opmk.Omsl-WerkbkHHanden
30-06-2009
10:49
Pagina 1
Heb je het vertelboek Verliefd en zo‌ gelezen? Dan kun je nu aan de slag met dit werkboekje. Daarin kun je van alles lezen. En je kunt leuke opdrachten maken waar je veel van leert. Over wat er met je gebeurt als je in de puberteit komt. En over verliefd zijn en vrijen. Je leert ook om ervoor te zorgen dat mensen geen dingen met je doen die je niet wilt.
Hijltje Vink
Dit werkboekje maakt deel uit van een totaalpakket dat is bedoeld om ouders en opvoeders van met name jongeren met een verstandelijke handicap te helpen bij de seksuele opvoeding. Een vertelboek en een handboek maken ook deel uit van dit pakket.
nur 255 isbn 978 90 239 2425 8
www.uitgeverijboekencentrum.nl
9 789023 924258
Werkboek
opmk.Werkboekje
01-07-2009
11:29
Pagina 2
identiteit – wie ben ik?
verliefd – vlinders in je buik en omgaan met de ander
puberteit – wat gebeurt er met mij?
vrijen – hoe werkt dat precies?
misbruik – als mensen je pijn doen lichaam meisjes – hoe werkt mijn lichaam en wat verandert er?
lichaam jongens – hoe werkt mijn lichaam en wat verandert er?
ISBN 978 90 239 2425 8 NUR 255 Illustraties: Iris Boter Vormgeving en dtp binnenwerk: Gerard de Groot Dit werkboek maakt deel uit van een pakket dat verder bestaat uit een vertelboek (ISBN 978 90 239 2408 1) en een handboek (ISBN 978 90 239 2409 8) Deze uitgave kwam tot stand in samenwerking met Helpende Handen en Op weg met de ander. www.helpendehanden.nl www.opwegmetdeander.nl © 2009 Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer www.uitgeverijboekencentrum.nl Alle rechten voorbehouden
opmk.Werkboekje
01-07-2009
11:29
Pagina 3
Voor jou! Dit werkboek hoort bij het boek Verliefd en zo... Het is voor jou. Je mag je foto erin plakken en je naam erin schrijven. Er hoort ook een boek voor ouders bij. In alledrie de boeken zie je kleine figuurtjes bij de tekst. Je ziet ze ook op de bladzijde hiernaast. Zo kun je zien welke hoofdstukken bij elkaar horen of over hetzelfde onderwerp gaan. In dit werkboek worden dingen uit Verliefd en zo... uitgelegd. Soms door een verhaaltje, soms door een opdracht. Lees Verliefd en zo... samen met je ouders of met iemand anders die je goed kent. Je kunt het de eerste keer helemaal lezen, en daarna stukje voor stukje. Die tweede keer kun je de opdrachten uit dit werkboek maken die bij het gelezen stukje horen. Let goed op de kleine figuurtjes bij de tekst. Als je iets niet begrijpt, kun je het aan je ouders of iemand anders vragen met wie je het boek hebt gelezen. Veel succes met je boek. Ik hoop dat het je helpt een lieve volwassene te worden. Hijltje Vink
FOTO
3
opmk.Werkboekje
01-07-2009
11:29
Pagina 4
Wie ben jij?
Ik ben ik!
Marlisse is Marlisse. Niemand is precies hetzelfde als Marlisse. Jij bent jij. Niemand is precies hetzelfde als jij.
Opdracht Kun jij het onderstaande lijstje invullen over Marlisse? En over jezelf? Marlisse is een ……………..……..…… / Ik ben een …………………………… (jongen, meisje) Marlisse heeft …………………………… / Ik heb …………………………… haar (lang, kort, steil, krullend) Marlisse heeft …………………………… / Ik heb …………………………… ogen (bruine, groene, blauwe) Marlisse heeft …………… / Ik heb …………… broers / zussen (aantal) Marlisse houdt van ………………………… / Ik hou van ……………………… (lezen, tekenen, sport, muziek) Marlisse zit op een ………………....……………… school / Ik zit op een ……………………....………… school Marlisse is wel/niet verliefd / Ik ben wel/niet verliefd Marlisse zit wel/niet in de puberteit / Ik zit wel/niet in de puberteit Marlisse kan wel/niet goed dingen onthouden / Ik kan wel/niet goed dingen onthouden De volgende zinnen weet je misschien niet over Marlisse, maar vast wel over jezelf! Vul ze maar in: Ik ben ongeveer …………… centimeter lang Ik draag wel/geen bril Ik lijk het meest op mijn ……………………………………… (vader, moeder, broer, zus) Ik lust graag ……………………………………… (kip, patat, snoep, cola)
Opdracht Ken je jezelf goed? Zet een rondje om de woorden die bij jou passen. aardig – behulpzaam – snel boos – grappig – lui – netjes – lief – ondeugend
4
Waar hou je van? dieren – eten – lezen – muziek – sporten – kleren – spelen – computeren
opmk.Werkboekje
01-07-2009
11:29
Pagina 5
Speciaal Marlisse zit op een speciale school. Op een speciale school is de les makkelijker dan op een gewone school. Marlisse kan niet zo goed leren. Daarom kan zij later nooit juf worden. En ook geen dokter of verpleegster. Dat is helemaal niet erg. Ze kan andere dingen juist supergoed. Tafeldekken, was opvouwen en helpen in de tuin.
Opdracht Vul onderstaande vragen zelf in. Waar ben jij goed in? …………………………………………………………………………………… Wat wil jij later worden? …………………………………………………………………………………… Moet je daar veel voor leren? …………………………………………………………………………………… Zou het lukken te worden, wat je wilt worden? …………………………………………………………………………
Van binnen en van buiten Marlisse is speciaal. Jij bent ook speciaal. Ieder mens is heel speciaal. En speciaal betekent: heel bijzonder. Dat is goed om te horen, hè? Jij bent speciaal omdat God jou gemaakt heeft. Hij heeft jou laten groeien in de buik van je moeder. Hij zag je al toen je nog piepklein was. Zo groot als een speldenknop. Hij zag jou ook toen je geboren werd. Een klein mensje met een klein lichaampje. Met armpjes en beentjes. Helemaal compleet. Je lichaam zelf is ook heel bijzonder. Daarbinnen gebeurt er van alles. Je hart pompt het bloed door je lichaam. Je longen zorgen voor de zuurstof. Je hart en je longen heten: organen. Je hebt ook geslachtsorganen in je lichaam. Maar daar praten we niet zo vaak over. Eigenlijk is dat jammer. Want juist met die geslachtsorganen gaf God ons iets heel moois. Dit werkboek gaat over die organen. Geslachtsorganen vertellen of je een jongen of een meisje bent.
Opdracht
Vul in: Ben jij een jongen of een meisje? Ik ben een ………………..................………… Weet jij al hoe jouw geslachtsorganen heten? Mijn geslachtsorganen heten: ……………..........…………… en ……………..….......………… en
5
……………............……………
opmk.Werkboekje
01-07-2009
11:29
Pagina 6
Jongen of meisje? Een jongen ziet er anders uit dan een meisje. Dat zie je aan hun haren en vaak aan hun kleren. Maar het beste zie je dat, als zij in hun blootje staan.
Geslachtsorganen van meisjes Bij meisjes zie je onder aan hun buik een spleetje. Het spleetje bestaat uit twee stukjes huid. Dat zijn de grote schaamlippen. Als je het spleetje opent, zie je nog twee kleinere schaamlippen. Daartussen zitten twee openingen. De eerste is het plasgaatje. Dat is een kleine opening. Daar komt de plas uit. De andere is een grotere opening. Dat is de vagina. Boven het plasgaatje zit een soort knobbeltje. Dat is de clitoris. De clitoris is heel gevoelig. Als je erover heen wrijft, geeft dat een fijn gevoel.
clitoris vagina kleine schaamlippen
6
plasgaatje grote schaamlippen
opmk.Werkboekje
01-07-2009
11:29
Pagina 7
Tip voor meisjes Kijk goed naar de tekening en probeer te onthouden hoe geslachtsorganen van meisjes eruit zien. Nu kun je met een spiegeltje heel goed kijken hoe jouw geslachtsorganen eruit zien en of het klopt. Doe dat wel als je alleen in de badkamer bent en met de deur op slot. Meisjes hebben ook binnen in hun buik geslachtsorganen. Dat zijn de eierstokken en de baarmoeder. Zij komen uit in de vagina.
eileiders
eierstokken
baarmoeder
7