omslag Prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:44 Pagina 1
Prikkels - aangeraakt door de woorden van God -
Prikkels - aangeraakt door de woorden van God -
Bijbellezen = praten met de Bijbel. Net zoals je in een goed gesprek vragen stelt aan elkaar, kun je ook vragen leren stellen aan een bijbelgedeelte. Prikkels wil je daarbij helpen. Het geeft verschillende ‘leessleutels’ om een bijbelgedeelte ‘open’ te laten gaan. Als je ermee aan de slag gaat, zul je merken dat je méér gaat ontdekken, méér gaat begrijpen en dat je méér aangesproken wordt. Met Prikkels kun je 28 dagen oefenen met persoonlijk bijbellezen. Laat je prikkelen door het Woord van God!
Prikkels
Prikkels is een hulpmiddel voor persoonlijk bijbellezen voor jongeren - 14+
- aangeraakt door de woorden van God -
www.jesvoorjou.nl 9 7 8 9 0 2 3 9 24 7 4 6
NUR 707
ISBN 978 90 239 2474 6
Jes!
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 2
Inhouds opgave
2
hoofdstuk 1
Bijbellezen, waarom zou je?
6
hoofdstuk 2
Bijbellezen, wat heb je daarvoor nodig?
8
hoofdstuk 3
Bijbellezen, hoe pak je dat?
10
hoofdstuk 4
Bijbellezen, vier weken aan de slag
12
Lukas 8 en 9
Dag Dag Dag Dag Dag Dag Dag
1 2 3 4 5 6 7
-
Een dieperliggende boodschap Vaar met Jezus mee Oog in oog met de gek van Gadara Een compleet ander mens Instructies voor een speciale missie Alleen met Jezus Topervaring in het geloof
14 16 18 20 22 24 26
Filippenzen
Dag 8 Dag 9 Dag 10 Dag 11 Dag 12 Dag 13 Dag 14
-
Beste gemeenteleden Op nummer 1 Laat je corrigeren Een ster in de wereld Wat maakt je een christen? Een trotse hemelburger Advies van Paulus
28 30 32 34 36 38 40
Prikkels - aangeraakt door de woorden van God
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 3
Jona
Dag 15 Dag 16 Dag 17 Dag 18 Dag 19 Dag 20 Dag 21
-
Mission impossible Laat zien wie je bent Een heidens karwei Toen Jona in de walvis zat... Een complete stad platgelegd Een barmhartige God en een kleinzielige Jona Het geluk van een wonderboompje of 120.000 mensen
42 44 46 48 50 52 54
Psalm 25 - 29
Dag 22 Dag 23 Dag 24 Dag 25 Dag 26 Dag 27 Dag 28
-
Gods navigatiesysteem Gods navigatiesysteem - alternatieve route Onschuld(ig)? Met God in ĂŠĂŠn tent? Wat verwacht je? Als God niet spreekt De stem van... God
56 58 60 62 64 66 68
hoofdstuk 5
Bijbellezen, welke leessleutels zijn er?
70
hoofdstuk 6
Bijbellezen - en bidden!
78
3
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 4
Bijbellezen,
waarom zou je?
hoofdstuk 1
Je kunt door duizend-en-één dingen geprikkeld worden, maar hoe word je nu geprikkeld in je relatie met God? Hoe leer je Hem steeds beter kennen? Goed nieuws: God geeft jou de gelegenheid om Hem ieder moment van de dag te ontmoeten. In Zijn Woord wil Hij laten zien wie Hij is. Als jij de Bijbel opent, laat God jou in Zijn hart kijken. Mooi gezegd, maar in de praktijk blijkt het bijbellezen niet altijd mee te vallen. Je leest de woorden wel, maar het blijven zwarte letters op papier. Je hangt een tijdje boven een tekst, maar weet eigenlijk niet goed wat je ermee moet. Veel jongeren zeggen dat ze niet tevreden zijn over de manier waarop ze nu de Bijbel lezen. Oké, er zijn goede dagboeken die je dan kunnen helpen. Maar het zou toch ook fantastisch zijn als je zelf ontdekt wat God in Zijn Woord tegen jou te zeggen heeft?! In Prikkels willen we je uitdagen om (minimaal) een maand op een actieve en persoonlijke manier met de Bijbel aan de slag te gaan. Dat betekent dat we je willen helpen om vragen te (leren) stellen aan een bijbelgedeelte, zodat je méér gaat ontdekken, méér gaat begrijpen en méér aangesproken wordt. Laat je prikkelen door het Woord van God!
Diane Palm
4
Prikkels - aangeraakt door de woorden van God
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 5
Bijbellezen = … … een ontmoeting van hart tot hart met God hebben. … de kans krijgen om te groeien in geloof. … ontdekken dat God jouw vragen serieus neemt. … je leven binnenstebuiten laten keren door God zelf. … zien wie God voor de wereld en de mensen om je heen wil zijn. … de duivel geen ruimte geven om je van de wijs te brengen. … ja zeggen op wat je leest, al begrijp je meer dan de helft niet. … je handen leggen op één van de 14.000 beloften in de Bijbel. … onderstrepen dat je in alles met God door het leven wilt gaan.
5
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 6
Bijbellezen, wat heb je
daarvoor nodig?
hoofdstuk 2
Voordat je met het bijbellezen aan de slag gaat, heb je een aantal dingen nodig. Noem het de basisuitrusting van het bijbellezen. > Vaste gewoonte Afwachten tot je zin hebt in bijbellezen… dat werkt dus niet. Maak er een vaste gewoonte van om regelmatig de Bijbel te lezen. Het liefst elke dag, maar anders toch zeker een paar keer in de week. En is het gewoon een feit dat hoe je vaker je het doet, hoe meer ervaring en inzicht je krijgt. > Geschikt moment Ga voor jezelf na op welk moment van de dag je tijd wilt nemen om de Bijbel te lezen. Veel mensen proberen het ’s morgens vroeg of ’s avonds laat. Maar als ’s ochtends de bus of trein van 07.44 uur op je wacht, of ’s avonds de moeheid toeslaat, moet je iets anders verzinnen. Kies een vast moment waarop je de tijd en de rust hebt, bijvoorbeeld direct na school of je werk, of na het avondeten. > Stille plek Bijbellezen kan natuurlijk overal, maar als het gaat om je vaste stille-tijdmomenten is het toch beter om te zoeken naar een plek waar je niet gestoord wordt en waar je werkelijk een ontmoeting met God kunt hebben (dat is tenslotte het doel van bijbellezen!). Voor de meeste mensen is dat hun eigen (slaap)kamer. Maar als jij op zolder of in het bos zo’n plek vindt, is dat natuurlijk óók prima.
6
Prikkels - aangeraakt door de woorden van God
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 7
> Eigen bijbel In Prikkels hebben we géén keuze gemaakt voor een bepaalde bijbelvertaling. Dat laten we aan jou over. Natuurlijk kun je ook verschillende vertalingen naast elkaar gebruiken. In ieder geval raden we je aan om een vaste eigen bijbel te gebruiken, waar je eventueel ook in kunt/mag schrijven. Schrijf je liever niet in je bijbel, schaf dan een schrift aan waarin je opschrijft wat je ontdekt heb tijdens het bijbellezen. Als je ‘later’ nog eens terugbladert, zie je welke weg de Heere God in je leven is gegaan. > Een leesmaatje Probeer in je omgeving iemand te vinden die al wat langer ervaring heeft met het persoonlijk lezen van de Bijbel. Vraag of je hem of haar mag inschakelen als je vragen hebt waar je niet uitkomt. Ook een goed idee: spreek met een vriend(in) af om vaste momenten te reserveren voor het lezen van de Bijbel, zodat je elkaar daarop kunt aanspreken. Je kunt het zelfs met een hele groep jongeren van de gemeente doen. > Doorzetting- en relativeringsvermogen Raak niet gefrustreerd als het bijbellezen een keer niet lukt, om welke reden dan ook. Bijbellezen is niet altijd simpel en soms kun je het gevoel hebben dat je er niks van snapt. ’t Is soms ook een kwestie van doorzetten, weer opnieuw beginnen. Laat je in ieder geval niet ontmoedigen door dingen die je niet snapt, maar richt je op die gedeelten die je wel begrijpt. En als het bijbellezen vandaag niet lukt, krijg je morgen weer een nieuwe kans.
7
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 8
Bijbellezen,
hoe pak je dat aan?
hoofdstuk 3
Natuurlijk heeft iedereen zo z’n eigen aanpak, maar een aantal onderdelen zijn onmisbaar bij het persoonlijk lezen van de Bijbel. In ‘Prikkels’ werken we met zes stappen. De eerste letters van elke stap vormen samen het woord SOLVAT. Dat kan een handig ezelsbruggetje voor jezelf worden! Stil worden
Als je direct begint met het lezen van de Bijbel, dan is de kans groot dat er nog van alles door je hoofd spookt. Om God te kunnen laten spreken, zul je dus eerst zelf stil moeten worden. Dat begint al door er rustig voor te gaan zitten en een ontspannen houding aan te nemen. Het kan L je ook helpen om eerst op te schrijven wat je allemaal bezighoudt of wat je nog moet doen. Hoe dan ook: neem bewust de tijd om stil te worden en maak letterlijk en figuurlijk ruimte voor God in je leven. Open handen
Bid – voordat je de Bijbel gaat lezen – om Gods nabijheid en de hulp van de Heilige Geest. Dat is geen christelijk foefje ofzo, maar daarmee laat je daadwerkelijk zien dat het je alleen niet lukt om te begrijpen wat God in Zijn Woord te zeggen heeft. Vandaar: open handen, om los te laten wat je bezighoudt en om te ontvangen wat God geeft! Lezen
Je leest het bijbelgedeelte rustig voor jezelf door en laat de woorden tot je door dringen. Als je iets niet snapt of je afgeleid wordt, begin dan weer bij het begin. Ook het hardop voor jezelf lezen, helpt om je concentratie vast te houden. Probeer het gedeelte te lezen alsof je de woorden voor het eerst hoort.
8
Prikkels - aangeraakt door de woorden van God
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 9
Vragen stellen
Bijbellezen = praten met de Bijbel. Net zoals je een in goed gesprek vragen stelt aan elkaar,A kun je ook leren om vragen te stellen aan een bijbelgedeelte. • Wat staat er? • Wat wil God ermee zeggen? • Wat doe ik ermee in de praktijk? Dat zijn de drie hoofdvragen die je iedere keer kunt stelen. Daarbij zijn er verschillende hulpmiddelen om op zo’n manier met een bijbelgedeelte aan de slag te gaan. Dat noemen we ‘leessleutels’- manieren die je helpen om een bijbelgedeelte ‘open’ te laten gaan. Op pagina 70 vind je een overzicht van alle leessleutels die in Prikkels worden gebruikt. Antwoorden
Het bijbelgedeelte dat je gelezen hebt, heeft je wat te zeggen. Ga daarover met God in T Dank Hem voor wie Hij is, vraag om kracht om te doen wat Hij zegt, belijd gesprek. waarin je tekort schiet, bid naar aanleiding van het bijbelgedeelte voor anderen, etc. Toepassen
Het Woord van God wil ook wat doen in je leven: van bijbellezen moet het gaan naar bijbelleven. Wat heb je ontdekt en wat kun je vandaag in de praktijk brengen? Laat een bepaalde tekst of opdracht vanuit het bijbelgedeelte je dag kleuren! Of een ander goed idee: leer eens één tekst uit je hoofd en probeer daar regelmatig aan te denken.
9
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 10
Bijbellezen, vier weken
aan de slag
hoofdstuk 4
Met Prikkels kun je de komende vier weken actief aan de slag met het persoonlijk bijbellezen. De gebruiksaanwijzing… > Vier weken (of langer) Met Prikkels kun je vier weken (28 dagen) vooruit. Natuurlijk mag je over één dag ook twee dagen doen. > Tips bij SOLVAT De eerste dagen worden de zes stappen van het bijbellezen (SOLVAT) uitgebreid beschreven. Bij elke stap krijg je tips die je verder kunnen helpen. Bijvoorbeeld bij de stap Stil worden: ‘Zoek een plek op waar je niet gestoord kunt worden.’ In de loop van de weken worden niet alle stappen meer uitgewerkt. Wil je een bepaalde vorm nog eens gebruiken, blader dan even terug! > De leessleutels Bij het onderdeel Vragen stellen besteden we uitgebreid aandacht aan de leessleutels. Dat zijn hulpmiddelen waarmee je vragen kunt leren stellen aan een bijbelgedeelte (zie overzicht van alle leessleutels op pagina 70). Niet alle leessleutels passen op elk bijbelgedeelte. Soms is het een kwestie van proberen. Het gaat ook niet om de leessleutel op zich, maar om de ervaring die je ermee opdoet, namelijk dat een bijbelgedeelte voor je gaat spreken. En hoe vaker je de Bijbel leest, hoe minder bewust je de leessleutels toepast. Dan doe je het gewoon ‘vanzelf’ of ‘op jouw eigen manier’.
10
Prikkels - aangeraakt door de woorden van God
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 11
> Na vier weken… Als je een maand verder bent, heb je hopelijk zelf ontdekt hoe je met een bijbel gedeelte aan de slag kunt gaan. Daarom dagen we je uit om daarna ‘gewoon’ door te gaan met het persoonlijk bijbellezen. Natuurlijk kun je Prikkels naast je Bijbel laten liggen, zodat je nog eens kunt kijken welke verschillende leessleutels er zijn. En als het goed is, zitten de zes stappen (SOLVAT) ondertussen in je hoofd.
11
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 12
12
dag
1
Lukas 8 : 4-15 Kijk voor de stappen van het persoonlijk bijbellezen (SOLVAT) op pagina 10. Lees die eerst als je dat nog niet gedaan hebt!
Stil worden Je staat op het punt om de Bijbel te lezen: goeie zaak! Maar om echt te kunnen luisteren naar wat God tegen je wil zeggen, moet je je wĂŠl kunnen concentreren. Even snel lezen, dat werkt dan niet. Spreek dus met jezelf af dat de volgende tien of vijftien minuten voor God en Zijn Woord zijn.
L
Open handen Bid om Gods aanwezigheid voordat je met het bijbelgedeelte aan de slag gaat. Vraag heel concreet om rust en concentratie om goed naar Zijn woorden te kunnen luisteren.
Lezen Lees Lukas 8 : 4-15. Hardop V lezen helpt om je aandacht bij de tekst te houden (probeer het maar uit!). En als je merkt dat je er niet meer bij bent met je gedachten: gewoon weer opnieuw beginnen.
Prikkels - aangeraakt door de woorden van God
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 13
13 Een dieperliggende
boodschap
Vragen stellen Heel vaak zijn we geneigd om te denken dat Jezus gelijkenissen vertelt om een bepaalde boodschap begrijpelijker te maken. Dat is natuurlijk wel waar, maar in een gelijkenis zit ook altijd een dieperliggenA de boodschap verborgen. Als je die mist, heb je de gelijkenis eigenlijk niet begrepen. Maar hoe kom je daar nu achter? De leessleutel Kern zoeken kan je daarbij helpen. > Lees het gedeelte nog een keer door. Als je drie kernwoorden in dit gedeelte zou moeten omcirkelen (dus woorden die je volgens jou absoluut niet kunt missen), welke zijn dat dan?
> Kijk nog een keer naar deze kernwoorden. Wat wil God je hiermee duidelijk maken? Welke boodschap of opdracht zit er voor jou persoonlijk in?
Tip: schrijf voor jezelf wat dingen op! Je kunt de kernwoorden ook in je bijbel onderstrepen. Of schaf een schrift aan waarin je iedere keer aantekeningen maakt.
Antwoorden Bedenk wat je in gebed aan God wilt voorleggen nu je deze gelijkenis gelezen hebt en de komende tijd met hetTpersoonlijk bijbellezen aan de slag gaat. Neem de tijd om daarover met God in gesprek te gaan.
Toepassen Je hebt de woorden van God gehoord, maar het komt er op aan dat ze vruchten gaan dragen (vers 15). Wat zou je naar aanleiding van deze gelijkenis kunnen doen of laten? Neem jezelf eens ĂŠĂŠn ding voor.
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 14
14
dag
2
Lukas 8 : 22-25
Stil worden Om stil te worden, heb je op z’n minst een plek nodig waar je niet gestoord kunt worden. Ga er dus eens rustig voor zitten en schakel mogelijke stoorzenders (je mobiel of computer bijvoorbeeld) uit.
L Open handen Dank God voor wie Hij is en vraag of Hij iets van zichzelf aan jou wil laten zien nu je met Zijn Woord aan de slag gaat.
Lezen Lees Lukas 8 : 22-25. DitVis nu typisch zo’n voorbeeld van ‘(over)bekend bijbelgedeelte’. Eigenlijk weet je al wat er staat... en toch. Probeer je eens voor te stellen dat je dit verhaal voor het eerst hoort, alsof je niets van de Bijbel af weet!
Prikkels - aangeraakt door de woorden van God
prikkels_Opmaak 1 20-01-10 13:25 Pagina 15
15
Vaar met Jezus mee Vragen stellen Een artikel lezen over één of andere spectaculaire reis is leuk. Maar eigenlijk moet je die reis natuurlijk gewoonAzelf maken. Op zo’n manier kun je de Bijbel - met name de geschiedenissen - ook lezen: alsof je er zelf bij was toen het gebeurde. Met de leessleutel Inleven varen we als het ware met Jezus en Zijn discipelen mee. > Bekijk het gedeelte nog een keer en denk na over de volgende (inleef)vragen: - vers 23/24: Storm op zee en een slapende Jezus. Stel je voor dat je één van de discipelen was, hoe zou je in deze situatie gereageerd hebben?
- vers 25: Jezus vraagt aan Zijn discipelen: ‘Waar is je geloof?’ Wat zou je op dat moment tegen Jezus gezegd hebben?
> Ook in jouw leven kan de storm flink tekeer gaan. Wat ervaar/zie je op zo’n moment van Jezus?
Antwoorden Belijd wie God voor jou is, juist ook als het stormt in je leven of als je ervaart dat je ‘de wind tegen’ hebt.
T
Toepassen Denk vandaag nog eens na over de kortste omschrijving van geloof: GELOVEN = VERTROUWEN. En Jezus zei: ‘Waar is je vertrouwen?’ (vers 25).