Daar vraag je wat! by Boekencentrum Uitgevers

ʻKun je echt contact met God hebben?ʼ

ʻHebben wij, christenen, alléén gelijk?ʼ

ʻIs seks nou goed of niet?ʼ

‘Hoe ziet de hemel eruit?’

ʻHoe ga ik met mʼn ouders om?ʼ

Als tiener heb je zo je vragen. En dan loop je wel eens tegen lastige kwesties aan – vragen waarvan je ouders alleen maar

zeggen: ʻDaar vraag je wat!ʼ Of misschien heb je zelfs vragen die je aan niemand durft te stellen!

Toch zijn vragen er om gesteld te worden. Daar gaan we, als auteurs van dit dagboek, vanuit. Daarom hebben we allerlei vragen van tieners verzameld, om er vervolgens eerlijke antwoorden op te zoeken in de Bijbel. Want we geloven dat God daarin ingaat op al onze belangrijke vragen. Ook op die van jou! Probeer maar uit!

Aan dit dagboek werkten mee:

ISBN 978 90 239 0705 3

Els Bette-Fluit, Gertjan Glismeijer, ds. Gerrit van Goch, Pim Kalkman, NUR 248

www.jesvoorjou.nl

Daar vraag je wat! hele omslag-DEF.indd 1

Jan de Kluijver, Diane Palm, Willemieke Rodenhuis-Aalberts, ds. Leo Smelt, ds. Ron van der Spoel, Albert Strijker, Nico van der Voet en Herman van Wijngaarden.

14-12-2009 15:28:15

Onder redactie van Herman van Wijngaarden

Daar vraag je wat! Dagboek voor tieners

Zevende druk

Uitgeverij Jes! . Zoetermeer

Uitgeverij Jes! is een samenwerking tussen Uitgeverij Boekencentrum en de HGJB. Kijk voor meer informatie op www.jesvoorjou.nl. Zevende druk 2010 (Vorige drukken zijn verschenen onder de imprint Uitgeverij Boekencentrum) Ontwerp omslag: Artisty ISBN 978 90 239 0705 3 NUR 248 ÂŠ 2000 Uitgeverij Jes! . Zoetermeer Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieĂŤn, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Inhoud 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

Wat is geloven? dag Wat is er zo mooi aan de Tien Geboden? dag Wanneer leef je goed genoeg? dag Wie is God? dag Hoe ga ik om met m’n ouders? dag Ben ik de moeite waard? dag Waarom altijd die Bijbel? dag Genieten, (hoe) kan dat? dag Waarom? dag Wie is Jezus? dag Hoe ga ik om met muziek enzo? dag Hoe houd ik geloven vol? dag Waarom moest Jezus sterven? dag Is seks nou goed of niet? dag Kun je echt contact met God hebben? dag Wat is er mis met me? dag Hoe ga ik om met geweld? dag Hoe weet ik zeker dat God bestaat? dag Waarom ben ik gedoopt? dag Wat is naastenliefde? dag Waarom zou ik geloven? dag Heeft God echt alles geschapen? dag Wat moet ik zeggen? dag Waarom doet leven soms zo’n pijn? dag Bestaat de duivel? dag Hoe (on)gelukkig maakt geld? dag Hoe kan ik leren bidden? dag Wat doet de Heilige Geest? dag

1-8 9-16 17-22 23-31 32-39 40-47 48-55 56-60 61-67 68-75 76-79 80-84 85-91 92-99 100-106 107-116 117-121 122-127 128-135 136-143 144-147 148-152 153-161 162-168 169-175 176-182 183-190 191-201

29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53

Hoe gebruik ik mijn tijd? Hebben wij alléén gelijk? Is Jezus echt uit de dood opgestaan? Bestaat echte vriendschap? Mag je twijfelen? Wat is doodgaan? Mag ik boos zijn? Hoe kan ik de Bijbel beter begrijpen? Wat wil God van me? Mag ik er goed uitzien? Kan iedereen geloven? Hoe zal de hemel er uitzien? Hoe kan ik een ander helpen? Waar gaat het nou om? Waarom zou ik naar de kerk gaan? Hoe weet ik wat ik moet kiezen? Ik wíl wel geloven, maar het gaat niet… Gaat de wereld naar de knoppen? Moet iedereen evangeliseren? Is christen zijn leuk? Hoe kunnen dode mensen opstaan? Help, ik ben verliefd! Waarom is er zoveel armoede? Waarom werd Jezus geboren? Hoe begin ik opnieuw?

Tekstregister Over de schrijvers

dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag dag

202-208 209-213 214-220 221-228 229-232 233-240 241-244 245-250 251-259 260-267 268-274 275-279 280-283 284-288 289-299 300-305 306-309 310-317 318-326 327-335 336-341 342-349 350-355 356-362 363-366

Woord vooraf Van vraag tot paperclip Dit dagboek heeft één nadeel: je moet eigenlijk eerst de bijbelboeken uit je hoofd leren. Het hoeft natuurlijk niet, maar het is wel handig. Dat komt door de manier waarop dit dagboek is opgezet. Het is namelijk géén dagboek waarin we bijvoorbeeld een maand lang uit één bijbelboek lezen, elke dag een stukje. Nee, het kan zijn dat je de ene dag uit Lukas leest, en de volgende dag uit Jesaja. En de derde dag weer uit Johannes. Je moet dus nogal eens bladeren in je bijbeltje om het juiste bijbelgedeelte te vinden. Toch hebben we dat bewust zo gedaan. We willen je laten zien hoeveel de Bijbel te maken heeft met jouw eigen leven. Daarom beginnen we elke dag met een vraag die jij zou kunnen stellen over een bepaald onderwerp. En in de Bijbel proberen we te zoeken naar een antwoord op die vraag. Zo komen we de ene dag in het ene bijbelboek terecht, en de volgende dag weer in een heel ander bijbelboek. Dat maakt het wél extra spannend, denken we. En al bladerend leer je tegelijk de hele Bijbel een beetje beter kennen. Nu nog iets over de tekens die in dit dagboek gebruikt worden. Elke dag zie je een vraagteken staan, een richtingaanwijzer, een zaklamp en een paperclip:

De vraag waarover het gaat. Soms zijn we daar vier dagen mee bezig, en soms langer, dat hangt er maar vanaf. Elke dag komt er iets nieuws aan de orde dat met die vraag te maken heeft. Het bijbelgedeelte waarin we naar een antwoord zoeken. Dingen die in het bijbelgedeelte opvallen. Natuurlijk kunnen we niet álles uitleggen. We schijnen met de zaklamp op bepáálde dingen die we nodig hebben voor onze vraag. Daarbij is het goed als je je bijbel erbij houdt: lees het gerust nog eens na om te kijken of je het snapt, en of je het ermee eens bent. Iets om te onthouden. Vaak vergeet je alweer gauw wat je gelezen hebt. Vandaar deze tip: onthoud in ieder geval dít!

Herman van Wijngaarden

Wa t i s g e l o ve n ?

Wa t i s g e l ove n ?

Opnieuw beginnen We beginnen het nieuwe jaar met een belangrijke vraag: wat is geloven eigenlijk? Abraham is onze gids – en het eerste wat hij leert, is dat geloven achterlaten is.

Op weg gaan Zonder kaart op reis gaan, zonder te weten waar je uitkomt? Leuk voor een avontuurlijke vakantie, maar toch niet voor een bejaarde man als Abram!

Lezen: Genesis 12:4-6 Lezen: Genesis 12:1-3 Gelukkig nieuwjaar! Misschien ben je wel blij dat het oude voorbij is en heb je zin om iets nieuws te beginnen. In het stukje van vandaag lezen we dat ook God met iets nieuws begint. Na de torenbouw van Babel zet Hij een dikke streep en roept Abram om een nieuw begin te maken (vs. 1). En wat een vooruitzicht! Hij zal een groot volk worden en tot zegen zijn voor alle geslachten op aarde (vs. 2,3). Er is echter één ‘maar’: Hij moet weggaan uit zijn geboortestreek en (bijna) al zijn familie en vrienden achterlaten. Alsof dat oude leven hem in de weg staat om God werkelijk te vertrouwen op zijn woord. Want Hij alleen wijst de weg (vs. 1).

Abram moet een groot geloof hebben gehad, want hij doet precies zoals de Here gezegd heeft (vs. 4). Hij neemt zijn vrouw Sarai mee en zijn neef Lot en met al hun spullen gaan ze op pad, op weg naar Kanaän – en daar komen ze ook (vs. 5). God doet wat Hij belooft, hoe lang en moeilijk de reis ook wezen mag. Alleen: weer wordt Abram op de proef gesteld: want in het aan hem beloofde land wonen voorlopig nog wel andere mensen, de Kanaänieten (vs. 6)! Dat moet wel een vreemde ontdekking zijn geweest. Je leven in geloof aan God toevertrouwen en Hem volgen wil dus niet zeggen dat het allemaal op rolletjes loopt. Maar het is de enige manier om erachter te komen wat God met jouw leven wil.

God heeft ook een plan met jouw leven. Wat moet jij achterlaten om te doen wat Hij van je vraagt? Bid dat Hij je ook dit jaar tot een zegen maakt voor anderen.

Om te weten wat geloven eigenlijk is, moet je maar gewoon in vertrouwen op pad gaan. Dan leer je God kennen, dwars door teleurstellingen en beproevingen heen.

1 j a nu a r i

2 j a nu a r i

dag 1

dag 2

Wat is geloven?

Geloven is belijden ‘Goed gedaan joh!’ Het zijn maar een paar woorden, maar wat kun je blij zijn met een kleine bemoediging, een schouderklopje. Vandaag krijgt Abram er een.

Leugentje om bestwil Wie doet het nooit? Je moet toch wat doen om vooruit te komen in het leven? Geloven betekent toch niet dat je alles maar over je heen moet laten komen?

Lezen: Genesis 12:7-9

Lezen: Genesis 12:10-16

Ik kan me goed voorstellen dat Abram wel een bemoediging kon gebruiken. Had hij soms een fout gemaakt, een afslag gemist of zo? God had hem dit land toch beloofd? Wat moeten die Kanaänieten er dan nog (vs. 6b)? In een verschijning herhaalt God zijn belofte (vs. 7a). Abram moet opnieuw leren, dat wat hij ziet soms anders is dan wat hij mag geloven. Gods plan gaat uit boven de realiteit. Dan durft hij ook een altaar te bouwen voor zijn God (vs. 7b). Dankbaar voor de bemoediging die hij heeft gekregen. Een soort openbare geloofsbelijdenis. Want hij offert te midden van mensen, die andere goden dienen. Zo trekt hij verder (vs. 8a), van altaar tot altaar (vs. 8b). Totdat het land van noord tot zuid van de God van Abram heeft gehoord (vs. 9)! Misschien is het stukje van vandaag ook voor jou een bemoediging van God om je weg met Hem te vervolgen. En een aansporing om voor je geloof uit te komen! 3 j a nu a r i

dag 3

De toestand wordt steeds gekker. Nota bene in het beloofde land breekt zware hongersnood uit (vs. 10). God kan hem wel van alles beloofd hebben, maar van geloof alleen kun je toch niet leven… Je moet toch ook je verstand gebruiken? Abrams geloof gaat door de maag. Als de honger te groot wordt, wacht hij niet op Gods plan en verlaat hij Kanaän. Op de grens met Egypte bedenkt hij nog gauw een leugentje om bestwil (vs. 11-13), wat hem uiteindelijk zijn vrouw Sarai kost (vs. 15). Aan de andere kant wordt hij er materieel een flink stuk beter van (vs. 16). Zou hij dan toch de goede beslissing hebben genomen? Als je je geloof even aan de kant moet zetten om een hoger cijfer of een beter baantje te krijgen, kun je niet op het goede spoor zitten. Want voorspoed is niet hetzelfde als zegen!

4 j a nu a r i

dag 4

Wat is geloven?

Ongelooflijk Als een vriend(in) in moeilijkheden komt omdat hij jou een gemene streek heeft geleverd, geef je hem of haar misschien het liefst nog een trap na. Eigen schuld toch?

Geloofsogen De komende dagen kijken we naar Jezus om erachter te komen wat geloven is. Vandaag blijkt dat het met zien te maken heeft.

Lezen: Markus 8:22-26 Lezen: Genesis 12:17-20 Sommige dingen begrijp je gewoon niet: Abram liegt en bedriegt, maar God straft de farao (vs. 17). Het maakt wel duidelijk dat als je van God afdwaalt, je anderen al snel tot vloek kunt worden. En daar was Abram (en zijn wij) niet voor geroepen (lees vs. 3 nog maar ’s). Farao leest hem dan ook terecht de les en doet hem zelfs uitgeleide (vs. 18-20). Abram kon nog heel wat leren van deze ‘heiden’ – en dat geldt ook voor ons vandaag. Maar de belangrijkste les is misschien wel dat God Abram en Sarai trouw bleef, ondanks het feit dat ze er een potje van hadden gemaakt. Alle reden dus om in Hem te geloven, hoe moeilijk de situatie soms ook kan zijn. Geloven is vertrouwen dat God je nooit verlaat en je altijd weer opzoekt. Hij trapt niet na, hoe verkeerd je ook bezig bent (geweest). Ongelooflijk! Prijs Hem voor zijn trouw. 5 j a nu a r i

dag 5

De mensen brengen een blinde man bij Jezus en smeken Hem om de man te genezen (vs. 22). Blijkbaar zien ze wel wat in Jezus. Hij neemt de blinde mee het dorp uit, spuugt hem in de ogen en legt hem de handen op (vs. 23). Wat een vreemd tafereel. Als Jezus de blinde aanraakt, breekt langzaam het licht door. Eerst ziet de man de mensen nog ‘als bomen wandelen’ (vs. 24). Maar na een nieuwe handoplegging ziet hij alles scherp (vs. 25). Jezus kwam om ons de ogen te openen, zodat we Hem gaan zien zoals Hij is en oog krijgen voor de ander. Die ziet er dan soms veel minder vervelend of stoer uit dan je dacht. Ook zij hebben Jezus nodig om helderziende te worden. Dank God voor de mensen (ouders, vrienden) die jou tot Jezus hebben gebracht. En vraag Hem om je ogen te openen, zodat jij op jouw beurt met anderen naar Hem toe kunt gaan.

6 j a nu a r i

dag 6

Wat is geloven?

Persoon-lijk geloven Iedereen heeft overal wel een mening over en veel mensen praten anderen na. Maar als het om geloven gaat, vindt Jezus dat niet genoeg.

Geloven is kostbaar Een topsporter moet flink afzien om bij de besten te horen. Vaak is het een eenzame weg van trainen, afzien en discipline. Noem het maar lijden.

Lezen: Markus 8:27-30

Lezen: Markus 8:31-33

Na de genezing van de blinde vraagt Jezus aan zijn discipelen wat de mensen eigenlijk van Hem denken (vs. 27). Sommigen zien in Hem Johannes de Doper, anderen Elia of een andere profeet (vs. 28). Dat is al heel wat! Maar Jezus vraagt door: ‘Maar wie zeggen jullie dat Ik ben?’ (vs. 29a). Het is niet genoeg om te weten wat ‘de kerk’ gelooft. Jezus wil van jou en mij een persoonlijk antwoord horen. Petrus durft de belijdenis aan: ‘De Christus’, zegt hij (vs. 29b). Jezus ontkent het niet, maar wil wel dat hij zwijgt (vs. 30). Misschien omdat de anderen het nog niet (kunnen) begrijpen. Of omdat Hij zijn werk als Gezalfde van God nog niet heeft volbracht. Want pas na Pasen kan deze belijdenis echt de wijde wereld in!

Na de belijdenis van Petrus (vs. 29), vertelt Jezus dat Hij een moeilijke weg van lijden en sterven moet gaan, voor Hij uit de dood zal opstaan (vs. 31). Petrus protesteert (vs. 32). Jezus heeft toch alle macht? Waarom is dat nu nodig? Soms kun je de moeilijke dingen in het leven maar slecht rijmen met een God, die liefde is. Het is zelfs al pijnlijk om op school of op de (sport)club voor je geloof uit te komen. Dan sta je soms zo alleen. Een lied zingt: ‘Gods goedheid is te groot voor ons geluk alleen’. Jezus wil ook in de diepste nood bij je zijn – daarom ging Hij die moeilijke weg. Maak het geloof maar niet makkelijker dan het is (vs. 33). Een vluchteling zei: ‘Mijn leven is als goud, dat alleen onder de hoogste temperaturen gelouterd kan worden.’

Geloven is een persoon-lijke zaak? Hoe kijk jij tegen Jezus aan? Schrijf eens in je eigen woorden een geloofsbelijdenis op en leg hem bijvoorbeeld als een bladwijzer in je bijbeltje.

Geloven is kostbaar, maar heeft eeuwigheidswaarde. Wat mag het geloof jou kosten? Aan geld, aan tijd, aan ‘pijn’?

7 j a nu a r i

8 j a nu a r i

dag 7

dag 8