Het draait om de insecten

Het jaar 2019 was ook het jaar waarin veel aandacht uitging naar de afname van insecten. Onderzoekers stellen dat het gebruik van pesticiden in de moderne landbouw hiervan de hoofdoorzaak is. Een andere ‘natuurinclusieve’ vorm van landbouw kan dit tij keren. Aangezien voldoende aanbod en een grote verscheidenheid aan insecten cruciaal is voor weide- en akkervogels, is het van belang om te meten of insecten toenemen dankzij biotoopverbeterende maatregelen. In 2013 werd binnen één seizoen al een groot verschil in aantallen insecten gemeten tussen speciale onbespoten akkerranden en reguliere landbouw- percelen op de Brabantse zandgronden. De biomassa lag er drie keer zo hoog (Raaijmakers, 2013). Sinds 2017 wordt er een vergelijkbaar, maar diepgaander onderzoek uitgevoerd op de Brabantse klei. In 2019 kon dankzij een enorme hoeveelheid veldwerk wederom worden geconcludeerd dat vormen van agrarisch natuurbeheer – in dit geval keverbanken en bloemenblokken – bijdragen aan hogere aantallen en een grotere diversiteit aan insecten (Maasarend, 2019). Het aantal insecten blijkt bij aangepast beheer gemiddeld tien keer zo hoog dan op reguliere landbouwgrond en de diversiteit aan insecten blijkt tot drie keer zo hoog. Het is dus wel degelijk mogelijk om insecten toe te laten nemen in landbouwgebieden, maar dan wel met het juiste beheer. In figuur 21 is een indeling te zien van een ideaal agrarisch landschap voor akkervogels, waarin teelten worden afgewisseld met stroken natuurbeheer.

Figuur 20: Kuikens van de patrijs zijn in de eerste 2-3 weken van hun leven volledig afhankelijk van insecten als voedsel. Deze voedselketen wordt direct verstoord door het gebruik van insecticiden die insecten (‘kuikenvoer’) doden en indirect door het gebruik van herbiciden, waarmee de waardplanten waarop veel insecten leven worden gedood.