben we de reddingvesten zo secuur mogelijk aangetrokken.

Zo strak dat er na diep inademen net twee

26

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

WAT VINDT DE KNRM? Gebruik tijdens het dragen van zwaarweerkleding altijd een 275N-reddingvest “De KNRM adviseert watersporters altijd een reddingvest van het juiste vermogen te dragen. Het enige juiste reddingvest als je zeilkleding draagt, is er een met een vermogen van 275N. 150N-vesten zijn hiervoor ongeschikt. Het juiste vermogen is altijd afhankelijk van de gedragen kleding. Voor kleine kinderen en tijdens het dragen van luchtige zomerkleding is een reddingvest van 150N voldoende. De KNRM adviseert een reddingvest altijd te dragen, maar in ieder geval als de watertemperatuur lager is dan 15 graden, ’s nachts, bij slecht zicht en vanaf windkracht 4.”

vingers tussen de gordel en de borst passen. Bijna oncomfortabel, maar wel het beste voor een goede werking.

De test Wij lieten onze drenkeling, collega Vincent Zuidema, 1.85 m lang en 85 kg zwaar, voorover in het water vallen vanaf een hoogte van 1 meter. Dat lijkt hoog, maar is vergelijkbaar met de hoogte van een gemiddeld dek. Hierdoor verdween Vincent iedere keer minimaal een meter onder water waardoor alle vesten voldoende water op de automaat kregen. Na deze harde val keken we hoe lang het duurde voordat het vest zichzelf opblaast en hoe lang het duurde eer de drenkeling op zijn rug wordt gedraaid. Vervolgens hebben we gemeten hoe hoog hij met zijn mond boven water blijft, de ‘vrijboordhoogte’.

Tunnelvorming: water kan ongehinderd richting de mond stromen Een ander belangrijk punt waar we deze keer veel meer naar hebben gekeken, is de zogenaamde tunnelvorming: de ruimte tussen de rechter- en linkerlong van het drijflichaam waardoor er een kanaal ontstaat waardoor water richting de mond kan stromen. Uiteraard hebben we ook uitgebreid gekeken naar de constructie, uitrusting, luchtdichtheid, het draagcomfort en, niet onbelangrijk, de prijs/kwaliteit/ prestatie-verhouding. Algemeen kunnen we stellen dat het gemiddeld niveau van de vesten beter is dan zes jaar geleden. En dat er heel wat gebeurd is de afgelopen jaren: de keuze in 275N-vesten is groter dan ooit.

Opvallende resultaten Alle reddingvesten activeerden binnen 2 seconden nadat de drenkeling te water viel. Een mooi resultaat. En eigenlijk leverden alle vesten voldoende draaikracht. Het Besto Seafit-vest twijfelde even, maar volbracht zijn taak ook. Tijdens het opblazen vielen een paar zaken op. Het drijflichaam van het Plastimo Pilot-vest had, ook na herhaalde pogingen, niet voldoende kracht om de buitenhoes in de nek te openen.

Hierdoor levert hij geen drijfvermogen onder het hoofd. De beide Seago-vesten bliezen niet volledig op. Zeker het duurdere Pacific-vest bleef erg slap. Hierdoor wordt de drenkeling niet goed boven water gehouden. Hij zakt met zijn hoofd in het vest, ondanks het dragen van een kruisband die strak was aangetrokken.

Over die kruisband gesproken: het effect hiervan is discutabel. Ten eerste draagt het oncomfortabel, zeker als je hem voldoende strak aantrekt. Daarnaast is hij lang niet zo effectief als een vest dat goed wordt gedragen. Als de riem zo strak om de borst wordt getrokken dat je nog net diep kunt ademen, voegt een kruisband niets toe.

Wat betreft de vorm van de drijflichamen valt alleen de Plastimo Pilot negatief op.

Het vest levert door de gekantelde longen van het drijflichaam op de borst veel draaivermogen. Maar er ontstaat een geul tussen die longen die ervoor zorgt dat water ongehinderd richting mond en neus kan stromen. Zeker bij bewusteloosheid een kwalijke zaak. De Besto-vesten hebben veel drijfvermogen in de nek. Hierdoor leveren ze wat draaivermogen in, maar houden ze het hoofd wel vertrouwd boven water. Zowel de Secumar- als de Marinepool-vesten hebben evenwichtig gevormde drijflichamen met een goede verhouding tussen draai- en drijfvermogen. De vesten met een spatwaterkap hebben een streepje voor. Ze zijn extra veilig omdat spatwater niet in het gezicht kan komen. Een onderschat probleem waar je alsnog door kunt verdrinken. Ook houden ze het hoofd warmer, wat de overlevingskansen duidelijk vergoot.

CONCLUSIE We zijn aangenaam verrast: een groot gedeelte van de reddingvesten durven we wel aan te raden. En dat is een hele stap voorwaarts na onze test van zes jaar geleden. We beginnen met de vesten die we je níet aanraden.

Als eerste is dat een vest waar we zes jaar geleden nog positief over waren. Helaas voor de Plastimo Pilot 275N is de concurrentie zo hard op komen stomen dat je voor hetzelfde geld inmiddels een beter vest kunt kopen. De vesten van Seago adviseren wij op dit moment evenmin. Zeker het duurdere Pacific vest presteerde onvoldoende tijdens de zwembadtest.

Bij het Marinepool 300N Pro 3Dvest zetten we grote vraagtekens bij de sluiting. Deze lijkt niet voldoende sterk.

En dan de toppers in deze test.

Eerst de testwinnaar, deze komt ook van Marinepool, en is het 300N Premium-vest. Dit vest krijgt de titel vanwege zijn goede prestaties, complete uitrusting en toch scherpe prijs. Ook heeft het een degelijke sluiting. Andere zeer goed presterende vesten zijn alle vesten van Secumar en het Spinlock-vest - al heeft het laatste wel een fors prijskaartje. De vesten van Besto en Talamex doen hun werk prima en kun je probleemloos aanschaffen. Alleen koop je voor minder geld de winnaar van de titel ‘voordelige keus’: de Secumar Priva. Een basisvest zonder toeters en bellen, maar prima functionerend en zeer vertrouwd voor een messcherpe prijs.

50

CE-NORMERING Binnen de CE-normering zijn er vier categorieën vesten: 50N, 100N, 150N en 275N. N staat voor newton.

Een 150N-vest heeft dus 150 newton aan opdrijvend vermogen.

Drijfhulpmiddelen. Voor geoefende zwemmers op korte afstand van de oever en in de buurt van eventuele helpers, niet veilig bij bewusteloosheid. Geen reddingvest.

100

Reddingvesten voor gebruikers op het binnenwater en op beschutte plaatsen.

Beperkt veilig bij bewusteloosheid (kledingafhankelijk).

150

275

Reddingvesten Voor gebruikers op elk water, veilig bij bewusteloosheid, echter beperkt veilig bij het gebruik van zware waterdichte kleding.

03 • 2013

Reddingvesten Voor gebruikers op volle zee met extreem zware omstandigheden. In nagenoeg alle gevallen veilig bij bewusteloosheid, ook met zware kleding.

ANWBWATERSPORT.NL

27

TEST WI R

3

2

1 1. Het drijflichaam heeft veel je hoofd goed boven water

1 BESTO SEAFIT 275N

2 BESTO SEAFIT PRO 275N

3 MARINEPOOL 300N PREMIUM

blijft.

Prijs € 145

Prijs € 179

Prijs € 199,90

PLUS&MIN

PLUS&MIN

PLUS&MIN

+ Veel drijfvermogen in de nek - Gemiddelde prestaties

+ Staat van de automaat zichtbaar door venster - Gemiddelde prestaties

+ Goede prestaties + Zeer compleet

Na onze test uit 2007 wijzigde Besto de constructie van het drijflichaam. Door een nieuwe positionering van het drijflichaam is het draaivermogen duidelijk toegenomen en scoort dit in deze groep gemiddeld.

Het vest is degelijk van constructie en heerlijk ongecompliceerd. Een pluspunt is het forse drijfvermogen in de nek waardoor het hoofd goed boven water blijft. De uitrusting is basic, maar klopt gezien de prijs. www.besto-redding.nl

Het Seafit Pro-vest is grotendeels identiek aan het basis Seafit-vest. Het verschil vind je bij de automaat. Die is zichtbaar door een venster in de buitenhoes. Hierdoor kun je in één oogopslag zien of de automaat nog gebruiksklaar is. Handig voor jezelf, maar ook extra veilig. Ook draagt het vest comfortabel door fleece in de nek en een iets getailleerde vorm. www.besto-redding.nl

Dit reddingvest levert naast goede prestaties ook een zeer complete uitrusting.

Dit in combinatie met de prijs maakt hem de winnaar van de test. Voor net geen tweehonderd euro is het vest naast de standaarduitrusting ook voorzien van een sprayhood en een noodlicht.

De sluiting van het vest is niet zo handig als die van de net zo goed presterende Secumar Arkona Plus. Het prijsverschil van 50 euro is echter net voldoende om dit vest de titel te gunnen. www.marinepool.de

volume in de nek, waardoor

2. Bij de Pro-uitvoering van het Seafit-vest kun je van buitenaf zien of hij nog gebruiksklaar is.

Cijfer 3. Zowel het lampje als de fluit zijn aan de vulpijp bevestigd. Hierdoor kun je er altijd bij.

28

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

7

Cijfer

7,5

Cijfer

8,4

6 4

5

4 MARINEPOOL 300N PRO 3D

5 PLASTIMO PILOT 275

6 SEAGO CLASSIC 275N

Prijs € 249,90

Prijs € 135

Prijs € 119

PLUS&MIN

PLUS&MIN

PLUS&MIN

+ Goede prestaties - Constructie van de sluiting

- Hoes opent niet volledig - Grote tunnelvorming op borst

+ Scherpe prijs - Vest blijft niet op druk

Dit goed presterende vest krijgt een lagere score dan het 50 euro goedkopere Premium-vest. De op zich gemakkelijker te bedienen sluiting van de Pro is volgens ons ongeschikt. De kunststof sluiting is niet sterk genoeg.

Zo moet je een lifeline bevestigen aan twee ringen aan beide zijden van de sluiting.

Dit om de kracht tijdens een val niet op de sluiting te laten komen. Maar wat als je niet aan een lifeline, maar aan de daarvoor bedoelde liftstrop of aan je vest uit het water wordt getild? www.marinepool.de

Voor wie zich onze test uit 2007 nog herinnert, zal het vreemd lijken dat het vest nu zo’n lage score krijgt. De uitleg is simpel: het vest dat zes jaar geleden nog overeind bleef is niet doorontwikkeld en voorbij gestreefd door de concurrentie. We stuiten nu op twee nadelen. Het huidige vest wil de buitenhoes in de nek niet openen tijdens het opblazen. Bovendien is de beruchte ‘tunnel’ op de borst veel te groot. Voor hetzelfde geld koop je beter een van de andere prijsvechters. www.on-deck.nl

Deze Seago leek een redelijke prestatie te leveren voor een prijsvechter. Echter: beide vesten van Seago bleken al na een paar uur druk te verliezen. Het lijkt erop dat het drijflichaam of een van de appendages niet luchtdicht is. De fabrikant heeft aangegeven het probleem uit te zoeken en ons op korte termijn een goed functionerend vest te leveren. Ook komt er een uitleg over wat er precies aan mankeerde. We kunnen hier echter niet licht overheen stappen, ook al zou het slechts 1 op de 1000 keer voorkomen. Daarom vooralsnog een negatieve score. www.georgekniest.nl, www.dekkerwatersport.nl

Cijfer

5,0

Cijfer

3,6

Cijfer

3,9

4. De kunststof sluiting is niet sterk genoeg. Een lifeline moet dan ook aan beide ogen worden aangehaakt.

5. De buitenhoes van dit reddingvest wil maar niet volledig openen: geen drijfvermogen in de nek.

6. Zelfs bij een eenvoudige automaat hoef je niet te twijfelen of hij gebruiksklaar is. Twee keer groen is oké.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

29

7 9 7. Het vest blaast niet helenek. Hierdoor blijft het

7 SEAGO PACIFIC 275N

8 SECUMAR ARKONA 275 PLUS

9 SECUMAR BOLERO 275

hoofd niet boven water.

Prijs € 159

Prijs € 249

Prijs € 289

PLUS&MIN

PLUS&MIN

PLUS&MIN

- Vest blaast niet hard genoeg op - Vest blijft niet op druk

+ Goede prestaties + Compleet vest

+ Goede prestaties + Pasvorm voor dames

Voor € 159 is er geen completer vest te koop, maar vooralsnog raden we het met klem af. Tijdens de zwembadtest blies dit vest niet voldoende op waardoor de drenkeling met zijn hoofd in het vest wegzakte. Dan zijn luxezaken als een spatwaterkap en een noodlampje leuk, maar daar drijf je niet op!

Ook bleef dit vest slechts een paar uur op druk. Zoals eerder gezegd gaat de fabrikant aan het werk om het probleem te achterhalen. Voor nu een onvoldoende score. www.georgekniest.nl www.dekkerwatersport.nl

De Arkona Plus zou zomaar gewonnen kunnen hebben, maar dan dan had het vest hetzelfde moeten kosten als de Marinepool Premium.

Zoals altijd overtuigen de kwaliteit en het vakmanschap van Secumar. De goede prestaties en de complete uitrusting, inclusief sprayhood en noodlicht, maken het een verantwoorde aankoop. De meedogenloze kwaliteitscontrole bij dit bedrijf geeft extra vertrouwen. Alle vesten worden gecheckt; je weet dus zo goed als zeker dat het functioneert als je het nodig hebt. www.secumar.com

De doorontwikkelde Bolero is al jaren een van de sterkere vesten op de markt.

Het nieuwe model heeft een slimme buitenhoesconstructie. Automaat en patroon hebben een eigen vakje. Hierdoor kun je een smelttablet of patroon wisselen zonder het vest te hoeven openen.

De Bolero presteert goed.

Bijkomend voordeel voor dames is de prettige pasvorm die zorgt dat het niet al te vervelend om de borst klemt. Jammer genoeg ontbreekt standaard een spatwaterkap. Deze is een optie. www.secumar.com

maal op en kruipt over de

8. Secumar laat er geen twijfel over bestaan; dit vest moet in april 2015 worden gekeurd.

9. De automaat heeft zijn eigen compartiment. Dit scheelt veel gedoe bij het vervangen ervan.

30

8

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Cijfer

3,8

Cijfer

8,3

Cijfer

7,9

10 11

Bekijk de uitgebreide testresultaten op anwbwatersport.nl/ reddingsvest

12

V RDELIGE KEUS 10 SECUMAR PRIVA 275

11 SPINLOCK DECKVEST 5D 275N HAMMAR

12 TALAMEX OFFSHORE 275N

Prijs € 114

Prijs € 395

Prijs € 121,95

PLUS&MIN

PLUS&MIN

PLUS&MIN

+ Vertrouwde kwaliteit + Scherpe prijs

+ Doordacht gemaakt - Hoge prijs

+ Dezelfde fabrikant als Besto maar goedkoper - Gemiddelde prestaties

Deze prijsvechter van Secumar is het eenvoudigste model. Zo heeft het niet de handige ‘click’ sluiting en een basisautomaat met schroefpatroon, in plaats van een patroon met bajonetsluiting.

Ook is het drijflichaam vast verbonden met de buitenhoes. Maar zoals altijd straalt zelfs deze goedkope telg veel vertrouwen uit en presteert hij goed. Toeters en bellen ontbreken, maar als je voor een scherpe prijs een goed vest wilt, is dit de beste keuze. www.secumar.com

We beginnen met een compliment aan Spinlock, want wat een werk hebben die van hun nieuwe Deckvest 5D gemaakt. Het vest ziet er indrukwekkend uit en heeft een rijke standaarduitrusting.

En al lijkt het gemaakt voor echte wedstrijdzeilers, niets is minder waar. Het is een comfortabel dragend vest dat goed presteert. Mocht je gaan winkelen voor een nieuw reddingvest, pas er eens een. Misschien dat het je zo overtuigt, dat je bereid bent de toch wel erg hoge aanschafprijs te betalen. www.moremarine.nl

Het Talamex-vest wordt gemaakt in dezelfde Engelse fabriek als de Besto-reddingvesten. Het is dus zo goed als hetzelfde als de Besto Seafit. Het presteert ook identiek. Het enige verschil is te vinden in de buitenhoes.

Die is in de nek wat hoekiger van vorm. Wat ons verbaast, is dat de adviesprijs van de Talamex 275 ruim twee tientjes lager ligt dan die van het Besto Seafit reddingvest.

Misschien is de verklaring te vinden in de gebruikte materialen. Dat lijkt echter niet zo. www.talamex.nl

Cijfer

7,6

Cijfer

7,9

Cijfer

7,1

10. Het Priva-vest heeft een prima functionerende maar voor Secumars doen eenvoudige automaat.

11. Dankzij deze verstelmogelijkheid hoeft het vest niet in de nek te hangen. Dit is uiterst comfortabel.

12. De basisuitrusting van een standaard vest. Een vulpijpje om bij te blazen, een fluit en een liftstrop.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

31

HAPPY DAYS za 6 en zo 7 april

TOUW

G

IN KORT

50%

Kijk snel op vrolijk.nl voor meer aanbiedingen!

SPINLOCK 275 REDDINGSVEST

199,-

79,95

359,-

f inclusie Levering griem tas,draa rdel go met drijf

- 50 % OP ALLE LIFELINES BIJ AANSCHAF VAN EEN SPINLOCK REDDINGSVEST

TALAMEX VERREKIJKER 7X50

Het complete assortiment van HARKEN en RONSTAN KORTING

25%

setprijs boot + motor 2134,-

Sika beheerst de elementen Sika is dĂŠ pionier in de ontwikkeling van 1-component polyurethanen en heeft een breed scala aan producten ontwikkeld en geproduceerd. Hoewel de afzonderlijke kenmerken van elk product verschillend zijn, hebben alle producten uit de marinelijn de volgende eigenschappen: Oplosmiddelvrij Blijvend elastisch Voor gebruik boven en onder waterlijn Hoog vaste stofgehalte en een laag VOS-gehalte

1695,-

HISWA

STAND: 07 .242

geldt ook voor lieren!

HARKEN/RONSTAN ACTIE

OPBLAASBOOT TLX 250 & YAMAHA 4PK

ANWB prijs Per deel

196,00

119,-

19,50

NIEUWE EDITIES 2013 PLUS GRATIS EEN ECHTE

BOLFENDER SLEUTELHANGER

NEXUS NX 1500 HANDMARIFOON

ZEILKLEDING 2013

SENZ STORMPARAPLU 49,95

20% korting

Sika Nederland B.V. - www.sika.nl

GAASTRA HELLY HANSEN

Bouwer van:

s 3TANDARD

s #LASSIC s 0ILOT

Willem Nielan d De maten opgeg design. even zijn de echte maten over het dek!

Onnavolgbare prijs/kwalitei tsverhouding en service!

29,95

MAGIC MARINE IMHOFF CITY OF SAILS

ORANJE PUTS MET INHOUD: POETSDOEKEN BILGE CLEANER ANTI-SLIP REINIGER EN BOATCLEAN 39.95

UV-BESTENDIG WINDPROOF TOT 100 KM PER UUR! DRAAIT AUTOMATISCH IN DE JUISTE WINDRICHTING

KLAAR VOOR DE K(R)ONING?

20 % KORTING OP ALLE NEDERLANDSE VLAGGEN

19.95 Supergoedkoop!

Nieuw! Adidas zeilkleding exclusief bij Vrolijk!

Musto zeilkleding tegen messcherpe prijzen.

Vrolijk Watersport Uitgeest 0251- 316950

Vrolijk Watersport Scheveningen 070-4168282

Voor meer informatie: www.vrolijk.nl Deze aanbiedingen zijn geldig zo lang de voorraad strekt en in het weekend van 6 en 7 april 2013.

Prijs-, druk en zetfouten voorbehouden.

Fury 1010 genomineerde boot van het jaar 2010 en nummer 3 in aanbouw Fury 1010 sport met cabrioletkap in aanbouw Fury 1110 nummer 5 nu in aanbouw Fury 1110 sport met hardtop.

Fury 1210 voor U in aanbouw?

REGO Watersport BV Dokweg 14, 8243 PT Lelystad Tel: 0320-261444

www.rego-watersport.nl

Gemakkelijk en snel

Altijd een glanzend resultaat voor zeilboot, sloep en motorboot!

ower.eu www.seapower.eu www.seapower.eu www.seapower.eu ww

HISWA 2013 VOORAL VEEL TE BELEVEN CAB Cabin XL

DIKKE MOTOR, OF TOCH HYBRIDE? Is het een sloep, is het een snelle weekender? Volgens Mencken Maritiem zijn die grenzen niet zo strak meer. De CAB Cabin XL - snelvarend of hybride - moet iedereen kunnen bedienen.

H

et begon zo’n tien jaar geleden met de eerste CAB, een vlot ogend bootje, zonder kabelaring, een model dat op dat moment zijn gelijke niet kende.

Met de CAB greep Menken Maritiem terug op het idee van de watertaxi’s die rijke New Yorkers in de jaren ’20 op en neer pendelden tussen Manhattan en hun luxe buitens op Long Island.

Tien jaar na dato zijn de wensen van de gebruiker veranderd en komt Menken

met een (veel) grotere en aangepaste versie: de 24 voet lange CAB Cabin XL. Dezelfde uitstraling, ook een dagboot, langer, breder, maar ook met kajuit met daarin een overnachtingsmogelijkheid in de vorm van een V-bed met een lengte van 2,10 meter. En een elektrisch toilet.

Gaskomfoor en wasbak bevinden zich in de kuip waarin de opbouw deels doorloopt. Geschikt als weekender dus.

De CAB Cabin is gemaakt van polyester

Gebouwd in Sri Lanka, vaarklaar gemaakt in het Zuid-Hollandse Ter Aar 34

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

REDACTIE: RICHARD DE JONGE

ZEUS TOUCH

VOOR DE ZEILER D

Met een motorisering vanaf 120 pk wil de CAB Cabin wel vooruit.

volgens de handlay-up methode en wordt in Sri Lanka geproduceerd. Compleet; het enige dat in Nederland nog wordt gedaan, is het technisch in gebruik stellen, de kap erop en de kussens erin.

Leuk bedacht is de klapbare spiegel met geïntegreerde zwemtrap, die optioneel leverbaar is.

Standaard wordt de CAB Cabin XL met een flinke motor uitgevoerd. Met 120 pk loopt de boot 20 km/u maar met een andere motorisering is 50 km/u haalbaar. En dat is best snel voor een sloep.

De boot komt daarbij snel in plané en blijft wat betreft golven ook vriendelijk voor medevaarweggebruikers. Voor wie gang niet alles is, komt er trouwens ook een hybride uitvoering.

e Zeus Touch van B&G is vooral bedoeld voor de zeiler. Het op maat in te delen scherm laat data zien zoals voorliggende koers en koers over de grond, huidige layline, stromingsvector, ware-windhoekindicatie, roerhoekindicatie en tegenovergestelde layline. Maar ook actief waypoint, magnetische- en ware-koersreferentie en magnetische variatie worden weergegeven. Met de SailSteer heb je een kompasring op je scherm die de ware windrichting, het stromingsverzet, de overstaghoek en de peiling naar het waypoint laat zien. Naast alle zeilspecifieke functies kan het apparaat ook alle andere functies uit het boordnetwerk weergeven zoals breedbandradar, AIS, instrumentdata en stuurautomaatbediening. En kan hij door middel van een wifimodule aangesloten worden op een iPhone of iPad, zodat de informatie op het hele schip beschikbaar is. .

TECHNISCHE GEGEVENS: Afmetingen De Zeus Touch is leverbaar in 7, 8 en 12 inch. Prijs vanaf € 1.599 Standnummer 07.227. ww.hollandnautic.nl.

TECHNISCHE GEGEVENS: Afmetingen van de CAB Cabin XL (lxbxd) 7,25 x 2,34 x 0,70 m, kruiphoogte 1,30 m, prijs € 53.950. Standnummer 06.200. www. menkenmaritiem.nl

PLEVIER A6 ELEGANCE MEERDERE UITVOERINGEN P

levier Watersport, bekend van de polyester sleepboot P7, komt met enkele nieuwe modellen. De eerste is de A6 Elegance, een klassiek gelijnde sloep gemaakt van aluminium 5083 H110 en daarmee zoutwaterbestendig. Hij wordt

standaard aangedreven door een 8 pk Yamaha- buitenboordmotor achter in een bun. Uitvoeringen met een dieselof elektromotor zijn mogelijk. Wel wordt dan de romp iets aangepast. In het geval van de diesel adviseert bouwer

Ries Plevier een maatje groter.

TECHNISCHE GEGEVENS: Afmetingen (lxbxd) 5,50 x 1,86 x 0,45 m, gewicht 450 kg. Standnummer 06.100.

Prijs vanaf € 17.900. www.plevier.com

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

35

HISWA 2013 Quick-release grootschoot overloopsysteem

SNEL EEN RUIME KUIP E

r zijn van die dingen waarvan je denkt: dat dit niet al veel langer bestaat! Zoals het quick-release grootschoot-overloopsysteem van Barton Marine waarmee je door twee borgpennen in te drukken je overloop tussen twee wandplaten wegneemt en een ruime kuip hebt. Het systeem is verkrijgbaar in drie lengtes tot maximaal 800 mm en geschikt voor jachten tot 46 voet.

De wandplaten zijn CNC-gefreesd uit massief Marinegrade aluminium en Spectro-geanodiseerd tot 25 micron voor een sterke en duurzame finish. Ze worden in een set geleverd, maar moeten wel aangeschaft worden met een Barton-overlooprail. Dat dan weer wel.

TECHNISCHE GEGEVENS: Prijs € 157,50. Standnummer 07.223. www.belship.nl

KORT DUNNER EN SNELLER

D

e Garmin GPSMAP 8000 MFD- (Multi Function Display) serie is vlakker en sneller dan eerdere MFD-modellen. Er is keuze uit 8, 12 en 15 inch beeldschermen. De 12 en 15 inch modellen zijn zelfs respectievelijk 30 en 32 procent dunner dan de voorgaande serie.

Bovendien is de processor van de nieuwe lijn veertig procent krachtiger. De Garmin GPSMAP 8500 Black Box heeft met 15, 17 en 19 inch grotere beeldschermen en is daarmee vooral bedoeld voor grotere schepen. Ze hebben ook een hogere resolutie.

TECHNISCHE GEGEVENS: Standnummer 07.326. www.garmin.nl

OPEN G2, VERHOOGDE VLOER

D

RescueME

MINI NOODBAKEN D

e RescueME van OceanSignal is slechts 75 mm hoog en is in combinatie met het gewicht van maar 116 gram waarschijnlijk het kleinste noodbaken dat je kunt kopen. Het apparaatje werkt net als een Epirb via het 406 MHz satellietcommunicatiesysteem van COSPAR SARSAT. Het beschikt over een 121.5 MHz homing signaal en heeft een ingebouwde gps-ontvanger.

TECHNISCHE GEGEVENS: RescueME Waterdicht tot 15 meter. Hij heeft een LED flitslicht en zendt minimaal 24 uur lang (bij -20° C) noodoproepen uit. Prijs € 360,50. Standnummer 07.223. www.belship.nl

36

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

e G2 open zeilboot heeft een facelift ondergaan. Belangrijkste aanpassingen zijn een zelflozende kuip en afgeschuinde kuiprand. Geert Wijma van Jachtwerf Heeg: “Als je zoveel geld uitgeeft voor een boot, mag je toch verwachten dat je droge voeten houdt. Dat was niet zo. We maakten in de oude G2 gebruik van zelflozers en bilgepompen. Door de kuipvloer 15 cm omhoog te brengen, ligt de vloer nu boven in plaats van onder de waterlijn. Voordeel hiervan is ook dat je zittend op de kuiprand je voeten op de vloer kunt zetten. Deze kuiprand hebben we afgeschuind zodat je niet langer die rand in je benen hebt.” De G2 blijft overigens ook leverbaar met de diepe kuip.

TECHNISCHE GEGEVENS: Prijs inclusief motorsysteem € 45.500.

Standnummer 1.125. www.jachtwerfheeg.nl

>> LongIsland 25

KLEINSTE RUNABOUT, NOG ALTIJD 28 KNOPEN Naast de 33 en 44 nu ook een

DE 58STE HISWA is van 6 t/m 10 maart en duurt een dag korter dan in voorgaande jaren. De beurs is dagelijks geopend van 11.00 tot 22.00 uur en in het weekend van 10.00 tot 18.00 uur. Kaarten zijn goedkoper geworden en kosten nu € 12,50 als je ze online bestelt via www.hiswa.nl. Locatie is Amsterdam RAI.

Een multifunctioneel inzetbaar jacht. Onder dat motto introduceert LongIsland zijn nieuwe runabout. Relaxed en comfortabel varen als het kan, opschieten al het moet.

D

e LongIsland 25 is de kleinste runabout in de serie en moet je misschien zien als een sloep met extra’s.

Zoals de dubbele slaapplaats met toilet onder het voordek, het feit dat je achter een windscherm staat te sturen en dat je met een maximumsnelheid van 28 knopen ook op kunt schieten als dat moet.

Waar de motorkist vaak een sta-in-deweg is, hebben ze hem bij LongIsland functioneel gemaakt door er een dubbele zit op te maken, gescheiden door een rugleuning. In de vooruit-positie is het een meevaardersbank. De LongIsland 25 Runabout is in sandwich gebouwd en

wordt standaard geleverd met teakdekken, teak op de kuipvloer, cabrioletkap met achterzeil, boegschroef en elektrische ijskast. In de basisuitvoering heeft hij een 125 pk Yanmar-diesel. 150 tot 180 pk-uitvoeringen zijn ook mogelijk. Voor wie daar geen genoegen mee neemt, is er tenslotte de uitvoering met achtcilinder 300 pk sterke Mercruiser.

TECHNISCHE GEGEVENS: Afmetingen (lxbxd) 7,40 x 2,55 x 0,65 m, waterverplaatsing 1.600 kg, brandstof 200 l, prijs € 130.000. Standnummer 01.326. www.longisland.nl

25-voets LongIsland runabout.

THEFT DETERRENT SYSTEM Betere gemoedsrust Voor alle duidelijkheid: het antidiefstal Theft Deterrent System van Brunswick Marine is geen volledige startonderbreking. Het systeem werkt met twee bijgeleverde sleutels die

zijn voorzien van een transponder die in verbinding staat met het basisstation en radiosignalen uitzendt naar het computersysteem van de motor. Als de motor zonder juiste sleutel wordt gestart, levert de motor

slechts een beperkt vermogen. Dit moet de boot voor dieven minder aantrekkelijk maken. Doordat de motor nog wel énig vermogen levert als hij niet met de goede sleutel wordt gestart, kan hij in geval van nood

altijd -weggevaren kan worden; alleen langzaam. Het systeem is leverbaar voor de Mercury EFI-viertaktbuitenboordmotoren met Smart Craft van 40, 50, 60 en 150 pk. Standnummer: 01.510. www.mercury-marine.eu

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

37

TEST 12 275N REDDINGVESTEN

TOTAALWD VERNIEEUTER

15

EN B

WQUI DIGNIS

ANWBWATERSPORT.NL

PERUM SAM

WQUI DIGNIS IL ILIT

PERUM, CUSAMENET ACEPT SADFW WQUI DIGNIS IL ILIT

PERUM, CUSAMENET ACEPT SADFW

3 NUMMERS VOOR

€15 ZEILPLEZIER! + TEST: ANTIFOULING

391905 • 56662

NO.3 • MAART 2013

DUOTEST B ONE & J70

001_WAK03_ART01_Cover.indd 6

04-02-13 16:30

WORD NU ABONNEE VAN DE VERNIEUWDE Waterkampioen blijft boeien!

WATERKAMPIOEN

12 NUMMERS VOOR €45 • 6 NUMMERS VOOR €25 • 3 NUMMERS VOOR €15

anwbwatersport.nl • 088 - 269 22 22

WATERKAMPIOEN VOORDEELPAS Jaarabonnees genieten van de vele voordelen die de Waterkampioen voor de watersporters selecteert. De Voordeelpas geeft korting bij watersportwinkels, voordeeltjes en cadeautjes tijdens beurzen en evenementen, etc. Voordeel dat oploopt tot vele honderden euro’s per jaar.

VOOR DE WATERSPORTER DIE MÉÉR WIL!

stuntaanbiedingen • demonstraties • advies

Noteer deze dagen in uw agenda. De Demodagen van KOK watersport mag u als watersportliefhebber niet missen! U kunt het hele weekend rekenen op demonstraties, presentaties van nieuwe producten en stuntaanbiedingen. Natuurlijk zorgen we voor hapjes en drankjes.

Bij uw aankopen ontvangt u een fraai presentje.

Iedere bezoeker maakt kans op de

nieuwe Raymarine A67 kaartplotter en fishfinder!

20%

kassakorting op alle kleding en schoeisel*

* zowel technische als casual collecties met uitzondering van Paul & Shark

VOORPROEFJE VAN STUNTAANBIEDINGEN Micron antifouling 3 ltr actie blik blauw, rood of zwart

€ 139,00

Marine accu’s onderhoudsvrij

Watcheye AIS transponder class B

Waeco koelkasten

55 Ah • 74 Ah • 102 Ah • 120 Ah • 165 Ah 180 Ah • 225Ah • Deep cycle: 102 Ah

ingebouwde gps antenne

50, 65, 80, 110 of 140 liter

v.a.

€ 49,00

€ 499,00

bezoek voor actuele informatie en aanbiedingen

WWW.KOKWATERSPORT.NL/DEMODAGEN Bezoek onze megastore: Sydneystraat 72 • 3047 BP Rotterdam • T 010 - 285 71 77

v.a.

€ 549,00

REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG

ONDER ANDERE

Nieuws? Meldt het ons op waterkampioen@anwb.nl

Watersportberichten in andere media

OVERIJSSEL BEBOET De brugwachter die afgelopen zomer om het leven kwam tussen het contragewicht en de staander van de Emtenbroekerdijkbrug heeft een veiligheidsmaatregel nagelaten.

Toch kreeg de provincie Overijssel een boete van 22.000 euro van de arbeidsinspectie.

BRON: ONLINE REGIOKRANT

FOTO: RICK TOMLINSON

DE STENTOR

COLLECTIEVE STEIGERBOUW #Ijburgnieuws:

VROUWENBOOT BEMAND D

e website van de Volvo Ocean race meldt dat er een vrouwenboot zal deelnemen aan de volgende editie in 2014-2015. SCA, de Zweedse producent van onder andere Libresse en Tena Lady, is namelijk op zoek naar geschikte kandidaten voor hun 100% damesteam. Ervaren zeilsters van over de hele wereld, onder wie de Nederlandse Klaartje Zuiderbaan en Carolijn Brouwer, hebben zich enthousiast voor de selectieproce-

dure aangemeld. Een andere opvallende kandidate voor een plaats op SCA, het knalroze overgespoten voormalige Puma racemonster, is solozeilster Samantha Davis. Zij moest in december j.l. haar deelname aan de Vendée Globe opgeven vanwege een gebroken mast. Ze wist toen wel nog op eigen kracht met een noodtuig van de Canarische eilanden terug te varen naar Les Sables d’Olonne.

bewoners mogen collectieve steigers aanleggen-dichtbij.nl.tinyurlcom/ 8982b29. Dit voorgaande betekent zoveel als: Bewoners van IJburg mogen samen steigers aanleggen.

Afmeerpalen waren al aan de Nico Jesse Kade geplaatst en goedgekeurd door Rijkswaterstaat en Waternet.

BRON: TWITTER

BRON: WWW.VOLVOOCEANRACE.COM

GESCHORST VOOR HET LEVEN Carolina Borges is voor het leven geschorst door het Portugese Olympisch Comité. Ze verzweeg dat ze zwanger was en startte niet op de Spelen in 2012 nadat ze wel was uitgezonden.

BRON: WWW.LUSA.PT

40

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Hans bewondert die fantastische glans,... het is alleen jammer dat het zijn boot niet is

Als het aankomt op het schilderen van uw boot is er genoeg gratis advies te verkrijgen over hoe u fantastische resultaten kunt bereiken. Kies het juiste gereedschap. Controleer het weer. Vraag het de expert bij uw plaatselijke werf ... de lijst is eindeloos….

Wat als het schilderen van uw boot eenvoudiger kan worden gemaakt, minder inspanning vergt en minder van uw tijd in beslag neemt?

U raadt het al, dit is nu mogelijk! De nieuwe Super Gloss HS is een hoogglans aflak speciaal ontwikkeld om een perfecte afwerking met een roller te verkrijgen. U hoeft niet meer na te strijken met een kwast en niet te verdunnen … of één van de andere geheime kneepjes van het vak. Volg onze eenvoudige stap-voorstap handleiding voor een glanzende afwerking.

Stap 1: Kies Super Gloss HS Stap 2: Aanbrengen met een roller Stap 3… Eigenlijk is er geen Stap 3 Ik vraag me af wat onze deskundige Hans hiervan zal zeggen. , International en AkzoNobel logo zijn geregistreerde handelsmerken van AkzoNobel. © Akzo Nobel N.V. 2012.

®

®

Vaak gekopieerd... nog nooit geëvenaard!

COLUMN Ook zin in een date?

Mail naar waterkampioen@anwb.nl o.v.v. ‘Daten met DW’

DATENMETDW

Dick William Harrinck bezoekt bijzondere ‘boot’mensen

Wie: André de Visser (bouwjaar 1960), opticien • Wat: Nirvana, Beachcraft-kruiser (bouwjaar 1989) • Sinds: 2005 • Vaargebied: Grevelingen

H

”

et hoogst haalbare in dit aardse leven. Dat betekent Nirvana. Die naam had ze al toen ik ‘r zag. Ik had mijn motorfiets verkocht en wilde iets waar we met het hele gezin wat aan zouden hebben.

Ik had er hele visioenen over. Heerlijk uitwaaien na het werk. Opstappen, losgooien.

Op een eilandje lekker eten met z’n drietjes. Een tweede huisje, op het water.

De eigenaren lieten ons voor 12 mille aan rekeningen zien. Álles was er al aan gebeurd, maar lopen deed ze toch pas na veel gedoe met startkabels. Een prachtige grom en ik was verkocht. Ik bood fors onder de vraagprijs en onderhandelde er twee nieuwe accu’s bij. De eigenaren gingen meteen akkoord. Alles lieten ze achter aan boord: dekbedden, bordjes, gereedschap, suikerklontjes, spaghetti...

Toen we ’r ophaalden, startte de Nirvana precies één keer, op die zogenaamd ‘nieuwe’ accu’s. Boven de 1.300 toeren trilden we bijna van dek en sturen deed ze voor geen meter. Je kon er geen rechte lijn mee varen. De roerkoning bleek in een soort houten frame te zitten. In de sluis lagen we meteen achterstevoren en vervolgens raakte de boegschroef oververhit.

En toen ik een paar dagen later de watertanks voor de eerste keer vulde, dreven de vlonders in het ruim. Die tanks waren van hout, met een polyester laagje. Zo lek als een mandje. De elektriek had overal sluiting - ik heb nog nooit zoveel kroonsteentjes gezien. En toen de Nirvana eenmaal op Zeeuws water lag, spatte het schilderwerk overal van de romp. Geen goeie hechting en daar wist dat zoute water wel raad mee.

Net als bij de ramen van de achterkajuit - binnen de kortste keren stond daar een centimeter roest op.

Op een dag startte de motor niet. Water op de zuigers, vanwege een doorgerot waterslot bij de uitlaat. Muurvast zat het blok.

Met een enorm lange sleutel op de krukas en een tien-tons potkrik hebben we geprobeerd de boel los te tornen, maar we drukten alleen een deuk in het vlak.

De ‘nieuwe’ motor - exact dezelfde - kwam uit een noodaggregaat van het ziekenhuis uit Leeuwarden. Bouwjaar 1970, met 140 uur draaiuren! Ik heb alle onderdelen van

42

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

de bestaande motor eigenhandig overgezet op dat nieuwe blok, pakkingen en keerringen vernieuwd, de motorruimte geïsoleerd en geschilderd en de ‘nieuwe’ Daf met een kraan op de fundering geplaatst. Als een zonnetje, zo mooi loopt dat.

De Kommer&Kwel noemen ze m’n schip inmiddels bij de werf waar ze in onderhoud is. Perfect geholpen hebben ze me daar.

Spijt heb ik niet.

Ik hád natuurlijk een aankoopkeuring moeten laten uitvoeren.

Maar als je alles van tevoren weet!

Inmiddels is de Nirvana helemaal gestraald en gespoten, heeft ze nieuwe tanks, nieuwe aluminium ramen, een vrijwel nieuwe motor en vaart ze in een rechte streep na een omvangrijke verbouwing van het roer.

De flybridge is aangepast, deze winter is er een vuilwatertank ingezet en het toilet vernieuwd, inclusief alle slangen en afsluiters. Zachtjes aan begint de naam van mijn schip écht te kloppen: het hoogst haalbare in het aardse bestaan. Als ik de Nirvana zie liggen, word ik al vrolijk.”

Dick William

MURPHY’S LAW

------ ADVERTORIAL ------

TUI MARINE NIEUWS

Maak de overstap naar een catamaran!

Altijd al een keer catamaran willen zeilen, maar nog nooit de stap durven wagen?

De charteraar Sunsail heeft in 2013 speciaal catamaran flottieljes in het leven geroepen. Deze flottielje biedt mensen een steuntje in de rug om de stap te durven wagen van monohull naar catamaran. Gedurende de week vaart de schipper van de flottielje een stuk mee om tips&trics te geven.

De catamaran flottielje is in de Seychellen, wat is nu een betere plek om te leren? Vertrek in de maanden april, mei en juli.

Balearen zijn terug van weggeweest!

Na een pauze van een aantal jaar zijn de Balearen weer terug! En terecht, de Balearen is een veelzijdige eilandengroep die zeilers veel te bieden heeft.

Om te beginnen, wind en zon.

Daarnaast heeft elk eiland zijn eigen karakter en is het aanbod voor rustige ĂŠn levendige baaien nergens zo divers!

Sunsail opent deze maart een basis op Mallorca.

Miami - zeilen langs de Florida Keys Miami heeft alles te bieden; zeilen langs de tropische kustlijn van Florida gecombineerd met een hippe stedentrip.

Daarbij is Miami vanaf Nederland goed en betaalbaar aan te vliegen.

The Moorings opent nu als eerste van de Nederlandse chartermarkt een basis in de populairste vakantiebestemming van Amerika.

Open dag Le Boat Le Boat opent zondag 21 april haar deuren voor bezoekers. Bezoekers kunnen boten van binnen zien en er zelfs mee varen.

Iedereen is zondag 21 april van harte welkom op de basis in Strandhorst, vlakbij Harderwijk. Le Boat biedt al jarenlang zeer succesvol vaarvakanties op de binnenwateren van Europa. Le boat heeft 43 bases, waarvan twee in Nederland, Woudsend en Strandhorst. Bekijk de website voor meer informatie www.leboat.nl www.sunsail.nl | www.themoorings.nl | www.leboat.nl

MOOIE STADJES, WIJN EN BURCHTEN. VOOR WIE WAT MEER WEKEN TOT Z’N BESCHIKKING HEEFT, IS DE MOEZEL PRIMA OP EIGEN KIEL BEREIKBAAR. MET ONS VAARDOSSIER BEGINT JE TOCHT.

44

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

TEKST EN FOTO’S: FRANK KOORNEEF

DIE

MOSEL RIESLING EN VAKWERKHUIZEN

VAARDOSSIER

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

45

De Duitse Moezel

VAREN TUSSEN DE WIJNVELDEN Doorkijkje op de Moezel vanaf Burg Landshut.

46

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

T

ussen Trier en Koblenz ligt het bekendste en drukst bezochte deel van de Moezel. Meer dan 200 kilometer lang kronkelt de rivier hier door een nauw dal. Bocht na bocht imposante uitzichten op steile heuvels en rotsen. Groen is de alleroverheersende kleur, het komt van de dichte bossen en de vele wijngaarden boven de rivier. De Moezel ligt deels in enorme lussen, Moselschleifen, tussen de rotsen. Een van de meest spectaculaire U-bochten ligt bij het stadje Zell. Hier legt de rivier een omweg van meer dan 10 kilometer af, terwijl de te overbruggen afstand hemelsbreed ongeveer 400 meter is.

De grootste steden van de regio, Trier en Koblenz, liggen elk aan het ‘uiteinde’ van het hier beschreven deel van de Moezel.

Trier ligt nabij de grens met Luxemburg en Koblenz op de plek waar de Moezel in de Rijn uitmondt. Tussen die twee grote

steden tref je onderweg af en toe een klein stadje, zoals Bernkastel-Kues, Traben-Traarbach of het oude Cochem, maar vooral veel kleine wijndorpjes.

Bijna elk dorpje heeft zijn eigen goed onderhouden vakwerkhuizen aan het water staan. De terrasvormige wijnvelden van de lokale wijnboeren liggen direct buiten de dorpen, op de zuidkant van de vaak steil oprijzende, rotsachtige bergen.

Vanuit de meeste dorpjes wandel je hierdoor zo de wijnvelden in. Op veel plaatsen liggen oude burchten, of ruines daarvan, op de heuvels hoog boven de rivier.

Dit gedeelte van de Moezel is een zeer druk bezocht toeristengebied en ook op het water is dat goed te merken. Volgeladen rondvaartboten brengen toeristen van wijndorpje naar wijndorpje, waar je soms onverwachte, maar gezellige drukte aantreft.

Bocht in de Moezel bij Cochem.

Het verval in de sluizen is behoorlijk Van bron tot monding De Moezel is met zijn lengte van 520 kilometer de grootste zijrivier van de Rijn.

De bron ligt in de Franse Vogezen, op een hoogte van 735 meter boven de zeespiegel.

Het eerste, hooggelegen deel van de rivier is onbevaarbaar. Scheepvaart is mogelijk vanaf Neuves-Maison, in de buurt van Nancy. Als de Moezel Frankrijk verlaat, vormt ze 40 kilometer lang de grens tussen Luxemburg en Duitsland. Ongeveer vanaf Konz, waar de Saar in de Moezel uitmondt, loopt ze geheel door Duitsland. Vanaf hier vormt de Moezel de scheiding tussen twee laaggebergten: de Eiffel en de Hünsruck.

Bij Koblenz mondt de Moezel uit in de Rijn. Wonderlijk genoeg loopt de kilometertelling op de Moezel tegen de stroom in: punt 0 ligt bij Koblenz en bij km-punt 243 komt de rivier binnenstromen uit Frankrijk. Stroomafwaarts varend tel je dus af.

De wijnvelden liggen nooit ver van de rivier, zoals hier bij Traben-Trarbach.

ALTERNATIEVE ROUTES VANAF DE MOEZEL

De waterstand wordt geregeld door middel van een systeem van stuwen en sluizen.

Hierdoor is de Moezel in principe het hele jaar door bevaarbaar, met een minimale diepte van drie meter in de vaargeul. Dit maakt is de rivier bereikbaar voor grote vrachtschepen. Je komt er samengestelde duwschepen tegen met afmetingen van 172 x 11,40 m en een tonnage tot 4.500 ton. Jaarlijks passeren ongeveer 13.000 vrachtschepen de sluis bij Koblenz. Dit zijn overigens opvallend vaak Nederlandse en Belgische schepen. Desondanks ervaar je de Moezel over het algemeen als vrij rustig.

De stroomsnelheid is ’s zomers gering, minder dan 1 km/uur. In tijden met hoge regenwaterafvoer (vooral in het voorjaar) kan dit oplopen tot dik 5 km/uur.

Bij extreem hoge waterstanden (meer dan 8 meter boven het gemiddelde peil) wordt er een vaarverbod afgekondigd.

Via de Saar, een zijrivier van de Moezel die bij Konz uitmondt, zijn nog meer vaarroutes mogelijk.

Bijvoorbeeld de zgn ‘Sauerkrautroute’, die loopt over Saar, Saarkanaal, Marne-Rijnkanaal, Rijn en Moezel. Ook kun je over de Saar en Marne-Rijnkanaal terugvaren naar het Franse Nancy.

LUXEMBURG Op een vaartocht over de Moezel passeer je ook het mini-landje Luxemburg, ietsje kleiner dan de provincie Drenthe. Aan de rivier liggen een paar aardige stadjes. De beste overnachtingsplekken vind je in JH Schwebsange en aan de stadskade van Wasserbillig. De bezienswaardige hoofdstad Luxemburg ligt 15 tot 20 km vanaf de Moezel.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

47

4

DE MOEITE WAARD

X AAN DE MOEZEL ANDERS

TRIER

Trier is de oudste stad van Duitsland. De geschiedenis begint al in de Romeinse tijd. Uit die periode zijn nog een paar bouwwerken overgebleven, zoals de indrukwekkende Porta Nigra. Deze stadspoort is gebouwd in de 2e eeuw. Ook heeft Trier een paar schitterende oude kerken, zoals de naast elkaar gebouwde Dom St. Peter en de Liebfrauenkirche. De Dom heeft een geschiedenis die teruggaat tot het jaar 326. De Liebfrauenkirche is in dit gezelschap nog relatief ‘jong’: de bouw begon in 1230. Trier heeft ook een sfeervol en gezellig centrum, waar je prima kunt winkelen of eten.

COCHEM

De prachtige ligging van dit stadje, het gezellige centrum met nauwe steegjes, oude poorten en vakwerkhuizen en de vele mogelijkheden om wijn te proeven maken Cochem tot een bezienswaardig stadje. Het wordt gedomineerd door het schitterend op de heuvel gelegen bergslot Reichsburg. Deze burcht, op honderd meter boven de Moezel, werd rond het jaar 1000 gebouwd om de rivier en de stad te kunnen beschermen. Dankzij ingrijpende restauraties in de 19e eeuw is de Reichsburg een van de weinige burchten aan de Moezel die geen hele of halve ruïne is.

KOBLENZ

Waar de Moezel in de Rijn uitmondt ligt Koblenz, samen met Trier de grootste stad aan de Moezel. Dankzij uitgebreide restauraties en herbouwprojecten is de Altstadt van Koblenz - na in 1945 voor bijna 90 procent in puin te zijn geschoten - voor een groot deel in oude staat hersteld.

Tegenwoordig is Koblenz een gezellige en mooie stad, die uitnodigt tot uitgebreid passagieren. Prettig tussen de bomen in de voormalige vluchthaven Rheinlache ligt de WSC Koblenz met tal van faciliteiten en een zwembad in de buurt.

1 2 3

WIJNDORPEN

Tussen de wijnbergen aan de Moezel liggen oneindig veel dorpen die eigenlijk allemaal wel een tussenstop waard zijn. Een paar van de aardigste waar je kunt aanleggen zijn Kröv, Zell, Pünderich, Eller-Ediger en Alken. In elke plaats maakt men zijn eigen variant op Moezelwijn, waarbij de meest verbouwde druif de Riesling is. Daarnaast vind je ook druivensoorten als Kerner of Elbling op de wijnvelden. Iedere plaats onderweg heeft wel een Weinstube of Straußwirtschaft waar je de verschillende wijnen uitgebreid kunt vergelijken.

48

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

4

Zwolle

Amsterdam NEDERLAND

Arnhem

Dordrecht Duisburg

Bergen op Zoom

Dusseldorf

Gent Maastricht

Keulen DUITSLAND

Brussel

Koblenz

BELGIË

ze e o M

Er naartoe

l

L Luxemburg

St.Quentin

EIGEN VARIATIE

FRANKRIJK

Schengen Reims Verdun Nancy

Parijs

H

HEEN- EN TERUG Het hier beschreven deel van de Moezel is onderdeel van een lange buitenlandse vaartocht, het rondje Maas-MoezelRijn. Vanwege de forse stroming op de Rijn zul je het Rondje Maas-MoezelRijn praktisch altijd ‘tegen de richting van de klok in’ varen. De Moezel is vanaf Nederland te bereiken na een vrij lange tocht door België en Frankrijk.

AFMETINGEN De maximale bootmaten worden niet bepaald door de bruggen en sluizen op de Moezel, maar door die van de Franse kanalen op de heenweg. De kruiphoogte is hierdoor in de praktijk beperkt tot 3,50 meter, de lengte tot 38 m, de breedte tot 5,05 m en de diepgang tot 1,80 m.

De grote vracht- en passagiersschepen die hier varen, komen allemaal via de Rijn.

et hier beschreven deel van de Moezel - van de grens met Frankrijk bij Schengen tot de monding in de Rijn bij Koblenz - heeft een lengte van 243 kilometer. Omdat er onderweg dertien sluizen te passeren zijn, moet je hier qua vaartijd ongeveer 32 uur voor rekenen. En dat kan meer worden als de wachttijd bij de sluizen oploopt.

De Moezel wordt vrij intensief gebruikt door de beroepsvaart, die behalve uit vrachtschepen ook uit rondvaartboten en riviercruiseschepen bestaat. In de rivier zitten veel bochten, die vaak onoverzichtelijk zijn. Bovendien kiest de stroomopwaarts varende beroepsvaart meestal de binnenbocht. Daarom is het op veel plaatsen voor het stroomafwaartse vaarverkeer verplicht om de buitenbocht te nemen.

Deze plaatsen staan op de doorvaartopeningen van bruggen en de waterkaarten aangegeven.

Het is soms erg onrustig op de rivier, vooral door de passagiersschepen en snelle motorboten: snelvaren tot 30 km/ uur is op de Moezel toegestaan. Op langere en overzichtelijke delen mag zelfs 60 km/ uur worden gevaren (officieel alleen als er geen andere scheepvaart in de buurt is).

Tevens mag je op sommige gedeelten van de rivier waterskiën.

ROUTE 1 De kortste route loopt over de Belgische en Franse Maas, het Canal de l’Est en het Marne-Rijnkanaal. Vanaf Toul bevaar je de Moezel. Totale lengte van dit rondje, gerekend vanaf Nijmegen, is 1.235 km.

Onderweg passeer je zo’n 120 sluizen, reken qua vaartijd op ongeveer 156 uur.

Als je per dag vijf vaaruren aanhoudt en vijf dagen per week vaart, moet je hier

0

50 km

ongeveer zes weken voor uittrekken. Je kunt er natuurlijk voor kiezen langere vaardagen te maken, waardoor het ook in minder tijd kan.

Voor de route door België kun je kiezen voor de Maas, maar vanuit het westen van Nederland is de route over Brussel en Charleroi korter. De mooiste gedeelten op de heenweg zijn de Maas van Namen tot Sedan en de Moezel tussen Toul en Nancy.

Op de terugweg over de Rijn zijn vooral de steden Keulen en Düsseldorf aan te bevelen voor een tussenstop. Varen over de Rijn is wel pittig voor watersporters met weinig vaarervaring; vergelijkbaar met een vaartocht over Merwede of Waal.

ROUTE 2 Naast de bovenstaande route zijn er alternatieve routes door België en Frankrijk mogelijk, waarvan de route over de Schelde, Canal du St. Quentin, Oise-Aisnekanaal, Aisne-Marnekanaal en Marne-Rijnkanaal erg mooi is. Reken (ten opzichte van route 1) op ongeveer 230 kilometer extra vaarafstand, 37 extra sluizen en ongeveer 25 tot 30 extra vaaruren.

ROUTE 3 Voor watersporters met veel tijd is de route over Parijs nog een optie. Je gaat dan via Canal du Nord of Canal du St. Quentin naar de Oise. De Oise komt uit op de Seine.

Via de Seine vaar je Parijs binnen en via de Marne verlaat je de Lichtstad weer. De Marne sluit aan op het Marne-Rijnkanaal, waarover je bij Toul de Moezel bereikt.

Reken (ten opzichte van route 1) op ongeveer 500 kilometer extra vaarafstand, 87 extra sluizen en ongeveer 80 tot 90 extra vaaruren.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

49

Mooiste stad aan de Moezel

BERNKASTEL-KUES D

it stadje heeft alles wat je verwacht van een ‘echte’ Moezelstad. Bernkastel-Kues bestaat uit twee delen, die elk aan een kant van de rivier liggen. Stadsdeel Kues ligt aan de linkeroever en Bernkastel aan de rechteroever; ertussen ligt een brug. Vooral Bernkastel is bezienswaardig vanwege de historische binnenstad met vakwerkhuizen. Voeg daarbij de ontelbare Gasthäuser en Weinstuben met uitnodigende terrassen waar je een moezelwijn kunt proeven, de boven de stad uittorende middeleeuwse burcht en de uitgestrekte wijnvelden op bergen rondom, en je weet dat je dit stadje niet voorbij mag varen.

Vakwerk Bernkastel is al meer dan 700 jaar oud.

Op 29 mei 1291 ontving Bernkastel stadsrechten van Koning Rudolf I. Het oude centrum met z’n nauwe steegjes, vol wijnkelders en restaurants, ademt nog steeds een middeleeuwse sfeer. Middelpunt van Bernkastel is het oude marktplein, waar je een paar van de belangrijkste bezienswaardigheden van het wijnstadje vindt en waar de zorgvuldig gerestaureerde huizen - in vakwerkstijl - op z’n mooist zijn.

Midden op het plein staat de St. Michaelsfontein uit 1606 en ertegenover het raadhuis uit 1608. Maar het meest bijzondere

50

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

De weg naar de burcht voert door de wijnvelden Vanaf Burg Landshut heb je een schitterend uitzicht over het Moezeldal.

WIJN

gebouw aan het plein is wel het Spitzhäuschen. Dit wankel ogende vakwerkhuisje uit 1416 staat op de plek waar twee stegen bij elkaar komen. Omdat het huisje toeloopt in een smalle punt is de voorgevel erg smal. De hogere verdiepingen zijn uitgebouwd, waardoor ze overhangen boven de stegen. Al eeuwen is dit een wijnbouwershuis; ook nu nog is er in de benedenverdieping een Weinstube gehuisvest. Er schuin tegenover staat nog zo’n wonderlijk oud bouwwerk, het Heinz’sche Haus. Van alle vakwerkhuizen aan het plein is dit waarschijnlijk het kleinste. In ieder geval is het ‘t meest rijk versierde exemplaar. Net als het Spitzhäuschen is het van onder smal maar per verdieping breder uitgebouwd.

Burg Landshut In de directe omgeving van Bernkastel zijn diverse mooie wandelingen mogelijk.

Een van de meest aantrekkelijke leidt naar Burg Landshut. Deze burcht ligt hoog boven Bernkastel en de wandeling

ernaartoe voert tussen de steil gelegen wijnvelden door. De terugweg loopt door het bos en langs een mooi watervalletje.

Bij de plaatselijke VVV is een wandelgids verkrijgbaar.

Burg Landshut is in 1277 gebouwd voor Heinrich von Vinstingen, aartsbisschop van Trier. In de eeuwen die volgden werd de burcht gebruikt als zomerverblijf van de Trierse aartsbischoppen. 1692 was een rampjaar voor de burcht: het gebouw, met alle kostbaarheden die erin aanwezig waren, ging in vlammen op. Sindsdien is het een ruïne, alleen de toren van de burcht staat nog enigszins fier overeind.

Vanaf die toren heb je een schitterend uitzicht over het Moezeldal. In de diepte zie je de oude binnenstad, de wijnvelden en de drukbevaren rivier liggen.

De burcht huisvest een restaurant en een lunchroom. Voor wie die de klim naar de burcht te vermoeiend vindt, is er de Burg Landshut Express, een soort bus die in twintig minuten naar boven rijdt.

Al meer dan 2000 jaar wordt er wijn gemaakt aan de oevers van de Moezel.

Het waren de Romeinen die de techniek en de Rieslingdruif meebrachten. Omdat de wijnbouw op steile, rotsige heuvels plaatsvindt, worden veel activiteiten in de wijnvelden met de hand gedaan.

Bijzonder is dat hier voornamelijk kleinschalige wijnbouw is, waarbij de boeren zich in coöperaties hebben verenigd. Er zijn diverse soorten Moezelwijn, zoals de lichte en frisse Kabinet (met laag alcoholpercentage), de Auslese (waarvoor alleen rijpe en overrijpe druiven met hoog suikergehalte worden gebruikt) en topwijn Eiswijn, waarbij de druiven worden geoogst nadat er enkele nachten vorst overheen is gegaan.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

51

NASLAGWERK In Wasserbillig krijgen we

Waterkaarten

schützpolizei’. Ons vergrijp: vastmaken aan een hek.

Dat Luxemburg ook een echt wijnland is, bewijst deze versiering op het tuinhek van een wijnboer.

Wasserbillig Wasserbillig

L UL XUEXME BM UB RU GR G

Thionville Thionville

Apps • Mosel van Rhein-Mosel-Verlag (gratis) Reisgids voor het Moezelgebied met foto’s, plaatsbeschrijvingen, kaarten en links.

• ADAC Rhein-Mosel Eifel Wanderfuhrerl-app (€ 9,99) Wandelgids voor het Rijn-MoezelEifelgebied met GPS posities, kaarten en beschrijvingen.

Beide apps zijn alleen voor de iPhone en Duitstalig

52

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Koenigsmacker Koenigsmacker vervalverval 3,90 m 3,90 m 148.90148.90 m m 149 m149 m 140 m140 m 130 m130 m 120 m120 m 110 m 110 m 100 m100 m 90 m 90 m 80 m 80 m 70 m 70 m 60 m 60 m 50 m 50 m

Hoogte boven Normaal Nul (NN) = NAP

Je moet in het buitenland het eigendom van je schip kunnen aantonen. Dit gaat het eenvoudigste met het Internationaal Certificaat voor Pleziervaartuigen (ICP).

Daarnaast is in Frankrijk en Duitsland het een Internationaal Certificaat van Competentie (ICC) verplicht. Voor de aanvraag van het ICC moet je een vaarbewijs hebben, ook als dat voor jouw boot in Nederland niet verplicht is. Sowieso is in Duitsland is voor alle motorboten met een motorvermogen boven de 15 pk een Klein Vaarbewijs 1 nodig. Zowel ICC als ICP kun je aanvragen bij de ANWB.

S Saarburg Saarburg

Schengen Schengen Perl Perl

Hoogte boven Normaal Nul (NN) = NAP

ICC/ICP

ar

F RF AR NA KNRK I RJ IKJ K

Boeken In de Vaarwijzer Belgische Binnenwateren (uitgeverij Hollandia) staan niet alleen alle Belgische rivieren en kanalen beschreven, maar is ook uitgebreid aandacht voor het rondje Maas-Moezel-Rijn.

De Franse rivieren en kanalen staan beschreven in Vaarwijzer Franse Binnenwateren.

el el ez oez M

260 km 260 km

ApachApach Palzem 4,40 m 4,40 m Palzem Grevenmacher 3,80 m 3,80 m Grevenmacher 4,00 m 4,00 m

Sluis/stuw Sluis/stuw Jachthaven Jachthaven Aanlegplaats of kade Aanlegplaats of kade Tankmogelijkheid Tankmogelijkheid Wijnproeven Wijnproeven Kasteel/burcht Kasteel/burcht

242 km 242 km 230 km 230 km

SLUIZEN Op dit deel van de Moezel liggen 13 sluizen. De meeste hebben een flink verval, vaak rond een meter of 7. Speciaal voor de wat kleinere jachten zijn er smalle, relatief lange ‘Bootsschleusen’.

De afmetingen hiervan zijn 18 bij 3,30 m, met een diepgang tot 1,5 m. Deze zijn volledig geautomatiseerd; je kunt ze eenvoudig zelf bedienen. Grotere jachten zijn aangewezen op de grote sluiskolken, waarin ze samen schutten met de beroepsvaart.

213 km 213 km

ar

Mo

a

JH Schwebsange JH Schwebsange

a

Voor de heenweg (van Maastricht tot aan Nancy) is NAVICARTE nummer 9 (Voies Navigables La Meuse et le Canal de l’Est/la Sambre Belge) handig.

Het bevaarbare deel van de Moezel staat beschreven in Die Mosel (Manfred Fenzl, uitg. Delius Klasing - Edition Maritim).

Een alternatief zijn de kaarten van Pierre Verberght: Mosel 1 (van Koblenz tot Thionville) en Mosel 2 (van Thionville tot Neuves-Maisons, plus de Saar). Voor de terugweg kun je kiezen uit Der Rhein 2 (Wolfgang Banzhaf, Verlag Rheinschiffahrt) of Gewässerkarte Deutschland Süd (Jürgen Strassberger, Delius Klasing Verlag). Daarnaast beschrijft Der Rhein (Manfred Fenzl, Delius Klasing Verlag - Edition Maritim) de Rijn van Schaffhausen tot aan Noordzee en Ketelmeer.

een prent van de ‘Wasser-

S

MOEZEL

De Romeinse

Plan je reis

Porta Nigra staat aan het einde van

In Neumagen-Dhron

een drukke winkel-

ligt een replica van een

straat in Trier.

Romeins wijnschip, de ‘Stella Noviomagi’.

Het goed geconserveerde Slot Reichsburg torent hoog uit boven Cochem en de rivier.

S

au

e

r

E

i

f

e

f

e

l

l Pünderich Pünderich

Eller- EllerEdigerEdiger

Cochem Cochem

R Treis-Karden Treis-Karden

Reil Kröv Kröv

NeumachenNeumachenDhronDhron

Trier Trier

Reil

l l Moez Meo e z e

Zell

H

U D H

R

Schweich Schweich

IU TI ST LS A L u

Trier-Feyen Trier-Feyen 7,25 m7,25 m

196 km 196 km

u

n

N A n

Detzem Detzem 9,00 m 9,00 m

169 km 169 km

D N s

D

BernkastelBernkastelKues Kues

s

Wintrich Wintrich 7,50 m7,50 m

141 km141 km

r

r

Zell

Traben-Trarbach Traben-Trarbach

ü

c

ü

Zeltingen Zeltingen 6,00 m Enkirch 6,00 m Enkirch 7,50 m7,50 m

103 km 116 km116 km 103 km

Koblenz Koblenz

AlkenAlken Moselkern Moselkern

Senheim Senheim

D

Winningen Winningen

ijn

Konz Konz

i

ijn

JH TrierJH TrierMonaise Monaise

E

c

k

R

k

0 Neef Neef 7,00 m FankelFankel 7,00 m 7,00 m 7,00 m

78 km78 km

59 km59 km

Müden Müden 6,50 m 6,50 m

37 km37 km

0

i

R

i

20 km20 km

Bron: openstreetmap / WSA Koblenz

r

Bron: openstreetmap / WSA Koblenz

e

jn

au

jn

S

Koblenz Koblenz Lehmen Lehmen +/- m 6,00 m +/- 6,00 7,45 m7,45 m (afhankelijk (afhankelijk van van het Rijnpeil) Rijn Rijn het Rijnpeil) 58,4 m 58,4 m 21 km 21 km

0 km 0 km

JACHTHAVEN TOP 5:

1 2 3 4 5

JH Bernkastel-Kues Gastvrij onthaal, dichtbij de stad, dagelijks verse broodjes bij de camping.

JH Trier-Monaise Al even gastvrij. Vanaf de haven kun je met leenfietsen naar Trier.

JH Schwebsange Enige jachthaven in Luxemburg; met goedkope tankmogelijkheid.

JH Holländischer Hof in Senheim Rustige jachthaven nabij een camping met Nederlandse beheerders.

JH Neumagen Dhron Wel vrij duur, maar met wasmachine en gezellig dichtbij een wijndorp.

AANLEGPLAATSEN EN JACHTHAVENS Veel dorpjes aan de Moezel hebben aanlegsteigers, maar die zijn niet altijd bruikbaar. Vaak zijn de steigers alleen geschikt voor kleinere jachten of gereserveerd voor een rondvaartboot. En bijna allemaal zijn ze onbeschut tegen de golfslag van de passerende beroepsvaart.

Gebruik daarom lange lijnen als je daar aanlegt.

Omdat de meeste jachthavens in een kom zijn aangelegd, overnacht je daar veel rustiger. Helaas liggen bijna alle jachthavens vrij ver van de dorpjes en steden verwijderd.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

53

AL 65 JAAR DE NR.1 IN ACCESSOIRES!

Koelen en verwarmen

Sanitair

;dehc Wiiehj_c[dj ae[baWij[d" ae[bXen[d" W_hYeÉi" aWY^[bi [d l[hmWhc_d][d$ 7bb[ jefc[ha[d0 e$W$ Truma, Dometic, Waeco [d Mobicool$

;dehc[ Wiiehj_c[dj ceX_[b[ je_b[jj[d" _dXekm je_b[jj[d" l[dj_bWj_[edZ[hZ[b[d [d lbe[_ije\\[d 7bb[ jefc[ha[d" e$W$0 Thetford, SOG, Shurflo, Vecam [d Fiamma$

VANAF

NU

1635,-

399,-

Webasto Air Top Evo

Thetford C-250

bkY^jl[hmWhc[h ][iY^_aj leeh Z[ ]hej[h[ p[_b# [d cejeh`WY^j[d jof[ )/&& ?dYbki_[\ ][ dj[]h[[hZ[ l[dj_bWjeh" j^[hceijWWj [d Z_l[hi[ WYY[iie_h[i

9Wii[jj[je_b[j c[j [[d W\lWbjWda lWd '-"+ b_j[h

A[kp[ k_j Zh_[ WWdibk_ji[ji0 YWcf[hi[j '( lebj " iY^[[f[hii[j '( lebj e\ (* lebj

Efj_ed[[b k_j j[ Xh[_Z[d c[j Z_l[hi[ WYY[iie_h[i

Water

Gas

;dehc Wiiehj_c[dj Zhkafecf[d" X_b][fecf[d" Zecf[bfecf[d" b[_Z_d][d" ahWd[d [d mWj[hjWdai 7bb[ jefc[ha[d" e$W$0 Reich, Fawo, Vecam, Killian, Shurflo [d Truma$

;dehc Wiiehj_c[dj ahWd[d" aeff[b_d][d" ibWd][d" b[_Z_d][d" Zhkah[][bWWhi [d WYY[iie_h[i 7bb[ jefc[ha[d" e$W$0 Badé, Bo-Camp, Oetiker, Gimeg, Truma [d Cadac$

VANAF

415,-

369,-

Universele Watertanks

Smev Kookplaat

A[kp[ k_j l[hiY^_bb[dZ[ lebkc[i (* j%c ,+ b_j[h

)#f_ji _dXekmaeeafbWWj jof[ F?.&()=B

=[iY^_aj leeh iY^eed# [d lk_bmWj[h

?dYbki_[\ hkXX[h[d W\Z_Y^j_d] [d j[cf[hWjkkhX[ij[dZ_] l[_b_]^[_Zi]bWi

DE NR.1 IN

44,99 KEUZE

SERVICE & GEMAK

ADVIES

BELEVING

PRIJS & KWALITEIT

C[j c[[h ZWd -&$&&& c2 aWcf[[h#" jk_d# [d ifehj# fb[p_[h ibWW]j k X_` edi Wbj_`Z$ 8el[dZ_[d _i lh_`# m[b Wbb[i k_j leehhWWZ b[l[hXWWh$

LWd ]hWj_i fWha[h[d jej [[d ^WdZ_][ X[peh]i[h# l_Y[0 m_` cWa[d ^[j k pe ][cWaa[b_`a ce][# b_`a$ Edp[ c[Z[m[ha[hi ijWWd Wbj_`Z leeh k abWWh$ Eea d| km WWdaeef$

C[j c[[h ZWd ,+ `WWh [hlWh_d] _i :[ M_j IY^_`dZ[b Z if[Y_Wb_ij _d aWcf[h[d" jk_d [d ifehj$ K ah_`]j [[d [[hb_`a [d X[jhekmXWWh WZl_[i lWd Z[iakdZ_][ c[Z[# m[ha[hi$

?d edp[ i\[[hlebb[ m_da[b _i lWd Wbb[i j[ X[b[l[d ef ^[j ][X_[Z lWd aWcf[# h[d" jk_d [d ifehj$ Lebef if[[bfb[p_[h leeh a_dZ[# h[d" [[d ][p[bb_] bkdY^# YW\ [d [[d j[hhWi cWa[d km ZW]`[ k_j Yecfb[[j$

:[ M_j IY^_`dZ[b X_[Zj amWb_j[_j leeh _[Z[h[ feh# j[cedd[[$ LWd iY^[hf ][fh_`iZ[ jefc[ha[d jej Z[ X[ij[ WWdX_[Z_d][d$

Hee_i[m[] (( IY^_`dZ[b J[b$ &-) +*/()+, Ef[d_d]ij_`Z[d0 CW$ j%c Ze$ &/$)& # '.$&& kkh Lh$ &/$)& # ('$&& kkh PW$ &/$)& # '-$&& kkh

65 JAAR DE WIT: NU EXTRA VEEL JUBILEUMAANBIEDINGEN!

SCORE DE WEDUWE JOUSTRA SCHEEPSKIST

VOORZIEN VAN JOUW EIGEN KOPEREN ETIKET BEZOEK DE WATERKAMPIOEN OP DE HISWA (STAND 6-308)

VOOR DE WATERSPORTER DIE MÉÉR WIL!

AFDICHTEN en VERLIJMEN

SN

V stichting e d t n u e t d) al onders ierziekten nederlan D’arc Loy (vereniging sp Laagste prijs Hoogste kwaliteit!

s ONDERHOUDSPRODUCTEN s SMEERMIDDELEN

s KITTEN s ACCU S

56

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

TEKST: KAREN MEIRIK, FOTO’S: VENDÉE GLOBE

2.600 Jean-Pierre Dick

MIJLEN ZONDER KIEL ZONDER DE VENDÉE GLOBE TE WINNEN SCHREEF HIJ GESCHIEDENIS. DE FRANSE SCHIPPER JEAN-PIERRE DICK VOER DE LAATSTE 2.600 MIJL VAN ZIJN RACE ROND DE WERELD ZONDER KIEL. WIJ SPREKEN DE KERSVERSE LEGENDE.

“

IMOCA Open 60 Virbac-Paprec 3 Ontwerp Guillaume Verdier en het Franse VPLP Gebouwd Cookson Boats, Nieuw-Zeeland, 2010 Lengte 60 voet (18,28 m) Diepgang 4,5 m Zeiloppervlak 300 m2 (aan de wind) tot 590 m2 (ruime wind)

V

an de 3,8 ton die die kiel oorspronkelijk woog, was nog maar 15 kilo over”, vertelt een ontspannen ogende Jean-Pierre Dick bij de persconferentie.

Na ruim 86 dagen rust en stilte aan boord van zijn Open 60 werd de zeiler bij aankomst in Les Sables d’Olonne op 4 februari overspoeld door Franse en internationale media. Maar de boomlange dierenarts uit Nice blijft rustig glimlachen.

“Ik geloof in het Chinese spreekwoord dat zegt: het eindpunt is niet het doel. Het doel is de weg”, zegt Dick op de vraag zijn Vendée Globe-ervaring samen te vatten.

Die ‘weg’, de enige solowedstrijd om de wereld zonder tussenstops, had heel wat verrassingen voor hem in petto. Zo brak juist toen hij op kop lag, in de Indische Oceaan, het val van zijn grootzeil. Op de vijftigste breedtegraad bracht hij enkele uren bovenin de mast door vanwege een klemgeraakt blok. Dat is werken op ruim twintig meter hoogte in de Furious Fifties,

op

verloren op niet materiaalproblemen, Ik heb

stuurmanschap

waar de golven meters hoog zijn en de ijsbergen een constant gevaar. En als klap op de vuurpijl verloor de Virbac-Paprec 3 op 22 januari, nog vol in de race om de derde plaats, zijn kiel.

“Ik voer met zo’n twintig knopen snelheid en met een eerste rif in het grootzeil toen er een flinke windvlaag kwam. Dus ging ik naar buiten om de zeilen te trimmen.

Op dat moment hoorde ik een grote knal, waarna de boot begon te kapseizen. Gelukkig was ik al aan dek, ik kon dus direct de grootschoot losgooien en het voorzeil inrollen.” Vervolgens klauterde Dick naar het achtereinde van de giek om het bakstag vrij te maken. “Ik heb toen voorzichtig in de wind kunnen draaien, waarna de boot weer overeind kwam. Daarna heb ik direct de ballasttanks met water gevuld om de stabiliteit te verhogen.”

Wedstrijdzeiler of zeeman Met twee reven in het grootzeil en de stormfok op vervolgde Dick in een voor de Vendée Globe langzaam tempo (maar nog altijd acht knopen) zijn route naar de Azoren. Hij wist dat alle hoop op een podiumplaats verkeken was. De Hugo Boss van de Brit Alex Thomson volgde hem al tijden op de voet en zou nu ongetwijfeld op hem inlopen. Toen kreeg Dick een mailtje binnen. “Bonjour, Jean-Pierre, er staat veel zee vandaag. Ik ben er niet gerust op om je alleen te laten varen, want er komt over

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

57

In Les Sables d'Olonnes wordt Jean-Pierre opgewacht door duizenden zeilgekke Fransen.

eindpunt Hetisdoel de weg

Het

is niet het doel.

Na het verlies van zijn kiel krijgt Jean-Pierre Dick steun van concurrent Alex Thomson, die zijn goede finishtijd opgeeft om hem te vergezellen. Geraakt stuurt Dick hem deze foto: “Alex, zorg goed voor je derde plaats!”

58

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

een paar uur nog meer wind aan. Dus ik kom jouw richting op en blijf in de buurt tot het weer verbetert. Hopelijk gaat het goed met je. Alex.”

Het weer verslechterde inderdaad, met golven van zes tot acht meter hoog en wind tussen de dertig en vijftig knopen. Met het allerkleinste stormfokje en drie reven in het grootzeil denderde de Virbac-Paprec zonder kiel nog altijd met twaalf knopen voort. De technici hadden Dick gewaarschuwd dat de helling niet meer dan dertig graden mocht zijn, anders zou het schip alsnog kapseizen.

Er was nog altijd een kans om als vierde te finishen, maar was dat het risico waard?

“Lange tijd konden de wedstrijdzeiler en de zeeman in mij het niet eens worden”, zegt Dick. Het compromis: géén reparatiestop op de Azoren (en daarmee het opgeven van de race), maar wel een pauze van enkele dagen aan de Noordkust van Spanje. In de kleine industriehaven van San Ciprian wachtte hij tot een depressie de Golf van Biskaje verlaten had.

Ondertussen liep ook de Franse schipper Tanguy Lamotte averij op en verloor de Spanjaard Javier Sansó eveneens zijn kiel.

Sansó bracht het er maar ternauwernood levend van af. “Het stuk tussen de Kaapverdische eilanden en de Azoren is vooral zwaar voor de boten omdat je twee weken lang over één boeg ligt. Juist dan gaan de materialen slijten”, zegt Dick. “Terugkij-

Omzichtig varend zonder helling finisht Dick als vierde.

Thuis: een stoel/bed omringd door gereedschap en navigatie-apparatuur.

Ik heb

kend op de race ben ik tevreden over mijn prestatie. Ik heb verloren op materiaalproblemen, niet op stuurmanschap.”

Intellectuele uitdaging Van stress was geen sprake, volgens Dick. “Hoogstens een lichte bezorgdheid.

De leuke kant was dat ik mijn boot heel anders leerde kennen. Hoe ze reageerde zonder kiel. Hoe het beste de ballast te gebruiken. Welke zeilen zetten, welke snelheid aanhouden - alles was weer nieuw.

En het parcours, want ik moest absoluut buien en harde wind zien te vermijden.

Dus intellectueel was het een uitdaging.”

Bij aankomst in Les Sables d’Olonne, acht dagen na de winnaar François Gabart, stonden meer dan honderdduizend mensen hem op te wachten. Sponsor Eric Marée zei geëmotioneerd dat het was alsof Dick de laatste vier kilometer van een marathon hinkelend had afgelegd.

Kranten spraken van een grotere prestatie dan het werkelijk winnen van de Vendée Globe. Schoolkinderen zongen hem toe: “JP, je laat ons dromen.” De van huis uit gereserveerde Dick, nooit eerder een publiekslieveling, stond versteld van alle aandacht en medeleven. “Ik hou van de zee en de stilte, maar al deze steun op de wal is echt hartverwarmend. En een van de belangrijkste aspecten van de Vendée Globe is voor mij de jongere generatie aanzetten tot dromen.”

Of Dick zich weer inschrijft voor de volgende editie van de Vendée Globe gaat hij pas beslissen ná een uitgebreide zeilvakantie met zijn gezin “op een plaats waar het warm is”. Ook wil hij een trektocht maken door de woestijn voordat hij aan boord stapt van de kersverse Paprec-Virbac 70 - de zevende MOD70. “Het wordt een totaal nieuwe ervaring om nu schipper te zijn op een trimaran, maar ik kijk ernaar uit. Ik ben nog lang niet uitgeleerd.”

geen stress gehad,

hoogstens een lichte

bezorgdheid GENTLEMAN ‘MOBY’ DICK Jean-Pierre Dick (47) is bezeten van water. Hij houdt niet alleen van zeilen, maar ook van zwemmen.

Vanwege zijn lengte (1.92 meter) vergelijkt hij zichzelf graag met een walvis, type Moby Dick. Hij beschrijft zichzelf als langzaam, maar een doorzetter. Zijn vriend Loïck Peyron, met wie hij meerdere wedstrijden won, doopte hem tot “gentleman schipper” vanwege zijn goede manieren en gelijkmatige humeur.

Dick woont in Bretagne met zijn vriendin Rozenn en zoon Ewenn (2).

Het was de derde keer dat Dick meedeed aan de Vendée Globe, de zwaarste single handed race om de wereld, zonder stopovers. Vier jaar geleden moest hij opgeven nadat hij averij opliep door een growler (kleine ijsberg, grotendeels onder water). In de editie van 2004-2005 eindigde hij als zesde.

Van huis uit is Dick dierenarts en lange tijd was hij een vreemde eend in de Franse zeilwereld. Tot 2001 noemde hij zeilen een uit de hand gelopen hobby, al draaide hij al in 1987 al mee met de Admiral’s Cup en won hij geregeld belangrijke regatta’s als de Spi Ouest France en

de Tour de France à la Voile. Toch lag zijn hoofdtaak bij het bestuur van Virbac, een van de rijkste familiebedrijven van Frankrijk. Dit internationale bedrijf in diergeneesmiddelen werd opgericht door zijn vader, die oudste zoon JP ook de liefde voor het zeilen bijbracht.

Dick senior kwam overigens in 1992 voortijdig aan zijn einde tijdens een zeilreis in de Carieb.

Negen jaar lang voelde Jean-Pierre het aan zijn vader verplicht om in diens voetsporen te treden als hoofd van Virbac. Pas in 2001, op 37-jarige leeftijd, durfde hij te kiezen voor een carrière als professioneel zeiler.

Sindsdien won hij meermalen grote races als de Transat Jacques-Vabre en de Barcelona World Race. In 2011 riepen zijn Franse collega’s hem gezamenlijk uit tot Schipper van het Jaar. Na zijn laatste prestatie in de Vendée Globe is hij verzekerd van een plaats tussen de onsterfelijken als Eric Tabarly en Bernard Moitessier, Olivier de Kersauson en de gebroeders Peyron. Al eerder finishten zeilers een grote race zonder kiel, maar nog nooit over een dergelijke afstand.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

59

SPECIALE KORTING VOOR WATERKAMPIOEN-LEZERS

DEZE ACTIE LOOPT TOT 31 MAART 2013 EN ALLEEN VIA DE DOMETIC MARINE PARTNERS.

BEZOEK WAECO OP DE HISWA! HAL 7, STAND 114

WAECO SINEPOWER SINUSOMVORMERS

VANAF

€ 99,95

Zuivere sinusspanning nu aantrekkelijk geprijsd.

Modellen verkrijgbaar van 150 watt tot 3.500 watt

VANAF

€ 199,-*

WAECO PERFECTCHARGE NIEUWE LADERS

Sneller volledig opgeladen, sneller te monteren, beter geprijsd. Modellen verkrijgbaar van 15 A tot 80 A * tijdelijk met GRATIS temperatuursensor en afstandsbediening

MEER INFORMATIE OP ANWBWATERSPORT.NL/ LEZERSVOORDEEL/WAECO HAAL MEER UIT DE WATERKAMPIOEN VOORDEELPAS!

VOOR DE WATERSPORTER DIE MÉÉR WIL!

GEHAAT DOOR MILJOENEN

SINDS 1881 MILJOENEN

ZEEPOKKEN

GELIEFD bij booteigenaren - wereldwijd Wij maken al vele jaren vijanden …. onderwater. Bij de ontwikkeling van onze antifouling producten wordt gebruik gemaakt van de meest toonaangevende en geavanceerde technologieën. International® gaat voorop in het ontwikkelen van hoogwaardige antifoulings die effectieve en langdurige bescherming bieden; aan elk type boot tegen iedere vorm van aangroei. Misschien is het daarom …. dat onze meeste vrienden boven water leven.

®

, International en AkzoNobel logo zijn geregistreerde handelsmerken van AkzoNobel. © Akzo Nobel N.V. 2012.

Gebruik Antifouling veilig - lees voor gebruik altijd het etiket en de product informatie. ®

WATERWERK

Alles wat je mét je boot kan doen

Hoe harder de lijn trekt , hoe nauwer de mantel wordt, hoe meer hij klemt Vrijloop

Lossingslijn Vast Mantel wordt langer, vernauwt en klemt

Los Mantel wordt korter, verruimt en lost

Trekken om te lossen

Val Mantel

Trekkracht val

Elastiek, zorgt voor aanvangsspanning mantel

Conische klembus

Zo Zit Dat

CONSTRICTOR LIJNSTOPPER De boa constrictor staat erom bekend dat-ie niet meer loslaat wat er eenmaal in de houdgreep zit. Dit is in essentie wat de Constrictor-lijnstopper van Cousin Trestec ook doet.

M

aar in tegenstelling tot de slang die z’n prooi verslindt, spaart de Constrictor vallen en lijnen. Het geheim zit in de ‘rem’, die bestaat uit een Aramide buitenmantel, zoals van een gevlochten lijn. In plaats van met metalen remtandjes zoals bij een reguliere stopper, die zich in het val of de lijn (bijvoorbeeld van de neerhouder) vastbijten en daar vaak schade veroorzaken, stopt de Constrictor de lijn ’vezel op vezel’.

Wrijving De stopper bestaat uit een behuizing, meestal op het kajuitdak gebout. De Ara-

62

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

mide mantel (in de tekening grijs) is in de behuizing bevestigd met een conische klembus. De te stoppen lijn (rood/wit) loopt door de behuizing en de mantel. Op de tekening trekt de lijn naar links. Door de wrijving neemt de lijn de klemmantel mee, die zich daardoor vernauwt; zie de linker cirkel bovenaan. Hoe harder de lijn trekt, hoe nauwer de mantel wordt en dus hoe meer deze klemt. Het stoppen is acuut.

Het zwarte elastiek aan de eindring van de mantel rekt de mantel namelijk al uit, zodat de mantel direct grip krijgt op de lijn als die gaat bewegen. Er is geen slip en geen slijtage.

De breeksterkte van de constrictor is ruim 1000 keer zijn eigen gewicht

Dan het lossen. In tegenstelling tot bij een conventionele stopper hoef je bij de Constrictor de lijn niet eerst verder op spanning te brengen met een lier. Om de lijn te lossen, trek je simpelweg aan het witte lijntje met de zwarte bolknop. Zo verkort je de klemmantel, die dan wijder wordt en de lijn laat gaan. In noodgevallen is een spinnaker op die manier snel beneden (zonder schade aan het val). Als een zeil beheerst naar beneden moet, zet je het val op een lier voordat je aan de lossingslijn trekt. Als het val vrij moet bewegen, dan trek je de witte lossingslijn aan en zet hem vast in een klem. Zo blijft de mantel wijd.

Voor het geval bovenstaande niet duidelijk is: het basisprincipe van het klemmen is goed te zien op YouTube. Zoek op “Chinese finger trap”.

TEKST: BERT BOSMAN, JIM POST, VINCENT ZUIDEMA

Al je vragen stel je ons op waterkampioen@anwb.nl

BOEKEN HULPJE Handig boekje dat je als schipper aan een onervaren bemanningslid kunt geven (liefst ruim voor het vaarseizoen), zodat je niet alles meer zelf hoeft te doen of uit te leggen. Van aanleggen, voorrangsregels, zeilen zetten en noodroepen uitzenden tot navigatie: het komt allemaal in eenvoudige termen aan bod. Qua niveau is het echt voor de beginnende zeiler, maar dan wel de beginnende zeiler met de amibitie om over alle aspecten net wat meer te leren dan hoe je moet wegvaren.

Nieuw

Gids voor bemanning, Tim Davison, Uitgeverij Hollandia, € 14,95 ISBN 978-90-6410-5425, hollandia-boeken.nl

(WIS)KUNDIG Trimmen is misschien niet het meest sexy onderwerp, maar wel een onderwerp waar iedere zeiler mee te maken krijgt. En laten we eerlijk zijn: hoeveel van ons weten eigenlijk echt goed wat de optimale zeiltrim is onder verschillende omstandigheden? Dit boekje werkt vanuit de theorie naar de praktijk en legt ingewikkelde dingen op een heldere manier uit, met behulp van handige illustraties. Wel moet gezegd worden dat er al meerdere prima boekjes over zeiltrim verkrijgbaar waren.

Zeil- en tuigtrim, Ivar Dedekam, Uitgeverij De Alk & Heijnen Watersport, € 16,90, ISBN 978-90-5961-0156, alk.nl

DROMERIG Bijna filosofisch boek dat gepresenteerd wordt als ‘Reisgids voor eilandzoekers’.

‘Voor zoekers’ was misschien een betere benaming. Het gaat over eilanden, maar een standaard reisgids is het zeker niet.

Je zou het beter kunnen omschrijven als een ‘zoektocht naar het wezen van eilanden’. Een ietwat dromerig boek dus, maar wel degelijk voorzien van informatie over de mooiste eilanden, waar ze zich bevinden en hoe je er komt. Voor ieder wat wils en van alles wat, maar een eilandengids? Het is maar wat je als gids beschouwt.

Droomeiland, Olivier Le Carrer, Uitgeverij De Alk 7 Heijnen Watersport, € 19,90 , ISBN 978-90-5961-097-2, alk.nl

Productnieuws

INREACH SOS, SMS EN T&T D

it nieuwe, handzame apparaatje van Delorme maakt het mogelijk om op een betaalbare manier wereldwijd SOS-signalen uit te sturen, maar is ook geschikt voor het versturen en ontvangen van sms’jes én voor track & trace. Het apparaatje maakt gebruik van het Iridium satellietnetwerk en is vooral gemaakt voor eenvoudige toegang tot SOS-services, maar je kunt hem ook gebruiken voor sms.

Tekstberichten stuur je met je Android- of Apple-smartphone/tablet en via een app die je gratis kunt downloaden. Je smartphone of tablet maakt dan draadloos contact met de inReach. Abonnementen zijn beschikbaar vanaf ongeveer € 7,50. Het apparaat zelf is vooralsnog alleen online te bestellen (o.a. via Amazon.com vanaf € 156 excl. verzendkosten). Meer info op Inreachdelorme.com

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

63

WATERWERK TIP

STOOTWILLEN MET HULPLIJN Anita Slaats Damen: Bij onze vorige boot hingen we de stootwillen aan de railing. Bij de boot die we nu hebben, zijn de scepters niet zo sterk. In de stootrand zitten afwateringsgaten, dus hingen we daar de stootwillen aan. Stevig, maar niet veilig. Vooral als we uit een sluis, onrustig water op voeren, was het soms eng om de stootwillen omhoog te halen. Ik moest er ver voor voorover, buiten boord hangen.

Na opmerkingen hierover heb ik de volgende oplossing bedacht: een hulplijntje aan de onderkant van de stootwil. Dit bevestig ik boven aan de railing, zonder dat er kracht op staat. Hiermee trek ik de stootwillen zonder moeite omhoog. Een bijkomend voordeel is als het nodig is om een stootwil dwarsscheeps te hangen. Dan hebben we meteen een tweede bevestigingslijn.

STAPPEN KLUS AFMEREN AAN HOGERWAL Vastmaken aan hogerwal met veel wind en weinig ruimte aan de steiger is minder lastig dan het lijkt.

De boot parallel stilleggen lukt niet vanwege de zijwind. Bij deze manoeuvre vaar je rustig met de kont recht tegen de wind in naar de steiger. Probeer zo dicht mogelijk bij een bolder uit te komen. Doordat de wind van achter komt, gaat dat vrij eenvoudig en kun je goed bijsturen.

64

ANWBWATERSPORT.NL

03 â&#x20AC;˘ 2013

Leg nu een achtertros die met de lus vastzit op de kikker, om de bolder op de steiger. Leg het losse eind om de lier of kikker aan boord. Vier de lijn vervolgens een stukje om het achterschip vrij te maken van de steiger. Daarna zet je de motor in zijn vooruit en geef je een beetje gas.

Klik op de QR-code voor een animatiefilmpje. anwbwatersport.nl/ afmeren-hogerwal

De boot draait nu vanzelf naar de steiger. Stuur eventueel bij en geef meer of minder gas om de vaart te doseren.

Zodra de boot parallel aan de steiger ligt, kan degene met de voortros ter hoogte van het hoofdwant afstappen.

En het schip van voren in alle rust vastmaken.

VAKWERK Onze nieuwe medewerker Eli van den Broek (35) is professioneel watersportondernemer.

Zelf heeft hij een Kolibri 560. Elke maand in de Waterkampioen nieuwe tips en trucs van deze vakman.

MULTI-ANTENNES Hoeveel zenders en ontvangers heb je wel niet allemaal boord? Allemaal hun eigen antenne is geen optie.

V

oor wie aan boord alleen een marifoon heeft, is een optimale uptime goed te organiseren.

Tegenwoordig stellen we echter hogere eisen aan onze mobiele verbindingen. Televisie, gsm, AIS, FM en HF radio; het zijn allemaal geweldige apparaten, maar hun functionaliteit valt of staat met een goede werking van

de antenne. Aangezien de meeste plezierjachten, en zeker zeiljachten, niet onbeperkt kabels kunnen trekken naar de top van de mast - denk aan zaken als (zout-)waterbestendigheid, degelijkheid en zeevaste montage - is het geen optie om elk apparaat op zijn eigen specifieke antenne aan te sluiten. En dan hebben we het nog niet over de mogelijke onderlinge interferentie.

Hoe je dit wél goed kunt oplossen, toont het Duitse RR-Antennas. Dit bedrijf levert onder meer de RR Electronic Pacific 3G AIS. Deze buitengewoon veelzijdige spriet maakt het mogelijk om twaalf functies te combineren in één enkele antenne. De antenne is wel opgebouwd uit afzonderlijke compo-

nenten, echter zodanig dat de montage aan boord volstaat met het plaatsen van één enkele unit.

Wat je allemaal kunt aan-

sluiten op dit model: marifoon, AM radio, FM radio, GSM 900 en 1800, UMTS 2100, DSC, AIS, televisie, SSB, DVB-T en DAB-T. Er gaan slechts twee kabels door de mast (Ecoflex 10).

Onderdeks heb je een distributiebox nodig om alle apparaten aan te sluiten.

Bij wijze van slagroom op de taart kun je er zelfs voor kiezen om ook je navigatieverlichting en Windex in de antenne te integreren.

Met een prijs van een dikke 3.000 euro is de kwalificatie ‘Beter duur dan niet te koop’ zeker van toepassing op deze hightech spriet. Heb je een wat minder uitgebreid eisenpakket, dan kun je met de ‘antenne configurator’ op de website van het bedrijf het juiste type samenstellen voor je boot.

Meer informatie bij fabrikant RR Antennas, www.rr-Antenas.com, of bij Holland Nautic

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

65

Poly-Service heeft het

Super van Craft

Alles voor reparatie, onderhoud en nieuwbouw voor zowel vakman als doe-het-zelver polyester epoxy vinylester polyurethaan glasvezel koolstof aramide

www.vink-jachtservice.nl tel. 071-5761005 / 06-53837353

Poly-Service is de leverancier van 1e klas composiet materialen voor reparatie, onderhoud en nieuwbouw.

Of het nu gaat om lamineerharsen, gelcoats, glasvezels, epoxylijmen, kitten, plamuren, primers en lakken, Poly-Service heeft het.

NIEUWERKERK A/D IJSSEL Hoogeveenenweg 83, tel. (0180) 31 47 77 AMSTERDAM H.J.E. Wenckebachweg 49a, tel. (020) 665 45 69

www.polyservice.nl

coaster 1200 m aanbouw

BRUIJS JACHTBOUW European

POWERBOAT of the Year

2012

Bruijs Coaster 1400

HISWA Motorboot van het jaar 2012

• Onderhoud en reparatie • hellingwerk • refit van alle type pleziervaartjachten • winterstalling

WATERWERK

MINITEST

TORDERENDE ‘ANTI-TORSIE-LADDER’ H

et lijkt een goed idee van de Italiaanse producent Osculati, een ladder die niet draait tijdens het klimmen. De ladder bestaat uit geweven banden en aluminium buizen die dienen als traptredes. Met het grootzeilval trek je de ladder de mast in. De uiteinden van de banden maak je vast bij de mastvoet aan weerszijden van de giek. Vervolgens breng je met behulp van een lier het val onder spanning. De leverancier heeft het zelfs over ‘maximum spanning’, zonder overigens precies aan te geven hoeveel spanning dat is.

Op de armen Tot zover de theorie, nu de praktijk. We testen de antitorsi-ladder op een Bavaria 38 Match van de Zeezeilschool Scheveningen. We brengen de ladder flink onder span-

ning, hijsen onszelf in een bootmansstoeltje en zekeren dat nog een keer extra. Direct bij het klimmen begint de ladder te draaien, tot bovenin wel 120 graden. Die draaiing zorgt er ook voor dat je meer hangt dan staat en alle kracht bij het klimmen op je armen komt. De ladder doet dus niet wat hij belooft. Ondanks afwezigheid van wind en golven voelt het draaien niet erg comfortabel op een hoogte van 8 meter. We proberen hem ook vanaf het voordek, waarbij we de banden vlakbij de mastvoet bevestigen. En weer begint de ladder vrijwel meteen te draaien. De draaiing komt door de rek op de banden van de ladder. Alleen enorme krachten zouden die rek eruit halen, maar tot het breekpunt strakzetten brengt weer andere risico’s met zich mee.

CONCLUSIE

Lisette Molenaar (50):

Pieter Visser (47):

Af te raden Zonder gezekerd bootmansstoeltje is gebruik van de ladder sowieso sterk af te raden, maar mét stoeltje voegt deze ladder juist weer weinig toe.

Technische informatie De ladder in de test was 8 meter. Er is ook een ladder van 12 meter beschikbaar.

Adviesprijs € 496 (8 meter) / € 537 (12 meter) www.osculati.com

LEZERS VINDEN: Jur Ringers (40):

“Ik zie geen verbetering met klimmen in de mast. Dit is klimmen op de armen”

“Een typisch tekentafelproduct”

“Geen toegevoegde waarde”

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

67

800-34-37-

42-48-60

NorthLine Line Yachts North Yachts Jachtbouw Zevenhuizen bv T bv +31 (0)517-391054 Jachtbouw Zevenhuizen Zevenhuizen +31 (0)517-391054 (0)517-391126 Kelvinstraat 21D TF +31 8801 8861 AW ND Franeker HARLINGEN The Netherlands The Netherlands

!QUA3EVEN

+IES HET RUIME VOORDELIGE

EFFECTIEVE

SOP

Weet wat u drijft

3TARBRITE

!NTIFOULING

2ADBOUD

Vul deze mooie roestvrije puts met Starbrite artikelen t.w.v. minimaal

en ontvang de puts t.w.v. 16,50 gratis.

Micron antifouling 3 liter

HALEN BETALEN

!KTIE VERPAKKING 6AN

6OOR

Op=Op

EE sales@north-line.nl sales@north-line.nl www.north-line.nl EI www.north-line.nl

Koop drie ďŹ&#x201A;essen onderhouds producten van Radboud, u hoeft er slechts twee te betalen.

De goedkoopste ďŹ&#x201A;es is gratis.

"RANDSTOF BEHANDELING

2IWAX GLANSPAKKET

StarTron brandstof behandeling voorkomt problemen zoals gomresten en water in de tank.

Het professionele poetssysteem uit Zwitserland.

Nu deze nieuwe mini ďŹ&#x201A;acon van 30 ml voor 120 l. brandstof 6OOR

WWW.AQUASEVEN.NL Aktie loopt tot 7 april 2013 Alle prijzen zijn inclusief BTW, zolang de voorraad strekt. Prijs- en tekstwijzigingen voorbehouden.

$EZE COMPLETE STARTERS SET 6AN

6OOR

3WOBBIT Bij aankoop van deze MicoďŹ ber washoes en houder t.w.v.

een MicroďŹ ber washandschoen t.w.v. 12,50 cadeau.

s "RUINISSE 6ISSER 7ATERSPORT

WWW VISSERWATERSPORT NL s $EN (ELDER Vaarshop van Kalsbeek,

WWW VAARSHOPVANKALSBEEK NL s (ERKINGEN L.J. v.d. Velde Watersport, 0187-669256, www.vanderveldeWATERSPORT NL s ,AGE :WALUWE 7ATERSPORT 3ERVICE #REZĂ?E

WWW WATERSPORTSERVICE NL s -EDEMBLIK $E 'OEDE 7ATERSPORT

WWW DEGOEDEWATERSPORT NL s 3PAKENBURG van Halteren watersport & outdoor,

WWW VANHALTERENWATERSPORT NL s 7ILLEMSTAD Yachting Willemstad, 0168-472855, www.yachtingwillemstad.nl

WATERWERK Minidossier

ZUINIGER MET BRANDSTOF Minder gasgeven is zuiniger. Het lijkt een open deur, een vlieger die meestal wel opgaat. Meestal. We noemen drie verbeterpunten. Bij een daarvan hoort juist wél gasgeven.

Schoon en trim Voor minimale weerstand van passerend water houd je het onderwaterschip schoon. Minimale weerstand wil je ook in het achterschip. Lichte trim voorover levert hier soms een kleine winst op, een betere afstroming van het water. Laat de gashendel eens los en zet als experiment enkele bemanningsleden voorop. Op de snelheidsmeter zie je of de snelheid iets oploopt of niet. Indien ja, verplaats dan waar mogelijk inventaris naar voren. Houd het wel bij líchte trim voorover. Te veel verslechtert de koersstabiliteit.

Golven Bij meer gasgeven ontstaan golven; het brandstofverbruik neemt toe. Bij lange slanke rompen stel je dit moment langer

Waterverplaatsende fase

Overgangs fase

Waterverplaatsende fase Planerende fase Waterverplaatsende fase

Overgangs fase Planerende fase en uit, maar is de romp kort, relatief breed

zwaar, dan moet je jezelf beheersen. Is de

Overgangs fase

Planerende fase

romp lichtgewicht en kan deze planeren,

mp Hu

p

kleine lengte/breedte-verhouding niet langer um

H

Weerstand Weerstand

Weerstand

dan gaat het anders. Eenmaal in plané is een een nadeel. Blijf p nu niet te lang rondhangen

um

H bij de theoretische rompsnelheid, even flink het gas erop en je bent over de ‘hump’, de weerstandskromme. Eenmaal in plané trimt het schip weer voorover. De weerstand daalt voelbaar, de hump ben je kwijt. En zonder

Snelheid

extra gas versnelt je schip. Of je neemt iets

Snelheid

Snelheid

gas terug.

Downsizen Grotere motoren hebben grotere, zwaardere onderdelen.

Deze draaiende houden kost meer brandstof. Kies bij (her-) motorisering liever een kleinere motor. Niet eentje die permanent op z’n tenen moet lopen, maar minder dan half gas is zonde. Je houdt dan wel alle zware motoronderdelen draaiend, maar je benut de extra power niet. Een motor die flink aan de bak moet - binnen het normale - vaart zuiniger. Op de grote vaart wordt het benodigde motorvermogen vermeerderd met bijvoorbeeld 15 à 20 procent, meer pk’s komen er niet in. Daar is een goede reden voor.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

69

OPZOEK

Waterkampioen helpt kiezen

Peter en Barbera Haasbroek zoeken een motorboot

VAN OPEN ZEE NAAR DE EUROPESE BINNENWATEREN

Hoewel ooit begonnen in een motorboot legden Peter en Barbera Haasbroek veruit de meeste mijlen zeilend af. Lange zeiltochten naar Scandinavië, Engeland, Frankrijk. Nu - als gevorderde zestigers - kijken zij opnieuw uit naar een motorboot. Om de binnenwateren mee te verkennen.

P

eter Haasbroek: “Lang geleden zeiden we: de caravan gaat eruit, we kopen een motorboot. Niet lang daarna ruilden we die in voor een zeilboot, een Kelt 29. Ik kon helemaal niet zeilen, dus ging ik in de winter oefenen om de zomer daarop naar de Belgische kust te kunnen zeilen. Na nog wat zeiljachten voeren we uiteindelijk een Bavaria met middenkuip, waarmee we half Europa hebben gezien.”

Slaaf Echtgenote Barbera, zelf geen zeiler, ging altijd met veel plezier mee: “Ik voel me op mijn gemak op zee, maar ik hoef niet per se te trimmen en te sturen. Ik zorg voor de inwendige mens.” Peter vindt dat je als zeezeiler slaaf bent van het weerbericht.

Langzaam maar zeker groeide het idee voor een motorboot, om de Europese binnenwateren te gaan verkennen.

HUIDIGE BOOT Bavaria 38 Ocean Vraagprijs

70

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

bwjr 1999 € 89.500

TEKST: BERT BOSMAN, FOTO’S: BERTEL KOLTHOF

WATERKAMPIOEN ADVISEERT:

BARKAS 930 BWJR 1999

SKILSØ 975 SPORT BWJR 1999

In 1987 zette Lammert Huitema de Barkas op papier.

Uitgangspunten: stoer, mooie rompvorm en goede vaareigenschappen. De range loopt van de 600 tot de 1500 en in de 930 komen Huitema’s ideeën goed tot uiting.

Prijs € 79.000

Dit snelvarende motorjacht oogt als een klassieke sportboot, met een mooie knikspantlijn. De techniek en de afwerking zijn oerdegelijk. De uitvoering met een 260 pk Volvo Penta behaalt 45 km/u.

Prijs € 99.000

Werkboot met accommodatie

Noors en snel

EN DEZE WORDT HET!

GREENLINE 33 BWJR 2010

BOARNCRUISER 1000S BWJR 1999

Dit jacht verraste vriend en vijand met de hybride-optie en een revolutionaire rompvorm. De ‘superdisplacement’-romp heeft weinig waterweerstand. Voor 10 m lengte biedt de boot volume en een slimme indeling.

Prijs € 130.000

Deze Boarncruiser met de ‘s’ van Jachtwerf De Boarnstream is de opvolger van de 1000. Een goed varende, moderne kruiser met een eigenwijs uiterlijk. De negatief lijkende spiegel geeft dit jacht een eigen karakter.

Prijs € 110.000

Varen in de 21e eeuw

Een tikje eigenwijs

WAAROM KIEZEN PETER EN BARBERA VOOR DE GREENLINE 33?

Klussen is niet een reden voor Peter en Barbera om een boot te bezitten. Daarmee prevaleert polyester als bouwmateriaal boven staal of een boot met veel hout. Wat de familie Haasbroek direct aanspreekt aan de Greenline 33, zijn de nostalgische rechte boeg (zoals van de oude steilstevens) en de niet te hoge

opbouw. Verder blijkt de indeling bijzonder handig voor een bemanning van twee personen, ook voor de langere reizen die zij doorgaans ondernemen.

De kombuis, die je naar de kuip toe kunt vergroten, is erg praktisch.

Het V-bed met prima maten maakt de voorpiek goed toegankelijk, maar zo

liggen de echtgenoten een eindje uit elkaar. Dan ontdekken Peter en Barbera dat de twee matrassen naar elkaar toe scharnieren. De Greenline 33 is ook in een hybride-uitvoering op de markt, maar die valt af vanwege de forse meerprijs.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

71

EN DAN VAREN MET DE GR NLINE 33

“We vonden de Greenline er direct goed uitzien, een beetje nostalgisch. En je houdt het buitengevoel”

Met de 75 pk Volkswagen blijkt de Greenline 33 prima te varen met een kruissnelheid van 10 à 11 km/u. We lezen dan een verbruik af van 2,5 tot 3 liter per uur. Door de ‘superdisplacement’-romp heeft de boot volgens bouwer Seaway in Slovenië weinig weerstand door het water en dus een gering energieverbruik. We zien inderdaad een bescheiden hekgolf, een goed teken.

Veel praktische ruimte voor de afmetingen (net geen 10 meter). En veel licht, door de ramen rondom en het enorme elektrische dakluik. Peter vindt dat een groot voordeel: “Ik kom als zeiler wél uit een frisse kuip.” De tafel is uiteraard klapbaar, voor de doorloop naar voren.

Zo ook het korte deel van de l-bank; zitting en leuning kantelen naar voren en dienen dan als stuurbank voor twee.

72

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Barbera is onder de indruk van de kombuis. Deze is geplaatst tegen de glazen ‘achterpui’ van de kajuit, gericht naar de kuip. Op deze boot is er een inductiekookplaat met twee ‘pitten’. Er is veel praktische opbergruimte. Tegenover, aan bakboord, staat een flinke koelkast met vriezer. Het grote raam bij de kombuis klapt met behulp van gasveren soepel omhoog, horizontaal, tot aan het vaste kuipdak. Zo betrek je de kuip bij de binnenruimte en andersom. Leuk detail is dat met het raam open het aanrechtblad met een scharnierend deel nog een stuk groter is te maken.

“De zee geeft wel een mooi gevoel, maar op binnenwater is er altijd wat te zien” De toch al niet krappe kuip kun je vergroten door het grote luik in de spiegel neer te klappen. Dit gaat elektrisch. De bediening zit in een bakskist, maar er is ook een afstandbediening.

EN WAT VINDEN PETER EN BARBERA NU? Zowel Peter als Barbera is enthousiast over de proefvaart. Beiden vinden het feit dat alles gelijkvloers is een groot voordeel. Het grote schuifluik in de salon geeft een buitengevoel, wat de ex-zeilers prettig vinden. Peter is goed te spreken over het verbruik van de 75 pk Volkswagen. De boot stuurt licht en voelt niet lomp maar levendig in het water, zonder het gevoel van instabiliteit. Voor manoeuvreergemak wil Peter een hekschroef laten monteren, want een motorboot draait lang niet zo kort als een zeiljacht met kiel en groot roerblad.

Met dank aan Nova Yachting, Bruinisse

Zoek je ook een 2eHANDS boot? Of wil je je aanmelden voor advies op maat?

Alle informatie vind je op anwbwatersport.nl

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

73

N440 CC

N505

N570

|

NW370 S

NW370 ST

NW370 C

reparatie refit onderhoud winterstalling

N440 AC

NW370 F

handen voor:

N410

ij Co is b v e r t ro u w d e egh in n a v ro NW420 F

+ 46(0)304 34960 + 44(0)1256698006 + 49(0)5115406447

NW430 S

NW430 ST

NW560 F

najad.nl B en el u x + 31(0)111 672341

SE UK DE

Nordwest-Najad feliciteert Jan Briek en zijn team met dit eerste nummer nieuwe stijl

+31(0)345 57 13 47 â&#x20AC;&#x201C; www.conavroegh.nl

N355

Uw

ip sch

nordwest-najad.se

ROB 1170

REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG

ONDER WEG

Nieuws? Meldt het ons op waterkampioen@anwb.nl

Motorbootnieuws in de ruimste zin van het woord

MISSING LINK

MOOI VAN PLASTIC Dit 12,5 meter design motorjacht wordt gebouwd van gerecyclede plastic flessen uit de Amsterdamse grachten. Het vraagt aandacht voor de plastic soep in de oceanen. www.plasticwhale.com

I

n een van onze recente reportages over Groningen was nog sprake van een ‘Missing Link’ in de route. Maar vanaf eind mei 2013 is het kanaal van Erica naar Ter Apel gereed.

Deze nieuwe 20 kilometer lange vaarroute leidt je door een uniek veenlandschap met een rijke historie. Het kanaal door het Oosterbos met een ecobrug en koppelsluis maakt de verbinding compleet. www.erica-terapel.nl Artist Impression van de

FOTO: WWW.EYELEVEL.BIZ

HYSWAS Tetrahedron.

ZONNIGE TOCHT

D

e Oostvaarders van de Friese jachtwerf Oost zijn stoere zeewaardige motorkotters met dito bemanning. Een aantal eigenaren heeft nu een club opgericht en afgelopen najaar kwam deze voor het eerst met boot bijeen voor een weekend in Sneek.

Er was alle ruimte voor kennismaking en er werd een mooie tocht door Friesland gemaakt die veel bekijks opleverde.

Nieuwe leden zijn zeer welkom. www.oostvaarderclub.nl

76

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

PIRAMIDE TE WATER D

at je als moderne architect ‘out of the box’ moet denken, bewijst Jonathan Schwinge. De Londense designer ontwerpt namelijk niet alleen opmerkelijke huizen en bruggen, maar sinds kort ook superjachten zoals het HYSWAS Tetrahedron motorjacht. Het jacht dat nog het meest weg heeft van een piramide moet als een soort varend vakantie-eiland, dat van alle gemakken is voorzien, de woeste baren gaan bedwingen.

Golven moeten tijdens het varen niets af kunnen doen aan het geplande grenzeloze comfort op de drie verschillende verdiepingen aan boord. Daartoe is een torpedokiel bedacht die tijdens hoge

snelheden omhoog komt en de functie van romp op het water overneemt van het normale onderwaterschip. Geholpen door draagvleugels ‘vliegt’ de HYSWAS Tetrahedron dan over water, wat natuurlijk een bijzonder spectaculair gezicht moet zijn. Ook tijdens stormen op oceanen moet het schip tussen metershoge golven door deze uitzonderlijke manier van bovenwater varen gladjes voort kunnen stuiven. Er zijn al stemmen opgegaan dat het hier om een vroege 1-aprilgrap zou gaan. Maar Jonathan Schwinges onalledaagse plan voor dit uitzonderlijke megajacht is daar veel te serieus voor. www.schwinge.co.uk

Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Bekendmaking Scheepvaartverkeerswet (Binnenvaartpolitiereglement)

Besluit inzake het tijdelijk plaatsen van scheepvaarttekens De Minister van Infrastructuur en Milieu maakt bekend – gelet op het bepaalde in de Algemene wet bestuursrecht – dat zij heeft besloten tot het tijdelijk plaatsen van scheepvaarttekens langs de Zuid-Willemsvaart tussen km 103,800 en km 116,500, alsmede het houden van tijdelijke losplaatsen bij km 107,500 en km 114,200 in de gemeenten Veghel, Schijndel en Sint-Michielsgestel.

Teneinde veiligheid en duidelijkheid te creëren voor de scheepvaart is het noodzakelijk dat deze borden worden geplaatst als gevolg van de verbreding en verdieping van de Zuid-Willemsvaart, waarbij het is toegestaan onder bepaalde voorschriften ligplaats nemen.

Het betreft het besluit van 12 februari 2013, kenmerk RWS-2013/8110.

Informatie Voor meer informatie omtrent de inhoud van dit besluit, kunt u contact opnemen met de heer J.P.T. van der Velpen van het Waterdistrict Noord-Brabant te Tilburg. Hij is telefonisch bereikbaar op nummer 06 - 13 67 45 53.

Bezwaar Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kan tegen dit besluit binnen 6 weken na de dag waarop dit besluit is bekendgemaakt, een bezwaarschrift worden ingediend. Het bezwaarschrift moet worden gericht aan de Minister van Infrastructuur en Milieu en dient te worden gezonden aan de hoofdingenieurdirecteur van Rijkswaterstaat Noord-Brabant, Postbus 90157, 5200 MJ ’s-Hertogenbosch.

Indien een bezwaarschrift is ingediend, kan daarnaast bij de Voorzieningenrechter een verzoek tot het treffen van een voorlopige voorziening worden ingediend.

Inlichtingen omtrent bezwaar en voorlopige voorziening kunnen telefonisch worden verkregen bij genoemd Waterdistrict van Rijkswaterstaat: 06 - 13 67 45 53.

Tilburg, 12 februari 2013.

De Minister van Infrastructuur en Milieu, namens deze, het hoofd van het Waterdistrict Noord-Brabant, ing. A.J. Heefer

REDACTIE: FEMMIE GOUDSWAARD, VINCENT ZUIDEMA

Ook een vraag?

Stuur hem naar waterkampioen@ anwb.nl o.v.v. Q&A

Q&A Lastige watersportvragen beantwoord

DE WERF

ISFAILLIET

BEN IK NU MIJN GELD KWIJT? ZO STA JE STERK BIJ AANKOOP OF REPARATIE

H

enk Roggeveen: In tijden van crisis kan het voorkomen dat de werf waar je net een nieuw schip gekocht hebt of laat opknappen, failliet gaat voordat je boot is opgeleverd of gerepareerd. Ben je dan geld en goed kwijt?

Martin Versteeg van ANWB Watersportadvies legt uit: “Er zijn helaas genoeg gevallen bekend van onfortuinlijke opdrachtgevers die konden fluiten naar hun centen en hun boot. Om dit te voorkomen, is het in de eerste plaats belangrijk dat je juridisch kunt aantonen dat jij de eigenaar bent van de boot of van het gedeelte ervan dat reeds gebouwd is en waarvoor aanbetalingen zijn gedaan.”

Hoe toon je dit aan?

Waarom gaan spoorbruggen niet vaker open?Hoe de bedieningstijden van spoorbruggen worden vastgesteld

78

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

W

“Als een schip te boek is gesteld, wordt het opgenomen in het scheepskadaster en daarin staat eenduidig wie eigenaar is.”

Hoe snel kan dat, een schip te boek stellen?

“Dat kan al bij de kiellegging van het casco, regel dit met de werf. Vervolgens moet van alle termijnen die je betaalt duidelijk zijn wat daartegenover staat.

Laat dit ook door de werf bevestigen.

Dus niet: 20 procent aanbetaald, maar: ‘betaald voor jacht X bekend onder registratienummer Y, voor spanten, kiel en huid tot en met het dek’. Alle afspraken moeten vastgelegd worden. Zeker bij wijzigingen in de oorspronkelijke offerte.”

Speelt een bankgarantie nog een

belangrijke rol?

“Een bankgarantie coördineert de betaling aan de werf voor het werk waar deze in jouw opdracht mee bezig is. Hij kan daardoor ook een belangrijke schakel zijn bij een faillissement. Iets anders is als je boot voor reparatie bij een werf ligt die failliet gaat. Ook dan moet je kunnen bewijzen dat je eigenaar bent.

Als de boot niet is ingeschreven in het kadaster, biedt een aankoopnota of ICP uitkomst. Van een motor die ter revisie uit het schip gehaald is ten tijde van het faillissement, kan het serienummer de eigenaar aantonen. Lastiger is het als een nieuwe mast wel betaald is maar nog geplaatst moet worden. Pas als hij op de boot staat, ben je juridisch eigenaar.”

ilma Draaijsma: Spoorbruggen kunnen het grootste struikelblok zijn in je tochtplanning en gaan altijd minder vaak open dan je zou willen. Waarom?

Erik Schut vanProRail: “Er zijn nog 56 beweegbare spoorbruggen in ons land. Bediening en onderhoud hiervan zijn onze verantwoordelijkheid. De bedientijden worden jaarlijks door de Inspectie Leefomgeving en Transport vastgesteld, na overleg met ProRail, alle vaarwegbeheerders en belangenorganisaties. Deze zijn dus een weerspiegeling van de wens om zowel de spoorweg als de vaarweg zo minimaal mogelijk te hinderen. Dat ze niet vaak open lijken te gaan, heeft te maken met het intensieve verkeer op het Nederlandse spoorwegnet - een van de drukst bereden netten ter wereld.

Bij ongeveer de helft van de spoorbruggen geldt dat het moment van openen zeer zorgvuldig gekozen moet worden. Hier volgen de treinen elkaar zo snel op dat er nauwelijks tijd overblijft om doorvaart te verlenen. Bedenk hierbij dat de tijd die een opening in beslag neemt, vaak een veelvoud is van de netto opening die aan de scheepvaart wordt verleend. Daarnaast ontstaan beperkingen doordat de brug niet doorgaand bediend wordt. Die keus wordt door de vaarwegbeheerder gemaakt en komt vaak overeen met de beperkingen die gelden voor wegbruggen over dezelfde vaarweg.”

optimale ventilatie en ltiem comfor genieten van het ultieme comfort van Neptune

Slaapcomfort Goede ventilatie en vochtregulatie zijn essentieel voor een gezonde en ontspannen nachtrust aan boord. De open kernstructuur van de matrassen in combinatie met de lattenbodems van Neptune maken uw nachten heerlijk fris, de nachten zijn tenslotte bepalend voor uw dag. U zult opgewekter ontwaken en gedurende de dag beter presteren.

Scheepstoffering Goede ondersteuning en zitcomfort zijn essentieel voor een ontspannen verblijf aan boord. De kernvulling van onze kussens en de prachtige afwerking met de mooiste meubelstoffen en leersoorten maken uw vaarvakantie compleet. Wij produceren hoogwaardige kussens voor binnenen buitengebruik, geheel op maat gemaakt en naar uw persoonlijke wensen.

Wilt u meer informatie? +31 (0) 228 56 2045 www.neptune.nl ,02 0(' 0&$

80

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

TEKST: JIM POST, FOTO: BERTEL KOLTHOF, TEKENINGEN: MARTIN VAN DER LAAN

WETTEN IN DE WATERSPORT

TERUG NAAR SCHOOL ARCHIMEDES, GALILEI, NEWTON, STUK VOOR STUK NAMEN DIE STAAN VOOR HET BETERE DENKWERK. HUN HERSENKRAKEN LEVERDE NATUURKUNDIGE WETTEN OP DIE VERKLAREN WAAROM IETS WERKT ZOALS HET WERKT. OOK EEN SCHIP.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

81

H

et begint al als je aan boord stapt: zoeken naar evenwicht. Of eigenlijk al op de s teiger: dat mooie schip van de buurman, dat wil jij ook. Het schijnt dat zelfs menselijke trekjes als jaloezie en de neiging tot vandalisme, een kras maken op toch vooral die duurste auto in de straat, toe te schrijven zijn aan een dwangmatig zoeken naar evenwicht. De psychologie laten we hier voor wat het is, maar we doen wel een greep in de voor ons belangrijke natuurkundige wetten. Vanuit welke basisbeginselen doet een schip z’n werk?

Vier wetten en theorieën bekijken we van dichtbij.

Bij onze jachten draait het vooral om Archimedes en Newton

“En toch beweegt zij” was z’n commentaar, doelend op de aarde die om de zon draait.

Best lastig, gelijk hebben. Of neem die oude Griek met de beroemdste stelling uit de wiskunde, Pythagoras. Nog voor onze jaartelling gold onder Pythagoras’ volgelingen een totale gelijkheid tussen mannen en vrouwen. In 2012 meldt het NOS Journaal dat de emancipatie in Nederland stagneert en dat het slecht gaat met Griekenland. Ben benieuwd wat Pythagoras daarop zou zeggen.

Eerder Kennis is macht. De wetenschapper Galileo Galilei zou zich bij het horen van die woorden omdraaien in z’n graf. Galilei schreef in 1610 over de Melkweg, de maan en de sterren. Zelf gezien, met z’n eigen verbeterde telescoop. Dat de aarde wellicht niet het centrum van wereld was, dat vonden de geestelijken van toen niet zo’n goed idee. Bovendien, ongehuwd samenwonen en je vriendin doodleuk kinderen laten krijgen, ook daarin was deze wiskundige, natuurkundige en wat dies meer zij, z’n tijd toch wel iets te ver vooruit. Galilei kreeg uiteindelijk levenslang huisarrest.

82

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Later De denkers van toen hadden nogal wat disciplines in hun portefeuille: filosofie, wiskunde, natuurkunde, theologie als bijvak, nog wat anatomie en astronomie voor in de vrije uurtjes, schilderkunst, het kon niet op. Toch bleef het niet bij theorie alleen, de meesters waren ook praktisch.

Leonardo da Vinci was ook echt met zelfgemaakte vleugels in de weer en Archimedes schijnt ook zelf een schip gebouwd te hebben. Waarschijnlijk kon de gewone sterveling de ingewikkelde denkkronkels niet echt volgen en voerden de heren hun

ideeën zelf maar uit.

Behalve in de klassieke oudheid, werden veel natuurkundige wetten ná Christus gelanceerd, zo rond de zestiende tot en met de achttiende eeuw, als opmaat voor de industriële revolutie.

Enkele grote namen: Isaac Newton, Robert Boyle of de uitvinder van de stoommachine James Watt. Overigens was deze Schot niet eens de bedenker, die eer is eigenlijk voor Thomas Newcomen, handelaar in ijzerwaren. James Watt, zoon van een scheepsbouwer, verbeterde de stoommachine, maakte hem veel efficiënter.

Slim was Watt zeker: het kopieerapparaat is er ook eentje van hem.

Was de stoommachine destijds voor de scheepvaart een doorbraak, voor jachten van nu spreken de wet van Archimedes en de wetten van Newton meer tot de verbeelding. Of de wet van Bernoulli, als mogelijke verklaring voor de werking van zeilen, kielen en roeren. En toch ook de Wet Van Behoud Van Energie. Energie gaat namelijk nooit verloren, energie ís er. Best goed nieuws eigenlijk, maar ook oud nieuws, al uit de negentiende eeuw.

WET VAN BEHOUD VAN

ENERGIE

Energie kan niet uit het niets ontstaan en kan ook niet zomaar verdwijnen.

Het kan worden omgezet in een andere vorm, maar de optelsom blijft gelijk. Dit is de eerste hoofdwet van de thermodynamica. Deze afdeling van de natuurkunde geeft inzicht in stoommachines, maar ook in de werking van een koel-

kast. Of neem een liter diesel; daaruit haalt je dieselmotor lang niet alle energie. Meer dan de helft verdwijnt, onder andere via de uitlaat en het koelwater.

Energie die wel ergens blijft, maar voor de voortstuwing ben je het kwijt. Een turbo beperkt dit, deze haalt een deel van de energie uit de uitlaatgassen.

Feit

Energie is de mogelijkheid om arbeid te verrichten en dat is soms lastig aan te voelen. Zo kost het evenveel energie om een pannetje water aan de kook te brengen als om een

DE MAN Robert Boyle was een wetenschapper die zich bezighield met thermodynamica. Hij stelde onder andere dat je warmte kunt wegen.

Maar Boyle zat niet alleen aan de harde kant van de wetenschap, hij beoefende ook alchemie, de oude natuurfilosofie waarbij gestreefd werd naar onsterfelijkheid. Sommigen zochten zelfs naar de steen der wijzen. Later werd alchemie geleidelijk aan vervangen door onder andere moderne scheikunde.

Feit

In een liter diesel zit evenveel energie als in zo’n vijftien chocoladerepen van

33-VOETER

100 GRAM

een meter op te tillen. En dat klinkt toch gek.

Warmte die uit een pannetje verdwijnt, voelt als energieverlies. Toch gaat energie niet verloren, hij blijft ergens. Je kunt er alleen niet makkelijk meer bij.

De kunst is de energie vast te houden en beter te benutten: deksel op de pan.

Feit Systemen kunnen energie aan de omgeving geven, maar ook hieraan onttrekken. Ook een [compressor] koelkast doet dat. De compressor perst damp in elkaar, waarbij warmte vrijkomt. Deze warmte wordt via de koelroosters buiten de koelkast afgevoerd. Het afgekoelde koelmiddel

Een klein deel van de energie in dieselolie komt uiteindelijk aan bij de schroef, bijvoorbeeld

20% Twaalf van de vijftien chocoladerepen gooi je overboord.

wordt vervolgens via een zogenaamd expansieventiel in druk verlaagd. In plaats van samenpersen en vrijkomende warmte, geldt nu het omgekeerde: het expanderen vráágt energie/warmte. Dit haalt het koelmiddel uit de koelkast, het wordt kouder binnen. En dat is precies de bedoeling.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

83

WET VAN

ARCHIMEDES Een geheel of gedeeltelijk in vloeistof gedompeld lichaam ondervindt een opwaartse kracht die gelijk is aan het gewicht van de verplaatste vloeistof.

Een schip drijft, ondanks de aantrekkingskracht van de aarde. Zelfs als het van staal of beton is, mits goed gevormd. De opwaartse kracht is duidelijk voelbaar als je een voetbal onder water probeert te duwen. En Archimedes mag dan van vóór het begin van de jaartelling zijn, opwaartse kracht spreekt onverminderd tot de verbeelding. De verbazing van het jongetje of meisje dat zijn of haar eerste zeilklomp te water laat begint hier.

Hoofdvoorwaarde voor drijven is uiteraard dat het object voldoende volume heeft en niet te zwaar wordt. Raakt een bal of schip lek, dan maakt de lucht

in het inwendige - die ook nog eens graag opstijgt - plaats voor lekwater.

Het scheepsgewicht neemt toe, dan wel het drijfvermogen neemt af. Zorgt het grotere scheepsgewicht met een grotere onderdompeling ook voor meer opwaartse kracht, dan is dat nog altijd geen probleem. Blijft het scheepsgewicht echter toenemen - meer lekwater - en is het benodigde onderwatervolume uiteindelijk ontoereikend, dan gaat het mis. Immers: een toenemend scheepsgewicht zonder toename van opwaartse kracht geeft geen evenwicht.

Het object zinkt, op zoek naar een nieuw evenwicht.

Een voetbal weegt bijna niks.

Een klein beetje waterverplaatsing geeft voldoende opwaartse kracht voor een evenwicht.

Feit

Leg je de Noordpool of een ijsblokje in een voldoende royale plas met water, dan drijven ze.

Bij eventueel

smelten nemen gewicht en benodigde waterverplaatsing af.

En het smeltwater voegt zich bij de waterplas. Al met al blijft het waterniveau gelijk.

Feit

Gewicht bovenin een lange mast creëert een enorm hellend moment. Bijvoorbeeld honderdvijftig kilo in de top is voor een gemiddelde 33-voeter genoeg voor

Duw je een schip in het water - eigenlijk doet hij dat door z’n gewicht zelf - dan wordt water verplaatst. Het water verzet zich hiertegen. Hoe ‘dichter’ de vloeistof, des te groter het verzet.

Het schip zakt in het water en de opwaartse kracht neemt toe, net zo diep totdat scheepsgewicht en opwaartse kracht gelijk zijn. Dit evenwicht noemen we drijven. Druk je de waterverplaatsing van het schip uit in kilogrammen verplaatst water, dan is deze op dat moment gelijk aan de scheepsmassa in kilogrammen.

84

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

90 graden slagzij

DE MAN

Feit

Zout water is zwaarder dan zoet, het heeft een grotere dichtheid. Hierdoor drijf je op zout water iets hoger.

Verder is

koud

Duw je de bal onder water, dan ver-

water zwaarder dan warm. Koud en zout drijft het best.

“Geef mij een steunpunt en ik til de aarde op.” Archimedes van Syracuse verklaarde onder andere de werking van de hefboom. Met een immense koevoet zou je de aarde moeten kunnen optillen. Voor bootjesmensen is Archimedes’ grootste verdienste de naar hem vernoemde wet. Ook liet hij een zelfgebouwd schip van 130 meter te water, met een systeem van tandwielen en katrollen.

plaats je enkele liters water. Deze paar liter onderwatervolume genereert al een flinke opwaartse kracht, groter dan het gewicht van de bal.

Een supertanker verplaatst miljoenen liters water; de opwaartse kracht is enorm.

Feit

Opwaartse kracht is enorm, mits het schip dicht blijft. Bij een moderne 33-voeter verdwijnt het vrijboord pas onder water als je zo’n

250 à 300 mensen aan boord zet. Mits zij perfect uitgebalanceerd worden verdeeld.

ARCHIMEDES EN STABILITEIT Opwaartse kracht levert een grote bijdrage aan de stabiliteit van een schip, van badeend tot supertanker. Een tanker vraagt daarbij om meer stabiliteit dan de eend, maar dat kan ook. De stabiliteit halen zowel eend als supertanker uit hun eigen waterverplaatsing.

Rechtop liggend is de stabiliteit nul; gewicht en

Zodra het schip helling maakt, verplaatst een deel van het onderwatervolume

opwaartse kracht zitten recht boven elkaar.

zich uit het midden. De opwaartse kracht hiervan duwt net zo lang totdat de krachten weer recht boven elkaar liggen.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

85

WET VAN

BERNOULLI

De wet De wet van Bernoulli vindt z’n oorsprong in de wet van behoud van energie. Vergelijken we twee situaties met elkaar, dan kan de soort energie wel veranderen, maar de optelsom blijft gelijk.

Met de nodige wiskundige afleidingen kwam Daniel Bernoulli tot de conclusie dat onder bepaalde voorwaarden In een ideaal stromingsveld geldt dat de totale druk in situatie A gelijk is aan de totale druk in situatie B. Rondom bijvoorbeeld een zeil heersen verschillende drukken: statische druk,

drukvariatie door hoogteverschillen en dynamische druk. Vooral die laatste is fascinerend. Door luchtstroming langs de bolle kant van het profiel ontstaat daar dynamische druk. Blijft volgens de wet van Bernoulli de optelsom van drukken ook op die plek constant, dan moet een andere druk lager zijn. Er ontstaat onderdruk, lift: het vleugelprofiel zuigt zichzelf omhoog. Deze theorie wordt toegepast op zeilen, kielen, roeren, schroefbladen etc. Overigens is de werking daar nog wel iets complexer.

DE MAN, DE FAMILIE De Zwitserse familie Bernoulli was er eentje van wiskundigen en hoogleraren.

Toch wilde vader Bernoulli niet dat zoon Daniel wiskundige werd; geen droog brood mee te verdienen. Daniel studeerde medicijnen.

Maar de wiskunde liet hem niet los en het boek met de illustere naam On the movement of heat and blood in animals gaf inspiratie.

Het hart als pomp en het bloed als vloeistof gaf een impuls aan het ontstaan van de wet van Bernoulli.

Feit

Het onderwaterschip van een modern 33-voets zeiljacht levert

400

kilogramforce aan liftkracht, waarvan ongeveer een kwart wordt geleverd door het roerblad.

Treft de stroming een vernauwing, dan versnelt deze. De zogenaamde dynamische druk stijgt. Onder ideale omstandigheden geldt dit zelfs zonder pijpwand.

Ter plaatse van de vernauwing - aan de bolle zijde - versnelt de stroming, de dynamische druk stijgt. Om het totaal aan ‘drukken’ constant te houden, moet er dan ook iets dalen. Onderdruk aan de bolle zijde zuigt het vleugelprofiel omhoog.

86

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

KRACHT =

NEWTON

EERSTE WET VAN NEWTON MASSA IS TRAAG In 1687 publiceerde Newton zijn boek Philosophiae Naturalis Principia Mathematica, met daarin onder andere zijn drie wetten.

De eerste hoofdwet: Een voorwerp waarop geen resulterende kracht werkt, is in rust of beweegt zich rechtlijnig met constante snelheid voort.

Eenvoudig gezegd komt het erop neer

dat er zonder kracht op een voorwerp ook niets verandert. Ligt een voorwerp stil, dan blijft dat zo. En is een voorwerp met een zekere snelheid in beweging, dan blijft dat zo. Werken er meerdere krachten op een voorwerp, dan gaat het om de ‘optelsom’ van die krachten: de resultante, rekening houdend met de richting waarin ze werken.

DE MAN De grondlegger van de klassieke mechanica: Isaac Newton. Volgens sommige Britten de allergrootste.

De appel die van de boom valt, het bezorgde hem hoofdbrekens.

Want: waarom valt de maan dan niet op de aarde? Z’n gravitatiewet (zwaartekracht) laten we verder buiten beschouwing, de drie wetten van Newton zijn voorlopig voldoende. Vanwege de appels koos computergigant Apple bij z’n eerste logo-ontwerp voor Newton.

Later verdween Newton, de appel bleef over. Naast z’n indrukwekkende staat van dienst, gaat het verhaal dat Newton tevens de bedenker is van… het kattenluikje.

Zonder kracht doet een voorwerp wat hij al deed: stilliggen. Of bewegen met de snelheid door een zetje dat hij eerder kreeg. Dus: zou er geen weerstand bestaan, dan heb je voor het behouden van een zekere vaarsnelheid geen blijvende kracht nodig. Na het eerste zetje ben je klaar.

Voelt een varend schip weerstand, dan is stuwkracht blijvend nodig. Na het plussen en minnen van krachten wordt er overigens netto netto geen overheersende kracht op het schip uitgeoefend, Newtons eerste hoofdwet geldt nog steeds. Het schip beweegt met constante snelheid voort.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

87

TWEEDE WET VAN NEWTON KRACHT VERANDERT DE BEWEGING Newtons eerste wet: zonder kracht geen verandering in de beweging, zet de deur open voor z’n tweede wet: kracht verandert de beweging. Deze kracht kan van buitenaf worden opgelegd – het schip afduwen - of van binnenuit: stuwkracht van de schroef. De verandering van de beweging volgt de rechte lijn waarin ook de kracht werkt, een duw in de goede richting zeg maar.

Het gaat daarbij overigens niet alleen om afduwen en voortstuwen. Ook hier telt het samenvoegen van alle heersende krachten. Lukt het niet om je schip met een zekere stuwkracht door de kade te duwen, accepteer dan dat de weerstand van die kade precies even groot is als je stuwkracht. Het netto resultaat is nul, er verandert niets in de beweging.

DERDE WET VAN NEWTON ACTIE = REACTIE De derde wet van Newton is een bekende. Krijg je een duw, dan duw je terug. Tenminste, in de natuurkunde is dat de bedoeling. Een stag trekt aan een wantputting. De wantputting legt zich er niet bij neer en trekt in tegenovergestelde richting even hard aan het stag. En zit de wantputting goed vast, dan blijft alles op z’n plaats. De reactiekracht stijgt daarbij tot het maximum, zolang de boel niet vervormt. Bij vervormingen - bijvoorbeeld rek in de stagen -

bouwt deze reactiekracht zich uiteraard langzamer op. En kan een constructie de opgelegde kracht niet bolwerken, dan gaat de boel al kapot voordat de opgelegde kracht weer afneemt. Een voorbeeld daarvan is rekvrije verstaging die z’n krachten zonder demping linea recta aan de wantputtingen doorgeeft.

Kan een wantputting die pittige reactiekracht niet leveren, dan vervormt en eventueel bezwijkt hij. Enige rek in de stagen was in dat geval beter geweest.

Iemand die alles wist over rek, was Newtons rivaal Robert Hooke, assistent van Robert Boyle. Hooke legde het verband tussen de mechanische spanning in een materiaal en de mate waarin het rekt. De link hiertussen heet: elasticiteitsmodulus. Hoe hoger dit getal, des te lager de rek. Anno 2013 is rekvrij actueler dan ooit, wat vraagt om nog sterkere constructies. We zijn hooked aan Hooke én Newton.

Actie is reactie. Een fenomeen dat hieraan kan worden gekoppeld is de natuurkundige grootheid: impuls. Dit speelt bijvoorbeeld een rol bij botsingen en het zich afzetten tegen iets anders. Bij deze ‘hoeveelheid van beweging’ draait het behalve om snelheid ook om massa. Massa maal snelheid noemen we impuls, met dezelfde richting als de snelheid.

88

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Bij het overwinnen van weerstand én het tegelijk accelereren wordt het anders. Dat vereist meer stuwkracht. Hiermee hebben we het over de tweede wet van Newton: kracht verandert de beweging. Meer stuwkracht dan weerstand betekent een versnelling, de beweging verandert.

Een verklaring voor de werking van zeilen is het aan de lijzijde versnellen van langsstromende lucht [Wet van Bernoulli]. Maar volgens sommigen is er meer. Aan de achterkant van het zeilprofiel ontstaat een aanloopwervel.

Met Newtons Actie = Reactie ontstaat volgens sommigen ook de neiging om een tegengestelde wervel te vormen.

Deze wervel remt de stroming aan loef af en versnelt de stroming aan lij, circulatiestroming heet dat. En stroomversnelling aan lij betekent meer onderdruk aan lij, dus meer lift.

Feit

Ook een scheepsschroef zet zich af tegen z’n omgeving. Een uit de kluiten gewassen binnenvaartschip doet dat met bijvoorbeeld

12.000

Feit

Het mag niet, maar als je vanaf de spiegel recht achteruit overboord plast, vaar je in theorie sneller. Vanwege de geringe

massa is de impuls echter klein.

kilogramforce. Op een 40-voets motorjacht is de stuwkracht fors minder, ongeveer 400 kilogramforce.

Een andere verklaring voor de werking van zeilen heeft te maken met het afbuigen van de stroming, het Coandă-effect. Hierbij plakt de stroming aan het object. Bij de tuit van een theepot wordt het Coandă-effect vaak duidelijk als je te voorzichtig schenkt. De straal ‘plakt’ aan de tuit en je morst. Bij een zeil plakt de stroming aan het zeilprofiel, de stroming buigt af en geeft na deze richtingverandering een zetje aan z’n omgeving. Uit Newtons Actie = Reactie volgt een reactiekracht die het zeil voortstuwt.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

89

Riva specialist

,LU JVTWSLL[ HZZVY[PTLU[ ]LYM LU SHR Z`Z[LTLU ]VVY KPLNLUL KPL aVLR[ UHHY OL[

BESTE RESULTAAT

POLLARD JACHTBOUW

Ambachtelijke schepen vragen een ambachtelijk inzicht kennis en... ervaring.

Voor de mooiste vakanties uitsluitend zout water toevoegen!

Kooij Ship Operation Koelhuisdreef 1 4697 PJ Sint Annaland 0166 - 657333

www.jachtspuiterij.nl

Voland International Shipservice Drentselaan 5 9727 AM Groningen tel. 050-3600231 www.voland.nl

It Eilân 6, Heeg (Fr.) Tel. 0515442558/442680 pier@piersma.nl

Duurzaam en vakkundig spuitwerk, tot in de puntjes verzorgd!

www.piersma.nl

www.jachtspuiterij.nl

H e l l e m a n s Wa t e r s p o r t Verhuur van diverse merken sloepen

Dealer van:

Oudloosdrechtsedijk 191 1231 LW LOOSDRECHT Tel: +31-355825020 Mob: +31-643932295 www.hellemanswatersport.nl

Betaalbare tijdloze jachten in hollandse topkwaliteit!

Wij altijd diverse jachten in aanbouw.

Alle productie wordt gedaan in eigen werf.

Polla rd Ja chtbouw E lzenbroek 7, 83 31 V D S teenwi jk, tel 0 5 21-5 20180

www.pollardjachtbouw.nl

Watersporter?

Zoek je een HBO Managementopleiding?

Nautisch Business Management is dé opleiding die studeren interessant maakt door voorbeelden uit de watersportbranche.

Kom naar onze Open Avond op 11 april. www.iva-driebergen.nl/opendagen

*Vetus Center/ watersportwinkel *Service en reparatie *Motorrevisie/ dieseltechniek *Elektra- en energiesystemen *Vuilwatersystemen Oud Loosdrechtsedijk 141A 1231 LT Loosdrecht Tel.: +31 (0)35 577 95 08

www.jachtservicebreukelen.nl

*Boegschroeven *Jachthaven/ zomer- en winterstalling buiten/binnen overdekt

info@degouw.eu www.degouw.eu

G2, vernieuwd!

Vernieuwde G2 geeft meer zeilcomfort!

Kom de nieuwe G2 bekijken op de HISWA. - nieuwe ergonomische kuip en kuiprand - zelflozende kuip - ophaalbare electromotor STANDNUMMER 01.125 B DAYSAILER PAVILJOEN

SIDE-POWER

Innovatie & Ervaring Proportionele DC boegschroefsystemen en stabilisatoren van Side-Power - Innovatieve product ontwikkeling door unieke ervaring en kennis.

BENELUX-REPRESENTATIVE:

Side-Power de innovator!

asabootelectro.nl

SCHEEPSWERF â&#x20AC;&#x17E;DE VOLHARDINGâ&#x20AC;? B.V. Molenstraat 56 - 2471 AB Zwammerdam Tel. 0172-612238 - www.scheepswerfdevolharding.nl

DVCC281940

Voor een waterdichte service

t EFBMFS WBO :BONBS FO :BNBIB t SFQBSBUJF [FJM FO NPUPSKBDIUFO t QPMZFTUFSSFQBSBUJF t TDIJMEFSXFSL t UJNNFSXFSL t MJHQMBBUTFO t TUBMMJOH

Aquanaut Yachting Holland B.V. â&#x20AC;˘ Selfhelpweg 9 â&#x20AC;˘ 8607 AB Sneek Tel.: 0515 / 41 22 53 â&#x20AC;˘ sales@aquanaut.nl â&#x20AC;˘ www.aquanaut.nl

Veerhaven 3 Sluisplateau 31 4485 PL Kats 4424 BK Wemeldinge TEL. 0113 600270 TEL. 0113 622093 FAX 0113 600356 FAX 0113 622872 nautic@vdrest.nl wemeldinge@vdrest.nl

c V j i ^ X lll#kYgZhi#ca

De vrijheid van draadloos manoeuvreren

Primeur!

Admiral Boats. www.nautamaritiem.nl

TOT ZIENS BIJ

www.yachtcontroller.nl info@yachtcontroller.nl - T

introductieprijs â&#x201A;Ź 59.950,-

023-5401797

NIEUW IN 2013

SCANGAARD 26

ontzorgen, DAT DOEn wij GRAAG VOOR U

O O K NU IN 10 .5 0

www.scandinavianyachts.nl BEGE 1200 Patrouille Ă&#x20AC;225.000,Lengte: Breedte: Diepgang: Stahoogte salon: Doorvaarhoogte:

12,00 m 4,00 m 0,85 m 2,00 m 2,35 m

Nauta Weekender 940 HT - By Admiral Boats Standaard met 28 pk Vetus diesel

nd a l r e d e N r o Primeur vo ien op de Hiswa. te z Hiswa. standnummer 01.334

Hoge Rijndijk 213 2382 AL Zoeterwoude Tel. 071-5892606 Jister 5d - 9001XX Grou T: 0566 623850 | E: info@bootcentrum-geertsma.nl

www.bootcentrum-geertsma.nl

www.nautamaritiem.nl

BINNENSTE BUITEN

PLUSSEN & MINNEN

WINNER 9.00 HIP, COMPACT EN BASIC - EN DAARDOOR NIET DUUR. IN HET KORT DE BASISPRINCIPES VAN DE NIEUWE WINNER 9.00. WE KEREN DE NIEUWELING UIT ENKHUIZEN BINNENSTE BUITEN.

EXTERIEUR

94

Nieuwe klanten

Een mooie lijn

Het idee achter de nieuwe Winner 9.00 is gebaseerd op drie punten: de wens van aanwas van nieuwe klanten ‘van onderaf’, de nog altijd grote populariteit van de Winner 950 én het feit dat diezelfde 950 eigenlijk te duur was om te bouwen – net zo duur als de 10.20. De Winner 950 kán ook niet meer worden gebouwd: de mallen zijn inmiddels vernietigd.

De verschillen tussen de 950 en de 9.00 zijn significant, niet alleen wat betreft het ontwerp. Zo is de 9.00 bijvoorbeeld bijna een ton lichter.

Cees van Tongeren van Van de Stadt en Partners, al jaren de huisontwerper van Winner, zette voor de 9.00 een snelle, maar ‘vriendelijke’ romp op papier - ook nog eens met een mooie zeeglijn. Bijzonder om te melden: Winner brengt een speciale ‘Hollandse Brug-versie’ op de markt, met een één meter kortere mast. Dit model wordt exclusief verkocht door Wehmeyer Yachtbrokers in Naarden.

Ook slim: de breedte van de 9.00 is 2,96 meter - nét binnen de drie meter zodat de boot past in boxen op de Bodensee.

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

TEKST JAN BRIEK, FOTO’S RICHARD DE JONGE

Kijk voor alle nieuwe boten op anwbwatersport.nl/ nieuwe-boten

Handig: het toegangsluik van de kajuit verdwijnt als je ’t niet gebruikt in de vloer vóór de lijnenbak.

De Winner 9.00 is een mooi gelijnde, vlotte boot naar ontwerp van Cees van Tongeren, huisontwerper van de werf.

Opgeruimd

Achterstag niet nodig

Standaard heeft de Winner 9.00 een helmstok; een vast of klappend stuurwiel zijn optioneel. De zit bij het stuurwiel is uitstekend. Het Jefa ‘klap-stuurwiel’ werkt super. Een vast stuurwiel moet een slag groter - anders kun je er niet bij. Met een speciale, losse bergbak kun je de achterzijde van de kuip dichtmaken. Het ‘deksel’ op de kajuitopbouw waaronder de lijnen lopen is optioneel. De vallenbak voor de kajuitingang is handig om spaghetti in de kuip of in de ingang te voorkomen. Het ingangsschot zakt in een sleuf voor deze vallenbak.

Bij 10 tot 13 knopen wind klokken we bij 30 graden aan de schijnbare wind continu een kleine zes knopen. Dat is prima. De Winner 9.00 stuurt op zo’n aandewindse koers heel fijn: zeer direct en gevoelig, maar beslist niet nerveus.

Met de gennaker op de uitschuifbare boegspriet klokken we op de gps maximaal 7,3 knopen bij 13 knopen wind.

Een lekkere vlotte boot dus. Een enkele set flink gepijlde zalingen zorgt ervoor dat een achterstag achterwege kan blijven. Daardoor is een optioneel fathead grootzeil mogelijk.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

95

Oog voor leuke details zoals deze handgreep geven de Winner 9.00 net dat beetje extra cachet binnen.

Een kleine, maar goed bruikbare navigatiehoek is helemaal niet zo gewoon meer op dit formaat zeiljachten.

Een eigentijds interieur. Weliswaar ‘industrieel’ van opzet, maar toch sfeervol en scheeps en m et mooie details.

INTERIEUR

96

Snel maar sjiek

Fris en modern

Dankzij een grote binnenschaal met daarin diverse interieurdelen, zoals bijvoorbeeld de kombuis, de navigatiehoek en de basis van de kajuitbanken, kan het interieur van de Winner 9.00 relatief snel - en daardoor dus voordelig worden ingebouwd. Door slimme styling-elementen, zoals de horizontale nerf in het hout en mooie handgrepen blijft het binnenwerk toch sjiek. De stahoogte varieert van 192 centimeter bij de ingang tot 165 centimeter bij het voorschot. Zoals het bij een echte zeilboot hoort, zijn alle tanks centraal onder de banken geplaatst.

De nieuwe Winner 9.00 heeft een frisse, moderne uitstraling met veel lichte accenten. Tal van details, zoals de wegering op de binnenhuid en de met leer beklede handgrepen, zorgen voor het noodzakelijke scheepse tintje. Het Afrikaans teakhout is verwerkt met de nerf horizontaal. Het interieur wordt op vlam gebouwd. Afhankelijk van de uitvoering zijn sommige interieurdelen die je ziet, zoals de kastjes boven de banken, optioneel. De tafel is lekker ruim, zodat vier mensen er comfortabel aan kunnen zitten.

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Slimme styling maakt het binnen toch sjiek

CONCLUSIE Winner zet met de 9.00 een sterk ‘concept’ neer. Het idee van een voordelige basisuitvoering die je naar believen of in de loop van de tijd aankleedt, is goed. Bovendien zeilt de boot zoals je van een rasechte Winner mag verwachten: heel levendig, maar altijd ‘vriendelijk’. Geen boot die constante concentratie vereist, wél een die garant staat voor zeilplezier.

SPECS&ADRESSEN Lengte o.a.

Lengte w.l.

Breedte Diepgang Waterverplaatsing

9m 8m 2,96 m 1,60 m (of 1,25 m)

(ballast) 3.300 kg (1.350 kg) Zeiloppervlak aan de wind 48 m2 Prijs vanaf € 81.990 www.winneryachts.com, info@winneryachts.com

Krapjes

Oog voor detail

Het bed in de achterhut meet 205 bij 145 centimeter.

De slaapplaats onder de kuip is wat de hoogte erboven betreft krapjes: 42 centimeter. Kies je voor een stuurwiel, dan heb je bij je voeten maar 20 centimeter over - da’s echt te weinig. Ook de motorruimte is zeer compact.

Misschien wel wat té. De V-snaarspanner functioneert niet. Bovendien is het losse luik, dat tevens dienstdoet als kajuittrap, onhandig. Het bed in de voorhut is dan wel weer ruim bemeten: 220 bij 155 centimeter.

Er was vooral vraag naar ‘kleiner’. Maar de nieuwe 9.00 moest wel een échte Winner zijn, met méér oog voor detail dan op boten van de grote productiewerven. De 9.00 is er in drie uitvoeringen: Classic (‘old school’ Winner), Performance (basic, voor een jonge doelgroep, inclusief gennaker en fathead grootzeil) en Welcome (het instapmodel; zeilklaar voor nog geen 82.000 euro). De boot hier is een combinatie van de Classic en de Performance. De prijs: 118.000 euro. Inmiddels zijn vier Winners 9.00 verkocht.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

97

sVEELZIJDIG sDEGELIJK sELEGANT sCOMFORTABEL sPERFECTE VAAREIGENSCHAPPEN "ELLUS AFM X 6ETUS PK DIESEL MOTOREN "ELLUS AFM X 6ETUS PK DIESELMOTOREN Minstens zo zeewaardig als zijn schipper!

Bellus 750. Barkas750 x 265.

+OPERWEG ,( !LPHEN AAN DE 2IJN 4EL FAX WWW.BELLUSBOATS.NL

15 Riante appartementen

aan het Meppelerdiep te Zwartsluis Voorzien van:

60%

- Riante balkons

!

HT VERKOC

- Inpandige parkeervoorziening

Elke woensdag, in de even weken

OPEN HUIS van 14.30 â&#x20AC;&#x201C; 15.30 Kijk op www.desethe.nl voor meer informatie, of bel: Bonthuis Vaartjes Makelaars (038) 386 66 66

Bert Leistra Makelaardij (038) 477 20 40

- Energiezuinige koel- en verwarmingsinstallatie - Vrij uitzicht - Aanlegplaats voor uw boot.

Yachtbuilder’s Masterpiece: Linssen Range Cruiser JONG GEBRUIKT

Range Cruiser 450 Sedan Wheelhouse € 491.735,- excl. btw

Range Cruiser 450 Sedan Variotop® L-class € 576.860,- excl. btw Deze - en andere gebruikte jachten kunt u bekijken tijdens het Linssen Collection Weekend in Maasbracht van 16.03 - 18.03.2013 Linssen Yachts B.V. Brouwersstraat 17, NL-6051 AA, Postbus 7172, NL-6050 AD Maasbracht, Tel. +31 (0)475 - 43 99 99, Fax +31 (0)475 - 43 99 90, info@linssenyachts.com Uw Linssen-vertegenwoordiger vindt u op: www.linssenyachts.com/agents

KHAKI NAVY PIONEER AUTOMATIC SWISS MADE - WWW.HAMILTONWATCH.COM

SHOPPING

BIJ DE TIJD 1.

2.

3.

4.

5.

1. Yacht-Master 40 mm Rolesium, Rolex Het enige watersportklokje waarin platina onderdelen zijn verwerkt. Rolex heeft hier sinds 1932 patent op. Vanaf € 7.000. www.rolex.com

100

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

2. Automatic Aquis Date Diamonds, Oris Dit horloge is a girl’s best friend. Stressbestendig (pressure resistant 30 bar) en uiteraard waterproof tot 30 meter. € 1.300. www.oris.ch

3. Pilot’s Watch Worldtimer, IWC Op dit waterdichte klokje met 45 mm stalen kast kun je in één oogopslag alle 24 tijdszones zien, inclusief UTC. € 8.550. www.iwc.com

4. Superocean 42, Breitling.

Automatisch, met chronometer en waterdicht tot maar liefst 1.500 meter. € 2.570. www.breitling.com

TEKST EN PRODUCTIE: FEMMIE GOUDSWAARD

Het zijn klassiekers in de watersport, deze prachtige horloges in - wat zo mooi heet het hogere segment.

8.

7.

6.

5. Aquis Tubbataha, Oris Slechts 2.000 zijn er van dit model gemaakt. Een deel van het aankoopbedrag gaat naar het behoud van duikersparadijs Tubbahata. € 2.300. www.oris.ch

6. Aquaracer 500M, Tag Heuer Aan boord van de AC72 Oracle zweren ze erbij. Automatisch, tot 500 meter waterdicht. Roestvrij edelstaal. Vanaf € 1.850. www.tagheuer.com

9.

7. Khaki X-Patrol, Hamilton Bruce Willis draagt ’m in zijn nieuwste Die Hard-film, dus dat moet aan boord ook lukken. Waterdicht tot 100 meter, met chronograaf. € 1.370. www. hamiltonwatch.com

8. Sea Hawk, Girard Perregaux 44 mm stalen kast, schokbestendig en waterdicht tot 1.000 meter. Goed afleesbare lichtgevende wijzers. € 8.950. www.girardperregaux.com

9. DS Action Diver Automatic, Certina Vervaardigd van titanium, dus licht en sterk. Bovendien: robuust en waterdicht tot 200 meter. € 765. www.certina.com

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

101

HYDROGRAFISCHE DIENST BEZUINIGT

ZEEKAARTEN NIET MEER UP-TO-DATE DE VERENIGINGEN VAN TOERZEILERS, KUSTVAARDERS EN WADVAARDERS ZIJN ERG BEZORGD OVER HET VERDWIJNEN, DAN WEL LATER VERSCHIJNEN VAN VERSCHILLENDE KAARTEN UIT DE 1800-SERIE.

102

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

TEKST: VINCENT ZUIDEMA, FOTO’S: MAARTEN STOLP, BERTEL KOLTHOF

D

e 1800-serie zal niet meer in zijn geheel in het voorjaar worden uitgegeven. Met dat bericht kwam de Dienst der Hydrografie eind vorig jaar naar buiten (zie kader volgende pagina). Sommige kaarten verschijnen helemaal niet, andere komen als losse editie of later dan gebruikelijk. Van watersporters wordt verwacht dat ze de kaarten - Kustwateren, IJsselmeer een Zeeuwse Delta - op basis van de Berichten aan Zeevarenden (BaZ) blijven bijwerken zolang er geen nieuwe zijn. Volgens de belangenverenigingen brengt dat risico’s met zich mee, want: hoeveel ‘Zeevarenden’ werken de ‘Berichten’ nou daadwerkelijk bij? “Het aantal Berichten is te groot en te ongenuanceerd om daar de voor jou relevante informatie uit te filteren”, zegt Maarten Snel, lid van de veiligheidscomissie van de Vereniging van Kustzeilers en bestuurslid van de Wadvaarders. “De grote hoeveelheid aan berichten maakt dat velen ze dan maar helemaal niet in de kaart verwerken.”

Kor Wijngaarden, Wadvaarders:

“Het is link om het op dit moment op deze wijze te gaan doen”

Zorg over Waddenkaarten Defensie bezuinigt. Ook op het maken van nieuwe kaarten moet worden bespaard en daarom zal het mes diep in de Dienst der Hydrografie snijden. “Beperking van capaciteit en geld is in het algemeen geen valide argument om de veiligheid niet op orde te hebben”, zegt de Vereniging van Toerzeilers diplomatiek. “Het is ook zonde van het geld”, zegt PvdA-Kamerlid Lutz Jacobi. “Aan het einde van het vaarseizoen gaan mensen geen nieuwe kaarten meer kopen. Dus bespaar je niet alleen: er zijn ook minder inkomsten.”

Lutz Jacobi, PvdA:

“Het ministerie maakt de verkeerde keuze”

Dat de Noordzeekaart (nr. 1801) later verschijnt, heeft te maken met de herinrichting van het verkeerscheidingsstelsel komende zomer. Voor die maatregel bestaat wel begrip. Deze kaart lijkt op dit moment - ook volgens de vaarverenigingen - niet zinnig. Zorgen zijn er vooral over het later verschijnen van de Waddenkaarten.

“Voor de Waddenzee geldt dat de ligging van de geulen regelmatig verschuift. Het is ondoenlijk om na iedere storm een nieuwe kaart uit te geven, maar het werkt wel veiliger als er regelmatig een bijgewerkte kaart beschikbaar is.” Dat zegt Gerrit Broertjes, voorzitter van de Toerzeilers namens zijn vereniging.

In plaats van in het voorjaar zoals tot nu gebruikelijk zullen de 1811- (Waddenzee West) en 1812-kaart (Waddenzee Oost) ‘naar verwachting’ in de zomer worden uitgegeven. “Te laat en nauwelijks zinvol”, vinden de Toerzeilers. “De beschikbaarheid van correcte waterkaarten is een veiligheidsaspect; het gaat niet om een vakantieartikel.”

Ook de reactie van de Wadvaarders laat

REACTIES OP LINKEDIN: Ruud van der Zee: “De enige echte up-to-date informatie komt van de Hydrografische Dienst. Voor hij aan ons watersporters ter beschikking komt, is de info al verouderd. Navionics-kaarten lopen, voor wij ze als update ontvangen, soms meer dan een jaar achter.”

Adri van de Velde: “Ik gebruik altijd de kaarten van Stentec en die kun je altijd updaten (met BaZ, red), maar je vaart dan wel altijd met je laptop/minipc aan. Het moet met de huidige stand van de techniek toch mogelijk zijn bijgewerkte kaarten uit te (laten) printen via een website of zo?”

Wim Lones: “Het is maar goed dat Navionics en Garmin Bluechart geleverd worden met updatemogelijkheid.

Dan loop je in ieder geval niet een heel jaar achter als je een elektronische kaart koopt. Want inderdaad, zelf intekenen en weggummen van alle BaZ lijkt me geen pretje. Sterker nog: niet te doen.”

Jaap van Goor: “Nadeel van de ‘commerciële’ digitale kaarten is en blijft dat zij altijd achterlopen.”

ook verplicht volgens Solas V. Deze verplichting geldt ook voor de pleziervaart! Dat niet iedereen dat ook doet, wordt iedere keer weer bewezen door watersporters die niet weten dat ondertussen de Maasvlakte 2 of de Zandmotor is aangelegd.”

Bas Schulte: “De tijd die het kost om al die BaZ te maken, zou ook gestoken kunnen worden in het aanbieden van een digitaal formaat dat geautomatiseerd verwerkt kan worden.”

Janneke Bos: “Kaarten bijwerken is niet alleen goed zeemanschap maar

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

103

weinig aan duidelijkheid te wensen over.

“Het is link”, zegt Kor Wijngaarden, voorzitter van de Vereniging Wadvaarders.

“Als ergens dynamiek is, dan is het wel op de Waddenzee. Mensen beginnen in het voorjaar met het kopen van de nieuwe 1800-serie om veilig te zijn. Ze kopen dit jaar dan dus een oude kaart.”

Maarten Snel van de Wadvaarders: “Speciale aandacht is nodig voor de zeegaten tussen Wad en Noordzee. Met name die zijn gevaarlijk voor in-en uitgaand scheepvaartverkeer. En dat is een internationaal aspect aan het geheel, want veel buitenlanders komen langs die weg naar Nederland.”

Gerrit Broertjes, Toerzeilers:

“Te laat en nauwelijks zinvol” Het Friese PvdA-Kamerlid Lutz Jacobi is bijzonder uitgesproken: “Als dit doorgaat, vind ik dat ze (het Ministerie van Defensie, red.) gewoon niet presteren. Ze maken de verkeerde keuze.” Volgens Jacobi is de veiligheid in het geding en ze voorziet dat er gevaarlijke situaties ontstaan bij mensen

die met oude, niet bijgewerkte kaarten de zee op gaan. Inmiddels heeft Jacobi samen met Kamerlid Angelien Eijsink (PvdA) Kamervragen gesteld aan de ministers van Defensie en Infrastructuur en Milieu.

Jacobi zoekt ondertussen naar een breder draagvlak in het parlement.

Aartsflauw

STAND VAN ZAKEN Volgens de Hydrografische Dienst: • Zal de 1800-serie niet meer in z’n geheel in het voorjaar worden uitgegeven; • Verschijnt kaart 1801 (Nederlandse kust) naar verwachting op 15 juni 2013; • Verschijnen 1811 (Waddenzee West) en 1812 (Waddenzee Oost) naar verwachting in de zomer van 2013; • Verschijnen de overige in 2012 gepubliceerde edities niet nieuw in 2013. De kaarten uit 2012 blijven leverbaar. Wanneer en of nieuwe edities worden uitgegeven, is nog onbekend.

WAT ZIJN JE OPTIES 1. Werk de kaarten uit 2012 zelf bij met de BaZ tot er nieuwe kaarten komen.

+ Geeft meeste zekerheid dat je goed bijgewerkte kaart de zee op gaat + Kosten zijn beperkt + Geen problemen met de verzekering - Grote hoeveelheid berichten (kost zoveel tijd dat veel mensen ermee stoppen) - Rommelige kaart

2. Gebruik een correctieset van kaartenleverancier Harri Trading.

Dit is een set met transparant folie die je over de 1800-seriekaarten plakt (à € 12,95), waarmee je hele set kaarten uit 2012 is bijgewerkt met de BaZ t/m week 52, 2012. + Eenvoudige oplossing om je hele 1800-serie in één keer bij te werken + Op het folie kun je nieuwe BaZ intekenen

104

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

- Wijzigingen vanaf week 52, 2012 moet je alsnog zelf bijwerken - Bijgewerkt tot najaar 2012 en daardoor op verschillende plaatsen gebaseerd op de winterbetonning, o.a. op de Wadden (!)

- Als je de correctiesets niet bijwerkt met de laatste BaZ, voldoe je alsnog niet aan de eis van verzekeraars om actuele kaarten aan boord te hebben

3. Gebruik de gecorrigeerde kaartensets van de 1800-serie die Datema Amsterdam kortgeleden op de markt heeft gebracht. + Je hebt de officiële 1800-serie kaarten die zijn bijgewerkt t/m in ieder geval week 4, 2013 - Prijs (€ 48,95 in plaats van €28,95 voor de originele prijs) - Alsnog bijwerken van de kaarten met BaZ vanaf week 4 (winterbetonning!) tot aan het moment van varen

Niet iedereen deelt de zorgen van de vaarverenigingen. De KNRM zegt bijvoorbeeld in een verklaring dat bij hen geen alarmbellen gaan rinkelen en noemt het “logisch dat de Dienst der Hydrografie zich naast papieren kaarten meer bezig gaat houden met een toekomstgerichte klantvraag, namelijk digitale kaarten. (…)

Als KNRM zijn wij hier blij mee omdat we daar vooral op de Wadden en het IJssel-

4. Gebruik digitale 1800-serie-kaarten met navigatiesoftware van Stentec. + Iedere week geupdate met de laatste BaZ + Eenvoudigste manier om met bijgewerkte kaarten te varen - Werkt alleen met software van Windows (geen Android of Apple) - Tijdens het varen moet een pc/laptop blijven draaien om te kunnen navigeren

5. Gebruik van digitale kaarten op plotter, smartphone, tablet, laptop of pc + Eenvoudig - Geen enkele andere digitale kaart dan die van Stentec wordt wekelijks bijgewerkt met BaZ. In sommige gevallen niet eens jaarlijks!

- Je voldoet in veel gevallen niet aan eisen van verzekeraars om actuele kaarten aan boord te hebben

meer grote behoefte aan hebben.” Dat ze meer met digitale kaarten bezig zou zijn, is echter niet iets dat de Dienst der Hydrografie zélf verklaart. De Dienst wil op dit moment helemaal geen reactie geven, iets dat Kamerlid Lutz Jacobi kwalificeert als “aartsflauw”. Ook de KNRM hield het bij haar korte mededeling en wil verder niet reageren op het onderwerp. Wat de reddingsdienst bedoelt met die ‘toekomstgerichte klantvraag’, blijft dus een raadsel.

Net zoals het voorlopig een raadsel blijft of er volgend jaar überhaupt nog papieren kaarten van de 1800-serie verschijnen.

Iedereen digitaal?

Duidelijk is wel dat de meeste partijen geloven in een digitale oplossing, maar of de tijd daarvoor rijp is, is een tweede.

In elk geval wordt de manier waarop de Berichten aan Zeevarenden nu worden bijgewerkt op de meeste plotters gezien als onvoldoende.

“Moet iedereen dan maar digitaal gaan?”, vraagt Maarten Snel zich af. “Dat zal niet werken, niet iedereen kan of wil dat.” Kor Wijngaarden van de Wadvaarders sluit zich daarbij aan: “Veel mensen zijn nog

helemaal niet toe aan digitale kaarten.

Misschien is over tien jaar wel iedereen digitaal, maar dit is niet de juiste timing.”

Bovendien: alleen de 1800-serie kaarten van Stentec kun je nu wekelijks laten bijwerken met Berichten aan Zeevarenden.

Nadeel van deze software is echter dat ze alleen op een computer of laptop te gebruiken is. Bij navigatiesoftware van plotters komen de updates (veel) minder regelmatig. “Nu worden digitale kaarten gemaakt op basis van de officiële papieren uitgaven”, zegt de Vereniging van Toerzeilers. “Het is logischer om te beginnen met een digitale kaart en die permanent bijgewerkt online beschikbaar te maken.

Dan werken we aan zorgvuldigheid en veiligheid. Waarom zijn de updates niet in een bepaald formaat te downloaden, zodat ze voor iedereen bruikbaar zijn?”

Voorlopig rest Watersporters dus weinig dan zelf de Berichten aan Zeevarenden goed bij te werken op hun kaarten. De vaarverenigingen voorzien echter dat mensen dit niet gaan doen. Ook de KNRM stelde dat “vele gebruikers niet elk jaar nieuwe kaarten aanschaffen, laat staan dat ze wekelijks de BaZ bijwerken op de kaart”. Wie dat echter wel wil, kijkt op anwbwatersport.nl/baz of op defensie.nl/ marine/hydrografie/baz.

“Logisch dat ze zich meer gaan bezighouden met de toekomst: digitale kaarten” KNRM:

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

105

anwb vaarvakanties

NIEUW

DE MOOISTE WATERSPORT GEBIEDEN TER WERELD! BOEK JE WATERSPORTVAKANTIE VIA ANWB anwbwatersport.nl/vaarvakanties!

VOOR DE WATERSPORTER DIE MÉÉR WIL!

0,Vanaf € 2.09 W T B . cl ex

Ketelbinkie:

Nieuw

De meest compacte oliegestookte (combi) ketel voor aan boord.

• kinderlijk eenvoudig • compact • degelijk, duurzaam en veilig • met perfecte service

Jetten 30 35 38 41 44 50 Sedan/AC 9,5 kW

17 kW

25,7 kW

Ook complete installatie mogelijk

Jetten Yachting

Telefoon 0031 (0) 515 56 00 66

Hendrik Bulthuisweg 23

Telefax

0031 (0) 515 56 00 21

8606 KB Sneek www.maritimebooster.nl

Email info@jettenyachting.nl

Holland

Website www.jettenyachting.nl

Jan van der Heijdenstraat 1 • 3281 NE Numansdorp T 0186-652599 • F 0186-655070 • E info'maritimebooster.nl

Nooit meer gedoe aan de waterkant

orgt z t n o s e Vancla

Vanclaes presenteert de nieuwe generatie boottrailers Bij Vanclaes draait het om u en uw boot. Vanclaes maakt het traileren voor u eenvoudig. Elke Vanclaes is op maat gemaakt, heeft een eigentijds design en een riant loopbordes; uw garantie voor een eenvoudige en gemakkelijke te waterlating waarbij u ook nog eens droge voeten houdt. Een goed product voor een scherpe prijs. Benieuwd? Bezoek het Vanclaes Experience Center of kijk op onze website en configureer zelf binnen enkele seconden uw ideale Vanclaes boottrailer!

www.vanclaes.com

+31 (0) 172-200 100

Gnephoek 18 2401 LP Alphen a/d Rijn Netherlands

REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG

ONDER STEBOVEN

Schokkende, spectaculaire of grappige watersportwetenswaardigheden

Nieuws? Meldt het ons op waterkampioen@anwb.nl

DRONES BOVEN WATER

WE VAREN MINDER IN NEDERLAND

D

O

uitsland wil drones boven de Noord- en Oostzee gaan laten patrouilleren. De Duitse Minister van Binnenlandse zaken Hans-Peter Friedrich heeft het plan gelanceerd om met de onbemande vliegtuigjes van Israëlische makelij illegale praktijken zoals olielozingen op zee op te sporen. Uiteraard kunnen deze drones niet alleen de malafide acties van grote schepen, maar ook de bewegingen van de recreatievaart in kaart brengen.

BAGGERBESLUIT D

e gemeente van Schiermonnikoog wil de jachthaven en de geul ernaartoe dit jaar niet uitbaggeren.

Havenmeester van Schiermonnikoog, Ton Verheul meldt ons: “De gemeente denkt hierdoor te kunnen bezuinigen, maar een rapport van Arcadis spreekt dit tegen. In dit nota bene in opdracht van de gemeente zelf gemaakte rapport staat namelijk dat de baggerkosten na een jaar niet baggeren meer dan verdubbelen.

En veel watersporters kunnen de haven straks niet meer in. Ook de chartervaart

zal hierdoor hinder ondervinden. Daarnaast is de kans nu groot dat de antifouling van boten die vast komen te liggen, de bodem zal verontreinigen waardoor volgend jaar het slib als chemisch afval zal moeten worden afgevoerd.” Verantwoordelijk wethouder Bert Korendijk die we over de kwestie belden, blijkt groot voorstander van uitbaggeren, maar kon de gemeenteraad niet overtuigen. Het plaatselijke zwembad gaat voor. In 2005 is het havengebouw van Schiermonnikoog nog vernieuwd met EU-subsidie.

nderzoeksteams van Waterrecreatie Advies BV zijn tot de schokkende conclusie gekomen dat de watersport in ons land niet alleen vergrijst maar, mede daardoor, ook steeds minder intensief beoefend wordt. Dit blijkt onder anderen uit de daling van het aantal overnachtingen van passanten in jachthavens in de afgelopen jaren. Ook zijn er veel minder sluispassages geregistreerd.

Bootvakanties van Nederlanders in het buitenland nemen wel toe.

Meer info op www.waterrecreatieadvies.nl

SLIM OVERWINTEREN

D

at een multihull een heel multifunctioneel bezit kan zijn, bewijst deze catamaran.

Je hebt er namelijk op de kant meteen een garage bij waar je auto prettig de winter in door kan komen. Of de eigenaar de catamaran ook als drive-in-woning gebruikt, is niet bekend.

108

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Goud voor al uw staal, kunststof en hout!

Vraag het de experts

Voor het behandelen van uw ‘roestig’ staal: Rustol Owatrol

Rustol C.I.P.

Rustol-ALU RA.85

Dilunett®

Dennis Tuijnman Account Manager

Voor het reinigen en behandelen van uw ‘kostbare’ hout: Deks Olje D.1

Net-trol®

Deks Olje D.2

Aquanett®

Dilunett®

Our World is Water Wat is de meest duurzame onderwaterverf van International Paint?

Voor vragen of technisch advies kunt u contact opnemen met Owachem B.V. telefoon.: 0416-347958 e-mail: info@owachem.nl website: www.owachem.nl

Owachem B.V. Al 25 jaar exclusief importeur van Owatrol®-producten voor Nederland!

WWW.OWATROL.NL

Welke onderwaterverf biedt de beste prestaties in het wedstrijdcircuit?

Al meer dan 40 jaar is Rhigo gespecialiseerd in op maat gemaakte scheepsramen en windschermen.

Rhigo levert betaalbare kwaliteit voor werven en particulieren!

Uitstekende service in het gehele traject van opmeten tot plaatsen en ver na de levering.

De Rhigo lijn scheepsbeglazing is in vele betaalbare varianten leverbaar.

Rhigo levert scheepsbeglazing aan de bouwers van plezier- en commerciële vaartuigen in binnenen buitenland. Ook leveren wij aan particulieren bij renovaties. Wilt u onze producten zien?

Bezoek dan onze showroom. Wilt u advies van onze adviseur? Neem dan contact met ons op.

Vluchtluiken en patrijspoorten uit voorraad leverbaar.

Calandweg 23, 4612 PG Postbus 210, 4600 AE Bergen op Zoom

International Paint (Nederland) bv Postbus 856, 3160 AB RHOON , International®, het AkzoNobel logo en alle andere genoemde producten in dit document zijn geregistreerde handelsmerken of geregistreerde producten van AkzoNobel. © Akzo Nobel N.V. 2012. ®

T. 0164 - 24 01 50 F. 0164 - 25 94 11 E. info@rhigo.nl

www.rhigo.nl

Bezoek voor meer informatie: yachtpaint.com

Mobiele

wer kpl a

Ma st e rk

w uw To n ste Ma

Patrijspoorten

Rolsystem e Verstaging

Rolsystem en

Ramen

Gie k

erstag en Vkplaats ing

Windschermen Deuren

ats

rt

en

G Touwwerk iek

Luiken

Deze verbetering in efficiënt brandstofverbruik en het feit dat het systeem biocidevrij is betekent ook dat het gebruik van Intersleek Pro een verminderde impact op het milieu heeft; een vermindering van vluchtige organische stoffen (VOS), giftige stoffen en broeikasgassen in de atmosfeer. Deze stoffen zijn verantwoordelijk voor de vorming van ozon in de lagere luchtlagen (smog), wat weer schadelijk is voor mens, dier, vegetatie en het zeeleven.

en

Transpo

Mob iele

Meer dan 40 jaar ervaring!

rij Tuige

n

de complete lijn scheepsbeglazing

Intersleek Pro bevat fluoropolymeer chemie, wat staat voor de laatste ontwikkeling in foul-release technologie, met significant betere prestaties ten opzichte van op siliconen gebaseerde foul-release systemen. Intersleek Pro vormt een bijzonder glad oppervlak, wat resulteert in minder frictie in het water. Uw jacht heeft minder weerstand, een lager brandstofverbruik, meer snelheid en een lagere belasting op de motor. Het extreem gladde oppervlak van de coating, met een lage oppervlakte-energie, betekent dat aangroei-organismen zich nauwelijks op het oppervlak kunnen hechten. En, als ze dat al doen, de hechting zeer beperkt is, waardoor ze gemakkelijk loslaten als uw jacht in beweging is of bij het reinigen van het onderwaterschip. Voor de pleziervaart kan de snelheidsvermeerdering oplopen tot 7%.

j geri rt Tui Transpo

Polytrol®

r

Net-trol®

Alle Owatrol®- producten zijn verkrijgbaar bij de betere (watersport)speciaalzaak of uit voorraad rechtstreeks via de website www.owachem.nl

we

Voor het reinigen en behandelen van uw kunststof

Intersleek Pro is onze meest duurzame onderwaterverf en gaat zeer lang mee.

Met regelmatig schoonmaken en onderhoud is een levensduur van tenminste 5 jaar te verwachten, waardoor u meer tijd op het water kunt doorbrengen en minder tijd aan onderhoud hoeft te besteden. Voor een optimale prestatie en levensduur van het verfsysteem adviseren wij Intersleek Pro maandelijks schoon te maken. Het verfsysteem wordt geleverd met de Hullmate Brizo, waarmee u het onderwaterschip eenvoudig en effectief schoon kunt maken. Eventuele reparaties aan het verfsysteem dienen volgens de adviezen van International Paint uitgevoerd te worden. Deze zijn verkrijgbaar via de Intersleek Pro applicatie centra en yachtpaint.com

MARK VAN DE WEG VERKENT AL JAREN MET ZIJN 15-METER ALUMINIUM KOOPMANS DE MEEST NOORDELIJKE STREKEN. VORIG JAAR STAK HIJ ALS EEN VAN DE EERSTE PLEZIERVAARDERS DOOR DE NOORDWESTPASSAGE, VAN GROENLAND NAAR ALASKA.

110

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

TEKST EN FOTO’S: MARK VAN DE WEG, REDACTIE: VINCENT ZUIDEMA

Noordwestpassage

OP NAAR HET EINDE VAN DE WERELD aflevering 1 in n serie van 3 03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

111

De Beerenberg op vulkaaneiland Jan Mayen is al op 100 mijl te zien. Eerst manifesteert de berg zich nog als een wolk aan de helblauwe lucht. Later krijgt de wolk een duidelijke top die langzaam vervormt in een perfecte conische 2.277 meter hoge vulkaan in winterkleed. Met de warme oranje gloed van de middernachtzon op de flanken van de witte, besneeuwde vulkaan heeft de Jonathan III een wonderschone aanloop.

N

a de frontpassage poeiert het 35 knopen uit het noordwesten en stuiven we af op Jan Mayen, een vulkaaneiland tussen Spitsbergen en IJsland. Er zijn dagen bij dat we bijna 200 mijl klokken, maar de schaduwzijde is dat de wind recht van de Groenlandse IJskap komt. Binnen is het nog maar net boven nul. We doen verwoede pogingen om de potkachel aan de gang te krijgen, maar de pijp is zo koud dat de trek niet op gang komt. Met een dot in spiritus gedrenkt papier lukt het toch om een fikkie te steken. We koken met handschoenen aan en gaan met een dikke wollen muts op te kooi.

Lang geleden droomde ik er al van de Noordwestpassage te gaan zeilen, dwars door Arctisch Canada, en nu ben ik eindelijk onderweg. Het is de Engelse variant van de route die Willem Barentsz zocht boven Siberië langs naar de Oost. In het Engelse waargebeurde griezelverhaal voeren de onderzoeksschepen Erebus en Terror uit met bij elkaar honderdertig man aan boord. Ze werden voor het laatst gezien in Baffin Bay in 1845 en vervolgens bleef het jaren stil. Later werden overblijfselen gevonden en bewijzen van een tragisch gevecht tegen ziektes, onderkoeling en verhongering. Uiteindelijk vraten ze elkaar op.

Opstapper Petter en ik kunnen het voorlopig goed met elkaar vinden, ook al kennen we elkaar pas net. Na het eerste uur van een zonnige hondenwacht vul ik het logboek in. Petters laatste notitie: “Geen

112

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

boot, geen eiland, helemaal leeg”. Met dat laatste bedoelt hij niet de zee, maar het mooiste dat de Noorse zee hem heeft kunnen geven: leegte van binnen.

We ankeren bij een zwart lavastrand waar de witte deining op stuk loopt. De station leader van Jan Mayen wil ons de Walrusbaai laten zien waar een groep van zeven Nederlandse walvisvaarders rond 1633 kamp hield. Alle zeven overwinteraars zijn omgekomen en moeten net als Willem Barentz in zijn ‘Behouden Huis’, iets meer dan dertig jaar eerder, een enorme strijd geleverd hebben tegen honger en kou. Met licht weer varen we verder naar IJsland en komen ’s ochtends heel vroeg aan in Reykjavik.

Net genoeg wind Petter zijn tijd zit er op. We zijn in korte tijd goede vrienden geworden. Ashleigh uit Australië is zijn vervanger. Georgina gaat ook mee en komt een paar dagen later op hoge hakken aanzetten. Ik krab me achter de oren. Het wordt een drukke tijd. Eten inslaan voor vier maanden en gemiddeld zes man verlangt wat planning.

Dan komt de Best Explorer de haven binnen. Zij willen als eerste Italiaanse jacht de Noordwestpassage gaan proberen. Wij kunnen slechts nog het tweede Nederlandse jacht worden, want we werden voorgegaan door de Belgische Nederlander Willy de Roos, die de passage in 1977 op zijn naam schreef.

Op open zee vinden we net genoeg wind om de boot op gang te houden en zijn we

allang blij dat we de motor niet nodig hebben. De laatste ijskaart stuurt ons naar een waypoint vijftig mijl zuidelijk van Kaap Vaarwel, de zuidpunt van Groenland, een flinke omweg vanwege het zware pakijs dat met de Oost-Groenlandstroom naar het zuiden komt. We zitten in onze T-shirts in de kuip en hebben niet echt het gevoel onderweg te zijn naar de NW-passage. Het moet niet gekker worden! Maar als we eenmaal het pakijs naderen, komt ook de mist opzetten en gaat de luchttemperatuur flink naar beneden. Aan de horizon zien we de Flade Isblink, een losgebroken stuk ijskap van 8.500 kilometer lang.

Waar ijs de zon weerkaatst, licht de laaghangende bewolking op. We zeilen langs wat kleinere stukken ijs, maken vervolgens een slag naar buiten en hobbelen naar ons waypoint. Stroom mee en 30 knopen op de neus, niet iedereen is er even gelukkig mee….

Geen leven Telkens als we een stuurboordslag maken, geeft de watertemperatuur voldoende waarschuwing dat we bij de ijsrand komen. De wind zakt tenslotte in en als de lucht weer helder wordt, tekenen de scherpe bergen van zuidelijk Groenland zich af, op zestig mijl afstand. In Paamiut meren we af naast de Best Explorer. Ze hebben bijna de hele weg uit Reykjavik gemotord en zijn dus wat eerder binnengelopen. Af en toe zien we heel even het groene fjordenlandschap, de vochtige lucht over het koude water ontneemt ons

Als de mist komt, gaat de temperatuur flink naar beneden

MARK VAN DE WEG Mark woonde van 1989 tot 1995 in Lapland en werkte daar als goudsmid. In â&#x20AC;&#x2122;95 bouwde hij een huis in Longyearbyen, de hoofdstad van Spitsbergen. Mark zeilde van 1985 tot 1989 met de Jonathan rond de wereld. Daarna bouwde hij de Jonathan II, waarmee hij tweemaal naar Groenland, Spitsbergen en rond IJsland zeilde. Vervolgens bouwde hij de Jonathan III, speciaal gericht op de overwintering op Spitsbergen en sindsdien maakt hij extreme expedities naar de meest afgelegen plekken op aarde, met onder andere natuurfotografen, filmers en wetenschappers. Tijdens de Noordwestpassage voeren onder andere de opstappers Petter, Ashleigh en Georgina mee.

03 â&#x20AC;˘ 2013

ANWBWATERSPORT.NL

113

114

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Grote stukken ijs kantelen krakend op de vissersbootjes

Ilulissat ligt aan de baai Qeqertarsuup Tunua, een van de weinige plekken waar een gletsjer van de Groenlandse ijskap de zee bereikt. De plaats telt 4.500 inwoners en is daarmee de op twee-na-grootste plaats op Groenland. Omdat het plaatsje vlakbij het IJsfjord van Ilulissat ligt, is het een van de belangrijkste toeristische trekpleisters van Groenland. Hier bevindt zich een van de snelste en meest actieve gletsjers ter wereld die met 19 meter per dag richting zee schuift.

Jaarlijks kalft hier zoâ&#x20AC;&#x2122;n 35 vierkante kilometer aan ijs af.

03 â&#x20AC;˘ 2013

ANWBWATERSPORT.NL

115

We varen over 500 meter hoge bergen en ankeren op het droge

116

ANWBWATERSPORT.NL

03 â&#x20AC;˘ 2013

Een Inuit-begraafplaats bij Ilulissat. Er is inmiddels weinig meer over van de oude Inuit-cultuur.

De Zion Church in Ilulissat werd eind 18e eeuw gebouwd en was toen het grootste menselijke bouwerk op Groenland. Rond de haven en de kerk staan ook andere mooie gebouwen uit de 17e en 18e eeuw.

FiskenĂŚset is een klein plaatsje midden tussen de fjorden. Er staan een paar ankerplaatsen op de kaarten, maar die zijn onbruikbaar.

Het water is veel te diep. De Jonathan III vindt een plek aan een korte kade.

03 â&#x20AC;˘ 2013

ANWBWATERSPORT.NL

117

verder alle zicht. We hebben wat moeite om onze weg te vinden naar Fiskenæs, een dorpje met driehonderd inwoners dat op een kruispunt van enkele fjorden ligt. Een kleine winkel, een schooltje en een bejaardenhuis, het is er allemaal. De meeste huizen zijn bewoond, maar leven doet het er niet. Een visser vertrekt, een ander komt aan. Toch gebeurt er niks. Bij het aanlopen van Nuuk heeft Georgina nog altijd geen complete voorraadlijst. Mijn verbazing over haar planning gaat langzaam over in irritatie. Op de kade trekt ze haar hoge hakken weer aan en zwiert de stad in.

Andere namen In dichte mist vinden we een ankerplaats vijf mijl in de fjord. Er zijn hier zoveel fjorden en eilanden dat vele dezelfde naam hebben gekregen. Voor bezoekers kan dat wat verwarrend zijn. Op de C-map-kaarten worden zowel de Groenlandse als de Deense namen gebruikt, het is om daas van te worden. Zoom je te ver in, dan krijgt alles ineens een andere naam.

Blijkbaar worden de detailkaarten ook verkeerd verschaald, want regelmatig varen we over 500 meter hoge bergen of liggen we op het droge voor anker. Als backup hebben we ook de radar die vooral

118

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

bij mist helpt, maar grote ijsbergen geven helaas dezelfde scherpe echo als al die duizenden eilanden. Lastig, want wat is nu wat? We hebben meer aan de vooruitkijkende dieptemeter.

langzaam naar de kust, alleen liggen wij met ons schip midden op de route. In het Groenlands krijgen we wat verwensingen naar het hoofd geslingerd. Het laat ons koud, zolang ze die geweren maar laten liggen.

Groelandse verwensingen In de ochtend is de mist verdwenen en blijken we bij een Inuit zomerkamp voor anker te liggen. Een paar families hebben hier hun tenten opgezet. Onder zeiltjes hangen prachtige zalmfilets te drogen.

Sommige worden gerookt in aardovens, die elk jaar opnieuw worden gemaakt op dezelfde manier als de voorvaderen dat deden. Met veel geduld houdt een gehurkte Groenlandse een vuurtje smeulend. Ik zit met haar man op een rots en bespreek de wateren naar het noorden. Nog een paar weken, dan is het vissen voorbij. Dan gaan ze verder de fjorden in en begint de jacht op rendieren en op de muskusos. Zwaar werk, maar alleen al het praten over jagen laat zijn bloed zichtbaar sneller stromen.

In Asiaat horen we over walvissen, vijftien mijl naar het oosten, een kleine omweg naar de Disko-baai. Ten noorden van ons sjezen tientallen motorbootjes heen en weer, liggen even stil en stuiven na een paar geweerschoten weer allemaal ergens achteraan. De Inuit drijven een walvis

Geboorteplek Van Basisø, middenin de Disko-baai, varen we naar Ilullisat. De Groenlandse ijskap stroomt hier als een onmetelijke gletsjer de Jacobshavn Isfjord in. Een onderwatermorene houdt alles eerst nog even tegen, maar met een geweld dat niets kan weerstaan, worden daarna enorme hoeveelheden ijsbergen de baai in gestuwd. Dit is waar de grote ijsbergen aan de westkust geboren worden. De IJsberg Straat is onvoorstelbaar. Elke ijsberg is een gigantisch sculptuur in wit en blauw. Gevormd door de eeuwen heen, uit niets anders dan zoiets lichts als sneeuw, maar nu in verval op zijn mooist. Watervallen klateren, ijs breekt af en smeltwater druipt aan alle kanten naar beneden. Bogen zo groot dat je erdoorheen zou kunnen varen.

Het is niets dan overdonderend en overweldigend.

In het komende nummer aflevering 2.

De haven van Ilullisat wordt geblokkeerd door ijsbergen die van de Jakobshaven Isfjord-gletsjer afbreken.

Als de grote ijsbergen kantelen, kan dat gepaard gaan met tsunami-achtige golven die grote schade aanrichten in de overvolle haven.

Op de steile rotsen van het Agparssuit schiereiland zitten de grootse vogelkolonies van Groenland. Naast de 324 meter hoge klif is de Jonathan maar een nietig bootje. In de hele baai staan geen dieptes in de kaart aangegeven. Met zulke steile rotsen is het heel langzaam varen, met altijd een oog op de vooruitkijkende dieptemeter.

Met geweerschoten drijven ze de walvis naar de kust Op deze plek kwamen de Vikingen rond 1300 om te jagen. Ze richtten een kleine kapel op, die later door Groenlanders in gebruik is genomen als valstrik om ijsberen te lokken en te vangen. Wij hebben hulp van een visser nodig om verder te komen richting Prøven.

03 â&#x20AC;˘ 2013

ANWBWATERSPORT.NL

119

120

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Noordpool

an

d

Noordelijke IJszee

B

af

fi

nl

Baffinbaai

80 ˚

CANADA

NOVA ZEMBLA

Longyearbyen Ilulissat

is av r. D St

GROENLAND (Den.)

Asiaat 7 0

SPITSBERGEN

Groenlandzee

˚

(Nw.)

Barentszzee

Nuuk Labradorzee

Fiskenaeset

Jan Mayen (Nw.)

Piaamiut

Noorse Zee

St r. D e n e m a r ke n

Noor dpoolci rkel

0 0

60˚

ZWEDEN

Faeröer (Den.)

tzee

Atlantische Oceaan

NOORWEGEN

IJSLAND

os

Reykjavik

500 km

Noordzee

500 m

O

Kaap Vaarwel

0˚

“Elke ijsberg is een gigantische sculptuur in wit en blauw”

NW-PASSAGE DEEL 1 Rond 1700 proberen verschillende expedities een kortere route naar het Verre Oosten te vinden. Pas in 1906 slaagt de Noor Roald Amundsen erin een doorgang te vinden. Willy de Roos is in 1977 de eerste Nederlander die de Noordwestpassage op zijn naam schrijft. Sinds 2007 is de doorgang beter bevaarbaar en lukt het jaarlijks een aantal speciaal uitgeruste jachten een weg te vinden door het doolhof van eilanden, ondieptes, pakijs en mist. Sommige jachten redden het niet en moeten terug of een winter in het ijs doorbrengen.

De ijsbergen die afbreken van de gletsjer hebben een betoverende werking op de bemanning van de Jonathan III. Mark van de Weg: “Gevormd door de eeuwen heen, uit niets anders dan zoiets lichts als sneeuw, maar nu in verval op zijn mooist. Het is niets

IJsbergen hebben soms bogen die groot genoeg zijn om doorheen te varen.

dan overdonderend en overwel-

Ze brokkelen af van een gletsjer en kunnen een afstand van meer dan duizend

digend.”

kilometer afleggen voor ze gesmolten zijn.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

121

Waterkampioen cursussen

LEER ALLES

OVER JOUW DIESELMOTOR ZELF SLEUTELEN ONDER BEGELEIDING VAN EEN ERVAREN DOCENT!

Anwbwatersport.nl/dieselcursus

2 PRAKTISCHE

POLYESTERCURSUSSEN 1 ZELF JE SCHADE REPAREREN • 2 MAAK JE ROMP WEER ALS NIEUW

Anwbwatersport.nl/cursus-polyester

VOOR DE WATERSPORTER DIE MÉÉR WIL!

GEEN HALVE MAATREGELEN!

DEFENDER 613 Universal Epoxy Primer

Bescherm uw schip optimaal met DEFENDER Universal Epoxy Primer.

Geschikt voor alle romptypen. Voor alle typen antifouling. En ook boven water goed en makkelijk toepasbaar.

Geen andere tweecomponenten primer biedt meer bescherming tegen osmose, blaasvorming, oxidatie of roest. En door het hoge gehalte vaste stoffen zijn er geen vijf of zes maar slechts drie lagen nodig.

Kies ook voor maximale bescherming en proďŹ teer van 50% KORTING. Bij aankoop van Boero Corsa 642, Altura 619 of Veneziani Cupron Plus antifouling krijgt u Defender 613 Universal Epoxy Primer tijdelijk voor de helft van de prijs. *Aanbieding tot 1 mei 2013. Vraag uw leverancier naar de voorwaarden. Deze aanbieding geldt óók voor de Mistral Fondo en Giano primers van Boero.

%& )"/%*(& +0/(&/4 7"/ %& )0&7& .6-5*108&3 0QUJNB BDDV T WPPS FFO [PSHFMP[F WBBSU t "CTPMVVU MFLWSJK t .PHFO JO FMLF QPTJUJF HFNPOUFFSE XPSEFO t 4UBSU FO EFFQDZDMF VJUWPFSJOHFO

4UVEFS t $POWFSUFST t *OWFSUFST MBEFST %F )PFWF .VMUJQPXFS 1SPGFTTPS &ZLNBOXFH C /% 8BBMXJKL /FEFSMBOE 5FMFGPPO t 'BY

*OUFSOFU XXX PQUJNBCBUUFSJFT OM XXX TUVEFSPNWPSNFST OM t & NBJM JOGP!EF IPFWF OM #FMVY .VMUJQPXFS 4USFFLCBBO 7JMWPPSEF #FMHJÂť 5FMFGPPO t 'BY

*OUFSOFU XXX PQUJNBCBUUFSJFT OM XXX TUVEFSPNWPSNFST OM t & NBJM JOGP!CFMVYNVMUJQPXFS CF

REDACTIE: ERIK VAN DEN BERG

ONDER ONS

Aankondigingen en ander ‘insider’ nieuws van verenigingen en watersportbranche

VERHUISD De makelaars van Schepenkring zijn niet langer te vinden in de Flevo Marina maar zitten nu bij DEKO Marine in Lelystad. www.schepenkring.nl

VRIJWILLIG GESCHUT

Nieuws? Meldt het ons op waterkampioen@anwb.nl

WEDSTRIJDZEILDAG H

et Watersportverbond organiseert op zondag 16 maart de Dag van het Wedstrijdzeilen in Nieuwegein.

Deze informatiedag is speciaal bedoeld voor iedereen die bij het wedstrijdzeilen betrokken is als bestuurslid, commissielid of wedstrijdofficial van klassenorganisaties, aangesloten verenigingen en

hoofdsteunpunten. Verschillende sprekers komen aan het woord over beleid, organisatie, technische zaken, racemanagement en sportiviteit. De deelname is gratis en koffie, thee, lunch en borrel worden verzorgd. www.watersportverbond.nl

De KNRM heeft vier vrijwillige sluiswachters aangesteld bij haar station in Enkhuizen. Zij kunnen binnen een kwartier ter plaatse zijn om de sluizen van Krabbersgat en Naviduct te bedienen. Ideaal voor de redders om snel hulp te kunnen bieden op het Markermeer.

Door bezuinigingen bij Rijkswaterstaat kwam er een einde aan de 24-uurs bediening van bovengenoemde sluizen. www.knrm.nl

PECHHULP PURE NOSTALGIE

D

e oudste ANWB-zeilschool van ons land, de Eerste Friesche Zeilschool, houdt reünie. Dit instituut dat helaas niet meer bestaat, heeft in het verleden veel ANWB-leden leren zeilen of zelfs opgeleid tot instructeur. De reünie is alleen bedoeld voor oud-‘stroelen’, ‘walkappen’ en instructeurs/instructrices en vindt plaats op 4 mei op de oude locatie van de zeilschool aan de Houkesloot. www.efzrenie.tk

124

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

W

atersporters met een vernieuwde ANWB-bootverzekering kunnen voortaan gebruikmaken van pechhulp.

Door te bellen met de ANWB Alarmcentrale komt er, net als bij de Wegenwacht, een servicemonteur langs. Zeven dagen per week, het hele vaarseizoen door en in heel Nederland, inclusief de zeehavens, de Zeeuwsche Delta en het IJsselmeer.

Let wel: de hulp geldt alleen voor onvoorziene, plotseling optredende technische storingen aan de voortstuwing of stuurinrichting. Er worden geen onderhoudswerkzaamheden gepleegd.

De medewerkers van de ANWB-alarmcentrale staan nu ook voor boten klaar.

DOUBLE COAT Dubbel UV

DOUBLE COAT DUBBEL UV

BEST GETEST

geeft meer glans, meer bescherming en een hoger rendement. Gebruik Double Coat Dubbel UV wanneer hout een vernis met hoge glans en duurzame bescherming vraagt. De uitstekende applicatie eigenschappen

EN

T MEERCOMPONEN

van Double Coat Dubbel UV leiden direct tot een professioneel resultaat.

Voor meer informatie zie: www.doublecoat.nl.

SPECIALE KORTING VOOR WATERKAMPIOEN-LEZERS MEER INFORMATIE EN WINKELS OP: ANWBWATERSPORT.NL/ LEZERSVOORDEEL/STEINER-VERREKIJKER

STEINER 7X50 VERREKIJKER Inclusief drijfriem

Gegarandeerd waterdrukdicht tot 2 meter • Helder contrastrijk beeld • Robuuste afwerking • Door autofocus altijd scherp vanaf 20 meter • inclusief drijfriem • 10 jaar garantie!

zonder kompas: adviesprijs € 528. Nu voor € 396 • met kompas: adviesprijs € 628. Nu voor € 471

HAAL MEER UIT DE WATERKAMPIOEN VOORDEELPAS!

VOOR DE WATERSPORTER DIE MÉÉR WIL!

25%

KORTING OP ADVIESPRIJS

BOOTWERK

Alles op & aan je boot

PRODUCTINFORMATIE

LANOPROTECT SCHROEF-ANTIFOULING L

anoProtect Marine Antifouling is een volledig biologisch afbreekbare, niet giftige antifouling en onderwatersmeermiddel. Dit Australische product wordt gemaakt van lanoline (wolvet), dat uit schapenwol wordt geperst.

LanoProtect Marine Antifouling lanceert een groeiremmer voor micro-organismen die korte metten moet maken met zo’n 650 soorten organismen. De antifouling is vooral ontwikkeld voor bewegende

scheepsonderdelen en met name voor scheepsschroeven, waar andere antifoulings vaak afspoelen. Daarnaast is LanoProtect ook te gebruiken als smeermiddel voor onderwater draaiende delen zoals roeren en snelheidsmeters.

Je kunt het ook boven water aanbrengen en is geschikt voor zowel zoet als zout water. LanoProtect moet tegen corrosie beschermen en kan z’n beschermende werk ook doen op de vering van boottrailers, ankerkettingen etcetera. Deze

STAPPEN KLUS EEN NIEUW BRANDSTOFFILTER Een schoon filter geeft een gelijkmatige brandstof toevoer. Vervang hem jaarlijks of na 100 draaiuren.

Na schoonvegen rondom het filter draai je het oude filter los en zet je er een nieuwe op. Gaat het losdraaien van de oude zwaar, dan heb je eventueel extra grip nodig, bijvoorbeeld door een stuk schuurpapier. Veeg de afdichtingsring van het nieuwe filter vooraf in met schone diesel.

126

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Is er een waterafscheider toegepast, vaak in combinatie met een groffilter, dan tap je het eventueel in de diesel aanwezige water eerst af. Zit de waterafscheider lager dan het brandstofniveau in de tank, sluit dan eerst de brandstoftank. En vergeet niet hem na afloop weer open te zetten.

antifouling uit wolvet beschermt tegen elektrolyse, is bestand tegen elektrische stroom tot 70.000 volt en heeft geen invloed op rubber, pakkingen en afdichtingen. Hij is volgens de fabrikant makkelijk aan te brengen en blijft, bij de juiste verwerking, 18 maanden op de scheepsschroef zitten.

Jim Post

500 ml verpakking, prijs vanaf € 78,65. Kleur donkerblauw. Verkrijgbaar in de watersportwinkels of via nordicmarine.nl

Scan de QR-code voor de hele instructiefilm! anwbwatersport.nl/ brandstoffilter

Diesel oppompen en ontluchten - hier met een elektrische opvoerpomp. Bij veel motoren doe je dit handmatig, waarbij de ontluchtingsbout op bijvoorbeeld de brandstofopvoerpomp iets wordt losgedraaid, totdat er diesel lekt.

Zit het groffilter lager dan het niveau in de tank, ontlucht daar dan eerst.

TEKST: BERT BOSMAN, ELI VAN DEN BROEK, FOTO’S: MAARTEN STOLP, BERTEL KOLTHOF, ILLUSTRATIES: EARIK WIERSMA

Stel je technische vragen via waterkampioen@anwb.nl

Bij een goede laagdikte is die aan het eind van het vaarseizoen verdwenen d én Zelfslijpen n: e met biocid t d ij n het mes s en aan 2 kant

Nieuwe laag

1

Tijdens vaarseizoen

Einde levensduur

2

3

Scheepshuid

Biocidedeeltjes Uitgewerkte en loslatende biocidedeeltjes

Wateroplossende binder Antifoulinglaag

Actieve biocidedeeltjes aan oppervlak

Zo Zit Dat

ZELFSLIJPENDE ANTIFOULING Een schoon onderwaterschip willen we allemaal. We bekijken hoe een populair systeem werkt: zelfslijpende antifouling en zetten de alternatieven op een rij.

D

e werkzaamheid van zelfslijpende antifouling is gebaseerd op twee principes: het tegengaan van aangroei van onderwaterorganismen met een biocide (een bestrijdingsmiddel) en het gestaag oplossen (zelfslijpen) van de antifoulinglaag op het onderwaterschip. Op de eerste tekening zie je een nieuwe laag, bestaande uit een wateroplossende binder met daarin biocides gemengd. De fabrikant schrijft de applicatie en de laagdikte voor, zodanig dat de laag zo’n beetje is afgekalfd aan het einde van het vaarseizoen. De werking zie je op tekening 2. Gedurende het

vaarseizoen lost de binder onder water geleidelijk op. Hierbij komen de ingesloten biocidedeeltjes aan de oppervlakte van de laag en gaan de onderwaterorganismen te lijf. Daarnaast neemt de vrijkomende binder een deel van de aangroei mee. Bij de juiste laagdikte zijn aan het einde van het vaarseizoen bijna alle binder en biocide verdwenen, zie tekening 3. Nu, zonder antifouling, heeft aangroei vrij spel en kan welig tieren. Tijd voor een nieuwe laag zelfslijpende antifouling.

Antifouling is een containerbegrip; er vallen veel verschillende methoden onder.

Hier enkele alternatieven voor zelfslijpende anti-fouling: 1. Onderwaterverf bevat geen koper en/ of biociden. Aangroei komt los, doordat de verf geleidelijk loslaat. Werkt minder goed dan koper- of chloorrubberhoudende systemen.

2. Op basis van siliconen. Op het gladde oppervlak kunnen organismen zich slecht hechten. Voorbeelden zijn Neosil en Intersleek Pro van International Yachtpaint.

3. Coppercoat bestaat uit vier tot vijf lagen epoxyhars met koperpoeder. Uit de keiharde eindlaag komen geleidelijk koperdeeltjes los.

4. Ultrasoongeluid. De celwanden van organismen raken beschadigd, waardoor het onderwaterschip schoon blijft.

5. Trilhaartjes. Zie onze minitest van Thorn-D verderop in deze rubriek.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

127

BOOTWERK Overzicht

ACCU-DECOUPEERZAGEN Al is een verlengsnoer nog zo lang, er komt een keer een eind aan. Dan blijkt hoe handig accu-gereedschap is. Struikelen over de kluwen snoeren in de boot is dan meteen ook verleden tijd. Op deze pagina’s een overzicht van decoupeerzagen met een lithium-ion accu.

Een zware, maar handige

Het werklampje en de stofafzui-

Een indicatorlampje laat de sta-

machine met traploos instelbare

ging maken het decoupeerzagen

tus van de accu zien en de greep

zool en antisplinterinrichting.

gemakkelijker.

is prettig.

AEG BL 18 X (18V)

MAKITA BJV140RFX (14,4V)

PANASONIC EY4541 (14,4V)

Koersstabiel door massa

Mooi en goed

Minder robuuste looks

D

eze AEG voelt aan als een beul, vanwege het gewicht: 3,5 kg met accu. De dikke handgreep bevestigt dat gevoel. Massa zorgt voor ‘koersstabiliteit’, dus voor netjes zagen, maar met de AEG kun je niet langdurig boven je macht te werken. De slaglengte is 26 mm, het aantal slagen per minuut kan variëren van 0 tot 2.050. Tijdens het zagen moet je continu een veiligheidsknop induwen. Pendelen heeft vier standen. De zool kun je met een handige hendel traploos naar beide zijden kantelen om in verstek te zagen. Een onderdeel is een ‘antisplinterinrichting’, een perspex plaatje krap rondom het zaagje.

De lader doet er ongeveer 55 minuten over om een lege accu te laden.

Adviesprijs: € 169,28 (uitsluitend als 0-model verkrijgbaar, d.w.z. zonder accu’s, zonder lader, zonder koffer)

128

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

M

akita maakt niet alleen goede, maar ook fraaie machines. Deze accu-decoupeerzaag is een voorbeeld van mooi én goed. De slaglengte van de zaag is 26 mm, het aantal slagen kan variëren van 0 tot 2.600 per minuut.

Tijdens het zagen moet je een veiligheidsknop ingedrukt houden. Er zijn drie oplopende pendelstanden en een nulstand, dus een recht op en neer gaande beweging. Bijzonder praktisch is het lampje dat op het zaagwerk schijnt en prettig zal ook de stofafzuigmogelijkheid zijn. De lader is luchtgekoeld en dus rumoerig, maar de accu is in no time (22 minuten) weer vol. De zool kun je tot 45 graden kantelen voor verstekzagen. Dit doe je met een inbussleutel, een beetje ouderwets. Zaagjes wisselen is een peulenschil met het kliksysteem.

Adviesprijs € 519,10 (met twee accu’s, snellader, Mbox-koffer)

P

anasonic komt met een witte accu-decoupeerzaag van 2,8 kg.

Door kleur en vormgeving ziet deze er minder robuust uit, maar we hebben geen praktijktest gedaan. De handgreep is vrij dun, maar ligt goed in de hand.

Naast de recht-op-en-neer-stand zijn er drie pendelstanden. Ook hier moet een veiligheidsknop worden ingedrukt, anders loopt de machine niet. De Panasonic heeft een indicator voor de batterijstatus. En een antisplinterplaatje, dat krap om het zaagblad zit en het te zagen materiaal beschermt. Voor verstekzagen moet je met een inbussleutel aan de gang, een beetje een gedoe. Het lampje, gericht op het zaagwerk, moet je handmatig aan- en uitzetten. Nog opmerkelijker is de reusachtige koffer, waar deze niet al te grote zaagmachine en de lader ruimschoots in passen.

Adviesprijs € 470,69 (met lader, accu 4.2Ah, kunststof koffer)

Met de optionele knikzool kun je

Deze zware jongen heeft

Wel met een werklichtje,

binnen- en buitenhoeken verstek

een zoolverstelling met graden-

maar mist de mogelijkheid tot

zagen.

aflezing.

stofafzuiging.

FESTOOL PSBC 400 EB (14,4V)

MILWAUKEE HD 18 JS (18V)

HITACHI CJ14DSL (14,4V)

Met toerentalregelaar

Amerikaanse no nonsense

Hippe vormgeving

F

estool komt met een topzaag.

Alleen het handvat voelt ielig, verder: super. Zo is er een knikzool te verkrijgen, waarmee je zowel in binnen- als buitenhoeken verstek kunt zagen. Het verwisselen van zaagjes is zo mogelijk nog handiger dan bij de andere machines. Hij heeft een veiligheidsknop maar ook een aan/uitknop, waarmee je hem permanent kunt laten draaien. Verrassend is de aparte knop voor de regeling van het toerental; bij de andere machines gebeurt dit uitsluitend met de knop aan de handgreep. Het doorzichtige veiligheidskapje schuift omlaag tot op de zool, waardoor er minder snel deeltjes in je ogen vliegen en waardoor de stofafzuiging ook verbetert. Het werklichtje dat aangaat zodra je gaat zagen, is stroboscopisch. En wel synchroon met het toerental, waardoor je een rustiger beeld van je zaagwerk hebt.

Adviesprijs € 498,52 (inclusief 1 accu, lader, koffer)

D

e tweede beul van dit gezelschap, met z’n 3,4 kg, inclusief batterij.

Geen fijnzinnig apparaat om te zien, maar met een Amerikaanse no nonsense vormgeving. Slagen per minuut van 0 tot 2.700, vier pendelstanden en een niet-pendelstand. Bij het kantelen van de zool voor verstekzagen (tot 45 graden) heb je hulp van een gradenaflezing. De veiligheidsknop hoef je niet ingedrukt te houden, wat handiger is maar wel een fractie minder veilig. De lader heeft een laadindicator en de accu zelf ook, door op een knopje te drukken.

Ook deze machine heeft een afneembaar antisplinterplaatje. De zool is zonder extra gereedschap te kantelen.

Adviesprijs € 568,58 (inclusief 2 x 18V / 3,0 Ah accu, lader en koffer) / € 314,48 (zonder accu’s, lader en koffer)

H

itachi pakt ontwerpen altijd wat anders aan dan andere fabrikanten. Kijk eens naar deze uitbundig vormgegeven decoupeerzaag. Hij ligt prettig in de hand en het is dan ook een relatief lichte machine met z’n 2,3 kg. Een werklichtje maakt het zagen gemakkelijker, het ontbreken van een mogelijkheid tot stofafzuiging niet. De Hitachi maakt 0 tot 2.400 slagen per minuut, waarbij je in drie standen kunt pendelen. Wederom een (wegneembaar) antisplinterplaatje pal rondom het zaagje voor het nettere werk. Voor het schuin zetten van de zool moet je een inbussleutel gebruiken; het doorzichtige stofkapje moet dan weg. De batterij heeft een indicatorlampje. Laat je niet verrassen door de luidruchtige lader.

Deze is namelijk luchtgekoeld en vrij snel (45 minuten leeg-vol).

€ 417,45 (met twee accu’s, lader, koffer, set zaagbladen) 03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

129

BOOTWERK

MINITEST

THORN-D ANTIFOULING H

Het Nederlandse Micanti b re n g t Thorn-D op de markt, een folie met microfibers die aangroei op het onderwaterschip moet voorkomen.

Miljoenen nylon stekeltjes (haartjes) van drie millimeter bewegen continu door de waterbeweging en onderwaterorganismen kunnen zich daardoor niet hechten. Er zijn zoutwatertesten uitgevoerd bij stormvloedkering Neeltje Jans, op netten van viskwekerijen en op varende objecten, zoals een tender van het Loodswezen en planerende motorjachten

in Californië en Florida.

Wij zijn echter nieuwsgierig naar de werking op zoet water. Daartoe plakten we in mei 2012 een stuk van 50 x 50 centimeter op de Tijgerhaai. Na één seizoen niet-intensief-varen was deze ‘testpatch’ schoon, maar met een bruine, dunne ‘aanslag’. We konden deze nat én eenmaal opgedroogd gemakkelijk afvegen; de hechting op Thorn-D stelt dus niet veel voor. Dit suggereert deze antifouling op een snelvarende boot eventuele aangroei van zich afschudt.

Thorn-D gebruikt geen

biociden en is niet zelfslijpend: er komt niets in het water terecht. Micanti claimt dat de folie minimaal vijf jaar meegaat.

In dat geval verdient de investering zich na een paar jaar terug. Hoe het zit met de weerstand door het water met een ‘tapijt’ onder je schip? Sleepproeven bij het MARIN laten zien dat de waterweerstand van een motorschip niet stijgt door deze folie.

Bij de loodstender is aangetoond dat er alleen meer weerstand was rond de snelheid waarbij het schip in plané gaat.

CONCLUSIE Thorn-D is een veelbelovende kandidaat voor aangroeiwering, maar moet verder worden getest op zoet water. Hoe zit het met de weerstand door het water, lees brandstofverbruik/bootsnelheid?

Daarom vooralsnog 3 sterren van de 5, met opties voor meer.

Prijs: € 40 per vierkante meter. Het aanbrengen door professionele applicateurs kost ongeveer € 12,50/m2. antifouling.nu

Zeepokken lijken Thorn-D als de pest te mijden.

WATERSPORTERS VINDEN: Wout Bouwman van BMS Towing BV:

“Een van onze sleepboten is in augustus voorzien van Thorn-D. Na een half jaar is nog geen aangroei te zien”

130

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Dennis Delong (Fort Lauderdale, VS):

“Sinds 1,5 jaar zit er Thorn-D onder mijn Duffy Classic 21. Het onderwaterschip is nog onbegroeid”

Garry Adelain (San Diego, VS)

“Ik liet altijd 1x per maand een duiker mijn Grand Banks schoonmaken. Dat is nu niet meer nodig”

VAKWERK Onze nieuwe medewerker Eli van den Broek (35) is professioneel watersportondernemer.

Zelf heeft hij een Kolibri 560. Elke maand in de Waterkampioen nieuwe tips en trucs van deze vakman.

VUIL- EN VETVRIJ! “Maak het oppervlak vuil- en vetvrij”, lees je in de bijsluiter van de verffabrikant. Maar hoe schoon is ‘vuil- en vetvrij’ eigenlijk?

M

n hoe weet je zeker dat de geleverde inspanning, want dat is het zeker, leidt tot het gewenste resultaat? Wij vertellen hoe!

Je haalt uit de garage een emmer, een paar sponzen, wat oude lappen, fijne soda (Driehoek), ontvetter, een koolstofmasker, vinyl handschoenen en verfhandschoenen. Let goed op het type ontvetter, dat is vaak per verf voorgeschreven en na te vragen bij de leverancier.

Bij de boot aangekomen, vul je de emmer met circa acht liter water en een flinke hand fijne soda. Zorg ervoor dat de soda goed

oplost in het water. Nu komt het zware gedeelte!

Poets de boot zeer stevig met ruim water en neem de randjes en kantjes goed mee. De druk die je op de spons uitoefent, zal zo tussen de 10 tot 15 kilo liggen. Zorg er dus voor dat je stevig en veilig staat.

Geef vervolgens de boot tijd om te drogen. De volgende stap is namelijk de behandeling met ontvetter en dan mag er geen water zijn achtergebleven in het materiaal.

krachtige poetsen gaan je vinyl exemplaren anders al snel stuk. Gasmasker stand-by en kun je ventileren door een deur open te zetten, laat dat dan zeker niet na. Breng ruim ontvetter aan op je doek en poets de boot wederom systematisch en nauwgezet zeer stevig van boven naar beneden. Let op dat je geen andere stoffen uitsmeert over het mooie schone werk. Dat kan bijvoorbeeld snel gebeuren op de grens van het beoogde schilderwerk en de antifouling daar weer onder.

Ontvetten Was de boot met ontvetter zodanig dat als je met de doek verder gaat het daarvóór behandelde oppervlak nog goed nat is. Is het oppervlak sterk verweerd, dan kan het nodig zijn om twee of meer keren het oppervlak met ontvetter te reinigen.Nu kun je gaan denken over de volgende stap: schuren. Schuren is het mooiste dat er is.

Daarover de volgende keer meer! Kun je niet wachten?

Lees dan alvast op de volgende pagina hoe je blank lakwerk schuurt.

Barrière Daarna is het tijd voor de handschoenen. Vinyl handschoenen als feitelijke barrière tegen de chemische stoffen uit de ontvetter. Steviger schildershandschoenen eroverheen, want door het

Scan de QR-code voor het instructiefilmpje. anwbwatersport.nl/ ontvetten

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

131

Epifanes maakt â&#x20AC;&#x2122;t af Bezoek onze website voor informatie of bel naar de Epifanes helpdesk 0297- 360 366 voor gericht advies van onze verfdeskundigen.

www.epifanes.nl

BOOTWERK

Minidossier

EEN-COMPONENT BLANK LAKWERK OPKNAPPEN UV-licht snoept elk jaar zo’n beetje een laklaag weg en door beschadigingen kan vocht bij het hout komen.

B

ij (1) zie je blank lakwerk in slechte staat. Vaak is het dan dof, soms hangen zelfs de vellen erbij, soms zie je donkere inwateringsplekken. Sowieso wordt de laagdikte, als je de houtnerf begint terug te zien aan het oppervlak, te dun.

tigheid. Verdunde lak dringt dieper in het hout en zorgt zo voor een betere hechting.

(Soms moet de tweede laag ook worden verdund, maar minder.) Na de vereiste droogtijd zul je zien en voelen dat houtvezels door de eerste laag heen steken; dat is normaal. Remedie: schuren.

Schoonmaken Begin met schoonmaken (groene uitslag, zout, vogelpoep) en schuren (2). Vóór het schuren al een keer ontvetten is het beste, want zo schuur je vet niet dieper het hout in. Met een (scherpe!) driehoekkrabber verwijder je vellen. (Zijn er veel schadeplekken, dan is het het beste om alle lakwerk volledig te verwijderen; zo voorkom je kleurverschillen.) Vervolgens ga je schuren met korrel 80. Is het hout volledig schoon en vlak, dan schuur je achtereenvolgens met korrel 120, 180 en 220.

Van groot belang is het stof- en vetvrij maken van het te lakken oppervlak (3).

Stofvrij maken doe je met een stofzuiger met borstelkop en daarna met kleefdoekjes. Vetvrij maken doe je met een (geadviseerde) ontvetter of met lauw water met een scheut ammoniak. Voor het aanbrengen van de eerste laag eerst goed laten drogen.

Droog en stofvrij Zorg voor goede omstandigheden, waarbij je let op de temperatuur, de luchtvochtigheid en een stofvrije omgeving (dit laatste vooral bij de eindlaag). De eerste laag (4) is de belangrijkste, deze vormt de verbinding tussen het hout en de lak. Zie de lakinstructies van de fabrikant; vaak moet de eerste laag worden verdund met een verdunner. Ook worden randvoorwaarden gegeven van temperatuur en luchtvoch-

1

Behandeld hout, slechte staat

2

Schuren

3

Stofvrij maken

4

Eerste laag

5

Tweede laag

6

Derde laag

Nét volledig mat Er zijn voorschriften voor de grofte van de korrel, meestal P220. Schuren tussen de laklagen is zo’n beetje het moeilijkste van de lakkunst. Te licht schuren geeft te

Schuren tussen de laklagen is ‘t moeilijkste van lakken weinig hechting en een bobbelig resultaat en met te veel schuren bouw je de vereiste laagdikte niet op: je schuurt te veel weg.

Schuur tussen de lagen het oppervlak nét volledig mat; een klein glimmend pikkeltje is niet erg, glimmende kwaststrepen wel.

Bij het opbouwen van laklagen (5), (6) en verder schuur je tussendoor met steeds fijner schuurpapier. Volg nauwkeurig de geadviseerde schuurstappen (vaak tot P400), voor een strak en glanzend eindresultaat. Hou minimaal het aantal geadviseerde laklagen aan, meer lagen is geen probleem. De diepglanzende lak heeft jaarlijks onderhoud nodig: licht terug schuren en een of twee nieuwe laklagen aanbrengen.

Schematisch overzicht van de opeenvolgende behandelingen bij blank lakwerk.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

133

)LaVLRHKYLZ 7VZ[HKYLZ ;LSLMVVU ;LSLMH_ , THPS 0U[LYUL[

)YLLKWHK /LLYLU]LLU 7VZ[I\Z (* /LLYLU]LLU

PUMV'R\PWLY]LYaLRLYPUNLU US ^^^ R\PWLY]LYaLRLYPUNLU US

=HHY VW aLRLY < R\U[ WHZ tJO[ aVYNLSVVZ ]HU \^ ZJOPW NLUPL[LU HSZ \ KHHY]VVY LLU NVLKL ]LYaLRLYPUN OLLM[ +VVY VUaL Y\PT QHHY LY]HYPUN PU OL[ ]LYaLRLYLU ]HU WSLaPLY]HHY[\PNLU aPQU ^PQ ZWLJPHSPZ[LU VW KP[ ]HRNLIPLK >PS[ \ LLU WHZZLUKL VMMLY[L& )LS VUZ VM ILaVLR VUaL ^LIZP[L ^^^ R\PWLY]LYaLRLYPUNLU US

www.nova-yachting.nl

www.kuster.nl

www.maril.nl

www.onj.nl

4HHY ^L KVLU TttY =LLS TLLY 6VR ]VVY \^ ยบRSHZZPLRL H\[Vยป L]LULLUZ LLU ZWLJPHSPZTL ]HU VUZ LU ]VVY HS \^ V]LYPNL ZJOHKL LU SL]LUZ]LYaLRLYPUNLU WLUZPVLULU MPUHUJPwSL WSHUUPUN LU QHJO[ O`WV[OLRLU ILU[ \ IPQ VUZ HHU OL[ Q\PZ[L HKYLZ 2\PWLY =LYaLRLYPUNLU! ]HU HSSL THYR[LU [O\PZ

deelnemer HISWA 2013 te Amsterdam

WASPIKKER KLIPPER AAK

PRIVATEER 46

inruil bespreekbaar

BJ: 2002 1 x 190 pk diesel 14.40 x 4.40 m € 215.000

BJ: 1903 1 x 127 pk diesel 21,22 x 4,96 m € 195.000

ASTOR 37

KENT 28 HT LAUNCH

inruil bespreekbaar

BJ: 2003 1 x Volvo Penta D2-55 8.45 x 3.23 m € 69.000

inruil bespreekbaar

BJ: 1996 2 x 355 pk diesel 12.05 x 4.01 m € 125.000

LINSSEN 425

VRIES LENTSCH KOTTER

inruil bespreekbaar

BJ: 1992 1 x 135 pk diesel 12.85 x 4.05 m € 159.000

BJ: 1999 1 x Volvo Penta 235 pk 13,35 x 4,42 m € 229.000

LINSSEN GS 470

GROMMER 800 DELUXE

inruil bespreekbaar

BJ: 2002 1 x Vetus 33 pk 8,05 x 2,96 m € 65.000

Kijk voor een virtuele 360° tour van onze schepen op:

www.kemperswatersport.nl

Nette en jonge schepen ter bemiddeling gevraagd

BJ: 2002 2 x Volvo Penta 145 pk 14.30 x 4.55 m € 405.000

Jachthaven en Makelaardij Kempers BV Kudelstaartseweg 226, Kudelstaart Tel 0297-385 385 kudelstaart@kemperswatersport.nl Kempers Princessepaviljoen BV Herenweg 100, Aalsmeer (bij Leimuiden) Tel 0172-50 30 00 aalsmeer@kemperswatersport.nl

Verwen uw schip met vakkundig onderhoud!

U vaart terwijl wij verkopen.

Dat is het verschil.

â&#x20AC;˘ airco en cv â&#x20AC;˘ teakdek â&#x20AC;˘ boegschroef â&#x20AC;˘ schilderwerk â&#x20AC;˘ complete reďŹ t

â&#x20AC;˘ generator â&#x20AC;˘ vuilwatertank â&#x20AC;˘ omvormer â&#x20AC;˘ ijzerwerk â&#x20AC;˘ motoren

(interieur, technisch, uiterlijk) bouwer van ET de MULTIVL

www.jachtwerfdoesburg.nl Doesburg 0313-472275

de Haer nautique is dĂŠ Elling specialist

telefon: +31 (0)38 420 23 75 www.dehaernautique.nl

Ons gehele actue le aanbod vindt u

www.sterkenburgy

op:

achting.nl

Vripack 2000 Bj. 2009 Prijs op aanvraag.

Zijlmans Eagle 1700 Elegance Bj. 2008 Vr.pr. â&#x201A;Ź 595.000,-

Vripack Survey 55 Bj. 2011 Vr.pr. â&#x201A;Ź 795.000,-

Bekebrede 1800 Bj. 2000 Vr.pr. â&#x201A;Ź 495.000,-

Valk Continental 1500 Bj. 2002 Vr.pr. â&#x201A;Ź 495.000,-

P. Beeldsnijder 55 Bj. 2001 Vr.pr. â&#x201A;Ź 595.000,-

3DFLĂ&#x20AC; F 3UHVWLJH Bj. 2008 Vr.pr. â&#x201A;Ź 985.000,-

Valk Continental 1500 Bj. 2001 Vr.pr. â&#x201A;Ź 359.000,-

Almtrawler 13.20 AD Bj. 2000 Vr.pr. â&#x201A;Ź 269.000,-

Vri-Jon Contessa 45 Bj. 2008 Vr.pr. â&#x201A;Ź 315.000,-

Gillissen Spitsgatkotter Bj. 1994 Vr.pr. â&#x201A;Ź 279.000,-

Thomasz 35 Bj. 2003 Vr.pr. â&#x201A;Ź 169.000,-

Pilot 44 Bj. 1996 Vr.pr. â&#x201A;Ź 167.500,-

Gillissen Stevenvlet 1200 Bj. 1996 Vr.pr. â&#x201A;Ź 139.000,-

3URĂ&#x20AC; FLDW 5HWUR Bj. 2005 Vr.pr. â&#x201A;Ź 185.000,-

67(5.(1%85* <$&+7,1* % 9 Â&#x2021; 1,(8:( -$&+7+$9(1 Â&#x2021; %$ '5,00(/(1 Â&#x2021; 7 Â&#x2021; ) Â&#x2021; LQIR#VWHUNHQEXUJ\DFKWLQJ QO Â&#x2021; ::: 67(5.(1%85*<$&+7,1* 1/

SLEEUWIJK YACHTING INTERNATIONAL YACHTBROKERS

Maxi 1060 Referentie Bouwjaar Afmetingen Locatie

Prijs

M1060-008 2010 10,55 x 3,25 x 1,87 m Scharendijke

€ 155.000,-

Linssen Grand Sturdy 500 Variotop Twin Referentie Bouwjaar Afmetingen Locatie

Prijs Neptunus 108 (2009)

€ 190.000,-

AC Yacht OK (2005)

Linssen Grand Sturdy 430 AC MKII Twin Referentie Bouwjaar Afmetingen Locatie

Prijs € 619.000,-

Continental 1900 (2005)

€ 395.000,-

€ 210.000,-

6OHHXZLMN <DFKWLQJ EY

V.d. Hoven 1600 (2009)

MS2047 1996 14,95 x 4,75 x 1,45 m Scharendijke

MS2518 2007 13,50 x 4,30 x 1,35 m Scharendijke

€ 475.000,-

€ 895.000,-

Meer dan 100 motorjachten in eigen verkoophaven Zeven dagen per week geopend Direct aan de A27 bij Gorinchem

Linssen Grand Sturdy 410 AC MKII Twin Referentie Bouwjaar Afmetingen Locatie

Prijs

MS2567 2008 12,55 x 4,20 x 1,24 m Scharendijke

€ 380.000,-

Linssen 41SL

Altena 120 family (2001)

€ 149.000,-

V.d. Hoven 1600 (2007)

€ 525.000,-

Referentie Bouwjaar Afmetingen Locatie

Prijs

MS2442 2004 12,55 x 4,20 x 1,24 m Scharendijke

€ 269.000,-

Linssen Grand Sturdy 29.9 AC

Linssen 38 SL (2005)

€ 315.000,-

SK Kotter (2003)

€ 165.000,-

Sleeuwijk Yachting Jachtmakelaars Hoekeinde 24 te Sleeuwijk tel: 00 31(0)183 30 45 11 info@sleeuwijkyachting.nl

WWW.SLEEUWIJKYACHTING.NL

Referentie Bouwjaar Afmetingen Locatie

Prijs

MS2689 2006 9,35 x 3,35 x 1,00 m Scharendijke

€ 159.000,-

Belangrijke, bijzondere of gewoon mooie ontwerpen uit de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Klassiekers in ‘plastiek’.

De nieuwkomers van toen zetten we hier nog eens in het zonnetje.

OP DE BREUKLIJN TUSSEN HOUT EN STAAL AAN DE ÉNE EN POLYESTER AAN DE ANDERE KANT WERD DE TRINTELLA GEBOUWD. ALLES DEED ANNE WEVER IN DEN BOSCH ERAAN OM ZIJN SUCCESBOOT MAAR NIET PLASTIC TE LATEN LIJKEN.

138

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

TEKST: JAN BRIEK, FOTO’S: BERTEL KOLTHOF

Trintella 1A

PLASTIEKER TEGEN WIL EN DANK 03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

139

V

rede en voorspoed. Het ging Nederland aan het begin van de jaren zestig letterlijk voor de wind. Hét luxeartikel in die tijd was een (zeil)jacht. Maar wel een luxeartikel dat voor steeds meer mensen bereikbaar werd.

Niemand speelde daar zo goed op in als E.G. (Ricus) van de Stadt, bootbouwer én natuurlijk jachtontwerper. Die niet alleen voor de eigen productie jachten ontwikkelde, maar ook voor talloze andere werven. Want een halve eeuw geleden had de jachtbouw te maken met een eigenaardig fenomeen. De productiecapaciteit groeide snel. Net als de vraag. Er was alleen één probleem: er waren eigenlijk te weinig boten óm te bouwen. Van de Stadt had dat haarfijn in de gaten. Zijn bedrijf werf én tekenkamer ineen - kon namelijk aan de lopende band nieuwe modellen ontwikkelen en tekenen. Voor eigen gebruik, maar zeker ook voor anderen. Waarvan de meeste over de grens trouwens, want vanwege z’n eigen werf werd Ricus in Nederland niet alleen als ontwerper, maar ook gewoon als concurrent gezien.

Maar weinig Nederlanders in de watersportbranche konden daar destijds overheen stappen. Wie dat wél kon was Anne Wever. Geboren Fries, maar destijds havenmeester en werfeigenaar in Den Bosch. Die onderkende de kwaliteiten van Van de Stadt als tekenaar en maakte graag van z’n diensten gebruik. Dat deze ook z’n eigen jachten aan de man probeerde te brengen, kon Wever niet zoveel schelen.

Wever bracht namelijk een scheepje op de markt dat in bijna alles heel atypisch was voor het werk van Van de Stadt in die tijd: de Trintella. Een naam die, zeker binnen Europa, uit zou groeien tot een gróte naam. De Trintella I A is een van de jachten die daarvan aan de basis staan.

Anne Wever zag Van de Stadt als tekenaar, niet als concurrent

Rare schepen Wie zich verdiept in de geschiedenis van Trintella, kan zich niet aan de indruk onttrekken dat het eigenlijk maar rare schepen zijn. En voordat nu bij alle liefhebbers stoom uit de oren komt, direct een verklaring. De voorloper van de Trintella was namelijk de Trintel – een jacht van stáál nota bene. Waarschijnlijk destijds getekend door René Rikkers, maar dat is niet meer met zekerheid te achterhalen.

Dat stalen jacht stond dan weer model voor een polyester versie, de Trintella I, die door Dick Zaal op papier werd

140

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

Maar ruim 2,50 meter breed: de lijnen van de Trintella I A zijn die van een echte klassieker. En zo vaart hij ook. Volgens Peter van der Waa mankeert er maar één ding aan z’n Trintella I A: “Achteruit manoeuvreren op de motor is een ramp”.

Trintella 1 A: een “polyester-boot-tegen-wil-en-dank”. Dus wel een plastic romp maar verder zoveel mogelijk hout, zoals hier in de opbouw met brugdek en verstelbare overloop.

Zwartwit foto linksboven: Proefvaart met de boot in dit verhaal. Aan het roer Tjipke Wever, de vader van Anne. Trintella bouwde later ook de II, II A, III A, IV en V. In de jaren ’80 werd de werf afgeslankt en ging men zich richten op grotere, semicustom built jachten. In de jaren ’90 werd de werf verkocht.

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

141

Een interieur zoals dat destijds gebruikelijk was. Met twee langsbanken en de kombuis aan bakboord naast de kajuitingang. Voorin een tweepersoonshut en in de doorgang daarheen de toiletruimte.

Niet alleen buitenom, ook het binnenwerk wordt minutieus bijgehouden. De Tellina, bouwjaar 1966, verkeert dan ook in nieuwstaat.

Alleen van buiten polyester, binnen is het hout wat de klok slaat.

142

ANWBWATERSPORT.NL

03 â&#x20AC;˘ 2013

Bouwjaar 1966, maar alsnog verkeert de boot in nieuwstaat

Robbert Das maakte in de jaren zestig een opengewerkte tekening van de Trintella I A. Speciaal voor dit artikel blies hij die oude illustratie nieuw leven in.

gezet. Maar dat polyester schip moest er eigenlijk uitzien alsof het van hout was gebouwd. Hinken op diverse gedachten? Dat zal dan wel, maar de Trintella I en I A (waarover zo meer) zouden uitgroeien tot succesvolle modellen.

In opdracht van Anne Wever converteerde Van de Stadt de stalen Trintel in het begin van de jaren zestig tot de polyester Trintella I. Net als de Trintel een S-spant met een platgat en aangehangen roer, maar wel met een andere karakteristiek dan de Trintel. Polyester is namelijk geen staal, dus ten opzichte van de Trintel werd het nieuwe ontwerp wat breder, kreeg meer zeil en een wat minder diepe, maar vollere spantvorm. De waterverplaatsing werd wat minder, het ballastaandeel wat groter en het eindresultaat was tenslotte een sneller schip. Nou ja, ‘snel’, naar de begrippen van toen dan toch. De Trintella I kreeg een vervolg in de Trintella I A. Dertig centimeter langer en dat lengteverschil zit hem in de overhangende spiegel.

Geen ontwerptechnisch kunststukje: de lijnen werden eenvoudig doorgestrookt (door destijds Koos de Ridder).

In plaats van een aangehangen roer kon er nu een doorgestoken roer worden toegepast. Een trucje dat overigens ook op andere Trintella-modellen werd doorgevoerd.

‘t resultaat was een ‘snel’ schip.

Nou ja, voor die tijd dan toch

ontwerpen die uit de Van de Stadt-studio kwamen.

Toen de verkopen naar Amerika terugliepen, deed Wever het verzoek aan Van de Stadt om een eigen model voor de binnenlandse markt. In eerste instantie werd dat de stalen ‘Trintel-serie’, een I, een I A en de II en II A. Wever besteedde de bouw van de stalen rompen uit aan Dekker in Amsterdam en verzorgde de afwerking op zijn eigen werf in Den Bosch. Die Trintels stonden, zoals we al eerder zagen, model voor de polyester ‘afgeleide’ Trintella I en later I A. De bouw van de rompen van die schepen werd uitbesteed aan het Britse Tyler Mouldings, maar ze werden ook gebouwd door Polyboot in Amsterdam. Ondanks - of misschien toch wel dankzij? - hun houten opbouw werden die laatste twee modellen een groot succes. De prijs bedroeg destijds ongeveer 35.000 gulden. In totaal werden er ongeveer 260 Trintella’s I en I A gebouwd.

Door een ringetje De Viking Zijn naam viel al even: Anne Wever. Want wie Trintella zegt, zegt Wever. Zoon van een Friese binnenvaartschipper, die dat binnenvaartschip verruilde om schipper te worden op destijds het grootste Nederlandse jacht, de Iduna in Warmond. Anne trad in de voetsporen van zijn vader en schopte het via havenknecht en jachtschipper tot havenmeester in Den Bosch, waar hij van de gemeente de mogelijkheid kreeg een ieuwe jachthaven te ontwikkelen in zandput De Viking. En het werd méér dan een haven.

Anne Wever startte er in 1952 z’n eigen jachtwerf waar hij (kleine) zeiljachten verkocht en kano’s bouwde.

Het eerste contact tussen Anne Wever en Ricus van de Stadt kwam tot stand via een van Van de Stadts dochters, die ook in Den Bosch woonde. In opdracht van Van de Stadt bouwde Wever twee series Lightnings - een ontwerp van Ricus bedoeld voor export naar de Verenigde Staten. Dat smaakte naar meer en al gauw volgden Juno’s, Pluizen, de Delta en de Junior Holiday. Stuk voor stuk

Peter van der Waa uit Goirle is een ware Trintella-adept.

Z’n Trintella I A Tellina, die in Noordschans een ligplaats heeft, ziet eruit om door een ringetje te halen. Bouwjaar 1966 maar in nieuwstaat. ’t Is Peters eerste eigen boot en hij kocht hem – met complete inventaris - van de tweede eigenaar bij wie de boot meer dan dertig jaar in de familie was geweest. Natuurlijk is dat goed voor de algemene staat van een boot, maar Peter steekt er ook heel wat vrije uurtjes in. “Er is altijd heel goed voor de boot gezorgd”, zegt hij. “Ik hou nauwgezet het klein onderhoud bij - toch wel een paar honderd uur per jaar - maar ben niet iemand die er een nieuwe kajuit op timmert.” Nou hoeft dat gelukkig ook niet. Het oude teakdek is al eens vernieuwd, evenals een deel van de kuiprand (een bekende zwakke plek bij dit model, net als de aansluiting van de kuiprand op de opbouw). Nog zo’n bekend ‘gebrek’, de mastondersteuning, is ook al eens onder handen genomen. Peter heeft alleen een nieuwe motor laten inbouwen, een Volvo driecilinder in plaats van de kolossale MD 2 die erin stond. Peters

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

143

De Trintella vaart als een klassieke S-spant: niet per se heel snel maar wel comfortabel en stabiel, ook onder hellng.

Daardoor een ideaal schip voor groot water en lange afstanden.

Het originele bouwplaatje in Peter van der Waa’s Tellina. De Trintella I A werd overigens ook geleverd om zelf af te bouwen.

Peter kocht de Tellina in ‘nieuwstaat’ van de tweede eigenaar.

Trintella I A Lengte over alles Lengte waterlijn Breedte Diepgang Gewicht Grootzeil Genua Spinnaker Standaard

Bouwmateriaal Prijs in 1965 Ontwerp

144

ANWBWATERSPORT.NL

03 • 2013

8,80 m 6,50 m 2,52 m 1,31 m 3,8 ton, waarvan 1,75 ton ballast 19,7 m2 23,20 m2 60 m2 motor Albin benzinemotor 021, 10 pk; Sabb diesel, 10 pk tegen meerprijs Romp, dek, kuip en roer in polyester, opbouw in mahonie ongeveer 35.000 gulden Van de Stadt, ontwerpnummer 142

vaargebied is de Zeeuwse Delta, maar er zijn “voorzichtige ambities” om wat verder weg te gaan. Maar voorlopig is hij nauw betrokken bij de totstandkoming van het Trintella Jubileumboek. Volgend jaar bestaat de naam Trintella namelijk een halve eeuw en dat moet gevierd worden.

Tegen wil en dank Het is grappig dat juist de klassieke uitstraling van deze ‘Polyester-boot-tegen-wil-en-dank’ lijkt te hebben bijgedragen aan zijn succes. In een test in het Duitse Yacht wordt bijna blijmoedig gerefereerd aan het gevoel “dat men zich op een conventioneel houten jacht bevindt.

De bemanning heeft nimmer het idee met een polyester schip te varen, zonder nochtans de voordelen daarvan te hoeven missen. Het fraaie houtwerk en de mooie klassieke lijnen met uitgebalanceerde geproportioneerde zeeg, overhangen en spiegel, maken het tot een der mooiste dat men als standaard schip kopen kan.”

De Duitse collega’s zijn bovendien zeer te spreken over de vaareigenschappen van de Trintella I A, die - zoals dat toen min of meer hoorde - ook nog eens werd verkocht inclusief “zes kop en schotels, bekers, diepe en platte borden en eierdopjes”.

In reclame-uitingen van die tijd wordt zelfs nóg meer geprobeerd het ‘polyester karakter’ van de Trintella I A naar de achtergrond te dringen.

Als het woord polyester al wordt genoemd, wordt daar heel snel aan toegevoegd dat “het hout velen die nog niet aan dit moderne materiaal polyester gewend zijn, zal verzoenen. Het jacht geeft op het eerste gezicht zelfs niet de indruk van plastic te zijn en zal zeker ook daardoor voor menige zeiler een grote aantrekkelijkheid hebben”.

Maar de grootste grap achter de Trintella I A is misschien nog wel de anekdote hoe Ricus van de Stadt daar zélf tegenover stond. Die vond Anne Wevers wens voor een houten opbouw om er zo een écht schip van te maken in één woord “belachelijk”. Of het waar is? ’t Zou in elk geval voor de hand hebben gelegen om juist de - arbeidsintensieve en dus dure - opbouw in polyester uit te voeren. Maar zoveel doet het er ook niet meer toe. De grote populariteit van de Trintella’s, waarvan nog altijd honderden exemplaren rondvaren, bewijst het gelijk van zowel Anne Wever als Ricus van de Stadt.

Het is “een der mooiste dat men als standaard schip kopen kan”

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

145

EXCLUSIEVE AANBIEDING

UNIEK: 24 maanden 50% korting met de Galaxy S Advance

VAN €40,- VOOR

€20,p/mnd

Korting op telefoon Korting op maandtarief

UW VOORDEEL

Galaxy S Advance

€280,€480,-

€760,-

Vodafone Voordeel Web Minuten + SMS + Internet

Van (p/mnd)

Voor (p/mnd)

Toestelprijs

Totaal voordeel

4-inch Super AMOLED touchscreen

180 + 120 + 300 MB

€40,-

€20,-

€39,-

€760,-

5 megapixel camera met een 720p HD-video

240 + 180 + 400 MB

€45,-

€22,50

€19,-

€840,-

1Ghz Duocore processor

360 + 240 + 400 MB

€55,-

€27,50

GRATIS

€979,-

Android 2.3 toestel

Snel bestellen op: www.vodafone.nl/waterkampioen

of bel: 0900-0603 (€0,45 per gesprek) Kijk op www.vodafone.nl/waterkampioen voor meer Vodafone aanbiedingen met 24 maanden 50% korting.

Abonnementen al vanaf €7,50 en altijd in combinatie met een toestel.

Abonnementen hebben een contractduur van 24 maanden. De aansluitkosten bedragen €30,- Zolang de voorraad strekt. Alleen online verkrijgbaar. Type-, druk- of zetfouten voorbehouden.

DEVROUWVAN Elk nummer: zomaar een vrouw over haar leven aan boord

eens “Nu moet ik op en” ook kunnen var

“Arie en ik varen al 30 jaar samen. Al die tijd dezelfde motorboot, al die tijd dezelfde tochtjes, al die tijd dezelfde rolverdeling. Hij aan het roer, ik in de weer met koffie, stootwillen en landvastjes. Lekker stereotype ja, maar dat kan ons niks schelen. Tenminste, ik dácht dat het ons niks kon schelen. Want opeens is Arie van mening dat ik ook moet kunnen varen. ‘Want’, zegt hij, ‘als ik overboord val, moet jij mij kunnen redden.’ Waarschijnlijk is hij opgestookt door onze dochter, die zich altijd loopt op te winden over mijn ongeëmancipeerdheid. Maar die heeft makkelijk praten, want die is lesbisch en in haar relatie ‘het mannetje’, al wordt ze woest als ik dat zo noem.

Vorige week was het zover. We naderden een sluis en ik stond al half in het gangboord om de stootwillen te doen, toen Arie zei: ‘Nu jij, schat. Vaar jij de sluis in, dan doe ik de touwtjes.’

Dus ik aan het roer, want ik wist dat tegenstribbelen geen zin had en bovendien had ik mijn tactiek al bepaald. Als hij zo nodig van rol wilde wisselen, dan zóuden we ook van rol wisselen, maar dan ook helemaal. Ik zei: ‘Oké, hang de willen maar aan stuurboord.’ En toen hij ze net allemaal had hangen: ‘Nee, doe

maar bakboord.’ En bij het binnenvaren van de sluis: ‘We nemen toch stuurboord.’

Het afmeren werd ook een feest. Ik kwam verre van subtiel op de sluismuur af en begon heel hard en boos ‘Afhouden, afhouden’ te roepen. En toen we vervolgens met een flinke klap tegen de muur botsten, gooide ik er een knetterende vloek achteraan en beet hem toe: ‘Let dan ook op, ik zei toch afhouden? Kijk nou toch, mijn mooie schilderwerk!’

Vervolgens moest Arie de landvast om een bolder gooien en na tien keer was hem dat nog steeds niet gelukt. Ik stampte de stuurhut uit, griste het touw uit zijn handen en hup, gooide het in één worp om die bolder. (Enorme mazzel.)

‘Kan je nou niks?’, snauwde ik naar mijn man, die er ronduit lullig bijstond. ‘Ga jij maar koffie zetten, ik regel het hier wel.’

Ik had bijna medelijden met hem.

Na het schutten kroop Arie zwijgend achter het roer en haalde ik neuriënd de stootwillen naar binnen. Daarna ging ik koffiezetten, want zelfs dat was hem niet gelukt.”

Margriet

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

147

Henk Romijn jachtschilders Schilderwerk Spuitwerk straalwerk

Alles op één locatie Bereikbaar via internatio na erkend G l elshield ce weg en water nter

10 jaar 100% garantie tegen corrosie en onthechting van het verfsysteem.

Hooge Waard 225 (Loods 14), 2396 AS Koudekerk a/d Rijn tel.: 06-53351951 e-mail: he.romijn@planet.nl www.henkromijnjachtschilders.nl

W. Drinkwaard B.V.

www.zeilkleding.nl

JACHT- EN SCHEEPSBETIMMERINGEN Nijverheidsstraat 24, 3371 XE, Hardinxveld-Giessendam Telefoon 0184-614979, Fax 0184-611153

alle zeilkleding 20% korting en gratis verzenden - 5 t/m 15 maart Boot bouwen?

Teakdek?

Kijk voor ontwerp of snijpakket op: www.arendlambrechtsen.nl of bel 0515-411244

Dörr Jachtbetimmering tel. +31 514 56 34 70

d

K. Kooistra Jachtschildersbedrijf s specialist in 2 componenten verfsysteem s stralen, plamuren, spuitwerk, schilderen s renovatie en onderhoud Akkrum - 0566 65 0692

www.eilandvanmaurik.nl of 0344-691502

www.kooistrajachtschildersbedrijf.nl

Technische watersport winkel Zaandam Gemakkelijk online bestellen op:

WWW.VETUSMOTOR.NL

NOORD-HOLLAND 9$/.9/(7 2.

NANNI SCHEEPSDIESELMOTOREN

SPECIALE VOORJAARSACTIE

0348-551644 www.nannidiesel.eu

Bedrijvenpark ‘t Ges Zwolsmanweg 14 8606 KC Sneek Tel.: 0515-431920

s Laadregelaars s Windgeneratoren

www.aquasolar.nl

Mooie ligplaatsen vrij! het Gel der s Riv iere nge bie

panelen

s Omvormers s Koelkasten s Accu’s

Fax: 0515-431322 E-mail: info@aquasolar.nl

www.dorr.nl

Full -ser vice jach tha ven in

s Zon/daglicht

KIWI propellers voor minimale weerstand tijdens het zeilen www.kiwiprops.nl email: info@kiwiprops.nl of bel: 06-55888636

WWW.KUPERUSWATERSPORT.NL s 0!33!.4%. (!6%. ,)'0,!!43%. %. 7).4%234!,,).' s /NDERHOUD EN REPARATIE REl T VAN ALLE TYPEN SCHEPEN EN MOTOREN s $EALER 9AMAHA EN ,ODESTAR OPBLAASBOTEN RIBS s 6OOR ONZE WATERSPORTWINKEL KIJK OP WWW NOARDERWIND NL Doltewal 32, 8711 BA WORKUM, Tel.: 0515-541728, info@kuperuswatersport.nl

Heijsman Scheepsbouw & Reparatie

Naast deze ontwerpen bouwen wij ieder gewenst model in rond- of knikspant. Onder andere Trawlers, Kotters, Zeilschepen en Vletten.

Kooijweg 12a | 8715 EP Stavoren Tel. + 31(0)514-682184 Int: www.heijsman.nl

Prijs vanaf F 22.500

Vaarimpressie Waterkampioen, zie onze website Binnenkort ook in 15,25 mtr uitvoering.

Kuperus sloep 660 - 6,59x2,15x0,60

K-1150 Offshore - 12,55x3,95x0,85

CHARTERS

ZEIL + TUIG

Jachtcharter Vissers Cuijk De kracht in zeilen!

UW ZEILMAKER VOOR DE PARTICULIERE EN ZAKELIJKE MARKT

Tel 0485-320168 Fax 0485-318618 http://www.jachtchartervissers.nl

WWW.MARITIEMSAILS.NL

U zult wel de laatste zijn die wij moeten overtuigen van het belang van een goede tuigage. Maar onder de betere is er altijd één de beste.

Wij zijn doorgewinterde zeilers die zich volledig op tuigages gestort hebben. Zelf vallen, schoten en verstaging maken, complete tuigages leveren inclusief masten, zeilen en dek layout.

Omdat wij niet tevreden zijn met wat er is.

Ontdek zelf hoe het werkelijk beter kan.

Bel ons.

Koopmansgracht 14 8606 AA Sneek Tel.: 0515 - 433 666 www.mastenenzo.nl

w w w. va n v l i e t z e i l e n . n l WWW.NEUTMAST.NL

Technische watersport winkel Zaandam

schip k l e r o o v t Een mas t of standaard. op maa

TEL: 075 617 45 35 KLAAS-MULDER.NL Cruising en Race zeilen onderhoud en reparatie!

EXPERT IN MASTEN OP MAAT

NEUTMAST B.V.

Zeilmakerij J. de Jong & zn. VOF

Koop uw nieuwe auto via de ANWB Autokoopservice.

Gemakkelijk online met extra voordeel.

Sportweg 9, 4471 RP Wolphaartsdijk Tel. 0113-586003 - Fax 0113-586004

Westhavendijk 38 Tel: 0187 486863 3241 LP Middelharnis www.neutmast.nl

JACHTZEILEN

ANWBautokoopservice.nl

www.dejongsails.nl

KLASSIEK

WWW.UK.DEVRIESSAILS.NL

0515-231738

INFO@UK-DEVRIESSAILS.NL

CANVAS

GEEN WATERSPORTER KAN ZONDER! Compleet herzien en geactualiseerd

WATERALMANAKKEN 1 & 2 2013 ZIJN UIT! Verkrijgbaar via de ANWB en de watersportwinkels

VOOR DE WATERSPORTER DIE MÉÉR WIL!

ALLES VOOR DE WATERSPORTER WATERALMANAKKEN

WATERSPORT-ADVIESLIJN

WATERSPORT CURSUSMATERIAAL

WATERKAARTEN

WATERKAMPIOEN 2EHANDS

• Wateralmanak 1:

• Aan- en verkoop, accessoi-

• Klein Vaarbewijs I en II

• Betrouwbare cartografische

• (Ver)koop uw boot via

Regelgeving

res, milieu & regelgeving,

(incl. examentraining

(verplicht aan boord)

tests & techniek

cd-rom)

• Wateralmanak 2:

• Bel 088-269 50 20

Informatie jachthavens,

• Radarsimulator (cd-rom) • DSC-Marifoonsimulator

bedieningstijden bruggen

KEURINGEN, TAXATIE, EXPERTISE

en sluizen

• www.garantex.nl

(cd-rom)

almanak 2)

• Voor elke boot een

• werk aan de boot? Plaats je

• Handboek Zeiltrimmen

vakman-aan-boord

iPhone en iPad (inclusief alle informatie uit Water-

• Handboek Motorboot varen

• anwb.nl/verzekeringen

watervast papier • Digitale waterkaarten op

• Handboek Manoeuvreren

VAKMAN AAN BOORD klus op anwbwatersport.nl/

• Alle waterkaarten op

• Handboek Marifonie

BOOTVERZEKERING uitstekende verzekering

en nautische informatie

ZOEK EEN VASTE LIGPLAATS • alle Nederlandse jachthavens met voorzieningen

Waterkampioen 2eHANDS of via www.anwbwatersport.nl

SCHEEPSRAMEN

w u n i k j i k r Elke doo is doordacht. schip

Spetterende actie!!

Maak kennis met Delta Marina! Uw volgende Thuishaven?

Gratis overnachten tijdens kennismakingsweekenden

19/4’13 – 21/4’13 en 24/5’13 – 26/5’13

Meer info: www.deltamarina.nl

Full-service jachthaven aan het Veerse Meer in Zeeland Gratis wifi!

n hte en ac eekend n r w ve kings

s o sma atkienning r G s n

e Tijd

HORA BV

HAMERSVELDSEWEG 137 3822 GN LEUSDEN TEL 033-4941295

WWW.HORA.NL

IC-M400BB black-box marifoon s Black-box model, bediening met HM-195B; s Voorzien van DSC klasse D; s Nieuwste generatie MMI (intuïtieve bediening) menu; s Integratie met de IC-M500TR AIS transponder; s Voorzien van een actieve digitale geluidsonderdrukking zowel bij zenden als ontvangen; s Waterdicht volgens IPX7 (1 meter voor 30 minuten); s Marine Comander ready.

Houtbouw Reparatie Onderhoud Refit Materiaal Kunststof Kolibri 560

Stand 01.125H

Dagzeiler Paviljoen / Hiswa Theater

www.kolibri-jachtbouw.nl | Dr. v. Noortstraat 117a | 2266 GV Stompwijk | Telefoon (071) 580 15 02

w w w. a m c o m . n l

Luzernestraat 24 2153 GN Nieuw Vennep tel. 0252-629 370 fax. 0252-629 371 info@amcom.nl

ADVERTEERDERSINDEX AANBOD MOTOR-EN ZEIL-JACHTEN/GEBRUIKT Haer Nautique ..................................................136 Jonkers Yachts .................................................. 137 Kempers Watersport ....................................... 135 Sleeuwijk .......................................................... 137 Sterkenburg......................................................136 KAJUITBOTEN (MOTOR- EN ZEIL) Admiral Boats.................................................... 93 Aquanaut ........................................................... 92 Beute Scandinavian .......................................... 92 Bruijs Jachtbouw ..............................................66 Conavroegh ........................................................75 Crown Yachts .....................................................98 De Volharding Zwammerdam ......................... 92 Flevo Jachtbouw ..............................................149 Gebr. De Kloet ................................................... 79 Geertsma ........................................................... 92 Grevelingen/Najad.............................................75 Hanse/West Yachting ......................................... 4 Heeg, Jachtwerf .................................................91 Heijsman Scheepsbouw ..................................149 Hellemans Watersport .....................................90 Jetten Yachting ................................................107 Kolibri................................................................152 Kuperus.............................................................149 Linssen Yachts ...................................................99 North Line ..........................................................68

Pollard Jachtbouw ............................................90 Rego ....................................................................32 SkipsYachting .....................................................77 Vink Jachtservice ..............................................66 Winner ...............................................................98 OPEN BOTEN (MOTOR, ZEIL- EN ROEI) Bellus Boats .......................................................98 De Sluis .............................................................148 Holland Sport Boat Centre.................................74 Piersma..............................................................90 Plevier .................................................................75 B.B.M./INBOUWMOTOREN/MOTORACCESSOIRES Allpa ..................................................................... 2 ASA ..................................................................... 93 Clouds Nanni ....................................................148 Dintra ................................................................. 79 Drinkwaard Motoren ..........................................74 KIWI Propellers.................................................148 Klaas Mulder.....................................................148 Mercury ................................................................ 9 vd Veer en Brinks .............................................149 ELECTRISCHE/ELECTRONISCHE/ NAUTISCHE APPARATUUR Amcom .............................................................152 Dometic .............................................................60

Garmin ................................................................21 Holland Nautic..................................................156 Raymarine ........................................................... 3 Yachtcontroller .................................................. 92 ZEILEN EN TUIGAGE De Jong .............................................................150 De Vries Sails/UK..............................................150 Hans Jansen .....................................................109 Maritiem Sails...................................................150 Masten en Zo ....................................................150 Scaldis ...............................................................150 Van Vliet Zeilen ................................................150 JACHTSERVICE/ONDERHOUD EN REPARATIE AkzoNobel .................................................... 41, 61 AkzoNobel ........................................................109 Boero................................................................. 123 Bootverf.nl ........................................................149 Breukelen ..........................................................90 De Gouw ............................................................90 De IJssel ............................................................125 Doesburg ..........................................................136 Epifanes ...................................................... 33, 132 Henk Romijn.....................................................148 Kooij Ship Operations .......................................90 Kooistra.............................................................148 Mulder Yachtservice.........................................149

Owachem..........................................................109 Poly Service .......................................................66 Rest Nautic ........................................................ 92 Sika......................................................................32 Voland/Stoppani ...............................................90 JACHT- EN SCHEEPSBETIMMERING Dorr ...................................................................148 Stazo Marinedeck 2000 ...................................134 Tekdek...............................................................148 Vyva Vinyl ..........................................................66 W. Drinkwaard .................................................148 BANKEN/FINANCIERINGEN/VERZEKERINGEN ANWB Verzekeringen ......................................155 Kuiper Verzekeringen ......................................134 CHARTERS Tui Marine .......................................................... 43 Varskip ..............................................................150 Vissers ...............................................................150 ACCESSOIRES Aqua Seven .......................................................68 Aqua Solar Zonpanelen ...................................148 De Hoeve .......................................................... 123 De Wit ................................................................ 54 Hora Scheepsramen ........................................152

Klaas Mulder.....................................................150 Kok Bootshopping ............................................ 39 Nordic Marine .................................................... 68 Rhigo Scheepsramen.......................................109 Steiner verrekijkers..........................................125 Vrolijk Watersport..............................................32 WIC ......................................................................91 DIVERSEN De Sethe onroerend goed ................................ 98 Delta Marina Jachthaven .................................152 Hamilton Horloges............................................99 Herman Lieven .................................................148 Holland Warmte...............................................107 IVA opleidingen.................................................90 Jachthaven Eiland v Maurik ............................148 Lambrechtsen ..................................................148 Lauwersmeer Jachthaven ...............................136 Liquid Storage Tanks........................................149 Neptune Slaapcomfort ..................................... 79 On Deck/Imhoff................................................... 8 On Deck/Plastimo Reddingsvlotten .................23 Rijkswaterstaat/Bekendmaking .......................77 Van Claes boottrailers......................................107 Vodafone ..........................................................146 Watershop.nl ..................................................... 55

De ‘virtual regatta’-man

Het is superpopulair: vanachter je pc meestrijden in de VOR of Vendée Globe.

Marijn Harinck bedacht het

Götakanaal

Dwars door Zweden in 58 trappen

Alles om je laptop of tablet aan boord te gebruiken én te beschermen

VOLGENDE MAAND IN DE WATERKAMPIOEN Steeler 43 Een knap stukje

staal uit Overijssel

Artikelen onder voorbehoud

ABONNEESERVICE

Abonnementen De Waterkampioen verschijnt 12 maal per jaar. Een jaarabonnement kost per jaar € 77,50 voor ANWB-leden en € 87,50 voor nietleden. Portokosten voor abonnees in het buitenland: België € 9, rest van Europa € 11.

Alle overige landen € 13. Proef- en cadeau- abonnementen worden automatisch beëindigd na verzending van het laatste nummer. Aanmelden kan via het ANWB Contact Center 088-269 22 22 of via www.anwbwatersport.nl/abonnement-waterkampioen. Een jaarabonnement is tot wederopzegging en kan op elk moment opgezegd worden met een opzegtermijn van een maand. Bel ANWB Contact Center 088-269 22 22, schriftelijk via Postbus 93200, 2509 BA Den Haag of via www.anwb.nl/ contact. Voor de abonnementsvoorwaarden, zie www.anwbwatersport.nl/waterkampioen/service.

Informatie Voor adreswijzigingen, vragen over betalingen, bezorging en bestellen (niet kosteloos) van reeds verschenen nummers en artikelen, kunt u contact opnemen met ANWB Contact Center: 088-269 22 22. Dit is bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 8.30-18.00 uur en op zaterdag van 10.00-16.00 uur.

ANWB-hoofdkantoor Wassenaarseweg 220, 2596 EC Den Haag, Algemeen telefoonnummer: 088-269 29 99 Algemeen faxnummer: 088-269 69 69 Wegenwacht telefoon: 088-269 28 88 Overige nummers: kijk op www.anwb.nl

Copyright ANWB Media is aangesloten bij de Stichting Reprorecht. Het overnemen van welk deel ook van de inhoud van dit blad is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever en de redactie.

Wet bescherming persoonsgegevens ANWB B.V., uitgever van Waterkampioen, legt van haar abonnees/klanten in het kader van haar dienstverlening gegevens vast. Deze gegevens worden gebruikt ter uitvoering van de overeenkomst en om abonnees/klanten te informeren over relevante producten en diensten van ANWB B.V. en van haar onderdelen. Als u op deze informatie geen prijs stelt, dan kunt u dit schriftelijk doorgeven aan ANWB, t.a.v. afdeling Marketing Communicatie, o.v.v.

WBP, Postbus 93200, 2509 BA Den Haag.

Disclaimer De redactie verricht haar taak op basis van een redactiestatuut. Alleen indien zulks uitdrukkelijk staat vermeld, geven artikelen - of passages in artikelen - de mening en/of het inzicht van de ANWB weer. Aan adviezen en dergelijke, al dan niet gepubliceerd, wordt de grootst mogelijke zorg besteed, doch de ervaring heeft geleerd dat desondanks fouten niet geheel te voorkomen zijn. Daarom kan generlei verantwoordelijkheid worden aanvaard van eventuele onvoorziene gevolgen. ISSN 0043-1451

03 • 2013

ANWBWATERSPORT.NL

153

Ankertjes

Wilt u iets kopen of verkopen? Iets huren of verhuren? Een “ankertje” in het meest gelezen watersporttijdschrift van Nederland kan u daarbij helpen. U kunt uw ankertje online opgeven en afrekenen.

UW ADVERTENTIE MEER DAN 130.000 KEER BEKEKEN! Motorboot, tuigage of ligplaats. Wat uw aanbieding ook is: 139.000 lezers vinden ‘m hier. U boekt uw rubrieksadvertentie gemakkelijk online. Kwestie van tekst invoeren en betalen via Ideal, Paypal of Creditcard.

Meer weten of direct boeken? Ga dan naar www.anwb-media.nl/rubrieksadvertenties

LIGPLAATSEN / STALLING

ONROEREND GOED

Jachtcentum Dintelmond

Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu

het meest complete watersportcentrum van Brabant en Zeeland waar u filevrij heen kunt rijden. ca 65.000 m2 watersportplezier.

Ligplaatsen, winterstalling, zowel buiten als binnen in vorstvrije hallen,restaurant,watersportwinkel bedrijven voor onderhoud en refit.

Tel. 0167-522894 www.dintelmond.nl

Dagje weg?

De leukste uitjes vindt u op www.anwb.nl/vrijetijd

TE HUUR AANGEBODEN Loosdrechtse Plassen Lux Chalet, rondom water incl. motorboot 06-46406004 platbodemhuren,www.zeeschouwen.nl

Bekendmaking Scheepvaartverkeerswet (Binnenvaartpolitiereglement)

Besluit inzake het plaatsen van scheepvaarttekens

Dijkgravenlaan 51 te Leiderdorp Schitterend appartement met balkon op het zuiden en parkeerplaats.

Gelegen aan de Oude Rijn en nabij jachthaven en diverse vaarroutes.

Aanmeren en overnachten voor het appartement is mogelijk.

Vraagprijs € 298.000,- k.k.

De Laat Fides makelaardij 071-5168080 info@delaatfides.nl

Vakantie zoeken?

Vind inspiratie op www.reizen.nl

Vakantie in Friesland? www.vakantiehuizenaanwater.nl www.ownship.nl Sinds 1993.

Meer dan 100 zeil- en motorjachten en platbodems in Nederland.

Zeiljachten in België en Griekenland.

Motorjachten in Tsjechië.

Tel: 073-6570607 F: 073-6563517 ownship@ownship.nl

DIVERSEN Laptop- of PC-Navigatie: Honderden Euro’s besparen? www.b-bit.nl/navigatie.htm of: tel.: 0320-261501 / info@b-bit.nl

Own Ship zorgt voor

www.sneekermeervakantievilla.nl Overdag de Friese meren, ’s avonds uw luxe 8-pers. villa De Potten 93

betrouwbare verhuur van uw werfgebouwde jacht. Meer info: www.ownship.nl of 073-6570607.

Zeilen in Turkije !

Scheepstimmerwerk Zeeland

Bareboat Beneteau 343, Fethiye www.sailingyacht-turkey.com max. 5 pers. va € 795.- p/week !!!

Reparatie, Renovatie, werk in Teak 0653347421 arjenwaaijenberg.nl

Zeiljachtspecialist.nl

Motorboot Marex 32 friendship info@joopbakker.nl

Flottielje en bareboat, Kroatië, Griekenland, Turkije. 043 609 05 77

TE KOOP AANGEBODEN Specialist in Ballastlood Blokken - Hagel - Maatwerk www.helvertmetals.com Tel.: 010 - 415 18 66

Vakantie boeken?

Vind scherpe aanbiedingen op www.anwb.nl/vakantie

Te koop gevraagd,

Uw Daf met pensioen? Weichai Deutz erin doen! bij ABATO motoren bent u aan het goede adres v/h vervangen van uw motor. ABATO levert scheepsmotoren van 28 tot 400 PK. www.abato.nl Tel: 0416-362137

De Minister van Infrastructuur en Milieu maakt, gelet op het bepaalde in de Algemene wet bestuursrecht, het volgende bekend.

Aan de zuidwestzijde van de Zuid-Willemsvaart in km 105,200 en in km 105,880 in de gemeente Veghel worden de navolgende scheepvaarttekens, conform bijlage 7 van het BPR geplaatst: - model E.5 (toestemming ligplaats te nemen, ankeren en meren, aan de zijde van de vaarweg waar het bord is geplaatst), met aan dat bord bevestigd: - model F.2a (borden naast het hoofdteken, aangevende de richting van het vaarweggedeelte waarop het hoofdteken betrekking heeft) en - een onderbord met de tekst: ‘laden/lossen enkel ten behoeve van Inland Terminal Veghel’.

Het verkeersbesluit van 29 november 2010, kenmerk RWS/DNB-2010/7990, wordt ingetrokken wegens het wijzigen van de borden, te weten: bord E.5.3 wordt vervangen door bord E.5, alsmede het onderbord.

Ter plaatse is aan de gemeente Veghel vergunning verleend voor het behouden en onderhouden van een loswal met damwand en waterbodem aan de zuidwestzijde van de Zuid-Willemsvaart tussen km 105,200 en km 105,880. Ten behoeve van het verzekeren van de veiligheid en het vlotte verloop van het scheepvaartverkeer is het noodzakelijk dat verkeerstekens worden geplaatst.

Het betreft het besluit van 6 februari 2013, kenmerk RWS-2013/7129.

Informatie Voor meer informatie omtrent de inhoud van dit besluit, kunt u contact opnemen met de heer J.P.T. van der Velpen van het Waterdistrict Noord-Brabant te Tilburg. Hij is telefonisch bereikbaar op telefoonnummer 06 - 13 67 45 53.

Bezwaar Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kan tegen dit besluit binnen 6 weken na de dag waarop dit besluit is bekendgemaakt, een bezwaarschrift worden ingediend. Het bezwaarschrift moet worden gericht aan de Minister van Infrastructuur en Milieu en dient te worden gezonden aan de hoofdingenieurdirecteur van Rijkswaterstaat Noord-Brabant, Postbus 90157, 5200 MJ ’s-Hertogenbosch.

Indien een bezwaarschrift is ingediend, kan daarnaast bij de Voorzieningenrechter een verzoek tot het treffen van een voorlopige voorziening worden ingediend.

Inlichtingen omtrent bezwaar en/of voorlopige voorziening kunnen telefonisch worden verkregen bij genoemd Waterdistrict van Rijkswaterstaat via telefoonnummer 06 - 13 67 45 53.

Vakantiepark Maasplassen

Tilburg, 6 februari 2013.

Haven met open vaarverbinding Maas www.boschmolenplas.nl

De Minister van Infrastructuur en Milieu, namens deze, het hoofd van het Waterdistrict Noord-Brabant,

www.boatwish.nl Aankoop en taxatie ing. A.J. Heefer

www.matrasfactory.nl voor uw boot matras op maat! Tel. 0513-640401.

SIMRAD BREEDBANDRADAR HELPT KNRM Wilt u ook de KNRM helpen? Holland Nautic doneert â&#x201A;Ź 50,- aan de KNRM voor elke Simrad breedbandradar die in januari, februari of maart 2013 bij een Holland Nautic dealer wordt aangeschaft

De breedbandradar br helpt ons onder de meest barre omstandigheden de omgeving te zien en e ons werk snel en veilig te doen. Deze radar geeft de omgeving uitermate goed weer en presteert feilloos op zeer korte en op langere afstand van de boot. Voor de vrijwilligersbemanning op de reddingboot is de bediening zeer eenvoudig. Gebruiksgemak vrijw is onder spannende omstandigheden belangrijk. Je moet blindelings de knoppen p kunnen bedienen, zodat je de aandacht bij de omgeving en de hulpverlening kunt houden. den.

Robert Herks, Schipper van de reddingboot in Dordrecht

IK KIES BEZOEK ONS TIJDENS DE

AMSTERDAM BOAT SHOW

2013

VAN 6-10 MAART STANDNR. 07.227 HAL7

Word nu redder aan wal.

Ga naar www.knrm.nl of gebruik de QR code