Hommage aan Cor de Groot

COR DE GROOT

HOMMAGE

Dat Nederland veel goede pianisten kent is evident. Dat Cor de Groot tot de allergrootste pianisten ter wereld behoorde, weten nog maar weinigen.

Egbert Veen sr. (huispianist van de AVRO) leidde Cor de Groot op voor de vooropleiding van het Amsterdams Conservatorium. Daar zijn twee docenten van grote betekenis voor hem geweest: zijn pianoleraar Ulfert Schults en Sem Dresden bij wie hij compositie- en directielessen volgde. Na zijn pianostudie, die hij in 1932 cum laude afrondde, voelde De Groot geen behoefte meer om op te gaan voor zijn solistendiploma omdat Schults ziek werd en hij hiervoor dus bij een ander verder moest gaan studeren. Ook zag hij er niets in om zich in het buitenland verder te bekwamen. Wonderlijk genoeg kon hij direct na zijn afstuderen een aanstelling krijgen als eerste fluitist (fluit was zijn bijvakinstrument en hij was fluitist in het conservatoriumorkest) bij het Utrechts Stedelijk Orkest. Al spoedig begon hij zijn carrière als pianist. In juni 1936 nam hij deel aan het Internationale Musikwettbewerb der Wiener Musikakademie. Daar behoorde hij met pianisten als Emil Gilels en Yakov Flier tot de laureaten. Hij hield er ook zijn vriendschap met Gilels aan over.

Vanaf 1937 is De groot verschillende keren solist geweest bij het Concertgebouworkest. Naast zijn succesvolle concertcarrière werd De Groot per 1 januari 1938 ook hoofddocent piano aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. In 1942 was De Groot solist bij het feestconcert in Wenen ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Wiener Philharmoniker, mede uitgevoerd door het Concertgebouworkest onder leiding van Willem Mengelberg. In 1945 werd De Groot door de Ereraad voor de Muziek voor een jaar uitgesloten van het Nederlandse muziekleven vanwege concerten die hij gaf in de periode midden in de oorlog.

In 1956 werd De Groot jurylid van het Koningin Elizabethwedstrijd in Brussel, en later ook van het Concours Marguerite Long - Jacques Thibaud voor piano in Parijs, waarmee zijn internationale reputatie was vastgelegd. Andere juryleden waren coryfeeën als Arthur Rubinstein, Claudio Arrau, Emil Gilels, Nikita Magaloff en Robert Casadesus.

In 1959 sloeg het noodlot toe en raakte zijn rechterhand geblesseerd. Vele componisten schreven voor Cor de Groot muziek voor de linkerhand: ‘Ik ben diep getroffen door alle blijken van medeleven. Iedereen schijnt voor mij aan het werk te zijn en de eerste stukken heb ik al ontvangen. Charmante blijken van collegialiteit en tevens zeer interessante brokjes eigentijdse muziek, zowel technisch als muzikaal’, schreef hij in 1959. In 1960 werd De Groot hoofd muziekregistratie bij de NRU (Nederlandse Radio Unie). Door bezuinigingsmaatregelen bij de omroeporkesten heeft De Groot zijn Cor de Groot en Emil Gilels

Onnavolgbaar pianist

Cor de Groot (1946)

positie opgegeven en is in 1977 met pensioen gegaan. Na het herstel van zijn rechterhand trad De Groot nog vaak op als (radio)solist en in allerlei kamermuziekbezettingen. Hij vormde pianoduo’s met Elisabeth van Malde, Gérard van Blerk, Frédéric Meinders en Jacob Bogaart.

Componeren was bij Cor de Groot veel meer dan gelegenheidswerk. Bij de afronding van zijn pianostudie droeg hij een pianoconcert van eigen hand voor, en zijn oeuvre kent verschillende soloconcerten, orkestmuziek, kamermuziek en – uiteraard – pianomuziek. Daarvan is het merendeel natuurlijk gewoon voor piano-tweehandig, maar naast originele composities voor de linkerhand maakte hij ook tal van bewerkingen van pianomuziek. Aan dat aspect is in deze uitgave, op de knappe bewerking van Liszt’s derde Liebestraum na, voorbijgegaan. Daarnaast schreef hij ook heel wat ‘lichte’ muziek onder het pseudoniem Guy Sherwood. Onder die naam vormde hij een ensemble van wisselende samenstelling waarmee hij deze muziek – meestal voor de radio - uitvoerde. Toch is Cor de Groot als componist nooit ‘doorgebroken’ als dat in Nederland al kan. Hoewel er heel wat van zijn composities bij uitgeverij Donemus verschenen, is hij op dit punt minder bekend dan veel van zijn generatiegenoten voor wie hij zich keer op keer inzette. Om een onnavolgbare pianist en een voortreffelijk componist te eren is er de opname door Jacob Bogaart en Folke Nauta, beschikbaar op Piano Classics.

Tekst Frits Zwart

DE LEEUW, FELDERHOF e.a. COR DE GROOT HOMMAGE

JACOB BOGAART, FOLKE NAUTA PIANO CLASSICS 5029365102599 VKZ.NL/225641 € 23,99