Zielenroerselen en speldenprikken

Astrid Hart is balletpedagoog. Aart Mak is predikant. Zij zijn partners.

NUR 728 / 309

www.uitgeverijmeinema.nl

9

789021 142609

Zielenroerselen en Speldenprikken

Veertig maal een gedicht, een verhaal, enkele trefwoorden, wat oude, beproefde woorden (doorgaans uit de boeken die samen de Bijbel vormen) en een vraag waarop het antwoord niet voor de hand ligt.

Veertig maal thematisch samenhangende teksten om over na te denken of met een ander te bespreken. Een gebruiksboek om de maaltijd mee te beginnen of ter onderbreking van het werk. Om een vergadering mee te openen of voor ’s avonds voor het slapengaan.

Astrid Hart Aart Mak

Achter goed gekozen woorden gaat een wereld schuil. Zielenroerselen en speldenprikken is een verzameling gedichten, verhalen en vergelijkingen en bevat woorden om stil bij te worden. Woorden als tegengif tegen alle gedachteloos uitgesproken woorden waar onze communicatie zo vol van is.

Meinema

Astrid Hart en Aart Mak

gedichten en verhalen om te lezen en te gebruiken

Meinema

Zielenroerselen en speldenprikken

Zielenroerselen en speldenprikken Gedichten en verhalen om te lezen en te gebruiken

Astrid Hart en Aart Mak

Uitgeverij Meinema, Zoetermeer

www.uitgeverijmeinema.nl Ontwerp omslag: Marion Rosendahl ISBN 978 90 211 4260 9 NUR 728; 309 Š 2010 Uitgeverij Meinema, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieÍn, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voor Menno van Os (1962-2007)

Inhoudsopgave

Elk hoofdstuk bevat een gedicht en een verhaal (beide hieronder vermeld), gevolgd door een oude tekst en een nieuwe vraag (hier niet vermeld).

Bij wijze van voorwoord 1. Jouw woord

Leren leven 2. De engel

Zwaartekracht 3. Bezegeld

Warm bad 4. Morgen

Onverwacht 5. Geluk

Zwaanridder 6. Nacht

Stad 7. Mijn meisje

Vlucht 8. Heilig

Ik 9. Afscheid

Stof 10. Steentje

Strijd 11. Materie

De schat 12. Het gewicht van een ziel

Laatste adem 13. De winnaar

Willen weten 14. Lopen

Wandelen

15. Ontheemd

Droom 16. Getelde dagen

Nooit 17. De gast

Twijfel 18. Liefde

Nomade 19. De poppenspeler

Maskerade 20. Protest

Gebarsten 21. Macht

Furie 22. Toen ik jong was

Schaduw 23. Pelgrim

Trouw 24. Vriend

Gevonden 25. Toekomst

Levensreis 26. De val

Wild 27. Moment

Afhankelijk 28. Toeschouwer

De grens 29. Genade

Speelkwartier 30. Droom

Deur 31. Gezichtsverlies

Schaamte 32. Naast me lopen

Het doel

33. Heimwee

Walm 34. Gemist

Koud 35. Jouw gezicht

Adembenemend 36. De vorm van mijn hiaat

Guinevere 37. Herkenning

Achterlaten 38. Wenen

Ik leef 39. Vertrek

Pandora 40. Thuis

Gevonden Register titels gedichten en verhalen Register zoekwoorden gedichten en verhalen Register geciteerde bijbelteksten

Bij wijze van voorwoord Achter goed gekozen woorden gaat een wereld schuil. Als twee mensen opschrijven wat hen zelf geraakt heeft, nog steeds beroert of hen voor altijd veranderd heeft, zullen er velen zijn die dat herkennen. Dan is het de kunst de woorden zo te kiezen dat de lezer zich niet alleen herkent in het gelezene maar er ook door geraakt wordt. Woorden die soms werken als speldenprikken en altijd getuigen van zielenroerselen. In veertig gedichten, verhalen, onverwachte bijbelgedeelten en hopelijk verrassende, soms haast therapeutische vragen komt een hele wereld als een waaier van gevoelens en gedachten aan de orde.

Het boek is niet alleen geschikt om individueel te lezen maar ook om in allerlei verbanden te gebruiken. Via drie indexen achterin vindt u wat u zoekt of juist wat u niet zocht maar goed kunt gebruiken. Als u bijvoorbeeld aan het begin van een vergadering iets wilt zeggen. Of als u een maaltijd niet zomaar wilt beginnen met alleen een ‘Eet smakelijk!’ Of ter ondersteuning van een viering of plechtigheid. Nogmaals, u kunt ook lezen en herlezen, alleen met wat de schrijvers u laten lezen: voor het slapen gaan of ter onderbreking van het werk. Wie weet om op uw beurt, geïnspireerd, woorden te vinden waarachter een wereld schuilgaat.

De schrijvers

Jouw woord

Stralen duisternis uit mijn ogen door mijn denken gestuurd, mijn gehoor alert om zelfs gefluister te weren.

Niets mag er zijn.

De hulp die ik krijg om licht en lucht weer toe te laten is vakkundig maar soms hartverscheurend oppervlakkig.

Jouw bewondering groeit, ik voel me gezien en gehoord.

Ik sta het toe dat duisternis mengt met zoet geluid.

Dan leer ik te wennen aan het leven.

Dat maakt jou tot mijn vader.

Je schenkt me het leven.

Je belooft te blijven.

Jouw woord, wat is het waard?

1/a

Leren leven

1/b

Iemand kwam bij een leraar en vroeg: ‘Leer mij te leven.’ De leraar keek hem aan en zei: ‘Dat leer je niet zomaar.’ ‘Maar ik wel,’ zei de ander, ‘als u maar mijn leraar wilt zijn. U bent wijs, zegt men. Leer mij te leven.’ ‘Weet wat je zegt,’ zei de ander, ‘je zult het zelf moeten doen.’ ‘Test mij dan maar of ik er iets van terecht zal brengen,’ zei degene die zo graag het leven wilde leren. En na lang aarzelen legde de wijze toen het volgende probleem voor. ‘Als twee mannen door een schoorsteen kruipen en de een komt er vuil uit en de ander schoon, wie gaat zich dan het eerst wassen?’ ‘Dat is makkelijk,’ zei de student, ‘de vuile natuurlijk.’ De wijze schudde bedroefd het hoofd. ‘Ik zei het toch al, het heeft geen zin om jou het leven te leren.’ ‘Wat is er dan fout?’ vroeg de man. ‘Kijk,’ zei de leraar, ‘de vuile man kijkt naar de schone en zegt bij zichzelf: als hij schoon is dan ben ik het ook, dus hij gaat zich niet wassen, en de schone man kijkt naar de vuile en denkt bij zichzelf: als hij vuil is dan ben ik ook vuil, dus hij gaat zich wassen. Ik zei het toch al, je hebt geen gevoel voor dit soort problemen.’ ‘Alstublieft, geef mij nog een kans,’ zei de student. ‘Goed’, zei de wijze, ‘maar ik waarschuw je, als het er niet in zit, komt het er niet uit! Luister: als twee mannen door een schoorsteen kruipen en de een komt er vuil uit en de ander schoon, wie gaat zich dan het eerste wassen?’ ‘Ah,’ zei de aanstaande student triomfantelijk, want hij had goed geluisterd, ‘ik weet het: de schone gaat zich het eerst wassen.’ ‘Oh, wat ben je toch dom,’ zei de wijze, ‘wie heeft er ooit gehoord van twee mannen die door een schoorsteen kruipen en de een komt er vuil uit en de ander schoon? Ik heb het je toch gezegd, het heeft helemaal geen zin om jou te leren te leven...’ (uit de joodse verteltraditie)