Spitters
In deze serie verschenen ook: Klinkers, samen luisteren naar de Bijbel [10+] Kickers, met gevoel Bijbel lezen [12+] Triggers, geraakt door de Bijbel [12+] Prikkels, aangeraakt door de woorden van God [14+]
Uitgeverij Jes! is een samenwerking tussen Boekencentrum Uitgevers en de HGJB. Kijk voor meer informatie op www.jesvoorjou.nl. Ontwerp omslag: Artisty Vormgeving binnenwerk: JetOntwerp De bijbelteksten in deze uitgave zijn ontleend aan De Nieuwe Bijbelvertaling © Nederlands Bijbelgenootschap 2004/2007. ISBN 978 90 239 2468 5 NUR 707 © 2010 Uitgeverij Jes! Zoetermeer
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Spitters Graven in de Bijbel
Uitgeverij Jes! ď‚&#x; Zoetermeer
Inhouds opgave Mooie dingen over God ontdekken
6
Bijbellezen, hoe pak je dat aan?
8
Genesis
Dag 1 - De stem van God Dag 2 - Ruzie in de tent Dag 3 - Gods verbond Dag 4 - God ziet mensen Dag 5 - Gewoon gastvrij Dag 6 - Blik in Gods hart Dag 7 - Confronterend
10 12 14 16 18 20 22
Hosea
Dag 8 - Plot van God Dag 9 - De taal van de liefde Dag 10 - Verkocht Dag 11 - God echt kennen Dag 12 - Dubbelhartig Dag 13 - Vaderliefde Dag 14 - Je laten liefhebben
24 26 28 30 32 34 36
Spitters - Graven in de Bijbel
Handelingen Jacobus
Dag 15 - Mensentaal Dag 16 - Ideaal Dag 17 - Welkom bij God Dag 18 - Krachtige bidders Dag 19 - De macht van geld Dag 20 - Hoge prijs Dag 21 - Ondersteboven
38 40 42 44 46 48 50
Dag 22 - Beproevingen Dag 23 - De daad bij het Woord Dag 24 - Op de eerste rij Dag 25 - Een dood geloof Dag 26 - Tongentaal Dag 27 - Deo Volente Dag 28 - Geduld en gebed
52 54 56 58 60 62 64
Bijbellezen, welke leessleutels zijn er?
66
6
Mooie dingen over God ontdekken
Hoe meer ik met de Bijbel bezig ben, hoe gelukkiger ik me voel... Als je nu denkt dat ik een supergelovige ben, dan heb je het mis. Ik ben, zoals zoveel christenen, vaak op zoek naar God en de zin van mijn leven. Ondertussen race ik in de vijfde versnelling van hot naar her en ‘vergeet’ ik tijd te nemen voor een echte ontmoeting met God. Natuurlijk vind ik bijbellezen wel belangrijk, maar ik doe het nogal eens op een oppervlakkige manier: ‘Even kijken wat er staat!’ Tja, en dat werkt dus niet! Want wil je God echt ontmoeten, dan moet je graven in Zijn Woord. Daarom heet dit bijbelleesboek Spitters. Met Spitters daag ik je uit om actief met de Bijbel aan de slag te gaan. Als je dat doet, kun je namelijk mooie dingen over het leven met God ‘naar boven halen’. Dit spitten in de Bijbel doen we aan de hand van de zogenaamde SOLVAT-methode. Deze bijbelleesmethode waarbij je steeds zes stappen uitvoert, is in 2006 ontwikkeld door de HGJB (meer daarover in het volgende hoofdstuk). Veel jongeren -ouderen trouwens ook- hebben ervaren dat deze manier van bijbellezen hen verder heeft geholpen. In Spitters graven we vier weken lang in verschillende bijbelgedeelten. We beginnen in Genesis en gaan verder in Hosea, Handelingen en Jakobus. Ten slotte krijg je tien manieren om zelf verder te gaan met het lezen van de Bijbel.
Spitters - Graven in de Bijbel
7
Ik kom nog even terug op m’n openingszin… Natuurlijk word ik ook gelukkig van een goed gesprek met vrienden of een avontuurlijke reis naar een bijzonder land. Maar echt geluk zit van binnen en groeit als ik dichtbij God leef. Ik krijg méér vertrouwen, méér rust en méér zicht op m’n leven als ik dagelijks spit in de woorden die Hij (ook) voor mij heeft laten opschrijven. Ik bid je de mooiste ontdekkingen toe! Diane Palm
8
Bijbellezen, hoe pak je dat aan? Bijbellezen gaat niet vanzelf! Er bestaat geen formule waardoor succes verzekerd is. Gelukkig zijn er wel manieren die je kunnen helpen om bewust met het bijbellezen bezig te zijn en daardoor méér te ontdekken. SOLVAT (ontwikkeld door de HGJB) is zo’n bijbelleesmethode. Bij deze manier van bijbellezen volg je steeds zes stappen. De eerste letters van elke stap vormen samen het woord SOLVAT – handig om te onthouden. Met Spitters kun je ervaren hoe het in de praktijk werkt.
Bijbellezen doe je niet zomaar… Je hebt tijd nodig om echt gericht te zijn op God. Als je direct begint met lezen, is de kans groot dat er nog allerlei gedachten door je hoofd spoken. Daarom is het belangrijk om eerst stil en rustig te worden, voordat je echt ‘aan de slag’ gaat. In Spitters krijg je daarvoor verschillende tips.
De Bijbel is geen gewoon boek… Om werkelijk te begrijpen wat er staat, heb je de Heilige Geest nodig. Hij wil de woorden van God voor jou vertalen, begrijpelijk maken. Bid daarom voor het bijbellezen om Zijn hulp. In Spitters noemen we dat ‘open handen’, omdat je daarmee laat zien dat je afhankelijk bent van God. Bidden voor gebruik dus!
Spitters - Graven in de Bijbel
9
De Bijbel lees je niet even… Om je aandacht erbij te houden, is het belangrijk om rustig en met aandacht het gedeelte te lezen. Hardop lezen helpt daar zeker bij. En als je voelt dat je afhaakt, begin je weer opnieuw (bij waar je gebleven bent). Ook het lezen zelf doe je dus heel bewust; alsof je de woorden voor het eerst hoort.
Nadat je een bijbelgedeelte lezen hebt, begint het pas echt… Je vraagt je af wat God in dit gedeelte heeft willen zeggen. Om dat te ontdekken, stel je je vragen aan het bijbelgedeelte. Dat kun je op veel verschillende manieren doen. In Spitters werken we met een aantal leessleutels die je helpen om echt in het bijbelgedeelte te kruipen.
Bijbellezen vraagt om een persoonlijk antwoord. God heeft tegen je gesproken en dat vraagt om een reactie, een antwoord. Dat betekent dat je letterlijk (al biddend) met God over het bijbelgedeelte in gesprek gaat. Dank Hem voor wat je ontdekt hebt, vraag om kracht om te doen wat Hij zegt, vertel wat je moeilijk vindt, enzovoorts.
De Bijbel moet je leven… Tenslotte lees je de Bijbel niet om algemene informatie over God op te doen, maar om te groeien in je dagelijkse omgang met Hem. Je verlangt ernaar om wat je gelezen hebt, in de praktijk te brengen. Op deze manier gaat de Bijbel voor jou én voor anderen leven! In Spitters helpen we je op weg door een concrete toepassingsmogelijkheid te geven.
10
dag 1
Genesis 12:1-9
Om God te laten spreken, zul je zelf stil moeten worden. Lukt het je om op dit moment maximaal aandacht voor God te hebben? Basisvoorwaarde nummer 1: zorg voor een rustige plek waar je echt alleen kunt zijn met God.
Vraag God of Hij je de concentratie wil geven om bezig te zijn met Zijn Woord: ‘Heer, ik wil horen uw zachte stem. Laat andere stemmen in mij zwijgen’ (Op Toonhoogte 172). Zeg of zing het als gebed vóór het bijbellezen.
Zeven dagen volgen we Abr(ah)am. Hij wordt ook wel de vader van alle gelovigen genoemd (Rom. 4:16). Na de zondeval en de torenbouw van Babel kiest God hem uit en begint er een nieuwe fase in de geschiedenis. Door de keuze van God voor Abram, ontstaat er zelfs een heel nieuw volk dat nog steeds een speciale plek heeft in het hart van God: Israël. Maar die bijzondere geschiedenis begint met een gewone man ergens in het Midden-Oosten, die opeens een stem hoort en daar naar luistert. Lees Genesis 12:1-9.
Spitters - Graven in de Bijbel
11 De
stem van God
Als je straks in je omgeving zou vertellen dat je de stem van God hebt gehoord, is de kans groot dat er wat argwanend naar je gekeken wordt. Of ze zeggen: ‘Fijn voor jou, maar daar zit ik echt niet op te wachten!’ Abram hoort de stem van God en moet zijn hele omgeving mobiliseren om naar die stem te luisteren. Probeer je dat eens in te leven. Lees vers 1-3 nog eens hardop. Hoe zal de stem van God geklonken hebben? Liefdevol, streng, zacht, opgewekt, geheimzinnig, …? In vers 4 en 5 lees je dat Abram zonder bezwaar doet wat God zegt en afscheid neemt van zijn meest vertrouwde omgeving. Stel je voor dat je familie was van Abram, hoe zou je dan gereageerd hebben? Over de aankomst en de eerste ervaringen in het beloofde land Kanaän lees je in vers 6-9. Als jij in de schoenen van Abraham stond, wat zou je dan in die situatie aan God gevraagd hebben?
Abram hoorde Gods stem en gehoorzaamde. Bid om groei in ge-hoor-zaamheid; dat je de woorden van God hoort én doet!
Hoe kun jij met jouw woorden vandaag laten zien dat je net als God te vertrouwen bent?
12
dag 2
Genesis 13
Bijbellezen gaat niet vanzelf. Voor je het weet, dwarrel je met je gedachten alle kanten op. Maak voor jezelf de volgende zin eens af: ‘Heere God, de volgende 15 minuten zijn helemaal voor U, want…’ Houd die gedachte vast als je voelt dat je ‘afhaakt’.
De Heilige Geest wil ervoor zorgen dat jouw geest de woorden van God kan ontvangen. Bid om Zijn hulp en aanwezigheid.
Abram heeft heel wat kilometers achter de rug als hij aankomt in het beloofde land. Daar heeft hij geen vaste woonplek; hij trekt als een nomade van de ene naar de andere plaats. Op een gegeven moment moet hij zelfs naar Egypte uitwijken, omdat er een hongersnood uitbreekt in Kanaän. Uit angst voor de farao begaat hij daar een misstap en wordt hij het land uitgezet. Goed en wel terug in Kanaän, ontstaat er een nieuw probleem: onderlinge ruzie in de tent. Lees Genesis 13.
Spitters - Graven in de Bijbel
13
Ruzie in de tent De Bijbel is een boek waarin je heel gewone mensen tegenkomt. Maar steeds komen die gewone mensen in aanraking met God en gebeuren er verrassende dingen. Als je de Bijbel leest, moet je je dus niet blindstaren op mensen, maar kijken door de ogen van God: wat wil Hij (mij) hier duidelijk maken? In dat opzicht houdt de Bijbel je iedere keer een spiegel voor. Vergelijk wat hier gebeurt eerst eens met je eigen leven. Welke houding ben je zelf geneigd aan te nemen als je met conflicten tussen/met mensen te maken hebt? In vers 8 doet Abram een bijzonder voorstel aan zijn neef Lot. Hoe zou je de houding van Abram omschrijven? Wat zie je daarin terug van God? De keuze van Lot lijkt op het eerste gezicht negatief uit te pakken voor Abram. Maar dan geeft God aan Abram opnieuw een belofte: zie vers 14-17. Wat heb je als mens aan een belofte van God? Welk antwoord zou Abram op deze vraag gegeven hebben?
Dank God dat Hij mensen iedere keer weer de kans geeft om opnieuw te beginnen, zonder Zijn beloften in te trekken.
Veel ruzies komen voort uit een ‘luxeprobleem’ (lees vers 6-7 nog eens). Misschien denk je nu aan een ruzie in je eigen omgeving. Wat zou jij daarin concreet van God kunnen laten zien?