Persbericht Rotterdam, 18 april 2014
Programma en tentoonstelling over de herontdekking van de Nederlandse curator, leraar en kunsthandelaar Hans van Dijk en zijn belang voor de ontwikkeling van hedendaagse kunst in China. Witte de With Center for Contemporary Art (Rotterdam) presenteert een bijzonder samenwerkingsverband met Ullens Center for Contemporary Art (Beijing), dat bestaat uit een programma over het leven en werk van de Nederlandse curator, leraar en kunsthandelaar Hans van Dijk (1946 – 2002), die een belangrijke rol speelde in de ontwikkeling van hedendaagse kunst in China. Het programma wordt in gang gezet met twee tentoonstellingen, in Beijing en Rotterdam, en heeft als doel om Van Dijks werk en nagedachtenis de zichtbaarheid en erkenning te geven die het verdient. Om het onderzoek naar en de geschiedenis van Van Dijks werk een platform te geven, bestaat het programma verder uit een speciale publicatie, een conferentie en andere evenementen in samenwerking met lokale en internationale partners. Daarnaast is er de ambitie om een stichting op te richten die gewijd is aan het onderzoek naar Chinese hedendaagse kunst, als hommage aan Van Dijk. De verschillende onderdelen van dit programma werden ontwikkeld om zowel inzicht te geven in Van Dijks nalatenschap, als in de recente geschiedenis van hedendaagse kunstpraktijken in China. De tentoonstelling Dai Hanzhi: 5000 Artists is onderdeel van dit project, en is van 4 september 2014 tot 4 januari 2015 te zien bij Witte de With. Deze tentoonstelling vertelt het verhaal over Van Dijk, en de belangrijke rol die hij speelde in de vroege hedendaagse kunst in China in de late jaren ’80 en de vroege jaren ’90. Enkele kunstenaars die nauw met hem samenwerkten, zoals Liu Ding, Zheng Guogu, Zhang Peili, Wang Xingwei en Ding Yi zijn door Witte de With gevraagd nieuwe werken te ontwikkelen voor deze tentoonstelling; daarnaast worden werk van andere kunstenaats, archiefmateriaal en exemplaren van door Van Dijk ontworpen 'Ming’meubilair getoond. Het eerste deel van het project is de tentoonstelling Hans van Dijk: 5000 Names, welke op 24 mei geopend wordt bij Ullens Center for Contemporary Art in Beijing. Beide tentoonstellingen werden samengesteld door Marianne Brouwer, en ontwikkeld in samenwerking met Defne Ayas (Directeur Witte de With) in samenwerking met Venus Lau (Curator UCCA), Samuel Saelemakers (Associate Curator Witte de With) en Ian Yang (Curatorial Fellow Witte de With). Marianne Brouwer werd geassisteerd door Andreas Schmid en Zhang Li. Dit project werd gerealiseerd in opdracht van Ullens Center for Contemporary Art, Beijing en Witte de With Center for Contemporary Art, Rotterdam.
Over het programma Defne Ayas, directeur van Witte de With, motiveert haar beslissing om dit project te organiseren als volgt: “Toen ik in China woonde en werkte viel het mij op hoeveel van mijn collega’s –kunstenaars, curatoren en galeristen– met zoveel waardering spraken over Hans van Dijk. Voor hen was hij een mentor en speelde hij een belangrijke rol in de ontwikkeling van hun werk.” Hoewel Witte de With in het verleden al werk van enkele belangrijke Chinese kunstenaars toonde is dit de meest omvangrijke tentoonstelling over Chinese kunst voor het Centrum tot nu toe: “Toen Marianne Brouwer ons benaderde met haar onderzoek naar Hans van Dijk en haar plannen voor dit project hebben we geen moment getwijfeld.” Hans van Dijk: 5000 Names en Dai Hanzhi: 5000 Artists zijn twee tentoonstellingen die gericht zijn op het archiveren en presenteren van Van Dijks curatoriale oeuvre. Dit oeuvre omvat ruim 40 tentoonstellingen die hij organiseerde in China en Europa waarmee hij uitwisseling mogelijk maakte tussen hedendaagse kunstenaars uit China en daarbuiten. Voor deze presentaties werden Van Dijks uiteenlopende activiteiten in Beijing grondig onderzocht met speciale aandacht voor zijn inzet om het werk van opkomende kunstenaars onder de aandacht te brengen en te promoten. Dankzij Van Dijk kregen veel van hen een eerste kans om door te breken bij een groter, internationaal publiek. In beide tentoonstelllingen is een prominente rol weggelegd voor een nauwkeurig gecatalogiseerd en opvallend compleet lexicon. Hierin wordt de geschiedenis van de moderne en hedendaagse kunst in China gedocumenteerd aan de hand van meer dan 5000 tussen 1880 en 1980 in China geboren kunstenaars. Dit lexicon, dat gevonden werd op de computer van Van Dijk, is een baanbrekend document dat hem tientallen jaren kostte om samen te stellen en waarin details te vinden zijn van de tentoonstellings- en publicatiegeschiedenis van vrijwel elke invloedrijke Chinese kunstenaar. Tentoonstellingscurator Marianne Brouwer merkt hierbij op: “In China is men zich al lange tijd bewust van het belang van Hans van Dijk voor de Chinese kunstwereld – als curator en kunsthandelaar legde hij, vooral in vroege jaren '90 van de vorige eeuw, verbanden tussen kunst in China en het westerse kunstsysteem. Het vinden van het lexicon heeft een grote verandering teweeggebracht in de manier waarop wij zijn nalatenschap moeten beschouwen. In de tentoonstellingen laten wij een digitale versie zien die door Hans werd gemaakt, hoewel hij ook een boek ontwierp dat hij had willen uitgeven in druk. De voorbereidingen voor het oprichten van een stichting om zijn nalatenschap te behouden zijn nu in volle gang en een van onze eerste aandachtspunten is om het lexicon te ontsluiten, maar ook om de mogelijkheden voor publicatie verder uit te werken.” Als resultaat van de tentoonstellingen, en als uitbreiding op het programma zal Witte de With meewerken aan het opzetten van een stichting die de nalatenschap van Van Dijk beheert en verder onderzoek naar kunst in China zal voortzetten. Defne Ayas zegt hierover: “Deze stichting is een effectieve manier om Van Dijks werk te continueren, en zal zo een belangrijke voortzetting vormen op ons project.”
Over de tentoonstellingen Hans van Dijk: 5000 Names bij Ullens Center for Contemporary Art 24 mei – 10 augustus 2014 Deze tentoonstelling bestaat uit drie hoofdelementen die chronologisch gegroepeerd zijn rond belangrijke periodes in het leven van de Nederlandse curator. Een collectie met archiefmateriaal uit Nederland, Duitsland en het NAAC/CAAW in Beijing legt door middel van catalogi, persoonlijke correspondentie en foto's het leven en werk van Van Dijk binnen de opkomende kunstscene van de vroege jaren ’90 zorgvuldig vast. Aanvullend worden werken getoond van Chinese kunstenaars met wie Van Dijk nauw heeft samengewerkt. Van Dijks bijdrage aan de introductie van fotografie als hedendaagse kunst binnen de Chinese kunstwereld wordt ook onder de loep genomen. Ook worden diverse historische werken van bijvoorbeeld Li Yongbin en The New Analysts (Xin Kedu), die oorspronkelijk onderdeel uitmaakten van Van Dijks eigen tentoonstellingen, gereproduceerd. Dai Hanzhi: 5000 Artists bij Witte de With Center for Contemporary Art 4 september 2014 – 4 januari 2015 Dai Hanzhi: 5000 Artists bij Witte de With bevat archiefmateriaal, zoals geselecteerde dagboeken en correspondenties, maar ook exemplaren van door Van Dijk ontworpen 'Ming’meubilair. De tentoonstelling omvat ook nieuwe opdrachten uitgevoerd door kunstenaars van wie we weten dat ze Hans van Dijk zeer na aan het hart waren, zoals Liu Ding, Zheng Guogu, Zhang Peili, Wang Xingwei en Ding Yi. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan Van Dijks bijdrage aan de ontwikkeling van conceptuele en abstracte hedendaagse kunst in China, alsook zijn interesse in fotografie. Vitamin Creative Space (Guangzhou) en BizArt (Shanghai), twee instellingen voor hedendaagse kunst die fundamenteel beïnvloed werden door Van Dijks model voor een galerie en archief, zijn aanwezig met een eigen presentatie. Informatie over het publieke programma bij deze tentoonstelling wordt binnenkort bekend gemaakt. De tentoonstelling Dai Hanzhi: 5000 Artists wordt ondersteund door AMMODO Over Hans van Dijk Hans van Dijk (1946 – 2002) was docent, curator en kunsthandelaar in China in een tijd waarin een infrastructuur op het gebied van kunst in dat land nagenoeg niet bestond. Hij leerde de kunstenaars zelfredzaamheid en de werking van de kunstwereld, zoals het produceren van een tentoonstelling, het werken met een curator, het inpakken van kunstwerken, het invullen van formulieren en het tonen van werk aan lokale en internationale verzamelaars.
Van groot belang was dat hij deze kunstenaars als een van de eersten kon plaatsen in een bredere context; hun werk was niet alleen een voortzetting van de Chinese kunstgeschiedenis, maar maakte ook onderdeel uit van de internationale hedendaagse kunstpraktijk. Van Dijk had een hekel aan het etiket ‘Chinese hedendaagse kunst' en soortgelijke, postkoloniale, denigrerende houdingen en moedigde Chinese kunstenaars aan om zichzelf te zien als gelijkwaardige deelnemers aan de mondiale culturele dialoog. Hans van Dijk speelde een cruciale rol in de lancering van de carrières van menig belangrijk kunstenaar en in het genereren van de vroege internationale interesse in hedendaagse kunst uit China. Vanaf 1986 studeerde hij Mandarijn in Nanjing en maakte tijdens die studie een rondreis door de Chinese Jiangnan regio waar hij tentoonstellingen bezocht en kunstenaars ontmoette. In 1989 keerde hij terug naar Nederland waar hij al meteen begon met het promoten van Chinese kunstenaars voor een Europees publiek, culminerend in de baanbrekende tentoonstelling 'China Avantgarde’ in het Haus der Kulturen der Welt. In 1993 ging Van Dijk terug naar China om zich onder te dompelen in de kunstscene van Beijing en in 1994 richtte hij New Amsterdam Art Consultancy op als overkoepelende organisatie voor zijn tentoonstellingen, publicaties en kunsthandel. In de jaren ’90 ondernam Van Dijk vele artistieke en zakelijke projecten, met wisselend succes. Hij organiseerde diverse tentoonstellingen met Chinese kunst in Europa, in het bijzonder in Duitsland. In 1996 bestuurde Hans van Dijk voor een periode van slechts zes maanden de Centrale Academie van Schone Kunsten in Beijing waar het hem in korte tijd lukte om zes van de beste tentoonstellingen van zijn carrière samen te stellen. In 1998 was hij, met Ai Weiwei en de Belgische verzamelaar Frank Uytterhaegen, medeoprichter van het winstgevende China Art Archive and Warehouse, Van Dijks eerste commerciële onderneming. Dit archief bevat gedetailleerde informatie over meer dan 450 Chinese hedendaagse kunstenaars en duizenden documenten over de geschiedenis van Van Dijks tentoonstellingen. Toch werd hij tijdens deze hoogtepunten in zijn carrière ook geplaagd door frustraties. Van Dijk was een middelmatig zakenman, meer gericht op avant-garde dan op verkoopbare kunst. Zijn vernieuwende project 'Face to Face’ uit 1997, een driedelige samenwerking met Siemens waarbij hij Chinese en Duitse kunstenaars bij elkaar zou brengen, bezweek onder druk van officieel protest. Aan het eind van de jaren ‘90 verlieten verschillende van Van Dijks belangrijkste kunstenaarsvrienden zijn invloedssfeer ten gunste van kunsthandelaren met meer commercieel succes. Tegelijkertijd werd zijn rol in Beijing, door de toename van buitenlandse curatoren, steeds minder belangrijk. Maar ondanks alles bleef Van Dijk tot aan zijn dood in 2002 een geliefd mentor voor een hele generatie Chinese kunstenaars. Zoals kunstenaar Wang Guangyi het stelde, "Als Hans nu nog zou leven, en zijn galerie nog zou bestaan, denk ik dat hij de belangrijkste figuur in de hedendaagse Chinese kunst zou zijn. Niet als handelaar, maar als leraar en mentor, met het vermogen om het gehele kunstdiscours te beïnvloeden".
Over Witte de With Center for Contemporary Art Witte de With Center for Contemporary Art is een internationale kunstinstelling met Rotterdam als thuisbasis. Sinds 1990 verkent Witte de With de hedendaagse kunst wereldwijd en reflecteert op sociale en politieke ontwikkelingen door middel van tentoonstellingen, theoretische en educatieve programma’s, symposia, live events en publicaties. Over het Ullens Center for Contemporary Art Het Ullens Center for Contemporary Art (UCCA) is een onafhankelijk non-profit kunstcentrum in Beijing. Het instituut is gelegen in het hart van het kunstdistrict 798 in Beijing en werd in november 2007 opgericht door de Belgische verzamelaars Guy en Myriam Ullens. UCCA stelt zich tot doel de Chinese kunstscene voortdurend onder de aandacht te brengen, artistieke ontwikkelingen te stimuleren en te tonen en internationale uitwisseling te faciliteren. Dit doet UCCA door middel van een gevarieerde reeks tentoonstellingen met zowel gevestigde als opkomende Chinese en internationale kunstenaars en een breed aanbod van publieke programma’s over kunst en cultuur.
Neem contact op met Witte de With Voor vragen of aanvullende informatie kunt u contact opnemen met Josine Sibum Siderius via press@wdw.nl of telefoonnummer (+31) (0) 10 411 01 44