#15 www.wienerberger.nl/bestrating
2017
MAGAZINE VOOR INRICHTING BUITENRUIMTE
02 | INHOUD
03 04 06 08 1O 12 14
06
10
STICHTING ERKENNING VOOR HET BESTRATINGSBEDRIJF Visie van Jan Bijker
SPOORZONE, DELFT 37 hectare vernieuwing
GEMEENTEHUIS, ALMELO De warmere uitstraling van keramiek
POTHOOFDKADE, DEVENTER
SEB
SOCIALE, MAATSCHAPP EN ECONOMISCHE BETE VAN STRAATWERK
Aanwinst voor stadsgezicht
CENTRUMPLAN, HEESCH Compleet, compact en comfortabel
SANTRIJNGEBIED, OOSTERHOUT Met nieuwe bestrating meer eenheid
GROENE LOPER, OLDENZAAL Van station naar stad
08
Hoe belangrijk en bepalend straatwerk ook is, voor heel veel mensen is de straat er ‘gewoon’. Te vaak wordt de sociale, maatschappelijke en economische betekenis van goed straatwerk onderschat. Gelukkig is er een instantie die zich druk maakt over de functies van de straat en de kwaliteit van het werk: de Stichting Erkenning voor het Bestratingsbedrijf, kortweg SEB. “Wij zien straatwerk als product”, stelt SEB-voorzitter Jan Bijker. ”Een heel oud product dat al eeuwenlang hele belangrijke functies in zich draagt. De meest voor de hand liggende functie is natuurlijk de straat als transportroute. Maar vergeet niet de maatschappelijke en sociale betekenis van straatwerk: pleinen, waar we elkaar ontmoeten, speelplaatsjes voor kinderen; de straat brengt ons bij elkaar. Gelukkig komt er ook steeds meer waardering voor de esthetische facetten van goed straatwerk. Je ziet het terug in prachtige vormen en patronen, de durf om voor kleurschakeringen te kiezen. We zien het ook in een groeiend vakmanschap, herkenbaar aan perfect gelegd straatwerk. Dat is een echte verdienste, daar moeten we zuinig op zijn.”
PROFESSIONALISERING Vanuit die gedachte ontstond ruim twintig jaar geleden de SEB: ‘waar je goed in bent, daarop moet je zuinig zijn.’ De SEB wil de kwaliteit van straatwerk kunnen borgen. De stichting onderging, mede onder aanvoering van Jan Bijker, een professionaliseringsslag. Zo werd de lijst van SEB-erkende bedrijven opgeschoond en nam de kwaliteit van de audits toe. Bijker: “We worden steeds meer gevraagd als mediator in conflicten of getuige-deskundige bij rechtszaken waarbij de kwaliteit van het straatwerk ter discussie staat.” EFFECTEN VOOR OPDRACHTGEVER ÉN OPDRACHTNEMER Hoe zorgt de stichting voor de blijvende verbetering van de kwaliteit van het straatwerk? Dit gebeurt onder meer door jaarlijkse toetsing van alle deelnemers. Hierbij neemt een onafhankelijke auditor de complete bedrijfsvoering onder de loep. “Door de jaarlijkse toetsing houden we onze deelnemers scherper, competitiever en daardoor kwalitatiever. Maar het heeft een groot effect voor de opdrachtgever. Kwalitatief goed straatwerk heeft talloze voordelen en is op de lange duur goedkoper door lagere onderhoudskosten. Daarnaast kan het gemeenten
12
DE STRAAT BRENGT ONS BIJ ELKAAR
SEB | 03
ELIJKE EKENIS
SEB-voorzitter Jan Bijker.
forse schadeclaims besparen. En dan heb ik het nog niet eens over imagoschade als er ongelukken gebeuren door slecht straatwerk. KETENSAMENWERKING Maar de kracht schuilt niet alleen in goed materieel, vakmanschap, audits of regelgeving. De sleutel tot succes is de som der delen: ketensamenwerking. Bijker: “Toen ik een aantal jaar geleden aantrad viel me op dat er eigenlijk heel weinig contact was tussen de verschillende partijen. Terwijl dat juist zo belangrijk is. Praktijkvoorbeeld: een project is in handen van de hoofdaannemer. Het straatwerk wordt gedaan door een stratenmaker als onderaannemer. De hoofdaannemer legt de fundering aan, de stratenmaker legt de bestrating. Niet veel later gaat dat straatwerk verzakken. In eerste instantie gaat de vinger richting stratenmaker. Maar het probleem kan ook in de fundering schuilen. Zeker als blijkt dat er eigenlijk geen overdracht was tussen de twee partijen. Juist dáár is de grootste winst te halen: het
uitwisselen van informatie en ervaringen tussen alle partijen in de keten. Daarom werd het College van Advies in het leven geroepen. Hierin zetelen vertegenwoordigers uit de hele bestratingsketen: van architect tot aannemer, van straatmaker tot hoogleraar. Eigenlijk is het onze kritische denktank. In dit College van Advies is ook Wienerberger vertegenwoordigd. Wienerberger erkent namelijk als geen ander de waarde van de SEB. Mooi en kwalitatief straatwerk ontstaat niet alleen door toepassing van duurzame materialen. De verwerking en het vakmanschap van de straatmaker spelen een minimaal even grote rol. Samenwerking in de hele keten is daarom onmisbaar. Met het College stimuleren we structurele informatie-uitwisseling. Dat doen we door de bijeenkomsten, maar ook door het bezoeken van projecten en door het organiseren van workshops. Al deze initiatieven en samenwerkingsverbanden brengen ons steeds dichter bij de kern: het optimaliseren van de kwaliteit van het straatwerk op een duurzame en maatschappelijk verantwoorde wijze.”
SEB-CERTIFICAAT EN DE AANBESTEDINGSWET
ONAFHANKELIJKE ARBITRAGE DOOR SEB
Sinds 1 juli van vorig jaar geldt de gewijzigde Aanbestedingswet 2012. Eén van de aanpassingen is invoering van de mogelijkheid om een specifiek keurmerk te verlangen. Belangrijke voorwaarde voor het instellen van een keurmerk is dat dit in samenspraak met alle belanghebbende partijen is vastgesteld. Dit is bij de SEB het geval. De keurmerkeisen moeten gebaseerd zijn op objectief controleerbare criteria. Voldoet een keurmerk aan bepaalde omschreven voorwaarden, dan mag een gemeente de SEB bij een aanbesteding voorschrijven. Ander voordeel is dat het ondersteunend kan werken op de Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI). Gaat het om straatwerk, dan kan men een SEB-eis hanteren in de technische specificaties, gunningscriteria of contractvoorwaarden.
De SEB wordt steeds vaker ingeschakeld voor bijzondere audits en arbitrage in geschillen over de kwaliteit en/of de toestand van bestratingswerken. Bijzondere audits kunnen ook verband houden met het opleveren van een werk of bij aanbesteding van grote werken. ”Bij arbitrage is het belangrijk dat uitspraken gedaan worden door onafhankelijke mensen met verstand van straatwerk,” aldus Hans de Vaan, SEB-auditor. “Arbitrage door de SEB is volledig onafhankelijk. Net zoals de RAW - die eigen arbitragevormen heeft - verdient ook de SEB het etiket van onafhankelijkheid.” Wanneer geldende kwaliteitsnormen niet nagekomen worden, kan een klacht worden ingediend bij de SEB. Een onafhankelijke Commissie van Beroep neemt de klachten in behandeling.
Voortdurend werkt Wienerberger aan kwaliteitsoptimalisering. Kijk bijvoorbeeld eens naar de onlangs vernieuwde online bestekservice op www.wienerberger.nl/informatie/online-bestekservice-openbare-ruimte.
04 | SPOORZONE, DELFT
SPOORZONE, DELFT
OVERWERK VOOR DE KAARTENMAKERS VAN GOOGLE MAPS
SPOORZONE, DELFT | 05
In 2018 moet Spoorzone Delft helemaal gereed zijn. Aanleiding voor deze operatie was de vervanging van het Delftse spoorwegviaduct door een 2.300 meter lange spoortunnel. De eerste tekeningen dateren uit 1999, van de hand van de Spaanse stedenbouwkundige Joan Busquets. In februari 2015 konden het ondergrondse station, de nieuwe stationshal en de eerste tunnelbuis met twee treinsporen aan opdrachtgever ProRail worden opgeleverd. WIJKONTSLUITINGSWEG Zo’n 37 hectare ging en gaat op de schop. Bijna 800 woningen, een stadskantoor, parkeergarage, ondergrondse fietsenstallingen en ingrijpende reconstructies van de openbare ruimte rond het voormalige spoortracé. De Coenderstraat (aan de westzijde van het huidige station) wordt verbreed tot wijkontsluitingsweg en wordt doorgetrokken tot de Westlandseweg. Aan weerszijden komen bomenrijen en bebouwing. STADSPARK Ingrijpend is een understatement, de kaartenmakers van Google Maps maken hier overuren om de mutaties bij te houden. Veranderingen die worden gerealiseerd door Combinatie CrommeLijn (Dimco, Mobilis en Dura Vermeer Groep). Centraal in de Spoorzone en boven de gegraven tunnel komt een stadspark van 40 bij 600 meter.
CENTRAAL IN DE SPOORZONE KOMT EEN STADSPARK VAN 40 BIJ 600 METER GESCHEIDEN TRACÉS Het park wordt halverwege doorkruist door de Westlandseweg, waardoor een noordelijk en een zuidelijk deel ontstaat. De weg is van oudsher een van de belangrijkste oost-westverbindingen van Delft. Ook in de nieuwe situatie is gekozen voor gescheiden tracés voor fietsers, auto’s en trams/bussen. Op de foto de Westlandseweg met naast de trambaan de crèmekleurige klinkerverharding Argenti. Een strengpers-sortering van Wienerberger Heteren.
PROJECTGEGEVENS Ontwerp
Combinatie Crommelijn v.o.f.
Opdrachtgever
Gemeente Delft
Sortering
Wienerberger – Argenti strengpers keiformaat
Realisatie
2015
Moderne vormentaal ondersteunt hoogwaardig openbaar vervoer.
U vindt meer inspirerende projecten in de openbare ruimte met keramische straatstenen op wienerberger.nl. Ook voor referenties verwijzen wij u graag door naar onze website.
06 | GEMEENTEHUIS, ALMELO
GEMEENTEHUIS, ALMELO
HET DUURZAAMSTE STADHUIS VAN NEDERLAND
Een blikvanger voor Almelo, 20.000 vierkante meter oprechte ambitie. Getekend door het Rotterdamse Kraaijvanger en waargemaakt door de gemeente. De gemeente Almelo is nu dan ook de trotse bewoner van het meest duurzame stadhuis van het land. Het stadhuis is op vele manieren verbonden met de stad. Grote vensters, ook in de raadzaal, richten zich op historische architectonische iconen. Het wapen van de stad is in het stucwerk verwerkt. In de publiekshal is een stadsplattegrond in de vloer geëtst. Naast de transparante plint en de grote vensters is het gebouw zo toegankelijk mogelijk vormgegeven. Met daarvoor een heldere buitenruimte, ontworpen door gemeentelijk stedenbouwkundige Mart IJspeerd en landschapsarchitecte Wanda Roskam.
WARME UITSTRALING Gebouw en plein ademen in alles de duurzame gedachte. Roskam: “Het plein is duurzaam want voorzien van gebakken bestrating. Keramiek geeft een warmere uitstraling.”Het stadhuis zelf heeft een WKO-installatie. LED-verlichting en daglichtsensoren besparen jaarlijks zo’n 100.000 kWh elektriciteit. Voor de lichtinval zijn de gevels van het gebouw optimaal georiënteerd op de zon. Betonkern-activering en warmte- en koudeopslag zorgen voor duurzame verwarming en koeling. De open inrichting van de twee kantoortorens stimuleert flexibel werken. De torens komen ’samen’ rond een centrale vide die als ontmoetingsgebied fungeert. GROEN DAK Parkeren gebeurt bovenop het dak van de plint. Hier bevindt zich een parkeerdek dat ruimte biedt aan circa 100 auto’s. De plint krijgt een grotendeels groen dak, dat de
GEMEENTEHUIS, ALMELO | 07
Kunstwerk van Marc Ruigrok: een staande grote witte A en natuurstenen letters LMELO in de kadebestrating.
Siergrassen flankeren Padova vormbak dikformaat.
Stadhuis met BREEAM-NL Excellent oplevercertificaat.
omwonenden een aangenaam uitzicht biedt. De representatieve functies bevinden zich in de laagbouw, waarvan de uitnodigende publiekshal de route van binnenstad naar station begeleidt. Een monumentale trap leidt in één beweging naar de raadszaal op de eerste verdieping met een weids uitzicht op de stad. Hier zijn ook de bestuurlijke ruimtes en het vergadercentrum te vinden.
HET PLEIN IS DUURZAAM WANT GEBAKKEN, BOVENOP DE WARMERE UITSTRALING VAN KERAMIEK
WATERBOULEVARD Het stadhuis ligt voor een nieuw plein in het groen en aan het water. Almelo had ooit de grootste katoenhaven van Europa en het water wordt nu, met het project Waterboulevard, aan de stad teruggegeven. Het parkeerterrein voor het stadhuis kreeg haar historische waterfunctie terug en werd weer onderdeel van het oude Overijssels Kanaal. Aan het water kwamen verlaagde kades met een paarsrode klinker. Roskam: “In keiformaat. Grove, stoere jongens, gelegd in elleboogverband.” Voetgangers op de stoepzones lopen voortaan op Padova’s. “Die sortering ligt ook bij het station en die lijn is doorgetrokken.”Met de zwarte Nero ten slotte zijn de parkeerstroken voor motoren en scooters aangegeven.
Het stadshuisbruggetje is ontworpen door Buro Stoep en de Egbert Gorterbrug is ontworpen door RHDHV en uitgevoerd door Salverda.
PROJECTGEGEVENS Ontwerp
Gemeente Almelo
Opdrachtgever
Gemeente Almelo
Sorteringen
Wienerberger – Padova vormbak dikformaat,
Nero vormbak dikformaat en Bruno vormbak keiformaat
Realisatie
2015
U vindt meer informatie op wienerberger.nl. Ook voor referenties verwijzen wij u graag door naar onze website.
08 | POTHOOFDKADE, DEVENTER
POTHOOFDKADE, DEVENTER | 09
BOEGBEELDPROJECT POTHOOFDKADE VOLGENS DE GEMEENTE DEVENTER “De nieuwe kade moet herinneringen uit het verleden oproepen en weergeven dat het hier vroeger een loswal was. De kade in de vernieuwde situatie nodigt uit om even naar toe te lopen en te genieten van de blik op de IJssel. De Pothoofdkade is een aanwinst voor het Deventer stadsgezicht en de poort van Salland en Overijssel.”
POTHOOFDKADE, DEVENTER
ENTREE VOOR DE BINNENSTAD Het Pothoofd is een kade en een buurt in Deventer. Kade en buurt liggen aan de IJssel, direct ten zuiden van het centrum. De wijk bestaat tegenwoordig uit twee delen. Het zuidelijke deel is na 2005 geheel opnieuw ingericht als woongebied. De overslagkade aan het noordelijke deel werd sinds 2011 gerenoveerd en geschikt gemaakt voor het aanmeren van cruiseschepen. Deze 160 meter lange Pothoofdkade werd vervangen en richting rivier verlegd. Deventer is de derde oudste stad van Nederland (stadsrechten in 1123); alleen Stavoren (1058) en Utrecht (1122) zijn ouder. De Pothoofdkade stamt uit omstreeks 1700. Tussen 1876 en 1969 heeft de kade een overslagfunctie. Vanwege stabiliteitsproblemen en de verplaatsing van de industriële activiteiten wordt de kade buiten gebruik gesteld. Om het toerisme te bevorderen, ontstaat midden jaren negentig het idee om de kade geschikt te maken voor passagiersschepen, een plan dat na 2007 met ‘Europees geld’ in een stroomversnelling komt.
is in moderne vorm teruggekeerd. Het oude spoorlijntje van de kade naar het NSstation kwam terug in de verharding. Het nog zichtbare fundament van een bastion is in de vernieuwde kade duidelijk gemarkeerd. Natuurstenen afwerkingen sluiten aan op de oude bouwwerken in de omgeving. VEILIGHEID Als aanlegplaats voor de riviercruisevaart kunnen passagiers hier in- en uitstappen. Het omliggende gebied tot aan de doorgaande geasfalteerde weg is verhard, zodat er een veilige toegang is – met ruime fietspaden en rabatstroken. Voor touringcars is naast de kade een parkeerplaats gemaakt voor halen en brengen van passagiers. Er is bovendien een auto-afzetplaats waar schippers veilig hun auto aan wal kunnen zetten. PROJECTGEGEVENS Ontwerp
LANDLAB, Arnhem
Opdrachtgever
Gemeente Deventer
UITDAGING Hanzestad Deventer heeft een alom te respecteren historie. Voeg daar de bestaande ruimtelijke structuren en een stevig parkeerprogramma aan toe en je hebt ‘een uitdaging’ te pakken. De laad- en losfunctie voor binnenschepen die de kade vroeger had,
Aannemer
NTP Infra, Enschede
Sorteringen
Wienerberger - Mix WF en DF: Mastiek wasserstrich -
Bruno wasserstrich - Oliva wasserstrich
Realisatie
2016
Visman van kunstenaarsduo Paul Keizer en Albert Dedden (Space Cowboys) aan de Pothoofdkade. Visman markeert de entree van de binnenstad.
Mooie ‘matte’ bestratingsmix voor een historische signatuur.
Laat u verder inspireren op wienerberger.nl.
10 | CENTRUMPLAN, HEESCH
CENTRUMPLAN, HEESCH
COMPLEET, COMPACT EN COMFORTABEL Bernheze is de fusiegemeente na het samengaan in 1995 van Heesch, Nistelrode en Heeswijk-Dinther. De gemeente telt net geen 30.000 inwoners. Heesch is met 12.000 zielen de grootste kern en verrijkt met „een gezelliger centrum waar consumenten vaker komen en langer verblijven.“
CENTRUMPLAN, HEESCH | 11
Voor de centrumherziening bundelden gemeente, ondernemers, vastgoedeigenaren en bewoners hun krachten. Centrum Management Heesch: “We moeten een stap maken om te overleven tussen Oss, Uden, Den Bosch en Nijmegen. Het centrum moet groeien, meer diversiteit bieden en aantrekkelijker worden.” SYNERGIE De voorgestane ruimtelijke ontwikkelingen worden in 2012 vervat in een startnotitie, mede gebaseerd op de visie van TU/e-studente Anne Bakker-Van Boxtel en de begeleiding van ELINGS Landschap. “Voor een goed functionerend centrum zijn een compleet aanbod, een compacte opzet en een comfortabele inrichting van belang. Door sterke concentratie kunnen winkels van elkaar profiteren. Goede zichtrelaties, korte loopafstanden en een aantrekkelijk aaneengesloten winkelfront zijn elementen die zorgen voor synergie.” HELDERE AMBITIES Compleet, compact en comfortabel – het zijn heldere ambities. Compleet is ingevuld met een ‘stadse’, multifunctionele dorpskern met sterke winkels en formules waarvoor mensen terugkomen. “Deze winkels zorgen voor een hoge lokale binding en toevloeiing uit de omgeving.” Het compacte zit hem in de beperking tot een nieuw dorpsplein en enkele aanpalende straatjes. Voor het comfort werd nauw opgetrokken met de ondernemers. Ze dachten mee over de wijze van uitvoering en de nieuwe inrichting. Denk aan de steensoorten, verlichting en straatmeubilair. Verkeer en parkeren zijn minder dominant aanwezig, maar dat is ook een vorm van comfort.
Verbinding van gemeentehuis en plein door open vormgeving.
zit, zal vroeg of laat en restaurant met terras komen. Althans, de voorwaarden zijn al ingevuld en het zou op die plek een meerwaarde zijn. De bestrating was een voltreffer van Ruud Knipping (verkoopadviseur Wienerberger, red.). Hij liet iets nieuws zien, een tegel van 20 bij 20. Precies wat we zochten, een moderne variant van de Franse boerderijtegel. Iets eigens, lekker stabiel en passend bij de lokale historie en agrarische cultuur.”
PROJECTGEGEVENS
FRANSE BOERDERIJTEGEL Landschapsontwerper Marcel van Dooren (ELINGS) was verantwoordelijk voor onder meer de materialisatie, het groen en de verlichting. “We wilden het dorpse behouden. Met minder verkeer kregen we de ruimte voor verblijven. Een nieuw plein is aangelegd, met de zon op het zuiden en ruimte voor terrassen. Waar nu nog een discounter
Ontwerp
ELINGS, Heeswijk-Dinther
Opdrachtgever
Gemeente Bernheze
Aannemer
Gebr. van Venrooij, Weurt
Sortering
Wienerberger – Orion strengpers tegelformaat
Realisatie
2014 - 2015
Een nieuw plein is aangelegd, met de zon op het zuiden en ruimte voor terrassen.
MEER VERBLIJFSKWALITEIT OP EEN PLEIN VOOR DORPS ONTMOETEN
12 | SANTRIJNGEBIED, OOSTERHOUT
SANTRIJNGEBIED, OOSTERHOUT
MET NIEUWE BESTRATING MEER EENHEID Dat lokale politiek ook het managen van emoties is, bewijst het Santrijngebied in Oosterhout. Met de grootschalige verbetering van het stadshart moesten de verschillende centrumfuncties meer samenhang krijgen. Tegen een achtergrond van ‘zoveel mensen, zoveel wensen’.
SANTRIJNGEBIED, OOSTERHOUT | 13
In 2001 sneuvelt een ambitieus plan van architect Ashok Bhalotra. Het plan, met spectaculaire hoogbouw als poort naar het centrum, brengt een schok in de gemeenschap teweeg. In 2008 volgt het Amsterdamse bureau Rijnboutt met een realistischere visie.
Het Torenplein is, gebruikmakend van hetzelfde materiaal, een logische verbreding van de Torenstraat.
Supervisor Bart van der Vossen: “Het Santrijngebied heeft het gevoel de achterkant van de basiliek te zijn en nergens bij te horen.” Van der Vossen maakt daarop een plan voor versterking van het stadshart. In het kort: een impuls voor stedelijk wonen, vernieuwbouw van theater en bibliotheek, meer groen en een betere entree naar het centrum. MINDER ABRUPTE OVERGANG Het zou toch nog tot 2012 duren voordat de gemeenteraad een klap geeft op de herontwikkeling c.q. het Rijnboutt-masterplan. In 2014 ziet het gemeentelijke Inrichtingsplan Openbare Ruimte het levenslicht. We citeren: “De basiliek is nu een scheiding tussen de Markt en het Basiliekplein en het Waterlooplein. Met de herinrichting wordt de scheiding minder ervaren: de abrupte overgang tussen materialen van de Markt en het Santrijngebied wordt verzacht door ze in elkaar over te laten gaan. De basiliek wordt op een plein gezet, zo wordt ook de overgang in gebieden en functies meer natuurlijk en vanzelfsprekend gemaakt. De herinrichting is ruim, open, rustig en helder van opzet en flexibel in gebruik. Bomen zijn sfeerbepalend, soms structuurelementen. Gebouwen hebben een duidelijke relatie met de straat of het plein.” RODE GEBAKKEN KLINKERS De fases 1 en 2 (Torenstraat/Torenplein/Basiliekplein) zijn in 2015 afgerond. De Torenstraat, met woningen, winkels, een theater/bibliotheek en op het einde de basiliek, is een belangrijke entree naar het centrum. Door de inrichting met rode gebakken klinkers in het hele straatprofiel en een doorlopende brede grijze band ontstaat het gewenste rustige, samenhangende beeld. Het voetgangersgebied nabij de basiliek wordt aangeduid door middel van een verlaagde band in de straat en een fysieke afsluiting.
PROJECTGEGEVENS Ontwerp (stedenbouwkundig)
Rijnboutt, Amsterdam
Opdrachtgever
Gemeente Moergestel
Aannemer
Van der Zanden, Moergestel
Sorteringen
Wienerberger – mix KK80: Omber – Padova
Rosa wasserstrich waalformaat
Realisatie
2015
Rijbaan is keperverband, trottoir en parkeerplaatsen in halfsteensverband. Een krachtige bandenlijn zorgt voor onderscheid. De hoogte van de band varieert, afhankelijk van de functie.
Rustig straatbeeld voor theater De Bussel en bibliotheek.
Voor meer informatie wienerberger.nl.
14 | GROENE LOPER, OLDENZAAL
GROENE LOPER, OLDENZAAL
EEN VANZELFSPREKENDE VERBINDING De Groene Loper doet zijn naam eer aan: een groene, vanzelfsprekende verbinding tussen het station en het centrum. Onderdeel van het grote masterplan Stationspark Oldenzaal Centraal. De ouverture - de aanleg van een tunnel - startte in 2014. De finale – de herinrichting van de Watertorenstraat - werd in 2015 afgerond. We zoomen in op dat laatste deel.
GROENE LOPER, OLDENZAAL | 15
De Watertorenstraat was en is een bijzonder gebied in Oldenzaal. Grotendeels is dit te danken aan de bijzondere geografische hoogteligging. Niet voor niets dat in het verleden een watertoren op deze plek dankbaar van die hoogte gebruik maakte om waterdruk op te bouwen. Opvallend is dat de bebouwing rondom het gebied vooral een medische en zorggerelateerde functie heeft. De oudste gebouwen zijn het MST Ziekenhuis, een kantoorvilla waarin een marketingbureau is gevestigd en natuurlijk de Watertoren die sinds 2006 dienst doet als woning. De bebouwing heeft een afwisselende onderlinge stijl zowel in bouwhoogte als in rooilijn. Met verspringende gevellijnen, oriëntatie en materiaalgebruik. Dit geheel, in combinatie met de groene uitstraling en de lommerrijke momumentale bomen, geven de Watertorenstraat een campussfeer. PARKACHTIG VOORTERREIN Helaas domineerden in dit bijzondere gebied tot de herinichting nog bus en auto. Een doorn in het oog van velen. En daarmee was het één van de uitdagingen voor de ontwerpers van BDP. uit Rotterdam om daar verandering in te brengen. Hetzelfde bureau was ook verantwoordelijk voor het ontwerp van de tunnel. In de totaalvisie van de ontwerpers werd er voor gekozen de tunnel te laten reageren op de Groene Loper. Eén wand wordt uitgevoerd in metselwerk terwijl de invulling van andere zijde van de tunnel parkachtige invulling krijgt. Wat betreft de Watertorenstraat, daar verdwenen de parkeerplaatsen uit het zicht zodat het MST Ziekenhuis een parkachtig voorterrein kreeg. MONUMENTALE BOMEN In het nieuwe ontwerp werden alle materialen binnen de gemeentegrenzen én de aangrenzende terreinen zoveel als mogelijk op elkaar afgestemd. Hierdoor ontstaat meer eenheid en lijkt het gebied bovendien groter dan voorheen. Ten slotte is ook de beplanting op elkaar afgestemd; gazon met los gestrooide momumentale bomen en rodondendrongroepen bepalen nu het beeld. De bus was niet geheel te wissen uit
Gebakken bestrating in waalformaat in de kleur basalt, bepalen het beeld.
het straatbeeld. Immers, het station moet goed bereikbaar blijven. De busbaan – uitgevoerd in beton – werd versmald en voorzien van een speciaal op kleur gemaakte, uitgewassen deklaag. Deze coating sluit prachtig aan op de trottoirs die zijn uitgevoerd in gebakken waalformaat klinkers in de kleur basalt. Busbaan en trottoir zijn van elkaar gescheiden door een robuste betonnen band.
PROJECTGEGEVENS Ontwerp
BDP, Rotterdam
Opdrachtgever
Gemeente Oldenzaal
Aannemer
Reef Infra, Oldenzaal
Sortering
Wienerberger – Basalt vormbak waalformaat
Realisatie
2015
ALLE MATERIALEN WERDEN ZOVEEL MOGELIJK OP ELKAAR AFGESTEMD
Tunnelontwerp met “terrasbouw”.
Meer referentieprojecten vindt u op wienerberger.nl.
#15
2017 www.wienerberger.nl/bestrating
Wienerberger B.V. Verkoop Bestrating Openbare Ruimte Kijfwaard 10 6911 KE Pannerden
Wienerberger B.V. Verkoop Bestrating Tuin Kijfwaard 10 6911 KE Pannerden
T 088-118 56 00 T 088-118 56 80 F 088-118 50 40 F 088-118 50 70 straatbakstenen@wienerberger.com gebakkenbestrating@wienerberger.com www.wienerberger.nl/bestrating www.wienerberger.nl/bestrating