WELWYN GARDEN C I T Y
Plananalyse
Tuur Pluijmen Sven ter Veer Wesley Verhoeven Simone van der linden
O9 -O4 - 2O1 5
Inleiding
Hij was er zeker van dat er niet veel jaren voorbij zouden gaan voordat er in Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Spanje, ItaliĂŤ, Amerika en andere landen, evenals in Groot BrittanniĂŤ, Nationale Tuindorpen zouden ontstaan, ontwikkeld om een nieuw en hoger sentimenten uit te drukken, de nobelere gedachten en ambities, de grotere controle over de natuur, wat meer en meer onze twintigste eeuw zou karakteriseren. (Beevers, 1988, p. 176)
Bronvermelding
Boeken 1. McComb, J.E., & Soissons L. De,& Brett L. (1955) Step with landscaping. Welwyn: Hatfield development corporation 2. Rodwin, L. (1956) The Britisch New Towns Policy. Cambridge: Harvasrd University press 3. Bruin, W. (1947) De tuinsteden van morgen. Wageningen : Veenman 4. Beevers, R. (1988) The Garden City Utopia. Londen: The Macmillan press LTD 5. White, L.E. (1951) New Towns. Londen: The National Council Of Social Service 6. D. Frankl (1959) Welwyn Garden City. Ed. J. Burrow & Co. Ltd 7. Gosling, R.G. (1957) Welwyn Garden City New Town. Welwyn: Hatfield development corporation
Websites 1. Early maps and plans of Welwyn Garden City (2009) cashewnut.me.uk, from http://cashewnut.me.uk/ WGCbooks/web-WGC-early-maps.php 2. Collection of books on Welwyn Garden City (2009) cashewnut.me.uk, http://cashewnut.me.uk/ WGCbooks/index.php 3. Early aerial photographs of Welwyn Garden City (2009) cashewnut.me.uk, http://cashewnut.me.uk/ WGCbooks/web-WGC-early-aerial-photographs.php
Context Bevolkingsgroei Londen
Inventarisatie
Ordening
Verklaring
Door de groeiende industralisatie is er steeds meer werk te vinden in Londen, waardoor mensen naar de strad trekken. De grote groei van de bevolking zorgt voor slechte leefomstandigheden, waaruit een tegenreactie ontstaat, het Garden City concept.
Context U i tb r e i d i n g
Londen
Inventarisatie
Ordening
Verklaring
Het centrum van Londen onstond aan de noordzijde van de Theems. Hierdoor kwamen ook de havens en het station aan deze noordzijde. Vervolgens breidde Londen zich verder uit richting het Noorden, met het station en de havens als belangrijke economische motor.
Context Relatie Welwyn
Garden City - Londen
Inventarisatie
Ordening
Verklaring
Welwyn Garden City is zelfvoorzienend maar is zo gepositioneerd dat er een sterke verbinding met Londen is waardoor het ideaal ligt voor aan- en afvoer van goederen.
Context Fabrieken
en
i n f r a st r u ct u u r
Inventarisatie
Spoor Welwyn
Fabrieken Welwyn
Spoor normale stad Engeland
Fabrieken normale stad Engeland
Ordening
Verklaring
In de bestaande steden waren de fabrieken niet goed aangesloten op het spoor. Vanuit de fabrieken moest eerst een route door de nauwe straten van de stad worden afgelegd om het spoor te bereiken. In Welwyn is dit opgelost dor de fabrieken dichtbij het spoor te plaatsen. Dit zorgt voor een grotere mate van efficiĂŤntie.
DE
WOLK
Door zijn koude en scherpe karakter is staalwol hetgeen dat de industrie uitdrukt. Hieromheen is een wolk van frisse lucht gewikkeld waarbij de industrie zich op verschillende punten nog laat zien. De industrie is nog
steeds aanwezig maar is uit het zicht gehaald. De verstikkende rook van de industrie zal niet in bereik komen door de frisse lucht die dit omhuld.
Context B e st a a n d e
wegen
Inventarisatie
Bestaande wegen 1920
Bestaande wegen 1920
Plan Welwyn Garden City
Plan Welwyn Garden City
Ordening
Bestaande wegen
Wegen Plan Welwyn Garden City
Verklaring
De wegenstructuur van Welwyn is gebaseerd op de bestaande wegenstructuur. De belangrijke randwegen zijn behouden in het plan, maar daartussen is een nieuwe structuur aangelegd.
Context Bebouwing
Inventarisatie
Ordening
Verklaring
Publieke functies West t.o.v. station. Op de plekken waar voor Welwyn Garden City al bebouwing aanwezig was, zijn publieke functies ontstaan.
Context Vreewijk
Inventarisatie
Inventarisatie
Slotenstructuur 1850
Slotenstructuur 1913
Inventarisatie
Verkaveling 1850
Verkaveling 1913
Ordening
Verklaring
Stratenplan gebaseerd op oude verkaveling.
Context A r c h i t e ct u u r st i j l e n
Inventarisatie
Ordening
Verklaring
De woningen zijn vormgegeven in een Georgian stijl, die zich kenmerkt door classicistische invloeden en symmetrie. De industriĂŤle gebouwen zijn in een moderne bouwstijl ontworpen met een sobere uitstraling en veel glaswerk. De publieke functies zijn groot opgezet en bezitten een duidelijke ingang met zuilen, frontons en pilasters.
Context G a r d e n C i t y C o n c e pt
Inventarisatie
Ordening
Verklaring
De kern heeft gemeentelijke en commerciĂŤle functies, waaraan het woongebied is aangesloten. De industrie is gedecentraliseerd, maar heeft wel een goede verbinding met de spoorlijn. Dit alles is omhuld door een agrarische gordel. Dit is te herleiden tot het Garden City concept.
P u b l i e k /P r i v é F u n ct i e s
Inventarisatie
Inventarisatie
Inventarisatie
Ordening
Verklaring
De centrale as toont de hiĂŤrarchie van functies aan de as en waar de as eindigt. De industrie volgt de spoorweg maar steekt het spoor niet over. Winkels en kantoren verbinden de industrie met de stad.
Gelegenheid voor samenkomst is verspreid over Welwyn, met gelijke afstanden zodat overal dichtbij een plek voor samenkomst te bereiken is.
P u b l i e k /P r i v ĂŠ Parken
en
Pleinen
Inventarisatie
Inventarisatie
Inventarisatie
Inventarisatie
Verklaring
Om het zicht op de industrie tegen te gaan, is er een natuurlijke muur om het gebied geplaatst. In de wijken met alleen functie wonen zit de hoogste concentratie scholen en speeltuinen.
HET GRID
De verschillende functies lijken op eerste instantie natuurlijk op hun plek terecht te zijn gekomen. Echter blijkt dat de indeling van de stad tot in de puntjes is uitgedacht. Vandaar het grid. In een onzichtbaar grid zijn de onderlinge functies ten opzichte van elkaar geplaatst. Het grid is verhoogd omdat het grid in de stad of gekeken naar de plattegrond niet zichtbaar is.
De bijeenkomst functies zijn centraal geplaatst. Wonen is verspreid over het gehele grid en het werken is gescheiden van de overige functies.
P u b l i e k /P r i v ĂŠ Tuinen
Inventarisatie
PrivĂŠ tuinen
Ordening
Grootte privĂŠ-tuinen
Verklaring
Aan de rand, waar wonen en publieke functies samenkomen, zijn grotere tuinen aanwezig. Deze hebben uitzicht op de agrarische ‘belt’. De centraal gelegen tuinen zijn kleiner, waar wonen dominant is qua functie.
P u b l i e k /P r i v ĂŠ Hofjes
Inventarisatie
Collectieve hofjes
Ordening
Verklaring
Waar wonen de dominante functie is, zijn hofjes gebruikt. Wanneer wonen gecombineerd wordt met publieke functies, ontstaat er meer collectieve tuinen.
P u b l i e k /P r i v é S t r a a tp r o f i e l e n
Inventarisatie
Ordening
Verklaring
Om een onderscheid te maken tussen de meer publieke en de meer privĂŠ gebieden, wordt de weg steeds meer ondergeschikt aan het omliggende gras en de bomen.
P u b l i e k /P r i v é S t r a a tp r o f i e l e n
Inventarisatie
Ordening
Verklaring
In de gedachte van de tuinstad worden de functies zoveel mogelijk van elkaar gescheiden. Er is daarom een groot contrast tusse nde grote, openbare straten die ingericht zijn voor winkels en de kleine straten die volledig op wonen gericht zijn. Gras is op rechthoekige, platte vlakken gelegd met de bomen zoveel mogelijk naar de rand geschoven om het maaien van het gras zo makkelijk mogelijk te maken.
EEN BOOM
De boom beeld de verhouding tussen privé en publiek in Welwyn uit. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen privé (woningen), collectief (hofjes) en publiek (ontsluitingswegen & hoofdas). De boomstronken symboliseren de ontsluitingswegen in Welwyn. Deze zijn bevestigd aan een grotere centrale boomstronk die de hoofdas ‘Parkway’ moet voorstellen. De ontsluitingswegen eindigen en komen uit op hofjes, uitgedrukt als de doorsnede van de stronken. Per hofje zijn er meerdere woningen aangesloten.
De woningen zijn vertegenwoordigd als witte blokken. Dit laat zien dat de verschillende woningen een stuk hebben dat wordt gedeeld en dus collectief is.
P u b l i e k /P r i v é Piraeus
Inventarisatie Privé-ruimtes (bg)
Collectieve ruimtes (bg)
Privé-ruimtes (4e verd.)
Ordening
Publiek, privĂŠ en collectief
Verklaring
In de stedenbouwkundige visie van Jo Coenen van het KNSM-eiland zijn er een aantal ‘superblokken’ geplaatst met de voorwaarde dat deze beschikken over binnenruimtes. Wij veronderstellen dat dit gedaan is om bescherming te bieden tegen de wind.
Woningen P l a tt e g r o n d e n
en
doorsnedes
Inventarisatie
Inventarisatie
Inventarisatie
Ordening
2 verdiepingen Welwyn
2 verdiepingen Unité d’Habitation
Woning-Ramen Welwyn
Woning-Ramen Unité d’Habitation
Morfologie Woningen Welwyn
Morfologie Woningen Unité d’Habitation
Welwyn De woningen bezitten standaard twee verdiepingen, waarbij de eerste verdieping meer privé is dan de begane grond. Ook is een duidelijke scheiding in functies op de verdiepingen te herkennen. Unité d’Habitation Standaard twee verdiepingen. Beide verdiepingen bezitten privéruimtes, omdat er hier geen verdiepingen op het maaiveld zitten. Welwyn Veel ramen, vaak aan de vooren achterkant van de woning om uitzicht op de tuin te bieden. Unité d’Habitation Grote raamoppervlaktes aan de vooren achterkant van een woning. Het idee van Le Corbusier was hierbij dat zonlicht zo ver mogelijk in de woning kon komen en er een relatie met de natuur buiten de woning ontstond. Welwyn De woningen lijken allemaal erg op elkaar, met kleine variaties. Dit is zo gedaan omdat het idee was dat de manier van leven bij de inwoners gelijk kon zijn. Unité d’Habitation Variatie in woningplattegronden en -doorsnede, aangepast aan verschillende gezinssamenstellingen.
Verklaring
Ordening
Woonkamer - Tuin Welwyn
Woonkamer - Tuin Unité d’Habitation
Woonkamer met open haard Welwyn
Ordening Slaapkamers Welwyn
Verklaring
Welwyn Openslaande deuren in de woonkamer zorgen ervoor dat de tuin een verlengde wordt van de woonkamer. UnitÊ d’Habitation De woonkamer heeft uitgebreid zicht op de tuin, maar ligt niet in het verlengde ervan. Door de verhoogde ligging van de woonkamer ten opzichte van de tuin is er een harde scheiding tussen beide. Welwyn De woonkamer is een centrale ruimte in de woning, een plek om samen te komen. De open haard versterkt dit. Welwyn Standaard zitten er drie slaapkamers in een woning, ieder met een verschillend oppervlak, van groot naar klein.
Woningen P l a tt e g r o n d e n
en
doorsnedes
Inventarisatie
Oppervlakte tuin/woning
Ordening
Verklaring
De van dat zijn. van het
tuin wordt als een verlengde de woning gezien, met het idee mensen veel buiten kunnen Om die reden is het oppervlak de tuin aanzienlijk groter dan oppervlak van de woning.
Slot Welwyn Garden City is gebouwd als reactie op de grote stad die onherbergzaam en verwilderd is. Een tot in de puntjes uitgedacht plan, waarin zelfs bepaald is hoe men zijn leven zou moeten leiden. Een stad waar wonen en werken onder gezonde leefomstandigheden plaatsvinden. Waar de arbeidersklasse, “de kleine man” wint. Waar iedereen binnen loopafstand van zijn werk woont, waar fietsen en lopen de voornaamste manier van voortbewegen zijn, waar wat lelijk is letterlijk verbloemd wordt, waar spontane ontmoetingen dagelijkse kost zijn en waar iedereen genoeg ruimte heeft. De stad is een autonome stad, die zelfvoorzienend probeert te zijn, maar afhankelijk blijft van de grote stad. De fabrieken zijn aan de rand van de stad worden gebouwd dicht aan de spoorlijn, die verbonden is met Londen. De stad wordt omringd door een agrarische gordel, die bescherming moet bieden tegen uitbreiding en indringers. De natuur komt de stad binnen, in de vorm van tuinen, hofjes, pleinen, parken en bomenrijen. Het gedeelde natuur schept een band met je omwonenden. Samen recreëer je op dezelfde plek waar je ook verantwoordelijk voor bent. Het contact met omwonende wordt verder versterkt door publieke gebouwen waarin hechte gemeenschappen worden gevormd. Maar zoals Ebenezer Howard zelf zei: “Instead of the gutter the poorest child has the gardenl for the foul sight and smell of unwholesome garbage, he has flowers and green swards”.
WELWYN D O M E
De ‘Dome’ symboliseert het Garden City concept bedacht door Dhr. Ebenezer Howard. Hierbij is een tuinstad afgezonderd van de grote dichtbevolkte stad. De kwaliteiten van een tuinstad ten opzichte van de grote stad zijn de ruimtelijkheid, aanwezigheid van natuur en een haar rijke gemeenschap. De koepel verbeeldt Welwyn Garden City die als een utopie wordt gepresenteerd.
‘But the Glory of the Garden lies in more than meets the eye’ (Kipling)