Live magazines hu fleche

Live magazine: de toekomst is al begonnen! faculteit educatie 15/02/2013, utrecht

verslag van de dag: 15/ 02/ 2013 Live Magazine:

HU FE, De toekomst is al begonnen

Flèche is het veranderprogramma voor

onderwijsinnovatie van de faculteit Educatie.

Flèche is Frans voor pijl en staat voor ‘snel, doelgericht, schot in de roos’.

Deze managementdag is georganiseerd

door de Faculteit Educatie van Hogeschool Utrecht op 15 februari 2013 te Utrecht. Dit

Live Magazine® is een verslag van deze dag.

Flèche

Flèche is het veranderprogramma voor

onderwijsinnovatie van de faculteit Educatie.

Flèche is Frans voor pijl en staat voor ‘snel, doelgericht, schot in de roos’.

Grafisch ontwerp, uitgave en redactie

O.K. PARKING

Teksten

Nynke de Jong

Hanneke Hendrix Fotografie

Tom Roelofs

Rechten Overname teksten alleen in overleg met de uitgever. Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend.

Over Live Magazines Live Magazines is een geregistreerd merk en concept van O.K. PARKING. www.livemagazines.nl

2

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

3

informatie flÈche

Wat is Flèche?

Verbinding met de beroepspraktijk:

Zo geeft het casco de eigenheid van

Docenten en medewerkers worden

3. De opleiding komt tot stand in

de FE weer. Het ontwerp van het

hierover geïnformeerd via hun lei-

samenwerking tussen HU en be-

casco is rond mei 2013 beschikbaar.

dinggevende.

roepspraktijk (partnerschap),

Zodra dit gereed is stellen we een

4. De opleiding is gericht op pro-

implementatieplan op.

Het programma Flèche is onderge-

fessionalisering van de beroeps-

Binnen Flèche leggen we, naast het

bracht in het projectenbureau FE dat

praktijk,

curriculumcasco, de focus op Blended

per 1 april 2013 van start gaat. Het

Learning en Toetsing (leerwegonaf-

projectenbureau voert regie over een

ken bij de kwaliteitszorg van de

hankelijk toetsen (LOT) en digitaal

aantal projecten (waaronder Heront-

opleiding,

toetsen). Hiermee zijn we al gestart.

werp: Blended Learning en Heront-

5. De beroepspraktijk is betrok-

6. Praktijkgericht onderzoek is on-

werp: EC Toetsing), ondersteunt

derdeel van de opleiding.

Hoe gaan we dat doen?

wikkeling en zorgt voor kennisdeling.

Flexibel onderwijsontwerp:

Binnen het programma Flèche wordt

Het programma LLL is ook onderge-

7. De opleiding bestaat zoveel mo-

maximaal gebruik gemaakt van

bracht in het projectenbureau.

gelijk uit zelfstandige eenheden, Flèche is het veranderprogramma

Belangrijk startpunt is een FE-breed

we marktleider worden en daarom

van de Faculteit Educatie (FE) van

curriculumcasco, van waaruit oplei-

spelen we proactief in op deze wer-

Hogeschool Utrecht. Hierin worden

dingen hun onderwijsprogramma’s

kelijkheid.

de portefeuilles Onderwijs FE en

vormgeven of bijstellen.

De langstudeerders-, stapelaarsmaat-

Leven Lang Leren (LLL) geïnte-

Door Flèche kunnen we de ambi-

regel, toenemende concurrentie (ook

greerd. Flèche draagt bij aan:

tie die we hebben verwoord in het

van commerciële partijen) en verho-

• Actuele, toekomstbestendige

8. Zelfstandige eenheden worden

bestaande expertise. We werken facultair breed samen en leren in dia-

afgerond met een certificaat

loog. We sluiten zoveel mogelijk aan

Wat is de planning?

(deel van degree-opleiding),

bij bestaande structuren en initiatie-

We werken bij het ontwikkelen en bij-

9. De toetsing is leerwegonafhan-

ven. Studenten en werkveld worden

stellen van de opleidingsprogramma’s

betrokken. Het kenniscentrum brengt

in tranches: per tranche start een

10. De opleiding kent waar mogelijk

wetenschappelijke expertise in en

aantal opleidingsteams om vanuit de

een niet-volgtijdelijk curriculum.

zorgt voor de kwaliteitsborging en

lopende curriculumontwikkeling, de

monitoring. Hierdoor brengen we de

extra slag te maken naar de kaders in

kelijk,

FE-Meerjarenplan 2013 - 2015 realise-

ging van de landelijke kwaliteitseisen

en uitdagende opleidingspro-

ren: “In 2017 is de Faculteit Educatie

zorgen voor dalende instroom van

gramma’s, die door studenten

van Hogeschool Utrecht hét exper-

studenten. Dit zet de financiële posi-

Didactiek:

ontwikkeling van ons onderwijs naar

het facultair casco.

en werkveld herkend, erkend en

tisecentrum voor leren, opleiden en

tie van de FE sterk onder druk.

11. De opleiding stelt de werkende

een hoger plan.

Instituutsdirecteuren en teamleiders

gewaardeerd worden.

praktijkgericht onderzoek in de regio,

professional in staat de regie

verankerd in een nationaal netwerk

te voeren over zijn individuele

Elke instituutsdirecteur neemt voor

doelen en resultaten ze willen berei-

• Onderwijsprogramma’s waarin

stellen vast wat hun focus is en welke

onderzoek een herkenbare plaats

en met een internationale dimensie.

Wat gaan we doen?

professionele ontwikkeling en

zijn/haar instituut het initiatief. De

ken binnen Flèche. Vervolgens geven

inneemt.

Het expertisecentrum dat professio-

Om de relatie tussen werkveld en ons

leerproces en ondersteunt hem

directeur kiest een eigen focus of

opleidingsteams aan in welke tranche

• Onderwijsprogramma’s die bin-

nals in het educatieve domein continu

onderwijs en onderzoek te verster-

bij zijn functioneren binnen een

brengt eigen nuances aan binnen de

zij participeren. Samen met het pro-

nen de financiële, personele en

toerust voor hun snel evoluerende

ken, implementeren we een FE-breed

professionele organisatie of

vastgestelde jaarplannen. Instituut Ar-

jectenbureau FE maken zij afspraken

andere kaders uitvoerbaar zijn.

beroepspraktijk.”

curriculumcasco. Dit casco is leidend

context,

chimedes legt bijvoorbeeld de focus

over tijdpad, benodigde ondersteu-

op Blended Learning, Instituut Theo

ning en ureninzet.

Thijssen legt focus op ontwikkeling

Inmiddels is de eerste tranche gestart

van een nieuw curriculum met veel

als onderdeel van Leven Lang Leren.

aandacht voor Toetsing. Opgedane

De afspraak is dat in september 2014

ervaringen worden FE breed gedeeld

een groot deel van onze opleidings-

vanuit het principe van Blended

en zoveel mogelijk ingezet binnen

programma’s is vernieuwd.

Learning.

andere instituten.

• Opleidingsprogramma’s die op

bij het (her)ontwerpen van al ons

basis van evaluaties en nieuwe

onderwijs: bachelor-, post-hbo en

wetenschappelijke inzichten met

Waarom Flèche?

masterprogramma’s. De 14 ontwerp-

beperkte inzet van tijd kunnen

Om hét expertisecentrum van de

criteria vanuit het HU-programma

worden geactualiseerd.

regio te worden, versterken we de

Leven Lang Leren vormen belangrijke

relatie tussen het werkveld en ons

input voor het casco:

onderwijs en onderzoek en de interne samenwerking in de faculteit. We

Kwaliteit:

willen klaar zijn voor de veranderende

1. De opleiding voldoet aan het

van werkend leren, 13. Een leerteam van professionals is uitgangspunt bij het leerproces, 14. De opleiding is vormgegeven

Daarnaast formuleren we de komen-

Docenten(teams) hebben en krijgen

NVAO-accreditatiekader, c.q. de

de tijd onze gezamenlijke visie op

een grote rol in de verdere ontwik-

onze studenten moeten klaar zijn om

CEDEO-erkenning,

onderwijskwaliteit. Vanuit deze visie

keling van ons onderwijs en werken

ontwerpen we het curriculumcasco.

op allerlei manieren mee aan Flèche.

toekomst. In deze omgeving willen

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

12. De opleiding kent een didactiek

vragen vanuit het beroepenveld en les te geven aan leerlingen van de

4

opleidingen bij hun curriculumont-

2. De opleiding start op basis van een voorafgaande intake en match.

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

5

6

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

7

Verslag van de dag: 15/02/2013

de toekomst is al begonnen

Dit casco zorgt ervoor dat er steeds

dewerkers inzetten om een ieder zijn

meer samengewerkt gaat worden.

talenten te laten floreren, dat is waar

Ook daar wil Duyvendak iets over

dit casco het instrument voor moet

zeggen: ‘Als je meer met elkaar gaat

zijn. Om die stip aan de horizon in het

samenwerken moet je gemeenschap-

zicht te houden, haalt Duyvendak de

pelijk afspraken maken over hoe je

blog aan van Ellen Lucker, die op haar

dat gaat doen. Wat is de taaklast

website vertelt over haar ervaringen

bijvoorbeeld? Hoe gaan we dit plan-

met het onderwijs. Enkele weken

nen en roosteren? Als we op facilitair

geleden verhaalde zij over Blended

niveau hierover afspraken maken,

Learning. Ze schrijft: ‘Wat moeten

maakt dit de samenwerking een stuk

we onze leerlingen en studenten

helderder.

bijbrengen om goed voorbereid te

We moeten blijven beredeneren wat

zijn op wat ik voor het gemak maar

dit allemaal van de faciliteiten vraagt.

even noem: de tweede helft van de

Niet een verandering neerleggen en

twintigste eeuw. Per slot van rekening

daarna pas zien dat zoiets facilitair helemaal niet kan.’

Mocht je nog denken dat vandaag

Maar wat is dan het uiteindelijke doel

samenwerken. Met als functie: aange-

leiden wij vandaag PABO-studenten

het begin van de veranderingen

van Flèche? Wat is de stip aan de ho-

ven volgens welke regels wij binnen

op die lesgeven aan kinderen die

is, dan haalt Jaap van Voorst je

rizon waar we naartoe gaan werken?

de faculteit werken aan het ontwikke-

tussen 2030 en 2070 de arbeidsmarkt

meteen uit die droom. ‘Realiseer je

‘Medewerkers en studenten moeten

len van het onderwijs. Je zou het ook

betreden. Een tijdspanne waarvan

dat wat we gaan doen, al begonnen

optimaal kunnen werken aan hun

een spoorboekje kunnen noemen:

we onszelf eigenlijk geen voorstelling

Blended Learning: toekomstmuziek?

is. We zijn hier al lang mee bezig.’

talentontwikkeling, daarbij niet meer

met behulp van het casco kunnen we

kunnen maken. Toch schets ik bewust

Allemaal voorwaarden die nodig zijn

En, wat hij ons ook op het hart wil

gehinderd door barrières in de orga-

beter de gezamenlijke doelen van de

dit vergezicht om te illustreren dat

om het casco succesvol te kunnen

drukken, is dat Leven Lang Leren

nisatie. We moeten muren weghalen

faculteit realiseren.’

kunnen anticiperen op onzekerhe-

gebruiken. Dan is het nu tijd om

(LLL) en het onderwijs niet los van

tussen instituten en tussen ons en de

den en veranderingen een van de

dieper op de materie in te gaan. Jan

elkaar te zien zijn. Het concept

buitenwereld. Het wegnemen van die

‘Cruciaal punt is onze positie binnen

belangrijkste vaardigheden is die we

Koot, projectleider Blended Learning,

Flèche, waar we vandaag kennis

belemmeringen moet zorgen voor

het werkveld. Wat we doen moet

onze leerlingen en studenten moeten

maakt ons graag enthousiast met een

mee maken is niet alleen voor LLL,

inspiratie’, stelt Van Voorst.

gebaseerd zijn op ons beroepsbeeld.

meegeven. De studenten gereed

filmpje. We zien een wereld van de

maken voor het werkveld. Je kunt er

toekomst, waarin studenten online

niet omheen.’

kunnen leren, en in contact staan met

maar voor al het onderwijs binnen de Faculteit Educatie.

Wij willen een bepaald soort profesDat is wat de FE met Flèche willen

sional afleveren aan de beroepsprak-

bewerkstelligen. En het instrument

tijk. Vandaar dat we ons oor te luiste-

voor al deze veranderingen zal het

ren moeten leggen bij de mensen in

casco zijn. Over dat casco wil Wichert

het werkveld. Maar we moeten ook

Duyvendak ons graag meer vertellen.

luisteren naar elkaar. Wij hebben hier

Alle onderwijsprogramma’s zullen in

in dit zaaltje allemaal heel veel kennis

september 2014 herontworpen zijn

en expertise, maar we weten dat vaak

volgens het casco.

niet van elkaar. We vragen niet door, kunnen elkaar maar moeilijk vinden,

8

De kennis en expertise van de me-

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

‘We moeten muren weghalen tussen instituten en tussen ons en de buitenwereld’

elkaar en met hun docenten op een Terug naar het casco. Er is veel zelf

manier die nu nog toekomstmuziek

in te vullen door de FE, maar er zijn

lijkt. ‘Maar’, stelt Koot, ‘zo is het nu

natuurlijk ook een aantal dingen die

al. Wij zijn hier al mee bezig. We heb-

simpelweg moeten. De NVAO stelt

ben al masterthema’s wiskunde klaar.

eisen, er moeten toetsen afgeno-

We hebben al bijna zes modules

men worden, er zijn afspraken over

Blended Learning klaar. We kunnen

contacttijd. Maar aan die vaststaan-

hier binnenkort mee beginnen.’

Alles komt erin samen, maar van-

gaan niet samen in een ruimte zitten

daag pikken we er twee speerpunten

om verder te komen. We moeten

toevoegen: bijvoorbeeld door de

Blended Learning is volgens Jan

uit: Blended Learning en de veran-

onze expertises met elkaar gaan

focus te leggen op Blended Learning,

Koot de ideale manier om de verbin-

deringen rondom toetsing. Maar

verbinden.’

of door Bildung of waardenoriëntatie

ding tussen studie en beroepsprak-

eerst dat casco. Wat is dat precies?

een belangrijke plek binnen het curri-

tijk te leggen. ‘Wat zijn de wensen

Duyvendak legt uit: ‘Het is niets meer

culum te geven.

van het werkveld? Wat voor pro-

de zaken kan men een eigen kleur

dan een kader of een lijst. Deze lijst

fessionals willen zij? Wij hebben de

bepaalt het speelveld waarin wij gaan

knowhow. Laten we vraag en aanbod »

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

9

op elkaar aansluiten. En dat kan via

en spannend, maar het brengt ook

onze arbeidscultuur.’

Veel veranderingen dus. En daar

Blended Learning.’

nieuwe mogelijkheden met zich mee:

Hij vervolgt: ‘De FMR heeft positief

heeft Dick de Wolff iedereen bij

En dat is een serieuze nieuwe onder-

zo kan er ook getoetst worden, zon-

gereageerd op het Meerjarenplan

nodig. ‘Het begint bij ons: als wij het

wijsvorm. ‘Het is geen kunstje, het is

der dat er bijvoorbeeld volgtijdelijk

2013-2015. Flèche bouwt daarop

niet geloven, als wij het niet uitdra-

geen ICT tool, het moet een didac-

onderwijs gevolgd is. Toetsing neemt

voort. We verwachten dan ook van

gen, dan komen we nergens.

tiek zijn waarin we optimaal samen-

dus zeker nu een belangrijke plaats

iedereen dat hij of zij meedoet. Dit

Als directeur heb ik een voorbeeld-

werken met de beroepspraktijk.’

in binnen de nieuwe ontwikkelingen,

vanwege de urgentie en omdat er

functie en draag ik verantwoordelijk-

Maar hoe onderwijs je via Blended

want de kwaliteit van het onderwijs is

afspraken zijn die we met elkaar heb-

heid voor de hele organisatie. Zou

Learning? Er is nog geen didac-

een actueel onderwerp. En daarmee

ben gemaakt.’

ik dit plan niet willen uitvoeren, dan

tiek voor. ‘Wij geven onderwijs in

ook de kwaliteit van toetsing.

Ferme taal. Er gaat veel veranderen,

loop ik weg van die verantwoordelijk-

contacttijd en op afstand, en willen

Om alle bestaande initiatieven te

maar de middelen om die verande-

heid en dat is niet de opvatting van

dat die kennis indaalt in het werk van

verbinden wordt er een Expertise-

ringen in gang te zetten, moeten uit

mijn beroep. Deze houding vraag ik

de student. Het wordt tijd dat we

centrum toetsing ingericht, en dit

de eigen organisatie gehaald worden.

ook van jullie.’ En dan zijn we terug

die didactiek voor Blended Learning

centrum richt zich op de vragen die

‘We moeten keuzes maken in hoe we

bij waar De Wolff zijn verhaal mee

gaan ontwerpen.’

er leven rond dit onderwerp. Vragen

werken en hoeveel tijd we waaraan

begon: ja zeggen en nee doen is niet

als ‘Hoe ziet een goede toets eruit?’

besteden. We doen het niet meer

aan de orde. ‘Dan zitten we weer met

Dat het studiemateriaal bij Blended

of ‘Hoe ontwikkelen we die toetsen?’,

verdeeld over instituten. Nee, we

al die tijd die we kwijt zijn aan men-

Learning online te vinden is, maakt

alles wat te maken heeft met het

doen het over de instituten heen. En

sen die hun afspraken niet nakomen.’

het nog geen vrijblijvende methode.

ontwikkelen en beheren van digitale

we maken geen werkgroepen meer.

Er gaat veel veranderen en daar heb-

Het idee is dat bepaalde studieop-

toetsen. Je kunt voor meer informatie

We halen de expertise bij elkaar en

ben we een kader voor gemaakt en

drachten bijvoorbeeld een week

over dit centrum terecht bij project-

we hebben heel veel mensen in huis

een globale planning.

online staan. In die week moet de

leider Karin Vogelaar. Ook worden

die ergens verstand van hebben. Die

student die opdrachten doen. ‘Je zou

er per opleiding expertdocenten

kennis moeten we bundelen. Die

Dick de Wolff is klaar. Zijn toehoor-

de klassikale instructie online kunnen

aangesteld die als eerste aanspreek-

mensen gaan een week met elkaar in

ders kijken met ongeloof om zich

laten zien. Daardoor heb je tijdens de

punt voor collega’s fungeren. De

een vakantiehuisje zitten en komen

heen. Dick de Wolff die op tijd klaar is

contacturen ineens tijd om aandacht

verantwoordelijkheid voor een actueel

terug met een product. En als nou

met zijn praatje? Een uniek moment.

te besteden aan andere aspecten

toetsbeleid ligt bij het Instituut. Er

blijkt dat de expertise in één van de

Of we dit even willen vastleggen.

van de studie. Bijvoorbeeld aan het

wordt gewerkt aan een basiskennis,

instituten zit: dan zijn dat de mensen

Waarvan akte.

ontwikkelen van kwaliteiten die nodig

speciaal ontwikkeld voor alle docen-

die het gaan doen.’

zijn binnen het werkveld.’

ten die maken hebben met de veran-

En er is genoeg ruimte en geld voor

deringen omtrent de toetsing.

deskundigheid en innovatie, zo leren

En zo leid je studenten op die nog

we van De Wolff: ‘Tien procent van

beter voorbereid worden op hun toe-

de hele formatie is gereserveerd voor

Dick de Wolff: ‘Dit is de weg die we gaan.’

deskundigheid. Dat is 40 fte. Ervan

toekomstmuziek, maar inmiddels weten we: die toekomst begint vandaag.

‘Hoeveel tijd van jullie werk zijn jullie

culteit ongeveer tien procent van de

bezig met het herstellen van fouten

formatie beschikbaar is voor innova-

komstige werkomgeving. Het klinkt als

10

uitgaande dat dit jaar binnen de fa-

in het systeem? Het herstellen van af-

tie, hebben we het over 40 fte. Dat is

Toetsing, hoe gaan we dat doen?

spraken die niet worden nagekomen?

ontzettend veel!’

Dat is een gigantische hoeveelheid.

En hoewel er veel geld en tijd in

Binnen Leven Lang Leren werken

We zijn weinig gedisciplineerd in het

Flèche gaat zitten, zijn er ook nieuwe

we aan een flexibel curriculum. Dat

nakomen van afspraken.’

inkomsten. Dick de Wolff vertelt over

is nodig, want de tijden veranderen

Zo. Faculteitsdirecteur Dick de Wolff

de docenten op de BES-eilanden die

snel. We streven naar een (al dan

heeft ons bij de kladden. ‘Vaak doe

de HU gaat opleiden, en de 12000

niet leerwegonafhankelijke) toetsing,

je iets niet omdat je het er eigenlijk

docenten uit Limburg die hun master

op een manier waarin het volgtijde-

niet mee eens bent. Omdat je het

moeten halen, en die ook opgeleid

lijk curriculum wordt losgelaten. Zo

anders wilt. Dit zegt iets over onze

gaan worden door de HU.

kunnen we zelfstandige eenheden

beroepsopvatting en over hoe wij

toetsten. Dat is niet alleen nieuw

met elkaar werken. Het zegt iets over

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

‘Het begint bij ons: als wij het niet geloven, als wij het niet uitdragen, dan komen we nergens. ’

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

11

Verslag van de dag: 15/02/3013

Techniek als basis voor didactiek

JAN Bogerd: ‘Het leven wordt vaak simpel als je het in driehoekjes zet.’

12

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

Vroeger zat er op elke straathoek

verplaatsen we ons meer naar de

een reisbureau en aan elk pleintje

hoek van de burger of gaan we juist

een fotograaf waar je je rolletjes

meer de marktkant op? Door afschaf-

heen kon brengen. Nu zijn dit soort

fing van zaken als de basisbeurs is

bedrijven bijna allemaal uitgestor-

dat laatste een reële mogelijkheid

ven, iets dat we ons een paar jaar

in de toekomst.’ Het Nederlandse

geleden misschien helemaal niet

hoger onderwijs kampt met een

konden voorstellen. Jan Bogerd,

imagoprobleem, zo vertelt Bogerd.

lid van College van Bestuur van

‘Neem Amarantis. Het beeld in de

Hogeschool Utrecht, legt uit hoe

samenleving is: je kunt je aan de wet

het businessmodel van Leven Lang

houden en toch een misdadiger zijn.

Leren ingezet kan worden om als

En zo verliest de burger het vertrou-

HU met beide benen in de markt te

wen in instanties als de onze. We

blijven staan.

moeten dus terug naar de basis. Dat zijn bedrijven, dat is de beroepsprak-

In een vol lokaal in het Business

tijk. En daar zit het bruggetje naar

Centre Nederland aan de Daltonlaan

ons businessmodel.’ ‘De roep om de

in Utrecht steekt Jan Bogerd meteen

aanpassing van het curriculum neemt

van wal. ‘Heeft iemand enig idee

steeds meer toe,’ zegt iemand vanuit

hoeveel procent van de beroepsbe-

de zaal. ‘Vanuit de samenleving, maar

volking werkzaam is in de publieke

ook vanuit de overheid.’

sector?’ ‘Vijfentwintig?’ klinkt het

‘De overheid spreekt ons aan, maar

uit de zaal. ‘Dertig?’ ‘Het is veertien

luistert niet naar het werkveld,’ zegt

procent, en daarmee horen we bij de

iemand anders.Bogerd knikt.

top van wereld. Maar dit gegeven is

‘Inderdaad. En daarom hebben wij als

aan veranderingen onderhevig.’

hogeschool juist gezegd, en dat ver-

Op de flip-over tekent Bogerd

schilt van de andere hogescholen, dat

een driehoek: burger. overheid en

het zaak is om, als de bekostiging bij

markt. ‘Kijk. Hier wordt het interes-

de overheid weggehaald wordt, juist

sant. De vraag is: veranderen we en

gebruik te maken van de ruimte die

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

»

13

gecreëerd wordt. Want de vraag naar

dat hetzelfde gebeurt als met de fo-

goed geschoolde mensen verminderd

tograaf waar je je rolletje heenbracht,

niet. Integendeel.’

die dan die rolletjes voor je ontwik-

We maken de switch naar factoren

keld en waar je dan de foto’s weer

die buiten Hogeschool Utrecht van

ophaalde. Of hoe het ging met de

invloed zijn. ‘Neem nu de private

reisbureaus. Bedrijven die dat soort

opleidingen. Die profileren zich

zaken aanboden bestaan bijna niet

steeds meer als volwaardige part-

meer. Ook onze business zou zomaar

ners. Er wordt zelfs gesproken over

drastisch kunnen veranderen. Ik zeg

de mogelijkheid om de inschrijvin-

niet dat het zo is, maar we moeten

gen van private opleidingen ook via

heel erg alert zijn. Het gaat niet meer

Studielink te laten gaan.’ In de zaal

om de techniek, maar om de didac-

klinkt gemompel. ‘En dat niet alleen,

tiek. Het wordt een onderdeel van

ze voeren een scherp prijsbeleid: 240

ons. Gisteren zei iemand tegen me:

EC kost bij hen tussen de €13.000

‘We kunnen niet meer spreken over

en €15.000. Bij ons kost hetzelfde

de concurrentie tussen studenten of

€30.000. Dat is het dubbele! Dan

producten, maar om de concurrentie

moet je wel een héél goed verhaal

wat betreft relaties.’’

hebben.’ Het geroezemoes wordt nog luider. En dan is het even stil.

Bogerd haalt een voorbeeld aan.

‘En dat goede verhaal hebben we

‘We zijn de enige met een licentie

ook,’ zegt Bogerd. ‘Gelukkig. Maar

om deurwaarders op te leiden en

het is ook spannend. In het HBO zijn

tegelijkertijd in staat om dat gegeven

twee basiskeuzes te maken. Strate-

te combineren met schuldhulpverle-

gisch kiezen, door een grootschalige

ning. Kijk! Zo kunnen we de incasso-

organisatie te worden die onderwijs

kant en de hulpverlening met elkaar

verzorgt. Óf een kennisorganisatie te

verbinden en kunnen we een com-

worden die kennisproductie samen

munity met een grote deskundigheid

met de beroepsgroep verzorgt. Wij

vormen.’

kiezen voor het laatste.’ ‘Alles waar we het vandaag over gaan hebben,’

De kop is eraf. ‘Het werk dat onze

vult Dick de Wolff, directeur van Fa-

docenten doen zou revolutionair

culteit Educatie, aan, ‘heeft hiermee

kunnen veranderen,’ rondt Bogerd

te maken.’

af. ‘En niemand weet nog hoe dat

‘Het werk dat onze docenten doen zou revolutionair kunnen veranderen’

eruit gaat zien, maar we moeten het ‘MOOC,’ gaat Bogerd verder. ‘Ken-

sámen vormgeven. Volgens mij is het

nen jullie deze term? Onze studenten

een spannende, maar ook hele mooie

kennen die term zeker. Het staat voor

stap om te zetten.’

Massive, Online, Open Course.’

Bogerd haalt een voorbeeld aan dat bij de Hogeschool van Amsterdam voorviel toen ze een MOOC aanboden, waar binnen twee dagen 2.000 inschrijvingen waren binnengekomen bij een cursus die nog niet eens online was.

‘Kijk, en misschien wordt het gehyped, dat kan. Maar het kan óók zijn

14

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

15

vragenrondje

John Kistermann (Regiomanager Seminarium voor Orthopedagogiek Zuid-Oost Nederland):

‘Vooral de verbindende factor is belangrijk, want dat geeft nieuwe mogelijkheden om het assortiment te delen. Nu wil ik eigenlijk vooral lekker tempo maken en niet blijven hangen in gepraat. We mogen van start!’

in de pauze

Judith Hokke (Directiesecretaris Kenniscentrum Educatie):

‘Ik neem mezelf even als referentiekader, hoor. Maar ik vond het prettig om nu de voortrekkers van dit programma te horen spreken. Zo vond ik het verhaal van Jan Bogerd erg prettig, een duidelijker verbinding tussen ‘wat staat er’ en ‘wat gaan we doen’. Belangrijk is dat iedereen in de golf meegaat, alle medewerkers en niet alleen de docenten.’

Aart van Bruggen (Directeur bedrijfsvoering FE): ‘Als het goed

Herman Stiekema (Manager Bedrijfsvoering FE):

‘Ik vind vandaag tot nu toe erg verhelderend. Ik hoop dat vanmiddag er meer uit de doeken wordt gedaan. Het is namelijk belangrijk om besef te creëren dat er veel gaat veranderen.

Maar ik ga er snel vandoor, want deze lunch ga ik gebruiken om hier en daar nog wat zaken te bespreken.’

16

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

is, gaan na vandaag een aantal zaken bij elkaar komen. De FE heeft ambities, zoals bij Flèche en de bedrijfsvoering moet de ondersteuning bieden om deze ambities waar te kunnen maken.

Tegelijk hebben we te maken met kaders binnen de HU, die niet altijd de ruimte bieden aan deze ambities. Een voorbeeld is de infrastructuur van ICT. Die zou voor onze ambities ingericht moeten zijn op any place, any time en any device. Wat dat betreft hebben we met elkaar nog een slag te maken, maar daar ligt natuurlijk ook juist de uitdaging. ’

Henny van der Neut (Directie Instituut van gebaren, taal en dovenstudies):

‘Het is tot nu toe een leuke en goeie dag. Het is goed dat we nu met z’n allen de status van het programma vaststellen, zodat alle neuzen dezelfde kant op staan. Ik ben zelfs nogal ongeduldig. Ik heb zin om richting de uitvoering te gaan.’

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

17

verslag van de dag: 15/02/2013

Het gaat niet alleen om een tijdsinvestering, maar ook om wat energie geeft

18

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

beantwoorden, terwijl we de experti-

beeld hebt: wat wil ik blended doen

Wat gebeurt er met docenten die nu

se wel hebben.’

en wat niet.’

al met hart en ziel hun werk doen en

Soms vinden mensen het moeilijk om

nu moeten omvormen?

de filosofie van de bedrijfskolom uit

Uiteindelijk heeft elke groep de

te leggen aan de medewerkers. ‘Mijn

besproken zaken genoteerd en die

‘En hoe breng je dit allemaal over naar

medewerkers zeggen soms: ja maar,

worden per groep met alle aanwezi-

je teamleden?’ vraagt iemand. ‘Het is

je geeft steeds andere opdrachten.’

gen besproken. Zo wordt er afge-

belangrijk dat ze enthousiast worden.’

‘Dat maakt het lastig.’ ‘Ik vind dat

sproken dat concrete onderdelen

we zeker moeten dromen,’ zegt een

blended aangeboden moeten kunnen

En wat gaan we dan allemaal eigen-

ander. ‘Je moet altijd eerst dromen,

worden en dat examinatoren ook

lijk niet meer doen? Hoe kunnen we

anders komt er niks uit. En dat is

via Blended Learning gecertificeerd

het kenniscentrum nog meer benut-

hartstikke mooi, maar we moeten nu

moeten kunnen worden. Er wordt

ten? Hoe kunnen studenten keuzes

gaan handelen.’

geopperd dat de docenten van de

maken? Wat is er te kiezen en hoe

leergang omgangskunde gevraagd

bied je dat aan? Het is belangrijk om

Er is behoefte aan samenhang en hoe

kan worden naar hun ervaringen.

enthousiast te maken door bestaand

deze beweging zich verhoudt tot de

De einddatum waarop alles gerea-

materiaal te delen. Geef voorbeelden, laat dingen zien.

beweging van de HU. Als er efficiënter

liseerd moet zijn wordt vastgesteld

Na de pauze is het tijd voor wat

Aan verschillende tafels worden

gewerkt moet worden, dan is dit de

op september 2014. Daar is volgens

afwisseling op de lezingen en pre-

de lopende zaken in het kader van

route. Juist omdat er op dit moment

de aanwezigen voor nodig dat de

Er zijn nog veel vragen, maar over

sentaties. De grote groep wordt

Flèche besproken. ‘Ik vind het verhaal

dingen op instituutsniveau gedaan

structuur van Flèche helder moet

het algemeen is iedereen positief ge-

in vijf kleinere groepen verdeeld

van blended heel inspirerend. Dat

worden. Blended Learning en collec-

worden weergegeven. De teamleider

stemd. Veranderingen zijn in deze tijd

om de lopende zaken en de pro-

vind ik ook gemakkelijk uit te leggen

tieve toetsing moet je niet per insti-

van geschiedenis en aardrijkskunde

noodzakelijk en de tendens is dat het

blemen met elkaar te bespreken.

aan mijn team. Maar het lastigste

tuut gaan regelen. Het gaat er dus om

vertelt over zijn eigen onderzoek naar

belangrijk is dat alle neuzen dezelfde

‘Laten we de groep verdelen op de

vind ik nog het casco-verhaal, dat kan

hoe we dat gaan samenpakken. Daar

minoren, die blended aangeboden

kant op staan.

ouderwetse manier. Zoals vroeger

ik nog niet zo goed pakken.’

zit de spanning in deze strategie.

zullen worden, ook in kleine stukken.

tijdens de gymles. Als we even

Aan elke tafel is wel iemand die laat

aftellen tot vijf, dan hebben we

vallen hoe spannend de veranderin-

Over één ding is iedereen het eens:

als de basis, maar door Blended

straks duidelijk wie in welke groep

gen zijn. En dan vooral het spannings-

blended is het makkelijkste over te

Learning is het straks beschikbaar

terecht komt. Begin jij met tellen?’

veld tussen theorie en realiteit. De

brengen op de medewerkers. En dat

voor de hele wereld.

Er wordt al meteen per ongeluk

praktische kant van de zaak, zoals

geeft een hele positieve energie.

tot zes geteld en de zaal barst in

dingen als: welke modules gaan in

‘Want het gaat niet alleen om een

Er zijn concrete kaders met betrekking

lachen uit. Een ontspannen sfeer,

de ontwikkelstand zetten? En welke

tijdsinvestering,’ merkt iemand te-

tot het casco nodig. Er is instituuts-

en dat is een mooi begin voor een

moeten on hold? ‘Wat mij betreft

recht op, ‘maar ook om wat energie

overstijgende samenwerking nodig.

goede dialoog. Wat zijn eigenlijk

moet de tijd het leren. De kracht van

geeft. Ik heb wat tempo betreft de

En dat alles moet uitmonden in geza-

ieders goede voornemens?

de organisatie zit niet heel sterk in

druk opgevoerd. Want je blijft snel

menlijk onderwijs waar dat kan, maar

het uitvoeren. Hoe ga je nou zorgen

hangen in het praten over hoe de

ook gezamenlijk georganiseerde sta-

dat verbinding goed komt en dat

didactiek moet worden uitgewerkt

ges en onderzoek. Dat kan allemaal

iedereen per opleiding de juiste di-

en dat soort zaken. Maar op een ge-

gezamenlijk ontwikkeld worden.

dactiek toepast,’ wordt er geopperd.

geven moment moet je doorpakken.

‘Je moet ook een aanbod hebben. Je

Dus toen heb ik even via het urgen-

Wel worden er nog wat opmerkingen

vraagt je dan af: is onze cultuur wel

tiemodel druk gezet. Vooral de com-

en vragen in de kantlijn geplaatst.

geschikt om deze veranderingen tot

merciële jongens heb ik als voorbeeld

Zoals de scheiding tussen initiëren

stand te brengen? Ik ben bang dat de

gebruikt. Ik vraag mijn docenten om

en implementeren. En dat flexibel

dingen er niet van komen, terwijl we

hun tijd in de module te steken en

studeren al heel lang een wens is.

het wél hebben besloten. Er is een

niet in welke apps er allemaal op de

Ook vraagt men zich nog af hoe je

vraag, maar we kunnen de vraag niet

iPad te gebruiken zijn. Dat je een

om moet gaan met het cultuuraspect.

Allereerst in Nederland, met de HU

Live Magazine: de toekomst is al begonnen!

15 februari 2013

19