HOOFDSTUKTITEL | 6 JASPER DOEST
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 6
14-11-16 17:02
INLEIDING ‘Een beeld zegt meer dan duizend woorden.’
F
otografie oefent nog steeds een grote en groeiende aan-
vragen. Wat is er veranderd in de wereld, welke invloed hebben wij
trekkingskracht uit op miljoenen mensen. Steeds opnieuw
hierop en kunnen we er ook in positief aan bijdragen?
willen we de schoonheid van het leven vastleggen. Onze
mooiste herinneringen koesteren en delen. Tegelijk laat een camera
De uiteenlopende achtergronden van de juryleden leidde soms tot
ons met nieuwe ogen kijken. Het dwingt ons om het verhaal zo goed
interessante discussies. Toch waren ze het over de beste foto’s snel
mogelijk te vertellen. Om met dat ene beeld meer te zeggen dan met
eens. Beelden die niet alleen adembenemend mooi waren, maar ook
duizend woorden.
mateloos intrigeerden en dagenlang op het netvlies gebrand stonden. En het mooie was: deze topfoto’s waren beslist niet alleen afkomstig
De unieke natuur is daarbij een dankbaar onderwerp. Het is
van professionele fotografen. Ook gepassioneerde liefhebbers met
onveranderlijk en toch nooit hetzelfde. De natuur biedt ons de
een oog voor natuurfotografie gooiden met hun inzendingen hoge
kans om steeds opnieuw boeiende en unieke verhalen te vertellen.
ogen.
Verhalen over kracht en kwetsbaarheid. Over vitaliteit en veerkracht. Zolang we er zuinig op zijn, is de natuur een onuitputtelijke bron van
WNF hoopt dat dit boek u en vele anderen inspireert om met frisse
plezier, troost, verwondering en inspiratie.
ogen naar de natuur te kijken. Dat mensen geraakt worden door de bijzondere beeldverhalen. En dat het andere fotografen motiveert
Die inspiratie zagen we beslist terug in de inzendingen voor de Frans
om volgend jaar hun eigen werk in te zenden. Maar bovenal hopen
Lanting Award 2016. Maar liefst 11.500 foto’s, ingezonden door
we dat iedereen zich door de foto’s in dit boek beter bewust wordt,
fotografen die in leeftijd varieerden van 6 tot 75 jaar! Sommigen
hoe kostbaar en onvervangbaar de natuur is.
foto’s waren genomen in de eigen achtertuin of dierentuin, andere ontstonden op exotische locaties of in woeste wildernissen. Maar wat alle beelden met elkaar gemeen hadden, was een oprechte fascinatie voor de natuur. Aan de jury de zware taak om uit dit enorme aanbod de beste foto’s te selecteren. Waar ze unaniem naar zochten, waren beelden die een groter verhaal vertellen. Want hoe mooi een zonsopkomst of zonsondergang ook is: tijdloze fotografie gaat een stap verder. Die dwingt je om door te denken: wat is hier gebeurd en wat zijn de gevolgen? Zulke foto’s verleiden je en lokken je mee naar een andere wereld. Soms geven ze antwoord, maar heel vaak stellen ze ook alleen
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 7
14-11-16 17:02
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 24
14-11-16 17:02
Werner Pauchli was op foto-expeditie in het Zuid-Afrikaanse Timbavati Game Reserve. Bij ondergaande zon wist hij van dichtbij deze luipaard met zijn prooi vast te leggen. Hij werd gegrepen door de schoonheid van het tafereel, maar was zich tegelijkertijd bewust van de brute gang van de evolutie. Hij werd er stil van.
BEELDVERHALEN | 25
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 25
14-11-16 17:02
Nachtenlang bracht Jasper Doest door op een vuilnisbelt in Portugal om dit verhaal te vertellen. Rond zonsopkomst kwamen de ooievaars voedsel zoeken tussen het ‘verse’ afval. De techniek om het flitslicht met daglicht te mengen is interessant, maar Jasper wil ons hier vooral een spiegel voorhouden wat onze eindeloze afvalbergen aangaat.
BEELDVERHALEN | 30
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 30
14-11-16 17:02
Het komt regelmatig voor dat walvissen aanspoelen op onze kust. Vanaf de Atlantische Oceaan hebben ze de verkeerde afslag naar de ondiepe Noordzee genomen. GedesoriĂŤnteerd en verhongerd, vaak met plastic in hun maag, volgt een droevig einde. Om deze foto van drie potvissen op het strand van Texel te maken, moest Cris Toala Olivares met groot risico uit een vliegtuig hangen.
BEELDVERHALEN | 31
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 31
14-11-16 17:02
Roderick Jongschaap stelt zich als doel om details in de natuur te laten zien die met het blote oog niet goed te volgen zijn. Op een zonovergoten dag bij spiegelgladde zee spotte hij deze vliegende vis voor de kust van Angola. Met een sluitertijd van 1/8000e seconde legde hij het zigzagspoor van zijn zwiepende staart vast, een beeld dat anders in milliseconden verdwijnt.
HET JUISTE MOMENT | 54
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 54
14-11-16 17:03
Maar 4 mm meet het wenkvliegje (Sepsis fulgens) uit de familie der wappervliegen. Liggend in het gras van zijn tuin in Emmen moest Nik Bruining de parende vliegjes tot op 5 cm naderen om ze scherp te krijgen. Some privacy, please! is de titel die hij eraan geeft – meteen na de foto vlogen ze weg. Hij werd getroffen door de mooie ogen en metalige glans.
HET JUISTE MOMENT | 55
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 55
14-11-16 17:03
HOOFDSTUKTITEL | 60
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 60
14-11-16 17:03
GOED KIJKEN Een veelgehoorde zegswijze luidt: schoonheid zit hem in de details. De foto die Chris Ruijter van de kop van de libellensoort blauwe glazenmaker (blz. 73) nam, kan menig hobbyfotograaf maken, maar wanneer de kop met behulp van speciale lenzen en met dauwdruppels erop in beeld wordt gebracht, is dat een verrijking met details die de foto een artistieke waarde verlenen. Een ander mooi voorbeeld van een detailopname is de foto van Simon Jan Hazenberg (blz. 64). Hierop zijn in tegenlicht alleen de vleugels en een deel van het lichaam van de bandheidelibel te zien; toch is direct duidelijk herkenbaar om welke soort het gaat. Fotografie en goed kijken gaan hand in hand om iets bijzonders in beeld te brengen.
Ellis Pellegrom had het idee dat deze watersnuffel haar zat uit te lachen terwijl zij in een wirwar van gras en riet en met haar knieĂŤn in het vennetje de juiste compositie zocht. In de harde wind zwiepte het juffertje bovendien heen en weer. De foto, genomen in natuurgebied Kortenhoeff bij Hoogerheide, ademt voor Ellis de sfeer van de vroege ochtend, als ze de natuur helemaal voor zich alleen heeft.
HOOFDSTUKTITEL | 61
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 61
GOED KIJKEN | 61
14-11-16 17:03
GOED KIJKEN | 66
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 66
14-11-16 17:03
Macroliefhebber Noortje Russel vond deze mier op een Chinese roos in de vlindertuin van Orchideeënhoeve Luttelgeest. Een expert van Naturalis herkende er een witvoetmier in, een soort die normaal niet in Nederland voorkomt. Hij lijkt heel eenzaam, daarom doopte Noortje hem Remi (een anagram van mier), naar de hoofdpersoon uit het boek Alleen op de wereld.
De schildhagedis Zonosaurus laticaudatus komt uitsluitend op Madagaskar voor. Marieke van Haaster zag hem een holletje in vluchten en wachtte op haar buik tot hij weer verscheen. Ze hoopte op een actiefoto, maar de vlieg die rond haar hoofd zoemde, leek het wijzer niet vlak bij de hagedis te landen. Wel kwam een ontmoeting met een mier in beeld.
GOED KIJKEN | 67
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 67
14-11-16 17:03
Landschap met kokerbomen bij avondlucht. Het was noodweer geweest, met harde wind, regen en onweer. Na de bui nam Pauline Helders een kijkje bij de ingang van het Quivertree Forest Camp in NamibiĂŤ, waar haar camper stond. Ze was diep onder de indruk van het schitterende licht en de prachtige wolken en ging snel haar statief, camera en filters halen om dit unieke moment vast te leggen.
LANDSCHAPPEN | 90
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 90
HOOFDSTUKTITEL | 90
14-11-16 17:04
HOOFDSTUKTITEL | 91
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 91
14-11-16 17:04
HOOFDSTUKTITEL | 116
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 116
14-11-16 17:05
Rinie Luykx maakte deze foto van een zwemkrab (Liocarcinus holsatus) aan het eind van een duiktocht in het koude, troebele water van de Oosterschelde. Het valt niet mee om daar iets kleurigs te fotograferen. Omdat de zwemkrab dicht onder de oppervlakte zwom, de plaats waar ze eten, kon Rinie dankbaar gebruikmaken van licht dat op het water viel. Dat leverde dit bijzondere beeld op.
HOOFDSTUKTITEL | 117
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 117
ONDER WATER | 117
14-11-16 17:05
PORTRETTEN Bij dierportretten staat de fotograaf vaak letterlijk oog in oog met zijn onderwerp. Hij moet zeer omzichtig te werk gaan, nog omzichtiger dan normaal, om zo dicht bij de dieren te kunnen komen. De nabije, intieme aanwezigheid van een dier in het wild kan allerlei gevoelens oproepen. Soms speelt angst een rol, er dreigt gevaar, zoals bij de leeuwen op blz. 142 (Evert Doorn) of de slang op blz. 135 (Jonne Seijdel), soms is er vertedering en ontroering, zoals bij de jonge vos door Sebastiaan Guliker op blz. 133. De portretten op deze pagina’s zijn vaak ontwapenend, de dieren kijken je met totale onschuld aan. Kijken ze je eigenlijk wel aan? We zijn geneigd onze menselijke gevoelens te projecteren, maar de natuur heeft eigen overwegingen.
Op een rit door het Zuid-Afrikaanse Krugerpark zag Alice van Kempen deze luipaard, die boven op een wegwijzer langs de hoofdroute zat. De inzittenden van de auto voor haar hadden het dier niet eens opgemerkt, een bewijs van zijn uitstekende camouflagekleuren. Het dier kijkt recht in de lens; een kop vol kracht.
PORTRETTEN | 120
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 120
14-11-16 17:05
HOOFDSTUKTITEL | 121
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 121
14-11-16 17:05
HOOFDSTUKTITEL | 162
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 162
14-11-16 17:06
ďƒĄ Het viel Ron van Rijn op dat als twee grauwe ganzen samen vliegen, ze dat synchroon doen. Vanuit de vogelkijkhut aan de Starrevaart bij Leidschendam heeft hij dat gedrag vastgelegd. De geconcentreerde blik in hun ogen is goed te zien. Grauwe ganzen vormen paartjes voor het leven, misschien is hun vliegshow daar een uitdrukking van?
ďƒ&#x; Op de strandvlakte van de Noordsvaarder (West-Terschelling) maakte Hans de Waard deze opname, met vier vliegende bonte strandlopers en in de achtergrond overtijende scholeksters. De fotograaf werd geraakt door het contrast tussen de kleurige dynamiek van de formatie strandlopers en de rust van de scholeksters.
VOGELS | 163
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 163
14-11-16 17:06
HOOFDSTUKTITEL | 182
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 182
14-11-16 17:06
KIDS
TOT 12 JAAR
Is er een verschil tussen jonge en volwassen fotografen? Gemeten naar technische uitrusting en technische kennis meestal wel. Maar Chloé Beuving (6 jaar) kon met haar kleine blauwe camera mooi tussen de spijlen van een hek door fotograferen (blz. 186), waar haar vader zijn lens er niet door kreeg. En als het erom gaat wie het fanatiekst zijn onderwerp blijft volgen tot de perfecte opname is gemaakt, moet eens met Dirk Hoogenstein (11 jaar) gaan praten over zijn icarusblauwtjes op blz. 192. Moderne kinderen groeien op in een beeldcultuur en hebben een heel goed oog voor het moment. Geef ze vooral een camera in handen, want ze weten ook nog eens razendsnel af te drukken om dat moment te vangen, zoals links te zien is bij de ganzen van Noëlle Ooijen (10 jaar).
Noëlle Ooijen (10 jaar) las in het Rangerclubblad over onze wedstrijd en wilde meteen meedoen. Om 5 uur ‘s morgens ging ze samen met haar vader op pad naar het natuurgebied Surae in Dorst om foto’s te maken. Er kwamen Schotse hooglanders, eenden en een zwaan voor de lens. Net toen ze een in het water dobberende troep Canadese ganzen wilde fotograferen, vlogen ze op, met de witte sliert als grappige bonus.
KIDS | 183
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 183
14-11-16 17:07
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 194
14-11-16 17:07
NA
AAR PU
AR
NN
PU
YOUNG TALENT
I E KS WI BL
12-18 JAAR
Onze uitverkoren jonge talenten hebben soms diep nagedacht over hun foto. Daarmee tillen ze het beeld boven zichzelf uit naar een
BL
I E KS WI N
hogere betekenis. Lees wat Annemarie Loof (16 jaar) zegt over haar libel boven het water (blz. 198) of de achtergrond die Wendy Kroeze (18 jaar) aanvoert voor haar schitterende rugaanzicht van een gier (blz. 199). Misschien wel de mooiste karakterisering van het Nederlandse polderlandschap in deze fotowedstrijd komt van Nick Knol (18 jaar) met zijn avondopname van een Gronings weiland (blz. 200-201). Van jong talent zegt men niet voor niets dat het moet worden gekoesterd. Elke kunst en kunde heeft behoefte aan een nieuwe generatie voor nieuwe impulsen. En met name de natuur heeft, bij alle bedreigingen, jonge mensen nodig die zich met de jongste inzichten voor haar willen inzetten.
De ijsvogel is bezig aan een flitsende comeback in Nederland. Opeenvolgende zachte winters doen hem goed, want ondanks zijn naam kan hij slecht tegen de vorst. Vanuit een vogelhut bij Utrecht maakte CornĂŠ Koopmans (14 jaar) een prachtige opname van de blauwe acrobaat, die uit het water komt schieten met liefst twee vissen tegelijk in zijn snavel.
YOUNG TALENT | 195
WNF new OPMAAK def Binnenwerk.indd 195
14-11-16 17:07