Johan de Witt Inkijkje in zijn politieke én huiselijke leven
de tentoonstellingsagenda
40 pagina’s gratis bijlage
Zaalfoto Tate Londen in 2022 met: Magdalena Abakanowicz, ‘Abakan red’, 1969, sisal en metaal, 405 x 382 x 400 cm, Tate, Londen (foto: Guy Bell, Alamy Live News)
museumtijdschrift.nl nr 3 / april-mei 2025
13-20 40 55
MUSEUM - KORT
Museumtijdschrifttips:
De mooiste tentoonstellingen in binnen- en buitenland
COLUMNS
Pauline Broekema Couturegevoel
De museumvrijwilliger
Museum van Bommel van Dam
71-79 MUSEUM & MEER
het atelier
Cecilia Rebergen
een dag uit het leven van Pavèl van Houten boeken
recensies en tips varia
museumnieuws lezerspagina
‘de bezoeker’, reacties
HEDENDAAGSE KUNST
Magdalena Abakanowicz
Ode aan grande dame van de monumentale textielkunst door Marina de Vries
OUDE KUNST
Johan de Witt
Wie was deze fameuze, zeventiende-eeuwse raadspensionaris eigenlijk? door Erik Spaans
HEDENDAAGSE KUNST
Reality check
Drie hedendaagse kunstenaars over de revival van het realisme door Kees Keijer
MODERNE KUNST
Giselle Kuster
Venlo viert de veelzijdigheid van deze onderbelichte schilder door Gerda van de Glind
INTERVIEW
De Ondergedoken Camera
Amsterdamse oorlogsfotografie met gevaar voor eigen leven door Stefan Kuiper
DESIGN
Simone Post
Zoete heimwee: het ouderlijk huis van snoep en spekjes door Jeroen Junte
ARCHEOLOGIE
25 jaar archeologie
Graven in het verleden van Nederland en de Cariben door Theo Toebosch
MODERNE KUNST
Utagawa Hiroshige
Negentiende-eeuwse prenten geven kleur aan alledaags Japan door Jet van der Sluis
ALS EEN HAND IN EEN HANDSCHOEN
Haar driedimensionale werken van textiel waren zo eigen, zo nieuw, dat er een nieuw woord voor nodig was om ze te categoriseren: de Abakan. Het werk van Magdalena Abakanowicz wordt geherintroduceerd in Den Bosch en Tilburg.
DOOR MARINA DE VRIES
et mag natuurlijk niet, althans niet meer, maar wie de textiele werken van de Poolse kunstenaar Magdalena Abakanowicz (1930-2017) ziet, zou ze spontaan willen aanraken. Je zou dwars door de in de ruimte hangende weefsels heen willen lopen, hun aardse geur willen opsnuiven, ze willen aantrekken als een jas. Haar met de hand geweven, organische beelden van wol en sisaltouw in gloeiendrood, aubergine of diepdonkerbruin veroverden in de late jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw stormenderhand de internationale kunstwereld, maar zijn na verloop van tijd van de radar verdwenen. Totdat het Londense museum Tate Modern drie jaar geleden een zesentwintigtal ruimtelijke objecten in een indrukwekkende totaalinstallatie bijeenbracht. En nu hebben twee Nederlandse musea, in Tilburg en in Den Bosch, gezamenlijk een overzicht van haar oeuvre samengesteld.
STEVIG EN STOER
Om haar grandeur aan te geven noemt Nathanja van Dijk, hoofd museumzaken van het Textielmuseum, Abakanowicz de ‘godmother van de installatiekunst’. In Tilburg opent de tentoonstelling ‘Magdalena Abakanowicz – Everything is made of fiber’ met
‘Bois le Duc’, 1970-71, sisal en wol, 720 x 2200 x 200 cm, Provinciehuis Noord-Brabant, ’s-Hertogenbosch (foto: Rob Lipsius)
Jan de Baen, ‘Verheerlijking van Cornelis de Witt, met op de achtergrond de Tocht naar Chatham’ (detail), 1667-1700, olieverf op doek, 75,5 x 102 cm, Rijksmuseum, Amsterdam
Johan de Witt
ook maar een mens
De politicus is bekend door zijn gruwelijke dood in 1672.
Maar wie was Johan de Witt? Het Dordrechts Museum belicht aan de hand van zeventiende-eeuwse schilderkunst zijn keuzes als strateeg, de vrouwen in zijn leven en zijn economische afhankelijkheid van de kolonies.
inds de uitvinding van de draagbare camera hebben fotografen ervan gedroomd om onzichtbaar te zijn. Kijken zonder zelf bekeken te worden, gold (en geldt) voor velen als een nastrevenswaardig ideaal. Maar onopgemerkt was meer dan een ideaal voor de fotografen van De Ondergedoken Camera, de aan het verzet gelieerde amateurs en professionals die het leven in Amsterdam documenteerden tijdens het laatste jaar van de bezetting. Voor beroemd geworden fotografen als Cas Oorthuys (1908-75), Emmy Andriesse (1914-53) en Ad Windig (1912-96) was het soms een zaak van leven of dood.
In Foam Amsterdam is een tentoonstelling van hun werk te zien; de grootste en grondigst gedocumenteerde tot nu toe. Initiators van de expositie zijn Erik Somers en René Kok, historici bij het NIOD (Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie) en gezamenlijke auteurs van talloze fotopublicaties over de Tweede Wereldoorlog. Dit project is het laatste voor hun pensioen, hun zwanenzang. Omdat zijn collega griep heeft, doet Somers het interview solo.
REIZEN OP PAPIER
Met
zijn prenten neemt Utagawa Hiroshige de kijker mee langs de kust- en bergwegen van negentiende-eeuws Japan. Met zijn vloeiende kleurverlopen en gewaagde perspectieven zou hij menig impressionist inspireren.
DOOR JET VAN DER SLUIS
et een tentoonstelling die maar liefst 175 werken omvat, eert het British Museum in Londen de Japanse kunstenaar Utagawa Hiroshige (17971858). Deze meester van de houtsnede heeft het Japanse landschap op onnavolgbare wijze vereeuwigd. In zijn gedurfde, schilderachtige composities vallen niet alleen de kleurnuances op, maar ook zijn liefdevolle aandacht voor het dagelijks leven van gewone mensen.
Hiroshige wordt geboren als Andō Tokutarō, zoon van het hoofd van een brandwacht in Edo, het huidige Tokyo. Al jong blijkt zijn tekentalent en alhoewel hij voorbestemd is om zijn vader op te volgen, mag hij schilder- en tekenlessen volgen. Zijn vader sterft als hij nog maar twaalf jaar is en de jongen wordt zijn opvolger.
‘Berg Fuji met Otodome-waterval’, ca. 1849-52, waaierprent, 22,6 x 29 cm, collectie Alan Medaugh (foto: Matsuba Ryōko)
VOLGEND NUMMER
Meester in marmer, liefde voor Van Gogh en kunst met bijen
Artus Quellinus
Artus Quellinus, ‘Medusa’s slangenhoofd’ (detail), ca, 1652-55, in de Vierschaar, Koninklijk Paleis Amsterdam
Meer lezen? Kijk op www.museumtijdschrift.nl voor actuele informatie, tips, recensies en interviews
Tomáš Libertíny
Tomáš Libertíny, ‘Eternity (a.k.a. Nefertiti)’ (detail), 2022, AkzoNobel Art Foundation, Amsterdam
Museumtijdschrift nummer
4 ligt op 28 mei in de winkel
Museumtijdschrift verschijnt 8x per jaar (om de 6 weken en tijdens zomer en winter om de 8 weken)
Een prachtig welkomstcadeau voor nieuwe abonnees
Het slotapplaus klinkt; de voorstelling is verdwenen. Of toch niet helemaal? De Theatercollectie verzamelt al sinds 1925 datgene wat wél overblijft: duizenden ontwerpschetsen, programma’s, opnames, teksten, kostuums, brieven en veel meer. In het Allard Pierson – De Collecties van de Universiteit van Amsterdam wordt deze omvangrijke theatergeschiedenis, van
cadeau bij een jaarabonnement
Verfijnde lijnen | Carel de Nerée tot Babberich 1880-1909, Kunst en leven
Het werk van Carel de Nerée tot Babberich (1880-1909) behoort tot het fascinerendste dat de Nederlandse kunst van rond 1900 heeft voortgebracht. Zijn oeuvre laat zich probleemloos vergelijken met het werk van de grootste Europese kunstenaars van zijn tijd. Sinds jaar en dag worden zijn werken grif gezocht door verzamelaars, handelaars en liefhebbers van symbolisme, modernisme en queer kunst.
320 pagina’s, paperback met flappen, 17 x 24 cm, ISBN 978 94 625 8690 1 € 29,95
cadeau bij een tweejarig abonnement
Theater verzamelen | (On)grijpbaar erfgoed
Dit jaar bestaat de theatercollectie van het Allard Pierson 100 jaar. De afgelopen eeuw zijn een half miljoen stukken verzameld die het verhaal vertellen van vier eeuwen theatergeschiedenis; van decorschetsen uit de 18e eeuw tot bierviltjes beschreven door Ramses Shaffy. Het boek deelt de verhalen achter 105 bijzondere collectiestukken en ontsluit zo een deel van het Nederlandse theatererfgoed.
256 pagina’s, paperback met flappen, 22 x 30 cm, ISBN 978 94 625 8669 7 € 49,95
