Houd U niet ver van mij

Veertigdagen met Psalm 22 Plano nw:Veertigdagen met Psalm 22 Plano

12-12-2007

Gebruik de veertigdagentijd vóór Pasen eens om elke dag heel even

stil te staan bij een paar woorden uit Psalm 22. Juist dit oude lied van koning-dichter David is een must voor iedereen die nadenkt over Gods aanwezigheid, of meer nog Gods áfwezigheid.

Wie ervaart dat God afwezig lijkt, kan in deze psalm troost vinden

De woorden van Psalm 22 zijn zo bijzonder omdat de Heer Jezus Christus daarin naar ons toe komt.

De zondagen hebben in de lijdenstijd altijd een eigen kleur gehad.

Daarom biedt dit boekje op zondag een korte overdenking over zes ‘Ik ben’-woorden van Jezus. ‘Ik ben de Weg.’ ‘Ik ben de goede herder.’

In lijdenstijd met veel waaromvragen op de zondag hét Antwoord op al die vragen: Jezus!

Roelof Vellinga werkt als journalist bij de Evangelisch Omroep en volgt daarnaast een theologische studie.

www.uitgeverijboekencentrum.nl

Houd U niet ver van mij

Psalm 22 reikt ook woorden aan om anderen mee te troosten.

*

en woorden om eigen leegte of leed onder woorden te brengen.

Pagina 1

Roelof Vellinga

Houd U niet ver van mij

11:08

Roelof Vellinga *

Houd U niet ver van mij Veertigdagentijd met Psalm 22 __

Boekencentrum

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 2

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 3

Houd U niet ver van mij Veertigdagentijd

Roelof Vellinga

Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 4

Psalm 22

1 Voor de koorleider. Op de wijs van De hinde van de dageraad. Een psalm van David.

2 Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten?

U blijft ver weg en redt mij niet, ook al schreeuw ik het uit.

3 ‘Mijn God!’ roep ik overdag, en u antwoordt niet, ’s nachts, en ik vind geen rust.

4 U bent de Heilige, die op Israëls lofzangen troont.

5 Op u hebben onze voorouders vertrouwd; zij hebben vertrouwd en u verloste hen, 6 tot u geroepen en zij ontkwamen, op u vertrouwd en zij werden niet beschaamd.

7 Maar ik ben een worm en geen mens, door iedereen versmaad, bij het volk veracht.

8 Allen die mij zien, bespotten mij, ze schudden meewarig het hoofd: 9 ‘Wend je tot de Heer! Laat hij je verlossen, laat hij je bevrijden, hij houdt toch van je?’

4

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 5

10 U hebt mij uit de buik van mijn moeder gehaald, mij aan haar borsten toevertrouwd, 11 bij mijn geboorte vingen uw handen mij op, van de moederschoot af bent u mijn God. 12 Blijf dan niet ver van mij, want de nood is nabij en er is niemand die helpt.

13 Een troep stieren staat om mij heen, buffels van Basan omsingelen mij, 14 roofzuchtige, brullende leeuwen sperren hun muil naar mij open.

15 Als water ben ik uitgegoten, mijn gebeente valt uiteen, mijn hart is als was, het smelt in mijn lijf.

16 Mijn kracht is droog als een potscherf, mijn tong kleeft aan mijn gehemelte, u legt mij neer in het stof van de dood.

17 Honden staan om mij heen, een woeste bende sluit mij in, zij hebben mijn handen en voeten doorboord.

18 Ik kan al mijn beenderen tellen.

Zij kijken vol leedvermaak toe, 19 verdelen mijn kleren onder elkaar en werpen het lot om mijn mantel.

20 Heer, houd u niet ver van mij, mijn sterkte, snel mij te hulp.

5

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 6

21 Bevrijd mijn ziel van het zwaard, mijn leven uit de greep van die honden.

22 Red mij uit de muil van de leeuw, bescherm mij tegen de horens van de wilde stier.

U geeft mij antwoord.

23 Ik zal uw naam bekendmaken, u loven in de kring van mijn volk.

24 Loof hem, allen die de Heer vrezen, breng hem eer, kinderen van Jakob, wees beducht voor hem, volk van IsraĂŤl.

25 Hij veracht de zwakke niet, verafschuwt niet wie wordt vernederd, hij wendt zijn blik niet van hem af, maar hoort zijn hulpgeroep.

26 Van u komt mijn lofzang in de kring van het volk, mijn geloften los ik in bij wie u vrezen.

27 De vernederden zullen eten en worden verzadigd.

Zij die hem zoeken, brengen lof aan de Heer.

Voor altijd mogen jullie leven!

28 Overal, tot aan de einden der aarde, zal men de Heer gedenken en zich tot hem wenden.

Voor u zullen zich buigen alle stammen en volken.

29 Want het koningschap is aan de Heer, hij heerst over de volken.

6

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 7

30 Wie op aarde in overvloed leven, zullen aanzitten en zich voor hem buigen.

Ook zullen voor hem knielen wie in het graf zijn neergedaald, wie hun leven niet konden behouden.

31 Een nieuw geslacht zal hem dienen en aan de kinderen vertellen van de Heer; 32 aan het volk dat nog geboren moet worden zal het van zijn gerechtigheid verhalen: hij is een God van daden.

7

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 8

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 9

Woord vooraf

Al eeuwenlang neemt de kerk voor de viering van het Paasfeest veertig dagen de tijd om stil te staan bij het lijden van Jezus. (De zondagen worden niet meegeteld. Dat zijn geen dagen van inkeer, maar blijven dagen om te vieren!) Het is goed om deze traditie voort te zetten en om daar steeds weer opnieuw vorm aan te geven. Ik heb dit keer gekozen voor de vorm van veertig kleine overdenkingen bij Psalm 22, de psalm die ons bijzonder bij het lijden van Jezus bepaalt. Voor iedere dag een paar woorden om iets mee te doen: Jezus in ons gebed verheerlijken, onder de indruk komen van zijn lijden, onze zonden belijden, meelijden met de lijdende Kerk of nadenken over de vraag waarom Jezus moest lijden.

Om de zondagen er echt uit te laten springen, overdenken we op die dagen de ‘Ik ben’-uitspraken van Jezus. Bij het nadenken over Psalm 22 zullen we ontdekken dat God antwoord geeft. Juist in de ‘Ik ben’-uitspraken verwoordt Jezus hoe Hij Gods vleesgeworden Antwoord voor ons is.

Jezus sprak zeven (!) van deze ‘Ik ben’-woorden. Laten er nu maar zes lijdenszondagen zijn. Daarom ben ik zo vrij geweest om ook nog voor de zondag van Pasen een overdenking te schrijven, en wel over: ‘Ik ben de Opstanding en het Leven’. Dat kwam wel erg mooi uit.

Een gezegende veertigdagentijd!

Roelof Vellinga 9

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 10

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 11

vers 2a: Mijn God, mijn God, waarom hebt u mij verlaten?

Dag 1. De kreet van Jezus aan het kruis. Van God verlaten.

Waarom? Hier is het een schreeuw van David. Met hem hebben vele gelovigen het uitgeschreeuwd. Nu nog roepen gelovigen het in hun nood. Het gaat verder dan: Waarom helpt U niet? Waarom redt U niet? Waarom geneest U mij niet? Het is een missen van God Zelf.

Waarom hebt U mij verlaten? Pijnlijk missen deze kinderen van God de ervaring van zijn nabijheid, van zijn liefde in hun leven. Maar niemand voelde zich zó door God verlaten als Jezus. Wij ervaren God misschien niet meer, maar Hij ís er wel. God laat mij zijn liefde niet ervaren.

Maar Hij houdt nog steeds van mij. God is er altijd bij omdat het op Golgota anders was: daar was God niet!

Jezus was écht door God verlaten.

Lezen: Matteüs 27:45-46 Dag 2. Verlaten. Heeft God Jezus echt verlaten? Dat kan toch niet, willen sommige bijbeluitleggers ons doen geloven.

Zo is de Vader toch niet?! Laten we eerlijk zijn: ook in ons geloofsleven kan dit een moeilijke vraag zijn. Toch is er dan maar één ding wat je kunt doen: je moeite bij God brengen én blijven vasthouden aan wat de Bijbel zegt.

Paulus schrijft, dat Jezus vervloekt was (Gal. 3:13)! En vervloekt betekent: aan een paal hangen tussen hemel en aarde. Weggetrapt van de aarde; niet welkom in de hemel. Echt verlaten dus! Jezus werd tot vloek voor óns.

Al zouden wij verlaten worden door alle mensen, God verlaat ons nooit. Voor ons gaat de hemel nooit op slot!

Lezen: Deuteronomium 21:22-23; Galaten 3:13 11

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 12

Dag 3. Verlaten. Zonder een ander is leven sowieso al geen leven. Leven is samen-leven. Eenzaam leven is daarom lijden aan het leven. Aan een eenzaam leven gaat soms verlating vooraf. Dan is het lijden nog groter. De ander – met wie je het leven deelde, die van je hield, op wie je aankon –, die ander heeft je laten vallen als een baksteen. Je staat alleen, je voelt je bedrogen. In die verlatenheid kun je je ook door God verlaten voelen. Zeker als er nog meer tegenzit in het leven. Jezus werd ook door iedereen verlaten. Zelfs door z’n vrienden.

En alles zat tegen. Hij eindigde aan het kruis. En daar verliet zijn Vader Hem. Als ik me nu van God verlaten voel, mag ik erop vertrouwen dat Jezus met mij meevoelt.

Hij weet als geen ander wat het is om verlaten te zijn.

Lezen: Psalm 55:13-15; 88:15-19

Dag 4. Mijn God. Heel bijzonder dat gelovigen deze woorden mogen uitspreken. Intiem verbonden met God. Dat gold in elk geval voor David, die als Messiaanse koning nauw verbonden was met God. Maar niemand heeft een intiemere relatie met God gehad dan Jezus. Vader en Zoon hebben elkaar volmaakt lief. U bent toch ‘mijn God’, en U verlaat mij?! Waarom? En dan niet één keer, maar twee keer: mijn God, mijn God. En straks nog een keer: mijn God. Wat een opening van het gebed. Wat een vastklemmen aan God in de nood. Wat een klemmend beroep op God in de nood.

Lezen: Johannes 20:17

12

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 13

Eerste lijdenszondag: ‘Ik ben het Brood dat leven geeft’ Na het wonder van de broodvermenigvuldiging wilden de joden nog wel vaker eten van dat Jezus-brood! Dat brood smaakt naar meer, zullen ze gedacht hebben. Naar nog meer van dat Jezusbrood. Het brood smaakte inderdaad naar meer. Want Jezus had het bedoeld als teken-brood. Maar de mensen hadden niet de volle smaak van het teken geproefd. Ze wilden er vooral meer van eten om hun maag er weer mee te vullen.

Jezus gaf inderdaad brood als voedsel voor de maag, maar Hij verrichtte het wonder van de vermenigvuldiging om te tonen dat Hij Zélf brood is. Heel ander brood. Brood dat leven geeft. Niet voor even, zoals gewoon brood. Maar eeuwig leven. De Zoon van God is het Brood van God dat neerdaalt uit de hemel en leven geeft aan de wereld.

Door de zonde kreeg de dood het voor het zeggen in deze wereld.

Er ligt een vloek over het leven. Het leven geeft je steeds niet wat je ervan verwacht. Leven kan een last zijn. Zo had God het niet bedoeld en zo mag het van Hem niet blijven. Daarom liet God Zijn Zoon neerdalen uit de hemel om leven te geven aan de wereld. Daar ging het God om: leven geven. Sprankelend en tintelend leven. Een leven vol ‘kwaliteit van leven’. Samen-leven – met God! Eeuwig leven. Jezus is het Brood dat voor eeuwig verzadigt.

Hoe kunnen we dat Brood krijgen? ‘Dit moet u voor God doen: geloven in Hem die Hij gezonden heeft.’ Geloof in Mij, en Ik ben voor jou het Brood dat leven geeft!

Lezen: Johannes 6:30-59

13

opmk.2-HoudUnvrvanmij

10-12-2007

17:05

Pagina 14

Dag 5. Waarom? Je kunt mensen vaak horen zeggen: zolang God het lijden in de wereld toelaat, zal ik niet in God geloven. David wil God juist vasthouden. Ook in zijn lijden. Die God met Wie hij zich zo verbonden weet (of wist?). ‘Mijn God, mijn God, waarom?’ Hij kan het niet begrijpen. Er zijn altijd ‘vrienden van Job’ die het wel begrijpen en lijdende mensen antwoord geven op hun waaromvragen. Maar soms is het gewoon niet te begrijpen en zijn alle antwoorden misplaatst. Waarom? Jezus wist dat Hij móest lijden. Toch roept ook Hij vanaf het kruis: waarom? Jezus staat iedere gelovige bij, die ‘waarom’ roept naar zijn God. Lijden is geen reden om God los te laten. In het lijden mogen we naar Jezus gaan en ons door Hem laten troosten.

Lezen: Habakuk 1:1-3; 3:17-19

Dag 6. Waarom? Bij niemand was zo weinig reden verlaten te worden als bij Jezus. Hij had volmaakt lief. Hij ontfermde zich over mensen in nood. Hij genas zieken. Hij bevrijdde mensen van demonen. Hij deed alles wat God vroeg. Hij had de Vader volmaakt lief. Voor Hem geldt: ‘Wie doet wat de wet voorschrijft, zal leven.’ Voor ons geldt: ‘Vervloekt is een ieder die niet doet wat het boek van de wet bepaalt.’ Waarom werd dan toch Jezus door God verlaten? ‘Christus Jezus heeft ons vrijgekocht van deze vloek door voor ons te worden vervloekt’. Hij werd in plaats van mij vervloekt. Hij moest sterven. Ik mag leven! Eer aan onze Heer Jezus Christus, die stierf voor mij!

Lezen: Galaten 3:10-14

14