God & heer K.

God & heer K. Plano:Layout 5

04-11-2008

12:18

Pagina 1

In deze nieuwe bundel columns, verschenen in het dagblad Trouw, ziet Suurmond God op de meest onverwachte plekken verschijnen.

In zijn kanker (heer K.), maar ook in dansende derwisjen; in domineesschoenen, maar ook in de voet van een atheïst; in evangelicalen zowel als in afvallige gelovigen.

Hij foetert op dure new-agecursussen, pleit voor lelijke vrouwelijke idolen en bedrijft met dit alles ‘tapas-theologie’: kleine hapjes spiritualiteit, geschikt voor de drukbezette mens van vandaag.

Als extraatje bevat de bundel enkele recente artikelen over kerk en geloof.

Dr. Jean-Jacques Suurmond is theoloog, gestalttherapeut en publicist.

Jean-Jacques Suurmond God & heer K.

God & heer K.

God & heer K. ISBN 978-90-211-4216-6

www.uitgeverijmeinema.nl 9 789021 142166 NUR 728

GOD & HEER K. columns van Jean-Jacques Suurmond

Uitgeverij Meinema, Zoetermeer

De columns en de lezing ‘Kanker en God’ verschenen in 2006, 2007 en 2008 in het dagblad Trouw. ‘Dreuzels en dichters’ werd in 2004 gepubliceerd in het Katholiek Nieuwsblad. De stukjes ‘Schuld opent voor de ander’ en ‘Over goddelozen en atheïsten’ werden in 2007 geplaatst op www. reliflex.nl en ‘Liever enkelvoudig religieus’ in 2008. De twee laatste artikelen verschenen in februari en oktober 2007 in het theologische blad Schrift. www.uitgeverijmeinema.nl

Ontwerp omslag: Mulder van Meurs, Amsterdam Foto omslag: Sjaak Verboom ISBN 978 90 211 4216 6 NUR 728 © 2009 Uitgeverij Meinema, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Inhoud

COLUMNS Goedkope kerk 9 Heilige kern 12 De knor van een varken 15 De God van Nederland 18 Voorwereldlijke chaos 21 U bent zelf de boef 24 Tapas-theologie 27 Domineesschoenen en de dood 30 Goedheid is goddelijk 33 Lof der zotheid 36 Gruwelijk Pasen 39 Kerk voor de sterken 42 Wie ben ik? 45 De extase van Hemelvaart 48 De troost niet getroost te worden 51 De spin en de hamster 54 Respect 57 De voet van een athe誰st 60 Groenslijmig wezen 63 Jeuk aan het heiligbeen 66 Lelijke waterzakken 69 In het geloof vallen 72 De vierde kracht 75 Kanker: de schok 78 Kanker: gevallen goden 81 Kanker: te veel van het goede 84 5

Kanker: eenzaamheid 87 Kanker: euthanasie 90 God bestaat niet 93 Kanker: voordelen 96 Kanker: operatie 99 Kanker: stoma 103 De vrijheid om iets niet te doen 105 Stille Zaterdag 108 1 april 111 Chynische spelen 114 God op zijn beeldloze best 117 Kanker: onverklaarbare goedheid 120 Fritz Perls 123 Athe誰sten: tsja 126 Doek voor het bloeden 129 Kunstmatige intelligentie 132 Teilhard de Chardin 135 ANDERE ARTIKELEN Kanker en God 141 Dreuzels en dichters 149 Schuld opent voor de ander 152 Over goddelozen en athe誰sten 154 Liever enkelvoudig religieus 157 Jezus is het einde 159 God, die in ons woont, voert ons buiten onze woning 167

6

COLUMNS

Goedkope kerk

Ik voel me schuldig omdat veel mensen niet in de kerk komen.

Er wordt beweerd dat ‘de kerken leeglopen’ maar dat strookt niet met mijn waarneming. De mensen lopen helemaal niet weg. Er zijn er wel die zich laten uitschrijven, maar die kwamen sowieso al nooit. Nee, als mensen verdwijnen, dan is dat omdat ze verhuizen of doodgaan – heel acceptabele redenen om niet meer te komen opdagen.

Verder moeten ze het prima naar hun zin hebben, want ze blijven maar naar de kerk komen. Hoewel ze heel verschillend zijn, ervaren ze daar iets wat ze voor geen goud zouden willen missen. Wat dat is? Ze komen op adem, krijgen inspiratie, ontvangen zin, beleven vreugde, oefenen mededogen, leren leven in waarheid. Zoiets.

De kerk loopt niet leeg. Wat er aan de hand is, is dat de opengevallen plaatsen van overleden of verhuisde gemeenteleden door weinig nieuwe mensen worden ingenomen. Degenen die komen, willen de kerk niet missen; de mensen die niet komen, weten niet wat ze missen.

Dat is de reden waarom ik me schuldig voel als ik op zondagochtend naar de kerk ga. Ik kijk naar al die ramen waarvoor de gordijnen nog dichtgetrokken zijn en denk aan de bewoners die uitslapen, om straks met een duf hoofd op te staan. Of die bezig zijn met hun zondagmorgenwip, met een half oor luisterend naar de kinderen die beneden tv-kijken. Zij weten niet wat hun ontbreekt, terwijl ik op weg ben om mijn ziel te baden in weelde.

Of heb ik het mis? Brengen ze hun ziel ergens anders naartoe voor een onderhoudsbeurt? Ik kijk in het alternatieve mindstyle9

blad Happinez en tel maar liefst 185 advertenties voor manieren om gelukkig te worden. Een willekeurige greep: aloëveradrank nuttigen; wichelroede lopen; wereldmeditatie; hooggevoeligheidstraining; kleurcode eten; de kunst van het evenwicht leren; zeven stappen naar vrede; synchronisch leven; magische trekpleister toepassen; stoelmassage; moving energy; communicatie met dieren; kristallentherapie; zwemmen met dolfijnen; heling door magische sieraden; magische stilte vinden; boetseren vanuit je innerlijk; hartdagen volgen; geld&overvloed cursus; face reading; kameelreizen; energietherapie; walk of life; winst weggeven; vortex healing; opluchtingstraining; Tibetaanse klankschalen; interdimensionaal meesterschap verwerven; Enneagramcursus; de kwart-voor-viermethode; de feelgood food methode; het no-diet dieet.

De prijs staat er zelden bij; daarvoor moet ik naar de websites surfen die in de advertenties staan vermeld. Voor de Zeeuw (‘ons bin zuunig’) die ik van origine ben, is dat toch even schrikken. De kerk verwacht van mij jaarlijks minimaal enkele tientallen euro’s contributie. Daarvoor krijg ik: 52 kerkdiensten; vorming en toerusting door deskundigen; pastorale gesprekken wanneer ik omhoog zit of languit lig; een zegen op mijn relatie; doopdiensten voor mijn kinderen; een uitvaart in stijl; en daarna ook nog een gedachtenis met Allerheiligen terwijl ik er dan zelf wegens omstandigheden niet eens meer ben om mijn contributie te voldoen. De kerk is een koopje; Gerard Reve zei het al.

Maar voor die cursussen uit Happinez betaal je al gauw honderd euro voor één dag. Dit maakt dat ik me nóg schuldiger ga voelen. Want terwijl mijn ziel voor een habbekrats wordt geheeld, bloedt de portemonnee van die andere mensen. Nu snap ik waarom ze ’s zondags met een zwaar hoofd rondlopen.

Om het maar niet te hebben over die zorgelijke zondagmorgenwip waarbij je hoopt dat de tv in de woonkamer het niet begeeft want een nieuwe kun je niet betalen omdat je pas 10

een feelgood food methode hebt gevolgd en de kinderen komen dan vast de slaapkamer binnenstormen en zien daar het dubbelgerugde beest van Rabelais en gaan in een hoekje onder het peuzelen van popcorn griezelend zitten kijken naar dat monster met vier armen en benen totdat ze zien dat het papa en mama zijn en daarvan een trauma krijgen zodat ze later een dure vortex healing of cursus boetseren vanuit hun innerlijk moeten gaan volgen.

Bent u daar nog?

Ik heb een schuldgevoel omdat ik al die zorgen niet heb.

Daar wil ik van af. Eens even kijken in Happinez. MER-KA-BAmeditatie, dat lijkt me wel wat. Wat zegt hun website? Een workshop die ‘evenwicht brengt op fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel vlak… Je kunt ervaren dat je lichaam nog steeds de herinnering heeft van het MERKABA-veld om je heen, met een diameter van 18 meter…’

De prijs voor één dag is 115 euro, bio-soep inbegrepen.

Ik voel in mijn zak: daar zit iets met een diameter van 18 millimeter. Een muntstuk van twee eurocent. Het herinnert zich de collecte.

Doe mij toch maar een kyrië in de kerkdienst: ‘Heer ontferm u, Christus ontferm u, Heer ontferm u over ons’.

Vrekkige Zeeuw die ik ben.

11