Gaan voor God
Gaan voor God De uitdaging van radicaal christen-zijn
BOEKENCENTRUM
www.uitgeverijboekencentrum.nl
Bijbelcitaten zijn afkomstig uit de Nieuwe Bijbelvertaling, Nederlands Bijbelgenootschap, 2004. Een enkele keer is gekozen voor de vertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap (1951); deze is aangeduid als ‘NBG’. Ontwerp omslag: Mulder van Meurs Vormgeving binnenwerk: Gerard de Groot
ISBN 978 90 239 2489 0 NUR 707 © 2010 Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Inhoudsopgave
1. Leven als een ster die schittert aan de hemel Een diep verlangen Offers brengen De keuze is aan jou! Gespreksvragen
7 7 8 9 11
2. Alles is nu voor U! Dr. Clarke en de Afrikaan Jezus Christus kwam ons redden Hoe reageren wij op de redding door Jezus? Ons leven: een offer voor God Een vernieuwd denken leidt tot een vernieuwd leven Alles wordt anders! Gespreksvragen
12 12 13 14 15 18 21 21
3. Waarom zou je dat willen: gaan voor God? We kunnen er niet de hemel mee verdienen We worden er ook niet zelf beter van De ware, diepe motivatie is: dankbaarheid! Het motiverende resultaat: een diepe vreugde! Hoe leer je als christen te denken? Gespreksvragen
22 22 25 28 31 36 37
4. De Geest leert ons anders denken De adelaar en de prairiehoenders De Heilige Geest als onze Leraar De Heilige Geest werkt via de Bijbel De Heilige Geest geeft ook leiding in keuzes waar de Bijbel over zwijgt Gespreksvragen
38 38 40 42
5. Anders denken door dubbel te luisteren Wat is dubbel luisteren? Luisteren naar de wereld Luisteren naar de Bijbel Luisteren naar de grote lijn van de Bijbel Luisteren naar specifieke teksten in de Bijbel Specifieke teksten staan in een specifiek kader Horen ĂŠn doen Tussenbalans Gespreksvragen
48 48 49 52 53 58 60 62 65 66
45 47
6. Als christen omgaan met geld ‘Kom niet aan zijn portemonnee...’ Hoe denkt de samenleving over geld? Geld en de grote lijn van de Bijbel Afzonderlijke bijbelteksten over geld Als christen met geld omgaan: de praktijk Gespreksvragen
67 67 68 70 71 77 80
7. Als christen omgaan met tijd Tijd, een thema waar je middenin zit! Hoe denkt de samenleving over tijd? Tijd en de grote lijn van de Bijbel Elke week een feestdag Tijd voor de Bijbel, tijd voor gebed Werk en ontspanning Gespreksvragen
81 81 81 83 84 87 88 91
8. Als christen omgaan met het milieu Voor wie de neiging heeft dit hoofdstuk over te slaan Stemmen in de samenleving over milieubeheer Milieubeheer en de grote lijn van de Bijbel Zuinig omgaan met energie en grondstoffen Zorg voor dieren Zorg voor je eigen buurt Gespreksvragen
92 92 94 95 98 100 102 103
9. Als christen omgaan met seksualiteit Seksualiteit: een sterke kracht en een gevoelig thema Hoe wordt er in de samenleving gedacht over seksualiteit? Seksualiteit en de grote lijn van de Bijbel Seks voor het huwelijk Homoseksualiteit Gespreksvragen
104 104 106 107 110 115 120
10. Als christen omgaan met de dood De dood is altijd dichtbij De dood in onze samenleving De dood en de grote lijn van de Bijbel Geestelijke voorbereiding op de dood Praktische voorbereiding op de dood Euthanasie Rust in leven en sterven Gespreksvragen
121 121 122 123 125 128 132 133 135
11.
136 138
Leven met uitstraling! Gespreksvragen
7
1. Leven als een ster die schittert aan de hemel Ruim acht jaar geleden kreeg ze het bericht te horen:‘Het is de ziekte van Kahler. Beenmergkanker.’ Ze ging door een periode heen van behandelingen, chemokuren, altijd weer de controles. Later opnieuw behandelingen, opnieuw chemokuren. Al meer dan acht jaar bidden we voor haar.Velen staan om haar heen, en praten onderling met bezorgde gezichten over haar situatie. En al die jaren is ze zelf blijven stralen, net als daarvoor. Al die jaren is ze God blijven danken voor elke dag. Al die jaren heeft ze de mensen die bij haar op bezoek kwamen, opgevrolijkt en vol blijdschap verteld hoe goed God is. Als het maar enigszins kan, staat ze klaar om een ander te helpen. Zo vaak ze kans ziet, is ze in de kerkdiensten. En altijd is ze vol interesse in hoe het met jou gaat. Voor heel veel mensen om haar heen, en ook voor mij, is ze een voorbeeld van hoe het kan: leven als christen, leven in verbondenheid met je hemelse Vader.
Een diep verlangen Wat kan ik daar intens naar verlangen, dat deze levenshouding ons steeds meer stempelt. Dat we een leven leiden waar de liefde vanaf spat, liefde voor onze hemelse Vader en liefde voor de mensen die Hij heeft gemaakt.Wat is dat een geweldig visioen: dat we als volgelingen van Jezus steeds meer vreugde verspreiden in onze omgeving, dat we Hem vertegenwoordigen op een manier die mensen blij maakt. Verbonden zijn met God is een fantastisch geschenk. Leven in een intieme relatie met je Schepper geeft je leven glans en gloed. Ik verlang er intens naar dat we onze God zó dienen, dat de mensen om ons heen in ons Zijn liefde zien, dat ze in ons leven kunnen ontdekken wie Hij is. Als christenen hebben we zo’n geweldige boodschap door te geven! We hebben zo’n royaal geschenk om uit te delen. Je kunt je daar levenslang over blijven verwonderen!
8
Leven als een ster die schittert aan de hemel
Dat diepe verlangen om christen te zijn met uitstraling, dat ontleen ik aan Paulus. Hij schrijft in Filippenzen 2:14-15: Doe alles zonder morren en tegenspreken, opdat u zuiver en smetteloos bent, onberispelijke kinderen van God te midden van een verdorven en ontaarde generatie, waartussen u schittert als sterren aan de hemel.
Christenen als sterren dus! Schitterende sterren aan de nachtelijke hemel. Zo wil ik leven!! Niet als een grijze muis, die zich er half en half voor geneert om te geloven. Ik wil niet overal tussenin leven, vlees noch vis, niet koud en niet heet, niet zwart en niet wit. Als wij geloven in Jezus Christus, als wij ons aan Hem hebben toevertrouwd, heeft Hij ons gered en aangesteld als ambassadeurs van het Koninkrijk der hemelen! Dat is een bijzonder eervolle positie: de Heer van het heelal vertegenwoordigen! Hij wil je maken tot een stralende ster in Zijn universum!
Offers brengen Maar wat betekent dat voor ons leven? Laten we eens even kijken naar andere mensen met uitstraling.Waarom inspireert iemand je? Omdat die ander ergens voor gaat, helemaal! Omdat zo iemand bereid is offers te brengen voor dat ene doel. Zomaar een paar voorbeelden. De overheid subsidieert topsport. Waarom? Omdat topsporters gewone mensen inspireren om 贸贸k te gaan sporten. Mensen zoals Roger Federer, Dirk Kuijt of Lance Armstrong zetten alles in om aan de top te komen en te blijven. Ze houden zich streng aan een dieet. Ze kunnen het zich niet veroorloven om halve nachten te feesten. Ze trainen een groot deel van hun tijd. Maar ze bereiken dan ook veel! Bij musici is het niet anders.Wil je werkelijk wat bereiken in de muziek? Wil je een inspiratiebron voor anderen worden? Dan vraagt dat om eindeloos oefenen en repeteren. Je moet allerlei andere leuke dingen laten schieten voor dat 茅ne: je instrument! Maar je doet het, met overtuiging! Mijzelf is dat niet gelukt.Toen ik een jaar of elf, twaalf was, kreeg ik orgelles. Op dinsdag kwam de orgelleraar, een fantastisch mens. Aan hem lag het niet! Maar ik
Leven als een ster die schittert aan de hemel
9
was zelf te veel met andere dingen bezig. Op woensdag dacht ik: ‘Ach, hij is net geweest.’ Op donderdag hield ik mezelf voor:‘Het is pas donderdag.’ Op vrijdag wilde ik het vrije weekend inluiden. Op zaterdag had ik geen zin, en zondag was een rustdag. Gevolg: het moest helemaal van de maandag en de dinsdag komen. En het is dus nooit wat geworden. Ik kan een heel klein beetje spelen, maar het is zeker niet inspirerend voor een ander.Wil je werkelijk muziek maken die anderen raakt, dan kost je dat tijd, geld, aandacht en energie. Even een heel ander voorbeeld. Er zijn mensen die dag in, dag uit zorgen voor iemand anders. Een oudere dame die de zorg op zich genomen heeft voor haar man, die is gaan dementeren. Een vader en een moeder die zo lang mogelijk hun gehandicapte kind thuis willen verzorgen. Een man die zijn vrouw omringt met liefde nadat zij door een ongeluk verlamd geraakt is. Zulke mensen kunnen we intens bewonderen. Hoe komt dat? Zij zetten al hun eigen belangen opzij en wijden zich aan die ene. Welke leraren hebben ons gestimuleerd? De leraren die de boel lekker lieten gaan, zodat het feest was in de klas? Nee! Het waren de leraren die gingen voor hun vak en voor hun leerlingen. De geschiedenisleraar die zo fantastisch kon vertellen. De wiskundeleraar die je met verve en humor uitlegde hoe je vraagstukken kon oplossen. De leraar Engels die gek was van Engeland. Zo is het ook met christenen.We kunnen even de proef op de som nemen. Ga het maar eens na: welke christenen hebben jou gemotiveerd om zelf ook de weg achter Jezus aan te gaan? Wie inspireerden je om te geloven in Hem? Waren dat lauwe christenen, die hun geloof niet al te serieus namen? Of waren het mensen die uitstraalden dat ze leefden in verbinding met de Allerhoogste? Mensen die bereid waren offers te brengen voor hun geloof? Ik kan me niet anders voorstellen dan dit laatste.
De keuze is aan jou! Als wij ernaar verlangen om te schitteren als sterren aan de hemel, dan wordt de Here God allesbepalend in ons leven. Hij wordt het richtpunt, waar alles naar verwijst. Hij staat centraal in alle beslissingen, groot en klein. Ons leven gaat helemaal op de
10
Leven als een ster die schittert aan de hemel
schop. Soms zie je dat in een binnenstad: één en al bouwput, kranen, hekken, wegomleggingen en lawaai van het slopen, graven, heien en bouwen. Maar als het werk klaar is, heeft de binnenstad allure gekregen! Dit boek gaat over het leren denken en leren leven als christen. De vraag is: hoe word je een ambassadeur van het hemelse Koninkrijk? Hoe vertegenwoordig je de Heer van het universum, gewoon, in jouw straat en in de koffiepauze van je werk? Hoe ga je stralen als een ster aan een donkere, nachtelijke hemel? Hoe word je een christen die anderen inspireert? Hoe krijgt je leven uitstraling, zodat ook anderen Jezus Christus willen leren kennen? Als je daarnaar verlangt, lees dan vooral verder. Als je je uitstrekt naar een leven dat vol is van God, denk dan met me mee. Maar let op: de keus is aan jou! Je hoeft niet verder te lezen! Als je liever een beetje christen bent, parttime christen, leg dan dit boek acuut weg. Als je geen zin hebt om offers te brengen voor je Koning, dan heb je geen boodschap aan mijn geschrijf. Dit boek is radicaal. Je zult misschien af en toe flink je wenkbrauwen fronsen, zuchten en zeggen:‘Poehpoeh...’ Je zult tijdens het lezen vast weleens denken:‘Dit is veel te hoog gegrepen voor mij. Dit kan ik nooit.’ Je kunt weleens een moedeloze bui hebben, of geïrriteerd dit boek wegleggen. Maar kop op: dat hoort erbij! Het is heel normaal. Als je oefent voor de Vierdaagse van Nijmegen, zijn er ook momenten dat je blaren hebt en een steek in je zij. Dan denk je:‘Waar doe ik dit in vredesnaam voor?!’ Als je graag op het podium komt met je viool, zul je soms momenten hebben dat je het ding over je knie zou willen leggen en in twee stukken zou willen breken. Geen nood: dat heeft iedereen. Alles wat de moeite waard is om voor te leven, kost bloed, zweet en tranen. Zo ook de aanstelling als ambassadeur van de Koning der koningen. Dreig je halverwege dit boek af te haken, lees dan dit eerste hoofdstukje weer terug. En vooral moedig ik je aan: toets alles wat ik schrijf aan de Bijbel zelf. Dat is Gods brief aan jou, Gods liefdesbrief. Dit boek is hooguit een hulpmiddel (hoop ik) om die brief dichterbij te brengen, dichter bij je leven, dichter bij je hart. Denk aan het doel:‘Schitteren als sterren aan de hemel.’ Dat heb
Leven als een ster die schittert aan de hemel
11
ik niet bedacht. Dat heeft God bedacht. Hij heeft Paulus die woorden in de pen gegeven. ‘Schitteren als sterren aan de hemel.’ Dat is het doel!
Gespreksvragen 1. Wie inspireerden jou om Jezus te volgen? Waardoor was of is hun geloof aanstekelijk? 2. Hoe zou je je eigen verlangen willen omschrijven? 3. In hoeverre ben je bereid offers te brengen voor een leven met meer uitstraling, als ambassadeur van Jezus Christus?
12
2. Alles is nu voor U! Dr. Clarke en de Afrikaan Dr. John Alexander Clarke was een arts die in dienst van de zending werkte in Congo toen dat nog een Belgische kolonie was. Op een dag ging hij op jacht in de jungle, samen met enkele andere personeelsleden van het ziekenhuis. Toen ze bij een open plek in het woud kwamen, zagen ze een leeuw die precies op dat moment een Afrikaanse man aanviel en beet. Dr. Clarke aarzelde geen moment, greep zijn geweer, richtte en schoot de leeuw dood. Samen met zijn medejagers droeg hij de gewonde Afrikaan naar het ziekenhuis. De man moest meteen geopereerd worden. Na een paar weken van herstel kon hij weer terugkeren naar zijn dorp aan de andere kant van de bergen. Een poosje later zat dr. Clarke rustig op zijn veranda toen hij opeens een heleboel kabaal hoorde: schapen en geiten die blaatten, ganzen die gakten en eenden die kwaakten. Hij hoorde ook de stemmen van mensen. Toen hij opkeek zag hij een Afrikaanse man in een vorstelijk gewaad aan het hoofd van een lange stoet vee en gevogelte, jonge kinderen, mannen en vrouwen, die hun bezittingen op hun hoofd droegen. Nu herkende dr. Clarke de Afrikaan: hij was de man die door de leeuw was aangevallen! De man rende naar de arts toe en knielde neer aan zijn voeten. Hij zei: ‘Volgens de wetten van mijn stam is een man die door een ander gered is uit de muil van een wild dier, niet meer van zichzelf. Voortaan behoort hij zijn redder toe.’ Hij stond op en ging verder: ‘Alles wat ik heb is voortaan uw eigendom. Mijn eenden en kippen, mijn schapen en geiten, mijn slaven, mijn kinderen, mijn vrouwen en ik zelf, wij zijn allemaal van u. U bent bwana – u bent de heer – en ik ben uw slaaf.’1
Alles is nu voor U!
13
Jezus Christus kwam ons redden
Het verhaal van dr. Clarke en de Afrikaan geeft heel treffend aan, wat er gebeurt als je christen wordt. Als je gaat beseffen wie Jezus Christus is, dat Hij is gekomen om ons te redden van de dood, dan wordt je hele leven anders. De Bijbel is er heel duidelijk over: alleen doordat Jezus Christus op aarde kwam om voor onze zonden te sterven aan het kruis, is er voor ons vergeving. Alleen doordat Hij opstond uit de dood, is er voor ons eeuwig leven. De redding van die Afrikaan kostte dr. Clarke niet zoveel: een kogel en wat tijd en energie voor de verzorging en de operatie van deze man. De redding van ons kostte Jezus alles: Zijn leven, Zijn lichaam, Zijn bloed. Zelf zegt Hij:‘De Zoon des mensen is niet gekomen om Zich te laten dienen, maar om te dienen en zijn leven te geven als losprijs (als losgeld) voor velen’ (Markus 10:45, NBG). Hij is heel radicaal: Waarachtig, Ik verzeker u: als u het lichaam van de Mensenzoon niet eet en Zijn bloed niet drinkt, hebt u geen leven in uzelf. Wie Mijn lichaam eet en Mijn bloed drinkt, heeft eeuwig leven en hem zal Ik op de laatste dag uit de dood opwekken. Mijn lichaam is het ware voedsel en Mijn bloed is de ware drank. Wie Mijn lichaam eet en Mijn bloed drinkt, blijft in Mij en Ik blijf in hem. De levende Vader heeft Mij gezonden, en Ik leef door de Vader; zo zal wie Mij eet, leven door Mij. (Johannes 6:53-57)
Dat Jezus gekomen is om ons te redden, dat is de kern van het christelijk geloof. Als wij buigen voor Hem, als wij onze trots opgeven, als wij erkennen dat we zonder Hem verloren zijn, als wij Hem onze zonden belijden, dan neemt Hij ons in genade aan. Hij maakt een totaal nieuw begin met ons. Een mooi voorbeeld daarvan vind ik een schoolbord, zo’n ouderwets krijtbord. In de meeste klassen hangt er nog wel eentje, naast het digitale bord. Op zo’n krijtbord kun je met een borstel even uitvegen wat je hebt opgeschreven.Vervolgens kun je weer wat nieuws schrijven. Alleen: je blijft vaag zien wat er eerst op het bord stond. Maar aan het eind van de schooldag wordt het bord afgeveegd met een natte doek. Dan wordt het bord helemaal schoon, alles wat er stond is weggewist. Zó wil ook de Here Jezus ons een